พ.ศ. 2555 - 2560

กองยทธศาสตรและแผนงาน และส านกงานเขตสขภาพท 1-13

กระทรวงสาธารณสข ISBN : 978-616-11-3780-9

egional Health Profile รายงานสขภาพคนไทยระดบเขต R

รายงานสขภาพคนไทยระดบเขต พ.ศ. 2555 – 2560 (Thailand Regional Health Profile 2012 – 2017)

ทปรกษา นายแพทยพงศธร พอกเพมด ผชวยปลดกระทรวงสาธารณสข

นายแพทยชยพร สชาตสนทร ผอ านวยการกองยทธศาสตรและแผนงาน นายแพทยธงชย เขมรตนตระกล

ผจดท า ปาณบด เอกะจมปกะ พลสน ศรประยร ศภราภรณ ธรรมชาต

ISBN : 978-616-11-3780-9 Website http://bps.moph.go.th/new_bps/monitoringandevaluation จดท ำโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข จ ำนวนพมพ 200 เลม พมพท โรงพมพชนอกษรการพมพ

ค าน า การเปลยนแปลงบรบทของประเทศไทยและของโลก อนไดแก ภาวะคกคามทางการเงน การกระจายตวของทรพยากรทไมเหมาะสม สงคมผสงอาย พฤตกรรมการด ารงชวต สงแวดลอม ภยธรรมชาต โรคระบาด ไดสงผลใหกระทรวงสาธารณสขตองปรบตว จงไดมการจดตงเขตสขภาพ เพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการจากสวนกลางไปสสวนภมภาคโดยมบทบาทในการจดท าแผน การพฒนาและขบเคลอนนโยบายตางๆ ซงปจจบนประเทศไทยไดกาวสยคดจทลอยางรวดเรวและตอเนอง บรบทสขภาพของคนไทยมการเปลยนแปลง จากทเคยเผชญปญหาโรคตดตอ เปลยนมาเปนโรคไมตดตอเรอรง โลกไรพรมแดน ดงนน กระทรวงสาธารณสขจงใหความส าคญตอขอมลสขภาพของคนไทยระดบเขต เพอใหเขตสขภาพสามารถน าขอมลไปใชประโยชนในการก าหนดนโยบาย จดท ายทธศาสตร และแผนปฏบตการระดบเขตสขภาพ จงไดมการจดท ารายงานสขภาพคนไทยระดบเขต พ .ศ.2555-2560 (Regional Health Profile 2012-2017) ประกอบดวย 6 บท คอ 1) ขอมลทวไป และขอมลพนฐานเขตสขภาพ 2) ปจจยทมผลตอสขภาพประชาชนระดบเขต 3) สถานะสขภาพและปญหาสขภาพของประชาชนระดบเขต 4) พฤตกรรมสขภาพของประชาชนระดบเขต 5) ทรพยากรสขภาพระดบเขต และ 6) การเงนการคลงสขภาพ

การจดท ารายงานสขภาพคนไทยระดบเขต พ.ศ.2555-2560 ไดรบความรวมมอเปนอยางดจากหนวยงานทเกยวของ ไดแก ส านกงานเขตสขภาพท 1-13 กรมในสงกดกระทรวงสาธารณสข และกรงเทพมหานคร ในการรวมก าหนดกรอบการจดท ารายงานสขภาพคนไทย ระดบเขต พ.ศ.2555-2560 ตลอดจนรวมกนตรวจสอบความถกตองของขอมล เพอใหไดขอมลทสามารถน าไปใชประโยชนในการวางแผนในเขตสขภาพไดจรง ทงน การจดท ารายงานสขภาพคนไทยระดบเขต พ.ศ.2555-2560ใชขอมลทตยภมทไดมาจากการส ารวจทงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน และขอมลสถตทหนวยงานตางๆ ทเกยวของมการเกบรวบรวม ไดแก ส านกงานสถตแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กระทรวงตาง ๆ อาท กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงมหาดไทย ส านกงานเขตสขภาพท 1-13 กรมในสงกดกระทรวงสาธารณสข และกรงเทพมหานคร จงท าใหมขอจ ากดของขอมลทไมเปนฐานขอมลเดยวกน นอกจากน ขอมลสขภาพคนไทย ประกอบดวยขอมลตงแต พ.ศ.2555-2560 แตไมสามารถน าเสนอไดทกป เนองดวยขอจ ากดของเอกสารในการน าเสนอ จงน าเสนอขอมลปเวนป ในขณะเดยวกนเขตสขภาพท 13 กรงเทพมหานคร บางประเดนไมมขอมล

ดงนน กระทรวงสาธารณสข หวงอยางยงวา รายงานฉบบนจะเปนประโยชนในการวางแผนสขภาพระดบเขตใหมประสทธภาพ เพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชนในเขตสขภาพมงไปสเปาหมายรวมของกระทรวงสาธารณสข “ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข และระบบสขภาพทยงยน”

กองยทธศำสตรและแผนงำน กระทรวงสำธำรณสข

ธนวำคม 2561

หนำ ค าน า บทสรปเสนอผบรหาร บทท 1 ขอมลทวไป และขอมลพนฐานของเขตสขภาพ 1.1 ขอมลทวไปของเขตสขภาพ 2 1.2 พฒนาการของเขตสขภาพ 3 1.3 ลกษณะภมประเทศ และลกษณะภมอากาศของเขตสขภาพ 6 1.4 จดเนนทางยทธศาสตร (Strategic Positioning) ของเขตสขภาพ 8 1.5 อตลกษณและผลงานเดนดานสาธารณสขของเขตสขภาพ 12 1.6 สดสวนเขตเมอง 17 บทท 2 ปจจยทมผลตอสขภาพประชาชนระดบเขต 2.1 ดานเศรษฐกจ 19 2.2 ดานสงคม 25 2.3 ดานสงแวดลอม 40 2.4 ดานโครงสรางพนฐาน 49 บทท 3 สถานะสขภาพและปญหาสขภาพของประชาชนระดบเขต 3.1 ตวชวดสภาวะสขภาพทวไป 54 3.2 ภาระโรค (Burden of Diseases) 57 3.3 สถานะสขภาพคนไทยระดบเขต 59 3.4 การเจบปวยและตายดวยโรคทส าคญ 60 3.5 สขภาพจต 78 3.6 โรคจากการประกอบอาชพ 85 บทท 4 พฤตกรรมสขภาพของประชาชนระดบเขต 4.1 พฤตกรรมเสยงทมผลตอสขภาพ 89 4.2 พฤตกรรมสงเสรมสขภาพระดบเขต 98 บทท 5 ทรพยากรสขภาพระดบเขต 5.1 ก าลงคนดานสขภาพ ทงภาครฐและเอกชน 107 5.2 สถานบรการสขภาพภาครฐ 110 5.3 สถานบรการสขภาพภาคเอกชน 112 5.4 เทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสขของภาครฐและเอกชน 114 5.5 หลกประกนสขภาพและสทธการรกษาพยาบาล 115 5.6 การใชบรการสขภาพ 117 5.7 จ านวนเตยงและอตราครองเตยง 122 5.8 การใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก 124

สารบญ

สารบญ (ตอ)

หนำ บทท 6 การเงนการคลงดานสขภาพ 6.1 วกฤตการเงนระดบ 7 126 6.2 สถานการณทางการเงนภาพรวมของหนวยบรการสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข 129 6.3 สถานการณทางการเงนของหนวยบรการสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จ าแนกตามเขตสขภาพ

130

เอกสารอางอง 139 รายงานคณะกรรมการจดท ารายงานสขภาพคนไทยระดบเขต พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๖๐ (Thailand Regional Health Profile 2012 – 2017)

143

บทสรปผบรหาร

รำยงำนสขภำพคนไทยระดบเขต พ.ศ. 2555 – 2560 ไดท าการรวบรวมขอมลทตยภมดานสขภาพจากหนวยงานภายนอกกระทรวงสาธารณสข เชน ส านกงานสถตแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กระทรวงแรงงาน กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ฯลฯ และจากหนวยงานภายในกระทรวงสาธารณสข ไดแก กรมในสงกดกระทรวงสาธารณสขและส านกงานเขตสขภาพท 1-13 ทงน เขตสขภาพของกระทรวงสาธารณสข มทงหมด 13 เขต คอ เขตสขภาพท 1-12 ในแตละเขตสขภาพครอบคลม 4 – 8 จงหวด และมประชากรประมาณ 4-6 ลานคน และเขตสขภาพท 13 คอ กรงเทพมหานคร เปนพนทบรการไมเหมอนเขตสขภาพท 1-12 เพราะมลกษณะเฉพาะของระบบบรการสาธารณสขทจดบรการของหนวยงานหลายสงกดทงภาครฐ หนวยงานอสระและเอกชน มจดเนนทางยทธศาสตรและอตลกษณทแตกตางกนไปในแตละเขต ปจจยทมผลตอสขภาพประชาชนระดบเขต ไดแก เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมและโครงสรางพนฐาน และสถานสขภาพของประชาชนระดบเขต พบวา อายคาดเฉลยเมอแรกเกดมแนวโนมดขน แตอตรามารดาตายมแนวโนมเพมขน โดยเฉพาะในเขตสขภาพท 1, 3, 4, 11 และ 12 ส าหรบภาระโรค พบวาอตราการสญเสยปสขภาวะ มแนวโนมเพมขนเลกนอย ในเขตสขภาพท 3, 6, 7, 8, 9 และ 11 สวนสาเหตการสญเสยปสขภาวะ 5 อนดบแรกในระดบเขต ไดแก โรคหวใจและหลอดเลอด โรคมะเรง ความผดปกตทางจต อบตเหต และความผดปกตทางการรบร สาเหตการปวย 5 อนดบแรกในระดบเขต ไดแก ความดนโลหตสงทไมทราบสาเหตน า รองลงมาคอ โรคเบาหวาน โลหตจาง ไตวาย และปอดบวม สวนสาเหตการตาย 5 อนดบแรกในระดบเขต ไดแก มะเรงทกชนด รองลงมาคอ โรคหลอดเลอดในสมอง ปอดบวมและปอดอกเสบ โรคหวใจขาดเลอด และอบตเหตทางการขนสง ดานสขภาพจต พบวา ระดบสขภาพจตของคนไทยทงระดบประเทศ และทกภาคมแนวโนมลดลง ส าหรบการปวยทางสขภาพจต พบวา โรควตกกงวล โรคซมเศรา โรคจตเภท มแนวโนมเพมขนทกเขตสขภาพ ยกเวน เขตสขภาพท 1 มแนวโนมลดลง ส าหรบโรคออทสตก และโรคสมาธสน มแนวโนมเพมขนทกเขตสขภาพ สวนการฆาตวตาย มแนวโนมคงทโดยเขตสขภาพท 1 มอตราการฆาตวตายสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 13 มอตราการฆาตวตายนอยทสด พฤตกรรมเสยงทสงผลกระทบตอสขภาพ ไดแก การสบบหร พบวา อตราการสบบหรของประชากรไทยอาย 15 ปขนไป ในระดบเขต พ.ศ. 2554 และ 2560 มแนวโนมลดลง ยกเวนเขตสขภาพท 4 ทมแนวโนมเพมขนเลกนอย สวนการดมเครองดมทมแอลกอฮอลเมอเปรยบเทยบระหวาง พ.ศ. 2554 และ พ.ศ. 2558 มแนวโนมเพมขนเกอบทกเขต ยกเวน เขตสขภาพท 8

พฤตกรรมการรบประทานผกและผลไม พบวา รบประทานผกและผลไม รอยละ 75.7 ดานการออกก าลงกายนอย พบวา มเพยงรอยละ 36.1 ทกเขตสขภาพ มน าหนกเกน และมภาวะอวน โดยเขตสขภาพท 5 มน าหนกเกนและภาวะอวนสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 8 มน าหนกเกนนอยทสดและเขตสขภาพท 10 มภาวะอวนนอยทสด การสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตทงผขบขและผโดยสาร ใน พ.ศ. 2559 ต ากวารอยละ 50 ในเขตสขภาพท 1-12 โดยเขตสขภาพท 13 มการสวมหมวกนรภยสงทสด ส าหรบการคาดเขมขดนรภยทงผขบขและผโดยสารมนอยรอยละ 20.4 – 50.3 ในเขตสขภาพท 1-12 ขณะทเขตสขภาพท 13 มการคาดเขมขดนรภยสงสด สวนพฤตกรรมสงเสรมสขภาพระดบเขต ไดแก การตรวจสขภาพ การตรวจสขภาพฟน และการตรวจวดระดบไขมนในเลอด พบวา ทกเขตสขภาพมการตรวจสขภาพ เพยงรอยละ 20.2 – 41.1 โดยตรวจสขภาพฟนนอยทสด (รอยละ 20.2) ส าหรบการตรวจวดความดนโลหต พบวา เกอบทกเขตสขภาพตรวจความดนโลหต รอยละ 65.0 - 82.0 และตรวจวดระดบน าตาลในเลอดอยระหวางรอยละ 49.7 – 65.6 การสงเสรมพฒนาการเดกในชวง พ.ศ. 2558 – 2560 พบวา มแนวโนมดขนเกอบทกเขต ยกเวน เขตสขภาพท 8 และ 11 การไดรบวคซน BCG, DTP-HB3 ,OPV3 และ MMR1 ของเดก ในชวง พ.ศ. 2557 – 2560 พบวา มแนวโนมเพมขนในทกเขต ก าลงคนดานสขภาพทงภาครฐและเอกชนพบวาสดสวนแพทยทนตแพทย เภสขกร และพยาบาลวชาชพ ตอประชากรในภาพประเทศและเขตมแนวโนมทดขนเมอเปรยบเทยบระหวาง พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 โดยเขตสขภาพท 13 เปนเขตทมการกระจกตวของแพทย ทนตแพทย เภสชกร และพยาบาลวชาชพสงทสด ขณะทสขภาพท 3, 8, 9 และ 10 มการกระจกตวของแพทย ทนตแพทย เภสขกร และพยาบาลวชาชพนอยทสด ซงสวนใหญเปนเขตในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ส าหรบสถานบรการสาธารณสขภาครฐ เขตสขภาพท 13 มโรงพยาบาลสงกดกรมในกระทรวงสาธารณสข 13 แหง โรงพยาบาลสงกดกระทรวงอนๆ หนวยงานอสระและองคกรปกครองสวนทองถน 28 แหง และมศนยบรการสาธารณสขของกรงเทพมหานคร รวม 68 แหง สวนสถานบรการสาธารณสขภาครฐ เขตสขภาพท 1-12 พบวา มโรงพยาบาลศนย (รพศ.) 33 แหง โรงพยาบาลทวไป (รพท.) 84 แหง โรงพยาบาลชมชน (รพช.) 780 แหงโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล 9,794 แหง ศนยบรการสาธารณสขเทศบาลสงกดทองถน 250 แหง สถานบรการสาธารณสขชมชน (รวมสขศาลา) 372 แหง โรงพยาบาลสงกดกรมในกระทรวงสาธารณสข 62 แหง และคลนกหมอครอบครว 575 ทม ดแลสขภาพประชาชนในเขตสขภาพ

สวนสถานบรการสขภาพภาคเอกชนทวประเทศ พ.ศ.2559 ประกอบดวย โรงพยาบาลเอกชน 342 แหง คลนกเอกชน 21,906 แหง รานขายยาทกประเภท 23,534 แหง และสถานประกอบการเพอสขภาพ 2,842 แหง สวนเทคโนโลยทางการแพทยพบวา เครองมอแพทยทมเทคโนโลยสง มแนวโนมเพมขน เชน เครองเอกซเรยคอมพวเตอร (CT Scan), เครองตรวจดวยคลนแมเหลกไฟฟา (MRI), เครองเรงอนภาพ (LINAC), เครองสองกลอง (ERCP) ซงสวนใหญกระจกตวอยในเขตสขภาพท 13 มากทสด การมหลกประกนสขภาพและสทธการรกษาพยาบาล พบวา ประชากรไทยมหลกประกนสขภาพในภาพประเทศโดยมสทธประกนสขภาพถวนหนามากทสด รอยละ 72 รองลงมาเปนสทธประกนสงคม สทธขาราชการ รฐวสาหกจ และสทธอนๆ ตามล าดบการใชบรการสถานบรการสาธารณสข พบวา ในป 2559 ผปวยนอกใชบรการในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไปและโรงพยาบาลชมชน มแนวโนมเพมขน เมอเปรยบเทยบกบป 2555 สวนเขตสขภาพท 13 พบวา ผปวยนอกใชบรการทโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงอน ๆ และรฐวสาหกจ โรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสข และโรงพยาบาลสงกดกรงเทพมหานครเพมขน แตใชบรการทศนยบรการสาธารณสขกรงเทพมหานครและโรงพยาบาลเอกชนลดลงเลกนอย ส าหรบผปวยใน เขตสขภาพท 1-12 ใชบรการทโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไปเพมขน ขณะทใชบรการทโรงพยาบาลชมชนลดลงเลกนอย สวนเขตสขภาพท 13 พบวา ผปวยในใชบรการทโรงพยาบาลในกรงเทพมหานครลดลงเลกนอย โดยใชบรการทโรงพยาบาลเอกชนสงทสด รองลงมาเปนโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงอนและรฐวสาหกจ และโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสข ขณะทผปวยในใชบรการทโรงพยาบาลสงกดกรงเทพมหานครนอยทสด สดสวนเตยงตอประชากร พ.ศ. 2559 พบวา เขตสขภาพท 1, 2, 5, 11 และ 12 มเตยงตอประชากรสงกวาคาประเทศ ขณะทเขตสขภาพท 3, 4, 6, 7, 8, 9 และ 10 มเตยงตอประชากรต ากวาคาประเทศ แพทยสงกดกระทรวงสาธารณสข 1 คน ดแลผปวย 4-6 เตยง และอตราครองเตยงสงกดกระทรวงสาธารณสขทกเขตสขภาพอยระหวางรอยละ 76-96 ส าหรบการใชบรการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก พ.ศ. 2555–2559 พบวา มแนวโนมเพมขนทกเขตสขภาพ ดานการเงนการคลงสขภาพ พบวา หนวยบรการสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขในเขตสขภาพประสบภาวะวกฤตการเงนระดบ 7 ในไตรมาสท 4 มแนวโนมลดลงเกอบทกเขต จากรอยละ 3.4 – 26.9 ใน พ.ศ. 2555 เปนรอยละ 0 – 21.3 ใน พ.ศ. 2560 ยกเวน เขตสขภาพท 3, 4 และ 11 ทมแนวโนมเพมขน

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ขอมลทวไป

และขอมลพนฐานของเขตสขภาพ

1

1

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

รปแบบการปกครองของประเทศไทย

ขอมลทวไปของเขตสขภาพ 1.1

1) การปกครองสวนกลาง ประกอบดวย 1.1 สวนราชการกลาง ประกอบดวย ส านกนายกรฐมนตร กระทรวง ทบวง และกรม หรอหนวยงานอนทมช อเรยกอย าง อน และฐานะเทยบเทากรม 1 . 2 ส วนราชการท ไ ม ได ส งก ดส าน กนายกรฐมนตร กระทรวง หรอทบวง 2) การปกครองสวนภมภาค ซงแบงเปน 2 ระดบ คอ ระดบจงหวด (76 จงหวด) และระดบอ าเภอ (878 อ าเภอ)

ประเทศไทย ตงอยในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ม เนอทประมาณ 513,115 ตารางกโลเมตร มประชากรในประเทศไทย 66 .18 ล านคน เปนประชากรสญชาตไทย 65.3 ลานคน และประชากรไมไดสญชาตไทย 0.88 ลานคน (พ.ศ. 2560) ประเทศไทยไดมการแบงเขตการปกครองออกเปน 3 รปแบบ คอ 1) การปกครองสวนกลาง 2) การปกครองสวนภมภาค 3) การปกครองสวนทองถน

3) การปกครองสวนทองถน ซงจ าแนกเปน 2 สวน คอ (1 ) การปกครองส วนทองถนรปแบบท ว ไป ประกอบดวย องคการบรหารสวนจงหวด (76 แหง) เทศบาล (เทศบาลนคร 30 แหง เทศบาลเมอง 178 แหง และเทศบาลต าบล 2,233 แหง) และองคการบรหารสวนต าบล (5,333 แหง) (2) การปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ มการบรหารจดการไมเหมอนกบรปแบบทวไป จะมขนเปนกรณๆ ไป สวนใหญอยในเขตเมองใหญ เชน เมองหลวงหรอเมองทองเทยวซงไมเหมาะสมทจะใชรปแบบทวไปมาใชในการปกครอง ป ร ะ ก อ บ ด ว ย เ ม อ ง พ ท ย า ( 1 แ ห ง ) แ ล ะกรงเทพมหานคร โดยแบงเปน 50 เขต 168 แขวง และ 2,068 ชมชน

2

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

1.2 พฒนาการของเขตสขภาพ

เดมเขตสขภาพพฒนามาจากเขตตรวจราชการของส านกนายกรฐมนตร ทมการแบงพนทออกเปน 12 เขต เพอตรวจ ตดตามผล เรงรด สบสวนขอเทจจรง เพอใหการปฏบตงานของหนวยงานของรฐ และเจาหนาทของรฐไดผลสมประโยชนตอทางราชการ โดยใน พ.ศ. 2531 กระทรวงสาธารณสขมการก าหนดเขตตรวจราชการ ม 12 เขต เพอใหสอดคลองกบเขตตรวจราชการของส านกนายกรฐมนตร ในสวนกรมตางๆ ในสงกดกระทรวงสาธารณสข มการจดตงศนยหรอสถาบนในระดบเขต (กลมจงหวด) เชน ศนยวทยาศาสตรการแพทย ศนยอนามย ส านกงานควบคมโรคเขต

พ.ศ.2546

ชวงป รฐบาลไดปรบการบรหารงานแบบกลมจงหวด (Cluster) หลายกระทรวงรวมทงกระทรวงสาธารณสข ไดจดแบงเขตตรวจราชการ เปน 18 เขต รวมถงเขตตรวจราชการสวนกลาง กรงเทพมหานคร รวมทงสน 19 เขต โดยมบทบาทหนาทเหมอนกนกบชวงแรก

พ.ศ.2556

กระทรวงสาธารณสข ไดเรมทดลองการด าเนนงานปรบรปแบบการจดบรการและการบรหารจดการในลกษณะเขตสขภาพ โดยแบงเปน 12 เขต แตละเขตครอบคลม 4-8 จงหวด ประชากร 4-6 ลานคน เพอใหมขนาดทเหมาะสม (Economy of scale) ในการจดระบบบรการสขภาพในเขตพนทไดตรงกบปญหาสขภาพในพนท เออตอการพฒนาระบบสงตอ โดยมงหวงเพมการเขาถงบรการทมคณภาพ และเพมประสทธภาพการบรหารจดการ รวมทงมการกระจายอ านาจการบรหารจดการจากสวนกลางไปสสวนภมภาค ดวยการมอบอ านาจเชงปฏบตการใหผตรวจราชการเขต ผานการก าหนดตวชวด และก ากบตดตามการน านโยบายสการปฏบตระดบเขต ทงน การด าเนนนโยบายเขตสขภาพมความยดหยน โดยมการปรบแนวทาง/กระบวนการท างานอยางตอเนอง มตวอยางรปธรรมการด าเนนงานทส าเรจในการจดระบบบรการรกษาพยาบาลโรคท เปนปญหาของเขตสขภาพตางๆ เชน การบรการรกษาพยาบาลโรคหวใจหลอดเลอดทมการเชอมเครอขายของสถานพยาบาลแตละระดบ ควบค กบการ พฒนาขดความสามารถของบคลากรในสถานพยาบาลในเครอขายใหสามารถผาตดโรคหวใจและการสวนหวใจ หรอการใหยาละลายลมเลอด ชวยลดระยะเวลาในการรอควผาตดหวใจ และเพมการเขาถงใหยาละลายลมเลอด สงผลใหอตราตายจากโรคหวใจลดลง หรอเพมการเขาถงบรการผาตดตอกระจก เปนตน

3

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

พ.ศ.2558 จากความส าเรจในการด าเนนงานในรปแบบเขตดงกลาวใน พ.ศ.2558 มการจดตงส านกงานเขตสขภาพประจ าทกเขต มฐานะเปนหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ภายใตการดแลของผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข มอ านาจหนาทในการบรหาร จดการระบบบรการ การจดสรรทรพยากร แผนและงบประมาณ การตดตาม ก ากบ และประเมนผลงานและกจกรรมอนๆ ภายในเขต โดยใหมการยดหลกการใชทรพยากรรวมกน และไมมการเพมอตราก าลงเจาหนาท ซงส านกงานใชสถานทของหนวยงานในพนทเปนส านกงานและปรบเกลยอตราก าลงปฏบตงานจากเจาหนาทของส านกงานสาธารณสขจงหวด และหนวยงานสวนกลาง

ชวงป

ปจจบนเขตสขภาพกระทรวงสาธารณสข ไดแบงออกเปน 12+1 เขตสขภาพ คอ เขตสขภาพท 1-12 ในแตละเขตสขภาพครอบคลม 4 - 8 จงหวด และมประชากรประมาณ 4-6 ลานคน และ เขตสขภาพท 13 คอ กรงเทพมหานคร เปนพนทบรการไ ม เ ห ม อ น ก บ เ ข ต ส ข ภ า พ ท 1 -1 2 เ พ ร า ะ มลกษณะเฉพาะของระบบบรการสาธารณสขทจดบรการของหนวยงานหลายสงกด ทงในกระทรวงสาธารณสข ส งกดหนวยงานภาครฐ อนๆ เชน กระทรวงศกษาธการ กระทรวงกลาโหม เปนตน หนวยงานอสระ และเอกชน ในแตละเขตสขภาพมจงหวดภายใตเขตสขภาพ ซงจะตอบสนองตอปญหาสขภาพของประชาชนในพนท โดยเชอมโยงการท างานกบกลไกระดบพนทอก 2 สวน คอ เขตสขภาพเพอประชาชน ของส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต และส านกงานหลกประกนสขภาพเขต โดยใชกลไกการบรณาการการจดการในระบบสขภาพโดยเนนพนทเปนหลก

4

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพของกระทรวงสาธารณสข

เขตสขภาพท 1 ม 8 จงหวด ไดแก เชยงใหม เชยงราย ล าพน ล าปาง แพร นาน พะเยา และแมฮองสอน

เขตสขภาพท 2 ม 5 จงหวด ไดแก พษณโลก เพชรบรณ อตรดตถ ตาก และสโขทย

เขตสขภาพท 3 ม 5 จงหวด ไดแก นครสวรรค ก าแพงเพชร พจตร อทยธาน และชยนาท

เขตสขภาพท 4 ม 8 จงหวด ไดแก สงหบร ลพบร สระบร นนทบร พระนครศรอยธยา อางทอง ปทมธาน และนครนายก

เขตสขภาพท 5 ม 8 จงหวด ไดแก ราชบร สพรรณบร นครปฐม กาญจนบร สมทรสงคราม สมทรสาคร เพชรบร และประจวบครขนธ

เขตสขภาพท 6 ม 8 จงหวด ไดแก ชลบร ระยอง จนทบร ตราด สมทรปราการ ฉะเชงเทรา ปราจนบร และสระแกว

เขตสขภาพท 8 ม 7 จงหวด ไดแก อดรธาน สกลนคร นครพนม เลย หนองบวล าภ หนองคาย และบงกาฬ

เขตสขภาพท 7 ม 4 จงหวด ไดแก ขอนแกน มหาสารคาม รอยเอด และกาฬสนธ

เขตสขภาพท 9 ม 4 จงหวด ไดแก นครราชสมา ชยภม บรรมย และสรนทร

เขตสขภาพท 10 ม 5 จงหวด ไดแก อบลราชธาน ศรสะเกษ ยโสธร อ านาจเจรญ และมกดาหาร

เขตสขภาพท 11 ม 7 จงหวด ไดแก ชมพร ระนอง สราษฎรธาน นครศรธรรมราช พงงา กระบ และภเกต

เขตสขภาพท 12 ม 7 จงหวด ไดแก นราธวาส ปตตาน ยะลา สงขลา สตล พทลง และตรง

เขตสขภาพท 13 ม 1 จงหวด ไดแก กรงเทพมหานคร

5

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

กลไกการบรณาการการจดการระบบสขภาพโดยใชพนทเปนฐาน

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต, 29 พฤษภาคม 2558

ประเทศไทยมลกษณะภมประเทศโดยรวมประกอบดวย เทอกเขา ปาไม เนนเขา ทราบสง ทราบหบเขา ทราบลมบรเวณแมน าใหญ ทะเล ชายหาด และเกาะแกงตางๆ และ ลกษณะภมอากาศของประเทศไทยเปนแบบรอนชน แบงเปน 3 ฤดกาล ไดแก ฤดรอน (ระหวางเดอนกมภาพนธถงพฤษภาคม อณหภมโดยเฉลยประมาณ 34 องศาเซลเซยส) ฤดฝน (ระหวางเดอนมถนายนถงตลาคมอณหภมโดยเฉลยประมาณ 29 องศาเซลเซยส) ฤดหนาว (ระหวางเดอนพฤศจกายนถงมกราคม อณหภมโดยเฉลยประมาณ 20 องศาเซลเซยส) ซงจ าแนกลกษณะภมประเทศและภมอากาศ รายเขตสขภาพ ดงน

ลกษณะภมประเทศ

และลกษณะภมอากาศของเขตสขภาพ 1.3

6

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพท 1 ขนเขา หนาวเยน 93,690.8 ตร.กม.

เขตสขภาพท 2 ทราบสมเชงเขา หนาวเยน 54,325.6

เขตสขภาพท 3 ทราบลม อดมสมบรณ รอนชน 31,936.2 ตร.กม.

เขตสขภาพท 4 ทราบลม แมน า ล าคลอง ฝนปานกลาง สลบแลง 18,393.89 ตร.กม.

เขตสขภาพท 5 ทราบเชงเขาและชายฝง ฝนปานกลาง ชน 46,088.1 ตร.กม.

เขตสขภาพท 6 ทราบ ชายฝงทะเล ฝนชก รอนชน 35,409 ตร.กม.

เขตสขภาพท 8 ทราบสง ราบหบเขา แลง รอนจด หนาวจด 49,374 ตร.กม.

เขตสขภาพท 7 ทราบสง ลาดเอยง ฝนสลบแหงแลง 31,423 ตร.กม

เขตสขภาพท 9 ทราบสงเทอกเขา รอน ฝนสลบแลง 51,719.2 ตร.กม.

เขตสขภาพท 10 ทราบสง รอนเกอบตลอดป 36,276.7 ตร.กม

เขตสขภาพท 11 2 ฝงทะเล อนดามนและอาวไทย ฝนชก รอน 41,564.3 ตร.กม.

เขตสขภาพท 12 ทราบสลบแนวภเขาและสอง ฝงทะเลอนดามนและอาวไทย ฝนชก สลบแลงสนๆ

เขตสขภาพท 13 ทราบลม รอน ฝน หนาว 1,568.7 ตร.กม.

ลกษณะภมประเทศและภมอากาศ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2560

ทมา : ส านกงานเขตสขภาพ 1 – 13 , กระทรวงสาธารณสข

7

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

จดเนนทางยทธศาสตร (Strategic Positioning)

ของเขตสขภาพ 1.4

จดเนนทางยทธศาสตรของเขตจะใชขอมลจากแผนพฒนากลมจงหวดตนเอง พ.ศ. 2561 – 2564 ซงเปนการก าหนดจดยนทางดานยทธศาสตรของกลมจงหวด คอการหาจดแขงของตนเองเพอทจะสามารถน าไปใชในการแขงขน โดยใชจดแขงนนเปนตวน าสความส าเรจ ยงมจดยนทชดเจนมากเทาไร จะสงผลใหบคลากรสามารถเขาใจตรงกนและสามารถมงไปสจดมงหมายทก าหนด ดงนนเขตสขภาพตองมองถงจดเนนทางยทธศาสตรตามแผนพฒนากลมจงหวดเพอใชในการวางแผนพฒนาสขภาพของเขต

International Travel ทองเทยงเชงอารยธรรมและสรางสรรค

Food Valley เกษตรอนทรย เกษตรปลอดภย

Green City เขตพนทปาไม

Northern Landport

ศนยการคาการลงทน สนามบนนานาชาต ดานการคาชายแดน

โลจสตกส และนคมอตสาหกรรม

Health and Wellness ศนยกลางทางการแพทย

ชมชนทองเทยวเชงสขภาพ ภมปญญาการแพทยแผนไทย

สมนไพร สปาและการนวดสขภาพ

เขตสขภาพท

1

การทองเทยว การเกษตร การคาชายแดน การทองเทยวเชงนเวศน

เชงประวตศาสตร แปรรปผลตภณฑ ทางการเกษตร

อตสาหกรรม และ โลจสตกส

เขตสขภาพท

2

เกษตรปลอดภย การทองเทยว อตสาหกรรมทางการเกษตร ผลตภณฑ OTOP จากขาว

การทองเทยวเชงวฒนธรรม เชงธรรมชาต และเชงสขภาพ

เขตสขภาพท

3

8

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

พฒนาการตลาด ระบบ Logistics และการผลตอาหารปลอดภย

สรางมลคาเพมทางการทองเทยวจากฐาน ความรทางประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม

และภมปญญาทองถน

เขตสขภาพท

4

อตสาหกรรมเชงสรางสรรค และเกษตรเชงสรางสรรค

การจดการมลภาวะสงแวดลอม การฟนฟระบบนเวศ และ

การบรหารจดการน าแบบบรณาการ

เสรมสรางเมองใหเกดความเปนระเบยบเรยบรอย นาอย มแบบแผน และวางระบบโครงการบรการพนฐาน

เพอรองรบการขยายตวของเมอง

สนคาและบรการดานสขภาพ

ผลตภณฑสนคาเกษตร อาหาร และอตสาหกรรม

การทองเทยว

การทองเทยวเชงประวตศาสตรและวฒนธรรม การทองเทยวเชงธรรมชาต

อตสาหกรรมสเขยว เกษตรคณภาพปลอดภย เพอการสงออก เมองนาอย เพอรองรบ

ผมาเยอน และรองรบ การขยายตวของเมองหลวง

เขตสขภาพท

5

เขตสขภาพท

การทองเทยวทหลากหลาย การคาและการลงทนใน พนทเศรษฐกจใหม การคาและการลงทน

ภาคตะวนออกสตลาดอนโดจน

สงคม

6

การประมง การประมงชายฝง และประมงแปรรป

ประตเศรษฐกจสเอเชย

การคาการลงทนสสากล ไดแก คณภาพชวต เมองนาอย สงคมคณธรรม

ตนแบบประเทศไทย 4.0

9

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ไหมไทยสสากล

เขตสขภาพท

7

ฐานการผลตและแปรรป การเกษตรทไดมาตรฐาน

แหลงผลต พลงงานทดแทน

ศนยกลางอตสาหกรรม การทองเทยงเชงประเพณ วฒนธรรมและยคกอนประวตศาสตร เกษตร การคา การลงทน

และการบรการ

เขตสขภาพท

8

การพฒนาเศรษฐกจ การทองเทยงเชงอตลกษณ ของอนภาคลมแมน าโขง ทเปนมตรกบสงแวดลอม

การทองเทยงเชงประวตศาสตร วฒนธรรม และธรรมชาต

การคา การลงทน ศกยภาพการผลตทางการเกษตร และการสรางมลคาเพม

เขตสขภาพท

9

เกษตรปลอดภย การทองเทยว

การทองเทยงเชงนเวศน และเชงอารยธรรม

ผลตภณฑไหม

การสงเสรม และพฒนาผลตภณฑไหม

การคา การลงทน และการคาชายแดน

สงเสรมการคาชายแดน พฒนาความสามารถ

การแขงขนทางเศรษฐกจ

การสงเสรมและพฒนาศกยภาพ ภาคการเกษตรเพอสรางมลคา

และการบรหารจดการน าอยางบรณาการ

10

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพท

10

ขาวหอมมะล เกษตรแปรรป การทองเทยว การคาชายแดน

ขาวหอมมะลอนทรย และการแปรรปสนคาเกษตร

การทองเทยวเชงวฒนธรรม ธรรมชาต และอนรกษ

การทองเทยงนานาชาต และเชงอนรกษ

เขตสขภาพท

11

เกษตรสรางสรรค เครอขายคมนาคม Logistics เชอมโยงภมภาค

พฒนาศกยภาพ ตนทนมนษย

เขตสขภาพท

12

การทองเทยงเชงธรรมชาต และวฒนธรรม

การคาชายแดน การลงทน และระบบ Logistics

การสรางมลคาเพม ยางพารา

การพฒนาการคมนาคมขนสง และ Logistics

เชอมโยงสอาเซยนและนานาประเทศ

อตสาหกรรมตอเนองยางพารา และการสรางมลคาผลตภณฑ

ทางการเกษตรคณภาพ

11

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพท

13

มหานครแหงเอเชย ศนยกลางของภมภาค (Gateway) เมองแหงเอกลกษณทางวฒนธรรม สงแวดลอม (Green)

เมองปลอดภย นาอย เขมแขง มความสข

(Good Life) ดานเศรษฐกจ ธรกจการเงน การทองเทยว

การบรการ การศกษาและการเรยนร การขนสง และการสอสาร

อตลกษณและผลงานเดนดานสาธารณสขของเขตสขภาพ 1.5 เขตสขภาพท 1 หรอ เขตสขภาพลานนา มการบรหารจดการงานในรปแบบ 1) Seamless Health ; การขบเคลอนระบบสขภาพใหมประสทธภาพแบบไรรอยตอ 2) Service Network Self-containment; การบรหารงานแบบเครอขายบรการสขภาพลานนา จ านวน 3 ลานนา 3) Resource sharing; การพงพาตนเองอยางยงยน โดยภาคประชาชนมสวนรวม ในการดแลตนเองดานสขภาพ และ 4) Resource sharing; การบรหารทรพยากร คน เงน ของ รวมกนอยางมประสทธภาพ โดยพฒนาระบบสนบสนนและขบเคลอนระบบสขภาพใหมประสทธภาพ สงเสรมการท างานแบบบรณาการ มการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการระบบสขภาพ แบบ 1 Region 1 Data และในปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ทผานมา มผลงานเดนเกดขนในพนทมากมาย โดยผลงานทโดดเดนทสด คอ MCH HR1 เปนการด าเนนงานมาตรฐานงานอนามยแมและเดก โดยการขบเคลอน MCH board อยางเปนระบบ ประกาศ Zero MMR จาก PPH, PIH และก าหนดเปาหมาย นโยบายจงหวด พฒนา provincial network ตลอดจนการพฒนาระบบการสงตอ fast track อนามยแมและเดก

เขตสขภาพท 1

ทมา : - แผนพฒนากลมจงหวด พ.ศ. 2561-2564, ส านกพฒนาและสงเสรมการบรหารราชการจงหวด - วสยทศนกรงเทพฯ 2575 : กรงเทพฯ มหานครแหงเอเชย, ส านกยทธศาสตรและประเมนผล กรงเทพมหานคร

รวมกบ คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

12

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพท 2 มศกยภาพสงในการพฒนางานสาธารณสขทามกลางความยากล าบากของพนท เปนผน า ซงมผลงานคอ ผน าทางดานการพฒนางานสาธารณสขชายแดน (Border Health), การพฒนานวตกรรมดานเทคโนโลยสารสนเทศดานสขภาพ เชน โปรแกรม TAKIS และ Application หมอรจกคณ Herbal City การผล ตและการใช ยาจากสมน ไพร และนวตกรรมท ได ร บรางว ล ค อ ท นอนน าถ งยางพาราส าหรบผปวยตดเตยง

เขตสขภาพท 2

เขตสขภาพท 3 มการพฒนาศกยภาพโรงพยาบาลศนย และพฒนาบคลากร เพอรองรบการสงตอภายในเขต ซงมผลงานทส าคญ ไดแก การพฒนาศนยเชยวชาญ 5 สาขา เขารวมกระบวนการ HA สาขา NCD เปนเขตแรกของประเทศไทย, Herbal City, ผลงานสงเสรมสขภาพ Long Term Care เปนอนดบ 2 ของประเทศ มการคดกรอง NCD เปนอนดบ 2 และการคดกรอง CKD เปนอนดบ 1 ของประเทศ

เขตสขภาพท 4 มหนวยบรการทมศกยภาพคอนขางส งและครอบคลมในการใหบรการระบบสขภาพแกประชาชนท าใหประชาชนมโอกาสไดรบบรการสขภาพทด โดยมนโยบาย Digital Health ในการพฒนาระบบบรการสขภาพ ไดแก ระบบควออนไลน เพอลดความแออดและระยะเวลารอคอยในโรงพยาบาล การพฒนา Paperless ใหใชกระดาษนอยทสดในหนวยบรการและหนวยบรหาร ระบบ QR Code บนซองยาเพอเพมชองทางการเขาถงขอมลยาส าหรบประชาชนและมผลงานทส าคญ ค อ ก า ร ด แ ล ผ ป ว ย ร ะ ย ะ ก ล า ง ( Smart Intermediate Care) เปลยนภาระ เปนพลงของสงคมดวยการสรางเครอขายบรการโดยทมสหสาขาวชาชพ

เขตสขภาพท 3

ลพบร

สระบร

นครนายก

สงหบร

อางทอง

พระนครศรอยธยา

ปทมธาน นนทบร

เขตสขภาพท 4

13

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพท 5 มการพฒนาตามนโยบาย Smart Hospital ซงเปนนโยบายทส าคญของเขตสขภาพ โดยวางแนวทางหลกไว 5 ขอ คอ Smart Appointment นดลวงหนาเพอลดเวลารอคอย และลดความแออดในโรงพยาบาล, Smart Service การจ ดรปแบบบร การ เม อผ ใ ช บร การอย ใ นโรงพยาบาลแลว ไดแก การจดการระบบควรอคอย และลดการใชกระดาษ, Smart Delivery มการจดบรการสมพนธระหวางโรงพยาบาลกบบานของผปวย และ Smart Intermediate Care มการวางระบบการปรกษาทางไกลผ านเครอข ายและโปรแกรมเฉพาะ

เขตสขภาพท 5

เขตสขภาพท 6 มการพฒนา Herbal City แบบครบวงจร ผลตภณฑสมนไพรอภยภเบศร มโครงการสรางสนามเดกเลนสรางปญญา พฒนามนษย ถวายพอหลวง , การเฝ าระว งสขภาพประชาชนในเขตควบคมมลพษ, การพฒนาระบบบรการสขภาพทเปนมตรสเมองบรการสขภาพในอาเซยน จดบรการ Hydrolance ในพนทเกาะ การพฒนาระบบการดแลผปวยวณโรค 4 วน เอาอย เปนตน

เขตสขภาพท 7 “ชาวรอยแกนสารสนธ เกง ด มคณภาพและคณธรรม” ไดมการด าเนนงานโรงพยาบาลอาหารปลอดภย และวณโรค ตามนโยบายเรงดวนของกระทรวงสาธารณสข เ พอใหประชาชนในพนท เขตสขภาพมสขภาพทด บคลากรเจาหนาททกสหวชาชพมความสข และมระบบสขภาพทเออตอการใหบรการทางดานสาธารณสข

เขตสขภาพท 6

เขตสขภาพท 7

14

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพท 8 “R8way : AQES (Access Quality Efficiency and Seamless ) One Health One Region สรางสขภาพด ทยงยน” ไดมการใชรปแบบการด าเนนงานแบบ 4Ps (Planning, People, Process, Performance) สงผลใหสามารถลดอตราการสงตอผปวยออกนอกเขตสขภาพ ผาตดตอกระจก และรกษาผปวยโรคหวใจ เชน การผาตดไดโดยไมตองรอคว ลดอตราปวยดวยโรคอจจาระรวงจนไมเปนปญหาของพนท และเปนผลงานทดในอนดบตนๆ ของประเทศ

เขตสขภาพท 8

เขตสขภาพท 9 เปนเขตสขภาพทมโรงพยาบาลประจ าจงหวดทมศกยภาพสงและเปนศนยแพทยศาสตรศกษา ซงมผลงานทดเปนทยอมรบ คอ การดแลผปวยตอเนอง (Continuum of Care : COC) เปนระบบการดแลเชอมโยงตงแต ระยะเฉยบพลน (Acute Care) ระยะกลาง (Intermediate Care) ระยะยาว (Long-term Care) และการดแลระยะสดทาย (Palliative Care) โดยมการบรณาการรวมกนทกภาคสวน เชน การไฟฟาสวนภมภาค, ทมจตอาสา, ทมผใหญใจดสงผปวยและผเสยชวตกลบบาน, ผน าดานจตวญญาณท เขมแขง และจดต งกองทนการดแลสขภาพระยะยาวและระยะสดทายเพอซออปกรณทางการแพทยใหแกผปวยน ากลบไปใชทบาน

เขตสขภาพท 10 มผลงานโดดเดนระดบประเทศ ไดแก คนตนแบบการดแลสขภาพ ปราบเบาหวานและความดน “เของใน Model” การควบคมเบาหวานความดน (Good Control DM-HT) ตนแบบดเดนระดบชาตดานแพทยแผนไทย แพทยพนบาน และการแพทยทางเลอก ไดรบรางวลพระราชทาน TO BE NUMBER ONE เปนตนแบบระดบเพชร รางวลประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานล าดบท 1 ของทกเขตสขภาพ

เขตสขภาพท 9

เขตสขภาพท 10

15

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เ ขตส ขภ าพท 11 ม ก า ร ใ ช ห ล ก “ปฏญญา ศรวชย” HAPPEN ในการด าเนนการ โดยมผลงานโดดเดน ไดแก ผสงวยมคณคา เปนการดแลผสงอายครบวงจร ไรรอยตอ การสาธารณสขทางทะเล จดท าแผนยทธศาสตรสาธารณสขทางทะเล พ.ศ. 2560-2565 และมหานครเวชพฤกษา

เขตสขภาพท 11

เขตสขภาพท 12 มประชากรนบถออสลามมากทสดของประเทศและมพนทตดกบป ร ะ เ ท ศ ม า เ ล เ ซ ย จ า ก ส ภ า พ พ น ท ท มความจ าเพาะทางภมศาสตรและประวตศาสตร ท าใหภาคใตตอนลาง เปนสงคมพหวฒนธรรมทมความแตกตาง หลากหลายทงทางเชอชาต ภาษา ศาสนา และวฒนธรรม จากปญหาสถานการณความไมสงบชายแดนใต เปนความทาทายของเขตสขภาพท 12 ทตองพฒนาการเสรมสรางสขภาพทสอดคลองกบปญหาและความตองการของประชาชน ดงค ากลาวทวา “พลงพหวฒนธรรม กาวล าคณภาพบรการ”

เขตสขภาพท 13 พฒนาความรวมมอระหวางกรงเทพมหานคร กระทรวงสาธารณสข และหนวยงานทเกยวของ เพอการขบเคลอนการด าเนนงานภายใตยทธศาสตร “วาระสขภาพ คนกรงเทพฯ” (Bangkok Health Agenda) ซงมผลงานทโดดเดน เชน ระบบปรกษาดวยเทคโนโลยสารสนเทศทางไกล (Tele-stroke system) ตนแบบรถพยาบาลเคลอนทรกษาผปวยโรคหลอดเลอดสมองเฉยบพลน (Mobile Stroke) ระบบสารสนเทศเ พอการส งตอผ ป วย (e-Referral Healthcare System) ในระบบเครอขายบรการรวมรฐ เอกชน และการสรางเครอขายทมครบวงจรในการดแลผปวย Capture the Fracture

เขตสขภาพท 12

กรงเทพมหานคร

เขตสขภาพท 13

16

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

สดสวนเขตเมอง 1.6

การพฒนา ประเทศทมงเนนอตสาหกรรม ท าใหชาวชนบทจ านวนมากตองอพยพเขาสเมอง เพอท างานในภาคอตสาหกรรมและบรการมากขน จงท าใหขนาดชมชนเมองมการขยายตวมากขน โดยพจารณาความเปนเมองจากประชากรอาศยในเขตเทศบาลเมองเปนสดสวนมากนอยเพยงใด พบวา ในป พ.ศ. 2555 – 2559 ประชากรในเขตเมองเพมขนเลกนอยในภาพประเทศ จากรอยละ 33.9 ใน ในพ.ศ. 2555 เปน รอยละ 34.3 ในพ.ศ. 2559

เมอพจารณารายเขตสขภาพ ในพ.ศ. 2555 และพ.ศ. 2559 พบวา ในเขตสขภาพท 13 มประชากรเขตเมองถง รอยละ 100 เนองจาก เขตสขภาพท 13 กรงเทพมหานครฯ ถอวาเปนเขตเมองหลวง และพบวา มเขตสขภาพทมประชากรเขตเมองสงกวาภาพรวมประเทศ คอ เขตสขภาพท 4 รอยละ 40.3 ในพ.ศ. 2559 และเขตสขภาพท 6 รอยละ 43.8 ในพ.ศ. 2559 ขณะทเขตสขภาพท 9 และ10 มประชากรในเขตเมองนอยทสด คอ รอยละ 18.1 และ 16.4 ในพ.ศ. 2559

พ.ศ.2555 ในเขตเทศบาล

33.9

100

29.3

27

16.1

18.4

23.2

22.6

42.3

31.8

39.6

22.9

22.1

31.3

66.1

70.7

73

83.9

81.6

76.8

77.4

57.7

68.2

60.4

77.1

77.9

68.7

0% 20% 40% 60% 80% 100%

ประเทศ

เขตสขภาพท 13

เขตสขภาพท 12

เขตสขภาพท 11

เขตสขภาพท 10

เขตสขภาพท 9

เขตสขภาพท 8

เขตสขภาพท 7

เขตสขภาพท 6

เขตสขภาพท 5

เขตสขภาพท 4

เขตสขภาพท 3

เขตสขภาพท 2

เขตสขภาพท 1

34.3

100

29.8

27.7

16.4

18.1

23

23.8

43.8

31.5

40.3

22.5

22.9

32.2

65.7

70.2

72.3

83.6

81.9

77

76.2

56.2

68.5

59.7

77.5

77.1

67.8

0% 20% 40% 60% 80% 100%

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

พ.ศ.2559

ทมา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย หมายเหต : 1. เขตเทศบาล หมายถง เขตเมอง ไดแก เขตเทศบาลนคร เทศบาลเมอง และเทศบาลต าบล และรวมถงเขต

กรงเทพมหานคร และเขตเมองพทยา 2. นอกเขตเทศบาล หมายถง เขตชนบท ไดแก พนทนอกเขตเทศบาลทงหมดหรอทเรยกวา “หมบาน”

17

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ปจจยทมผลตอสขภาพ

ของประชาชนระดบเขต

2

18

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

สขภาพมความสมพนธเชอมโยงกบปจจยตางๆ การเปลยนแปลงของสขภาพขนอยกบปจจยหลายอยาง มทงปจจยภายในและปจจยภายนอก ดงนน การว เคราะหสถานการณและแนวโนมปญหาสขภาพของคนไทย จงตองวเคราะหและสงเคราะหการเปลยนแปลงของปจจยตางๆ ทสงผลกระทบตอสขภาพทงทางตรงและทางออม

ในบทน จะพจารณาเฉพาะปจจ ยด านสภาพแวดลอม ไดแก เศรษฐกจ ส งคม สงแวดลอมและโครงสรางพนฐานทมผลตอส ขภ าพประชาชนระดบ เขต โดยจะวเคราะหขอมลระดบเขตหรอระดบภาคจากสถตหรอการส ารวจเทาทม

1) ผลตภณฑภาคตอหว จ าแนกตามภาค ในชวง 4 ป (พ.ศ. 2555 – 2558) ผลตภณฑภาคตอหว มแนวโนมเพมขนทกภาค ยกเวนภาคเหนอทมแนวโนมลดลง โดยภาคตะวนออกซงสวนใหญอยในเขตสขภาพท 6 มผลตภณฑภาคตอหวมากทสด รองลงมาคอกรงเทพมหานครและปรมณฑล ภาคกลาง ภาคตะวนตก และภาคใต มผลตภณฑภาคตอหวใกลเคยงกน ขณะทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอมผลตภณฑภาคตอหวนอยทสด

2.1 ดานเศรษฐกจ

358,325

230,326

95,066

129,149

423,193

67,691

129,432

410,617

251,392

93,058

135,262

432,712

70,906

130,978

- 100,000 200,000 300,000 400,000 500,000

กรงเทพมหานคร …

กลาง

เหนอ

ตะวนตก

ตะวนออก

ตะวนออก …

ใต 2558

2555 ตะวนออกเฉยงเหนอ

กรงเทพและปรมณฑล

ทมา : ผลตภณฑภาคและจงหวด แบบปรมาณลกโซ ฉบบ พ.ศ. 2558, ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ลานบาท

ผลตภณฑภาคตอหว (GRP) จ าแนกตามภาค พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2558

0

19

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

2) ความยากจน ความยากจนพจารณาจากคนจน โดยวดจากดานรายจายเพอการอปโภคบรโภค ในชวง 5 ป (พ.ศ.2555-2559) มแนวโนมลดลงทกภาคซงเปนผลมาจากการฟนตวทางเศรษฐกจ โดยภาคตะวนออกเฉยงเหนอมสดสวนคนจนมากทสด รองลงมา คอภาคใต ภ า ค เ ห น อ แ ล ะ ภ า ค ก ล า ง ข ณ ะ ทกรงเทพมหานครมสดสวนคนจนนอยทสด

1.9

6.9

17.4

19.8

13.3

12.6

1.1

5.4

16.8

17.4

11.0

10.9

1.6

5.0

13.2

17.0

13.8

10.5

2.0

4.3

8.8

10.3

9.9

7.2

1.4

5.2

9.8

13.0

12.4

8.6

05

10152025

กรงเทพมหานคร กลาง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต ประเทศ

รอยละ

ภาค

2555 2556 2557 2558 2559

ทมา: ส านกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ถงแมวาความยากจนลดลงเปนล าดบแตสดสวนคนจนอยในเขตชนบทสงกวาเขตเมองถง 1.6 เทา ใน พ.ศ. 2559 เนองจากเขตชนบทพงพงอาชพเกษตรกร รบจางทวไป และเปนแรงงานนอกระบบ ท าใหมรายไดไมแนนอน หากพจารณาแนวโนม 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) สดสวนคนจนทงเขตเมองและชนบทมแนวโนมลดลงทกภาค แตหากพจารณาเฉพาะ พ.ศ. 2558 – 2559 พบวา สดสวนคนจนเขตเมองและสดสวนคนจนเขตชนบทเพมขนในทกภาค ยกเวน กรงเทพมหานคร

โดยภาพประเทศสดสวนคนจนเขตเมองเพมจาก รอยละ 5.5 ใน พ.ศ. 2558 เปนรอยละ 6.6 ใน พ.ศ. 2559 ขณะทสดสวนคนจนเขตชนบทเพมจากรอยละ 8.9 ใน พ.ศ. 2558 เปนรอยละ 10.6 ใน พ.ศ. 2559 ใน พ.ศ. 2559 พบวา สดสวนคนจนเขตเมองในภาคตะวนออกเฉยงเหนอมากทสด (รอยละ 13.8) รองลงมาเปนภาคเหนอ (รอยละ 9.4) ภาคใต (รอยละ 7 . 9 ) แ ล ะภ า คกล า ง ( ร อ ย ล ะ 4 . 1 ) ขณะทกรงเทพมหานครนอยทสด (รอยละ 1.4) ใน พ.ศ. 2559 พบสดสวนคนจนเขตชนบทในภาคใตมากทสด (รอยละ 15.2) รองลงมาเปนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (รอยละ 12.4) ภาคเหนอ (รอยละ 10.1) และภาคกลาง (รอยละ 6.3)

สดสวนคนจนเมอวดดานรายจายเพอการอปโภคบรโภค จ าแนกตามภาคและพนท พ.ศ. 2555–2559

20

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

กรงเทพ มหานคร

กลาง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต ประเทศ

2555 1.9 4.7 15.7 19.1 9.0 8.8

2556 1.1 3.9 15.2 16.3 7.9 7.7

2557 1.6 3.7 10.3 16.0 8.6 7.1

2558 2.0 3.3 7.5 11.1 5.9 5.5

2559 1.4 4.1 9.4 13.8 7.9 6.6

ภาค

สดสวนคนจนเขตเมองเมอวดจากรายจายเพอการอปโภคบรโภค จ าแนกตามภาค พ.ศ. 2555 - 2559

กลาง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต ประเทศ

2555 8.9 18.4 20.1 15.7 15.92556 6.7 17.7 17.8 12.6 13.82557 6.2 15.1 17.5 16.8 13.72558 5.2 9.7 9.8 12.4 8.92559 6.3 10.1 12.4 15.2 10.6

ภาค

สดสวนคนจนเขตชนบทเมอวดจากรายจายเพอการอปโภคบรโภค จ าแนกตามภาค พ.ศ. 2555 - 2559

ทมา: ส านกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

3) การกระจายรายได กระจายรายไดของไทยมปญหาอยในระดบปานกลาง โดยพจารณาจากคาสมประสทธความไมเสมอภาคดานรายได (Gini Coefficient) ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2550-2554) อยระหวาง 0.484 – 0.499 โดยกรงเทพมหานครมความไมเสมอภาคดานรายไดสงทสด และรายไดกระจกตวอยกบคนกลมเลกๆ

โดยเฉพาะใน พ.ศ. 2558 กลมคนรวยทสด 10% ถอครองรายไดถงรอยละ 35.0 ของรายไดทงหมด ขณะทกลมคนจนทสด 10% ถอครองรายไดเพยงรอยละ 1.6 ของรายไดทงหมดเทานน จงท าใหความแตกตางของรายไดระหวางกลมคนรวยทสดกบคนจนทสดหางกนเพมขนถง 22.1 เทา ใน พ.ศ. 2558

21

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

0.468

0.418

0.474

0.483

0.464

0.499

0.470

0.412

0.452

0.486

0.478

0.490

0.514

0.395

0.441

0.464

0.462

0.484

0 0.2 0.4 0.6

กรงเทพมหานคร

กลาง

เหนอ

ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต

ประเทศ

ภาค 2554 2552 2550

คาสมประสทธความไมเสมอภาคดาน รายไดของประเทศไทย พ.ศ. 2550 – 2554

สดสวนรายไดของประชากร จ าแนกตามกลมประชากร ตามระดบรายได (decile by income)

พ.ศ. 2552 – 2558

ล ระ า ร า ระ ราย ราย ระ า ร (รอยละ)

2552 2554 2556 2558 ล 10% 1 ( ) 1.6 1.5 1.1 1.6 ล 10% 2 2.8 3.0 3.1 3.3 ล 10% 3 3.6 3.9 4.0 4.2 ล 10% 4 4.6 4.8 5.0 5.2 ล 10% 5 5.6 5.8 6.1 6.3 ล 10% 6 7.0 7.0 7.4 7.6 ล 10% 7 8.8 8.7 9.1 9.3 ล 10% 8 11.4 10.9 11.6 11.7 ล 10% 9 15.9 15.1 15.8 15.8 ล 10% 10 (ร ย ) 38.4 39.3 36.8 35.0

ร 100 100 100 100 ล 10/ ล 1( า) 23.8 25.2 34.8 22.1

ทมา: ส านกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

4) ขอมลจ าเพาะทางเศรษฐกจ ใ น พ . ศ . 2 5 6 0 ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ม น ค มอตสาหกรรม 57 แหง กระจายอยใน 7 เขตสขภาพ ไดแก เขตสขภาพท 1, 3, 4, 5, 6, 12 และ 13 โดยเขตสขภาพท 6 มนคมอตสาหกรรมมากทส ด รองลงมาคอเขตสขภาพท 4 และ 5 สวนเขตสขภาพท 2, 7 – 11 ไมมนคมอตสาหกรรม ส าหรบโรงงานอตสาหกรรม พบวา มทงสน 139,446 แหง โดยเขตสขภาพท 6 มจ านวนโรงงานอตสาหกรรมมากทสด จ านวน 20,623 แหง รองลงมาคอ เขตสขภาพท 13 และ 5 จ านวน 17,142 แหง และ 16,139 แหง ตามล าดบ สวนเขตสขภาพท 3 มจ านวนโรงงานอตสาหกรรมนอยทสด จ านวน 3,850 แหง

ทมา: - กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอสาหกรรม - การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

22

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

73.5

72.0

72.6

69.6

74.0

73.9

72.3

72.4

70.5

76.1

75.1

73.5

68.6

72.4

68.8

66.4

64.6

68.3

72.6

71.2

66.4

64.4

65.1

71.2

70.8

70.2

68.1

68.6

55

60

65

70

75

80

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อ รา (รอยละ)

ข ขภาพ

2555 2559

5) อตราการมงานท า ประชากรอาย 15 ปขนไป มสดสวนการมงานท าใน พ.ศ. 2559 ลดลงรอยละ 1- 8 ในทกเขตสขภาพ เมอเปรยบเทยบกบ พ.ศ. 2555 โดยสถานการณลาสดใน พ.ศ. 2559 พบวา เขตสขภาพทมอตราการท างานสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 5, 6, 10, 11 และ 12 และเขตสขภาพทมอตราการท างานต ากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 3, 4, 7, 8, 9 และ 13

เมอจ าแนกตามอาชพ พบวา เขตสขภาพท 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11 และ 12 ประกอบอาชพเกษตรกรรมมากทสด ขณะทเขตสขภาพท 4, 5, 6 และ 13 ประกอบอาชพภาคบรการและการคา รองลงมาเปนภาคการผลตและภาคเกษตรกรรม

อตราการมงานท า จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ 2559

ทมา : รายงานการส ารวจสภาวะการท างานของประชากร ระดบจงหวด ไตรมาสท 3 (กรกฏาคม – กนยายน) พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

6) จ านวนนกทองเทยวทงไทยและตางชาต ตงแต พ.ศ. 2555-2559 จ านวนนกทองเทยวทงไทยและตางชาตประเภทผเยยมเยอน (Visitor) มแนวโนมเพมขนในทกเขตสขภาพ โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 13 มจ านวนนกทองเทยวทงไทยและตางชาต ประเภทผเยยมเยอน (Visitor) มากทสด รองลงมาคอ เขตสขภาพท 6, 11, 5 และ 4 ตามล าดบ ขณะทเขตสขภาพท 3 มนกทองเทยวนอยทสด

23

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ผลกระทบของการเปล ยนแปลงดานเศรษฐกจ โดยเฉพาะทางดานการกระจายรายไดและความยากจนดงกลาวสงผลตอระบบบรการสขภาพ ดงน 1) กลมคนยากจนในชนบททอยในพนทหางไกล และคนยากจนในเมองทเปนชมชนแออดไมสามารถเขาถงบรการสขภาพไดอยางทวถง 2) ความไ ม เท า เทยมในการกระจายทรพยากรสขภาพ แมวาทรพยากรและโครงสรางพนฐานในการจดบรการสขภาพจะเพมขน แตมปญหาความเหลอมล าในการกระจายทรพยากรยงสงมาก เชน การก ร ะ จายบ ค ล าก รท า งก า ร แพทย ต อประชากรของแตละภมภาค มความเหลอมล ากน โดยใน

พ.ศ. 2559 บคลากรทางการแพทยทง แพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาลวชาชพ ยงคงกระจกตวอยใน กทม. และภาคกลาง แตในภาคตะวนออกเฉยงเหนอกระจกตวนอยทสด กลาวคอ บคลากรทางการแพทย 1 คน ตองดแลประชากรมากกวาภาคอนๆ อนอาจสงผลตอคณภาพการใหบรการ จากการรบเรงดแลประชากรใหครบถวน

13.0 7.2 2.8 18.6 22.7 27.1

4.7 8.5 9.2 5.5 23.0

8.7

47.1

198.9

17.7 9.3 4.6

22.3 30.6 36.5

6.7 11.0 12.5 6.9 35.0

12.5

59.1

265.3

0

50

100

150

200

250

300

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ ข ขภาพ

2555 2559

จ านวนนกทองเทยวประเภท Visitor จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : สถตดานการทองเทยว พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559, กระทรวงการทองเทยวและกฬา

24

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

3) โอกาสในการเลอกใชสถานบรการมความแตกตางกนระหวางกลมชนทมฐานะแตกตางกน โดยจากผลการศกษาของ นพ.วโรจน ตงเจรญเสถยร พบวา กลมคนจนทสด เลอกใชบรการสถานอนามยสงทสด (รอยละ 36 – 40) ขณะทกลมคนรวยทสดใชโรงพยาบาลเอกชนสงสด (รอยละ 50) 4) คามเหลอมล าของการกระจายครภณฑทางการแพทยราคาแพงท มใหบรการเฉพาะโรงพยาบาลทมขนาดใหญ ซงสวนใหญกระจกตวอยทกรงเทพมหานครและภาคกลาง สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอกระจกตวนอยทสด

2.2.1 ประชากรและการอพยพยายถน 1) โครงสรางประชากรเปลยนแปลงเขาสการเปนสงคมผสงอาย อตราเพมของประชากรไทยมแนวโนมลดลงอยางตอเนองจากรอยละ 0.44 ใน พ.ศ. 2554 เปนรอยละ 0.35 ใน พ.ศ. 2558 และภาวะเจรญพนธลดลงจากรอยละ 6.3 ใน พ.ศ. 2507 เปนรอยละ 1.6 ใน พ.ศ. 2558 และคาดวาจะลดลงเปนรอยละ 1.3 ใน พ.ศ. 2583 สงผลใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรของไทย คอ โครงสรางทสดสวนประชากรวยเดกอาย 0-14 ป และวยท างานลดลง จากรอยละ 17.8 ใน พ.ศ. 2559 เปนรอยละ 14.3 ใน พ.ศ. 2573 และจากรอยละ 67.0 ใน พ.ศ. 2559 เปนรอยละ 59.5 ใน พ.ศ. 2573 ตามล าดบ โดยทกเขตสขภาพมสดสวนวยเดกลดลงจากรอยละ 15 – 23 ใน พ.ศ. 2559 เปนรอยละ 11 – 19 ใน พ.ศ. 2573 และสดสวนวยท างานลดลงจากรอยละ 64 – 68 ใน พ.ศ. 2559 เปนรอยละ 50 – 66 ใน พ.ศ. 2573 ขณะทสดสวนของประชากรผสงอายเพมขนจนเขาสการเปนสงคมผสงวย ในภาพประเทศเพมจากรอยละ 15.2 ใน พ.ศ. 2559 เปนรอยละ 26.2 ใน พ.ศ. 2573 โดยทกเขตสขภาพมสดสวนผสงวยเพมขนจากรอยละ 13 – 18 ใน พ.ศ. 2559 เปนรอยละ 21 – 35 ใน พ.ศ. 2573 ซงพบวา เขตสขภาพทมสดสวนผสงอายมากกวารอยละ 30 ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 3 และ 9 ขณะทเขตสขภาพท 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12 และ 13 มสดสวนผสงอายอยระหวางรอยละ 21 – 28

2.2 ดานสงคม

25

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

15.1

17.4

16.6

16.8

17.4

18.8

16.5

18.4

18.0

18.2

20.1

22.9

15.6

17.8

12.4

15.3

14.6

11.2

13.0

12.4

14.9

17.0

17.5

17.9

15.1

19.1

11.9

14.3

0 5 10 15 20 25

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

ประเทศ รอยละ

2559

2573

17.8

16.3

17.8

15.8

16.0

13.6

15.0

13.3

15.2

13.9

14.0

13.1

17.0

15.2

32.8

33.0

34.7

25.3

25.4

20.9

28.1

25.3

31.3

27.9

24.1

21.3

23.0

26.2

0 10 20 30 40

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13

ประเทศ รอยละ

ผ งอาย

2559

2573

สดสวนของประชากร จ าแนกตามกลมอายและเขต พ.ศ. 2559 และ พ.ศ. 2573

67.1

66.3

65.5 67.4

66.6

67.6

68.5

68.3

66.8

67.9

66.0

64.0

67.5

67.0

54.9

51.7

50.7

63.5

61.6

66.6

57.1

57.8

51.2

54.2

60.8

59.6

65.1

59.5

0 20 40 60 80

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13

ประเทศ รอยละ

ย างา

2559

2573

ทมา : - พ.ศ. 2559 ไดจากส านกทะเบยนราษฎร, กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย - พ.ศ. 2573 ไดจากการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2553 – 2583, ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

26

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ปรามดประชากร จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559 และ พ.ศ. 2573

0246810 0 2 4 6 8 10

0246810 0 2 4 6 8 10

0246810 0 2 4 6 8 10 0246810 0 2 4 6 8 10

0246810 0 2 4 6 8 10 0246810 0 2 4 6 8 10

0246810 0 2 4 6 8 10 0246810 0 2 4 6 8 10

048121620 0 4 8 12 16 20

0246810 0 2 4 6 8 100246810 0 2 4 6 8 10

0246810 0 2 4 6 8 10 048121620 0 4 8 12 16 20

024681012 0 2 4 6 8 10 12 14 16

ง ระ

าย ง

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64 70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64 70+

พ. . 2559 พ. . 2573

ข ขภาพ 1

พ. . 2559

าย ง

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

พ. . 2573

าย ง

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

ข ขภาพ 2

จากสถานการณดงกลาวสงผลใหปรามดประชากรทมฐานกวางและยอดปรามดแหลม กลายเปนปรามดทมฐานแคบและยอดกวางกวาเดม ในภาพประเทศและทกเขตสขภาพคลายคลงกบประเทศพฒนาแลว เชน ญปน

27

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

0481216 0 4 8 12 160246810 0 2 4 6 8 10

0246810 0 2 4 6 8 10 0481216 0 4 8 12 16

0246810 0 2 4 6 8 10

04812162024 0 4 8 12 16 20 240246810 0 2 4 6 8 10

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

ข ขภาพ 3

ข ขภาพ 4

ข ขภาพ 5

ข ขภาพ 7

28

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

0246810 0 2 4 6 8 10

0246810 0 2 4 6 8 10 0481216 0 4 8 12 16

04812162024 0 4 8 12 16 20 24

04812162024 0 4 8 12 16 20 240246810 0 2 4 6 8 10

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

ข ขภาพ 6

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

ข ขภาพ 8

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

ข ขภาพ 7

29

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

0246810 0 2 4 6 8 10 048121620 0 4 8 12 16 20

048121620 0 4 8 12 16 200246810 0 2 4 6 8 10

048121620 0 4 8 12 16 200246810 0 2 4 6 8 10

ข ขภาพ 9

ข ขภาพ 10

ข ขภาพ 11

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

30

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ทมา: - พ.ศ. 2559 ไดจากส านกทะเบยนราษฎร, กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย - พ.ศ. 2573 ไดจากการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2553 – 2583, ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต

2) อตราสวนพงพงของประชากร การลดลงของประชากรวยเดก และการเพมขนของประชากรวยผสงอาย สงผลตออตราสวนพงพงของประชากร กลาวคอ ใน พ.ศ. 2559 ประชากรวยแรงงงาน 100 คน ตองรบภาระเลยงดเดก 27 คน และผสงอาย 22 คน และคาดการณใน พ.ศ. 2573 ประชากรวยแรงงาน 100 คน รบภาระเลยงดเดก 24 คน และผสงอาย 44 คน จะเหนวา รบภาระเลยงดเดกลดลงแตรบภาระเลยงดผสงอายเพมขนถง 2 เทา โดยทกเขตสขภาพรบเลยงดผสงอายเพมขน ประมาณ 1-2 เทาตว ขณะทเลยงดวยเดกมแนวโนมลดลงเกอบทกเขต ยกเวนเขตสขภาพท 2, 3, 7, 8, 9 และ 10 ทมแนวโนมเพมขน

0246810 0 2 4 6 8 10 024681012 0 2 4 6 8 10 12

024681012 0 2 4 6 8 10 120246810 0 2 4 6 8 10

ข ขภาพ 12

ข ขภาพ 13

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2573

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

าย ง

พ. . 2559

0 - 4

15 - 19

30 - 34

45 - 49

60 - 64

70+

31

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

อตราสวนพงพงของประชากร จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559 และ พ.ศ. 2573

ข ขภาพ พ. . 2559 พ. . 2573

ผ งอาย ร ผ งอาย ร

1 22.5 26.4 49.0 22.5 59.7 82.2

2 26.2 24.6 50.8 29.7 63.7 93.4

3 25.4 27.2 52.6 28.8 68.6 97.4

4 24.9 23.5 48.5 17.6 39.9 57.5

5 26.1 24.0 50.1 21.0 41.3 62.3

6 27.7 20.2 47.9 18.6 31.4 50.1

7 24.0 21.9 45.9 26.0 49.2 75.3

8 26.9 19.4 46.3 29.3 43.7 73.0

9 26.9 22.8 49.7 34.1 61.1 95.2

10 26.7 20.4 47.2 33.0 51.5 84.5

11 30.4 21.2 51.6 24.9 39.7 64.5

12 35.7 20.5 56.2 32.0 35.8 67.7

13 23.1 25.1 48.2 18.3 35.3 53.6

รวม 26.6 22.7 49.3 24.1 44.0 68.1

ทมา : พ.ศ. 2559 ไดจากส านกทะเบยนราษฎร, กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. 2573 ไดจากการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2553-2583, ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต

3) การอพยพยายถน พบว า ใน พ . ศ . 2555 -2559 ประชากรสญชาตไทยมแนวโนมยายถนลดลงทกเขตยกเวนเขตสขภาพท 4 มแนวโนมเพมขน

32

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

109

,326

59,0

34

39,1

28

85,3

92

95,0

76

168

,644

165

,139

70,1

04

295

,760

89,4

43

89,0

07

68,1

12

71,7

21

1,40

5,886

45,4

56

55,2

93

32,5

03

101

,321

53,6

49

118

,043

90,0

06

58,4

98

117

,454

35,8

02

78,5

79

42,1

37

75,7

26

904

,467

61,8

85

53,3

37

23,6

92

92,0

51

66,8

79

132

,476

37,8

49

50,4

88

75,8

72

32,8

31

85,1

61

50,6

91

24,5

25

787

,737

0200000400000600000800000

1000000120000014000001600000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

า ระ า ร

ข ขภาพ

2555 2557 2559

จ านวนประชากรยายถน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559

ทมา : รายงานการส ารวจการยายถนของประชากร พ.ศ. 2555, 2557 และ 2559, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

4) แรงงานตางดาว แรงงานตางดาวเขามาท างานในประเทศไทยมากขน โดยเฉพาะแรงงานจากประเทศเพอนบาน เชน พมา ลาว กมพชา ทเขามาอยางถกกฎหมาย และผดกฎหมาย ปจจบนรฐบาลไดอนญาตใหมการจดทะเบยนแรงงานตางดาวใน พ.ศ. 2560 มแรงงานตางดาวทไดรบอนญาตท างานทงสน 2.06 ลานคน โดยแรงงานตางดาวทไดรบอนญาตท างานมากทสด อยในเขตสขภาพท 5 รองลงมาคอ เขตสขภาพท 4, 13, 11 และ 6 ตามล าดบ ขณะทเขตสขภาพท 10 มจ านวนแรงงานตางดาวทไดรบอนญาตท างานนอยทสด และแรงงานตางดาวทมาท างานเปนเพศชายมากกวาเพศหญง

33

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

138

,697

37,1

39

12,1

93

377

,494

443

,461

298

,438

6,99

7

7,83

0

20,0

32

5,21

4

299

,171

75,2

30

340

,911

2,06

2,807

0

500000

1000000

1500000

2000000

2500000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

า

ข ขภาพ

ทมา : สถตจ านวนคนตางดาวทไดรบอนญาตท างานคงเหลอทวราชอาณาจกร ประจ าเดอนธนวาคม 2560, ส านกงานแรงงานจงหวด : ส านกบรหารแรงงานตางดาว กรมการจดหางาน กระทรวงแรงงาน

ผลกระทบการเปลยนแปลงดานประชากรดงกลาวสงผล ดงน 1. ประชากรเดกนอยลงจงตองพฒนางานอนามยแมและเดกในทกเขตสขภาพ เพอเดกเกดรอดและเตบโตอยางมคณภาพ แมปลอดภย 2. ผสงอายมแนวโนมเพมขน จงตองมการเตรยมระบบบรการสขภาพทรองรบปญหาโรคเรอรงและโรคทเกยวกบผสงอายในทกเขตสขภาพและการควบคมก ากบผลตภณฑสขภาพทเกยวกบการชะลอการเสอมของวยสงอาย 3. แมวาคนไทยจะยายถนลดลง อนเนองจากการปรบคาแรงขนต าเปนอตราเดยวกนทวประเทศ แตกจะมผลกระทบทางดานสขภาพกาย จตใจ และสงคมของผยายถน และสมาชกครวเรอนตนทาง ซงเปนเดก และผสงอายทพอแมมการอพยพยายถน จงอยในการดแลของป ยา ตา ยาย อาจไดรบผลกระทบเกยวกบการดแลสขภาพและพฒนาการทไมไดเกณฑมาตรฐาน สวนผสงอายจะมปญหาดานสขภาพและการท ากจวตรประจ าวน

4. แรงงานตางดาวทอพยพเขามามากขน โดยเฉพาะบรเวณชายแดนอาจท าใหเกดการแพรระบาดของโรคทไทยสามารถควบคมไดและกลบมาแพรระบาดใหม เชน มาลาเรย วณโรค โรคเทาชางและโรคเรอน เปนตน ซงเขตสขภาพทอยบรเวณชายแดนตองมการวางแผนและเตรยมระบบการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอตามชายแดนทเขมแขงและมประสทธภาพ ตลอดจนพฒนาเครอขายและระบบการเฝาระวงโรคในพนทชายแดนระหวางประเทศและพนทกลมแรงงงานขามชาต

จ านวนแรงงานตางดาวทไดรบอนญาตท างาน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2560

34

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

2.2.2 ดานการศกษา 1) อตราการอานหนงสอของประชากร ประชากรไทยมความสามารถในการอาน/เขยน/ค านวณไดเพมขนจากรอยละ 91.1 ใน พ.ศ. 2556 เปนรอยละ 91.5 ใน พ.ศ. 2558 เมอพจารณารายภาคพบวา กรงเทพมหานคร ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มความสามารถในการอาน/เขยน/ค านวณ ไดเพมขน สวนภาคเหนอ มอตราคงท ขณะทภาคใตมความสามารถในการอาน/เขยน/ค านวณ ไดลดลงเลกนอย

97.7

92.8

86.6

90.9

90.5

91.5

97.1

91.9

86.6

90.5

91.2

91.1

0 50 100 150

กรงเทพ มหานคร

กลาง

เหนอ

ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต

ประเทศ

รอยละ

2558

2556

รอยละความสามารถในการอาน/เขยน/ค านวณ ของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จ าแนกตามภาค

พ.ศ. 2556 และ พ.ศ. 2558

2) ระดบการศกษาของคนไทย แรงงานไทยปจจบนมระดบการศกษาประถมศกษาและต ากวาลดลงจากรอยละ 52.5 ใน พ.ศ. 2555 เปนรอยละ 45 .2 ใน พ .ศ . 2560 มการศกษาระดบมธยมศกษาคงท คอ รอยละ 32 – 33 ใน พ.ศ. 2555 – 2560 และมระดบการศกษาอดมศกษาเพมขนจากรอยละ 14.1 ใน พ.ศ. 2555 เปนรอยละ 21.4 ใน พ.ศ. 2560 เมอพจารณารายภาค พบวา กทม. มระดบการศกษาดทสด คอเกอบ 3 ใน 4 มการศกษาตงแตมธยมศกษาขนไป รองลงมาเปนภาคกลางและภาคใต ขณะทภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอ มการศกษาระดบประถมศกษาเกนกวาครงหนง คอ รอยละ 58.9 และ 54.0 ใน พ.ศ. 2560 และมผจบระดบอดมศกษาเพยงรอยละ 11.9 และ 16.5 ใน พ.ศ. 2560 ตามล าดบ

ภาค

ทมา : รายงานการส ารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2556 และ 2558,

ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

35

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

รอยละของประชากรอาย 15 ปขนไป รายภาค จ าแนกตามระดบการศกษาทส าเรจ พ.ศ. 2555 - 2560

ภาค ประถมศกษาและต ากวา มธยมศกษา อดมศกษา

2555 2557 2559 2560 2555 2557 2559 2560 2555 2557 2559 2560

กรงเทพมหานคร 32.8 29.0 26.1 24.2 34.2 35.6 31.8 33.1 33.1 35.4 42.2 42.7

กลาง 47.9 44.3 40.0 38.5 35.5 37.4 38.0 38.6 16.6 18.3 21.9 22.9

เหนอ 58.1 59.3 55.4 54.0 30.7 29.4 28.7 29.5 11.1 11.3 15.9 16.5

ตะวนออกเฉยงเหนอ 58.6 60.7 59.5 58.9 32.7 30.6 28.5 29.2 8.6 8.7 12.0 11.9

ใต 52.3 50.6 46.7 45.3 34.3 34.8 34.6 34.9 13.4 14.6 18.7 19.9

ประเทศ 52.5 50.1 46.7 45.2 33.4 33.6 32.6 33.4 14.1 16.3 20.7 21.4

ทมา : รายงานการส ารวจภาวะการท างานของประชากร ไตรมาส 3 พ.ศ. 2555 – 2560, ส านกงานสถตแหงชาต ,กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร

การเปลยนแปลงดานการศกษาดงกลาวกอใหเกดผลกระทบ ดงน 1. คนไทยบางสวนขาดการกลนกรองขอมลขาวสารดานสขภาพอยางรเทาทน ท าใหเกดพฤตกรรมสขภาพทเสยงตอการมสขภาพด ซงพบวา ในปจจบนคนไทยมพฤตกรรมการบรโภคอาหารและเครองดมทไมเปนคณตอรางกาย เชน สรา อาหารขยะ บหร เปนตน 2. การทระดบการศกษาของแรงงานไทย ใน พ.ศ. 2560 รอยละ 45.2 เปนเพยงระดบประถมศกษา มผลตอการพฒนาฝมอแรงงานและพฒนาสขภาพ กลาวคอ กลมคนงานไมสามารถดแลสขภาพและปกปองคมครองตนเองจากการท างาน ท าใหการบาดเจบจากการท างานเพมขนอยางมาก

2.2.3 คานยม ความเชอ วฒนธรรม

1) การนบถอศาสนา ใน พ.ศ. 2557 คนไทยสวนใหญนบถอศาสนาพทธ (รอยละ 94.6) รองลงมาเปนศาสนาอสลาม (รอยละ 4.2) ครสต (รอยละ 1.1) และอน ๆ (รอยละ 0.1) เมอพจารณารายภาค พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มประชากรอาย 15 ปขนไป นบถอศาสนาพทธมากทสด (รอยละ 99.4)

36

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ภาค พ. . 2554 พ. . 2557

ร พ อ ลา คร อ ร พ อ ลา คร อ ท วรา อา า กร 100.0 94.6 4.6 0.7 0.1 100.0 94.6 4.2 1.1 0.1 กรงเทพมหานคร 100.0 93.2 5.5 1.3 * 100.0 95.3 2.9 1.6 0.2 กลาง 100.0 97.1 2.5 0.4 - 100.0 97.2 1.9 0.9 - เหนอ 100.0 97.4 0.2 1.8 0.6 100.0 96.6 0.1 2.7 0.6 ตะวนออกเฉยงเหนอ 100.0 99.4 0.2 0.4 - 100.0 99.4 0.1 0.5 - ใต 100.0 75.2 24.5 0.3 - 100.0 75.3 24.5 0.2 -

รองลงมา คอ ภาคกลาง (รอยละ 97.2) ภาคเหนอ (รอยละ 96.6) กรงเทพมหานคร (รอยละ 95.3) และภาคใต (รอยละ 75.3) รองลงมาคอนบถอศาสนาอสลาม โดยภาคใตมประชากร 15 ปขนไปนบถอศาสนาอสลามมากทสด (รอยละ 24.5) รองลงมาคอ กรงเทพมหานคร (รอยละ 2.9) และภาคกลาง (รอยละ 1.9) ขณะทภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอมการนบถอศาสนาอสลามนอยทสดในสดสวนทเทากน (รอยละ 0.1) และทกภาคมการนบถอศาสนาครสต และศาสนาอนๆ มจ านวนนอย (รอยละ 0.2-1.1)

รอยละของประชากรอาย 13 ปขนไป รายภาค จ าแนกตามศาสนา พ.ศ. 2554 และ พ.ศ. 2557

ทมา : รายงานการส ารวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2554 และ 2557, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร หมายเหต: อนๆ คอ ผนบถอศาสนาพราหมณ-ฮนด ศาสนาซกข ศาสนาอนๆ และผไมมศาสนา * นอยกวารอยละ 0.1

2) การยอมรบพฤตกรรมทางสงคม ประชากรอาย 13 ปขนไป มพฤตกรรรมตอบแทนผมพระคณหรอชวยเหลอเราเพมขนจาก รอยละ 68.4 ใน พ.ศ. 2554 เปนรอยละ 82.8 ใน พ.ศ. 2557 รองลงมาเปนยอมรบผดและขอโทษในความผดทท าหรอมสวนรบผดชอบ และยกโทษใหอภยอยางจรงใจ ในสดสวนทใกลเคยงกน และใหความชวยเหลอคนทตองการความชวยเหลอแมไมใชญาต ส าหรบพฤตกรรมทไมเหมาะสม ไดแก การทงขยะในทสาธารณะเพมขน และพบพฤตกรรมการแซงควคงท

37

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

รอยละของประชากรอาย 13 ปขนไป รายภาค จ าแนกตามกจกรรมการมคณธรรมและจรยธรรม พ.ศ. 2554 และ พ.ศ. 2557

ทมา: รายงานการส ารวจสภาวะทางสงคม วฒนธรรม และสขภาพจต (ความสข) คนไทย พ.ศ. 2554 และ พ.ศ. 2557, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

3) การใชเวลาวางของประชากร ประชากรทกภาคใชเวลาวางเขาสงคมและการมสวนรวมในชมชน และสอสารมวลชน ไดแก การใชเวลาวางในการดโทรทศนมากทสด รองลงมาเปนการทองอนเทอรเนตและการอานหนงสอ ซงตอไปอนเทอรเนตจะมแนวโนมเพมขนในอนาคต ส าหรบการดวดโอการ ฟงรายการวทย และการฟงโสตสออนๆ คงท

รร ค ณ รร และ ร ย รร พ. .

รอยละของ ระ า รอาย 13 ข ค ณ รร และ ร ย รร

ร ง พ

า

คร

ลาง อ ะ ออ

ฉ ยง อ ใ ระ

ตอบแทนผมพระค หรอ

วยเหลอเรา

2554 73.7 73.3 67.6 64.5 66.2 68.4

2557 84.3 84.2 82.4 81.2 83.3 82.8

ยกโทษและใหอภยอยาง รงใ 2554 58.7 59.4 58.2 52.4 53.7 56.0

2557 70.0 70.1 70.5 73.0 72.6 71.3

ยอมรบผดและขอโทษในความผด

ท ท าหรอมสวนรบผด อบ

2554 67.4 63.9 59.0 52.8 55.9 58.6

2557 74.2 73.6 73.2 71.9 76.7 73.6 ใหความ วยเหลอคนท ตองการ

ความ วยเหลอแมไมใ ญาต

2554 44.4 43.5 36.0 38.2 40.4 40.0 2557 52.3 52.6 56.1 52.4 59.8 54.1

ทงขยะในท สาธาร ะ 2554 2.3 2.4 1.9 1.8 1.2 1.9 2557 3.4 2.4 1.0 2.9 3.6 2.6

แซงคว 2554 1.2 1.0 0.4 1.0 1.1 0.9 2557 1.2 0.8 0.5 1.3 0.9 0.9

38

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

การใชเวลาวางในการท ากจกรรมทส าคญของประชากร จ าแนกตามภาค พ.ศ. 2552 และ 2558

ทมา : รายงานการส ารวจการใชเวลาของประชากร พ.ศ. 2552 และ พ.ศ.2558 (กรกฎาคม 2557 – มถนายน 2558), ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

หมายเหต : พ.ศ. 2552 เวลาเฉลยตอวนจากประชากรอาย 10 ปขนไปทท ากจกรรมนนๆ

พ.ศ. 2558 เวลาเฉลยในการท ากจกรรมเฉพาะผท ากจกรรมนนๆ

1 รวมการอานสงพมพ/วารสารทางอนเทอรเนต

4) ความสขและความพงพอใจในชวต คนไทยทวประเทศมความสขอยท 7.7377 และความพงพอใจ 7.6421 คะแนน (คะแนนเตม 10 คะแนน) เมอพจารณารายเขต พบวา เขตทมความสขและความพงพอใจในชวตสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 4, 6, 7, 8, 11 และ 12 เขตทมความสขและความพงพอใจในชวตต ากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 3, 5 และ 13 สวนเขตสขภาพท 9 และ 10 เปนเขตทมความสขต ากวาคาประเทศแตมความพงพอใจในชวตสงกวาคาประเทศ และพบวา กรงเทพมหานครเปนเขตทมความสขและความพงพอใจในชวตต าทสดเมอเทยบกบทกเขตสขภาพ

39

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

คะแนนความสขและความพงพอใจในชวตของประชาชน จ าแนกตามรายเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

ทมา : รายงานการส ารวจความพงพอใจในชวตของคนไทย พ.ศ. 2555, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

การเปลยนแปลงดานคานยม ความเชอ และวฒนธรรมดงกลาว มผลกระทบตอการด าเนนงานดานสขภาพ เชน การรณรงคความรดานสขภาพแกประชาชน ตองมการปรบรปแบบใหเขากบวถชวตของประชาชนทเปลยนแปลงไป โดยใชรปแบบผานสออนเทอรเนตมากขน

2.3.1 คณภาพอากาศ คณภาพอากาศของประเทศไทยในชวง 10 ป ทผานมา (พ.ศ. 2550 – 2559) มแนวโนมดขน แตยงคงมมลพษทางอากาศทเปนปญหาหลก ไดแก ฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมครอน (PM10) ฝนละอองขนาดไมเกน 2.5 ไมครอน (PM2.5) กาซโอโซน (O3) สารอนทรยระเหยงาย และหมอกควน แหลงก าเนดมลพษทางอากาศ มลกษณะเฉพาะแตกตางกนตามแตละพนท ซงในภาพรวมทงประเทศมลพษทางอากาศสวนใหญเกดจากกจกรรมการใชพลงงานในภาคคมนาคมขนสง การผลตไฟฟและอตสาหกรรม

2.3 ดานสงแวดลอม

7.84

81

7.67

68

7.57

62

7.88

62

7.59

33

7.73

13

8.04

04

8.02

60

7.71

23

7.73

19 8.13

71

7.88

43

7.42

78

7.73

77

7

7.5

8

8.5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

คะแ

7.77

72

7.52

43

7.51

27

7.75

31

7.48

85

7.67

75

7.85

11

7.94

40

7.69

80

7.66

38

8.01

65

7.76

93

7.31

89

7.64

21

7

7.5

8

8.5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

คะแ

ข ขภาพ

ความสข ความพงพอใจ

40

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

01020304050

2554 2555 2556 2557 2558 2559 พ. .

กทม. เ ยงใหม สระบร (หนาพระลาน) มาตรฐาน ทงประเทศ

0

50

100

150

2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559

พ. .

กทม. + ปรม ฑล ภาคเหนอ สระบร (หนาพระลาน) มาตรฐาน ทงประเทศ

ปรมาณฝนละออง (PM10) เฉลยรายป และคาเฉลยรายพนท พ.ศ. 2550 - 2559

ทมา : ส านกจดการคณภาพอากาศและเสยง, กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ปรมาณฝนละออง (PM2.5) เฉลยรายป และคาเฉลยรายพนท พ.ศ. 2554 - 2559

พนทวกฤตคณภาพอากาศ ยงคงเปนพนทเดม ไดแก - กรงเทพมหานครและปรมณฑล มปญหาฝนละอองขนาดไมเกน 10 ไมครอน และ 2.5 ไมครอน กาซโอโซนและสารอนทรยระเหยงาย เชน สารเบนซน ทเกนมาตรฐาน แตมแนวโนมลดลง ซงเปนผลมาจากมาตรการในการควบคมมลพษจากยานพาหนะและการกอสราง - พนทเขตควบคมมลพษต าบลหนาพระลาน จงหวดสระบร มปญหาฝนละอองในบรรยากาศเกนคามาตรฐาน ซงเกดจากกจกรรมการผลตปนขาวและปนซเมนตในพนท โดยเฉพาะในชวงหนาแลง เดอนมกราคม – เมษายน และเดอนตลาคม – ธนวาคม ของทกป

- พนท เขตควบคมมลพษพนทมาบตา พดและบร เ วณใกล เ ค ย ง จ งหว ดระยอง มปญหาหลก คอ สารอนทรยระเหยงาย ไดแก สารเบนซน สาร 1, 3–บวทาไดอน และสาร 1, 2-ไดคลอโรอเทน ทยงคงเกนคามาตรฐานแตมแนวโนมลดลง ซงสวนใหญเกดจากกจกรรมทเกยวของกบสารเคมและอตสาหกรรมในพนทและแหลงก าเนดอนๆ

ฝนละออง PM10 เฉลยรายป (มคก./ลบ.ม.)

มาตรฐาน = 50 มคก./ลบ.ม.

า รฐา = 50 ค ./ล . .

า รฐา = 25 ค ./ล . .

ทมา : ส านกจดการคณภาพอากาศและเสยง, กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

41

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

- สถานการณหมอกควนใน 9 จงหวดภาคเหนอ มปญหาปรมาณฝนละอองสงเกนคามาตรฐาน ซงมสาเหตมาจากไฟปาและการเผาในพนทเกษตร อยางไรกตามจ านวนวนทฝนละอองเกนคามาตรฐานลดลง สวนหนงมาจากการด าเนนการตามแผนปฏบตการปองกนและแกไขปญหาหมอกควนภาคเหนอ การก าหนดใหจงหวดเปนผรบผดชอบหลกตามระบบศนยสงการแบบเบดเสรจ เนนการแกไขปญหาทตนเหตและการมสวนรวมของทกภาคสวน ปญหามลพษขามแดน จากปญหาหมอกควน ภาคใตทเกดจากการเผาปาและพนทเกษตรในพนทปาพร เกาะสมาตรา และเกาะบอรเนยว สาธารณรฐอนโดนเซย และจากปญหาการระบายสารมลพษจากรถยนตบรเวณดานชายแดน โดยเฉพาะจากรถบรรทกขนสงสนคา

คณภาพอากาศของไทยกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพ ดงน 1) ฝนละอองขนาดเลก PM2.5 ทขนจมกไมสามารถกรองได จะท าใหฝนละอองชนดนสามารถแพรกระจายเขาสทางเดนหายใจ กระแสเลอด และแทรกซมสกระบวนการท างานในอวยวะตาง ๆ ของรางกาย เพมความเสยงของโรคเรอรง ซงใน พ.ศ. 2556 องคการอนามยโลกก าหนดให PM2.5 อยในกลมท 1 ของสารกอมะเรง และเปนสาเหตให 1 ใน 8 ของประชากรโลกเสยชวตกอนวยอนควร 2) กาซโอโซนเปนสารระคายเคองตอเนอเยอปอดในปรมาณมากท าใหหายใจตดขด ปอดตดเชอไดงาย และเปนสาเหตของโรคหอบหดและปอดเรอรง

42

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

2.3.2 คณภาพแมน า คณภาพน าจาก 3 แหลง คอ น าผวดน น าทะเลชายฝง และน าบาดาล ในทนจะพจารณาเฉพาะน าผวดน ไดแก แมน า ล าคลอง ส าหรบไทยมแหลงน าหลก 52 แหลง แบงเปน แมน าสายหลก 48 แหลง และน านง 4 แหลง พบวา คณภาพน าโดยรวมในรอบ 10 ปทผานมา (พ.ศ. 2550 – 2559) ของแมน าส าคญ และแหลงน าหลกอยในเกณฑพอใช และแหลงน าทอยในเกณฑเสอมโทรม คงท โดยแมน าทมคณภาพเสอมโทรมมาอยางตอเนอง ไดแก แมน ากวง แมน าล าตะคองตอนลาง แมน าปาสก แมน าลพบร แมน าเจาพระยาตอนกลางและตอนลาง แมน าทาจนตอนกลางและตอนลาง และแมน าเพชรบรตอนลาง

รอยละแนวโนมสถานการณคณภาพน าในแหลงน าผวดน พ.ศ. 2550 – 2559

2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559

ดมาก 1 0 0 0 2 0 0 0 0 0

ด 26 37 35 32 34 34 28 29 34 34

พอใ 51 35 36 43 49 48 49 49 41 46

เส อมโทรม 22 28 29 25 15 18 23 22 25 20

เส อมโทรมมาก 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

1 0 0 0 2 0 0 0 0 0

26

37 35 32 34 34

28 29 34 34

51

35 36 43

49 48 49 49

41 46

22 28 29 25

15 18 23 22 25

20

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

10

20

30

40

50

60รอยละ

พ. .

ทมา : รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย พ.ศ. 2550 – 2559, กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

43

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

3 4

0 8 10

39 3

1 4

1 1 2

10 86

0 20 40 60 80 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13

ประเทศ

า (คร ง)

ข ขภาพ

2555

2557

2559

2.3.3 อบตภยดานมลพษ ใน พ.ศ. 2555-2559 พบวาการเกดอบตภยดานมลพษมแนวโนมเพมขน หากพจารณารายเขต พบวา เขตสขภาพท 6 และเขตสขภาพท 13 มแนวโนมเพมขนเนองจากเปนเขตอตสาหกรรม

จ านวนการเกดอบตภยดานมลพษ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559

2.3.4 การรองเรยนปญหามลพษ ใน พ.ศ. 2555 – 2559 จ านวนเรองรองเรยนปญหามลพษมแนวโนมเพมขน สวนใหญเกดจากสถานประกอบการและบานพกอาศย โดยสาเหตทรองเรยน คอ มกลนเหมน เสยงดงรบกวน ฝนละออง เขมาควนและอนๆ เขตสขภาพทไดรบการรองเรยนมากทสดคอ เขตสขภาพท 13, 4, 5 และ 6 เนองจากเปนเมองหลวงและเขตอตสาหกรรม

41 29 18

109 162 177

30 21 31 13

78 27

429 1,165

0 200 400 600 800 1000 1200

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13

ประเทศ

า (คร ง)

ข ขภาพ

2555

2557

2559

จ านวนการรองเรยนดานมลพษ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 - 2559

ทมา : รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย พ.ศ. 2555 – 2559, กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

44

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

2.3.5 ขยะมลฝอยชมชน ในชวง 4 ป (พ.ศ. 2556 – 2559) ปรมาณขยะมลฝอยชมชนท เกดขนมแนวโนมคงท อยระหวาง 26.00 – 26.77 ลานตนตอป หรอ 74,130 ตนตอวน ม อตราการเกดขยะมลฝอย 1.14 กโลกรม/คน/วน ใน พ.ศ. 2559 ปจจบนมองคกรปกครองสวนทองถนทด าเนนการใหบรการเกบขนขยะมลฝอยและน าไปก าจดเพยง 4,711 แหง สามารถใหบรการได 21.05 ลานตนหรอ 57,663 ตนตอวน (รอยละ 78 ของปรมาณขยะมลฝอยทเกดขนทวประเทศ) มการเกบขนเพอน าไปก าจด 15.76 ลานตน (รอยละ 58 ของปรมาณขยะมลฝอยทวประเทศ) ส าหรบการใชประโยชนของขยะมลฝ อ ย ม เ พ ย ง ร อ ย ล ะ 1 8 – 2 0 เ ท า น น ใ น พ.ศ. 2556 – 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ ใน พ.ศ. 2559 พบวา เขตสขภาพทมปรมาณขยะทเกดขนมากทสด คอ เขตสขภาพท 13 (4.2 ลานตน) รองลงมาเปนเขตสขภาพทมปรมาณขยะ 2 – 3 ลานตน ไดแก เขตสขภาพท 1, 4, 5, 6 และ 9 และเขตสขภาพทมปรมาณขยะต ากวา 2 ลานตน ไดแก เขตสขภาพท 2, 3, 7, 8, 10, 11 และ 12 ส าหรบเขตสขภาพทน าขยะไปใชประโยชนมากทสดคอ เขตสขภาพท 8 และ 12 (รอยละ 30 ขนไป) สวนเขตทเหลอ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11 และ 13 มการน าขยะไปใชประโยชนเพยงรอยละ 11 – 29 เทานน

1.9

1.2

1.1

2.7

2.1

2.6

1.7

1.7

2.3

1.2

1.5

1.5

4.2

26.4

0.6

0.3

0.3

0.4

0.4

0.3

0.4

0.7

0.5

0.2

0.2

0.5

0.4

5.4

0 10 20 30

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

ประเทศ

ลา

ข ขภาพ

ปรมา ขยะ

การน าไปใ ประโย น

ทมา : รายงานสถานการณขยะมลฝอยชมชนของประเทศไทย พ.ศ. 2556- 2559, กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ปรมาณขยะและการน าไปใชประโยชน

จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

45

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

161

,664

250

,111

56,7

07

1,04

7,719

1,52

2,307

2,97

7,024

939

,544

1,03

9,544

340

,413

146

,716

1,81

3,453

436

,622

0

9,95

6,570

02,000,0004,000,0006,000,0008,000,000

10,000,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

ข ขภาพ

นอกจากน วกฤตปญหาดานขยะมลฝอยตกคาง กเปนปญหาส าคญพจารณาจากปรมาณขยะตกคาง ซงใน พ.ศ. 2559 พบวา เขตสภาพทมวกฤตปญหาดานขยะมลฝอยตกคางมากทสด คอ เขตสขภาพท 6 รองลงมา คอ เขตสขภาพท 11, 5, 4, 8, 7, 12, 9, 2, 1 และ 10 ขณะทเขตสขภาพท 3 มวกฤตขยะมลฝอยนอยทสด โดย 10 จงหวดแรกทมวกฤตขยะมลฝอย ไดแก 1) ฉะเชงเทรา 2) นครศรธรรมราช 3) ขอนแกน 4) พระนครศรอยธยา 5) สมทรปราการ 6) ชลบรและพทยา 7) เพชรบร 8) ประจวบครขนธ 9) สมทรสาคร และ 10) สราษฎรธาน

วกฤตปญหาดานขยะมลฝอยตกคาง จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

2.3.6. สขาภบาลสงแวดลอม 1) การใชสวม ในชวง 5 ปทผานมา (พ.ศ. 2555 – 2559) ทกภาคมการใชสวมใกลเคยงกนรอยละ 99.3-99.8 มเพยงรอยละ 0.2 – 0.7 ทไมมการใชสวม

รอยละของครวเรอนทมการใชสวม จ าแนกตามภาค พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

99.5 100 99.6 99.4 99.4 99.3 99.6 99.8 99.5 99.6 99.7 99.3

0

50

100

150

ท วรา อา า กร

กรงเทพ มหานคร และ 3

งหวด

กลาง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต

รอยละ

ภาค

2555 2559

ทมา : รายงานการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ทมา : รายงานสถานการณขยะมลฝอยของประเทศไทย พ.ศ. 2559, กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมายเหต : เขตสขภาพท 13 ไมมขยะมลฝอยตกคาง

46

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

2) การก าจดขยะในครวเรอน ใน พ.ศ.2559 ครวเรอนมการก าจดขยะโดยการเกบรวบรวมและน าไปทง น า ไป เล ย งส ตว เ พมข นท กภาค เม อเปรยบเทยบกบ พ.ศ.2555สวนการเผา การฝงกลบ การท าปยหมกและทงลงแมน าล าคลองมแนวโนมลดลง ทงน ครวเรอนทกภาคนยมใชวธการก าจดขยะโดยการเกบรวบรวมและน าไปทงมากทสด รองลงมาเผาและฝงกลบ

รอยละของครวเรอนทมการก าจดขยะ รายภาค จ าแนกตามวธการก าจดขยะ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา: รายงานการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

3) น าดม น าใช ใน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 ทกภาคมครวเรอนทมน าดม รอยละ 100 และทกภาคมครวเรอนทมน าใช รอยละ 100 โดยใน พ.ศ. 2559 นยมบรโภคน าดมบรรจขวดมากทสด (รอยละ 57.9) รองลงมาเปนน าประปาทกประเภท (รอยละ 24) น าฝน (รอยละ 13.2) น าบอบาดาล (รอยละ 3.9) และอน ๆ (รอยละ 1.0) ส าหรบน าใชนยมใชน าประปามากทสด (รอยละ 83.8) รองลงมาเปนน าบอ/น าบาดาล (รอยละ 13.5) น าจากแมน าล าคลอง (รอยละ 2.2) และอน ๆ (รอยละ 0.5)

ภาค/

รา อาณา ร ร ง พ า คร ลาง อ

ะ ออ

ฉ ยง อ ใ

2555 2559 2555 2559 2555 2559 2555 2559 2555 2559 2555 2559

า ขยะภายใ คร ร อ

- เกบรวบรวมใหพนกงาน

น าไปทง

60.0 71.8 99.3 99.7 65.1 77.1 55.0 60.5 46.1 56.7 52.8 62.5

- เผา 42.2 33.4 1.1 0.4 39.3 27.7 43.3 39.5 62.9 54.3 54.4 47.4

- ฝงกลบ 4.5 3.7 0.1 0.1 1.5 1.2 5.4 5.1 7.1 6.8 5.8 5.7

- น าไปเลยงสตว 0.0 0.2 0.1 0.4 0.0 0.1 0.1 0.1 0.0 0.1 0.0 0.2

- ท าปยหมก 0.3 0.3 0.0 0.0 0.1 0.1 1.4 0.5 0.7 0.4 0.2 0.2

- ทงลงแมน าล าคลองท สาธาร ะ และอ นๆ

3.6 2.7 0.5 0.8 2.6 2.3 6.9 7.0 3.6 2.7 3.7 1.4

47

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

รอยละของครวเรอนทมน าดม จ าแนกตามภาค พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

020406080

100120

ท วรา อา า กร

กรงเทพ มหานคร

กลาง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต

รอยละ 2555 2559

รอยละของครวเรอนทมน าใช จ าแนกตามภาค พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

020406080

100120

ท วรา อา า กร

กรงเทพ มหานคร

กลาง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต

รอยละ

ภาค

2555 2559

ทมา : รายงานการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

4) การน าเขาสารเคมทางการเกษตร การน าเขาสารเคมทางการเกษตร มแนวโนมเพมขนจาก 117,815 ตน ใน พ.ศ. 2553 เปน 160,824 ตน ใน พ .ศ. 2559 หรอคด เปนมลคาเพมจาก 17,956 ลานบาท ใน พ.ศ. 2553 เปน 20,618 ลานบาท ใน พ.ศ. 2559 ซงวตถอนตรายทางการเกษตรมความเปนไปไดสงมากทจะตกคางในผลผลตและสงแวดลอมทงในระยะสนและระยะยาว รวมถงอาจสงผลใหศตรพชดอยาไดอกดวย นอกจากน เกษตรกรสามารถเขาถงสารเคมไดงายและมการใชมากเกนความจ าเปน ประกอบกบการใชสารทผดวธ และพฤตกรรมการใชสารของเกษตรกรไทยทไมถกตองและเหมาะสม เปนปญหาทส าคญทกอใหเกดปญหาตอสขภาพของเกษตรกรรวมถงผบรโภค และสงแวดลอม โดยพบอตราปวยจากโรคพษสารเคมก าจดศตรพชเปน 14.77 ตอประชากร 100,000 คน ใน พ.ศ. 2559

48

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ปรมาณและมลคาการน าเขาวตถอนตรายทางการเกษตร พ.ศ. 2553 - 2559

ทมา : ส านกควบคมพชและวตถอนตราย กรมวชาการเกษตร, ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ หมายเหต : อนๆ ไดแก สารควบคมการเจรญเตบโตของพช สารรมควนพษ สารก าจดหอยและหอยทาก สารก าจดไร ไสเดอนฝอย สารก าจดหน

ดานโครงสรางพนฐานในทนจะพจารณาเฉพาะประชากรและครวเรอนทมและใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศเทานน 2.4.1 การมการใชเครองมอ/อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในประชาชน 1) ในชวง 5 ป (พ.ศ.2556 –2560) ประชากรอาย 6 ปขนไป มการใชคอมพวเตอรในภาพประเทศลดลงเลกนอยจากรอยละ 33.7 ใน พ.ศ. 2556 เปนรอยละ 30.7 ใน พ.ศ. 2560 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมการใชคอมพวเตอรลดลง โดยใน พ.ศ. 2560 พบวา เขตสขภาพท 13 มการใชคอมพวเตอรมากทสด ขณะทเขตสขภาพท 8 มการใชคอมพวเตอรนอยทสด 2) ในชวง 5 ป (พ.ศ.2556–2560) ประชากรอาย 6 ปขนไป ในภาพประเทศมแนวโนมใชอนเทอรเนตเพมขนถง 1.3 เทา จากรอยละ 39.3 ใน พ.ศ. 2556 เปนรอยละ 52.9 ใน พ.ศ. 2560 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมการใชอนเทอรเนตเพมขนเกอบ 2 เทา โดยใน พ.ศ.2560 เขตสขภาพท 13 มประชากรอาย 6 ปขนไป มการใชอนเทอรเนตมากทสด ขณะทเขตสขภาพท 8 มการใชอนเทอรเนตนอยทสด

2.4 ดานโครงสรางพนฐาน

พ. .

าร ค

าร า พ

(Herbicide)

าร า แ ลง

(Insecticide)

าร อง และ

า โรคพ (Fungicide)

อ ร

ร าณ ลค า ร าณ ลค า ร าณ ลค า ร าณ ลค า ร าณ ลค า

2553 80,278 8,845 23,417 4,670 9,671 3,860 4,450 583 117,815 17,956 2554 112,177 11,480 34,672 5,938 12,179 3,875 5,511 777 164,538 22,070 2555 106,860 11,294 16,797 3,686 6,972 3,883 3,748 494 134,480 19,378 2556 137,049 14,873 21,485 4,201 10,350 4,828 3,942 514 172,826 24,416 2557 117,645 13,435 13,910 4,013 10,988 4,708 4,832 656 147,375 22,812 2558 119,971 11,016 12,927 3,684 11,088 3,839 5,560 787 149,546 19,326 2559 125,596 9,688 16,056 3,899 12,915 4,503 6,120 2,487 160,824 20,618

หนวย : ปรมาณ : ตน มลคา : ลานบาท

49

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

69.0

66.6

71.2

77.4

71.3

77.0

66.2

65.5

63.1

61.6

70.6

65.4

84.0

70.1

84.8

85.0

86.5

91.0

86.2

91.2

90.7

83.5

83.7

89.0

88.9

85.3

93.4

88.1

020406080

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

รอยละ

ข ขภาพ

2556

2560

3) ในชวง 5 ป (พ.ศ.2556–2560) ประชากรอาย 6 ปขนไป ในภาพประเทศมการใชโทรศพทมอถอเพมขนจากรอยละ 70.1 ใน พ.ศ. 2556 เปนรอยละ 88.1 ใน พ.ศ. 2560 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมการใชโทรศพทมอถอเพมขน โดยใน พ.ศ.2560 เขตสขภาพท 13 มประชากรอาย 6 ปขนไป มการใชโทรศพทมอถอมากทสด ขณะทเขตสขภาท 8 มการใชโทรศพทมอถอนอยทสด

รอยละประชากรอาย 6 ปขนไปมการใชเครองมอ/อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสาร พ.ศ.2556 และ พ.ศ. 2560 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : รายงานการส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2560, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

34.0

30.3

28.0

39.2

28.5

38.5

29.6

28.3

29.6

28.6

31.8

32.2

51.5

33.7

28.6

28.3

24.8

34.9

25.6

29.6

28.5

23.4

26.1

26.8

25.6

30.0

49.2

30.7

0

20

40

60

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

รอยละ

ข ขภาพ

2556

2560

คอมพวเตอร

27.4

22.9

22.8

30.7

22.8

29.4

22.9

20.7

21.0

21.7

24.8

26.1

44.4

39.3

46.9

44.2

43.5

62.3

50.1

60.9

45.6

39.4

43.0

41.6

52.6

51.7

74.5

52.9

0

20

40

60

80

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

รอยละ

ข ขภาพ

2556

2560

อนเทอรเนต

โทรศพทมอถอ

50

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

3.8

3

.9

7.8

8

.8

10.8

1

8.5

18.5

1

9.9

23.5

3

2.6

33.7

3

5.9

40.4

4

4.4 6

1.7

87.9

9

4.0

0

20

40

60

80

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

รร

รอยละ

4) กจกรรมการใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนต ใน พ.ศ. 2560 ประชากรอาย 6 ปขนไป มกจกรรมการใชคอมพว เตอรสวนใหญ ใช งานอนเทอรเนตมากทสด รอยละ 83.9 รองลงมา ใชเพอความบนเทง รอยละ 75.9 ใชเพอการเลนเกมส รอยละ 60.2 ใชเพอการเรยน รอยละ 49.3 ใชเพอท างาน รอยละ 37.3 และใชอานหนงสอ / หาความร รอยละ 34.2

รอยละของประชากร 6 ปขนไป ทใชคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 จ าแนกตามกจกรรมทใช

34.2

37.3

49.3

60.2

75.9

83.9

0 50 100

อานหนงสอ/หาความร

ท างาน

การเรยน

เลนเกมส

บนเทง

ใ งานอนเทอรเนต

รอยละ

รร ใ

ทมา : รายงานการส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสาร ในครวเรอน พ.ศ. 2560, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

รอยละของประชากรอาย 6 ปขนไป ทใชอนเทอรเนต พ.ศ. 2560 จ าแนกตามกจกรรมทใช

10. รบ-สงอเมล 11. โทรศพทผานอนเทอรเนต 12. คนหาสนคาและบรการดานสขภาพ 13. คนหาขอมลสนคา/บรการ 14. ตดตามขาวสาร 15. อพโหลดขอมลรปภาพ 16. ดาวนโหลด ดหนง ฟงเพลง วทย 17. โซเชยลเนตเวรค1/

สวนกจกรรมในการใชอนเทอรเนต 5 อนดบแรกพบวา สวนใหญใชโซเชยลเนตเวรค1/ รอยละ 94.0 รองลงมา คอ ใชดาวนโหลด ดหนง ฟงเพลง วทย รอยละ 87.9 ใชในการอพโหลดขอมล รปภาพ / ภาพถาย วดโอ เพลง ซอฟแวร เพอแบงปนบนเวบไซด รอยละ 61.7 ตดตามขาวสาร / อานหรอดาวนโหลด หนงสอพมพ นตยสาร รอยละ 44.4 และคนหาขอมลเกยวกบสนคาและบรการ รอยละ 40.4 นอกจากนยงมกจกรรมอนในการใชอนเทอรเนต

กจกรรมทใช 1. ท าธรกจเสนอขายสนคาบรการ 2. หางานหรอสมครงานออนไลน 3. ท าธรกรรมเกยวกบการเงน 4. สงจอง/ซอสนคาผานออนไลน 5. ตดตอ/รบสงดาวนโหลดท าธรกรรมภาครฐ 6. ดาวนโหลด ซอฟแวร 7. ศกษาเรยนรผานอนเทอรเนต 8. หองสนทนา 9. คนหาขอมลของภาครฐ

ทมา : รายงานการส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2560, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร หมายเหต : ตอบไดทกขอ 1/ โซเชยลเนตเวรค (เชน เฟสบค, ทวตเตอร, กเกลพลส, ไลน, อนสตาแกรม)

ทมา : รายงานการส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสาร ในครวเรอน พ.ศ. 2560, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

51

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

1.3

0

.8

1.1

3.2

1

.6 3

.3

1.2

0

.7

0.9

0

.7 1.8

2

.0

6.3

2

.3

0.6

0

.2

0.4

2.0

0

.4

0.8

0

.4

0.3

0

.2

0.6

0

.6

0.8

4

.5

1.2

0

2

4

6

8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ อ

รณ

อ 1

00 ค

ร ร อ

ข ขภาพ

2557 2560

2.4.2 ครวเรอนทมอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 1) ในชวง 4 ป (พ.ศ. 2557 – 2560) ในภาพประเทศครวเรอนทมโทรศพทพนฐาน มแนวโนมลดลงจาก 15.4 ตอ 100 ครวเรอน ใน พ.ศ. 2557 เปน 9.7 ตอ 100 ครวเรอน ใน พ.ศ. 2560 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2560 ครวเรอนทมโทรศพทพนฐานมากทสด คอ เขตสขภาพท 13 ขณะทครวเรอนทมโทรศพทพนฐานนอยทสด คอ เขตสขภาพท 10 2) ในชวง 4 ป (พ.ศ. 2557 – 2560) ในภาพประเทศ พบวา ครวเรอนทมเครองคอมพวเตอรมแนวโนมลดลงจาก 57.8 ตอ 100 ครวเรอน ใน พ.ศ. 2557 เปน 42.1 ตอ 100 ครวเรอน ใน พ.ศ. 2560 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2560 ครวเรอนทมเครองคอมพวเตอรมากทสด คอ เขตสขภาพท 13 ขณะทครวเรอนทมเครองคอมพวเตอรนอยทสด คอ เขตสขภาพท 8 3) ในชวง 4 ป (พ.ศ.2557 – 2560) ในภาพประเทศ พบวา ครวเรอนทมเครองโทรสารมแนวโนมลดลงจาก 2.3 ตอ 100 ครวเรอน ใน พ.ศ. 2557 เปน 1.2 ตอ 100 ครวเรอน ใน พ.ศ. 2560 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2560 ครวเรอนทมเครองโทรสารมากทสด คอ เขตสขภาพท 13 ขณะทครวเรอนทมเครองโทรสารนอยทสด คอ เขตสขภาพท 2 และ 9

เมอพจารณาการใชคอมพวเตอรในแตละกลมอาย พบวา กลมอาย 6-14 ป และกลมอาย 15-24 ป ใชคอมพวเตอร เพอการเรยน รอยละ 52.1 และรอยละ 45.8 ตามล าดบ ในขณะทกลมอาย 25 ปขนไป สวนใหญใชคอมพวเตอรเพอการท างาน

1

2.0

9.6

1

0.3 2

4.2

14.4

1

5.1

7.0

5

.7

5.4

4

.5 1

3.9

9.9

4

1.4

15.4

4.4

4

.8

3.5

14.6

5

.8

7.4

2

.4

7.0

4

.4

1.9

7

.0

5.5

3

3.5

9.7

01020304050

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ อ

รณ

อ 1

00 ค

ร ร อ

2557 2560

57.0

4

3.3

38.9

79.4

4

5.0

50.9

4

1.9

41.3

4

2.2

39.7

4

8.3

52.1

1

14.5

5

7.8

39.5

3

5.5

29.3

56.2

3

4.2

35.2

3

2.1

24.8

3

0.5

28.8

3

3.1

28.4

8

9.3

42.1

0

50

100

150

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

อ ร

ณ อ

100

คร

ร อ

ข ขภาพ

2557 2560

เครองคอมพวเตอร เครองโทรศพทพนฐาน

เครองโทรสาร

สดสวนอปกรณ/เครองมอเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทมในครวเรอน พ.ศ.2557และ พ.ศ. 2560 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : รายงานการส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารใน

ครวเรอน พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2560, ส านกงานสถตแหงชาต

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

การเปลยนแปลงดานโครงสรางพนฐานดงกลาว กอใหเกดผลตอกระทรวงสาธารณสข ตองปรบรปแบบการบรการ การใหความรขอมลขาวสารดานสขภาพ โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศทสอดคลองกบวถชวตประชาชน ตลอดจนควบคมการโฆษณาผลตภณฑสขภาพเพอไมใหประชาชนตกเปนเหยอของการโฆษณาทเกนจรง

52

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

สถานะสขภาพและปญหาสขภาพ

ของประชาชนระดบเขต

3

53

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

การพฒนาประเทศภายใตระบบทนนยมทมงเนนการพฒนาอตสาหกรรม กระแสบรโภคนยมและโลกาภวตน ท าใหเกดการแขงขนชงดชงเดนกนในทางวตถ การชวยเหลอเกอกลกนและความสมพนธในครอบครวออนแอลง ฟง เ ฟอ บร โภคเ กนก าล งฐานะทางเศรษฐกจตนเองและบรโภคในสงท ไมเปนคณตอรางกายและสตปญญา มพฤตกรรมเสยงทางสขภาพทไมเหมาะสม ท าใหแบบแผนการเจบปวยและเสยชวตเปลยนจากโรคตดตอมาเปนโรคไมตดตอเรอรง การว เคราะหสถานการณปญหาสขภาพของประชาชนระดบเขตในบทน จะพจารณาถงตวชวดสภาวะสขภาพทวไป ภาระโรค การเจบปวยและการตายดวยโรคทส าคญของประชาชนในระดบเขต เพอเปนประโยชนในการวางแผนพฒนาสขภาพของประชาชนระดบเขตใหมประสทธภาพ

ตวชวดสภาวะสขภาพทวไป 3.1

พจารณาจาก 5 ตวชวด ดงน 1) อายคาดเฉลยเมอแรกเกด (Life Expectancy : LE) คนไทยมอายคาดเฉลยเมอแรกเกด มแนวโนมเพมขนจาก 70.4 ป ในเพศชายและ 77.5 ป ในเพศหญง ใน พ.ศ. 2553 เปน 72.6 ป ในเพศชาย และ 79.3 ป ในเพศหญง ใน พ.ศ. 2563 และเมอพจารณารายภาค พบวา ทกภาคมแนวโนมเพมขนโดยเพศหญงมอายคาดเฉลยเมอแรกเกดมากกกวาผชาย และภาคใตมอายคาดเฉลยเมอแรกเกดของเพศชายและเพศหญงสงทสด

54

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

อายคาดเฉลยเมอแรกเกด พ.ศ. 2553, พ.ศ. 2558 และ พ.ศ. 2563 จ าแนกตามภาค

ภาค พ.ศ. 2553 พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2563

ชาย หญง ชาย หญง ชาย หญง

ทวราชอาณาจกร 70.4 77.5 71.6 78.4 72.6 79.3

กรงเทพมหานคร 68.8 76.6 70.0 77.5 71.0 78.4

ปรมณฑล 70.0 78.1 71.1 79.1 72.2 79.9

กลางสวนกลาง 69.2 77.0 70.3 77.9 71.4 78.7

ตะวนออก 69.1 76.8 70.2 77.8 71.3 78.6

ตะวนตก 71.6 78.2 72.8 79.2 73.9 80.0

เหนอ 70.7 76.6 71.9 77.6 72.9 78.4

ตะวนออกเฉยงเหนอ 71.8 77.0 73.0 77.9 74.1 78.8

ใต 72.0 79.4 72.0 79.4 74.2 81.3

ทมา : รายงานการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2553 – พ.ศ. 2583, ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

2) อายคาดเฉลยของการมสขภาพด (Health Adjusted Life Expectancy: HALE) คนไทยมอายคาดเฉลยของการมสขภาพดเพมขนจาก 65.4 ป ในเพศชาย และ 71.4 ป ในเพศหญง ใน พ.ศ. 2552 เปน 68.5 ป ในเพศชาย และ 74.2 ป ในเพศหญง ใน พ.ศ. 2557 โดยเพศหญงมอายคาดเฉลยของการมสขภาพดมากวาเพศชาย

อายคาดเฉลยของการมสขภาพด พ.ศ. 2552, พ.ศ. 2556 และ พ.ศ. 2557

65.4 67.9 68.5

71.4 72.4 74.2

2552 2556 2557 พ.ศ.

ชาย หญง

ทมา : รายงานภาระโรคและการบาดเจบของประชากรไทย พ.ศ. 2552, พ.ศ. 2556 และ พ.ศ. 2557,

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

3) อตรามารดาตาย (Maternal mortality rate : MMR) ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตรามารดาตายในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 18.1 ตอการเกดมชพแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 26.6 ตอการเกดมชพแสนคน ใน พ.ศ. 2559 ซงไมบรรลเปาหมายทกระทรวงสาธารณสขก าหนดไวไมเกน 20 ตอการเกดมชพแสนคน และเมอพจารณารายเขต พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมเพมขน ยกเวนเขต

สขภาพท 6 และ 10 ทมแนวโนมลดลง โดยเขตสขภาพทมปญหาอตรามารดาตายสง ไดแก เขตสขภาพท 1, 3, 4, 11 และ 12

55

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

23.0

11.5

7.2

19.7 16.6

14.1

8.2

14.8

15.9

16.7

28.9

32.0

15.4

18.1

24.7

31.7

23.8

23.7

20.3

26.2

15.9

16.7

9.5

16.3

36.7

43.0

14.7

23.3

53.4

16.8

35.6

33.1

19.8 11.9

19.7

20.3

19.0

12.5

30.8

54.4

20.1

26.6

0 10 20 30 40 50 60

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

ประเทศ

อตราตายตอการเกดมชพ แสนคน

เขตสขภาพ

2559

2557

2555

อตรามารดาตายตอการเกดมชพแสนคน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559

4) อตราทารกตาย (Infant mortality rate : IMR) ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราทารกตายตอการเกดมชพพนคน มแนวโนมคงท อย ระหว าง 6 – 7 ตอการเกดมชพพนคน ซงไมบรรลเปาหมายทกระทรวงสาธารณสขก าหนด ไมเกน 5 ตอทารกเกดมชพพนคน และเมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวาทกเขตสขภาพมอตราทารกตายตอการเกดมชพพนคน คงท ยกเวนเขตสขภาพท 12 ทมปญหาอตราทารกตายสงทสดกวาทกเขตในชวง 5 ปทผานมา

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

56

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

6.3

6.5 7.3

6.2

6.5

6.7 7.7

5.9

5.8 6.9

7.4

10.0

6.7

6.9

5.5 6.7

4.8 6.1

6.2

6.7

7.1

4.9 5.8

6.5

6.6 8.5

7.2

6.5

6.3 7.0

5.3 6.2

6.1

6.1

5.6

5.1

5.3 5.9

6.2

9.2

6.8

6.4

0

5

10

15

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ทารก

ตายต

อการ

เกดม

ชพ

1,000

คน

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

8.5

9.0 10

.3

8.3 9.5

9.2 9.8

7.9

8.3 9.3

9.4

13.2

8.4 9.3

8.0 9.4

7.0 8.4

8.5

8.7 9.7

7.1 7.8 9.3

8.8

11.6

8.9

8.8

8.4 10

.2

7.8 8.9

8.6

8.2 8.8

7.4

7.5 8.5

8.5

12.6

8.5

8.8

0

5

10

15

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อการ

เกดม

ชพ

พนคน

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

อตราทารกตายตอการเกดมชพพนคน จ าแนกตามเขตสขภาพพ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559

5) อตราเดกอายต ากวา 5 ป ตาย (Under-five mortality rate) ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราเดกอายต ากวา 5 ป ตายตอการเกดมชพพนคน มแนวโนมคงทอยระหวาง 8.8 – 9.3 ตอการเกดมชพพนคน เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพม อตราเดกอายต ากวา 5 ป ตาย มลกษณะคงท และเขตสขภาพทมปญหา มอตราเดกอายต ากวา 5 ป ตายตอการเกดมชพพนคนสง ไดแก เขตสขภาพท 12, 2 และ 7

อตราเดกอายต ากวา 5 ป ตายตอการเกดมชพพนคน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดยกองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

1) อตราการสญเสยปสขภาวะ (Disability Adjusted Life Years : DALYs) อตราการสญเสยปสขภาวะมแนวโนมเพมขนเลกนอยจาก 16,089 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2552 เปน 16,483 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2554 และเมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 1, 2, 4, 5, 10, 12 และ 13 มอตราการสญเสยปสขภาวะลดลง ขณะทเขตสขภาพท 3, 6, 7, 8, 9 และ 11 มอตราการสญเสยปสขภาวะเพมขน โดยเขตสขภาพท 1 มอตราการสญเสยปสขภาวะสงทสด รองลงมาเปนเขตสขภาพท 7 และ 3 ขณะทเขตสขภาพท 13 คอ กรงเทพมหานคร มอตราการสญเสยปสขภาวะนอยทสด

ภาระโรค 3.2

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

57

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

21,5

36

16,7

77

16,6

95

15,4

63

15,5

21

15,2

62

17,4

58

16,1

69

15,6

19

16,5

17

13,7

47

16,5

39

12,0

72

16,0

89

20,2

00

16,6

20

17,7

60

14,2

90

15,0

90

15,3

10

18,7

70

16,4

10

16,0

00

15,8

00

13,9

20

16,0

96

11,8

90

16,4

83

05000

10000150002000025000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ อตรา

การส

ญเส

ยปสข

ภาวะ

ตอปร

ะชาก

รแสน

คน

เขต สขภาพ

2552 2554

อตราการสญเสยปสขภาวะ (DALYs) ตอประชากรแสนคน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2554

ทมา : รายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ. 2552 และ พ.ศ. 2554, ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

กระทรวงสาธารณสข

2) สาเหตการสญเสยปสขภาวะ จ าแนกตามกลมโรค 5 อนดบแรก สาเหตการสญเสยปสขภาวะ จ าแนกตามกลมโรค 5 อนดบแรก ในระดบประเทศ ไดแก โรคหวใจและหลอดเลอด โรคมะเรง ความผดปกตทางจต อบตเหต และความผดปกตทางการรบร ส าหรบในแตละเขตสขภาพ พบวา โรคเรอรง ไดแก หวใจและหลอดเลอด มะเรง อบตเหต และความผดปกตทางจต เปนสาเหตการสญเสยปสขภาวะสงกวาสาเหตอนๆ ขณะทโรคกลมตดเชอถงแมตดล าดบแตกลดความส าคญลง มขอสงเกตวา เขตสขภาพถง 7 เขตสขภาพจาก 12 เขตสขภาพไดแก เขตสขภาพท 2, 3, 4, 5, 6, 11 และ 12 มสาเหตการสญเสยปสขภาวะจากโรคหวใจและหลอดเลอด เปนอนดบ 1 ขณะทเขตสขภาพท 8, 10 และ 13 มสาเหตการสญเสยปสขภาวะจากโรคมะเรง เปนอนดบ 1 สวนเขตสขภาพท 1 และ 9 มสาเหตการสญเสยปสขภาวะจากความผดปกตทางจต เปนอนดบ 1 และเขตสขภาพท 7 มสาเหตการสญเสยปสขภาวะจากโรคเบาหวาน เปนอนดบ 1

58

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

อตราการสญเสยปสขภาวะสงสด 5 อนดบแรก จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2554 เขต อนด 1 อนด 2 อนด 3 อนด 4 อนด 5 1 ความ ปกตทางจต รคหวใจ ละหลอ เลอ รคมะเร ง อ ตเหต รคระ ทางเ นหายใจเร อรง 2 รคหวใจ ละหลอ เลอ อ ตเหต ความ ปกตทางจต รคมะเร ง ความ ปกตทางการร ร 3 รคหวใจ ละหลอ เลอ อ ตเหต ความ ปกตทางจต รคมะเร ง ความ ปกตทางการร ร 4 รคหวใจ ละหลอ เลอ รคมะเร ง อ ตเหต ความ ปกตทางการร ร ความ ปกตทางจต 5 รคหวใจ ละหลอ เลอ อ ตเหต รคมะเร ง ความ ปกตทางจต ความ ปกตทางการร ร 6 รคหวใจ ละหลอ เลอ รคมะเร ง อ ตเหต ความ ปกตทางจต รคต เช อ ละปรสต 7 รคเ าหวาน รคมะเร ง รคหวใจ ละหลอ เลอ ความ ปกตทางจต อ ตเหต 8 รคมะเร ง . รคหวใจ ละหลอ เลอ รคเ าหวาน ความ ปกตทางจต อ ตเหต 9 ความ ปกตทางจต . รคหวใจ ละหลอ เลอ รคมะเร ง อ ตเหต ความ ปกตทางการร ร 10 รคมะเร ง . รคหวใจ ละหลอ เลอ อ ตเหต ความ ปกตทางจต ความ ปกตทางการร ร 11 รคหวใจ ละหลอ เลอ อ ตเหต รคมะเร ง ความ ปกตทางการร ร ความ ปกตทางจต 12 รคหวใจ ละหลอ เลอ รคมะเร ง อ ตเหต ความ ปกตทางการร ร รคระ ทางเ นหายใจเร อรง 13 รคมะเร ง . รคหวใจ ละหลอ เลอ ความ ปกตทางการร ร ความ ปกตทางจต อ ตเหต

ประเทศ รคหวใจ ละหลอ เลอ รคมะเร ง ความ ปกตทางจต อ ตเหต ความ ปกตทางการร ร

ทมา : รายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ. 2554, ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข

เมอพจารณาสถานะสขภาพคนไทยระดบเขต โดยพจารณาจาก 4 ตวชวด ไดแก 1) อตรามารดาตาย 2) อตราทารกตาย 3) อตราเดกอายต ากวา 5 ป ตาย และ 4) อตราการสญเสยปสขภาวะ พบวา เขตสขภาพท 8 มสถานะสขภาพดทสด โดย 2 ใน 4 ของตวชวดทอธบายถงสถานะสขภาพ อยในล าดบท 1 (อตราทารกตาย และอตราเดกอายต ากวา 5 ป ตาย) รองลงมา คอ เขตสขภาพท 9 และเขตสขภาพท 3 โดย 2 ใน 4 ของตวชวด อยในล าดบท 2 และ 3 (อตราทารกตาย และอตราเดกอายต ากวา 5 ป ตาย) ในขณะทเขตสขภาพท 12 มสถานะสขภาพต าทสด โดย 3 ใน 4 ของตวชวดทอธบายถงสถานะสขภาพต าทสด อยล าดบท 13 (อตรามารดาตาย อตราทารกตาย และอตราเดกอายต ากวา 5 ป ตาย)

สถานะสขภาพคนไทยระดบเขต 3.3

ทงน ตวชวดทควรน ามาพจารณาเพมอก 1 ตว คอ อายคาดเฉลยเมอแรกเกดรายเขตสขภาพ แตไมมขอมลระดบเขตสขภาพ จงเปนขอจ ากดในการวเคราะห

59

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

3.4.1 สาเหตการปวย สาเหตการปวยของผปวยใน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 ในภาพรวมประเทศ จ าแนกตามกลมโรค พบวา โรคทเปนสาเหตการปวย 5 อนดบแรก ไดแก ความดนโลหตสงท ไมมสาเหตน า รองลงมาเปนเบาหวาน ซงเลอนขนมาเปนอนดบ 2 แทนโลหตจางทตกมาอยในอนดบ 3 ไตวายจากอนดบ 5 เลอนมาเปนอนดบ 4 ปอดบวมเปนอนดบ 5 แทนภาวะแทรกซอนอน ๆ ของการตงครรภและการคลอดทตกไป ไมอยใน 5 อนดบแรก เมอพจารณารายเขตสขภาพ ใน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 พบวา โรคทเปนสาเหตการปวย 5 อนดบแรก ไดแก ความดนโลหตสงทไมมสาเหตน า เปนอนดบ 1 ในทกเขตสขภาพ

ยกเวน เขตสขภาพท 12 จะเปนอาการทองรวง กระเพาะและล าไสอกเสบ ซงสนนษฐานวา เกดจากการตดเชอ และอนดบท 5 จะมอย 5 สาเหต คอ ปอดบวม (เขตสขภาพท 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9) อาการทองรวง กระเพาะและล าไส อกเสบ ซงสนนษฐานวา เกดจากการตดเชอ (เขตสขภาพท 3, 10, 11) ภาวะแทรกซอนอน ๆ ของการตงครรภและการคลอด (เขตสขภาพท 12) เนองอก (เขตสขภาพท 13) และโรคหลอดลมอกเสบ ถงลมโปงพอง และปอดชนดอดกนแบบเรอรงอน (เขตสขภาพท 1)

การเจบปวยและตายดวยโรคทส าคญ 3.4

สถานะสขภาพคนไทย จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

ทมา : - ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข - รายงานภาระโรคระดบเขตและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ. 2554 ส านกนโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข - รายงานอตราการสญเสยปสขภาวะ ส านกนโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข

เ ตส าพ

อตรามารดาตายตอการเกดมชพแสนคน

าด ท อตราทารกตายตอการเกดมชพ

พนคน าด ท

อตราเด กอาย ต ากวา 5 ป

ตายตอการเกดมชพพนคน

าด ท อตราการสญเสย

ปสขภาวะตอประชากรแสนคน

าด ท

1 53.4 12 6.3 10 8.4 5 20,200 13 2 16.8 3 7.0 12 10.2 12 16,620 10 3 35.6 11 5.3 3 7.8 3 17,760 11 4 33.1 10 6.2 8 8.9 11 14,290 3 5 19.8 5 6.1 7 8.6 9 15,090 4 6 11.9 1 6.1 6 8.2 4 15,310 5 7 19.7 5 5.6 4 8.8 10 18,770 12 8 20.3 8 5.1 1 7.4 1 16,410 9 9 19.0 4 5.3 2 7.5 2 16,000 7 10 12.5 2 5.9 5 8.5 6 15,800 6 11 30.8 9 6.2 9 8.5 7 13,920 2 12 54.4 13 9.2 13 12.6 13 16,096 8 13 20.1 7 6.8 11 8.5 8 11,890 1

ประเทศ 26.6

6.4

8.8

16,483

60

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

สาเหตการปวยดวยโรคทส าคญ 5 อนดบแรก พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

าด ท สาเหตการปวย จ านวน อตรา าด ท สาเหตการปวย จ านวน อตรา

เขตสขภาพท 1

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 97,103 1,710 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 123,324 2,220

2 ลหตจางอน ๆ 82,578 1,454 2 ลหตจางอน ๆ 85,525 1,539

3 เ าหวาน 51,258 903 3 ไตวาย 72,331 1,302

4 ไตวาย 51,688 910 4 เ าหวาน 63,337 1,140

5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

35,199 620 5 รคหลอ ลมอกเส ถงลม ปงพอง ละปอ ชน อ ก น เร อรงอน

45,140 813

เขตสขภาพท 2

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 61,190 1,780 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 74,995 2,179

2 ลหตจางอน ๆ 47,110 1,371 2 ลหตจางอน ๆ 44,123 1,282

3 เ าหวาน 36,874 1,073 3 เ าหวาน 43,954 1,277

4 ไตวาย 28,451 828 4 ไตวาย 37,884 1,101

5 ปอ วม 23,426 682 5 ปอ วม 27,731 806

เขตสขภาพท 3

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 56,409 1,874 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 69,632 2,320

2 ลหตจางอน ๆ 36,828 1,223 2 เ าหวาน 39,033 1,301

3 เ าหวาน 33,771 1,122 3 ไตวาย 36,421 1,214

4 ไตวาย 21,839 725 4 ลหตจางอน ๆ 33,464 1,115

5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

21,406 711 5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

23,488 783

เขตสขภาพท 4

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 86,562 1,705 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 110,045 2,100

2 เ าหวาน 54,665 1,077 2 เ าหวาน 66,122 1,262

3 ลหตจางอน ๆ 50,990 1,004 3 ลหตจางอน ๆ 55,027 1,050

4 ปอ วม 33,611 662 4 ไตวาย 49,413 943

5 ไตวาย 32,420 639 5 ปอ วม 39,963 763

เขตสขภาพท 5

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 98,578 1,940 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 120,646 2,357

2 เ าหวาน 60,687 1,195 2 เ าหวาน 70,651 1,381

3 ลหตจางอน ๆ 55,785 1,098 3 ลหตจางอน ๆ 59,208 1,157

4 ตอกระจก ละความ ปกต องเลนสอนๆ 50,698 998 4 ไตวาย 51,319 1,003

5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

37,462 737 5 ปอ วม 37,646 736

เขตสขภาพท 6

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 84,039 1,487 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 105,691 1,791

2 เ าหวาน 55,221 977 2 เ าหวาน 66,280 1,123

3 ลหตจางอน ๆ 53,699 950 3 ลหตจางอน ๆ 59,086 1,001

4 ปอ วม 34,223 606 4 ไตวาย 51,905 879

5 ไตวาย 34,053 603 5 ปอ วม 39,302 666

61

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

าด ท สาเหตการปวย จ านวน อตรา าด ท สาเหตการปวย จ านวน อตรา

เขตสขภาพท 7 1 เ าหวาน 72,660 1,452 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 103,095 2,040

2 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 72,336 1,446 2 เ าหวาน 91,753 1,816

3 ลหตจางอน ๆ 67,618 1,352 3 ลหตจางอน ๆ 76,107 1,506

4 ไตวาย 49,726 994 4 ไตวาย 69,737 1,380

5 ปอ วม 35,422 708 5 ปอ วม 52,584 1,041

เขตสขภาพท 8 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 62,178 1,143 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 87,120 1,581

2 เ าหวาน 59,091 1,087 2 เ าหวาน 75,348 1,367

3 ลหตจางอน ๆ 58,443 1,075 3 ลหตจางอน ๆ 68,901 1,250

4 ไตวาย 43,283 796 4 ไตวาย 64,178 1,164

5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

33,491 616 5 ปอ วม 43,333 786

เขตสขภาพท 9 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 90,162 1,352 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 129,362 1,918

2 ลหตจางอน ๆ 78,323 1,174 2 ลหตจางอน ๆ 92,899 1,378

3 เ าหวาน 66,289 994 3 เ าหวาน 89,353 1,325

4 ไตวาย 50,891 763 4 ไตวาย 85,474 1,268

5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

47,906 718 5 ปอ วม 61,569 913

เขตสขภาพท 10 1 ลหตจางอน ๆ 59,776 1,319 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 77,826 1,698

2 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 53,456 1,180 2 ไตวาย 69,224 1,510

3 เ าหวาน 47,197 1,042 3 เ าหวาน 65,684 1,433

4 ไตวาย 46,960 1,036 4 ลหตจางอน ๆ 58,994 1,287

5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

31,389 693 5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

41,914 914

เขตสขภาพท 11 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 58,555 1,368 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 79,862 1,824

2 ลหตจางอน ๆ 36,018 841 2 เ าหวาน 46,224 1,056

3 เ าหวาน 35,788 836 3 ลหตจางอน ๆ 39,705 907

4 าวะ ทรกซอนอน ๆ องการต งครร ละการคลอ

32,786 766 4 ไตวาย 34,720 793

5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

31,510 736 5 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

32,900 751

เขตสขภาพท 12 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 66,762 1,410 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 82,854 1,696

2 าวะ ทรกซอนอน ๆ องการต งครร ละการคลอ

46,266 977 2 เ าหวาน 46,910 960

3 ลหตจางอน ๆ 41,190 870 3 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

43,149 883

4 อาการทองรวง กระเพาะ ละล าไสอกเส ซงสนนษฐานวาเก จากการต เช อ

39,395 832 4 ปอ วม 43,106 882

5 เ าหวาน 37,249 787 5 าวะ ทรกซอนอน ๆ องการต งครร ละการคลอ

42,782 876

62

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

าด ท สาเหตการปวย จ านวน อตรา าด ท สาเหตการปวย จ านวน อตรา

เขตสขภาพท 13 (กทม.)

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 106,341 1,874 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 131,516 2,349

2 เ าหวาน 64,076 1,129 2 เ าหวาน 75,840 1,355

3 ลหตจางอน ๆ 59,404 1,047 3 ลหตจางอน ๆ 61,263 1,094

4 ไตวาย 37,224 656 4 ไตวาย 49,882 891

5 เน องอกอน ๆ ละทไมทรา สาเหตเน องอกทตย มทมไ ระ รายละเอย ละเก น

หลาย หง

30,805 543 5 เน องอกอน ๆ ละทไมทรา สาเหตเน องอกทตย มทมไ ระ รายละเอย ละเก น

หลาย หง

39,462 705

ประเทศ

1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 993,671 1,546 1 ความ น ลหตส งทไมมสาเหตน า 1,295,968 1,993

2 ลหตจางอน ๆ 727,762 1,132 2 เ าหวาน 840,489 1,293

3 เ าหวาน 674,826 1,050 3 ลหตจางอน ๆ 775,171 1,192

4 าวะ ทรกซอนอน ๆ องการต งครร ละการคลอ

324,770 995 4 ไตวาย 710,477 1,093

5 ไตวาย 477,797 743 5 ปอ วม 514,823 792

ทมา : กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

3.4.2 สาเหตการตาย สาเหตการตายเมอเปรยบเทยบระหวาง พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 ในภาพรวมของประเทศ จ าแนกตามกลมโรค พบวา โรคทเปนสาเหตการตาย 5 อนดบแรก ไดแก มะเรงทกชนด รองลงมาคอ โรคหลอดเลอดในสมอง ปอดบวม ปอดอกเสบ โรคหวใจขาดเลอด และอบตเหตการขนสง ตามล าดบ เมอพจารณารายเขตสขภาพ ใน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 พบวา สาเหตการตายอนดบแรกของเขตสขภาพ คอ เนองอกและมะเรง ทกเขตสขภาพ ยกเวน เขตสขภาพท 1 และ 3 ทตายดวยสาเหตโลหตเปนพษและระบบไหลเวยนเลอดเปนอนดบ 1 ตามล าดบ รองลงมา โรคอนดบท 2 และ 3 ประกอบดวย ปอดบวม/ปอดอกเสบ หวใจทกชนด โรคหลอดเลอดในสมอง โรคตดเชอทกชนด และโรคระบบหายใจ อนดบท 4 ประกอบดวย โรคระบบสบพนธและทางเดนปสสาวะ โรคระบบไหลเวยนโลหต โลหตเปนพษ และอนดบท 5 ประกอบดวย โรคทางเดนหายใจสวนลาง และโรคเกยวกบตบ

63

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

สาเหตการตายดวยโรคทส าคญ 5 อนดบแรก พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559 าด ท สาเหตการตาย จ านวน อตรา าด ท สาเหตการตาย จ านวน อตรา

เขตสขภาพท 1 1 ลหตเปนพษ 2,858 50.3 1 ลหตเปนพษ 2,977 53.6 2 รคเลอ ในสมอง 2,049 36.1 2 ปอ วม 2,559 46.1 3 รคระ ส พนธ ละทางเ นปสสาวะท

เหลออย 1,975 34.8 3 รคเลอ ในสมอง 2,358 42.4

4 เน องอกรายทเหลออย 1,787 31.5 4 รคระ ส พนธ ละทางเ นปสสาวะทเหลออย

1,946 35.0

5 เน องอกราย องหลอ คอหลอ ลมใหญ ละปอ 1,773 31.2 5 รคระ ทางเ นหายใจสวนลางเร อรง 1,882 33.9

เขตสขภาพท 2 1 เน องอก ละมะเร ง 2,479 72.13 1 เน องอก ละมะเร ง 3,069 89.15

2 อ ตเหต ละการเปนพษ 1,013 29.47 2 ปอ อกเส ละ รคอนๆ องปอ 2,341 68.01

3 รคหวใจ 1,627 47.34 3 ความ นเลอ ส ง ละ รคหลอ เลอ ในสมอง 1,930 56.07

4 ปอ อกเส ละ รคอนๆ องปอ 1,513 44.02 4 อ ตเหต ละการเปนพษ 1,140 33.12

5 ความ นเลอ ส ง ละ รคหลอ เลอ ในสมอง 1,288 37.48 5 รคหวใจ 1,124 32.65

เขตสขภาพท 3 1 อาการ, อาการ ส ง ละสง ปกตทพ ไ

จากการตรวจทางคลนก ละทางหองปฏ ตการทไมสามารถจ า นก รคในกลมอนไ

1,722 57.2 1 อาการ, อาการ ส ง ละสง ปกตทพ ไ จากการตรวจทางคลนก ละทางหองปฏ ตการทไมสามารถจ า นก รคในกลมอนไ

2,163 72.1

2 รคระ ไหลเวยนเลอ 1,513 50.3 2 รคระ ไหลเวยนเลอ 1,510 50.3 3 เน องอก (รวมมะเร ง) 1,368 45.4 3 เน องอก (รวมมะเร ง) 1,313 43.7 4 รคต เช อ ละปรสต 851 28.3 4 รคระ หายใจ 987 32.9 5 รคระ หายใจ 829 27.5 5 รคต เช อ ละปรสต 796 26.5

เขตสขภาพท 4 1 รคหวใจ ละหลอ เลอ 3,904 76.9 1 รคมะเร ง 4,283 81.7 2 รคมะเร ง 3,503 69.0 2 รคหวใจ ละหลอ เลอ 3,215 61.4 3 อาการ ส ง ละสงปกตทพ ตางๆ 1,660 32.7 3 ระ ไหลเวยนเลอ 2,479 47.3 4 รคต เช อ ละปรสต 1,337 26.3 4 รคต เช อ ละปรสต 2,011 38.4 5 อ ตเหต 1,110 21.9 5 รคปอ วม ละปอ อกเส 1,930 36.8

เขตสขภาพท 5 1 หวใจลมเหลวไมระ รายละเอย 2,642 5.2 1 เน องอก(รวมมะเร ง) 3,637 71.1 2 ความ ปกต องระ หายใจ 2,629 5.2 2 ไตวายเร อรง 2,014 39.4 3 การต เช อในกระ สเลอ 1,843 3.6 3 รคต เช อ ละปรสตอนๆ 1,911 37.3 4 อ ตเหตการ นสง 1,593 3.1 4 รคระ ไหลเวยน ลหต 1,492 29.2 5 สาเหตการตายอนทไมช เจน ละไมระ

รายละเอย 1,069 2.1 5 รคหวใจไมระ รายละเอย 1,257 24.6

เขตสขภาพท 6 1 เน องอก 4,041 71.5 1 เน องอก 4,577 77.5 2 ลหตเปนพษ 2,173 38.5 2 ปอ วม 2,951 50.0 3 อ ตเหตการ นสง 1,507 26.7 3 รคหลอ เลอ ในสมอง 2,325 39.4 4 รคหลอ เลอ ในสมอง 954 16.9 4 ลหตเปนพษ 1,784 30.2 5 ปอ วม 1,197 21.2 5 รคหวใจ า เลอ 1,073 18.2

64

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559 าด ท สาเหตการตาย จ านวน อตรา าด ท สาเหตการตาย จ านวน อตรา

เขตสขภาพท 7 1 มะเร งทกชน 6,375 127.4 1 หวใจลมเหลวไมระ รายละเอย 1,886 37.3 2 ไต/ไตวาย 1,954 39.1 2 หวใจลมเหลว 1,092 21.6 3 อ ตเหตจราจร 1,802 36.0 3 เ าหวานชน ทไมตองพงอนซ ลนไมม

าวะ ทรกซอน 978 19.4

4 หลอ เลอ สมอง 1,479 29.6 4 มะเร งเซลลต 788 15.6 5 ต 1,268 25.3 5 Malignant neoplasm unspecified 565 11.2

เขตสขภาพท 8 1 มะเร ง ละเน องอกทกชน 4,076 75.0 1 มะเร ง ละเน องอกทกชน 4,694 85.16 2 รคระ ไหลเวยน ลหต 2,066 38.0 2 รคระ ไหลเวยนเลอ 2,943 53.40 3 รคต เช อ ละปรสต 1,739 32.0 3 รคระ หายใจ 2,138 38.79 4 รค องระ ส พนธ ละทางเ นปสสาวะ 1,411 25.9 4 รค องระ ส พนธ ละทางเ นปสสาวะ 1,790 32.48 5 สาเหตตาย ายนอก องการปวย ละการตาย 1,315 24.2 5 รคต เช อ ละปรสต 1,558 28.27

เขตสขภาพท 9 1 เน องอก (รวมมะเร ง) 6,311 94.6 1 มะเร งรายทกชน 5,507 81.7 2 รคระ หายใจ 4,030 60.4 2 รคต เช อทางเ นหายใจ 4,485 66.5 3 รคต เช อ ละปรสต 3,615 54.2 3 รคต เช อ ละปรสต 3,846 57.0 4 กลมอาการ องไต ละ รคอนๆ องระ

ปสสาวะ 2,436 36.5 4 รคอนๆ องระ ไหลเวยนเลอ รค

เลอ รคหลอ เลอ ในสมอง 3,820 56.7

5 อ ตเหตอนททท าใหเก การ า เจ ท งสงมชวต ละไมมชวต

2,736 41.0 5 รคอนๆ องต ต ออน ทอน า ถงน า ละ รคอนๆ องระ ยอยอาหาร

1,586 23.5

เขตสขภาพท 10 1 มะเร งทกชน 3,985 88.0 1 มะเร งทกชน 4,253 92.8 2 รคหวใจทกชน 2,454 54.2 2 รคต เช อในกระ สเลอ 1,945 42.4 3 รคต เช อในกระ สเลอ 1,555 34.3 3 รคไต(วาย,อกเส ,ทอ ต) 1,856 40.5 4 รคไต(วาย,อกเส ,ทอ ต) 1,416 31.3 4 รคความ น ละหลอ เลอ ในสมอง 1,767 38.5 5 รคปอ ละวณ รค 744 16.4 5 รคปอ ละวณ รค 1,563 34.1

เขตสขภาพท 11 1 รคระ ไหลเวยนเลอ 2,401 56.1 1 รคมะเร ง 2,948 67.3 2 รคมะเร ง 2,376 55.5 2 รคต เช อ ละปรสต 2,016 46.0 3 รคต เช อ ละปรสต 1,536 35.9 3 รคระ หายใจ 1,804 41.2 4 รคระ หายใจ 1,437 33.6 4 รคหวใจ 1,394 31.8 5 อ ตเหตจากการ นสง 896 20.9 5 รคหลอ เลอ สมอง 980 22.4

เขตสขภาพท 12 1 รคมะเร ง 1,939 40.9 1 รคมะเร ง 2,970 60.8 2 ลหตเปนพษ 1,198 25.3 2 รคหลอ เลอ ในสมอง 1,869 38.3 3 รคหวใจทกชน 1,196 25.3 3 ปอ วม, ปอ อกเส 1,534 31.4 4 อ ตเหตจากการ นสง 997 21.1 4 รคหวใจทกชน 1,449 29.7 5 รคหลอ เลอ ในสมอง 915 19.3 5 ลหตเปนพษ 1,380 28.2

เขตสขภาพท 13 1 มะเร งทกชน 8,385 147.8 1 มะเร งทกชน 10,060 179.7 2 รคหลอ เลอ ในสมอง 2,215 39.0 2 รคหลอ เลอ ในสมอง 3,175 56.7 3 รคหวใจ า เลอ 1,979 34.9 3 รคหวใจ า เลอ 2,738 48.9 4 เ าหวาน 527 9.3 4 เ าหวาน 919 16.4 5 รคทางเ นหายใจสวนลางเร อรง 418 7.4 5 รคทางเ นหายใจสวนลางเร อรง 579 10.3

65

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ทมา : - ส านกงานเขตสขภาพท 1-13 กระทรวงสาธารณสข - กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราปวยดวย

โรคตดตอทส าคญ ในภาพประเทศ พบวา โรคตดตอท

ปองกนไดดวยวคซน ไดแก หด บาดทะยก และคอตบ

มแนวโนมลดลง มเพยงโรคไอกรนมแนวโนมเพมขน

ขณะทโรคอจจาระรวง เอดส วณโรค โรคตดตอทาง

เพศสมพนธ และไขเลอดออก มแนวโนมเพมขน เมอ

พจารณารายเขตสขภาพ พบดงน

โรคตดตอทปองกนไดดวยวคซน ไดแ ก หด

บาดทะยก คอตบ มแนวโนมลดลงในทกเขตสขภาพ

ยกเวน เขตสขภาพท 13 ทมอตราปวยดวยโรคหดเพมขน

เขตสขภาพท 3 และ 10 มอตราผปวยโรคบาดทะยก

เพมขน และเขตสขภาพท 1 และ 6 อตราปวยดวยโรค

คอตบเพมขน สวนโรคไอกรนไมพบผปวยหรอพบนอยมาก

ในเขตสขภาพท 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9 และ 11 ขณะทเขต

สขภาพท 4, 5, 10, 12 และ 13 พบอตราปวยดวยโรค

ไอกรนเพมขน โดยเฉพาะเขตสขภาพท 12 พบอตราปวย

ดวยโรคไอกรนสงทสด

โรคอจจาระรวง มแนวโนมคงทและลดลงในเขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9 และ 12 ขณะทเขตสขภาพท 5, 7, 10, 11 และ 13 มแนวโนมเพมขน โรคเอดส และวณโรค มแนวโนมเพมขนในทกเขตสขภาพ ยกเวน เขตสขภาพท 6 ทมอตราปวยดวยโรควณโรคมแนวโนมลดลง โรคตดตอทางเพศสมพนธ มแนวโนมเพมขนในทกเขตสขภาพ ยกเวน เขตสขภาพท 8, 9 และ 12 ทมแนวโนมลดลง

3.4.3 อตราปวยดวยโรคตดตอทส าคญของเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

าด ท สาเหตการตาย จ านวน อตรา าด ท สาเหตการตาย จ านวน อตรา ประเทศ

1 มะเร งทกชน 63,033 98.1 1 มะเร งทกชน 76,504 117.7

2 รคหลอ เลอ ในสมอง 20,368 31.7 2 รคหลอ เลอ ในสมอง 31,685 48.7

3 ปอ วม, ปอ อกเส 15,226 23.7 3 ปอ วม, ปอ อกเส 28,470 43.8

4 รคหวใจ า เลอ 15,070 23.4 4 รคหวใจ า เลอ 21,008 32.3

5 อ ตเหตจากการ นสง 14,059 21.9 5 อ ตเหตจากการ นสง 15,458 23.8

66

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

อตราปวยดวยโรคตดตอทส าคญตอประชากรแสนคน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559

ทมา: - รายงานเฝาระวงโรคทางระบาดวทยา (รง. 506) ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข - TBCM Online, ส านกวณโรค กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : 1. โรคตดตอทางเพศสมพนธ ประกอบดวย ซฟลส (Syphilis) หนองใน (Gonorrhea) หนองในเทยม (N.S.U) แผลรมออน (Cancroid) ฝมะมวง (L.G.V) และเรมทอวยวะเพศ (Genital herpes simplex) 2. ขอมลโรค ณ 31 ธนวาคม ของทกป

เขตสขภาพ พ.ศ. รคตดตอท ป องกน ด ด วยวค น รคอจจาระรวง

เ ย พ น รคเอดส ว รค รคตดตอทาง

เพศสมพน ข เ อดออก

หด าดทะยก คอต อกรน

1 2555 8.4 0.4 0.0 0.0 2,641.8 923.8 92.6 107.9 88.5 2557 1.0 0.2 0.1 0.0 2,625.2 983.9 95.7 106.4 48.6 2559 1.5 0.1 0.1 0.0 2,617.3 1,103.4 103.0 120.4 161.0

2 2555 5.7 0.2 0.1 0.0 1,899.2 379.1 81.4 59.2 199.6 2557 0.7 0.1 0.0 0.0 1,708.3 407.6 88.4 69.5 37.0 2559 0.7 0.1 0.0 0.0 1,856.4 468.7 95.3 80.3 79.5

3 2555 1.8 0.1 0.0 0.0 2,133.5 368.7 92.0 49.1 160.1 2557 1.5 0.2 0.0 0.0 2,075.1 386.8 105.1 48.0 68.7 2559 0.6 0.2 0.0 0.0 2,274.11 432.0 98.4 53.1 47.9

4 2555 3.9 0.1 0.0 0.0 1,936.1 591.5 85.1 24.4 91.2 2557 2.3 0.2 0.0 0.0 1,575.2 644.8 110.4 32.6 50.4 2559 1.6 0.0 0.0 0.1 1,859.3 724.7 113.5 42.9 46.7

5 2555 8.9 0.2 0.0 0.0 1,941.3 710.5 108.4 34.4 150.4 2557 0.9 0.1 0.0 0.1 1,694.4 778.7 112.4 30.7 34.2 2559 1.3 0.0 0.0 0.1 1,981.4 887.4 112.5 43.7 59.7

6 2555 12.3 0.1 0.0 0.0 2,191.3 809.8 102.4 67.4 177.5 2557 3.0 0.1 0.0 0.0 1,911.0 867.2 111.7 70.9 81.1 2559 1.7 0.1 0.1 0.0 1,924.3 966.8 95.9 85.7 77.5

7 2555 3.5 0.1 0.0 0.0 1,872.3 405.3 118.7 25.3 95.8 2557 1.0 0.0 0.0 0.0 1,853.9 428.9 130.9 29.9 30.2 2559 1.3 0.1 0.0 0.0 2,123.0 480.0 139.8 44.7 66.5

8 2555 0.8 0.1 0.6 0.0 1,737.0 351.4 69.5 56.5 43.9 2557 0.5 0.0 0.0 0.0 1,735.2 373.8 91.7 49.8 16.5 2559 0.1 0.0 0.0 0.0 1,227.6 426.5 85.7 40.7 49.4

9 2555 9.3 0.1 0.0 0.0 2,099.2 321.0 88.7 47.5 155.1 2557 1.9 0.0 0.0 0.0 1,756.7 343.3 88.2 44.1 39.0 2559 0.5 0.1 0.0 0.0 1,899.3 393.4 111.6 37.4 78.9

10 2555 3.5 0.2 0.0 0.0 2,446.3 308.7 95.7 73.4 71.2 2557 1.3 0.3 0.0 0.0 1,782.5 325.0 97.7 78.1 31.7 2559 1.2 0.3 0.0 0.1 2,629.0 362.3 119.2 98.1 100.1

11 2555 9.1 0.4 0.1 0.1 1,740.7 528.7 105.6 39.8 167.1 2557 3.4 0.1 0.0 0.0 1,662.0 556.8 108.9 48.8 147.1 2559 2.2 0.1 0.0 0.0 1,781.3 610.1 118.8 60.3 109.4

12 2555 31.4 0.1 0.3 0.1 1,645.0 380.7 73.4 49.8 129.8 2557 3.7 0.0 0.2 0.0 1,306.8 513.2 73.7 61.5 124.1 2559 15.6 0.1 0.1 0.8 1,374.3 427.5 97.3 35.7 267.8

13 2555 4.7 0.1 0.0 0.0 690.9 823.7 63.4 29.6 176.8 2557 1.5 0.1 0.0 0.1 673.7 936.8 140.7 29.5 82.9 2559 7.7 0.1 0.0 0.2 1,038.3 1,122.6 112.6 89.3 139.2

ประเทศ 2555 7.6 0.2 0.3 0.0 1,672.0 522.3 90.4 45.4 124.8 2557 2.5 0.1 0.1 0.0 1,881.1 560.5 104.4 49.8 65.0 2559 4.2 0.1 0.1 0.2 1,988.2 631.5 108.1 61.8 151.7

67

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

3.4.4 อตราตายด วย รคท ส าคญของเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 แ ะ พ.ศ. 2559 ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราตายดวยโรคตดตอทส าคญ ในภาพประเทศ ไดแก บาดทะยก คอตบ อจจาระรวง ไมพบผเสยชวต ขณะทอตราตายของโรคเอดส วณโรคและไขเลอดออกมแนวโนมเพมขน เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพไมพบผเสยชวตดวยโรคบาดทะยก คอตบ อจจาระรวง ขณะทอตราตายจากโรคเอดสและวณโรค มแนวโนมเพมขนทกเขตสขภาพ โดยใน พ .ศ. 2559 เขตสขภาพท 6 และ 1 มอตราตายจากโรคเอดสสงทสด และเขตสขภาพท 10 มอตราตายจากโรคเอดสต าทสด สวนวณโรคพบเขตสขภาพท 1 มอตราตายจากวณโรคสงทสด และเขตสขภาพท 13 มอตราตายจากวณโรคต าทสด

อตราตายดวยโรคตดตอทส าคญตอประชากรแสนคน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานเฝาระวงโรคทางระบาดวทยา (รง. 506) ส านกระบาดวทยา - TBCM Online, ส านกวณโรค กรมควบคมโรค หมายเหต : 1. โรคตดตอทางเพศสมพนธ ประกอบดวย ซฟลส (Syphilis) หนองใน (Gonorrhea) หนองในเทยม (N.S.U) แผลรมออน (Cancroid) ฝมะมวง (L.G.V) และเรมทอวยวะเพศ (Genital herpes simplex) 2. ขอมลโรค ณ 31 ธนวาคม ของทกป 3. ตงแต พ.ศ. 2558 เปนตนมา จ านวนผเสยชวตของวณโรคเปนทงคนไทยและคนตางดาว

เขตสขภาพ

พ.ศ. รคตดตอท ป องกน ด ด วยวค น รคอจจาระรวง

เ ย พ น รคเอดส ว รค ข เ อดออก

าดทะยก คอต 1 2555 0 0 0 138 15 0

2557 0 0 0 158 10 0 2559 0 0 0 202 16 0

2 2555 0 0 0 102 8 0 2557 0 0 0 117 10 0 2559 0 0 0 119 12 0

3 2555 0 0 0 129 8 0 2557 0 0 0 147 9 0 2559 0 0 0 178 13 0

4 2555 0 0 0 120 5 0 2557 0 0 0 139 5 0 2559 0 0 0 177 9 0

5 2555 0 0 0 134 7 0 2557 0 0 0 154 6 0 2559 0 0 0 195 10 0

6 2555 0 0 0 138 6 0 2557 0 0 0 164 6 0 2559 0 0 0 211 8 0

7 2555 0 0 0 99 7 0 2557 0 0 0 115 8 0 2559 0 0 0 143 12 0

8 2555 0 0 0 88 4 0 2557 0 0 0 101 5 0 2559 0 0 0 127 7 0

9 2555 0 0 0 86 4 0 2557 0 0 0 99 4 0 2559 0 0 0 124 9 0

10 2555 0 0 0 81 4 0 2557 0 0 0 93 7 0 2559 0 0 0 113 11 0

11 2555 0 0 0 124 9 0 2557 0 0 0 142 10 0 2559 0 0 0 177 12 0

12 2555 0 0 0 104 6 0 2557 0 0 0 119 5 0 2559 0 0 0 146 7 0

13 2555 0 0 0 96 4 0 2557 0 0 0 116 1 0 2559 0 0 0 162 4 0

ประเทศ 2555 0 0 0 1,251 72 1 2557 0 0 0 1,451 73 1 2559 0 0 0 1,873 112 1

68

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

1,09

3.3

434

.3

414

.0

1,22

4.8

524

.3

643

.9

738

.8

540

.4

683

.3

480

.0

438

.8

580

.3

2,04

1.7

741

.4

1,04

7.6

730

.7

452

.6

650

.8

519

.3

552

.1

767

.3

565

.1

588

.6

676

.7

431

.6

535

.4

1,56

6.6

715

.6 1

,330.0

921

.4

642

.5

793

.8

704

.9

677

.6

1,05

8.7

738

.1

783

.0

883

.9

604

.4

691

.7

2,15

4.1

939

.7

0

500

1000

1500

2000

2500

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยใ

นตอแ

สนปร

ะชาก

ร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

3.4.5 การปวยดวยโรคไมตดตอ (1) โรคมะเรงทกชนด ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราผปวยในดวยโรคมะเรงตอประชากรแสนคน ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 741.4 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 939.7 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราปวยเพมขน ยกเวนเขตสขภาพท 4 มแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 13 มอตราผปวยในดวยโรคมะเรงมากทสด ขณะทเขตสขภาพท 11 มอตราผปวยในดวยโรคมะเรงนอยทสด

อตราผปวยในดวยโรคมะเรงตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รวบรวมและวเคราะห โดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(2) โรคความดนโลหตสง ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) พบวา อตราผปวยในดวยโรคความดนโลหตสงตอประชากรแสนคน ในภาพรวมประเทศมแนวโนมเพมขน จาก 1,570.6 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 2,008.9 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราผปวยในเพมขน ยกเวน เขตสขภาพท 4 มแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 13 มอตราผปวยในดวยโรคความดนโลหตสงสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 8 มอตราผปวยในดวยโรคความดนโลหตสงนอยทสด

69

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

903

.3

649

.3

982

.6

1,81

5.8

1,19

5.3

1,08

7.0

1,28

5.8

1,18

1.1

1,21

9.0

707

.6

789

.9

870

.3 1,35

3.0

1,05

0.0

872

.5

1,05

2.3

1,04

1.6

1,01

0.8

1,13

9.0

899

.6 1

,511.9

1,13

9.9

1,03

5.7

1,10

3.8

833

.2

780

.1

1,01

2.2

1,03

2.5

1,14

0.1

1,27

6.9

1,30

0.6

1,26

2.0

1,38

0.5

1,12

3.0 1

,816.0

1,36

7.1

1,32

5.1

1,43

2.9

1,05

5.6

960

.2 1,35

4.6

1,29

2.8

0

500

1000

1500

2000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ผ ปวย

ในตอ

แสนป

ระชา

กร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

1,74

5.1

1,09

1.3

1,66

6.9

2,88

7.9

1,95

7.5

1,67

7.8

1,30

6.8

1,26

6.0

1,68

7.5

807

.9

1,31

5.3

1,59

6.1 2,29

7.3

1,57

0.6

1,68

2.5

1,77

8.3

1,79

9.5

1,64

3.9

1,88

0.8

1,42

9.6

1,62

5.8

1,28

1.9

1,48

3.8

1,29

4.3

1,42

0.0

1,41

1.8

1,70

6.4

1,56

1.4 2,23

6.3

2,18

8.1

2,32

5.5

2,11

8.0

2,36

5.2

1,80

6.9

2,05

9.9

1,59

2.1

1,93

0.1

1,70

2.9

1,85

4.0

1,71

4.0 2,37

7.0

2,00

8.9

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยใ

นตอแ

สนปร

ะชาก

ร

เขต สขภาพ

2555

2557

2559

อตราผปวยในดวยโรคความดนโลหตสงตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รวบรวมและวเคราะหโดยกองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(3) โรคเบาหวาน ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราผปวยในดวยโรคเบาหวานตอประชากรแสนคน ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขน จาก 1,050 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 1,292.8 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราปวยเพมขน ยกเวน เขตสขภาพท 4 มแนวโนมลดลงโดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 7 อตราผปวยในดวยโรคเบาหวานสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 12 มอตราผปวยในดวยโรคบาหวานนอยทสด

อตราผปวยในดวยโรคเบาหวานตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รวบรวมและวเคราะหโดยกองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

70

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

1,33

1.9

813

.8

1,08

8.4

2,33

0.7

1,37

7.5

1,16

7.9

1,01

5.3

905

.6

1,16

9.8

673

.9

974

.8

1,26

0.6

1,80

5.6

1,17

2.4

1,21

8.6

1,26

1.5

1,17

6.0

1,29

6.2

1,23

2.6

1,01

0.8

1,21

0.3

852

.3

974

.6

979

.6

1,02

4.8

1,12

6.1

1,38

9.7

1,12

9.2

1,52

1.6

1,43

4.8

1,41

2.0

1,56

6.7

1,50

9.4

1,36

8.4

1,36

6.1

966

.2

1,18

9.5

1,10

2.9

1,31

2.2

1,34

7.3

1,96

0.9

1,38

8.2

0

500

1000

1500

2000

2500

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ อตรา

ผ ปวย

ในตอ

แสนป

ระชา

กร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

(4) โรคหวใจ ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราผปวยในดวยโรคหวใจตอประชากรแสนคน ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขน จาก 1,172.4 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 1,388.2 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราผปวยในดวยโรคหวใจเพมขน ยกเวน เขตสขภาพท 4 มแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 13 มอตราผปวยในดวยโรคหวใจสงทสดขณะทเขตสขภาพท 8 มอตราผปวยในดวยโรคหวใจนอยทสด

อตราผปวยในดวยโรคหวใจตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รวบรวมและวเคราะหโดยกองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(5) อบตเหตทางถนน ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราผปวยในดวยอบตเหตทางถนนตอประชากรแสนคน ในภาพประเทศมแนวโนมลดลงจาก 172.4 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 125.5 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมลดลง ยกเวน เขตสขภาพท 2, 5 และ 13 มแนวโนมเพมขนโดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 5 มอตราผปวยในดวยอบตเหตทางถนนสงทสดขณะทเขตสขภาพท 8 มอตราผปวยในดวยอบตเหตทางถนนนอยทสด

71

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

371

.6

241

.9 430

.6 6

62.8

410

.5

418

.7

253

.4

270

.1

408

.7

185

.2

311

.7

347

.6 522

.5

354

.5

353

.7

388

.7

476

.7

368

.8

388

.1

357

.7

305

.0

255

.9

377

.1

293

.9

340

.0

319

.1

400

.1

352

.3

453

.5

459

.1

564

.2

484

.5

489

.0

467

.3

402

.6

342

.4 506

.2

360

.2

444

.3

399

.9

512

.4

451

.4

0

200

400

600

800

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ผ ปวย

ในตอ

แสนป

ระชา

กร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

204

.9

101

.2 1

87.3

206

.2

180

.0

203

.8

135

.0

168

.3 2

51.0

144

.1 207

.6

193

.6

90.3

172

.4

113

.9

121

.1

113

.8

81.2

125

.1

119

.3

102

.6

95.4

108

.5

132

.5

150

.8

105

.8

70.3

109

.4

123

.8

104

.3

95.5

108

.3 1

85.7

172

.8

88.2

82.3

135

.3

102

.4 1

81.8

100

.9

128

.1

125

.5

0

100

200

300

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ อตรา

ผ ปวย

ในตอ

แสนป

ระชา

กร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

อตราผปวยในดวยอบตเหตทางถนนตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รวบรวมและวเคราะหโดยกองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(6) โรคหลอดเลอดสมอง ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราผปวย

ในดวยโรคหลอดเลอดสมองตอประชากรแสนคน ในภาพประเทศมแนวโนมเ พมขนจาก 354 .5 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 451.4 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราผปวยในเพมขน ยกเวน เขตสขภาพท 4 และ 13 มแนวโนมลดลงโดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 3 มอตราผปวยในดวยโรคหลอดเลอดสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 8 มอตราผปวยในดวยโรคหลอดเลอดสมองนอยทสด

อตราผปวยในดวยโรคหลอดเลอดสมองตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รวบรวมและวเคราะหโดยกองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

72

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

805

.7

257

.0

336

.9

419

.3

352

.3

297

.3

208

.2

256

.8

325

.2

161

.0 4

70.7

521

.6

180

.9

346

.6 6

97.2

369

.7

342

.4

222

.6

306

.1

232

.5

245

.6

222

.1

253

.8

229

.3

433

.2

400

.8

122

.6

309

.2

768

.3

403

.2

374

.0

258

.7

332

.4

261

.4

284

.0

251

.1

292

.1

274

.4 495

.6

455

.5

153

.6

348

.9

0

200

400

600

800

1000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ผ ปวย

ในตอ

แสนป

ระชา

กร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

(7) โรคปอดอดกนเรอรง ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราผปวยในดวยโรคปอดอดกนเรอรงตอประชากรแสนคน ในภาพประเทศมแนวโนมคงท (อยระหวาง 309 – 349 ตอประชากรแสนคน) เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 1, 4, 5, 6, 8, 9, 12 และ 13 มแนวโนมลดลง สวนเขตสขภาพท 2, 3, 7, 10 และ 11 มแนวโนมเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 1 มอตราผปวยในดวยโรคปอดอดกนเรอรงสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 13 มอตราผปวยในดวยโรคปอดอดกนเรอรงนอยทสด

อตราผปวยในดวยโรคปอดอดกนเรอรงตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

3.4.6 การตายดวยโรคไมตดตอ (1) โรคมะเรงทกชนด ในชวง 5 ป ทผานมา (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราตายดวยโรคมะเรงในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 98.1 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 117.7 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขต พบวา ทกเขตสขภาพมอตราตายดวยโรคมะเรงเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 13 มอตราตายดวยโรคมะเรงสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 12 มอตราตายดวยโรคมะเรงนอยทสด

ทมา : ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รวบรวมและวเคราะหโดยกองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

73

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

124

.3

89.9

96.9

86.9

85.8

92.0

122

.6

104

.3

84.3

104

.7

71.6

50.2

147

.8

98.1

131

.5

103

.9

101

.0

96.5

97.7

101

.2

129

.2

112

.5

95.0

105

.6

76.7

62.7

165

.6

107

.3

145

.4

115

.6

110

.1

114

.1

111

.9

114

.6

128

.4

119

.4

101

.5

111

.1

90.4

74.9

179

.7

117

.7

0

50

100

150

200

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559 9

.9

7.3

10.6

4.0

5.9

4.8

5.8

3.5

2.6

7.4

4.2

7.1

4.8

5.7

18.9

13.0

12.5

11.0

11.0

9.9

8.9

8.6

9.0

9.0

9.5

18.3

4.9

11.0

21.6

15.8

16.6

10.7

15.3

9.8

7.6

7.9

6.7

9.2

11.8

23.6

7.3

12.2

0

5

10

15

20

25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

อตราตายดวยโรคมะเรงตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ.2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(2) โรคความดนโลหตสง ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราตายดวยโรคความดนโลหตสง ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขน จาก 5.7 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 12.2 ตอประชากร แสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราตายเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 12 มอตราตายดวยโรคความดนโลหตสงสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 9 มอตราตายดวยโรคความดนโลหตสงนอยทสด

อตราตายดวยโรคความดนโลหตสงตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

74

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

8.8

9.0

9.8

7.7

9.3

7.3

32.2

19.4

9.8

19.1

5.7

8.9

9.3

12.1

15.2

13.6

10.9

13.0

12.9

12.5

40.9

30.5

16.7

21.1

10.8

15.5

11.0

17.5

19.7

18.0

18.8

20.0

20.6

18.8

39.1

32.0

18.5

26.4

15.7

24.5

16.4

22.3

0

10

20

30

40

50

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

(3) โรคเบาหวาน ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราตายดวยโรคเบาหวาน ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 12.1 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 22.3 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราตายเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 7 มอตราตายดวยโรคเบาหวานมากทสด ขณะทเขตสขภาพท 11 มอตราตายดวยโรคเบาหวานนอยทสด

อตราตายดวยโรคเบาหวานตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ.2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(4) โรคหวใจ ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราตายดวยโรคหวใจ ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 33.0 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 43.4 ตอประชากร แสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราตายเพมขน โดยใน พ .ศ. 2559 เขตสขภาพท 13 มอตราตายดวยโรคหวใจสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 8 มอตราตายดวยโรคหวใจนอยทสด

126

75

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

33.3

35.8

41.6

45.5

36.0

33.2

22.4

21.4

21.9

23.5

37.6

34.6

48.4

33.0

39.7

41.1

45.9

54.5

40.0

39.3

27.4

24.3

27.8

30.0

43.6

38.3

54.1

38.5

48.7

42.5

48.7

59.2

47.4

48.1

30.4

26.5

29.6

29.8

48.6

45.2

62.8

43.4

0

20

40

60

80

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

อตราตายดวยโรคหวใจตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(5) อบตเหตทางถนน ในชวง 5 ป (พ.ศ.2555-2559) อตราตายดวยอบตเหตทางถนนมแนวโนมเพมขน จาก 21.9 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 23.5 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา อตราตายดวยอบตเหตทางถนนของเขตสขภาพท 1, 4, 5, 6, 7, 8, 10 และ 13 มแนวโนมเพมขน สวนเขตสขภาพท 11 และ 12 มแนวโนมลดลง ส าหรบเขตสขภาพท 2, 3 และ 9 มลกษณะคงท โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 6 มอตราตายดวยอบตเหตทางถนนสงทสด เนองจากเปนเขตอตสาหกรรมและทองเทยว ขณะทเขตสขภาพท 13 มอตราตายดวยอบตเหตทางถนนนอยทสด

76

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

23.1

27.1

27.3

20.3

30.1

31.9

18.3

12.8

22.2

19.0

32.0

24.0

3.1

21.9

27.2

27.7

29.0

20.6

31.1

35.6

19.2

19.9

22.5

18.6

28.5

21.0

4.7

23.2

29.0

26.8

25.2

26.2

31.4

36.5

19.1

15.2

22.1

23.3

26.3

21.6

4.7

23.5

0

10

20

30

40

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559 3

5.2

33.0

55.2

42.3

34.1

36.7

26.8

18.2

25.8

24.0

27.6

23.0

39.0

31.7

39.5

42.4

60.8

47.3

40.3

45.2

33.4

24.2

34.0

27.3

36.8

32.6

47.5

38.7

51.3

52.2

65.5

61.4

53.2

56.6

39.8

33.2

43.5

35.0

45.7

45.8

56.7

48.7

0

20

40

60

80

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

อตราตายดวยอบตเหตทางถนนตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

(6) โรคหลอดเลอดสมอง ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราตายดวยโรคหลอดเลอดสมอง ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขน จาก 31.7 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 48.7 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราตายเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 3 มอตราตายดวยโรคหลอดเลอดสมองสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 8 มอตราตายดวยโรคหลอดเลอดสมองนอยทสด

อตราตายดวยโรคหลอดเลอดสมองตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

77

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

11.4

2.5

4.1

3.0

2.6

3.1

1.9

1.0

1.2

1.9

3.8

2.4

1.5

3.1

24.4

6.8

8.7

4.7

5.6

6.2

3.7

2.3

3.5

3.7

7.5

4.1

3.2

6.5

28.5

10.8

13.7

9.5

10.1

9.8

4.2

3.6

6.3

5.4

9.6

8.3

6.1

9.6

0

10

20

30

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ตายต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

(7) โรคปอดอดกนเรอรง ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) อตราตายดวยโรคปอดอดกนเรอรง ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขน จาก 3.1 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2555 เปน 9.6 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราตายเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 1 มอตราตายดวยโรคปอดอดกนเรอรงสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 13 มอตราตายดวยโรคปอดอดกนเรอรงนอยทสด

อตราตายดวยโรคปอดอดกนเรอรงตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

สขภาพจต 3.5 1) ระดบสขภาพจตคนไทย ใน พ.ศ. 2555-2558 ระดบสขภาพจตของคนไทยทงในระดบประเทศและทกภาคมแนวโนมลดลง โดยคะแนนเฉลยสขภาพจตของแตละภาคใน พ.ศ. 2558 ใกลเคยงกน (30.97 – 31.71)

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

78

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

210

.5

84.8

182

.0

103

.6

95.9

68.5

280

.1

143

.9

160

.0 3

47.5

112

.8 3

01.4

48.4

162

.4

153

.6

118

.2

228

.3

122

.2

130

.0

188

.6 341

.1

218

.1

200

.5

546

.6

202

.2 3

88.0

92.2

222

.2

0

200

400

600

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2558 2559

คะแนนเฉลยสขภาพจตคนไทย พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558

ภาค 2555 2556 2557 2558

คะแนน คะแนน คะแนน คะนน

กรงเทพมหานคร 32.15 33.24 31.45 31.34

กลาง 33.15 32.77 30.93 30.97

เหนอ 33.89 33.46 31.81 31.55

ตะวนออกเฉยงเหนอ 34.36 33.97 31.65 31.71

ใต 33.64 33.35 31.76 31.71

ประเทศ 33.59 33.35 31.48 31.44

ทมา : - รายงานการส ารวจสขภาพจตกบความพการ พ.ศ. 2555, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร - รายงานการส ารวจสขภาพจต (ความสข) คนไทย พ.ศ. 2557 และ 2558, ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร

2) ปวยทางสขภาพจต (1) อตราปวยดวยโรควตกกงวล อตราผปวยนอกดวยโรควตกกงวล ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 162.4 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2558 เปน 222.2 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมเพมขนยกเวนเขตสขภาพท 1 ทมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 10 มอตราผปวยนอกดวยโรควตกกงวลสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 13 มอตราผปวยนอกดวยโรควตกกงวลนอยทสด

อตราผปวยนอกดวยโรควตกกงวลตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2558 - 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : รายงานผปวยนอกของโรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

79

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

154

.8

76.4

112

.2

83.3

75.0

44.2

115

.4

64.9

107

.1

69.4

49.1

168

.5

48.6

89.8

144

.0

114

.1 178

.1

127

.8

108

.5

89.7

157

.7

141

.0

163

.4

180

.2

146

.7 2

20.2

108

.1

143

.2

0

50

100

150

200

250

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2558 2559

(2) อตราปวยดวยโรคซมเศรา อตราผปวยนอกดวยโรคซมเศรา ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 89.8 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2558 เปน 143.2 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมเพมขน ยกเวนเขตสขภาพท 1 ทมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 12 มอตราผปวยนอกดวยโรคซมเศราสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 6 มอตราผปวยนอกดวยโรคซมเศรานอยทสด

อตราผปวยนอกดวยโรคซมเศราตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2558 - 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : รายงานผปวยนอกของโรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

(3) อตราปวยดวยโรคจตเภท อตราผปวยนอกดวยโรคจตเภทในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 180.7 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2558 เปน 293.8 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมเพมขน ยกเวนเขตสขภาพท 1 ทมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 10 มอตราผปวยนอกดวยโรคจตเภทสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 1 มอตราผปวยนอกดวยโรคจตเภทนอยทสด

80

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

8.3

5.6

7.5

10.1

4.6

4.6

2.7

7.8

5.5

3.9

7.3

8.2

9.6

6.6

17.7

8.8

12.7

17.9

17.4

13.5

15.1

18.3

13.2

15.9

20.5

15.3

57.1

19.3

0

20

40

60

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยต

อแสน

ประ

ชากร

เขต สขภาพ

2558 2559

อตราผปวยนอกดวยโรคจตเภทตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2558 - 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

188

.7

124

.9

193

.3

174

.1

136

.4

122

.4 3

11.9

134

.7

198

.4

215

.6

97.3

255

.0

185

.9

180

.7

153

.0

162

.7

267

.1

242

.7

199

.8

254

.5 386

.6

258

.1

367

.4 5

44.3

246

.5

348

.3

350

.6

293

.8

0

200

400

600

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2558 2559

ทมา : รายงานผปวยนอกของโรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

(4) อตราปวยดวยโรคออทสตก อตราผปวยนอกดวยโรคออทสตกในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนจาก 6.6 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2558 เปน 19.3 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 13 มอตราผปวยนอกดวยโรคออทสตกสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 2 มอตราผปวยนอกดวยโรคออทสตกนอยทสด

ทมา : รายงานผปวยนอกของโรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

(5) อตราปวยดวยโรคสมาธสน อตราผปวยนอกดวยโรคสมาธสนในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนสงมากจาก 1.3 ตอประชากร แสนคน ใน พ.ศ. 2558 เปน 15.8 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมแนวโนมเพมขน โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 9 มอตราผปวยนอกดวยโรคสมาธสนสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 2 มอตราผปวยนอกดวยโรคสมาธสนนอยทสด

อตราผปวยนอกดวยโรคออทสตกตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2558 - 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

81

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

12.4

8.8

7.9

5.8

6.6

6.7

4.2

4.3

5.8

4.4

8.3

4.7

2.2

6.2

12.5

7.6

6.9

4.6

6.9

7.4

4.1

4.7

5.9

5.3

7.6

4.5

1.7

6.1

12.5

8.2

7.6

5.3

6.5

7.7

4.5

5.4

6.3

5.0

6.5

4.0

3.6

6.4

0

5

10

15

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

อตราปวยนอกดวยโรคสมาธสนตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2558 - 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

0.9

0.4

0.5

3.6

1.5

0.6

0.5

1.0

0.3

0.6

0.8

0.6

5.1

1.3

19.4

1.8

3.4

17.0

7.5

8.3

18.5

18.1

34.0

21.5

23.7

13.1

6.4

15.8

0

10

20

30

40

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

อตรา

ปวยต

อแสน

ประช

ากร

เขต สขภาพ

2558 2559

ทมา : รายงานผปวยนอกของโรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

4) อตราการฆาตวตาย ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555-2559) อตราการฆาตวตายตอประชากรแสนคน ในภาพประเทศมแนวโนมคงท อยระหวาง 6.1 – 6.4 ตอประชากรแสนคน เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวาอตราการฆาตวตายมแนวโนมลดลง ในเขตสขภาพท 2, 3, 4, 11 และ 12 มแนวโนมคงทในเขตสขภาพท 1, 5 และ 7 และมแนวโนมเพมขนในเขตสขภาพท 6, 8, 9, 10 และ 13 โดยใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพท 1 มอตราการฆาตวตายสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 13 มอตราการฆาตวตายนอยทสด

ทมา : ส านกบรหารการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะหโดย กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

อตราการฆาตวตายตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

82

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

101.4 98.7 99.1

101.1 101.4 100.8

94.2 96.1 97.2 96.2 98.1

95.7

104.5

98.6

85

90

95

100

105

110

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

คาเ ย IQ

เขต สขภาพ

5) ระดบสตปญญา (Intelligence Quotient : IQ) ใน พ.ศ. 2554 เดกนกเรยนอาย 6-15 ป มระดบสตปญญา ในภาพประเทศเฉลยเทากบ 98.59 ซงต ากวาเกณฑมาตรฐานสากล (IQ 100) เมอพจารณารายเขต พบวา เขตสขภาพท 1, 4, 5, 6 และ 13 มระดบสตปญญาเฉลยสงกวาเกณฑมาตรฐานสากลเลกนอย (IQ อยระหวาง 100-104.5) ขณะทเขตสขภาพท 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11 แ ล ะ 1 2 ม ร ะ ด บ ส ต ป ญ ญ า เ ฉ ล ย ต า ก ว า เ ก ณ ฑมาตรฐานสากล (IQ อยระหวาง 94-99) ใน พ.ศ. 2559 เดกนกเรยนอาย 6 ป มระดบสตปญญา ในภาพประเทศเฉลยเทากบ 98.23 ซงต ากวาเกณฑมาตรฐานสากล (IQ 100) เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 1, 4, 5, 6 และ 13 มระดบสตปญญาสงเฉลยกวาเกณฑมาตรฐานสากลเลกนอย (IQ อยระหวาง 100.6-103.4) ขณะทเขตสขภาพท 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11 แ ล ะ 1 2 ม ร ะ ด บ ส ต ป ญ ญ า เ ฉ ล ย ต า ก ว า เ ก ณ ฑมาตรฐานสากล (IQ อยระหวาง 90.9-98.2)

ระดบสตปญญาเฉลยเดกอาย 6-15 ป พ.ศ. 2554 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : การส ารวจสถานการณระดบสตปญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ (EQ) เดกนกเรยนไทยระดบชน

ประถมศกษาปท 1 – 6 และมธยมศกษาปท 1-3 พ.ศ. 2554 กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

หมายเหต : ส ารวจในเดกอาย 6 – 15 ป ทก าลงศกษาในชนประถมศกษาปท 1-6 และมธยมศกษาปท 1-3

83

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

100.6 97.7 98.2

101.5 101.7 101.7

94.3 96.2 96.6 90.9

97.8 94.8

103.4 98.2

80

85

90

95

100

105

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

คาเ ย IQ

เขต สขภาพ

ทมา : การส ารวจสถานการณระดบสตปญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ (EQ) ในเดกไทยระดบชนประถมศกษาปท 1 พ.ศ. 2559 กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ส ารวจในเดกอาย 6 ป ทก าลงศกษาในชนประถมศกษาปท 1 พ.ศ. 2559 เกณฑการวดระดบสตปญญา (IQ) - สงกวาปกต IQ ≥ 110 - ปกต IQ 90 – 100 - ต ากวาปกต IQ 90

6) ระดบความฉลาดทางอารมณ (Emotional Quotient : EQ) ระดบความฉลาดทางอารมณของเดกนกเรยนชนประถมปท 1 พ.ศ. 2559 ในภาพประเทศ พบวา รอยละ 77.1 ของเดกไทยมความฉลาดทางอารมณอยในเกณฑปกตขนไป (เปาหมายรอยละ 70) เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมเดกไทยทมความฉลาดทางอารมณอยในเกณฑปกตขนไป รอยละ 70 – 82.5 โดยเขตสขภาพท 7 มเดกไทยทมระดบความฉลาดทางอารมณสงทสด (รอยละ 82.5) ขณะทเขตสขภาพท 2 มเดกไทยทมความฉลาดทางอารมณปกตนอยทสด (รอยละ 70.8)

รอยละของเดกนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 รายภาค จ าแนกตามระดบความฉลาดทางอารมณ พ.ศ. 2559

ภาค/เขตสขภาพ พ.ศ. 2559

ระด ปกต ต ากวาเก สงกวาเก เหน อ

1 64.2 23.1 12.6 2 59.3 29.2 11.5 3 60.6 23.8 15.7

ก าง 4 61.1 25.1 13.8 5 64.2 21.2 14.6 6 71.4 19.5 9.1

ตะวนออกเ ยงเหน อ 7 65.9 17.6 16.6 8 70.0 19.4 10.7 9 62.7 22.2 15.1 10 59.0 24.9 16.1 ใต 11 64.4 24.4 11.3 12 61.5 23.9 14.6

กรงเทพมหานคร 13 68.6 21.5 9.9

ประเทศ 64.1 22.9 13.0

ทมา: การส ารวจสถานการณ ระดบสตปญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ (EQ) ในเดกไทยระดบชนประถมศกษา ปท 1 พ.ศ. 2559 กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : เกณฑการวดระดบสตปญญา (EQ)

- สงกวาปกต EQ > 60 (61 – 100)

- ปกต EQ 50 - 60

- ต ากวาปกต EQ <50

ระดบสตปญญาเฉลยเดกอาย 6 ป พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

84

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

18.1

29.0

24.2

9.7

10.9

10.0

8.5

37.9

27.3

21.2

11.1

3.9

18.0

36.4

52.1

43.7

9.9

16.2

13.0

16.2

27.5

24.5

15.5

11.1

14.2

21.8

0

20

40

60

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

อตรา

ตอแส

นประ

ชากร

เขต สขภาพ

2557 2559

1) โรคจากการประกอบอาชพภาคการเกษตร (1) โรคพษจากสารก าจดศตรพช อตราปวยดวยโรคพษจากสารเคมก าจดศตรพชมแนวโนมเพมขนจาก 18.0 ตอประชากร แสนคน ใน พ.ศ. 2557 เปน 21.8 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมอตราปวยเพมขน ยกเวน เขตสขภาพท 8, 9 และ10 ทมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 พบวา เขตสขภาพท 2 มอตราปวยดวยโรคพษจากสารเคมก าจดศตรพชสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 4 มอตราปวยดวยโรคพษจากสารเคมก าจดศตรพชนอยทสด

อตราปวยดวยโรคพษจากสารเคมก าจดศตรพชตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา: รายงานผลการคดกรองความเสยงจากการสมผสสารเคมก าจดศตรพช พ.ศ. 2555 - 2560, ส านกโรคจากการ ประกอบอาชพ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : เขตสขภาพท 13 ไมมขอมล

นอกจากน ผลการคดกรองความเสยงของเกษตรกรจากการสมผสสารเคมก าจดศตรพช โดยการเจาะเลอดหาเอนไซมโคลนเอสเตอเรสใน พ.ศ. 2555 - 2559 พบวา เกษตรกรมผลการคดกรองในระดบทเสยงและไมปลอดภย ในภาพประเทศเพมขนจากรอยละ 30.9 ใน พ.ศ. 2555 เปนรอยละ 36.8 ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมเกษตรกรทมความเสยงจากการสมผสสารเคมก าจดศตรพชเพมขน ยกเวนเขตสขภาพท 5, 8 และ 11 ทมแนวโนมลดลง โดยใน พ.ศ. 2559 พบเขตสขภาพท 1 มเกษตรกรทมความเสยงจากการสมผสสารเคมสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 11 มเกษตรกรทมการสมผสสารเคมก าจดศตรพชนอยทสด

โรคจากการประกอบอาชพ 3.6

85

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

รอยละผลการคดกรองความเสยงจากการสมผสสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกร พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

52.7

42.5

19.3

12.3

38.5

17.6

35.4 38.6

26.8

23.2

39.6

13.3

30.9

44.1

41.4

36.8

33.8

23.1

20.6

42.3

41.8

28.2

50.6

47.0

13.3

34.0

55.0

45.4

39.6

34.8

30.2

21.8

39.8

28.3

30.7

38.6

20.6

23.0

36.8

0

20

40

60

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

ร อย ะ

เขต สขภาพ

2555 2557 2559

ทมา : รายงานผลการคดกรองความเสยงจากการสมผสสารเคมก าจดศตรพช พ.ศ. 2555-2560, ส านกโรคจากการประกอบอาชพ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : เขตสขภาพท 13 ไมมขอมล

2) โรคจากการประกอบอาชพภาคอตสาหกรรม ในชวง 4 ป (พ.ศ. 2557 – 2560) โรคจากการประกอบอาชพภาคอตสาหกรรม ในภาพประเทศมแนวโนมเพมขนในโรคกระดกและกลามเนอ และโรคประสาทหเสอมจากเสยงดง จาก 52.9 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2557 เปน 213.2 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2560 และ 58.9 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2557 เปน 90.9 ตอประชากรแสนคน ใน พ.ศ. 2560 ตามล าดบ สวนโรคพษจากโลหะหนก โรคซลโคสส โรคทเกดจากแรใยหนแอสเบสตอสและโรคจากพษสารท าละลายอนทรย มไมมากและคงทอยระหวาง 0.02 – 1.2 ตอประชากรแสนคน เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา

1) โรคกระดกและกลามเนอ มแนวโนมเพมขนในเขตสขภาพท 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11 และ 12 ขณะทเขตสขภาพท 1 และ 6 มโรคกระดกและกลามเนอลดลง 2) โรคทเกดจากพษโลหะหนก พบวา อตราการปวยอยระหวาง 0.02 – 0.14 ตอประชากร แสนคน ในทกเขตสขภาพ 3) โรคซโคลส พบวา อตราการปวยอยระหวาง 0.07 – 1.85 ตอประชากรแสนคน ในทกเขตสขภาพ 4) โรคทเกดจากแรใยหนแอสเบสตอส พบวา อตราการปวยอยระหวาง 0.04 – 0.27 ตอประชากรแสนคน ในทกเขตสขภาพ 5) โรคจากพษสารท าละลายอนทรย พบวา อตราปวยอยระหวาง 0.02 – 1.8 ตอประชากรแสนคน ในทกเขตสขภาพ 6) โรคประสาทหเสอมจากเสยงดง พบวา มแนวโนมเพมขนในเขตสขภาพท 1, 4, 6, 7, 8, 9, 10 และ 12 ขณะทเขตสขภาพท 2, 3 และ 5 มแนวโนมลดลง

86

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

อตราปวยดวยโรคจากการประกอบอาชพภาคอตสาหกรรมตอประชากรแสนคน พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2560 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : เขตสขภาพท 13 ไมมขอมล

เขตสขภาพ

พ.ศ. รคกระดกแ ะก ามเน อ

รคจากพ หะหนก

รค ค ส รคท เกดจากแรใยหนแอสเ สตอส

รคจากพ สารท า ะ ายอนทรย

รคประสาทหเส อมจากเสยงดง

1 2557 86.95 0.21 0.10 - 1.13 105.03 2560 58.56 0.02 0.14 0.23 0.11 188.21

2 2557 0.79 0.04 - 0.11 0.83 84.07 2560 18.17 - 0.66 0.27 - 64.43

3 2557 1.31 0.04 0.09 0.04 1.62 60.28 2560 9.98 - 0.13 - - 46.69

4 2557 0.07 - - 0.15 0.73 56.10 2560 4.59 - 0.21 0.07 0.02 85.35

5 2557 18.02 0.11 0.50 - 1.35 58.58 2560 53.83 - 0.65 0.05 0.07 51.50

6 2557 24.91 0.14 0.04 0.02 0.84 26.55 2560 17.76 - 0.10 0.10 0.04 55.60

7 2557 277.84 - 0.49 0.16 1.04 69.09 2560 898.77 - 0.57 0.22 0.05 108.34

8 2557 166.80 0.02 0.13 0.16 1.11 71.94 2560 418.80 - - 0.09 0.04 79.54

9 2557 3.89 - 0.10 0.3 1.84 71.64 2560 502.93 0.02 1.85 0.20 0.04 112.83

10 2557 11.78 0.22 - 0.07 2.8 77.69 2560 321.68 - - 0.11 - 127.19

11 2557 4.11 0.05 - - 0.82 53.71 2560 15.97 - 0.29 0.26 - 53.53

12 2557 19.07 - 0.11 0.05 1.26 40.94 2560 52.96 - 0.07 0.05 0.02 85.66

13 2557 - - - - - - 2560 - - - - - -

ประเทศ 2557 52.96 0.06 0.13 0.09 1.21 58.87 2560 213.19 0.02 0.41 0.14 0.04 90.88

87

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

พฤตกรรมสขภาพ

ของประชาชนระดบเขต

4

88

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

พฤตกรรมเสยงทมผลตอสขภาพ 4.1

สถานการณเกยวกบพฤตกรรมเสยงตาง ๆ มผลกระทบตอความปลอดภยในชวตของประชาชน และเปนปญหาระดบชาตทมผลตอความมนคงดานเศรษฐกจและสงคมของประเทศในทกกลมประเทศนน จะเหนไดชดวาปจจยเสยงดานพฤตกรรมสรางภาระโรคอยางชดเจนในกลมประเทศทมการพฒนามากกวา คอ กลมประเทศทมรายไดปานกลางและรายไดสง เชน การดมแอลกอฮอลและสบบหร ภาวะโภชนาการเกน

รอยละของปการสญเสยสขภาวะของ 3 กลมประเทศ จ าแนกตามปจจยเสยง 10 อนดบแรก พ.ศ. 2547

ล าดบ กลมประเทศทมรายไดต า รอยละ

1 นาหนกตวตากวาเกณฑ 9.9

2 นาและสขอนามยทไมสะอาด 6.3

3 เพศสมพนธทไมปลอดภย 6.2

4 การเลยงลกดวยนมแมทไม

เหมาะสม

4.1

5 กลมควนภายในอาคารจากการเผา

ถาน

4.0

6 การขาดวตามนเอ 2.4

7 ความดนโลหตสง 2.2

8 แอลกอฮอล 2.1

9 นาตาลในเลอดสง 1.9

10 การขาดธาตสงกะส 1.7

ปจจยเสยง 10 อนดบแรก 40.8

89

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ล าดบ กลมประเทศทมรายได

ปานกลาง รอยละ

1 แอลกอฮอล 7.6

2 ความดนโลหตสง 5.4

3 สบบหร 5.4

4 นาหนกตวเกน 3.6

5 นาตาลในเลอดสง 3.4

6 เพศสมพนธทไมปลอดภย 3.0

7 กจกรรมทางกาย 2.7

8 ไขมนในเลอดสง 2.5

9 ความเสยงจากการประกอบ

อาชพ

2.3

10 นาและสขอนามยทไมสะอาด 2.0

ปจจยเสยง 10 อนดบแรก 37.9

ล าดบ กลมประเทศทมรายไดสง รอยละ

1 สบบหร 10.7

2 แอลกอฮอล 6.7

3 นาหนกตวเกน 6.5

4 ไขมนในเลอดสง 6.1

5 นาตาลในเลอดสง 4.9

6 กจกรรมทางกาย 4.1

7 ไขมนในเลอดสง 3.4

8 สารผดกฎหมาย 2.1

9 ความเสยงจากการ

ประกอบอาชพ

1.5

10 การบรโภคผกและ

ผลไมนอย

1.3

ปจจยเสยง 10 อนดบแรก 47.3

ทมา : Global Health Risks: Mortality and Burden of disease attributable to selected major risks, World Health Organization, 2009.

90

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

นอกจากน สานกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข ไดทาการศกษาภาระโรคจากปจจยเสยงทางสขภาพใน พ.ศ. 2547 และ พ.ศ. 2552 พบวา ม 14 ปจจยเสยงทสงผลตอการปวยและการตาย กลาวคอ แนวโนมของประชากรไทยสญเสยปสขภาวะจากปจจยเสยงทเกยวของกบโรคไมตดตอเรอรง (non-communicable disease : NCDs) เพมมากขน โดยเฉพาะอยางยงภาระโรคจากการดมเครองดมแอลกอฮอล การสบบหร การบรโภคผกและผลไมทไมเพยงพอ ภาวะอวน และการออกกาลงกายทไมเพยงพอ

พฤตกรรมเสยงตอสขภาพ ประกอบดวย 9 พฤตกรรม ดงน

4.1.1 การสบบหร

การสบบหรของประชากรไทยอาย 15 ปขนไป ในระดบเขต พ.ศ. 2554 และ 2560 มแนวโนมลดลง ยกเวนเขตสขภาพท 4, มแนวโนมสบบหรเพมขนเลกนอย โดยสถานการณลาสด พ.ศ. 2560 พบวา เขตสขภาพท 7, 8, 9, 10, 11 และ 12 มอตราการสบบหร สงกวาคาประเทศ ขณะทเขตสขภาพทมอตราสบบหรตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 5, 6 และ 13

91

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

45.0

37.7

30.0

27.0

23.9

31.4

38.6

41.2

34.6

35.6

23.8

13.7

23.5

31.5

46.

0

38.4

35.7

32.2

25.4

35.8

45.5

37.7

35.3

37.1

26.2

15.

2 2

8.6

34.0

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

2554 2558

20.3

21.5

19.7

18.2

19.8

19.3

24.9

23.2

22.8

23.3

26.

0

25.3

15.4

21.4

16.

1

18.6

17.8

18.4

17.9

16.6

19.8

22.6

21.0

21.2

25.1

23.9

15.4

19.1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

2554 2560

อตราการสบบหรของประชากรไทยอาย 15 ปขนไป พ.ศ. 2554 และ พ.ศ. 2560

4.1.2 การดมเครองดมแอลกอฮอล

การดมเครองดมแอลกอฮอลของประชากรอาย 15 ปขนไป เปรยบเทยบระหวาง พ.ศ. 2554 และ 2558 มแนวโนมสงขนทกเขตสขภาพ ยกเวนเขตสขภาพท 8 ทลดลง แตกยงสงกวาคาประเทศ โดยสถานการณลาสด พ.ศ. 2558 เขตสขภาพทดมเครองดมแอลกอฮอลสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9 และ 10 ขณะทเขตสขภาพทดมเครองดมแอลกอฮอลตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 4, 5, 11, 12 และ 13

สบบหรนอยทสด (16.1)

สบบหรมากทสด (26.0)

ทมา : รายงานการสารวจพฤตกรรมการสบบหรและสรา, พ.ศ.2554 และ พ.ศ. 2560 สานกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสาร

ดมมากทสด (46.0)

ดมนอยทสด (15.2)

ทมา: รายงานการสารวจพฤตกรรมการสบบหรและสรา พ.ศ. 2554, สานกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รายงานการสารวจอนามยและสวสดการ พ.ศ. 2558, สานกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

92

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

รอยละของประชากรอาย 15-19 ป ทมการดมเครองดมทมแอลกอฮอล จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2554

ทมา : รายงานการสารวจพฤตกรรมการสบบหรและสรา พ.ศ. 2554, สานกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

4.1.3 การรบประทานผกผลไม

ใน พ.ศ. 2558 ประชากรไทยมการรบประทานผกและผลไมในระดบประเทศ รอยละ 75.7 โดยเขตสขภาพทมการรบประทานผกและผลไมมสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 3, 4, 6, 7, 8 และ 10 ขณะทเขตสขภาพทมการรบประทานผกและผลไมตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 5, 9, 11 และ 12

ดมมากทสด (21.4)

ดมนอยทสด (5.1)

สาหรบการดมเครองดมทมแอลกอฮอลของประชากรอาย 15 – 19 ป พ.ศ. 2554 ในระดบประเทศเปนรอยละ 14.0 โดยเขตสขภาพท 1, 2, 7, 8, 9 และ 10 มการดมเครองดมแอลกอฮอลสงกวาคาประเทศ ขณะทเขตสขภาพท 3, 4, 5, 6, 11, 12 และ 13 มการดมเครองดมทมแอลกอฮอลตากวาคาประเทศ

21.4

17.3

10.9 8.8

7.2 10.2

20.1 20.5

15.1 18.1

9.3

5.1

9.3

14.0

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

93

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

36.4 34.8 32.5 29.0 33.7 29.4 33.2 33.3 43.4 39.4

48.7 42.8

36.1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

86.

7

74.6

76.7

78.7

73.3

81.2

82.2

80.3

56.

6 8

0.0

73.9

64.4

75.7

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

รอยละของประชากรไทยทมการรบประทานผกและผลไม จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

4.1.4 การออกก าลงกาย

ใน พ.ศ. 2558 ประชากรไทยมการออกกาลงกายนอยเพยง รอยละ 36.1 โดยเขตสขภาพทมการออกกาลงกายสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 9, 10, 11 และ 12 ขณะทเขตสขภาพทมการออกกาลงกายตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 3, 4, 5, 6, 7 และ 8

ทมา : รายงานการสารวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

รบประทาน ผกและผลไมมากทสด

(86.7)

รบประทาน ผกและผลไมนอยทสด

(56.6)

ทมา : รายงานการสารวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

ออกก าลงกายมากทสด (48.7)

ออกก าลงกายนอยทสด (29.0)

รอยละของประชากรไทยทมการออกก าลงกาย จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

94

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

6.4

6.7

6.8

7.5

13.

4

5.4

8.9

5.7

6.3

3.8

9.7

8.5

7.5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

32.7

32.8

30.1

32.7

38.

5

27.3

31.7

25.

2

27.2

25.7

29.1

31.5

30.5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

4.1.5 การมภาวะน าหนกเกน

ใน พ.ศ. 2558 ประชากรไทยมภาวะนาหนกเกนในระดบประเทศ รอยละ 30.5 โดยเขตสขภาพทมภาวะนาหนกเกนสงเกนคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 4, 5, 7 และ 12 ขณะทเขตสขภาพทมภาวะนาหนกเกนตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 3, 6, 8, 9, 10 และ 11

รอยละของประชากรไทยทมภาวะน าหนกเกน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

ทมา : รายงานการสารวจพฤตกรรมเสยง โรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

4.1.6 การมภาวะอวน

ใน พ.ศ. 2558 ประชากรไทยมภาวะอวนในระดบประเทศ รอยละ 7.5 โดยเขตสขภาพทมภาวะอวนสงเกนคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 5, 7, 11 และ 12 ขณะทเขตสขภาพทมภาวะอวนตากวาหรอเทากบคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9 และ 10

รอยละของประชากรไทยทมภาวะอวน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

น าหนกเกนมากทสด (38.5)

น าหนกเกนนอยทสด (25.2)

ทมา: รายงานการสารวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

อวนมากทสด (13.4)

อวนนอยทสด (3.8)

95

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

22.5

20.7

28.

1

22.0

25.3

25.6

20.4

14.

0 1

7.5

14.7

23.4

20.2

21.9

05

1015202530

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

4.1.7 การมภาวะไขมนในเลอดสงกวาปกต

การรบรวาตนเองมภาวะไขมนในเลอดสงกวาปกต พบวา ใน พ.ศ. 2558 ประชากรไทยมการรบรในระดบประเทศนอยเพยง รอยละ 21.9 โดยเขตสขภาพทมการรบรวาตนเองมภาวะไขมนในเลอดสงกวาปกต สงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 3, 4, 5, 6 และ 11 ขณะทเขตสขภาพทมการรบรวาตนเองมภาวะไขมนในเลอดสงกวาปกต ตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 7, 8, 9, 10 และ 12

รอยละของประชากรทมการรบรวาตนเองมภาวะไขมนในเลอดสงกวาปกต จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

ทมา : รายงานการสารวจพฤตกรรมเสยง โรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

ไขมนในเลอดสงกวาปกต มากทสด (28.1)

ไขมนในเลอดสงกวาปกต นอยทสด (14.0)

96

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

35.3

47.0

42.6

47.9

39.0

38.0

34.0

29.9

37.0

37.2

45.4

34.9

82.0

46.0

37.8

37.6

35.2 37.4

30.1

31.0 43

.3

44.0 46.0

45.2

35.1

20.9

75.0

43.0

0102030405060708090

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

2554 2555 2556 2557 2558 2559

4.1.8 การสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนต

อตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตทงผขบขและผโดยสารในระดบเขต พ.ศ. 2554 - 2559 มแนวโนมลดลง ยกเวนเขตสขภาพท 1, 7, 8, 9 และ 10 มแนวโนมเพมขน โดยสถานการณลาสด ใน พ.ศ. 2559 เขตสขภาพทมอตราการสวมหมวกนรภยสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 7, 8, 9, 10 และ 13 ขณะทเขตสขภาพทมอตราการสวมหมวกนรภยตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 5, 6, 11 และ 12 มขอสงเกตวา เขตสขภาพท 13 มอตราการสวมหมวกนรภยสงสด รอยละ 75

เปรยบเทยบอตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนต จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2554 - 2559

ทมา : มลนธไทยโรดส และเครอขายเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน

4.1.9 การคาดเขมขดนรภยของผใชรถยนต

ใน พ.ศ. 2554 พบวา ผใชรถยนตในประเทศไทย (ทงผขบขและผโดยสาร) มการคาดเขมขดนรภยในระดบประเทศ รอยละ 54.0 โดยเขตสขภาพทมการคาดเขมขดนรภยสงกวาคาประเทศ มเพยงเขตสขภาพเดยว คอ เขตสขภาพท 13 และเขตสขภาพท 9 มการคาดเขมขดนรภยเทากบคาประเทศ ขณะทเขตสขภาพอก 11 เขตสขภาพ มการคาดเขมขดนรภยตากวาคาประเทศ

97

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

32.1

28.6

22.6

50.3

37.8

45.3

50.3

45.0

54.0

39.6

28.1

20.4

79.0

54.0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

ประเทศ

รอยละ

รอยละของผใชรถยนตทมการคาดเขมขดนรภย จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2554

ทมา : มลนธไทยโรดส และเครอขายเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน , 2559

4.2.1 การไดรบการตรวจสขภาพ ใน พ.ศ. 2558 ประชาชนไดรบการตรวจสขภาพโดยไมเจบปวยในระยะ 1 ปทผานมา ในภาพประเทศเพยง รอยละ 41.1 โดยเขตสขภาพทประชาชนไดรบการตรวจสขภาพสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 4, 5, 7, 8, 10 และ 12 ขณะทเขตสขภาพทประชาชนไดรบบรการตรวจสขภาพตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 3, 6, 9 และ 11

คาดเขมขดนรภย มากทสด (79.0)

คาดเขมขดนรภย นอยทสด (20.4)

พฤตกรรมสงเสรมสขภาพระดบเขต 4.2

98

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

22.7

13.8

20.7

26.1

23.8

15.5

19.5

20.8

17.2

13.0

21.5

24.4

20.2

05

1015202530

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

ประเ

ทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

46.4

35.9

33.0

47.9

46.0

33.1

41.9

44.4

23.2

53.2

40.2

49.5

41.1

0102030405060

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

ประเ

ทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

4.2.2 การตรวจสขภาพฟน ใน พ.ศ. 2558 ประชาชนไดรบการตรวจสขภาพฟน ในภาพประเทศเพยง รอยละ 20.2 โดยเขตสขภาพทประชาชนไดรบการตรวจสขภาพฟนสงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 3, 4, 5, 8, 11 และ 12 ขณะท เขตสขภาพทประชาชนไดรบการตรวจสขภาพฟนตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 6, 7, 9 และ 10

รอยละของประชาชนทมการตรวจสขภาพโดยไมเจบปวย จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

รอยละของประชาชนทมการตรวจสขภาพฟน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

4.2.3 การตรวจวดระดบไขมนในเลอด ใน พ.ศ. 2558 ประชาชนไดรบการตรวจวดระดบไขมนในเลอด ในภาพประเทศเพยง รอยละ 35.3 โดยเขตสขภาพทมการตรวจวดระดบไขมนในเลอด สงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 5 และ 6 ขณะทเขตสขภาพทมการตรวจวดไขมนในเลอด ตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 7, 8, 9, 10, 11 และ 12

ตรวจสขภาพโดยไมเจบปวย มากทสด (53.2)

ตรวจสขภาพโดยไมเจบปวย นอยทสด (23.2)

ตรวจสขภาพฟน มากทสด (26.1)

ตรวจสขภาพฟน นอยทสด (13.0)

99

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

76.4

82.0

65.0

64.6

76.8

66.4

68.8

80.3

75.3

80.8

76.1

81.1

74.1

020406080

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

ประเ

ทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

41.6

38.8

40.7

40.3

46.2

35.7

28.0

25.9

26.4

27.8

34.7

35.2

35.3

01020304050

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

ประเ

ทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

4.2.4 การตรวจวดความดนโลหต ใน พ.ศ. 2558 ประชาชนไดรบการตรวจวดความดนโลหต ในภาพประเทศเพยง รอยละ 74.1 โดยเขตสขภาพทมการตรวจวดความดนโลหต สงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 5, 8, 9, 10, 11 และ 12 สวนเขตสขภาพทมการตรวจวดความดนโลหตตากวาคาประเทศ ไดแก เขตเขตสขภาพท 3, 4, 6 และ 7

รอยละของประชาชนทมการตรวจวดระดบไขมนในเลอด จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

รอยละของประชาชนทมการตรวจวดความดนโลหต จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

ทมา : รายงานการสารวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

4.2.5 การตรวจวดระดบน าตาลในเลอด ใน พ.ศ. 2558 ประชาชนไดรบการตรวจวดระดบน าตาลในเลอด ในภาพประเทศเพยงครงหนงคอ รอยละ 56.5 โดยเขตสขภาพทมการตรวจวดระดบนาตาลในเลอด สงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 5, 8, 10 และ 12 สวนเขตสขภาพทมการตรวจวดระดบนาตาลในเลอดตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 3, 4, 6, 7, 9 และ 11

ตรวจวดระดบไขมนในเลอด มากทสด (46.2)

ตรวจวดระดบไขมนในเลอด นอยทสด (25.9)

ตรวจวดความดนโลหต มากทสด (82.0)

ตรวจวดความดนโลหต นอยทสด (64.6)

100

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

94.3

96.6

83.8

93.0

87.5

84.6

97.8

97.8

94.7

84.7

100

.0

85.8

95.0

93.8

93.2

94.5

94.0

90.0

94.3

93.1

90.5

92.1

92.1

93.6

93.0

92.7

95.1

95.3

95.7 96.4

94.3 96

.6

96.1

95.5 97

.4

94.1

93.9 96

.3

95.7

7580859095

100105

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ทง ประเทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560

56.7

64.2

50.0

53.9

61.9

49.7

52.0

63.8

51.8

65.6

55.9

57.2

56.5

0

20

40

60

801 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

ประเ

ทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

ทมา: รายงานการสารวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

4.2.6 การสงเสรมพฒนาการเดก เดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวยในระดบเขต พ.ศ. 2558-2560 มแนวโนมดขนเกอบทกเขตสขภาพ ยกเวนเขตสขภาพท 8 และ 11 สวนเขตส ข ภ า พท 2 แล ะ 7 ม แน ว โ น ม ค งท โ ด ยสถานการณลาสด พ.ศ. 2560 เขตสขภาพทมพฒนาการเดกสมวยสงกวาหรอเทากบคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 3, 4, 6, 7, 9 และ 12 ขณะทเขตสขภาพทมพฒนาการสมวยตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 5, 8, 10 และ 11

รอยละของประชาชนทมการตรวจวดระดบน าตาลในเลอด จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558

เปรยบเทยบรอยละของเดกอาย 0-5 ป ทมพฒนาการสมวย จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2558-2560

ทมา: ฐานขอมล HDC พ.ศ. 2558 – 2560 รวบรวมและวเคราะหโดยกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

ตรวจวดระดบ น าตาลในเลอด

มากทสด (65.6)

ตรวจวดระดบ น าตาลในเลอด

นอยทสด (49.7)

101

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

78.2

95.9

85.2

79.7

72.2

82.8

80.2

94.0

71.7

93.7

86.1

93.4

84.2

93.6

96.1

89.8

87.2

87.5

89.1

88.5 96

.6

79.9 96

.5

93.7

95.2

91.0

93.5 97.3

93.2

91.2 95.7

92.8 95.7

97.3

92.7 96.6

93.4 96.6

94.7

94.9 98.1

92.5

92.1

94.0

92.5 96.4

96.9

91.3 96.5

95.4 98.7

95.0

020406080

100120

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560

4.2.7 การไดรบวคซน กระทรวงสาธารณสขไดกาหนดบรการวคซนพนฐานทเดกไทยทกคนควรไดรบ โดยเนนวคซนปองกนโรค ทเปนปญหาสาคญ ซงในปจจบนประกอบดวยวคซน 8 ชนด ไดแก วคซนวณโรค (BCG) วคซนตบอกเสบบ (HB) วคซนรวมคอตบ-บาดทะยก-ไอกรน-ตบอกเสบบ (DTP-HB) วคซนโปลโอ (OPV) วคซนรวมหด-คางทม-หดเยอรมน (MMR) วคซนไขสมองอกเสบเจอ (JE) วคซนคอตบ-บาดทะบก-ไอกรน (DTP) และวคซนคอตบ-บาดทะยก (dT) โดยกระทรวงสาธารณสขจดระบบบรการเพอใหเดกทกคนในประเทศไดรบวคซนตามกาหนด ดงตอไปน

1) การไดรบวคซนปองกนวณโรค (Bacillus Calmette Guerin Vaccine : BCG Vaccine) กระทรวงสาธารณสขกาหนดใหวคซน BCG เปนวคซนพนฐานทเดกไทยทกคนควรไดรบตงแตแรกเกด ความครอบคลมของการไดรบวคซน BCG ในเดกระดบเขตสขภาพ พ.ศ. 2557 – 2560 มแนวโนมเพมขนในทกเขตสขภาพ จากรอยละ 71.7 – 95.9 ใน พ.ศ. 2557 เปนรอยละ 91.3 – 98.7 ใน พ.ศ. 2560 โดยสถานการณลาสด พ.ศ. 2560 มเขตสขภาพทมความครอบคลมของการไดรบวคซน BCG สงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 2, 7, 8, 10, 11 และ 12 ขณะทเขตสขภาพทมความครอบคลมของการไดรบวคซน BCG ตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 3, 4, 5, 6 และ 9

เปรยบเทยบรอยละของเดกไดรบวคซนปองกนวณโรค จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2557 - 2560

ทมา : รายงานการใหบรการวคซน พ.ศ. 2557 – 2560, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข, ณ 2 กมภาพนธ 2561 หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

102

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

78.5

91.1

84.2

84.5

75.0

80.5

81.3

91.0

84.0

90.2

79.8

84.6

83.6

88.3 93

88.6

86.5

83.4 86.4

85.1 93

.7

89

90.2

87.3

85.2 88.0 90.8 94.2

91.7

90

90.7

91.9

92.2 95.2

93.1

92.2

89.2

89.9

91.8

90.9 94.3

90.2

89.3

87.2 90.5

92.2

92.9

90.6

92.1

89.8

85.9 90.4

0

20

40

60

80

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560

2) การไดรบวคซนรวมปองกนโรคคอตบ บาดทะยก ไอกรน และวคซนปองกนโรคตบอกเสบบ (Diptheria, Tetanus and Pertussis vaccine-Hepatitis B vaccine : DTP-HB3) วคซน DTP-HB3 เปนวคซนรวมในการปองกนโรคคอตบ บาดทะยก ไอกรน และโรคตบอกเสบบ ทจะฉดใหเดกเมออาย 6 เดอน ความครอบคลมของการไดรบวคซน DTP-HB3 ในเดกระดบเขต พ.ศ. 2557 – 2560 มแนวโนมเพมขนในทกเขตสขภาพ จากรอยละ 75.0 – 91.0 ใน พ.ศ. 2557 เปนรอยละ 85.9 – 94.3 ใน พ.ศ. 2560 สถานการณปจจบน พ.ศ. 2560 มเขตสขภาพทมความครอบคลมของการไดรบวคซน DTP-HB3 สงกวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 6, 7, 8, 9 และ 10 ขณะทเขตสขภาพทมความครอบคลมของการไดรบวคซน DTP-HB3 ตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 3, 4, 5, 11 และ 12

เปรยบเทยบรอยละของเดกไดรบวคซนรวมปองกนโรคคอตบ, บาดทะยก, ไอกรน และโรคตบอกเสบบ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2557 - 2560

ทมา : รายงานการใหบรการวคซน พ.ศ. 2557 – 2560, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข, ณ 2 กมภาพนธ 2561 หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

3) การไดรบวคซนปองกนโรคโปลโอชนดรบประทาน (Oral Polio Vaccine : OPV3) วคซนโปลโอชนดรบประทานเปนวคซนจาเปน ตามแบบเสรมสรางภมคมกนโรค ทกระทรวงสาธารณสขกาหนดใหเดกไทยทกคนตองไดรบเมออาย 6 เดอน ความครอบคลมของการไดรบวคซน OPV3 ในระดบเขตสขภาพ พ.ศ. 2557 – 2560 มแนวโนมเพมขนในทกเขตสขภาพจากรอยละ 74.7 – 91.8 ใน พ.ศ. 2557 เปนรอยละ 87.3 – 94.4 ใน พ.ศ. 2560 โดยสถานการณลาสด พ.ศ. 2560 เขตสขภาพทมความครอบคลมของการไดรบวคซน OPV3 สงกวาหรอเทากบคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 1, 2, 6, 7, 8, 9 และ 10 ขณะทเขตสขภาพทมความครอบคลมของการไดรบวคซนตากวาคาประเทศ ไดแก เขตสขภาพท 3, 4, 5, 11 และ 12

103

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

79.0

91.4

84.4

84.5

74.7

80.4

81.7

91.8

84.0

90.2

80.3

84.5

83.8

88.8 93.1

88.5

86.5

84.1

86.4

85.6 94

.2

89.1

90.0

87.5

85.2 88.2 90.9 94.5

91.8

90.3

91.0

92.3

92.8 95.4

93.0

92.1

89.5

90.1

92.0

90.9 94.4

90.1

89.2

87.3 90.5

92.1

92.9

90.4

92.2

89.9

86.0 90.4

020406080

100120

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560

เปรยบเทยบรอยละของเดกไดรบวคซนปองกนโรคโปลโอ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2557 - 2560

ทมา : รายงานการใหบรการวคซน พ.ศ. 2557 – 2560, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข, ณ 2 กมภาพนธ 2561 หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

4) การไดรบวคซนปองกนโรคหด คางทม และหดเยอรมน (Measles – Mumps – Rubella vaccine : MMR1) เดกทกคนจะไดรบการฉดวคซนปองกนโรคหด คางทม หดเยอรมน เขมแรกเมออาย 9 – 12 เดอน ความครอบคลมของการไดรบวคซน MMR1 ในเดกระดบเขต พ.ศ. 2557 – 2560 มแนวโนมเพมขนเกอบทกเขตสขภาพ ยกเวนเขตสขภาพท 8 มแนวโนมความครอบคลมของการไดรบวคซน MMR1 ตาลงจากรอยละ 94.0 ใน พ.ศ. 2557 เปนรอยละ 91.5 ใน พ.ศ. 2560

79.2

90.4

82.9

82.5

72.5

79.4

81.3

94.0

83.1

89.4

82.7

85.1

83.5

86.4 92

.4

86.5

84.3

82.7 85.8

84.3 95

.1

87.3

88.9

88.0

84.0 87.1

89.1 93.4

89.8

88.4

89.4

91.5

92.3

94.4

91.2

91.0

87.9 90.8

90.8

89.4 93.3

87.5

87.7

86.3 90.1

90.2

91.5

87.4 90.1

88.1

88.1

89.1

0

20

40

60

80

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

รอยละ

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560

เปรยบเทยบรอยละของเดกไดรบวคซนปองกนโรคหด คางทม และหดเยอรมน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2557 - 2560

ทมา: รายงานการใหบรการวคซน พ.ศ. 2557 – 2560, กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข, ณ 2 กมภาพนธ 2561 หมายเหต : ไมมขอมลเขตสขภาพท 13

104

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

บทวเคราะห 1 .พฤต กรรมเส ย งท ม ผลต อส ขภาพของประชาชนระดบเขต มดงน 1.1 การสบบหร พบอตราการสบบหรของประชากรไทยอาย 15 ปขนไป ในระดบเขต พ.ศ. 2554 และ 2560 มแนวโนมลดลง ยกเวนเขตสขภาพท 4 ทมแนวโนมเพมขนเลกนอย และพบวา เขตสขภาพท 7, 8, 9, 10, 11 และ 12 แมวาจะสบบหรลดลงแตกยงสงกวาคาประเทศ (รอยละ 19.1) 1.2 การดมเครองดมทมแอลกอฮอลเมอเปรยบเทยบระหวาง พ.ศ. 2554 และ พ.ศ. 2558 มแนวโนมเพมขนเกอบทกเขต ยกเวน เขตสขภาพท 8 1.3 ใน พ.ศ. 2558 การรบประทานผกผลไมม 5 เขตสขภาพ ไดแก เขตสขภาพท 2, 5, 9, 11 และ 12 อยระหวางรอยละ 56.6 – 74.6 ตากวาคาประเทศ (รอยละ 75.7) 1.4 ใน พ.ศ. 2558 ทกเขตสขภาพมการออกกาลงกายไมถงรอยละ 50 โดยม 5 เขตสขภาพ ไดแก เขตสขภาพท 1, 9, 10, 11 และ 12 ออกกาลงกายอยระหวาง รอยละ 36.4 – 48.7 สงกวาคาประเทศ (รอยละ 36.1) 1.5 ใน พ.ศ. 2558 ทกเขตสขภาพมนาหนกเกน อยทรอยละ 30.5 และมภาวะอวน รอยละ 7.5 โดยเขตสขภาพท 5 มนานกเกนและภาวะอวนสงทสด และเขตสขภาพท 8 มนาหนกเกนและภาวะอวนนอยทสด

1.6 การรบรวาตนเองมภาวะไขมนในเลอดสงกวาปกต พบวา ทกเขตสขภาพรบรวาตนเองมภาวะไขมนในเลอดสงเพยง 1 ใน 5 เทานน 1.7 การสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตทงผขบขและผโดยสาร มไมถงครงหนงในเขตสขภาพท 1 -1 2 ข ณ ะ ท เ ข ต ส ข ภ า พ ท 1 3 ค อ กรงเทพมหานคร มการสวมหมวกนรภยสงสด คอ รอยละ 75.0 ใน พ.ศ. 2559 1.8 การคาดเขมขดนรภยทงผขบขและผโดยสารมนอยเพยงรอยละ 20.4 – 54.0 ในเขตสขภาพท 1-12 ขณะทเขตสขภาพท 13 คอ กรงเทพมหานคร มการคาดเขมขดนรภยสงสด คอ รอยละ 79 ใน พ.ศ. 2559 2. พฤตกรรมสงเสรมสขภาพระดบเขต ไดแก การตรวจสขภาพ การตรวจสขภาพฟน และการตรวจวดระดบไขมนในเลอด พบวา ทกเขตสขภาพมการตรวจสขภาพ เพยงรอยละ 20.2 – 41.1 โดยตรวจสขภาพฟนนอยทสด (รอยละ 20.2) สาหรบการตรวจวดความดนโลหต พบวา เกอบทกเขตสขภาพตรวจความดนโลหต รอยละ 65.0 - 82.0 และตรวจวดระดบนาตาลในเลอดอยระหวางรอยละ 49.7 – 65.6 3. การสงเสรมพฒนาการเดกในชวง พ.ศ. 2558 – 2560 พบวา มแนวโนมดขนเกอบทกเขต ยกเวน เขตสขภาพท 8 และ 11 ขณะทเขตสขภาพท 2 และ 7 มแนวโนมคงท 4. การไดรบวคซน BCG, DTP-HB3 ,OPV3 และ MMR1 ของเดก ในชวง พ.ศ. 2557 – 2560 พบวา มแนวโนมเพมขนในทกเขต มขอสงเกตวา เขตสขภาพทมความครอบคลมของการไดรบวคซน DTP-HB3, OPV3 ตา คอ เขตสขภาพท 5 และ 12 ซงตองมการเรงรดการดาเนนงานใหครอบคลมกลมเปาหมายมากขน

105

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ทรพยากรสขภาพ

ระดบเขต

5

106

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

2,78

9

2,90

5 4

,596

1,95

3

2,86

7

4,03

4

3,10

2 4

,998

4,45

8

5,04

4

3,12

4

3,08

5

886

2,53

3

2,05

2

2,54

2 4

,094

1,88

5

2,24

5

3,41

2

2,29

2 4

,113

3,64

7

3,30

8

2,51

1

2,35

9

721

2,06

5

0

2,000

4,000

6,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

สดสวนแพทย ตอประชากร

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

ก าลงคนดานสขภาพ ทงภาครฐและเอกชน 5.1

ทรพยากรสขภาพในบทนจะพจารณาเฉพาะก าลงคนดานสขภาพใน 4 สาขาหลก ไดแก แพทย ทนตแพทย เภสชกร และพยาบาลวชาชพ สถานบรการสขภาพ เทคโนโลยทางการแพทย และการสาธารณสข รวมทงการใชบรการสขภาพของประชาชนในระดบเขต

ก าลงคนดานสขภาพ นบวาเปนปจจยน าเขาทส าคญอยางยงตอระบบบรการสขภาพ ทผานมามการผลตบคลากรสขภาพมาอยางตอเนอง ท าใหจ านวนของบคลากรสขภาพเพมขนและมการกระจายไปยงสถานบรการระดบตาง ๆ ทงในและนอกกระทรวงสาธารณสข แตอยางไรกด ประเดนเรองก าลงคนดานสขภาพ ยงคงประสบปญหาบางประการ เชน การขาดแคลนบคลากร เมอเทยบกบมาตรฐานทควรจะเปน ปญหาการกระจายบคลากรไปยงพนทตาง ๆ ททวถง รวมทงปญหาคณภาพของบคลากร ซงในทนจะขอน าเสนอก าลงคนดานสขภาพ 4 สาขา ไดแก แพทย ทนตแพทย เภสชกร และพยาบาลวชาชพ ดงน

5.1.1 แพทย สดสวนแพทยตอประชากรในภาพประเทศมแนวโนมทดขนจาก 1: 2,533 ใน พ.ศ. 2555 เปน 1: 2,065 ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา มการกระจายบคลากรไมสมดล เขตสขภาพท 13 เปนเขตสขภาพทมการกระจกตวของแพทยสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 3, 8, 9 และ 10 มการกระจกตวของแพทยนอยทสด ซงสวนใหญเปนเขตในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

สดสวนแพทยตอประชากร จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 - 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

107

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

5.1.2 ทนตแพทย สดสวนทนตแพทยตอประชากรในภาพประเทศมแนวโนมทดขนจาก 1: 11,233 ใน พ.ศ. 2555 เปน 1: 9,425 ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา มการกระจายบคลากรไมสมดล เขตสขภาพท 13 เปนเขตสขภาพทมการกระจกตวของทนตแพทยสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 8, 9 และ 10 มการกระจกตวของทนตแพทยนอยทสด ซงสวนใหญเปนเขตในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

สดสวนทนตแพทยตอประชากร จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 - 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

5.1.3 เภสชกร สดสวนเภสชกรตอประชากรในภาพประเทศมแนวโนมทดขนจาก 1: 6,465 ใน พ.ศ. 2555 เปน 1: 5,137 ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา มการกระจายบคลากรไมสมดล เขตสขภาพท 13 เปนเขตสขภาพทมการกระจกตวของเภสชกรสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 3, 6, 7, 8, 9 และ 10 มการกระจกตวของเภสชกรนอยทสด ซงสวนใหญเปนเขตในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

8,96

5

12,9

69

14,9

04

8,26

9

11,3

65

14,7

16

12,7

30

19,0

81

16,6

74

19,1

16

11,7

91

9,88

7

6,47

7

11,2

33

7,51

6

8,29

5

11,0

75

7,29

8

9,49

5

12,9

72

10,1

46

15,3

53

14,0

19

14,1

13

9,43

8

8,64

7

5,75

6

9,42

5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

สดสวนทนตแพทย ตอประชากร

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

108

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

424

574

688

376

522

747

675

777

809

654

520

456

243

495

370

478

671

442

456

648

488

618

645

675

462

358

197

423

0

200

400

600

800

1,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

สดสวนพยาบาลวชาชพตอประชากร

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

สดสวนเภสชกรตอประชากร จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 - 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

5.1.4 พยาบาลวชาชพ สดสวนพยาบาลวชาชพตอประชากรในภาพประเทศมแนวโนมทดขนจาก 1: 495 ใน พ.ศ. 2555 เปน 1: 423 ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา มการกระจายบคลากรไมสมดล เขตสขภาพท 13 เปนเขตทมการกระจกตวของพยาบาลวชาชพสงทสด ขณะทเขตสขภาพท 3, 6, 8, 9 และ 10 มการกระจกตวของพยาบาลวชาชพนอยทสด ซงสวนใหญเปนเขตในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

สดสวนพยาบาลวชาชพตอประชากร จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 - 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

5,92

1

7,63

7

9,55

7

3,82

9 7

,299

9,86

2

9,16

3

10,7

05

10,6

37

9,17

2

6,66

7

6,85

4

3,25

6 6,46

5

4,72

5

5,88

4

7,79

5

3,59

4

5,69

9 8,71

8

6,41

2

7,67

6

8,38

7

7,57

3

5,18

8

5,57

7

2,53

6 5,13

7

02,0004,0006,0008,000

10,00012,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

สดสวนเภสชกรตอประชากร

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

109

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

สถานบรการสขภาพภาครฐ 5.2 5.2.1 สถานบรการสขภาพภาครฐ การจดบรการของสถานบรการสขภาพภาครฐ ประกอบดวย การจดบรการโดยกระทรวงสาธารณสข ไดแก โรงพยาบาลเฉพาะทาง โรงพยาบาลศนย /โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล การจดบรการโดยสถานบรการสงกดของกระทรวงอนๆ หนวยงานอสระ องคกรปกครองสวนทองถน ดงน ในเขตกรงเทพมหานคร มโรงพยาบาลสงกดกรมในกระทรวงสาธารณสข 13 แหง โรงพยาบาลสงกดกระทรวงอนๆ หนวยงานอสระและองคกรปกครองสวนทองถน 28 แหง และมศนยบรการสาธารณสขของกรงเทพมหานคร ครบทกเขต รวม 68 แหง ในสวนภมภาคระดบเขตสขภาพทง 12 เขต พบดงน 1) มโรงพยาบาลศนย (รพศ.) ครบทกเขต รวม 33 แหง โดยในแตละเขตสขภาพมโรงพยาบาลศนยตงแต 1-6 แหง โดยเขตสขภาพท 6 ม รพศ. มากทสด (6 แหง) ขณะทเขตสขภาพท 3 และ 10 ม รพศ. นอยทสด (อยางละ 1 แหง) 2) มโรงพยาบาลทวไป (รพท.) ครอบคลมครบทกจงหวดในเขตสขภาพ รวม 84 แหง โดยในแตละเขตสขภาพม รพท. ตงแต 4 แหงขนไป โดยเขตสขภาพท 5 ม รพท. มากทสด (11 แหง) ขณะทเขตสขภาพท 3 และ 7 ม รพท. นอยทสด (อยางละ 4 แหง) 3) มโรงพยาบาลชมชน (รพช.) ครอบคลมทกอ าเภอในเขตสขภาพ รวม 780 แหง โดยเขตสขภาพท 1 มโรงพยาบาลชมชนมากทสด (91 แหง) ขณะทเขตสขภาพท 2 มโรงพยาบาลชมชนนอยทสด (40 แหง)

4) มโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลครอบคลมทกต าบล รวม 9,794 แหง และศนยบรการสาธารณสขเทศบาลสงกดทองถน 250 แหง โดยเขตสขภาพท 1 ม รพ.สต. มากทสด (1,106 แหง) ขณะทเขตสขภาพท 3 ม รพ.สต . น อยท ส ด ( 584 แห ง ) ส าหร บศนยบรการสาธารณสขเทศบาล พบเขตสขภาพท 4 มมากทสด (58 แหง ) ขณะทเขตสขภาพท 2 มนอยทสด (10 แหง) 5) มสถานบรการสาธารณสขชมชน (รวมสขศาลา) 372 แหง โดยเขตสขภาพท 1 มสถานบรการสาธารณสขชมชนมากทสด (174 แหง) รองลงมาเปนเขตสขภาพท 2 (91 แหง) ขณะทเขตสขภาพท 4, 9 และ 13 ไมมสถานบรการสาธารณสขชมชน นอกจากน ยงมสถานบรการสขภาพสงกดกรมในกระทรวงสาธารณสข รวม 75 แหง กระจายในทกเขตสขภาพ ยกเวน เขตสขภาพท 2 ทไมมสถานบรการสงกดกรมในกระทรวงสาธารณสขไปตงอย และมสถานบรการสขภาพสงกดกระทรวงอน ๆ หนวยงานอสระและองคกรปกครองสวนทองถน รวม 91 แหง อยในทกเขตสขภาพ ตงแต 2 แหงขนไป ตามนโยบายการปฏรประบบบรการปฐมภมของกระทรวงสาธารณสข ตงแต พ.ศ. 2559 เปนตนมา มคลนกหมอครอบครว 575 ทม ดแลประชาชนครอบคลม 5,000,000 คน

110

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

จ านวนสถานบรการสขภาพภาครฐ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข - รหสหนวยงานบรการสขภาพ, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข - ส านกงานสนบสนนระบบปฐมภมและคลนกหมอครอบครว กระทรวงสาธารณสข

หมายเหต : คลนกหมอครอบครวของเขตสขภาพท 13 ยงไมไดด าเนนการใน พ.ศ. 2559 – 2560 ด าเนนการน ารองใน 4 เขตของกรงเทพมหานคร รวม 22 ทม ใน พ.ศ. 2561

5.2.2 จ านวนเตยงของสถานบรการสขภาพภาครฐ ใน พ.ศ. 2559 เตยงของสถานบรการสขภาพภาครฐในภาพประเทศม 127,636 เตยง เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ในเขตสขภาพท 13 มจ านวนเตยงมากทสดถง 20,236 เตยง สงกวาทกเขตสขภาพ ประมาณ 1 - 5 เทา

เขตสขภาพ

สถานบรการสขภาพสงกดกระทรวงสา าร สข (แหง) สถานบรการสขภาพสงกดกระทรวงอ น/

หนวยงานอสระ/องคกรปกครองสวน

ท องถน (แหง)

สถานบรการสา าร สข

ชมชน (แหง)

คลนกหมอ

ครอบครว (ทม)

ศ นยบรการสา าร สข

เทศบาลสงกด

ท องถน (แหง)

รพศ. รพท. รพช. รพ.สต. รพ.

สงกดกรม รวม

1 3 8 91 1,106 22 1,230 7 174 56 14

2 2 5 40 622 - 669 6 91 44 10 3 1 4 49 584 2 640 2 8 38 17 4 3 9 59 797 10 878 6 - 57 58 5 4 11 51 913 2 981 4 14 57 26 6 6 8 59 775 5 853 7 2 56 28 7 2 4 71 808 4 889 4 9 46 13 8 2 7 79 874 4 966 5 27 36 17 9 3 6 81 952 2 1,044 5 - 44 12

10 1 7 63 845 3 919 2 5 43 12 11 3 8 69 715 3 798 8 25 36 25 12 3 7 68 803 5 886 7 17 40 18 13 - - - - 13 13 28 - 22 68

ประเทศ 33 84 780 9,794 75 10,766 91 372 575 318

111

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

จ านวนเตยงของสถานบรการสขภาพภาครฐ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

เขตสขภาพ

จ านนเตยงของสถานบรการสขภาพ สงกดกระทรวงสา าร สข

จ านวนเตยงของสถานบรการสขภาพสงกดกระทรวงอ น/หนวยงานอสระ/

องคกรปกครองสวนท องถน

ภาพรวมเตยงของสถานบรการ

สขภาพภาครฐ รพศ. รพท. รพช.

รพ.สงกดกรม

รวม

1 2,205 2,598 4,013 1,580 10,396 1,594 11,990

2 1,643 1,811 2,383 - 5,837 816 6,653 3 533 1,564 2,167 120 4,384 119 4,503 4 1,749 2,697 2,494 2,462 9,402 1,169 10,571 5 3,991 3,570 2,868 227 10,656 590 11,246 6 3,502 1,813 2,811 622 8,748 1,050 9,798 7 1,561 1,376 3,451 522 6,910 1,571 8,481 8 1,790 2,071 3,750 437 8,048 250 8,298 9 3,338 1,590 5,293 330 10,551 140 10,691

10 1,188 2,291 2,834 980 7,293 210 7,503 11 2,015 2,107 3,132 720 7,974 471 8,445 12 2,180 2,464 2,931 597 8,172 1,049 9,221 13 - - - 4,169 4,169 16,067 20,236

ประเทศ 25,695 25,952 38,127 12,766 102,540 25,096 127,636

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข - ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

ใน พ .ศ . 2559 สถานบร การส ขภาพภาคเอกชนทวประเทศ ประกอบดวย โรงพยาบาลเอกชน 342 แหง/ 34,362 เตยง คลนกเอกชน 21,906 แหง รานขายยาทกประเภท 23,534 แหง และสถานประกอบการเพอสขภาพ 2,842 แหง จ าแนกเปนสปาเพอสขภาพ 932 แหง นวดเพอสขภาพ 1,890 แหง และนวดเพอเสรมสวย 20 แหง โดยมรายละเอยดดงน

สถานบรการสขภาพภาคเอกชน 5.3

112

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

62

4

5

10

8

4

25

9

15

8

4

2

40

8

458

9

32

0200400600800

1,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

แหง

เขต สขภาพ

1,95

5

765

6

28

2,22

6

1,76

2

2,64

1

1,05

9

1,03

5

1,06

9

767

2

,427

1

,297

5

,903

2

3,534

0

5,00010,00015,00020,00025,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

แหง

เขต สขภาพ

1,44

1

1,34

5

633

1

,719

1

,456

2

,283

1

,392

1

,325

1

,455

1

,103

1

,427

1

,475

4

,852

2

1,906

05,000

10,00015,00020,00025,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

แหง

เขต สขภาพ

22

1

4

10

3

6

34

4

9

7

9 14

8

21

1

0 1

08

342

0100200300400

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

แหง

เขต สขภาพ

5.3.1 โรงพยาบาลเอกชน เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 13 มโรงพยาบาลเอกชนมากทสด 108 แหง คดเปนรอยละ 31.6 รองลงมาอยในเขตสขภาพท 6, 4 และ 5 ขณะท เ ข ตส ขภาพท 7 แล ะ 1 0 มโรงพยาบาลเอกชนนอยทสด

5.3.2 คลนกเอกชน เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 13 มคลนกเอกชนมากทสด 4,852 แหงคดเปนรอยละ 22.1 รองลงมา อยในเขตสขภาพท 6 ขณะทเขตสขภาพท 3 มคลนกเอกชนนอยทสด

5.3.3 ร านขายยา เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 13 มรานขายยามากทสด 5 , 9 03 แห ง ค ด เป น ร อ ยละ 25 . 1 รองลงมาอยในเขตสขภาพท 6, 11 และ 4 ขณะทเขตสขภาพท 2, 3 และ 10 มรานขายยานอยทสด

จ านวนโรงพยาบาลเอกชน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

จ านวนคลนกเอกชน จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

จ านวนร านขายยา จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

5.3.4 สปาเพ อสขภาพ เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 13 มสปาเพอสขภาพมากทสด 458 แหง คดเปนรอยละ 49.1 รองลงมาอยในเขตสขภาพท 11 ขณะทเขตสขภาพท 2, 3 และ 10 มสปาเพอสขภาพนอยทสด

จ านวนสปาเพ อสขภาพ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

ทมา : ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

ทมา : ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

ทมา : ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

ทมา : ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

เขตสขภาพ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

านวนเตยง

(แหง)

2,599

856

811

3,615

2,396

4,602

633

710

1,109

564

1,496

1,042

13,92

9

34,36

2

113

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

280

2

04

75

1

20

158

9

9

164

1

08

157

2

1 313

1

91

-

1,89

0

0500

1,0001,5002,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11

12

13

ประเ

ทศ

แหง

เขต สขภาพ

5.3.5 นวดเพ อสขภาพ เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 11 มนวดเพอสขภาพมากทสด 313 แหง คดเปนรอยละ 16.6 รองลงมาอยในเขตสขภาพท 1, 2 และ 12 ขณะทเขตสขภาพท 10 มนวดเพอสขภาพนอยทสด

จ านวนนวดเพ อสขภาพ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2559

5.3.6 นวดเพ อเสรมสวย เนองจากความไมครบถวนของขอมลในภาพรวม มเพยง 20 แหง โดยอย ในเขตสขภาพท 1, 2 และ 8 (เขตละ 2 แหง) อยในเขตสขภาพท 7 และ 9 (เขตละ 1 แหง) เขตสขภาพท 11 ม 4 แหง และเขตสขภาพท 5 ม 8 แหง สวนเขตสขภาพท 3, 4, 6, 10, 12 และ 13 ไมมขอมล

ทมา : ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ไมมขอมลนวดเพอสขภาพเขตสขภาพท 13

เทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสข

ของภาครฐและเอกชน พ.ศ. 2559 5.4

ใน พ . ศ . 2559 เค ร อ งม อแพทย ท มเทคโนโลยสง มแนวโนมเพมขน เชน เครองเอกซเรยคอมพวเตอร (CT Scan), เครองตรวจดวยคลนแมเหลกไฟฟา (MRI), เครองเรงอนภาพ (LINAC), เครองสองกลอง (ERCP) ซงสวนใหญกระจกตวอยในเขตสขภาพท 13 มากทสด รองลงมาเปนเขตสขภาพท 5, 1 และ 6 ขณะทเขตสขภาพท 3, 7, 9 และ 10 มเครองมอแพทยราคาแพงนอยทสด

114

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

จ านวนเทคโนโลยทางการแพทยและสา าร สขของภาครฐและเอกชน ปงบประมา 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : - รายงานทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข (เฉพาะ CT และ MRI) - ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข - กรมวทยาศาสตรการแพทย, กระทรวงสาธารณสข

หลกประกนสขภาพและสทธการรกษาพยาบาล 5.5 ประชากรไทย มหลกประกนสขภาพในภาพประเทศ รอยละ 99 โดยมสทธประกนสขภาพถวนหนามากทสด รอยละ 72.9 – 74.1 รองลงมาเปนสทธประกนสงคม รอยละ 16.8 – 17.9 สทธขาราชการ รฐวสาหกจ รอยละ 7.1 – 7.4 และสทธอนๆ รอยละ 1.7 – 3.3 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมความครอบคลมของหลกประกนสขภาพ รอยละ 98.0 - 99.9 ยกเวนเขตสขภาพท 1 ทมความครอบคลมรอยละ 96 – 97

านวนเท น ลยทางการแพทยท ส า

เขตสขภาพ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเท

1. CT Scan (Computerized Tomography) เอก เรย อ พวเตอร (เ ร อง)

36

9 16 41 44 56 15 31 20 11 32 18 122 451

2. MRI (Magnetic Resonance Imaging) เ ร องตรว วน ย ร ด วย ล นแ เหล ก า (เ ร อง)

9 3 2 7 6 11 6 11 8 6 7 8 56 140

3. LINAC (Linear Accelerator) เ ร องเรงอนภา (เ ร อง)

6 3 1 5 1 2 5 3 2 3 1 4 36 72

4. Digital Mammography การตรว เต าน ด วยเ ร องแ กรา (เ ร อง)

4 5 2 0 12 4 1 2 1 3 4 4 4 46

5. Digital Fluoroscopy เ ร องเอก เรย ล อ รส ป (เ ร อง)

18 6 6 8 20 11 2 12 1 3 6 8 13 114

6. ERCP. Servicer (Endoscopic Retrograde Cholangiopancreatography) การสองกล องตรว รก าทอทางเดนน าดและตบออน (เ ร อง)

6 7 3 5 9 4 1 8 1 3 4 7 7 65

7. Endoscoppy การสองกล องตรว กระเพาะอาหารและล า ส เล กสวนต น (เ ร อง)

37 29 8 20 38 21 8 18 5 5 20 26 15 250

8. Laparoscoy การ ช กล องสองเข า ปด อวยวะ นอ งเชงกราน (เ ร อง)

11 11 5 6 16 2 3 6 3 2 5 5 9 84

รว 127 73 43 92 145 111 41 91 41 36 79 80 262 1,222

115

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

97.3

3

99.8

7

99.6

8

99.8

2

99.6

9

99.8

0

99.8

7

99.9

3

99.9

1

99.9

4

99.9

0

99.9

0

99.8

7

99.2

0

96.2

2

99.9

3

99.8

3

99.9

6

98.1

0

99.9

5

99.8

3

99.2

5

97.7

5

99.9

7

99.9

6

99.9

6

99.8

8

99.0

7

020406080

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

ร อยละ

พ. .

2556 2559

ร อยละของสท การรกษาพยาบาลของประชากรไทย พ.ศ. 2556 – 2559

ทมา : - ส านกงานบรหารงานทะเบยน ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต - ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

ร อยละความครอบคลมหลกประกนสขภาพ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2556 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - ส านกงานบรหารงานทะเบยน ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต - ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

ส าหรบสทธประกนสขภาพถวนหนา พบวา ในระดบประเทศลดลงเลกนอยจากรอยละ 74.1 ใน พ.ศ. 2556 เปนรอยละ 72.9 ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา ทกเขตสขภาพมสทธประกนสขภาพถวนหนาอยระหวางรอยละ 71 – 80 ยกเวนเขตสขภาพท 4 และ 13 ทมสทธประกนสขภาพถวนหนาเพยงรอยละ 60-64 เทานน

74.1 73.5 72.4 72.9

16.8 17.1 17.2 17.9 7.4 7.2 7.2 7.1

1.7 2.2 3.3 2.1 0

20406080

100

2556 2557 2558 2559

ร อยละ

พ. .

สทธประกนสขภาพถวนหนา สทธประกนสงคม สทธขาราชการ/รฐวสาหกจ สทธอนๆ

116

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ร อยละของสท ประกนสขภาพถ วนหน า จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2556 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - ส านกงานบรหารงานทะเบยน ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต - ส านกงานเขตสขภาพท 1-13, กระทรวงสาธารณสข

การใชบรการสขภาพ 5.6

ผปวยนอกมาใชบรการในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.), โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป (รพศ./รพท.) และโรงพยาบาลชมชน (รพช.) มแนวโนมเพมขน เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 1, 7, 8, 9 และ 10 มผปวยนอกมาใชบรการท รพ.สต. และโรงพยาบาลชมชนมากทสด สวนเขตสขภาพท 1, 4, 5 และ 6 มผปวยนอกมาใชบรการท รพศ./รพท. มากทสด ขณะทเขตสขภาพท 6 มาใชบรการท รพ.สต. นอยทสด เขตสขภาพท 3 มผปวยนอกมาใชบรการท รพศ./รพท. นอยทสด และเขตสขภาพท 2 มผปวยมาใชบรการทโรงพยาบาลชมชนนอยทสด ส าหรบอตราการใชบรการของผปวยนอก ใน รพ.สต., รพศ./รพท. และ รพช. มแนวโนมเพมขนเชนกน ประมาณ 3.3 – 3.9 ครง/คน/ป เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 7 และ 10 มอตราการใชบรการท รพ.สต. สงทสด (4.3 – 4.5 ครง/คน/ป) ขณะทเขตสขภาพท 11 มอตราการใชบรการท รพศ./รพท. สงทสด (4.6 – 7.6 ครง/คน/ป) และเขตสขภาพท 1 มอตราการใชบรการท รพช. สงทสด (4.5 ครง/คน/ป)

5.6.1 การใช บรการผ ปวยนอก ในสถานบรการสขภาพแตละระดบ

75.2

75.9

77.6

60.7

74.9

71.4

75.1

76.9

76.9

78.5

80.6

82.7

63.7

74.1

72.7

74.4 78.8

62.2 73

.4

71.1

73.1

74.0

75.0

76.0 78.9

80.8

64.3 72

.9

0

20

40

60

80

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ

ร อยละ

พ. .

2556 2559

117

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

8,68

1,498

4,73

7,506

4,18

7,692

3,23

2,633

4,84

3,715

1,62

9,102

2,49

7,099

7,58

5,102

8,64

0,361

5,70

2,794

5,64

5,734

4,67

7,794

62,0

61,03

0

10,5

18,61

9

4,28

0,550

6,21

6,714

6,88

5,571

6,14

6,567

7,04

2,535

7,50

5,592

9,01

9,670

10,6

30,53

6

7,27

4,783

6,50

2,195

6,41

2,807

86,4

45,96

4

0

20,000,000

40,000,000

60,000,000

80,000,000

100,000,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

ร ง

เขต สขภาพ

2555 2559

4,69

6,892

2,81

6,288

1,45

9,863

2,21

1,882

5,83

6,767

1,13

4,315

2,37

8,289

3,18

7,769

2,52

0,141

1,72

1,573

2,80

3,272

3,41

1,730

34,1

78,78

1

5,85

2,071

2,87

7,014

2,14

0,457

5,36

3,470

6,33

0,746

5,53

7,152

2,79

9,971

3,64

7,567

3,95

0,470

2,48

6,531

4,08

1,918

4,87

4,218

49,9

41,58

5

0

20,000,000

40,000,000

60,000,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

ร ง

เขต สขภาพ

2555 2559

12,2

61,03

3

6,60

8,736

6,93

0,646

2,97

9,354

8,26

8,814

2,45

3,654

12,1

13,23

3

9,94

3,890

13,3

82,62

1

9,74

1,645

5,08

0,986

5,26

3,494

95,0

28,10

6

14,0

58,67

7

7,50

7,348

10,7

23,58

8

7,06

9,953

10,0

48,36

9

4,37

0,753

15,0

76,11

5

12,9

83,02

0

14,9

47,11

1

12,4

91,59

6

7,00

8,066

6,15

5,156

123

,234,9

44

0

50,000,000

100,000,000

150,000,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

ร ง

เขต สขภาพ

2555 2559

จ านวนการใช บรการผ ปวยนอก ในสถานบรการสขภาพแตละระดบ จ าแนกตามเขตสขภาพท 1-12 พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.)

โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป (รพศ./รพท.)

โรงพยาบาลชมชน (รพช.)

ทมา: - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 – 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

- รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

- ส านกงานเขตสขภาพท 1-12 กระทรวงสาธารณสข

หมายเหต : ขอมลของเขตสขภาพท 13 แยกวเคราะหในอกตาราง เนองจากไมม รพศ./รพท., รพช. ในพนทกรงเทพมหานคร

118

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

4.5

4.9

4.0

2.7

3.8

3.6

2.2

3.7

3.5

3.0

3.7

2.9

3.5

4.5

3.9

2.7

3.9

4.0

3.4

3.9

4.0

3.1

4.0

3.7

4.0

3.7

0

2

4

6

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

อตรา ( ร ง/ น/ป )

เขต สขภาพ

2555 2559

4.1

3.8

2.2

2.7

2.1

4.0

3.2

3.0

4.9

6.0

4.6

3.9

3.8

4.7

4.2

2.0

3.5

1.9

3.4

3.7

3.7

3.4

4.0

7.6

3.9

3.9

0

2

4

6

8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

อตรา ( ร ง/ น/ป )

เขต สขภาพ

2555 2559

3.9

3.3

3.8

2.2

3.8

3.2

3.0

2.7

3.6

4.2

3.2

2.1

3.3

4.3

3.8

2.6

3.4

4.0

3.2

4.5

3.9

4.1

4.3

2.7

2.2

3.6

0

1

2

3

4

5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

อตรา ( ร ง/ น/ป )

เขต สขภาพ

2555 2559

อตราการใช บรการของผ ปวยนอก ในสถานบรการสขภาพแตละระดบ จ าแนกตามเขตสขภาพท 1-12 พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.)

โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป (รพศ./รพท.)

โรงพยาบาลชมชน (รพช.)

ทมา: - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 – 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

- รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

- ส านกงานเขตสขภาพท 1-12 กระทรวงสาธารณสข

หมายเหต : ขอมลของเขตสขภาพท 13 แยกวเคราะหในอกตาราง เนองจากไมม รพศ./รพท., รพช. ในพนทกรงเทพมหานคร

119

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

1,78

2,959

3,02

5,309

3,39

7,249

7,40

5,075

16,4

04,50

2

32,0

15,09

4

1,76

1,599

3,82

4,647

3,90

5,904

8,09

7,201

16,3

92,59

9 33,9

81,95

0

0

10,000,000

20,000,000

30,000,000

40,000,000

ศนยบรการ สาธารณสข

กรงเทพมหานคร

รพ.ในสงกด กรงเทพมหานคร

รพ. ในสงกด กระทรวงสาธารณสข

รพ.รฐในสงกด กระทรวงอน

และรฐวสาหกจ

รพ.เอกชน รวม กทม.

ร ง

สถานบรการ สขภาพ

2555 2559

ผปวยนอกของเขตสขภาพท 13 มาใชบรการทโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงอน ๆ และรฐวสาหกจ โรงพยาบาลในสงกดกระทรวงส า ธ า ร ณ ส ข แ ล ะ โ ร ง พ ย า บ า ล ส ง ก ดกรง เทพมหานครเ พมขน แต ไปใชบรการทศนยบรการสาธารณสขกรงเทพมหานครและโรงพยาบาลเอกชนลดลงเลกนอย โดยผปวยนอกมาใชบรการท โ รงพยาบาลเอกชน ส งท ส ด รองลงมาเปน รพ.รฐในสงกดกระทรวงอน และรฐวสาหกจ โรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสขใกลเคยงกบโรงพยาบาลในสงกดกร ง เ ทพมหานคร ขณะท ไ ป ใช บ ร ก า รทศนยบรการสาธารณสขนอยทสด นอกจากน อตราการใชบรการของผปวยน อ ก ใ น ส ถ า น บ ร ก า ร ส า ธ า ร ณ ส ข ข อ งกรงเทพมหานครลดลงจาก 7 ครง/คน/ป ใน พ.ศ. 2555 เปน 5.7 ครง/คน/ป ใน พ.ศ. 2559

จ านวนการใช บรการผ ปวยนอก ในสถานบรการสขภาพแตละระดบของเขตสขภาพท 13 พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - ส านกงานเขตสขภาพท 13 กระทรวงสาธารณสข - ระบบ GIS health กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข, 2559

120

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

387

,186

213

,303

131

,809

276

,862

413

,674

279

,928

229

,249

263

,309

251

,541

191

,949

263

,129

257

,833

3,11

7,427

369

,981

227

,451

142

,471

258

,697

372

,456

380

,963

262

,327

298

,799

348

,357

302

,034

313

,021

307

,251

3,68

4,237

0

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

น

เขต สขภาพ

2555 2559

3.4

3.8

8.0

9.1

8.2

7.0

3.2

3.7

8.4

5.1

6.9

5.7

0

2468

10

ศนยบรการ สาธารณสข

กรงเทพมหานคร

รพ.ในสงกด กรงเทพมหานคร

รพ. ในสงกด กระทรวงสาธารณสข

รพ.รฐในสงกด กระทรวงอน

และรฐวสาหกจ

รพ.เอกชน รวม กทม.

อตรา ( ร ง/ น/ป )

สถานบรการ สขภาพ

2555 2559

จ านวนการใช บรการผ ปวยนอก ในสถานบรการสขภาพแตละระดบของเขตสขภาพท 13 พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - ส านกงานเขตสขภาพท 13 กระทรวงสาธารณสข - ระบบ GIS health กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข, 2559

ผปวยในไปใชบรการท โรงพยาบาลศนย /โรงพยาบาลทวไปเพมขน ขณะทไปใชบรการทโรงพยาบาลชมชนลดลงเลกนอย เมอพจารณารายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 1, 5 และ 6 มผ ป ว ย ใ น ไป ใ ช บ ร ก า รท โ ร งพย า บา ลศ น ย /โรงพยาบาลทวไปมากทสด ขณะทเขตสขภาพท 9 มผปวยในไปใชบรการทโรงพยาบาลชมชนสงทสด

จ านวนการใช บรการของผ ปวยใน ในสถานบรการสา าร สขแตละระดบ จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป (รพศ./รพท.)

ส าหรบกรงเทพมหานคร พบวา มผปวยในไปใชบรการทโรงพยาบาลในกรงเทพมหานครลดลงเลกนอย โดยผปวยในไปใชบรการทโรงพยาบาลเอกชน สงทสด รองลงมาเปนโรงพยาบาลในส งกดกระทรวง อนและร ฐว สาหกจ และโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสข ขณะทผปวยในไปใชบรการทโรงพยาบาลสงกดกรงเทพมหานครนอยทสด

5.6.2 การใช บรการผ ปวยใน สถานบรการสขภาพแตละระดบ

121

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

353

,567

179

,694

170

,598

165

,800

235

,207

281

,706

285

,843

278

,901

451

,700

274

,582

272

,704

240

,457

3,21

9,152

339

,436

187

,269

165

,705

156

,334

255

,847

206

,280

343

,566

299

,302

455

,892

247

,281

258

,932

334

,352

3,12

0,174

0

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

น

เขต สขภาพ

2555 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 – 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข - ส านกงานเขตสขภาพท 1-12, กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ขอมลของเขตสขภาพท 13 แยกวเคราะหในอกตาราง เนองจากไมม รพศ./รพท., รพช. ในพนทกรงเทพมหานคร

90,4

95

147

,434

237

,850

620

,494

1,09

6,273

94,8

98

161

,036

261

,563

576

,528

932

,989

0

500,000

1,000,000

1,500,000

รพ. ในสงกด กรงเทพมหานคร

รพ. ในสงกด กระทรวงสาธารณสข

รพ. ในสงกด กระทรวงอนและรฐวสาหกจ

รพ. ในสงกด เอกชน

รวม กทม.

น

สถานบรการ สขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

โรงพยาบาลชมชน (รพช.)

จ านวนการใช บรการของผ ปวยในของโรงพยาบาลสงกดกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) เตยงตอประชากร ในภาพประเทศมแนวโนมดขนจาก 1: 739 ใน พ.ศ. 2555 เปน 1: 659 ใน พ.ศ. 2559 เมอพจารณารายเขตสขภาพ ใน พ.ศ. 2559 พบวา เขตสขภาพท 1, 2, 5, 11 และ 12 มเตยงตอประชากรอยระหวาง 1: 481 – 645 ดกวาคาประเทศ (1: 659) ขณะทเขตสขภาพท 3, 4, 6, 7, 8, 9 และ 10 มเตยงตอประชากรต ากวาคาประเทศ (1: 660-791)

แพทยสงกดกระทรวงสาธารณสขตอเตยงมแนวโนมลดลง และอตราครองเตยงของกระทรวงสาธารณสขภาพรวมมแนวโนมลดลง ส าหรบแพทยตอเตยง รายเขตสขภาพใน พ . ศ . 2559 พบว า แพทย ส ง ก ด กร ะทรว งสาธารณสข 1 คน ดแลผปวย 4-6 เตยง และอตราครองเตยงสงกดกระทรวงสาธารณสขทกเขตสขภาพอยระหวางรอยละ 76-96 โดยเขตสขภาพท 7 มอตราครองเตยงสงทสด (รอยละ 96) และเขตสขภาพท 3 มอตราครองเตยงต าทสด (รอยละ 76)

จ านวนเตยงและอตราครองเตยง

ของกระทรวงสาธารณสข 5.7

ทมา : - สถตกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2555 – 2558 - ระบบ GIS HEALTH กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข, 2559

122

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

เขตสขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559 จ านวนเตยง

(เตยง) เตยงตอ

ประชากร แพทยตอ

เตยง อตราการครองเตยง

(%)

จ านวนเตยง (เตยง)

เตยงตอประชากร

แพทยตอเตยง

อตราการครองเตยง

(%) 1 8,473 671 4 85 8,816 635 4 87 2 5,210 660 6 88 5,837 590 6 83 3 4,249 709 6 78 4,264 704 4 76 4 6,563 774 5 83 6,940 755 4 84 5 8,435 596 5 76 10,429 481 6 80 6 7,632 740 6 84 8,126 726 5 87 7 5,697 878 6 92 6,388 791 5 96 8 6,080 894 8 89 8,048 685 6 76 9 7,766 859 6 93 10,221 660 6 80 10 5,380 842 6 88 6,313 726 6 91 11 6,563 652 6 90 7,254 604 5 85 12 7,234 655 5 81 7,575 645 4 86

ประเทศ 79,282 739 6 86 90,211 659 3 84

จ านวนเตยง เตยงตอประชากร แพทยตอเตยง และอตราการครองเตยง ของกระทรวงสา าร สข จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 – 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข หมายเหต: เขตสขภาพท 13 พบวา ขอมลทรวบรวมไมสมบรณ จงไมสามารถเปรยบเทยบแนวโนมระหวาง พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 ได

สดสวนเตยงของกระทรวงสา าร สขตอประชากร จ าแนกตามเขตสขภาพ พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

671

660

709

774

596

740

878

894

859

842

652

655

739

635

590

704

755

481

726

791

685

660

726

604

645

659

0

500

1,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

สดสวนเตยงตอประชากร

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555 – 2558, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข

123

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

การใชบรการการแพทยแผนไทย

และการแพทยทางเลอก 5.8

ในชวง 5 ป (พ.ศ. 2555 – 2559) การใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกในภาพประเทศเพมขนจากรอยละ 9.4 ใน พ.ศ. 2555 เปนรอยละ 14.4 ใน พ.ศ. 2559 โดยเขตสขภาพท 8 มการใชบรการการแพทยแผนไทยฯ มากทสด ขณะทเขตสขภาพท 11 มการใชบรการการแพทยแผนไทยฯ นอยทสด

ร อยละการใช บรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเล อก พ.ศ. 2555, พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2559 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมา : ส านกงานเขตสขภาพท 1-12 และกรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ป 2555 ไมมขอมลของเขตสขภาพท 9, 10 และ 12

ส าหรบเขตสขภาพท 13 กรงเทพมหานครเทานนมการใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกเพยง รอยละ 0.1 ใน พ.ศ. 2557 – 2559

จ านวนเตยง เตยงตอประชากร แพทยตอเตยงและอตราครองเตยง ของเขตสขภาพท 13 พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559

เขตสขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2559 จ านวนเตยง

(เตยง) เตยงตอ

ประชากร แพทยตอ

เตยง อตราการครองเตยง

(%)

จ านวนเตยง (เตยง)

เตยงตอประชากร

แพทยตอเตยง

อตราการครองเตยง

(%) 13 29,092 195 5 54 24,354 230 3 66

6.2

8.6

6.5

12.4

11.6

10.8

13.0

11.8

8.3

9.4

10.8

12.1

12.7

11.6

12.7

13.5

12.2

17.7

16.8

13.7

7.1

11.1 12.5

11.2

15.5

15.3

11.0

12.3

15.9

18.9

27.1

16.8

17.0

7.5

12.9

14.4

0

10

20

30

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

ร อยละ

เขต สขภาพ

พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2559

ทมา : - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2555, ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข - รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข พ.ศ. 2559, กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : ขอมล กทม. รวบรวม รพ. ทกสงกด ไดแก รพ. สงกดกระทรวงสาธารณสข, รพ. สงกดกระทรวงอนๆ และรฐวสาหกจ หนวยงานอสระ องคกรปกครองสวนทองถนและ รพ. เอกชน

124

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

การเงนการคลง

ดานสขภาพ

6

125

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

การเงนการคลงดานสขภาพ เปนสวนส ำคญทท ำใหเกดกำรผลตหรอจดหำทรพยำกรทงคน วสด อปกรณ และสงกอสรำง เพอน ำมำใชจดบรกำรสขภำพใหกบประชำชน ส ำหรบตวชวดทจะน ำเสนอในดำนกำรเงนกำรคลงดำนสขภำพ ในทนจะพจำรณำประสทธภำพกำรบรหำรกำรเงน สำมำรถควบคมปญหำทำงกำรเงนระดบ 7 ของหนวยบรกำรในพนทหรอวกฤตทำงกำรเงนระดบ 7 และสถำนกำรณทำงกำรเงนของหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข

วกฤตการเงนระดบ 7 6.1 6.1.1 หลกเกณฑการประเมนวกฤตการเงนระดบ 7 กระทรวงสำธำรณสขไดมกำรพฒนำระบบกำรเงนกำรบญชตำมนโยบำยรฐบำล เขำมำใชเพอกำรจดท ำบญชของโรงพยำบำลในสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข ทงระดบโรงพยำบำลศนย โรงพยำบำลทวไป และโรงพยำบำลชมชน ตงแตป 2546 โดยถอปฏบตตำมมำตรฐำนกำรจดท ำบญชภำครฐ ซงมหนวยงำนหลำยแหงท งภำยในและภำยนอกไดน ำขอมลไปใชอยำงแพรหลำยตอเนองจนถงปจจบน สงส ำคญในกำรสรำงหลกประกนสขภำพของประชำชนให พฒนำอย ำ งย ง ย น (Sustainable Development) ควรตองพฒนำระบบกำรเงนกำรคลงใหมควำมทนสมยเพอใชส ำหรบเปนเครองมอในกำรสรำงประสทธภำพ กระทรวงสำธำรณสขในฐำนะบทบำทของผใหบรกำร (Service Provider) รำยใหญ ไดใหควำมส ำคญตอกำรพฒนำระบบกำรเงนกำรคลงของหนวยบรกำรใหเปนหลกมำตรฐำนสำกล

โดยเรมจำกกำรน ำระบบบญชเกณฑคงคำงใหหนวยบ ร ก ำ ร ถ อ ป ฏ บ ต ค ว บ ค ม ก บ ร ะ บ บ GFMIS (Government Fiscal Management Information) และกำรพฒนำโปรแกรมกำรบนทกบญชส ำหรบผปฏบตงำน พฒนำรปแบบมำตรฐำนรำยงำนกำรเงน (Financial Reports) รวมทงพฒนำอตรำสวนทำงกำรเงน (Financial Ratio) เพอสนบสนนกำรวเครำะหขอมล ประเมนผลและเฝำระวงสถำนกำรณทำงกำรเงนของหนวยบรกำร โดยมเกณฑส ำหรบกำรประเมนสถำนกำรณทำงกำรเงนของหนวยบรกำรทเปนทรจกแพรหลำย คอ กำรประเมนวกฤตทำงกำรเงนระดบ 7 ส ำหรบหนวยบรกำรในสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข

126

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

ส ำหรบกำรวเครำะหทำงกำรเงน (Financial Ratios) ใช อตรำสวนทำงกำรเงน 5 รำยกำร ว เครำะหและประเมนผลสถำนกำรณทำงกำรเงนของหนวยบรกำร ประกอบดวย 1. อตรำสวนเงนทนหมนเวยนหรออตรำสวนสภำพคลอง (Current Ratio : CR) = สนทรพยหมนเวยน/หนสนหมนเวยน 2. อตรำสวนทนหมนเวยนเรว (Quick Ratio : QR) = (สนทรพยหมนเวยน – สนคำคงเหลอ-สนทรพยหมนเวยนอน) / หนสนหมนเวยน 3. อตรำสวนเงนสด (Cash Ratio : Cash) = (เงนสด+รำยกำรเทยบเทำเงนสด+เงนฝำกประจ ำ)/ หนสนหมนเวยน 4. ทนส ำรองสทธ (Net Working Capital : NWC) = สนทรพยหมนเวยน – หนสนหมนเวยน 5. ก ำไรสทธ (Net Income: NI) = รำยได – คำใชจำย อตรำสวนทำงกำรเงนทง 5 รำยกำรขำงตนถกน ำมำใชเปนเครองมอในกำรวเครำะหวกฤตทำงกำรเงนของหนวยบรกำรโดยก ำหนดเกณฑส ำหรบกำรประเมนโดยมคำกลำงของอตสำหกรรม แลวน ำคำของแตละหนวยบรกำรมำเปรยบเทยบกบคำกลำงของอตสำหกรรม ดงน

1. กลมแสดงควำมคลองตำมสภำพสนทรพย 1) CR<1.5 2) QR<1 3) Cash<0.8 2. กลมแสดงควำมมนคงทำงกำรเงน 1) แสดงฐำนะทำงกำรเงน (ทนหมนเวยน) NWC<0 2) แสดงฐำนะจำกผลประกอบกำร (ก ำไรสทธรวมคำเสอม:Net Income:NI) NI<0 3. กลมแสดงระยะเวลำเขำสปญหำกำรเงนรนแรง 1) NWC/ANI ระยะเวลำทนหมนเวยนหมด <3 เดอน* 2) NWC/ANI ระยะเวลำทนหมนเวยนหมด <6 เดอน *โดยใหน ำหนกของ NWC/ANI ระยะเวลำทนหมนเวยนหมด <3 เดอน มำกกวำตวแปรอน 2 เทำ ทงน ส ำนกงำนปลด กระทรวงสำธำรณสขไดน ำเงอนไข มำใชในกำรจดกลม โรงพยำบำลทประสบวกฤตทำงกำรเงนเปน 7 ระดบ ดงน • ระดบ 0-1 ปกต • ระดบ 2 คำดวำจะดขนภำยหลง 3 เดอน • ระดบ 3 คำดวำจะดขนภำยใน 3 เดอน • ระดบ 4 คำดวำจะประสบปญหำภำยหลง 6 เดอน • ระดบ 5 คำดวำจะประสบปญหำภำยใน 6 เดอน • ระดบ 6 คำดวำจะประสบปญหำภำยใน 3 เดอน • ระดบ 7 มภำวะวกฤตทำงกำรเงนขนรนแรง

6.1.2 หนวยบรการทมวกฤตการเงนระดบ 7 ใน พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2560 หนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสขในเขตสขภำพประสบภำวะวกฤตกำรเงนระดบ 7 ในไตรมำสท 4 มแนวโนมลดลงเกอบทกเขตสขภำพ จำกรอยละ 3.4 – 26.9 ใน พ.ศ. 2555 เปนรอยละ 0 – 21.3 ใน พ.ศ. 2560 ยกเวน เขตสขภำพท 3, 4 และ 11 ทมแนวโนมเพมขน

127

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

15.5

23.4

0

5.7

4.6

13.6

19.4

24.1

3.4

16.9

2.5

26.9

13.0

9.8

21.3

14.8

14.1

1.5

13.0

0

15.9

0 1.4

18.8

12.8

9.8

05

1015202530

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ทง ประเทศ

รอยละ

เขตสขภาพ

2555 2560

รอยละหนวยบรการสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทมภาวะวกฤตการเงนระดบ 7 ไตรมาส 4 ปงบประมาณ 2555 และ 2560 จ าแนกตามเขตสขภาพ

ทมำ: - ส ำนกงำนเขตสขภำพท 1-12, กระทรวงสำธำรณสข - กองเศรษฐกจสขภำพและหลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข หมำยเหต : ไมมขอมลเขตสขภำพท 13

รอยละหนวยบรการสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขทมภาวะวกฤตการเงนระดบ 7 ไตรมาส 4 ปงบประมาณ 2555 – 2560 จ าแนกตามเขตสขภาพ

เขตสขภาพ ระ า

2555 2556 2557 2558 2559 2560 1 15.5 10.1 7.1 18.0 12.7 9.8 2 23.4 10.6 27.7 14.9 19.2 21.3 3 0 2.1 6.3 20.0 31.5 14.8 4 5.7 2.9 2.9 18.3 9.9 14.1 5 4.6 1.5 7.7 13.9 10.8 1.5 6 13.6 6.7 8.9 6.5 8.7 13.0 7 19.4 17.9 4.5 11.9 28.4 0 8 24.0 10.0 4.8 13.8 9.2 15.9 9 3.4 0 0 2.3 2.3 0 10 16.9 11.3 7.0 12.7 4.2 1.4 11 2.5 1.3 16.3 28.8 13.8 18.8 12 26.9 3.9 14.1 20.5 21.8 12.8

ระเ 13.0 6.4 8.3 15.3 13.6 9.8

ทมำ : - ส ำนกงำนเขตสขภำพท 1-12, กระทรวงสำธำรณสข - กองเศรษฐกจสขภำพและหลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข หมำยเหต: ไมมขอมลเขตสขภำพท 13

โดยสถำนกำรณลำสด พ.ศ. 2560 พบภำวะวกฤตกำรเงนระดบ 7 ในภำพรวมประเทศ อยทรอยละ 9.8 โดยเขตสขภำพท 7 และ 9 ไมมภำวะวกฤตกำรเงนระดบ 7 ขณะทเขตสขภำพท 1, 2, 3, 4, 6, 8, 11 และ 12 มภำวะวกฤตกำรเงนระดบ 7 อยทรอยละ 9.8 – 21.3 สงกวำหรอเทำกบคำประเทศ สวนเขตสขภำพท 5 และ 10 มภำวะวกฤตกำรเงนระดบ 7 รอยละ 1.4

128

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

สถำนกำรณทำงกำรเงนของหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข ป 2555 – 2560 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธมแนวโนมเพมขนจำก 34,162 ลำนบำท ใน พ.ศ. 2555 เปน 35,482 ลำนบำท ใน พ.ศ. 2560 โดยมมลคำมำกทสดในป 2556 จ ำนวนเงน 38,787 ลำนบำท ส ำหรบเงนบ ำรงคงเหลอสทธ มแนวโนมเพมขนจำก 11,583 ลำนบำท ในปงบประมำณ 2555 เปน 15,017 ลำนบำท ในปงบประมำณ 2557

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 - 2560 ของหนวยบรการสงกด ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

หลงจำกนนมแนวโนมลดลงเรอยๆ จนเหลอ 2,142 ลำนบำท ในปงบประมำณ 2560 และแนวโนมรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ มแนวโนม เ พมข นจำก 5 ,025 ล ำนบำท ในปงบประมำณ 2555 เปน 9,273 ลำนบำท ในปงบประมำณ 2560 โดยมขอสงเกตวำเงนบ ำรงคงเหลอสทธไมเปนไปในทศทำงเดยวกนกบเงนทนหมนเวยนสทธและรำยไดสง (ต ำกวำ) คำใชจำยสทธ

ลำนบำท

ปงบประมำณ

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและหลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

เมอพจำรณำรำยเขตสขภำพ ปงบประมำณ 2560 พบวำ เขตสขภำพท 9 มเงนทนหมนเวยนสทธสงทสด จ ำนวน 5,372 ลำนบำท ขณะทเขตสขภำพท 3 มเงนทนหมนเวยนสทธนอยทสด จ ำนวน 1,523 ลำนบำท ส ำหรบเงนบ ำรงคงเหลอสทธ พบเขตสขภำพท 9 มเงนบ ำรงคงเหลอสทธสงทสด 1,780 ลำนบำท ขณะทเขตสขภำพทมเงนบ ำรงคงเหลอสทธตดลบระหวำง 70 – 884 ลำนบำท มจ ำนวน 7 เขตสขภำพ ไดแก เขตสขภำพท 2, 4, 5, 7, 8, 11 และ 12 และพบวำเขตสขภำพท 11 มรำยไดสงกวำคำใชจำยสทธสงทสด (1,239 ลำนบำท)

สถานการณทางการเงนภาพรวมของหนวยบรการ

สงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข 6.2

34,162 38,787 38,405 35,480 32,749 35,482

11,583 14,475 15,017 12,694 9,373 2,142

5,025 8,849 8,371 4,165 7,189

9,273

010,00020,00030,00040,00050,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

129

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

4,3

12

1,8

67

1,5

23

2,1

00

3,2

32

5,1

43

1,8

03

2,2

42

5,3

72

3,6

36

2,3

85

1,8

67

35,482 1

,06

9

-70

65

-731 -305

1,3

26

-884 -583

1,7

80

1,1

90

-475 -241

2,1

42

97

6

65

4

98

1

46

2

1,2

01

56

0

87

4

10

2

87

8

76

8

1,2

39

57

7

9,2

73

-5,000

0

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

35,000

40,000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ประเทศ

เงนทนหมนเวยนสทธ เงนบ ำรงคงเหลอสทธ รำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ

สถานการณทางการเงนของหนวยบรการสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จ าแนกตามเขตสขภาพ ปงบประมาณ 2560

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและหลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

สถานการณทางการเงนของหนวยบรการสงกด

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จ าแนกตามเขตสขภาพ 6.3

6.3.1 เขตสขภาพท 1 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธ มแนวโนมเพมขนเปนไปในทศทำงเดยวกบรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ ขณะทเงนคงเหลอสทธมแนวโนมลดลงไม เปนไปในทศทำงเดยวกนกบ เงนทนหมนเวยนสทธและรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ

ลำนบำท

ปงบประมำณ

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 - 2560 ของเขตสขภาพท 1

ทมำ : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและหลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

ลำนบำท

3,661 4,837 5,270

4,600 3,997 4,312

864 1,634 1,656 1,645 1,460 1,069

634 1,088 1,183

600 612 976 0

2,000

4,000

6,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

130

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

1,855 2,071

1,735 1,321

877

1,523

944 1,050 836

518

-107 65 452 430

154 -279

41

981

-5000

5001,0001,5002,0002,500

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

1,486 1,496 1,501 1,430 1,545 1,867

122

266 422

442

203 -70

-10

349 587

219

532 654

-500

0

500

1,000

1,500

2,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

6.3.2 เขตสขภาพท 2 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธมแนวโนมเพมขนเปนไปในทศทำงเดยวกนกบรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ ขณะทเงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมลดลงไมเปนไปในทศทำงเดยวกบเงนทนหมนเวยนสทธและรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ ทงน อำจจะมหนวยบรกำรในเขตสขภำพทมสนทรพยหมนเวยนทไมใชเงนบ ำรง

ลำนบำท

ปงบประมำณ

ทมำ : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและหลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 - 2560 ของเขตสขภาพท 2

6.3.3 เขตสขภาพท 3 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธ เงนบ ำรงคงเหลอสทธ และรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ มแนวโนมลดลงแลวเพมขนเปนไปในทศทำงเดยวกน

ลำนบำท

ปงบประมำณ

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 - 2560 ของเขตสขภาพท 3

131

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

3,251 2,780 2,445 2,531 2,440

3,232

1,069 805

287 470 395 -305 156 257

454 794 579 1,201

-1,0000

1,0002,0003,0004,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

4,426 4,750 4,208 2,859 2,367 2,100 1,930 2,064

1,453 776 330

-731

961 404 339 -597 260

462

-2,000

0

2,000

4,000

6,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560 เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

6.3.4 เขตสขภาพท 4 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธ และเงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมลดลงเปนไปในทศทำงเดยวกน ขณะทรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธมแนวโนมเพมขนไมเปนไปในทศทำงเดยวกนกบเงนทนหมนเวยนสทธและเงนบ ำรงคงเหลอสทธ

ลำนบำท

ปงบประมำณ

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

6.3.5 เขตสขภาพท 5 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธมแนวโนมลดลงในปงบประมำณ 2556 - 2559 และเพมขนในป 2560 เงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมลดลง ส ำหรบรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธมแนวโนมเพมขนใน ซงไมเปนไปในทศทำงเดยวกบเงนทนหมนเวยนสทธและเงนบ ำรงคงเหลอสทธ โดยจะตองมกำรวเครำะหเชงลกในกำรน ำผลกำรด ำเนนงำนมำใชจำย

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 - 2560 ของเขตสขภาพท 4

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 5

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

ลำนบำท

ปงบประมำณ

132

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

6.3.6 เขตสขภาพท 6 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธเพมขนอยำงตอเนอง และลดลงในปงบประมำณ 2560 และเงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมเพมขน และลดลงในปงบประมำณ 2560 เชนกน เปนไปในทศทำงเดยวกน ส ำหรบรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธกมแนวโนมไปในทศทำงเดยวกนกบเงนทนหมนเวยนสทธและเงนบ ำรงคงเหลอสทธ

ลำนบำท

ปงบประมำณ

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

3,479

4,649 4,810 5,531 5,706

5,143

1,038 2,014 2,353 2,624 2,863

1,326

96 1,146

750 1,337 708

560 0

1,0002,0003,0004,0005,0006,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 6

1,928 1,651

2,297 2,220 1,698 1,803

238 -5 481 409

-150

-884

537 322 623 559 353

874

-1,500-1,000

-5000

5001,0001,5002,0002,500

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 7 ลำนบำท

ปงบประมำณ

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

6.3.7 เขตสขภาพท 7 พบวำ เงนทนหมนเวยนและเงนบ ำรงคงเหลอสทธเพมขนไปในทศทำงเดยวกน ขณะทรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ มแนวโนมลดลงไมเปนไปในทศทำงเดยวกนกบเงนทนหมนเวยนสทธและเงนบ ำรงเหลอสทธ

133

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

4,801 5,437 5,457 5,192 5,271 5,372

2,565 2,961 3,168 2,836 2,447 1,780

696 905 769 360 1,446 878

01,0002,0003,0004,0005,0006,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

1,647 1,940 2,101

2,429 2,092 2,242

136 429 466 452 -23

-583

225 1,086 871 736 704

102

-1,000

0

1,000

2,000

3,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

6.3.8 เขตสขภาพท 8 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธมแนวโนมเพมขน ขณะทเงนบ ำรงคงเหลอสทธ และรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธมแนวโนมลดลงไมเปนไปในทศทำงเดยวกนกบเงนทนหมนเวยนสทธ

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 8

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

6.3.9 เขตสขภาพท 9 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธมแนวโนมเพมขน ขณะทเงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมลดลง ส ำหรบรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธมแนวโนมขนๆ ลงๆ

ลำนบำท

ปงบประมำณ

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 9

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

ลำนบำท

ปงบประมำณ

134

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

6.3.10 เขตสขภาพท 10 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธมแนวโนมเพมขน ขณะทเงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมลดลง ส ำหรบรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธมแนวโนมขนๆ ลงๆ

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 10

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

ลำนบำท

ปงบประมำณ

3,223 2,972 3,370 3,328 3,205

3,636

1,377 1,298 1,818 1,724

1,137 1,190

638 617 807 562 835 768 0

1,000

2,000

3,000

4,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

2,229 2,817

2,002 1,884 2,031 2,385

668

603 199 -58

181 -475 207

1,095

344 144 848

1,239

-1,000

0

1,000

2,000

3,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

6.3.11 เขตสขภาพท 11 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธมแนวโนมเพมขนเปนไปในทศทำงเดยวกนกบรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ ขณะทเงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมลดลงไมเปนไปในทศทำงเดยวกนกบเงนทนหมนเวยนสทธและรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธ

สถานการณทางการเงนปประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 11

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

ลำนบำท

ปงบประมำณ

135

รายงานสขภาพ

คนไทยระดบเขต

2,176

3,386 3,210

2,156 1,520 1,867

544 1,356 1,733

856 637

-241 521 1,149 1,634

-271 272

577

-1,000

0

1,000

2,000

3,000

4,000

2555 2556 2557 2558 2559 2560

เ น นห นเวยนส ธ เ น าร ค เหลอส ธ รายไดส (ต า) กวาคาใชจายส ธ

6.3.12 เขตสขภาพท 12 พบวำ เงนทนหมนเวยนสทธและเงนบ ำรงคงเหลอสทธมแนวโนมลดลงเปนไปในทศทำงเดยวกน ขณะทรำยไดสง (ต ำ) กวำคำใชจำยสทธมแนวโนมเพมขนตงแตปงบประมำณ 2558

สถานการณทางการเงนปงบประมาณ 2555 -2560 ของเขตสขภาพท 12 ลำนบำท

ปงบประมำณ

ทมา : รำยงำนสถำนะทำงกำรเงนหนวยบรกำรสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กองเศรษฐกจสขภำพและ หลกประกนสขภำพ ส ำนกงำนปลดกระทรวงสำธำรณสข กระทรวงสำธำรณสข

136

เอกสารอางอง

กรมการทองเทยว. สถตการทองเทยว ป 2555, กรงเทพมหานคร: กรมการทองเทยว: 2555. กรมการทองเทยว. สถตการทองเทยว ป 2556, กรงเทพมหานคร: กรมการทองเทยว: 2556. กรมการทองเทยว. สถตการทองเทยว ป 2557, กรงเทพมหานคร: กรมการทองเทยว: 2557. กรมการทองเทยว. สถตการทองเทยว ป 2558, กรงเทพมหานคร: กรมการทองเทยว: 2558. กรมการทองเทยว. สถตการทองเทยว ป 2559, กรงเทพมหานคร: กรมการทองเทยว: 2559. กรมการปกครอง. ประชากรและบานจากทะเบยน จ าแนกเปนรายภาค จงหวดและเขตการปกครอง พ.ศ. 2555 - 2559,

กรงเทพมหานคร: กรมการปกครอง; 2559. กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก. รอยละการใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก พ.ศ. 2555, นนทบร:

ฐานขอมล Thai Traditional Medicine; 2555. กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก. รอยละการใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก พ.ศ. 2556, นนทบร:

ฐานขอมล Thai Traditional Medicine; 2556. กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก. รอยละการใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก พ.ศ. 2557, นนทบร:

ฐานขอมล Thai Traditional Medicine; 2557. กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก. รอยละการใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก พ.ศ. 2558, นนทบร:

ฐานขอมล Thai Traditional Medicine; 2558. กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก. รอยละการใชบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก พ.ศ. 2559, นนทบร:

ฐานขอมล Thai Traditional Medicine; 2559. กรมควบคมมลพษ. ยทธศาสตรการจดการมลพษ 20 ป และแผนการจดการมลพษ พ.ศ. 2560-2564, กรงเทพมหานคร: กรมควบคม

มลพษ; 2560. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณขยะมลฝอยของประเทศไทย พ.ศ. 2556, กรงเทพมหานคร: กรมควบคมมลพษ; 2557. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณขยะมลฝอยชมชนของประเทศไทย พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: กรมควบคมมลพษ; 2558. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณขยะมลฝอยชมชนของประเทศไทย พ.ศ. 2558, กรงเทพมหานคร: กรมควบคมมลพษ; 2559. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณขยะมลฝอยชมชนของประเทศไทย พ.ศ. 2559, กรงเทพมหานคร: กรมควบคมมลพษ; 2560. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2555, กรงเทพมหานคร: บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง

จ ากด (มหาชน); 2556. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2556, กรงเทพมหานคร: บรษทเทกซ แอนดเจอนลรพบลเคชน

จ ากด: 2557. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2557, กรงเทพมหานคร: บรษทเทกซ แอนดเจอนลรพบลเคชน

จ ากด; 2558. กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2558, กรงเทพมหานคร: บรษทเทกซ แอนดเจอนลรพบลเคชน

จ ากด; 2559. กรมควบคมมลพษ. สถานการณขยะมลฝอยของประเทศไทย พ.ศ. 2557,กรงเทพมหานคร: กรมควบคมมลพษ; 2558 กรมควบคมมลพษ.รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2559,กรงเทพมหานคร; บรษท หวใหญ จ ากด; 2560. กรมควบคมโรค. รายงานการใหบรการวคซนผานระบบฐานขอมล 43 แฟม พ.ศ. 2557, นนทบร: กรมควบคมโรค; 2558. กรมควบคมโรค. รายงานการใหบรการวคซนผานระบบฐานขอมล 43 แฟม พ.ศ. 2558, นนทบร: กรมควบคมโรค; 2559. กรมควบคมโรค. รายงานการใหบรการวคซนผานระบบฐานขอมล 43 แฟม พ.ศ. 2559, นนทบร: กรมควบคมโรค; 2560. กรมโรงงานอตสาหกรรม. สรปสถตจ านวนโรงงานอตสาหกรรมทไดรบใบอนญาตและแจงประกอบกจการจ าแนกเปนรายจงหวด เดอน

ธนวาคม พ.ศ. 2560, กรงเทพหานคร: กรมโรงงานอตสาหกรรม; 2560.

137

กรมสขภาพจต. การส ารวจสถานการณระดบสตปญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ (EQ) ในเดกไทยระดบชนมธยมศกษาปท 1 พ.ศ. 2559, นนทบร: กรมสขภาพจต; 2559.

กรมสขภาพจต. จ านวนการเขาถงบรการของผปวยจตเวช จ าแนกรายกลมโรค พ.ศ. 2558, นนทบร: ฐานขอมล Health Data Center; 2558.

กรมสขภาพจต. จ านวนการเขาถงบรการของผปวยจตเวช จ าแนกรายกลมโรค พ.ศ. 2559, นนทบร: ฐานขอมล Health Data Center; 2559.

กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข. สถตสาธารณสข พ.ศ.2559, นนทบร; กองยทธศาสตรและแผนงาน; 2560. กรมอนามย. รอยละของเดก 0-5 ป มพฒนาการสมวย พ.ศ. 2558, นนทบร: ฐานขอมล Health Data Center; 2558. กรมอนามย. รอยละของเดก 0-5 ป มพฒนาการสมวย พ.ศ. 2559, นนทบร: ฐานขอมล Health Data Center; 2559. กรมอนามย. รอยละของเดก 0-5 ป มพฒนาการสมวย พ.ศ. 2560, นนทบร: ฐานขอมล Health Data Center; 2560. กองยทธศาสตรและแผนงาน. กระทรวงสาธารณสข. ประชากรกลางป 2560, นนทบร: กองยทธศาสตรและแผนงาน; 2561. กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข. รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2559, นนทบร: กองยทธศาสตรและ

แผนงาน; 2560. กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข. รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2560, นนทบร: กองยทธศาสตรและ

แผนงาน; 2561. กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข . สถตสาธารณสข พ.ศ.2559, นนทบร: กองยทธศาสตรและแผนงาน; 2560. กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข. สรปรายงานการปวย พ.ศ. 2559, นนทบร: กองยทธศาสตรและแผนงาน; 2560. กองยทธศาสตรและแผนงาน กระทรวงสาธารณสข. การใหบรการผปวยนอก กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2555 – 2559, นนทบร: ขอมล

การส ารวจในระบบ GIS health. กองเศรษฐกจสขภาพและหลกประกนสขภาพ กระทรวงสาธารณสข. สรปรายงานวกฤตการเงนระดบ 7 ไตรมาส 4 ปงบประมาณ

2555 – 2560,นนทบร: กองเศรษฐกจสขภาพและหลกประกนสขภาพ; 2561. การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย. ขอมลสภาพการลงทนรวม, กรงเทพมหานคร; การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย; 2560. คณะกรรมการสขภาพแหงชาต และส านกงานวจยและพฒนาหลกประกนสขภาพแหงชาต. รปแบบการจดตงเขตสขภาพเพอประชาชน,

กรงเทพมหานคร: คณะท างานพฒนารปแบบการจดตงเขตสขภาพเพอประชาชน; 2558. มลนธไทยโรดสและเครอขายการเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน. อตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตใน

ประเทศไทย ป พ.ศ. 2554,กรงเทพมหานคร: มลนธไทยโรดส; 2555. มลนธไทยโรดสและเครอขายการเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน. อตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตใน

ประเทศไทย ป พ.ศ. 2555,กรงเทพมหานคร: มลนธไทยโรดส; 2556. มลนธไทยโรดสและเครอขายการเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน. อตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตใน

ประเทศไทย ป พ.ศ. 2556,กรงเทพมหานคร: มลนธไทยโรดส; 2557. มลนธไทยโรดสและเครอขายการเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน. อตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตใน

ประเทศไทย ป พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: มลนธไทยโรดส; 2558. มลนธไทยโรดสและเครอขายการเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน. อตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตใน

ประเทศไทย ป พ.ศ. 2558, กรงเทพมหานคร: มลนธไทยโรดส; 2559. มลนธไทยโรดสและเครอขายการเฝาระวงสถานการณความปลอดภยทางถนน. อตราการสวมหมวกนรภยของผใชรถจกรยานยนตใน ประเทศไทย ป พ.ศ. 2559, กรงเทพมหานคร: มลนธไทยโรดส; 2560. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ผลตภณฑภาคและจงหวด แบบปรมาณลกโซ ฉบบ พ.ศ. 2559 (Gross

Regional and Provincial Product),กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต; 2561.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ผลการคาดประมาณประชากรระดบประเทศ : 2543 – 2573, กรงเทพมหานคร; 2550.

138

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. รายงานการวเคราะหสถานการณความยากจนและความเหลอมล าในประเทศไทย ป 2559, กรงเทพมหานคร: ส านกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม; 2559.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. สดสวนรายไดของประชากร จ าแนกตามกลมประชากรตามระดบรายได (Quintile by income) ป พ.ศ. 2531 – 2558, กรงเทพมหานคร: ส านกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม สศช; 2557.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. การคาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2553 – 2583, กรงเทพมหานคร: โรงพมพเดอนตลา; 2556.

ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต และส านกงานวจยและพฒนาหลกประกนสขภาพแหงชาต. ส านกงานเขตสขภาพเพอประชาชน; สวนหนงของกลไกอภบาลระบบสขภาพใหม, กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต; 2560.

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข. รายงานภาระโรคและการบาดเจบของประชากรไทย พ.ศ. 2552. นนทบร, บรษท เดอะกราฟโก ซสเตมส จ ากด; 2555.

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข. รายงานภาระโรคและการบาดเจบของประชากรไทย พ.ศ.2554, นนทบร: มลนธเพอการพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ; 2557.

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข. ภาระโรคระดบเขตสขภาพและภมภาคของประเทศไทย พ.ศ. 2554, นนทบร: มลนธเพอการพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ; 2558.

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข. รายงานภาระโรคและการบาดเจบของประชากรไทย พ.ศ.2557, นนทบร: มลนธเพอการพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ; 2560.

ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร. ปรมาณและมลคาการน าเขาวตถอนตรายทางการเกษตร ป 2554 –2560, กรงเทพมหานคร: กรมวชาการเกษตร; 2561.

ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการใชเวลาของประชากร พ.ศ. 2552, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต; 2554. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการยายถนของประชากร พ.ศ.2555, กรงเทพมหานคร: ส านกสถตพยากรณ; 2556. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการยายถนของประชากร พ.ศ.2556, กรงเทพมหานคร: ส านกสถตพยากรณ; 2557. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการยายถนของประชากร พ.ศ.2557, กรงเทพมหานคร: ส านกสถตพยากรณ; 2558. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการยายถนของประชากร พ.ศ.2558, กรงเทพมหานคร: ส านกสถตพยากรณ; 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการยายถนของประชากร พ.ศ.2559, กรงเทพมหานคร: ส านกสถตพยากรณ; 2560. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการอานของประชากร พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต; 2558. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการอานของประชากร พ.ศ. 2558, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต; 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2556, กรงเทพมหานคร: ส านกสถตพยากรณ; 2557. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2558, กรงเทพมหานคร: ส านกสถตพยากรณ; 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจความพการ พ.ศ. 2555, กรงเทพมหานคร: บรษท เทกซแอนดเจอรนลพบลเคชน จ ากด; 2557. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจความพงพอใจในชวตคนไทยทงป พ.ศ.2555, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต; 2555. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนทวราชอาณาจกร พ.ศ. 2558, กรงเทพมหานคร, ส านกงาน

สถตแหงชาต; 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจสภาวะทางสงคม วฒนธรรม และสขภาพจต (ความสข) คนไทย พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: ส านกงาน

สถตแหงชาต; 2558. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจสภาวะทางสงคม วฒนธรรม และสขภาพจต พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต;

2558. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม พ.ศ. 2554, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต; 2555. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจสขภาพจต (ความสขคนไทย) พ.ศ. 2555, ส านกงานสถตพยากรณ; 2556.

139

ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจสขภาพจต (ความสขคนไทย) พ.ศ. 2557, ส านกงานสถตพยากรณ; 2558. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจสขภาพจต (ความสขคนไทย) พ.ศ. 2558, ส านกงานสถตพยากรณ; 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. รายงานการส ารวจพฤตกรรมการสบบหรและสรา พ.ศ. 2554, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต; 2555. ส านกงานสถตแหงชาต. รายงานการส ารวจพฤตกรรมการสบบหรและสรา พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต; 2558. ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลการส ารวจภาวะการท างานของประชากร (ไตรมาส 3: กรกฏาคม-กนยายน 2555), กรงเทพมหานคร,

ส านกงานสถตแหงชาต; 2555. ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลการส ารวจภาวะการท างานของประชากร (ไตรมาส 3: กรกฏาคม-กนยายน 2559), กรงเทพมหานคร,

ส านกงานสถตแหงชาต; 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลทส าคญการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2555, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถต

แหงชาต; 2556. ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลทส าคญการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2556, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถต

แหงชาต; 2557. ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลทส าคญการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถต

แหงชาต; 2558. ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลทส าคญการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2558, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถต

แหงชาต; 2559. ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลทส าคญการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2559, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถต

แหงชาต; 2560. ส านกงานสถตแหงชาต. ส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2555, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต;

2555. ส านกงานสถตแหงชาต. ส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2556, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต;

2556. ส านกงานสถตแหงชาต. ส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2557, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต;

2557. ส านกงานสถตแหงชาต. ส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2558,กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต;

2558. ส านกงานสถตแหงชาต. ส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2559,กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต;

2559. ส านกงานสถตแหงชาต. ส ารวจการมการใชเทคโนโลยและการสอสารในครวเรอน พ.ศ. 2560, กรงเทพมหานคร: ส านกงานสถตแหงชาต;

2560. ส านกงานสถตแหงชาต. การส ารวจการใชเวลาของประชากร พ.ศ. 2558 (กรกฎาคม 2557 – มถนายน 2558), กรงเทพมหานคร, ส านกงานสถต

แหงชาต; 2559. ส านกงานสนบสนนระบบปฐมภมและคลนกหมอครอบครว กระทรวงสาธารณสข. การขบเคลอนระบบบรการสขภาพปฐมภม ป 2560, นนทบร:

ส านกงานสนบสนนระบบปฐมภมและคลนกหมอครอบครว; 2560. ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต. อตราตายและอตราปวยดวยโรคเอดส พ.ศ. 2556 - 2560. สบคนเมอวนท 15 พฤษภาคม 2561, จาก

ระบบบรการขอมลออนไลนโรคเอดส, 2561. ส านกทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง. จ านวนประชากรแยกรายอาย ทวประเทศ เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2559, กรงเทพมหานคร: ระบบสถต

ทางการทะเบยน; 2560.

140

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. สถตสาธารณสข พ.ศ.2555. กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2556.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. สถตสาธารณสข พ.ศ.2556. กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2557.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. สถตสาธารณสข พ.ศ.2557. กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2558.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. สถตสาธารณสข พ.ศ.2558. กรงเทพมหานคร: โรงพมพสามเจรญพาณชย (กรงเทพ) จ ากด; 2559.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2556, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร ; 2557.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2557, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร ; 2558.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2558, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร ; 2559.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. สรปรายงานการปวย พ.ศ. 2556, นนทบร: ส านกงานกจการโรงพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรมราชปถมภ; 2557

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. สรปรายงานการปวย พ.ศ. 2557, นนทบร: ส านกงานกจการโรงพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรมราชปถมภ; 2558

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข. สรปรายงานการปวย พ.ศ. 2558, นนทบร: ส านกงานกจการโรงพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรมราชปถมภ; 2559.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.การสาธารณสขไทย 2555 – 2559, กรงเทพมหานคร : โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2559.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2555, กรงเทพมหานคร: ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2556.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2556, กรงเทพมหานคร: ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2557.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2557, กรงเทพมหานคร: ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2558.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.รายงานขอมลทรพยากรสาธารณสข ประจ าป 2558, กรงเทพมหานคร: ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก; 2559.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข.สถตสาธารณสข พ.ศ.2558,กรงเทพมหานคร: โรงพพมสามเจรญพาณชย (กรงเทพ) จ ากด; 2559.

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.สถตสาธารณสข พ.ศ.2555,กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการทหารผานศก; 2558. ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.สถตสาธารณสข พ.ศ.2556,กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการทหารผานศก; 2557. ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.สถตสาธารณสข พ.ศ.2557,กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการทหารผานศก; 2558. ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.สถตสาธารณสข พ.ศ. 2558. นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร; 2559. ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข.สถตสาธารณสข พ.ศ. 2558, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร; 2559.

141

ส านกนโยบายและยทธศาสตร. กระทรวงสาธารณสข.ประชากรกลางป 2555, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร; 2556. ส านกนโยบายและยทธศาสตร. กระทรวงสาธารณสข.ประชากรกลางป 2556, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร; 2557. ส านกนโยบายและยทธศาสตร. กระทรวงสาธารณสข. ประชากรกลางป 2557, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร; 2558. ส านกนโยบายและยทธศาสตร. กระทรวงสาธารณสข. ประชากรกลางป 2558, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร; 2559. ส านกนโยบายและยทธศาสตร. กระทรวงสาธารณสข. ประชากรกลางป 2559, นนทบร: ส านกนโยบายและยทธศาสตร; 2560. ส านกบรหารแรงงานตางดาว. สถตคนตางดาวทไดรบอนญาตท างานคงเหลอทวราชอาณาจกร. ประจ าเดอนธนวาคม 2560,

กรงเทพมหานคร: กลมงานพฒนาควบคมระบบการท างานของคนตางดาว; 2561. ส านกพฒนาและสงเสรมการบรหารราชการจงหวด ส านกงานปลดกระทรวงมหาดไทย. แผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวด พ.ศ. 2561-

2564, กรงเทพมหานคร: ส านกพฒนาและสงเสรมการบรหารราชการจงหวด; 2561. ส านกยทธศาสตรและประเมนผล กรงเทพมหานคร และคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. แผนวสยทศนของประชาชนเพอการ

พฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป, กรงเทพมหานคร: ส านกยทธศาสตรและประเมนผล; 2556. ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค. สรปรายงานการเฝาระวงโรค ประจ าป 2556, กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหง

ประเทศไทย จ ากด; 2557. ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค. สรปรายงานการเฝาระวงโรค ประจ าป 2557, กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหง

ประเทศไทย จ ากด; 2558. ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค. สรปรายงานการเฝาระวงโรค ประจ าป 2558, กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหง

ประเทศไทย จ ากด; 2559. ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค. สรปรายงานการเฝาระวงโรค ประจ าป 2559, กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหง

ประเทศไทย จ ากด; 2560. ส านกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค. รายงานการส ารวจความครอบคลมการไดรบวคซนขนพนฐานและวคซนในนกเรยน พ.ศ. 2551,

กรงเทพมหานคร: ส านกงานกจการโรงพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศก; 2551. ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค. รายงานการส ารวจพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอและการบาดเจบ พ.ศ. 2558 (ระดบเขตสขภาพ),

นนทบร: ส านกโรคไมตดตอ; 2558. ส านกวณโรค กรมควบคมโรค.สรปอตราปวยและอตราตายดวยโรควณโรค พ.ศ. 2555 – 2560,กรงเทพมหานคร: ส านกวณโรค; 2561. World Health Organization. Mortality and burden of disease attributable to selected major risks, France: World Health

Organization; 2009

142

รายนามคณะกรรมการจดท ารายงานสขภาพคนไทยระดบเขต พ.ศ. 2555 – 2560

รายนาม ต าแหนง 1. นายแพทยโอภาส การยกวนพงศ รองปลดกระทรวงสาธารณสข ประธานคณะกรรมการ 2. นายแพทยศภกจ ศรลกษณ หวหนาผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข รองประธานคณะกรรมการ 3. ผแทนส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ กรรมการ 4. ผแทนส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กรรมการ 5. ผแทนส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต กรรมการ 6. ผอ านวยการส านกยทธศาสตรการแพทย กรมการแพทย กรรมการ 7. ผอ านวยการกองแผนงาน กรมควบคมโรค กรรมการ 8. ผอ านวยการส านกยทธศาสตร กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กรรมการ 9. ผอ านวยการกองแผนงานและวชาการ กรมวทยาศาสตรการแพทย กรรมการ 10. ผอ านวยการกองแผนงาน กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรรมการ 11. ผอ านวยการส านกยทธศาสตรสขภาพจต กรมสขภาพจต กรรมการ 12. ผอ านวยการกองแผนงาน กรมอนามย กรรมการ 13. ผอ านวยการกองแผนงานและวชาการ ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา กรรมการ 14. ผอ านวยการกองตรวจราชการ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 15. ผอ านวยการกองเศรษฐกจสขภาพ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ และหลกประกนสขภาพ 16. นายพนจ ฟาอ านวยผล ส านกงานพฒนาระบบขอมลขาวสารสขภาพ กรรมการ 17. นางสาวกนษฐา บญธรรมเจรญ ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กรรมการ 18. นางสาวณชฐรตน ธนธรวงษ กองยทธศาสตรและแผนงาน กรรมการ 19. นางเดอนเพญ โยเฮอง กองยทธศาสตรและแผนงาน กรรมการ 20. นายแพทยไกรสข เพชระบรณน ประธาน CIO เขตสขภาพท 1 กรรมการ 21. นายแพทยปองพล วรปาณ ประธาน CIO เขตสขภาพท 2 กรรมการ 22. นายแพทยสมเกยรต ข านรกษ ประธาน CIO เขตสขภาพท 3 กรรมการ 23. นายแพทยมณเฑยร คณาสวสด ประธาน CIO เขตสขภาพท 4 กรรมการ 24. นายแพทยชมพล เดชะอ าไพ ประธาน CIO เขตสขภาพท 5 กรรมการ 25. นายแพทยปรารถนา ประสงคด ประธาน CIO เขตสขภาพท 6 กรรมการ 26. นายแพทยประวตร ศรบญรตน ประธาน CIO เขตสขภาพท 7 กรรมการ 27. นายแพทยสรพงษ ผดงเวยง ประธาน CIO เขตสขภาพท 8 กรรมการ 28. นายแพทยดสต ข าชยภม ประธาน CIO เขตสขภาพท 9 กรรมการ 29. นายแพทยจกราวฒ จฑาสงฆ ประธาน CIO เขตสขภาพท 10 กรรมการ 30. นายแพทยอน ทองแดง ประธาน CIO เขตสขภาพท 11 กรรมการ 31. นายแพทยสงกรานต ไหมชม ประธาน CIO เขตสขภาพท 12 กรรมการ 32. นายแพทยสมชาย พระปกรณ ประธาน CIO เขตสขภาพท 13 กรรมการ 33. นายชาล วชรศรสนทรา ผอ านวยการส านกการแพทย กรงเทพมหานคร กรรมการ 34. นายสนทร สนทรชาต รองผอ านวยการส านกอนามย กรงเทพมหานคร กรรมการ 35. นางภาวณ รงทนตกจ ผอ านวยการส านกงานพฒนาระบบสาธารณสข กรงเทพมหานคร

กรรมการ

36. นายแพทยพงศธร พอกเพมด ผอ านวยการกองยทธศาสตรและแผนงาน กรรมการและเลขานการ 37. นางสาวปาณบด เอกะจมปกะ กองยทธศาสตรและแผนงาน กรรมการและผชวยเลขานการ 38. นางสาวพลสน ศรประยร กองยทธศาสตรและแผนงาน กรรมการและผชวยเลขานการ 39. นางสาวศภราภรณ ธรรมชาต กองยทธศาสตรและแผนงาน กรรมการและผชวยเลขานการ

143