Refrakter Metaller

8/2/2019 Refrakter Metaller

1/24


2/24

Volfram veya dier adyla Tungsten, atomnumaras 74, atomarl 183,85 olan ve kimyasal simgesi W ilegsterilen (L. wolframium), younluu 19,3 g/cm olan,3482 C'de eriyebilen kimyasal bir element. ok sert, ar, elikgri ya da beyaz renkte gei metallerinden biri olan

tungsten, wolframite ve scheelite ieren madenlerde bulunur.Tungsten, salam fiziksel yaps ve alam olmayan

maddeler arasnda yksek erime scakl olan nemli birmaddedir. Saf haliyle baz elektronik uygulamalarda kullanlr,

ancak ounluklabileik ya da alam olarak, ampullerin lambatellerinde, X n cihazlarnda ve uzay teknolojisi yksekperformans alamlarndakullanlr.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Atom_a%C4%9F%C4%B1rl%C4%B1%C4%9F%C4%B1http://tr.wikipedia.org/wiki/Atom_a%C4%9F%C4%B1rl%C4%B1%C4%9F%C4%B1


3/24

Tungstenin Kullanm AlanlarTungustenin ilk nemli kullanm tungsten-mangan eliinin yapm ile ortaya

kmtr. Tungsten maddeleri kullanmlarna gre 4 ana grubta toplanabilir.

1. Kesici ve kaplamaya dayankl maddeler,2. tme rnleri,3. Aletler, kalp elikleri, speralamlar, demirsiz alamlar iindeki alam

bileeni,4. eitli kimyevi maddeler ve metalurjik olmayan uygulamalar.

Tungsten rnlerinin kullanmalanlar ise;

Tungsten karbit; madencilik ve petrol sanayilerinde, matkaplarda, deliciekipmanlarn kesici ksmlarnda ve krc makinalarda, tamaclk ve elektrikmalzemeleri kaplamasndayaygn olarak kullanlmaktadr. Saf tungsten metal

tozundan yaplan tme rnleri elektrik ve elektronik sanayiindekullanlmaktadr. Tungsten teli, elektrik lambalarnda ve elektronik tplerdekatod olarak kullanlr. Tungsten diskler otomotiv distrbtr noktalarnda vepek ok rnde balant noktas olarak kullanlr.Tungsten metali scak veradyasyon kalkan olarak, x-nbileenleri ve katot n tpleri ve yksek slfrnlarda stc madde olarak da kullanlmaktadr. Tungsten zellikle uaksanayiinde armetal olarak kullanlmaktadr.


4/24

Tungstenin metalurjik olmayan uygulamalar ise;

Tekstil sanayinde kullanlan kimyevi maddeler, boyalar,matlamayan boyalar ve renkli gazlardr. Baz tungsten

bileikleri k yayarlar ve renk maddelerinde, x- nlekranlarda, televizyon tplerinde ve florasanklandrlmasndakullanlr. Sodyum tungstat dapaslanmayengelleyici olarak ve tekstil sanayinde yanmaz madde olarak

kullanlr.


5/24

Tungstenin zellikleri

Tungstenin ok yksek basnlar altnda faz geileri yapabilecei teorikolarak ngrlebilir, ve HMK tungstenin tm basn aralnn zerindesadece kararl modifikasyonda olduu gsterilmitir. Son zamanlarda,elektronik yapsndaki hesaplamalarda termal genleme katsays lineerdeerlendirmesi iin uygulanmtr.

Balama enerjisinin deneysel olarak belirlenmesiekirdek dzeyinde balanma enerjilerinin yksek dorulukla tespitleri

temiz tungsten yzeylerinde ESCA lmlerince uygulanmtr. Elde edilen

balanma enerjileri tabloda zetlenmitir.


6/24

Tungstenin Balanma Enerjisi (eV)


7/24

Yapsal zellikler

a) Kristalografik zellikler

Amorf tungstenin yan sra , , , tungsten olmak zere 3modifikasyonu bilinmektedir.

-tungsten tek istikrarl modifikasyonudur. Hmk yapl kbikkafese sahiptir.

-tungsten yar kararl fazdadr ve 600-700 C civarnastldnda-tungstene dnr. Kbik A 15 kafesine sahiptirve ilk olarak suboksit (W3O) yapsal olarak karakterize

edilmitir.


8/24

-tungsten (Al-tipi YMK kafes yapsna sahip) sadecepskrtlm (sputter) ince katmanlar halinde

bulunmutur ve pskrtmenin en bandaki amorftungsten de 700C zerine stldnda -tungstenyapsna geecektir.


9/24

b) YounlukTungstenin younluu tm metallerin en yksek deerleri

arasndadr. Tam younluksadece aralmasonrasnda eldeedildiinden beri sinterlenmi malzemelerin llenyounluklar nemli lde deiiklik gsterebilir. Gerekller bu nedenle folyo, ince teller, tek kristaller vb.denyaplmtr.

Younluk= 19.3 gr/cm3


10/24

Mekanik zellikler

Tungstenin mekanik zellikleri olduka saf tek kristallerolduu srece yapsal (esas) kabul edilebilir. Polikristaltungsten teknik adan en nemli formu olup ak ara enyksek oranda kullanlan metaldir. Bu zellikler kuvvetle ikiana faktrden etkilenir.

Mikroyap

Varlk, konsantrasyon ve emprite unsurlarnnbileimi


11/24

a) Mikroyap Bir tungsten rneininmikroyaps mekanik zelliklerini geni

yelpazede etkileyen, hazrlk tipi(toz metalurjisi, ark dkm,erimi elektron n, rafine edilmi blge, kimyasal buharbiriktirme) ve sonraki almalara (deformasayon, tavlama,yeniden kristalleme)baldr.

Toz metalurjisi ilemi srasnda kristal yapnn boyut ve eklisinterleme koullar, deformasyon tipi ve derecesi ve ara veson tavlama sreleri ile kontrol edilebilir. Bu ekilde, arzuedilen mekanik zelliklere sahip malzeme retmek mmknolmaktadr.


12/24

Genel olarak aadakikurallarbulunmaktadr:

lenmiyap, deformasyon ynnde olumuuzam kristaller,tavlanm veya kristalize edilmiten daha gldr. zellikle budeformasyon ynnde mukavemet iin de geerlidir.

Dk alma scakl ve daha fazla enerji deformasyon

srasndadepolanr. Tane boyutu daha klr, mukavemet deeri daha da byr

Farkl retim sreleri (ekstrzyon, haddeleme, dvme), farklverim zellikleri ve hatta son almasonrasndaergimi ark ve

(T/M) malzemelerin zelliklerinin kkeni ile ilgili farkllklarorada kalr.


13/24

b) Empriteler

Yabanc elementler tungstende farkl durumlarda

bulunabilir. Homojen ya da yar-homojen bir ekildedalm yabanc elementler kat zeltide oluabilirveya segregasyona urayabilirler. lkdurumda, atlaa ait pozisyonlarda kristalkafes ve atomlarnn d elemannn atomuile ikame tungsten atomu arasnda ayrmyapmak gerekir.

Heterojen empriteler (hammadde, yabanc maddeparacklar) sksk difzyon blgeleriyle birlikteyabanc fazlara veyaboluklara sebep olmaktadrlar.


14/24


15/24

Elastik zellikler

Esneklik konusunda en azndan oda scaklnn

altnda tungsten yaklak olarak izotropik davranr.24C de anizotropi katsays A = 1.010 20Cdekielastisite sabitleri aadaverilmitir.(E=390-410 Gpa)

Sertlik Tayini dnya apnda retim kontrollerinde

mukavemetin bir ls olarak kullanldndan sertliklm yapmak kolaydr. lmler bir tesisde alnd

srece herhangi bir karlatrma uygunolabilmektedir.


16/24

ok kristal yapl Tungstenin almascaklklarna gre makro vickers sertlik

deerleri :


17/24


18/24

DkScaklkKrlganl Dk scakllarda ekme gerilmelerine maruz

kaldnda yk altnda tungsten krlgan bir biimdedavranr. Bu davran snek gevrek gei scaklolarak adlandrlan belirli bir gei scaklnnzerinde deiir.

Dk scaklklardaki polikristalin tungstenin

krlganl tane snrlarnn zayf oluunabalanabilir.

Tungsten tellerin mukavemeti ve teorik mukavemeti

Polikristalin ubuklarn oda scaklndaki nihaigerilme mukavemetleri 580-1470 mPa aralndadr.Souk deformasyon bunu nemli ldeartrabilmektedir.


19/24

TUNGSTEN METALNNKMYASALZELLKLER

Tungstenin uygulamalarnda ana yn zellikleri arasndasaf fiziksel nitelikleri olmasna ramen (yksek ergime

noktas, yksek younluk ve dk buhar basnc vb.)kimyasal zellikleri ok zel bir neme sahiptir. nkbunlar metalin uygulama alanlarn eitli ortamlarailikin belirler ve snrlar. Tungsten metali sadece ortascaklkta, kuru ve nemli havada kararldr. 400 santigrad

derece civarnda oksitlenmeye balar. Oksit tabakasyoun deildir ve daha fazla oksidasyona kar herhangibir koruma salamaz.

Berilyum ve seryumun yannda tungstenle reaksiyona

giren elementler Periyodik tablonun 4 ila 7.gruplarndayounlamtr. Burada yakn homojenlik aralklarylaikili intermetalik bileenleri ve ok geni aralkl fazlarbulmak ayrcakatznrl ilgili ikili sistemin zenginyanlarnadorudeitirmektedir.


20/24


21/24

Sulu zeltilerle Tepkimeleri

Kimyasal bileiklerin sulu zeltilerinin ou sadece

tungstenin yzeyine saldrr. Bu saf su ata ilezellikle seyreltilmi zelti olarak dnldndekarlatrlabilir.


22/24


23/24


24/24

Documents

Refrakter Metaller