Embed Size (px)
Citation preview
REAKCJE CHEMICZNE
Paulina Waćkowska
Źródło: https://pl.pinterest.com/pin/410531322254075152/https://pixabay.com/pl/vectors/zlewki-chemiczne-chemia-kolba-2026885/
- określisz substraty i produkty reakcji chemicznej,
- rozróżnisz podstawowe rodzaje reakcji chemicznych,
- podasz definicję pojęć: „równanie reakcji chemicznej”, „współczynnik stechiometryczny”, „indeks stechiometryczny”,
- wyjaśnisz znaczenie współczynnika stechiometrycznego i indeksu stechiometrycznego,
- uzgodnisz współczynniki stechiometryczne w prostych przykładach równań reakcji chemicznych,
- zapiszesz proste przykłady równań reakcji chemicznych,
- odczytasz proste równania reakcji chemicznych.
Na
Be Zu
Co
– czyli „na co będę zwracać uwagę”:
Najważniejsze pojęcia1. Reakcja chemiczna – każdy proces, w którym substancja pierwotna (substrat) zmienia sięw inną, nową substancję o odmiennych właściwościach (produkt).2. Substrat – substancja (pierwiastek lub związek chemiczny), która ulega przemianiew wyniku reakcji chemicznej.
Substraty zapisujemy w równaniu reakcji chemicznej po lewej stronie.
3. Produkt – substancja (pierwiastek lub związek chemiczny), która powstałapo przemianie w wyniku reakcji chemicznej.Produkty zapisujemy w równaniu reakcji chemicznej po prawej stronie.
4. Równanie reakcji chemicznej – przedstawienie jej przebiegu za pomocą symboli i wzorów chemicznych.
5. Współczynnik stechiometryczny – liczba atomów lub cząsteczek występujących w równaniu reakcji chemicznej.
6. Indeks stechiometryczny – cyfra w dolnym indeksie; oznacza liczbę danych atomówlub jonów we wzorze związku chemicznego.
magnez + tlen tlenek magnezu
Mg + O2 MgO
PAMIĘTAJ!!!Pierwiastki chemiczne, które występują w stanie wolnym w postaci cząsteczek
dwuatomowych: O2,H2, N2, Cl2, Br2, F2, I2.
Współczynników i indeksów stechiometrycznych o wartości 1 nie zapisuje się w równaniu reakcji chemicznej.
2 2
współczynniki stechiometryczne2,1,2
indeksy stechiometryczne2,1,1
SUBSTRATY PRODUKTY
Typy reakcji chemicznychReakcja syntezy – reakcja chemiczna, podczas której z dwóch lub większej ilości substratów powstaje jeden produkt.
A + B AB np. sód + chlor chlorek sodu
tlen + magnez tlenek magnezu
Reakcja analizy – rozkład związku chemicznego na pierwiastki lub inne związki chemiczne. Bardzo często ten rodzaj reakcji odbywa się pod wpływem podwyższonej temperatury.
AB A + B np. woda wodór +tlen
tlenek rtęci(II) tlen + rtęć
Reakcja wymiany pojedynczej – zachodzi pomiędzy pierwiastkiema związkiem chemicznym i daje inny pierwiastek oraz inny związek chemiczny. A + BC AC + B
np. magnez + kwas solny chlorek magnezu + wodór
potas + woda wodorotlenek potasu + wodór
Jak zapisać równanie reakcji chemicznej?
• na podstawie jej modelu
Cu S
CO
O
Cu + S CuS
C + O2 CO2
Fe
O2Fe + O2 2FeO
Al
Cl
2Al + 3Cl2 2AlCl3
Odczytywanie równań reakcji chemicznychPrzykład 1
2Mg + O2 2MgO
Sposób odczytania: Dwa atomy magnezu reagują z jedną cząsteczką dwuatomową tlenu, tworząc dwie cząsteczki tlenku magnezu.
Przykład 22HgO 2Hg + O2 Sposób odczytania: Dwie cząsteczki tlenku rtęci(II)rozkładają się, tworząc dwa atomy rtęci i jedną dwuatomową cząsteczkę tlenu.
Przykład 3.2Mg + CO2 2MgO + CSposób odczytania: Dwa atomy magnezu reagują z jedną cząsteczką tlenkuwęgla(IV), tworząc dwie cząsteczki tlenku magnezu i jeden atom węgla.
Zapisywanie równania reakcji chemicznej na podstawie zapisu słownego
Przykład 1.
chlor + tlen tlenek chloru(V)
Przykład 2.
magnez + tlenek węgla(IV) tlenek magnezu + węgiel
Przykład 3.
woda tlen + wodór
O
Cl
Rusz głową
• H2 + O2 → H2O
• H2 + Cl2 → HCl
• Al + S → Al2S3
• Al + Cl2 → AlCl3
• Na + O2 → Na2O
• Fe + O2 → Fe2O3
• N2 + O2 → NO
• Fe + Cl2 → FeCl3
Uzgodnij współczynniki stechiometryczne
Odpowiedzi
• 2H2 + O2 → 2H2O
• H2 + Cl2 → 2HCl
• 2Al + 3S → Al2S3
• 2Al + 3Cl2 → 2AlCl3
• 4Na + O2 → 2Na2O
• 4Fe + 3O2 → 2Fe2O3
• N2 + O2 → 2NO
• 2Fe + 3Cl2 → 2FeCl3
Uzupełnij indeksy stechiometryczne
•Al□O□ + 6HCl → 2AlCl□ + 3H□O
•3Fe□O□ + CO → 2Fe3O4 + CO2
•2C□H□ + 13O2 → 8CO2 + 10H2O
Rusz głową
Uzupełnij indeksy stechiometryczne
•Al2O3 + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2O
•3Fe2O3 + CO → 2Fe3O4 + CO2
•2C4H10 + 13O2 → 8CO2 + 10H2O
Odpowiedzi
PodsumowaniePo dzisiejszej lekcji potrafisz:1. Określić substraty i produkty reakcji chemicznej.2. Rozróżnić podstawowe rodzaje reakcji chemicznych.3. Podać definicję pojęć: „równanie reakcji chemicznej”,
„współczynnik stechiometryczny”, „indeks stechiometryczny”.4. Wyjaśnić znaczenie współczynnika stechiometrycznego i indeksu
stechiometrycznego.5. Uzgodnić współczynniki stechiometryczne w prostych przykładach równań
reakcji chemicznych.6. Zapisać i odczytać proste przykłady równań reakcji chemicznych.
Brawo Ty!!
Dziękuję za uwagę
