NỘI DUNG

• 6.1 Daãn nhaäp veà ñaàu tödaøi haïn.

• 6.2 Caùc nguyeân taéc thaåmñònh döï aùn ñaàu tö.

• 6.3 Hoaïch ñònh ngaân löucủa dự án ñaàu tö

• 6.4 Baøi taäp chöông 6

Chöông 6: ÑAÀU TÖ DAØI HAÏN

6.1 DAÃN NHAÄP VEÀ ÑAÀU TÖ DAØI HAÏN

1) Vì sao phaûi thaåm ñònh caùc döï aùn ñaàu tö ?

Ñaàu tö trong trö ôøng hôïp khoâng coùnhu caàu thì ruûi ro raátlôùn.

Các quyết định đầu tư dài hạn thường có liên quan đếnTSCĐ, loại tài sản dài hạn được sử dụng trong SX-KD củaDN.

Một dự án tốt sẽ có tích lũy (NPV>0), làm tăng tài sản củacổ đông và của DN.

Một dự án tồi sẽ làm hao hụt nguồn vốn và có thể dẫn đếnsự phá sản của DN.

2) Caâu hoûi caàn ñaët ra cho moät döï aùn ñaàu tö laø gì?

Caàu cuûa dö ïaùn coùhay khoâng? Dự án có được chấp nhận hay không? Vaán ñeàtaøi trôïvoán cho dö ïaùn ñö ôïc giaûi quyeát nhö theánaøo ?

3) Phân loại döï aùn ñaàu tö:

Dự án xây dựng mới nhà máy, phân xưởng SX… Dự án đầu tư chiều sâu Dự án mở rộng SX Dự án phát triển sản phẩm mới Dự án liên doanh, liên kết trong và ngoài nước)

4) Taàm quan troïng cuûa hoaïch ñònh ngaân sách voán đầu tư

Quyeát ñònh ñaàu tö laøquyeát ñònh laâu daøi, haäu quaûcoùtheåmanglaïi nhö õng toån thaát raát lôùn

Thôøi gian laømoät yeáu toáquan troïng: voán phaûi coùñuùng luùc caànthì hieäu quaûñaàu tö môùi cao

Vaán ñeàñaàu tö laøvaán ñeàtieâu duøng voán (coùtheåraát lôùn) do vaäycaàn phaûi coùnguoàn ngân sách ñeåphân bổ cho các dự án.

5) Phöông phaùp ñaùnh giaù caùc döï aùn coù lieân quan:

Caùc loaïi dö ïaùn trong tö øng tình huoáng cuïtheå: dö aùn môùi… Phaân tích lôïi nhuaän vaøchi phí cuûa dö ïaùn Dö ïkieán khaûnaêng sinh lôøi tö ông ñoái cuûa dö ïaùn Caùc yếu toákhaùc: voøng ñôøi hoaït ñoäng cuûa dö ïaùn, thueáthu nhaäp,

tyûgiaùhoái ñoaùi, laïm phaùt… . Choïn dö ïaùn toái ö u.

6.2.1 THÔØI GIAN THU HOÀI VOÁN

Thôøi gian thu hoài voán laø thôøi gian caàn thieát ñeå döï aùnhoaøn traû ñuû soá voán ñaàu tö nhôø doøng thu nhaäp coù ñöôïc töødöï aùn.

Coâng thöùc tính thôøi gian hoaøn voán:

THV = Naêm tröôùc khi hoaøn voán+ Soá coøn nôï/Số thu

6.2 CAÙC CHÆ TIEÂU SÖÛ DUÏNG TRONG THAÅMÑÒNH VAØ LÖÏA CHOÏN DÖÏ AÙN.

Baøi toaùn 1

Moät coâng ty ñang thaåm ñònh hai döï aùn ñaàu tö A vaø B.Soá lieäu veà hai döï aùn ñöôïc cho trong baûng sau: (ÑVT: USD).

6001004

4003003

3004002

1005001

(1000)(1000)0

Ngaân löudöï aùn B

Ngaân löudöï aùn A

Naêm Chi phí söû duïngvoán cuûa coâng tylaø 10%.

Hoûi: döï aùn naøoñöôïc choïn ?

1. Nguyeân taéc thôøi gian hoaøn voán khoâng coù chieát khaáu.

Coâng thöùc tính:

33.3600

2003

33.2300

1002

B

A

T

T

Nguyeân taéc choïn: Döï aùn naøo coù thôøi gian hoaøn voán nhoûûnhaát seõ ñöôïc choïn

Keát luaän: A ñöôïc choïn vì coù thôøi gian hoaøn voán nhoû nhaát

2. Thôøi gian hoaøn voán coù chieát khaáu:

Öu nhöôïc ñieåm cuûa nguyeân taéc thôøi gian hoaøn voán. Öu ñieåm: Xaùc ñònh ñöôïc ngöôõng hoaøn voán cuûa döï aùn. Nhöôïc ñieåm:

Thôøi gian hoaøn voán chæ coi troïng toaøn boä ngaân löutröôùc khi hoaøn voán maø khoâng xeùt ñeán doøng ngaân löu saukhi hoaøn voán. Coù theå chaáp nhaän quaù nhieàu döï aùn coù thôøi haïn ngaén vaøquaù ít döï aùn coù thôøi haïn daøi.

Thí duï 1: Haõy thaåm ñònh hai döï aùn A vaø B theo nguyeân taécthôøi gian hoaøn voán.

05000

01000

20001000

-2000-2000

AB

C3C2C1C0DÖÏ AÙN

Thí duï 2:

210000010001000-2000C

2500020000-2000B

2500010001000-2000A

THVC3C2C1C0Döï aùn

Caûba dö ïaùn A, B, C ñeàu coùthôøi gian hoaøn voán = 2 naêm

Vaäy, coù phaûi caùc döï aùn naøy ñeàu coù söùc haáp daãn ngang nhauKhoâng ?

Keát luaän: Thôøi gian hoaøn voán cho thaáy tính ruûi ro vaø thanhkhoaûn cuûa moät döï aùn.

2. Suaát sinh lôïi treân voán ñaàu tö hay tyû suaát hoaøn voán ñaàu tö:

Laø tyû soá giöõa ngaân löu vaøo trung bình haøng naêm vaø toångngaân löu ra.Tieâu chí naøy ñö ôïc sö ûduïng raát roäng raõi trong ñaùnh giaùdö ïaùnñaàu tö . Coâng thöùc tính nhö sau:

Thí duï:

%5,321000

4/)100300400500(

Ar

Möùc hoaøn voán ñaàu tö = Ngaân löu vaøo trung bình haøng naêmToång ngaân löu ra

%351000

4/)600400300100(

Br

6.2.2 PHÖÔNG PHAÙP HIEÄN GIAÙ ROØNG(Net Present Value – NPV)

a) Khaùi nieäm:Giaù trò tính ñoåi veà hieän taïi cuûa ngaân löu töông lai (CFt) cuûamoät döï aùn vôùi suaát chieát khaáu (r) ñöôïc goïi laø hieän giaù roøngcuûa döï aùn.

b) Coâng thöùc tính:

n

tt

tr

nn

r

CFNPV

r

CF

r

CF

r

CFNPV

0@

11

00

)1(

)1(...

)1()1(

Trong ñoù:

CFi: Ngaân lö u roøng ôûnaêm i

r : Suaát chieát khaáu

n : Thôøi gian hoaït ñoängcuûa dö ïaùn

C) Nguyeân taéc choïn: Moïi döï aùn ñaàu tö coù NPV 0 ñeàu ñöôïc chaáp thuaän(tröôøng hôïp caùc döï aùn hoaøn toaøn ñoäc laäp vôùi nhau) Trong caùc döï aùn coù NPV > 0, döï aùn naøo coù NPV max seõñöôïc choïn (tröôøng hôïp caùc döï aùn phuï thuoäc laãn nhau) Caùc döï aùn coù NPV < 0 seõ bò loaïi.

Baøi toaùn:

0$18.49

0$82.78

)1.01(

100...

)1.01(

5001000

%10@

41%10@

B

A

NPV

NPV

Keát luaän: Döï aùn A ñöôïc choïn vì coù NPV max = 78.82>0

6.2.3 SUAÁT SINH LÔÏI NOÄI BOÄ (Intern Rate Of Return– IRR)

1) Suaát sinh lôøi .

Suaát sinh lôøi thöïc teá cuûa moät döï aùn ñaàu tö taïo ra moät khoaûnthu nhaäp duy nhaát sau moät thôøi ñoaïn ñöôïc tính:

Suaát sinh lôøi = (Thu nhaäp/ Voán ñaàu tö) –1

Tìm suaát chieát khaáu laøm cho NPV = 0

1

0)1(

0

1

10@

C

Cr

r

CCNPV r Trong ñoù:

C0 = Voán ñaàu tö yeâu caàu

C1 = Thu nhaäp duy nhaát

Keát luaän: Suaát chieát khaáu laøm cho NPV = 0 cuõng laø suaátsinh lôïi.

a) Khaùi nieäm: Suaát sinh lôïi noäi boä (IRR) laø suaátchieát khaáu laøm cho NPV = 0

b) Coâng thöùc toång quaùt tính IRR cho moät döï aùn ña thôøiñoaïn:

IRRr

r

CFNPV

n

tt

tr

0)1(0

@

c) Nguyeân taéc choïn: Moïi döï aùn ñaàu tö coù IRR r (möùc hoaøn voán toái thieåu) ñeàu

ñöôïc choïn (Caùc döï aùn hoaøn toaøn ñoäc laäp vôùi nhau) Trong caùc döï aùn coù IRR>r, döï aùn naøo coù IRRMax seõ ñöôïc

choïn (caùc döï aùn phuï thuoäc laãn nhau)

3) Öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa IRR.a. Öu ñieåm : Cho ta thaáy giôùi haïn phaù saûn cuûa döï aùnb. Nhöôïc ñieåm :

Khoù tính hôn NPV Coù nhieàu caïm baãy laøm cho ta deã nhaàm laãn nhö:

Cho vay hay ñi vay:Thí duï:

50%-15001000B

50%1500-1000A

IRRC1C0Döï aùn

Coù phaûi laø hai döï aùn ñeàu coù söùc haáp daãn nhö nhau ?

6.3 KẾ HOAÏCH NGAÂN LÖU CỦA DỰ ÁNÑAÀU TÖ.

KEÁ HOAÏCH NGAÂN LÖU:

Baûng keá hoaïch ngaân löu laø baûng theå hieän chi tieát taát caû caùckhoaûn thöïc thu vaø thöïc chi baèng tieàn töø hoaït ñoäng SX-KD,ñaàu tö vaø huy ñoäng voán cuûa döï aùn trong töøng thôøi ñieåm coùphaùt sinh.

Coù hai phöông phaùp xaùc ñònh ngaân löu:

Phöông phaùp tröïc tieáp: NLR = Doøng thu – Doøng chi

Phöông phaùp giaùn tieáp: NLR = LR + Khaáu hao + Laõi vay

Hoaëc : NLR = LR + Khaáu hao

(tuyø thuoäc vaøo quan ñieåm thaåm ñònh )

QUY ÖÔÙC:

Taát caû caùc khoaûn thu nhaäp vaø chi phí cuûa döï aùn trong naêm ñöôïcgæa ñònh laø phaùt sinh ôû cuoái naêm. Naêm baét ñaàu döï aùn laø naêm 0(thôøi ñieåm hieän taïi)

Caùc khoaûn chi vaøo ñaàu naêm 1 thì ñöôïc tính vaøo cuoái naêm 0

Naêm thanh lyù döï aùn: Sau khi keát thuùc döï aùn, phaûi coù thôøi gianñeå thanh lyù taøi saûn, vì theá, neáu döï aùn keát thuùc vaøo naêm n thì giaù tròthanh lyù cuûa döï aùn seõ ñöôïc tính vaøo naêm (n+1)

CAÙC THOÂNG SOÁ CAÀN THIEÁT ÑEÅ XAÂY DÖÏNG BAÙO CAÙONGAÂN LÖU:

1. Döï tính toång voán ñaàu tö

Voán coá ñònh: laø nhöõng khoaûn ñaàu tö vaøo TSCÑ

Xaùc ñònh voán coá ñònh ñeå laøm cô sôû cho vieäc tính möùc khaáuhao haøng naêm ñeå öôùc tính giaù thaønh SX cuûa döï aùn.

Voán löu ñoäng: laø soá voán caàn thieát ñeå chi cho nhöõng khoaûnmuïc nhö tieàn maët(CB), khoaûn phaûi thu (AR), toàn kho (AI) vaøcaùc khoaûn phaûi traû (AP).

2. Döï truø nguoàn taøi trôï: Xaùc ñònh chi phí voán vaø löïa choïn suaátchieát khaáu thích hôïp cho döï aùn

3. Döï tính caùc loaïi chi phí khaùc: bao goàm chi phí tröïc tieáp, chiphí quaûn lyù vaø chi phí baùn haøng.

XAÙC ÑÒNH NGAÂN LÖU CUÛA DÖÏ AÙN.

Khi tính doøng thu nhaäp taêng theâm cuûa döï aùn chuùng ta caàn löuyù:

Chi phí loã voán : coâng ty hoaøn toaøn phaûi gaùnh chòu do ñoù noùkhoâng ñöôïc ñöa vaøo phaân tích.

Chi phí cô hoäi cuûa voán.

Vaán ñeà ngoaïi taùc: neáu ngoaïi taùc tích cöïc seõ laøm taêng giaù tròdoøng ngaân löu , nhöng neáu ngoaïi taùc laø tieâu cöïc seõlaøm giaûmngaân löu cuûa döï aùn.

Chi phí vaän chuyeån vaø laép ñaët: phaûi ñöôïc coäng vaøo giaù goáccuûa maùy moùc thieát bò ñeå laøm cô sôû tính khaáu hao.

Giaù trò thanh lyù cuoái kyø4

Giaùtròcoøn laïi cuoái kyø3Möùc khaáu hao2

Nguyeân giaùTSCÑ1

n+1…210Muïc tínhSTT

6.3.1 PHÖÔNG PHAÙP TÍNH NGAÂN LÖU CUÛA DÖÏ AÙN.

Baûng 1: Baûng thoâng soá - bao goàm taát caû caùc soá lieäu lieânquan ñeán döï aùn ñaõ cho vaø giaû ñònh (neáu caàn thieát).

Laäp caùc baûng tính caàn thieát:

a) Baûng 2 : Baûng khaáu hao TSCÑ

b) Baûng 3: Baùo caùo thu nhaäp

Thueá thu nhaäp8

Thu nhaäp trö ôùc thueá7

EAT ( laõi roøng )9

Laõi vay phaûi traû6

EBIT5

Chi phí quaûn lyù4

Laõi goäp3

Giaùvoán haøng baùn2

Doanh thu1

n…210Khoaûn muïc tínhSTT

c) Baûng 4: Baûng tính ngaân löu cuûa döï aùn ( tröïc tieáp).

Ngaân löu roøng sau thueá= 3- (11)

4.

Ngaân löu roøng tröôùc thueá= 6 -1011) Thueáthu nhaäp

3.

Khoaûn chi:7) Ñaàu tö vaøtaùi ñaàu tö8) CPSX (khoâng tính K/hao)9) Nhu caàu VLÑtaêng theâm10) Toång NL ra (7 9)

2.

Khoaûn Thu:1) Doanh thu baùn haøng2) Cheânh leäch KPThu3) Taøi trôïneáu coù4) Thanh lyùTSCÑ5) Thanh lyùVLÑ6) Toång NL vaøo (15)

1.

n+1…210Khoaûn muïc tínhSTT

d) Baûng 5: Baûng tính ngaân löu cuûa döï aùn (giaùn tieáp).

Ngaân löu roøng = (d)+(h)*3.

Ngaân löu töø ñaàu töe) Mua TSCÑf) Nhu caàu VLÑtaêngg) Giaùtròthanh lyùTSCÑ

h) Toång coäng

2.

Ngaân löu töø hoaït ñoäng SX-KD:

a) Laõi roøngb) Khaáu haoc) Thu hoài VLÑd) Toång coäng

1.

n+1…210Khoaûn muïc tínhSTT

*Ghi chuù: NLR tính ôûhaøng 4 (baûng 4) = NLR tính ôûhaøng 3 (baûng 5)

6.3.2 BAØI TOAÙN 1: DÖÏ AÙN MÔÛ ROÄNG SAÛN XUAÁT.

6.3.3 BAØI TOAÙN 2: DÖÏ AÙN THAY THEÁ

6.3.4 THAÅM ÑÒNH CAÙC DÖÏ AÙN COÙ VOØNG ÑÔØI KHOÂNGBAÈNG NHAU.