42
Republika e Kosovës Republika Kosova – Republic of Kosovo Komuna e Mitrovicës DREJTORIA PËR BUJQËSI DHE ZHVILLIM RURAL RAPORT VJETOR 2019

Republika e Kosovës Republika Kosova – Republic of Kosovo ... · lidhur me realizimin e projekteve në bashkëpunim me MBPZHR, organiztat vendore dhe ndërkombëtare në sektorin

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Republika e KosovësRepublika Kosova – Republic of Kosovo

Komuna e Mitrovicës

DREJTORIA PËR BUJQËSI DHE ZHVILLIM RURAL

RAPORT VJETOR2019

Mitrovica qendër e prodhimit dhepërpunimit të produkteve bujqësore cilësore

për Kosovën dhe rajonin.

Mitrovica qendër e prodhimit dhepërpunimit të produkteve bujqësore cilësore

për Kosovën dhe rajonin.

Zhvillimi i ekonomik i harmonizuar sipasstandarteve dhe praktikave të BE-së dukerespektuar Politikat e Zhvillimit Rural(MBPZHR) të BE-së, normat ekologjikedhe konkurruese me vendet e rajonit dhe imbështetur nga fondet zhvillimoreqeveritare, lokale dhe ndërkombëtare.

Zhvillimi i ekonomik i harmonizuar sipasstandarteve dhe praktikave të BE-së dukerespektuar Politikat e Zhvillimit Rural(MBPZHR) të BE-së, normat ekologjikedhe konkurruese me vendet e rajonit dhe imbështetur nga fondet zhvillimoreqeveritare, lokale dhe ndërkombëtare.

Objekativat gjenerale të bujqësisë dhezhvillimit rural të komunës së Mitrovicësjanë në harmoni me objektivat dhestrategjinë zhvillimore 2014 – 2020 tëRepublikës së Kosovës dhe në koherencëme prioritetet e bujqësisë dhe zhvillimitrural të rajonit dhe të BE-së:

Objekativat gjenerale të bujqësisë dhezhvillimit rural të komunës së Mitrovicësjanë në harmoni me objektivat dhestrategjinë zhvillimore 2014 – 2020 tëRepublikës së Kosovës dhe në koherencëme prioritetet e bujqësisë dhe zhvillimitrural të rajonit dhe të BE-së:

•Edukimi i vazhdueshëm i fermerëve /Përcjellja e inovacioneve nësektorin e bujqësisë dhe zhvillimit rural;•Forcimi i zingjirit ushqimor, mbrojtja e prodhimeve bujqësore dhemenaxhimi i rrezikut në bujqësi;•Përfshirja sociale, zvoglimi i varfërisë dhe zhvillimi ekonomik nëviset rurale;•Mbështetja institucionale në riaktivizimin e fermave,plantacioneve bujqësore dhe kapaciteteve pëpunuese ushqimorenë komunën e Mitrovicës;•Mbështetja e zhvillimit ekonomik të komunës përmes nxitjes sëinvestimeve në fushat: pemëtari, perimtari, lavërtari, blegtori,bletari.

•Edukimi i vazhdueshëm i fermerëve /Përcjellja e inovacioneve nësektorin e bujqësisë dhe zhvillimit rural;•Forcimi i zingjirit ushqimor, mbrojtja e prodhimeve bujqësore dhemenaxhimi i rrezikut në bujqësi;•Përfshirja sociale, zvoglimi i varfërisë dhe zhvillimi ekonomik nëviset rurale;•Mbështetja institucionale në riaktivizimin e fermave,plantacioneve bujqësore dhe kapaciteteve pëpunuese ushqimorenë komunën e Mitrovicës;•Mbështetja e zhvillimit ekonomik të komunës përmes nxitjes sëinvestimeve në fushat: pemëtari, perimtari, lavërtari, blegtori,bletari.

Ky raport përmban analizën e gjendjes së sektorit të bujqësisë dhezhvillimit rural, rezultateve, aktiviteteve dhe projekteve të DBZHRlidhur me realizimin e projekteve në bashkëpunim me MBPZHR,organiztat vendore dhe ndërkombëtare në sektorin e bujqësisë dhezhvillimit rural në Komunën e Mitrovicës.Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural duke u bazuar nëplanifikimin e buxhetit dhe në Planin e punës për vitin 2019, nëkërkesat e qytetarëve, në bashkëpunim të ngushtë me organizatatpërkatëse vendore dhe ndërkombëtare dhe në bashkëpunim meMBPZHR këtë vit ka realizuar një numër të madh të aktiviteteve dheprojekteve ku nëpërmjet subvencioneve, grandeve dhe shërbimevekëshillimore janë ndihmuar fermerët dhe ekonomit bujqësore nërritjen e produktivitetit për sektorët prioritar, veçmas të blegtorisë,pemëve dhe perimeve.

Të nderuar,

Ky raport përmban analizën e gjendjes së sektorit të bujqësisë dhezhvillimit rural, rezultateve, aktiviteteve dhe projekteve të DBZHRlidhur me realizimin e projekteve në bashkëpunim me MBPZHR,organiztat vendore dhe ndërkombëtare në sektorin e bujqësisë dhezhvillimit rural në Komunën e Mitrovicës.Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural duke u bazuar nëplanifikimin e buxhetit dhe në Planin e punës për vitin 2019, nëkërkesat e qytetarëve, në bashkëpunim të ngushtë me organizatatpërkatëse vendore dhe ndërkombëtare dhe në bashkëpunim meMBPZHR këtë vit ka realizuar një numër të madh të aktiviteteve dheprojekteve ku nëpërmjet subvencioneve, grandeve dhe shërbimevekëshillimore janë ndihmuar fermerët dhe ekonomit bujqësore nërritjen e produktivitetit për sektorët prioritar, veçmas të blegtorisë,pemëve dhe perimeve.

AKTIVITETET E REALIZUAR NGA SEKTORI IBUJQËSISË

Sektori i bujqësisë duke u bazuar në buxhetindhe në Planin e punës për vitin 2019, dhe nëkërkesat e fermerëve, në bashkëpunim tëngushtë me organizatat përkatëse vendore dhendërkombëtare, këtë vit ka realizuar një numërtë madh të aktiviteteve dhe projekteve ku janëndihmuar fermerët dhe ekonomit bujqësore nërritjen e produktivitetit për sektorët prioritarë.Mund të thuhet se një pjesë e madhe e territorittë Komunës është e mbuluar me tokë pjelloredhe ka klimë të përshtatshme që garantonprodhimtari ekonomike dhe profitabilitet tëdrithërave, pemëve, perimeve dhe blegtorisë.

Sektori i bujqësisë duke u bazuar në buxhetindhe në Planin e punës për vitin 2019, dhe nëkërkesat e fermerëve, në bashkëpunim tëngushtë me organizatat përkatëse vendore dhendërkombëtare, këtë vit ka realizuar një numërtë madh të aktiviteteve dhe projekteve ku janëndihmuar fermerët dhe ekonomit bujqësore nërritjen e produktivitetit për sektorët prioritarë.Mund të thuhet se një pjesë e madhe e territorittë Komunës është e mbuluar me tokë pjelloredhe ka klimë të përshtatshme që garantonprodhimtari ekonomike dhe profitabilitet tëdrithërave, pemëve, perimeve dhe blegtorisë.

Tabela me të dhëna të planifikuara dhe tërealizuara me mbjellje të kulturave vjeshtore

për vitin 2018/2019:

Nr. KULTURAT Sipërfaqja eplanifikuar/ha

Sipërfaqja erealizuar/ha

Nr. KULTURAT Sipërfaqja eplanifikuar/ha

Sipërfaqja erealizuar/ha

1. Grur 1190 1100

Tabela me të dhëna të planifikuara dhe tërealizuara me mbjellje të kulturave pranverore

për vitin 2019Nr. KULTURAT Sipërfaqja e planifikuar/ha Sipërfaqja e realizuar/ha

1. Misër për kokërr 810 790

2. Misër me fasule 140 135

3. Misër i gjelbër 100 100

4. Elb 35 25

6. Tërshër 550 500

7. Bimë furagjere 1560 1555

8. Bimë industriale

9. Perime në serra 6.2 6.9

10. Perime ne fushë te hapur 230 220

11. Patate 170 160

12. Fasule monokultur 8 7

Projektet e realizuara nga DBZHR në bashkëfinancimme donator për vitit 2019

Nr. Emri i projektit Faza e

realizimit

Komuna Fermeri Donatorët Shumagjithësejt

Përfitues

1. “Subvencionimi i fermerëve me

serra të tipit tunel me sip. 50m2

dhe 200m2”

I realizuar 40,000 10,000 50,000 90

2. Subvencionimi i fermerëve me

koshere të bletëve dhe paisje,

BMA dhe Dredhëz në

bashkëpunim me CARITAS-in

Zviceran

I realizuar 15.000 6.310 22.690 44.000 19

Subvencionimi i fermerëve me

koshere të bletëve dhe paisje,

BMA dhe Dredhëz në

bashkëpunim me CARITAS-in

Zviceran

I realizuar 15.000 6.310 22.690 44.000 19

3. Subvencionimi i fermerëve me

kosh. të bletëve dhe ne

bashkepunim me IADK

I realizuar

2,000 3,000 5,000 10,000 54. Subvencionimi i fermerëve me

koshere të bletëve dhe paisje

I realizuar

10,000 4,000 14,000 58

5. Përkrahja e Panairit Tradicional

me tenda, organizuar nga

“Business Women Mitrovica”

I realizuar 990 Numri ipjesëmarrseve 22

6. Subvencionimi i fermerëve me

serra me sip.100m2 në

bashkëpunim me IADK si dhe

(këshilla dhe trajnime)

I realizuar 2.366 910 8.554 11.830 7

7. Subvencionimi i fermerëve me

farë gruri dhe pleh artificial I realizuar 12.000 2.400 14.000 138

8. Subvencionimi i fermerëve për

transportin e qumështit

8. Subvencionimi i fermerëve për

transportin e qumështit I realizuar 760 21

9. Mbështëtja e fermerëve për

kredi bujqësore

I realizuar Vlerainvestive158.000

Deri më tani 18fermerëve uështë aprovuarkredia

10. Kompenzimi i dëmeve tek

fermerët nga fatkeqësit natyrore I realizuar 4.749 26

11. Subvencionimi i fermerëve me

mekanizim bujqësor I realizuar 16,297.4 6,823.2 23,282 56

Projektet e realizuara nga DBZHRnë bashkëfinancim me donatorë

për vitit 2019

Projektet e realizuara nga DBZHRnë bashkëfinancim me donatorë

për vitit 2019

Subvencionimi i fermereve me sera të tipittunel me sip. prej 50 m2 dhe 200 m2

• Vlera e projektit - 50,000 €• Pjesëmarja e komunës - 40,000 €• Participimi i fermerëve - 10,000€• Nr. i përfituesve - 90

• Vlera e projektit - 50,000 €• Pjesëmarja e komunës - 40,000 €• Participimi i fermerëve - 10,000€• Nr. i përfituesve - 90

Nënshkrimi i kontratave me fermer

Gjatë punimeve Pas mbjellëjes

Subvencionimi i fermerëve me koshere tëbletëve dhe pajisje, BMA dhe Dredhëz në

bashkëpunim me Caritas-in Zviceran

• Vlera e projektit - 44,000 €• Pjesëmarrja e komunës - 15,000 €• Participimi i fermerve - 6,310 €• Donatori - 22,690 €• Nr. i përfituesve - 19(17 përfitues me Kosh. të bletëve dhe pajisje ,1 përfitues i BMA dhe 1 përfitues i dredhzës)

• Vlera e projektit - 44,000 €• Pjesëmarrja e komunës - 15,000 €• Participimi i fermerve - 6,310 €• Donatori - 22,690 €• Nr. i përfituesve - 19(17 përfitues me Kosh. të bletëve dhe pajisje ,1 përfitues i BMA dhe 1 përfitues i dredhzës)

Shpërndarja e kosh. të bletëve dhepajisjeve

Subvencionimi i bletarëve me kosh. tëbletëve dhe pajisje në bashkëpunim me

IADK

• Vlera e projektit – 10,000 €• Pjesëmarja e komunës – 2,000 €• Participimi i fermerve - 3,000 €• Donatori – 5,000€• Nr. i përfituesve - 5

• Vlera e projektit – 10,000 €• Pjesëmarja e komunës – 2,000 €• Participimi i fermerve - 3,000 €• Donatori – 5,000€• Nr. i përfituesve - 5

Shpërndarja e koshereve dhepajisjeve

Subvencionimi i fermerëve meserra me sip.100m2 nëbashkëpunim me IADK

• Vlera e projektit – 11,830 €• Pjesëmarrja e komunës – 2,366 €• Participimi i fermerëve - 910€• Donatori –8,554€• Nr. i përfituesve - 7

• Vlera e projektit – 11,830 €• Pjesëmarrja e komunës – 2,366 €• Participimi i fermerëve - 910€• Donatori –8,554€• Nr. i përfituesve - 7

Mbështetja e fermerëve me kredibujqësore

• Vlera investive për 3 vite –158,000€• Pjesëmarrja e komunës për 2019 – 23.040€• Nr. i përfituesve - 18 fermer

• Vlera investive për 3 vite –158,000€• Pjesëmarrja e komunës për 2019 – 23.040€• Nr. i përfituesve - 18 fermer

Përkrahja e Panairit Tradicional metenda, organizuar nga “Business

Women Mitrovica”

• Pjesëmarrja e komunës – 990€• Nr. i pjesëmarrjes së fermereve dhe

ndërmarrseve - 22

• Pjesëmarrja e komunës – 990€• Nr. i pjesëmarrjes së fermereve dhe

ndërmarrseve - 22

Gjatë vizitës në panair

Subvencionimi i fermerëve me farë gruridhe pleh artificial

• Vlera e projektit –14,400 €• Pjesëmarrja e komunës –12,000€• Participimi i fermerëve – 2,400€• Nr. i përfituesve -138

• Vlera e projektit –14,400 €• Pjesëmarrja e komunës –12,000€• Participimi i fermerëve – 2,400€• Nr. i përfituesve -138

Gjatë shpërndarjes së farës së grurit dheplehut artificial.

Subvencionimi i fermerëve përtransportimin e qumështit

• Pjesëmarrja e komunës –760 €• Nr. i përfituesve -21

(Transportimi bëhet nga fshatrat Bajgorë Bare,Vidishiq, Mazhiq,Tërsten dhe Rashan deri nëpikën grumbulluese në fshatin Frashër)

• Pjesëmarrja e komunës –760 €• Nr. i përfituesve -21

(Transportimi bëhet nga fshatrat Bajgorë Bare,Vidishiq, Mazhiq,Tërsten dhe Rashan deri nëpikën grumbulluese në fshatin Frashër)

Kompenzimi i dëmeve tëshkaktuara tek fermerët nga

fatkeqësit natyrore

• Vlera totale –4,749€• Nr. i fermerëve të përkrahur - 26• Vlera totale –4,749€• Nr. i fermerëve të përkrahur - 26

Subvencionimi i fermerëve memakanizim bujqësor

• Vlera e projektit –23,282 €• Pjesëmarrja e komunës –23,600€• Participimi i fermerëve –6,823.2€• Nr. i përfituesve - 56

• Vlera e projektit –23,282 €• Pjesëmarrja e komunës –23,600€• Participimi i fermerëve –6,823.2€• Nr. i përfituesve - 56

Nënshkrimi i kontartave

Shpërndarja e mekanizimit bujqësor

Fusha e bashkëpunimit

• Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural është dukebashkëpunuar mirë me MBPZHR, drejtorit komunale,organiztat vendore dhe ndëkombëtare rreth realizimit dheimplementimit të projkteve në sektorin e bujqësisë .

• Bashkëpunim i mirë ekziston edhe me OJQ-në vendore,IADK, Tika, Qatar Charity, Help Kosova, IRW , si dheCaritas Kosova , ku pritet të realizohen një sërë projektesh tëpërbashkta në sektorin e bujqësisë.

• Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural do të vazhdojë tëbashkëpunojë ngushtë me të gjitha institucionet relevante,asociacione dhe organizata të ndryshme qeveritare dhejoqeveritare për të qenë vazhdimisht në rrjedha dhe nëshërbim të qytetarëve

• Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural është dukebashkëpunuar mirë me MBPZHR, drejtorit komunale,organiztat vendore dhe ndëkombëtare rreth realizimit dheimplementimit të projkteve në sektorin e bujqësisë .

• Bashkëpunim i mirë ekziston edhe me OJQ-në vendore,IADK, Tika, Qatar Charity, Help Kosova, IRW , si dheCaritas Kosova , ku pritet të realizohen një sërë projektesh tëpërbashkta në sektorin e bujqësisë.

• Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural do të vazhdojë tëbashkëpunojë ngushtë me të gjitha institucionet relevante,asociacione dhe organizata të ndryshme qeveritare dhejoqeveritare për të qenë vazhdimisht në rrjedha dhe nëshërbim të qytetarëve

Marrëveshjet e arritura

• MpB në mes Komunës dhe IADKPërfshihen “Grante për fermer nëperimtari,pemëtari, bletari.Trajnime profesionale në bletari)

• MpB në mes Komunës dhe Caritas-inZviceran(Promovimi i prodhimtarisë bujqësore në Mitrovicë.)

• MpB në mes Komunës dhe IADKPërfshihen “Grante për fermer nëperimtari,pemëtari, bletari.Trajnime profesionale në bletari)

• MpB në mes Komunës dhe Caritas-inZviceran(Promovimi i prodhimtarisë bujqësore në Mitrovicë.)

MpB në mes Komunës dhe ShellKosova

• Përfshihet:Mbështetja efermerëve me 5 centmë lirë për litër se saçmimi ditor.

• Përfshihet:Mbështetja efermerëve me 5 centmë lirë për litër se saçmimi ditor.

MpB në mes Komunës dhe IDC-Kos

Parku teknologjik bujqesore

• Objektiv – ka kryesisht gratëdhe të rinjtë në zonën eMitrovicës.

• Projekti – ka të bejë meHidroponikën që nënkuptonrritjen e bimëve në njëmjedis të bazuar në ujëduke përdorur tretësiraminerale si lëndë ushqyese,pa dhe .

• Objektiv – ka kryesisht gratëdhe të rinjtë në zonën eMitrovicës.

• Projekti – ka të bejë meHidroponikën që nënkuptonrritjen e bimëve në njëmjedis të bazuar në ujëduke përdorur tretësiraminerale si lëndë ushqyese,pa dhe .

Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural kaorganizuar trajnime për fermer.

• Trajnimet janë implementuar nga ESG-Prishtinë,temat e trajnimit janë këto:

• Kultivimi i kulturave lavertare, rëndësia ekonomike;• Sëmundjet e aparatit tretës te kafshët shtëpiake;• Mbarështimi i lopëve në fazen e laktacionit;• Konservimi i pemëve dhe perimeve si dhe pregaditja e

reqelit, mermeladës etj;• Punët e pemishte gjatë verës dhe krasitja e gjelbër;• Rëndësia e marrjes së mostrave ,këshilla dhe

rekomandime

• Trajnimet janë implementuar nga ESG-Prishtinë,temat e trajnimit janë këto:

• Kultivimi i kulturave lavertare, rëndësia ekonomike;• Sëmundjet e aparatit tretës te kafshët shtëpiake;• Mbarështimi i lopëve në fazen e laktacionit;• Konservimi i pemëve dhe perimeve si dhe pregaditja e

reqelit, mermeladës etj;• Punët e pemishte gjatë verës dhe krasitja e gjelbër;• Rëndësia e marrjes së mostrave ,këshilla dhe

rekomandime

• Higjiena e fermës: shëndeti i lopëve, mastiti, mjelja,dezinfektimi i thithave, ambienti, makina e mjeljes;

• Rëndësia e krasitjes së gjelbër, rrallimi i frutave gjatëqershorit te pemët dhe rrushi;

• Mbrojtja e integruar e pemëve frutore dhe hardhivegjatë muajit Korrik;

• Përgaditja dhe mbrojtja e bimëve për dimër;• Komentimi i analizave të dheut –këshilla dhe

rekomandime.

• Higjiena e fermës: shëndeti i lopëve, mastiti, mjelja,dezinfektimi i thithave, ambienti, makina e mjeljes;

• Rëndësia e krasitjes së gjelbër, rrallimi i frutave gjatëqershorit te pemët dhe rrushi;

• Mbrojtja e integruar e pemëve frutore dhe hardhivegjatë muajit Korrik;

• Përgaditja dhe mbrojtja e bimëve për dimër;• Komentimi i analizave të dheut –këshilla dhe

rekomandime.