RÈN KỸ NĂNG VIẾT CHÍNH TẢ CHO HỌC SINH YẾU LỚP 3

Rèn kĩ năng viết chính tảcho học sinh yếu khối lớp 3

*************

A-/ Phần mở đầu  :

I-/ Bối cảnh của đề tài :            - Nói chung từ một tác phẩm văn học hoành tráng cho đến một tác phẩm  tầm thường , bao giờ trong đó cũng chứa đựng một điểm chính làm cốt lõi là lỗi chính tả            -  Mặc khác phân môn chính tả là một trong những phân môn Tiếng Việt ở tiểu học, dạy cho học sinh tri thức và kĩ năng chính tả,phát triển năng lực sử dụng kĩ năng viết vào hoạt động giao tiếp.

-   Chữ viết là kí hiệu bằng hình ảnh thị giác(các hình nét)ghi lại tiếng nói.

-   Chữ viết là một phát ngôn quan trọng của con  người.Trẻ em đến tuổi đi học thường bắt đầu quá trình học tập bằng việc học chữ.

-   Ở giai đoạn đầu (bậc tiểu học) trẻ tiếp tục hoàn thiện năng lực tiếng nói mẹ đẻ.Từ đó bắt đấu dạy cho các em học chữ.Muốn đọc thông viết thạo trẻ phải được học chính tả.            - Qua đó đề tài chính là nơi mà bản thân muốn  gởi gắm tâm tư , cảm xúc tới người xem . Tùy rung động , tùy xu hướng , tùy lúc , tùy nơi mà bản thân  của mỗi người sẽ đưa những suy nghĩ  vào một đề tài thích hợp cho mỗi bài viết  của mình  .

II-/ Lý do chon đề tài :             Qua 2 năm  giảng dạy ở khối lớp 3, bản thân nhận thấy học sinh còn viết sai nhiều lỗi chính tả nhất là ở những em học yếu từ đầu năm học, thậm chí còn có cả ở học sinh khá , giỏi . Ở  năm học vừa qua  từ những đức kết kinh nghiệm của bản thân phần nào khắc phục những khó khăn ấy đến cuối năm những học sinh yếu không còn  tình trạng viết sai chính tả nữa đạt từ mức chuẩn kiến thức trở lên , học sinh khá giỏi đều đạt điểm 10. trong  năm  học này tôi đã thực hiện từ đầu năm học hiệu quả một cách đáng kể  . Nên tôi quyết định chọn đề tài: Rèn kĩ năng viết chính tả cho học sinh lớp yếu  .

III-/ Phạm vi và đối tượng nghiên cứu:          1.Phạm vi nghiên cứu:Từ những đúc kết kinh nghiệm của bản thân về :          -Rèn cho học sinh, học  yếu viết đúng phân môm chính tả ở khối lớp 3 nói riêng   và ở tiểu học nói chung .

       2 .Đối tượng nghiên cứu:          -Học sinh lớp ba Trường tiểu học Phú Hiệp  Năm học 2010 – 2011và 2011-2012

IV-/ Những điểm mới trong kết quả nghiên cứu :

-         Một là khắc phục được nhanh chống những lỗi sai của học sinh khi viết chính tả .

-         Giúp học sinh ham thích học môn chính tả để đạt được điểm cao .-         Phần nào tránh mất thời gian của tiết học .-         Giúp giáo viên thoải mái về tâm lý trong giảng dạy …

B-/ Phần nội dung :

I-/Cơ sở lí luận :Các nguyên tắc chính tả không tách rời các nguyên tắc dạy học

tiếng Việt .Chính tả là phân môn có tính chất công cụ,tính chất thực hành làm cơ sở cho việc dạy học các phân môn khác của tiếng Việt.Cùng với phân  môn tập Viết , chính Tả cung cấp kiến thức và hoàn thiện kĩ năng tạo ra hình thức vật chất biểu hiện ngôn ngữ trong hoạt động giao tiếp .Mục đích của dạy chính tả là rèn luyện khả năng “đọc thông ,viết thạo”,chủ yếu là viết đúng chuẩn mực và dạng thức viết của ngôn ngữ.

Khi tập nói và  đi học trẻ em mới sử dụng ngôn ngữ ở dạng thức nói.Hệ thống ngữ âm hệ thống từ vựng và hệ thống ngữ pháp của tiếng mẹ đẻ được hình thành ở trẻ em Việt Nam một cách tự nhiên, tự phát và vô thức , thông qua dạng thức nói.

Bước vào bậc tiểu học, trẻ em mới bắt đầu học chữ tiếp xúc với dạng viết của ngôn ngữ .Để nắm chắc dạng thức viết (biết viết ,biết đọc chữ viết)trẻ em phải học chữ,viết chữ và học chính tả.

Hệ thống chữ viết và hệ thống qui tắt chính tả được hình  thành ở trẻ em qua con đường học vấn một cách tự giác và có ý thức .

Khi viết chữ trình độ tư duy và ngôn ngữ của trẻ em sẽ có một bước phát triển nhảy vọt ; từ tư duy cụ thể trực quan và cảm tính , trẻ em tiến đến tư duy khái quát từu tượng và lí tính , hoạt động ngôn ngữ của trẻ em phát triển , khả năng và lĩnh vực giao tiếp mở rộng .

Hệ thống chữ viết và hệ thống chính tả đối với học sinh cấp tiểu học là tri thức mới mẽ . Nắm bắt được nội dung kí hiệu của hệ thống chữ viết , học sinh có phương tiện tiếp thu , lĩnh hội tri thức khoa học tự nhiên và xã hội , hình thành những phẩm chất có văn hóa .

 Dạy chính tả dựa vào trình độ phát triển ngôn ngữ của trẻ em , tức là trên cơ sở trình độ trẻ em nắm và sử dụng dạng thức nói (hệ thống ngữ âm và các hệ thống bộ phận cấu thành ngôn ngữ ).Ở độ tuổi khác nhau nguồn gốc dân tộc và địa bàn cư trú khác nhau,với những ảnh hưởng tiếp

xúc văn hóa trong các cộng đồng có nét riêng ,trình độ nắm và sử dụng dạng thức nói của học sinh ở từng lớp và từng cấp tiểu học không đồng đều .Do đó nội dung hình thức yêu cầu dạy chính tả đề ra phải sát hợp với từng đối tượng .

II-/Thực trạng của vấn   đề  :             Thực trạng là ở học sinh tiểu học các em viết chính tả còn sai rất nhiều , có phải là do ở tiểu học việc nhận dạng chữ viết của cá em còn gặp khó khăn hay do các em chưa đọc thông thạo chữ  . Để giúp các em nắm vững một số qui tắc chính tả , từ đó các em viết không còn sai như trước .

III-/ Các biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề :               Mặc dù các em đã đọc thông viết thạo nhưng các em chưa nắm được những qui tắc thì việc viết chính tả của các em còn gặp khó khăn rất nhiều.Dưới đây là những nguyên tắc dạy chính tả:

1.  Nguyên tắc dạy chính tả gắn với việc phát triển tư duy:

                 Phát triển tư duy cho học sinh gắn với sự hướng dẫn của giáo viên trong quá trình dạy học nhằm đảm bảo kết quả việc tiếp thu và vận dụng lí thuyết vào hoạt động thực tiễn . Khi phân tích luyện tập , sửa chữa hoặc cung cấp kiến thức mới cần tiến hành theo một số thao tác tư duy để kích thích hứng thú tìm hiểu , giúp học sinh nắm chắc các hiện tượng và tìm ra cách giải quyết đúng đắn các hiện tượng đó.Tránh áp đặt máy móc những qui tắt mà học sinh chưa được gợi mở suy nghĩ để thực hiện một cách tự giác.Trong quá trình dạy chính tả, giáo viên thường xuyên dẫn dắt học sinh chiếm lĩnh các qui tắt chính tả và ghi nhớ áp dụng vào việc viết văn bản bằng thao tác hệ thống tư duy hợp lí. Qua đó giáo viên cần phải nắm vững các quy tắc chính tả ,ví dụ : * Quy tắc ghi phụ âm đầu :         a) Quy tắc viết k,c,q :/k/ được ghi bằng ba hình thức khác nhau nhưng phổ biến nhất là bằng chữ cái c , ngoại trừu một số trường hợp sau đây :- Trước nguyên âm i , e, ê , ví dụ : kỉ niệm ,  thước kẻ , truyện kể , kiên cố , ngày kia…- Trước âm đệm u được ghi bằng q : ví dụ : quả , quan , quên , quy ...           b) Quy tắc viết g , gh :- Trước các nguyên âm i , e , ê và iê , phụ âm (  gờ ) ghi bằng gh , ví dụ : ghi , ghế , ghé …- phụ âm ghi bằng g trong các trường hợp còn lại         c) Quy tắc viết ng, ngh- Trước các nguyên âm i , e , ê và iê ,( phụ âm ng ) ghi bằng ngh ví dụ : nghĩ , nghỉ , nghe , nghệ nghiêng.

- Ghi bằng  ng trong các truờng hợp còn lại …*   Quy tắc viết d , g , gi  : trong trường hợp này ta cần nhớ nghĩa và cách viết tương ứng . Trong trường hợp còn lại cần phải tra cứu tự điển chính tả :a) Những từ có phụ âm đầu phân vân giữa d hay gi  : - nếu thấy có biến thể tr thì ta viết là gi .- nếu thấy có biến thể nh thì ta viết là d .Ví dụ :     giả / trả , giai / trai , giao / trao ,…               Dàu / nhàu , dòm / nhòm , dện , nhện …

-         Đại bộ phận khác , muốn xác định viết đúng phải dựa vào sự đối lập về nghĩaVí dụ :  Gia : có nghĩa là tăng thêm ( gia hạn , tăng gia , gia vị ,…) Gia : nhà ( gia đình , gia trưởng , gia tài …)Da : lớp da bọc ngoài thân thể người và vật ( da dẻ ,da thịt , da trời ,…)*Quy tắc viết âm dệm u , o :   - u viết sau chữ  q : quang , quân…như  đã nêu trên .- u trước các nguyên âm â , ê , y , yê , ya: phụ huynh , hoa huệ , dấu huyền , trời khuya, uyên ương ,… - o trước các nguyên âm a, ă ,e : khoa , khoan , khoăn , khoe ,…    * Quy tắc viết một số nguyên âm làm âm chính : - Nguyên âm a , ă khi đứng trước y và u , nód được viết là a . Ví dụ : đỏ au , tay chân , ( so sánh với :  ao làng , ai oán ) .- Quy tắc viết nguyên âm đôi : iê , uô , ươ : ie , ye ,ia , ya - Viết ie liền sau âm đầu trước âm cuối : ví dụ : chiến công , tiên tiến ,… - Viết ye sau âm đệm , mở đầu tiếng , trước âm cuối : tuyên truyền , thuyền quyên , niêm yết ,…- Viết ia  sau phụ âm đầu không có âm cuối : chia phần , tứ phía , cây mía ,…Viết ya  sau âm đệm , không có âm cuối : trời khuya ,…

-         ua , uô :-         Viết ua khi không có âm cuối : : của cải , mua chuộc ,…-         Viết uô khi có âm cuối : suối tiên , muôn trùng ,…-         Viết ưa , ươ :-         Viết ưa khi không có âm cuối : lưa thưa , mưa móc ,…-         Viết ươ khi có âm cuối : yêu nước , thương nòi ,…-         Quy tắc viết nguyên âm i , có thể được viết bằng  i , y :-         Viết i sau âm đầu : bình minh , bi quan , …-         Viết y sau âm đệm : quy hoạch , bi luỵ , luỹ hoa ,…-         Khi nguyên âm i đứng một mình thì i đối với từ thuần việt ỉ eo , ì ạch ; viết

y đối với từ gốc Hán : y tá ,ý kiến ,…

* Ngoài ra còn có một số quy tắc ghi thanh điệu ; quy tắc viết hoa  theo Quyết định  số 07 /2003 /QĐ – BGD& ĐT ngày 13/3/ 2003 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo .Ví dụ : tên người và tên địa danh              Hồ Chí Minh , Trần Hưng Đạo ,… Phú Tân , An Giang ,…

2. Phương pháp chữa các lối chính tả thông thường :Trong thự tế , lỗi chính tả rất đa dạng . Để khắc phục lỗi chính tả ,

tập phát âm đúng . Phát âm đúng được hiểu là phát âm theo chuẩn . Có phát âm đúng thì mới viết đúng . Vì chính tả tiếng Việt là chính tả ghi âm . Tuy nhiên , đây là yêu cầu rất khó thực hiện do cách phát âm của mỗi em học sinh . Các em có luyện tập trước và cố nhớ từng chữ một . Nhiều trường hợp chính tả khó quy về quy tắc mẹo . Bởi vậy , cách tốt nhất là phải kiên trì , nhẫn nại học và nhớ từng trường hợp . Sau đây , bản thân chỉ đề cập đến một số lỗi chính tả  tiêu biểu để có thể sửa sai cho các em . Chia làm ba loại : Các lỗi về dấu thanh , các lỗi về vần và các lỗi về phụ âm đầu

                                     Ngoài ra,  muốn viết đúng chính tả các em còn phải nắm vững cấu tạo của âm tiết . Âm tiết trong tiếng Việt là một tổ hợp âm thanh có tổ chức chặt chẽ được biểu thị sơ đồ sau:

Thanh

Âm đầuVần

Âm  đệm Âm chính Âm cuối

                        - Vần là một khối rất chặt.                        - Thanh phủ trùm lên đầu các phần âm đầu và vần.                        - Thanh và vần kết hợp rất chặt chẽ. Ví dụ chỉ có âm chính thôi cũng thành tiếng được, như ô (dù) - gồm có: Âm chính + thanh ngang.

                        Từ những lý do trên bản thân tôi thấy học sinh lớp 3 ở lớp mình thường mắc những lỗi chính tả như sau:

2 . .Mô tả lỗi sai:            2.1/ Sai âm đầu:

                        Tr – ch  : Thống kê 22 bài của học sinh thấy có 05 em - chiếm 23 % viết sai tr thành ch.                        Ví dụ như em Thuỳ Dương  lớp 3B viết bài tập 2a trang 56 SGK TV3 tập1 :

“Mình chòn , mũi nhọn.Trẳng phải bò châu   .

Uống nước ao sâuLên cày ruộng cạn .”

   * Trong trường hợp này giáo viên phải nắm  chắc để hướng dẫn học sinh :

SKKN: Dạy tập viết lớp 2, Vũ Xuân Hải

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VŨNG TÀU

TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN THỊ MINH KHAI

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: MỘT VÀI KINH NGHIỆM DẠY TẬP VIẾT LỚP 2

Người thực hiện: VŨ XUÂN HẢI

Giáo viên: lớp 2

Năm học 2006 – 2007Mục lục

 [ẩn]

1   PHẦN I:LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

2   PHẦN II: PHẠM VI ĐỀ TÀI

3   PHẦN III: THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN

4   PHẦN IV: BIỆN PHÁP THỰC HIỆN

5   PHẦN V: KẾT QUẢ

6   PHẦN VI: BÀI HỌC KINH NGHIỆM – KẾT LUẬN - ĐỀ XUẤT

7   TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHẦN I:LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Đi học là một bước ngoặt lớn trong đời trẻ. Năm đầu tiên cắp sách đến trường, trẻ vô

cùng bỡ ngỡ với việc chuyển hoạt động chủ đạo từ vui chơi sang học tập. Người ta

thường nói: Một trong những hạnh phúc lớn nhất của trẻ là được đến trường, được học

đọc, học viết. Bởi vậy vấn đề rèn luyện chữ viết cho học sinh Tiều học là vô cùng quan

trọng và cấp thiết bởi chữ viết của học sinh, đặc biệt là của học sinh đầu cấp Tiểu học

đặt nền móng cơ bản cho toàn bộ quá trình học tập, rèn luyện cho học sinh những

phẩm chất đạo đức tôt như: tinh thần kỷ luật, tính cẩn thận và óc thẩm mĩ. Cố vấn

Phạm Văn Đồng đã nói: “Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết người. Dạy cho học

sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận,

lòng tự trọng đối với mình cũng như với thầy và bạn đọc bài vở của mình...”

Tính đến nay, Bộ Giáo Dục đã nhiều lần ban hành những quy định về thay đổi chữ viết

ở Tiểu học. Sau nhiều lần thay đổi, chúng ta lại quay trở về vơi mẫu chữ mềm mại,

thanh gọn trước kia nhằm giúp học sinh viết chữ đẹp và có thẩm mĩ hơn. Tuy nhiên,

sau mỗi lần thay đổi như vậy lại có những điều làm được và chưa làm được. Thực

trạng chữ viết của học sinh hiện nay còn xấu và thiếu chính xác. Các em còn viết sai,

viết quá chậm hay có những học sinh viết tốt, nhanh, làm tính giỏi nhưng viết quá xấu,

trình bày không sạch sẽ, rõ ràng thì không thể trở thành một học sinh giỏi toàn diện

được. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học Tiếng Việt nói riêng và các

môn học khác nói chung. Là một gioá viên dạy lớp 2, tôi nhận thấy Tập viết là một trong

những phân môn có tầm quan trọng đặc biệt. Việc rèn luyện kỹ năng viết chữ cho học

sinh, nhất là học sinh lớp 1, lớp 2 lại càng quan trọng hơn. Vậy nên, tôi rất muốn giảng

dạy môn Tập viết thật tốt để học sinh viết đẹp hơn, sạch hơn và cẩn thận hơn. Đó cũng

là nhằm nâng cao chất lượng dạy- học ở Tiểu học nói chung và dạy – học chữ viết nói

riêng.

Chính vì vậy thấy được tầm quan trọng của môn tập viết, tôi đa đi sâu tìm hiểu, học hỏi

và nghiên cứu ra những yếu tố biện pháp giúp học sinh viết chữ đẹp , mong các em trở

thành những con người phát triển toàn diện, có ích cho đất nước.

PHẦN II: PHẠM VI ĐỀ TÀI

1. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:

Qua đề tài này, tôi muốn góp phần nhỏ vào việc nâng cao chất lượng dạy học môn Tập

viết để tìm ra phương pháp giúp giáo viên rèn luyện cho học sinh lớp 2 viết đẹp hơn,

đặc biệt chữ hoa tốt hơn.

2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:

Học sinh lớp 2B và học sinh khối 2 – Trường tiểu học NGUYỄN THỊ MINH KHAI - TP.

VŨNG TÀU

3. THỜI GIAN NGHIÊN CỨU: 3 NĂM

Năm học: 2003 – 2004

Năm học: 2004 - 2005

Năm học: 2005 – 2006

PHẦN III: THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN

1. THUẬN LỢI:

Trong những năm trở lại đây, việc rèn luyện chữ viết cho học sinh Tiểu học được

Bộ Giáo Dục, Sở Giáo Dục, Phòng Giáo Dục, đặc biệt là Ban giám hiệu, các thầy

cô và các bậc phụ huynh rất quan tâm. Chính vì thế, mục tiêu rèn chữ cho học

sinh lớp 1 cũng như lớp 2 được đặt lên hàng đầu.

Mỗi giáo viên được trang bị bộ chữ dạy Tập viết.

Giáo viên được tham dự những chuyên đề về Tập viết và các cuộc thi “Viết chữ

đẹp”, “Triển lãm vở sạch chữ đẹp”...để học hỏi và trau dồi kiến thức, trau dồi kinh

nghiệm.

Hàng tuần, học sinh đều có thêm tiết học để luyện viết thêm.

Nội dung các bài Tập viết rõ ràng, phù hợp và cụ thể. Đặc biệt, học sinh còn được

luyện thêm về cách viết chữ nghiêng.

2. KHÓ KHĂN:

Vở Tập viết của học sinh còn mỏng nên rất dễ bị nhoè.

Trình độ học sinh không đồng đều nên gặp nhiều khó khăn trong việc kèm các

cháu học tập, đặc biệt là trong môn Tập viết.

PHẦN IV: BIỆN PHÁP THỰC HIỆN

I. NHỮNG CĂN CỨ:

1. Vị trí môn Tập viết ở Tiểu học (như đã trình bày ở phần I)

2. Khả năng viết chữ và thực trạng dạy Tập viết của giáo viên Tiểu học hiện nay: Về cơ

bản, giáo viên Tiểu học chữ viết đạt chuẩn theo mẫu. Tuy nhiên tỷ lệ giáo viên viết chữ

đẹp chưa cao. Có những giáo viên còn viết theo thói quen của mình. Việc chuẩn bị cho

một giờ dạy Tập viết của giáo viên cũng như việc cho điểm và nhận xét trong vở học

sinh cũng chưa được chu đáo mà việc dạy Tập viết của giáo viên ở các lớp Tiểu học

phải được tiến hành theo hai khâu cơ bản sau:

Soạn giáo án Tập viết:

Thực hiện giáo án trong giìơ dạy trên lớp.

Nhận thức của người lãnh đạo và người dạy về vai trò của môn Tập viết chưa sâu sắc.

Trong môn Tiếng Việt, chưa thực sự coi trọng phân môn Tập viết như các phân môn

Tập đọc, Luyện từ và câu... Vì thế, chưa tạo được sự hững thú khi dạy và học các phân

môn này. ở trong một số trường khi đi kiểm tra, giáo án Tập viết vẫn còn một số giáo

viên chưa hướng dẫn học sinh một cách cơ bản và tỉ mỉ về việc viết chữ đúng mấu,

chưa kết hợp nhần nhuyễn việc dạy viết chữ với việc dãy nghĩa của từ, chưa hướng

dẫn học sinh cách trình bày theo từng loại văn bản (thơ, văn xuôi).

II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP:

Bước vào tiếp xúc với chương trình lớp 2, việc rèn luyện chữ cho các em viết phải thật

cẩn thận, đúng và đẹp là điều mà tôi đã suy nghĩ rất nhiều. Vì vậy, tôi đã nghiên cứu,

học hỏi đồng nghiệp để đưa ra những biện pháp giúp học sinh viết chữ đẹp. Sau đây là

một số suy nghĩ và việc mà tôi đã làm:

1. Những điều kiện về cơ sở vật chất:

Anh sáng phòng học, bảng lớp, bàn ghế của học sinh:

Đây là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc viết chữ và sức khoẻ của học

sinh. Hiện nay hầu hết các trường Tiểu học trong nội thành đều đảm bảo các yêu cầu

cơ bản, nhất là đối với trường tôi – một trường tiên tiến xuất sắc cấp thành phố nhiều

năm. Anh sáng theo tiêu chuẩn học đường có bảng chống loá, có dòng kẻ rõ ràng, bàn

ghế đúng kích cỡ tiêu chuẩn đối với học sinh cấp lớp 2.

Đồ dùng học tập của học sinh:

Từ loại bút và mực thích hợp đến cách chọn vở, chọn bảng và phấn viết cũng được tôi

lưu tâm đến. Hướng dẫn học sinh, phụ huynh tìm mua cho các em những quyển vở có

đường kẻ tin đều, rõ ràng và khi viết không bị nhoè mực. Được sự ủng hộ từ phía nhà

trường, có vở của nhà trường được sản xuất với chất lượng cao, giấy không bị thấm

mực. Đối với vở tập viết có nhãn vở, có tờ lót tay khi viết để thấm mồ hôi ở tay ra giấy

trong mùa hè, mùa thu.

Thực tế dạy viết hiện nay cho thấy sử dụng bảng con trong việc rèn chữ cho học sinh,

đặc biệt là học sinh lớp 1 vẫn là tối ưu nhất. Có nhiều học sinh được bố mẹ mua cho

bảng làm chất liệu mêca màu trắng, dùng bút dạ viết bảng. Dùng loại bảng và bút này

có nhiều hạn chế: bảng trơn, học sinh viết không chủ động, mực ra đậm nhạt không

đều, khi xoá dễ gây bẩn, mất vệ sinh. Hơn nữa, do bút to quá cỡ tay cầm bút của học

sinh khiến các em khó điều khiển ngòi bút khi viết chữ.

Cho nên trong buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi đưa ra những quyển vở, bút chì, bút

mực để phụ huynh tham khảo. Riêng bảng con thì tôi thống nhất toàn lớp để tránh tình

trạng của em này thì có ô to, bảng của em kia thì có ô nhỏ sẽ gây khó khăn khi dạy Tập

viết.

2. Sử dụng các đồ dùng trực quan khi dạy học Tập viết:

2.1 Những đồ dùng dạy Tập viết hiện nay:

Trong luyện viết cho học sinh thì đồ dùng trực quan có tác dụng không nhỏ, nó hỗ trợ

và là phương tiện giúp cho việc luyện viết của học sinh. Những đồ dùng này nhằm mục

đích là giúp học sinh khắc sâu những biểu tượng về chữ viết, có ý thức viết đúng mẫu

và tạo không khí sôi nổi, phấn chấn trong quá trình dạy viết chữ theo hướng “Đổi mới

phương pháp dạy học”. Đồ dùng trực quan có thể sử dụng trong quá trình dạy bài mới,

luyện tập hoặc củng cố bài học.

Mẫu chữ trong khung chữ phóng to theo bảng mẫu chữ hiện hành treo trên lớp.

Bảng mẫu chữ cần cố định thường xuyên để giáo viên có thể chủ động sử dụng

khi cần thiết không chỉ trong giờ Tập viết mà ngay trong cả những môn học khác

khi có học sinh viết chưa đúng mẫu chữ.

Bộ mẫu chữ in theo quy định cho giáo viên.

2.2 Đồ dùng tự làm đạt hiệu quả trong việc dạy - học Tập viết:

Để việc dạy Tập viết có hiệu quả, giáo viên có thể nghiên cứu tự làm các loại đồ dùng

trực quan rất hữu ích cho việc dạy học Tập viết như: chữ mẫu phần từ ứng dụng để

học sinh nhìn rõ cách viết, điểm đặt bút từ đâu đến đâu để viết cho liền mạch và giúp

cho thao tác của giáo viên được nhanh hơn.

Hay loại đồ dùng tự làm cũng rất tiện lợi cho các loại bảng con có đính nam châm ở

sau để viết trực tiếp lên bảng cho học sinh lên viết để học sinh ngồi dưới dễ dàng nhận

xét.

a) Đồ dùng lật từng trang hiện ra từng nét (dùng để phân tích chữ mẫu):

Mục đích sử dụng của đồ dùng: Giúp học sinh nắm rõ cấu tạo, kích thước của con

chữ:

- Cấu tạo gồm những nét nào?

- Kích thước cao, rộng bao nhiêu ô?

Cách làm đồ dùng:

- Giấy bìa cứng khổ A4 (1 tờ).

- Các tờ nhựa trong khổ A4 (số lượng tuỳ thuộc vào số nét chữ trong con chữ).

- Giấy đề can màu đỏ để cắt từng nét chữ rồi dàn lên từng tờ nhựa trong.

- Một đến hai gáy xoắn bằng nhựa mềm để đóng các tờ nhựa trong lại.

- Màu dạ để kẻ ô vuông lên tờ bìa cứng.

Cách sử dụng: Dùng trong phần

giảng bài mới: Viết chữ hoa, chữ

thường:

- Giáo viên dùng que chỉ chỉ vào từng nét chữ trên trang nhựa cứng.

- Giáo viên nói đến nét nào thì lật từng nét ấy minh họa cho học sinh nhìn rõ.

- Giáo viên giới thiệu xong nét nào, yêu cầu học sinh nhắc lại tên nét chữ ấy và giáo viên chốt lại bằng câu hỏi:

“Để hoàn thành một con chữ thì các con cần viết mấy nét và đó là những nét nào?”

Tác dụng của

đồ dùng:

- Giúp giáo viên truyền đạt kiến thức cho học sinh một cách rõ ràng, dễ hiểu, sinh động, hấp dẫn.

- Giúp học sinh nắm rõ cấu tạo, kích thước của con chữ cần viết.

- Giáo viên cũng có thể dùng đồ dùng này hướng dẫn học sinh cách viết một con chữ hoàn chỉnh.

V

í

d

ụ

:

T

r

o

n

g

b

à

i

T

ậ

p

v

i

ế

t

“

C

h

ữ

h

o

a

A

”

(

l

ớ

p

2

)

,

g

i

á

o

v

i

ê

n

d

ù

n

g

q

u

e

c

h

ỉ

v

à

đ

ư

a

r

a

h

ệ

t

h

ố

n

g

c

â

u

h

ỏ

i

:

(

?

)

C

á

c

c

o

n

n

h

ì

n

l

ê

n

b

ả

n

g

v

à

c

h

o

c

ô

b

i

ế

t

đ

â

y

l

à

c

h

ữ

g

ì

?

(

c

h

ữ

A

h

o

a

)

(

?

)

C

h

ữ

A

h

o

a

đ

ư

ợ

c

c

ấ

u

t

ạ

o

b

ở

i

m

ấ

y

n

é

t

?

(

g

ồ

m

3

n

é

t

)

(

?

)

C

h

o

c

ô

b

i

ế

t

n

é

t

t

h

ứ

n

h

ấ

t

c

ủ

a

c

h

ữ

A

h

o

a

l

à

n

é

t

g

ì

?

(

n

é

t

1

g

ầ

n

g

i

ố

n

g

n

é

t

m

ó

c

n

g

ư

ợ

c

(

t

r

á

i

)

v

à

h

ơ

i

l

ư

ợ

n

ở

p

h

í

a

t

r

ê

n

v

à

n

g

h

i

ê

n

g

v

ề

p

h

í

a

b

ê

n

p

h

ả

i

)

.

(

?

)

N

é

t

t

h

ứ

2

l

à

n

é

t

g

ì

?

(

g

i

á

o

v

i

ê

n

l

ậ

t

t

r

a

n

g

t

h

ứ

b

a

r

a

v

à

y

ê

u

c

ầ

u

h

ọ

c

s

i

n

h

n

ê

u

:

n

é

t

3

l

à

n

é

t

l

ư

ợ

n

n

g

a

n

g

)

G

i

á

o

v

i

ê

n

c

h

ố

t

l

ạ

i

b

ằ

n

g

c

â

u

h

ỏ

i

:

“

C

h

ữ

A

h

o

a

g

ồ

m

m

ấ

y

n

é

t

c

h

ữ

g

h

é

p

l

ạ

i

?

”

b

)

Đ

ồ

d

ù

n

g

v

i

ế

t

h

o

à

n

c

h

ỉ

n

h

m

ộ

t

c

h

ữ

c

á

i

b

ằ

n

g

c

á

c

h

d

i

c

h

u

y

ể

n

n

a

m

c

h

â

m

(

d

ù

n

g

đ

ể

h

ư

ớ

n

g

d

ẫ

n

c

á

c

n

é

t

t

ạ

o

t

h

à

n

h

c

o

n

c

h

ữ

)

:

M

ụ

c

đ

í

c

h

s

ử

d

ụ

n

g

c

ủ

a

đ

ồ

d

ù

n

g

:

G

i

ú

p

h

ọ

c

s

i

n

h

đ

i

ề

u

c

h

ỉ

n

h

1

c

h

ữ

c

á

i

đ

ú

n

g

y

ê

u

c

ầ

u

t

ừ

đ

i

ể

m

đ

ặ

t

b

ú

t

đ

ế

n

đ

i

ể

m

k

ế

t

t

h

ú

c

.

C

á

c

h

l

à

m

đ

ồ

d

ù

n

g

:

- Một tờ bìa cứng khổ A4 có in mẫu chữ hoa hoặc thường theo đúng quy định.

- Hai viên nam châm tròn, một viên có dán giấy màu đỏ ở trên, một viên để nguyên.

Cách sử

dụng đồ

dùng:

Giáo viên

dùng thao tác

viết ở phía

sau tờ bìa

bằng cách di

chuyển viên

nam châm

không có giấy

màu đỏ. Di

chuyển viên

nam châm

đúng theo

quy trình viết

một con chữ

từ điểm đặt

bút đến điểm

kết thúc nét

bút để viên

nam châm có

dán giấy màu

đỏ phía trước

đúng khi giáo

viên viết một

con chữ cái.

Ví dụ: Hướng

dẫn bài Tập

viết “Chữ A

hoa”

Giáo viên

giảng: Từ

điểm đặt bút

ở đường kẻ

ngang thứ 3,

viết nét móc

ngược (trái)

từ dưới lên,

nghiêng về

bên trái và

lượn ở phía

trên, dừng bút

ở đường kẻ

6. Từ điểm

dừng bút của

nét 1, chuyển

hướng bút

viết nét móc

ngược phải,

dừng bút ở

đường kẻ

ngang 2, (vừa

nói, giáo viên

vừa di chuyển

viên nam

châm ở phía

sau tờ bìa).

(?) Đến đây,

cô đã viết

xong chữ A

chưa?

Giáo viên

giảng tiếp: Cô

lia bút lên

khoảng giữa

của thân chữ

(trên đường

kẻ ngang thứ

3 một chút),

viết nét lượn

ngang mềm

mại chia đôi

con chữ.

Tác

dụng

của đồ

dùng:

- Giúp học sinh biết cách viết liền nét từ điểm đặt bút đến điểm kết thúc nét bút mà không nhấc bút.

- Giúp học sinh hình dung rõ quy trình viết hoàn chỉnh một con chữ mà không hề bị tay hay người của giáo viên

trong quá trình viết che khuất.

- Đồ dùng sinh động với sự di chuyển chấm đỏ trên chữ mẫu rất thu hút sự chú ý của học sinh.

2.3. Tư thế ngồi và cách cầm bút:

Để giúp các em viết được những

nét chữ, đúng mẫu, đẹp tôi đã

hướng dẫn cả lớp tư thế ngồi viết:

“Con phải ngồi tư thế ngay ngắn,

lưng thẳng, không được tì ngực

vào cạnh bàn, đầu hơi cúi, mắt

cách trang giấy khoảng 25 – 30

cm”. Tư thế ngồi viết không nay

ngắn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến

chữ viết. Ngồi nghiêng vẹo sẽ kéo

theo chữ viết không thẳng, bị lệch

dòng. Không những thế còn có

hại cho sức khoẻ: sẽ bị cận nếu

chúi sát vở, vẹo cột sống, gù

lưng, phổi vị ảnh hưởng... nếu

ngồi viết không ngay ngắn. Trước

mỗi giờ viết bài, đặc biệt là giờ

học Tập viết tôi thường yêu cầu

các em nhắc lại tư thế ngồi viết

câu hỏi: “Muốn viết đẹp con phải

ngồi thế nào?”. Dần dần, các em

sẽ có thói quen ngồi đúng tư thế.

Một việc hết sức quan trọng giúp

cho việc viết chữ đẹp là cách cầm

bút và cách đặt vở trên bàn. Điều

này các em được tôi hướng dẫn

kỹ càng: “Khi viết, các con cần

cầm bút bằng 3 ngón tay (ngón

trỏ, ngón cái, ngón giữa) của bàn

tay phải, Đầu ngón trỏ đặt ở phía

trên, đầu ngón giữa phía bên trái,

phía bên phải của đầu bút tựa vào

đầu đốt giữa ngón tay giữa”. Tôi

cũng lưu ý các em cầm bút vừa

phải. Vì nếu cầm bút sát ngòi

hoặc quá xa ngòi bút thì việc điều

khiển bút khi viết sẽ khó khăn,

làm cho chữ xấu mà mực dễ bị

giây ra tay, ra vở. Còn vở viết khi

viết bài, tôi cũng luôn hỏi lại học

sinh cầm bút và cách đặt vở.

Những yếu tố tưởng chừng không

quan trọng nhưng thực chất đã

góp phần tích cực vào việc rèn

chữ cho học sinh.

2.4. Rèn kỹ năng viết cho học

sinh:

Trong quá trình dạy Tập viết và

trong các hướng dẫn học, tôi sẽ

củng cố, nhắc lại và khác sâu cho

các em nhớ lại cách viết tử những

ngày đầu các em cầm bút ở lớp 1.

a) Trước tiên, giáo viên cần

hướng dẫn học sinh nhó các

đường kẻ trong bảng con và trong

vở Tập viết. Việc này góp phần

quan trọng trong việc nâng cao

chất lượng dạy viết chữ. 1 2 3 4

Bảng con:

1. Đường kẻ ngang trên 3. Đường

kẻ ngang dưới 2. Đường kẻ

ngang giữa 4. Đường kẻ ngang

phía dưới

Có những chữ cái cao hơn một

đơn vị được xác định bằng đường

kẻ ngang trên và đường kẻ ngang

dưới: a, o, c...

Có những chữ cái cao 2 đơn vị

rưỡi được xác định bằng đường

kẻ ngang trên, đường kẻ ngang

giữa và đườn kẻ ngang dưới: b,

g, h...

Vở Tập viết (vở in và vở ô li):

Vở tập viết của các em đã có sẵn

đường kẻ, giáo viên cần hướng

dẫn để các em nắm được một số

quy ước về cách gọi.

b) Giúp học sinh củng cố, nhớ lại

và nắm chắc các nét cơ bản:

Từ những nét cơ bản này, các

chữ cái sẽ được tạo thành. Với

một số kinh nghiệm bản thân

cùng với sự trao đổi, học hỏi đồng

nghiệp, tôi nhận thấy: nếu học

sinh viết các nét cơ bản không

đúng, không đẹp thì việc viết xấu,

viết sai là điều không tránh khỏi.

Vì vậy tôi sẽ củng cố lại cho các

em cách viết các nét cơ bản. Chú

ý điểm đặt bút, dừng bút.

Chẳng hạn với nét khuyến xuôi (),

nét khuyết ngược (), học sinh

không rèn viết ngay từ đầu thì dễ

viết lệch, xấu sẽ dẫn đến những

chữ được tạo bởi 2 nét đó như: h,

k, g, y... cũng không được đẹp và

đây cũng là 2 nét khó mà học sinh

thường lúng túng khi viết.

Chú ý: nét khuyết phải tròn, thon

đều, không to quá, cũng không

nhỏ quá hoặc không bị vuông đầu

và đặc biệt điểm gặp nhau của hai

nét phải ở đường kẻ 2 từ dưới lên

(với nét khuyết xuôi), đường kẻ 1

(với nét khuyết ngược).

Không chỉ vậy, muốn học sinh viết

đẹp thì với những chữ khó viết, tôi

thường cho các em luyện viết lên

bảng nhiều, đến khi nào học sinh

viết tương đối đồng đều thì lúc đó

mới viết vào vở. Những học sinh

nào viết bảng xấu, chậm, tôi

thường xuống tận nơi cầm tay

uốn nắn các em viết đúng.

c) Phân loại chữ cái theo nhóm:

Để thuận tiện cho công việc giảng

dạy và cho học sinh dễ dàng hơn

trong Tập viết, tôi đã phân loại

chữ cái theo các nhóm sau:

- Nhóm 1 gồm các chữ: U, Ư, X, Y, N, M

- Nhóm 2 gồm các chữ: A, Ă, Â, M, N

- Nhóm 3 gồm các chữ: P, R, B, D, Đ

- Nhóm 4 gồm các chữ: I, K, H, V

- Nhóm 5 gồm các chữ: C, E, Ê, G, L, S, T

- Nhóm 6 gồm các chữ: O, Ô, Ơ, A, Q, Q

Việc chia nhóm như vậy sẽ giúp học sinh so sánh được cách viết các chữ,

tìm ra những điểm giống nhau và khác nhau. Từ đó, học sinh nắm chắc

được cách viết và các em sẽ viết được chuẩn hơn, đẹp hơn. Vì vậy, tôi

cũng cho các em luyện thêm cách viết theo nhóm trong các tiết hướng dẫn

học.

d) Hướng dẫn viết nối nét:

Khi học sinh đã viết các con chữ đúng mẫu, thì việc hướng dẫn nối chữ

cũng rất quan trọng. Học sinh biết cách nối chữ thì bài viết mới rõ ràng đều

và đẹp được hơn nữa mới đảm bảo được tốc độ viết ở những lớp trên.

Tôi hướng dẫn kỹ học sinh cách điều tiết điểm DB của chữ đứng trước

sao cho hợp lý. Ví dụ chữ “uê”. Cần điều tiết điểm bắt đầu của chữ ê đi

sau thấp xuống một chút và kéo dài, nét kết thúc của chữ cái đứng trước

lên cao một chút.

- Ngoài ra giáo viên phải lưu tâm nhắc nhở học sinh viết ... chữ bằng một con chữ không tưởng tượng. Viết sát

quá hoặc xa quá đều không được.

- Tầm quan trọng của viết dấu thanh:

Dấu thanh không được viết to quá, bé quá và phải viết đúng vị trí. Thực tế trong những

năm dạy Tiếng Việt lớp 2 tôi thấy học sinh thường mắc tình trạng các dấu thanh viết cao

quá, ảnh hưởng lớn đến chất lượng chữ viết. Tôi luôn nhắc học sinh dấu viết vừa phải

và gần chữ nhưng không được dính vào chữ.

Và đặc biệt lưu tâm đến những em hay viết dấu sai vị trí thường gọi lên bảng viết nhiều

lần để các bạn nhận xét

Với học sinh Tiều học, nhất là học sinh đầu cấp, thường hiếu động, thiếu kiên trì

nên nhiều em không tự giác khi viết bài. Các em muốn viết thật nhanh chóng cho

hết bài để chơi. Để khắc phục điều này, tôi có quy định với học sinh: viết từng dòng

theo hiệu lệnh của cô. Nhờ vậy, tránh được tình trạng viết nhanh, viết ẩu trong quá

trình viết của học sinh. Đặc biệt, với những em viết đẹp, có nhiều cố gắng thì tôi sẽ

cho điểm động viên, tuyên dương trước lớp để các em khác nhìn vào noi theo.

Với học sinh, việc củng cố bài của giáo viên cũng góp phần rất quan trọng để tạo

hứng thú cho học sinh, Giáo viên có tiến hành theo cách sau để thu hút học sinh

đến với các giờ Tập viết theo:

- Cho học sinh nhận xét bài viết của bạn và bài viết của chính mình để các em nhận ra những điểm được và

chưa được để sửa chữa.

- Cho học sinh luyện viết lại những chữ chưa đạt yêu cầu.

- Tổ chức một số trò chơi để tánh căng thẳng, mệt mỏi cho học sinh: Thi viết chữ đẹp, Thi viết nhanh...

- Sau khi học sinh viết xong bài, giáo viên cần chấm điểm ngay một số vở, sửa lỗi sai cho học sinh: tuyên

dương những bài viết tốt.

Với những bài viết chưa đẹp, viết ẩu thì ngoài việc kèm thêm ở lớp, tôi còn trực tiếp gặp gỡ phụ huynh của

em đó trao đổi và cùng ra hướng giải quyết hay thống nhất cách dạy nhằm giúp học sinh tiến bộ hơn.

Với việc làm này cùng với sự chỉ bảo của giáo viên ở trên lớp mà những em viết xấu, viết ẩu ở lớp tôi hiện nay

cũng tiến bộ nhiều.

PHẦN V: KẾT QUẢ

Do nắm được vai trò quan trọng của môn Tập viết nên những việc làm trên đã được tôi tiến hành một cách thường

xuyên trong các giờ Tập viết. Nếu so với đầu năm, nhiều em còn viết ẩu, viết xấu, thậm chí còn lệch dòng kẻ, sai

cỡ chữ thì chữ viết của học sinh lớp tôi tương đối đều, bài viết sạch đẹp: tốc độ viết của học sinh đã nhanh hơn, tỉ

lệ viết đúng, viết đẹp của học sinh cũng nâng lên.

Cụ thể là:

- Nhiều em viết chữ đúng chuẩn, đẹp, sạch.

- Một số em thời gian đầu còn bị điểm thấp nhưng giờ đã được điểm 7 – 8 môn học này.

- Chữ viết của các em tương đối đều, thẳng hàng, đúng mẫu chứ quy định và đạt được tốc độ yêu cầu đối với

học sinh lớp 2 theo từng giai đoạn.

- Vở viết của học sinh sạch và đẹp, không nhàu nát, bài viết cẩn thận.

- Lớp đạt lớp Vở sạch chữ đẹp.

PHẦN VI: BÀI HỌC KINH NGHIỆM – KẾT LUẬN - ĐỀ XUẤT

1. Bài học kinh nghiệm:

Đối với mỗi giáo viên:

- Đòi hỏi đầu tiên theo tôi đó là sự tận tâm, nhiệt tình, yêu thương con trẻ. Trong mỗi giờ dạy, người giáo viên

phải tạo được sự say mê cho bản thân mình cũng như hứng thú cho học sinh.

- Thường xuyên rèn luyện để có chữ viết mẫu chuẩn đẹp (vì tư duy của trẻ chủ yếu là trực quan và rất thích bắt

chước theo cô giáo).

- Chuẩn bị đồ dùng dạy học một cách cẩn thận, có chọn lọc và sáng tạo.

- Luôn tạo hứng thú cho các em trong các giờ học bằng nhiều hình thức như: sưu tầm tranh ảnh, chữ mẫu đẹp

để phục bài học.

- Tuyên dương khen thưởng kịp thời những em có nhiều cố gắng, có tiến bộ trong việc “Rèn chữ - Giữ vở”.

2. Kết luận:

Trên đây là một số suy nghĩ và những biện pháp mà tôi đã áp dụng trong việc rèn chữ cho học sinh lớp 2.

Tôi tin rằng, nếu mỗi giáo viên luôn có ý thức rèn luyện và tận tâm dạy bảo thì chắc chắn các em sẽ có những bài viết đẹp, sạch sẽ. Sau này, các em sẽ trở thành những con người có

tính cẩn thận, kiên trì, làm việc có khoa học, xứng đáng là những chủ nhân tương lai của đất nước.

3. Đề xuất ý kiến:

Để nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh, tôi xin có một vài đề xuất sau:

- Nên trang bị cho mỗi giáo viên bộ chữ hoa mẫu theo kiểu lật từng trng hiện ra từng nét chữ để giúp học sinh

có hình ảnh cụ thể, sinh động về chữ mẫu cần viết.

- Thường xưyên tổ chức các cuộc thi “Viết chữ đẹp” cho học sinh va giáo viên.

- Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn để học hỏi kinh nghiệm của các đồng nghiệp, các trường có phong

trào “Vở sạch – Chữ đẹp” tiêu biểu.

Trên đây là một vài ý kiến tôi mạnh dạn đưa ra. Tôi rất mong có sự bổ sung, góp ý kiến Ban giám hiệu và các đồng chí giáo viên trong khối, trong trường.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà nội, ngày 02 tháng 04 năm 2007

Người viết

VŨ XUÂN HẢI

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Dạy và học Tập viết ở Tiểu học (Trần Mạnh Cường – Phan Quang Thân – Nguyễn Hữu Cao – NXB Giáo dục)

2. Yêu cầu cơ bản về kiến thức và kỹ năng các lớp 1, 2, 3, 4 (Bộ Giáo dục và Đào tạo)

3. Dạy Tập viết ở Tiểu học (Lê A - Đỗ Xuân Thảo – Trịnh Đức Minh – NXB Giáo dục)

4. Giải đáp 88 câu hỏi về giảng dạy Tiếng Việt ở Tiểu học. (Lê Hữu Tỉnh – Trần Mạnh Hưởng – NXB Giáo dục)

5. Sách giáo viên Tiếng Việt lớp 2

6. Thiết kế bài giảng Tiếng Việt lớp 2.

7. Phạm Văn Đồng “Dạy nét chữ nết người” (Báo Tiền Phong số 1760.