Quy trình thành lập bản đồ số từ bản đồ giấy

  • Upload
    ga-con

  • View
    221

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    1/12

    Quy trnh thnh lp bn s t bn giy.

    Cng vi s pht trin k diu ca cng ngh thng tin trong nhng nm cui th k

    XX, nhu cu v s ho v lng ha thng tin trn bn ngy cng cao, c bit l

    nhng bn chuyn cung cp nhng thng tin hu ch khai thc v qun lti nguyn. Ngoi ra trong xu th hi nhp vi khu vc v th gii i hi nhng thng

    tin bn phi phc v c nhiu ngnh, nhiu lnh vc v nhiu i tng khc

    nhau, c kh nng trao i d liu gia cc ngnh vi nhau. Nhng yu cu trn khng

    th thc hin c i vi bn giy. S m t nh lng b ngn tr ln do khi

    lng s liu v nhng quan trc nh lng qu ln. Ngoi ra hin nay cn thiu cc

    cng c quan trng m t s bin thin khng gian mang tnh cht nh lng. V

    vy, vic thnh lp bn s, mt trong nhng bc i ban u trong vic xy dng

    c s d liu a chnh quc gia l rt cn thit. Bn s c th c thnh lp t

    nhiu ngun khc nhau: t nh qut scanner, t nh hng khng, nh v tinh, t cc s

    liu o mt t. Sau y l qu trnh thnh lp bn s t bn giy thng qua nh

    qut scanner.

    Bn l mt chnh th bao gm nhiu lp thng tin chng xp ln nhau m t

    th gii thc. Thng tin trn bn c phn ra thnh 4 loi c bn sau:

    - i tng dng im (point): th hin cc i tng chim din tch nh nhng lthng tin rt quan trng khng th thiu nh; tr s c quan, cc cng trnh xy dng,

    cu cng...

    - i tng dng ng (line): th hin cc i tng khng khp kn hnh hc,

    chng c th l cc ng thng, cc ng gp khc v cc cung, v d nh ng

    giao thng, sng, sui...

    - i tng dng vng (region): th hin cc i tng khp kn hnh hc bao ph

    mt vng din tch nht nh, chng c th l cc polygon, ellipse v hnh ch nht, vd lnh th a gii 1 x, h nc, khu rng...

    - i tng dng ch (text): th hin cc i tng khng phi l a l ca bn

    nh nhn, tiu , ghi ch...

    MC CH THNH LP BN

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    2/12

    Bn ang s dng hin nay phn ln l bn giy bao gm rt nhiu loi khc

    nhau nh: bn a hnh, bn a chnh, bn hin trng s dng t, bn

    t, v cc bn chuyn khc ... Do tu thuc vo mc ch c th m thnh

    lp bn thch hp. Tuy nhin hin nay Tng cc a chnh quy nh thng nht dng

    bn a hnh v bn a chnh lm bn nn c s trong ton quc. Do tt

    c cc bn d l thnh lp vi mc ch no cng u c xy dng trn nn bn

    nn c s trn.

    S quy trnh:

    Cc i tng bn khi tn ti di dng s c th

    hin v lu tr trn nhng lp thng tin khc nhau. V vy,

    trc khi s ha thnh lp bn s, cc i tng cn th

    hin trn bn phi c xc nh trc cn phi lu tr

    trn lp thng tin no.

    QUT BN

    Qut bn l qu trnh chuyn cc bn c lu tr

    trn giy, phim, diamat, thnh cc tp tin d liu di dng

    nh (raster file), sau ty thuc vo phn mm x l nh

    v phn mm qun l bn hin c m chuyn cc rasterfile sang cc nh dng khc nh: *.TIFF, *.RLE, *.EPS,

    *.BMP,...

    Hin nay trn th trng c nhiu loi my qut khc

    nhau v kh giy v v nhn hiu. V kh giy thng dng

    nht l kh A4, A3. V nhn hiu ph bin nht l hiu

    EPSON v mt s nhn hiu ca tp on Inter-graph.

    Cch thc hot ng ca my qut: my qut ghi nhn cc nh bng cch chiusng vo ti liu cn scan (bn , vn bn), sau nh sng i ngc tr li v c

    tip nhn bi mt dy cc t bo cm quang gi l thit b np i. Bi v cc vng ti

    trn giy phn chiu t nh sng hn v cc vng sng ca giy phn chiu nhiu hn

    nn thit b np i c kh nng pht hin nh sng phn chiu nh sng t mi vng

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    3/12

    nh. Sau thit b np i s chuyn cc sng nh sng c phn chiu thnh cc

    thng tin dng s, nhng thng tin ny c biu hin bi s kt hp ca 2 s 0 v 1

    (gi l bit d liu). Cui cng phn mm qut s c cc d liu m my nhn c v

    ti to n thnh mt raster feli lu tr trong my tnh.

    y l giai on rt quan trng trong vic thnh lp bn s t bn giy v n

    nh hng trc tip n cht lng nh thng qua vic chn phn gii khi qut. Tuy

    nhin, vic chn phn gii cao hay thp cn ty thuc vo nhiu yu t bao gm:

    cht lng ti liu gc, mc ch s dng, dung lng trng ca a cng. Ci gi phi

    tr cho mt raster file c cht lng cao l kch c raster file s ln gy ra nhiu kh

    khn cho vic lu tr v chuyn i.

    CC DNG RASTER FILES

    Ty thuc vo phn mm x l nh v phn mm qun l bn hin c m chuyn

    thnh cc nh dng raster files khc nhau. Tuy nhin, mi nh dng khc nhau u c

    nhng thun li v rc ri ring ca n. Sau y l mt s nh dng file:

    *.TIFF (Tagged Image File Format) l dng ph bin nht c kh nng lu tr cc

    nh qut bng nhiu phn gii, dng mu v kiu nn khc nhau, c bit l thch

    nghi vi nhiu trnh ng dng.

    *.EPS (Encapsulated Poscipt) thch hp cho dng cc bn v vector nhng li khngdng cho lineart.

    *.GIF l dng dng lu tr cc nh gm 256 mu hoc 256 cc bng xm.

    *.PSP l dng nh ni ca Adobe Photoshop.

    *.JPEG l dng lu tr mu sc hoc cc files thang xm.

    *.PCX c s dng trong nhiu chng trnh v khc nhau cng rt thch hp cho

    cc nh qut v rt thch nghi vi cch s dng PC (my tnh c nhn).

    NN BN

    y l bc quan trng nht trong quy trnh thnh lp bn s v n nh hng

    n ton b chnh xc ca bn sau khi c s ha da trn nn nh. Nn bn

    l qu trnh chuyn i nh ang ta hng - ct ca cc im nh (pixel) v ta

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    4/12

    trc thc (h ta a l hoc ta phng). Vic xc nh ta cc im

    trn nh phi tht chnh xc v trng vi bn giy. Ta mt im c xc nh

    trn nh v thc t c s sai lch nhau, ty thuc vo t l bn v mc ch thnh

    lp bn m sai s cho php s khc nhau. Cc im nh v trn va nh ngha

    vng lm vic cho qu trnh s ha, va l c s cho qu trnh tip bin gia cc mnh

    bn .

    VECTOR HA

    Vector ha l qu trnh bin i d liu raster thnh d liu vector, hay ni cch khc

    y l qu trnh v li bn giy trn my tnh hoc bn s ha nhm to mt bn v

    dng s ca bn . Hin nay c rt nhiu phn mm s ha bao gm Autocad,

    Mapinfo, Arcinfo, Microstation... Sau khi s ha, ty thuc vo phn mm s ha m d

    liu vector s c t chc trong cc nh dng files khc nhau nh vi Mapinfo s

    c lu tr vo files*.TAB, vi Microstation s c lu tr vo files*.DGN.

    CHNH SA D LIU

    Sau qu trnh s ha, d liu c nhn cha phi hon thin v s dng c,

    cc d liu ny c gi l d liu th, cn phi qua mt qu trnh chnh sa hp l.

    Qu trnh ny bao gm cc cng an: lc b im da tha (filter), lm trn ng

    (smooth), loi b cc i tng trng nhau, sa cc im cui t do v to cc imgiao.

    KIM TRA - B SUNG I TNG

    Sau khi chnh sa d liu l qu trnh kim tra tnh y ca i tng v chnh

    xc ca d liu sau khi s ha. Qu trnh ny nh hng n chnh xc cng nh

    cht lng ca sn phm sau ny. Kim tra chnh xc ca d liu l kim tra mc

    sai s gia d liu raster v d liu vector (l lch gia cc ng vector v tm

    ng raster), thng thng sai s ny phi < 0,1 mm tnh theo t l bn . Kim tratnh y i tng ngha l kim tra v b sung y cc i tng cn thu nhn

    theo yu cu ra i vi tng loi bn ti liu. Khi thc hin cng tc ny ngi

    kim tra phi nm c ton b cc thng s ha quy nh cho tng i tng, s

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    5/12

    dng thnh tho cc cng c sa cha v s ha i tng khi gp cc li phi tin

    hnh x l ngay.

    TIP BIN

    Khng ging nh cc bn trn giy, cng tc tip bin vi cc mnh ln cn phithc hin ngay sau khi thu nhn v chnh sa d liu, cc i tng dng vng t mu

    phi cha c to (polygon) bi v sau khi ng vng v t mu nn, cc yu t dng

    vng rt kh tip bin vi nhau.

    BIN TP V TRNH BY BN

    Da vo mc ch - yu cu ca bn cn thnh lp, mt ln na cc i tng

    trn bn c kim tra, thay i k hiu thch hp v b tr v tr cc i tng nhm

    m bo tnh tng quan v a hnh cng nh tnh thm m ca bn .

    Hin nay c rt nhiu phn mm x l bn , cch t chc v qun l d liu khng

    gian v d liu thuc tnh cc phn mm c khc nhau, nhng quy trnh bin tp

    chuyn t bn giy thnh bn s nhn chung l ging nhau. Vi s pht trin ca

    cng ngh thng tin cng vi nhu cu v t chc xy dng c s d liu quc gia, hin

    nay vic thnh lp bn s thay th bn giy l rt cn thit v l nhim v cp

    bch.

    H Thng tin a l (GIS) l g?

    H Thng tin a l - GIS (Geographical Information System) l mt

    cng c my tnh lp bn v phn tch cc s vt, hin tng

    thc trn tri t.

    Cng ngh GIS kt hp cc thao tc c s d liu thng thng (nh cu trc hi p)

    v cc php phn tch thng k, phn tch a l, trong php phn tch a l v hnh

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    6/12

    nh c cung cp duy nht t cc bn . Nhng kh nng ny phn bit GIS vi cc

    h thng thng tin khc v khin cho GIS c phm vi ng dng rng trong nhiu lnh

    vc khc nhau (phn tch cc s kin, d on tc ng v hoch nh chin lc).

    Hin nay, nhng thch thc chnh m chng ta phi i mt - bng n dn s, nhim,

    ph rng, thin tai-chim mt khng gian a l quan trng. Khi xc nh mt cng vic

    kinh doanh mi (nh tm mt khu t tt cho trng chui, hoc tnh ton l trnh ti ucho mt chuyn xe khn cp), GIS cho php to lp bn , phi hp thng tin, khi

    qut cc vin cnh, gii quyt cc vn phc tp, v pht trin cc gii php hiu qu

    m trc y khng thc hin c. GIS l mt cng c c cc c nhn, t chc,

    trng hc, chnh ph v cc doanh nghip s dng nhm hng ti cc phng thc

    mi gii quyt vn .

    Lp bn v phn tch a l khng phi l k thut mi, nhng GIS thc thi cc cng

    vic ny tt hn v nhanh hn cc phng php th cng c. Trc cng ngh GIS,

    ch c mt s t ngi c nhng k nng cn thit s dng thng tin a l gip ch

    cho vic gii quyt vn v a ra cc quyt nh.

    Ngy nay, GIS l mt ngnh cng nghip hng t la vi s tham gia ca hng trm

    nghn ngi trn ton th gii. GIS c dy trong cc trng ph thng, trng i

    hc trn ton th gii. Cc chuyn gia ca mi lnh vc u nhn thc c nhng u

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    7/12

    im ca s kt hp cng vic ca h v GIS.

    CC THNH PHN CA GIS?

    GIS c kt hp bi nm thnh phn chnh: phn cng, phn mm, d liu, con

    ngi v phng php.

    Phn cng: Phn cng l h thng my tnh trn mt h GIS hot ng. Ngy nay,

    phn mm GIS c kh nng chy trn rt nhiu dng phn cng, t my ch trung tm

    n cc my trm hot ng c lp hoc lin kt mng.

    Phn mm: Phn mm GIS cung cp cc chc nng v cc cng c cn thit lu

    gi, phn tch v hin th thng tin a l. Cc thnh phn chnh trong phn mm GIS l:

    + Cng c nhp v thao tc trn cc thng tin a l

    + H qun tr c s d liu(DBMS)

    + Cng c h tr hi p, phn tch v hin th a l

    + Giao din ho ngi-my (GUI) truy cp cc cng c d dng

    D liu: C th coi thnh phn quan trng nht trong mt h GIS l d liu. Cc d

    liu a l v d liu thuc tnh lin quan c th c ngi s dng t tp hp hoc

    c mua t nh cung cp d liu thng mi. H GIS s kt hp d liu khng gian

    vi cc ngun d liu khc, thm ch c th s dng DBMS t chc lu gi v qun

    l d liu.Con ngi: Cng ngh GIS s b hn ch nu khng c con ngi tham gia qun l

    h thng v pht trin nhng ng dng GIS trong thc t. Ngi s dng GIS c th l

    nhng chuyn gia k thut, ngi thit k v duy tr h thng, hoc nhng ngi dng

    GIS gii quyt cc vn trong cng vic.

    Phng php: Mt h GIS thnh cng theo kha cnh thit k v lut thng mi l

    c m phng v thc thi duy nht cho mi t chc.

    GIS LM VIC NH TH NO?

    GIS lu gi thng tin v th gii thc di dng tp hp cc lp chuyn c th lin

    kt vi nhau nh cc c im a l. iu ny n gin nhng v cng quan trng v

    l mt cng c a nng c chng minh l rt c gi tr trong vic gii quyt nhiu

    vn thc t, t thit lp tuyn ng phn phi ca cc chuyn xe, n lp bo co

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    8/12

    chi tit cho cc ng dng quy hoch, hay m phng s lu thng kh quyn ton cu.

    Tham kho a l: Cc thng tin a l hoc cha nhng tham kho a l hin (chng

    hn nh kinh , v hoc to li quc gia), hoc cha nhng tham kho a l n

    (nh a ch, m bu in, tn vng iu tra dn s, b nh danh cc khu vc rng

    hoc tn ng). M ho a l l qu trnh t ng thng c dng to ra cc

    tham kho a l hin (v tr bi) t cc tham kho a l n (l nhng m t, nh a

    ch). Cc tham kho a l cho php nh v i tng (nh khu vc rng hay a im

    thng mi) v s kin (nh ng t) trn b mt qu t phc v mc ch phn tch.

    M hnh Vector v Raster: H thng thng tin a l lm vic vi hai dng m hnh d

    liu a l khc nhau v c bn - m hnh vector v m hnh raster. Trong m hnh

    vector, thng tin v im, ng v vng c m ho v lu di dng tp hp cc

    to x,y. V tr ca i tng im, nh l khoan, c th c biu din bi mt to

    n x,y. i tng dng ng, nh ng giao thng, sng sui, c th c lu

    di dng tp hp cc to im. i tng dng vng, nh khu vc bun bn hay

    vng lu vc sng, c lu nh mt vng khp kn ca cc im to .

    M hnh vector rt hu ch i vi vic m t cc i tng ring bit, nhng km hiu

    qu hn trong miu t cc i tng c s chuyn i lin tc nh kiu t hoc chi

    ph c tnh cho cc bnh vin. M hnh raster c pht trin cho m phng cc i

    tng lin tc nh vy. Mt nh raster l mt tp hp cc li. C m hnh vector vraster u c dng lu d liu a l vi nhng u im, nhc im ring, Cc

    h GIS hin i c kh nng qun l c hai m hnh ny.

    CC NHIM V CA GIS.

    Mc ch chung ca cc H Thng tin a l l thc hin 6 nhim v sau:

    +Nhpdliu

    +Thaotcdliu

    + Qun l d liu

    + Hi p v phn tch

    + Hin th

    Nhp d liu: Trc khi d liu a l c th c dng cho GIS, d liu ny phi

    c chuyn sang dng s thch hp. Qu trnh chuyn d liu t bn giy sang

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    9/12

    cc file d liu dng s c gi l qu trnh s ho.

    Cng ngh GIS hin i c th thc hin t ng hon ton qu trnh ny vi cng

    ngh qut nh cho cc i tng ln; nhng i tng nh hn i hi mt s qu

    trnh s ho th cng (dng bn s ho). Ngy nay, nhiu dng d liu a l thc s

    c cc nh dng tng thch GIS. Nhng d liu ny c th thu c t cc nh cung

    cp d liu v c nhp trc tip vo GIS.

    Thao tc d liu: C nhng trng hp cc dng d liu i hi c chuyn dng

    v thao tc theo mt s cch c th tng thch vi mt h thng nht nh. V d,

    cc thng tin a l c gi tr biu din khc nhau ti cc t l khc nhau (h thng ng

    ph c chi tit ho trong file v giao thng, km chi tit hn trong file iu tra dn s

    v c m bu in trong mc vng). Trc khi cc thng tin ny c kt hp vi

    nhau, chng phi c chuyn v cng mt t l (mc chnh xc hoc mc chi tit).

    y c th ch l s chuyn dng tm thi cho mc ch hin th hoc c nh cho yu

    cu phn tch. Cng ngh GIS cung cp nhiu cng c cho cc thao tc trn d liu

    khng gian v cho loi b d liu khng cn thit.

    Qun l d liu:i vi nhng d n GIS nh, c th lu cc thng tin a l di

    dng cc file n gin. Tuy nhin, khi kch c d liu tr nn ln hn v s lng

    ngi dng cng nhiu ln, th cch tt nht l s dng h qun tr c s d liu

    (DBMS) gip cho vic lu gi, t chc v qun l thng tin. Mt DBMS ch n ginl mt phn mn qun l c s d liu.

    C nhiu cu trc DBMS khc nhau, nhng trong GIS cu trc quan h t ra hu hiu

    nht. Trong cu trc quan h, d liu c lu tr dng cc bng. Cc trng thuc

    tnh chung trong cc bng khc nhau c dng lin kt cc bng ny vi nhau. Do

    linh hot nn cu trc n gin ny c s dng v trin khai kh rng ri trong cc

    ng dng c trong v ngoi GIS.

    Hi p v phn tch: Mt khi c mt h GIS lu gi cc thng tin a l, c th bt

    u hi cc cu hi n gin nh:

    + Ai l ch mnh t gc ph?

    + Hai v tr cch nhau bao xa?

    + Vng t dnh cho hot ng cng nghip u?

    V cc cu hi phn tch nh:

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    10/12

    + Tt c cc v tr thch hp cho xy dng cc to nh mi nm u?

    + Kiu t u th cho rng si l g?

    + Nu xy dng mt ng quc l mi y, giao thng s chu nh hng nh th

    no?

    GIS cung cp c kh nng hi p n gin "ch v nhn" v cc cng c phn tch tinh

    vi cung cp kp thi thng tin cho nhng ngi qun l v phn tch. Cc h GIS

    hin i c nhiu cng c phn tch hiu qu, trong c hai cng c quan trng c

    bit:

    Phn tch lin k:

    + Tng s khch hng trong bn knh 10 km khu hng?

    + Nhng l t trong khong 60 m t mt ng?

    tr li nhng cu hi ny, GIS s dng phng php vng m xc nh mi

    quan h lin k gia cc i tng.

    Phn tch chng xp: Chng xp l qu trnh tch hp cc lp thng tin khc nhau.

    Cc thao tc phn tch i hi mt hoc nhiu lp d liu phi c lin kt vt l. S

    chng xp ny, hay lin kt khng gian, c th l s kt hp d liu v t, dc,

    thm thc vt hoc s hu t vi nh gi thu.

    Hin th: Vi nhiu thao tc trn d liu a l, kt qu cui cng c hin th tt nht

    di dng bn hoc biu . Bn kh hiu qu trong lu gi v trao i thng tina l. GIS cung cp nhiu cng c mi v th v m rng tnh ngh thut v khoa

    hc ca ngnh bn . Bn hin th c th c kt hp vi cc bn bo co, hnh

    nh ba chiu, nh chp v nhng d liu khc (a phng tin).

    D LIU CHO GIS

    Nhng d liu bn no l cn thit? Nhn chung c mt s loi d liu bn ph

    bin sau:

    Bn nn: bao gm cc bn ng ph, ng quc l; ng ranh gii hnh

    chnh, ranh gii vng dn c; sng, h; mc bin gii; tn a danh v bn raster.

    Bn v d liu thng mi: Bao gm d liu lin quan n dn s/nhn khu,

    ngi tiu th, dch v thng mi, bo him sc kho, bt ng sn, truyn thng,

    qung co, c s kinh doanh, vn ti, tnh trng ti phm.

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    11/12

    Bn v d liu mi trng: Bao gm cc d liu lin quan n mi trng, thi

    tit, s c mi trng, nh v tinh, a hnh v cc ngun ti nguyn thin nhin.

    Bn tham kho chung: Bn th gii v quc gia; cc d liu lm nn cho cc

    c s d liu ring.

    CC CNG NGH LIN QUAN

    GIS lin quan mt thit vi mt s h thng thng tin khc, nhng kh nng thao tc v

    phn tch cc d liu a l ch c cng ngh GIS l thc hin c. Mc d khng c

    quy tc chnh tc v cch phn loi cc h thng thng tin, nhng nhng gii thiu

    di y s gip phn bit GIS vi cc cng ngh desktop mapping, tr gip thit k

    nh my tnh (computer-aided design - CAD), vin thm (remote sensing), h qun tr

    c s d liu (DBMS), v h thng nh v ton cu (global positioning systems-GPS).

    Desktop Mapping (thnh lp bn ): L desktop mapping system s dng bn

    t chc d liu v tng tc ngi dng. Trng tm ca h thng ny l thnh lp

    bn : bn l c s d liu. Phn ln cc h thng Desktop Mapping u hn ch

    hn so vi GIS v kh nng qun l d liu, phn tch khng gian v kh nng tu bin.

    Cc h thng Desktop mapping hot ng trn cc my tnh bn nh PC, Macintosh,

    v cc my trm UNIX nh.

    CAD (tr gip thit k nh my tnh): H thng CAD tr gip cho vic to ra cc bnthit k xy dng nh v c s h tng. Tnh nng ny i hi cc thnh phn ca

    nhng c trng c nh c tp hp to nn ton b cu trc. CAD yu cu mt

    s quy tc v vic tp hp cc thnh phn v cc kh nng phn tch rt gii hn. H

    thng CAD c th c m rng h tr bn nhng thng thng b gii hn

    trong qun l v phn tch cc c s d liu a l ln.

    Vin thm v GPS (h thng nh v ton cu): Vin thm l ngnh khoa hc nghin

    cu b mt tri t s dng k thut cm bin nh quay camera t my bay, cc trm

    thu GPS hoc cc thit b khc. Cc thit b cm bin ny thu thp d liu dng nh v

    cung cp cc kh nng thao tc, phn tch v m phng nhng nh ny. Do thiu cc

    tnh nng phn tch v qun l d liu a l, nn khng th gi l GIS thc s.

    DBMS (H qun tr c s d liu): H qun tr c s d liu chuyn v lu tr v

    qun l tt c cc dng d liu bao gm c d liu a l. Nhiu h GIS s dng

  • 8/2/2019 Quy trnh thnh lp bn s t bn giy

    12/12

    DBMS vi mc ch lu tr d liu. DBMS khng c cc cng c phn tch v m

    phng nh GIS.