Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2014 geïntegreerde jaarverslag
re
mg
ro
be
pe
rk
20
14
ge
ïnt
eg
re
er
de
jaa
rv
er
sla
g
v e r d e r e I n l I g t I n gHierdie geïntegreerde jaarverslag is gepubliseer as deel van ’n stel verslae rakende die finansiële jaar geëindig 30 junie 2014,
wat almal op die maatskappy se webwerf www.remgro.com beskikbaar is.
2014 FInansIËle jaarstate
2014 volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
skep vanaandeelHoUers-Waarde sedert 1948
b e l e g g e r s I n s t r U m e n t e
kruisverwysing na toepaslike gedeeltes in hierdie verslag
aflaai van ons webwerf: www.remgro.com
besigtig meer inligting op ons webwerf: www.remgro.com
sal u neem na inligting wat geskik is om besigtig te word op u slimfoon.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 1 |
InHoUd
besIgHeIdsoorsIg
remgro se benaderIng tot versl agdoenIngOmvang en grense van verslag, eksterne oudit en gerusstelling en betekenisvolle gebeure 2
FInansIËle HooF trekke 3
groepproFIelOpsomming van die maatskappy se besigheid, groepstruktuur, geskiedenis,
ons besigheidsmodel, eienaarskapstruktuur, begrip vir die besigheid van ’n beleggingshouermaatskappy, en kerndoelwitte en vernaamste geïntegreerde risiko’s
4
ses ja ar- oorsIg en a andelestatIstIek 12
dIreksIe en lede van komItees 14
UIt voerende bestUUrstrUk tUUr 16
a andeelHoUersdagboek en ma atsk appY- InlIgtIng 17
verslae aan aandeelHoUers
voorsIt ter se versl ag 18
HooFUIt voerende be ampte se versl ag 21
HooF FInansIËle be ampte se versl ag 26
beleggIngsoorsIg 34
bestUUr en volHoUbaarHeId
korpor atIe We bestUUrsversl ag 65
rIsIkobestUUrsversl ag 72
ma atsk aplIke-en-e tIesekomItee versl ag 78
verkorte volHoUbare ont WIkkelIngsversl ag 80
vergoedIngsversl ag 89
FInansIËle verslag
verkorte FInansIËle state 97
kennIsge WIng a an a andeelHoUers 123
verdUIdelIkende notas bY dIe kennIsge WIng a an a andeelHoUers 129
aksIe van aandeelHoUers vereIs
volmagvorm AANGEHEG
| 2 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
remgro se benaderIng tot verslagdoenIngdie 2014 geïntegreerde jaarverslag verskaf ’n holistiese oorsig van remgro se besigheidsmodel en oor hoe die maatskappy, asook beleggings, bestuur word. In hierdie opsig is die hooffokus om ’n volledige ontleding van ons besigheid te gee ten einde die inligtingsbehoefte te bevredig van sleutelbelanghebbendes wat die geïnte- greerde jaarverslag gebruik. om seker te maak dat alle wesentlike kwessies hanteer word wat ons, ons aandeel-houers en ander belanghebbendes raak, word ook oor die volgende sake gerapporteer:
} ons sakemodel; en
} ons belangrikste besigheidsrisiko’s, soos deur die geïn te-greerde risikobestuursproses ge ïden tifiseer.
die inligting wat aldus verskaf word, het ten doel om aan-deelhouers ’n goeie begrip te gee van die groep se impak op finansiële, maatskaplike, omgewings- en ekonomiese gebied en hulle in staat te stel om remgro se vermoë te beoordeel om waarde te skep vir belanghebbendes en dit te behou.
Hierdie geïntegreerde jaarverslag is opgestel ooreen-komstig Internasionale Finansiële rapporteringstandaarde, die noteringsvereistes van die jse beperk, sowel as die maatskappywet (nr. 71 van 2008), soos gewysig, waar van toepassing. verslagdoening oor volhoubaarheid is gebaseer op die beginsels en aanbevelings aangaande geïntegreerde volhoubaarheidsrapportering soos vervat in die king-verslag oor bestuur vir suid-afrika 2009 (king III). die aanbevelings vervat in die internasionale geïntegreerde rapporteringsraamwerk is ook kennis van geneem en, waar moontlik, toegepas.
die geïntegreerde jaarverslag sluit slegs ’n verkorte weergawe van die volhoubare ontwikkelingsverslag, asook verkorte finansiële state, in. die volledige volhoubare ont-wikkelingsverslag en finansiële jaarstate ten opsigte van die jaar onder oorsig, is op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com beskikbaar.
remgro het die meerderheid van die beginsels vervat in king III toegepas – ’n opsomming van alle beginsels van king III wat nie toegepas is nie, word op bladsy 65 in die korporatiewe bestuursverslag aangebied. ’n Inhouds- opgawe oor die toepassing van alle king III-beginsels is op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com gepubliseer.
omvang en grense van ons verslag
remgro is ’n beleggingshouermaatskappy en daarom dui alle verwysings na “die groep“ in hierdie konteks op die maatskappy en sy filiale. openbaarmaking is gevolglik beperk tot daardie ondernemings waar die groep beheer uitoefen oor finansiële en bedryfsbeleid, behalwe waar sodanige ondernemings die relevante inligting in hul eie jaarverslae publiseer.
sedert die verkoop van tsb sugar rsa eiendoms beperk (tsb) aan rCl Foods beperk (rCl Foods) in januarie 2014, beskik remgro slegs oor twee hoofbedryfsfiliale, naamlik rCl Foods en Wispeco Holdings eiendoms beperk
(Wispeco). aangesien rCl Foods (’n 78%-filiaal) op die jse genoteer is, is volledige inligting oor sy finansiële, volhoubare en maatskaplike vertoning op die webwerf www.rclfoods.com beskikbaar. vanaf 30 junie 2014 sal rCl Foods se verslag doening ook tsb insluit.
Wispeco is ’n ongenoteerde volfiliaal wat op ’n ge-desentraliseerde grondslag as ’n onafhanklike onderneming bedryf en bestuur word en oor ’n outonome direksie be-skik. gegrond op bogenoemde, en die feit dat Wispeco slegs 0.62% van remgro se instrinsieke netto batewaarde verteenwoordig, word net ’n verkorte “nie-finansiële” open-baarmaking gedoen ten opsigte van Wispeco se maatskap-like en omgewingsvertoning. dit is in ooreenstemming met remgro se verslagdoening oor die finansiële vertoning van maatskappye waarin hy belê het.
In navolging van die filosofie hierbo, bestuur remgro alle maatskappye waarin belê word op dieselfde gedesentraliseerde grondslag, ongeag of dit filiale, geas-sosieerdes of gesamentlike ondernemings is. daarom word inligting wat verband hou met die maatskaplike en omgewingsvertoning van filiale, geassosieerdes en gesamentlike ondernemings, waar remgro nie bedryfs-beheer uitoefen nie, nie volledig deur hierdie verslag gedek nie. Inligting word egter wel verskaf in gevalle waar wesentlike volhoubare ontwikkelingskwessies ter sprake is.
tensy anders aangedui, hou alle openbaarmaking met betrekking tot maatskaplike en omgewingsvertoning slegs verband met remgro se werksaamhede by sy hoofkantoor op stellenbosch.
eksterne oUdIt en gerUsstellIng
die gekonsolideerde finansiële jaarstate is deur die onafhanklike eksterne ouditeure, pricewaterhouseCoopers geïnk., in ooreenstemming met Internasionale ouditstan-daarde, geoudit. die verslag van die eksterne ouditeure met betrekking tot die verkorte gekonsolideerde finansiële jaarstate is op bladsy 107 van die geïntegreerde jaarverslag ingesluit.
verskeie ander vrywillige eksterne akkrediterings-, sertifiserings- en gerusstellingsinisiatiewe word in die groep gevolg. Hierdie inisiatiewe is aanvullend tot die gekombineerde gerusstellingsmodel soos in die geïn-tegreerde jaarverslag uiteengesit. ons glo dat dit bydra tot die gehalte en betroubaarheid van die inligting wat verskaf word. verwys na die verkorte volhoubare ont-wikkelingsverslag op bladsy 80 vir verdere inligting.
betekenIsvolle gebeUre gedUrende dIe verslagtYdperk
geen betekenisvolle gebeurtenis het gedurende die verslag tydperk of daarna plaasgevind wat ’n noemens-waardige invloed op die grootte, struktuur of eienaarskap van die groep gehad het nie. verwys na die hoof- uitvoerende beampte se verslag op bladsy 21 vir ’n opsomming van die belangrikste beleggings bedrywighede in die jaar onder oorsig.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 3 |
BESIGHEIDSOORSIG
WesensverdIenste per aandeel UItgeslUIt medIClInIC HerFInansIerIngskoste
+20.5%
Jaar geëindig30 Junie
2014
jaar geëindig30 junie
2013Hersaamgestel
%verandering
Wesensverdienste R6 635m r4 196m 58.1– per aandeel 1 292.4c 817.1c 58.2
Wesensverdienste, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste R6 635m r5 508m 20.5– per aandeel 1 292.4c 1 072.6c 20.5
Dividende per aandeelgewoon 389.00c 346.00c 12.4– tussen 156.00c 145.00c 7.6– Finaal 233.00c 201.00c 15.9
Intrinsieke netto batewaarde per aandeel R245.96 r204.83 20.1
Remgro-aandeelprys op 30 Junie R230.00 r189.95 21.1
Persentasie diskonto teenoor intrinsieke netto batewaarde 6.5% 7.3% (11.0)
Korporatiewe maatskaplike besteding (KMb) (R miljoen)– by die kern 23 14– deel van kmb gespandeer deur maatskappye waarin belê is 71 56
bbSEb-telkaart – bydraervlak 5 5
Plek in koolstofopenbaarmakingsprojek Gesamentlik 2de (Klimaat-open-
baarmaking Leierskaps-
indeks)
gesamentlik 4de (Klimaat-open-
baarmaking Leierskaps-
indeks)
Insluiting in JSE SRI-indeks Ja ja
FInansIeel
nIe-FInansIeel
geWone dIvIdend per aandeel
+12.4%
IntrInsIeke netto bateWaarde per aandeel
+20.1%
FInansIËle HooFtrekke
| 4 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
groepproFIel
remgro beperk* Is ’n beleggIngs- HoUermaatskappY* remgro of die maatskappy
ons besIgHeId
remgro, wat oorspronklik in die 1940’s deur wyle dr anton rupert as ’n tabakvervaardiger tot stand gebring is, se
beleggings portefeulje het aansienlik uitgebrei en bestaan tans uit meer as 30 maatskappye waarin belê is. die maatskappy
is op die johannesburgse aandelebeurs (jse), wat in suid-afrika deur die jse beperk bedryf word, onder “nywerhede –
gediversifiseerde nywerhede“ genoteer, met die aandelekode “rem“.
ons belange bestaan hoofsaaklik uit beleggings in die volgende industrieë:
bANKWESE
VERSEKERING
GESONDHEIDSORG
INfRAStRuKtuuR
NYWERHEID
MEDIA EN SPORt
VOEDSEL, DRANK EN HuISHOuDELIKE SORG
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 5 |
BESIGHEIDSOORSIG
groepproFIel
REMGRO BEPERK (BElanGRiKstE BElEGGinGs)
voedsel, drank en huishoudelike sorg
Unilever suid-afrika
distell
rCl Foods
bankwese
rmbH
Firstrand
gesondheidsorg
mediclinic
versekering
rmI Holdings 30.3%
nYwerheid
air products south africa
kagiso tiso Holdings
total south africa
pgsI
Wispeco
infrastruktuur
grindrod
CIv groep
seaCom
persentasies verteenwoordig die effektiewe belange gehou. bylae a en b in die finansiële verslag gee meer besonderhede van filiaalmaatskappye en beleggings.
ander beleggings
business partners
tesourie- en bestuursdienste
remgro Finansieringskorporasie
remgro bestuursdienste
remgro International – jersey
100%
100%
100%
media en sPort
sabido
premier team Holdings
stellenbosch academy of sport
31.9%
100%
50.0%
op 30 JUNiE 2014groepstrUktUUr
25.8%
31.0%
42.1%
50.0%
34.7%
24.9%
37.7%
100%
22.6%
50.7%
25.0%
42.7%
27.9%
4.0%
77.7%
| 6 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
groepproFIel
rembrandt se oorsese tabakbelange is in 1972 gekonsolideer in rothmans International, wat op die londense aandelebeurs genoteer was.
sedert die jare sewentig het rembrandt sy belange buite tabak en drank uitgebrei deur beleggings te maak in verskeie ander ekonomiese sektore in suid-afrika, waaronder bankwese en finansiële dienste, mynbou, drukwerk en verpakking, mediese dienste, ingenieurswese en voedselbelange.
remgro se ontstaangeskiedenis dateer uit die veertigerjare van die vorige eeu toe die groepstigter, dr anton rupert, die tabakmaatskappy voorbrand in johannesburg, suid-afrika, tot stand gebring het. dit was die voorloper van rembrandt groep beperk (rembrandt). rembrandt is in 1948 geïnkorporeer.
rembrandt het die suid-afrikaanse sigaret- en tabak bedryf in 1948 betree en in die vyftigerjare na die buiteland uitgebrei en verskeie internasionale vennootskappe gevestig.
rembrandt se belange in die wyn- en spiritualieë-bedryf dateer ook uit die 1940’s toe dr rupert en mnr d W r Hertzog distillers korporasie gestig het.
rembrandt is in 1956 op die jse beperk suid-afrika genoteer.
’n skeiding tussen die binne- en buitelandse belange van rembrandt is bewerkstellig deur die totstand koming in 1988 van Compagnie Financière richemont ag (richemont) – ’n swit serse genoteerde luuksegoedere-groep wat handelsmerke soos Cartier, dunhill en mont blanc ingesluit het en toe ook ’n aandeel in rothmans International bekom het.
gedurende 1993 was rembrandt ’n medestigter in suid-afrika se eerste selfoonmaatskappy vodacom, wat uiteindelik in 2006 deur venFin beperk (venFin) verkoop is. In 1995 het rembrandt en richemont hul tabakbelange saamgevoeg in rothmans International, in daardie stadium die vierde grootste sigaretvervaardiger in die wêreld. dit is toe gedenoteer en in 1999 is hierdie belange met dié van british american tobacco plc (bat), die wêreld se naasgrootste sigaretvervaardiger, saamgesmelt. sedertdien was die belegging in bat gehou deur ’n gesamentlike houermaatskappy waarin rembrandt (nou remgro) en richemont onderskeidelik ’n belang van 33¹/³% en 66²/³% gehou het. na hierdie herstrukturering het rembrandt uitsluitlik ’n beleggingshouermaatskappy geword.
die herstrukturering van rembrandt is in september 2000 verder gevoer toe die suid-afrikaanse beheerstruktuur, bestaande uit vier genoteerde maatskappye, plek gemaak het vir slegs twee genoteerde maatskappye, remgro en venFin. na die herstrukturering het remgro rembrandt se gevestigde belange in tabak, finansiële dienste, mynwese en nywerheid verteenwoordig, terwyl die telekommunikasie- en tegnologiese belange in venFin gehuisves was.
gedurende november 2008 het remgro sy belegging in bat aan aandeelhouers ontbondel by wyse van ’n tussendividend in specie ten bedrae van ’n totale bedrag van r55.2 miljard. ná die bat-ontbondeling het die groep se oorblywende belange hoofsaaklik bestaan uit beleggings in bankwese en finansiële dienste, drukwerk en verpakking, motorkomponente, glasprodukte, mediese dienste, mynwese, petro-leumprodukte, voedsel, wyn en spiritualieë en verskeie ander handels-merkprodukte.
op 30 junie 2014 het die waarde van die ontbondelde bat-aandele tot r130.0 miljard toegeneem.
gedurende november 2009 het remgro en venFin weer saamgesmelt, wat media- en tegnologiebelange by die groep se beleggings gevoeg het.
66 jaar van sake doen
1940’s
1950’s
1970’s
1980’s
1990’s
2000
2008
2009
maatskappYgeskIedenIs
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 7 |
BESIGHEIDSOORSIG
groepproFIel
eIenaarskapstrUktUUr
ons besIgHeIdsmodel
daar moet beklemtoon word dat bogenoemde bestuurs-filosofie vir alle beleggingsmaatskappye geld, ongeag die vlak van beheer wat uitgeoefen kan word.
aandeelhouersooreenkomste bestaan vir remgro se geassosieerdes en gesamentlike ondernemings waar daar ook ander groot aandeelhouers betrokke is. Hierdie oor-eenkomste beskerm die maatskappy se regte as aandeel-houer en beperk risiko’s tot ’n minimum. Ingevolge hierdie ooreenkomste het remgro ’n besluitnemingsbetrokken- heid by ’n duidelik omskrewe lys kernaangeleenthede wat hierdie ondernemings raak, soos die aanstelling of verwydering van direkteure, kapitaalstruktuur, besigheid-strategie, groot kapitale uitgawes, asook same smeltings, verkrygings en vervreemdings.
as ’n aandeelhouer van die maatskappye waarin belê word, oefen remgro ook sy aandeel houersregte uit om sover as moontlik te verseker dat die betrokke ondernemings aan sy vereistes voldoen ten opsigte van sake soos bestuur, interne beheer, finansiële bestuur, risikobestuur, wetlike nakoming, veiligheid, gesondheids- en omgewingsbestuur, interne oudit, etiese bestuur, inligtingsbestuur, verhoudinge met belang hebbendes en volhoubaarheid.
remgro het ’n belang in twee bedryfsfiliale, te wete rCl Foods (genoteer) en Wispeco (ongenoteer). vanweë sy filosofie van gedesentraliseerde bestuur, het beide hierdie maatskappye selfstandige direksies en bestuurstrukture en oefen remgro slegs sy invloed uit deur nie-uitvoerende verteen woordiging in die direksies van hierdie maatskappye.
remgro se ander beleggings bestaan uit beide genoteerde en ongenoteerde maatskappye wat nie deur remgro beheer word nie en wat meesal geassosieerde maat-skappye en gesamentlike ondernemings is vanweë die aansienlike invloed of gesamentlike beheer wat remgro deur sy direksieverteenwoordiging uitoefen. Waar remgro nie direksieverteenwoordiging het nie, word beleggings as portefeuljebeleggings hanteer.
remgro bestuur sy beleggings op ’n gedesentraliseerde grondslag en sy betrokkenheid is hoofsaaklik gemik op steunverlening, eerder as inmenging in die dag-tot-dag-bestuur van sake-eenhede. die direksie van remgro beperk beskou dit in die beste belang van alle betrokkenes om die gedesentraliseerde besigheidsmodel te respekteer, asook die feit dat hierdie besighede aparte wetlike entiteite verteenwoordig. die steun wat aan beleggingsmaatskappye verleen word, kan in die vorm van strategiese, finansiële en bestuursdienste wees, of die ontsluiting van waarde deur ’n gunstige omgewing vir moontlike transaksies te skep.
Hoe beleggIngs bestUUr Word
gewone aandele sonder Pariwaarde b-gewone aandele sonder Pariwaarde
genoteer op die jse ongenoteer
481 106 370 gewone aandele sonder pariwaarde
elke gewone aandeel het een stem
35 506 352 b gewone aandele sonder pariwaarde
elke b-gewone aandeel het tien stemme
alle ongenoteerde b-gewone aandele word deur rembrandt trust eiendoms beperk (rembrandt trust) gehou, ’n maatskappy wat in suid-afrika geïnkorpo-reer is en as voertuig vir die rupert-gesinsbelange in remgro dien. op 30 junie 2014 was die ongenoteerde b-gewone aandele geregtig op 42.61% (2013: 42.64%) van die totale aantal stemme van aandeelhouers van
die maatskappy.
remgro se uitgereikte aandelekapitaal bestaan uit die volgende twee klasse aandele:
’n ontleding van die grootste aandeelhouers verskyn op bladsy 120 en 121.
| 8 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
GROEPPROFIEL
bestaande kultuur en etiek van die direksie en bestuurspan
verwag beleggingsopbrengste groter as remgro se geweegde gemiddelde koste van kapitaal
ekologiese voetspoor van die onderneming
lewensvatbaarheid van produkte en dienste en die lewensiklus daarvan
maatskaplike verantwoordelikheidsin van die onderneming
klem op beleggings wat ’n betekenisvolle bydrae tot remgro se verdienste gaan maak
beduidende invloed en direksie verteenwoordiging is geïntegreer
voorkeur vir ongenoteerde beleggings
beleggings in genoteerde ondernemings waar remgro waarde oor die lang termyn kan identifiseer
Fokus op suid-afrikaanse beleggings en ander afrika-lande deur maatskappye waarin geïnvesteer is
oorweeg beleggings in ander lande op ’n oppor tunis-tiese grondslag
toekomstige sektorfokus:
} Finansiële dienste
} voedsel, drank en huishoudelike sorg
} gesondheidsorg
} Infrastruktuur
}media
BElEGGinGsFilOsOFiE
remgro belê in besighede wat voortreflike verdienste en dividendgroei oor die lang termyn kan lewer. dit behels die verkryging van betekenisvolle belange in maatskappye om ’n beduidende invloed te kan uitoefen. goeie bestuur is ’n belangrike beleggingsmaatstaf. remgro fokus op die suider-afrikaanse mark, maar internasionale geleenthede, saam met gerespekteerde vennote sal oorweeg word. remgro gaan strategiese verbintenisse op ’n vennootskapsgrondslag aan en beywer hom om, waar moontlik, waarde toe te voeg. die doel is om voortreflike opbrengste by wyse van volhoubare dividend- en kapitaalgroei aan aandeelhouers te verseker.
remgro se beleggingstrategie
beleggingsmaat-stawwe (sal onder andere insluit)
4
4
5
5
6
7
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 9 |
GROEPPROFIEL
BESIGHEIDSOORSIG
begrIp vIr dIe besIgHeId van ’n beleggIngsHoUermaatskappY
algemeen
die besigheid van ’n beleggingshouermaatskappy verskil aansienlik van dié van ’n bedryfsmaatskappy. In laasgenoem-de geval word produkte en/of dienste teen ’n sekere bruto winsmarge verkoop, waardeur inkomste en kontantinvloei vir die betrokke onderneming verkry word. sterk kontant- vloei en aandeelhouerswaarde word gevolglik geskep deur inkomste te verhoog, uitgawes te verlaag en bedryfs-doeltreffendhede te optimaliseer. dit verhoog die netto wins waaruit dividende aan aandeelhouers betaal kan word.
In die geval van ’n beleggingshouermaatskappy word geen produkte en/of dienste verkoop nie. dit, saam met die spesifieke rekeningkundige hanter ing wat vir verskillende klasse beleggings vereis word in terme van Internasionale Finansiële rapporteringstandaarde, het die effek dat die netto wins van ’n beleggingshouermaatskappy nie altyd ’n billike weerspieëling van sy onderliggende kontantvloei en finansiële welstand is nie. net so sal die verskil in netto wins tussen verslagtydperke nie altyd ’n goeie aanduiding wees van die tendens in dividendbetalings aan aandeelhouers nie. die waarde en vertoning van die onderliggende beleg-gings, eerder as die bedrywighede op houermaatskappyvlak, sal in ’n groot mate die waarde bepaal wat deur beleggings-houermaatskappye vir aandeelhouers geskep word.
In die afdeling hieronder word meer inligting oor die volgende verskaf:
} Hoe ons ons geld maak; en
} Uitkerings aan aandeelhouers.
Hoe ons ons geld maak
om te weet hoe remgro sy geld maak, moet sy gerap-porteerde resultate eerstens verstaan word.
remgro se statutêre gerapporteerde netto wins bestaan hoofsaaklik uit die volgende:
} gekonsolideerde resulate van sy bedryfsfiliale, te wete rCl Foods, Wispeco en tsb (direk tot 31 desember 2013 en daarna indirek deur rCl Foods);
} ekwiteitsverantwoorde resultate van sy beleg gings in geassosieerdes en gesamentlike ondernemings, bv. Firstrand, rmbH, rmI en mediclinic, die vier grootste bydraers tot netto wins;
} Wins gerealiseer met die verkoop/distribusie van be-leggings;
} dividende ontvang van maatskappye waarin belê is en wat nie as filiale, geassosieerdes en gesamentlike ondernemings geklassifiseer is nie, bv. die milestone China Funds;
} rente ontvang op kontant voorhande;
} netto korporatiewe koste, insluitende vergoeding en ander voordele betaal aan werknemers; en
} belasting.
soos uit bogenoemde blyk, word dividende ontvang van bedryfsfiliale, geassosieerdes en gesamentlike onder-nemings nie in remgro se gerapporteerde netto wins ingesluit nie. daarby word enige gerealiseerde wins op die verkoop/distribusie van beleggings ook by die ge-rapporteerde wesensverdienste uitgesluit.
as beleggingshouermaatskappy, en in teenstelling met die hantering van resultate ingevolge rekeningkundige standaarde, bestaan die beste beraming van remgro se wins op houer maatskappyvlak (“by die kern“), volgens ons mening, uit die volgende:
} dividende ontvang van maatskappye waarin belê is;
} rente ontvang op kontant voorhande;
} Wins/verlies ontvang by die realisering van beleg gings;
} netto korporatiewe koste, insluitende die ver goeding en ander voordele betaal aan werknemers;
} belasting betaal; en
} Wisselkoersveranderinge op buitelandse kontant.
die netto resultaat van bogenoemde is ongeveer die kontant gegenereer wat by die kern beskikbaar is om nuwe beleggings te maak en/of dividende aan aandeel-houers te betaal.
gegewe die aard daarvan as ’n beleggingshouer-maatskappy, en die aansienlike kontant wat beskikbaar is, word kontantbestuur en die beheer van tesourierisiko’s as baie belangrik beskou. dit sluit die bestuur van bewegings in buitelandse wisselkoerse in, wat in meer besonderhede in die hoof finansiële beampte se verslag behandel word op bladsy 26. verwys ook na bladsy 30 vir ’n gedetail- leerde ontleding van “kontantbewegings by die kern“ vir die jaar onder oorsig.
remgro beoordeel sy vertoning verder aan die hand van die toename in sy intrinsieke netto batewaarde. dit meet die groei in die onderliggende waarde van die onderskeie maatskappye waarin belê is. verwys na die hoofuitvoerende beampte se verslag op bladsy 21 vir ’n meer gedetailleerde ontleding van remgro se intrinsieke netto batewaarde.
UItkerIngs aan aandeelHoUers
dividende aan aandeelhouers word befonds uit dividend-inkomste en rente ontvang by die kern.
ten opsigte van normale dividende aan aandeelhouers, is dit die doel van die maatskappy om aandeelhouers te voorsien van ’n konstante jaarlikse dividendvloei, wat hulle ten minste teen inflasie beskerm, deur die ekonomiese siklusse.
soos in die verlede, in spesiale omstandighede, sal die maatskappy ander uitkerings in die vorm van spesiale dividende of die ontbondeling van beleggings aan aan-deelhouers oorweeg.
| 10 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
groepproFIel kerndoelWItte en vernaamste geïntegreerde rIsIko’s
remgro se kerndoelWItte
bestuur met die doel om waardeskepping en volhoubare groei te maksimeer
om eties sake te doen
ons fokus op die skepping van aandeelhouers waarde en volhoubare groei deur in onder nemings te belê wat voortreflike groei in verdienste en dividende oor die lang termyn kan voorsien.
Deur altyd die impak van die maatskappy se strategie op die kommersiële volhoubaar heid daarvan, die indirekte impak op die gemeenskap waarin hy sake bedryf en die omgewing in aanmerking te neem en sodoende as ’n verantwoordelike korporatiewe burger en belegger op te tree;
Hierdie doelwit word ondersteun deur Remgro se beleggingsfilosofie en strategie, asook sy begrip van al die risiko’s en geleenthede verbonde aan die groep se beleggingsportefeulje.
Leierskap gegrond op ’n etiese fondasie lei tot ’n kultuur van etiese en morele gedrag en die nakoming van wette, reëls, kodes en standaarde; en
Daardeur die onderneming as ’n voorkeurbeleggingsvennoot te posisioneer.
Hierdie risiko’s en geleenthede word deurlopend opgeweeg teen die risikoaptyt en risikodraende vermoë, soos deur die direksie bepaal.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 11 |
GROEPPROFIEL
BESIGHEIDSOORSIG
remgro se drie vernaamste risiko’s word hieronder saamgevat. ’n meer omvattende ontleding van ons risikobestuursproses
word in die risikobestuursverslag gegee, terwyl die belangrikste finansiële risiko’s, insluitende dié wat verband hou met die
wêreld ekonomie en wisselkoerse, in die verslag van die hoof finansiële beampte behandel word.
rIsIko konteks
die vernietiging van waarde deur die swak bestuur van bestaande beleggings, insluitende die bestuur
van die maatskappye waarin belê is.
die suksesvolle bestuur van beleggings is afhanklik van goeie insig in die besigheid van die maatskappye waarin belê word en ook in die identifisering van die mees geskikte remgro-bestuurders om die maatskappy in die direksies van hierdie ondernemings te verteenwoordig.
die verlies van waarde of die geleentheid om waarde te skep weens oneffektiewe of ondoeltreffende
identi f i sering of verkryging van nuwe beleggings of disinvestering uit bestaande beleggings.
gesonde beleggingsevalueringsprosesse en gekwali-fiseerde personeel moet in plek wees om swak beleggings- en disinvesteringsbesluite te voorkom. die beoordeling van nuwe senior aanstellings en opvolgbeplanning is dus deurslaggewend vir die sukses van die maatskappy.
verhoogde landrisiko weens arbeidsonrus, die stygende lopende rekening- en begrotingstekort en
gevolglike gevaar van laer staatskredietgraderings.
die direksies van beleggingsmaatskappye fokus in ’n toenemende mate op die oplossing van dringende aangeleenthede soos, buitelandse valutarisiko, arbeidsonrus, wetgewing en regulatoriese aangeleenthede en toename in misdaad, deur strategiese en/of beheerprosesse.
vernaamste geïntegreerde rIsIko’s
die volgende aspekte word as fundamenteel vir volhoubare groei en welvaartskepping beskou:
remgro se grootte en invloed stel hom in staat om beduidende belange te bekom in onder-nemings wat groot genoeg is om ’n wesentlike uitwerking op remgro se resultate te hê.
’n gesonde staat van finansiële stand stel remgro in staat om nuwe beleggings te maak of om sy belang te verhoog in beleggings wat goed presteer of om groei-geleenthede te befonds deur middel van aandeelhouerlenings.
die vermoë om waarde toe te voeg tot maatskappye waarin belê word deur middel van bekwame en ervare bestuurders.
vernaamste geïntegreerde volHoUbaarHeIdsdrYWers
| 12 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
gekonsolideerde state van finansiële stand
vyftienmaandeJaar jaar jaar
geëindig geëindig geëindig geëindig jaar geëindig31 maart30 Junie 30 junie 30 junie 30 junie
R miljoen
2014 2013Her-
saamgestel
2012 2011 2010 2009
Wins/(verlies) voor inagname van die onderstaande (18) 520 1 169 989 1 044 1 218nie-herhalende en kapitale items en waardedalings 73 (112) 4 126 2 327 (188) 40 345gekonsolideerde wins voor belasting 55 408 5 295 3 316 856 41 563belasting (57) (261) (462) (480) (309) (945)gekonsolideerde wins/(verlies) na belasting (2) 147 4 833 2 836 547 40 618belang in na-belaste wins van geëkwiteerde beleggings 6 853 4 035 4 532 8 112 2 619 4 806netto wins na belasting 6 851 4 182 9 365 10 948 3 166 45 424nie-beherende belang 66 (3) (81) (107) (106) (94)toeskryfbare netto wins vir die tydperk 6 917 4 179 9 284 10 841 3 060 45 330
Wesensverdienste 6 635 4 196 5 113 5 555 3 355 4 660Wesensverdienste per aandeel (sent) 1 292.4 817.1 994.6 1 082.4 690.1 987.7Wesensverdienste per aandeel van
voortgesette bedrywighede (sent)# 1 292.4 817.1 994.6 1 082.4 690.1 671.5verdienste per aandeel (sent) 1 347.3 813.8 1 805.9 2 112.4 629.4 9 607.9dividende per aandeel (sent)– gewoon 389 346 314 314 209 190
# Gedurende November 2008 is die belegging in British American Tobacco Plc (BAT) as ’n tussendividend in specie aan Remgro- aandeelhouers uitgekeer. Ten einde vergelykbaarheid op ’n jaargrondslag te vergemaklik, word wesensverdienste per aandeel ook vir voortgesette bedrywighede aangebied wat die geëkwiteerde inkomste van BAT uitsluit.
30 Junie 30 junie 30 junie 30 junie 31 maart
R miljoen
2014 2013Her-
saamgestel
2012 2011 2010 2009
eiendom, aanleg en toerusting, biologiese landboubates en beleggingseiendomme 6 157 5 839 3 621 3 270 3 241 2 866
beleggings – geëkwiteer 52 169 45 408 38 321 34 920 28 052 23 795ander nie-bedryfsbates 9 306 8 684 2 358 6 933 7 295 5 430bedryfsbates 11 876 12 575 13 727 10 864 9 470 10 025totale bates 79 508 72 506 58 027 55 987 48 058 42 116totale ekwiteit 68 634 60 645 54 253 52 330 44 083 38 787nie-bedryfslaste 2 199 7 827 981 1 481 1 517 1 172bedryfslaste 8 675 4 034 2 793 2 176 2 458 2 157totale ekwiteit en laste 79 508 72 506 58 027 55 987 48 058 42 116Netto batewaarde per aandeel (Rand) (toeskryfbaar aan ekwiteithouers)– teen boekwaarde 128.56 114.25 103.93 100.37 84.38 80.75– teen intrinsieke waarde 245.96 204.83 152.61 135.97 121.64 99.15
sesjaar-oorsIg en aandelestatIstIek
gekonsolideerde inkomstestate
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 13 |
BESIGHEIDSOORSIG
jaarvyftien
maandeJaar jaargeëindig geëindig geëindig geëindig jaar geëindig
31 maart30 Junie 30 junie 30 junie 30 junie
R miljoen
2014 2013Her-
saamgestel
2012 2011 2010 2009
kontant voortgebring uit/(benut deur) bedrywighede 1 374 1 408 1 313 52 (273) 883kontantvloei voortgebring uit beleggingsopbrengste 3 006 3 147 3 372 2 733 1 531 1 642belasting betaal (135) (236) (431) (407) (144) (280)kontant beskikbaar uit bedryfsaktiwiteite 4 245 4 319 4 254 2 378 1 114 2 245dividende betaal (1 834) (1 745) (1 819) (1 220) (1 006) (2 120)kontantvloei uit bedryfsaktiwiteite 2 411 2 574 2 435 1 158 108 125netto beleggingsaktiwiteite (2 121) (4 635) (495) (671) (1 381) 1 053netto finansieringsaktiwiteite (818) (170) 139 87 (5) 10netto toename/(afname) in kontant
en kontantekwivalente (528) (2 231) 2 079 574 (1 278) 1 188
jaarvyftien
maandegeëindig
Jaar jaargeëindig geëindig geëindig jaar geëindig
31 maart30 Junie 30 junie 30 junie 30 junie2014 2013 2012 2011 2010 2009
geweegde aantal ongenoteerde b-gewone aandele (’000) 35 506 35 506 35 506 35 506 35 506 35 506
JSE beperkgeweegde aantal remgro gewone aandele
uitgereik – ongenoteerde b-gewone aandele uitgesluit (’000) 477 898 478 020 478 584 477 703 450 647 436 292
markkapitalisasie teen einde van tydperk (r miljoen) – alleenlik gewone aandele 110 654 91 386 63 261 53 691 47 148 29 665
prys (sent per aandeel)– laaste dag van tydperk– Hoogste– laagste
23 00023 00018 000
18 99520 10713 168
13 14913 64910 050
11 160 11 5399 100
9 80010 250
6 899
6 75021 401
6 100aantal aandele verhandel (’000) 202 660 254 250 231 837 311 457 310 748 416 657Waarde van aandele verhandel (r miljoen) 39 935 41 975 28 131 32 652 26 117 56 990aandele verhandel/geweegde aantal
gewone aandele (%) 42.4 53.2 48.4 65.2 69.0 95.5aantal transaksies 501 423 436 606 351 209 431 614 284 637 300 257
sesjaar-oorsIg en aandelestatIstIek
gekonsolideerde state van kontantvloei
aandelestatistiek
| 14 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
dIreksIe en lede van komItees
nIe-UItvoerende dIrekteUre
J P ruPert e de la h hertzog J malherbe
onaFHanklIke nIe-UItvoerende dIrekteUre
g t ferreira P k harris n P mageza
f robertson h wessels
UItvoerende dIrekteUre
J J durand w e bührmann l Crouse
P J moleketi m morobe
lede van komItees
oUdIt-en-rIsIkokomItee H Wessels (voorsitter)n p mageza p j moleketiF robertson
beleggIngskomItee j p rupert (voorsitter); l Crouse; j j durand; g t Ferreira; p k Harris; j malherbe
bestUUrsraad j j durand (voorsitter); W e bührmann; l Crouse; p j Uys; n j Williams
vergoedIngs-en-nomInasIekomItee j p rupert (voorsitter); g t Ferreira; p k Harris; F robertson
maatskaplIke-en-etIesekomItee H Wessels (voorsitter); p j Uys; n j Williams
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 15 |
BESIGHEIDSOORSIG
dIreksIe en lede van komItees
nIe-UItvoerende dIrekteUre
J P ruPert (64)
aangestel: 18 augustus 2000
voorsItter
Direkteurskappe: reinet Investments manager sa (voorsitter). Hy het ekonomie en maat-skappyreg aan die Universiteit van stellenbosch gestudeer en het ’n uitgebreide loopbaan in inter nasionale sake, bankwese en finansies. nadat hy vir Chase manhattan bank en lazard Frères in new York gewerk het, het hy rand aksepbank beperk in 1979 gestig. In 1985 het hy by rembrandt groep aangesluit. Hy is die ontvanger van eredoktorsgrade in die regte, ekonomie en handel, is kanselier van die Universiteit van stellenbosch en voorsitter van die vredesparkestigting.
e de la h hertzog (64)
aangestel: 18 augustus 2000
ondervoorsItter
Direkteurskappe: nie-uitvoerende voorsitter van mediclinic International beperk. dr Hertzog dien ook in die direksie van distell groep beperk. Hy het ’n meestersgraad in medi-syne, ’n genootskap van die Fakulteit van anestesiologie en ’n phd (honoris causa) verwerf. Hy is ’n voormalige voorsitter van die raad van die Universiteit van stellenbosch en dien sedert junie 2005 as nie-uitvoerende ondervoorsitter van remgro
J malherbe (58)
aangestel: 11 oktober 2006
Direkteurskappe: Compagnie Financière riche-mont sa en reinet Investments manager sa. Hy het as geok trooieerde rekenmeester gekwa - lifiseer en vir die voorgangerfirma van price-waterhouseCoopers gewerk voordat hy in 1985 by rand aksepbank beperk aangesluit het. Hy sluit in 1990 by die rembrandt groep aan.
onaFHanklIke nIe-UItvoerende dIrekteUre
g t ferreira (66)
aangestel: 4 november 2009
HooF onaFHanklIke dIrekteUr
Direkteurskappe: tans voorsitter van rmb Holdings beperk en rmI Holdings beperk. Hy was betrokke in die finansiëledienste- sektor sedert hy besigheidsgrade aan die Uni-versiteit van stellenbosch verwerf het. vorige voorsitterskappe sluit in: aIg (sa) eiendoms beperk, Firstrand beperk, Firstrand bank beperk, rand aksepbank beperk en die aksep bankiersvereniging van suid-afrika. vorige direkteurskappe sluit in: anglo american korporasie beperk, Firstrand beperk, eerste nasionale bank beperk, glenrand mIb beperk, die nywerheid-ontwikkelingskorporasie, lenco beperk, malbak beperk en momentum lewens beperk. Hy is ’n lid van die beleggings - komitee en die vergoedings-en-nominasie-komitee en ’n trustee van die remgro aandeletrust.
P k harris (64)
aangestel: 28 november 2001
Direkteurskappe: nie-uitvoerende direkteur van Firstrand beperk, Firstrand bank beperk en rmb Holdings beperk. mnr Harris is lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee, die beleggingskomitee en ’n trustee van die remgro aandeletrust. Hy het aan die Universiteit van stellenbosch gegradueer met ’n mComm in ekonomie en finansies. Hy is ’n medestigter van rand Consolidated Investments wat in 1985 beheer van rand aksepbank beperk verkry het. Hy was ook ’n stigterdirekteur van Firstrand na die samevoeging van die finansiëledienste-belange van anglo american Corporation of south africa en rmb Holdings beperk.
n P mageza (59)
aangestel: 4 november 2009
Direkteurskappe: voorheen die hoof bedryfs- beampte van die absa groep. Hy is ’n geoktrooieerde gesertifi seerde rekenmeester en ’n genoot van die vereniging van geok-trooieerde gesertifiseerde rekenmeesters (vggr) vk, sowel as ’n direkteur van verskeie maat skappye, insluitende anglo american platinum beperk, eqstra Holdings beperk, mtn groep beperk, rCl Foods beperk en sappi beperk. Hy het wye ervaring op gedoen in talle uitvoerende poste in die oudit-, finansiëledienste-, vervoer- en die logistiek-sektor. Hy is ’n lid van die oudit-en-risikokomitee.
P J moleketi (57)
aangestel: 4 november 2009
Direkteurskappe: ’n voormalige adjunkminister van finansies van die republiek van suid-afrika en lUk vir finansiële en ekonomiese sake in die gauteng-provinsie, asook direkteur van verskeie maatskappye, waaronder annuity properties beperk, brait south africa, die ontwikkelingsbank van suid-afrika, Harith Fondsbestuurders, mmI Holdings beperk en vodacom groep beperk. Hy beskik oor nagraadse kwalifikasies in ekonomie en bestuur van die Universiteit van londen en die Harvard besigheidskool en het wye internasionale ervaring, strategiese leierskapkwaliteite en diepgaande korporatiewe bestuurservaring in beide die openbare en privaatsektor. Hy is ’n lid van die oudit-en-risikokomitee.
m morobe (57)
aangestel: 18 junie 2007
Direkteurskappe: tot verlede jaar het mnr morobe gedien as die hoofuitvoerende beampte van kagiso media beperk. Hy het sedertdien die rol as voorsitter van die programme to Improve learner outcomes (pIlo) aanvaar, wat tans ’n vooraanstande diensverskaffer is vir die national education Colla boration trust. mnr morobe is ’n toe-gewyde aktivis vir maatskaplike ontwikkeling. Hy het, sedert sy vrylating van robbeneiland in 1982, voortgegaan om homself te betrek – afgesien van vorige rolle in die staatsdiens en private sektor – by verskeie maatskaplike aksies, hoofsaaklik met betrekking tot jeug-ontwikkeling, omgewing en bewaring. Hy dien ook tans in die direksies van WWF-sa, Food and trees for africa (voorsitter), the steve biko Foundation en City Year south africa.
f robertson (59)
aangestel: 28 maart 2001
Direkteurskappe: Uitvoerende ondervoorsitter van brim stone Investment Corporation beperk. mnr robertson en sy sakevennoot het brimstone Investments Corpo ration beperk van ’n beginner-onderneming in 1995 tot ’n jse-genoteerde maatskappy ontwikkel. Hy is ook voorsitter van Commlife Holdings, lion of africa Insurance Company, lion of africa life assurance Company beperk, House of monatic en sea Harvest Corporation eiendoms beperk. Hy is ’n lid van die oudit-en-risikokomitee, die vergoedings-en- nominasie komitee en ’n trustee van die remgro aandeletrust.
h wessels (69)
aangestel: 22 augustus 2008
Direkteurskappe: mnr Wessels is ’n direkteur van keeromstraat 30 beleggings beperk, naspers beleggings beperk, trencor beperk, vredesparkestigting en WWF-sa. as ’n gewese vennoot van pricewaterhouseCoopers en ’n voormalige voorsitter van die bestuursraad van die suid-afrikaanse praktyk gebruik mnr Wessels sy wye ervaring en kennis in sy optrede as finansiële konsultant. Hy beskik oor ’n bComm (Us), str (Unisa) en gr(sa), is voorsitter van die oudit-en-risikokomitee en woon verskeie ander komiteevergaderings op uitnodiging by.
UItvoerende dIrekteUre
J J durand (47)
HooFUItvoerende beampte
brek (Hons), mphil (oxon), gr(sa) diensjare by die groep: 18
Direkteurskappe: discovery Holdings beperk, distell groep beperk, Firstrand beperk, grindrod beperk, mediclinic International be-perk, rCl Foods beperk, rmI Holdings beperk en Unilever south africa Holdings eiendoms beperk.
w e bührmann (59)
beleggIngs
bComm, str, gr(sa)diensjare by die groep: 27
Direkteurskappe: voorsitter van Invenfin eien-doms beperk en ’n direkteur van pembani remgro Infra structure managers eiendoms beperk.
l Crouse (61)
HooF FInansIËle beampte
bComm, str, gr(sa)diensjare by die groep: 6
Direkteurskappe: dark Fibre africa eiendoms beperk, Firstrand beperk, Firstrand bank beperk, mmI Holdings beperk, rmb Holdings beperk en total south africa eiendoms beperk.
| 16 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
remgro beperk se direksie lei en beheer die groep in alle sake van wesentlike of strategiese aard wat ’n uitwerking op die reputasie en prestasie van die groep kan hê. na die suksesvolle verkryging van venFin beperk in november 2009 is ’n bestuursraad saamgestel as subkomitee van die direksie wat hoofsaaklik verantwoordelik is vir: die vasstelling van beleid, die monitering en bestuur van bestaande beleggings, die identifisering en aanbeveling van nuwe beleggingsgeleenthede en die uitvoering van die direksie se besluite en strategie. ander sake, soos opgedra deur die direksie, word op senior bestuursvlak hanteer, soos toegelaat ingevolge ’n formele delegering van gesag wat die perke bepaal van delegerings- en goedkeuringsmandate.
Hoe remgro bestUUr Word
die bestuursraad, saam met senior bestuur, streef daarna om ’n kultuur van nakoming en goeie bestuur oral in die remgro groep te vestig. op 30 junie 2014 het die bestuursraad uit vyf lede bestaan, van wie al drie uitvoeren-de direkteure, asook mnre neville Williams en pieter Uys.
die skematiese voorstelling hieronder in figuur 2 ver skaf meer be son derhede oor die dag-tot-dag-verant woorde lik-hede en die gedelegeerde magte van die individuele lede van die bestuursraad.
UItvoerende bestUUrstrUktUUr
HooFUItvoerende beampte
HooF FInansIËle beampte beleggIngs
dIreksIe
sekretarIeel m lubbe ba diensjare by die groep: 20
j j durand
l Crouse
bestUUrsraad
tesoUrIe FInansIesmenslIke
HUlp-bronne
Figuur 2
Figuur 1
nUWe beleggIngs en WaagkapItaalW e bührmann
korporatIeWe FInansIesn j Williams bComm (Hons), gr(sa)diensjare by die groep: 20
strategIese beleggIngsp j Uys mIng (elektries), mbadiensjare by die groep: 1
remgro-dIreksIe
beleggIngskomItee
bestUUrsraad
lYnbestUUrbeleggIngs
oUdIt-en-rIsIkokomItee
rIsIko-en-It-bestUUrskomItee
veIlIgHeId, gesondHeId en omgeWIngskomItee
vergoedIngs-en-nomInasIekomItee
maatskaplIke-en-etIesekomItee
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 17 |
BESIGHEIDSOORSIG
aandeelHoUersdagboek en maatskappY-InlIgtIng
maatskappY-InlIgtIng
maatskappysekretarism lubbe
sake-adres en geregistreerde kantoormillenniaparkstellentialaan 16stellenbosch7600
posbus 456stellenbosch7599
oordragsekretarisComputershare Investor services eiendoms beperkmarshallstraat 70 johannesburg2001
posbus 61051marshalltown2107
ouditeurepricewaterhouseCoopers geïnk.stellenbosch
noteringjse beperkSektor: nywerhede – algemene nywerhede
borgrand aksepbank (’n afdeling van Firstrand bank beperk)
Webwerfwww.remgro.com
datUms van belang vIr aandeelHoUers
Finansiële jaareinde 30 juniealgemene jaarvergadering dinsdag, 25 november 2014
Finansiële verslaeaankondiging van tussenresultate maarttussenverslag maartaankondiging van jaarresultate septemberFinansiële jaarstate oktober
dividendetussendividend– verklaar maart– betaal aprilFinale dividend– verklaar september– betaal november
Finale dividend nr. 28gewone dividend per aandeel 233 sentlaaste dag van verhandeling ten einde vir die dividend te kwalifiseer vrydag, 7 november 2014aandele verhandel ex dividend maandag, 10 november 2014rekorddatum vrydag, 14 november 2014betaaldatum maandag, 17 november 2014
| 18 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
ekonomIese oorsIg
die suid-afrikaanse ekonomie het voortgegaan om swakker
as die meeste wêreldekonomieë te presteer. ongekende
nywerheidsaksie het die bbp-groei vooruitsigte vir 2014
aansienlik verswak. die plaaslike ekonomie kry ook die
wind van voor weens eksterne faktore, insluitende her-
nieude kommer oor groeivooruitsigte by ons belangrikste
handelsvennote.
ondanks bemoedigende tekens is die wêreldekonomie
nog nie uit die moeilikheid nie. In die verenigde state (vsa)
het bbp-groei in die tweede kwartaal sterk omgekeer nadat
dit die jaar onverwags swak begin het. die arbeidsmark
maak steeds goeie vordering, met ’n gemiddelde
indiensnemingsgroei van bokant 200 000 oor die laaste
ses maande. terselfdertyd bly algehele loongroei en
breë verbruikersinflasie bedees. die beter onderliggende
groeimomentum skep ’n omgewing wat nog nie prys stabiliteit
bedreig nie en aan die vsa se sentrale bank (Fed) die ruimte
bied om sy beleidsrentekoers vir die afsienbare toekoms op
historiese lae vlakke te hou. tekens van verbeterde groei
beteken egter dat finansiële markte nou meer sekerheid het
dat die Fed sal begin om beleidsrentekoerse in die tweede
helfte van 2015 te verhoog. dit het reeds tot ‘n aansienlike
versterking van die vsa dollar teenoor ander belangrike
en opkomende wisselkoerse, asook die rand, gelei. nadat
nuwe rekord hoogtepunte teen die middel van 2014 bereik
is, het wêreldaandelemarkte in die onlangse verlede begin
stoom verloor.
In die eurogebied bly groei middelmatig, maar die finansiële
markte is baie meer hoopvol oor toekomsvooruitsigte.
Intussen is verbruikersinflasie steeds op ’n lae vlak. dit laat
kommer ontstaan dat dieselfde lot die eurogebied kan tref
as dié van japan wat sedert die 1990’s langdurige swak
persoonlike verbruik en bbp-groei ervaar het. as gevolg
hiervan het die europese sentrale bank (esb) ’n bykomende
stimulus verskaf deur die beleidsrentekoers tot nader aan
nul te sny. In ’n poging om krediet te ontsluit het die esb
ook goedkoop lenings aan die kommersiële banksektor
aangebied.
die vooruitsigte vir die Chinese ekonomie is een van
die kwessies waaroor beleggers moontlik die meeste
besorgd is. gegewe die land se buitengewoon groot
impak op belang-rike hulpbronne, waaronder ystererts, is
voorsItter se verslag
joHann rUpert | voorsItter
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 19 |
verslae aan aandeelhouers
voorsItter se verslag
die swakker geldeenheid was ook grootliks daarvoor
verantwoordelik dat die inflasiekoers tot bokant die suid-
afrikaanse reserwebank (sarb) se teikenkoers van 6% op ’n
jaargrondslag toegeneem het. In reaksie op die verwagting
dat die koersoorskryding kan voortduur, het die sarb sy
repokoers in januarie 2014 met 50 basispunte verhoog.
dit is in julie 2014 opgevolg met ’n verhoging van 25 basis-
punte. die besluit om die repokoers met 25 basispunte
pleks van met die normale 50 punte te verhoog, is waar -
skynlik beïnvloed deur die verswakkende bbp-groei-
vooruitsigte. nog koersverhogings word in 2015 verwag.
Chinese groei van kardinale belang, veral vanuit ’n suid-
afrikaanse oogpunt. daar is ernstige kommer dat China se
tradisionele groeimodel van vinnig groeiende uitvoere en
vaste investering (meer onlangs aangevuur deur krediet en
stygende skuld) uitgedien is. beleggings het toenemend
onproduktief begin raak, terwyl daar ook kommer is oor
’n potensiële oorverhitting in die eiendomsektor. onlangse
swak gegewens wat vrygestel is, beklemtoon dat ’n moeilike
tyd van herskikking voorlê. dit sal waarskynlik gepaard
gaan met stadiger groei as wat die geval die laaste
dekade was.
dIe IntrInsIeke netto bateWaarde per aandeel Het met 20.1% toegeneem
benewens wat in China gebeur, is ’n moontlike toename in
die weerstand tussen rusland en die Weste oor die krisis
in die oekraïne, asook ’n vinniger as verwagte styging in
die vsa se beleidsrentekoers, belangrike korttermynrisiko’s
vir die wêreldekonomie.
plaaslik is die bbp-groei wat voorspel is vir 2014 gehalveer
van ongeveer 3% aan die einde van 2013 tot 1.5% tans.
In hoofsaak weerspieël dit die negatiewe uitwerking
van die ongehoorde vyf maande lange staking in die
platinummynbedryf tussen januarie en junie. die staking is
gevolg deur langdurige nywerheidsaksie in die metaal- en
ingenieursbedryf. bene wens die produksieverlies wat dit
tot gevolg gehad het, het die verlies aan inkomste wat die
stakende werkers gely het, ook ’n uitkringingseffek regdeur
die ekonomie gehad.
saam met ander faktore sal die swak bbp-groei-
vooruitsigte waarskynlik verhinder dat die regering sy
begrotingstekortteiken vir 2014/15 haal. as gevolg hiervan
het die kredietgraderingsagentskap standard & poor’s op
13 junie 2014 suid-afrika se gradering afwaarts aangepas
na bbb–. die ontwrigte plaaslike ekonomiese omgewing
het ook ’n belangrike rol gespeel in die volgehoue swakker
randwisselkoers. na ’n gemiddelde van r9.65/$ in 2013 het
die rand verder verswak tot ’n gemiddelde van r10.70/$ in
die eerste helfte van 2014 en r10.98/$ in september.
as minder nywerheidsaksie plaasvind met ietwat beter
globale groei in 2015, kan plaaslike bbp-groei weer ver snel.
dit lyk egter of groei in die afsienbare toekoms onder suid-
afrika se jare lange gemiddelde van 3.5% gaan bly.
korporatIeWe bestUUr en volHoUbaarHeId
remgro is ten volle daartoe verbind om sy besigheid op
’n volhoubare wyse te bestuur en die hoogste standaarde
van etiek en korporatiewe bestuurspraktyke na te streef.
die direksie is uiteindelik aanspreeklik vir die vertoning van
die maatskappy, met begrip daarvoor dat strategie, risiko,
prestasie en volhoubaarheid onafskeibaar is.
ons bestuursraamwerk is op die beginsel van king III
gegrond en ons is tevrede dat die maatskappy die meeste
van die beginsels gedurende die jaar onder oorsig nagekom
het. ons glo ook dat die huidige lede van die raad gesament-
lik oor genoegsame vaardighede, ervaring en diversiteit
beskik om hul verantwoordelikhede na te kom, die groep se
doelwitte te bereik en aandeelhouerswaarde oor die lang
termyn te skep.
FInansIËle vertonIng en
beleggIngsbedrYWIgHede
In die jaar onder oorsig het wesensverdienste per aandeel
met 58.2% toegeneem van 817.1 sent in 2013 tot 1 292.4 sent.
daar moet gelet word daarop dat die resultate vir die
vergelykende jaar wesentlik beïnvloed is deur eenmalige
| 20 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
voorsItter se verslag
buitelandse skuld met ’n plaaslike fasiliteit te vervang. In
januarie 2014 het rCl Foods ook tsb van remgro verkry,
waardeur sy inkomstestroom verder gediversifiseer en sy
stewige handelsmerkportefeulje versterk is. remgro se
ekwiteitsbelange in distell, grindrod, rCl Foods en tsb
is verwater as gevolg van die herstrukturering van hul
seb-aandeelhouding gedurende die jaar onder oorsig.
erkennIng
met ingang van 31 desember 2013 het mnr j W dreyer as
uitvoerende direkteur van die raad van remgro uitgetree. die
raad bedank hom vir sy waardevolle bydrae oor baie jare.
ons spreek ons opregte waardering uit teenoor almal
wat die afgelope jaar tot die groep se vertoning bygedra
het: die aandeelhouers vir hul volgehoue vertroue; die
besturende direkteure en alle kollegas in die onderskeie
groepmaatskappye vir hul samewerking en ondersteuning;
alle ander direkteure, beamptes en werknemers vir hul
toewyding; en alle betrokke partye vir dienste gelewer.
Johann Rupert
Voorsitter
stellenbosch
17 september 2014
kostes wat verband hou met mediclinic se herfinansiering
van sy switserse en suid-afrikaanse skuld in oktober 2012.
remgro se deel van hierdie eenmalige items het ’n verlies
van r1 312 miljoen bedra. ten einde aandeelhouers in staat
te stel om ’n betekenisvolle vergelyking met die resultate
van die vorige jaar te maak, word wesensverdienste en
wesensverdienste per aandeel ook met uitsluiting van
remgro se deel van mediclinic se herfinansieringskoste
aangebied.
op ’n vergelykbare grondslag het wesensverdienste per
aandeel met 20.5% van 1 072.6 sent in 2013 tot 1 292.4 sent
in die jaar onder oorsig toegeneem.
remgro se intrinsieke netto batewaarde per aandeel het
met 20.1% toegeneem, van r204.83 op 30 junie 2013 tot
r245.96 op 30 junie 2014. die grootste bydraer tot hierdie
toename was rmbH/Firstrand, waarvan hul aandeel van
die intrinsieke netto batewaarde (voor enige potensiële
kWb) met 35.6% op ‘n jaargrondslag toegeneem het
vanaf r21.9 miljard tot r29.7 miljard. op 30 junie 2014
het ongenoteerde beleggings 22% van remgro se intrin-
sieke netto batewaarde verteenwoordig.
vergeleke met die hoë vlak van korporatiewe bedrywig-
hede in die vorige jaar, is die 2014 finansiële jaar gebruik
om die posisie van sommige maatskappye waarin belê
is, te konsolideer. In hierdie verband het rCl Foods
die oorblywende minderheidsbelang van 35.8% in
Foodcorp verkry, en ook sy balansstaat verstewig deur
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 21 |
verslae aan aandeelhouers
InleIdIng
remgro se intrinsieke netto batewaarde is die beste
aanwyser van die waarde wat vir ons aandeelhouers
toegevoeg word. In die jaar onder oorsig het die intrinsieke
netto batewaarde per aandeel met 20.1% van r204.83 op
30 junie 2013 tot r245.96 op 30 junie 2014 toegeneem.
oor dieselfde tydperk het die alle aandele-indeks van die
jse met 28.7% toegeneem, terwyl remgro se aandeelprys
met 21.1% gegroei het. U word verwys na die tabelle op
bladsy 23 waar die relatiewe vertonings in meer besonder-
hede uiteengesit word.
Hierdie verslag streef daarna om aan aandeelhouers ’n
beter begrip te gee van die metodes wat gebruik word
om die intrinsieke netto batewaarde te bereken, veral met
betrekking tot die waardasie van ons ongenoteerde
beleggings. ’n opsomming van ons beleggingsbedrywig-
hede gedurende die jaar onder oorsig word ook verskaf.
IntrInsIeke netto bateWaarde
die intrinsieke netto batewaarde van die groep sluit
waardasies in van alle beleggings, insluitende filiaal-,
geassosieerde maatskappye en gesamentlike onder-
nemings, teen óf genoteerde markwaarde óf, soos in die
geval van ongenoteerde beleggings, teen direkteurs-
waardasie. die netto bates van volfiliaal- nie-beleggings-
maatskappye bestaan hoofsaaklik uit monetêre items
(ingesluit teen boekwaarde) en eiendom (ingesluit teen
billike waarde).
die volgende faktore word in ag geneem ten einde die
direkteurswaardasie van ongenoteerde beleggings te
bepaal:
} markwaarde en verdienste-opbrengste van soortgelyke
genoteerde aandele, met inagneming van die feit dat
die ongenoteerde beleggings se bemarkbaarheid
beperk is en, in sommige gevalle, ook die verhandel-
baarheid daarvan
} groeipotensiaal en risiko
} onderliggende netto batewaarde
} Winsgeskiedenis
} kontantvloeivooruitskattings
HooFUItvoerende beampte se verslag
jannIe dUrand | HooFUItvoerende beampte
saamgestelde groeIkoers van 20.8% per jaar van IntrInsIeke netto bateWaarde sedert ontbondelIng van bat In 2008
| 22 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
HooFUItvoerende beampte se verslag
REmgRoaaNDEELpRys
rand per aandeel
dit is die beleid van remgro om geen beheerpremie te
plaas op die waardasie van beleggings waar ’n meerder-
heids belang gehou word nie. In gevalle waar remgro ’n
minderheidsbelang hou, word ’n 10%-verhandelbaarheids-
diskonto toegepas.
remgro se ongenoteerde beleggings is soos volg waardeer:
air products south africa
die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik om
hierdie belegging te waardeer. geen verhandelbaarheids-
diskonto word op die waardasie toegepas nie as gevolg van
die 50%-aandeelhouding.
business partners
die netto batewaarde is gebruik.
CIv groep
die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik.
kagiso tiso Holdings
die jaarlikse eksterne waardasie is gebruik.
pgsI
die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik.
prIF
die jaarlikse eksterne waardasie is gebruik.
sabido
’n Historiese prys-verdienste-verhouding is gebruik.
seaCom
die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik.
total south africa
die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik.
Unilever suid-afrika
die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik.
Wispeco
die verdiskonteerde kontantvloei-metode is gebruik.
verwys na die tabel op bladsy 25 vir ’n gedetailleerde
ontleding van remgro se intrinsieke netto batewaarde.
Jul2013
Hoogste/laagste sluitingsprys geweegde gemiddelde prys
aug2013
sep2013
okt2013
Nov2013
Des2013
Jan2014
Feb2014
mar2014
apr2014
mei2014
Jun2014
250
220
190
160
130
100
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 23 |
verslae aan aandeelhouers
HooFUItvoerende beampte se verslag
relatIeWe vertonIng van IntrInsIeke netto bateWaarde en remgro Interne opbrengskoers (Iok)
die onderstaande tabelle gee ’n vergelyking van die relatiewe vertoning van remgro se intrinsieke netto batewaarde per
aandeel teenoor sekere gekose jse-indekse. dividende wat deur remgro betaal is, is nie in aanmerking geneem nie.
die onderstaande tabel gee ’n vergelyking van remgro se Iok teenoor sekere gekose jse-indekse. vir hierdie doel
word daar aanvaar dat dividende óf in remgro-aandele óf in die betrokke indeks herbelê word, na gelang van die spesifieke
berekening.
30 Junie2014
30 junie2013
30 junie2012
30 junie2011
31 maart2010
31 maart 2009
28 okt2008*
Intrinsieke netto batewaarde – rand per aandeel 245.96 204.83 152.61 135.97 121.64 99.15 84.34
jse – alle aandele-indeks 50 945 39 578 33 708 31 865 28 748 20 364 18 549 – Fin & Ind 30-indeks 63 467 48 801 35 943 30 834 26 592 18 080 18 649 – Finansiële 15-indeks 14 501 11 176 9 618 8 128 8 061 5 438 5 527 – Hulpbronne 10-indeks 56 968 42 428 47 234 53 933 51 854 38 767 30 617remgro-aandeelprys (rand) 230.00 189.95 131.49 111.60 98.00 67.50 61.00
* Remgro verhandel sonder sy ontbondelde belang in BAT sedert 28 Oktober 2008.
Relatiewe vertoning
Jaar30 Junie 2014
(% jaar tot jaar)
tydperk vanaf 28 Oktober 2008 tot 30 Junie 2014
(% saamgestel per jaar)
Intrinsieke netto batewaarde 20.1 20.8jse – alle aandele-indeks 28.7 19.5 – Fin & Ind 30-indeks 30.1 24.1 – Finansiële 15-indeks 29.7 18.5 – Hulpbronne 10-indeks 34.3 11.6remgro-aandeelprys 21.1 26.4
IOK vanaf 28 Oktober 2008 tot 30 Junie 2014 (% saamgestel per jaar)
jse – alle aandele-indeks 22.9 – Fin & Ind 30-indeks 27.7 – Finansiële 15-indeks 23.4 – Hulpbronne 10-indeks 14.4remgro-aandeel 30.4
| 24 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
HooFUItvoerende beampte se verslag
beleggings en lenings gerealiseer R miljoen
tsb (lening) 232britehouse 14ander 30
276
beleggings verkry en lenings toegestaan R miljoen
bestaande maatskappye waarin belê isgrindrod 551Unilever suid-afrika (lening) 283milestone Capital Funds (buiteland) 258CIv groep 67pgsI 47premier team Holdings 28ander 113
1 347
beleggingsverpligtinge R miljoen
milestone China Funds (buiteland) 593kagiso Infrastructure empowerment Fund 71premier team Holdings 37ander 23
724
beleggIngsbedrYWIgHede
In die jaar onder oorsig het rCl Foods die oorblywende minderheidsbelang van 35.8% in Foodcorp ten bedrae van r521 miljoen verkry. In januarie 2014 het rCl Foods ook tsb van remgro verkry vir ’n koopsom van r4.0 miljard, wat vereffen is deur die uitreiking van 230.9 miljoen nuwe rCl Foods-aandele aan remgro. rCl Foods het in Februarie 2014 ook bykomende kapitaal ten bedrae van r790 miljoen deur ’n pro rata-aanbod aan kwalifiserende minderheidsaandeelhouers gewerf. daarby is 19.6 miljoen nuwe rCl Foods-aandele uitgereik met die implementering van tsb se seb-skema op rCl Foods-aandeelhouersvlak en die herstrukturering van die bestaande rCl seb-aandeel-houding. bogenoemde transaksies het remgro se effek-tiewe belang in rCl Foods tot 77.7% (2013: 75.9%) verhoog.
In mei 2014 het remgro aan grindrod se versnelde boekbouaanbod deelgeneem en ’n bykomende netto bedrag van r551 miljoen in grindrod belê. grindrod het ook sy seb-aandeelhouding herstrukteer en het 64 miljoen nuwe grindrod-aandele aan strategiese swart beleggers uitgereik. as gevolg van hierdie transaksies het remgro se belang in grindrod tot 22.6% (2013: 25.0%) verminder.
gedurende januarie 2014 het distell sy seb-transaksie herstruktureer en 15.0 miljoen nuwe aandele aan seb-aandeelhouers uitgereik. dié transaksie het remgro se effektiewe belang in distell van 33.4% tot 31.0% verwater.
In Februarie 2014 het remgro ook sy direkte belang van 1.8% in Caxton verruil vir ’n indirekte belang van 6.1% in spesiale doelentiteite.
sover dit die buiteland betref, is nog r258 miljoen in die milestone Capital-fondse belê, wat remgro se totale beleg ging in China tot r1.1 miljard verhoog het.
Jannie Durand Hoofuitvoerende beampte
stellenbosch
17 september 2014
beleggIngsverplIgtInge
die onderstaande tabel som die beleggingsverpligtinge
van remgro soos op 30 junie 2014 op.
die onderstaande tabel verteenwoordig die kontanteffek van remgro se beleggingsbedrywighede vir die jaar tot 30 junie 2014. Hierdie bedrywighede sluit die beleggings-bedrywighede van remgro se bedryfsfiliale, rCl Foods beperk en Wispeco Holdings beperk, uit.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 25 |
verslae aan aandeelhouers
HooFUItvoerende beampte se verslag
30 Junie 2014 30 junie 2013
R miljoen
boek- waarde
Intrinsieke waarde
boek-waarde
Hersaamgestel
Intrinsiekewaarde
Voedsel, drank en huishoudelike sorgUnilever suid-afrika 3 086 9 037 3 099 8 676distell(1) 2 864 9 336 2 623 8 073rCl Foods 6 862 10 547 5 121 6 759tsb – – 1 877 3 964
bankwesermbH 11 225 20 743 10 346 15 541Firstrand 3 969 8 957 3 622 6 359
Gesondheidsorgmediclinic 10 597 29 316 7 429 24 640
VersekeringrmI Holdings 6 224 14 739 5 645 11 331
Nywerheidair products south africa 839 3 610 691 3 126ktH 2 061 2 481 2 304 2 425total south africa 1 329 1 596 1 192 1 275pgsI 760 760 568 571Wispeco 540 778 458 414
Infrastruktuurgrindrod 3 667 4 513 2 868 3 103CIv groep 1 657 2 282 1 650 2 305seaCom 569 991 617 1 069ander infrastruktuurbelange 829 829 776 776
Media en sportsabido 974 2 528 929 2 279ander media- en sportbelange 534 533 608 605
Ander beleggings 2 699 2 767 2 185 2 204
Sentrale tesourie – kontant by die kern(2) 3 264 3 264 2 733 2 733
Ander netto korporatiewe bates 1 486 1 860 1 289 1 516Netto batewaarde (NbW) 66 035 131 467 58 630 109 744Potensiële KWb-aanspreeklikheid(3) (5 130) (4 628)NbW na belasting 66 035 126 337 58 630 105 116
Uitgereikte aandele na aftrekking van aandele teruggekoop (miljoen) 513.7 513.7 513.2 513.2
NbW na belasting per aandeel (Rand) 128.56 245.96 114.25 204.83
(1) Sluit die belegging in Capevin Holdings Beperk in.(2) Kontant by die kern sluit uit kontant gehou deur filiale wat afsonderlik hierbo gewaardeer is (hoofsaaklik RCL Foods, TSB en Wispeco).(3) Die potensiële kapitaalwinsbelasting (KWB)-aanspreeklikheid is bereken op die spesifieke-identifikasiemetode deur gebruik te maak van die
voordeligste berekening vir beleggings wat voor 1 Oktober 2001 verkry is en die korporatiewe vrystellingsbepalings word ook in ag geneem. Uitgestelde KWB op beleggings “beskikbaar vir verkoop“ is onder “ander netto korporatiewe bates“ hierbo ingesluit.
(4) Vir doeleindes van berekening van die intrinsieke netto batewaarde, word ongenoteerde beleggings teen direkteurswaardasies aangetoon en genoteerde beleggings teen beurspryse.
(5) Intrinsieke netto batewaardes is ongeouditeer.
IntrInsIeke netto bateWaarde
| 26 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
InleIdIng
vanweë die feit dat remgro ’n beleggingshouermaat -
skappy is, is tradisionele prestasiemetings, soos verkope
of bruto wins, nie betekenisvolle maatstawwe om die
groep se vertoning te beoordeel nie. bestuur gebruik
“wesensverdienste“, “intrinsieke netto batewaarde“ en
“kontant by die kern“ om die groep se vertoning op ’n
deurlopende grondslag te evalueer en daarom word
hierdie konsepte deurgaans in die geïntegreerde jaar-
verslag gebruik om aandeelhouers ’n beter begrip van ons
resultate te gee.
vergelYkIng met vorIge jaar
gedurende die vorige finansiële jaar het mediclinic
International beperk (mediclinic) wesent like eenmalige
kostes wat met die volledige herfinan siering van sy switserse
en suid-afrikaanse skuld verband hou, aangegaan. remgro
se deel van hierdie eenmalige items, wat ingesluit is in
sy resultate vir die jaar geëindig 30 junie 2013, bedra ’n
verlies van r1 312 miljoen.
vanweë die wesentlike aard van die bedrae ter sprake, word
wesensverdienste en wesensverdienste per aandeel ook
aangebied met uitsluiting van remgro se deel van mediclinic
se herfinansieringskoste waarna hierbo verwys is.
resUltate
Wesensverdienste
Wesensverdienste vir die jaar tot 30 junie 2014 bedra
r6 635 miljoen vergeleke met r4 196 miljoen vir die jaar tot
30 junie 2013, wat ’n styging van 58.1% verteenwoordig,
terwyl wesensverdienste per aandeel met 58.2% van
817.1 sent tot 1 292.4 sent toegeneem het.
met uitsluiting van die uitwerking van die eenmalige items
wat met mediclinic se herfinansieringstransaksie, waarna
vroeër verwys is, verband hou, het wesensverdienste met
20.5% vanaf r5 508 miljoen tot r6 635 miljoen toegeneem,
terwyl wesensverdienste per aandeel ook met 20.5% vanaf
1 072.6 sent tot 1 292.4 sent toegeneem het, soos in die tabel
op die volgende bladsy aangetoon.
HooF FInansIËle beampte se verslag
leon CroUse | HooF FInansIËle beampte
vergelYkbare WesensverdIenste Het met 20.5% toegeneem
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 27 |
verslae aan aandeelhouers
HooF FInansIËle beampte se verslag
FInansIËle HooFtrekke
Jaargeëindig30 Junie
2014
jaargeëindig30 junie
2013Hersaamgestel
%verandering
Wesensverdienste (R miljoen) 6 635 4 196 58.1– per aandeel (sent) 1 292.4 817.1 58.2
Wesensverdienste, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste (R miljoen) 6 635 5 508 20.5– per aandeel (sent) 1 292.4 1 072.6 20.5Verdienste (R miljoen) 6 917 4 179 65.5– per aandeel (sent) 1 347.3 813.8 65.6Dividende per aandeel (sent)gewoon 389.00 346.00 12.4– tussen 156.00 145.00 7.6– Finaal 233.00 201.00 15.9
Intrinsieke netto batewaarde per aandeel (Rand) 245.96 204.83 20.1
bYdrae tot WesensverdIenste deUr rapporterIngskategorIeË
R miljoen
Jaargeëindig30 Junie
2014
% verandering
jaargeëindig30 junie
2013Hersaamgestel
voedsel, drank en huishoudelike sorg 795 (29.2) 1 123bankwese 2 542 22.4 2 077gesondheidsorg 1 489 403.3 (491)versekering 871 30.8 666nywerheid 700 27.7 548Infrastruktuur 166 (15.3) 196media en sport 64 (46.2) 119ander beleggings 59 3.5 57sentrale tesourie 83 2 666.7 3ander netto korporatiewe koste (134) (31.4) (102)Wesensverdienste 6 635 58.1 4 196mediclinic herfinansieringskoste – – 1 312Wesensverdienste, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste 6 635 20.5 5 508
Verwys na die samestelling van wesensverdienste op bladsy 33 vir verdere inligting.
| 28 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
HooF FInansIËle beampte se verslag
Bankwesedie bydrae van die bankafdeling tot wesensverdienste
het r2 542 miljoen (2013: r2 077 miljoen) bedra, ’n styging
van 22.4%. beide Firstrand en rmbH het uitstekende
wesensverdienstegroei van 21.8% en 22.8% onderskeidelik
gerapporteer, hoofsaaklik vanweë groei in beide rente-
inkomste en nie-rente-inkomste by Fnb, rmb en Wesbank,
asook ’n aansienlike vermindering in kredietwaardedalings-
koste op ’n jaargrondslag.
Gesondheidsorgmediclinic se bydrae tot remgro se wesensverdienste
was ’n wins van r1 489 miljoen (2013: r491 miljoen verlies).
Hierdie toename in winste was hoofsaaklik weens die
uitwerking van die eenmalige items wat met die medi-
clinic-herfinansieringstransaksie in die vergelykende jaar
verband hou, waarna vroeër verwys is. Uitgesluit hierdie
eenmalige items, sou mediclinic se bydrae tot remgro se
wesensverdienste met 81.4% vanaf r821 miljoen toegeneem
het, hoofsaaklik vanweë stewige vertonings deur al drie
bedryfsplatforms, sowel as ’n eenmalige verstrekediens-
koste-krediet van r192 miljoen, wat verband hou met sy
aftreevoordele-verpligtinge.
VersekeringrmI Holdings is die enigste belegging wat onder
versekeringsbelange gerapporteer word. rmI Holdings het
’n toename van 28.4% in wesensverdienste gerapporteer,
met al drie bedryfsplatforms, naamlik discovery, mmI
Holdings en oUtsurance, wat uitstekende wesens-
verdienstegroei van onderskeidelik 45.6%, 28.5% en 19.2%
behaal het.
Nywerheidtotal south africa se bydrae tot remgro se wesens -
verdienste het r233 miljoen (2013: r258 miljoen) bedra en
die afname is ongeag meer gunstige voorraadherwaar -
dasies as in die vergelykende tydperk, wat teengewerk is
deur ’n toename in sy voorsiening vir terreinrehabilitasie-
koste. remgro se deel van die resultate van ktH het
r71 miljoen (2013: r36 miljoen) bedra. Wispeco se bydrae
tot remgro se wesensverdienste het r107 miljoen (2013:
r64 miljoen) bedra. Hierdie toe name in wesensverdienste
is hoofsaaklik te danke aan beter verkoopsvolumes en
-pryse, asook aan verbeterde produksiedoeltreffendheid.
air products en pgsI se bydraes tot wesensverdienste
het onderskeidelik r217 miljoen en r72 miljoen (2013:
r180 miljoen en r10 miljoen) bedra.
kommentaar op rapporteringskategorieë se vertoning
Voedsel, drank en huishoudelike sorgdie bydrae van voedsel, drank en huishoudelike sorg
tot remgro se wesensverdienste het r795 miljoen bedra
(2013: r1 123 miljoen), ’n afname van 29.2%. Hierdie afname
is hoofsaaklik die gevolg van laer bydraes van rCl Foods
en tsb. rCl Foods het ’n wesensverlies van r303 miljoen
gerapporteer vir die jaar onder oorsig (2013: r29 miljoen
wins), waarvan remgro se gedeelte van die verlies
r239 miljoen (2013: r21 miljoen wins) bedra het. In die jaar
onder oorsig is rCl Foods se resultate negatief beïnvloed
deur die volgende items:
} Wesentlike buitelandse valutaverliese weens die vroeë
aflossing van Foodcorp se euro-gedenomineerde skuld
} eenmalige seb-koste wat verband hou met die her-
strukturering van sy seb-aandeelhouding
} Wesentlike transaksiekoste ten opsigte van verskeie
korporatiewe bedrywighede gedurende die jaar
} voortgesette hoë vlakke van goedkoop mededingende
hoenderinvoere en hoë insetkoste
tsb se bydrae tot wesensverdienste was r192 miljoen
(2013: r316 miljoen). daar moet op gelet word dat tsb
se bydrae net sy resultate vir die ses maande tot
31 desember 2013 insluit vanweë die feit dat remgro
in januarie 2014 sy 100%-belang in tsb aan rCl Foods
verkoop het. tsb se wesensverdienste vir die volle jaar
bedra r218 miljoen (2013: r316 miljoen). Hierdie afname
was hoofsaaklik te wyte aan laer plaaslike verkoopsvolumes
en laer marges wat gerealiseer is weens die negatiewe
uitwerking van verhoogde suikerinvoere. Unilever se
bydrae tot wesensverdienste het met 18.5% afgeneem
tot r347 miljoen (2013: r426 miljoen). Hierdie afname is
hoofsaaklik die gevolg van groei in omset, teen gewerk deur
’n toename in aanbodkettingkostes, sowel as beleggings
in handelsmerke en bemarking en herstruktureringskoste.
distell se bydrae tot wesens verdienste, wat die belegging
in Capevin Holdings insluit, het r495 miljoen (2013:
r360 miljoen) bedra. gedurende april 2013 het distell vir
burn stewart distillers limited verkry en sy resultate vir
die huidige jaar sluit ’n gunstige hermeting in ten bedrae
van r159 miljoen van die voor waardelike teenprestasie wat
met die verkryging betaal baar is. In die vergelykende jaar
is distell se resultate negatief beïnvloed deur kostes wat
verband hou met die verkryging van nuwe besighede
en ’n rente-voorsiening op aksynsbelasting, wat in totaal
r265 miljoen bedra het. met die uitsluiting van hierdie
eenmalige items, sou distell se bydrae tot remgro se
wesensverdienste met 1.6% tot r442 miljoen afgeneem het.
remgro se effektiewe belang in distell het vanaf 33.4% tot
31.0% afgeneem.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 29 |
verslae aan aandeelhouers
HooF FInansIËle beampte se verslag
Ander beleggings
die bydrae van ander beleggings tot wesensverdienste het
r59 miljoen (2013: r57 miljoen) bedra, waarvan business
partners se bydrae r33 miljoen (2013: r32 miljoen) was.
Sentrale tesourie en ander netto korporatiewe koste
die bydrae deur die sentrale tesourie-afdeling het
r83 miljoen (2013: r3 miljoen) bedra. Hierdie toename was
hoofsaaklik as gevolg van buitelandse wisselkoersverliese
van r98 miljoen in die vergelykende tydperk met die
verskansing van die repatriasie van ’n gedeelte van
remgro se buitelandse kontant. ander netto korporatiewe
koste het r134 miljoen (2013: r102 miljoen) bedra. Hierdie
toename is hoofsaaklik die gevolg van die netto na-belaste
onderskrywingsfooi van r46 miljoen wat ingevolge die
mediclinic-regteaanbod in die vergelykende jaar ontvang is.
totale verdienste
totale verdienste het met 65.5% tot r6 917 miljoen (2013:
r4 179 miljoen) toegeneem, hoofsaaklik as gevolg van die
koste verbonde aan mediclinic se herfinansiering in die ver-
gelykende jaar.
Infrastruktuur
grindrod se bydrae tot remgro se wesensverdienste het
r108 miljoen bedra (2013: r144 miljoen). die afname is
hoofsaaklik die gevolg van ’n swakker bedryfsprestasie
deur sy kommoditeitsverhandeling-afdeling. Hierdie be-
drywighede is, soos beplan, in die proses om afgeskaal
en verkoop te word. vir die jaar onder oorsig het die
CIv groep r58 miljoen tot wesensverdienste bygedra
(2013: r59 miljoen). seaCom het ’n wesensverlies van
r26 miljoen vir die jaar onder oorsig gerapporteer (2013:
r3 miljoen verlies) en remgro se deel van hierdie verlies het
r6 miljoen bedra (2013: ’n verlies van minder as r1 miljoen).
Media en sport
media- en sportbelange bestaan hoofsaaklik uit die belange
in sabido en premier team Holdings (ptH). sabido se
bydrae tot remgro se wesensverdienste het r131 miljoen
(2013: r148 miljoen) bedra. Hierdie afname is hoofsaaklik
die gevolg van wesentlike nuwe besigheidontwikkelings-
uitgawes wat gedurende die tydperk onder oorsig aan-
gegaan is. ptH se bydrae tot wesensverdienste was ’n verlies
van r68 miljoen (2013: r37 miljoen verlies).
dIvIdenddekkIng
Wpa: WEsENsVERDiENsTE pER aaNDEEL
Wpa dividenddekking
* Wpa van voortgesette bedrywighede (na die ontbondeling van british american tobacco plc gedurende november 2008)** Wpa, uitgesluit mediclinic herfinansieringskoste (hersaamgestel)
sent keer
2009 2010 2011 2012 2013 2014
1 800
1 600
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
0
4.0
3.5
3.0
2.5
2.0
1.5
1 08
2
3.5
3.3
3.23.2
3.4
1 07
3**
995
690
672*
3.3
1 29
2
| 30 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
HooF FInansIËle beampte se verslag
30 Junie 2014Valuta-waardemiljoen
Wissel-koers R miljoen
30 junie 2013
r miljoen
vsa dollar 91.8 10.6294 976 841euro 3.8 14.5531 56 341britse pond – 18.1738 – 14switserse frank 0.2 11.9733 2 35sa rand 2 230 1 502
3 264 2 733
koNTaNTbEWEgiNg by DiE HoUERmaaTskappy (koNTaNT by DiE kERN) (R miLJoEN)
Dividende ontvang
Beleggings en
lenings gerealiseer
Beleggings verkry en lenings
toegestaan
Dividende betaal
Belasting betaal
Vergoeding betaal
Rente en
ander
Netto kontant
beweging
Wisselkoers herwaardasie
van buitelandse
kontant
4 000
3 500
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
(1 833)
(1 347)(112) (13)
3 382
276100 78
531
kontant bY dIe kern en bUItelandse
WIsselkoerse
op 30 junie 2014 het remgro se kontant by die kern
r3 264 miljoen (2013: r2 733 miljoen) bedra, waarvan 32%
in die buiteland belê is (2013: 46%). die kontant word in
verskillende geldeenhede gehou, waarvan ongeveer 68%
gehou word in sa rand en 30% in vsa dollar.
remgro se buitelandse kontant word volgens ’n strategie
bestuur waarvolgens die blootstelling aan verskillende
geldeenhede tot sekere maksimum vlakke beperk word. In
die jaar onder oorsig is besluit om die buitelandse kontant,
wat steeds in euro, switserse frank en britse pond gehou is,
in vsa dollar te herbelê. dit is gedoen omdat die grootste
gedeelte van remgro se buitelandse kapitaalverpligtinge
in vsa dollar aangedui word. Weens die onttrekking van die
beleggings in euro, switserse frank en britse pond het ’n
gedeelte van die kumulatiewe buitelandse valutawinste wat
vroeër in ekwiteit verant woord is, werklike winste geword.
Hierdie winste, ten bedrae van r70 miljoen, is herklassifiseer
na die inkomstestaat, maar is buite wesensverdienste
verantwoord.
op 30 junie 2014 is die meerderheid van remgro se
oorblywende buitelandse kontant reeds geoormerk vir die
uitbreiding van bestaande buitelandse beleggings.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 31 |
verslae aan aandeelhouers
HooF FInansIËle beampte se verslag
Gemiddelde wisselkoerse
Jaar geëindig30 Junie
2014
jaargeëindig 30 junie
2013Beweging
%
Usd/Zar 10.3746 8.8367 (17.4)eUr/Zar 14.0811 11.4383 (23.1)gbp/Zar 16.8901 13.8510 (21.9)CHF/Zar 11.4847 9.4002 (22.2)
sbm en dIvIdendbelastIng
met ingang van 1 april 2012 is sbm vervang met ’n
dividendbelasting. Ingevolge die nuwe wetgewing, sal
maatskappye toegelaat word om hul beskikbare sbm-
krediete, vir ’n tydperk van drie jaar vanaf die effektiewe
datum van dividendbelasting, teen toekomstige dividende
aan te wend. op 30 junie 2014 het remgro se beskik-
bare sbm-krediete r1 824 miljoen bedra en hierdie bedrag
dIvIdende
die finale dividend per aandeel is op 233 sent (2013: 201 sent)
vasgestel. totale gewone dividende per aandeel ten opsigte
van die jaar tot 30 junie 2014 bedra gevolglik 389 sent
(2013: 346 sent).
die dividend is 3.3 keer deur wesensverdienste (uitgesluit
mediclinic herfinansieringskoste) gedek teenoor 3.2 keer die vorige jaar.
1 SWITSERSE FRANK1 BRITSE POND 1 EURO 1 VSA DOLLAR
8.00
10.00
12.00
14.00
16.00
18.00
20.00
2014
/07/
31
2014
/06/
30
2014
/05/
31
2014
/04/
30
2014
/03/
31
2014
/02/
28
2014
/01/
31
2013
/12/
31
2013
/11/
29
2013
/10/
31
2013
/09/
30
2013
/08/
30
2013
/07/
31
2013
/07/
01
zaR Vs bUiTELaNDsE gELDEENHEDE DEUR REmgRo gEHoU
Zar
Sluitingswisselkoerse30 Junie
201430 junie
2013Beweging
%
Usd/Zar 10.6294 9.8696 (7.7)eUr/Zar 14.5531 12.8450 (13.3)gbp/Zar 18.1738 15.0185 (21.0)CHF/Zar 11.9733 10.6383 (12.5)
| 32 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
HooF FInansIËle beampte se verslag
rIsIkobestUUr
die maatskappy het ’n omvattende risikobestuursbeleid
geïmplementeer wat op die beginsels en raamwerk van
die internasionale Coso (komitee van borgorganisasies
van die treadway-kommissie) ondernemingsrisikobestuur
– geïntegreerde raamwerk geskoei is en aan die aan-
bevelings van king III voldoen. ’n omvattende risiko-
bestuurstruktuur is ook geïmple menteer om effektiewe en
doelmatige risikobestuur in die groep te verseker.
’n opsomming van remgro se risikobestuursproses ver-
skyn in die risikobestuursverslag op bladsy 72, asook
in aantekening 31 van die volledige finansiële jaarstate
op bladsy 68, wat op die maatskappy se webwerf by
www.remgro.com beskikbaar is.
Leon Crouse
Hoof finansiële beampte
stellenbosch
17 september 2014
kan teen toekomstige dividendbelastingverpligtinge van
aandeelhouers aangewend word. r1 204 miljoen van die
sbm-krediete sal aangewend word vir die finale dividend
van 233 sent per aandeel wat op 17 september 2014
verklaar is.
aandeelhouers word aangemoedig om toekomstige aan-
deelhouerskennisgewings versigtig te lees aangesien die
instelling van dividendbelasting sekere aandeelhouers-
optrede sal vereis om te verseker dat die korrekte dividend-
belastingpersentasie toegepas word.
IntrInsIeke netto bateWaarde
remgro se intrinsieke netto batewaarde per aandeel op
30 junie 2014 was r245.96 teenoor r204.83 op 30 junie 2013.
U word verwys na die hoofuitvoerende beampte se verslag
op bladsy 21 vir ’n volledige bespreking van remgro se
intrinsieke netto batewaarde en hoe dit vergelyk met sekere
gekose jse-indekse.
rekenIngkUndIge beleId
die finansiële jaarstate word ooreenkomstig Internasionale
Finansiële rapporteringstandaarde (IFrs) opgestel.
die rekeningkundige beleid is konsekwent toegepas in
beide jare wat aangebied word, met die uitsondering
van die implementering van IFRS 10: Gekonsolideerde Finansiële State, IFRS 11: Gesamentlike Reëlings en die
wysigings aan IAS 19: Werknemervoordele. die aanvaarding
van IFrs 10, IFrs 11 en die gewysigde Ias 19 vereis ’n
hersamestelling van die vergelykende resultate, soos
uiteengesit in nota 11 van die verkorte finansiële jaarstate
op bladsy 115.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 33 |
verslae aan aandeelhouers
HooF FInansIËle beampte se verslag
samestellIng van WesensverdIenste
R miljoen
Jaargeëindig30 Junie
2014 %verandering
jaargeëindig30 junie
2013Hersaamgestel
Voedsel, drank en huishoudelike sorgUnilever suid-afrika 347 (18.5) 426distell(1) 495 37.5 360rCl Foods(2) (239) (1 238.1) 21tsb(2) 192 (39.2) 316
bankwesermbH 1 793 22.8 1 460Firstrand 749 21.4 617
Gesondheidsorgmediclinic 1 489 403.3 (491)
VersekeringrmI Holdings 871 30.8 666
Nywerheidair products south africa 217 20.6 180ktH 71 97.2 36total south africa 233 (9.7) 258pgsI 72 620.0 10Wispeco 107 67.2 64
Infrastruktuurgrindrod 108 (25.0) 144CIv groep 58 (1.7) 59seaCom (6) – –ander infrastruktuurbelange 6 185.7 (7)
Media and sportsabido 131 (11.5) 148ander media- en sportbelange (67) (124.1) (29)
Ander beleggings 59 3.5 57
Sentrale tesourie 83 2 666.7 3
Ander netto korporatiewe koste (134) (33.3) (102)Wesensverdienste 6 635 58.1 4 196
geweegde aantal aandele (miljoen) 513.4 – 513.5
Wesensverdienste per aandeel (sent) 1 292.4 58.2 817.1
(1) Sluit die belegging in Capevin Holdings Beperk in.(2) TSB se bydrae sluit net sy resultate vir die ses maande tot 31 Desember 2013 in vanweë die feit dat Remgro in Januarie 2014 sy 100%-belang in
TSB aan RCL Foods verkoop het. TSB se resultate vir die ses maande geëindig 30 Junie 2014 is deur RCL Foods verantwoord.
| 34 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
beleggIngsoorsIg
belê In IndUstrIeË met ’n steWIge vertonIngs- rekord
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 35 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
CIV HOLDINGS
| 36 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
25.8% effektiewe
belang
ProfielUnilever suid-afrika vervaardig en bemark ’n wye reeks voedsel- en huishoudelike en persoonlike produkte. Unilever suid-afrika geniet markleierskap in die meeste van sy hoof kategorieë. bekende handelsmerke sluit die volgende in: Robertsons, Rama, Flora, Lipton, Joko, Sunlight, Omo, Surf, Vaseline en Lux.
unilever south afriCa holdings eiendoms bePerk (unilever suid-afrika)
Unilever suid-afrika het ’n desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 30 junie 2014 is in remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. Unilever suid-afrika se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het tot r347 miljoen (2013: r426 miljoen) afgeneem, met die groei in omset wat teengewerk is deur verhoog-de aanbodkettingkoste, investering in bemarking en handelsmerke, asook herstruktureringskoste ten opsigte
van effektiwiteitsverbeteringe ten einde kostebesparings te dryf.
Unilever suid-afrika se netto wins vir die twaalf maande tot 30 junie 2014 het tot r1 764 miljoen (2013: r1 784 miljoen) afgeneem.
die netto wins vir die tydperk onder oorsig sluit ’n wins ten bedrae van r427 miljoen met die verkoop van pak- store in, terwyl die vergelykende tydperk ’n wins van r156 miljoen met die verkoop van die Mrs Ball’s-handels-merk insluit.
VOEDSEL, DRANK EN HuISHOuDELIKE SORG
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoenUnilever suid-afrika 347 426distell 495 360rCl Foods (239) 21
tsb* 192 316
795 1 123
* Verkry deur RCL Foods gedurende Januarie 2014.
beleggIngsoorsIg
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014r35 096 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte p Cowan
Remgro genomineerde direkteure j j durand, j j du toit
Webwerfwww.unilever.co.za
Unilever suid-afrika is ’n privaat maatskappy en sy finansiële inligting word nie in detail geopenbaar nie as gevolg van beperkinge op openbaarmaking soos onder aandeelhouers ooreengekom.
KMb/Opleidingspanderingr4.1 miljoen
Aantal werknemers3 440
bbSEb-statusvlak 6
Omgewingsaspekvlak 1- en 2-uitlatings van 149 058 ton Co2e
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 37 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
31.0% totale effektiewe
belang
Profiel
distell produseer en bemark gehaltewyne, spiritualieë en gegeurde alkoholiese drank in suid-afrika en internasionaal.
distell groeP bePerk (distell)
distell het ’n junie-jaareinde en gevolglik is die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 30 junie 2014 in remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. distell se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig, wat remgro se indirekte belang in distell deur Capevin Holdings beperk insluit, het met 38% tot r495 miljoen toegeneem (2013: r360 miljoen).
distell se gerapporteerde omset vir die maatskappy se jaar geëindig 30 junie 2014 het met 13% tot r17 740 miljoen (2013: r15 726 miljoen) toegeneem, terwyl verkoopsvolume met 3.1% gestyg het. verkoopsvolumes in suid-afrika het met 2.6% toegeneem, terwyl omset met 5.2% gestyg het. Internasionale verkoopsvolume en omset, met insluiting van afrika, is positief beïnvloed deur ’n swakker rand en was onderskeidelik 4.5% en 34.2% hoër. markte in sub-sahara-afrika, uitgesluit suid-afrika, het 49.6% tot internasionale omset bygedra en weereens ‘n sterk vertoning gelewer met groei oor alle kategorieë.
distell se wesensverdienste vir die maatskappy se jaar geëindig 30 junie 2014 het met 40% tot r1 514 miljoen (2013: r1 078 miljoen) toegeneem. die toename is hoofsaak-lik toeskryfbaar aan die huidige jaar se verantwoording van ’n hermeting ten bedrae van r159 miljoen van die voorwaardelike aankoopskoste betaalbaar ten opsigte van die verkryging van burn stewart distillers limited. genormaliseerde wesensverdienste, wat die impak van die voorgenoemde eenmalige item in die huidige jaar, asook abnor male aksynsbelasting en verwante rentevoorsienings in die vorige jaar uitsluit, was effens hoër op r1 366 miljoen (2013: r1 343 miljoen).
die voordele van verbeterde bedryfsdoeltreffendhede, die normalisering van sekere grondstofinsetkostes en wisselkoers-omskakelingswinste het hoër aksynsbelasting en bemarkingskoste gedeeltelik teengewerk, terwyl die resultate vir die tydperk deur bevredigende algehele groei in omset ondersteun is.
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika ander
suid-afrika vk/europa
angola taiwan
kenia China
tanzanië
nigerië
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Markkapitalisasie op 30 Junie 2014
r31 001 miljoen
Genoteer op die JSE beperk
Hoofuitvoerende beampte
r m rushton
Remgro genomineerde direkteur
j j durand
Webwerf
www.distell.co.za
Jaar geëindig 30 Junie
2014R miljoen
Jaar geëindig 30 Junie
2014%
KMb/Opleidingspandering
r15.7 miljoen
Aantal werknemers
5 284
bbSEb-status
vlak 5
Omgewingsaspek
vlak 1- en 2-uitlatings van
153 646 ton Co2e
omset 17 740 +13
bedryfswins 2 167 +23
genormaliseerde wesensverdienste 1 366 +2
| 38 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
77.7% effektiewe
belang
Profiel
rCl Foods is ’n houermaatskappy met belange in ’n verskeidenheid voedselbesighede, waaronder rainbow Chicken, Foodcorp, tsb sugar en Zam Chick, sowel as in geïntegreerde logistieke bedrywighede, deur vector logistics.
rCl foods bePerk (rCl foods)
rCl Foods het met ingang van 1 mei 2013 ’n belang van 64.2% in new Foodcorp Holdings eiendoms beperk (Foodcorp) verkry en die oorblywende 35.8% is gedurende die jaar onder oorsig vanaf die minderhede verkry. die resultate vir die jaar onder oorsig is nie direk vergelykbaar met dié van die vorige jaar nie as gevolg van die insluiting van twee maande van Foodcorp se resultate vir die vorige jaar, in vergelyking met twaalf maande vir die huidige jaar. rCl Foods het ook verskeie beduidende korporatiewe transaksies, insluitende die herfinansiering van Foodcorp se skuld in buitelandse geldeenheid, die verkryging van tsb sugar en die herstrukturering van sy seb-belang, gedurende die jaar onder oorsig voltooi wat vergelykbaarheid van verdienste verder kompliseer.
rCl Foods se wesensverdienste vir die jaar geëindig 30 junie 2014 het ’n verlies van r303 miljoen (2013: wins van r29 miljoen) bedra. die resultate van rCl Foods vir die jaar onder oorsig is hoofsaaklik negatief geraak deur die volgende eenmalige items:
} Wesentlike buitelandse valutaverliese met die vroeë aflossing van Foodcorp se euro-gedenomineerde skuld;
} nie-herhalende seb-koste wat verband hou met die seb-herstrukturering; en
} transaksiekoste wat met die verskeie korporatiewe aksies verband hou.
rCl Foods se totale omset vir die jaar onder oorsig het met 95% tot r19 720 miljoen (2013: r10 109 miljoen) toegeneem, met Foodcorp wat r7 768 miljoen (2013: r1 218 miljoen vir die twee maande sedert verkryging) tot omset bygedra het en omset vanuit die hoenderbesigheid (rainbow) wat met 7% tot r8 733 miljoen (2013: r8 144 miljoen) toegeneem het. Foodcorp se bydrae tot bedryfswins voor inag name van waardevermindering en amortisasie (ebItda) het r721 miljoen (2013: r139 miljoen vir die twee maande sedert verkryging) bedra, terwyl rainbow en vector, rCl Foods se logistieke bedrywighede, onderskeidelik r204 miljoen (2013: r194 miljoen) en r199 miljoen (2013: r185 miljoen) by gedra het. ten spyte van die toename in rainbow se ebItda word lae winsgewindheid en marges steeds in die hoender bedryf ervaar, maar word steeds negatief geraak deur hoë invoer volumes, swak verbruikersvraag en hoë voerinsetkoste. tsb sugar se ebItda vir die ses maande sedert verkryging deur rCl Foods beloop r147 miljoen. dit weerspieël sterk kontantvloei uit bedrywighede vir alle sake-eenhede van rCl Foods.
rCl Foods gaan voort om voedselsektor-geleenthede in strategiese groeimarkte in suid-afrika en sub-sahara-afrika te ondersoek, ten einde ’n omvattende en gediversifiseerde voedselmaatskappy, met aantreklike handelsmerke wat aan verbruikersbehoeftes voldoen, te vestig.
beleggIngsoorsIg
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika
botswana
Zambië
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Markkapitalisasie op 30 Junie 2014
r14 687 miljoen
Genoteer op die JSE beperk
Hoofuitvoerende beampte
m dally
Remgro genomineerde direkteure
H j Carse, j j durand, p r louw
Webwerf
www.rclfoods.com
Jaar geëindig 30 Junie
2014R miljoen
Jaar geëindig 30 Junie
2014%
KMb/Opleidingspandering
r27 miljoen
Aantal werknemers
17 958
bbSEb-status
vlak 5
Omgewingsaspek
vlak 1- en 2-uitlatings van
1 189 193 ton Co2e
omset 19 720 +95
bedryfswins 534 +220
Wesensverdienste (303) Nb
Nb = Nie betekenisvol
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 39 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
27.9% effektiewe
belang
Profiel
rmbH is ’n gefokusde beleggingsmaatskappy met ’n 33.9%-belang in Firstrand, suidelike afrika se voortreflike bankgroep.
rmb holdings bePerk (rmbh)
sedert die herstrukturering van rmbH se bank- en versekeringsbelange gedurende 2011 is die maatskappy se enigste bate ’n ten volle verwaterde 33.9%-belang in Firstrand beperk en rmbH se vertoning is dus direk verwant aan dié van Firstrand beperk.
rmbH se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het tot r1 793 miljoen (2013: r1 460 miljoen) toegeneem as gevolg van sterk bedryfsvertonings van al drie hoof handelsmerke van Firstrand (Fnb, rmb en Wesbank).
bANKWESE
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoenrmbH 1 793 1 460Firstrand 749 617
2 542 2 077
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika (direk)
Verwys na FirstRand vir indirekte blootstelling
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Markkapitalisasie op 30 Junie 2014
r74 241 miljoen
Genoteer op die JSE beperk
Hoofuitvoerende beampte
p Cooper
Remgro genomineerde direkteur
l Crouse
Webwerf
www.rmbh.co.za
Jaar geëindig 30 Junie
2014R miljoen
Jaar geëindig 30 Junie
2014% Verwys na FirstRand aangesien RMBH
slegs ’n beleggingshouermaatskappy is.Wesensverdienste 6 417 +23
| 40 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
4.0% effektiewe
direkte belang(totale effektiewe belang: 13.7%)
Profiel
Firstrand verskaf bank- en versekeringsprodukte en -dienste aan kliënte in die kleinhandel-, kommersiële, korporatiewe en openbare sektor in suid-afrika, asook in verskeie afrika-lande. die groep word deur sy eienaarbestuurskultuur gekenmerk en voer sy strategie uit deur ’n leidende franchise-portefeulje, waaronder rand aksepbank (rmb), First national bank (Fnb), Wesbank en ashburton Investments.
firstrand bePerk (firstrand)
Firstrand se bydrae tot remgro se wesensverdienste verteenwoordig remgro se direkte belang van 4.0% in Firstrand en sluit nie die indirekte bydrae van Firstrand deur remgro se belegging in rmbH in nie. Firstrand se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het tot r749 miljoen (2013: r617 miljoen) toegeneem.
vir Firstrand se gerapporteerde resultate vir die jaar geëin-dig 30 junie 2014 het die maatskappy se wesens verdienste met 22% tot r18 671 miljoen (2013: r15 327 miljoen) toe-geneem, met ’n goeie bedryfsvertoning vanaf al drie franchiseportefeuljes, wat voortgaan om beter as die mark te vertoon. die groep se netto rente-inkomste en nie-rente-omset het met 23% en 18% onderskeidelik toegeneem van-af die vorige jaar, terwyl bedryfskoste met 15% toegeneem het as gevolg van die voortgesette beleggings in elektro- niese platforms en Firstrand se bedryfsvoetspoor in afrika.
die groep is van mening dat genormaliseerde verdienste ’n meer akkurate weergawe van die bedryfsvertoning weergee en dus word wesensverdienste aangepas vir nie-bedryfsitems en rekeningkundige anomalieë.
Firstrand se genormaliseerde verdienste vir die jaar onder oorsig het met 21% toegeneem tot r18 663 miljoen (2013:
r15 420 miljoen). Fnb se bydrae tot genormaliseerde ver-dienste het met 18% verhoog tot r9 462 miljoen (2013: r7 998 miljoen). Hierdie toename is gedryf deur die voortgesette verkryging van kliënte, groei in lenings en deposito’s, sterk groei in bedrywighede in die res van afrika en verhoogde transaksievolumes oor alle platforms, veral die elektroniese platform. rmb het r5 342 miljoen (2013: r4 383 miljoen) tot Firstrand se genormaliseerde verdienste bygedra, wat ’n styging van 22% teenoor die vorige jaar verteenwoordig, met die gediversifiseerde beleggingsbank en korporatiewe portefeuljes wat goeie groei in winste getoon het, tesame met ’n groeiende bydrae vanuit bedrywighede in die res van afrika. Wesbank se bydrae tot genormaliseerde verdienste het met 2% verhoog tot r2 830 miljoen (2013: r2 774 miljoen), terwyl groei in nuwe besigheidsvolumes regoor alle portefeuljes voortgesit is, maar deur verhoogde kredietvoorsienings teengewerk is.
gedurende 2013 het Firstrand sy beleggingsbestuur franchise, ashburton Investments, bekend gestel. dié fran-chise se lang termyn strate giese doelwit is om die voor-aanstaande nuwegenerasie-beleggingsbestuurder in afrika te wees. ashburton word afsonderlik van die bank-bedrywighede bestuur ten einde enige botsings van belange te vermy en het sy bates onder bestuur tot r115 miljard aan die einde van die finansiële jaar laat toeneem.
beleggIngsoorsIg
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika ander
suid-afrika China
tanzanië verenigde koninkryk
Zambië Indië
mosambiek
blns-lande
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Markkapitalisasie op 30 Junie 2014
r229 746 miljoen
Genoteer op die JSE beperk
Hoofuitvoerende beampte
s e nxasana
Remgro genomineerde direkteure
l Crouse, j j durand
Webwerf
www.firstrand.co.za
Jaar geëindig 30 Junie
2014R miljoen
Jaar geëindig 30 Junie
2014%
KMb/Opleidingspandering
r115 miljoen
Aantal werknemers
37 231
bbSEb-status
vlak 2
Omgewingsaspek
totale uitlatings van
271 258 ton Co2e
Inkomste 86 562 +16
bedryfswins 25 328 +27
Wesensverdienste 18 671 +22
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 41 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
42.1% effektiewe
belang
Profiel
mediclinic se besigheid behels die voorsiening van omvattende, hoëgehalte hospitaaldienste op ’n kostedoel treffende grondslag in suidelike afrika, die verenigde arabiese emirate en switserland.
GESONDHEIDSORG
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoenmediclinic 1 489 (491)
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Markkapitalisasie op 30 Junie 2014
r70 903 miljoen
Genoteer op die JSE beperk
Hoofuitvoerende beampte
d p meintjes
Remgro genomineerde direkteure
j j durand, p j Uys
Webwerf
www.mediclinic.com
Jaar geëindig 31 Maart
2014R miljoen
Jaar geëindig 31 Maart
2014%
KMb-spandering
r33.9 miljoen
Aantal werknemers
26 076
bbSEb-status
vlak 4
Omgewingsaspek*
vlak 1- en 2-uitlatings van
170 415 ton Co2e
omset 30 495 +25
bedryfswins 5 505 +33
genormaliseerde wesensverdienste 3 052 +59
* Slegs Mediclinic Suider-Afrika.
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika ander
suid-afrika switserland
verenigde arabiese emirate
mediCliniC international bePerk (mediCliniC)
mediclinic het ’n maart-jaareinde en gevolglik is die groep se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 in remgro se resultate vir die jaar onder oorsig geëkwiteer.
mediclinic se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het r1 489 miljoen (2013: wesensverlies van r491 miljoen) bedra. Hierdie toename is hoofsaaklik toeskryfbaar aan eenmalige koste wat met die herfinan-siering van switserse en suid-afrikaanse skuld gedurende
die vorige finansiële jaar verband hou, waarvan remgro se deel van hierdie eenmalige koste r1 312 miljoen beloop het. Indien hierdie eenmalige kostes uitgesluit sou word, sou mediclinic se bydrae tot remgro se wesensverdienste met 81% vanaf r821 miljoen toegeneem het, as gevolg van ’n goeie bedryfsvertoning asook die positiewe impak van ’n swakker rand en die finansieringshefboomeffek van die groep se verbeterde kapitaalstruktuur. ’n toename in ’n krediet op verstrekedienskoste op die na-aftrede voordeel verpligting van r192 miljoen (2013: r27 miljoen) het ook in ’n mindere mate tot die toename in wesensverdienste gelei.
| 42 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
mediclinic se omset vir die jaar geëindig 31 maart 2014 het met 25% tot r30 495 miljoen (2013: r24 436 miljoen) toegeneem, met goeie vertonings deur al drie platforms.
mediclinic suider-afrika se inkomste het gedurende die jaar onder oorsig met 11% tot r11 205 miljoen (2013: r10 059 miljoen) toegeneem as gevolg van ’n 5.9% toe-name in beddae verkoop en ’n styging van 5.4% in die gemiddelde inkomste per beddag. bedryfswins voor rente, belasting, depresiasie en amortisasie (ebItda) het met 11% toegeneem tot r2 453 miljoen (2013: r2 163 miljoen) en die suider-afrikaanse bedrywighede het r984 miljoen (2013: r901 miljoen) tot mediclinic se genormaliseerde toeskryfbare verdienste bygedra.
mediclinic het ’n belang van 100% in Hirslanden, die houermaatskappy van die grootste privaathospitaal-groep in switserland. Hirslanden se omset vir die jaar onder oorsig was 33% hoër op r15 874 miljoen (2013: r11 892 miljoen) en kern-ebItda, wat die effek van ’n aanpassing aan verstrekedienskoste aan die Hirslanden pensioenfonds en ’n voorverkrygings- switserse tariefvoorsieningskoste uitsluit, was 28% hoër op r3 297 miljoen (2013: r2 584 miljoen). die verswakking in die gemiddelde rand/switserse frank-wisselkoers gedurende die jaar het ’n positiewe impak op die finansiële syfers hierbo veroorsaak, met ’n styging van 8% en 5% onderskeidelik in omset en kern-ebItda teen konstante wisselkoerse.
mediclinic midde-ooste besit en bedryf die Welcare hospitaal en die City hospitaal in dubai. omset vanaf die midde-oosterse platform het vir die jaar onder oorsig met 37% toegeneem tot r3 416 miljoen (2013: r2 485 miljoen), terwyl ebItda met 52% tot r752 miljoen (2013: r495 miljoen) toegeneem het. die verswakking in die gemiddelde rand/vae-dirham-wisselkoers gedurende die jaar het ’n positiewe impak op die finansiële syfers hierbo veroorsaak, met ’n styging van 15% en 27% onderskeidelik in omset en kern-ebItda teen konstante wisselkoerse. Hierdie groei is behaal deur ’n goeie bedryfsvertoning deur alle besig-hede, met binne-pasiënt hospitaaltoelatings, buite-pasiënt konsultasies en besoeke aan noodeenhede wat met 4% elk gestyg het. kliniek buitepasiënt konsultasies het met 8% toegeneem.
die groep is steeds uniek geposisioneer oor drie uiteenlopende internasionale bedryfsplatforms en gaan voort met beleggings om tot groei in hierdie platforms by te dra. Hirslanden se verkryging van klinik la Colline in genève en swissana Clinic in luzern is na afloop van mediclinic se jaareinde aangekondig.
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 43 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
30.3% effektiewe
belang
Profiel
rmI is ’n genoteerde beleggingsentiteit met belange in discovery Holdings beperk, mmI Holdings beperk, oUtsurance en rmb structured Insurance.
VERSEKERING
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoenrmI Holdings 871 666
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Markkapitalisasie op 30 Junie 2014
r48 701 miljoen
Genoteer op die JSE beperk
Hoofuitvoerende beampte
p Cooper
Remgro genomineerde direkteur
j j durand
Webwerf
www.rminsurance.co.za
Jaar geëindig 30 Junie
2014R miljoen
Jaar geëindig 30 Junie
2014%
verwys na webwerwe van groot
onderliggende beleggings
aangesien rmI slegs ’n
beleggingshouermaatskappy is.
www.discovery.co.za
www.mmiholdings.com
www.outsurance.co.za
Inkomste 11 587 +25
bedryfswins 2 482 +38
Wesensverdienste 2 879 +28
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika ander
suid-afrika China
blns-lande verenigde koninkryk
australië
rmi holdings bePerk (rmi)
rmI het gedurende 2011 ontstaan vanuit ’n herstruk-tureringsproses deur rmbH waardeur die versekerings- en bankbelange van mekaar geskei is en die versekerings-belange ontbondel is, deur middel van die notering van rmI op die jse. rmI se bydrae tot remgro se wesens-verdienste vir die jaar onder oorsig het tot r871 miljoen (2013: r666 miljoen) toegeneem.
die onderliggende beleggings van rmI (met %-belange in hakies) sluit in discovery Holdings beperk (25%), mmI Holdings beperk (25%), oUtsurance Holdings beperk (83%) en rmb structured Insurance beperk (76%). discovery bedien die gesondheidsorg- en -versekeringsmarkte in suid- afrika, die verenigde koninkryk en China. mmI het ont staan na die samesmelting van metropolitan en momentum, en fokus op langtermynversekering, korttermynversekering, batebestuur, gesondheidsorgadministrasie en werknemer-
| 44 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
voordele. oUtsurance is ’n direktelyn persoonlike en klein-besigheid-korttermynversekeraar, terwyl rmb structured Insurance oplossings skep vir individuele versekering en finansiële risiko’s van groot korporatiewe besighede deur gebruik te maak van gesofistikeerde risikotegnieke en innoverende finansiële strukture.
rmI se gerapporteerde wesensverdienste vir die jaar geëindig 30 junie 2014 het met 28% tot r2 879 miljoen (2013: r2 242 miljoen) toegeneem. oUtsurance, discovery en mmI het onderskeidelik r1 229 miljoen (2013: r1 031 miljoen), r802 miljoen (2013: r551 miljoen) en r807 miljoen (2013: r628 miljoen) tot wesensverdienste bygedra. die groep is egter van mening dat genormaliseerde verdienste ’n meer akkurate weergawe van die bedryfsvertoning weergee en dus word wesensverdienste aangepas vir nie-bedryfsitems en rekeningkundige anomalieë.
rmI se genormaliseerde verdienste vir die jaar onder oorsig het met 18% tot r3 022 miljoen (2013: r2 566 miljoen) toe geneem. discovery se bydrae tot genormaliseerde verdienste het met 24% tot r866 miljoen (2013: r699 miljoen) toegeneem, as gevolg van groei van 15% in die groep se oorhoofse nuwe besigheid en ’n uitstekende vertoning deur die bedrywighede in die verenigde koninkryk. mmI het r899 miljoen (2013: r803 miljoen) tot rmI se genormaliseerde verdienste bygedra, ’n toename van 12% teenoor die vorige jaar, met goeie vertonings vanaf alle bedryfsafdelings asook die behaling van kostebesparings na die samesmelting. oUtsurance se bydrae tot genorma-liseerde verdienste het met 18% tot r1 219 miljoen (2013: r1 031 miljoen) toegeneem as gevolg van groei van 35% in die groep se nuwe besigheid en ’n uitstekende ver-toning deur Youi, die groep se direktelyn persoonlike versekeringsbesigheid in australië.
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 45 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
50% effektiewe
belang
Profiel
air products south africa produseer suurstof, stikstof, argon, waterstof en koolstofdioksied vir verkoop in gasvorm deur middel van pypleidings, ingevolge langtermynkontrakte aan groot industriële gebruikers, asook die verkoop en verspreiding van industriële gasse en chemikalieë, saam met die toepaslike toerusting, aan die algemene handelsmark. die ander 50% van die gewone aandele word gehou deur air products and Chemicals Incorporated, ’n vsa-maatskappy.
NYWERHEID
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoenair products south africa 217 180ktH 71 36total south africa 233 258
pgsI 72 10
Wispeco 107 64
700 548
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r7 221 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
m Hellyar
Remgro genomineerde direkteure
H j Carse, n j Williams
Webwerf
www.airproductsafrica.co.za
Jaar geëindig
30 Sep 2013
R miljoen
Jaar geëindig
30 Sep 2013
%
KMb/Opleidingspandering
r2.9 miljoen
Aantal werknemers
540
bbSEb-status
vlak 3omset 1 794 +10
bedryfswins 569 +7
Wesensverdienste 405 +15
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika
Zambië
| 46 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
air ProduCts south afriCa eiendoms bePerk (air ProduCts south afriCa)
air products south africa het ’n september-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 is by remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. air products south africa se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het met 21% tot r217 miljoen (2013: r180 miljoen) toegeneem.
vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 het air products south africa se omset met 13% tot r1 902 miljoen (2013: r1 682 miljoen) toegeneem, terwyl die maatskappy se bedryfswins vir dieselfde tydperk met 18% tot r617 miljoen (2013: r525 miljoen) toegeneem het. Hierdie toename is hoofsaaklik toeskryfbaar aan gematigde groei in volumes in grootmaat- en verpakte gasprodukte.
air products south africa is die grootste vervaardiger van industriële gasse in suidelike afrika. air products south africa is ook ’n invoerder en verspreider van ’n verskeidenheid spesialiteitsgasse en chemiese produkte wat gelewer word aan ’n wye reeks industrieë wat insluit staal, chemikalieë, olieraffinering, hulpbronminerale, glas, pulp en papier, voedselverpakking asook algemene ver-vaardiging, fabriekswese en sweiswerke.
die vraag na grootmaatvolumes is steeds laer as verwag ten spyte van die aanvang van nuwe gekontrakteerde langtermynkapasiteit. vraag vanaf die staal-, chemikalieë en hulpbronsektore is negatief beinvloed deur lae ekonomiese aktiwiteit en onderbreking in vervaardiging.
grootmaat vloeibare en verpakte gasprodukte se volumes het matige, maar wisselvallige, groei getoon en word steeds negatief geraak deur arbeidsonrus in verskeie marksektore.
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 47 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
34.7% effektiewe
belang
Profiel
ktH is ’n gevestigde swart ekonomies beheerde maatskappy met ’n fokus op beleggingsbank-dienste, media- en strategiese beleggings. ktH beskik oor ’n beleggingsportefeulje en -strategie wat aanvullend is tot dié van remgro. ktH se belangrike beleggings sluit in kagiso media beperk, mmI Holdings beperk en exxaro resources beperk.
kagiso tiso holdings eiendoms bePerk (kth)
ktH is ’n vooraanstaande swart beheerde beleggings-
houermaatskappy met ’n sterk en gediversifiseerde
beleggingsportefeulje wat die hulpbronne-, industriële,
media-, finansiëledienste-, gesondheidsorg-, eiendoms- en
inligtingstegnologie-sektore dek.
aangesien ktH se finansiële jaareinde 30 junie is, word die
maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig
30 junie 2014 in remgro se resultate vir die jaar onder
oorsig ingesluit. ktH se bydrae tot remgro se wesens-
verdienste vir die jaar onder oorsig het r71 miljoen (2013:
r36 miljoen) bedra.
ktH se netto toeskryfbare verdienste het egter na ’n
verlies van r97 miljoen (2013: r428 miljoen wins) afgeneem,
hoofsaaklik as gevolg van netto waardedalings van
r257 miljoen (2013: r36 miljoen) op sekere beleggings en
’n nie-herhalende wins van r233 miljoen met die verkoop
van beleggings gedurende die vorige finansiële jaar.
beide hierdie items word nie as deel van wesensverdienste
verantwoord nie. Inkomste vanuit geëkwiteerde beleggings
het met r80 miljoen tot r604 miljoen toegeneem waarvan
mmI Holdings beperk en kagiso strategic Investments
beperk die grootste bydrae gelewer het. bedryfswins
het met r56 miljoen toegeneem as gevolg van goeie
bedryfsvertonings deur kagiso media en kagiso asset
management, maar dit is gedeeltelik teengewerk deur
verhoogde netto finansieringskoste as gevolg van die
volle impak van finansieringskoste vir die huidige tydperk
vergeleke met die aangaan van skuld-effekte in die
vorige jaar en die aangaan van skuld om die uitkoop van
minderhede by kagiso media gedeeltelik te finansier.
die resultate vir die jaar onder oorsig is ook beïnvloed deur
positiewe billike waarde aanpassings wat verband hou met
beleggings in exxaro resources beperk (exxaro) en aeCI
beperk, asook op voorkeuraandele in mmI Holdings beperk,
teengewerk deur negatiewe billike waarde aanpassings
op die beleggings in adcock Ingram Holdings beperk en
aveng beperk.
ktH beskik oor ’n goed gediversifiseerde beleggings-
en besigheidstrategie, ’n gesonde bate- en kapitaalbasis
asook ’n ervare en diverse bestuurspan wat die groep in
die posisie van ’n vooraanstaande swart beheerde en
bestuurde beleggingsmaatskappy plaas.
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r7 685 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
v nkonyeni
Remgro genomineerde direkteure
j j du toit, p j Uys
Webwerf
www.kagiso.com
Jaar geëindig 30 Junie
2014R miljoen
Jaar geëindig 30 Junie
2014%
KMb/Opleidingspandering
r3.8 miljoen
Aantal werknemers
44
bbSEb-status
vlak 3omset 1 583 +17
bedryfswins 178 +46
Wesensverdienste 215 +99
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika
ghana
| 48 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
24.9% effektiewe
belang
Profiel
Filiaal van total (Frankryk). die besigheid van total south africa is die raffinering en bemarking van petroleum en petroleumprodukte in suid-afrika. versprei ook aan aangrensende lande en het ’n 36%-belang in national petroleum refiners of south africa eiendoms beperk (natref).
total south afriCa eiendoms bePerk (total south afriCa)
total south africa het ’n desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 30 junie 2014 is in remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. total south africa se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het r233 miljoen (2013: r258 miljoen) bedra.
total south africa se omset vir die twaalf maande geëindig 30 junie 2014 het met 18.7% van r37 767 miljoen tot r44 818 miljoen toegeneem, terwyl sy bedryfswins tot r1 232 miljoen (2013: r1 400 miljoen) afgeneem het. die resultate vir die huidige tydperk is negatief beïnvloed deur ’n verhoging van r200 miljoen in die voorsiening vir terreinrehabilitasie, effens teengewerk deur hoër positiewe voorraadwaardasie-aanpassings van r94 miljoen (2013: r64 miljoen) as gevolg van ’n styging in die internasionale olieprys vanaf vsa$103 per vat op 30 junie 2013, tot vsa$114 per vat op 30 junie 2014.
die verhoogde omset is hoofsaaklik toeskryfbaar aan die die toename van 35 sent per liter in die kleinhandelsmarge, soos aangekondig deur die departement van energie gedurende desember 2013. kleinhandelsverkope van petroleumprodukte het met 2.2% verhoog teenoor die vergelykende tydperk.
die maatskappy het sy vlak van kapitaalbesteding ten opsig- te van gesondheids-, veiligheids-, omgewings- en kwaliteit- projekte, by depots en vulstasies versterk. total south africa het spesifiek voortgegaan met die projek om te verseker dat alle plaaslike vulstasies aan die standaarde van total group, wat strenger as suid-afrikaanse norme is, voldoen.
natref (waarin total south africa ’n belang van 36.4% het) het teen die einde van die tydperk onder oorsig ’n ver-betering in raffineringsmarge teenoor die twaalf maande tot 30 junie 2013 ervaar, as gevolg van gunstige wissel-koersuitwerkings. dit is egter teengewerk deur die negatiewe impak van ongunstige markpryse vir gas-olie en brandstofprodukte.
beleggIngsoorsIg
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika
blns-lande
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r6 410 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
C m r j des Closières
Remgro genomineerde direkteure
l Crouse, n j Williams
Webwerf
www.total.co.za
Jaar geëindig
31 Des 2013
R miljoen
Jaar geëindig
31 Des 2013
%
KMb/Opleidingspandering
r31.2 miljoen
Aantal werknemers
807
bbSEb-status
vlak 2
Omgewingsaspek*
vlak 1- en 2-uitlatings van
12 574 ton Co2e
omset 40 268 +19
bedryfswins 1 261 +36
Wesensverdienste 939 +52
* Sluit uitlatings deur Natref uit.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 49 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
37.7% effektiewe
belang
Profiel
pgsI hou ’n belang van 100% in pg group. pg group is suid-afrika se leier in die geïntegreerde plaatglasbedryf wat hoë kwaliteit motor- en konstruksie glasprodukte vervaardig, versprei en installeer.
Pgsi bePerk (Pgsi)
pgsI het ’n desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 30 junie 2014 is in remgro se resultate vir die tydperk ingesluit. pgsI se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het r72 miljoen (2013: r10 miljoen) bedra, wat ’n positiewe aanpassing van r38 miljoen (2013: r7 miljoen negatiewe aanpassing) ten opsigte van die omskepping sreg op voorkeuraandele in pgsI insluit. Hierdie omskeppingsreg is gedurende die jaar onder oorsig uitgeoefen, wat remgro se belang in pgsI vanaf 28.5% na 37.7% laat toeneem het.
pgsI se omset vir die tydperk onder oorsig het met 7.3% tot r3 645 miljoen (2013: r3 398 miljoen) toegeneem, terwyl sy bedryfswins tot r250 miljoen (2013: r100 miljoen) verhoog het. die verbeterde bedryfsresultate was hoofsaaklik die gevolg van effense verbetering in ekonomiese toestande in beide die plaaslike en wêreldwye markte tesame met ’n aantal besigheidsinisiatiewe om oorhoofse koste te verminder, algehele markvertoning te verbeter asook die dryf van vervaardigingsverbeteringe.
pg group, die hoofbedryfsfiliaal in suid-afrika, verskaf glas aan die bou- en motorvervaardigingsindustrieë.
die toestande in die residensiële boubedryf, waar daar beduidende oormaat kapasiteit in beide die kommersiële en residensiële sektor is, is steeds broos en onseker. die groep se uitbreiding in afrika het tot die groei in omset bygedra. die besigheid fokus op die rasionalisering van sy bedrywighede en verspreidingsnetwerk om oorhoofse koste te verminder en fokus op hoërmarge-produkte te plaas. Hierdie fokus het tot ’n toename in wins vanuit die bouglas-afdeling bygedra en ’n voortgesette hersiening van hierdie strukture sal na verwagting tot verdere kostebesparings aanleiding gee. die motorglas-afdeling is deur die swakker randwisselkoers bevoordeel wat ’n positiewe impak op die resultate gehad het deur die verhoging van uitvoerwinsgewendheid en toenemende mededingendheid in die plaaslike mark. die mededingende naverkope motoronderdeelmark is steeds onder druk as gevolg van die ekonomiese inkrimping na afloop van voortgesette arbeidstakings. die relatief hoër inflasie en verhoogde rentekoerse het verdere negatiewe uitwerkings op verbruikersentiment gehad wat tot nega-tiewe groei in nuwe motorverkope gedurende die afgelope ses maande gelei het. bou van motorvoertuie vir die uitvoer-mark het ’n geringe verbetering gedurende die tydperk onder oorsig getoon.
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r2 015 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
C bromley
Remgro genomineerde direkteur
j j du toit
Webwerf
www.pggroup.co.za
Jaar geëindig
31 Des 2013
R miljoen
Jaar geëindig
31 Des 2013
%
KMb/Opleidingspandering
r23.4 miljoen
Aantal werknemers
4 320
bbSEb-status
vlak 6
Omgewingsaspek
totale gHg-uitlatings van
237 488 ton Co2e
omset 3 510 +9
bedryfswins 214 +167
Wesensverdienste 55 Nb
Nb = Nie betekenisvol
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika ander
suid-afrika Uitvoere na Indië en europa
blns-lande
mosambiek
| 50 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
100% effektiewe
belang
Profiel
Wispeco se hoofbesigheid is die vervaardiging en verspreiding van geëkstrueerde aluminium-produkte vir gebruik in die geboue-, ingenieurs- en duursamegoedere-sektore.
wisPeCo holdings eiendoms bePerk (wisPeCo)
omset vir die jaar geëindig 30 junie 2014 het met 25% tot r1 486 miljoen (2013: r1 193 miljoen) toegeneem. Hierdie groei in omset is hoofsaaklik toeskryfbaar aan verhoogde verkoopsvolume en hoër verkoopspryse as gevolg van toename in insetkostes asook ’n verswakking in die plaaslike geldeenheid. Wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het met 67% tot r107 miljoen (2013: r64 miljoen) toegeneem, hoofsaaklik as gevolg van die impak van hoër omset op bruto wins deur skaalbesparings en voortgesette ver-beteringe in produktiwiteit.
verwerking van herwinde aluminium speel toenemend ‘n belangriker rol in Wispeco se grondstowwe by aluminium perspaal-aanlegte. Wispeco het besluit om groter hoe-veelhede skroot aluminium vanuit die industriële en ver-bruikersmarkte aan te koop as in vorige jare. meer as die
helfte van Wispeco se perspale word nou vanuit herwinde aluminium vervaardig. Hierdie vervaardiging vereis slegs 5% van die energie wat gebruik word om nuwe aluminium te vervaardig en die energiebesparings het daartoe gelei dat Wispeco se aluminiumprodukte met ’n ecospecifier groen gradering geakkrediteer is.
Wispeco streef steeds na standaarde van wêreldgehalte in alle bedryfsafdelings. bestuur speel ’n aktiewe rol om die verbetering van produktiwiteit op alle vlakke van die organisasie te dryf. die maatskappy het ’n nuwe perseel in alrode gekoop en sal binne die volgende 18 maande twee nuwe perspaallyne installeer. die ontwikkeling van vaardighede in die industrie is steeds ’n belangrike fokus-area, met 179 mense wat gedurende die afgelope jaar in hierdie verband opgelei is, insluitende 10 dowe jeugdiges vanuit voorheen benadeelde gemeenskappe.
beleggIngsoorsIg
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r778 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
H rolfes
Remgro genomineerde direkteure
s j de villiers, j j du toit
Webwerf
www.wispeco.co.za
Jaar geëindig 30 Junie
2014R miljoen
Jaar geëindig 30 Junie
2014%
KMb/Opleidingspandering
r9 miljoen
Aantal werknemers
1 047
bbSEb-status
vlak 4
Omgewingsaspek
vlak 1- en 2-uitlatings van
49 705 ton Co2e
omset 1 486 +25
bedryfswins 141 +61
Wesensverdienste 107 +67
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika
die moeilike markomstandighede van die vervaardiging-sektor is vererger deur voortgesette ver hogings in elek-trisiteits- en arbeidskostes. die huidige vlakke van die rand sal die bedryf positief beïnvloed deurdat die groep sal baat by verhoogde uitvoerverdienste en laer volumes van invoere. die groep hersien tans sy strukture om die koste van
klantediens beduidend te verminder asook produktiwiteit by alle vervaardigingsfasiliteite te verbeter, gesteun deur ’n tegniese ooreenkoms wat met saint gobain van Frankryk aangegaan is. die voordele van hierdie strategieë sal na verwagting tot positiewe groei in die komende jare lei.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 51 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
22.6% effektiewe
belang
Profiel
grindrod is ’n beleggingshouermaatskappy wat betrokke is in die vervoer van vrag per pad, spoor, see en lug, deur middel van geïntegreerde logistieke dienste wat gebruik maak van spesialis-bates en infrastruktuur, insluitende voertuie, lokomotiewe, skepe, hawens, terminale, pakstore en depots.
INfRAStRuKtuuR
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoengrindrod 108 144CIv groep 58 59seaCom (6) –
ander 6 (7)
166 196
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Markkapitalisasie op 30 Junie 2014
r20 255 miljoen
Genoteer op die JSE beperk
Hoofuitvoerende beampte
a olivier
Remgro genomineerde direkteur
j j durand
Webwerf
www.grindrod.co.za
Jaar geëindig
31 Des 2013
R miljoen
Jaar geëindig
31 Des 2013
%
KMb/Opleidingspandering
r33.5 miljoen
Aantal werknemers
7 675
bbSEb-status
vlak 3
Omgewingsaspek
totale gHg-uitlatings van
512 376 ton Co2e
omset 15 662 –43
bedryfswins 424 –18
Wesensverdienste 702 +16
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika ander
suid-afrika asië
mosambiek
| 52 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
grindrod bePerk (grindrod)
grindrod het ’n desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 30 junie 2014 is by remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. grindrod se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die jaar onder oorsig het r108 miljoen (2013: r144 miljoen) bedra. Hierdie afname is hoofsaaklik toeskryfbaar aan laer verdienste vanuit die handelsafdeling as gevolg van swak resultate in die landboukommoditeitsektor.
grindrod se gerapporteerde netto wins vir die ses maande geëindig 30 junie 2014 het met 30% tot r694 miljoen (2013: r533 miljoen) toegeneem. die netto wins van die huidige tydperk sluit in ’n eenmalige wins van r431 miljoen wat verband hou met die verandering in beheer as gevolg van die verkoop van belange vanaf die groep se langtermyn bbseb-vennote, asook ’n waardedaling van r80 miljoen
op die vervoervloot. Wesensverdienste wat onder andere die impak van die voorafgaande items uit sluit, het egter met 29% afgeneem tot r321 miljoen (2013: r450 miljoen). Hierdie afname is hoofsaaklik toeskryf- baar aan swakker bedryfsvertoning deur die kommoditeits-verhandelingsbesigheid, wat in proses van beëindiging is en volgens plan verkoop word.
kapitaalbesteding vir die ses maande tot 30 junie 2014 het r1.4 miljard bedra, waarvan 94% vir die uitbreiding van kapasiteit was en die res vir onderhoud en vervanging. toekomstige kapitaalverpligtinge sluit in die uitbreiding van kapasiteit by terminale, spoorvervoer-infrastruktuur, lokomotiewe en skepe. na afloop van die kapitaalverkryging gedurende die tydperk onder oorsig, is die groep vol vertroue dat genoegsame befondsing, in die vorm van kontantbronne en bankfasiliteite, vir die kapitaalverpligtinge beskikbaar is.
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 53 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
50.7% effektiewe
belang
ProfielCIv Holdings is ’n beleggingshouermaatskappy waarvan die mees beduidende bate dark Fibre africa (dFa) is, wat infrastruktuur geskik vir optiesevesel-netwerke bou, besit, onderhou en monitor.
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNte*VolhouBaaRheiDsmaatstaWWe*
Ekwiteitswaardasie van CIV Holdings op 30 Junie 2014
r4 022 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte van DfA
g smit
Remgro genomineerde direkteure
l Crouse, p j Uys
Webwerf
www.dfafrica.co.za
Jaar geëindig 31 Maart
2014R miljoen
Jaar geëindig 31 Maart
2014%
KMb/Opleidingspandering
r7.2 miljoen
Aantal werknemers
305
bbSEb-status
vlak 2
Omgewingsaspek
vlak 1- en 2-uitlatings
van 942 ton Co2e
omset 879 +29
bedryfswins 311 +54
Wesensverdienste 37 +77
* Inligting hou slegs verband met DFA, die hoofbedryfsfiliaal.
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika
CommunitY investment ventures holdings eiendoms bePerk (Civ groeP)
remgro het ’n effektiewe belang van 50.7% in die CIv groep, wat in die telekommunikasie- en inligtingstegnologie-sektor bedrywig is. die groep is met ingang van 1 april 2014 herstruktureer, wat die talle toegangspunte van beleggers na ’n enkele belegging in die vorm van CIv Holdings eiendoms beperk verminder het. die groep het besluit om op die telekommunikasie-infrastruktuurmark te fokus en gevolglik is die groep in die proses om maatskappye wat nie direk in lyn met hierdie mark is nie, te verkoop. die belangrikste bedryfsmaatskappy is dFa, wat optiesevesel-netwerke bou en besit.
die CIv groep het ’n maart-jaareinde en gevolglik is die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 in remgro se resultate vir die tydperk onder oorsig ingesluit. die CIv groep se bydrae tot remgro se wesensverdienste vir die tydperk onder oorsig het r58 miljoen (2013: r59 miljoen) bedra, waarvan dFa (r30 miljoen) en CIe telecommunications (r16 miljoen) die grootste bydraes gelewer het.
dFa se omset vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 het met 29% tot r879 miljoen (2013: r683 miljoen) toe geneem, danksy goeie groei van 38% in annuïteitsinkomste. dFa het tot dusver ’n gesonde annuïteitsinkomstestroom van meer as r55 miljoen per maand verseker, waarvan die meerderheid vanuit langtermynkontrakte met klante is. dFa het gedurende die tydperk sy gemiddelde koste van befondsing verlaag deur die herfinansiering van skuld van r3.5 miljard met ’n konsortium van uitleners vanaf ’n projekfinansieringstruktuur na ’n korporatiewe struktuur van r2.5 miljard langtermynskuld en r1 miljard korttermynskuld. een van die hoof bedryfs-uitdagings wat dFa in die gesig staar is die stadiger as verwagte voltooiing van klante se seinstasies wat dFa se vermoë om hierdie stasies by die netwerk in te skakel, negatief beïnvloed en lei tot ’n vertraging in die generering van inkomste om toenemende waardevermindering en finansieringskoste ten opsigte van die uitrol van die netwerk te dek. dFa het Conduct telecommunication op 1 april 2014 verkry ten einde die risiko van die stadige uitrol van die netwerk te verminder. Conduct spesialiseer in die bou van die laaste myl en beskik oor optiesevesel-infrastruktuur na meer as 900 geboue. die meeste van dFa
CIV HOLDINGS
| 54 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
se kliënte het hul aanvanklike kontrakte vanaf vyf jaar na tien of vyftien jaar verleng. gedurende die huidige tydperk was die netwerk vir ’n uitstekende 99.99% van die tyd ten volle aktief.
na voltooiing van ’n gedeelte van die netwerk word die bate erken en waardevermindering op die volle infra-struktuurkoste, asook finansieringskoste, word dan rekeningkundig verantwoord. die huidige waarde van die optiesevesel-netwerk beloop meer as r4.6 miljard.
dFa het optiesevesel-netwerke in johannesburg, kaapstad en durban (uitgebrei tot by pietermaritzburg), midrand, Centurion en pretoria. die netwerk is gedurende die afgelope jaar na 17 kleiner dorpe, insluitende oos-londen, polokwane, tlokwe, emalahleni en george. die johannesburgse netwerk word as een van die belang-rikste kommunikasienetwerke in afrika beskou. ’n totale afstand van 7 759 km (2013: 7 340 km) se optiesevesel-netwerk is teen 31 maart 2014 in belangrike stedelike gebiede en op langafstandroetes voltooi. lang afstand-roetes sluit in dié tussen die stedelike gebied van durban en seaCom se landingstasie in mtunzini. Hierdie roete is deur empangeni tot in gauteng verleng. dFa het ook die bou van ’n langafstandroete voltooi om kaapstad met die WaCs (West african Cable system) ondersese kabel se landingstasie in Yzerfontein te verbind. dFa het gedurende die tydperk ’n netwerkverbinding tussen die noordwes-provinsie en gauteng gebou.
In 2010 het dFa begin met die vesel-tot-toring-projek wat selfoon-operateurs se basisstasies met die kernkommunikasie-netwerke verbind, en hierdie projek sal in 2014 en daarna voortgesit word soos die vraag na mobiele truverbinding verhoog as gevolg van die goeie groei in vraag na data vanaf slimfone en lang termyn evolusie-tegnologie. mobiele truverbinding is ’n belangrike groei-area vir dFa as gevolg van die verhoogde vraag na mobiele breëband. dFa beskik oor 5 618 (2013: 4 276) basis seinontvangerstasies op die netwerk wat drie van die vier selfoonoperateurs dek. dFa monitor en beheer 7 348 (2013: 4 665) kliëntekringe. dFa se volgende areas van groei sal die mark vir ondernemings en die publieke sektor wees wat goeie groei in vraag in die afgelope twaalf maande getoon het. dFa vorm ook deel van ‘n konsortium wat optiesevesel-verbindings aan die gauteng regering gaan voorsien.
dFa het kommersiële huurooreenkomste aangegaan met 56 (2013: 41) klante wat oor lisensies vir elektroniese kommunikasie-netwerkdienste beskik, wat wissel van die grootste spelers tot banke en klein nisoperateurs. die inkomstemodel is aanpasbaar om in klante se behoeftes te kan voorsien, met die verkoop van onvervreembare gebruiksreg wat ’n eenmalige voorafbetaling vereis of betaling op ’n jaarlikse grondslag vir multijaar-kontrakte van tot 15 jaar. ongeveer 68% van inkomste is tans annuïteitsinkomste en die toekomstige waarde van die huidige annuïteitskontrakte beloop meer as r8 miljard.
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 55 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika tanzanië
mauritius kenia
mosambiek Uganda
25% effektiewe
belang
Profiel
seaCom verskaf hoëkapasiteit internasionale optiesevesel-bandwydte aan suider- en oos-afrika.
seaCom CaPital bePerk (seaCom)
remgro het ’n effektiewe belang van 25% in seaCom, wat in julie 2009 die eerste teragreep-ondersese optiesevesel-kabel geloods het wat suidelike en oostelike afrika met europa en asië verbind. die kabel verbind suid-afrika, mosambiek, tanzanië, kenia en djibouti met die res van die wêreld via landingspunte in Frankryk (en van daar na londen) en Indië. landomringde lande (Uganda, rwanda, ethiopië, ens.) word deur middel van landgebaseerde truverbinding ingeskakel.
seaCom het ’n desember-jaareinde, maar die maatskappy se resultate vir die twaalf maande tot 30 junie 2014 is by remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. seaCom se bydrae tot remgro se wesensverdienste het in die jaar onder oorsig ’n verlies van r6 miljoen (2013: rnul) bedra. seaCom het egter positiewe kontantvloei en remgro het dividende van r81 miljoen gedurende die jaar onder oorsig vanaf seaCom ontvang wat die kumulatiewe dividende vanaf seaCom sedert die verkryging van venFin beperk op r361 miljoen te staan bring.
seaCom verskaf internasionale hoëkapasiteit optiesevesel-bandwydte aan kliënte in die vorm van internasionale privaatlyn-kringe en Ip-transitodienste. Hierdie dienste word verkoop as verhuringskontrakte en as 15 of 20 jaar nie-vervreembare gebruiksregte, ingesluit onderhoudskostes, waar die meeste van die inkomste oor die volle termyn van 15 of 20 jaar verantwoord word.
seaCom handhaaf ’n proaktiewe benadering om winsgewendheid te verbeter deur implementering van verskeie kostebesparingsinisiatiewe en ’n wyer reeks produkaanbiedinge in reaksie op verhoogde mededinging vanaf kompeterende kabelstelsels.
verbeterde bekostigbaarheid dra by tot hoër as verwagte groei in vraag, weens die positiewe wisselwerking van vraag-elastisiteit. volgehoue verminderings in randgebaseerde kostes (selfoondiensverskaffer-aanbiedinge en ander ver-skaffers soos dark Fibre africa en FibreCo), asook ’n groot toename in die vraag na betroubare beskermde roetes rondom afrika, lei ook tot ’n toename in vraag. seaCom se vermoë om spoedig by vinnig veranderende toestande in die mark aan te pas en in addisionele vraag te voorsien stel die maatskappy in staat om sy gunstige mededingings-posisie te handhaaf.
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r3 303 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
b m Herlihy
Remgro genomineerde direkteure
H j Carse, p j Uys
Webwerf
www.seacom.mu
seaCom is ’n privaat maatskappy en sy finansiële inligting word nie in detail geopenbaar nie as gevolg van beperkinge op openbaarmaking soos onder aandeelhouers ooreengekom.
KMb/Opleidingspandering
r1 miljoen
Aantal werknemers
110
| 56 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
ander InFrastrUktUUrbelange
kagiso iNfRastRuctuRe empoWeRmeNt fuND (kief)
Profile
kIeF is ’n fonds wat daarna streef om te belê in infrastruktuurprojekte, insluitende paaie, lughawens, elektrisiteits- en telekommunikasie-installasies, spoorweg stelsels, hawens, water- en maatskaplike infrastruktuur. 45.4%
effektiewe belangWebwerf: www.kagiso.com
pRimco eN pRif
Profiel
pembani remgro Infrastructure managers eiendoms beperk (prImCo) is die adviseur van pembani remgro Infrastructure Fund I (prIF), ’n fonds wat toegespits is op privaatsektorbeleggings in infrastruktuur oral op die afrika-vasteland. 50% (pRimCo) &
73% (pRiF)effektiewe belang
PEMBANI REMGRO INFRASTRUCTURE FUND I
PEMBANI • REMGRO
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 57 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
31.9% effektiewe
belang
Profiel
sabido het ’n reeks mediabelange waarvan e.tv die belangrikste is. e.tv is die enigste onafhanklike gratiskyk-televisie-uitsaaier in suid-afrika.
MEDIA EN SPORt
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoensabido 131 148ander (67) (29)
64 119
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r7 925 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
m golding
Remgro genomineerde direkteure
H j Carse, n j Williams
Webwerf
www.etv.co.za
Jaar geëindig 31 Maart
2014R miljoen
Jaar geëindig 31 Maart
2014%
KMb/Opleidingspandering
r13 miljoen
Aantal werknemers
1 606
bbSEb-status
vlak 2
Omgewingsaspek
vlak 1- en 2-uitlatings van
6 301 ton Co2e
omset 2 364 +12
bedryfswins 670 –9
Wesensverdienste 414 –12
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika ander
suid-afrika verenigde koninkryk
botswana
ghana
| 58 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
sabido investments eiendoms bePerk (sabido)
remgro het ’n effektiewe belang van 31.9% in sabido, wat oor ’n reeks mediabelange beskik, insluitende e.tv, suid-afrika se enigste onafhanklike gratis televisiekanaal, sy nuusdienssuster, die enews africa-kanaal (enCa), platco digital, ‘n gratiskyk satellietplatform, Yfm, ‘n radiostasie gebaseer in gauteng, en verskeie ander ateljee- en fasiliteits besighede.
sabido het ’n maart-jaareinde en gevolglik is die maat-skappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 in remgro se resultate vir die jaar onder oorsig ingesluit. sabido se bydrae tot remgro se wesens-verdienste vir die jaar onder oorsig het r131 miljoen (2013: r148 miljoen) bedra.
die afname in sabido se resultate was hoofsaaklik toeskryfbaar aan verhoogde koste wat verband hou met die loodsing van drie nuwe besighede – ‘n gratis direk-na-huis satelliet tv-platform genaamd openview Hd, vyf nuwe e.tv-kanale en aanlynnuusdiens enca.com. al drie inisiatiewe is in lyn met die groep se multikanaal-, multiplatform- en multigebiedstrategie.
e.tv het sy inkomsteteikens vir die jaar onder oorsig behaal, ten spyte van die toenemende druk op gratis televisie-advertensieverkope. die voortslepende oponthoud in die loodsing van digitale terrestriële televisie (dtt) het bygedra tot ‘n beduidende skuif in kykergetalle en advertensieverkope na betaalkanaaltelevisie soos kykers
multikanaal-aanbiedinge van meer as die huidige vier-kanaal- analoogsein-aanbieding verlang. die bekendstelling van openview Hd gedurende oktober 2013 is daarop gemik om ‘n gratis multikanaal-alternatief tot betaalkanaaltelevisie te bied, ten einde die verlies aan kykers en inkomste aan betaalkanaaltelevisie te stuit.
enCa, sabido se 24-uurnuuskanaal, het steeds gebaat by groei in dstv se Compact-platform en het sy posisie as die vooraanstaande nuusdiens op dstv gehandhaaf ten spyte van die bekendstelling van twee nuwe suid-afrikaanse 24-uurnuuskanale. enca.com, die groep se aanlynnuus diens, het gedurende die heengaan van oudpresident nelson mandela in desember 2013 rekordgetalle van meer as 675 000 unieke besoekers behaal.
sabido productions, natural History Unit en lalela music, die groep se televisie- en musiekinhoud-besighede, het goeie bedryfsvertonings gelewer, terwyl jacana, die uit gewersbesigheid, moeilike handelsomstandighede er-vaar het.
die fasiliteitsbesighede se sasani het beter as verwagting vertoon en is teen volle kapasiteit bedryf, terwyl die Cape town Film studio ‘n bevredigende vertoning- en ateljee-besettingskoers gehad het. die na-produksie- en toerustingverhuringsbesigheid, silverline 360, het ‘n beduidende verbeterde vertoning gelewer, alhoewel die sluiting van die Filmlab (weens digitalisering van rolprentteaters regoor suid-afrika) ‘n negatiewe uitwerking op sy resultate vir die jaar gehad het.
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 59 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
ander medIa- en sportbelange
Die Blue Bulls compaNY eieNDoms BepeRk (Blue Bulls)
Profiel
blue bulls bestuur die blue bulls professionele rugby-unie, loftus versfeld en sekere amateur- en bestuursaksies en aktiwiteite van die blue bulls rugby-unie. 50%
effektiewe belangWebwerf: www.thebulls.co.za
pRemieR team holDiNgs limiteD (pth) en saRaceNs copthall llp
Profiel
ptH is ’n sport- en ontspanningsgroep wat in die verenigde koninkryk gesetel is.
saracens Copthall besit ’n sportstadion in die noordwestelike deel van londen. 50%
effektiewe belangWebwerf: www.mbnpromotions.co.uk
stelleNBosch acaDemY of spoRt
Profiel
stellenbosch academy of sport verskaf afrigting van wêreldgehalte, asook ’n voorbereidingsomgewing, aan plaaslike en internasionale sportspanne en atlete. 100%
effektiewe belangWebwerf: www.sastraining.co.za
WesteRN pRoViNce RugBY eieNDoms BepeRk (Wp RugBY)
Profiel
Wp rugby bestuur professionele rugby in die Wes-kaapstreek onder die Wp- en stormers-handelsmerke.
24.9% effektiewe belangWebwerf: wprugby.com
| 60 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
42.7% effektiewe
belang
Profiel
business partners is ’n spesialis beleggings-maatskappy wat doelgemaakte en geïntegreerde beleggings, mentorskap en eiendomsbestuursdienste aan klein en mediumgrootte ondernemings in suid-afrika beskikbaar stel.
ANDER bELEGGINGS
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoenbusiness partners 33 32ander 26 25
59 57
beleggIngsoorsIg
koRpoRatieWe iNligtiNg fiNaNsiële hoogtepuNteVolhouBaaRheiDsmaatstaWWe
Ekwiteitswaardasie op 30 Junie 2014
r2 435 miljoen
Ongenoteer
Hoofuitvoerende beampte
n martin
Remgro genomineerde direkteure
F knoetze, n j Williams
Webwerf
www.businesspartners.co.za
Jaar geëindig 31 Maart
2014R miljoen
Jaar geëindig 31 Maart
2014%
KMb/Opleidingspandering
r6.1 miljoen
Aantal werknemers
276
bbSEb-status
vlak 3
Omgewingsaspek
totale uitlatings van
1 448 ton Co2e
omset 470 +10
bedryfswins 206 +11
Wesensverdienste 78 –12
HOOf GEOGRAfIESE VERtEENWOORDIGING
afrika
suid-afrika Zambia
kenia malawi
namibia
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 61 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
business Partners bePerk (business Partners)
business partners het ’n maart-jaareinde en gevolglik is die maatskappy se resultate vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 in remgro se resultate vir die jaar onder oorsig geëkwiteer. Wesensverdienste toeskryfbaar aan remgro vir die jaar onder oorsig het r33 miljoen (2013: r32 miljoen) bedra. Hierdie toename is gedeeltelik toeskryf-baar aan die verhoging in remgro se aandeelhouding vanaf 29.9% tot 42.5% gedurende die tweede helfte van die vorige jaar.
business partners se wesensverdienste vir die twaalf maande geëindig 31 maart 2014 het met 12% tot r78 miljoen
(2013: r89 miljoen) afgeneem teenoor die vorige jaar. die afname is hoofsaaklik toeskryfbaar aan hoër personeelkoste wat voortspruit uit ’n toename in na-aftrede voordele en voorsienings, asook verhoogde finansieringskoste weens hoër gemiddelde skuldvlakke.
gedurende die jaar onder oorsig is finansiering vir 313 (2013: 251) beleggingsprojekte ten bedrae van r865 miljoen (2013: r601 miljoen) uitbetaal, terwyl ’n afname in nie-presterende lenings vanaf 17.9% van die beleggings-portefeulje op 31 maart 2013 tot 16.3% op 31 maart 2014 tot verminderde risiko in die beleggingsportefeulje gelei het.
| 62 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
BRitehouse holDiNgs eieNDoms BepeRk (BRitehouse)
Profiel
britehouse is ’n waagkapitaal-houermaatskappy wat in maatskappye belê wat oor spesifieke sakeprogrammatuur-toepassings en ’n bewese rekord van aflewering beskik. Hierdie ondernemings fokus op die outomatisering en verbetering van besigheidsprosesse. 30%
effektiewe belangWebwerf: www.britehouse.co.za
caxtoN ctp BepeRk (caxtoN) (indirek gehou deur fundco en Bidco struktuur)
Profiel
Caxton is een van die grootste uitgewers en drukkers van boeke, tydskrifte, koerante en kommersiële drukwerk in suid-afrika.
6.1%
effektiewe indirekte belangWebwerf: www.caxton.co.za
gems ii eN iii (gems)
Profiel
gems, wat in Hongkong gesetel is, is ’n privaatekwiteitsfonds-bestuursgroep wat beleggings in die asië-stille oseaanstreek maak.
5% & 8.1% effektiewe belangWebwerf: www.gems.com.hk
iNVeNfiN eieNDoms BepeRk (iNVeNfiN)
Profiel
Invenfin fokus op kleiner vroeëfase-beleggings.
100% effektiewe belangWebwerf: www.invenfin.com
lashou gRoup iNc
Profiel
’n Chinese maatskappy vir groepaankope en bemarkingsveldtogte ter plaatse.
8.7% effektiewe belangWebwerf: www.lashou.com
beleggIngsoorsIg
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 63 |
verslae aan aandeelhouers
beleggIngsoorsIg
milestoNe capital ii, iii, milestoNe capital iNVestmeNts holDiNgs eN milestoNe capital stRategic holDiNgs
Profiel
milestone Capital, gesetel in Hongkong, is ’n China-gefokusde privaatekwiteitsbeleggingsfirma.
8.1%, 28.1%, 7.5% & 36.1%effektiewe belangWebwerf: www.mcmchina.com
VeRitas
Profiel
veritas is Israel se oudste waagkapitaalfonds en belê hoofsaaklik in tegnologiemaatskappye in ’n vroeë ontwikkelingstadium.
3.7% effektiewe belangWebwerf: www.veritasvc.com
VisioNchiNa meDia iNcoRpoRateD (VisioNchiNa)
Profiel
visionChina bedryf ’n buitenshuise advertensie-netwerk op massavervoerstelsels, waaronder busse en moltreine in China, deur middel van televisie-uitsendings. 3.9%
effektiewe belangWebwerf: www.visionchina.cn
| 64 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
beleggIngsoorsIg
koRpoRatieWe fiNaNsies
Profiel
verantwoordelik vir remgro se sentrale tesouriefunksie sowel as bestuurs- en ondersteunende dienste.
100% effektiewe belangongenoteerde maatskappye
REMGRO fINANSIERINGSKORPORASIE EIENDOMS
bEPERK, REMGRO bEStuuRSDIENStE bEPERK en
REMGRO INtERNAtIONAL LIMItED – JERSEY
KORPORAtIEWE fINANSIES
die sentrale tesourie-afdeling se bydrae tot wesens-
verdienste vir die jaar onder oorsig het r83 miljoen (2013:
r3 miljoen) bedra. die afname is hoofsaaklik toeskryfbaar
aan buite landse valutaverliese van r98 miljoen wat verband
hou met die verskansing op die repatriasie van remgro se
buitelandse fondse gedurende die vergelykende jaar.
netto korporatiewe koste het r134 miljoen (2013:
r102 miljoen) bedra en is hoofsaaklik beïnvloed deur ’n
na-belaste onderskrywingsfooi-inkomste van r46 miljoen
vanaf mediclinic, wat verband hou met die regte-uitgifte
gedurende die vergelykende jaar.
bydrae tot wesensverdienste
30 Junie2014
R miljoen
30 junie2013
r miljoensentrale tesourie 83 3netto korporatiewe koste (134) (102)
(51) (99)
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 65 |
bestuur en volhoubaarheid
bestUUrsraamWerk
remgro is verbind tot die hoogste vlak van korporatiewe
bestuur, integriteit en etiek. die raad van direkteure (die
direksie) is in die finale instansie daarvoor verantwoordelik
dat bestuurstandaarde gehandhaaf word en word hierin
ondersteun deur senior bestuur, wat daarna streef om ’n
kultuur van nakoming en goeie bestuur in die remgro groep
te vestig. dit word ondersteun deur gesonde en sigbare
leierskap, wat gekenmerk word deur die etiese waardes
van verantwoordelikheid, aanspreeklikheid, billikheid en
deursigtigheid. goeie korporatiewe bestuurstrukture en
-prosesse bestaan en word deur die direksie as deurslag-
gewend beskou om volhoubare groei in belang van alle
belanghebbendes te lewer.
die direksie is ’n voorstander van goeie korporatiewe
bestuur by al die ondernemings waarin remgro belê en die
maatskappy gebruik sy beduidende invloed om te verseker
dat alle genoteerde filiale, gesamentlike ondernemings
en geassosieerde maatskappye die begin sels vervat in
die king-verslag oor bestuur in suid-afrika 2009 (king III)
onderskryf. doeltreffende bestuur vorm deel van remgro
se beleggingsbeoordeling-maatstawwe en word verder op
’n deurlopende grondslag gemonitor deur nie-uitvoerende
direksieverteenwoordiging by maatskappye waarin belê is.
remgro is ’n beleggingshouermaatskappy en daarom
beteken enige verwysings na “die groep” in hierdie konteks
die maatskappy en sy volfiliale. sedert die verkoop van tsb
aan rCl Foods in januarie 2014 is Wispeco nou remgro se
vernaamste volbedryfsfiliaal. Wispeco word as ’n onafhank-
like entiteit bedryf en bestuur, met ’n outonome direksie,
hoe wel die samestelling van die direksie, vanweë die grootte
van die besigheid, nie aan die onafhanklikheidsvereistes
van king III voldoen nie. remgro se verteenwoordigers in
die direksie van daardie maatskappy verseker egter dat
Wispeco, deur die aanvaarding en implementering van
remgro se beleide, prosesse en prosedures, gesonde
korporatiewe bestuurs- en volhoubaarheidspraktyke toepas.
remgro se ander volfiliale, met uitsluiting van Wispeco
waarna hierbo verwys is, is nie bedryfsmaatskappye nie
en word deur remgro bestuursdienste beperk (rbd)
geadministreer. die lede van remgro se bestuursraad
is ook die direkteure van rbd. rbd verskaf bestuurs- en
ondersteunende dienste aan remgro en sommige van
sy filiale, gesamentlike ondernemings en geassosieerdes
en verhaal sy kostes gedeeltelik deur fooie wat vir hierdie
dienste gehef word. die netto koste van rbd vorm deel
van die korporatiewe koste van remgro.
die direksie is tevrede dat remgro die meeste van die
beginsels van king III in die jaar onder oorsig nagekom
het. Waar nie aan ’n beginsel van king III voldoen is soos
gespesifiseer nie, word dit, waar toepaslik, verduidelik.
Vir maklike verwysing word ’n opsomming van al die
King III-beginsels wat nie toegepas is, hieronder gegee.
} die voorsitter van die direksie, mnr johann rupert, is nie
’n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur nie, maar
gegewe sy kennis van die besigheid en sy sake-
ondervinding ag die direksie hierdie reëling nie net as
wenslik nie, maar ook as noodsaaklik om die sakedoel-
witte van remgro te bereik.
} die voorsitter van die direksie tree as ex officio-voorsitter
van die vergoedings-en-nominasiekomitee op. Hoewel
hy nie onafhanklik is nie, ondersteun die direksie
sy voorsitterskap van die vergoedings-en-nominasie-
komitee vanweë die noodsaaklikheid om die maat-
skappy se vergoedingsbenadering in ooreenstemming
met die kor poratiewe strategie te bring. die voorsitter
ontvang geen vergoeding of fooie van remgro nie.
} die direksie en subkomitees word jaarliks geëvalueer,
maar het besluit om nie ’n oorsig van die evaluerings-
proses, resultate en aksieplanne in die geïntegreerde
verslag bekend te maak nie vanweë die potensiële
sensitiewe aard daarvan.
} Ingevolge die direksie se jaarlikse evalueringsproses
word direkteure nie individueel beoordeel nie. onaf-
hanklike nie-uitvoerende direkteure word egter indivi-
dueel be oordeel ten opsigte van hul onafhanklikheid,
en veral die onafhanklikheid van direkteure wat reeds
meer as nege jaar in die direksie dien.
} volgens king III moet die geïntegreerde verslag die
mandate van direksiekomitees openbaar. die geïnte-
greerde verslag bevat egter net ’n opsomming van die
mandate. volledige besonderhede is op die maatskappy
se webwerf by www.remgro.com beskikbaar.
} die direksie glo nie daaraan dat direkteure, bykomend tot
’n basisfooi, bywoningsfooie moet verdien nie. baie van die
direkteure voeg aansienlike waarde tot die groep toe buite
formele direksie- en komiteevergaderings, soms selfs meer
as wat hulle binne formele vergaderings sou kon doen.
korporatIeWe bestUUrsverslag
| 66 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
} die direksie is nie van voornemens om aandeelhouers vir
nie-bindende goedkeuring van remgro se vergoedings-
beleid te vra nie. die beredenering en grondslag vir die
groep se uitvoerende vergoedingsbeleid word deeglik
deur die vergoedings-en-nominasiekomitee oorweeg en
in die geïntegreerde jaarverslag geopenbaar.
} die direksie is nie van voorneme om ’n amptelike geskil-
beslegtingsproses in te stel nie, omdat hulle van mening
is dat die bestaande prosesse in die groep suksesvol
funksioneer en nie ’n meer formele en aparte meganisme
benodig nie. die maatskappywet bied genoegsame
regsmiddele aan aandeelhouers.
} die king III-verslag beveel aan dat die maatskappy se
volhoubare ontwikkelingsverslag deur ’n onafhanklike,
eksterne spesialis geouditeer word. remgro se volhou-
bare ontwikkelingsverslag is nie geouditeer nie, maar
verifiëring is verkry van die kernvolhoubaarheids-
aanwysers deur ooreengekome prosedures wat deur
interne oudit en onafhanklike diensverskaffers uit-
gevoer is.
’n Indeks van die maatskappy se toepassing van
elke king III-beginsel verskyn op die webwerf by
www.remgro.com.
die direksie is voorts tevrede dat die maatskappy aan al
die vereistes van die maatskappywet (nr. 71 van 2008), soos
gewysig (maatskappywet), en die noteringsvereistes van
die jse beperk voldoen het. nakoming van alle toepaslike
wette, regulasies, aanvaarde standaarde en kodes vorm
’n integrale deel van die groep se risikobestuursproses
en word op ’n deurlopende grondslag gemonitor. soos in
vorige jare was daar geen wesentlike nie-nakoming deur,
of boetes teen, of vervolging van die groep in die jaar
onder oorsig nie.
remgro meet die doeltreffendheid van sy bestuurs -
prosesse aan die jse se maatskaplike verant woorde lik heid-
beleggingsindeks (srI), waaraan die maatskappy sedert
die loodsing daarvan in mei 2004 suksesvol deelneem.
In hierdie verband is die bestuurspraktyke van rCl Foods
beperk, as remgro se grootste en enigste genoteerde
filiaal, sowel as dié van Wispeco, geïnkorporeer.
dIreksIe
direksiehandves en -verantwoordelikhededie direksie het ’n formele handves aanvaar en geïm ple-menteer om:
} die verantwoordelikhede, funksies en samestelling van die direksie te identifiseer, te omskryf en aan te teken, en
} as verwysing vir nuwe direkteure te dien.
alle direkteure van remgro onderskryf die handves, waar-van ’n kopie op remgro se webwerf beskikbaar is.
sleutelverantwoordelikhede ingevolge die handves sluit die volgende in:
} verseker dat die direksie se samestelling voorsiening maak vir die nodige vaardighede en ervaring;
} aanstelling van nuwe direkteure;
} die jaarlikse aanstelling en evaluering van die hoof-uitvoerende beampte en die hoof finansiële beampte;
} die aanspreek van alle aspekte wat van strategiese of wesentlike aard is of wat die aansien van remgro kan benadeel;
} gee rigting aan die etiese standaarde, strategie en werksaamhede van die groep om ’n volhoubare besig - heid te bou, met inagneming van die kort- en lang termyn-impak van die groep se strategie op die ekonomie, gemeenskap en die omgewing;
} monitor nakoming van wette, regulasies en kodes van beste sakepraktyke;
} verseker dat relevante en akkurate inligting betyds aan belanghebbendes gekommunikeer word;
} finale verantwoordelikheid vir die strategiese rigting, risiko-aptyt, prestasie en sake van remgro;
} goedkeuring van nuwe beleggings of die uitbreiding van bestaande beleggings van meer as r500 miljoen, sowel as die vervreemding van bestaande beleggings vir bedrae meer as r500 miljoen;
} monitor die bedryfs- en beleggingsprestasie van remgro;
} bemagtiging van uitvoerende bestuur om bedryfs- en beleggingsplanne en -strategieë te implementeer volgens gedelegeerde mandate;
} risikobestuur en It-bestuur;
} verseker dat volhoubaarheidsrapportering by finansiële rapportering geïntegreer is;
} die bevordering van goeie bestuur by filiale, insluitende die implementering van remgro se beleide, prosesse en prosedures by filiale;
} verseker dat die vergoeding van direkteure en senior bestuur volgens die vergoedingsbeleid geskied;
} oorweeg, minstens twee keer per jaar, die lopendesaak-status van remgro.
korporatIeWe bestUUrsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 67 |
bestuur en volhoubaarheid
verantwoordelikhede na te kom, die groep se doelwitte
te bereik en waarde vir aandeelhouers oor die lang
termyn te skep. volgens die akte van oprigting van die
maatskappy moet ’n derde van die direkteure jaarliks op
’n rotasiegrondslag aftree. Hulle mag hulself egter vir ’n
verdere termyn herkiesbaar stel. die direkteure wat moet
uittree, is dié wat die langste in diens was sedert hul laaste
verkiesing. ’n direkteur wat reeds die amp beklee het
vir drie jaar sedert sy laaste verkiesing, sal by sodanige
ver gadering uittree.
die rolle en verant woorde likhede van die voorsitter van
die direksie en die hoofuitvoerende beampte word geskei.
die voorsitter, die ondervoorsitter, die hoofuitvoerende
beampte en die hoof finansiële beampte word almal op
’n jaarlikse grondslag verkies en/of aangestel.
soos voorheen genoem, is die voorsitter van die direksie
nie ’n onafhanklike direkteur nie. die direksie neem kennis
van die beginsel in die king-verslae dat ’n onafhanklike nie-
uitvoerende direkteur as voorsitter aangestel word. gegewe
die verantwoordelikheid van die direksie om op prestasie
te fokus en rigting aan die kommersiële en ekonomiese
voorspoed van remgro te gee, word die huidige reëling
nie alleen as toepaslik nie, maar as noodsaaklik beskou. In
nakoming van king III en die jse se noteringsvereistes het
die direksie op 3 desember 2013 mnr g t Ferreira as hoof
onafhanklike direkteur heraangestel. sonder om afbreuk te
doen aan die gesag van die voorsitter, is die hooffunksie van
die hoof onafhanklike direkteur onder andere om leierskap
en advies aan die direksie te verskaf wanneer die voorsitter
’n botsing van belange het. die hoof onafhanklike direkteur
word op ’n jaarlikse grondslag deur die direksie aangestel.
die hoofuitvoerende beampte, mnr jannie durand, is
verantwoordelik vir die dag-tot-dag-bestuur van die maat-
skappy en hy word in hierdie opsig bygestaan deur
mnr leon Crouse (hoof finansiële beampte). tussen die
twee van hulle het hul 46 jaar diens by remgro en remgro-
verwante besighede.
evaluering van die direksie, subkomitees en
individuele direkteure
die direksie en subkomitees word jaarliks deur hul lede
geëvalueer. die uitslag van hierdie evaluerings word nie in
die geïntegreerde jaarverslag bekend gemaak nie, maar
die benoeming van direkteure vir heraanstelling word nie
gedoen alvorens die vertoning van die direksie geëvalueer
is nie. die direksie bepaal sy funksies, verpligtinge en
prestasiemaatstawwe, asook dié van subkomitees, om as
norm vir prestasiebeoordelings te dien.
die direksie is tevrede met die onafhanklikheid van onafhanklike nie-uitvoerende direkteure, insluitende dié van mnre Fred robertson en paul Harris, wat reeds vir dertien jaar in die direksie dien. gegrond op die evaluering is daar geen
die direksie is tevrede dat hulle gedurende die afge lope
finansiële jaar hulle verpligtinge en verantwoordelikhede,
soos in die handves beskryf, behoorlik nagekom het.
slegs geringe wysigings is in die jaar onder oorsig aan die
direksiehandves aangebring.
remgro het ’n ten volle funksionele direksie wat die groep
lei en beheer. alle kwessies van ’n wesentlike of strategiese
aard of wat ’n uitwerking op die reputasie van die groep
kan hê, word na die direksie verwys. ander sake word deur
die bestuursraad en/of beleggingskomitee of deur senior
bestuur hanteer, soos toegelaat ingevolge ’n formele
delegering van gesag. die direksie vergader minstens vyf
keer per jaar en volg ’n jaarlikse werkplan om te verseker
dat alle relevante sake aandag geniet. lede van die direksie
en subkomitees ontvang ’n agenda, saam met onder-
steunende stukke, minstens ’n week voor elke vergadering
ten einde hulle behoorlik voor te berei. alle direkteure
het onbeperkte toegang tot die dienste van die maat-
skappysekretaris en senior bestuur, sowel as tot
maatskappyrekords.
samestelling van die direksie
besonderhede van die direkteure van die maatskappy
verskyn op bladsy 14 tot 15 van die geïntegreerde jaar-
verslag.
die samestelling van die direksie weerspieël ’n ewewig
van uitvoerende en nie-uitvoerende direkteure, van wie
die meeste onafhanklik is, ten einde te verseker dat daar
’n duidelike balans van gesag is sodat geen individu on-
beperkte besluitnemingsmagte het nie. op jaareinde het
die direksie uit vier uitvoerende en tien nie-uitvoerende
direkteure, van wie sewe onafhanklik was, bestaan. nie-
uitvoerende direkteure word in die direksie verkies op
grond van hul wyere kennis en ervaring en van hulle word
verwag om effektief tot besluitneming en die formulering
van beleid by te dra. die onafhanklikheid van onafhanklike
nie-uitvoerende direkteure word jaarliks hersien en die
onafhanklikheid van nie-uitvoerende direkteure wat vir
meer as nege jaar in die direksie gedien het, word aan
’n strawwe oorsig onderwerp.
Uitvoerende direkteure dra hul insig tot die dag-tot-dag-
bedrywighede by, waardeur die direksie in staat gestel
word om doelwitte te identifiseer, rigting te verskaf en
die uitvoerbaarheid en volhoubaarheid van voorgestelde
strategieë te bepaal. Hierdie direkteure is oor die alge-
meen verantwoordelik vir die implementering van alle
bedryfsbesluite.
die direksie sal nie uit minder as ses of meer as negentien
direkteure bestaan nie, of enige ander getal, soos van tyd
tot tyd deur die direksie bepaal mag word. die direksie
is tevrede dat sy huidige lede gesamentlik oor die
nodige vaardighede en ondervinding beskik om sy
korporatIeWe bestUUrsverslag
| 68 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
maatskappysekretaris nie ’n direkteur van die maatskappy is en nie aan enige van die direkteure verwant is nie.
direksiekomiteesdie direksie het subkomitees saamgestel om hulle met die nakoming van pligte en verantwoordelikhede by te staan. elke komitee het sy eie mandaat wat die magte en pligte daarvan beskryf. kopieë van hierdie mandate, wat op ’n jaarlikse grondslag hersien word, is op remgro se webwerf beskikbaar.
die notules van komiteevergaderings word in die agendas van daaropvolgende direksievergaderings ingesluit en sake wat die direksie se aandag of ’n direksiebesluit verg, word uitgelig en as aparte agenda punte opgeneem. ondanks die delegering van funksies na direksiekomitees, bly die direksie uiteindelik verantwoordelik vir die behoorlike uit-voering van hierdie funksies, met uitsondering van die funksies van die oudit-en-risikokomitee wat verband hou met die aanstelling, fooie en aanstellingsvoorwaardes van die eksterne ouditeur.
Vergoedings-en-nominasiekomiteedie komitee bestaan uit vier nie-uitvoerende direkteure, waarvan drie onafhanklik is. die maatskappyvoorsitter, mnr johann rupert, is ook die voorsitter van hierdie komitee, terwyl die hoof van die menslike hulpbronne-afdeling as sekretaris optree. die hoofuitvoerende be- ampte woon alle vergaderings op uitnodiging by. die samestelling en bywoning van komiteevergaderings word op bladsy 71 uiteengesit.
vergaderings van die komitee word periodiek gehou (maar minstens een keer per jaar) om die direksie te adviseer oor sake soos die vergoedingsbeginsels en diens-voorwaardes van alle direkteure en bestuurs raadslede, die direksiestruktuur en -samestelling, direk teure se ver-goeding en langtermyn-aansporings kemas, asook opvolg-planne vir die direksie, hoofuitvoerende beampte en ander bestuursraadaanstellings.
remgro se vergoedingsbeginsels word in die vergoe-dings verslag op bladsy 89 tot 96 van die geïntegreerde jaarverslag uiteengesit. soos voorheen genoem, beoog die direksie nie om aandeelhouers vir ’n nie-bindende adviesstem oor die maatskappy se vergoedingsbeleid te vra tydens die volgende algemene jaarvergadering op 25 november 2014 nie.
Oudit-en-risikokomiteedie komitee word bestuur deur ’n mandaat wat die aanbevelings van king III en die vereistes van die maat- skappywet insluit. die komitee bestaan uit vier onafhanklike nie-uitvoerende direkteure, wat deur remgro- aandeelhouers, op aanbeveling van die direksie, gekies word. die komitee staan onder voorsitterskap van mnr Herman Wessels en vergader minstens vier keer per jaar. die hoofuitvoerende beampte, hoof finansiële
bewys van enige omstandighede en/of verwantskap wat hul
oordeel in gedrang bring nie. Hul onafhanklikheid word ook
op geen wyse deur die lengte van hul diens beïnvloed nie.
Induksie van nuwe direkteure
pas aangestelde direkteure word amptelik deur die
maatskappysekretaris van hul fidusiêre pligte in kennis
gestel. by hul aanstelling ontvang die direkteure intree -
stukke, bestaande uit onder andere agendas en notules
van die twee mees onlangse direksie- en subkomitee-
vergaderings (indien van toepassing), die jongste finansiële
jaar- en geïntegreerde verslag, die maatskappy se gedrags-
kode ten opsigte van binne-inligtingtransaksies, die groep-
struktuur, direksiehandves en subkomiteemandate, ens.
om hulle in te lig oor bestaande kwessies en risiko’s wat
aandag geniet en ook om aan hulle ’n algemene begrip van
die groep te gee. nuwe direkteure word ook genooi om
oriënteringsvergaderings saam met uitvoerende direkteure
en senior bestuur by te woon. Hierbenewens ontvang nuwe
direkteure ook inligting oor die jse se noteringsvereistes
en die verpligtinge van direkteure daarin vervat.
lede van die direksie, subkomitees en individuele direk-
teure is geregtig daarop om onafhanklike professionele
advies oor die sake van die groep te bekom op koste
van die maatskappy, met vooraf kennisgewing aan die
hoofuitvoerende beampte of maatskappysekretaris.
maatskappysekretaris se rol en verantwoordelikhede
alle direkteure het onbeperkte toegang tot die dienste
van die maatskappysekretaris, mev mariza lubbe, wat
aan die direksie verantwoordelik is om te verseker dat
behoorlike korporatiewe bestuursbeginsels nagekom en
dat direksie-oriëntering en -opleiding wanneer nodig,
verskaf word.
die maatskappysekretaris is verder verantwoordelik vir
die behoorlike administrasie van verrigtinge en sake wat
verband hou met die direksie, die maatskappy en die
aandeelhouers van remgro in ooreenstemming met
toepaslike wetgewing en prosedures.
In die jaar onder oorsig het die direksie sy jaarlikse
evalueringsproses van die raad, subkomitees en direk-
teure uitgebrei deur ook ’n jaarlikse beoordeling van die
maatskappysekretaris in te sluit. die evalueringsproses
sluit ’n beoordeling deur elke raadslid van die maat-
skappysekretaris se paslikheid, vaardighede, kennis en
pligsuitvoering in. die direksie het dit oorweeg en is tevrede
dat die maatskappysekretaris be voeg is en oor die nodige
ondervinding beskik om haar pligte doeltreffend uit te
voer. ’n kort curriculum vitae van die maatskappysekretaris
is by die geïntegreerde jaar-verslag op bladsy 16 ingesluit.
die direksie bevestig dat die maatskappysekretaris ’n
genoegsame afstandsverhouding met die raad en die
direkteure handhaaf, met inagneming daarvan dat die
korporatIeWe bestUUrsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 69 |
bestuur en volhoubaarheid
die komitee is ook daarvoor verantwoordelik dat die
gekombineerde gerusstellingsmodel deur king III bekend
gestel, toegepas word om ’n gekoördineerde benadering
tot alle gerusstellingsbedrywighede te verseker. In die
besonder sal die komitee:
} verseker dat die gekombineerde gerusstelling wat ontvang
word, voldoende is om alle beduidende risiko’s waaraan
die maatskappy blootgestel is, die hoof te bied; en
} die verhouding tussen die eksterne diensverskaffers en
die maatskappy monitor.
die komitee se verslag, wat beskryf hoe hy sy statutêre verpligtinge, ingevolge die maatskappywet, en die bykomende pligte deur die direksie daaraan toegewys ten opsigte van die finansiële jaar geëindig 30 junie 2014 nagekom het, is ingesluit in die geïntegreerde jaar-
verslag op bladsy 99 tot 100.
Beleggingskomitee
die beleggingskomitee bestaan uit vier nie-uitvoerende
direkteure, waarvan twee onafhanklik is, sowel as
die hoofuitvoerende beampte en die hoof finansiële
beampte. die komitee staan onder die voorsitterskap van
mnr johann rupert en vergader wanneer nodig vir wesent-
like beleggings besluite. die samestelling en bywoning van
komiteevergaderings word op bladsy 71 uiteengesit.
die pligte en verantwoordelikhede van die komitee is:
} om te oorweeg en, indien toepaslik, goedkeuring te
verleen vir:
> nuwe beleggings tot ’n bedrag van nie meer as
r500 miljoen nie;
> die uitbreiding van bestaande beleggings vir bedrae
tussen r100 miljoen en r500 miljoen;
> die vervreemding van bestaande beleggings tot ’n
bedrag van nie meer as r500 miljoen nie; en
} om beleggingsbesluite vir bedrae meer as r500 miljoen
te oorweeg en aanbevelings aan die direksie te maak.
gedurende die jaar onder oorsig was daar slegs een
fisiese beleggingskomitee-vergadering. alle ander besluite
is goedgekeur deur geskrewe besluit.
Bestuursraad
die bestuursraad bestaan uit al drie uitvoerende direkteure,
sowel as twee lede van die senior bestuur, mnre neville
Williams en pieter Uys. die komitee vergader maandeliks
en die pligte en verantwoordelikhede van komiteelede
is bykomend tot hul pligte en verantwoordelikhede as
lede van die raad (in die geval van lede wat direkteure is)
en/of hul ander pligte as bestuurders. die samestelling en
bywoning van komiteevergaderings word op bladsy 71
uiteengesit.
beampte en hoof van interne oudit woon alle vergaderings ex officio by. die samestelling en bywoning van komitee-vergaderings word op bladsy 71 uiteengesit.
die hooffunksie van die komitee is om die direksie by te
staan in die nakoming van sy verantwoordelikhede ten
opsigte van die volgende:
} risikobestuur;
} interne beheer;
} interne finansiële beheer, rekeningkundige stelsels en
inligting;
} die doeltreffendheid van die hoof finansiële beampte en
finansiële funksie;
} rekeningkundige beleid;
} interne en eksterne oudit;
} inligtingstegnologiestelsels;
} beskerming van bates;
} openbare rapportering; en
} om die nakoming van wette, reëls, gedragskodes en
standaarde te monitor.
die jaarlikse aanstelling van die eksterne ouditeur, die
goedkeuring van sy aanstellingsvoorwaardes en oudit-
benadering, sowel as die goedkeuring van fooie wat
verband hou met oudit- en nie-ouditdienste word ook
deur die komitee gedoen. Hierdie verantwoordelikhede
is van toepassing op remgro en sy filiale wat deur
rbd geadministreer word. die oudit-en-risikokomitee
van remgro se enigste oorblywende volbedryfsfiliaal,
Wispeco, rapporteer aan die groep se oudit-en-risiko-
komitee deur by elke vergadering die notules van
vergaderings wat gehou is, in die agenda in te sluit.
die oudit-en-risikokomitee vergader minstens een keer per
jaar met die eksterne en interne ouditeure en uitvoerende
bestuur om te verseker dat hul pogings ten opsigte van
risikobestuur en interne beheer behoorlik gekoördineer is.
daarby evalueer die komitee die doeltreffendheid van sy
subkomitee, die risiko-en-It-bestuurskomitee. dié komitee
se mandaat sluit in: die instandhouding van die risiko-
bestuursbeleid en -plan, die daarstelling en handhawing
van ’n bedryfsrisiko-register, inligtingstegnologie-risiko-
bestuur, wetlike nakoming en beroepsgesondheid en
-veiligheid. ’n Finansiële state-komitee, wat nie ’n amptelike
subkomitee van die oudit-en-risikokomitee is nie, is ook
daargestel. die pligte daarvan sluit ’n hersiening van
remgro se geïntegreerde jaarverslag (met inbegrip van
die finansiële jaarstate) in voordat dit aan die oudit-en-
risikokomitee voorgelê word. beide hierdie komitees staan
onder die voorsitterskap van remgro se hoof finansiële
beampte, mnr leon Crouse, en die voorsitter van die oudit-
en-risikokomitee woon die vergaderings op uitnodiging by.
korporatIeWe bestUUrsverslag
| 70 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
die sleutelpligte en -verantwoordelikhede van die komitee is:
} die ontwikkeling van bedryfs- en beleggingsplanne en
-strategieë vir remgro en voorlegging aan die direksie
en die implementering daarvan wanneer dit goed-
gekeur is;
} die evaluering en monitering van bestaande groep-
beleggings;
} die uitbreiding van bestaande beleggings tot ’n bedrag
van nie meer as r100 miljoen nie;
} die aanbeveling van alle nuwe beleggings en die
uitbreiding van bestaande beleggings van meer as
r100 miljoen aan die beleggingskomitee en die direksie
vir goedkeuring;
} toepaslike rapportering oor bestaande beleggings aan
die direksie;
} die benoeming, vir goedkeuring deur die direksie, van
verteenwoordigers van remgro om as direkteure te dien
in die direksies van maatskappye waarin belê is.
Maatskaplike-en-etiesekomiteedie komitee se verantwoordelik hede word bepaal deur
’n formele mandaat wat deur die direksie goedgekeur is
en die hoofdoelwitte is:
} om die direksie te help om die groep se vertoning as
’n goeie en verantwoordelike korporatiewe burger na
te speur deur sy volhoubare ontwikkelingspraktyke te
monitor; en
} om, ingevolge die maatskappywet, die statutêre ver-
pligtinge van ’n maatskaplike-en-etiesekomitee na te
kom en ander funksies te verrig, soos deur die direksie
daaraan toegeken.
die samestelling en bywoning van komiteevergaderings
word op bladsy 71 uiteengesit.
die komitee se verslag, wat beskryf hoe dit sy statutêre
verpligtinge ingevolge die maatskappywet nagekom
het, asook ten opsigte van die bykomende funksies
wat deur die direksie daaraan toegeken is vir die jaar
geëindig 30 junie 2014, is ingesluit in die geïntegreerde
jaarverslag op bladsy 78 tot 79.
verhandeling in sekuriteite
Ingevolge die noteringsvereistes van die jse het die
maatskappy ’n gedragskode met betrekking tot binne-
handel aanvaar. gedurende pryssensitiewe of geslote
tydperke word direkteure en aangewese werknemers
verbied om in remgro se aandele handel te dryf. volgens
groepsbeleid strek geslote tydperke van die einde van die
finansiële verslagtydperk tot die publikasie van finansiële
resultate vir daardie tydperk. ’n geslote tydperk geld ook
wanneer die maatskappy ’n omsigtigheidsaan kondiging aan
aandeel houers gemaak het.
direkteure en aangewese werknemers mag buite die
geslote tydperke slegs met goedkeuring van die voorsitter
of hoofuitvoerende beampte in remgro-aandele handel
dryf. daarby mag direkteure en aangewese werknemers nie
in die aandele van genoteerde maatskappye waarin belê
is, handel dryf nie tensy goedkeuring van die voorsitter of
hoofuitvoerende beampte verkry is.
botsing van belange
meganismes bestaan om enige werklike, potensiële of
vermeende botsings van belange te erken, daarop te
reageer en dit te bestuur. daar word van direkteure verwag
om hul persoonlike finansiële belange, en dié van persone
verwant aan hulle, in kontrakte en ander sake waarin
remgro ’n wesentlike belang het of wat deur die direksie
oorweeg word, te verklaar. Waar ’n potensiële botsing van
belange bestaan, word van direkteure verwag om hulle aan
relevante besprekings en besluite te onttrek.
alle inligting wat direkteure in die uitvoering van hul pligte
bekom wat nie openbaar gemaak is nie, word as vertroulik
beskou. direkteure mag nie sulke inligting gebruik, of skyn
te gebruik, vir persoonlike gewin of tot voordeel van derde
partye nie.
van alle direkteure van die maatskappy word verwag
om die remgro etiese kode, die bepalings van die Wet
op Finansiële markte, 2012, en die vereistes van die
jse beperk insake binnekennis, aandeletransaksies en
die openbaarmaking van sodanige verhandelinge na te kom.
die werksaamhede en gedrag van uitvoerende direkteure
en senior bestuur wat in ’n nie-uitvoerende hoedanigheid
optree in die direksies van maatskappye waarin belê word,
word bestuur aan die hand van formele riglyne wat deur die
direksie goedgekeur is.
rIsIkobestUUr en Interne beHeer
die direksie het ’n omvattende risikobestuurstelsel
geïmplementeer wat voorsiening maak vir deurlopende
risikobeoordeling, evaluering en die vaslegging van interne
beheermaatreëls. die groep se rapportering oor die
risikobestuursproses en interne beheerstelsels is ingesluit
in die risikobestuursverslag op bladsy 72 van die ge-
integreerde jaarverslag.
eksterne oUdIt
volgens die jse se noteringsvereistes moet die eksterne
ouditeur van alle genoteerde maatskappye en hul belang-
rikste filiale by die jse geakkrediteer wees. remgro se
eksterne ouditeur, pricewaterhouseCoopers geïnk., is as
sodanig by die jse geakkrediteer. die eksterne ouditeur
woon alle vergaderings van die oudit-en-risikokomitee by en
het direkte toegang tot die voorsitter van hierdie komitee,
asook die voorsitter van die groep.
korporatIeWe bestUUrsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 71 |
bestuur en volhoubaarheid
historiese, finansiële en ander inligting word ook op die
maatskappy se webwerf gepubliseer. meer inligting oor
remgro se kommunikasie-inisiatiewe ten opsigte van alle
belanghebbendes word in die volhoubare ontwikkelings-
verslag verskaf.
besIgHeIdsreddIngstappe
’n Interne besigheidsreddingsbeleid is opgestel en deur
die direksie goedgekeur. gegewe die aard van remgro
as ’n beleggingshouermaatskappy, vorm die oorweging
van besigheidsreddingsprosedures deel van die wetlike
nakomingsbeleid wat deur die direksie goedgekeur is.
besigheidsreddingsprosedures by maatskappye waarin
belê is, is die verantwoordelikheid van die direksies van
daardie ondernemings, soos vereis deur die maatskappy-
wet. remgro het, as deel van sy risikobestuursraamwerk,
prosesse in plek om beleggings wat onderpresteer betyds
te identifiseer en aandag daaraan te gee.
nie-ouditdienste deur die eksterne ouditeur verskaf,
word deur die oudit-en-risikokomitee goedgekeur en hou
hoofsaaklik verband met belastingaangeleenthede. Hierdie
dienste word deur ’n afdeling wat onafhanklik van die
ouditvennote is, gelewer.
beleggersverHoUdInge en aandeelHoUerskommUnIkasIe
die direksie erken die belangrikheid daarvan om aandeel-
houers en die beleggersgemeenskap oor ontwikkelinge
in remgro se besigheid in te lig. kommunikasie met
aandeelhouers is gegrond op die beginsels van tydige,
ewewigtige, duidelike en deursigtige inligting. beide
positiewe en negatiewe aspekte van finansiële en nie-
finansiële inligting word verskaf. Interaksie met institusio-
nele beleggers vind twee keer per jaar tydens die inbel-
aanbieding van tussen- en finale resultate plaas wanneer
vrae aan die hoofuitvoerende beampte en hoof finansiële
beampte gestel kan word. die mees onlangse, asook
bYWonIng van vergaderIngs
Direksie
Oudit-en-risiko-
komitee
Vergoedings- en-nominasie-
komitee
Maatskaplike-en-etiese-
komitee bestuursraadbeleggings-
komiteeAantal vergaderings gehou(1) 5 4 1 2 10 1
bywoning deur direkteureNie-uitvoerende direkteurej p rupert 5 – 1 – – 1e de la H Hertzog 5 – – – – –j malherbe 5 – – – – –
Onafhanklike nie-uitvoerende direkteureg t Ferreira 5 – 1 – – 1p k Harris 5 – 1 – – 1n p mageza 5 4 – – – –p j moleketi 4 4 – – – –m morobe 5 – – – – –F robertson 5 3 1 – – –H Wessels 5 4 – 2 – –
uitvoerende direkteure en bestuursraadj j durand 5 – – – 10 1W e bührmann 5 – – – 10 –l Crouse 5 – – – 9 1j W dreyer(2) 2 – – – 5 –p j Uys – – – 2 10 –n j Williams – – – 2 9 –
(1) Daar was slegs een fisiese beleggingskomitee vergadering gedurende die jaar onder oorsig. Alle ander besluite is goedgekeur deur geskrewe besluit.
(2) Mnr J W Dreyer het op 31 Desember 2013 as direkteur uitgetree.
korporatIeWe bestUUrsverslag
| 72 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
verslagparameters
vanweë die aard en omvang van remgro se beleggings-
portefeulje, fokus hierdie verslag op die bedrywighede van
die maatskappy en sy filiale, behalwe waar sulke entiteite
jse-genoteerde entiteite is en die relevante inligting
geredelik beskikbaar is vir belanghebbendes of die wesent-
likheid van sodanige inligting onvoldoende geag word
om volledige openbaarmaking te regverdig. derhalwe
bevat hierdie verslag risikobestuursinligting van die maat-
skappy, remgro bestuursdienste beperk (remgro se
dienste maatskappy) en v&r management services ag*.
* ’n Volfiliaal, geregistreer en bestuur in Switserland, wat boekhouding- en tesouriedienste aan Remgro se buitelandse filiale en derde partye verskaf.
rIsIkobestUUrsproses
die risikobestuursbeleid is op die beginsels en raamwerk
van die internasionale komitee van borgorganisasies
(Coso – treadway-kommissie) ondernemingsrisikobestuur
– geïntegreerde raamwerk gegrond en voldoen aan
die aanbevelings van king III. Hierdie beleid beskryf die
doel, metodiek, proses en verantwoordelikhede van
die onderskeie rolspelers in die maatskappy se risiko-
bestuur. die risikobestuursbeleid is onderworpe aan
jaarlikse hersiening en enige voorgestelde wysigings word
aan die oudit-en-risikokomitee vir oorweging en aanbeveling
aan die direksie vir goedkeuring, voorgelê.
remgro is ’n beleggingshouermaatskappy en as sodanig
neem die risikobestuursproses die risiko’s en geleenthede
binne die maatskappy, sowel as die risiko’s en geleent-
hede inherent in sy beleggings porte feulje in ag.
InleIdIng
die direksie is in die finale instansie verantwoordelik vir
die risikobestuursproses en die interne beheerstelsel van
remgro. die direksie het ’n omvattende risiko bestuursbeleid
en -plan opgestel, wat deur die bestuur geïmplementeer is.
dit behels voortdurende risiko-identifisering en assessering,
asook die vaslegging van interne beheermaatreëls sowel as
risikovermindering en versekeringstrategieë.
die oudit-en-risikokomitee het ’n mandaat ontvang om
die doeltreffendheid van die risikobestuursproses en
interne beheerstelsels te monitor en in hierdie verband
word hy ondersteun deur sy subkomitee, die risiko-en-
It-bestuurskomitee. die groep se interne en eksterne
ouditeure, saam met bestuur en sekere eksterne konsul-
tante, het die taak om gekombineerde gerusstellings-
verslae aan die oudit-en-risikokomitee te lewer.
etiese leierskap en menslike kapitaal vorm die hoekstene
van remgro se risikobestuursfilosofie, omdat dit onder-
nemersvernuf, ’n goeie korporatiewe reputasie en doel-
treffende bestuur verseker.
remgro se risikobestuursproses behels die ordening van
hulpbronne om die bereiking van strategiese en besig-
heidsplanne te verseker, insluitende die benutting van
beskikbare geleenthede wat voldoen aan die risiko-aptyt-
maatstawwe deur die direksie daargestel. risikoprofiele
inherent in bestaande bedrywighede en beleggings word
binne die goedgekeurde risiko-toleransievlakke gehand-
haaf, waardeur die risiko-opbrengsparameters geoptimali-
seer word vir die skep van volhoubare groei en waarde vir
aandeelhouers en ander belanghebbendes.
rIsIkobestUUrsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 73 |
bestuur en volhoubaarheid
rIsIkobestUUrverslag
die volgende tabel gee ’n uiteensetting van die maatskappy se sleutelbeheerdoelwitte en verwante beheer maatreëls.
die aanstelling en behoud van direkteure en beamptes wat oor geskikte vaardighede en ondervinding beskik, asook die vereiste waardes en dryfkrag.
doeltreffende funksionering van die vergoedings- en-nominasiekomitee.
prestasiebeoordelings en komitee-evaluerings.
sterk etiese leierskap.
etiese en sigbare leierskap via bestuurstrukture en verwante prosesse.
vasgelegde etiese en waardesisteem en die hand hawing daarvan deur sigbare leierskap.
Formele etiese beleid en gedragskodes.
korporatiewe kultuur wat op voortreflike uitvoering en billike handeling fokus.
omvattende korporatiewe bestuurstrukture en -stelsels wat aan king III voldoen.
aanvaarding en implementering van ’n toepaslike langtermynstrategie binne die aanvaarde risiko-aptyt wat goed aan bestuur gekommunikeer en gedelegeer is.
doeltreffende bestuursraad wat deur uitvoerende bestuur en ’n ervare beleggingsafdeling ondersteun word.
Handhawing van die belangrikheid van remgro se korporatiewe teen woordigheid in die beleggings-omgewing aangesien dit hom in staat stel om ’n betekenisvolle aandeel in uitgesoekte beleggings-geleenthede te bekom.
’n konserwatiewe sakebenadering, met langtermyn-beleggingsmaatstawwe, wat op groei, volhoubaarheid en likiditeit gefokus is.
korporatiewe bedrywighede is in ooreenstemming met die langtermynstrategie en verantwoordelike beleggings-maatstawwe.
verseker dat geleentheidsrisiko’s bestuur word om ’n verlies te voorkom van geleenthede wat aan remgro se streng beleggingsmaatstawwe voldoen.
goeie korporatiewe statuur en reputasie as voor keur-belegger.
bekwame en ervare beleggingsafdeling, met effektiewe bedryfsprosesse en -beheer.
doeltreffende ondersteuningstrukture en onderhande-lingsprosesse, gerugsteun deur bewese omsigtig heids-prosesse.
beskikbare likiditeit om nuwe beleggings te finansier en suksesvolles verder te ondersteun.
konserwatiewe kontantadministrasie en ’n goed be - stuurde en veilige tesourie-omgewing.
doeltreffende groepstruktuur om bestaande en nuwe beleggings te huisves.
toepaslike beheerstrukture, ondersteun deur bevoegde en ervare regs- en korporatiewe belasting spesialiste.
doeltreffende bestuur van onderliggende beleggings en versekering dat remgro se beleggingsmaatstawwe gehandhaaf en die groep se regte beskerm word.*
omvattende aandeelhouersooreenkomste word ten tye van belegging aangegaan.
dit vergemaklik doeltreffende beheer of beduidende invloed oor die uitvoerende bestuurspanne van maatskappye waarin belê word en verseker dat strategieë, doelwitte en afleweringsteikens nagekom word en dat ooglopende risiko’s behoorlik bestuur word.
strukture vir volledige verslagdoening, hersiening en bestuur word geïmplementeer om te verseker dat tydige, akkurate en betroubare inligting in besluitnemings-prosesse gebruik word.
die vroeë identifisering van buitengewone beleggings-risikoprofiele deur middel van interne prosesse.
* Soos in die “Groepprofiel“-gedeelte van hierdie verslag genoem, is Remgro nie by die dag-tot-dag-bestuur betrokke van maatskappye waarin belê is nie, maar het hy wel, deur aandeelhouersooreenkomste, nie-uitvoerende verteenwoordiging in hierdie outonome direksies wat op daardie vlakke vir risikobestuur verantwoordelik is.
sleUtelbeHeerdoelWItte sleUtelbeHeermaatreËls
| 74 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
doeltreffende interne bedrywighede, waaronder sekretariële, finansiële en menslike hulpbrondienste en alle ander afdelingsfunksies van die dienstemaatskappy en volfiliale onder beheer van die bestuur van die dienstemaatskappy.
kundige en ervare bestuurders hersien gereeld beleid en praktyke wat rigting gee aan interne beheermaatreëls wat daarop gemik is om te verseker dat toepaslike doelwitte konsekwent bereik word.
gegewe die belangrikheid van tesourie is die volgende doelwitte in die mandaat van die tesourie komitee (’n bestuurskomitee, onder voorsitterskap van die hoof finansiële beampte, bestaande uit die hoofuitvoerende beampte en ander senior bestuurders) geïntegreer:
} Formele likiditeitsvereistes en risiko-aptyt word opgestel en gekoppel aan gerealiseerde opbrengste op tesouriefondse
} Handelsvoorwaardes met banke word hersien om voldoende risikodeling te verseker
} betaalstelsels word beveilig
} Inligting word beveilig
} FaIs (Wet op Finansiële raadgewende Intermediêre dienste, 2002) en FICa (Wet op die Finansiële Intelli-gensiesentrum, 2001) word nagekom
} die volgende tesourie-risiko’s word spesifiek bestuur:> likiditeitsrisiko> Instrumentrisiko (afgeleide instrumente)> beleggingskredietrisiko (kredietperke en versprei-
ding van kontant tussen goedgekeurde instellings)> buitelandse valutarisiko (verspreiding en same stel-
ling van goedgekeurde wisselkoersblootstelling)> rentekoersrisiko
’n Formele tesouriebeleid word deur die tesourie komitee in stand gehou en wysigings word aan die direksie vir goedkeuring voorgelê.
bekwame personeel word in die tesourie-afdeling in diens geneem en omvattende interne beheermaatreëls word ingestel en aan voldoen.
die tesourie-afdeling is onderhewig aan kwartaallikse FaIs- en FICa-oorsigte van die Fdr (raad van Finansiële dienste)-gekeurde nakomingsbeampte. daarby word die tesourie-afdeling (administratiewe en verhandelingskantoor) aan gereelde interne oudit onderwerp, asook ’n jaareinde-oorsig deur die eksterne ouditeure.
akkurate, deursigtige en betroubare rapportering aan, en interaksie met, belanghebbendes.
Formele beleid ten opsigte van kommunikasie met belanghebbendes.
doeltreffende interne finansiële beheermaatreëls.
omvattende gesamentlike versekeringsplanne en -prosesse.
gestruktureerde en oorwoë geïntegreerde rapportering.
voldoening aan belasting- en ander relevante wetgewing en nywerheidspraktyke.
die gebruik van belastingkundiges en raadpleging met onafhanklike belasting- en regsberoepslui.
Wetlike nakomingsbeleid gekoppel aan deskundige regs-advies.
betroubare en veilige inligtingstelsels om sakedoelwitte en -vereistes te ondersteun.
doeltreffende uitkontrakteringsooreenkoms met ’n geloof-waardige diensverskaffer en diensvlakke wat beskikbare stelsels en netwerke koste-effektief ondersteun.
It-bestuursbeleid ondersteun deur prosedures rakende sleutelaktiwiteite, soos sakevoortsetting, inligtingsekuriteit, behoud van dokumente en aanvaarbare gebruiksbeleid.
behoorlike oorweging van, en steun aan, volhoubaarheids-kwessies, soos bbseb, omgewingsbestuur en maatskaplike korporatiewe ondersteuning.
Formele beleid en prosesse vir maatskaplike onder steuning.
doeltreffende maatskaplike-en-etiese-komitee.
bbseb-beleid en -mandate.
veiligheids-, gesondheids- en omgewingsbestuur, binne die raamwerk van die risiko-en-It-bestuurskomitee, met formele beleide.
suksesvolle deelname aan jse-volhoubaarheidsindeks (jse-srI) en koolstofopenbaarmakingsprojek (Cdp).
deur bogenoemde prosesse verseker remgro, as ’n verantwoordelike belegger, dat behoorlike korporatiewe bestuur ingestel en gehandhaaf word in alle ondernemings waarin belê word.
rIsIkobestUUrverslag
sleUtelbeHeerdoelWItte sleUtelbeHeermaatreËls
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 75 |
bestuur en volhoubaarheid
rIsIkobestUUrstrUktUUr
die volgende struktuur is deur die maatskappy ingestel
om die doelmatige en effektiewe bestuur van risiko in die
maatskappy te verseker.
In die struktuur hieronder word die funksie van die hoof
risikobeampte tussen die volgende individue verdeel:
} die hoofuitvoerende beampte rapporteer op ’n deur-
lopende grondslag direk aan die direksie oor risiko’s wat
’n uitwerking op die doelmatige en effektiewe uitvoering
van sy strategie mag hê.
} die hoof finansiële beampte, as voorsitter van die risiko-
en-It-bestuurskomitee, is verantwoordelik vir die inbring
van risikobestuur in die daaglikse bedrywighede van
die maatskappy, wat die opstel, hersiening en hand-
hawing van die risikoregister en risikobestuursbeleid
en -plan insluit.
} die hoof van interne oudit woon vergaderings van die
risiko-en-It-bestuurskomitee by en verleen onafhanklike
gerusstelling oor die doeltreffendheid van die komitee se
werksaamhede asook die sisteem van interne beheer.
rIsIko-toleransIevlakke
die remgro-direksie het die risiko-toleransievlakke opgestel
en goedgekeur om die raad se risiko-aptyt te definieer en
te verseker dat alle risiko’s in die groep binne hierdie perke
bestuur word.
vanweë die aard van sy kernbedrywighede, gebruik remgro
toegewysde en pasmaakmetodes om toleransievlakke in die
volgende drie risikokategorieë te hanteer:
beleggings
risiko-toleransievlakke word bepaal in ooreenstemming
met die koste om die belegging te finansier (ggkk), soos
aangepas met risikogewig (beta), om volhoubaarheid en ’n
positiewe risiko-opbrengsomgewing te verseker.
tesourie
gegewe die likiditeitsvereistes om bestaande beleggings
te ondersteun en nuwe beleggingsgeleenthede te benut,
word die risiko-toleransievlakke en gekoppelde opbrengste
vir kontant wat in suid-afrika en internasionaal gehou word,
gemeet in terme van die uitleenkoerse wat die belangrikste
banke in die geldmark bepaal, met insluiting van, maar nie
beperk nie tot, steFI (korttermyn-vastekoste-indeks) of
lIbor, sowel as nakoming van minimum kredietgraderings
wat vir goedgekeurde teenpartye vasgelê is. dit word
deurlopend gemonitor en herevalueer gegewe heersende
markvolatiliteit, risiko en, by tye, negatiewe opbrengste op
kontant in sekere internasionale geldmarkte.
buitelandse valutarisiko’s en kapitaalbewaringsrisiko’s,
tydens ’n ongunstige ekonomiese klimaat, word deur ’n
konserwatiewe beleid ten opsigte van dekkingstrategieë
en teenpartykeuring verminder.
tesouriefondse word belê ingevolge ’n direksiegoed-
gekeurde tesouriebeleid wat kyk na teenparty- (krediet)
risiko, likiditeitsrisiko, rentekoersrisiko, wissel koers risiko,
instrumentrisiko, kommersiële risiko (handelsvoorwaardes),
asook die beleid wat opgestel is om kontant en likiede
bates te beveilig.
rIsIkobestUUrverslag
Interne oUdIt eksterne oUdIt
konsUltante
remgro-dIreksIe
beleggIngskomItee
bestUUrsraad
lYnbestUUr
versekerIngsdekkIng
beleggIngs
oUdIt-en-rIsIkokomItee
rIsIko-en-It-bestUUrskomItee
veIlIgHeIds-, gesondHeIds- en omgeWIngskomItee
| 76 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
ander
Hierdie kategorie sluit risiko’s in wat verband hou met
onbeplande bateverliese en blootstelling aan laste, waar-
borge, sakeonderbreking en ander bedryfsrisiko’s.
In sulke gevalle het die direksie, bykomend tot streng
interne beheermaatreëls, ’n konserwatiewe bena dering
aanvaar om deur voldoende versekeringsdekking die
verwagte maksimum verlies te verminder sou die risiko’s in
hierdie kategorieë ’n werklikheid word.
rIsIko-aptYt
risiko-aptyt word as die risiko beskryf wat die maatskappy
bereid is om te aanvaar sonder dat verdere risiko-
verminderende aksies oorweeg word, of die mate van risiko
wat die maatskappy bereid is om te aanvaar in die soeke
na doelwitte. dit word ook as die risikogeneigdheid van die
direksie in die strewe na welvaartskepping beskryf.
die volgende kwalitatiewe en kwantitatiewe faktore word
deur die direksie oorweeg wanneer die risiko-aptyt
bepaal word:
} risiko- en opbrengsprofiel van die bestaande beleggings-
portefeulje;
} beskikbaarheid van kontantbronne en ander likiede bates
(beskikbaar vir verkoop);
} beskikbare befondsingsgeleenthede;
} risiko-opbrengsprofiel van voorgenome geleent hede;
} finansiële verhoudings van toepassing in die meting van
prestasie, insluitende:
> intrinsieke netto batewaarde (IbW);
> opbrengs op IbW relatief tot vergelykende risiko-
beleggings;
> dividendbeleid;
} internasionale en plaaslike ekonomiese siklusse en
tendense;
} buitelandse valutakoerse en tendense; en
} wesentlikheid van risiko’s met verwysing na die IbW van
die groep.
rIsIkodraende vermoË
risikodraende vermoë word as ’n geldwaarde gede finieer
wat as maatstaf gebruik word om die maksimum verlies
te bepaal wat die maatskappy kan ly sonder om dit aan ’n
situasie bloot te stel waar die voortbestaan en lopendesaak-
status daarvan bedreig word.
gegewe die aard en samestelling van remgro se intrinsieke
netto batewaarde, te wete ekwiteitsbeleggings, netto oor-
skot kontant en geen skuld by die houermaatskappy-vlak, is
daar tans geen bekende blootstellings wat die lopendesaak-
status van die groep in gedrang kan bring nie.
onverWagte oF ongeWone rIsIko- ervarIngs
die risikobestuursproses is daarby ook op die eksterne
omgewing ingestel om te verseker dat nuwe risiko’s tydig
geïdentifiseer en die doeltreffendheid van reaksie daarop
geëvalueer word.
It-bestUUr
die maatskappy hersien jaarliks sy It-bestuursbeleid wat
in ooreenstemming is met die beperkte tegnologiese
behoeftes van ’n beleggingshouermaatskappy. die beleid
word verder met bestuursgebaseerde beleid, soos die
aanvaarbare It-gebruiksbeleid en inligtingvertroulikheids-
beleid, aangevul.
die hoof van It rapporteer aan die groep finansiële
bestuurder en It-verwante sake word in die It-loods-
komitee, bestaande uit senior bestuur, hanteer. die It-
risikoregister word deur die risiko-en-It-bestuurskomitee
oorweeg en die vordering met It- en beheerverwante
projekte word via die risiko-en-It-bestuurskomitee deur die
oudit-en-risikokomitee gemonitor.
die maatskappy het sy It-bedrywighede, via ’n omvat-
tende diensvlakooreenkoms, aan ’n betroubare diens -
ver skaffer uitgekontrakteer. die diensvlakooreenkoms
van die operateur wat, onder andere, sleutelaflewerings,
soos stelsel- en gebruikersondersteuning, stelselbeskik-
baarheid, logiese beveiliging, virusbeskerming, asook
telefoon- en ander beheermaatreëls dek, word jaarliks
hersien en nakoming gemonitor.
die It-risikobestuursproses is in die gekombineerde gerus-
stellingsproses van die maat skappy ingesluit. ’n besigheids -
kontinuïteits plan is saamgestel en suksesvolle toetse is
gedoen op die rugsteun- en rampherwinningsproses.
WetlIke nakomIng
as deel van die raad se verbintenis tot etiese leierskap, is
’n wetlike nakomingsbeleid goed gekeur en is daar bevestig
dat voldoende bestuurskapasiteit en kontroles in plek is
ten einde te verseker dat daar aan alle toepaslike wette en
besondere industriepraktyke voldoen word.
rIsIkobestUUrverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 77 |
bestuur en volhoubaarheid
die interne ouditplanne, soos deur die oudit-en-
risikokomitee goedgekeur, word op ’n risikogebaseerde
gerusstellingsbenadering opgestel, met die klem daarop
om waarde tot die beheeromgewing toe te voeg terwyl
onafhanklike gerusstelling aan die oudit-en-risikokomitee
en die direksie verleen word rakende die doeltreffendheid
van interne finansiële beheermaatreëls en interne beheer
oor bedryfs- en nakomingsaangeleenthede, insluitende die
“geluide van bo“; die doeltreffendheid van die gesamentlike
gerusstellings- en risikobestuursproses.
die interne ouditafdeling verskaf ook onafhanklike interne
oudit- en risikobestuursdienste aan sommige groep-
maatskappye wat verkies om die funksie uit te kontrakteer.
Indien nodig, word deskundige vaardighede van buite
bekom om met inligtingstegnologie en forensiese dienste
behulpsaam te wees.
doeltreFFendHeId van rIsIkobestUUrsproses en Interne beHeerstelsel
die direksie, via die oudit-en-risikokomitee, het die
gedokumenteerde beleid, prosedures en onafhanklike
gerusstellingsverslae oorweeg en is tevrede dat die interne
beheerproses en risikobestuursproses wat in die groep
ingestel is, doeltreffend funksioneer.
die direksie is nie bewus van enige blootstelling of
posisie wat daartoe kan lei dat die oorblywende risikoprofiel
van die groep die perke oorskry van die risikodraende
vermoë wat deur die direksie bepaal is nie.
die administrasie van die wetlike nakomingsisteem is by
’n amptenaar gesetel wat oor die toepaslike regskwalifi-
kasie beskik. die nakomingskontroles berus by senior
bestuur van wie dit ook verwag word om op ’n gereelde
grondslag aan die risiko-en-It-bestuurskomitee verslag te
doen rakende hulle nakoming deur gebruik te maak van
’n kontrole-selfevaluasiemetodologie. Hierdie proses is
ingesluit in die jaarlikse gesamentlike gerusstellingsplan.
Interne beHeer en Interne oUdIt
’n omvattende interne beheerstelsel wat deur die groep
geïmplementeer en in stand gehou word, is daarop gemik
om risiko’s in die onderneming te verminder en te verseker
dat die groep se doelwitte deurlopend bereik word. Interne
beheermaatreëls is op die beginsel geskoei dat aanvaarbare
risiko inherent is in die ontwerp en implementering van
’n koste-effektiewe interne beheerstelsel. die stelsel sluit
monitormeganismes en temperingsprosesse in om leem-
tes aan te vul waar dit bespeur word. die stelsel gebruik die
Coso (die internasionale komitee van borgorganisasies –
treadway-kommissie) interne beheer – geïntegreerde raam-
werk as maatstaf.
die interne ouditfunksie staan onder die bestuur van
remgro bestuursdienste beperk, en die hoof van interne
oudit, mnr deon annandale, rapporteer aan die voorsitter
van die oudit-en-risikokomitee en funksioneel aan die
hoof finansiële beampte. die afdeling voldoen aan die ver-
eistes van king III en die internasionale standaarde vir
die beroepspraktyk van interne oudit. die afdeling het ’n
drievlak-gehalteversekeringstelsel, wat interne hersienings-
prosesse, lêer- en verslagdeling met die groep se eksterne
ouditeur en ’n driejaarlikse gehaltebeoordeling deur ’n
internasionale eksterne ouditeurs firma, wat nie ook die
groep se eksterne ouditeur is nie, insluit.
rIsIkobestUUrverslag
| 78 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
sedert die verkoop van tsb aan rCl Foods in januarie 2014
is Wispeco nou remgro se vernaamste volbedryfsfiliaal.
Wispeco het sy eie maatskaplike-en-etiesekomitee daar-
gestel, wat onafhanklik van hierdie komitee funksioneer.
remgro se verteenwoordigers op die direksie van Wispeco
woon ook die vergaderings van daardie komitee ex officio
by. die notules van hierdie vergaderings, sowel as dié van
die maatskaplike-en-etiesekomitee van rCl Foods, word as
’n vaste besprekingspunt in die agenda van hierdie komitee
ingesluit.
die komitee is tevrede dat hy al sy verpligtinge in die jaar
onder oorsig behoorlik nagekom het, soos verder hieronder
uiteengesit.
beleidsoorsig
die komitee is verantwoordelik vir die ontwikkeling en
hersiening van die groep se beleide rakende die verbintenis
tot, asook die bestuur en rapportering van, die groep se
volhoubare ontwikkelingsprestasie en om aanbevelings
aan bestuur en/of die direksie te maak in dié verband.
gedurende die jaar het die komitee sy mandaat, sowel as die
maatskappy se etiese kode, geskenkebeleid en mIv/vigs-
beleid hersien. geringe wysigings in die mandaat en etiese
kode is op aanbeveling van die komitee deur die direksie
goedgekeur.
monitering van volhoubare ontwikkelingspraktyke
In die uitvoering van sy pligte het die komitee die volhoubare
ontwikkelingspraktyke van die groep hersien, met spesiale
verwysing na:
} etiek en nakoming;
} korporatiewe maatskaplike besteding;
} verhoudinge met belanghebbendes;
} breë-basis swart ekonomiese bemagtiging;
} gesondheid en openbare veiligheid;
} arbeidsverhoudinge en werksomstandighede;
} opleiding en vaardigheidsontwikkeling; en
} bestuur van die groep se omgewingsimpak.
die komitee se oorsigrol sluit ook die monitering in van enige
toepaslike wetgewing, ander wetlike vereistes of bestaande
kodes van beste praktyke, spesifiek ten opsigte van sake wat
die maatskaplike-en-etiesekomitee (die komitee) help die
direksie om remgro se vertoning as ’n goeie en verant-
woordelike burger te monitor. Hierdie verslag van die
komitee is voorberei in ooreenstemming met die vereistes
van die maatskappywet (nr. 71 van 2008), soos gewysig
(maatskappywet), en beskryf hoe die komitee in die jaar
geëindig 30 junie 2014 sy statutêre verpligtinge ingevolge
die maatskappywet, asook ten opsigte van die bykomende
pligte deur die direksie daaraan toegeken, nagekom het.
komIteelede en bYWonIng van vergaderIngs
die komitee bestaan uit drie lede, soos uiteengesit in die
onderstaande tabel, wat oor die nodige vaardighede en
ondervinding beskik en deur die direksie aangestel is.
die voorsitter van die komitee is mnr Herman Wessels,
’n onafhanklike nie-uitvoerende direkteur. Ingevolge die
komitee se mandaat moet minstens twee vergaderings per
jaar gehou word.
samestelling van die komitee
Komiteelid*
Aantal vergaderings
gehou
Aantal vergaderings
bygewoon
H Wessels (voorsitter) 2 2
n j Williams 2 2
p j Uys 2 2
* ’n Verkorte curriculum vitae van alle direkteure van die maatskappy word op bladsy 14 tot 15 van die geïntegreerde jaarverslag verskaf, terwyl die kwalifikasies van mnre N J Williams en P J Uys (wat lede van die bestuursraad, asook voorgeskrewe beamptes ingevolge die Maatskappywet is) op bladsy 16 verskyn.
rol en verantWoordelIkHede
die komitee se rol en verantwoordelikhede word bepaal
deur ’n formele mandaat, soos deur die direksie goedgekeur.
die mandaat is onderhewig aan ’n jaarlikse her siening deur
die direksie.
die hoofdoel van die komitee is om die direksie by te
staan in die beoordeling van die groep se vertoning as ’n
goeie en verantwoordelike burger. dit word gedoen deur
die volhoubare ontwikkelingspraktyke van die groep, soos
hieronder uiteengesit, te monitor. sodoende word die
direksie gehelp om aan een van sy waardes te voldoen,
naamlik om besigheid op ’n etiese wyse te doen.
maatskaplIke-en-etIesekomItee verslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 79 |
bestuur en volhoubaarheid
maatskaplIke-en-etIesekomItee verslag
verband hou met maatskaplike en ekonomiese ontwikkeling,
goeie korporatiewe burgerskap, die omgewing, gesondheid
en openbare veiligheid, verbruikersverhoudinge, sowel as
arbeid en indiensneming. die verslag oor die toepassing
van die king III-beginsels, soos op die maatskappy se
webwerf gepubliseer, is ook deur die komitee hersien en
goedgekeur.
die komitee kyk ook na remgro se deelname aan eksterne
opnames rakende volhoubaarheidsaspekte wat betrekking
het op die groep, en die resultate wat daarin behaal is. In
dié verband het die komitee kennis geneem van eksterne
erkenning en prestasies deur die groep, soos weergegee op
bladsy 80 van die geïntegreerde jaarverslag.
openbare verslagdoening en gerusstelling
die komitee, saam met die oudit-en-risikokomitee, is
verantwoordelik vir die hersiening en goedkeuring van
die volhoubaarheidsinhoud wat in die geïntegreerde jaar-
verslag ingesluit en op die maatskappy se webwerf
gepubliseer is, asook om die behoefte vir eksterne gerus-
stelling van die groep se openbare verslagdoening
oor sy volhoubare ontwikkelingsvertoning te bepaal en
aanbevelings daaroor te maak. die komitee het die inhoud
van die verkorte volhoubare ontwikkelingsverslag, wat in
die geïntegreerde jaarverslag ingesluit is, en die volledige
volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy
se webblad gepubliseer is, nagegaan en dit aanbeveel vir
goedkeuring deur die direksie.
van die komitee word ook vereis om deur een van sy lede
aan die maatskappy se aandeelhouers verslag te doen oor
sake binne sy mandaat op die algemene jaarvergadering
wat op 25 november 2014 plaasvind. In die kennisgewing
van die algemene jaarvergadering, wat by die geïntegreerde
jaarverslag op bladsy 123 ingesluit is, word aandeelhouers
verwys na die komitee se verslag wat saam met die volledige
volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se
webblad gepubliseer is, gelees moet word. enige spesifieke
vrae aan die komitee moet voor die vergadering na die
maatskappysekretaris gestuur word.
Herman Wessels
Voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee
stellenbosch
17 september 2014
| 80 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
remgro glo dat hierdie waardes die gees beliggaam
waarin gestreef word om ’n goeie korporatiewe burger te
wees. Uit bogenoemde is dit duidelik dat die drie pilare
van volhoubare ontwikkeling, naamlik ekonomiese, maat-
skaplike en omgewingsvolhoubare praktyke, nog altyd deel
van remgro se kernwaardes was.
remgro is ten volle daartoe verbind om sy besigheid op
’n volhoubare wyse te bestuur en die hoogste standaarde
van etiek en korporatiewe bestuurspraktyke te handhaaf.
terwyl korporatiewe bestuur, risikobestuur en It-bestuur
in die korporatiewe en risiko-bestuursverslae behandel
word, verskaf die volhoubare ontwikkelingsverslag ’n
beter begrip van remgro se pogings op maatskaplike en
omgewingsgebied om sy kerndoelwitte van maksimum
waardeskepping oor die kort, medium en lang termyn te
bereik deur op etiese wyse sake te doen. verwys na die
onderstaande tabel vir eksterne erkenning en prestasies in
hierdie verband gedurende die tydperk onder oorsig.
InleIdIng
remgro se huidige waardesisteem sluit die riglyne in wat
sy stigter, dr rupert, byna 60 jaar gelede vir die suksesvolle
bedryf van sake neergelê het. Hierdie riglyne sluit die
volgende in:
} Eerlikheid – want dit duur die langste
} Korrektheid – want dit skep vertroue by vriende en
opponente
} Hoflikheid – wat waardigheid sonder hovaardigheid en
vriendelikheid sonder dienstigheid beteken
} Diens – in elke opsig: aan jou klant, jou medemens en jou
land
} Onderlinge steun – sodat jy ander teen die leer van
sukses kan opdruk terwyl jy self klim, want as jy ander
aftrek, sal jy self val
} Vertroue – die geloof dat alles ten goede meewerk as
elkeen sy plig doen
“‘n Voorvereiste vir voortbestaan is aanpas-baarheid en diensbaarheid.”
(dr anton rupert)
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
volledige verslag aanlyn beskikbaar by www.remgro.com
VOlhOuBaaRhEidshOOGtEPuntE
volgehoue deelname aan die openbaar-makingsprojek vir koolstofuitlating (Cdp) en herhaalde prestasie van opname in die klimaatuitlatings- en prestasieleierskap- indekse
voortgesette lidmaatskap van die etiekinstituut van suid-afrika
Handhaaf ons vlak 5-bydraerstatus ingevolge die bbseb-telkaart
suksesvolle deelname aan die jse srI-Indeks sedert die ontstaan daarvan in 2004
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 81 |
bestuur en volhoubaarheid
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
’n kultuur van eerlikheid, deursigtigheid, billikheid, verant-woordelikheid en aanspreeklikheid daar te stel en te hand- haaf ten einde die maatskappy as ’n voorkeur beleggings-vennoot te posisioneer. dit word gerugsteun deur etiese leierskap, aangesien etiek nie gereguleer kan word nie, maar uit persoonlike oortuiging spruit.
In hierdie verband het die maatskappy ’n etiese kode (die kode) aanvaar wat die raamwerk vir etiese praktyke en sakegedrag verskaf wat op alle direkteure en werknemers van toepassing is. die kode is aan alle werknemers op remgro se intranet beskikbaar en afskrifte daarvan word aan alle nuwe werknemers gegee. die kode, sowel as ’n formele geskenkbeleid, verskaf duidelike riglyne oor geskenke, uitnodigings of gunste wat van enige verskaffer of ander party ontvang word. die aanbied van gunste om onregmatige kommersiële voordele te bekom, is ook streng verbode.
die oudit-en-risikokomitee hou toesig oor die nakoming van die kode en hanteer gevalle van bedrog of onreëlmatighede.
gedurende die rapporteringstydperk was daar geen voor-
valle van bedrog of onreëlmatigheid nie.
die maatskappy het ’n Etiese lyn ingestel wat enige werknemer of belanghebbende in staat stel om inligting oor waargenome of vermeende onreëlmatige of onetiese gedrag in ’n vertroulike en beheerde omgewing te rappor-teer. die etiese lyn word deur ’n onafhanklike derde party bestuur en is op ’n 24-uurgrondslag beskik baar. In die jaar onder oorsig het die etiese lyn geen oproepe ontvang wat verband gehou het met beweerde bestuur-skendings of etiese ongerymdhede by remgro nie. Wanneer oproepe ontvang word wat verband hou met beweerde onreëlmatighede by maatskappye waarin belê is, word sulke oproepe deur remgro se verteenwoordigers in die direksies van daardie maatskappye na die toepaslike
bestuurstrukture verwys.
Remgro Etiese blitslyn 0800 86 4726
of e-pos [email protected]
eksterne gerUsstellIng
ons erken die toenemende vereistes van beleggers en regulatoriese, asook ander riglyne, soos king III en die geïntegreerde verslagdoeningsriglyne, vir eksterne gerus- stelling oor gekose nie-finansiële inligting. ons erken verder ons aanspreeklikheid teenoor ons aandeelhouers om inligting te verskaf wat relevant, akkuraat en betroubaar is. In hierdie verband moet daarop gelet word dat remgro ’n gekombineerde gerusstellingsmodel volg wat bestuur, interne oudit, en eksterne gerusstelling (bv. verifikasie van bbseb-telkaart en koolstofopenbaar makingsprojek (Cdp)), soos in die tabel hierbo uiteengesit, insluit. ons glo dat hierdie metodes die nodige gerusstelling gee oor die gehalte en betroubaarheid van die inligting wat verskaf word. die verskillende opsies en vlakke van eksterne gerusstelling wat beskikbaar is, word voortdurend herwaardeer om die pad vorentoe te bepaal sover dit eksterne gerusstelling betref.
bestUUrsbenaderIng tot volHoUbaarHeId
remgro se direksie is in die finale instansie aanspreeklik vir die vertoning van die maatskappy, met inagneming daarvan dat strategie, risiko, prestasie en volhoubaarheid onafskeidelik is. In hierdie opsig het die direksie die algemene oorsig en rapportering oor volhoubaarheid aan die oudit-en-risikokomitee, ondersteun deur die maat-skaplike-en-etiesekomitee, gedelegeer. die rol en funksie van hierdie komitee word in meer besonderhede hanteer in die korporatiewe bestuursverslag en die verslag van die maatskaplike-en-etiesekomitee op bladsy 70 en 78 onderskeidelik.
etIek en nakomIng
etiekdie direksie glo dat etiese gedrag uit die toepaslike waardesisteme van die mense in diens van die maatskappy spruit, asook uit die sigbare etiese leierskap en waardegedrewe korporatiewe kultuur wat dit rig en ondersteun. leierskap wat op etiese beginsels gegrond is, lei tot ’n kultuur van etiese en morele gedrag en die nakoming van wette, reëls, kodes en standaarde. die direksie beskou dit dus as sy verantwoordelikheid om
gesamentlIke gerUsstellIng
Verskaffing van gerusstellingSakeprosesse geraak deur gerusstelling Verskaffer
onafhanklike eksterne ouditeursverslag Finansiële rapportering pricewaterhouseCoopers geïnk.Interne ouditverslae risikogebaseerde keuse van
ouditgebiederemgro se risiko- en interne oudit
Interne risikobestuur alle sleutelsakerisikogebiede Interne bestuursoorsigte, bygestaan deur remgro se risiko- en interne oudit
bbseb vlak 5-bydraerverifikasie breë-basis swart ekonomiese bemagtiging
empowerdex
eksterne berekening van koolstofvoetspoor
koolstofvoetspoorberekening Carbon Calculated, bygestaan deur ’n onafhanklike konsultant
| 82 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
mededingingdie groep ondersteun, en hou hom by, relevante mede-dingings- en antitrustreëls, soos dit van toepassing is in die onderskeie regsgebiede waar hy sake bedryf. gedurende die jaar is geen navrae ontvang rakende onmededingende, antitrust- of soortgelyke gedrag wat daartoe gelei het dat boetes gehef is nie.
nakomingIn die jaar onder oorsig was daar geen voorvalle van wesent-like nie-nakoming van enige wette, regulasies, aanvaarbare standaarde of kodes nie en geen noemenswaardige boetes is ook gehef nie.
verHoUdInge met belangHebbendes
ons verhouding met alle belanghebbendes is gegrond op die volgende waardes wat in remgro se etiese kode ver- skans en daardeur ondersteun word:
} Verantwoordelikheid vir die bates en bedrywighede van die maatskappy
} Aanspreeklikheid om sy besluite en bedrywighede teenoor aandeelhouers en ander belanghebbendes te regverdig
} Billikheid in die beoordeling van belang hebbendes se regmatige belange
} Deursigtigheid in die verskaffing van inligting op ’n wyse wat belanghebbendes in staat stel om ingeligte besluite oor die maatskappy se vertoning en volhoubaarheid te maak.
remgro se direksie is die uiteindelike bewaarder van sy korporatiewe reputasie en verhoudinge met belang-hebbendes. In hierdie verband spel ’n formele beleid remgro se benadering en strategie ten opsigte van verhoudinge met belanghebbendes uit om te verseker dat ’n inklusiewe benadering tot korporatiewe bestuur gevolg word.
remgro gebruik ’n wye verskeidenheid kommunikasie-metodes om te verseker dat sy kommunikasie met belang-hebbendes duidelik en verstaanbaar, sowel as deursigtig, ewewigtig en geloofwaardig is en alle relevante feite, hetsy positief of negatief, uiteensit. sorg word gedra dat skakeling met belanghebbendes, waar moontlik, nie slegs eenrigtingkommunikasie behels nie, maar opbouende ven-nootskapsgegronde betrokkenheid verteenwoordig. dit verseker dat die regmatige verwagtinge van alle belang-hebbendes, sover moontlik, geïdentifiseer en hanteer word.
remgro, soos ander organisasies, het op verskeie maniere ’n ekonomiese impak op belangegroepe, onder andere deur die voortbring en verspreiding van waarde, die skep van werkgeleenthede, billike en mededingende vergoeding aan werknemers, asook korporatiewe maatskaplike be-steding. ons bestuur hierdie prosesse deurlopend en kommunikeer met belangegroepe oor kwessies wat hulle raak, soos elders in hierdie verslag berig word.
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
verantwoordelikheid
aanspreeklikheid
billikheid
deursigtigheid
aandeelhouers en
die beleggers-
gemeenskapWerknemers
maatskappye
waarin belê
word en ander
aandeelhouers
van hierdie
maatskappye
gemeenskap
diensverskaffers
suid-
afrikaanse
regering en
beheer-
liggame
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 83 |
bestuur en volhoubaarheid
maatskappye waarin belê word en ander
aandeelhouers van hierdie maatskappyeremgro se prestasie is direk gekoppel aan die vertonings van die onderliggende maatskappye waarin belê word en daarom word kommunikasie met hierdie ondernemings en mede-aandeelhouers as baie belangrik beskou. ver-houdinge met maatskappye waarin belê is, word hoofsaaklik deur direksieverteenwoor diging bestuur, met direkteure of senior bestuur van remgro wat as nie-uitvoerende direkteure in die direksies van hierdie maatskappye dien. Hierdie verteenwoordigers het tydens direksievergaderings interaksie met die direkteure en senior bestuur van die maatskappye waarin belê word en, indien nodig, word verteenwoordigers van hierdie maatskappye aangemoedig om remgro se senior bestuur te ontmoet vir besprekings oor hul besighede. alle transaksies met mede-aandeelhouers in maatskappye waarin belê is, word op ’n billike wyse hanteer en in ooreenstemming met die onderliggende aandeelhouersooreenkomste. remgro streef daarna om waarde tot hierdie beleggings toe te voeg.
gemeenskapkorporatiewe burgerskap, die verbintenis van ’n onder-neming om tot volhoubare ekonomiese ontwik keling by te dra, onderskryf die beginsel dat geen besigheid in isolasie bestaan nie, maar onmiskenbaar deel is van die omgewing waarin sake gedoen word.
In sy verhouding met die gemeenskap streef remgro daarna om ’n waardevennoot te wees en daarom val die klem van sy gemeenskapsbetrokkenheid op armoedebekamping en investering in jongmense uit benadeelde gemeenskappe in die geloof dat sulke beleggings tot ver in die toekoms goeie dividende sal lewer. remgro se korporatiewe maatskaplike beleggings inisiatiewe word in meer besonderhede in die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com beskikbaar is, bespreek.
leweransiers en diensverskaffersremgro glo daaraan om langtermyn-vennootskappe met diensverskaffers aan te gaan wat op onderlinge vertroue en respek gegrond is. verskeie maatstawwe speel ’n rol in die keuse van geskikte diensverskaffers, waaronder voldoening aan gehaltestandaarde (indien van toepassing), bestendigheid en ’n bewese rekord van die organisasie en sy ondersteuningsnetwerk.
aangesien remgro ’n beleggingshouermaatskappy is, word sy kostestruktuur deurgaans met dié van effektetrusts ver-gelyk om te verseker dat aandeelhouers nie benadeel word nie. as deel van die proses om korporatiewe koste te bestuur, word goeie verhoudinge met diensverskaffers gehandhaaf.
aandeelhouers en die beleggersgemeenskapremgro se hoofdoelwit is om waardeskepping en vol- houbare groei te maksimeer en in hierdie verband word besondere moeite gedoen om te verseker dat alle aan-deelhouers of aandeelhouersklasse regverdig behandel word. spesiale sorg word gedra om minder heids aandeel-houers teen optrede deur, of in die belang van, die hoof-aandeelhouer te beskerm wat tot hul nadeel mag wees. In hierdie verband is ’n hoof onafhanklike direkteur in die jaar onder oorsig heraangestel om as voorsitter van vergaderings op te tree in omstandighede waar die onafhanklikheid van die bestaande voorsitter potensieel teenstrydig mag wees.
kommunikasie met beleggers is op die beginsels van tydige, ewewigtige, duidelike en deursigtige inligting gegrond. In hierdie opsig het die beleggersgemeenskap toegang tot dieselfde inligting waaroor remgro se aandeelhouers beskik. duidelike protokolle bestaan wat die aard, omvang en frekwensie van kommunikasie met beleggers reël. aandeel-houers en die beleggersgemeenskap word aangemoedig om remgro se algemene vergaderings by te woon, waar aktuele sake openlik bespreek word. verdere interaksie met institusionele beleggers vind twee keer per jaar by die inbel-aanbieding van tussen- en finale resultate plaas, waar vrae aan die hoofuitvoerende beampte en hoof finansiële beampte gestel kan word. die beleggersgemeenskap is ook welkom om direk met senior bestuur te skakel.
die mees onlangse, asook historiese, finansiële en ander inligting word op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com gepubliseer.
Werknemersvir remgro om sy hoofdoelwitte te bereik, is dit noodsaaklik om werknemers van gehalte te werf en te behou. ons werknemers word billik behandel en mededingend vergoed en remgro streef daarna om aan alle werknemers die geleentheid te bied om hul potensiaal te verwesenlik. tydens korporatiewe aksies word spesiaal daarna omgesien dat werknemers wat aan die remgro ekwiteitsvereffende aandelegroeireg-skema deelneem, nie gunstiger as gewone aandeelhouers behandel word nie.
omdat remgro ’n beleggingshouermaatskappy met ’n klein personeel op hoofkantoorvlak is, geskied kommunikasie met werknemers informeel by wyse van onder andere e-posboodskappe, die interne intranet, remgro se web- werf, inligtingsessies en kennisgewingborde. daar word seker gemaak dat alle kommunikasie met aandeel houers ook aan werknemers oorgedra word.
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
| 84 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
daar moet gelet word daarop dat die beoordeling die
bbseb-inisiatiewe van remgro se vernaamste onafhanklike
bedryfsfiliale, rCl Foods (insluitende Foodcorp en tsb
sugar) en Wispeco, insluit.
ekwiteitseienaarskap
die verifiëring van bbseb-eienaarskap word gereël deur
die praktykkodes met betrekking tot bbseb (die kode),
wat op 9 Februarie 2007 ingevolge artikel 9(1) van die Wet
op breë-basis swart ekonomiese bemagtiging (nr. 53 van
2003) geproklameer is. die metode wat vir die verifiëring en
sertifisering van remgro se bydraes tot bbseb-eienaarskap
gebruik word, is ingevolge die bepalings van kode-
reeks 100, standpunt 102 – erkenning van die verkoop van
bates, ontleen.
daar moet op gelet word dat, bykomend tot boge noemde,
swart eienaarskap ook ingesluit is in die aandeelhoudings
wat institusionele beleggers in remgro hou (verwys na
bladsy 120 van die geïntegreerde jaarverslag waar remgro
se belangrikste aandeelhouers aangedui word). aangesien
besonderhede oor die uiteindelike begunstigdes van
hierdie aandeelhoudings nie geredelik volgens ras en geslag
beskikbaar is nie, is dit nie gekwantifiseer nie.
Hoewel remgro se bbseb-telkaart die inisiatiewe van
rCl Foods en Wispeco insluit, verwys die bespreking
hieronder oor die ander elemente van die generiese
telkaartmaatstawwe slegs na die bedrywighede by remgro
se hoofkantoor op stellenbosch. vir meer besonderhede
oor die bbseb-inisiatiewe by maatskappye waarin belê is,
verwys na die afdeling ”bbseb by maatskappye waarin belê
is“ op die volgende bladsy.
suid-afrikaanse regering en beheerliggame
’n oop en eerlike verhouding word met die regering
en relevante beheerliggame gehandhaaf. In hierdie verband
geskied kommunikasie op ’n ad hoc-grondslag soos die
behoefte ontstaan en dit vind gewoonlik in die vorm van
formele vergaderings plaas. beheerliggame, soos die
nasionale tesourie, die suid-afrikaanse reserwebank (sarb)
en die jse beperk, word op hoogte gehou van korporatiewe
aksies in ooreenstemming met alle toepaslike wette en
regulasies. vergaderings met die sarb vind jaarliks plaas
om hulle in te lig oor remgro se buitelandse bedrywighede.
breË-basIs sWart ekonomIese bemagtIgIng (bbseb)
Inleiding
die direksie glo dat bbseb ’n maatskaplike, politieke
en ekonomiese noodsaaklikheid is en daarom word die
inisiatiewe van die maatskappy se filiale, geassosieerdes en
gesamentlike ondernemings in hierdie verband ondersteun
en aangemoedig. In die mate waarin remgro se filiale,
gesamentlike ondernemings en geassosieerdes bbseb
implementeer, het remgro se aandeelhouers in effek deel
aan hierdie bbseb-inisiatiewe en die koste en voordele
daaraan verbonde.
remgro meet sy bbseb-status teen die generiese
telkaartmaatstawwe van die departement van Handel en
nywerheid. volgens die jongste beoordeling van remgro
se bbseb-status, wat in augustus 2014 gedoen is,
het remgro ’n telling van 58.25 behaal en daardeur sy
vlak 5-bydraerstatus behou. die besonderhede van die
beoordeling word volledig in Figuur 1 uiteengesit.
Figuur 1
bbseb-telkaart
Element Aanwyser Gewig tellingekwiteitseienaarskap persentasie-aandeel in ekonomiese voordele 20 9.46bestuurbeheer persentasie swart persone in uitvoerende bestuur en/of
uitvoerende direksiekomitees 10 3.11gelyke indiensneming geweegde gelyke indiensnemingsanalise 15 3.71vaardigheids ontwikkeling vaardigheidsontwikkelingspandering in verhouding tot die
totale betaalstaat 15 6.44voorkeurverkryging verkryging vanaf bemagtigde ondernemings en dié in swart
besit in verhouding tot totale bates 20 15.53entiteitsontwikkeling gemiddelde waarde van bydrae tot ondernemingsontwikkeling
as ’n persentasie van die teiken van 3% van netto wins na belasting 15 15.00
sosio-ekonomiese ontwikkeling
korporatiewe maatskaplike belegging tot voordeel van swart persone 5 5.00
totale telling 100 58.25
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 85 |
bestuur en volhoubaarheid
Voorkeurverkrygingaangesien remgro nie ’n bedryfsmaatskappy is nie, is die
verkrygingsfunksie baie klein en word die verkrygingsprofiel
deur ’n hoë dienskomponent geken merk eerder as deur
materiaalaankope. remgro koop meer as die helfte van sy
goedere en dienste van bbseb-geakkrediteerde hande-
laars. ’n verbetering van die voorkeurverkrygingstelling
bly ’n fokusgebied vir remgro.
Ondernemings- en sosio-ekonomiese ontwikkeling’n aansienlike hoeveelheid tyd en hulpbronne word intern
gespandeer aan besigheidsontwikkeling en korporatiewe
maatskaplike beleggingsinisiatiewe. meer besonderhede
oor die maatskappy se korporatiewe maatskaplike inisiatiewe
word op bladsy 87 verskaf.
bbseb by maatskappye waarin belê is
remgro monitor en dra by tot die bbseb-vertoning
van die maat skap pye waarin belê is deur sy direksie-
verteenwoordiging en deelname en fasilitering van
korporatiewe aksies by hierdie maatskappye. die bbseb-
status van remgro se maatskappye waarin belê is, word in
meer besonderhede behandel in die “beleggingsoorsig”-
afdeling op bladsy 34.
verdere inligting rakende die bbseb-status van remgro
se bedryfsfiliale word behandel in die afdeling wat handel
oor “volhoubaarheid by bedryfsfiliale” in die volledige
volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy
se webwerf by www.remgro.com beskikbaar is.
Bestuursbeheerremgro se direksie is saamgestel op ’n wyse wat verseker
dat die gesamentlike vaardighede en ervaring van
direkteure geskik is om sy verantwoordelikhede na te kom
en die groep se doelwitte te bereik. die direksie het die
afgelope paar jaar aansienlik getransformeer, met vier van
die tien nie-uitvoerende direkteure (40%) wat tans swart is.
op bestuursraadvlak is een uit die vyf lede swart.
Gelyke indiensneminggelyke indiensneming is remgro se grootste transformasie-
uitdaging. ’n jaarlikse arbeidsplan waarin remgro se
transformasiedoelwitte uiteengesit word, word aan die
departement van arbeid voorgelê. Hoewel pogings
aangewend word om die maatskappy se swart verteen-
woordiging op bestuursvlak te verbeter, bly die lae
personeelomset en geringe organiese groei, beperkende
faktore. meer besonderhede oor gelyke indiensneming word
op bladsy 86 aangebied.
remgro se opgesomde gelyke indiensnemingsverslag, soos
op 31 augustus 2013, word in Figuur 2 aangebied en sit die
verspreiding van heeltydse werknemers volgens ras en per
beroepsvlak uiteen.
Vaardigheidsontwikkelingremgro voldoen aan die vereistes van die Wet op
vaardigheidsontwikkeling ingevolge waarvan ’n vaste
persentasie van die betaalstaat as ’n opleidingsheffing aan
die suid-afrikaanse Inkomstediens betaal word. ’n jaarlikse
verslag van alle opleiding wat in die maat skappy plaas-
gevind het, word ook aan die relevante seta voorgelê.
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
Figuur 2
opgesomde gelYke IndIensnemIngsverslag (soos op 31 augustus 2013)
Mans Vrouebuite-
landersberoepsvlakke S b I W S b I W Mans Vroue totaaltopbestuur 0 1 0 5 0 0 0 0 0 0 6
senior bestuur 1 0 0 13 0 0 0 3 0 0 17professioneel gekwalifiseerde en ervare
spesialiste, asook middelvlakbestuur 0 1 2 20 0 0 0 8 0 0 31opgeleide tegniese en akademies
gekwalifiseerde werkers, junior bestuur, toesighouers, voormanne en superintendente 4 5 1 10 1 8 0 33 0 0 62
Halfgeskoold, met diskresionêre besluitneming 18 26 0 1 7 9 0 0 0 0 61
ongeskoold, met gespesifiseerde besluitneming 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
totaal heeltyds 23 33 3 49 8 17 0 44 0 0 177
deeltydse werknemers 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1
Groottotaal 23 34 3 49 8 17 0 44 0 0 178
| 86 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
met hul prestasie, toewyding en lojaliteit. spesiale aandag
word aan groepe gegee wat vanweë historiese redes hulself
in ’n minder bevoorregte posisie mag bevind.
Werknemersvergoeding
ons doelwit is om werknemers billik, mededingend en
volgens hul vermoë, vaardighede, verantwoordelikheid
en prestasievlakke te vergoed. die vlak van salarisse wat
betaal word, is een van verskeie aspekte van ons strategie
om mense van gehalte te behou, te motiveer en, waar
nodig, te werf. daarby bied remgro ook aan sy personeel
’n stimulerende werkomgewing. remgro het ’n formele
vergoedingsbeleid wat die vergoedingsbenadering met
betrekking tot direkteure en bestuursraadslede uiteensit.
verwys na die vergoedingsverslag op bladsy 89 waar
remgro se vergoedingsbenadering volledig bespreek
word.
remgro bied aan sy werknemers aftreevoordele in die
vorm van ’n omskrewevoordeelfonds (geslote) en omskrewe-
bydraefonds wat onafhanklik van die maatskappy se
finansies geadministreer word. daarby word ook mediese
versekering en studiehulp aan werknemers gebied.
opleiding en vaardigheidsontwikkeling
die hoofdoel van opleiding is om werknemers sodanig
toe te rus dat hulle hul volle potensiaal kan verwesenlik
tot voordeel van die maatskappy en hulself. aangesien
remgro, as beleggingshouermaatskappy, oor ’n hoogs
gespesialiseerde arbeidsmag beskik, word geen voor-
geskrewe opleidingsprogramme aanbeveel nie. Individue
word egter aangemoedig om opleidingskursusse by te woon
wat hulle beter kan toerus om hul werk te doen. die afgelope
ons mense
Werknemersamestelling
remgro glo dat die gehalte van sy personeel ’n belang-
rike volhoubare voordeel bied. as ’n beleggings houer-
maatskappy het hy ’n klein personeelkorps, wat op
30 junie 2014 uit 173 werknemers (2013: 175 werknemers)
bestaan het. verwys na Figuur 3 waar meer besonder-
hede oor die samestelling van ons personeel, volgens ras,
geslag en ouderdom, aangebied word.
In die jaar onder oorsig was remgro se personeelomset
9.8% teenoor 8.0% in die vergelykende jaar tot 30 junie 2013.
die omsetsyfers is bereken deur die totale aantal werk-
nemers op jaareinde te gebruik. deur slegs bedankings
(dus vermybare werknemeromset) in aanmerking te neem,
verminder bogenoemde syfers na 4.0% vir 2014 (2013: 2.9%).
Werwing- en keuringbeleid
om te verseker dat remgro ’n voorkeurbeleggingsvennoot
bly, is dit belangrik dat werknemers van die hoogste gehalte
gewerf, gekies en behou word. In hierdie verband sal die
maatskappy te alle tye probeer om die beste kandidaat in
’n pos aan te stel. remgro glo dat alle persone op gelyke
indiensnemingsgeleenthede geregtig is en daarom word
geen diskriminasie teenoor werknemers of aansoekers op
grond van geslag, ras, geloof of ander redes toegelaat nie.
gelyke indiensneming
remgro onderskryf die beginsels van die Wet op gelyke
Indiensneming en in hierdie verband streef hy deur sy gelyke
indiensnemingsbeleid daarna om gelyke geleenthede
aan alle werknemers te bied en om geskikte individue te
identifiseer, te ontwikkel en te vergoed in ooreenstemming
Figuur 3
samestellIng van Werknemers (soos op 30 junie 2014)
Vroue 38%
mans 62%
swart, bruin, indiër 49%
Wit 51%
41 – 50 jaar oud 31%
30 jaar en jonger 3%
51 jaar en ouer 38%
31 – 40 jaar oud28%
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 87 |
bestuur en volhoubaarheid
paar jaar is verskeie werkwinkels en opleidingsessies oor
king III, die maatskappywet en die kompetisiewet gehou
om te verseker dat direkteure en bestuur toegerus is om
gesonde korpora tiewe bestuurspraktyke te implementeer
en toe te pas op alle vlakke waar hulle betrokke is.
gesondheid en veiligheid
die maatskappy het ’n gesondheids-en-veiligheidskomitee
wat saamgestel is ingevolge die Wet op beroepsgesondheid
en veiligheid. die komitee is ’n subkomitee van die risiko-
en-It-bestuurskomitee en verseker dat die maatskappy ’n
veilige, gesonde en risikovrye omgewing vir sy personeel en
besoekers bied en sien toe dat beheermaatreëls om risiko’s
te beperk doeltreffend is en toegepas word.
mIv/vigs
Uit ’n beleggingshouermaatskappy se perspektief bestaan
die risiko verbonde aan mIv/vigs uit twee elemente, naamlik:
Groeprisiko gegewe die potensiële uitwerking van mIv/vigs op markte,
menslike kapitaal, die koste van indiensneming en die
bedryfsprosesse van ondernemings waarin belê is, word
hierdie risiko bestuur binne die strukture van die onderskeie
maatskappye waarin belê word. die vordering van hierdie
beleid en strategieë word aan die hand van bestepraktyk-
standaarde gemonitor. meer inligting rakende die bestuur
van mIv/vigs by remgro se bedryfsfiliale word verskaf in
die afdeling wat handel oor “volhoubaarheid by bedryfs-
filiale” in die volledige volhoubare ontwikkelingsverslag
wat op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com
beskikbaar is.
Maatskappyrisikoremgro het ’n formele mIv/vigs-beleid en is verbind tot
daadwerklike stappe om die pandemie, en die besigheids-
risiko’s daaraan verbonde, te bestuur. die beleid maak onder
andere vir die volgende voorsiening:
} dat alle wetlike verpligtinge met betrekking tot mIv/vigs
nagekom word
} dat daar op geen wyse teen werknemers of potensiële
werknemers gediskrimineer word op grond van hul mIv-
status nie
} dat inligting oor die mIv-status van werknemers streng
vertroulik gehanteer word
} dat algemene maatreëls ingestel en bestuur word om
toevallige besmetting te voorkom
die remedi mediese Hulpskema, waaraan die meeste
remgro-personeel behoort, beskik oor ’n bestuursplan vir
mIv/vigs waaraan werknemers volgens hul keuse deelneem.
beleggIng In dIe gemeenskap
remgro se korporatiewe maatskaplike bestedingsinisiatiewe
en skenkingsprogram dek ’n breë spektrum van die
gemeenskap en kan in die volgende kategorieë opgesom
word:
} gemeenskapsontwikkeling
} kulturele ontwikkeling
} entrepreneurskap, opleiding en opvoeding
} omgewing
} gesondheidsorg
} sportontwikkeling
remgro probeer om ’n korporatiewe maatskaplike
besteding van 2.5% van sy jaarlikse netto oorskot kontant-
vloei te handhaaf. In hierdie opsig is daar ’n amptelike
donasiekomitee wat gereeld vergader om verdienstelike
instansies te oorweeg en skenkings goed te keur. skenkings
aan kwalifiserende instansies word op ’n jaarlikse grondslag
vir ’n spesifieke tydperk gemaak en hoewel bydraes oor
’n taamlike breë spektrum strek, is daar twee ooglopende
uitsonderings: politieke partye en kerkgenootskappe. Hoe-
wel die maatskappy sy werknemers se reg respekteer om
volgens keuse by hierdie instansies betrokke te raak, oefen
hyself nie ’n keuse uit nie.
gedurende die jaar onder oorsig het remgro se korpo-
ratiewe maatskaplike besteding r23 miljoen bedra (2013:
r14 miljoen), soos in die onderstaande tabel uiteengesit.
Opsomming van korporatiewe maatskaplike besteding
Jaar30 Junie
2014R miljoen
jaar30 junie
2013r miljoen
gemeenskaps ontwikkeling 8 4kulturele ontwikkeling 3 2entrepreneurskap,
opleiding en opvoeding 9 4omgewing 1 2gesondheidsorg 1 1sportontwikkeling 1 1
23 14
meer inligting rakende remgro se korporatiewe maat-
skaplike besteding kan gevind word in die volledige
volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy
se webwerf by www.remgro.com beskikbaar is.
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
| 88 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
verkorte volHoUbare ontWIkkelIngsverslag
volHoUbaarHeId van bedrYFsFIlIale
remgro se twee vernaamste bedryfsfiliale, te wete rCl
Foods en Wispeco, word op ’n gedesentraliseerde grond -
slag as onafhanklike entiteite, met outonome direksies,
bedryf en bestuur.
verwys asseblief na die volledige volhoubare ontwik-
kelingsverslag wat op die maatskappy se webwerf by
www.remgro.com beskikbaar is vir verdere inligting
rakende die maatskaplike en omgewingsprestasies van
hierdie filiale.
omgeWIng
remgro erken dat die bedrywighede van sy onderskeie
filiale ’n impak op die omgewing het. terselfdertyd is hierdie
bedrywighede afhanklik van kritieke omgewingsdienste,
soos drinkwater, vrugbare grond en skoon lug. daar word
ook toegegee dat klimaatsverandering en die agteruitgang
van die omgewing ’n risiko inhou in gebiede waar remgro
bedrywig is, terwyl ’n groter bewussyn by verbruikers,
en ’n verandering in die vraag na goedere wat ’n lae
omgewingsimpak het, geleenthede bied om nuwe markte
te ontgin. dis hoekom remgro voortdurend bedag is op
sy impak op die omgewing, sy reaksie ten opsigte van
veranderende omgewingswerklikhede en die ontginning
van nuwe geleenthede wat uit verantwoordelike om gewings-
bestuur mag voortspruit. ’n prioriteit is die fokus by filiale op
kwessies wat verband hou met koolstofuitlatings, energie,
water en die bestuur van afvalstowwe.
ten einde sy impak op die omgewing te bestuur,
het remgro ’n omgewingsbestuursbeleid (die beleid)
geïmplementeer, wat remgro bestuursdienste beperk
(rbd – sy dienstemaatskappy), rCl Foods en Wispeco
insluit. die remgro-direksie is in die finale instansie
verantwoordelik vir die implementering van die beleid,
maar het hierdie verantwoordelikheid aan die risiko-en-
It-bestuurskomitee gedelegeer, wat moet toesien dat die
omgewingsprosedures wat rbd implementeer en hand-
haaf, hersien en vir goedkeuring aanbeveel word. sover dit
rCl Foods en Wispeco betref, is dit die verantwoordelik-
heid van remgro se verteenwoordigers in daardie direksies
om die nodige gerusstelling ten opsigte van die doel-
treffendheid van die onderskeie maatskappye se om-
gewings prosesse te verkry.
meer inligting rakende remgro se inisiatiewe om sy impak
op die omgewing te minimaliseer, word in die volledige
volhoubare ontwikkelingsverslag verskaf, wat op die
maatskappy se webwerf by www.remgro.com beskikbaar is.
terUgvoer
ons verwelkom enige terugvoer oor remgro se volhoubare
ontwikkelingspraktyke, asook oor hierdie verslag. skakel
asseblief in dié verband:
die maatskappysekretaris
mariza lubbe
tel: +27 (0)21 888 3311, Faks: +27 (0)86 581 0061
e-pos: [email protected]
posadres: posbus 456, stellenbosch 7599
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 89 |
bestuur en volhoubaarheid
InleIdIng
die vergoedingsverslag verskaf ’n oorsig en begrip van
remgro se vergoedingsbeginsels, -beleid en -praktyke, met
spesifieke verwysing na uitvoerende en nie-uitvoerende
direkteure en lede van die bestuursraad. die inligting
wat in hierdie verslag voorkom, is op aanbeveling van
die vergoedings-en-nominasiekomitee deur die direksie
goedgekeur.
vergoedIngs-en-nomInasIekomItee
die funksie van hierdie direksiekomitee is goed gevestig
binne remgro se bedryfsomgewing. In wese is die rol van
die komitee om te verseker dat direkteure en bestuur billik
en verantwoordelik vergoed word en dat die openbaar-
making van direkteure se vergoeding akkuraat, volledig en
deursigtig geskied.
die komitee word bestuur met ’n mandaat wat die
aanbevelings van king III insluit en dien om lede van
die komitee te help met die uitvoering van hul rol en
verantwoordelikhede.
die lede van die komitee in die jaar onder oorsig was:
} mnr j p rupert (voorsitter)
} mnr p k Harris
} mnr g t Ferreira
} mnr F robertson
die direksie erken die beginsel in king III dat die voor sitter
van die direksie nie die voorsitter van die vergoedings-
en-nominasiekomitee behoort te wees nie. vanweë die
noodsaak om die maatskappy se vergoedingsbenadering
in ooreenstemming met korporatiewe strategie te bring
word die huidige reëling egter as toepaslik beskou.
die komitee het een keer gedurende die jaar vergader
en besonderhede oor die bywoning van die vergadering
word in die korporatiewe bestuursverslag op bladsy 71
uiteengesit.
die opdrag van die komitee, soos vervat in die mandaat,
sluit die volgende in:
ten opsigte van die nominasiefunksie –
} Help die direksie met die proses om geskikte kandidate
te vind om as direkteure aan te stel
} verseker die daarstelling van ’n formele en deursigtige
proses vir die aanstel van direkteure
} Hou toesig oor die ontwikkeling van ’n formele induksie-
program vir nuwe direkteure
} verseker dat formele opvolgplanne vir die direksie,
hoofuitvoerende beampte en ander bestuurs raadslede
ontwikkel en geïmplementeer word
ten opsigte van die vergoedingsfunksie –
} Hou toesig oor die daarstelling en administrasie van
vergoeding van alle direkteure, bestuursraadslede en
ander werknemers
} Hou toesig oor die daarstelling van ’n vergoedings beleid
} gee raad oor die vergoeding van nie-uitvoerende
direkteure
} verseker dat die vergoeding in kontant, aandelegroei-
regte (sars) en ander vorme voldoen aan remgro se
behoeftes en strategiese doelwitte
} Hou toesig oor die voorbereiding, en aanbeveling aan
die direksie, van die vergoedingsverslag wat in die
geïntegreerde jaarverslag ingesluit moet word
die komitee is tevrede dat hy sy verantwoordelikhede vir
die jaar in ooreenstemming met sy mandaat uitgevoer het.
vergoedIngsbenaderIng
remgro het ’n vergoedingsbeleid vir direkteure en lede van
die bestuursraad. die vergoedingsbeleid is in ooreenstem-
ming met die maatskappy se benadering om direkteure en
senior bestuur billik en mededingend te vergoed volgens
hul vermoëns, vaardighede, verantwoordelikhede en vlak
van prestasie. remgro streef daarna om die volgende
vergoedingsbeginsels van die maatskappy te ondersteun:
} behoud van die dienste van bestaande direkteure en
senior bestuur
} Werwing van potensiële direkteure en senior bestuurders
} verskaffing van vergoeding wat billik en regverdig is aan
direkteure en senior bestuur
} versekering dat geen diskriminasie plaasvind nie
} erkenning en aanmoediging van prestasie wat buiten-
gewoon is en waarde toevoeg
} versekering dat vergoedingstrukture in ooreen stemming
met die maatskappy se lang termyn behoeftes is
} beskerming van die maatskappy se regte deur middel van
standaard indiensnemingskontrakte
vergoedIngsverslag
| 90 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
daar moet gelet word daarop dat, soos in die verlede,
die direksie nie by die alge mene jaarvergadering op
25 november 2014 die aandee lhouers om ’n nie-bindende
goedkeuring van die maatskappy se vergoedingsbeleid
sal vra nie.
UItvoerende dIrekteUre en lede van dIe bestUUrsraad
Hierdie werknemers word volgens ’n tweevlak-benadering
tot remgro se vergoedingstrukture vergoed, wat die
volgende behels:
vaste betaling
Hierdie element, waarna verwys word as die totale gewaar-
borgde pakket, bestaan uit komponente soos salaris,
kontant- of motortoelae en die maatskappy se bydrae tot
aftreebefondsing en die mediesehulpskema.
as deel van die jaarlikse hersieningsproses deur die ver-
goedings-en-nominasiekomitee (die komitee) word gewaar-
borgde pakkette gemeet aan die boonste kwartiel van die
mark vir vergelykende maatskappye, soos deur onafhanklike
opnames bepaal. die dienste van ’n onafhanklike ver-
goedingskonsultant word vir dié doel gekontrakteer.
die jaarlikse oorsig word gegrond op die bestuurder se
verantwoordelikheidsvlak, sy/haar algehele prestasie en
die bereiking van spesifieke ooreengekome doelwitte. die
hoofuitvoerende beampte, wat alle komiteevergaderings op
uitnodiging bywoon, kan tydens sulke oorsigvergaderings
verho gings in gewaar borgde pakkette voorstel, met
uitsluiting van sy eie.
die gemiddelde salarisverhoging wat gedurende die jaar
onder oorsig aan uitvoerende direkteure en lede van die
bestuursraad betaal is, was 7.5% (2013: 21.0%), vergeleke
met die gemiddelde salarisverhoging van 7.1% (2013: 7.1%)
wat aan algemene werknemers betaal is. die hoofrede vir
die hoër gemiddelde verhogings wat aan uitvoerende
direkteure en lede van die bestuursraad toegeken is,
vergeleke met die algemene personeel, het betrekking op
die eenmalige veranderinge in die gewaarborgde pakkette
van mnre jannie durand en leon Crouse wat sodoende dui
op hul verhoogde verantwoordelikhede na mnr durand se
aanstelling as hoofuitvoerende beampte op 7 mei 2012.
veranderlike betaling
dit is belangrik om daarop te let dat, vanweë die aard
van die maatskappy se bedrywighede as ’n beleggings-
houermaatskappy en om die belange van bestuur in
ooreenstemming met dié van aandeelhouers te bring, geen
korttermyn-aansporings aan bestuur betaal word nie.
remgro het tans ’n langtermyn-aansporingsplan, naamlik
die remgro ekwiteitsvereffende aandelegroeireg-skema
(die sar-skema). die sar-skema is ’n ekwiteitsvereffende
skema wat ten doel het om die dienste van uitvoerende
amptenare te behou deur aan hulle ’n aansporing, gegrond
op die langtermyngroei in die markkapitalisasie van die
maatskappy, te bied. Hierdie benadering verseker dat
persoonlike welvaartskepping in ooreenstemming met
korporatiewe strategie is. alle heeltydse werknemers van
die maatskappy neem aan die sar-skema deel.
deelnemers aan die sar-skema word vergoed met remgro-aandele ter waarde van die groei van hulle regte op ’n spesifieke aantal remgro gewone aandele en dit moet uitgeoefen word binne sewe jaar na die toekenningsdatum. die vroegste intervalle waarbinne die aandelegroeiregte (sars) uitgeoefen kan word, is soos volg:
} een-derde na drie jaar na die toekenningsdatum
} twee-derdes na vier jaar na die toekenningsdatum
} die oorblywende gedeelte na vyf jaar na die toe kennings-datum
geen spesifieke prestasiekriteria is vasgestel nie. toe ken-nings ingevolge die sar-skema word van tyd tot tyd deur die komitee aan bestuur gemaak en sulke toekennings word gewoonlik op ’n veelvoud van die gewaarborgde pakket gegrond.
geen toekenning sal aan ’n enkele deelnemer gemaak word nie indien, ten tye van of as gevolg van sodanige toekenning, die totale aantal remgro gewone aandele ten opsigte waarvan enige onuitgeoefende sars deur die deelnemer uitgeoefen mag word, 2 197 399 remgro gewone aandele sal oorskry.
soortgelyk sal geen toekenning gemaak word nie indien, ten tye van sodanige toekenning of as gevolg daarvan, die totale aantal remgro gewone aandele ten opsigte waarvan enige onuitgeoefende sars uitgeoefen mag word, 21 000 000 remgro gewone aandele sal oorskry.
vir besonderhede van die huidige status van toe kennings wat ingevolge beide skemas aan uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad gemaak is, verwys na
bladsy 94 tot 96.
Indien dit aanvaar word dat al die deelnemers aan die
sar-skema al hul opsies, wat op 1 julie 2014 aan hul
aangebied is, uitoefen, sal remgro 2.1 miljoen aandele moet
lewer om sy verpligtinge te vereffen. Hierdie berekening
is gebaseer op remgro se sluitingsprys op 30 junie 2014
van r230.00. ’n 10%-toename of -afname in die remgro-
aandeelprys sal vereis dat die aantal aandele wat gelewer
moet word, 2.3 miljoen aandele en 1.8 miljoen aandele
onderskeidelik sal wees.
op 30 junie 2014 het remgro genoeg tesourie-aandele
gehou om sy verpligting te delg om aandele aan die
deelnemers van die sar-skema te lewer.
vergoedIngsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 91 |
bestuur en volhoubaarheid
Indiensnemingskontrakte
Uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad het
nie vastetermyn-kontrakte nie, maar word ingevolge die
maatskappy se standaard indiensnemingskontrak in diens
geneem. die kennistydperk vir diensbeëindiging is een
kalendermaand en die normale aftreeouderdom is 63.
Uitvoerende direkteure en lede van die bestuursraad het
ook nie buitengewone voordele wat geassosieer word
met hul diensbeëindiging nie.
nIe-UItvoerende dIrekteUre se vergoedIng
onafhanklike nie-uitvoerende direkteure
onafhanklike nie-uitvoerende direkteure het nie werk-
nemerkontrakte nie en ontvang nie enige voordele wat
verband hou met permanente indiensneming nie. Hulle
neem ook nie deel aan die maatskappy se langtermyn-
aansporingsplan nie.
die raad, op aanbeveling van die vergoedings-en-
nominasiekomitee, het besluit dat onafhanklike nie-
uitvoerende direkteure nie vergoed moet word deur
’n basisfooi en ’n bywoningsfooi ten opsigte van
hul direksie- en komiteeverpligtinge nie. die fooi
betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure sal dus,
soos in die verlede, ’n vaste jaarlikse fooi wees. die
fooistruktuur word jaarliks op 1 julie hersien, onderhewig
aan voorafgoedkeuring deur aandeelhouers op die
maatskappy se algemene jaarvergadering. die fooie
is markverwant en neem die aard van remgro se
bedrywighede in aanmerking. remgro betaal ook vir
alle reis- en verblyfuitgawes wat op billike en behoorlike
wyse aan gegaan word om vergaderings by te woon.
die jaarlikse fooie betaalbaar aan onafhanklike nie-
uitvoerende direkteure vir die tydperk wat op 1 julie 2013
begin het, is op 3 desember 2013 deur aandeelhouers
goedgekeur.
nie-onafhanklike nie-uitvoerende direkteure
remgro het voorheen vier nie-onafhanklike nie-uitvoerende
direkteure, te wete mnr j p rupert, dr e de la H Hertzog, asook
mnre p e beyers en j malherbe, gehad. met ingang van
31 augustus 2012 het dr Hertzog in sy uitvoerende hoedanigheid
by mediclinic International beperk (mediclinic) uitgetree, terwyl
mnr beyers op 31 januarie 2013 afgetree het.
tot sy aftrede is dr Hertzog se vergoeding deur beide
mediclinic (65%) en remgro (35%) gedra. ’n gedeelte van
laasgenoemde, soos jaarliks deur aandeelhouers goedgekeur,
word as direkteursfooi beskou. soortgelyk het mnr beyers
’n salaris ontvang waarvan ’n gedeelte as direkteursfooi
beskou en jaarliks deur aandeelhouers goedgekeur
is. mnr rupert ontvang geen vergoeding by remgro
nie, terwyl mnr malherbe ’n jaarlikse direkteursfooi gelyk aan
dit wat aan onafhanklike nie-uitvoerende direkteure betaal
word, ontvang.
Ingevolge king III en die noteringsvereistes van die jse, sal
’n direkteur nie onafhanklik geag word indien hy gedurende
die voorafgaande drie finansiële jare in enige uitvoerende
hoedanigheid in diens van die maatskappy of die groep
was nie. dr Hertzog word dus steeds as ’n nie-onafhanklike,
nie-uitvoerende direkteur beskou.
tot hul aftrede het dr Hertzog en mnr beyers, bykomend
tot hul pligte as nie-uitvoerende direkteure, die maat-
skappy verteenwoordig in die direksies van sekere
maatskappye waarin belê word.
soos in die geval van onafhanklike, nie-uitvoerende
direkteure, neem hierdie direkteure nie aan die maat-
skappy se langtermyn-aansporingsplan deel nie. daar
moet egter gelet word daarop dat na die ver kryging
van venFin beperk in november 2009, remgro sars aan
mnr j malherbe toe geken is om hom vir die kansel-
lering van die venFin-aandelegroeiregskema te vergoed.
mnr malherbe kwalifiseer nie vir enige verdere toeken-
ning van sars nie.
die onderskeie komponente van die vergoeding betaalbaar, soos hierbo beskryf, word in die onderstaande tabel opgesom.
Element DoelPrestasietydperk en metings Werking en lewering
totale gewaarborgde pakket
Weerspieël markwaarde van rol en individuele prestasie
Hersien jaarliks op grond van prestasie en markopnames
meet aan die boonste kwartiel van die mark vir vergelykbare maatskappye
langtermyn-veranderlike In ooreenstemming met aandeelhouersbelange
van tyd tot tyd, met ’n 3 – 5 jaar vestigingstydperk
soos bepaal deur die komitee
vergoedIngsverslag
| 92 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
besonderhede van die fooistruktuur betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure vir die jare geëindig 30 junie 2014 en
30 junie 2013 word in die onderstaande tabel verskaf.
tipe fooi (R)
fooi vir diejaar geëindig
30 Junie 2014
Fooi vir diejaar geëindig
30 junie 2013
raadslid 228 000 213 000voorsitter van die oudit-en-risikokomitee 153 000 143 000lid van die oudit-en-risikokomitee 77 000 72 000lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee 38 000 35 500voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee 38 000 35 500
die voorgestelde fooistruktuur, betaalbaar aan nie-uitvoerende direkteure vir die jaar eindigende 30 junie 2015, word in die
onderstaande tabel verskaf.
voorgestelde fooi virdie jaar eindigende
30 junie 2015tipe fooi (R)
raadslid 245 000voorsitter van die oudit-en-risikokomitee 165 000lid van die oudit-en-risikokomitee 83 000lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee 41 000voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee 41 000
besonderhede van die vergoeding betaal aan uit voerende
direkteure en die fooie betaal aan nie-uitvoerende direk-
teure vir die jaar onder oorsig, word op die volgende bladsy
uiteengesit. die huidige status van alle aanbiedinge wat aan
bogenoemde groepe ingevolge die sar-skema gemaak is,
word ook aangebied.
die inligting van mnre n j Williams en p j Uys, wat lede is van
die bestuursraad en ook voorgeskrewe beamptes ingevolge
die maatskappy wet, word afsonderlik aangebied.
vergoedIngsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 93 |
bestuur en volhoubaarheid
dIrekteUrsvergoedIng
(die inligting op bladsy 93 tot 96 is geouditeer)
Vaste betaling
30 Junie 2014 30 junie 2013Aftree- Ander aftree- ander
R’000 fooie Salarisse fonds voordele(9) totaal Fooie salarisse fonds voordele totaal
uitvoerendW e bührmann 228 2 492 489 266 3 475 213 2 302 499 257 3 271 l Crouse 228 5 842 1 204 279 7 553 213 5 411 1 115 263 7 002 j W dreyer(1) 114 1 409 279 28 1 830 213 2 407 520 124 3 264 j j durand 228 7 617 1 556 283 9 684 213 7 080 1 447 265 9 005 j a preller(2) – – – – – 160 1 049 233 268 1 710 subtotaal 798 17 360 3 528 856 22 542 1 012 18 249 3 814 1 177 24 252
Nie-uitvoerend (onafhanklik)g t Ferreira 266 – – – 266 249 – – – 249 p k Harris 266 – – – 266 249 – – – 249 n p mageza(3) 305 – – – 305 285 – – – 285 p j moleketi 305 – – – 305 285 – – – 285 m morobe 228 – – – 228 213 – – – 213 m a ramphele(4) – – – – – 124 – – – 124 F robertson 343 – – – 343 321 – – – 321 H Wessels(5) 535 – – – 535 482 – – – 482 subtotaal 2 248 – – – 2 248 2 208 – – – 2 208
Nie-uitvoerend (nie-onafhanklik)p e beyers(6) – – – – – 124 484 114 79 801 e de la H Hertzog(7) 228 – – – 228 213 319 50 15 597 j malherbe 228 – – – 228 213 – – – 213 j p rupert(8) – – – – – – – – – –subtotaal 456 – – – 456 550 803 164 94 1 611 totaal 3 502 17 360 3 528 856 25 246 3 770 19 052 3 978 1 271 28 071
(1) Mnr J W Dreyer het as uitvoerende direkteur met ingang van 31 Desember 2013 uitgetree. (2) Mev J A Preller het as uitvoerende direkteur met ingang van 31 Maart 2013 afgetree.(3) Gedurende die jaar onder oorsig het mnr N P Mageza ook R389 000 (2013: R335 000) as direkteursfooie vanaf RCL Foods Beperk, ’n filiaal-
maatskappy van Remgro Beperk, ontvang.(4) Mev M A Ramphele het as nie-uitvoerende direkteur met ingang van 31 Januarie 2013 bedank.(5) Bykomend tot sy direkteursfooi en vergoeding as voorsitter van die oudit-en-risikokomitee en voorsitter van die maatskaplike-en-etiesekomitee is
’n bedrag van R116 100 (2013: R90 000) in die jaar onder oorsig aan mnr H Wessels betaal vir sy bywoning van die vergaderings van die subkomitees van die oudit-en-risikokomitee.
(6) Mnr P E Beyers het as nie-uitvoerende direkteur met ingang van 31 Januarie 2013 afgetree.(7) Met ingang van 31 Augustus 2012 het dr E de la H Hertzog in sy uitvoerende hoedanigheid by Mediclinic International Beperk (Mediclinic) uitgetree.
Tot sy aftrede is dr Hertzog se vergoeding deur beide Mediclinic (65%) en Remgro (35%) gedra. Ingevolge King III en die noteringsvereistes van die JSE, sal ’n direkteur nie onafhanklik geag word indien hy gedurende die voorafgaande drie finansiële jare in enige uitvoerende hoedanigheid in diens van die maatskappy of die groep was nie. Dr Hertzog word dus steeds as ’n nie-onafhanklike, nie-uitvoerende direkteur beskou.
(8) Mnr J P Rupert ontvang geen vergoeding nie.(9) Voordele sluit mediesefondsbydraes en motorvoordele in.
vergoedIngsverslag
| 94 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema– aandelegroeiregte (sars)
Deelnemer
Balansvan SARs
aanvaarop
30 Junie 2013
SARsaanvaar
gedurendediejaar(1)
Billikewaarde
van SARsop
aanbod-datum(R’000)
Aanbod-prys
(Rand)
AantalSARs
uitgeoefen
Datumvan SARs
uitgeoefen
Aandeel-prys op
datum vanuitoefening
Waarde-toename(3)
(R’000)
Balansvan SARs aanvaar
op30 Junie
2014
uitvoerend
W e bührmann 98 405 64.00 98 405 30/09/2013 194.60 12 852 –124 771 65.50 124 77123 548 97.55 23 54898 817 147.25 98 817
25 485 1 386 191.70 25 485l Crouse 418 108 65.60 418 108
51 865 97.55 51 865283 952 147.25 283 952
79 144 4 303 191.70 79 144j j durand 108 236 78.30 108 236
7 572 75.38 7 572235 895 97.55 235 895271 258 147.25 271 258
93 128 5 064 191.70 93 128j W dreyer(2) 180 180 65.50 90 090 17/10/2013 201.50 12 252 90 090subtotaal 1 902 607 197 757 10 753 188 495 25 104 1 911 869
Nie-uitvoerend
j malherbe 50 506 78.30 50 5066 949 75.38 6 949
subtotaal 57 455 – – – – 57 455totaal 1 960 062 197 757 10 753 188 495 25 104 1 969 324
(1) SARs is aangebied op 4 Desember 2013.(2) Mnr J W Dreyer het as uitvoerende direkteur met ingang van 31 Desember 2013 uitgetree. Ingevolge die reëls van die SAR-skema kan deelnemers
wat aftree al die SARs aan hulle toegeken, uitoefen op enige tydstip binne twaalf maande na die datum van aftrede, of voor die vervaldatum van die SAR-tydperk (sewe jaar na die toekenningsdatum) wat ook al die vroegste is.
(3) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met betaling en lewering daarvan.
vergoedIngsverslag
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 95 |
bestuur en volhoubaarheid
Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema– aandelegroeiregte (sars)
Deelnemer
Balansvan SARs
aanvaarop
30 Junie 2012
SARsaanvaar
gedurendediejaar(1)
Billikewaarde
van SARsop
aanbod-datum(R’000)
Aanbod-prys
(Rand)
AantalSARs
uitgeoefen
Datumvan SARs
uitgeoefen
Aandeel-prys op
datum vanuitoefening
Waarde-toename(3)
(R’000)
Balansvan SARs aanvaar
op30 Junie
2013
uitvoerend
W e bührmann 18 596 64.23 18 596 26/03/2013 181.50 2 181 – 98 405 64.00 98 405
124 771 65.50 124 771 23 548 97.55 23 548
98 817 3 921 147.25 98 817 l Crouse 418 108 65.60 418 108
51 865 97.55 51 865 283 952 11 266 147.25 283 952
j j durand 162 354 78.30 54 118 03/04/2013 185.50 5 801 108 236 15 144 75.38 7 572 03/04/2013 185.50 834 7 572 4 220 82.60 4 220 03/04/2013 185.50 434 –
235 895 97.55 235 895 271 258 10 763 147.25 271 258
j a preller 76 817 64.23 76 817 09/04/2013 175.96 8 583 – 5 905 64.00 5 905 18/04/2013 175.02 656 –
48 788 65.50 48 788 18/04/2013 175.02 5 343 – 33 080 97.55 33 080 18/04/2013 175.02 2 563 –
m H visser(2) 542 424 65.50 542 424 26/04/2012 129.60 34 769 – 486 465 97.55 486 465 26/04/2012 129.60 15 591 –
j W dreyer 270 270 65.50 90 090 03/04/2013 185.50 10 811 180 180 subtotaal 2 616 655 654 027 25 950 1 368 075 87 566 1 902 607
Nie-uitvoerend
j malherbe 195 730 31.43 195 730 23/10/2012 147.90 22 797 – 75 761 78.30 25 255 23/10/2012 147.90 1 758 50 506 20 847 75.38 13 898 23/10/2012 147.90 1 008 6 949 5 807 82.60 5 807 23/10/2012 147.90 379 –
subtotaal 298 145 – – 240 690 25 942 57 455 totaal 2 914 800 654 027 25 950 1 608 765 113 508 1 960 062
(1) SARs is aangebied op 29 November 2012.(2) Ingevolge die reëls van die Remgro Aandeleskema was die eksekuteur van wyle mnr M H Visser se boedel daarop geregtig om al die SARs
aan hom toegeken, uit te oefen binne twaalf maande na die datum van afsterwe of voor die verstryking van die SAR-tydperk (sewe jaar na die toekenningsdatum), wat ook al die vroegste. Dié reg is gedurende die jaar onder oorsig uitgeoefen.
(3) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met betaling en lewering daarvan. Die aandeelprys wat gebruik is om die waarde-toename vir wyle mnr M H Visser te bereken, was die Remgro-aandeelprys op die datum van afsterwe.
vergoedIngsverslag
| 96 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
voorgeskreWe beamptes
Vaste betaling
R’000
30 Junie 2014 30 junie 2013
SalarisseAftree-
fondsAnder
voordele (1) totaal salarisseaftree-
fondsander
voordele (1) totaal
p j Uys(2) 3 930 796 281 5 007 907 196 66 1 169 n j Williams 2 188 434 281 2 903 2 030 403 264 2 697 totaal 6 118 1 230 562 7 910 2 937 599 330 3 866
(1) Voordele sluit mediesefondsbydraes en motorvoordele in.(2) Mnr P J Uys is op 1 April 2013 aangestel.(3) Beide mnre P J Uys en N J Williams is lede van die bestuursraad en maatskaplike-en-etiesekomitee.
Veranderlike betaling – langtermyn aansporingsplan
Remgro Ekwiteitsvereffende Aandelegroeireg-skema– aandelegroeiregte (sars)
Deelnemer
Balansvan SARs
aanvaarop
30 Junie 2013
SARsaanvaar
gedurendedie jaar(1)
Billikewaarde
van SARsop
aanbod-datum(R’000)
Aanbod-prys
(Rand)
AantalSARs
uitgeoefen
Datumvan SARs
uitgeoefen
Aandeel-prys op
datum vanuitoefening
Waarde-toename (2)
(R’000)
Balansvan SARs
aanvaarop
30 Junie 2014
p j Uys 218 400 183.15 218 400
3 325 181 191.70 3 325
n j Williams 7 555 75.38 7 555 04/10/2013 194.61 901 –
36 152 78.30 18 076 11/12/2013 197.00 2 146 18 076
4 259 82.60 4 259 04/10/2013 194.61 477 –
38 652 97.55 38 652
81 901 147.25 81 901
22 221 1 208 191.70 22 221
386 919 25 546 1 389 29 890 3 524 382 575
(1) SARs is aangebied op 4 Desember 2013.(2) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met die
datum van betaling en lewering daarvan.
Deelnemer
Balansvan SARs
aanvaarop
30 Junie 2012
SARsaanvaar
gedurendedie jaar(1)
Billikewaarde
van SARsop
aanbod-datum(R’000)
Aanbod-prys
(Rand)
AantalSARs
uitgeoefen
Datumvan SARs
uitgeoefen
Aandeel-prys op
datum vanuitoefening
Waarde-toename (2)
(R’000)
Balansvan SARs
aanvaarop
30 Junie 2013
p j Uys 218 400 10 519 183.15 218 400
n j Williams 47 449 31.43 47 449 29/10/2012 147.51 5 508 –
7 555 75.38 7 555
54 228 78.30 18 076 26/03/2013 181.50 1 865 36 152
4 259 82.60 4 259
38 652 97.55 38 652
81 901 3 250 147.25 81 901
152 143 300 301 13 769 65 525 7 373 386 919
(1) SARs aan mnre P J Uys en N J Williams op 2 April 2013 en 29 November 2012 onderskeidelik, aangebied.(2) Dit verwys na die toename in die waarde van SAR-skema-aandele van die aangeduide deelnemers sedert die datum van aanbod tot en met die
datum van betaling en lewering daarvan.
vergoedIngsverslag
2014 verkorte FInansIËle verslag
| 98 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
FInansIËle verslag
versl ag van dIe oUdIt-en-rIsIkokomItee 99
versl ag van dIe r a ad van dIrek teUre 101
versl ag van dIe onaFHanklIke oUdIteUr 107
sta at van FInansIËle stand 108
Inkomstesta at 109
sta at van omvat tende Inkomste 109
sta at van ver anderInge In ek WIteIt 110
sta at van kontant vloeI 110
a antekenInge bY dIe FInansIËle ja arstate 111
bYl a ag a Belangrikste filiaalmaatskappye
118
bYl a ag b Belangrikste beleggings
119
a andeelHoUersInlIgtIng 120
kennIsge WIng a an a andeelHoUers 123
verdUIdelIkende notas bY dIe kennIsge WIng a an a andeelHoUers 129
aksIe van aandeelHoUers vereIs
volmagvorm AANGEHEG
InHoUd
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 99 |
finansiËle verslag
verslag van dIe oUdIt-en-rIsIkokomItee aan dIe aandeelHoUers van remgro beperk
Hierdie verslag deur die oudit-en-risikokomitee (die komitee), soos aangestel deur die aandeelhouers ten opsigte van die jaar onder oorsig, is voorberei in ooreenstemming met die aanbevelings van king III en die vereistes van die maatskappywet (nr. 71 van 2008), soos gewysig (maatskappywet), en beskryf hoe die komitee sy statutêre verpligtinge ingevolge die maat-skappywet, asook die bykomende funksies deur die direksie daaraan toegeken ten opsigte van die finan- siële jaar geëindig 30 junie 2014, nagekom het.
komIteelede en bYWonIng van vergaderIngs
die komitee bestaan uit vier onafhanklike nie-uitvoeren-de direkteure (soos uiteengesit in die onder staande tabel) onder die voorsitterskap van mnr Herman Wessels, ’n geoktrooieerde rekenmeester. alle komiteelede beskik oor die nodige vaardighede en ondervinding. Ingevolge die komitee se mandaat moet minstens vier vergaderings per jaar gehou word.
samestelling van die komitee
Komiteelid*
Aantal vergaderings
gehou
Aantalvergaderings
bygewoonH Wessels (voorsitter) 4 4n p mageza 4 4p j moleketi 4 4F robertson 4 3* Verkorte curriculum vitae van alle direkteure van die maatskappy word
op bladsy 14 en 15 van die geïntegreerde jaarverslag verskaf.
die hoofuitvoerende beampte, hoof finansiële beampte, hoof van interne oudit en verteenwoordigers van die eksterne ouditeure woon komiteevergaderings op uitnodiging by. komitee-agendas maak voorsiening vir vertroulike vergaderings tussen komiteelede en die interne en eksterne ouditeure, asook bestuur.
rol en verantWoordelIkHede
die komitee se rol en verantwoordelikhede sluit sy statutêre verpligtinge ingevolge die maatskappywet in, sowel as die verantwoordelikhede deur die direksie daaraan toegeken.
die komitee is tevrede dat hy alle verpligtinge in die finansiële jaar onder oorsig nagekom het, soos in meer besonderhede hieronder aangedui word.
sedert die verkoop van tsb aan rCl Foods in januarie 2014 is Wispeco nou remgro se vernaamste oorblywende vol-bedryfsfiliaal. Wispeco se oudit-en-risikokomitee funksioneer as ’n subkomitee van die komitee en rapporteer deur die
notules van vergaderings wat gehou is by elke vergadering
in die agenda van hierdie komitee in te sluit. die komitee
het homself ook vergewis dat daar doeltreffende oudit-
komitees is wat binne die maatskappy se nie-volfiliale,
geassosieerdes en gesamentlike ondernemings funksioneer,
waarvan die notules van vergaderings ook in die komitee
se agenda opgeneem word.
meer inligting oor die werking van die komitee en die sake wat in hierdie verslag hanteer word, is beskik baar in die korporatiewe bestuursverslag en die risiko-bestuursverslag.
statutêre pligteIn die uitvoering van sy pligte het die komitee die volgende statutêre verpligtinge nagekom:
} benoem pricewaterhouseCoopers geïnk. en mnr Hein döman, wat na die mening van die komitee onafhanklik van die maatskappy is, om deur die aandeelhouers aan-gestel te word as eksterne ouditeur vir die finansiële jaar geëindig 30 junie 2014
} bepaal die fooie betaalbaar aan die eksterne ouditeur en die aanstellingsvoorwaardes
} verseker dat die aanstelling van die eksterne ouditeur voldoen aan die vereistes van die maatskappywet en enige ander wetgewing wat met die aanstelling van ouditeure verband hou
} bepaal die aard en omvang van enige nie-oudit dienste wat die eksterne ouditeur aan die maatskappy en sy volfiliale, geadministreer deur remgro bestuursdienste beperk (rbd), asook aan Wispeco, mag verskaf
} voorafgoedkeuring vir enige voorgestelde oor een-koms met die eksterne ouditeur vir die verskaffing van nie-ouditdienste aan die maatskappy en sy volfiliale, geadministreer deur rbd, sowel as aan Wispeco.
eksterne ouditdie komitee is tevrede dat die maatskappy se eksterne ouditeur, pricewaterhouseCoopers geïnk., onafhanklik van die maatskappy is en dus geskik is om sy oudit funksies sonder beïnvloeding te verrig.
’n Formele beleid bestuur die proses waarvolgens die eksterne ouditeur van die maatskappy vir nie-ouditdienste oorweeg word. Ingevolge die beleid is die komitee verantwoordelik om die aard en omvang te bepaal van enige nie-ouditdienste wat die eksterne ouditeur mag ver-skaf, asook vir voorafgoedkeuring van enige voorgestelde kontrak met die eksterne ouditeur vir die verskaffing van nie-ouditdienste.
| 100 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
Interne finansiële beheer en rekeningkundige stelselsdie komitee is verantwoordelik vir die beoordeling van die interne finansiële beheer- en rekeningkundige stelsels van die maatskappy en sy volfiliale. In hierdie verband het die komitee verslae oor die doeltreffendheid van die interne finansiële beheerstelsels wat deur die interne oudit-funksie opgestel is, beoordeel, inligting oorweeg wat deur bestuur verskaf is en samesprekings met die eksterne ouditeur gevoer oor die resultate van die oudit. die komitee is van mening dat die interne finansiële beheerstelsels effektief is en die grondslag vir die voorbereiding van betroubare finansiële state vorm. ter ondersteuning van die voorafgaande het die komitee ook verslae van die interne ouditfunksie ontvang rakende die doeltreffendheid van die gesamentlike gerusstellingsproses en bedrogvoor-koming, asook die maatreëls wat daarvoor in plek is.
die lede van remgro se bestuur wat in die direksies dien van maatskappye waarin belê is (rCl Foods en ander geassosieerdes en gesamentlike ondernemings), is ver-antwoordelik vir die uitoefening van die maatskappy se beduidende invloed om te verseker dat effektiewe interne beheermaatreëls geïmplementeer en daaraan voldoen word.
kundigheid en ondervinding van die hoof finansiële beampte en die finansiële funksiedie komitee het die kundigheid en ondervinding van die hoof finansiële beampte, mnr leon Crouse, oorweeg en dit toepaslik en bevredigend gevind. laasgenoemde se curriculum vitae verskyn op bladsy 15 van die geïntegreer- de jaarverslag.
daarbenewens het die komitee die toepaslike onder vinding en die geskiktheid van die hulpbronne van die maatskappy se finansiële funksie, en die ervaring van senior bestuurs- lede verantwoordelik vir die finansiële funksie, beoordeel sen dit bevredigend gevind.
Finansiële state en lopende saakdie komitee het die alleenstaande en gekonsolideerde finansiële state van die maatskappy nagegaan en is tevrede dat dit aan Internasionale Finansiële rapportering-standaarde en die maatskappywet voldoen en dat die rekeningkundige beleid wat gebruik word, toepaslik is.
die komitee het ook ’n gedokumenteerde evaluasie van bestuur oor die lopendesaak-status van die maatskappy oorweeg voordat ’n aanbeveling aan die direksie gemaak is dat die maatskappy in die afsienbare toekoms ’n lopende saak sal wees.
risikobestuurdie komitee het die oorsig van die risikobestuurs- funksie aan die risiko-en-It-bestuurskomitee oorgedra, wat ’n subkomitee van die komitee is. die mandaat van hier die komitee sluit in: die handhawing van die risiko- bestuursbeleid en -plan, die daarstelling van ’n bedryfs-risikoregister, inligtingsrisikobestuur, wetlike nakoming en bedryfsgesondheid en -veiligheid. die hoof finansiële beampte is die voorsitter van die risiko-en-It-bestuurs-
komitee en die ander 14 lede is almal bestuurders van die maatskappy. die voorsitter van die komitee woon die vergaderings van die risiko-en-It-bestuurskomitee as ’n ex officio-lid by om te verseker dat hierdie komitee doeltreffend funksioneer en toepaslike risiko-inligting met die komitee deel.
Interne ouditdie maatskappy se interne ouditafdeling is ’n effektiewe, onafhanklike beoordelingsfunksie en vorm ’n integrale deel van die ondernemingwye risikobestuurstelsel, wat versekering oor die doeltreffendheid van die maatskappy se interne beheerstelsel verskaf. die interne ouditafdeling van die maatskappy bestaan uit bekwame en ervare personeel wat diens verskaf aan al remgro se volfiliale, geadministreer deur rbd, sowel as aan Wispeco. daarby verrig die interne ouditafdeling ook onafhanklike interne ouditfunksies vir ander maatskappye waarin belê word, soos dark Fibre africa, mediclinic, rmb Holdings, rmI Holdings, seaCom en business partners. tsb het sy eie interne ouditafdeling, maar het remgro se interne ouditfunksie gebruik om onafhanklike kwaliteitsoorsigte van sy werk te doen, tot sy verkoop aan rCl Foods gedurende januarie 2014.
In die jaar onder oorsig, het die komitee die interne oudithandves oorweeg en vir goedkeuring deur die direksie aanbeveel. die komitee het ook die interne oudit-kwaliteitsgerusstellingsplan beoordeel, asook die nakoming van die interne ouditfunksie. meer besonderhede oor die groep se interne oudit funksies verskyn in die risikobestuursverslag.
nakoming
die komitee is verantwoordelik vir die nagaan van enige belangrike skending van relevante wetlike en regulerende vereistes. die komitee is tevrede dat daar geen wesentlike nie-nakoming van wette en regulasies was nie.
die komitee is ook tevrede dat dit in die jaar onder oorsig alle wetlike, regulerende en ander verantwoordelikhede
nagekom het.
aanbeveling aan die direksie
die komitee het die geïntegreerde jaarverslag, insluitende
die finansiële jaarstate en volhoubare ontwikkelingsverslag
wat op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com
beskikbaar is, hersien en oorweeg en het dit aanbeveel vir
goedkeuring deur die direksie.
Herman WesselsVoorsitter van die oudit-en-risikokomitee
stellenbosch17 september 2014
verslag van dIe oUdIt-en-rIsIkokomIteeaan dIe aandeelHoUers van remgro beperk
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 101 |
finansiËle verslag
ViR DiE JaaR gEËiNDig 30 JUNiE 2014verslag van dIe raad van dIrekteUre
geagte aandeelhouer
die raad doen met genoeë verslag oor die bedrywighede en finansiële resultate vir die jaar onder oorsig.
aard van bedrYWIgHede
die maatskappy is ’n beleggingshouermaatskappy. kontant-inkomste bestaan hoofsaaklik uit dividende en rente. die gekonsolideerde finansiële jaarstate van die maatskappy en sy filiale inkorporeer ook die geëkwiteerde toeskryfbare inkomste van geassosieerde maatskappye en gesamentlike ondernemings.
die groep se belange bestaan hoofsaaklik uit beleggings in voedsel, drank en huishoudelike sorg; bankwese; gesondheidsorg; versekering; nywerheid; infrastruktuur asook media en sport.
resUltate
Jaar geëindig
30 Junie2014
30 junie2013
Hersaamgestel
Wesensverdienste (r miljoen) 6 635 4 196– per aandeel (sent) 1 292.4 817.1– verwater (sent) 1 270.3 805.0
verdienste – netto wins vir die jaar (r miljoen) 6 917 4 179– per aandeel (sent) 1 347.3 813.8– verwater (sent) 1 325.7 800.6
dividende (r miljoen) 2 010 1 787– gewoon – per aandeel (sent) 389.00 346.00
’n Finale dividend van 233 sent (2013: 201 sent) per aandeel is verklaar na jaareinde en is gevolglik nie in die finansiële jaarstate voorsien nie. Die finale dividend van 233 sent per aandeel wat na jaareinde verklaar is, is nie onderhewig aan dividendbelasting nie, aangesien Remgro voldoende SBM-krediete beskikbaar het om teen die dividend aan te wend.
beleggIngsaktIWIteIte
Die belangrikste beleggingsaktiwiteite gedurende die jaar onder oorsig was soos volg:
rCl Foods beperk (rCl Foods)gedurende die vorige finansiële jaar het rCl Foods ’n effektiewe belang van 64.2% in new Foodcorp Holdings eiendoms beperk (Foodcorp) verkry. gedurende die jaar onder oorsig het rCl Foods die oorblywende 35.8%-belang in Foodcorp in twee afsonderlike tran - saksies vanaf Foodcorp bestuur en Capitau Investment advisors eiendoms beperk vir ’n totale kontantbedrag van r520.7 miljoen verkry.
gedurende januarie 2014 het rCl Foods ook 100% van die aandele in tsb sugar rsa eiendoms beperk en tsb International eiendoms beperk (saam verwys na tsb) vanaf remgro verkry. die totale koopsom van r4.0 miljard is op 17 januarie 2014 vereffen toe 230.9 miljoen nuwe rCl Foods-aandele aan remgro teen ’n prys van r17.32 per aandeel uitgereik is.
as deel van die aankondiging waarna hierbo verwys word, het rCl Foods ook aangekondig dat hy van voorneme is om sy bestaande seb veronderstelde handelaargefinan-sierde aandeelhouding te herstruktureer, sowel as tsb se seb-skema by rCl Foods te implementeer. rCl Foods het verder ook voorgestel om kapitaal ten bedrae van r2.5 miljard te bekom deur ’n kombinasie van ’n pro rata-aanbieding aan bestaande minderheidsaandeelhouers (uit-gesluit remgro en rCl Foods se bestaande seb-partye) en ’n spesifieke uitreiking van nuwe aandele deur ’n plasing by kwalifiserende beleggers.
rCl Foods se aandeelhouers het die seb-transaksies en kapitaalverkryging waarna hierbo verwys is op 16 januarie 2014 goedgekeur. die resultate van die pro rata-aanbieding, ingevolge waarvan r790 miljoen verkry is, is op 5 Februarie 2014 aangekondig. op 19 Februarie 2014 het rCl Foods aangekondig dat die plasing van nuwe aandele ten einde die balans van die r2.5 miljard waarna hierbo verwys word te bekom, uitgestel is, onderhewig aan marktoestande, sy kontant/hefboomfinansiering-situasie en die verwagte tydsberekening van beleggings-kontantvloeie.
die tsb seb-transaksie en die herstrukturering van rCl Foods se bestaande seb-aandeelhouding is op 3 april 2014 en 26 mei 2014 onderskeidelik geïmplemen- teer. rCl Foods het as deel van hierdie transaksies ’n addisionele 19.6 miljoen nuwe rCl Foods-aandele uitgereik.
op 30 junie 2014 was remgro se effektiewe belang in rCl Foods 77.7% (2013: 75.9%).
pg groep van maatskappye (pgsI)pgsI is die buitelandse beheermaatskappy van die plate glass-groep. In die jaar onder oorsig het remgro aan twee regte-aanbiedinge deelgeneem en ’n bykomende r47.1 miljoen in pgsI belê.
In junie 2009 het remgro r129.6 miljoen in pgsI se kumulatiewe, aflosbare voorkeuraandele, met ’n termyn van vyf jaar, belê. saam met sy belegging in pgsI-voorkeur-aandele het remgro ook die reg bekom om die opbrengs by aflossing te gebruik om vir nuwe gewone aandele in pgsI in te teken. In junie 2014 is die voorkeuraandele afgelos en remgro het die opbrengs gebruik om vir 8.3 miljoen gewone aandele in pgsI in te teken.
bogenoemde transaksies het remgro se belang in pgsI tot 37.7% (2013: 25.3%) verhoog.
| 102 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
grindrod beperk (grindrod)In mei 2014 het grindrod, deur ’n versnelde boekbou-aanbieding, 96 miljoen nuwe grindrod-aandele aan kwalifiserende beleggers uitgereik en sodoende r2.4 miljard se bykomende kapitaal verkry. as deel van hierdie proses het remgro ’n verdere 26.1 miljoen aandele in grindrod, vir ’n totale bedrag van r652 miljoen of r25.00 per aan - deel, verkry.
na afloop van die grindrod-boekbou het remgro en grindrod Investments eiendoms beperk, aan wie ook grindrod-aandele ingevolge die boekbouproses toe-geken is, die geleentheid aan kwalifiserende grindrod-aandeelhouers gebied om aan ’n terugvorderingsaanbod deel te neem, ook teen r25.00 per grindrod-aandeel. Ingevolge die terugvorderingsaanbod het remgro 4.0 miljoen aandele vir ’n totale bedrag van r101.1 miljoen, wat deur middel van die boekbouproses verkry is, van die hand gesit.
In junie 2014 het grindrod ’n verdere 64 miljoen aandele aan ’n konsortium, bestaande uit strategiese swart be-leggers, uitgereik. dié uitreiking, saam met die boekbou- aanbod waarna hierbo verwys is, het remgro se effektiewe belang in grindrod tot 22.6% (2013: 25.0%) verminder.
die CIv groepvoorheen het remgro se belang in die CIv groep uit sy beleggings in dark Fibre africa eiendoms beperk (dark Fibre africa), CIv Fibre network solutions eiendoms beperk (CIv Fns), CIe telecommunications eiendoms beperk (CIe telecommunications), CIv power eiendoms beperk (CIv power), asook Central lake trading no. 77 eiendoms beperk (Central lake) bestaan.
op 1 april 2014 is die CIv groep herstruktureer om die beheerstruktuur te vereenvoudig, van veelvuldige toegangspunte tot ’n enkele toegangspunt, om sodoende die belange van alle aandeelhouers in ooreenstemming te bring. gevolglik het remgro sy belange in dark Fibre africa, CIv Fns, CIe telecommunications, CIv power en Central lake geruil vir ’n direkte belegging in Community Investment ventures Holdings eiendoms beperk (CIvH). die herstrukturering het nie remgro se belang in dark Fibre africa wesentlik verander nie en dus sal die verdienstebydrae van CIvH in die toekoms vergelykbaar wees met dié van die gesamentlike bydrae van die beleggings maatskappye voor die herstrukturering.
verslag van dIe raad van dIrekteUrevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
as deel van die herstrukturering het remgro r67.3 miljoen in CIvH belê en op 30 junie 2014 was remgro se effektiewe belang in CIvH 50.7% (2013: effektiewe belang in die CIv groep van 43.8%). vir rekeningkundige doeleindes word die belegging in CIvH as ’n gesamentlike onderneming geklassifiseer.
distell groep beperk (distell)as deel van die herstrukturering van sy seb-transaksie, en om sy huidige seb-gradering te behou, het distell in januarie 2014 15.0 miljoen nuwe gewone aandele aan seb-aandeelhouers uitgereik. die uitreiking van aandele het remgro se totale belang in distell, wat die indirekte belang insluit wat deur Capevin Holdings gehou word, van 33.4% tot 31.0% verwater.
elementone beperk (elementone)op 29 november 2013 het ’n konsortium gelei deur rand aksepbank en remgro, deur ’n spesiale doelentiteit (main street 1132 eiendoms beperk, of bidco), ’n aanbod gemaak om 100% van elementone te verkry. elementone-aandeelhouers is ’n bedrag van r22.507 per aandeel vir hulle aandele in die maatskappy aangebied. die aanbod was ’n kombinasie van kontant en aandele in Caxton and Ctp publishers and printers beperk (Caxton).
op 7 Februarie 2014 is aangekondig dat alle opskortende voorwaardes wat op die transaksie van toepassing was, nagekom is, en die transaksie is op 25 Februarie 2014 geïmplementeer. remgro het geen befondsing vir die transaksie verskaf nie, maar sedert die implementering van die transaksie sowel as die breër herstrukturering van die Caxton-beheerstruktuur, het remgro effektief sy 1.8% direkte belang vir ’n 6.1% indirekte belang in Caxton verruil.
milestone China opportunities Fund III (milestone III)gedurende die jaar onder oorsig het remgro ’n verdere $25.2 miljoen in milestone III belê en daardeur sy kumulatiewe belegging tot $53.4 miljoen verhoog. op 30 junie 2014 het die oorblywende verpligting teenoor milestone III $46.6 miljoen beloop.
Ander kleiner beleggings wat gedurende die jaar onder oorsig gemaak is in onder andere die Milestone China Opportunities Fund II en Premier Team Holdings Limited, het R77 miljoen bedra.
daar was geen wesentlike transaksies sedert 30 junie 2014 nie.
kontantbronne bY dIe kern
30 Junie 2014 30 junie
R miljoenPlaaslik buiteland totaal 2013
Hersaamgestel
per gekonsolideerde staat van finansiële stand 2 958 699 3 657 4 188belegging in geldmarkfondse 746 425 1 171 1 140min: kontant van bedryfsfiliale (1 491) (73) (1 564) (2 595)Kontant by die kern 2 213 1 051 3 264 2 733
die maatskappy se kontantbronne op 30 junie 2014 was soos volg:
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 103 |
finansiËle verslag
verslag van dIe raad van dIrekteUrevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
op 30 junie 2014 was ongeveer 40% (r425 miljoen) van die beskikbare buitelandse kontant by die kern in geldmarkfondse, wat nie as kontant en kontantekwivalente op die staat van finansiële stand geklassifiseer is nie, belê. vir verdere inligting verwys na aantekening 14 van die finansiële jaarstate wat op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com beskikbaar is.
groep FInansIËle oorsIg
veranderinge in rekeningkundige beleidmet ingang van 1 julie 2013 het remgro IFRS 10: Gekonsolideerde Finansiële State, IFRS 11: Gesamentlike Reëlings en die gewysigde IAS 19: Werknemervoordele geïmplementeer. Hierdie rekeningkundige standpunte moet ingevolge hulle oorgangsbepalings terugwerkend toegepas word en gevolglik is die gerapporteerde resultate van die vergelykende jaar wat aangebied word, hersaamgestel, met die kumulatiewe uitwerking soos op 1 julie 2012, wat as ’n aanpassing teen openingsekwiteit verantwoord is.
IFrs 10 en IFrs 11Hierdie nuwe rekeningkundige standpunte verbreed die definisie van “beheer” en dus “gesamentlike beheer” en gevolglik moet alle regte met betrekking tot beleg-gingsmaatskappye oorweeg word ten einde te bepaal of die belegging as ’n filiaal, geassosieerde of gesamentlike onderneming geklassifiseer moet word.
remgro het die beleggings in distell en die CIv groep as gesamentlike ondernemings herklassifiseer, terwyl dit voorheen as geassosieerdes verantwoord is. die verande- r ing in klassifikasie het geen uitwerking op die groep se meting van die beleggings gehad nie aangesien die ekwiteitsmetode gebruik word om beide geasso sieerdes en gesamentlike ondernemings te verantwoord. In die geval van tsb sugar Holdings eiendoms beperk (tsb) is sekere van sy beleggingsmaatskappye, wat voor heen as gesamentlike ondernemings geklassifiseer is (en gevolglik
geëkwiteer is), as filiale herklassifiseer. kagiso tiso Holdings eiendoms beperk het ook sekere van sy beleggings wat voorheen teen billike waarde verantwoord is, as geassosieerdes herklassifiseer. dit sluit die beleg ging in mmI Holdings beperk in, wat voorheen teen billike waarde deur wins en verlies verantwoord is.
Ias 19die gewysigde Ias 19 het aansienlike veranderinge in die rekeningkundige hantering van omskrewevoordeel na-aftrede planne teweeggebring. die belangrikste ver-andering van die gewysigde Ias 19 hou verband met die verwydering van die keuse om die erkenning van verstreke- dienskoste en aktuariële winste en verliese uit te stel. sodanige hermetings word nou onderskeidelik ten volle in die inkomstestaat en in ander omvattende inkomste verantwoord in die tydperk waarin hulle ontstaan. die rekeningkundige standpunt het ook rentekoste en ver- wagte opbrengs op planbates met ’n netto rentebedrag vervang wat gelyk is aan die verdiskonteringskoers wat gebruik word om aftreevoordeelverpligtinge te bepaal.
die toepassing van die gewysigde Ias 19 het remgro en sy filiale, rCl Foods en tsb, geaffekteer, sowel as sekere wesentlike geassosieerdes soos Firstrand beperk, rmb Holdings beperk en mediclinic International beperk (mediclinic).
verwys na aantekening 11 vir verdere inligting rakende die
hersamestelling van vergelykende syfers.
staat van finansiële standdie ontleding van ”ekwiteit aangewend” en ”bron van wesensverdienste” hieronder dui die sektore aan waarin die groep se beleggings ingedeel is. geen aansuiwering is gemaak vir gevalle waar ’n belegging hoofsaaklik in een sektor bedrywig is maar ook belange in ’n ander sektor het nie.
30 Junie 2014 30 junie 2013Hersaamgestel
R miljoen R per aandeel r miljoen r per aandeel
Ekwiteit aangewendtoeskryfbaar aan ekwiteithouers 66 035 128.56 58 630 114.25Aanwending van ekwiteitvoedsel, drank en huishoudelike sorg 12 812 24.94 12 720 24.79bankwese 15 194 29.58 13 968 27.22gesondheidsorg 10 597 20.63 7 429 14.47versekering 6 224 12.12 5 645 11.00nywerheid 5 529 10.76 5 213 10.16Infrastruktuur 6 722 13.09 5 911 11.52media en sport 1 508 2.94 1 537 2.99ander beleggings 2 699 5.26 2 185 4.26sentrale tesourie – kontant by die kern 3 264 6.35 2 733 5.33ander netto korporatiewe bates 1 486 2.89 1 289 2.51
66 035 128.56 58 630 114.25
| 104 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
verslag van dIe raad van dIrekteUrevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
Inkomstestaat
30 Junie 2014 30 junie 2013Hersaamgestel
R miljoen % r miljoen %
Bron van wesensverdienstevoedsel, drank en huishoudelike sorg 795 12 1 123 27bankwese 2 542 38 2 077 49gesondheidsorg 1 489 22 (491) (12)versekering 871 13 666 16nywerheid 700 11 548 13Infrastruktuur 166 3 196 5media en sport 64 1 119 3ander beleggings 59 1 57 1sentrale tesourie 83 1 3 –ander netto korporatiewe koste (134) (2) (102) (2)
6 635 100 4 196 100
R miljoen
30 Junie 2014
30 junie 2013
Hersaamgestel
Samestelling van wesensverdiensteFiliaalmaatskappye (4) 215 Winste 355 377 verliese (359) (162)geassosieerde maatskappye en gesamentlike ondernemings 6 639 3 981 Winste 6 725 4 520 verliese (86) (539)
6 635 4 196
aandeleskemas
remgro het tans een langtermynaansporingsplan, naamlik die remgro ekwiteitsvereffende aandelegroeireg-skema (die sar-skema). Ingevolge die sar-skema word remgro gewone aandele ter waarde van die groei van hul reg tot ’n toegekende aantal remgro gewone aandele aan deelnemers aangebied wat binne verskillende intervalle, maar voor die verstryking van sewe jaar na die regte toegeken is, uitgeoefen kan word.
die vroegste intervalle waarbinne aandelegroeiregte
uitgeoefen kan word, is soos volg:
} een-derde na drie jaar na die toekenningsdatum
} twee-derdes na vier jaar na die toekenningsdatum
} die res na vyf jaar na die toekenningsdatum
verwys na aantekening 25 by die finansiële jaarstate wat op die maatskappy se webwerf by www.remgro.com beskik-baar is, vir volledige besonderhede.
tesoUrIe-aandele
op 30 junie 2013 is 3 433 101 remgro gewone aandele
(0.7%) as tesourie-aandele deur ’n volfiliaalmaatskappy van
remgro gehou. soos voorheen gerapporteer is hierdie aan-
dele aangekoop ten einde remgro se aandele aansporing-
skema te verskans.
gedurende die jaar onder oorsig is geen remgro gewone aandele aangekoop nie, terwyl 472 335 remgro gewone aandele aangewend is ten einde remgro se verpligting teenoor skemadeelnemers, wat die regte wat aan hulle
toegeken is uitgeoefen het, te vereffen.
op 30 junie 2014 is 2 960 766 remgro gewone aandele
(0.6%) as tesourie-aandele gehou.
HooFaandeelHoUer
rembrandt trust eiendoms beperk (rembrandt trust) hou al
die uitgereikte ongenoteerde b-gewone aandele van die
maatskappy en is geregtig op 42.61% (2013: 42.64%) van
die totale stemreg.
’n ontleding van die aandeelhouers verskyn op bladsy 120
en 121.
FIlIaalmaatskappYe en beleggIngs
besonderhede van filiaalmaatskappye, geëkwiteerde be-
leggings en ander beleggings word in bylaag a en b
uiteengesit.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 105 |
finansiËle verslag
verslag van dIe raad van dIrekteUrevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
dIrekteUre
die name van die direkteure verskyn op bladsy 14 en 15.
met ingang van 31 desember 2013 het mnr j W dreyer as
uitvoerende direkteur van die raad van remgro uitgetree.
die raad bedank hom vir sy waardevolle bydrae oor baie jare.
kragtens die bepalings van die akte van oprigting tree
mnre l Crouse, p k Harris, n p mageza, p j moleketi en
dr e de la H Hertzog volgens rooster as direkteure af. Hierdie
direkteure is en stel hulself herkiesbaar.
belange van dIrekteUre
die direkte en indirekte belange van direkteure en hul
verwantes in die uitgereikte gewone aandelekapitaal van die
maatskappy, het in totaal op 30 junie 2014, 2.52% (2013:
2.56%) bedra.
mnr j p rupert is ’n direkteur van rembrandt trust wat die
houer is van al die uitgereikte ongenoteerde b-gewone
aandele.
’n ontleding van die belange van direkteure in die uitgereikte
kapitaal van die maatskappy verskyn op bladsy 122.
dIrekteUrsvergoedIng
die totale direkteursvergoeding betaalbaar vir dienste
as direkteure die afgelope finansiële jaar gelewer,
het r3.5 miljoen (2013: r3.8 miljoen) beloop.
aankoop van aandele van dIe maatskappY
daar word aanbeveel dat ’n algemene magtiging aan die
raad toegestaan word om, indien omstandighede dit
regverdig, die maatskappy se eie aandele te verkry en om
goedkeuring aan enige filiaalmaatskappy van die maatskappy
te gee om aandele in die maatskappy te verkry, onderhewig
aan die bepalings van die maatskappywet (nr. 71 van 2008),
soos gewysig, en die noteringsvereistes van die jse beperk.
’n spesiale besluit om hierdie algemene magtiging aan die
raad te verleen is ingesluit in die kennisgewing van die
algemene jaarvergadering wat op bladsy 123 verskyn.
spesIale beslUIte
geen spesiale besluite is deur die maatskappy se belang-
rikste filiale geneem waarvan die aard wesentlik mag wees
met betrekking tot die stand van sake van die groep nie.
dIvIdende
die finale gewone dividend per aandeel is op 233 sent
(2013: 201 sent) vasgestel. totale gewone dividende per
aandeel ten opsigte van die jaar tot 30 junie 2014 bedra
gevolglik 389 sent (2013: 346 sent).
verklarIng van kontantdIvIdend
sekondêre belasting op maatskappye (sbm) en
dividendbelasting
met ingang van 1 april 2012 is sbm vervang met ’n
dividendbelasting. Ingevolge die nuwe wetgewing, sal
maatskappye toegelaat word om hul beskikbare sbm-
krediete, vir ’n tydperk van drie jaar vanaf die effektiewe
datum van dividendbelasting, teen toekomstige dividende
aan te wend.
verklaring van dividend nr. 28
Hiermee word kennis gegee dat ’n finale bruto
dividend van 233 sent (2013: 201 sent) per aandeel uit
inkomstereserwes verklaar is ten opsigte van beide
die gewone aandele sonder pariwaarde en die onge-
noteerde b-gewone aandele sonder pariwaarde, vir die
jaar geëindig 30 junie 2014.
die totale dividend per aandeel vir die jaar geëindig
30 junie 2014 bedra dus 389 sent teenoor 346 sent vir
die vergelykende jaar geëindig 30 junie 2013.
die maatskappy sal sbm-krediete, van 233 sent per
gewone aandeel en 233 sent per ongenoteerde b-gewone
aandeel aanwend. daar sal gevolglik geen dividend-
belasting afgetrek word op die finale bruto dividend vir
enige remgro-aandeelhouer nie.
die uitgereikte aandelekapitaal op die verklaringsdatum
is 481 106 370 gewone aandele en 35 506 352 b-gewone
aandele. die inkomstebelastingnommer van die maat-
skappy is 9500-124-71-5.
betaling
die finale dividend is betaalbaar op maandag,
17 november 2014, aan aandeelhouers van die maat -
skappy wat op vrydag, 14 november 2014, geregistreer is.
aandeelhouers mag nie tussen maandag,
10 november 2014, en vrydag, 14 november 2014, beide
datums ingesluit, hulle aandeelsertifikate dematerialiseer
of rematerialiseer nie.
| 106 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
verslag van dIe raad van dIrekteUrevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
Ingevolge die bepalings van die maatskappy se akte van
oprigting sal dividende slegs elektronies oorgeplaas
word in die bankrekeninge van aandeelhouers, terwyl
dividendtjeks nie meer gepos sal word nie. Indien u in
die verlede dividendtjeks ontvang het, kontak asseblief
die oordragsekretaris om hulle van bevestiging van u
bankrekening te voorsien. Indien aandeelhouers nie die
oordragsekretaris van hulle bankbesonderhede voorsien
nie, sal die dividend nie verbeur word nie, maar in die
aandeleregister as “onopgeëis” gemerk word totdat die
aandeelhouer die bankbesonderhede vir die uitbetaling
daarvan aan die oordragsekretaris voorsien het.
sekretarIs
die naam en adres van die maatskappysekretaris verskyn op
bladsy 17.
goedkeUrIng
die volledige finansiële jaarstate wat op die maatskappy
se webwerf by www.remgro.com beskikbaar is, asook
die verkorte finansiële jaarstate op bladsy 108 tot 122
uiteengesit, is deur die raad goedgekeur.
geteken namens die raad van direkteure.
Johann Rupert Jannie Durand
Voorsitter Hoofuitvoerende beampte
stellenbosch
17 september 2014
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 107 |
finansiËle verslag
mening
na ons mening is die verkorte gekonsolideerde finansiële
state wat afgelei is vanaf die geouditeerde gekonsolideerde
finansiële state van remgro beperk vir die jaar geëindig
30 junie 2014, in alle wesentlike opsigte, konsekwent met
die gekonsolideerde finansiële state, ooreenkomstig met
die vereistes van die jse vir verkorte finansiële state,
soos uiteengesit in aantekening 1 tot die verkorte
gekonsolideerde finansiële state, en die vereistes van die
maatskappywet van suid-afrika soos van toepassing op
verkorte finansiële state.
ander verslae wat deur die maatskappywet vereis word
die “ander verslae wat deur die maatskappywet vereis word”
-paragraaf in ons ouditverslag gedateer 17 september 2014
dui aan dat ons as deel van ons oudit van die gekonsolideerde
finansiële state vir die jaar geëindig 30 junie 2014 die
direkteursverslag, die verslag van die ouditkomitee en
die sertifikaat van die maatskappysekretaris gelees het ten
einde wesentlike teenstrydighede tussen hierdie verslae
en die geouditeerde gekonsolideerde finansiële state te
identifiseer. Hierdie verslae is die verantwoordelikheid van
die onderskeie opstellers daarvan. die paragraaf dui ook
aan dat ons nie wesentlike teenstrydighede tussen hierdie
verslae en die geouditeerde gekonsolideerde finansiële state
gebaseer op die lees van hierdie verslae geïdentifiseer het nie.
die paragraaf dui verder aan dat ons hierdie verslae geoudit
het nie en dienooreenkomstig nie ’n mening oor hierdie
verslae uitspreek nie. die paragraaf het geen uitwerking op
die verkorte gekonsolideerde finansiële state of ons mening
daaroor nie.
PricewaterhouseCoopers Geïnk.
Direkteur: N H Döman
Geregistreerde ouditeur
stellenbosch
17 september 2014
die verkorte gekonsolideerde finansiële state van remgro
beperk, soos uiteengesit op bladsye 108 tot 122 van die
geïntegreerde jaarverslag, wat bestaan uit die verkorte
gekonsolideerde staat van finansiële stand soos op
30 junie 2014, en die verkorte gekonsolideerde inkomste-
staat, en gekonsolideerde state van omvattende inkomste,
ver anderings in ekwiteit en kontantvloeie vir die jaar wat op
daardie datum geëindig het, en verwante aantekeninge, is
afgelei vanaf die geouditeerde gekonsolideerde finansiële
state van remgro beperk vir die jaar geëindig 30 junie 2014.
ons het ’n ongemodifiseerde ouditmening uitgespreek oor
die gekonsolideerde finansiële state in ons verslag gedateer
17 september 2014. ons ouditverslag oor die geouditeerde
gekonsolideerde finansiële state het ’n “ander aange-
leentheid”-paragraaf: “ander verslae wat deur die maat-
skappywet vereis word” bevat (verwys hieronder).
die verkorte gekonsolideerde finansiële state bevat nie
al die openbaarmaking soos vereis deur Internasionale
Finansiële rapporteringstandaarde en die vereistes van die
maatskappywet van suid-afrika, soos toepaslik, op finansiële
jaarstate nie. die lees van die verkorte gekonsolideerde
finansiële state is gevolglik nie ’n plaasvervanger vir die lees
van die geouditeerde gekonsolideerde finansiële state van
remgro beperk nie.
direkteure se verantwoordelikheid vir die verkorte
gekonsolideerde finansiële state
die direkteure is verantwoordelik vir die voorbereiding van
’n opsomming van die geouditeerde gekonsolideerde
finansiële state ooreenkomstig die vereistes van die jse
beperk (jse) vir verkorte finansiële state, soos uiteengesit
in aantekening 1 tot die verkorte gekonsolideerde finansiële
state, en die vereistes van die maatskappywet van suid-
afrika soos van toepassing op verkorte finansiële state, en
vir sodanige interne beheer as wat die direkteure nodig ag
om die opstel van verkorte gekonsolideerde finansiële
state, wat vry is van wesentlike wanvoorstelling, hetsy weens
bedrog of foute, in staat te stel.
ouditeur se verantwoordelikheid
dit is ons verantwoordelikheid om ’n mening oor hierdie
verkorte gekonsolideerde finansiële state uit te spreek ge-
baseer op ons prosedures, wat ooreenkomstig “International
standard on auditing (Isa) 810, engagements to report on
summary Financial statements”, uitgevoer was.
verslag van dIe onaFHanklIke oUdIteUr oor dIe verkorte FInansIËle state aan dIe aandeelHoUers van remgro beperk
| 108 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
R miljoen aantekeninge
30 Junie 2014
30 junie 2013
Hersaamgestel
1 julie 2012
Hersaamgestel
bAtESNie-bedryfsbateseiendom, aanleg en toerusting 5 616 5 390 3 502biologiese landboubates 499 407 318beleggingseiendomme 42 42 37ontasbare bates 5 811 5 831 356beleggings – geëkwiteer 4 52 169 45 408 38 123 – ander 4 2 642 2 168 1 587aftreevoordele 210 184 164lenings 629 497 115Uitgestelde belasting 14 4 7
67 632 59 931 44 209bedryfsbates 11 876 12 575 13 678voorraad 2 408 2 533 2 004biologiese landboubates 539 537 476debiteure en korttermynlenings 3 330 2 929 2 059belegging in geldmarkfondse 1 171 1 140 2 344kontant en kontantekwivalente 3 657 4 188 6 485ander bedryfsbates 17 472 136
11 122 11 799 13 504bates gehou vir verkoop 754 776 174
totale bates 79 508 72 506 57 887
EKWItEIt EN LAStEverklaarde en uitgereikte kapitaal 3 605 3 605 8aandelepremie – – 3 597reserwes 62 802 55 456 49 735tesourie-aandele (372) (431) (169)Aandeelhouersekwiteit 66 035 58 630 53 171nie-beherende belang 2 599 2 015 849totale ekwiteit 68 634 60 645 54 020Nie-bedryfslaste 2 199 7 827 1 068aftreevoordele 258 265 213langtermynlenings 436 5 849 138Uitgestelde belasting 1 505 1 713 717bedryfslaste 8 675 4 034 2 799Handels- en ander krediteure 3 791 3 429 2 487korttermynlenings 4 661 399 293ander bedryfslaste 37 27 19
8 489 3 855 2 799laste gehou vir verkoop 186 179 –
totale ekwiteit en laste 79 508 72 506 57 887
staat van FInansIËle standop 30 JUNiE 2014
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 109 |
finansiËle verslag
InkomstestaatViR DiE JaaR gEËiNDig 30 JUNiE 2014
staat van omvattende InkomsteViR DiE JaaR gEËiNDig 30 JUNiE 2014
R miljoen
30 Junie 2014
30 junie 2013
Hersaamgestel
netto wins vir die jaar 6 851 4 182 ander omvattende inkomste, netto van belasting 2 444 3 372 Items wat later na die inkomstestaat herklassifiseer kan word:
Wisselkoersaanpassings 298 889 billike waarde aanpassings vir die jaar 346 (189)Uitgestelde belasting op billike waarde aanpassings (43) (6)Herklassifikasie van ander omvattende inkomste na die inkomstestaat (176) 223 ander omvattende inkomste van geëkwiteerde beleggings 2 015 2 904
Items wat nie na die inkomstestaat herklassifiseer kan word nie:aktuariële winste en verliese 23 8Uitgestelde belasting op aktuariële winste en verliese (6) (2)veranderinge in reserwes van geëkwiteerde beleggings (13) (455)
totale omvattende inkomste vir die jaar 9 295 7 554
totale omvattende inkomste toeskryfbaar aan:ekwiteithouers 9 357 7 553nie-beherende belang (62) 1
9 295 7 554
R miljoen aantekeninge
30 Junie2014
30 junie 2013
Hersaamgestel
verkope 24 621 16 446 voorraaduitgawes (15 374) (11 610)personeelkoste (3 747) (2 707)Waardevermindering (592) (428)ander netto bedryfsuitgawes (4 238) (1 306)Handelswins 670 415 dividendinkomste 43 34 rente ontvang 326 252 Finansieringskoste (1 057) (181)negatiewe klandisiewaarde – 196 netto waardedaling van beleggings, lenings, bates en klandisiewaarde 22 (158)Wins/(verlies) met die verkoop van beleggings 51 (150)gekonsolideerde wins voor belasting 55 408 belasting (57) (261)gekonsolideerde wins/(verlies) na belasting (2) 147 belang in na-belaste wins van geëkwiteerde beleggings 9 6 853 4 035 Netto wins vir die jaar 6 851 4 182
Toeskryfbaar aan:ekwiteithouers 6 917 4 179 nie-beherende belang (66) (3)
6 851 4 182
| 110 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
staat van veranderInge In ekWIteItViR DiE JaaR gEËiNDig 30 JUNiE 2014
staat van kontantvloeIViR DiE JaaR gEËiNDig 30 JUNiE 2014
R miljoen
30 Junie 2014
30 junie 2013
Hersaamgestel
saldo op 1 julie (soos voorheen gerapporteer) 60 645 54 253 Uitwerking van veranderinge in rekeningkundige beleid – (233)saldo op 1 julie (hersaamgestel) 60 645 54 020totale omvattende inkomste vir die jaar 9 295 7 554 dividende betaal (1 834) (1 745)belegging in filiale (529) –besigheid aangekoop – 331 kapitaal deur minderhede geïnvesteer 876 822 ander bewegings 114 1 tesourie-aandele deur volfiliaal aangekoop – (405)langtermyn aandele-aansporingskemareserwe 67 67 Saldo aan die einde van die jaar 68 634 60 645
R miljoen
30 Junie 2014
30 junie 2013
Hersaamgestel
kontant uit bedrywighede voortgebring 898 1 040 belasting betaal (135) (236)dividende ontvang 3 372 2 917 kontant beskikbaar uit bedryfsaktiwiteite 4 135 3 721 dividende betaal (1 834) (1 745)netto kontantinvloei uit bedryfsaktiwiteite 2 301 1 976 beleggingsaktiwiteite (2 121) (4 635)Finansieringsaktiwiteite (818) (170)netto toename/(afname) in kontant en kontantekwivalente (638) (2 829)Wisselkoerswins op buitelandse kontant 110 598 kontant en kontantekwivalente aan die begin van die jaar 4 164 6 395 kontant en kontantekwivalente aan die einde van die jaar 3 636 4 164
kontant en kontantekwivalente – per staat van finansiële stand 3 657 4 188 oortrokke bankrekening (21) (24)
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 111 |
finansiËle verslag
2. WesensverdIenste rekonsIlIasIe
R miljoen
30 Junie 2014
30 junie 2013
Hersaamgestel
Netto wins vir die jaar toeskryfbaar aan ekwiteithouers 6 917 4 179 plus/(minus):– negatiewe klandisiewaarde – (196)– netto waardedaling van geëkwiteerde beleggings (92) 29 – Waardedaling van ander beleggings 80 112 – netto waardedaling van eiendom, aanleg en toerusting (5) 10 – realisasie van buitelandse valuta-omskakelingsreserwes (32) 154 – verlies met die verkoop van geëkwiteerde beleggings 83 20 – Wins met die verkoop van ander beleggings (98) (24)– netto wins met verkoop van eiendom, aanleg en toerusting (12) (12)– nie-wesensverdienste items ingesluit by geëkwiteerde verdienste
van geëkwiteerde beleggings (244) (13)– netto (wins)/verlies met verkoop van eiendom, aanleg en toerusting (131) 8 – Wins met die verkoop van beleggings (174) (117)– netto waardedaling van beleggings, bates en klandisiewaarde 262 162 – ander nie-herhalende en kapitale items (201) (66)
– belastinguitwerking van aansuiwerings 33 (63)– nie-beherende belang 5 –Wesensverdienste 6 635 4 196 mediclinic herfinansieringskoste – 1 312 Wesensverdienste, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste 6 635 5 508
1. voorbereIdIngsgrondslagdie verkorte gekonsolideerde finansiële state is ooreenkomstig die vereistes van die jse beperk (jse) vir verkorte finansiële state, en die vereistes van die maatskappywet wat van toepassing is op verkorte finansiële state opgestel. die jse vereis dat verkorte finansiële state ooreenkomstig die raamwerkkonsepte en die metings- en erkenningvereistes van Internasionale Finansiële rapporteringstandaarde (IFrs) en die saICa riglyne soos uitgereik deur die komitee vir rekeningkundige praktyke en Finansiële Uitsprake soos uitgereik deur die Finansiële verslagdoeningstandaarde raad opgestel word, en ook om, as ‘n minimum, die inligting soos vereis deur IAS 34: Tussentydse Finansiële Verslagdoening te bevat.
die rekeningkundige beleid wat toegepas is in die opstel van die gekonsolideerde finansiële state, waaruit die verkorte gekonsolideerde finansiële state afgelei is, is ooreenkomstig IFrs en in ooreenstemming met die rekeningkundige beleid wat toegepas is in die opstel van die vorige gekonsolideerde finansiële state, met die uitsondering van die implementering van IFRS 10: Gekonsolideerde Finansiële State, IFRS 11: Gesamentlike Reëlings en die wysigings aan IAS 19: Werknemervoordele. die implementering van IFrs 10, IFrs 11 en die gewysigde Ias 19 vereis ‘n hersamestelling van die vergelykende resultate, soos uiteengesit in aantekening 11 op bladsy 115. die finansiële state is onder die toesig van die hoof finansiële beampte, leon Crouse gr(sa), opgestel.
die verkorte gekonsolideerde finansiële state bevat nie al die inligting en openbaarmakings wat in die gekonsolideerde finansiële state vereis word nie. die verkorte gekonsolideerde finansiële state is onttrek uit die geouditeerde gekonsolideerde finansiële state, waarvoor pricewaterhouseCoopers geïnk. ‘n ongekwalifiseerde verslag uitgebring het. die geouditeerde gekonsolideerde finansiële state en die ongekwalifiseerde ouditverslag is by die geregistreerde kantoor van die maatskappy vir inspeksie beskikbaar.
aantekenInge bY dIe FInansIËle jaarstateViR DiE JaaR gEËiNDig 30 JUNiE 2014
| 112 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
4. beleggIngs(verwys na bylaag a en b)
30 Junie 30 junie2014 2013
R miljoen Hersaamgestel
Genoteerde beleggingsGeassosieerd– boekwaarde 36 601 30 758– markwaarde 79 734 62 232 Ander– boekwaarde 880 823 – markwaarde 880 823
Ongenoteerde beleggingsGeassosieerd– boekwaarde 11 090 10 693– direkteurswaardasies (ongeouditeer) 22 497 20 727Gesamentlike ondernemings– boekwaarde 4 478 3 957– direkteurswaardasies (ongeouditeer) 11 063 9 673Ander– boekwaarde 1 762 1 345 – direkteurswaardasies 1 762 1 345
5. toevoegIngs tot en vervangIng van eIendom, aanleg en toerUstIng 852 730
6. kapItaal- en beleggIngsverplIgtInge 1 105 1 439
(Ingesluit bedrae gemagtig, maar nog nie gekontrakteer nie)
7. Waarborge en voorWaardelIke aanspreeklIkHede 306 348
8. dIvIdende ontvang vanaF geËkWIteerde beleggIngs teen beleggIngs verreken 3 568 2 891
3. verdIenste en dIvIdende
30 Junie 30 junie2014 2013
Sent Hersaamgestel
Wesensverdienste per aandeel– basies 1 292.4 817.1– verwater 1 270.3 805.0
Verdienste per aandeel, uitgesluit Mediclinic herfinansieringskoste– basies 1 292.4 1 072.6 – verwater 1 270.3 1 055.5
Verdienste per aandeel– basies 1 347.3 813.8 – verwater 1 325.7 800.6
Dividende per aandeelgewoon 389.00 346.00– tussen 156.00 145.00 – Finaal 233.00 201.00
aantekenInge bY dIe FInansIËle jaarstatevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 113 |
finansiËle verslag
9. geËkWIteerde beleggIngs
30 Junie 30 junie2014 2013
R miljoen Hersaamgestel
belang in na-belaste wins van geëkwiteerde beleggings Wins voor inagneming van waardedalings, nie-herhalende en kapitale items 8 584 5 405 netto waardedaling van beleggings, bates en klandisiewaarde (262) (162)Wins met die verkoop van beleggings 174 117 ander nie-herhalende en kapitale items 201 66 Wins voor belasting en nie-beherende belang 8 697 5 426 belasting (1 558) (1 199)nie-beherende belang (286) (192)
6 853 4 035
10. bIllIke Waarde HermetIngsdie volgende metodes en aannames word gebruik om die billike waarde van elke klas van finansiële instrumente te bepaal:
} Finansiële instrumente beskikbaar vir verkoop en belegging in geldmarkfondse: billike waarde is gebaseer op gekwoteerde markpryse of, in die geval van ongenoteerde instrumente, toepaslike waardasiemetodologieë. laas genoemde sluit die verdiskonteerde kontantvloeimetode, likwidasiewaarde en werklike netto batewaarde van die beleggings in.
} afgeleide instrumente: die billike waarde van afgeleide instrumente word bepaal met verwysing na die mark waarin daar met die instrumente handel gedryf word.
Finansiële instrumente wat teen billike waarde gemeet word, word geopenbaar in een van die volgende vlakke van billike waarde hiërargie:
vlak 1 – genoteerde pryse (onaangepas) in aktiewe markte vir soortgelyke bates of laste;vlak 2 – Insette (anders as genoteerde pryse binne vlak 1) wat waarneembaar is vir die bate of las, direk (as pryse)
of indirek (afgelei vanaf pryse); envlak 3 – Insette vir die bate of las wat nie op waarneembare markinligting gebaseer is nie (nie-waarneembare insette).
die volgende tabelle toon, volgens hiërargievlak, die billike waardes van finansiële bates en laste wat teen billike waarde gemeet word:
R miljoen Vlak 1 Vlak 2 Vlak 3 totaal
30 Junie 2014batesbeskikbaar vir verkoop 880 – 1 762 2 642 afgeleide instrumente – 3 – 3 belegging in geldmarkfondse 1 171 – – 1 171
2 051 3 1 762 3 816Lasteafgeleide instrumente – 10 – 10
30 Junie 2013 (hersaamgestel)batesbeskikbaar vir verkoop 823 – 1 285 2 108 bates teen billike waarde deur wins en verlies – – 60 60 afgeleide instrumente – 364 73 437 belegging in geldmarkfondse 1 140 – – 1 140
1 963 364 1 418 3 745Lasteafgeleide instrumente – 26 – 26
aantekenInge bY dIe FInansIËle jaarstatevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
| 114 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
10. bIllIke Waarde HermetIngs (vervolg)die volgende tabelle toon die rekonsiliasie van die drawaarde van vlak 3-bates vanaf die begin tot die einde van die jaar:
R miljoenBeskikbaar vir verkoop
Bates teen billike
waarde deur wins en verlies
Afgeleide instrumente totaal
30 Junie 2014 saldo’s aan die begin van die jaar 1 285 60 73 1 418 toevoegings 277 23 – 300 vervreemdings (3) – (111) (114)Wisselkoersaanpassings 64 – – 64 oordrag na geëkwiteerde beleggings – (83) – (83)billike waarde aanpassings deur wins en verlies – – 38 38billike waarde aanpassings deur omvattende inkomste 139 – – 139 Saldo’s aan die einde van die jaar 1 762 – – 1 762
30 Junie 2013 (hersaamgestel) saldo’s aan die begin van die jaar 779 40 80 899 toevoegings 711 20 – 731 vervreemdings (20) – – (20)Wisselkoersaanpassings 101 – – 101 billike waarde aanpassings deur wins en verlies – – (7) (7)billike waarde aanpassings deur omvattende inkomste (286) – – (286)Saldo’s aan die einde van die jaar 1 285 60 73 1 418
daar was geen oordragte tussen die verskillende vlakke nie.
aantekenInge bY dIe FInansIËle jaarstatevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 115 |
finansiËle verslag
11. HersamestellIng van vergelYkende sYFersverwys na “verandering in rekeningkundige beleid” in die verslag van die raad van direkteure vir verdere inligting.
Hersamestelling van vergelykende syfers vir die 2013 finansiële jaar
R miljoen
vir die jaar geëindig
30/06/2013 soos voorheen gerapporteer
IFrs 10 en IFrs 11
aanpassingsIas 19
aanpassings
Vir die jaar geëindig
30/06/2013 Hersaamgestel
uitwerking op inkomstestaatverkope 16 446 20 – 16 466 voorraaduitgawes* (11 519) (91) – (11 610)personeelkoste (2 681) (29) 3 (2 707)Waardevermindering (424) (4) – (428)ander netto bedryfsuitgawes* (1 460) 154 – (1 306)rente ontvang 250 2 – 252 Finansieringskoste (173) (8) – (181)netto waardedaling van beleggings, lenings,
bates en klandisiewaarde (152) (6) – (158)verlies met die verkoop van beleggings (154) – 4 (150)belasting (249) (10) (2) (261)belang in na-belaste wins van geëkwiteerde
beleggings 4 313 (197) (81) 4 035 netto wins vir die jaar 4 427 (169) (76) 4 182 toeskryfbaar aan:
ekwiteithouers 4 438 (183) (76) 4 179 nie-beherende belang (11) 14 – 3
(169) (76)
uitwerking op wesensverdiensteWesensverdienste 4 387 (108) (83) 4 196 Wesensverdienste, uitgesluit mediclinic
herfinansieringskoste 5 699 (108) (83) 5 508
uitwerking op verdienste per aandeel (sent)Wesensverdienste per aandeel 854.3 (21.0) (16.2) 817.1Wesensverdienste per aandeel, uitgesluit mediclinic
herfinansieringskoste 1 109.8 (21.0) (16.2) 1 072.6verdienste per aandeel 864.2 (35.6) (14.8) 813.8
uitwerking op staat van omvattende inkomstenetto wins vir die jaar 4 427 (169) (76) 4 182 Items wat later na die inkomstestaat herklassifiseer
kan word:ander omvattende inkomste van geëkwiteerde
beleggings 2 938 (25) (9) 2 904 Items wat nie na die inkomstestaat herklassifiseer
kan word nie:aktuariële winste en verliese – – 8 8 Uitgestelde belasting op aktuariële winste en
verliese – – (2) (2)verandering in reserwes van geëkwiteerde
beleggings (543) 27 61 (455)totale omvattende inkomste vir die jaar 7 739 (167) (18) 7 554 totale omvattende inkomste toeskryfbaar aan:
ekwiteithouers 7 750 (181) (16) 7 553 nie-beherende belang (11) 14 (2) 1
(167) (18)
* Die bedrae vir “voorraaduitgawes” en “ander bedryfsuitgawes”, soos vroeër in die 2013-inkomstestaat gerapporteer, is hersaamgestel. Voorheen is “voorraaduitgawes” onderstateer en “ander bedryfsuitgawes” oorstateer met R723 miljoen. Die hersamestelling het geen uitwerking op bedryfswins, verdienste of wesensverdienste gehad nie.
aantekenInge bY dIe FInansIËle jaarstatevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
| 116 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
11. HersamestellIng van vergelYkende sYFers (vervolg)verwys na “verandering in rekeningkundige beleid” in die verslag van die raad van direkteure vir verdere inligting. (vervolg)
Hersamestelling van vergelykende syfers vir die 2013 finansiële jaar (vervolg)
R miljoen
op 30/06/2013
soos voorheen gerapporteer
IFrs 10 en IFrs 11
aanpassings Ias 19
aanpassings
Op 30/06/2013
Hersaamgestel
uitwerking op staat van finansiële standbAtESeiendom, aanleg en toerusting 5 354 36 – 5 390 biologiese landboubates 107 300 – 407 beleggings – geëkwiteer 45 954 (234) (312) 45 408Uitgestelde belasting 9 – (5) 4 voorraad 2 528 5 – 2 533 debiteure en korttermynlenings 2 939 (10) – 2 929 kontant en kontantekwivalente 4 221 (33) – 4 188 totale bates 72 759 64 (317) 72 506
LAStEaftreevoordele 266 1 (2) 265 langtermynlenings 5 774 75 – 5 849 Uitgestelde belasting 1 661 56 (4) 1 713 Handels- en ander krediteure 3 424 5 – 3 429 korttermynlenings 361 38 – 399 belasting 3 (2) – 1 totale laste 11 694 173 (6) 11 861
EKWItEItekwiteitsreserwes
openingsaldo 9 367 10 (287) 9 090 aanpassings vir die jaar 3 689 (194) (26) 3 469
ander reserwesopeningsaldo 669 – 1 670aanpassings vir die jaar 220 – (1) 219
verdeelbare reserwesopeningsaldo 39 725 – (7) 39 718 aanpassings vir die jaar 2 162 13 11 2 186
nie-beherende belangopeningsaldo 799 50 – 849 aanpassings vir die jaar 1 156 12 (2) 1 166
totale ekwiteit 61 065 (109) (311) 60 645
uitwerking op staat van kontantvloeikontantvloei uit bedryfsaktiwiteite 1 999 (23) – 1 976 kontantvloei uit beleggingsaktiwiteite (4 558) (77) – (4 635)kontantvloei uit finansieringsaktiwiteite (236) 66 – (170)kontant en kontantekwivalente aan die begin
van die jaar 6 394 1 – 6 395 kontant en kontantekwivalente aan die einde
van die jaar 4 197 (33) – 4 164
aantekenInge bY dIe FInansIËle jaarstatevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 117 |
finansiËle verslag
11. HersamestellIng van vergelYkende sYFers (vervolg)verwys na “verandering in rekeningkundige beleid” in die verslag van die raad van direkteure vir verdere inligting. (vervolg)
Hersamestelling van vergelykende syfers soos op 1 Julie 2012
R miljoen
op 01/07/2012
soos voorheen gerapporteer
IFrs 10 en IFrs 11
aanpassings Ias 19
aanpassings
Op01/07/2012
Hersaamgestel
uitwerking op staat van finansiële standbAtESeiendom, aanleg en toerusting 3 485 17 – 3 502biologiese landboubates 99 219 – 318beleggings – geëkwiteer 38 451 (42) (286) 38 123Uitgestelde belasting 6 – 1 7voorraad 2 002 2 – 2 004 debiteure en korttermynlenings 2 071 (12) – 2 059 kontant en kontantekwivalente 6 484 1 – 6 485bates gehou vir verkoop 214 (40) – 174totale bates 58 027 145 (285) 57 887
LAStEaftreevoordele 203 1 9 213langtermynlenings 105 33 – 138Uitgestelde belasting 673 45 (1) 717Handels- en ander krediteure 2 493 (6) – 2 487korttermynlenings 279 14 – 293belasting 9 (2) – 7totale laste 3 774 85 8 3 867
EKWItEItekwiteitsreserwes 9 367 10 (287) 9 090ander reserwes 669 – 1 670verdeelbare reserwes 39 725 – (7) 39 718nie-beherende belang 799 50 – 849totale ekwiteit 54 253 60 (293) 54 020
aantekenInge bY dIe FInansIËle jaarstatevIr dIe jaar geËIndIg 30 jUnIe 2014
| 118 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
bYlaag abELaNgRiksTE FiLiaaLmaaTskappyE op 30 JUNiE 2014
naam van maatskappY
effektiewe belang
30 Junie 30 junieIn suid-afrika geïnkorporeer aandelekapitaal 2014 2013tensy anders vermeld r (tensy anders vermeld) % %
eikenlust eiendoms beperk 100 100.0 100.0entek beleggings eiendoms beperk 16 029 279 100.0 67.4Financial securities eiendoms beperk 250 000 100.0 100.0Historiese Huise van suid-afrika beperk 555 000 57.9 55.0Industrial electronic Investments eiendoms beperk 1 000 100.0 100.0Industrial partnership Investments eiendoms beperk 125 000 100.0 100.0Invenfin eiendoms beperk 100 100.0 100.0IpI (overseas) limited – jersey 918 530 004 100.0 100.0Iprop Holdings limited – british virgin Islands (Usd) 4 882 892 100.0 100.0metkor groep eiendoms beperk 82 978 237 100.0 100.0partnership in mining eiendoms beperk 100 100.0 100.0rCl Foods beperk * 9 955 700 293 77.7 75.9remgro Finansieringskorporasie eiendoms beperk 958 430 100.0 100.0remgro International Holdings eiendoms beperk 2 100.0 100.0remgro International limited – jersey 2 050 855 000 100.0 100.0remgro Investment Corporation eiendoms beperk 100 100.0 100.0remgro leningskorporasie eiendoms beperk 700 100.0 100.0remgro bestuursdienste beperk 100 100.0 100.0remgro suid-afrika eiendoms beperk 48 614 100.0 100.0remgro Usa limited – jersey (Usd) 2 100.0 100.0remont eiendoms beperk 100 100.0 100.0robertsons Holdings eiendoms beperk 1 000 100.0 100.0rpII Holdings eiendoms beperk 8 600 000 100.0 100.0seaCom sa spv eiendoms beperk 100 100.0 100.0stellenbosch academy of sport properties eiendoms beperk 2 100.0 100.0tsb sugar Holdings eiendoms beperk 7 532 040 746 100.0 100.0ttr Holdings eiendoms beperk 7 100.0 100.0venFin Holdings limited – jersey (eUr) 79 533 052 100.0 100.0venFin eiendoms beperk 2 849 304 076 100.0 100.0venFin media Investments eiendoms beperk 2 100.0 100.0remgro sport Investments eiendoms beperk 100 100.0 100.0Wispeco Holdings eiendoms beperk 11 641 000 100.0 100.0
(EUR) euro(USD) VSA dollar* Genoteerde maatskappy
’n volledige register van filiaalmaatskappye is vir insae beskikbaar by die geregisteerde kantoor van die maatskappy.
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 119 |
finansiËle verslag
bYlaag bbELaNgRiksTE bELEggiNgs op 30 JUNiE 2014
naam van maatskappY
genoteer ongenoteer
30 Junie 2014 30 junie 2013 30 Junie 2014 30 junie 2013Effektiewe effektiewe Effektiewe effektiewe
In suid-afrika geïnkorporeer Aandele belang aandele belang Aandele belang aandele belangtensy anders vermeld gehou % gehou % gehou % gehou %
Voedsel, drank en huishoudelike sorgUnilever south africa Holdings eiendoms beperk 5 348 135 25.8 5 348 135 25.8Capevin Holdings beperk (1) 136 978 200 15.6 136 978 200 15.6– indirek gehou deur Capevin Holdings beperk deur remgro-Capevin Investments eiendoms beperk: – distell groep beperk (15%) 4.2 4.5remgro-Capevin Investments eiendoms beperk 50 50.0 50 50.0
– gehou deur remgro-Capevin Investments eiendoms beperk:
– distell groep beperk (54%) 26.9 28.9
bankwesermb Holdings beperk 394 431 450 27.9 394 431 450 27.9– gehou deur rmb Holdings beperk:
– Firstrand beperk (35%) 9.7 9.8Firstrand beperk (1) 219 805 470 4.0 219 805 470 4.0
Gesondheidsorgmediclinic International beperk 358 869 121 42.1 358 869 121 44.4
VersekeringrmI Holdings beperk 449 638 871 30.3 449 638 871 30.3
Nywerheidair products south africa eiendoms beperk 4 500 000 50.0 4 500 000 50.0kagiso tiso Holdings eiendoms beperk (rF) 322 892 34.7 322 892 34.7total south africa eiendoms beperk 12 872 450 24.9 12 872 450 24.9pgsI beperk – bvI 26 297 697 37.7 14 969 421 28.5pgsI beperk voorkeuraandele – – 129 607 022 91.7
Infrastruktuurgrindrod beperk 169 802 800 22.6 147 767 261 25.0Community Investment ventures
Holdings eiendoms beperk (2) 145 001 50.7CIv Fibre network solutions eiendoms beperk (2) – – 216 30.0CIe telecommunications eiendoms beperk (2) – – 90 000 30.0CIv power eiendoms beperk (2) – – 90 000 30.0Central lake trading no. 77 eiendoms beperk (2) 67 419 44.8 67 419 44.8dark Fibre africa eiendoms beperk (2) – – 85 926 23.0seaCom Capital limited – mauritius 1 000 25.0 1 000 25.0
Media en sportsabido Investments eiendoms beperk 17 730 595 31.9 17 730 595 31.9
Ander beleggingsbusiness partners beperk 73 794 623 42.7 73 579 172 42.5
Al hierdie beleggings is volgens die ekwiteitsmetode verantwoord.(1) Remgro het die aanname dat beduidende invloed nie op hierdie beleggings uitgeoefen word nie, weerlê.(2) Die CIV groep sluit die beleggings in in Community Investment Ventures Holdings Eiendoms Beperk, CIV Fibre Network Solutions Eiendoms Beperk,
CIE Telecommunications Eiendoms Beperk, CIV Power Eiendoms Beperk, Central Lake Trading No. 77 Eiendoms Beperk en Dark Fibre Africa Eiendoms Beperk.
bvI – ”british virgin Islands”
besonderhede van beleggings wat nie wesentlik is vir die beoordeling van die groep nie, word nie aangetoon nie.
| 120 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
30 Junie 2014 30 junie 2013
%Aantal
aandele %aantal
aandele
vernaamste voordelIge aandeelHoUers
gewone aandelepublic Investment Commissioner 17.63 84 799 544 17.55 84 453 766ander 82.37 396 306 826 82.45 396 652 604
100.00 481 106 370 100.00 481 106 370b-gewone aandelerembrandt trust eiendoms beperk 100.00 35 506 352 100.00 35 506 352totaal 516 612 722 516 612 722
geen ander aandeelhouer het op 30 junie 2014 ’n voordelige belang van meer as 5% in die gewone aandele van u maatskappy gehou nie.
30 Junie2014
30 junie2013
30 junie2012
30 junie2011
verspreIdIng van aandeelHoUers
gewone aandelePublieke aandeelhouers 53 874 49 487 46 220 43 859 persentasie van aandeelhouers 99.83 99.85 99.94 99.94 aantal aandele 464 263 605 464 305 068 466 239 333 464 666 249 persentasie van aandele uitgereik 96.50 96.51 96.91 96.58Nie-publieke aandeelhouers direkteure en hulle verwantes/aandeletrust/tesourie-aandele 91 73 29 29 persentasie van aandeelhouers 0.17 0.15 0.06 0.06 aantal aandele 16 842 765 16 801 302 14 867 037 16 440 121 persentasie van aandele uitgereik 3.50 3.49 3.09 3.42
Aantal aandeelhouers 53 965 49 560 46 249 43 888
aandele gehou deur direkteure van die maatskappy se filiale en hul geassosieerdes is voor 2013 onder publieke aandeelhouers gerapporteer. dus is die verspreiding van aandeelhouers van die jaar onder oorsig slegs vergelykbaar met die vorige jaar.
aandeelHoUersInlIgtIngsTaTisTiEk op 30 JUNiE 2014
30 Junie2014
30 junie2013
30 junie2012
30 junie2011
aantal aandele UItgereIk– gewone aandele sonder pariwaarde (sedert 2013) Uitgereik aan die begin van die jaar 481 106 370 481 106 370 481 106 370 481 106 370– ongenoteerde b-gewone aandele sonder pariwaarde (sedert 2013) 35 506 352 35 506 352 35 506 352 35 506 352totale aantal aandele uitgereik 516 612 722 516 612 722 516 612 722 516 612 722Aantal aandele in tesourie gehougewone aandele teruggekoop en in tesourie gehou (2 960 766) (3 433 101) (2 279 155) (2 918 266)
513 651 956 513 179 621 514 333 567 513 694 456
Geweegde aantal aandele 513 404 676 513 526 699 514 090 014 513 209 003
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 121 |
finansiËle verslag
aandeelHoUersInlIgtIngstatIstIek op 30 jUnIe 2014
addIsIonele InlIgtIng
Institusionele en privaat aandeelhoudings in Remgro beperk gewone aandele
20132014
29%
71%
2013
buitelandse en plaaslike aandeelhoudings in Remgro beperk gewone aandele
14%
86%
institusioneel privaat
suidafrika buiteland
2014
15%
85%
32%
68%
| 122 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
belange van dIrekteUre In dIe UItgereIkte kapItaal van dIe maatskappYgewone aandele
DirekteureDirek
voordeligIndirek
voordelig Verwantes totaal
30 Junie 2014
W e bührmann 264 000 – – 264 000 j j durand – 665 577 7 500 673 077 g t Ferreira 158 625 – 560 000 718 625 p k Harris – 169 118 – 169 118 e de la H Hertzog 264 764 1 928 942 129 984 2 323 690 j malherbe 26 826 – 1 053 301 1 080 127 p j moleketi 1 130 1 445 1 180 3 755 F robertson – 5 000 – 5 000 j p rupert – – 6 867 150 6 867 150 H Wessels – – 4 500 4 500
715 345 2 770 082 8 623 615 12 109 042
op 31 desember 2013, toe mnr j W dreyer afgetree het, was sy indirek voordelige aandeelhouding in remgro beperk 227 336 gewone aandele en sy verwante het 2 776 aandele in remgro beperk gehou.
direkteuredirek
voordeligIndirek
voordelig verwantes totaal
30 Junie 2013
W e bührmann 258 500 – – 258 500j W dreyer – 191 130 2 776 193 906j j durand – 665 577 7 500 673 077g t Ferreira 158 625 – 560 000 718 625p k Harris – 169 118 – 169 118e de la H Hertzog 264 764 1 928 942 129 984 2 323 690j malherbe 26 826 – 1 053 301 1 080 127p j moleketi 2 030 1 445 2 350 5 825F robertson – 5 000 – 5 000j p rupert – – 6 867 150 6 867 150H Wessels – – 4 500 4 500
710 745 2 961 212 8 627 561 12 299 518
op 31 januarie 2013, toe mnr p e beyers afgetree het, was sy indirek voordelige aandeelhouding in remgro beperk 174 130 gewone aandele.
op 31 maart 2013, toe mev j a preller afgetree het, het sy 122 919 gewone aandele in remgro beperk gehou.
b-gewone aandelemnr j p rupert is ’n direkteur van rembrandt trust eiendoms beperk wat die houer is van al die uitgereikte ongenoteerde b-gewone aandele.
sedert die einde van die finansiële jaar tot datum van hierdie verslag het die belange van die direkteure onveranderd gebly.
aandeelHoUersInlIgtIngstatIstIek op 30 jUnIe 2014
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 123 |
die 2014 algemene jaarvergadering van remgro beperk (die maatskappy) sal op dinsdag, 25 november 2014, om 10:30 in die
konferensiesentrum, erinvale estate Hotel & spa, lourensfordweg, somerset-Wes, 7130, gehou word om, indien goedgevind,
die volgende gewone en spesiale besluite met of sonder wysiging aan te neem:
1. goedkeUrIng van dIe FInansIËle jaarstate gewone besluit nommer 1
besluit dat die geouditeerde finansiële jaarstate van die maatskappy en die groep, insluitende die verslag van die raad van
direkteure, die onafhanklike ouditeursverslag en die verslag van die oudit-en-risikokomitee, vir die finansiële jaar geëindig
30 junie 2014 aanvaar en goedgekeur word.
2. HeraanstellIng van oUdIteUr gewone besluit nommer 2
besluit dat die heraanstelling van pricewaterhouseCoopers geïnk., wat onafhanklik is van die maatskappy, as die maatskappy
se ouditeur, soos deur die maatskappy se oudit-en-risikokomitee benoem, goedgekeur word en om kennis te neem dat
mnr n H döman die individuele geregistreerde ouditeur is wat die oudit gedurende die finansiële jaar eindigende 30 junie 2015
sal onderneem.
3. verkIesIng van dIrekteUr gewone besluit nommer 3
besluit dat mnr l Crouse wat kragtens klousule 27.4.3.1 van die akte van oprigting van die maatskappy as direkteur aftree en
homself herkiesbaar gestel het, as direkteur van die maatskappy heraangestel word.
4. verkIesIng van dIrekteUr gewone besluit nommer 4
besluit dat mnr p k Harris wat kragtens klousule 27.4.3.1 van die akte van oprigting van die maatskappy as direkteur aftree en
homself herkiesbaar gestel het, as direkteur van die maatskappy heraangestel word.
5. verkIesIng van dIrekteUr gewone besluit nommer 5
besluit dat dr e de la H Hertzog wat kragtens klousule 27.4.3.1 van die akte van oprigting van die maatskappy as direkteur aftree
en homself herkiesbaar gestel het, as direkteur van die maatskappy heraangestel word.
6. verkIesIng van dIrekteUr gewone besluit nommer 6
besluit dat mnr n p mageza wat kragtens klousule 27.4.3.1 van die akte van oprigting van die maatskappy as direkteur aftree en
homself herkiesbaar gestel het, as direkteur van die maatskappy heraangestel word.
7. verkIesIng van dIrekteUr gewone besluit nommer 7
besluit dat mnr p j moleketi wat kragtens klousule 27.4.3.1 van die akte van oprigting van die maatskappy as direkteur aftree en
homself herkiesbaar gestel het, as direkteur van die maatskappy heraangestel word.
biografiese inligting van al die direkteure van die maatskappy verskyn op bladsy 14 en 15 van die geïntegreerde jaarverslag.
8. aanstellIng van lId van dIe oUdIt-en-rIsIkokomItee gewone besluit nommer 8
besluit dat mnr n p mageza, wat verkiesbaar is en homself herkiesbaar gestel het, as lid van die oudit-en-risikokomitee aangestel
word vir die finansiële jaar eindigende 30 junie 2015.
9. aanstellIng van lId van dIe oUdIt-en-rIsIkokomItee gewone besluit nommer 9
besluit dat mnr p j moleketi, wat verkiesbaar is en homself herkiesbaar gestel het, as lid van die oudit-en-risikokomitee aangestel
word vir die finansiële jaar eindigende 30 junie 2015.
kennIsgeWIng aan aandeelHoUers
| 124 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
10. aanstellIng van lId van dIe oUdIt-en-rIsIkokomItee gewone besluit nommer 10
besluit dat mnr F robertson, wat verkiesbaar is en homself herkiesbaar gestel het, as lid van die oudit-en-risikokomitee aangestel
word vir die finansiële jaar eindigende 30 junie 2015.
11. aanstellIng van lId van dIe oUdIt-en-rIsIkokomItee gewone besluit nommer 11
besluit dat mnr H Wessels, wat verkiesbaar is en homself herkiesbaar gestel het, as lid van die oudit-en-risikokomitee aangestel
word vir die finansiële jaar eindigende 30 junie 2015.
12. goedkeUrIng van dIrekteUre se vergoedIng spesiale besluit nommer 1
besluit dat direkteursvergoeding vir dienste gelewer as direkteure vir die finansiële jaar eindigende 30 junie 2015, as volg
vasgestel word:
voorgestelde fooi vir fooi vir diedie jaar eindigende die jaar geëindig
tipe fooi (R) 30 junie 2015 30 Junie 2014
direksielid 245 000 228 000voorsitter van die oudit-en-risikokomitee 165 000 153 000lid van die oudit-en-risikokomitee 83 000 77 000lid van die vergoedings-en-nominasiekomitee 41 000 38 000lid van die maatskaplike-en-etiesekomitee 41 000 38 000
verdere inligting ten opsigte van spesiale besluit nommer 1
die rede vir en die effek van spesiale besluit nommer 1 is om die vergoeding betaalbaar deur die maatskappy aan sy direkteure
vir hulle dienste as direkteure van die maatskappy vir die finansiële jaar eindigende 30 junie 2015 goed te keur.
13. algemene magtIgIng vIr terUgkoop van aandele spesiale besluit nommer 2
besluit dat die direksie van die maatskappy hiermee gemagtig word, by wyse van ’n hernubare algemene magtiging ingevolge
die bepalings van die noteringsvereistes van die beurs bedryf deur die jse beperk (jse) (noteringsvereistes) en soos toegelaat
ingevolge die akte van oprigting van die maatskappy, om die koop van sy eie gewone aandele deur die maatskappy, of om die
koop van gewone aandele in die maatskappy deur enige filiaal van die maatskappy, goed te keur op die terme en voorwaardes
soos die direksie van die maatskappy van tyd tot tyd mag bepaal, met dien verstande dat:
} hierdie algemene magtiging geldig sal wees tot en met die volgende algemene jaarvergadering van die maatskappy of vir
15 maande vanaf die datum van aanname van hierdie besluit, welke tydperk ook al die kortste is;
} die gewone aandele deur die bestelboek van die jse verhandelingsisteem gekoop word sonder enige voorafgaande
verstandhouding of ooreenkoms tussen die maatskappy en/of die betrokke filiaal en die teenparty;
} die maatskappy ooreenkomstig paragraaf 11.27 van die noteringsvereistes ’n aankondiging publiseer (i) wanneer die
maatskappy en/of sy filiale kumulatief 3% van die uitgereikte gewone aandele soos op die datum wat die algemene magtiging
verleen is (“die aanvanklike getal“) teruggekoop het, en (ii) vir elke 3% in totaal van die aanvanklike getal gewone aandele wat
daarna deur die maatskappy en/of sy filiale teruggekoop word;
} die terugkoop deur die maatskappy van sy eie gewone aandele in enige enkele finansiële jaar in totaal nie 10% van die
maatskappy se uitgereikte gewone aandelekapitaal soos aan die begin van die finansiële jaar mag oorskry nie, met die
voorbehoud dat die verkryging van gewone aandele deur ’n filiaal van die maatskappy as tesourie-aandele, nie uitgevoer sal
word nie indien in totaal meer as 10% van die totale getal uitgereikte gewone aandele van die maatskappy op die betrokke
tydstip reeds gesamentlik deur of tot voordeel van die filiale van die maatskappy gehou word;
} terugkope nie gedoen mag word teen ’n prys wat meer as 10% bo die geweegde gemiddelde markwaarde van die gewone
aandele vir die vyf besigheidsdae onmiddellik voor die datum waarop die transaksie uitgevoer word, is nie;
} die maatskappy te eniger tyd net een verteenwoordiger mag aanwys om namens die maatskappy, of namens enige filiaal van
die maatskappy, die terugkoop uit te voer;
kennIsgeWIng aan aandeelHoUers
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 125 |
} onderhewig aan die uitsonderings vervat in die noteringsvereistes, die maatskappy en die groep nie gedurende ’n verbode
tydperk (soos omskryf in die noteringsvereistes) gewone aandele sal terugkoop nie, tensy hulle ’n terugkoopprogram in plek
het ingevolge waarvan die datums en aantal aandele waarmee gehandel word tydens die betrokke tydperk vas is (nie
onderhewig is aan enige verandering nie) en volle besonderhede van die program in ’n kennisgewing oor sens openbaar
gemaak is voor die aanvang van die verbode tydperk;
} voor die terugkoop, die direksie van die maatskappy ’n besluit geneem het waarin hul bevestig dat die direksie die terugkoop
gemagtig het, dat die maatskappy en sy filiale voldoen aan die solvensie-en-likiditeitstoets soos beoog in die maatskappywet
(nr. 71 van 2008), soos gewysig (maatskappywet), en dat sedert die toets toegepas is daar geen wesentlike verandering in die
finansiële toestand van die groep was nie; en
} sodanige terugkope onderhewig sal wees aan die toepaslike bepalings van die maatskappywet, die akte van oprigting van die
maatskappy, die noteringsvereistes en die valutabeheerregulasies, 1961.
dit is die voorneme van die direksie om hierdie algemene magtiging te gebruik indien heersende omstandighede (insluitende
die belastingbedeling en marktoestande) dit na hulle mening regverdig.
die direkteure van die maatskappy onderneem dat hulle nie enige sodanige terugkope sal implementeer terwyl hierdie algemene
magtiging geldig is nie, tensy –
} die maatskappy en die groep in staat sal wees om, in die gewone loop van besigheid, hul skulde vir ’n tydperk van 12 maande
na die datum van die algemene terugkoop, te betaal;
} die bates van die maatskappy en die groep hul laste vir ’n tydperk van 12 maande na die datum van die algemene terugkoop
sal oorskry. vir hierdie doel sal die bates en die laste erken en waardeer word in ooreenstemming met die rekeningkundige
beleid wat toegepas is in die voorbereiding van die maatskappy se mees onlangse geouditeerde groep finansiële jaarstate;
} die maatskappy en die groep voldoende aandelekapitaal en reserwes vir gewone besigheidsdoeleindes sal hê vir ’n tydperk
van 12 maande na die datum van die algemene terugkoop;
} die bedryfskapitaal van die maatskappy en die groep voldoende sal wees vir gewone besigheidsdoeleindes vir ’n tydperk van
12 maande na die datum van die algemene terugkoop; en
} die maatskappy se borg, voor enige terugkoop van aandele in die mark, skriftelik aan die jse bevestig het dat die maatskappy
voldoende bedryfskapitaal vir doeleindes van ’n terugkoop van aandele het.
verdere inligting ten opsigte van spesiale besluit nommer 2
die rede vir en die effek van spesiale besluit nommer 2 is om aan die direksie van die maatskappy ’n algemene magtiging te
verleen om die terugkoop van sy eie gewone aandele goed te keur en om ’n filiaal van die maatskappy toe te laat om gewone
aandele in die maatskappy te koop.
vir doeleindes van die oorweging van spesiale besluit nommer 2, en ter voldoening aan paragraaf 11.26 van die noteringsvereistes,
is die inligting hieronder ingesluit in die geïntegreerde jaarverslag, waarin hierdie kennisgewing van die algemene jaarvergadering
vervat is, op die plekke soos aangedui:
} direkteure en bestuur (bladsy 14 tot 15);
} Wesentlike aandeelhouers (bladsy 120);
} direkteure se belange in sekuriteite (bladsy 122); en
} aandelekapitaal van die maatskappy (bladsy 50 van finansiële jaarstate en 122 van die geïntegreerde jaarverslag).
die direkteure wie se name vermeld word op bladsy 14 en 15 van die geïntegreerde jaarverslag aanvaar gesamentlik en
afsonderlik volle verantwoordelikheid vir die korrektheid van die inligting vervat in hierdie spesiale besluit nommer 2 en
sertifiseer dat, na die beste van hulle kennis en wete, daar geen ander feite nagelaat is wat enige verklaring vals of misleidend
mag maak nie, en dat hulle alle redelike navrae in hierdie verband gedoen het en dat hierdie besluit alle inligting wat regtens en
deur die noteringsvereistes vereis word, vervat.
kennIsgeWIng aan aandeelHoUers
| 126 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
daar is geen regs- of arbitrasieverrigtinge (insluitende enige verrigtinge wat hangend of dreigend is waarvan die maatskappy
bewus is), wat ’n wesentlike effek mag hê of gehad het ten opsigte van die maatskappy en die groep se finansiële posisie oor die
laaste 12-maandetydperk nie.
daar was geen wesentlike verandering in die finansiële of handelsposisie van die maatskappy of die groep wat plaasgevind
het sedert die einde van die finansiële tydperk waarvoor daar óf geouditeerde finansiële jaarstate óf ongeouditeerde
tussenverslae gepubliseer is nie.
14. algemene magtIgIng vIr verlenIng van FInansIËle bYstand aan verWante en onderlIng verWante maatskappYe en korporasIes
spesiale besluit nommer 3
besluit dat die direksie van die maatskappy hiermee gemagtig word ingevolge artikel 45(3)(a)(ii) van die maatskappywet, as
’n algemene magtiging (welke magtiging in plek sal wees vir ’n tydperk van twee jaar vanaf die datum van aanname van hierdie
spesiale besluit nommer 3), om die maatskappy te magtig om enige direkte of indirekte finansiële bystand (“finansiële bystand“
het hierin die betekenis daaraan toegeskryf in artikel 45(1) van die maatskappywet) te verleen as wat die direksie mag goeddink
aan enige verwante of onderling verwante maatskappy of korporasie van die maatskappy (“verwante“ en “onderling verwante“
het hierin die betekenisse daaraan toegeskryf in artikel 2 van die maatskappywet), op die terme en voorwaardes en vir die bedrae
soos wat die direksie mag bepaal.
die hoofdoel van hierdie magtiging is om aan die direksie van die maatskappy die magtiging te verleen om die maatskappy te
magtig om intergroeplenings en ander finansiële bystand te verleen ten einde die aktiwiteite van die groep te finansier. die
direksie onderneem dat –
} hy nie ’n besluit sal aanneem om sodanige finansiële bystand te verleen nie, tensy die direksie tevrede is dat –
– onmiddellik na die verlening van die finansiële bystand, die maatskappy sal voldoen aan die solvensie-en-likiditeitstoets
soos beoog in die maatskappywet; en
– die voorgestelde terme waarvolgens die finansiële bystand verleen sal word billik en redelik teenoor die maatskappy is; en
} geskrewe kennisgewing van enige sodanige besluit deur die direksie aan alle aandeelhouers van die maatskappy en enige
vakbond wat die maatskappy se werknemers verteenwoordig gegee sal word –
– binne 10 besigheidsdae na die direksie die besluit aangeneem het, indien die totale waarde van die finansiële bystand
beoog in daardie besluit, tesame met enige vorige sodanige besluit gedurende die finansiële jaar, 0.1% van die maatskappy
se netto waarde oorskry; of
– binne 30 besigheidsdae na die einde van die finansiële jaar, in enige ander geval.
verdere inligting ten opsigte van spesiale besluit nommer 3
die rede vir en die effek van spesiale besluit nommer 3 is om aan die direksie van die maatskappy ’n algemene magtiging te
verleen vir die maatskappy om direkte of indirekte finansiële bystand te verleen aan enige maatskappy of korporasie wat deel
vorm van die groep, insluitende in die vorm van lenings of die waarborg van hulle skulde.
kennisgewing aan aandeelhouers van die maatskappy ingevolge artikel 45(5) van die maatskappywet van ’n besluit aangeneem
deur die direksie wat die maatskappy magtig om direkte of indirekte finansiële bystand te verleen aan verwante en onderling
verwante maatskappye en korporasies.
} teen die tyd dat hierdie kennisgewing van die algemene jaarvergadering aan aandeelhouers gelewer is, het die direksie reeds
’n besluit aangeneem (artikel 45 direksiebesluit) wat die maatskappy magtig om, ter enige tyd en van tyd tot tyd, gedurende
die tydperk vanaf die datum waarop spesiale besluit nommer 3 aangeneem is tot die datum van die volgende algemene
jaarvergadering van die maatskappy, enige direkte of indirekte finansiële bystand soos beoog in artikel 45 van die
maatskappywet aan enige of meer verwante of onderling verwante maatskappye of korporasies van die maatskappy te verleen.
die finansiële bystand sal bestaan uit lenings en ander finansiële bystand aan filiale van die maatskappy (synde verwante of
onderlinge verwante maatskappye van die maatskappy) vir doeleindes van die befondsing van die aktiwiteite van die groep.
kennIsgeWIng aan aandeelHoUers
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 127 |
} die artikel 45 direksiebesluit sal van krag wees slegs indien en tot die mate wat spesiale besluit nommer 3 deur die
aandeelhouers aangeneem is en die bepalings van enige sodanige finansiële bystand deur die maatskappy, kragtens
sodanige besluit, is altyd onderhewig daaraan dat die direksie tevrede is dat (1) onmiddellik na die verlening van die finansiële
bystand, die maatskappy sal voldoen aan die solvensie-en-likiditeitstoets soos beoog in artikel 45(3)(b)(i) van die maatskappy-
wet; en dat (2) die terme waarvolgens die finansiële bystand verleen sal word billik en redelik teenoor die maatskappy is
soos beoog in artikel 45(3)(b)(ii) van die maatskappywet.
} tot die mate wat die artikel 45 direksiebesluit beoog dat sodanige finansiële bystand, in totaal, 0.1% van die maatskappy se
netto waarde soos op die datum van aanname van sodanige besluit, sal oorskry, gee die maatskappy hiermee kennis van die
artikel 45 direksiebesluit aan aandeelhouers. die maatskappy het geen werknemers wat deur ’n vakbond verteenwoordig
word nie.
15. verslag van maatskaplIke-en-etIesekomItee die verslag van die maatskaplike-en-etiesekomitee van die maatskappy, wat by die geïntegreerde jaarverslag ingesluit is op
bladsy 78 daarvan, saamgelees met die gedetailleerde volhoubare ontwikkelingsverslag wat op die maatskappy se webblad by
www.remgro.com gepubliseer is, dien as die maatskaplike-en-etiesekomitee se verslag aan die maatskappy se aandeelhouers by
die algemene jaarvergadering ten opsigte van die sake wat binne die mandaat van die komitee val. enige spesifieke vrae aan die
komitee kan voor die algemene jaarvergadering aan die maatskappysekretaris gestuur word.
en om enige ander besigheid te verrig wat op ’n algemene jaarvergadering verrig mag word.
addisionele inligting en verduidelikende notas ten opsigte van gewone besluite nommers 1 tot 11 en spesiale besluite nommers 1
tot 3 word uiteengesit in die verduidelikende notas by hierdie kennisgewing wat hierby aangeheg is.
rekorddatUmsdie rekorddatum ingevolge artikel 59 van die maatskappywet vir aandeelhouers om geregistreer te wees in die sekuriteiteregister van
die maatskappy ten einde kennisgewing van die algemene jaarvergadering te ontvang is vrydag, 17 oktober 2014.
die rekorddatum ingevolge artikel 59 van die maatskappywet vir aandeelhouers om geregistreer te wees in die sekuriteiteregister van
die maatskappy ten einde die algemene jaarvergadering by te woon, daaraan deel te neem en te stem, is vrydag, 14 november 2014,
en die laaste dag om te handel in die maatskappy se aandele ten einde geregistreer te wees in die sekuriteiteregister van die
maatskappy om die algemene jaarvergadering by te woon, daaraan deel te neem en te stem, is vrydag, 7 november 2014.
goedkeUrIngs vereIs vIr beslUItegewone besluite nommers 1 tot 11 vervat in hierdie kennisgewing van algemene jaarvergadering vereis die goedkeuring deur meer
as 50% van die stemme uitgebring ten opsigte van die besluite deur aandeelhouers wat teenwoordig is of by volmag op die
algemene jaarvergadering verteenwoordig is, onderworpe aan die bepalings van die maatskappywet, die akte van oprigting van
die maatskappy en die noteringsvereistes.
spesiale besluite nommers 1 tot 3 vervat in hierdie kennisgewing van algemene jaarvergadering vereis die goedkeuring deur ten
minste 75% van die stemme uitgebring ten opsigte van die besluite deur aandeelhouers wat teenwoordig is of by volmag op die
algemene jaarvergadering verteenwoordig is, onderworpe aan die bepalings van die maatskappywet, die akte van oprigting van
die maatskappy en die noteringsvereistes.
ekwiteitsekuriteite wat deur ’n aandeletrust of -skema van die maatskappy gehou word se stemme sal nie in berekening gebring
word vir die doeleindes van besluite aangeneem ingevolge die noteringsvereistes nie. aandele gehou as tesourie-aandele mag
ook nie stem nie.
kennIsgeWIng aan aandeelHoUers
| 128 | remgro beperk geïntegreerde jaarverslag
bYWonIng en stemmIng deUr aandeelHoUers oF gevolmagtIgdesaandeelhouers wat nie hul aandele gedematerialiseer het nie, of wat hul aandele gedematerialiseer het en dit in hul “eie naam“
geregistreer het, is geregtig om die algemene jaarvergadering by te woon en te stem en het die reg om ’n gevolmagtigde of
gevolmagtigdes te benoem (vir welke doeleindes ’n volmagvorm hierby aangeheg word) om die vergadering namens hulle by te
woon, daarop te praat en te stem. so ’n gevolmagtigde hoef nie ’n aandeelhouer van die maatskappy te wees nie. volmagvorms moet
ingelewer word by die maatskappy se oordragsekretaris, Computershare Investor services eiendoms beperk, marshallstraat 70,
johannesburg, 2001, suid-afrika, of kan gepos word aan die oordragsekretaris by posbus 61051, marshalltown, 2107, suid-afrika, om
hulle te bereik nie later as vrydag, 21 november 2014, om 10:30 (suid-afrikaanse tyd) nie.
volmagvorms moet slegs deur aandeelhouers voltooi word wat nie hul aandele gedematerialiseer het nie of wat hul aandele
gedematerialiseer het en dit in hul “eie naam“ geregistreer het.
by stemming by wyse van ’n opsteek van hande, is elke persoon wat teenwoordig is en geregtig is om stemregte uit te oefen, geregtig
op een stem, ongeag die aantal stemme wat daardie persoon andersins geregtig sou wees om uit te oefen. by stemming per stembrief,
is elke houer van gewone aandele geregtig op een stem per gewone aandeel gehou en elke houer van b gewone aandele is geregtig
op 10 stemme per b gewone aandeel gehou.
aandeelhouers wat hulle aandele gedematerialiseer het en nie in “eie naam“ geregistreer is as aandeelhouers van die maatskappy
nie, moet hulle sentralesekuriteitebewaarplek-deelnemer (Csdp) of makelaar kontak op die wyse en binne die tyd bepaal in hulle
ooreenkoms, om:
} hulle Csdp of makelaar van hul stemopdragte te voorsien; of
} die nodige toestemming te verkry, sou hulle die vergadering self wou bywoon.
beWYs van IdentIFIkasIe vereIsIngevolge die maatskappywet, moet enige aandeelhouer of sy gevolmagtigde wat van voorneme is om die algemene jaarvergadering
by te woon en daaraan deel te neem in staat wees om redelike voldoende identifikasie by die vergadering voor te lê vir sodanige
aandeelhouer of gevolmagtigde om die algemene jaarvergadering by te woon en daaraan deel te neem. ’n groen identiteitsdokument
uitgereik deur die suid-afrikaanse departement van binnelandse sake, ’n bestuurderslisensie of ’n geldige paspoort sal by die
algemene jaarvergadering aanvaar word as voldoende identifikasie.
In opdrag van die direksie.
M Lubbe
Maatskappysekretaris
stellenbosch
17 september 2014
kennIsgeWIng aan aandeelHoUers
remgro beperk geïntegreerde jaarverslag | 129 |
verdUIdelIkende notas bY dIe kennIsgeWIng aan aandeelHoUersgeWone beslUIte
gewone besluit nommer 1Goedkeuring van finansiële jaarstateIngevolge die bepalings van artikel 30(3)(d) van die maatskappywet (nr. 71 van 2008), soos gewysig (die maatskappywet), moet die maatskappy se finansiële jaarstate en die groep se finansiële jaarstate by die algemene jaarvergadering aan aandeelhouers vir oorweging voorgelê word.
die volledige geouditeerde finansiële jaarstate, insluitende die verslag van die direksie, die onafhanklike ouditeursverslag en die verslag van die oudit-en-risikokomitee, van die maatskappy en die groep, vir die finansiële jaar geëindig 30 junie 2014 is gepubliseer op die maatskappy se webblad by www.remgro.com. die verslag van die raad van direkteure, die verslag van die onafhanklike ouditeur, die verslag van die oudit-en-risikokomitee en die verkorte finansiële jaarstate is ingesluit in die geïntegreerde jaarverslag op bladsy 101, 107, 99 en 109 tot 111 onderskeidelik.
gewone besluit nommer 2Heraanstelling van ouditeurIngevolge die bepalings van artikel 90(1) van die maatskappywet, moet ’n publieke maatskappy by elke algemene jaarvergadering ’n ouditeur of ouditeure aanstel om sodanige amp te beklee vanaf die einde van daardie vergadering tot die einde van die volgende algemene jaarvergadering van die maatskappy.
gewone besluite nommers 3 – 7Verkiesing van direkteureIngevolge die bepalings van klousule 27.4.3 van die akte van oprigting van die maatskappy tree een-derde van die direkteure of, indien hulle getal nie drie of ’n veelvoud van drie is nie, die getal naaste aan ’n derde, maar nie minder nie as ’n derde, jaarliks by die algemene jaarvergadering af. direkteure mag hulself vir ’n verdere termyn herkiesbaar stel. biografiese inligting van die direkteure van die maatskappy verskyn op bladsy 14 en 15 van die geïntegreerde jaarverslag.
gewone besluite nommers 8 – 11 Aanstelling van lede van die oudit-en-risikokomiteeIngevolge die bepalings van artikel 94(2) van die maatskappywet, moet ’n publieke maatskappy by elke algemene jaarvergadering ’n ouditkomitee aanstel wat uit ten minste drie lede bestaan. ’n kort curriculum vitae van elk van die onafhanklike nie-uitvoerende direkteure wat voorgestel word vir aanstelling tot die oudit-en-risikokomitee verskyn op bladsy 14 en 15 van die geïntegreerde jaarverslag. soos blyk uit die curricula vitae van hierdie direkteure, het hulle almal akademiese kwalifikasies of ondervinding in een of meer van die volgende gebiede, naamlik ekonomie, regte, korporatiewe bestuur, finansies, rekeningkunde, handel, nywerheid, openbare betrekkinge of menslike hulpbronne.
spesIale beslUIte
spesiale besluit nommer 1Goedkeuring van direkteure se vergoedingIngevolge die bepalings van artikel 66(9) van die maatskappywet mag vergoeding slegs betaal word aan direkteure vir hulle dienste as direkteure ooreenkomstig ’n spesiale besluit aanvaar deur die aandeelhouers binne die voorafgaande twee jaar.
spesiale besluit nommer 2Algemene magtiging vir die terugkoop van aandeledie jaarlikse hernuwing van dié magtiging word ingevolge die bepalings van die noteringsvereistes van die beurs bedryf deur die jse beperk (noteringsvereistes) vereis. die bestaande goedkeuring aan die direkteure verval by die eerskomende algemene jaarvergadering, tensy dit hernu word.
spesiale besluit nommer 3Algemene magtiging vir verlening van finansiële bystand aan verwante en onderling verwante maatskappye en korporasiesdie algemene magtiging word aan die direkteure verleen ten einde hulle in staat te stel om, onderhewig aan die bepalings van artikel 45 van die maatskappywet, die maatskappy te magtig om finansiële bystand te verleen aan verwante en onderling verwante maatskappye en korporasies van die maatskappy.
volmagvorm
(geïnkorporeer in die republiek van suid-afrika)
(registrasienommer 1968/006415/06)
(aandelekode: rem IsIn: Zae000026480)
(die maatskappy)
HIERDIE VOLMAGVORM IS SLEGS VIR GEbRuIK DEuR:
1. GEREGIStREERDE AANDEELHOuERS WAt NOG NIE HuLLE REMGRO bEPERK GEWONE AANDELE GEDEMAtERIALISEER HEt NIE; EN
2. GEREGIStREERDE AANDEELHOuERS WAt REEDS HuLLE REMGRO bEPERK GEWONE AANDELE GEDEMAtERIALISEER HEt EN IN “EIE NAAM“ GEREGIStREER IS IN DIE MAAtSKAPPY SE ONGESERtIfISEERDE SEKuRItEItEREGIStER.*
* sien verduidelikende aantekening 3 op die keersy hiervan.
vir voltooiing deur bogenoemde geregistreerde aandeelhouers wat gewone aandele van die maatskappy hou (aandeelhouer) en welke aandeelhouers nie die 2014 algemene jaarvergadering van die maatskappy wat op dinsdag, 25 november 2014, om 10:30 in die konferensiesentrum, erinvale estate Hotel & spa, lourensfordweg, somerset-Wes, 7130, gehou word (die algemene jaarvergadering) kan bywoon nie.
ek/ons ________________________________________________________________________________________________________________
die houer/s van ___________________________ gewone aandele in die maatskappy, stel hiermee (verwys na aanwysing 1 op die keersy)
1. ______________________________________________________________________________________ of, by ontstentenis van hom/haar,
2. ______________________________________________________________________________________ of, by ontstentenis van hom/haar,
3. die voorsitter van die algemene jaarvergadering, as my/ons gevolmagtigde aan om namens my/ons die algemene jaarvergadering van die maatskappy by te woon en daar, of by enige verdaging daarvan, namens en ten behoewe van my/ons te praat, te stem, of buite stemming te bly soos volg (verwys na aantekening 2 en aanwysing 2 op die keersy):
dui aan met ’n “X“ of vul aantal stemme in(een stem per gewone aandeel)
Gewone besluite ten gunste van teen buite stemming1. goedkeuring van finansiële jaarstate2. Heraanstelling van ouditeur3. verkiesing van direkteur – mnr l Crouse4. verkiesing van direkteur – mnr p k Harris 5. verkiesing van direkteur – dr e de la H Hertzog6. verkiesing van direkteur – mnr n p mageza7. verkiesing van direkteur – mnr p j moleketi8. aanstelling van lid van die oudit-en-risikokomitee –
mnr n p mageza
9. aanstelling van lid van die oudit-en-risikokomitee – mnr p j moleketi
10. aanstelling van lid van die oudit-en-risikokomitee – mnr F robertson
11. aanstelling van lid van die oudit-en-risikokomitee – mnr H Wessels
Spesiale besluite1. goedkeuring van direkteure se vergoeding2. algemene magtiging vir die terugkoop van aandele3. algemene magtiging vir verlening van finansiële bystand aan
verwante en onderling verwante maatskappye en korporasies
geteken te _________________________________________________ op __________________________________________________ 2014
Handtekening/e _________________________________________________________________________________________________________
bygestaan deur _________________________________________________________________________________________________________(waar van toepassing)
Lees asseblief die aantekeninge en aanwysings op die keersy hiervan.
aantekenInge1. ’n aandeelhouer wat geregtig is om die algemene jaarvergadering by te woon en daarop te stem is geregtig om een of meer
gevolmagtigdes te benoem om die algemene jaarvergadering in sy/haar plek by te woon en te praat en te stem. ’n gevolmagtigde
hoef nie ’n geregistreerde aandeelhouer van die maatskappy te wees nie.
2. by stemming by wyse van ’n opsteek van hande, is elke persoon wat teenwoordig is en geregtig is om stemregte uit te oefen,
geregtig op een stem, ongeag die aantal stemme wat daardie persoon andersins geregtig sou wees om uit te oefen. by stemming
per stembrief, is elke houer van gewone aandele geregtig op een stem per gewone aandeel gehou en elke houer van b gewone
aandele is geregtig op 10 stemme per b gewone aandeel gehou.
3. eie naam geregistreerde aandeelhouers is aandeelhouers wat gekies het om nie aan die Uitreiker-geborgde genomineerde
program deel te neem nie en vir Computershare beperk aangestel het as hul sentralesekuriteitebewaarplek-deelnemer
(Csdp) met die uitdruklike instruksie dat hul ongesertifiseerde aandele in hulle eie naam in die elektroniese ongesertifiseerde
sekuriteiteregister geregistreer moet word.
aanWYsIngs vIr dIe ondertekenIng en InleWerIng van dIe volmagvorm1. ’n aandeelhouer mag die naam van ’n gevolmagtigde of die name van twee alternatiewe gevolmagtigdes van die aandeelhouer
se keuse invul in die spasie/s voorsien op die keersy met of sonder die deurhaling van “die voorsitter van die algemene
jaarvergadering“, maar enige sodanige deurhaling moet deur die aandeelhouer geparafeer word. Indien hierdie spasie/s
oopgelaat word, sal die volmag uitgeoefen word deur die voorsitter van die algemene jaarvergadering. die persoon wie se naam
eerste op die volmagvorm verskyn en wat aanwesig is by die algemene jaarvergadering is geregtig om as gevolmagtigde op te
tree met uitsluiting van die persone wie se name daarna volg.
2. ’n aandeelhouer moet sy/haar stemopdragte aan die gevolmagtigde aandui deur ’n “X“, of die aantal stemme wat die aandeel-
houer wil uitoefen, in die toepaslike spasies op die keersy in te vul. by gebrek hieraan sal dit geag word dat die gevolmagtigde
by die algemene jaarvergadering mag stem of buite stemming bly soos hy/sy goeddink ten opsigte van al die stemme waarop
die aandeelhouer geregtig is. ’n aandeelhouer of sy/haar gevolmagtigde is nie verplig om al sy/haar stemme te gebruik nie,
maar die totaal van stemme wat uitgeoefen word, of dié ten opsigte waarvan daar buite stemming gebly word, mag nie die totale
aantal stemme oorskry waarop die aandeelhouer of sy/haar gevolmagtigde geregtig is nie.
3. ’n minderjarige moet bygestaan word deur sy/haar ouer of voog tensy dokumente, wat sy/haar regsbevoegdheid staaf, gelewer
word of reeds by die oordragsekretaris aangeteken is.
4. ten einde geldig te wees moet voltooide volmagvorms ingelewer word by die maatskappy se oordragsekretaris, Computershare
Investor services eiendoms beperk, marshallstraat 70, johannesburg, 2001, suid-afrika, of kan gepos word aan die oordrag-
sekretaris by posbus 61051, marshalltown, 2107, suid-afrika, om hulle te bereik nie later as vrydag, 21 november 2014, om 10:30
(suid-afrikaanse tyd) nie.
5. persone wat die volmagvorm in ’n verteenwoordigende hoedanigheid onderteken, moet dokumentêre bewys van sodanige
magtiging aan die volmagvorm heg, tensy dit reeds by die oordragsekretaris aangeteken is, of die voorsitter van die algemene
jaarvergadering daarvan afstand gedoen het.
6. die voltooiing en inlewering van hierdie volmagvorm sal nie die betrokke aandeelhouer belet om, indien hy/sy so sou verkies,
die algemene jaarvergadering by te woon en self daar te praat en te stem in die plek van die gevolmagtigde wat deur hom/haar
aangewys is nie.
7. die aanstelling van ’n gevolmagtigde ingevolge hierdie volmagvorm is herroepbaar ingevolge die bepalings van artikel 58(4)(c)
saamgelees met artikel 58(5) van die maatskappywet (no. 71 van 2008) soos gewysig, en ’n aandeelhouer mag gevolglik hierdie
volmagaanstelling herroep deur dit skriftelik te kanselleer, of deur ’n latere teenstrydige aanstelling van ’n gevolmagtigde te
maak, en die lewering van ’n afskrif van die herroepingsinstrument aan die gevolmagtigde en die maatskappy.
8. geen parawe is nodig wanneer blanko spasies op hierdie volmagvorm voltooi word nie. enige wysigings of veranderings wat aan
hierdie volmagvorm aangebring word, moet deur die ondertekenaar/s geparafeer word.
9. die voorsitter van die algemene jaarvergadering mag enige volmagvorm wat nie in ooreenstemming met hierdie aantekeninge
voltooi is nie, aanvaar indien hy tevrede is rakende die wyse waarop die aandeelhouer wens te stem.
ontwerp en versorg deur greymatter & Finch
Hierdie verslag is op trucard 0 matt recycled en sappi triple green silk gedruk.
trucard is FsC®-gesertifiseerde voorraad wat van 50% suiwer vesel (100% elementêr chloorvry) en 50% herwonne naverbruiksafval gemaak is. triple green word in suid-afrika vervaardig, en 60% van die pulp wat gebruik word in die vervaardiging van die papier is suikerrietvesel – die oorblywende materiaal nadat rusuiker uit die riet onttrek is. die bleikproses is elementêr chloorvry. die oorblywende pulp wat in die vervaardigingsproses gebruik word, bestaan uit houtvesel van volhoubare en internasionale gesertifiseerde woude.
GREYMATTER & FINCH # 8110
w w w . r e m g r o . c o m
re
mg
ro
be
pe
rk
20
14
ge
ïnt
eg
re
er
de
jaa
rv
er
sla
g