Respiratie 1 Wat is respiratie - · PDF file6-11-2009 1 Respiratie 1 FHV2009 / Cxx54 1+2 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1 Functie en bouw van de luchtwegen Wat

6-11-2009

1

Respiratie 1

FHV2009 / Cxx54 1+2 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1

Functie en bouw van de luchtwegen

Wat is respiratie• Het proces van gasuitwisseling tussen een

organisme en zijn omgeving.• Bij eencellige; diffusie van zuurstof naar

de cel en diffusie van koolstofdioxide uit de cel


de cel.• Inwendige respiratie of celademhaling is

het proces waarbij in een cel door oxidatie, voedingsstoffen worden omgezet in energie onder verbruik van O2 en productie van CO2

Respiratie bij de cel• Uitwisseling cel en interstitium middels

diffusie• Uitwisseling interstitium en capillair

middels diffusieT t i bl d


• Transport via bloed• Uitwisseling tussen alveolaire lucht en

bloed middels diffusie• Transport van/naar buitenlucht heet

ventilatie

6-11-2009

2

Functie ademhaling

• Gasuitwisseling =–uitwisseling van zuurstof (O2) –en koolstofdioxide (CO2)


( 2)

Voorwaarden efficiënte aan- en afvoer

1. Groot oppervlak waarbij lucht en bloed zeer nauw contact maken

2. Regelmatige luchtverversing, ventilatie3. Bloeddoorstroming, perfusie, afhankelijk

d b h f O2


van de behoefte, opname van O2 en afgifte van CO2

4. Hemoglobine kan snel en veel zuurstof binden

Efficiënte aan- en afvoer1. Totale oppervlakte (diffusieoppervlakte)

waar gasuitwisseling plaatsvindt is ca 100 m2 en de wanddikte (diffusieafstand) zeer dun (1-2 µ)

2 Luchtverversing vindt plaats door de druk


2. Luchtverversing vindt plaats door de druk in de longen te variëren waardoor luchtstroom naar binnen en buiten plaatsvindt

6-11-2009

3

Efficiënte aan- en afvoer3. In de longen bevindt zich een zeer groot

capillairnet dat meer of minder doorstroomd wordt naargelang de behoefte van het organisme.

4 Hemoglobine in het bloed kan snel en


4. Hemoglobine in het bloed kan snel en veel zuurstof binden (4 O2 moleculen per hemoglobinemolecuul)

Ademhaling• Ventilatie• Diffusie• Perfusie

• Communicatie


• Communicatie• Reinigen inademingslucht• Opwarmen inademingslucht en warmteafgifte• Bevochtigen inademingslucht• Uitscheiding van water• Ruiken

CavumCavum nasi nasi -- neusholteneusholte

CavumCavum orisoris –– mondholtemondholtePharynxPharynx –– keelholtekeelholteEpiglottis Epiglottis -- strottenklepstrottenklep


6-11-2009

4

De ademhalingsorganen


Luchtwegen1 cavum nasi (neusholte)2 cavum oris (mondholte)3 trachea (luchtpijp)4 pleura parietalis (buitenste

longvlies)5 pleura visceralis (binnenste

longvlies)6 vertakkingen van de bronchus


6 e ta ge a de b o c us(luchtpijpvertakking)

9 diafragma (scheiding middenrif buikholte)

10 hoofdbronchus11 pulmo (long)12 larynx (strottenhoofd)13 pharynx (keelholte)

Functie luchtwegen / neus• Slijmvorming t.b.v. reiniging,

bevochtiging en verwarming• De inspiratoire lucht wordt door de

neus / luchtwegen:


– Gereinigend of gezuiverd– Bevochtigd– Verwarmd

• Beveiliging, keuren van de inspiratoire lucht op kwaliteit. (reuk)

6-11-2009

5

De neusDe neus

• Functies van de neus:– verwarmen– zuiveren– bevochtigen

ik


– ruiken

Blauw is reukslijmvlies

ZeefbeenNerv.olfactorius

Functie mondholteFunctie mondholte

presenteren

mondademhaling


karaoke

fluiten

Kruising luchtKruising lucht-- en voedselwegen voedselweg


6-11-2009

6

Larynx = strottenhoofdLarynx = strottenhoofdOnderdelen larynx

• strottenklepje• epiglottis

• tongbeen• os hyoideum


os hyoideum• schildkraakbeen

• cartilago thyroidea• stelkraakbeenderen• ringkraakbeen

• cartilago cricoidea

Stembanden in larynx


Trachea (doorsnede)

• Hoefijzervormige kraakbeenringen houden de luchtpijp open


• Kan variëren in doorsnede

• Trilhaarepitheel en slijmbekercellen (mucociliar transport)

6-11-2009

7

Trachea (trilharen microscopisch)


Trachea (bronchoscopisch, bifurcatie van de bronchi)


1 epiglottis (strotklepje)2 os hyoideum (tongbeen)3 cartilago thyroidea

(schildkraakbeen)4 cartilago cricoidea

(ringkraakbeen)5 trachea (luchtpijp)6 rechter hoofdbronchus7 carina trachea (kraakbeenkam bij

Luchtpijp


7 carina trachea (kraakbeenkam bij bifurcatie = splitsing luchtpijp in 2 hoofdbrochi)

8 linker hoofdbronchusHoefijzervormige kraakbeenringen

houden luchtpijp openCorpus aliënum (lichaamvreemd

voorwerp) komt bijna altijd rechter bronchus (hoek!)

6-11-2009

8

Trachea vertakkingenTrachea vertakkingenTrachea

Bronchus L / R

Lobaire bronchus R 3 / L 2

Luchtgelei


R 3 / L 2

Segmentalebronchus

Ca. 10 per long

Bronchioli

idend deel

Gasuitw

isselend deel

Alveoli

Trachea vertakkingenTrachea vertakkingen


LongenBestaat uit:• lobi (longkwabben) rechts 3, links 2

(hart)

• lobaire bronchi (1 per longkwab)• bronchioli (kleinste vertakkingen) met


• bronchioli (kleinste vertakkingen) met slijmvlies bekleed, elastisch. Bij inademing ontspannen en bij uitademing vernauwing. (inademing is actief, dus kost energie)

• alveoli of longblaasjes omgeven door capillairen

6-11-2009

9

Alveoli


1 capillair2 alveolus3 longarteriool4 geoxigeneerde erytrocyt

5 aveoluswand6 interstitium7 capillairwand

Ademhaling gasuitwisseling


Pleurabladen, longvliezen

Pleura visceralis

Pleura parietalisR.long L.long


Linker pleuraholte

Rechter pleuraholte

Mediastinum

6-11-2009

10

Bloedvaten van de long

• Art pulmonalis vertakt zich tot een capillairnet rond de alveoli (longblaasjes)

• Art pulmonalis = zuurstofarm longen van zuurstof voorzien vena pulmonalis


van zuurstof voorzien vena pulmonalis = zuurstofrijk (gemengd bloed) Li harthelft

Bloedvoorziening van de longenBloedvoorziening van de longen• Bloedvoorziening van de longweefsel zelf

niet door de art pulmonalis, maar door art bronchialis

• Grote circulatie = voedingscirculatie ook voor de longen


de longen

–aorta → aa. bronchiales–vv. bronchiales → vv. pulmonalis

Alveoli1 pleura parietalis

(middenrifs-borstvlies)2 pleura visceralis

(longen-borstvlies)3 alveolus met

capillairnet4 vertakking art

pulmonalis5 bronchiolus (luchtpijptak)


6 vertakking vena pulmonalis

7 doorsnede alveolus

Let erop: zeer vaatrijkPleuraholte tussen de

vliezen met vocht gevuld (klaplong)

6-11-2009

11

MediastinumRuimte tussen beidelongen waarin o.a. hethart ligt.

1 clavicula (sleutelbeen)2 bovenste mediastinum3 voorste mediastinum


3 voorste mediastinum4 middelste mediastinum5 sternum (borstbeen)6 diafragma7 achterste mediastinum8 spina vertebralis

(wervelkolom)

Effectiviteit van de ademhalingEffectiviteit van de ademhaling• ventilatie is de aanvoer van de lucht naar de

longblaasjes• diffusie is de gasuitwisseling, via

drukverschillen, O2 van alveolus => bloed en CO2 van bloed => longblaasje

f i d i i (bl d) h


• perfusie doorstroming arterie (bloed) en het transport van O2 en CO2

• Zowel ventilatie, als diffusie als perfusie zijn nodig voor een goede ademhaling van de longen.

Fysiologie van de tractus Fysiologie van de tractus respiratoriusrespiratorius

Ventilatieinspiratie en expiratieaan - en afvoer van

O en CO naar en


O2 en CO2 naar en van de alveolo-capillaire membraan

6-11-2009

12

VentilatieVentilatie• Ventilatie zorgt voor verversing van de

lucht in de longblaasjes• Tijdens de inspiratie neemt de inhoud van

de thorax toe, dus het longvolume• In de thorax ontstaat hierdoor een


In de thorax ontstaat hierdoor een negatieve druk ten opzichte van de buitenlucht waardoor lucht wordt aangezogen in de longen die de uitzetting van de thorax moeten volgen

• Bij de expiratie gebeurt het tegenovergestelde

Inspiratie of inademingInspiratie of inademing

• Inademing = vergroting volume borstkas = aanzuiging lucht

• diafragma-ademhaling maar heet in de volksmond buikademhaling, omdat de


buikwand beweegt.

• Borstademhaling alleen bij inspanning buitenste tussenribspieren en hals/schouderspieren

Toename inhoud thorax bijinspiratie.= toename diameter

(doorsnede)van de thorax (borstkas)

1 costae (ribben) bewegen mee omhoog

2 d i t bij d

4


2 draaipunt bij de ruggenwervels

3 o.i.v. musculi intercostalis externa (uitwendige tussenribspieren)

4 o.i.v. musculi scaleni (touwladderspieren)

1

2

3

6-11-2009

13

Afplatting= aanspannen diafragma- - - - - = contractie inademing_____ = relaxatie uitademing

Ventilatie, inspiratieVentilatie, inspiratie


Bewegingen tijdens inspiratie (inademing) ofaspiratie (aanzuiging /

inademing).

musculi scaleni (1)(touwladderspieren) trekken1e en 2e rib (2) omhoog.

diafragma wordt (3) platter


diafragma wordt (3) platter beweegt naar beneden

sternum (borstbeen) (6) enbuikwand (5) naar voren

4 vertebrae (ruggenwervels)7 pulmo (long)8 pleuraholte

• Uitademing = passief =ontspanning spieren en ruststand diafragma, zwaartekracht en elasticiteit uitgerekt longweefsel

Expiratie of uitademingExpiratie of uitademing


• Geforceerde uitademing: contractie binnenste tussenribspieren en contractie (aanspanning) buikspieren waardoor diafragma terugvering wordt versterkt.

6-11-2009

14

Ventilatie = respiratieVentilatie = respiratie


Inspiratie expiratie

Dyspnoe of kortademigheid

Typische zittende houding

kortademigekortademige patiënt


Documents

Respiratie 1 Wat is respiratie - · PDF file6-11-2009 1 Respiratie 1 FHV2009 / Cxx54 1+2 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1 Functie en bouw van de luchtwegen Wat