Embed Size (px)
Citation preview
IPU အီလက်ထရ ောနစ်သတင််းလ ော (ရအောက်တ ိုဘောလ၊ ၂၀၁၉ ခိုနှစ)်
အပ ိုင််း (၁)
၁၅-၉-၂၀၁၉ က်တွင် ကျင််းပခ ဲ့သညဲ့် အပပည်ပပည်ဆ ိုင် ောဒီမ ိုကရ စီရနေ့အခမ််းအနော်းတွင် IPU
ဥကကဋ္ဌ Ms.Gabriela Cuevas Barron ၏ ရပပောကကော်းချက်
လူထိုလူတန််းစော်းအလ ောအော်းလ ို်းက ို က ိုယ်စော်းပပြုသညဲ့် ပါလီမန်မျော်းသည် ဒီမ ိုကရ စီအတွက်
အရကောင််းဆ ို်း ရမ ေ်ာလငဲ့်ချက်ပြစ်ပခင််း
ဒီမ ိုကရေစီ၏ အခန ်းကဏ္ဍပ ီ်းဆ ို်းသ ော်းပ ီဟူရသော ရ ောဆ ိုချက မျော်းသည ထ ိုသ ိုို့ရ ောဆ ိုေန
အချ န မတန ရသ်းဘဲ ရ ောဆ ိုချက မျော်း ြစ န ိုင ါသည ။ ကမဘောတစ ဝန ်းတ င ည သူတ ိုို့သည လူသော်း
ဂိုဏ သ ကခောက ို ကောက ယ ရ ်းသည ဒမီ ိုကရေစီနည ်းကျ အြ ဲွဲ့အစည ်းမျော်း ြစ ရ ေါ်လောရေ်းအတ က
ယင ်းတ ိုို့၏ဆနဒက ို ထိုတ ရြော ရ ောဆ ိုလျက ေ ကက ါသည ။ အရမေ ကန ည ရထောင စိုန ိုင င ၊ မကကဆီက ို
န ိုင င န င ဥရေော သမဂဂအြ ဲွဲ့ဝင န ိုင င မျော်း၌ မကကောရသ်းမီက ကျင ်း ခဲ ရသော ရေ ်းရကောက ဲမျော်းတ င
ဆနဒမဲရ ်းသူအရေအတ က စ ချ န တင မျော်း ော်းခဲ ါသည ။ တစ ချ န တည ်းမ ော င လမူှုမဒီီယောမျော်းသည
မျ ်းဆက သစ ည သူူ့ရခါင ်းရဆောင မျော်း ြစ လောေန စိုြ ဲွဲ့အော်းယူလောကက ါသည ။
International Relations Department Volume – 9 4 November 2019
Pyidaungsu Hluttaw Office
သ ိုို့ရသော ဒမီ ိုကရေစီအတ က အော်းရ ်းရထောက ခ မှုသည ပ က ဲလ ယ ရသော အရ ခအရနတ င ေ ရန
ါသည ။ ကမဘော ရဒသအမျော်းအ ော်း၌ ဒမီ ိုကရေစီသည ဆိုတ ယိုတ ကျဆင ်းရနရကကောင ်း ရလ လောချက
မျော်းစ ောက အတည ထော်း ါသည ။ ထ ိုို့အ င ဒမီ ိုကရေစီ၏ တန ြ ို်းမျော်းသည နှုတ ြင ရ ်းရသော ကတ
စကော်းမျော်းသော ြစ သည ဟို ည သူတ ိုို့က ရှု မင လောကကပ ်ီး၊ ည သူတ ိုို့သည ထ ိုအချက က ို စ တ ျက
လောကက ါသည ။ ည သူတ ိုို့၏ လ ိုအ ချက မျော်းက ို ြည ဆည ်းရဆောင ေ က ရ ်း ိုမေရသော ရခါင ်းရဆောင
မျော်းန င စ လျဉ ်း၍ ည သူတ ိုို့က စ တ ျက ရနကက ါသည ။ မညီမျှမှု မျော်းကကီ်းထ ော်းလောရနပ ်ီး၊ ကမဘောလ ို်း
ဆ ိုင ေော ရ ါင ်းစည ်းလို ရဆောင မှု ြစ စဉ န င နည ်း ညောတ ိုို့က ို အရ ခခ လျက ြစ ရ ေါ်လောရသော အလ ို်းစ ို
ရ ောင ်းလဲမှုမျော်း ြစ ရ ေါ်ရနသည လက ေ အချ န တ င ကတ ကဝတ မျော်းက ို အရကောင အထည ရြော ေန
ျက က က ရသော အို ချ မှုစနစ က ိုလည ်း ည သူ တ ိုို့က စ တ ျက ရနကက ါသည ။
ထ ိုို့အ င လထူိုရကောင ်းစော်းရေ်းက ို ရဆောင ေ က ရ ်းမည ဆ ိုရသော ိုဂဂ လ မျော်းသည က ဲ ော်းမှု
မျော်းက ို ရသ ်းထ ို်းရ ်း ခင ်း ြင လည ်းရကောင ်း၊ မရကျန မှုမျော်းက ို ိုမ ိုကက်ီးထ ော်းလောရစ ခင ်း ြင လည ်းရကောင ်း၊
အရ ခအ မစ မေ ရသော အစ ဲအလမ ်းမျော်းအရ ေါ် အ မတ ထိုတ ခင ်း ြင လည ်းရကောင ်း အထက ါ မရကျန
မှုမျော်းက ို ကျွမ ်းကျင ါ်းန စ ော လ ှုွဲ့ရဆော ရ ်းရနကက ါသည ။
ဒမီ ိုကရေစီသည ည သူူ့ရေ်းေော အသ ိုက အဝန ်းမျော်းန င န ိုင င ရေ်းေော စီမ ခနို့ ခ ဲသူမျော်း အကကော်းတ င
ရဆ ်းရန ်းည န ှုင ်းမှုမျော်းအပမအဲ တ လို ရနေသည “န စ လမ ်းသ ော်းလမ ်း” တစ ခိုန င သဏဌောန တူ ါသည ။
သ ိုို့ရသော ည သူတ ိုို့သည န ိုင င ရေ်းတ င မ မ တ ိုို့က ါဝင ရဆောင ေ က န ိုင ရသော နယ ယ က ို ထ န ်းသ မ ်း
ထော်းန ိုင ေန အတ က တ ိုက ဲဝင ရနစဉ တ င ကမဘောတစ ဝန ်း၌ ည သူတ ိုို့က န ိုင င ရေ်းတ င ါဝင
ရဆောင ေ က န ိုင မှုနယ ယ သည စ ို်းေ မ ြ ယ နှုန ်းထော်း ြင ကျဆင ်းလောလျက ေ ါသည ။ ဤအရ ခအရန၏
အကျ ်းဆက အရန ြင အေ ဘက အသ ိုက အဝန ်းမ တက ကက လှု ေ ော်းသမူျော်းသည မ မ တ ိုို့၏ လို ငန ်း
က ို ရဆောင ေ က ေောတ င အခက အခဲမျော်း ိုမ ိုကက ရတ ွဲ့လောေ ါ သည ။
လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း၊ လူူ့အခ င အရေ်းက ို ကောက ယ ရစောင ရေ ောက သူမျော်း၊ သတင ်း
မဒီယီောသမော်းမျော်းသည တ ိုက ခ ိုက မှု၊ ြယ ေ ော်းခ ေမှု၊ ြမ ်းဆီ်းခ ေမှုတ ိုို့က ို ခ စော်းရနေပ ီ်း အချ ွဲ့ရသော
အမှုက စစမျော်းတ င အသတ ခ ေမှုအထ ေင ဆ ိုင ကက ရတ ွဲ့ရနေ ါသည ။
ဒမီ ိုကရေစီ၌ ယ ိုကကည သက ဝင မှုနည ်း ါ်းရနပ ်ီး စ တ လှု ေ ော်း ူ န မှု မင မော်းရနသည ယခို
အချ န ကောလတ င လွှတ ရတော မျော်းန င လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းသည ည သူတ ိုို့၏ ဆနဒက ို
က ိုယ စော်း သည ဟူရသောအချက က ို ရသချောရအောင ရဆောင ေ က ခင ်း ြင ဒမီ ိုကရေစီ၌ ည သူတ ိုို့
၏ယ ိုကကည မှုက ို စို ျ ်းရထောင ရ ်းေန လ ိုအ ါသည ။ အန စ ချ အရန ြင ဆ ိုေလျှင ါလီမန မျော်း
(လွှတ ရတော မျော်း)သည “ ည သူတ ိုို့အတ က ည သူတ ိုို့ က ိုယ တ ိုင ါဝင ရဆောင ေ က ရသောအစ ို်းေ”
ဟူသည ဒမီ ိုကရေစီနည ်းကျ အို ချ မှု၏ အဓ က အန စ သောေ ြစ ါသည ။
န ိုင င တကော ါလီမန မျော်းအြ ဲွဲ့ (IPU) တ င စတင တည ရထောင ခဲ သည လ န ခဲ ရသော န စ ရ ါင ်း ၁၃၀
အချ န မ စ၍ ကျွန ို တ ိုို့သည ဒီမ ိုကရေစီက ို ခ ိုင မောအော်းရကောင ်းလောရစေန အတ က လွှတ ရတော
က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းအော်း လို ိုင ခ င မျော်းရ ်းအ လောခဲ ါသည ။ IPU သည ၁၈၈၉ ခိုန စ တ င လွှတ ရတော
က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း၏ အြ ဲွဲ့ငယ တစ ခိုအ ြစ မ ယရနို့ကောလတ င န ိုင င အဆင ဥ ရဒ အြ ဲွဲ့အစည ်း
၁၇၉ ခိုက ို က ိုယ စော်း သည န ိုင င အဆင ါလီမန မျော်း၏ ကမဘော အြ ဲွဲ့အစည ်းတစ ခို အ ြစ သ ိုို့ ကက်ီးထ ော်း
လောခဲ ပ ီ ြစ ါသည ။
ဒမီ ိုကရေစီ၏ တေော်းဝင ြစ မှုသည ါလီမန မျော်းအရန ြင ယင ်းတ ိုို့ က ိုယ စော်း ေမည ြစ ရသော
လူူ့အြ ွဲဲ့အစည ်း၏ အမျ ်းမျ ်းရသော လူထိုလတူန ်းစော်းအလွှောအသီ်းသီ်းအော်း က ိုယ စော်း မှု အရ ေါ်တ င
မတူည ရန ါသည ။ ဒမီ ိုကရေစီနည ်းကျ အို ချ မှုက ို အရထောက အကူရ ်းထော်းသည အရ ခခ မူမျော်းက ို
ကောက ယ ရစောင ရေ ောက ေန အတ က တစ စ ိုတစ ခိုရသော လူအို စိုတစ စို/ လူတန ်းစော်းတစ ေ အော်း
ြယ ထိုတ ထော်း ခင ်းက ို ရ ောင ်းလဲ စ ေမည ြစ ါသည ။
အထက ါအချက က ါလမီန အတ င ်း အမျ ်းသမ်ီးမျော်းအော်း က ိုယ စော်း ါဝင မှု တ ို်းတက လော
ေမည ဟို ရတောင ်းဆ ိုရန ါသည ။ ပ ်ီးခဲ ရသော ၂၅ န စ အတ င ်းတ င ကမဘောရ ေါ်ေ အမျ ်းသမ်ီး လွှတ ရတော
က ိုယ စော်းလ ယ အရေအတ က သည မ န မ န တ ို်းတက လောခဲ ရသော လည ်း ကမဘော လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ
စိုစိုရ ါင ်းဦ်းရေအနက အမျ ်းသမ်ီးလွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ ဦ်းရေသည ရလ်း ိုတစ ိုထက နည ်းရန
ရသ်းရကကောင ်း ဝမ ်းနည ်းြ ယ ရတ ွဲ့ေ ေ ါသည ။ ဥ မောအော်း ြင ကျွန ို ၏ ဇောတ ရဒသ ြစ ရသော လက တင
အရမေ ကရဒသေ န ိုင င မျော်းတ င လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ ဦ်းရေ စိုစိုရ ါင ်း၏ ၃၀ ေောခ ိုင နှုန ်းသည
အမျ ်းသမ်ီးမျော်း ြစ ကက ါသည ။ ဤသ ိုို့ ြစ လောေန အတ က ါလီမန မျော်းအတ င ်း အမျ ်းသမ်ီးလွှတ ရတော
က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း ါဝင မှုဆ ိုင ေော ရကောင ်းစ ောချမ တ ထော်းရသော ခ ဲတမ ်းမူဝါဒမျော်းက ကက်ီးမော်းစ ော
အရထောက အကူရ ်းခဲ ါသည ။ အမျ ်းသမ်ီးလွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းစ ောက ို IPU က ရထောက ခ
ကက ဆ ိုခဲ ါသည ။ သ ိုို့ရသော ကျွန ို တ ိုို့သည ါလမီန မျော်းတ င အမျ ်းသမ်ီးအရေအတ က န င အမျ ်းသော်း
အရေအတ က တူညီစ ော ါဝင သည အထ မျော်းစ ော ဆက လက ကက ်း မ ်းေဦ်းမည ြစ ါသည ။
ထ ိုို့အတူ င ၊ ကမဘော လူဦ်းရေ၏တစ ဝက သည အသက သ ို်းဆယ ရအောက လူငယ မျော်း ြစ ကက
ရသော လည ်း ကမဘောရ ေါ်တ င ထ ိုအသက အို စိုအတ င ်းေ လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ အရေအတ က မ ော
ကမဘော စိုစိုရ ါင ်းလွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ အရေအတ က ၏ န စ ေောခ ိုင နှုန ်းသောေ ါသည ။ လငူယ
မျော်းသည ဒမီ ိုကရေစီနည ်းကျအြ ဲွဲ့အစည ်းမျော်း ဆက လက ေ င သန န ိုင ရေ်းန င ရအောင မင ရေ်းတ ိုို့အတ က
မေ မ ြစ လ ိုအ သူမျော်း ြစ ကက ါသည ။ IPU သည လငူယ မျော်းအော်း န ိုင င ရေ်းအေ လို ိုင ခ င ရ ်းအ
ခင ်းက ို မ င တင သည ကက ်း မ ်းမှုမျော်းတ င ရေ ွဲ့တန ်းမ ါဝင ခဲ ါသည ။ IPU လူငယ လွှတ ရတော
က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းြ ိုေမ သည ဒမီ ိုကရေစီအရေ်းတ င လငူယ မျော်း ါဝင ရဆောင ေ က မှုအတ က န ိုင င တကော
မရူဘောင တစ ခို ြစ ါသည ။ န ိုင င အချ ွဲ့သည ရေ ်းရကောက ဲတ င လူငယ လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ
ရနေော အရေအတ က ခ ဲတမ ်းသတ မ တ ချက မျော်းန င ေည မ န ်းချက မျော်းက ို သတ မ တ ထော်းပ ီ်း ြစ ါ
သည ။ ထ ိုို့အ င လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ ြစ ေန ရေ ်းရကောက တင ရ မ ောက ခ ိုင ခ င ေ သည အသက
သတ မ တ ချက က ိုလည ်း ရလျှော ချသတ မ တ ပ ီ်း ြစ ါသည ။
၂၀၁၈ ခိုန စ တ င န ိုင ဂျ်ီးေီ်းယော်းန ိုင င သမမတ Mr. Muhammadu Buhari က ရေ ်းရကောက
တင ရ မ ောက ေရသော ေောထ်ူးရနေောအတ က န ိုင င သော်းမျော်းက တောဝန ယူရဆောင ေ က ခ င ေ ရသော အသက
သတ မ တ ချက အော်း ရလျှော ချသည ဥ ရဒကကမ ်းက ို အတည လက မ တ ရေ်းထ ို်းခဲ ါသည ။
န ိုင င တကောအသ ိုက အဝန ်းအရန ြင ည သူတ ိုို့ အမ န တကယ ကက ရတ ွဲ့ရနေရသော အရေ်းက စစ
မျော်းအော်း ရ ြေ င ်းရဆောင ေ က ရ ်းမည ည သူအော်းလ ို်းက ို က ိုယ စော်း ရသော ါလမီန မျော်း ိုမ ိုအော်းရကောင ်း
လောရေ်းအတ က ိုမ ိုရထောက ခ အော်းရ ်းကကေန လ ိုအ ါသည ။ IPU အြ ဲွဲ့ဝင မျော်း ြစ ကကရသော
ကျွန ို တ ိုို့သည အဆ ို ါ ကက ်း မ ်းချက မျော်းက ို ဦ်းရဆောင ေန ကတ ထော်းကက ါသည ။
ေောသီဥတိုရ ောင ်းလဲမှုက ို တ ိုက ြျက ေန မလို ရဆောင ကက ခင ်းအရ ေါ် စ တ ျက မှုမျော်း မင တက
လောရနစဉ တ င ၂၀၁၅ ခိုန စ ေဲစ သရဘောတူညီချက ါ အချက မျော်းအော်း န ိုင င အလ ိုက ဥ ရဒမျော်းတ င
ထည သ င ်း ဌောန ်းန ိုင ရေ်းအတ က ကမဘော န ိုင င မျော်းမ ါလမီန မျော်းက ို IPU က ကူညီခဲ ါသည ။ န ိုင င
ရ ောင ်းရေွှွဲ့ရနထ ိုင မှုမျော်းန င စ လျဉ ်းသည စ ို်းေ မ မှုမျော်းက ို သတ လျက ၊ “န ိုင င ရ ောင ်းရေွှွဲ့အရ ခချမှု
ဆ ိုင ေော ကိုလသမဂဂ၏ ကမဘော သရဘောတူညီချက ”န င သက ဆ ိုင သည ည န ှုင ်းရဆ ်းရန ်းမှုမျော်းတ င
လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း ါဝင ရဆ ်းရန ်းန ိုင ရအောင IPU က စီစဉ ရ ်းခဲ ါသည ။
လွှတ ရတော မျော်းန င လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းသည ည သူတ ိုို့က ို အမ န တကယ က ိုယ စော်း
ခင ်း၊ ည သူတ ိုို့၏ လ ိုအ ချက မျော်းက ို ြည ဆည ်းရ ်း ခင ်း၊ ည သူတ ိုို့၏ ဘ ိုအကျ ်း စီ်း ော်းတ က
လို ရဆောင ရ ်း ခင ်းတ ိုို့မ ော အဓ ကအရေ်း ါရသော အချက မျော်း ြစ ကက ါသည ။ ထ ိုို့ရကကောင ည သူ
တ ိုို့က ဒီမ ိုကရေစီနည ်းကျအြ ဲွဲ့အစည ်းမျော်းအရ ေါ် န လည ယ ိုကကည အော်းထော်း မှုေ လောရစရေ်းန င
လောမည မျ ်းဆက သစ မျော်းစ ောတ ိုင ရအောင ထ ိုို့အြ ဲွဲ့အစည ်းမျော်း ဆက လက ေ င သန ရနရေ်းအတ က
လွှတ ရတော မျော်းက ကက ်း မ ်းကကေန လ ိုအ ါသည ။
ါလီမန မျော်းန င ည သူမျော်းအကကော်းဆက စ ရဆောင ေ က ိုန ိုင ရေ်းက ို ဆန ်းသစ ရသော ိုစ မျော်း ြင
လို ရဆောင သည ါလီမန မျော်းေ ရကကောင ်း IPU က ရတ ွဲ့ မင ါသည ။ ဥ မောအော်း ြင Eduskunta
(ြင လန န ိုင င ါလီမန )သည ယင ်း၏န ိုင င သော်းမျော်းက လူမှုမီဒီယောမ တစ ဆင ါလီမန သ ိုို့ ရမ်းခ န ်း
မျော်း တ ိုက ရ ိုက ရမ်း မန ်းန ိုင ရအောင စီစဉ ရ ်း ါသည ။
IPU ၏ န စ ရ ါင ်း ၁၃၀ ေ ည ကကောခဲ ရသောသမ ိုင ်းစဉ တ င ၊ ည သူတ ိုို့၏ ဘဝမျော်းအော်း ထ ရေောက စ ော
အဆင မ င တင ရ ်း ခင ်းန င ဒမီ ိုကရေစီနည ်းကျ အြ ဲွဲ့အစည ်းမျော်းက ို အင အော်း ြည ရ ်း ခင ်းတ ိုို့အရ ေါ်
တ င ိုမ ိုအော်းရကောင ်းရသော ါလီမန မျော်းက ြစ ရ ေါ်ရစန ိုင သည အ သရဘော အကျ ်းသက ရေောက မှု
က ို IPU က ရတ ွဲ့ မင ခဲ ါသည ။ အ ည ည ဆ ိုင ေော ဒ မ ိုကရေစီရနို့က ို ကျင ်း စဉ တ င IPU အရန ြင
မ မ ၏လို ငန ်းမျော်းက ို ိုမ ို မင မော်းရသော စ မ ်းအင န င တီထ င ြန တီ်း မှုတ ိုို့ ြင ဆက လက လို ရဆောင
သ ော်းေန ကတ ခဲ ါသည ။ ိုမ ိုအော်းရကောင ်းရသော ဒမီ ိုကရေစီစနစ သည ယရနို့ကမဘောက ေင ဆ ိုင ရနေ
သည အစ န ်းရေောက ဝါဒန င စ န ရခေါ်မှုမျော်းအရ ေါ် အရကောင ်းဆ ို်းတ ိုို့ န မှု ြစ သည ဟို ကမဘောတစ ဝန ်းေ
ည သူတ ိုို့က အသ အမ တ လောရအောင ရဆောင ေ က ေန မ ော ကျွန ို တ ိုို့ (IPU) ၏ တောဝန ြစ ါသည ။
အချ အော်း ြင ဆ ိုေလျှင ဒမီ ိုကရေစီသည ရမ်းခ န ်းထိုတ ခင ်းခ ရနေရသော တန ြ ို်းမျော်း၊ မသူရဘော
တေော်းမျော်း၊ အို ချ မှုတ ိုို့၏ စနစ တစ ခိုမဟိုတ ါ။ ဒမီ ိုကရေစီ၏ အရလ အထန င အြ ဲွဲ့အစည ်းမျော်းက ို
ရလ ကျင တည ရထောင သ ော်းေမည ြစ ါသည ။ ည သူတ ိုို့၏ ရကောင ်းကျ ်းအတ က ဒမီ ိုကရေစီစနစ က ို
သ ို်းသ ပ ်ီး၊ ိုမ ိုထ ရေောက ရအောင လို ရဆောင သ ော်းေမည ြစ ါသည ။
ဒီမ ိုကရေစီက ို ၂၁ ေောစိုန စ ၏ စ န ရခေါ်မှုမျော်းအော်း ေင ဆ ိုင ရ ြေ င ်းန ိုင ေန အတ က ိုစ အသစ
ရေ်းဆ ဲချမ တ ေန လ ိုအ ါသည ။
ဘောသော န ဆ ိုသူ- ရဒေါ်ငိုရေွှဝါြူ်း (အငယ တန ်းစောရေ်း)
ဘောသော န ကက်ီးကက သူ- ဦ်းသ န ်းထ န ်းရအောင (ဦ်းစီ်းအေောေ )
န ိုင င တကောဆက ဆ ရေ်းဌောနခ ဲ ၊ ည ရထောင စိုလွှတ ရတော ရ ို်း
Tel/ Fax -၀၆၇ - ၅၉၁၂၀၇
Email – [email protected]
Source Inclusive parliaments are democracy’s best hope
https://www.ipu.org/news/voices/2019-09/inclusive-parliaments-are-
democracys-best-hope
IPU အီလက်ထရ ောနစ် သတင််းလ ော (ရအောက်တ ိုဘောလ၊ ၂၀၁၉ ခိုနှစ)်
အပ ိုင််း (၂)
ောသီဥတိုရပပောင််းလ မှုက ို တ ိုက်ြျက်ရ ်းအတွက် ဘဏ္ဍောရငွမျော်း ပ ိုမ ို ှ ရ ်း ရတောင်-အော ှ လ တ်ရတော်
ဥကကဋ္ဌမျော်းက တ ိုက်တွန််းပခင််း
အောြဂန နစစတန ၊ ဘဂဂလော်းရဒ ေ ၊ ဘူတန ၊ အ နဒ ယ၊ ရမော လရဒ ဗ ၊ ါကစစတန န င သီေ လကဂော
န ိုင င တ ိုို့မ လွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌမျော်းသည ၂၀၁၉ ခိုန စ ၊ စက တင ဘောလ ၁ ေက န င ၂ ေက တ ိုို့တ င
ရမော လရဒ ဗ န ိုင င ၊ မောလပီမ ွဲ့တ င ကျင ်း ခဲ သည စဉ ဆက မ တ ြ ွဲ့ပြ ်းမှု ေည မ န ်းချက မျော်း ည ရ မောက
ရေ်းအတ က (၄) ကက မ ရ မောက ရတောင အောေ လွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌမျော်းအစည ်းအရဝ်း၌ ရတ ွဲ့ဆ ိုခဲ ါသည ။
င လယ ရေမျက န ော င မင တက ခင ်းန င အလ န အမင ်း မ ို်းရေချ န မင တက ခင ်းတ ိုို့၏ အကျ ်းဆက
အ ြစ ရ မပ မှုန င င ်းထန ရသော ရေလွှမ ်းမ ို်းမှုစရသော ေောသီဥတို ရ ောင ်းလဲမှု၏ အကျ ်းဆက ဒဏ ခ
ေရသော အော်းနည ်းရသော ရဒသမျော်း၏ က ိုယ စော်းလ ယ အ ြစ လွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌမျော်းသည ါလီမန မျော်း
အော်း ေဲစ ေောသီ ဥတိုရ ောင ်းလဲမှုဆ ိုင ေော သရဘောတူညီချက က ို အရကောင အထည ရြော န ိုင ေန အတ က
၎င ်းတ ိုို့၏ ဘတ ဂျက န င ဥ ရဒ ရေ်းအောဏောက ို အသ ို်း ကကေန တ ိုက တ န ်းခဲ ါသည ။
လွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌမျော်းသည ြ ွဲ့ပြ ်းပ ီ်း န ိုင င မျော်းအော်း သဘောဝရဘ်းအနတေောယ န င ေောသီဥတို
ရ ောင ်းလမဲှုအတ က ဘဏ္ဍောရင ရထောက ခင ်း၊ အစ မ ်းရေောင ေောသီဥတိုေန ိုရင ထူရထောင ခင ်းတ ိုို့အတ က
န စ စဉ အရမေ ကန ရဒေါ်လော သန ်းရထောင ရ ါင ်း ၁၀၀ ထည ဝင ေန န င ၎င ်းတ ိုို့၏ သရဘောတူညီချက
မျော်းက ို အရလ်းထော်းေန တ ိုက တ န ်းထော်း ါသည ။
IPU န င ရမော လရဒ ဗ လွှတ ရတော တ ိုို့ ်ူးရ ါင ်းကျင ်း ပ ီ်း IPU မ အရထ ရထ အတ င ်းရေ်းမ ်းချ
Mr, Martin Chungong က က ိုယ စော်း တက ရေောက ခဲ ရသော ဤအစည ်း အရဝ်းသည စဉ ဆက မ တ
ြ ွဲ့ပြ ်းမှု န ်းတ ိုင မျော်း ည ရ မောက ရေ်းကက ်း မ ်းေောတ င ါလီမန ဆ ိုင ေော ်ူးရ ါင ်းရဆောင ေ က မှု မ င တင
ရ ်းေန ေည ေ ယ ၍ ရဒသတ င ်း၌ ကျင ်း ခဲ ရသော (၄) ကက မ ရ မောက န စ စဉ ကျင ်း သည လွှတ ရတော
ဥကကဋ္ဌမျော်း အစည ်းအရဝ်း ြစ ါသည ။
ယခိုန စ ညီလောခ က ို ၂၀၁၆ ခိုန စ တ င ဘဂဂလော်းရဒ ေ န ိုင င ၊ ၂၀၁၇ ခိုန စ တ င အ နဒ ယန ိုင င န င
၂၀၁၈ ခိုန စ တ င သီေ လကဂောန ိုင င တ ိုို့တ င ကျင ်း ခဲ သည ယခင အစည ်းအရဝ်းမျော်း၏ သ ို်းသ ချက
မျော်းက ို အရ ခခ ၍ ဆက လက အရကောင အထည ရြော ခင ်း ြစ ါသည ။ အဆ ို ါေလဒ သည စဉ ဆက
မ တ ြ ွဲ့ပြ ်းမှု န ်းတ ိုင မျော်းန င ါလီမန မျော်းအကကော်း ဆက စ မှုက ို တ ို်းတက လောေန အရကောင အထည
ရြော ရဆောင ေ က မှုအစီအစဉ န င ေည ေ ယ ချက မျော်းက ို အဓ ကထော်းသည အကက ချက မျော်း ြစ ါသည ။
လွှတ ရတော မျော်းသည အစ ို်းေ၏လို ရဆောင ချက မျော်းအော်း ရစောင ကကည ရလ လော ခင ်း၊ သင ရတော
သည မဟောဗျ ဟောမျော်း ချမ တ ခင ်း၊ လို ငန ်းခ င အတ င ်း တန ်းတူညီမျှမှုန င တန ်းတူေ ိုင ခ င မ င တင ခင ်း၊
မ ခင ၊ ကရလ်းန င ဆယ ရကျော သက မျော်း၏ ကျန ်းမောရေ်းအတ က အဓ က တ န ်းအော်းအ ြစ အောဟောေ
မ င တင ခင ်းန င စော်းန ေ ကခောြလူ ိုစ တ ချေမှု ေေ ရစ ခင ်း၊ ကျော်း/မ တန ်းတူညီမျှမှုေေ ရစ ခင ်းန င
န ိုင င ရေ်းတ င အမျ ်းသမ်ီးမျော်း၏ ါဝင မှုမျော်း တ ို်းတက လောရစ ခင ်းတ ိုို့က ို လို ရဆောင ခင ်းအော်း ြင
စဉ ဆက မ တ ြ ွဲ့ပြ ်းမှု န ်းတ ိုင မျော်းအော်း အရကောင အထည ရြော ေောတ င ါလမီန မျော်း၏လို ရဆောင
ချက မျော်း ိုမ ိုအော်းရကောင ်းလောရစေန လွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌမျော်းက ကတ ခဲ ကက ါသည ။
ဘောသော န သူ - ရဒေါ်ခင ယိုရဝ (ဒိုတ ယဦ်းစီ်းမ ်း)
ဘောသော န ကက်ီးကက သူ - ဦ်းသ န ်းထ န ်းရအောင (ဦ်းစီ်းအေောေ )
န ိုင င တကောဆက ဆ ရေ်းဌောနခ ဲ၊ ည ရထောင စိုလွှတ ရတော ရ ို်း
Tel/ Fax – ၀၆၇ - ၅၉၁၂၀၇
E-mail – [email protected]
Source : https://www.ipu.org/news/news-in-brief/2019-09/south-asian-speakers-call-
more-financing-fight-climate-change
IPU အီလက်ထရ ောနစ် သတင််းလ ော (ရအောက်တ ိုဘောလ၊ ၂၀၁၉ခိုနှစ်)
အပ ိုင််း (၃)
IPU အရထရွထွအတွင််းရ ်းမ ှ်းချြုပ်သည် အောဟော ချ ြုျို့တ ဲ့မှု တ ိုက်ြျက်ရ ်းဆ ိုင် ော ကမ္ောဲ့ရခါင််းရဆောင်
အပြစ ်ခနေ့်အပ်ခ ပခင််း
ကိုလသမဂဂအတ င ်းရေ်းမ ်းချ အန တ ိုနီယ ိုဂူတောေက စ က IPU အတ င ်းရေ်းမ ်းချ Mr.
Martin Chungong အော်း အောဟောေချ ွဲ့တဲ မှုတ ိုက ြျက ရေ်းဆ ိုင ေောကမဘော ရခါင ်းရဆောင ၂၇ ဦ်း အနက မ
တစ ဦ်း အ ြစ ခနို့ အ လ ိုက ါသည ။
အောဟောေချ ွဲ့တဲ မှုသည ကမဘောရ ေါ်ေ လသူ ို်းဦ်းလျှင တစ ဦ်းအရ ေါ် သက ရေောက မှုေ ပ ်ီး မ န ်းကရလ်း
န င ရယောက ျော်းရလ်း ၁၄၉ သန ်းမ ော က ိုယ ခနဓောြ ပြ ်းမှု ရန ်းရက ်းလျက ေ ါသည ။ အောဟောေ မ င တင ရေ်း
ဆ ိုင ေော လှု ေ ော်းမှုက ို ၂၀၁၀ ခိုန စ တ င ကိုလသမဂဂအတ င ်းရေ်းမ ်းချ က စတင ခဲ ပ ီ်း အောဟောေချ ွဲ့တဲ မှု
က ို တ ိုက ြျက ေန ေည ေ ယ ချက ြင စတင ခဲ ါသည ။ ယရနို့ကောလတ င ဤလှု ေ ော်းမှု၌ န ိုင င ရ ါင ်း ၆၁
န ိုင င န င အ နဒ ယန ိုင င မ ည နယ ၄ ခို တ ိုို့ ါဝင လောကကပ ီြစ ါသည ။ ဤလှု ေ ော်းမှုက ို အေ ဘက လူမှု
အြ ဲွဲ့အစည ်း ၃၀၀၀ ရကျော ၊ စီ်း ော်းရေ်းလို ငန ်း ၅၀၀ ခနို့ ၊ ကိုလသမဂဂရအဂျင စီငါ်းခိုန င န ိုင င တကောမ
အလ ေ င မျော်းန င ရြောင ရဒ်းေ င ်းမျော်းက ကူညီလျက ေ ါသည ။ အောဟောေချ ွဲ့တဲ မှုတ ိုက ြျက ရေ်းဆ ိုင ေော
ကမဘော ရခါင ်းရဆောင ၂၇ ဦ်း က ို ၂၀၂၁ ခိုန စ ဇူလ ိုင လအထ ခနို့ အ ခဲ ပ ်ီး ထ ို ိုဂဂ လ မျော်းတ င အောဟောေ
မ င တင ရေ်း ဆ ိုင ေောလှု ေ ော်းမှု အြ ဲွဲ့ဝင န ိုင င မျော်းမ ဒိုတ ယသမမတအချ ွဲ့၊ အ ခော်းထင ေ ော်းရသော ိုဂဂ လ မျော်းန င
င ရ ောင ်းလဲရေ်း ရဆောင ေ က သူမျော်း ါဝင ါသည ။
ကိုလသမဂဂ၏ အောဟောေချ ွဲ့တဲ မှုတ ိုက ြျက ရေ်းဆ ိုင ေော ရခါင ်းရဆောင အရန ြင Mr. Martin
Chungong သည အောဟောေချ ွဲ့တဲ မှုတ ိုက ြျက ရေ်းန င တ သက ၍ ကမဘောလ ို်းဆ ိုင ေော ါလီမန
အသ ိုင ်းအဝ ိုင ်းက ို စည ်းရ ို်း ခင ်း၊ လို ငန ်းစ မ ်းေည မ င တင ရ ်း ခင ်းတ ိုို့က ို ရဆောင ေ က မည ြစ ါသည ။
စဉ ဆက မ တ ြ ွဲ့ပြ ်းမှု ေေ ရေ်းအတ က ၂၀၃၀ ည န စ လို ငန ်းစဉ က ို အရကောင အထည ရြော ေောတ င
ါလီမန မျော်းအော်း အရထောက အကူရ ်းေန IPU ၏ လွှမ ်းခခ ေည မ န ်းချက ၏ အစ တ အ ိုင ်းတစ ခို
အရန ြင IPU သည အောဟောေ မ င တင ရေ်းက စစက ို IPU ၏ ကမဘောလ ို်းဆ ိုင ေော ါလမီန ညီလောခ မျော်း
တ င လည ်းရကောင ်း၊ ရဒသအဆင န င န ိုင င အဆင ါလီမန ဆ ိုင ေော ညီလောခ မျော်းတ င လည ်းရကောင ်း
ဦ်းစော်းရ ်းက စစတစ ခိုအ ြစ ရဆ ်းရန ်းခဲ ါသည ။ IPU သည အစ ို်းေ၏ လို ရဆောင ချက အော်း ရထောက ခ
အော်းရ ်းကက်ီးကက ရေ်းန င အောဟောေ မ င တင မှုဆ ိုင ေော ိုမ ိုရကောင ်းမ န ရသော ဥ ရဒမျော်း ရေ်းဆ ဲ ဌောန ်း
န ိုင ရေ်းတ ိုို့အတ က လွှတ ရတော မျော်း၏ စ မ ်းေည က ို တည ရဆောက ေန အကူအညီရ ်းခဲ ါသည ။
ဘောသော န ဆ ိုသူ- ဦ်းမျ ်း မင ရဆ (အကကီ်းတန ်းစောရေ်း)
ဘောသော န ကက်ီးကက သူ- ဦ်းသ န ်းထ န ်းရအောင (ဦ်းစီ်းအေောေ )
န ိုင င တကောဆက ဆ ရေ်းဌောနခ ဲ ၊ ည ရထောင စိုလွှတ ရတော ရ ို်း
Tel/ Fax -၀၆၇ - ၅၉၁၂၀၇
Email – [email protected]
Source: https://www.ipu.org/news/news-in-brief/2019-09/ipu-secretary-general-
appointed-global-leader-fight-malnutrition
IPU အီလက်ထရ ောနစ်သတင််းလ ော (ရအောက်တ ိုဘော၊ ၂၀၁၉ ခိုနှစ)်
အပ ိုင််း (၄)
၁၉၆၀ ပပညဲ့်လွန်ကောလနှငဲ့် ၁၉၇၀ ပပညဲ့်လွန်ကောလ - န ိုင်င တကောပါလီမန်မျော်းအြွ ျို့ (IPU) သည်
လူူ့အခွငဲ့်အရ ်းက စစနှငဲ့် ကျော်း/မ တန််းတူညီမ ရ ်းက စစတ ိုေ့က ို ရပြ ှင််းရဆောင် ွက်ခ ဲ့ပခင််း
ဤကောလမျော်းတ င ကမဘော ရေ်းေောသတင ်းမျ ်းစ ိုသည အေ န အဟိုန ြင မျော်း ော်းလောခဲ ါသည ။
ထ ိုအရကကောင ်းက စစမျော်းမ ော ည သူတ ိုို့၏ အခ င အရေ်းမျော်းေေ ရေ်း၊ ဗီယက နမ စစ ဲ ၊ အောကောသသ ိုို့
သ ော်းရေောက ရေ်းပ င ဲ၊ စ မ ်းအင အကက အတည ်း၊ က ိုလ ိုနီနယ ချွဲဲ့မှုက ို ဆနို့ ကျင ခင ်း၊ အလ ို်းစ ို ျက စီ်း
ရစန ိုင ရသော နျ ကလ်ီးယော်းလက နက မျော်း၏ ပခ မ ်းရ ခောက မှုတ ိုို့ ြစ ကကပ ်ီး ထ ိုက စစေ မျော်းသည လူတ ိုို့၏
အောရ ိုစ ိုက မှုက ို အပ င အဆ ိုင ဆ ဲရဆောင ခဲ ကက ါသည ။ န ိုင င ရေ်းက စစမျော်းသည ယခင ရခတ ကောလမျော်း
ကထက တစ ကမဘောလ ို်းက ို လ မ ်းခခ လောခဲ ါ သည ။
IPU ၏ ရှုရထောင မ ကကည လျှင က ိုလ ိုနီနယ ချဲွဲ့မှုအော်းဆနို့ ကျင ခင ်းသည န ိုင င သစ မျော်းက ို ကမဘော
န ိုင င ရေ်းရ မ ိုထက သ ိုို့ ရေောက ေ လောရစခဲ ပ ်ီး ရဆ ်းရန ်း ဲမျော်း၏ ဦ်းတည ချက က ို ရ ောင ်းလရဲစခဲ ါသည ။
IPU အြ ဲွဲ့ဝင ါလီမန အရေအတ က သည ၁၉၅၉ ခိုန စ တ င ၆၉ ခိုေ ခဲ ေောမ ၁၉၇၉ ခိုန စ တ င ၁၁၃ ခိုသ ိုို့
တ ို်းတက လောခဲ ပ ်ီး IPU အစည ်းအရဝ်းမျော်းတ င ချမ ်းသောရသော န ိုင င မျော်းန င ကမဘော ရတောင ဘက ခမ ်း
ရဒသေ န ိုင င မျော်းအကကော်း မညီမျှမှုမျော်းအရကကောင ်းက ို ရလ လောစ စစ ရဆ ်းရန ်းခဲ ကက ါသည ။
လမူှုရေ်းတေော်းမျှတမှုအရ ေါ် စ တ ဝင စော်းမှုတ ို်းတက လော ခင ်းသည လူူ့အခ င အရေ်းက စစအထ
တ ို်းချွဲဲ့ရေောက ေ လောခဲ ါသည ။ IPU သည အြ ဲွဲ့ဝင န ိုင င မျော်းေ ါလမီန မျော်းန င လက တ ဲလျက သက ဆ ိုင ေော
န ိုင င အစ ို်းေမျော်းက လူူ့အခ င အရေ်းစောချ မျော်းအော်း လက မ တ ရေ်းထ ို်းရေ်း၊ သက ဆ ိုင ေောဥ ရဒမျော်းအော်း
ချမ တ အရကောင အထည ရြော ရေ်းတ ိုို့က ို ရဆောင ေ က ရစန ိုင ခဲ ါသည ။ IPU ၏ ဤလို ငန ်းအစီအစဉ
က ို ယရနို့ကောလအထ ဆက လက ရဆောင ေ က လျက ေ ါ သည ။ ဥ မောအရန ြင ဘောကီနောြောဆ ိုန ိုင င ၌
၂၀၁၈ ခိုန စ တ င ရသဒဏ ရ ်း ခင ်း ဌောန ်းချက က ို ယ ြျက ရေ်းအတ က ထ ိုန ိုင င ါလမီန ေ လူူ့အခ င အရေ်း
ရကော မတီက ကူညီရဆောင ေ က ခဲ ါသည ။
လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း၏ လူူ့အခ င အရေ်းမျော်းအော်း တ ိုက ခ ိုက ြ န မှုမျော်းသည မကကောခဏ
ြစ ရ ေါ်လျက ေ ါသည ။ ဥ ရဒမဲ ြမ ်းဆီ်းမှု၊ အကျဉ ်းချထော်းမှု၊ လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းအော်း
လို ကက မှုတ ိုို့သည ြစ ရ ို်း ြစ စဉ က စစမျော်း ြစ လောကက ါသည ။ ၁၉၇၆ ခိုန စ တ င IPU သည လွှတ ရတော
က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း၏ လူူ့အခ င အရေ်းဆ ိုင ေောရကော မတီက ို ြ ဲွဲ့စည ်းတည ရထောင ခဲ ါသည ။ ဤရကော မတီ
သည ကမဘောရ ေါ်တ င ရန ောင ယ က တ ိုက ခ ိုက ခ ေသည လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း၏ လူူ့အခ င အရေ်း
မျော်းက ို ကောက ယ ေန လို ိုင ခ င ေ သည န ိုင င တကော လို ငန ်းယနတေော်း တစ ခို ြစ ါသည ။
ယင ်းရကော မတီ၏ လို ရဆောင ချက မျော်းတ င န စက ပခ မ ်းရ ခောက ခ ေသည လွှတ ရတော
က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းအော်း ရထောက ခ အော်းရ ်းေန န ိုင င တကော ါလီမန အသ ိုက အဝန ်းက ို ရဆော ဩစည ်းရ ို်း
ခင ်း၊ သက ဆ ိုင ေောန ိုင င မျော်း၏ အောဏော ိုင မျော်းအော်း နီ်းက စ ောစည ်းရ ို်း တ ိုက တ န ်း ခင ်း၊ တေော်းခ င
ရလ လောသူမျော်းအော်း ရစလွှတ တက ရေောက ရစ ခင ်းတ ိုို့ ါဝင ါသည ။
IPU ၏ လူူ့အခ င အရေ်းဆ ိုင ေောကက ်း မ ်းချက မျော်းတ င ကျော်း/မ တန ်းတူညီမျှမှု မင တင ရေ်း က စစ
လည ်း ါဝင ါသည ။ ဤလို ငန ်းက စစသည အသစ အဆန ်းမဟိုတ ါ။ ၁၉၂၁ ခိုန စ တ င ဆ ီဒင န ိုင င ၊
စရတော ဟိုမ ်းပမ ွဲ့၌ စရတော ဟိုမ ်းက န ြေင က ို ကျင ်း ခဲ စဉ ကတည ်းက IPU သည ကျော်း/မတန ်းတူ
ညီမျှရေ်းက စစက ို မ င တင ရဆောင ေ က ခဲ ါသည ။ ထ ိုက န ြေင သ ိုို့ အမျ ်းသမ်ီးက ိုယ စော်းလ ယ မျော်းသည
ထမဆ ို်းအကက မ အ ြစ တက ရေောက ခဲ ပ ်ီး ယင ်းတ ိုို့က ို IPU က ကက ဆ ိုခဲ ါသည ။ သ ိုို့ရသော ကျော်း/မ
တန ်းတူညီမျှရေ်းန င စ လျဉ ်းသည IPU ၏ လို ရဆောင ချက သည ကမဘော န ိုင င အသီ်းသီ်းေ ါလမီန
မျော်းတ င ဤအရေ်းက စစက ို ိုမ ိုအောရ ိုစ ိုက လောရစခဲ ပ ်ီး ၁၉၉၅ ခိုန စ ရဘဂျင ်းရကကညောချက အ ါအဝင
ြစ ရသော ကျော်း/မတန ်းတူညီမျှရေ်းဆ ိုင ေော လှု ေ ော်းရဆောင ေ က မှုမျော်းအရ ေါ် ဩဇောသက ရေောက ရစခဲ
ါသည ။ အဆ ို ါရကကညောချက သည အမျ ်းသမ်ီးအခ င အရေ်းမျော်း ိုမ ိုေေ ရေ်းအတ က ကမဘော အတ ိုင ်း
အတော ြင ရေ်းဆ ဲသည ထမဆ ို်းစီမ ချက မျော်းတ င တစ ခိုအ ါအဝင ြစ ါသည ။
၁၉၇၄ ခိုန စ တ င IPU သည ကျော်း/မ တန ်းတူညီမျှရေ်းဆ ိုင ေော သီ်း ခော်းလို ငန ်းအစီအစဉ
တစ ခိုက ို စတင ရဆောင ေ က ခဲ ပ ်ီး ါလီမန မျော်းတ င အမျ ်းသမ်ီးမျော်း ါဝင မှုဆ ိုင ေော အချက အလက မျော်း
က ို စတင ရကောက ယူခဲ ါသည ။ ယရနို့ကောလတ င န ိုင င ရေ်း၌ အမျ ်းသမီ်းမျော်း ါဝင ရဆောင ေ က မှုက ို
မ င တင ေန ေည ေ ယ သည IPU ၏ အချက အလက မျော်းန င နည ်းလမ ်း မျော်းသည မဝူါဒချမ တ သမူျော်း၊
အမျ ်းသမ်ီးအခ င အရေ်းလှု ေ ော်းသူမျော်းအတ က မေ မ ြစ ရသော အေောမျော်းအ ြစ သ ိုို့ ရေောက ေ လောခဲ ါသည ။
ဒမီ ိုကရေစီနည ်းလမ ်းန င ညီည တ ရသော န ိုင င ရေ်း ြစ ေန အတ က လွှတ ရတော တ င က ိုယ စော်း
ါဝင မှုသည တေော်းမျှတမှုေ ေမည ြစ ါသည ။ ၁၉၉၅ ခိုန စ တ င အရေ ွဲ့အလယ ိုင ်းရဒသန င အောြေ က
ရ မောက ိုင ်းရဒသတ ိုို့ေ န ိုင င မျော်း ( ါလီမန မျော်း) တ င အမျ ်း သမ်ီးလွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ ဦ်းရေမ ော
၄.၃ ေောခ ိုင နှုန ်းသောေ ခဲ ပ ်ီး ယရနို့ကောလတ င ၁၈.၁ ေောခ ိုင နှုန ်းသ ိုို့ တ ို်းတက လောခဲ ါသည ။
IPU သည ယင ်း၏နည ်း ညောအကူအညီရ ်းမှုန င သ ခင ်းတမန ခင ်းဆ ိုင ေော ကက ်း မ ်းမှုတ ိုို့
အော်း ြင အထက ါက န ်းဂဏန ်း မောဏ တ ို်းတက လောရအောင ကူညီခဲ ါသည ။ IPU အစည ်းအရဝ်းမျော်း
သ ိုို့ အမျ ်းသမ်ီးမျော်း ါဝင တက ရေောက မှုအတ ိုင ်းအတောက ို မ တ ကကည ရှုပ ်ီး IPU သည ထ ိုအစည ်းအရဝ်း
မျော်းသ ိုို့ အမျ ်းသမ်ီးမျော်း ိုမ ိုရစလွှတ ေန အြ ဲွဲ့ဝင န ိုင င မျော်းအော်း တ ိုက တ န ်း လျက ေ ါသည ။
ဥ မောအော်း ြင န ိုင င တစ ခိုသည IPU ညီလောခ မျော်းသ ိုို့ အမျ ်းသော်းမျော်းသော(သ ိုို့မဟိုတ ) အမျ ်းသမ်ီး
မျော်းသော ါဝင ရသော က ိုယ စော်းလ ယ အြ ဲွဲ့က ို ရစလွှတ ါက ထ ိုန ိုင င ( ါလီမန )သည IPU ညီလောခ ၌
ရ ်းခ င ေ ရသော ဆနဒမဲအရေအတ က က ို ရလျှော ချ ခင ်းခ ေန ိုင ါသည ။ ဤသတ မ တ ချက သည IPU ၏
သ ခင ်းတမန ခင ်းဆ ိုင ေော ထင ေ ော်းရသောရဆောင ေ က ချက တစ ခို ြစ ါသည ။ IPU အစည ်းအရဝ်းမျော်းသ ိုို့
တက ရေောက သည အမျ ်းသမ်ီးက ိုယ စော်းလ ယ အရေအတ က အချ ်းအစော်းက ို ၃၀ ေောခ ိုင နှုန ်း တ ဝန ်းကျင
တ င ေ ရနရစေန ဤသတ မ တ ချက က ကူညီရ ်း ါသည ။
ဤအချက န င ဆက စ လျက ရဆော ဒအီောရေဗျန ိုင င န င ကောတောန ိုင င တ ိုို့သည IPU ညီလောခ
မျော်းသ ိုို့ အမျ ်းသမ်ီးက ိုယ စော်းလ ယ မျော်း ိုမ ိုရစလွှတ ခဲ ပ ီ်း ထ ိုန ိုင င တ ိုို့ေ ါလီမန မျော်းတ င အမျ ်းသမ်ီး
လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ အရေအတ က က ို တ ို်း မ င ခဲ ါသည ။ ၂၀၁၃ ခိုန စ တ င ရဆော ဒအီောရေဗျဘိုေင
က န ိုင င ၏ Shura Council ( ါလီမန ) တ င အမျ ်းသမ်ီးက ိုယ စော်းလ ယ အနည ်းဆ ို်း ၂၀ ေောခ ိုင နှုန ်း
ါေ ေမည ဟို အမ နို့ ထိုတ န ခဲ ါသည ။ ၂၀၁၇ ခိုန စ တ င ကောတောန ိုင င က ယင ်း၏ ါလမီန တ င အမျ ်းသမ်ီး
က ိုယ စော်းလ ယ အနည ်းဆ ို်း ၁၀ ေောခ ိုင နှုန ်း ါေ ေမည ဟို သတ မ တ ခဲ ါသည ။
IPU သည အီဂျစ န ိုင င န င တူနီ်းေ ော်းန ိုင င တ ိုို့တ င ိုမ ို၍ တေော်းမျှတရသော ရေ ်းရကောက ဲ ဥ ရဒမျော်း
ဌောန ်းန ိုင ရေ်းအတ က နည ်း ညောအကူအညီရ ်းခဲ ါသည ။ IPU သည ထ ိုန ိုင င န စ ခိုအတ က ကျော်း/မ
တန ်းတူ ြစ ရေ်းက ို ရထောက ကူသည ရေ ်းရကောက ဲဆ ိုင ေော က ိုယ စော်းလ ယ ဦ်းရေ ခ ဲတမ ်းမျော်း ချမ တ
န ိုင ရေ်း၊ ယင ်းတ ိုို့က ို အ ည အဝအရကောင အထည ရြော န ိုင ရစမည ဆ ဲရဆောင မှုမျော်း၊ ခ င မ နို့ မျော်း
ချမ တ န ိုင ရေ်းတ ိုို့အတ က ကူညီခဲ ါသည ။
အကျ ်းဆက အရန ြင IPU ၏ အရထောက အကူ ြင အီဂျစ န ိုင င ါလီမန တ င အမျ ်းသမ်ီး
လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ ဦ်းရေသည ၂၀၁၂ ခိုန စ က န စ ေောခ ိုင နှုန ်းေ ခဲ ေောမ ၂၀၁၅ ခိုန စ ၊ ဒဇီင ဘောလ
တ င ၁၄.၉ ေောခ ိုင နှုန ်းသ ိုို့ တ ို်းလောခဲ ါသည ။ တူနစ ေ ော်းန ိုင င ါလီမန တ င ၂၀၁၄ ခိုန စ ၊ ရအောက တ ိုဘောလ
ရေ ်းရကောက ဲကျင ်း ပ ီ်းရနောက အမျ ်းသမ်ီးလွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ ဦ်းရေသည ၃၁.၃ ေောခ ိုင နှုူန ်း
အထ ေ လောခဲ ါသည ။
၂၀၁၅ ခိုန စ တ င အောေ ရစော ဘ ော်းမျော်း ည ရထောင စိုန ိုင င ါလီမန ၌ ထမဆ ို်းအမျ ်းသမ်ီး
လွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌက ို ရေ ်းရကောက တင ရ မ ောက ခဲ ါသည ။ သူမသည အောေ ကမဘောေ န ိုင င အဆင ါလီမန
တစ ခို၌ ထမဆ ို်းရ ေါ်ရ ါက လောရသော အမျ ်းသမ်ီးလွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌ ြစ ါသည ။ ဘောေ န ်းန ိုင င တ င
၂၀၁၈ ခိုန စ မ စ၍ ထမဆ ို်းအမျ ်းသမ်ီးလွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌ ရ ေါ်ရ ါက လောခဲ ါသည ။
သောသော န ဆ ိုသူ - ရဒေါ်ရမ မတ န ို်းအ မ (အငယ တန ်းစောရေ်း)
ဘောသော န ကက်ီးကက သူ - ဦ်းသ န ်းထ န ်းရအောင (ဦ်းစီ်းအေောေ )
န ိုင င တကောဆက ဆ ရေ်းဌောနခ ဲ၊ ည ရထောင စိုလွှတ ရတော ရ ို်း
Tel / Fax - ၀၆၇ - ၅၉၁၂၀၇
Email- [email protected]
Source: 1960s-70s: The IPU Addresses Human Rights and Gender Equality
https://www.ipu.org/130years/#1960s-70s
IPUအီလက်ထရ ောနစ်သတင််းလ ော (ရအောက်တ ိုဘောလ၊ ၂၀၁၉ ခိုနှစ)်
အပ ိုင််း(၅)
န ိုင်င တကောပါလမီန်မျော်းအြွ ျို့ IPU သည် ပထမဆ ို်းအကက မ် ကျင််းပရသော အဓ ကကျသညဲ့် န ိုင်င တကော
#Me Too Conference ၌ ှင််းလင််းတင်ပပ န် ြ တ်ကကော်းခ ပခင််း
#Me Too လှု ေ ော်းမှုဆ ိုသည မ ော အမျ ်းသမ်ီးမျော်းအော်း အကကမ ်းြက မှုက ို တ ိုက ြျက ရေ်း လှု ေ ော်းမှု
ြစ ါသည ။
#Me Too လှု ေ ော်းမှု စတင ပ ်ီးရနောက သ ို်းန စ အကကောတ င အ ိုက စလန သည လ င ိုင ်း ဆ ိုင ေော
အအကကမ ်းြက မှုက ို ရနောက ထ မ ြစ ော်းရစရေ်းဦ်းတည ချက ြင လ င အရ ခခ ရသော အကကမ ်းြက မှု၊
အရန ောက အယ က ရ ်းမှုန င ခ ဲ ခော်းဆက ဆ မှုတ ိုို့၏ အကျ ်းသက ရေောက မှုန င စ လျဉ ်းရသော ထမဆ ို်း
အကက မ အဓ ကကျသည န ိုင င တကောက န ြေင က ို မကကောရသ်းမကီ အ မ ေ င အ ြစ လက ခ ကျင ်း ခဲ ါ
သည ။ IPU အရထ ရထ အတ င ်းရေ်းမ ်းချ ၊ Martin Chungong က ါလီမန မျော်းေ အမျ ်းသမ်ီးမျော်းအော်း
လ င အရ ခခ ခ ဲ ခော်းဆက ဆ ခင ်း၊ အကကမ ်း ြက ခင ်းတ ိုို့က ို တ ိုက ြျက ရေ်းန င စ လျဉ ်းသည IPU ၏
သမ ိုင ်းဝင လို ရဆောင ချက အရကကောင ်းက ို ေ င ်းလင ်းတင ခဲ ါသည ။
အ ိုက စလန တကကသ ိုလ ေ ကျော်း၊ မတန ်းတူ ညီမျှမှုန င က ဲ ော်းမှုဆ ိုင ေော သ ပ န င ်ူးရ ါင ်းလျက
#MeToo က န ြေင က ို ေက ဂ ဂျောဗစ ပမ ွဲ့၌ ၂၀၁၉ ခိုန စ ၊ စက တင ဘောလ ၁၇ ေက မ ၁၉ ေက အထ
ကျင ်း ခဲ သည ။ ထ ိုက န ြေင က ို ရနောဒစ န ိုင င မျော်း၏ ဝန ကကီ်းမျော်းရကောင စီ၀န ကကီ်းချ KatrínJakobsdóttir
က စီစဉ ကျင ်း ခဲ ါသည ။
ထ ိုက န ြေင ၌ ကျော်း/မ တန ်းတူညီမျှရေ်းအတ က န ိုင င တကောလှု ေ ော်းရဆောင ေ က သူ ြစ ရသော
Martin Chungong က န ိုင င ရေ်းနယ ယ ေ အမျ ်းသမ်ီးမျော်းအော်း အကကမ ်းြက မှုက ို ဟနို့ တော်းေောတ င
အမျ ်းသော်းမျော်း ါဝင ရဆောင ေ က မှု၏ အရေ်းကကီ်း ိုက ို ကျ ်းရကကောင ်း လျက ရဆ ်းရန ်းခဲ ါသည ။
Martin Chungong သည ထ ိုက န ြေင သ ိုို့ တက ရေောက ခဲ ရသော လွှတ ရတော ဥကကဋ္ဌ (အမျ ်းသော်း)
အနည ်းငယ အနက မ တစ ဦ်း ြစ ါသည ။ င ရ ောင ်းလဲရေ်း လှု ေ ော်းမှုတ င အမျ ်းသော်း (ကက်ီး/ငယ )
အော်းလ ို်း၏ အင အော်းက ို ရအောင မင စ ော စည ်းရ ို်းစိုစည ်းန ိုင မ သောလျှင စ တ သရဘောထော်းမျော်းန င ယဉ ရကျ်းမှု
အရလ အထမျော်း ရ ောင ်းလရဲေ်းက ို ြစ ရ မောက ရအောင လို ရဆောင န ိုင မည ြစ ါသည ။
အမျ ်းသမ်ီးမျော်းက ို အရန ောင အယ က မရ ်းသည လူမျော်းစို ြစ ရသော အမျ ်းသော်းမျော်းအရန ြင
အမျ ်းသမ်ီးမျော်းအော်း အကကမ ်းြက မှု ရ ျောက ရေ်းက စစန င စ လျဉ ်း၍ င လင ်းစ ော ရ ောဆ ိုကကေန န င
ထ ိုအမျ ်းသော်းမျော်းသည ယင ်းတ ိုို့၏တောဝန မျော်းက ို အမျ ်းသမ်ီးမျော်းန င အတူ တစ ြက တစ လမ ်းမ
တောဝန ယူရဆောင ေ က ကကေန IPU အရထ ရထ အတ င ်းရေ်းမ ်းချ က တ ိုက တ န ်းခဲ ါသည ။ ါလီမန
မျော်းတ င ေ ကကရသော အမျ ်းသော်းမျော်းအရန ြင #MeToo ရဆ ်းရန ်း ဲတ င တက ကက စ ော ါဝင ကကေန န င
လ ိုအ ရသော ရဆောင ေ က ချက မျော်းက ို လို ကကေန တောဝန ေ ါသည ။
အမျ ်းသမ်ီးမျော်းအော်း ရန ောင ယ က မှုက ို ဆနို့ ကျင ရသောမူဝါဒမျော်း ချမ တ ဌောန ်း ခင ်းအော်း ြင
လ င အရ ခခ အကကမ ်းြက မှုန င ခ ဲ ခော်းဆက ဆ မှုတ ိုို့က ို လ ို်းဝသည ်းမခ သည အရလ အထက ို မ င တင
ရေ်းသည ါလီမန မျော်းန င န ိုင င ရေ်း ါတီမျော်းက ရဆောင ေ က ေမည အရေ်းကက်ီးရသောလို ငန ်းတစ ခို
ြစ ါသည ။
ဘောသော န ဆ ိုသူ- ရဒေါ်စို မတ ကကည (အကကီ်းတန ်းစောရေ်း)
ဘောသော န ကက်ီးကက သူ- ဦ်းသ န ်းထ န ်းရအောင (ဦ်းစီ်းအေောေ )
န ိုင င တကောဆက ဆ ရေ်းဌောနခ ဲ ၊ ည ရထောင စိုလွှတ ရတော ရ ို်း
Tel/ Fax -၀၆၇ - ၅၉၁၂၀၇
Email – [email protected]
Source: https://www.ipu.org/news/news-in-brief/2019-09/ipu-invited-present-
first-major-international-metoo-conference
IPU အီလက်ထရ ောနစ် သတင််းလ ော (ရအောက်တ ိုဘောလ၊ ၂၀၁၉ ခိုနှစ)်
အပ ိုင််း(၆)
န ိုင်င တကောပါလမီန်မျော်းအြွ ျို့ (IPU) နှငဲ့် နယူ်းဇီလနန် ိုင်င ပါလီမန်တ ိုေ့သည် ပစ ြ တ်ရဒသပါလီမန်မျော်း
အတွက ်လ ိုခခ ြုရ ်းဆ ိုင် ောရဆွ်းရနွ်းပွ က ို ကျင််းပပခင််း
၂၀၁၉ ခိုန စ ၊ စက တင ဘောလတတ ယ တ အတ င ်းတ င IPU န င နယူ်းဇီလန ါလမီန တ ိုို့သည
ကမဘောတစ ဝန ်း တေော်းမဝင လက နက မျော်း နို့ န ို့မှုက ို ရ ြေ င ်းရေ်းဆ ိုင ေောရဆ ်းရန ်း ဲတစ ခိုက ို ကျင ်း ခဲ
ါသည ။
ဤရဆ ်းရန ်း ဲ၌ ကိုလသမဂဂလ ိုခခ ရေ်းရကောင စီဆ ို်း ြတ ချက အမ တ ၁၅၄၀ အော်း အရကောင အထည
ရြော ရေ်းက ို ဦ်းတည ရဆ ်းရန ်းခဲ ကက ါသည ။ ဤဆ ို်း ြတ ချက က အြျက စ မ ်းအော်းကက်ီးမော်းရသော လက နက
မျော်း နို့ ော်း ခင ်းက ို ဟနို့ တော်းေန အတ က ဥ ရဒမျော်း ဌောန ်းရေ်းက ို တက ကက စ ောလို ရဆောင ေန ကမဘော
န ိုင င အော်းလ ို်းအရ ေါ်တ င တောဝန မျော်း ချမ တ ရ ်းထော်း ါသည ။ ဤရဆ ်းရန ်း ဲသည စ ြ တ ရဒသေ
န ိုင င မျော်းမ ါလီမန မျော်းန င နယူ်းဇီလန ါလီမန တ ိုို့ ်ူးရ ါင ်းရဆောင ေ က ရသော စ မ ်းေည တည ရဆောက
ရေ်းလို ငန ်း အစီအစဉ ၏ အစ တ အ ိုင ်းတစ ခို ြစ ါသည ။ ဤလို ငန ်း အစအီစဉ တ င ကမဘောလ ို်း
ဆ ိုင ေောန င ရဒသဆ ိုင ေောအရေ်းက စစမျော်းန င စ လျဉ ်းသည ဗဟိုသိုတမျော်းက ို မျှရဝရ ်း ါသည ။
စ ြ တ ရဒသေ ါလီမန မျော်းမ က ိုယ စော်းလ ယ အြ ဲွဲ့မျော်း၊ ကိုလသမဂဂမ ကျွမ ်းကျင သူမျော်း၊
န ိုင င တကော ါလီမန မျော်းအြ ဲွဲ့မ တောဝန ေ သူမျော်း၊ ရဒသတ င ်းေ လက နက ြျက သ မ ်းရေ်း ကျွမ ်းကျင သူ
မျော်း၊ သ တမန အြ ဲွဲ့အစည ်းမျော်းမ က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းသည ဝယ လင တန ပမ ွဲ့၌ရတ ွဲ့ဆ ိုကကပ ီ်း လ ိုခခ ရေ်း
ဆ ိုင ေောမူရဘောင မျော်း၊ ရဒသတ င ်း ်ူးရ ါင ်းရဆောင ေ က တ ိုို့က ို အော်းရကောင ်းရစမည နည ်းလမ ်းမျော်းက ို
ေ ောရြ ကကမည ြစ ါသည ။
ဤရဆ ်းရန ်း ဲက ို နယူ်းဇီလန ါလီမန ဉကကဋ္ဌ Rt. Hon. Trevor Mallard၊ နယူ်းဇီလန ဒိုတ ယ
ဝန ကကီ်းချ Rt. Hon. Winston Peters န င IPU ၏ ဂိုဏ ထူ်း ရဆောင ဉကကဋ္ဌ Mr. Saber Chowdhury
တ ိုို့က ြ င လ စ ရ ်းခဲ ကက ါသည ။
“ကိုလသမဂဂ၏ ကတ ကဝတ မျော်းသည န ိုင င ငယ မျော်းအရ ေါ်တ င လို ငန ်းတစ စ ိုတစ ခိုက ို
အရကောင အထည ရြော ေန န င လ ိုက နောရဆောင ေ က ရစေန ဌောန ်းချမ တ န ိုင ရကကောင ်း၊ လက ေ ကောလတ င
နယူ်းဇီလန န ိုင င သည နယ စ ရဒသမျော်းလ ိုခခ ရေ်းန င အရကောက ခ န လို ငန ်းတ ိုို့တ င စ ြ တ ရဒသ
န ိုင င မျော်းန င ်ူးရ ါင ်းရဆောင ေ က ရနရကကောင ်း” နယူ်းဇီလန ါလီမန ဉကကဋ္ဌက ရ ောကကော်းခဲ ါသည ။
အဆ ို ါဥကကဋ္ဌက ဆက လက ရ ောကကော်းေောတ င “လက နက ြျက သ မ ်းရေ်း၊ လ ိုခခ ရေ်းလို ငန ်း
နယ ယ တ ိုို့တ င လို ရဆောင ရနကကသည စ ြ တ ရဒသေ လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်း၊ န ိုင င တကော
ရအဂျင စီမျော်းက ို ချ တ ဆက ရ ်းသည အရေ်းကကီ်းရသောရဆ ်းရန ်း ဲက ို အ မ ေ င အ ြစ လက ခ ကျင ်း
ေ ခင ်းအတ က ဝမ ်းရ မောက ါရကကောင ်း၊ လက နက ြျက သ မ ်းရေ်းဆ ိုင ေော ဦ်းစော်းရ ်း လို ငန ်းနယ ယ
မျော်းက ို သတ မ တ ေန န င တေော်းမဝင လက နက မျော်း၊ အ ခော်းထ န ်းချ ထော်းရသော ကိုန စစည ်းမျော်းအော်း
ရနေောရ ောင ်းရေွှွဲ့ရေ်းတ ိုို့န င စ လျဉ ်း၍ ရဒသတ င ်း၌ကက ရတ ွဲ့ေသည ြ အော်းသက ရေောက ရစရသော အချက မျော်း
အရကကောင ်း ိုမ ိုရလ လောေန တ ိုို့အတ က ဤရဆ ်းရန ်း ဲသည အဓ က နည ်းလမ ်းတစ ခို ြစ ရကကောင ်း”
ရ ောကကော်းခဲ ါသည ။
IPU အရထ ရထ အတ င ်းရေ်းမ ်းချ က ရ ောကကော်းေောတ င “ဥ ရဒ ရေ်းကဏ္ဍသည အစ ို်းေ၏
လို ရဆောင ချက မျော်းအော်းကက်ီးကက ရေ်း၊ ဘတ ဂျက ခ ဲရဝသတ မ တ ရေ်းတ ိုို့အတ က လည ်း တောဝန ေ
ရသောရကကောင ါလီမန မျော်းသည ကိုလသမဂဂ၏ ဆ ို်း ြတ ချက အော်း အရကောင အထည ရြော မှုက ို
အရထောက အကူရ ်းေောတ င အဓ ကကဏ္ဍမ ါဝင ရဆောင ေ က န ိုင ရကကောင ်း၊ ဤရဆ ်းရန ်း ဲသည ဗဟိုသိုတ
မျော်း မျှရဝရ ်း ခင ်း၊ လွှတ ရတော က ိုယ စော်းလ ယ မျော်းအရန ြင န ိုင င နယ နမ တ မျော်းက ို ြတ ရကျော လျက
အလ တ သရဘောက န ေက မျော်း တည ရထောင ခင ်းတ ိုို့က ို အရထောက အကူ ရကကောင ်း” ရ ောကကော်းခဲ ါသည ။
ဤရဆ ်းရန ်း ဲက ို ကျင ်း ပ ီ်းရနောက ဇီဝလက နက မျော်း သရဘောတူစောချ ဆ ိုင ေောအလို ရ ို
ရဆ ်းရန ်း ဲတစ ခိုက ို ကျင ်း ေန အတ က နယူ်းဇီလန ါလီမန န င လက နက ြျက သ မ ်းရေ်းဆ ိုင ေော
ကိုလသမဂဂရ ို်းတ ိုို့ ်ူးရ ါင ်းစီစဉ ရဆောင ေ က လျက ေ ါသည ။
ဘောသော န သူ- ရဒေါ်အ မ ေတနောရကျော (အငယ တန ်းစောရေ်း)
ဘောသော န ကက်ီးကက သူ- ဦ်းသ န ်းထ န ်းရအောင (ဦ်းစီ်းအေောေ )
န ိုင င တကောဆက ဆ ရေ်းဌောနခ ဲ၊ ည ရထောင စိုလွှတ ရတော ရ ို်း
Tel/Fax- 067-591207
Email – [email protected]
Source-IPU and NZ Parliament hold security seminar for Pacific region parliaments
https://www.ipu.org/news/press-releases/2019-09/ipu-and-nz-parliament-hold-
security-seminar-pacific-region-parliaments
