ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    1/80

    ROBERTVS TENER

    GRAMMATICVSLINGVA LATINA VRBI ET ORBINVDA HETERA FRINEenero 4, 2010 por isa290765

    FRIN ANTE EL AREPAGO

    Jan Lon Grome, 1861

    El cuadro de Grome nos presenta a Frin, la hermosa hetera ateniense que fue

    modelo del escultor Praxteles. Est ante el Arepago, el tribunal de ancianos

    encargado de juzgar si la joven haba incurrido en delito al pretender emular a la

    misma Afrodita y pensar que superaba a la diosa en Belleza. El defensor de Frin

    era nada menos que el convincente orador Hiprides. Retir la clmide que cubra a

    la acusada y dijo: Juzguen, juzguen Vds. mismos, si dentro de tanta belleza puede

    haber alguna mcula de maldad. Y los jueces, convencidos por tan poderoso

    argumento, absolvieron a la hetera.

    Prosigamos. Quin podra dirigir sus pasos hacia la Justicia sin antes haber hollado

    las tierras de la Belleza, primero, y de la Bondad, despus? La enseanza de

    Diotima, o de Scrates, o de Platn, que podemos leer en el Banquete (obra

    cumbre de la Filosofa-Literatura-Arte), es muy clara al respecto. Resumo yo

    mismo:

    http://robertotierno.wordpress.com/http://robertotierno.wordpress.com/http://robertotierno.wordpress.com/2010/01/04/nvda-hetera-frine/http://robertotierno.files.wordpress.com/2010/01/frine-ante-el-areopago.jpghttp://robertotierno.wordpress.com/http://robertotierno.wordpress.com/http://robertotierno.wordpress.com/2010/01/04/nvda-hetera-frine/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    2/80

    Quien pretendiere conocer lo que est bien y lo que est mal, deber primero

    ejercitar su pensamiento en la distincin de las bellezas individuales de los

    cuerpos. Entindanse por ello cuerpos que desprendan los radiales fulgores hacia

    los erotipos entre los cuales se siente atraccin recproca: Mars-Venus, Apolo-

    Apolo, Diana-Diana. Es decir, mira dentro de ti cul es el ideal de belleza queimprime en tu alma las huellas ms vivas. Bscalo. Te sobrarn ocasiones. Las

    imgenes te asediarn. Encontrars rasgos que se repiten y conforman la idea que

    ya antes habamos buscado dentro de nosotros mismos. Expresa entonces la idea,

    joven aventurero/-a (sic) de la Justicia, y si has seguido bien los pasos de la sabia

    Diotima de Mantinea, sigue la senda de la Ciencia, lenta pero segura, insegura pero

    precisa, comenzando por las matemticas, por ejemplo, para pasar despus a la

    descripcin fsica de la Tierra y la comprensin de las leyes que la rigen. Y si an te

    quedan fuerzas y ganas de continuar, antes de llegar a la Justicia, ideal supremo

    por todos anhelado, es preciso estudiar lo que mueve a actuar a los hombres (ymujeres), el resorte ltimo y profundo que nos induce a obrar. Que en cada cul es

    distinto. Empieza por ti. Y por hoy ya basta.

    Como han podido Vuesas Mercedes comprobar, ante el riesgo de llegar a una apora

    en la disquisicin BIEN-MAL en otro momento expuesta, hemos echado mano

    del Banquete platnico para poder salir de la encrucijada en la que estbamos.

    Escrito en Uncategorized | 2 Comentarios

    IMPERATRIX ARS LOQVENDIdiciembre 23, 2009 por isa290765

    http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2010/01/04/nvda-hetera-frine/#commentshttp://robertotierno.wordpress.com/2009/12/23/imperatrix-ars-loqvendi/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2010/01/04/nvda-hetera-frine/#commentshttp://robertotierno.wordpress.com/2009/12/23/imperatrix-ars-loqvendi/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    3/80

    DEMSTENES EJERCITANDOSE ANTE LAS OLAS,

    Jan-Jules Antoine Lcomte du Nouy

    1870

    Llegados a un punto y aparte en la consideracin de las ideas del Bien y del Mal,

    necesario nos es llegar a una primera conclusin que permita dirigir nuestros pasos

    por alguna senda. La conclusin bien poda ser esta: slo en nuestro fuero interno

    reside la Moral, pero como hay tantos fueros internos como personas y nada del

    Hombre nos puede ser ajeno, habr que aprehender el mnimo comn Bien o Mal

    alojado en al Alma de la Humanidad.

    Tarea difcil, mas no imposible. Miremos a la Naturaleza. De acuerdo a las

    enseanzas de la Universidad de la Stoa, la felicidad slo est envivere secundum

    http://robertotierno.files.wordpress.com/2009/12/lecomte_du_nouy_jean-_demonsthenes1.jpg
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    4/80

    naturam (vivir segn la Naturaleza). Ser entonces la Virtus el obrar y el actuar

    del modo ms natural posible. Investiguemos, por tanto, la Naturaleza, y no slo la

    del Hombre, sino tambin la de Gea y la de Cosmos. Cuando el Homo

    sapiens encuentre su lugar en el Cosmos, podr comenzar a valorar cul es su

    Razn de Ser. Mientras tanto, tampoco est de ms pensar cul es esta, por sipodemos adelantarnos un poco en las previsiones y evitamos as ser arrollados por

    un meteorito.

    Pero antes, vendr bien saber cmo se desarroll en la Grecia Antigua el arte de

    hablar, razonar, convencer y deleitar, la llamada Rhetorica.

    El talento natural y superior de Grecia para la actividad intelectual qued plasmado

    en la Retrica, vinculada desde sus inicios a la democracia. Los primeros tericos

    de este arte son Crax y Tisias de Siracusa, ciudad fundada por Corinto. La cadade la Tirana a principios del S. V. a. C. y la instauracin de la democracia dio lugar

    a una redistribucin de las propiedades de los ciudadanos. Los tribunales judiciales

    decan a quines concedan unas fincas y a quines se las negaban. El poder de la

    Razn y la expresin convincente eran necesarios e imprescindibles para todo

    ciudadano. El saber comenz a ocupar lugar. Pronto en Atenas la Retrica cobr

    auge, al tiempo que la democracia iba adquiriendo mayor radicalidad. Toda Grecia

    se haba entregado al arte supremo de la convivencia entre ciudadanos. La

    democracia ateniense haba florecido mediante la Palabra, pero Scrates muri por

    defender la Verdad. Y Esparta, aristocrtica y guerrera venci a Atenas,democrtica e imperial. Y ni siquiera Demstenes, culmen de la oratoria ateniense,

    pudo parar la fuerza de Filipo II, rey de Macedonia y padre de Alejandro Magno.

    Eran otros tiempos. O son los mismos?

    Escrito en Uncategorized | Deja un Comentario

    IDEAE MORALES BONVM ET MALVMdiciembre 6, 2009 por isa290765

    http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/12/23/imperatrix-ars-loqvendi/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/12/06/ideae-morales-bonvm-et-malvm/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/12/23/imperatrix-ars-loqvendi/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/12/06/ideae-morales-bonvm-et-malvm/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    5/80

    La muerte de Scrates, de Jacques Louis David, 1787

    Metropolitan Museum of Arts de Nueva York.

    Epistulae morales ad Lucilium III, XXIV, 4

    In carcere Socrates disputavit et exire, cum essent qui promitterentfugam, noluit remansitque, ut duarum rerum gravissimarum hominibus

    metum demeret, mortis et carceris.

    Cicutam magnum Socratem fecit (II, XIII, 14)

    Estando en la crcel, Scrates se vio envuelto en una ltima disputa. Sus

    discpulos y amigos le animaban a escaparse, en lugar de tomar la cicuta. Pero l

    no quiso salir. Prefiri quedarse para mostrar as a los hombres que no hay que

    tener miedo de las dos cosas ms tremendas que existen: la crcel y la muerte.

    La cicuta hizo grande a Scrates

    Cursus Philosophiae Elementaris, Jacobo Balmes, 1849

    1. Insunt in omnium animis ideae morales. Bonum, malum, virtus, vitium,

    licitum, illicitum, jus, obligatio, responsabilitas, meritum, demeritum.

    14. Morum norma ab hominum arbitrio non pendet; necenim pacto

    actiones sunt morales vel inmorales, sed intima natura; num conventione

    fieri potuisset ut pietas filialis vitium foret, et parricidium actio laudanda?

    http://robertotierno.files.wordpress.com/2009/12/mverte-de-socrates-david.jpg
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    6/80

    ut gratitudo malum, ingratitudo bonum esset? ut fides et temperantia

    vituperio digna essent, perfidia ebriositas premio digna?

    Dar clases de Latn en Bachillerato es un privilegio. VIRTVS ALIT VENIS. El Latn

    est vivo. La clase de Latn est viva (y la de Griego). La clase de Griego est viva(y la de Latn). Nace, crece, se reproduce y no muere. Tras su natalicio, alumbrada

    en septiembre con la ayuda de la Diosa Lucina, viene el perodo de lactancia.

    Prestemos el mayor cuidado. Del mismo modo que no se puede dar hamburguesas

    a los nios que acaban de nacer, tampoco los ALVMNI (alimentados) harn bien la

    digestin si se atiborran de morcillas y declinaciones pero no leen a Sneca, que es

    por quien habra que empezar.

    http://www.intratext.com/IXT/LAT0230/_INDEX.HTM

    Para entender a los romanos, nada como Sneca (y Ovidio). Mas no hay que

    empezar por las CONSOLATIONES. Son las EPISTVLAE MORALES AD LVCILIVM la

    obra ms recomendable para su comentario en clase. El estoicismo de Sneca es el

    pensamiento selecto de la Roma Antigua. All aparecen expuestos todos los temas

    de sus tratados filosficos, al mismo tiempo que la quinta esencia del SENATVS

    POPVLVSQVE ROMANVS. Aunque Roma tambin eran Escipin El Africano, Julio

    Csar y los juegos de gladiadores (MVNERA).

    Como iba diciendo, las clase de Latn tiene que ser una aproximacin al Saber. Slopor Saber estudiamos. Quien comprende o aprende que BONVM EST SAPERE, est

    pronto a encontrar la senda que discurre a travs del BENE BEATEQVE VIVERE.

    Difcil s, pero hay que intentarlo.

    Ms sobre los piratas. A raz de un ejercicio de RETRICA en el que serva de tema

    el secuestro de El Alacrana por los piratas somales, tras hacer su aparicin la

    diosa DIALECTICA, hemos convenido en la necesidad de establecer criterios ms o

    menos cientficos (filosficos tambin) en la consideracin del BONVM-MALVM, y de

    lo LICITVM-ILLICITVM. La misma legitimidad que exhibimos los espaoles paraejercer la fuerza sobre ellos (que afortunadamente no ha sido precisa) podr ser

    alegada por los piratas, obedientes slo a su legalidad y no, desde luego, a la

    legalidad internacional impuesta por la ONU, la OTAN o la UE. Porque deben los

    piratas acatar una legalidad internacional que ellos, como aptridas (caracterstica

    histrica de la piratera), no han pactado? Si repondemos que NO, estaramos

    situndonos fuera de la legalidad internacional, pero si respondemos que S,

    entonces slo podremos aducir ante ellos la fuerza de las armas. Sera entonces el

    secuestro de El Alacrana un acto de guerra. Como as creo yo que ha sido. Y esa

    guerra la perdimos nosotros, los espaoles, que vamos por el mundo como lospacificadores del ORBIS XXI y los adalides de la Alianza de Civilizaciones. Entre

    http://www.intratext.com/IXT/LAT0230/_INDEX.HTMhttp://www.intratext.com/IXT/LAT0230/_INDEX.HTM
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    7/80

    apretar el gatillo, es decir, hacer saltar por los aires la lancha en que huan los

    piratas, o dejarlos marchar libremente, hay una distancia tan corta como la que

    existe entre el BONVM y el MALVM: la RETRICA.

    Afortunadamente los marineros de El Alacrana estn vivos, pero una nueva noticiade secuestro ha impresionado nuestras retinas: desgraciadamente tres espaoles

    estn en poder de unos piratas mauritanos. Existe alguna relacin entre aquel

    hecho y este ms reciente? De ser as, los que pensaban que la fragata espaola

    deba haber disparado sobre los piratas habrn sumado ms pareceres. Quienes

    defendan la PAZ han perdido argumentos. Entramos as de lleno en una cuestin

    muy compleja: el BONVM COMMVNE. O lo que es lo mismo: Est justamente

    fundamentado en el Bien Comn todo actuar mediante la Fuerza sobre los que

    pretenden violentarlo? Y no slo eso, sino que tambin: Debe tomarse por Bien

    Comn el Municipio, la Comunidad Autnoma y la Nacin o ms bien el ORBIS XXIque algunos llaman Alianza de Civilizaciones? Y tambin deber ser tenido en

    cuenta quien slo se quiera pertenecer a s mismo. Y quien no quiera formar parte

    ni siquiera de s mismo. Perdida la idea de Patria (DVLCE ET DECORVM PRO PATRIA

    MORI, escribi Horacio), nada ya nos queda sino la subsuncin en lo Infinito.

    Escrito en Uncategorized | 1 comentario

    ANDROMEDAM PERSEVS LIBERATnoviembre 26, 2009 por isa290765

    http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/12/06/ideae-morales-bonvm-et-malvm/#commentshttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/26/andromedam-persevs-liberat/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/12/06/ideae-morales-bonvm-et-malvm/#commentshttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/26/andromedam-persevs-liberat/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    8/80

    (PERSEO Y ANDRMEDA, de Jean Auguste Dominique INGRES, 1820)

    Perseo, sustentado en el aire por los divinos talares (sandalias con alas) y por el

    ptaso (casco con alas) que le haba regalado Mercurio, est a punto de descargar

    su golpe mortal con la cimitarra que el dios tambin le haba entregado. Elmonstruo que va a caer abatido lo haba enviado Poseidn para devorar a la joven

    que est encadenada a la roca. Ella, Andrmeda, no era culpable de nada, ni

    siquiera de ser tan bella, pero estuvo a punto de pagar muy cara la soberbia de su

    madre, Casiopea, que haba dicho en pblico que la joven princesa que ella haba

    alumbrado era ms hermosa que las mismas nereidas. Poseidn exigi como

    castigo la vida de la hija. Naturalmente, el rey Cefeo, padre de Andrmeda, no

    pudo negarse al sacrificio, pues de lo contrario vera arrasado su reino. Ella,

    resignada, asuma su papel de vctima y esperaba tan slo el momento de la

    aparicin del monstruo, cuando he ah que apareci Perseo!

    http://robertotierno.files.wordpress.com/2009/11/ingres_perseus_and_andromeda.jpg
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    9/80

    Lo que no vemos en el cuadro es la escena previa: al pasar por all Perseo

    casualmente y contemplar a Andrmeda encadenada a la roca, hizo un alto en el

    camino areo y aterriz a su lado. Hubo una palabras. Splica. Dudas. Desesperada

    por la indecisin del supuesto hroe Perseo, hijo de la hermosa Dnae y del

    propio Jpiter, recurre a una retrica para situaciones de emergencia: Apuestoextranjero, os lo ruego, salvadme del monstruo y ser vuestra para siempre, ya

    como sirvienta, ya como esclava, ya como concubina, pero, no, no me dejis

    morir! Y Teseo, convencido por el nico argumento que puede persuadir a un

    hroe, cay rendido no a la desesperada proposicin de Andrmeda, sino ante la

    radiante belleza de su cndido cuerpo. Lucha, por tanto, el hroe contra el

    monstruo. Lo mata. La salva. Y se la lleva consigo a Argos, donde despus de

    muchos avatares, reinarn Perseo y Andrmeda en concorde matrimonio. Primero

    en Argos y luego en la recin fundada Micenas.

    POST DATA

    Hay numerosas versiones sobre los detalles del mito. Por desgracia, la tradicin

    manuscrita no nos ha legado ninguna tragedia griega referida a Andrmeda, pero

    quedan fragmentos de unaAndrmeda de Sfocles y de otra de Eurpides, que es la

    que nosotros seguimos. He consultado el extraordinario artculo de los profesores

    de la Universidad de Valencia, Jos Vicente Bauls y Carmen Morenilla:Andrmeda

    en el conjunto de las tragedias de Eurpides. El tragedigrafo francs Corneille tiene

    su obra maestra enAndrmedra (1650).

    Ofrecemos a continuacin dos pinturas de la escena mtica. En ambas el monstruo

    ya est muerto. La primera, que es una pintura parietal pompeyana que est

    actualmente en el Museo Nacional de Npoles, expresa el momento en que

    Perseo sujeta el brazo de Andrmeda hasta que pueda liberarla. En la segunda

    imagen, de Pierre Mignard (1679), los Reyes Cefeo y Andrmeda, agradecen al

    hroe que haya matado el monstruo.

    Vase el constraste entre el cuadro de Ingres (que refleja en primer trmino la

    belleza y la desesperacin de Andrmeda), el fresco pompeyano (miradas entringulo: Andrmeda mira a Teseo , Teseo mira al monstruo y el monstruo no mira

    a nadie) y el cuadro de Mignard (agradecimiento al hroe salvador relegando a un

    margen la visin de Andrmeda).

    Hay otros muchos cuadros con este tema en distintas pocas. Cada cuadro es una

    interpretacin diferente del mito. La pintura mitolgica es al mismo tiempo una

    fuente de creatividad y un curso avanzado de psicoanlisis.

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    10/80

    Escrito en Uncategorized | Deja un Comentario

    http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/26/andromedam-persevs-liberat/#respondhttp://robertotierno.files.wordpress.com/2009/11/mignard-andromeda_and_perseus.jpghttp://robertotierno.files.wordpress.com/2009/11/museo_nazionale_napoli_perseus_and_andromeda.jpghttp://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/26/andromedam-persevs-liberat/#respond
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    11/80

    MORITVRVS SARDANAPALVSnoviembre 17, 2009 por isa290765

    Sardanpalo, ltimo rey del antiqusimo Imperio Asirio, abre con su muerte una

    nueva Era. Faltaban an 627 aos para el nacimiento de Nuestro Seor Jesucristo.

    La hegemona en Asia central y occidental corresponder a partir de esa fecha al

    Imperio Persa, el mismo que por su parte sufrir las derrotas de la Grecia

    continental en el S. V y de Alejandro Magno en el IV. Pero por qu razn es

    conocido Sardanpalo? Pues fundamentalmente por el cuadro del romntico

    Delacroix (1828), describiendo el tenso instante previo a su muerte y por la

    tragedia Sardanapalus de Lord Byron representada en 1834 en el Teatro Real de

    Bruselas:

    http://engphil.astate.edu/gallery/sardan.html

    La transmisin de los ltimos das de Sardanpalo por los historiadores griegos de

    la Antigedad parece clara:

    1: S. V aC.: Ctesias de Gnido, en los 23 libros de su obra Persica, cuya

    materia tratada es el Imperio Persa. OPVS PERDITVM.

    2: S. IV aC.: Teopompo de Quos, en los 58 libros de la Historia de Filipo de

    Macedonia. OPVS PERDITVM.

    3: S. I aC.: Diodoro de Sicilia, en los 40 libros de su Bibliotheca Historica.MANENT XVII LIBRI.

    http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/17/moritvrvs-sardanapalvs/http://engphil.astate.edu/gallery/sardan.htmlhttp://robertotierno.files.wordpress.com/2009/11/delacroix_sardanapalus_1828_950px.jpghttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/17/moritvrvs-sardanapalvs/http://engphil.astate.edu/gallery/sardan.html
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    12/80

    Por lo que se refiere a los escritores romanos:

    1: S. I. aC.: Gnaeus Pompeius Trogus, en los 45 libros de sus Historiae

    Philippicae. Erudito romano de sabudira enciclopdica. OPVS PERDITVM

    2: S. III dC.: Marcus Junianus Justinus hizo un resumen del anterior,

    titulado Epitoma Historiarum Philippicarum. EXSTAT

    Gracias a l conocemos lo principal de la historia de Sardanpalo.

    Traduccin librrima

    (Epitoma Historiarum Philippicarum I, 3):

    Sardanpalo fue el ltimo rey del Imperio Asirio, un hombre ms presumido y

    coqueto que cualquier mujer. Su palacio en Nnive, era un lugar de lujo y

    perversin. Pero nunca a nadie se le haba permitido ver lo que haca en sus

    aposentos. Movido por la curiosidad, el gobernador persa, un tal Arbacto, se las

    ingeni mediante complicados sobornos entre el personal de servicio para poder ver

    lo que en secreto haca. La sorpresa fue mayscula, pues encontr al rey rodeado

    de voluptuosas odaliscas, vestido de mujer, cual Hrcules esclavo de la reina

    nfale. El propio Sardanpalo reparta los copos de lana entre las mujeres,

    hilndolos despus en la rueca. Superaba a todas en la delicadeza de sus gestos y

    en la lascivia de sus miradas. Visto esto, el gobernador, preso de la indignacin,

    comunic a sus aliados que era una vergenza lo que estaba pasando: todo un

    imperio poblado de hombres valientes y armados de hierro estaban a merced de

    una presumida mujer tejedora de lana. Los convence diciendoles que cmo iban a

    obedecer a un hombre que prefera ser mujer. As pues tiene lugar una conjuracin

    para acabar con el rey Sardanpalo, que en cuanto tuvo conocimiento de que le

    declaraban la guerra, en lugar de correr a defender el reino, no se le ocurri otra

    cosa que lo que hacen las mujeres en peligro de muerte: correr a esconderse. Al

    final no le qued ms remedio que enfrentarse a los conjurados con una tropapequea y mal armada. Fue derrotado en el primer enfrentamiento. Se retir a

    palacio y dispuso todo para la muerte. Mand erigir una gran pira, se coloc encima

    de ella junto con todas las riquezas, incluido su caballo y odaliscas. Mientras una

    esclava le ofrece al rey el bebedizo mortal, contempla ste cmo son apualados

    sus seres ms queridos, tras lo cual ordena finalmente incendiar la pira. Slo en el

    momento de la muerte actu, por nica vez, como un verdadero hombre. Le

    sucedi en el poder a ttulo de rey su propio ejecutor, el gobernador persa

    Arbacto.

    Texto latino:

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    13/80

    Postremus apud eos regnauit Sardanapallus, uir muliere corruptior. Ad

    hunc uidendum -quod nemini ante eum permissum fuerat- praefectus ipsius

    Medis praepositus, nomine Arbactus, cum admitti magna ambitione aegre

    obtinuisset, inuenit eum inter scortorum greges purpuras colo nentem et

    muliebri habitu, cum mollitia corporis et oculorum lasciuia omnes feminasanteiret, pensa inter uirginos partientem. Quibus uisis, indignatus tali

    feminae tantum uirorum subiectum tractantique lanam ferrum et arma

    habentes parere, progressus ad socios quid uiderit refert, negat se ei parere

    posse, qui se feminam malit esse quam uirum. Fit igitur coniuratio. Bellum

    Sardanapallo infertur; quo ille audito, non ut uir regnum defensurus, sed,

    ut metu mortis mulieres solent, primo latebras circumspicit, mox deinde

    cum paucis et inconpositis in bellum progreditur. Victus in regiam se

    recepit, ubi, extructa incensaque pyra, et se et diuitias suas in incendium

    mittit, hoc solo imitatus uirum. Post hunc rex constituitur interfector eius, Arbactus, qui praefectus Medorum fuerat; is imperium ab Assyriis ad

    Medos transfert.

    Escrito en Uncategorized | Deja un Comentario

    HANNIBALIS ADVERSVS CAESAREMnoviembre 12, 2009 por isa290765

    http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/17/moritvrvs-sardanapalvs/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/hannibalis-adversvs-caesarem/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/17/moritvrvs-sardanapalvs/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/hannibalis-adversvs-caesarem/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    14/80

    Hannibalis, SEBASTIEN LODTZ, 1704

    Jardines de Las Tulleras, Pars

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    15/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    16/80

    Escrito en Uncategorized | Deja un Comentario

    CAESAR A PIRATIS CAPTVSnoviembre 12, 2009 por isa290765

    http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/hannibalis-adversvs-caesarem/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/caesar-a-piratis-captvs/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/hannibalis-adversvs-caesarem/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/caesar-a-piratis-captvs/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    17/80

    Iulius Caesar, NICOLAS COUSTOU, 1700

    Jardines de Las Tulleras, Pars

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    18/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    19/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    20/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    21/80

    Escrito en Uncategorized | 2 Comentarios

    PVELLA GEMMAS PROBATnoviembre 10, 2009 por isa290765

    http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/caesar-a-piratis-captvs/#commentshttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/10/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/12/caesar-a-piratis-captvs/#commentshttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/10/pvella-gemmas-probat/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    22/80

    El joyero (GODWARD, 1900; 80,5 x 60,5 cm., 1900)

    PVELLA GEMMAS PROBAT

    Auctor: Robertus Tenera partir de esta pintura de John William Godward (1861-

    1922, England).

    Fue al inicio esta obra latina una breve descripcin del momento, del lugar y de la

    chica que aparece sentada en el peristilo. Pronto Emilia se hizo familiar entre

    nosotros por sus virtudes, por su inteligente sonrisa reflejada en el espejo al

    mirarse, por su hermosa y sutil elegancia, y, cmo no, por sus joyas. A medida que

    se iba probando los pendientes, el collar, el brazalete, nos presenta a su familia:

    elpater familias,Aemilius, su mater Cornelia, sus fratres Marcus et Lucius, su aviaEscribonia, otrora esposa de Augusto, casada ahora en segundas nupcias. Ms

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    23/80

    tarde tuvimos ocasin de conocer a Sextus, un joven enamorado y galante de esos

    que ya no existen y probablemente nunca existieron.

    Posteriormente la accin se desplaza desde Roma a una lujosa villa de Bayas, cerca

    de Pompeya, propiedad de esta noble familia romana. All Cornelia hace lospreparativos para recibir a ilustres invitados

    comoMaecenas,Agrippa, Propertius, Horatius, Ovidius y el mismoAugustusjunto

    con su esposa Livia y su hija Iulia. Quiz este da fue el primero de los males para

    ambos. Pues bien, acuden todos estos ilustres prceres a la villa

    deAemilius y Cornelia por un motivo: celebrar el annus saecularis (ao del siglo),

    que tena lugar en la Antigua Roma cada 110 aos. Esta efemride servir muy

    bien a los propsitos de Augusto: acaba una poca de guerra y sufrimiento; nace

    una nueva Era, la Pax Augusta. Por fin se cerraron las puertas del Templo de Jano.

    En el convivium que tiene lugar en la villa se habla del Amor. Cuando la

    conversacin se estaba saliendo de tono, intervino el poeta Horacio, amigo ntimo

    de Mecenas, con una composicin potica coral (siete chicos y chicas adolescentes)

    en 19 estrofas sficas (3 endecaslabos sficos + un adonio) expresamente creada

    para la ocasin. Un coro de esclavos y esclavas pusieron la voz, la memoria y el

    sentimiento.

    Tras el canto de esta oda a los dioses gemelos Apolo y rtemis, clibes ambos, el

    silencio se hizo entre los asistentes y nadie poda ya articular palabra. Tampoco yopude seguir escribiendo, porque la Belleza serena y pura plasmada por Godward

    todava iluminaba ms la msica y los versos de Horacio.

    FAVETE LINGVIS

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    LXV. CARMEN SAECVLAREnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/10/pvella-gemmas-probat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxv-carmen-saecvlare/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/10/pvella-gemmas-probat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxv-carmen-saecvlare/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    24/80

    Pompa servorum ineunte, Livia, quae laxa reclinabat, surrexerat ad chorum audiendum.

    Horatius, qui inter quindecim viros sacris faciundis ab Augusto electus erat, confestim

    surrexit. adsunt quattuordecim puberes, septem pueri puellaeque septem e familia

    Aemilia. quos salutavit et quibus pauca dixit poeta: ecce carmen quod consilio

    Imperatoris ab Quinto Horatio Flacco scriptum sit ad celebrandos ludos saeculares post

    centum et decem annos. fatis volentibus, nova aetas celebranda populo Romano et

    omnibus populis toto orbe subiectis. pax orbem regat! priscas virtutes colite, Romani!

    fugiant hodierna vitia! omnia vincit labor. venerandae sint omnibus iustitia, pietas,

    fides, fortitudo, prudentia, ac castitas in mulieribus. hae nobis summae virtutes semper

    erunt. post aliquos dies chorus puerorum virginumque in colle Capitolino hoc carmen

    canet ante Iovem Optimum Maximum. favete linguis et castas voces exaudite:

    Phoebe silvarumque potens Diana,

    lucidum caeli decus, o colendi

    semper et culti, date quae precamurtempore sacro,

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    25/80

    quo Sibyllini monuere versus

    virgines lectas puerosque castos

    dis, quibus septem placuere colles,

    dicere carmen.

    alme Sol, curru nitido diem quipromis et celas aliusque et idem

    nasceris, possis nihil urbe Roma

    visere maius.

    Rite maturos aperire partus

    lenis, Ilithyia, tuere matres,

    sive tu Lucina probas vocari

    seu Genitalis:

    diva, producas subolem patrumque

    prosperes decreta super iugandisfeminis prolisque novae feraci

    lege marita,

    certus undenos deciens per annos

    orbis ut cantus referatque ludos

    ter die claro totiensque grata

    nocte frequentis.

    Vosque, veraces cecinisse Parcae,

    quod semel dictum est stabilisque rerum

    terminus servet, bona iam peractis

    iungite fata.

    fertilis frugum pecorisque Tellus

    spicea donet Cererem corona;

    nutriant fetus et aquae salubres

    et Iovis aurae.

    condito mitis placidusque telo

    supplices audi pueros, Apollo;

    siderum regina bicornis, audi,

    Luna, puellas.

    Roma si vestrum est opus Iliaeque

    litus Etruscum tenuere turmae,

    iussa pars mutare lares et urbem

    sospite cursu,

    cui per ardentem sine fraude Troiam

    castus Aeneas patriae superstes

    liberum munivit iter, daturus

    plura relictis:di, probos mores docili iuventae,

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    26/80

    di, senectuti placidae quietem,

    Romulae genti date remque prolemque

    et decus omne.

    Quaeque vos bobus veneratur albis

    clarus Anchisae Venerisque sanguis,impetret, bellante prior, iacentem

    lenis in hostem.

    iam mari terraque manus potentis

    Medus Albanasque timet securis,

    iam Scythae responsa petunt, superbi

    nuper et Indi.

    iam Fides et Pax et Honos Pudorque

    priscus et neglecta redire Virtus

    audet adparetque beata plenoCopia cornu.

    Augur et fulgente decorus arcu

    Phoebus acceptusque novem Camenis,

    qui salutari levat arte fessos

    corporis artus,

    si Palatinas videt aequos aras,

    remque Romanam Latiumque felix

    alterum in lustrum meliusque semper

    prorogat aevum,

    quaeque Aventinum tenet Algidumque,

    quindecim Diana preces virorum

    curat et votis puerorum amicas

    adplicat auris.

    Haec Iovem sentire deosque cunctos

    spem bonam certamque domum reporto,

    doctus et Phoebi chorus et Dianae

    dicere laudes.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    LXIV. FINIS SERMONVMnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxv-carmen-saecvlare/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxiv-finis-sermonvm/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxv-carmen-saecvlare/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxiv-finis-sermonvm/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    27/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    28/80

    Talia Ovidio locuto, omnes convivae plauserunt praeter Imperatorem Augustum et

    Maecenatem sibi carissimum amicum. qui autem de bello cum Germanis

    loquebantur. Caesar Augustus, qui sermonem proferebat, iuxta Terentiam, uxoremMaecenatis recumbebat. ambo colloquebantur. Germaniam ille

    liberam imperio populi Romani proximis annis subicere exoptabat. Maecenas, atavis

    editus regibus, non ultra Rhenum amnem ei explicere imperium suadebat. in

    opposito lecto Marcus Vilnius Agrippa, docti poetae consilia audiens, exclamavit:

    quam scurrilis hic Ovidius! pulchra sed obscena verba nuper tibi dicta. cave, Ovidi,

    ne eas exul in Pontum! omnes risu assentiebant, sed eloqui verebantur coram

    Caesare de arte amandi. non multum antea Caesare leges de maritandis ordinibus

    ad senatum latae erant causa castitatis. multa emendaverant senatores, et etiam

    nunc princeps senatus, qui Terentiam tenere spectat, queritur de mollibus legibusIuliis. tunc Maecenas sic fatur: amorem relinquamus et nunc ad maiora

    revertamur. annus saecularis celebrandus populo Romano est post centum et

    decem annos. Horatius carmen saeculare scripsit. chorus intrat.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XLIII. AMANTES IN LECTOnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxiv-finis-sermonvm/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xliii-amantes-in-lecto/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/lxiv-finis-sermonvm/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xliii-amantes-in-lecto/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    29/80

    Et lacrimae prosunt, Ovidius poeta refert. lacrimis adamanta puer movet. sed non

    semper in tempore veniunt lacrimae. saepe deficiunt. sapiens oscula blandis verbis

    miscet. illa non dat. sed non data sumit. improbe dicit. sed pugnando vinci se

    tamen illa vult. at cavendum est teneris labellis puellae. oscula rapta puellae nocere

    possunt. sed oscula sumantur et cetera. grata est vis ista puellis. tamen odium

    saevaque bella asperitas movet. este procul lites! este procul amarae proelia

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    30/80

    linguae! mollis amor dulcibus verbis alendus. ecce lectus conscius duos accepit

    amantes. ars hic praecipue amor et solus usus artifices facit. neque enim primae

    iuventae haec bona tribuit natura. nec post septem lustra venire solent. displicent

    nova musta, mihi placet merum consulibus priscis avitum. sic in lecto non est

    Veneris properanda voluptas. crinis solutis effusisque comis, oculos adspicit amanstremulo fulgore. vani questus, amabile murmur, dulces gemitus, apta verba ioco.

    grata voluptas non officium. voces audire iuvat. sua gaudia voces fatentur. sentiat

    ex imis medullis Venerem resoluta femina et ex aequo res illa duos iuvet!

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XLII. VENVS MARTEM AMATnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xliii-amantes-in-lecto/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xlii-venvs-martem-amat/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xliii-amantes-in-lecto/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xlii-venvs-martem-amat/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    31/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    32/80

    spectabuntur oculis ignem fatentibus. vos, dominae, poculum labellis tangite! et

    celeriter puer acer rapiet poculum labellis dominae tactum. nonne certas vos viri

    faciunt, matronae Romanae? et statim eadem parte puer bibet. impressis ad

    poculum labellis, cibi digitis petendi eque domina manus tangenda. noli me

    tangere! quaedam forsitan dicat. sed vultus maiorem vocem habet. igitur vincitpudorem amor. aptior est mensa sed aptius merum dulci ioco. tunc decet canere

    mollibusque bracchiis saltare. ebrietas vera nocet, sed ficta iuvat. mensis remotis,

    convivae discedunt. leviter latus digiti tangunt et pede tangitur pes.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XLI. MARS VENEREM AMATnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xlii-venvs-martem-amat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xli-mars-venerem-amat/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xlii-venvs-martem-amat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xli-mars-venerem-amat/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    33/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    34/80

    Oratione ab Ovidio facta, tum Iulia, carissima filia Augusti, multo mero imbuta

    refert hanc fabulam matronis illustribus summae nobilitatis: suos quisque agros

    colit agricola, sed fertilior seges semper in alienis agris. nimirum vicinum pecus

    grandius uber habet. fabula notissima nobis ab Homero in Odyssea narrata est.

    Mars pater, Romuli Remique genitor, insano Veneris amore turbatus erat. anteaterribilis dux, in atroci proelio exsultans, nunc amator factus erat. iterum iterumque

    Mars Venerem orabat. obsecrabat iterum. stricto sensu deam Venerem pietatis

    causa venerabatur. neque enim ulla dea mollior est nec minus rustica difficilisque.

    ah quotiens lasciva pedes mariti risit et duras igni vel arte manus! primo bene

    concubitus celare solebant. verecundi enim pudoris culpa plena erat. ecce autem

    actis coniugis suae a Vulcano cognitis indicio Solis, magnum difficilemque opus

    facit. obscuros laqueos lecto disponit circaque superque ac postea fingit iter

    Lemnum. ad aureas aedes Vulcani dea deusque conveniunt. sic amantes in lecto

    iacentes implicuntur nudi laceis. deis convocatis, praebent spectacula capti.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XL. VENVS IN VINISnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xli-mars-venerem-amat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xl-venvs-in-vinis/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xli-mars-venerem-amat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xl-venvs-in-vinis/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    35/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    36/80

    Aetherium sensum atque aurai simplicis ignem, clamavit Cornelia illum

    notissimum Vergilianum versum finiens. doctus poeta Vergilius, abhinc aliquos

    annos per amplum Elysium missus, laeta arva tenet. ab heroum animis divinus

    poeta salutandus. salve, Vergili, solacium animis nostris in agris nimis laetis!. vae

    vae nobis vita defunctis! prosequitur Ovidius sed nunc melius erit convivio frui.cum Veneris puero non male, Bache, facis. tamen turpis est mulier iacens multo

    madefacta Lyaeo nec tutum somnis succumbere posita mensa. per somnos enim

    multa pudenda fieri solent. mensis positis, petunt convivae non solum vina, sed

    etiam amorem. vina bibulas Cupidinis alas spargunt, velociter pennas udas

    excutientis. equidem vina parant animos faciuntque eos caloribus aptos. cura fugit

    diluiturque multo mero. tunc veniunt risus, tum abeunt dolor et curae rugaque

    frontis, tunc simplicitas, rarissima aevo nostro, mentes aperit. in convivio saepe

    puellae iuvenum animos rapuerunt. Venus in vinis ignis in igne fuit. sed iudicio

    formae noxque merumque nocent. nocte latent mendae vitiaque. illa horaformosam quamlibet facit.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXIX. VIRI LAVDANT FEMINASnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xl-venvs-in-vinis/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxix-viri-lavdant-feminas/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xl-venvs-in-vinis/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxix-viri-lavdant-feminas/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    37/80

    Tunc ipsa Livia, carissima uxor Augusti, sermoni interfuit: certane es dictorum

    tuorum Cornelia? initio in feminea pulchritudine est vis maxima, sed summum

    robur est in mente. neque autem in mentem sed in corpus virginum pueri laudes

    vertere amant. virginibus magnae curae forma est. igitur praeconia formae non

    modo puellas, sed etiam castas matronas delectant. etiam maiores feminas iuvat

    laus formae. laudandae ergo mulieres. laudatae gaudent semper feminae. fulgor

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    38/80

    pulchritudinis oculis iuvenum saepe fallit. intus spiritus alit et mens infusa per artus

    corpus agitat miscens animum corpore. pueri solent laudare pulchrarum puellarum

    vestes amictusque, sed pulcherrimum fateor est corpus nudum niveo candore

    refulgens. facies primum et vocem et capillos et bracchia et teretes digitos

    exiguumque pedem laudant. sed forma bonum fragile. nec violae semper nechiantia lilia florent. amissa rosa riget spina relicta. aetas canos capillos affert. et

    post venient rugae. at solus animus durat, solus animus ad extremos rogos

    permanet. perfecto temporis orbe, animae eximunt concretam labem suspensae ad

    ventos purumque relinquit

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXVIII. AMORI PROSVNT SPECTACVLAnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxix-viri-lavdant-feminas/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-amori-prosvnt-spectacvla/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxix-viri-lavdant-feminas/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-amori-prosvnt-spectacvla/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    39/80

    Amantibus prodest nobilium equorum certamen. pueri adsunt circo multa commoda

    sperantes. proximi a domina sedentes, eos iuvat iungere puellarum lateri eorum

    latus. cave, Cornelia! lege loci pueris casta puella tangenda est. tunc originem

    sermonis cum virgine aut domina pueri quaerunt. saepe pallio virginis aut dominae

    demisso posteaque iacente, pueri seduli colligere pallia et id eferre humo inmunda

    exoptant. sic oculis puerorum puellae crura contingere datum est. etiam

    amphitheatrum novo amori aditus praebet. cave, Cornelia! iuvenibus facili manu

    pulvinum puellae componere prodest et tenui tabella ventos movere. spectator

    vulnus spectat, sed simul vulnus habet. tum iuvat loqui et manum tangere etlibelum poscere pignusque ponere. in illa harena saepe puer Veneris pugnavit. et

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    40/80

    qui spectavit vulnera, vulnus habet. sic alius vir saucius ingemit ac simul alius,

    telum volatile sentiens, spectati muneris pars est. gratias tibi ago, Ovidi.

    certiorem mihi facis morum iuvenilium ait Cornelia inscitiam fingens sed nunc

    gratum mihi esset audire de feminea pulchritudine. laudant pueri virgines

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXVII. CAVEANT PARENTES AEMILIAEnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-amori-prosvnt-spectacvla/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-caveant-parentes-aemiliae/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-amori-prosvnt-spectacvla/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-caveant-parentes-aemiliae/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    41/80

    Macte virtute, Ovidi, interpellavit Cornelia, sed non Aemiliae, carissimae filiae

    meae, pudoris innocentiaeque pignori, milite Amoris opus est. honorum cursu

    maximo functum virum filiae meae Aemilius meus quaesiturus est. certumne,

    Aemili? quaesivit domina. interrupto sermone cum Agrippa, respondit languidus

    Aemilius: certum, Cornelia, certum. viro optimo Aemilia nuptura. vir optimusgenerosae gentis Aemiliam ducturus. ne timeas, uxor! totum tutum! generum

    honesto loco natum anno proximo habebis et dare dextram et lateri suo tuum latum

    iungere dabitur. age, depone timorem corde tuo! his verbis dictis, convivae

    liquores beatis deis libarunt. prosequens Ovidius haec dixit: heu, Cornelia, utilia

    mea consilia pueris puellisque, sed utiliora quidem consilia socerae exaudienti.

    profecto Amor est venari. ac bene scit venator cervis retia tendere. iuvenes

    conveniunt ad Liviae porticus, ad fora et ad templum Veneris de marmore factum.

    curvis theatris puellae sedere solent. etiam ludi venatoribus iuvant. cultissimae

    feminae ad celebres ludos ruunt. veniunt, spectant, spectantur ipsae. omnis amansmilitat

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXVI. ARS AMANDInoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-caveant-parentes-aemiliae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxvi-ars-amandi/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxviii-caveant-parentes-aemiliae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxvi-ars-amandi/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    42/80

    Augustus, subridens carae natae suae, de bello cum Cantabris sermonem e

    Maecenate, carissimo amico, quaerebat. Ovidium audite, amoris notissimum

    magistrum, sed vobis cavendum est! Iuppiter ex alto periuria ridet amantum.

    omnes riserunt. tum Publius Ovidius Naso loqui coepit. caveat Augustus ne quid

    detrimenti res publica capiat! et nos caveamus amores! ego artem amandi pueris

    puellisque doceo. disce bonas artes, moneo, Romana iuventus! namque etiam

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    43/80

    mater Aeneae, Italiam fato fugientis, in urbe nostra constitit. Roma et Amor similes

    in litteris sunt. me Venus Amori tenero artificem praefecit mea pectora arcu

    vulnerans iactansque faces atque excutiens. nunc mater Amoris coeptis meis ades!

    este procul tenues vittae, insigne pudoris! nos Venerem tutam concessaque furta

    canimus. Ilitiae species amor est. discedite, segnes! nox et hiems longaeque viaesaevique dolores his mollibus castris inest. saepe miles imbrem caelesti nube

    solutum fert. puer amans igitur miles in arma venit. sed militia Amoris non semper

    pueris placet, multum tamen gaudent puellae a militibus servientibus laudatae.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXV. CYNTHIAE QVERELLAEnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxvi-ars-amandi/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxv-cynthiae-qverellae/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxvi-ars-amandi/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxv-cynthiae-qverellae/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    44/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    45/80

    Tunc Luna diversas praecurrens fenestras, moraturis sedula luminibus, compositos

    levibus radiis patefecit ocellos. illa in molli toro cubitum fixa talia mecum: tandem

    te alterius iniuria referentem nostro lecto clausis expulit e foribus puella? longa

    tempora meae noctis cum altera consumpsisti? exactis sideribus, ei mihi, languide!

    o utinam talis, improbe, perducas noctes qualis me miseram semper habere iubes!alterae basia dulcia dederis, circum alterius gremium bracchia tetenderis, alterae

    spiritus tuus aluerit! alterum quidem lectum membra tua foverint! ast ego et

    misera et sola noctes habeo somnum purpureo stamine fallens et rursus Orpheae

    lyrae carmine fessa. deserta querebar externo longas saepe in amore moras. tum

    demum sopor lassam lapsus iucundis alis impulit. illa fuit ultima cura lacrimis. talia

    verba Cynthiae. inter mulieres Terentia lacrimat, Aemilia irascit, Livia ridet.

    omnibus tacendum est. brevi Iulia, pulchra uxor Agrippae et filia Augusti, sic

    loquitur: nunc cupio audire poetam Publium Ovidium Nasonem. incipe, rogo,

    Ovidii, fari de amore. ne timeas legis Iuliae severitatem! Auguste, rogo, da nobisveniam!

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXIV. AMORIS LABORESnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxv-cynthiae-qverellae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiv-amoris-labores/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxv-cynthiae-qverellae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiv-amoris-labores/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    46/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    47/80

    Amor Liberque duplici ardore me corripiebant. uterque durus deus me iussit

    Cynthiam temptare. lacertos meos leviter subieci et subtiliter Cyntiam temptavi.

    ore feminae admoto, oscula sumo. non tamen dominae quietem turbare ausus sum.

    sic exspertae saevitiae iurgia metuo. sed fixus intentis ocellis haerebam de nostra

    fronte corollas solvens easque ponens Cynthiae temporibus. gaudebam eius lapsosformare capillos. subito in somnio suspiria raro motu ea duxit! obstipui vano

    credulus auspicio. visa portant in somnis timores insolitos: forsitan quidam te cogit

    invitam esse suam? gratane vis puellae? timeo somnos et oscula ferentes.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXIII. PROPERTIVS IN AMORE CYNTHIAEnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiv-amoris-labores/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiii-propertivs-in-amore-cynthiae/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiv-amoris-labores/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiii-propertivs-in-amore-cynthiae/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    48/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    49/80

    Ego sum Sextus Propertius, elegiarum auctor, Caesaris Maecenatisque cliens et

    amicus. sicut poeta amans notissimus. Cynthiam amaveram. Cynthiam amavi.

    Cynthiam amabam. Cynthiam amo. me miserum ocellis cepit, nullis cupidinibus

    ante contactum. nam Cynthiae iucundis verbis non dest gratia. heu mihi! Amor

    lumina mea ad limina deiecit et, pedibus impositis, caput meum pressit. vi meimprobum docuit castas odisse puellas nulloque vivere consilio. furor mihi toto anno

    non deficit. tardus Amor non ullas cogitat artis nec meminit notas ire vias. nunc

    etiam in me Venus noctes exercet amaras. at tamen omnium generum puellas

    laudo. seu capillum vitta ornent seu tenues vestis sinus moveant seu murra

    perfundant crines. cultum merca et simul naturae decus perdes! magis nitent

    membra in propiis bonis. nulla medicina figurae est. nudus Amor artificem formae

    non amat. aspice! sic humus formosa colores summittit. sic melius veniunt hederae

    sponte sua et surgit in solis antris formosus arbutus. sic lympha indociles vias

    currere scit. sic litora nativis pinguntur lapillis et nulla arte dulciter volucres canunt.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXII. SERMO DE AMOREnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiii-propertivs-in-amore-cynthiae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxii-sermo-de-amore/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxiii-propertivs-in-amore-cynthiae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxii-sermo-de-amore/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    50/80

    Carmine recitato, Caesar primum plausit. deinde omnes convivae plauserunt.

    Horatii carmina deus intus alit. nobilem fontem Bandusiam laudabimus in honore

    tuo, Quinte! interpellavit Caius Cilnius Maecenas, atavis edite regibus. omnes

    adsentiebant, et praesertim Maecenatis uxor, nobilis Terentia. pridie huius fontis

    lymphis sua tenera membra maduerunt. etiam cum ea Augustus Bandusiam fontem

    adiit ad sensus delectandos. sed satis impudicitiae! nunc sermone et victu convivae

    delectantur. lances omnium generum a servis oblati sunt: coturnicis ovos, perdicis

    pectucas et nigras oleas. quattuor mensae nuper ab ancillis paratae erant convivis.a servis ferenda est cratera vini plena. ecce adsunt servi! vinum cum mero in

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    51/80

    crateribus miscetur. iam mixto vino meroque, in pocula sacer umor vertitur. nunc

    bibendum est Caesar dixit heu, caste Pudor, longe abi, et ad amorem

    transgrediamur! tempus est colloquio. adferte, ancillae, mollia purpurea pulvinaria!

    et vos, recumbite, convivae, et poetarum sollertiam audite! et allatis pulvinaribus,

    sermones convivarum audiuntur.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXXI. O FONS BANDVSIAEnoviembre 9, 2009 por isa290765

    O fons Bandusiae splendidior uitro,

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxii-sermo-de-amore/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxi-o-fons-bandvsiae/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxii-sermo-de-amore/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxi-o-fons-bandvsiae/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    52/80

    dulci digne mero non sine floribus,

    cras donaberis haedo,

    cui frons turgida cornibus

    primis et Venerem et proelia destinat.

    frustra: nam gelidos inficiet tibirubro sanguine riuos

    lasciui suboles gregis.

    te flagrantis atrox hora Caniculae

    nescit tangere, tu frigus amabile

    fessis uomere tauris

    praebes et pecori uago.

    fies nobilium tu quoque fontium

    me dicente cauis impositam ilicem

    saxis, unde loquaceslymphae desiliunt tuae.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXX. CAESAR OMNES SALVTATnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxi-o-fons-bandvsiae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxx-caesar-omnibvs-salvtat/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxxi-o-fons-bandvsiae/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxx-caesar-omnibvs-salvtat/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    53/80

    Auditis a servis Augusti verbis, Livia ad eos loquitur: bonum consilium vobis dabo,pubes magnae audaciae in bene dicendo. tollite et legite Quinti Horatii Flacci

    carmina. eximii vatis nobiscum recumbentis carmina vobis brevi tempore legenda

    sunt. ite, ite primum in bibliothecam villae! cito Horatii carmina quaerite! librum

    tertium carminum evolvite et memoriae vestrae labor sit! postea circiter hora

    octava hic iterum adeste! Horatii doctos versus coram nobis canetis. Horatius nos

    verbis pulcherrimis laetabit per ora vestra. rogo vos et vos iubeo ea consilia capere.

    intellexistisne? servi ancillaeque tacentes cum ordine exeunt ad iussa facienda. his

    verbis a Livia dictis, ex ore Augusti haec verba exeunt: o gratias tibi do, mea

    carissima uxor reginaque, Liviae! meministine huius carminis pulcherrimi de fonteBandusiae ab Horatio scripti? hoc carmen penitus corde meo impressum. vero fons

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    54/80

    Bandusiae, Horatio dicente, futurus est nobillimus fontium. sed, heu, Quinte, vates

    Romanorum, tu ipse coram nobis versus elaturos fontem Bandusiam ad astra

    velisne recitare? recitabo Horatius ait. silentium ergo omnes convivas rogo.

    favete linguis!

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXIX. AVE CAESAR AVE IMPERATORnoviembre 9, 2009 por isa290765

    Convivis epulantibus, intrat aulam servilis chorus puerorum puellarumque. pompaprocedente, pubes infantium prosequitur. florens pubes inter clarissimos convivas

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxx-caesar-omnibvs-salvtat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxix-proceres-ad-prandivm/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxx-caesar-omnibvs-salvtat/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxix-proceres-ad-prandivm/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    55/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    56/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    57/80

    eminentiorem et ab imo decuctiorem; colorem inter aquilum candidumque. statura

    brevis et crure sinistro aliquando claudicat. adsunt inter comites optimi poetae.

    ergo verbis et recitationibus suis convivas delectabunt post frugi prandium: ovos

    coturnicis, perdicis pectucas et nigras oleas non sine recenti omnum fructuum

    musto. diversae mensae multis lancibus refertae convivis ab ancillis parabantur.omnibus ad prandium festinantibus, manus ultro porrigunt. fames nullum

    condimentum exigit. prandio confecto, circa hora sexta tempus est poetarum

    recitationibus. ingentes lecti a robustis servis adferuntur, purpureis pulvinaribus

    oppleti. paulo post convivae sub lauri grata umbra recumbunt uterque lecto suo.

    .

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXVII. ECCE AVGVSTVS IMPERATORnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxviii-proceres-ad-prandivm/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvii-ecce-avgvstvs-imperator/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxviii-proceres-ad-prandivm/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvii-ecce-avgvstvs-imperator/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    58/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    59/80

    Iam intrantibus curribus magnificis et magnis plaustris, ancillae parant proicere

    flores. servi, curruum portulas convivis patefacientes, eos salutant: salve

    Imperator! salve Agrippa!, salve Maecena!, salve Pollio!, salve Properti!, salve

    Ovidi!, salve Horati! cari amici, date mihi iungere dextras! tum etiam Cornelia

    omnibus proceribus plurimam salutem dat. iam lilia, rosae, papavera violaequevolitant e canistris calathisque. ecce ante oculos omnium Caesar Augustus

    Imperator, princeps senatus et pater patriae. curru relicto, Augustus ad Corneliam

    procedit cum uxore Livia. salve princeps! salve mater patriae! simul cuncti ad

    eos clamant. salve, casta Cornelia, salve inquit Augustus, manus protendens

    ad eam. silevit Livia atque attenta mansit. post eetiam uxor principis eam salutat.

    is Corneliam amplectatur, pulchritudinem eius laudans. haec neque erubuit neque

    aciem deflexit. conspectui enim Augusti iam pridem consueta. in oculis amborum

    scintillae nonnullae emicuerunt. paulo post advenit Corneliae maritus, L. Aemilius

    Paullus. hic e curru saliens ad Corneliam procedit. mox uxorem salutat atquecomplectitur.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXVI. COMITATVS BAIAS ADVENITnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvii-ecce-avgvstvs-imperator/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvi-comitatvs-baias-advenit/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvii-ecce-avgvstvs-imperator/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvi-comitatvs-baias-advenit/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    60/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    61/80

    Comitantibus nobilissimis viris, ipse Caesar Augustus Baias ad magni ponderis

    conventum convenit. annum saeculare, maximum Romae fastumpost centum et

    decem annos, celebrare vult amoris patriae causa. convivae nobis erunt Cornelia

    dicebat magna voce non solum Augustus Caesar et Livia, uxor Augusti, sed etiam

    Agrippa, Maecenas, Pollio, Propertius, Ovidius, Horatius et Aemilius, maritus mihi.stantibus viris ad limen, Cornelia iubet servos fores pandere: fores pandite, servi,

    clarissimis viris feminisque ac Augusto, nostro principi! trabes cito tollite! valvas

    solidi roboris in Vesubio monte caesi convertite! et vos, carae ancillae, canistra

    plena florum sine mora adferte! lilia, rosas, papavera, violasque ad Augusti

    Imperatoris pedes proicite! et vos, servorum ancillarumque nati nataeque, blandos

    risus omnibus convivis offerte! bene agite et magna praemia post conventum

    vobis promitto. iam foribus apertis, primi comites equo ineunt ad aulam et sub

    veterrimam ingentemque laurum consistunt. inito vere, omnibus placet grata

    umbra lauri. ingenti lauro laudato, de equis descendunt equites.

    .

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXV. IN AVLA SVB LAVROnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvi-comitatvs-baias-advenit/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxv-in-avla-svb-lavro/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxvi-comitatvs-baias-advenit/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxv-in-avla-svb-lavro/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    62/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    63/80

    Iam Lucifer nitidum retegit diem noctisque fugat tempora. postea cadit Eurus et

    humida surgunt nubila. albente caelo Cornelia surgit e lecto. mox vocat Fanniam,

    dominae ancillam dilectam. ancilla vocata, paulum sperat. Fannia ei fert vestem

    purpuream atque arcam. induta veste, ea subnectitur supra humerum aurea fibula.

    crines artificio compositi nodantur. matrona elegantissime ornata, Fanniae opus abea laudatur. ancilla a domina laudata laboris gratia, e thalamo devenit per scalas

    marmoreas in apertam aulam. ibi ingens erat ara sub nudo aetheris axe. veterrima

    laurus, olim a P. Cornelio Scipione Aemiliano Africano Numantino sata, adhuc

    creverat in media aula, incumbens arae et praebens aulae gratam odoramque

    umbram. tunc servus vigilans supra murum hac voce clamitat: multitudinem,

    multitudinem longe perspicio, domina! ingens agmen villae appropinquat nostrae!

    o laetum diem! Cornelia clamavit. optime, Sergi, optime! magnae laetitiae mihi

    nuntius tuus est. ipsius Caesaris Augusti comitatum ante oculos tuos habes. primi

    Romanorum principem comitantur. Aemilium videsne, Sergi? video ait servus.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXIV. SVB AETATE NOSTRAnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxv-in-avla-svb-lavro/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiv-svb-aetate-nostra/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxv-in-avla-svb-lavro/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiv-svb-aetate-nostra/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    64/80

    Ast ego, Cornelia, univira sum. multis virtutibus alias feminas praecedo. mea aetassine crimine est. coniugium servo ut optima uxor et domum ut optima domina curo.

    quotidie res familiares curare oportet. castam Lucretiam exemplum optimum laudo.

    tres liberos genui, Aemiliam, Marcum Luciumque. sic generosos honores trium

    liberorum merui. igitur multum iuvat dignam vestem gerere. liberos diligo toto

    corde meo. etiamque maritus mihi placet. Lucius Aemilius Paullus uxorem me duxit.

    vir maxima nobilitate, bonus, sapiens, fortis. aidilis et consul multa virtute et multo

    honore fuit. tandem censuram pervenit. olim nostri patres Romam conditam

    augebant. itaque multae gentes populique dediti in provincias Romanas venerant.

    nunc imperant Romani terra marique, nunc orbem regunt Aeneadae ab Oriente adOccidentem. sic pater Anchises in campis laetis enuntiaverat: alii excudent mollius

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    65/80

    spirantia aera, alii melius vivos ducent de marmore vultus, alii orabunt causas

    melius caelique meatus describent radio et surgentia sidera dicent. tu, regere

    imperio populos, Romane memento!. hac aetate Caesar Augustus annum

    saeculare celebrare cupit.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXIII. CORNELIA MATRONA ROMANAnoviembre 9, 2009 por isa290765

    Heu vos, pueri puellaeque, exaudite mea verba! aures adhibite! matrona Romana

    ego sum. a nobili gente Romana procedo. Cornelia nomen. Cornelia gens. quondam

    domus nostra multis titulis excelluit. initio Latium patres occupaverunt et postea

    optimae gentes floruerunt. tantae molis erat Romanam condere gentem. pater

    Cornelius a clarissima gente Cornelia venit ac mater Scribonia ab illustribus

    Libonibus. praeterea Cornelii fuerunt Scipiades. Lucius Scipio Barbatus fortis vir

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiv-svb-aetate-nostra/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiii-aemilia-matrona-romana/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiv-svb-aetate-nostra/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiii-aemilia-matrona-romana/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    66/80

    sapiensque. forma et virtus clarissimae. consol, censor et aidilis fuit apud nos.

    clarissimi etiam fuerunt gemini Scipiadae, duo fulmina belli. ipsi Lybiam Poenosque

    vicerunt. at non solum gens Cornelia gloriam attulit, sed etiam mater Scribonia

    gloriam auxit. nam ipse Caesar Augustus eam uxorem primam duxerat. gens Iulia a

    Iulo genita. Venus Anchisesque Aeneam genuerant. Caius Iulius Caesar rebus gestishanc gentem maxime honoravit. at tamen divum Caesarem vicit regina forma

    eximia, nomine Cleopatra. imperator liberalitate munificentiaque populum

    Romanum subiecerat. sed tamen o tempora o mores! populus victor mulieri

    victrici cervicem inflexit.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XXII. DOMINA SVB PERGOLAnoviembre 9, 2009 por isa290765

    Interea Cornelia in villa Baiana quiescit. femina dux. mulier imperatrix. abhinc

    quinque dies Romam reliquerat. pacem ad litus Baianum quaerebat. sed non sola in

    Baiis. comites servi ancillaeque. iam tibicina tubas inflat. aer dulci sonu vestitur.

    mare placidum est comes gratus. ecce Cornelia, matrona Romana. nunc corpus

    extenditur super marmore. membra porriguntur. laevum cubitum in purpureo

    pulvinari reclinavit domina. habitus conveniens. decens. virtus optima. sub pergola

    recumbebat femina. villa in Baiis amoenissima Corneliam iuvat. in hac magnifica

    villa tempus agebat. sed nihil sine labore. Vesubius Mons in conspectu videbatur.

    Tyrrenum mare patet subter. familia autem longe aberat. ipsa villam parabat et

    ornabat summa cura. eam revisere oportebat. hospes Sextus Propertius postero die

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiii-aemilia-matrona-romana/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxii-domina-svb-pergola/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxiii-aemilia-matrona-romana/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxii-domina-svb-pergola/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    67/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    68/80

    In itinere ad Pallatinum videt Aemilius ad dextrum latus templum Castoris ac

    templum Divi Iulii. per viam sacram prosequitur usque ad Palatinum collem. supra

    eum Augustus aedificaverat Palatium. in ipso colle Aemilius habebat magnificam

    villam. duo servi lecticam portabant. Aemilius a servis salutatur. salve, domine!

    ascende in lecticam! domum te portabimus. post dimidiam horam Aemilius domumpervenit. portitor dominum salutat: ave, domine! ave, Androcle, tandem domi

    sum! rettulit Aemilius. exspectat dominum familia in atrio. ad deos lares sacrum

    paraverant pro itinere et pro reditu. agnus albus in ara. tremuerat. pater familias

    cultrum cepit, Iovem invocavit et agnum iugulavit. statim sanguis fluxit per aram.

    exta pater inspexit. et post agnum mortuum servibus tradidit. ex agno mortuo

    coquus Sabinus cenam domino Aemilio parabit. deinde scriptorium intrat. vitam

    suam quotidie scribit: diem proximum Baias adero et mecum aderunt illustres

    convivae. ipse Caesar Augustus aderit cum Livia uxore. Maecenas cum Terentia,

    Agripa cum uxore Iulia, Pollio et alii. proximo die tecum, domina mea, ero. sed iamtempus edere.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XX. IN ARTIBVS VINCVNT GRAECInoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxi-aemilivs-sacrvm-facit/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xx-in-artibvs-vincvnt-graeci/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xxi-aemilivs-sacrvm-facit/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xx-in-artibvs-vincvnt-graeci/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    69/80

    Certissime loqueris, Aemili. nostro exemplo vestra studia maiora esse potuerunt et

    magna ingenia excelluerunt. attamen Graecos scriptores et gloriam Graecam

    Romani scriptores numquam aequaverunt. ego, Hieronymus, Romanos laudo,

    nihilominus Romani a Graecis litteris vincuntur. sic etiam pictores vincunt apud nos.

    equidem Graeci fuerunt clarissimi Polyclitus et Parrhasius. in Graecia enim multum

    cives laudare pictores solent. honos igitur alit artes et omnes ad studia

    incendebantur. virtutem honor sequitur. atque hoc maxime ad honorem excitantur

    Graeci. talia Hieronymus Aemilio dixerat. postea Aemilius respondit: doctissimi

    estis Graeci. nos non habemus Athenienses Socraten vel Sofoclen vel Callimachum

    Cyrenaeum, sed Caesarem Augustum optimum principem. imperatorem laudamus.

    laetus sum tecum in foro colloqui. rogo venias domum in convivium proxima

    septimana. multi convivae ad cenam convenient. clarissimi Romani aderunt.

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    70/80

    Hyeronime, vale! et ille fatur: adero domum tuam, Aemili. gratias tibi ago. vale,

    Aemili! nec multo post is exiit de Basilica Iulia et forum transiit. iter domum.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XIX. ROMANI GRAECIQVE COMPARANTVRnoviembre 9, 2009 por isa290765

    Merito Romanos laudas, Hieronyme. tu autem Athenis natus vivis sicut Romanus

    abhinc decem annos apud nos. ideo priscas Romanas virtutes noscere debes. ego

    paululum eas tibi ostendere volo: olim nostri maiores erant graves, magnanimi,

    probi, fideles. nec ulla gens in his virtutibus comparabatur maioribus nostris.Sabini, Tusci, Samnites, Carthaginienses et multae nationes robur nostrum

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xx-in-artibvs-vincvnt-graeci/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xix-romani-graeciqve-comparantvr/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xx-in-artibvs-vincvnt-graeci/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xix-romani-graeciqve-comparantvr/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    71/80

    tulerant. at vos Graeci doctrina atque omni litterarum genere nos superabatis.

    etenim vincere nos facile vobis erat. non vobis repugnabamus nos. scilicet apud vos

    antiquissimi poetae floruerunt. Homerus et Hesiodus ante Romam a Romulo

    Remoque conditam vixerunt. alter poeta scripsit Iliaden Odiseamque, alter

    Theogoniam ac Labores diesque. Archilocus et Romulus pares aetate erant. nosRomani sero accepimus poeticam artem. Livius Andronicus, Graecus poeta, fabulam

    primus dedit anno fere CCCCCX ab Vrbe condita. olim convivae in epulis canere

    solebant ad tibicinem. laudabantur virtutes de claris hominibus. sed eae

    laudabantur sine honore. M. Nobilior primus in provinciam poetas duxit. et tandem

    Roma floruit

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XVIII. GRAECVS AMICVS HIERONYMVSnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xix-romani-graeciqve-comparantvr/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xviii-graecvs-amicvs-hieronymvs/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xix-romani-graeciqve-comparantvr/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xviii-graecvs-amicvs-hieronymvs/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    72/80

    Optime dixisti, Aemili, de Romanis genteque tua. non ego e tam generosa gente

    procedo. Athenis natus sum, sed nunc Romae vitam ago. eo modo pariter Graecos

    Romanosque intellego. primum hoc fatebor: nos Graeci vos Romanos superamus.

    scilicet Graecae Litterae Latinas vincunt. nos Graeci sumus docti. etenim

    philosophia doctrina Graeca. Roma, ferox victor, Graeciam subiecit. sed Graecia

    Romanos cepit. ab antiquo Graeci viximus in multis civitatibus. Athenae, Sparta,

    Corinthus, Rhodos, Miletus, Mitylene, praeclarae urbes in Graecia exstant. Roma

    tamen una urbs semper fuerat. quondam Latium agreste erat. vos, Romani omniainvenistis vestro ingenio et meliora fecistis. nos, Graeci, vos superamus in artibus

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    73/80

    et scientia. sed vos disciplinam natura habetis. haec virtus, haec gloria. nam nulla

    gens similem disciplinam habet. gravitas est maxima virtus apud vos. nunc

    constantia, magnanimitas, probitas, fides in gente vestra excellentes virtutes sunt.

    igitur rem publicam maiores vestri melioribus institutis et legibus temperaverunt.

    nec umquam vos democratiam demagogiamque pertulistis.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XVII. AEMILIVS MEDIO FOROnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xviii-graecvs-amicvs-hieronymvs/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvii-aemilivs-medio-foro/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xviii-graecvs-amicvs-hieronymvs/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvii-aemilivs-medio-foro/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    74/80

    Aemilius interea, pater familias, medio foro ambulabat. Romae clarus vir sine

    Cornelia permanebat. abhinc aliquos dies casta fidelisque uxor aderat in villa

    Baiana. sola erat. sed postero die maritus Baias apud Corneliam adveniet. at nunc

    ad basilicam Iuliam cum amico Hyeronimo colloquitur. summam gloriam et

    nobilitatem suam ostendere libet. sic fatur: ego, Aemilius, e clarissima genteAemilia procedo. Lucius Aemilius Paullus augur aidilis praetor consul et postremo

    censor fuit apud nos. summa laude Regem Perseum in Pidna vicerat. merito

    cognomine Macedonico apellabatur. etiam Publium Cornelium Scipionem adoptavit.

    Africanun et Numantinum cognomen senatus populusque Romanus dederat. Italia,

    Africa, Hispania, Gallia, Asia, Graecia, Aegyptus provinciae Romanae sunt. videlicet

    nos Romani sumus sapientes. in armis ergo terra marique vincimus. nos patriam

    mores res domesticas ac res familiaris maxime curamus. multum quidem in re

    militari Romani vigemus. quin etiam virtute disciplinaque vos Graecos superamus.

    namque disciplinam a pueritia usque ad aetatem provectam viri Romani docentur.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XVI. LVCIVS CVM RHETOREnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvii-aemilivs-medio-foro/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvi-lvcivs-cvm-rhetore/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvii-aemilivs-medio-foro/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvi-lvcivs-cvm-rhetore/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    75/80

    Lucius argutam orationem apud rhetorem dixit. ea oratione Graeci cum Romani

    comparantur: quandoquidem geometriam Graeci in summo honore semperhabuerant, nobis illustres mathematici sicut Thales et Pythagoras. hac utili arte alii

    mensuras faciunt, alii ratiocinant. plurimum apud vos floret ingenium, apud nos

    floret ars. Vitrubius quondam de architectura scripserat. is caelum aequare

    ingentibus aedificiis docet. hac arte terras et regiones remotas longis aquaeductis

    iungere posssumus. theatros struere malimus non sub monte more Graeco, sed

    opere latericio ab ipsis fundamentis. in arte oratoria quoque nos Romani Graecos

    optime imitari didicimus. principio Romanus orator eruditus non erat, sed aptus ad

    dicendum. post autem orator Romanus eruditus fit. apud nos Cato, Galba, Africanus

    et Laelius doctisimi oratores fuerunt. post vero Lepidus, Carbo, Gracchi, peritissimi.

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    76/80

    itemque optimi oratores ad aetatem nostram Romae vivunt. attamen apud nos

    philosophia iacuerat usque ad Ciceronem. dumtaxat ille de philosophia cum Graecis

    contendere potuit. bene dixisti, Luci, rhetor ait. tu eris vir bonus peritus

    dicendi.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XV. MARCVS CVM GRAMMATICOnoviembre 9, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvi-lvcivs-cvm-rhetore/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xv-marcvs-cvm-grammatico/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xvi-lvcivs-cvm-rhetore/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xv-marcvs-cvm-grammatico/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    77/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    78/80

    Marcus interea cum grammatico in media Vrbe, Lucius cum rhetore. alter scribit,

    alter recitat. Marcus summa elegantia descripserat pulchram atque inmitem

    Neeram: Neera est candidior niveo ligustro, floridior pratis, procerior longa ulmo,

    splendidior vitro. purius marmore Pario splendet. lascivior tenero haedo, levior

    conchis detritis, gratior solibus hibernis et umbra aestiva, nobilior pomis,conspectior alta platano, lucidior glacie, dulcior uva matura, mollior cygno et lacte

    coacto, et formosior riguo horto. tener risus umbras ab Erebo revocat. at tamen illa

    saevior indomitis iuvencis, durior annosa quercu, fallacior undis, lentior salice et

    vitibus albis, inmobilior scopulis, violentior amne, superbior laudato pavone, acrior

    igni, asperior tribulis, truculentior feta ursa, surdior aequoribus, inmitior hydro

    calcato, et praecipue, vae puella! fugacior aura volucri. multum iuvat ornato capillo

    procedere et tenues sinus veste Coa movere, aut crines perfundere murra Orontea.

    pulchrum corpus vix tegit serica vestis. ad imos pedes vestis defluxit. macte

    virtute, Marce! grammaticus inquit. tua dulcia verba laudare decet. summuslabor poeta esse.

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    XIV. GEMMAE OPTIMVM DONVMnoviembre 5, 2009 por isa290765

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xv-marcvs-cvm-grammatico/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/05/xiv-gemmae-optimum-donum/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/09/xv-marcvs-cvm-grammatico/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/2009/11/05/xiv-gemmae-optimum-donum/
  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    79/80

  • 8/8/2019 ROBERTVS TENER GRAMMATICVS

    80/80

    Aeonios legerat. etiam nunc parietes resonant his teneris verbis. igitur ab amatoriis

    artibus non facile virgo capitur. illa libenter amorem fugit. semper gratis verbis

    loquebatur. dulcia verba e suis labris effluebant. attentus autem Sextus manebat

    atque de ore diu pependerat. rubra blandaque labra intente mirabatur. prope

    puellam amatam iam cor magna vi sanguinem pulsat. visus semper amorempatefaciunt. sentio, Sexte!, dixit Aemilia. Cupidinem et sagittas vito. tunc puella

    candidis digitis folias evellere cupit. te amo. non te amo. me amas. non me amas.

    basia tibi do. vel non do. basium mihi das. vel non das. at ecastor! rationem

    perdidi! Sexte, ignosce, mihi, quaeso! diu permanere non possum. tempus fugit

    celeriter inter blanditias. vale, Sexte, vale!

    Escrito en PVELLA GEMMAS PROBAT | Deja un Comentario

    Entradas Anteriores

    Pginas

    o DIGITALIA TEMPORA

    o GRAMMATICA LATINA

    o OLIM IN BACCHALAVREATO

    o PVELLA GEMMAS PROBAT

    o SCRIPTA PER ORATIONES SIMPLICES

    o

    SCRIPTA SELECTIVITATISo TRACTATVS DE AMORE

    o DOMINVS SCRIPTORII

    Archivos

    o enero 2010

    o diciembre 2009

    o noviembre 2009

    Categoras

    o PVELLA GEMMAS PROBAT(46)

    o Uncategorized (7)

    Blogroll

    o CVLTVRA CLASSICA

    o FERNANDO LILLO

    o SANDRA RAMOS

    http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/05/xiv-gemmae-optimum-donum/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/page/2/http://robertotierno.wordpress.com/digitalia-tempora/http://robertotierno.wordpress.com/grammatica-latina-oratio-simplex/http://robertotierno.wordpress.com/olim-in-bacchalavreato/http://robertotierno.wordpress.com/about/http://robertotierno.wordpress.com/orationes-simplices-ex-horatio/http://robertotierno.wordpress.com/scripta-selectivitatis-in-prosa/http://robertotierno.wordpress.com/tractatvs-de-amore/http://robertotierno.wordpress.com/dominvs-scriptorii/http://robertotierno.wordpress.com/2010/01/http://robertotierno.wordpress.com/2009/12/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/http://robertotierno.wordpress.com/category/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/category/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://www.culturaclasica.com/http://fernandolillo.blogspot.com/http://sandra-ramosmaldonado.blogspot.com/http://es.wordpress.com/tag/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/05/xiv-gemmae-optimum-donum/#respondhttp://robertotierno.wordpress.com/page/2/http://robertotierno.wordpress.com/digitalia-tempora/http://robertotierno.wordpress.com/grammatica-latina-oratio-simplex/http://robertotierno.wordpress.com/olim-in-bacchalavreato/http://robertotierno.wordpress.com/about/http://robertotierno.wordpress.com/orationes-simplices-ex-horatio/http://robertotierno.wordpress.com/scripta-selectivitatis-in-prosa/http://robertotierno.wordpress.com/tractatvs-de-amore/http://robertotierno.wordpress.com/dominvs-scriptorii/http://robertotierno.wordpress.com/2010/01/http://robertotierno.wordpress.com/2009/12/http://robertotierno.wordpress.com/2009/11/http://robertotierno.wordpress.com/category/pvella-gemmas-probat/http://robertotierno.wordpress.com/category/uncategorized/http://www.culturaclasica.com/http://fernandolillo.blogspot.com/http://sandra-ramosmaldonado.blogspot.com/