Embed Size (px)
DESCRIPTION
apo,jin,jinda,jiyan,viyan,sema,zilan,sine,hewler,ames,diyarbekir,silemaniye,zaxo,ocellan,girilla,xebat,vejin,silan,xezal,pkk,pjak,hpg,pyd,ypg
Citation preview
رۆژی واڵتگۆڤارێکی مانگانەیە پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان دەریدەکات
]ساڵی 3[ ]ژمارەی 35[ ]2014/1/20[ ]بەفرانبار2713 کوردی[ ]نرخ: 1500 دينار[
نەجیبە عومەر؛
مۆدێلی زۆربەی پارتەكانی باشوری كوردستان، مۆدێلی سیستەمی خانەدان و بنەماڵەیە
ئۆجاالن؛ژنە راستەقینەی كااڵكان شاژنی
جەمیل بایك؛شۆڕشی رۆژئاوای كورستان بەرهەمی ئەزموونی دەیان
ساڵەی تێكۆشانی گەلەكەمانە
د.فایەق؛پارتی و ئیسالمیەكان بە پێچەوانەی یەكێتی و گۆران، پشتیوانی
بەپاریزگابونی هەڵەبجە دەكەن
"پیری مەزن"
شادمانم تۆ دەبینمرەنگی زەردەشتت گرتووە،
رێبەری گەلپەیامەكەت لە واڵت و
هەموو جیهانوەكو تیشكی خۆری ئاسمان
دەركەوتووە،من ئەزانم روخساری پیر
لە تۆ جوانە،چونكە ئەوە شێوەی ڕاستی
بیرمەندو فەیلەسوفانە
كوردۆ شوانی2013/12/20
~ساڵی 3 | ژماره 35
2014/1/20
خاوەنی ئیمتیاز
PÇDK کۆمیتەی ڕاگەیاندنی
سەرنووسەر
پەروین حەسەن مستەفا
بەڕێوەبەری نووسین
ئارام کەریم بابان
دەستەی نووسەران
فەهمی محەمەدسۆران حسینئامینه محەمەدچنوور غەریب
دیزاین
كاردۆ عەلیالی
ژمارەی متامنه
446
بۆ پەیوەندی گرتنwww.PCDK.org
[email protected]ناو نیشان
کەرکوک، بەرامبەر یانەی وەرزشی کەرکوک
رۆژی واڵتگۆڤارێکی مانگانەیە پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان دەریدەکات
]ساڵی 3[ ]ژمارەی 35[ ]2014/1/20[ ]بەفرانبار2713 کوردی[ ]نرخ: 1500 دينار[
نەجیبە عومەر؛
مۆدێلی زۆربەی پارتەكانی باشوری كوردستان، مۆدێلی سیستەمی خانەدان و بنەماڵەیە
ئۆجاالن؛ژنە راستەقینەی كااڵكان شاژنی
جەمیل بایك؛شۆڕشی رۆژئاوای كورستان بەرهەمی ئەزموونی دەیان
ساڵەی تێكۆشانی گەلەكەمانە
د.فایەق؛پارتی و ئیسالمیەكان بە پێچەوانەی یەكێتی و گۆران، پشتیوانی
بەپاریزگابونی هەڵەبجە دەكەن
Rojî Wilat
گەریالی شەهید"ئارمانج محەمەد عەلی مستەفا"، ناسراو بە"كرمانج"
Organî Rageyandinî Partî Çareserî Dîmukratî Kurdistan[Jimarey: 35] [Salî: 2014]
2...... باشوری كوردستان و كەلتورەكەی داعش؟؟!
3...... پارتی چارەسەری؛ با ساڵی 2014 بكەینە ساڵی بەرپاكردنی شۆڕشی نەتەوەیی و دیموكراتی
22 ...... نەوت سەری هەرێمی كوردستان دەخوات؟34 ...... ساكینە جانسز؛ وەك پارێزوان و پێكهێنەری ژیانێكی ئازاد و وەك شەرڤانی حەقیقەت لەناو
تەڤگەری ئازادیدا رۆڵی بەهێزی گێرا
13 ...... شكستی دەسەاڵت و بێ ئومێدی لەدەسەاڵت15 ...... بۆ یادی هەڤااڵن سارا و رۆژبین و روناهی
21 ...... بەپارێزگابوونی هەڵەبجە و خۆپیشاندانەكانی سەید سادق و كەڵەك25 ...... ئاگادار بن... هەڵەبجە ئاماژەیە بۆ نەتەوەیەك... نەك دەسكەوتێكی دارایی
26 ...... كابینەی هەشت و ئەزمونی ئێراق29 ...... كەركوك كرایەوە قوربانی بەرژەوەندیی حزبایەتی
32 ...... قەیرانی بەرپرسیاریەتی كوردی و شۆڕشی رۆژئاوای كوردستان
10 ...... نەجیبە عومەر؛ مۆدیلی پارتەكانی باشوری كوردستان، مۆدیلی سیستەمی خانەدان و بنەماڵەیە
17...... جەمیل بایك؛ خاڵی الوازی كوردان لەساڵی"2013"نەبەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی بوو 21...... د. فایەق؛ پارتی و ئیسالمیەكان بەپێچەوانەی یەكێتی و گۆڕان، پشتیوانی بەپارێزگابوونی
هەڵەبجە دەكەن
39 ......د. كوردستان سالم؛ حكومەت ناتوانێت بە پشگوێخستنی ژنان باس لە دیموكراسی بكات41 ...... ئۆج ئاالن؛ شاژنی راستەقینەی كااڵكان ژنە
43 ...... نان و ئۆپەراسیون
سەروتار
چاوپێكەوتن
ژنان
نرخاندنی ساڵ
راپۆرت
وتار
بیرەوەری كەریال
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[2 سەروتار
كوردستان خۆرئاوای شۆڕشی كە كاتەوە لەو زۆرب���ەی و ل������ە"19/7/2012"ج������اڕدرا دەڤ��ەرەك��ان��ی خ��ۆرئ��اوا ك��ەوت��ە ژێ��ر دەستی جاربوو یەكەمین بۆ ئیتر ك���وردان، خ��ودی بەڕێوە خۆیان خۆرئاوا كوردانی لەمێژوودا بكەن. ئاوا زەمینەی خۆبەڕێوەبەرێتی و ببەن مێژووییە دەرفەتە ئەو لەباربردنی بەئامانجی ك��وردان دەسكەوتەكانی بەربەستكردنی و گروپە سوریا و توركیا رژێمەكانی ه��ەردوو ئیسالمیە توندڕەوەكانیان هاندا و هەموو جۆرە بكەنە هێرش تا پێشكەشكردن یارمەتیەكیان دیموكراتی پارتی كوردستان. خۆرئاوای سەر ئیسالمیەكانی الیەنە و هێز و كوردستان كوردستانیش بگرە نەك هەڵوێستیان دژی ئەو توندڕەوانە پیشاننەدا، بەڵكو بەهەڵوێستەكانیان ئەو ت��ەواوك��ردن��ی بۆ لێكردن. پشتگیریان توركیا، الیەنی لەهەرسێ ئابوورییەی ئابلۆقە سوریا و توندڕەوەكان دانرابوویە سەر كوردانی چوارگۆشەی خۆیەوە لەالی پارتی خۆرئاوا، سێمالكای دەرگ��ای و تەواوكرد ئابلۆقەكەی بەناو الیەنی هەندێ داخست. خۆیەوە لەالی رۆڵیان هەبوو باشوری كوردستانیش ئیسالمی لەناردنی گەنجانی كورد بۆ خۆرئاوا تا لەبەرەی توندڕەوەكان دژی كوردانی خۆرئاوا شەڕ بكەن.لە ماوەیەكە لەهەولێر، راب���ردوو لەئەیلولی سلێمانی، بەتایبەتیش لەكەركوك و دەوروبەری ك��ردووە، زی��ادی توندڕەوەكان هێزە هێرشی لەخورماتوو، خانەقین و دەوروبەری هێرشێكی و لەئارادایە ك��وردان دژی بۆكێشراو نەخشە و بگۆڕن ناوچانە ئەو دیموگرافیای خوازیارن لەبەرامبەر بكەن. كۆچبەری دووچاری كوردان هەڵوێستێكی و تەبایی دیسان دۆخ��ە ئ��ەو هاوبەشی هێز و الیەنە سیاسیەكان بوونی نییە، لەتێكدانی كوردستان دیموكراتی پارتی بگرە پێشەنگایەتی كوردستانی كەركوكی لیستی
الیەنە ئەویشدا ب���ەدوای و ك��رد دەس��ەاڵت��گ��ەراك��ان ئیسالمگەرا ه��ەب��وو. هەڵوێستیان ه��ەم��ان ئ����ەوە م���اوەی���ەك���ە چ���ەك���دارە بەپشتگیری داعش توندڕەوەكانی لەپارێزگای سوننە عەرەبی الیەنی هەندێك ئەنبار شااڵوێكی بەرفراوانیان دەست پێكردووە، كردووە كۆنترۆڵ شارۆچكەیان چەندین بگرە راگەیاندووە، ئیسالمییان دەوڵەتی تەنانەت و ماوەیەكە شەڕێكی دژوار لەو دەڤەرە لەئارادایە، لەم نێوەندەشدا دەنگۆی ئەوە باڵو بۆتەوە كە چەندین گروپ لەچەكدارانی داعش لەناوچەكانی و بوونەتەوە باڵو دیاال و كەركوك دەوروبەری دەكەن. لەكوردان راستەوخۆش هەڕەشەیەكی لەبەرامبەر ئەوەشدا زۆربەی هێزە سیاسیەكانی باشور بێ هەڵوێستن و تەنیا و تەنیا بینەری الیەنە لەگەڵ زیاتر ل��ەوەش رووداوەك���ان���ن، سیاسیەكانی سوننە لەهەوڵدان هەرچۆنێك بێت ئەواندا بەرژەوەندی لەبازنەی گۆڕانكاریەكان كۆتایی بێت. كەلتووری ئەو ئیسالمییە توندڕەوانە بەمشێوەیە ب��وارەك��ان هەموو بە س��ەب��ارەت ئەوپەڕگەرییە، بەتایبەتیش سەبارەت بەژن؛ جگە كوردیان ژنانی و موڵك ماڵ، خۆرئاوا لەوەی لەخۆیان حەاڵڵ كرد و وەك غەنیمەیەكی شەڕیان بینی، القەكردن و دەستدرێژیكردنە سەر ژنانیان كردە ئامراز و شێوازێكی سووكایەتی كردن بە و بشكێنن ئیرادەیان تا كوردەواری كۆمەڵگای چۆكیان پێدابدەن. لەهەمانكاتدا یەكێك لە شێخە سەلەفیەكان فەتوا دەدات كە هەر تاكێك بۆی هەیە حەفتا ژنی سوری بۆ خۆی بكات بەكەنیزەك، لەپرەنسیپ، خۆی بەشێكی هیچ ئەمەش كە و وەرن��ەگ��رت��ووە مرۆییەكان نۆرمە و پێوان لەگەڵ هیچ سەردەمێكی مرۆڤایەتیشدا نایەتەوە.لەهەولێر نەخۆش الوی ش��ەش دوای��ی��ە ب��ەم سەركیژۆڵەیەكی"16"ساڵی كردە دەستدرێژیان كوردستان. خۆرئاوای كوبانی شاری خەڵكی دەكەوێتە قیزەوەنەیان كارە ئەم لەوەی جگە دەستدرێژی و القەكردن كەلتوری چوارچێوەی ك��ە داع���ش ل��ەخ��ۆرئ��اوا پ��ەی��ڕەوی دەك���ات، ئاشكرا كوردستانیش باشووری حەقیقەتێكی دەكات كە خۆی لەچۆنیەتی مامەڵەكردن لەگەڵ
بەم هەر دەبینێتەوە. مافەكانیدا و ژن دۆزی هەولێر شاری لەئۆتێلەكانی لەیەكێك دواییانە هەوڵدراوە دەستدرێژی بكرێتە سەرگۆرانیبێژێكی یازدە كیژۆڵەی كە دەرك��ەوت دوات��ر لوبنانی، بەكاردێنن. بۆلەشفرۆشی ئۆتێلە لەو سااڵنەش شازدە كێژۆڵە ئەو القەكردنی رووداوی دوای كەناڵەكانی و پۆلیس بەرپرسانی ساڵیەش دەكرد ئەوە لەسەر داكۆكیان زۆر راگەیاندن لەدەستنەداوە كچێنی" "پ��ەردەی كچەكە كە بكەن س��ووك دۆزەك��ە هەوڵیاندا بەمجۆرە و و ت��اوان��ی س��ەرب��ك��ەران��ی��ش ك��ەم��ب��ك��ەن��ەوە.تاكێكی ه��ەر وی��ژدان��ی ب��وو رووداوێ���ك ئەمە كوردی هەژاند، رق و كینە بەرامبەر ئەم نەفسە بەرهەمێكی ئەوە بەاڵم دایگرتین، نەخۆشانە واقیعی كۆمەاڵیەتی باشوورە، هەر بۆیە پێویستە لەم خاڵەوە دەست پێبكەین و هەڵوێست بەرامبەر كەلتووری رەگەزپەرستی پیاو دابنێین، ئەمەش بەكاروخەباتی هەموو الیەكمان بەرهەمدار دەبێت.
باشوری كوردستان و كەلتورەكەی داعش؟؟!
بەم دواییە شەش الوی نەخۆش لەهەولێر
دەستدرێژیان كردە سەركیژۆڵەیەكی"16"ساڵی
خەڵكی شاری كوبانی خۆرئاوای كوردستان.
جگە لەوەی ئەم كارە قیزەوەنەیان
دەكەوێتە چوارچێوەی كەلتوری القەكردن و
دەستدرێژی كە داعش لەخۆرئاوا پەیڕەوی دەكات، حەقیقەتێكی
باشووری كوردستانیش ئاشكرا دەكات كە خۆی
لەچۆنیەتی مامەڵەكردن لەگەڵ دۆزی ژن و
مافەكانیدا دەبینێتەوە
شرۆڤه ی سیاسی
] ~ [[email protected]
3] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
نرخاندنی ساڵ
ئا/ رۆژی واڵت
و )2013( س��اڵ��ی کۆتاییهاتنی ل��ه گ��ه ڵ ده ستپێکردنی ساڵی نوێی )2014( له سه رناوی الیه نگرانمان و ه��ه ڤ��ااڵن هه موو و خۆمان و کوردستان گه لی له گ��ه رم پیرۆزباییه کی هیواخوازین و ده که ین مرۆڤایه تی سه رجه م و ئاشتی س��اڵ��ی ببێته )2014( س��اڵ��ی و کێشه چاره سه رکردنی و ئارامی و ئ��ازادی قه یرانه کانی کۆمه ڵگاکانی مرۆڤایه تی به گشتی و گه لی کوردستان و گه النی خۆرهه اڵتی ناوین به تایبه تی. له کاتێکدا پێشوازی له ساڵی نوێی )2014( ده که ین، ئه وا هه ڵسه نگاندنێکی گشتی ساڵی رابردووی کوردستان و ناوچه که پێویست و گرنگ ده بینین؛ چونکه به بێ هه ڵسه نگاندنێکی هه مه الیه نه ی ساڵی رابردوو ئه وا تێگه یشتن له دژوار داهاتوو ساڵی پێشهاته کانی و رووداو
ده بێت.وه ک چۆن ساڵی )2012( بۆ گه لی کوردستان و هێرش و پیالنگێڕی ساڵی شکستپێهێنانی قه ڵه مبازه و هه نگاونان و ساڵی په الماره کان
ئه وا بوو، گه وره کان سه رکه وتنه و مه زنه کان ساڵی )2013(ش به هه مانشێوه ساڵێکی پڕ له ئاڵوگۆڕ و وه رچه رخانی مه زن بوو. ساڵێک بوو گه لی کورد تێیدا رووبه ڕووی گه لێک پیالنگێڕی و په الماری دووژمنکارانه بوو. له هه مانکاتیشدا ساڵێک بوو گه لی کوردستان له میانه ی تێکۆشان و به رخۆدانێکی شکۆداردا گه لێک ده ستکه وتی
مه زنی تێدا به ده ستهێنا.
بەزۆرینەی دەنگی پەرلەمانتارانی یەکێتی و پارتی لە )30( حوزەیرانی ساڵی )2013( بۆ ماوەی دوو ساڵی تر سەرۆکایەتی مەسعود بارزانی
درێژکرایەوە. ئه مه ش یه کێک بوو له گه وره ترین پێشێلکارییه یاساییه کانی
هه رێم له ساڵی )2013(دا
ئێراق و باشووری کوردستان له ساڵی )2013(تێدا گرنگی ئاڵوگۆڕی و رووداو گه لێک دا روویدا که کاریگه رییه کی زۆری به سه ر ره وشی قه یرانه کانی ئێراقدا له هه بوو. کۆمه ڵگادا
ده س��ه اڵت��ی ن��اوه ن��دی ب��ه غ��داد ب����ه رده وام له دای��ه . زیاتر فراوانبوونی و قووڵبوونه وه ئه قڵییه ته ئه و به هۆی ناوه ندی حکومه تی ئایینزاگه راییه ی و ده سه اڵتخواز میللیگه را، دیکه ی پێکهاته کانی له گه ڵ هه میشه خۆیه وه ئه و دای��ه . ملمالنێ و ناکۆکی له ئێراق ناو هه مان خ���اوه ن ل��ه ب��ه رئ��ه وه ی پێکهاتانه ش ده سه اڵتخوازی، میللیگه رایی، ئه قڵییه تی به هێزه وابه سته ن و ئایینزاگه ران و ئایینگه را قووڵکردنه وه ی له به شدارن ده ره کییه کان، قه یرانه کاندا. قه یرانی نێوان حکومه تی ناوه ندی نێوان قه یرانی سووننیگه راکان، هێزه و هه رێمی ده سه اڵتدارێتی و ناوه ندی حکومه تی ئاسایشی دۆخی ده ستچوونی له کوردستان، زۆربوونی و ئێراق ناوچه کانی و زۆربه ی شار ژماره ی زیادبوونی توندوتیژییه کان، ئاستی ئه وانه ی له ژێر هێڵی هه ژاریدان و ... هتد. ئه و قه یرانانه و ده یان قه یرانی دیکه ، سه لمێنه ری ئه و راستییه ن که له داهاتووی نزیکی ئێراقدا ئاسۆی ژیانێکی ئازاد و ئارام و ئاسایش و ئاشتی سه ره کییه کانی هێزه کۆی چونکه نابینرێت؛
پارتی چارەسەری؛
با ساڵی 2014 بکه ینه ساڵی به رپاکردنی شۆڕشی نه ته وه یی و دیموکراتی
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[4 نرخاندنی ساڵ
گۆڕه پانی ئێراق، به هه موو پێکهاته نه ته وه یی و ئایینی و ئایینزاییه کانیانه وه هه بوون و مانه وه ی به و درێ��ژه دان و هه بوون ئه و له سه ر خۆیان
قه یرانانه وه گرێدراوه . ئێراق ده رچوونی به مشێوه یه دا؛ له دۆخێکی ئاسایشدا ئه نجوومه نی حه وتی به ندی له ژێر له ده ره کییه کان ده ستێوه ردانه زه مینه ی قه یرانه کانی ئێراق زیاتر ده کات و ده رفه تی زیاتر به پاوانکردن و تااڵنبردنی سامانه ژێر زه وی و سه رزه وییه کانی ئێراق له الیه ن کۆمپانیا گه وره پاوانکاره کانی جیهان ده دات. ئه و دۆخه ی ئێراق هه رێمی ره وشی له سه ر کاریگه ری راسته وخۆ
کوردستانیش کردووه . له باشووری کوردستاندا یه کێک له و مژارانه ی مژاری سه ره کی رۆژه ڤ��ی بووه ماوه یه دا له م و پارێزگاکان ئه نجوومه نی هه ڵبژاردنه کانی په رله مانی هه رێمی کوردستان بوو. پێویستبوو پارێزگاکانی هەڵبژاردنی )2013( ساڵی لە ئەنجام بدرێت. بەاڵم به بیانووی تەواونەبوونی هه ڵبژاردنی ئه نجامدانی ئامادەکارییەکان، )21( رۆژی بۆ پارێزگاكان ئه نجوومه نی تشرینی دووهەم دواخرا، بەاڵم لەو وادەیەشدا ئەنجامنەدرا و جارێکی تر بۆ )30(ی نیسانی به گوێره ی ه��ه روه ه��ا دواخ��رای��ەوە. )2014(یاسای )2005(ی ساڵی )1(ی ژماره یاسای سه رۆكایه تی هه رێمی كوردستان - ئێراق، وادەی )2013( ئابی ) 20(ی له هه رێم سەرۆکایەتی واده ی��ه دا له و ده بووایه واتا دەه��ات. کۆتایی مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان ساڵ هەشت دوای سەرۆکایەتیەکه ی وادەی تەواوبوونی پێش هەر بەاڵم هاتبایه ، کۆتایی جیاوازەوە ڕێگەیەکی چەند لە وادەی��ە ئەو هەوڵی درێژکردنەوەی ماوەی دەسەاڵتی بارزانی پارتی نێوان بەڕێککەوتنێکی دواجاریش درا. و یەکێتی پڕۆژەیاسایەکیان بۆ درێژکردنەوەی پەرلەمان. دایە بارزانی سەرۆکایەتی وادەی الیەنەکانی توندی بوونی ن��اڕازی��ی گ��ەڵ لە دەنگی ب��ەزۆری��ن��ەی ب���ەاڵم ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن، )30( لە پارتی و یەکێتی پەرلەمانتارانی حوزەیرانی ساڵی )2013( بۆ ماوەی دوو ساڵی تر سەرۆکایەتی مەسعود بارزانی درێژکرایەوە. ئه مه ش یه کێک بوو له گه وره ترین پێشێلکارییه
یاساییه کانی هه رێم له ساڵی )2013(دا.
له چه ندین جێگاشدا په الماری ئه ندام و الیه نگرانمانیاندا و ده ستگیریان
کردن. ته نانه ت له گه رمیان و بادینان ته قه له الیه نگرانمان کرا. دواتریش له کاتی ده نگدان و ژماردنی ده نگه کاندا
به شێوه یه کی به رنامه بۆدارێژراو ده نگه کانی لیسته که مانیان سووتاند
وادەی جار چه ندین ئ��ه وه ی دوای هه روه ها کوردستان هه رێمی په رله مانی هەڵبژاردنی
ده نگدانی ئەیلولدا )19( له دواجار دواخ��را، ده نگدانی ئەیلولیشدا )21( له و تایبەت هه رێمی په رله مانی هه ڵبژارنی بۆ گشتی کوردستان به ڕێوه چوو. له و هه ڵبژاردنه دا )31( ئێمه ش ک��رد. كێبڕكێیان سیاسی ق��ه واره ی وه کو پارتی چاره سه ری دیموکراتی کوردستان وه ک��و هه ڵبژاردنه کان ئ���ه وه ی ل��ه روان��گ��ه ی دیموکراتیزه بوونی میکانیزمه کانی له یه کێک سیسته می سیاسی، به شداری هه ڵبژاردنه کانی ئه م کرد. کوردستانمان هه رێمی په رله مانی به شداریکردنه شمان هه م وه کو مافێک و هه میش وه کو ئه رکێکی نه ته وه یی و دیموکراتی بینی که پارتی به تایبه تی هه رێم، ده سه اڵتدارانی چی ده یانخواست دیسان له میانه ی پیالنگێڕییه که وه لێ به شداربوونمان کۆمسیۆنه وه له رێگه ی و زۆری هه وڵێکی دوای به اڵم بکه ن، قه ده خه پووچه ڵکرایه وه . پیالنگێڕییه ئه و هه ڤااڵنمان پارتی لیستی دیسان دیاربوو وه کو که چی چاره سه ری خرابووه نێو سه ودا و مامه ڵه یه کی تورکیا. و پارتی نێوان بازرگانی و سیاسی هه ڵبژاردنه کاندا پروپاگه نده ی له کاتی به مه ش پارتی زۆرترین دژایه تی و زۆرترین پێشێلکاریی له به رامبه ر لیسته که مان و کاندید و الیه نگرانمان ئ��ه ن��ج��ام��ی��دا. ل��ه چ��ه ن��دی��ن ش��وێ��ن��دا رێگه لیسته که مان هه ڵبژاردنی بنکه ی به کردنه وه ی نه درا، له چه ندین جێگاشدا په الماری ئه ندام و الیه نگرانمانیاندا و ده ستگیریان کردن. ته نانه ت له الیه نگرانمان ته قه بادینان و گه رمیان له ژماردنی و ده نگدان کاتی له دواتریش کرا. به رنامه بۆدارێژراو به شێوه یه کی ده نگه کاندا ده نگه کانی لیسته که مانیان سووتاند. ته نانه ت ئه نجامه کانی ل��ه ت��ان��ه م��ان ئ���ه وه ی دوای هه ڵبژاردنه کاندا تانه کانی ئێمه یان ره تکرده وه . سکااڵمان له سه ر ئه و پێشێلکاریانه تۆمارکرد، له به ر ئه وه ی دادگایه کی وابه سته به خۆیان بوو ئه وه ی مسۆگه ر نه کرد. پێویستیان وردبینی له به رامبه ر به ئێمه ئه نجامدرا پیالنگێڕییه ک بوو، پارچه یه ک بوو له و پیالنگێڕییه سه رتاسه رییه ی ئازادیخوازی ته ڤگه ری به به رامبه ر له که رۆژئاوادا و باکوور له و به گشتی گه له که مان
به تایبه تی له ساڵی )2013(دا به ڕێوه چوو.هه ڵبژاردنه کان ئەنجامەکانی راگه یاندنی دوای یەکەمین ی��ەک��ەم��دا تشرینی ش��ەش��ی ل��ە و کێشە بە کوردستان پەرلەمانی دانیشتنی به ته نها دانیشتنه دا له و ئاڵۆزی دەستیپێکرد. په رله مانتاران سوێندی یاساییان خوارد بە بێ دەستنیشانکردنی سەرۆک و جێگر و سکرتێری
پەرلەمان و بە کراوەیی بەجێهێڵدرا.
هه موو ئه و مه رجانه ی حکومه تی ئێراق که به هۆی ئه قڵییه تی پاوانخوازی و په له پڕووزێی ده سه اڵتدارانی هه رێم بۆ زوو ده ستبه سه رداگرتنی داهاتی
هه رێمه وه ئه و مه رجانه سه پێندران، هیچیان له به رژه وه ندی گه لی کورد
له باشووردا نین ، ئه و مه رجانه ئه وه ده خه نه ڕوو که هه رێمی کوردستان
ته نیا دووکه ڵی نه وته که و سه رئێشه بۆ خه ڵکی کوردستان ده مێنێته وه
یه کێک له و رووداوانه ی که له ساڵی )2013(دا بووه رۆژه ڤ و کاریگه رییه کی زۆری له سه ر باری ئابووری و سیاسی هه رێم و ناوچه که کرد تورکیا و هه رێم نێوان حکومه تی رێککه وتنی بوو بۆ ره وانه کردنی نه وت و گاز له باشووره وه به رێککه وتنه ئه و ئه وه ی دوای تورکیا. بۆ له الیه ن تاکالیه نانه به غداد و بێ ره زامه ندی و ئه مریکا ناڕه زایه تی ئه نجامدرا، پارتییه وه ئێراقی لێکه وته وه . بۆ ئه وه ی ئێراق ره زامه ند مه رجی چه ندین به غداد رێککه وتنه به و بێت و دانا تورکیا و کوردستان هه رێمی له سه ر رازیبوون ئێراق مه رجانه ی به و هه ردووالشیان که بریتییه له : "حكومه تی هه رێمی كوردستان ناوچه كانی هاوشێوه ی هه رێم نه وتی رازیبووه سومۆ كۆمپانیای له رێگای كوردستان تری نرخی به هه مان نه وتی كوردستان بفروشرێت. به و نرخه ی كه بفروشێت، نه ك ئێراق نه وتی له گه ڵ توركیا رێكکه وتنی له سه ر كراوه . ده بێت )DFA( بانكی له نه وته كه ی هه رێم داهاتی دابنرێت كه هه موو پاره ی نه وتی ئێراقی تێدایه ، نه وتی داهاتی )5%(ی توركی. بانكی نه ك هه رێم بۆ قه رزی كوێت دیاری بكرێت. داهاتی نه وت ده گه ڕێنرێته وه ناو بودجه ی گشتی ئێراق و پاشان )17%(ی بۆ كوردستان دابینبكرێت. هه ر الیه نه و له بودجه ی خۆی پاره ی كۆمپانیا هه رێم ل��ه ئ��ێ��راق و ك��ه ن��ه وت بیانیه كانی
كارده كه ن، دابین بكات".که ئێراق حکومه تی مه رجانه ی ئه و هه موو به هۆی ئه قڵییه تی پاوانخوازی و په له پڕووزێی ده سه اڵتدارانی هه رێم بۆ زوو ده ستبه سه رداگرتنی سه پێندران، مه رجانه ئه و هه رێمه وه داهاتی هیچیان له به رژه وه ندی گه لی کورد له باشووردا نین ، ئه و مه رجانه ئه وه ده خه نه ڕوو که هه رێمی کوردستان ته نیا دووکه ڵی نه وته که و سه رئێشه بۆ خه ڵکی کوردستان ده مێنێته وه . ئێمه وه کو ئه و دژی له سه ره تاوه هه ر پارتی چاره سه ری ده س��ه اڵت��داران��ی نه وتفرۆشییه ی سیاسه تی پاوانخوازانه ی سیاسه تی به تایبه تی هه رێم، له الیه ک ئه و نه وته ی پارتی، بووین. چونکه ده فرۆشرێت داهاته که ی ته نیا ده چێته گیرفانی کورد گه لی و هه رێم ده سه اڵتدارانی خودی هیچ سوودێکی ئه وتۆی لێنابینێت. له الیه کی سه پێنراوه کانی مه رجه له وه ک��و دی��ک��ه وه ؛ حکومه تی ئێراقیدا دیاره داهاتی نه وتی هه رێم بڕێکی بۆ دانه وه ی قه رزی کوێت خه رج ده کرێت و ئه وه ی تریش ده گه ڕێندرێته وه ناو بودجه ی گشتی ئێراق، ئه مه ش به و واتایه دێت که هه موو
] ~ [[email protected]
5] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
نرخاندنی ساڵ
ئێراق سوود له داهاتی هه رێم وه رده گرێت و هیچ حیسابێکی تایبه تیش بۆ خه ڵکی کوردستان و
نه وه ی داهاتوو ناکرێت.
له ساڵی )2013(دا )129( کرێکار له سه رکاردا گیانیان له ده ست داوه و هه زاران کرێکاریش به هۆی سه ختی مه رجه کانی کارکردن و نه بوونی
یاسایه ک بۆ پاراستنی ژیانی کرێکاران بریندار یان که مئه ندام بوونه
ساڵی ترسناکه کانی دی���ارده ل��ه یه کێک )2013( له باشووری کوردستان ته جنیدکردن رۆژئ���اوای بۆ ب��وو گه نجان ره وان��ه ک��ردن��ی و له جیهاده وه . به ناوی سوریا و کوردستان و ئایینی هه ستی ورژاندنی و هاندان رێگه ی رێکخستنه کانی له الیه ن گه نجان ئایینزایی ده یان ئێستا تا ئیسالمی سیاسیه وه ، ره وتی گه نج خه ڵه تێنراون و ره وانه ی رۆژئاوا و سوریا ئاسایشییه کان ده زگا ئه وه ی به بێ ک��راون. رێگیریکردن بۆ بگرنه به ر پێویست رێوشوێنی له مڕووه وه پێویسته ترسناکه . دی��ارده له م دیکه دیموکراتیخوازه کانی الیه نه و پارتیمان هه وڵ و کۆششی جددی بده ن بۆ ئه وه ی ئه و هه روه ها نه کات. ته شه نه مه ترسیداره دیارده به وه ده رک هه رێمیش ده سه اڵتدارانی ده بێت بکه ن که هۆکارێکی سه ره کی ته شه نه سه ندنی ئه و دیارده یه بێکاری، نادادی، ناهوشیارییه و له به رامبه ر ئه وه شدا پێویسته هه نگاوی جددی و دادپ���ه روه ری ک��ار، دابینکردنی بۆ بنرێت ئه و چوونی هه روه ها دیموکراتی. هوشیاری داهاتوودا له سوریا و رۆژئ��اوا بۆ گه نجانه ئه گه ری زۆره که باشووری کوردستانیش بکه نه
گۆڕه پانی چاالکییه توندڕه وه کانیان.له باشووری کۆمه اڵیه تی و ئابووری ژیانی ئێستا ده بێت. دژوارت��ر دێت تا کوردستاندا توێژێکی سه ره وه ی کۆمه ڵگا تادێت ده وڵه مه ند و ده وڵه مه ندتر ده بێت، ژیان و گوزه رانی زۆرینه ی و هه ژار تادێت کۆمه ڵگاش ن��ه داری و هه ژار نه دارتر ده بێت. ئێستا سه دان هه زار ده رچووی زانکۆ و په یمانگاکان له دۆخی بێکاریدا ده ژین. ده ره خسێت بۆ کاریشیان ده رفه تی ئه وانه ی له مه ترسی و نا پارێزرێت له سه رکاردا ژیانیان دایه . هه ر له ساڵی )2013(دا )129( کرێکار هه زاران و داوه له ده ست گیانیان له سه رکاردا مه رجه کانی سه ختی ب��ه ه��ۆی کرێکاریش پاراستنی بۆ یاسایه ک نه بوونی و کارکردن ژیانی کرێکاران بریندار یان که مئه ندام بوونه . ئه مه ش دۆخێکی کاره ساتباره بۆ کرێکاران و گرنگینه دان به هۆی به هه مانشێوه ره نجده ران. و داخ���وازی به دینه هێنانی و گه نجان ب��ه له مه عنه وییه کانیان و م��اددی پێداویستییه ساڵی )2013(دا ژماره یه کی به رچاو له گه نجان
خۆیان کوشتووه.
له الیه کی دیکه وه ؛ به هۆی په ره سه ندنی گه نده ڵی و بێبه رنامه یی له بواری خزمه تگوزاری هێشتا رووداوه کانی رێگاوبان هۆکاری یه که م و سه ره کی هه روه ها کوردستاندا. باشووری له مه رگه پێشکه وتوو سیسته مێکی نه بوونی به هۆی له بواری ته ندروستی و ژینگه پارێزییدا چه ندین نه خۆشی کوشنده ی وه ک شێرپه نجه ، سه کته ی ته شه نه ی به رچاو به ڕێژه یه کی مێشک و دڵ که س )39( ساڵدا له هه مان هه ر ک��ردووه ، به هۆی هێنانی ده رمانی به سه رچووه وه له الیه ن کۆنترۆڵی نه بوونی و ده رم���ان بازرگانانی هه روه ها ده ستدا. له خۆیان چاوی جۆرێتی، دیکه شدا؛ خزمه تگوزارییه کانی ل��ه ب��واری ئاو، کاره با، له بواری سووته مه نی، به تایبه تی داوده رماندا هه رێمی کوردستان له نێو قه یرانی پێداویستییه خ��اوه ن که سانی دای��ه . ج��ددی گوزه راندا دژواری له دۆخێکی تایبه تییه کانیش دابین بۆ پێداویستییان ساده ترین و ده ژین هه روه ها پشتگوێخراون. ت��ه واو و ن��ه ک��راوه به شێوه یه کی گوماناوی و ته مومژدا ماوه ماوه کێشه ی و ده کرێن به تاڵ پاره له بانکه کان دره نگکه وتنی مووچه سه رهه ڵده دات و نازانرێت هۆکاره راسته قینه کانی ئه و قه یرانه ی بانکه کان
چییه ؟.
په یوه ندییه کۆمه اڵیه تییه کان تادێت لێکترازانی زیاتر به خۆیه وه ده بینێت و به ها مه عنه وییه کان بێبه ها کراون و کێشه کۆمه اڵیه تییه کانی کۆمه ڵگاش
تادێت قووڵتر ده بنه وه
ساڵی )2013( ساڵێکی دژوار و مه ترسیدار بوو توندوتیژییه کان رێژه ی ساڵه دا له و ژنان. بۆ له به رزبوونه وه ژنان خۆکوشتنی و کوشتن و دابووه . له هه موو باشووری کوردستاندا به پێی و شه و له هه ر ئه نجامدراون ئامارانه ی ئه و رۆژێکدا واتا له هه ر بیستوچوار کاتژمێردا دوو ژن له ده ست گیانیان توندوتیژییه کاندا له ئه نجامی داوه . ئه مه ش ئه وه ده خاته ڕوو که په یوه ندییه زیاتر لێکترازانی تادێت کۆمه اڵیه تییه کان به خۆیه وه ده بینێت و به ها مه عنه وییه کان بێبه ها کۆمه ڵگاش کۆمه اڵیه تییه کانی کێشه و کراون کەلتووری له الیه ک ده بنه وه . قووڵتر تادێت پێداویستییه وه اڵمی ناتوانێت کۆمه ڵگا باوی ته نانه ت بداته وه . کۆمه ڵگا کۆمه اڵیه تییه کانی خۆی بووه ته کێشه و کۆسپ له به رده م ره وتی دیکه شه وه له الیه کی کۆمه ڵگا. پێشکه وتووی لیبرالیزم نیو کەلتووری شااڵوی و هه ژموون هه ڵوه شاندنه وه ی ره گ��ه وه له له هه وڵی که ته واوی به ها مرۆیی و نه ته وه ییه کانی کۆمه ڵگا و کوشنده کۆمه اڵیه تی په تای چه ندین دایه ، مه ترسیداری له ناو کۆمه ڵگادا دروستکردووه و زه مینه ی الدانه کۆمه اڵیه تییه کانی زیاتر کردووه و باو کەلتووری نێوان ملمالنێی له میانه ی و
کولتووری شااڵوی و کۆمه ڵگا چه قبه ستووی نیولیبرالیزمدا داته پین و داڕووخانێکی گه وره ی ئینسانییه کان و ئه خالقی به ها ل���ه ڕووی کۆمه ڵگا له کاتێکدا ئه مه دروس��ت��ک��ردووه . پێکهاته ت��ه واوی و خێزان ت��اک، له ئاستی هوشیاری به پێویستی کۆمه اڵیه تییه کانییه وه به رده وام دیموکراتیزه بوونێکی و دیموکراتی ملمالنێکاریش کەلتووری ه���ه ردوو و هه یه دیموکراتی کەلتووری بێسنووری دژبه رییه کی و ئ��ه خ��الق��ی ئ�����ازادی ده ک�����ه ن. ئ��ه م��ه ش به رده وام که دۆخێکه وه خستۆته کۆمه ڵگای له خۆخواردنه وه وداڕووخاندا بێت. له به رامبه ردا رۆژب��ه رۆژ ژن��ان ئازادیخوازانه ی تێکۆشانی ئاسته نگییه کانی به اڵم دای��ه ، له پێشکه وتن چه واشه کارانه ی هێرشی و ده س��ه اڵت هێزی مۆدێرنیته ی سه رمایه داری ئاسته نگه له به رده م
یه کڕیزی و یه کێتی له نێوان ژناندا. هه ر په یوه ست به م دۆخه وه له ساڵی )2013(
تادێت راده رب��ڕی��ن ئ��ازادی پانتاییه کانی دا به رته سکتر ده کرێته وه فشاری زیاتر ده خرێته و م��ه ده ن��ی و سیاسی چ��االک��وان��ان��ی س��ه ر له مڕووه وه هه رێمی کوردستان و رۆژنامه وانان بۆته خاوه ن چه ندین دۆسیه ی ره ش و دژ به
پره نسیپه کانی ئازادی و مافه کانی مرۆڤ.)2013( ساڵی له هه رێم ئاسایشی ره وش��ی دا له چاو سااڵنی دیکه دا زیاتر به ره و نائارامی چه ندین ساڵه دا ل��ه و ده ڕوات. په شێوی و و کوشتن ته قینه وه ، وه ک تیرۆریستی کاری دیارترینیان ئه نجامدراون . له هه رێمدا رفاندن ئه و ته قینه وه یه بوو که لەڕۆژی )29(ی ئابی کرایە خۆکوژی هێرشێکی )2013(دا ساڵی چەند هەولێر. ئاسایشی بەڕێوبەرایەتی سەر "هونەر خۆکوژیەکە هێرشە دوای ڕۆژێ��ک حەسەن" بەڕێوەبەری كامێراكانی چاودێری به مردوویی بە خۆیدا لەماڵەکەی نەقیب پلەی سەرچناری گەڕەکی له هه روه ها دۆزرای��ەوە. شاری سلێمانی دوو ته قینه وه ئه نجامدرا. هه ر له و ساڵه دا سەرۆک عەشیرەتی غەوارە "خالیدی خولەسوور" کوژرا، هێرش کرایه سه ر "شاسوار كۆمپانیاكانی گروپی خاوەنی عەبدولواحید" نالیا و بەفیشەك بریندار كرا. "زانیار به هادین" خوێندکاری زانکۆ کوژرا. هه روه ها راوێژكارێكی ب��ارزان��ی گشتی ئاسایشی ئه نجوومه نی تەرمەكەی لەشوقەیەكدا بە مردوویی دۆزرایەوە. تایبەتی پاسەوانی رەشید"، حاجی "سەروەر كوژرا. خۆیدا ماڵەكەی لە تاڵەبانی جەالل سلێمانی ئاسایشی ڕووداوەک��ە دوای شەوێک كەسێكیان چەكداریدا لەڕووبەڕووبونەوەیەكی بەوتەی كە كوشت عومەر" "جوتیار بەناوی سەروەت كوشتنی بە تۆمەتباربووە ئاسایش
حەمە رەشید."ک��اوه گه نج رۆژن��ام��ه وان��ی له گه رمیانیش کاوە تیرۆرکردنی ک��را. تیرۆر گه رمیانی" و هەژاند کوردستانی باشووری گەرمیانی
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[6نرخاندنی ساڵ
دەنگی و خۆپێشاندان کورتدا لەماوەیەکی ناڕەزایی هەموو باشووری کوردستانی گرتەوە
و تا ئەمڕۆش بەردەوامە.
له کاتێکدا دۆخی شاری که رکوک و شاره کانی دیکه ی ناوچه کێشه
له سه ره کان له دژوارترین دۆخی خۆیدا ده ژیت که چی ملمالنێیه حیزبی و ده سته گه رییه کان گه یشتۆته
قێزه ونترین ئاستی خۆی
کۆی ئه و کارانه ئه وه ده خاته ڕوو که ئاسایشی هه رێم روو له پاشه کشه یی دایه و دۆخی نیگه رانی ئه مه ش باڵوبۆته وه . خه ڵکیدا له ناو ترس و ره وتی ژیان و گوزه رانی خه ڵکی شێواندووه و ناجێگیری و نائارامی باڵی به سه ر هه رێمه که دا
کێشاوه . و شار و خانه قین و موسڵ و که رکوک له دا )2013( ساڵی لە دیکه ش شارۆچکه کانی تەقینەوە لە کەمەوە بەالنی ڕۆژێ��ک هەموو جێی ئه وه ی ڕوویانداوە. زیاتر تیرۆرێک یان سه رەنجیشه زۆربەی ئەو کرده وە توندوتیژیانە حەمرینی ح����ەوزی و ک���ەرک���وک ش����اری گرتووەتەوە. بەتایبەتی ناوچەی خورماتوو. لەو هەزاران )2013( ساڵی بەدرێژایی کردەوانەدا ئەژماری بێ زیانێکی و قوربانی بوونە کەس ماددی لەو ناوچانە کەوتن. دیارترین ڕووداوی )2013( لەو ناوچانە هێرشەکەی سەر دەزگای بوو. کەرکوک مۆڵی جەواهیر و هەواڵگری بەردەوامی توندوتیژیەکان لە ساڵی )2013(دا بووە هۆکاری ئەوەی هەزاران بنەماڵەی کورد و نەتەوەکانی تر جێ و واری خۆیان بەجێبهێڵن و
ڕووبکەنە شارەکانی تر. له کاتێکدا دۆخی شاری که رکوک و شاره کانی دیکه ی ناوچه کێشه له سه ره کان له دژوارترین دۆخی خۆیدا ده ژیت که چی ملمالنێیه حیزبی قێزه ونترین گه یشتۆته ده سته گه رییه کان و پێنج هه ر له نێوان به تایبه تی خۆی. ئاستی هه رێمی په رله مانی ن��او ب��راوه ک��ه ی پارته نه یانتوانی پارتانه ئه و ته نانه ت کوردستان. لیستێکی هاوبه ش له ئاستی که رکوک، موسڵ مسۆگه ر بکه ن. دروس��ت دیکه شاره کانی و که رکوکی لیستی هه ڵوه شاندنه وه ی له پشت کوردستانیدا ئه جیندای ده ره کی هه بوو، به اڵم ده سه اڵتخوازێتی و پاوانخوازێتی ئه قڵییه تی الوازبوونی ت��ه واو و ده س��ه اڵت��داره ک��ان پارته ئینتیمای نه ته وه یی و نیشتمانیان رۆڵی سه ره کی له هه ڵوه شاندنه وه ی لیسته که دا هه بوو. به مه ش ئه و پارته ده سه اڵتخوازانه زه برێکی کوشنده ی و نه ته وه یی ته بایی و یه کڕیزی له دیکه یان نیشتمانی و دۆزی که رکوک و موسڵ وه شاند.
خه مناکترین وه ک )2013(دا ل��ه س��اڵ��ی رۆشنبیرییه کانی که سایه تییه مه رگی ساڵی
که سایه تی چه ندی ساڵه دا له و بوو، باشوور گیانیان گه له که مان ن���اوداری رۆشنبیری له ده ستدا و مه رگی هه ریه که یان بووه کۆستێکی ئه حالم رۆمانووس و نووسه ر گ��ه ل. مه زنی تەها سینه ماکار هونه رمه ندی مه نسوور، سەاڵح دراما و شانۆ هونەرمەندی کەریمی، بااڵبەرز، نووسەر و سیاسەتمەدار فه له كه ددین كاكه یی، شاعیر شێرکۆ بێکەس، هونەرمەندی شانۆ هونەرمەندی نێرگز، حەمەی گۆرانیبێژ میللی هونه رمه ندی دڵپاك، جیهاد و سینه ما یه کێک کرد. دواییان کۆچی سه عید جه الل له دوایین ڕووداوه دڵتەزێنه کانی ساڵی )2013( حوسێن کیومه رس رۆژنامه وان دوایی کۆچی زۆر ملمالنێیەکی لەپاش کە بوو مەنسووری لەگەڵ نەخۆشیدا، به بێ ئه وه ی ده سه اڵتدارانی رۆژنامه وانه ئه و ژیانی له هه رێم خاوه ندارێتی ئه و له ده ستدانی ک��رد. دوای��ی کۆچی بکه ن که سایه تییه رۆشنبیرییانه له ساڵێکدا خه مگینی دروست جه ماوه ریشی گه وره ی هه ژاندنێکی و مه عنه وی به های وه ک سه رجه میان که کرد زیانێکی مه رگیان گه له که مان مه زنی ه��ه ره
گه وره بوو له کایه ی رۆشنبیری گه له که ماندا.
ئه وه ی پیویسته بکرێت پێکهێنانی کابینه ی حکومه تێکه که چاره سه رکردنی قه یرانه کان به بنه ما وه ربگرێت نه ک ئیداره کردنی قه یرانه کان، حکومه تێک
بێت شه فافیه ت له بودجه و داهاته کاندا هه بێت، دادپه روه ری و
یه کسانی به جێبێنێت نه ک گه نده ڵی و نایه کسانی په ره پێبدات
له سه رجه م کوردستان ب��اش��ووری بێگومان و ناکۆکی و گرفت و کێشه ژیاندا کایه کانی ملمالنێ و قه یرانه کان تا دێت به سه ر یه کدا که ڵه که ئاراسته ی ئه وه ی بێ و قووڵده بنه وه و ده بن گه یشتوون، به بنبه ستبوون بگرن چاره سه ری و ده ستیانپێکردووه ناڕه زاییه کانیش ب��ه اڵم تادێت زیاتر شێوه ده گرێت و زیاتر قووڵتر و فراوانتر ده بێته وه . ناڕه زایه تییه جه ماوه رییه کان کاوه رۆژن��ام��ه وان شه هیدکردنی له به رامبه ر گه رمیانیدا چ له ڕووی چه ندایه تی و چ له ڕووی رۆحی که ده خه نه ڕوو ئه وه چۆنایه تییه وه ، )17(ی شوبات ئێستا به گوڕتر و چوست و
چاالکتر ده گه ڕێت...!!و )2014( ساڵی پێده نێنه ئێمه له کاتێکدا هه ڵبژاردنی به سه ر رۆژ سه د له زیاتر ئه وا هێشتا ک��ه چ��ی تێده په ڕێت په رله مانیدا سکرتێره که ی و جێگر و په رله مان سه رۆکی ده ستنیشاننه کراوه ، هێشتا به فه رمی حکومه تی نوێ پێکنه هاتووه . وه کو دیاره ده سه اڵتداران له کاربه ڕێکه ردا ماوه ی حکومه تی درێژبوونه وه ی سوودمه ندن، بۆیه بێگوێدانه به رژه وه ندییه کانی
گه ل و زۆر خه مساردانه خه ریکی ملمالنێن بۆ ئه وه ی هه ریه که یان زۆرترین پۆست و ئیمتیازات وه ربگرن. ئیتر ئه وه نده ی دابه شکردنی پۆسته کان بوونه ته جێی گفتوگۆ و مژاری دانوستاندنه کان، ئه وه نده به رنامه ی کاری داهاتووی حکومه ت و ئه و چاره سه رکردنی بۆ نه خشه ڕێیه ک دانانی کوردستانی هه رێمی که قه یراناوییه ی دۆخه م��ژاری و گفتوگۆ جێی نه بۆته گرتۆته وه دانوستانه کان . مسۆگه ر ئه و حکومه ته هه ر چ ناوێکی لێبنرێت ئه گه ر قه یرانه کان به شێوه یه کی حکومه تی ببێته و نه کات چاره سه ر ریشه یی ئیداره کردنی قه یرانه کان ئه وا مسۆگه ر ناتوانێت باشووری ناکرێت ئیتر ببێت. سه رکه وتوو له و ئێستا وه کو هه ربه مشێوه یه کوردستان دۆخه قه یراناوییه دا بژیت. بۆیه ئه وه ی پیویسته که حکومه تێکه کابینه ی پێکهێنانی بکرێت چاره سه رکردنی قه یرانه کان به بنه ما وه ربگرێت نه ک ئیداره کردنی قه یرانه کان، حکومه تێک بێت هه بێت، داهاته کاندا و بودجه له شه فافیه ت نه ک به جێبێنێت یه کسانی و دادپ���ه روه ری ماف پێبدات، په ره نایه کسانی و گه نده ڵی له پێشێلکاری نه ک بپارێزێت ئازادییه کان و
به رامبه ر به ماف و ئازادییه کاندا ئه نجامبدات.داڕش��ت��ن��ی ک��ه ب��اوه ڕی��ی��ه دای��ن ل���ه و ئێمه و ل��ه پ��ه رل��ه م��ان دیموکراتی ده س��ت��وورێ��ک��ی داڕشتنی نه خشه ڕێیه ک یان به رنامه یه کی روون هه شته مه وه کابینه ی الی��ه ن له کرداریی و داهاتووی قۆناخی به په له ی ه��ه ره ئه رکی کوردستانه . هه رێمی ده سه اڵتدارانی ب��ه رده م هه روه ها له ئاستی دادوه ریشدا پێویسته له ژێر بکرێت رزگار حزبی هه ژموونی و کاریگه ری و ماف پێشێلکارییه کانی و به گه نده ڵی دژ و ئازادییه کانی مرۆڤ خاوه ن رۆڵ بێت و ماف و سامان و داهاته گشتییه کان بپارێزێت. له سه ر ئه وه ده که ینه وه له سه ر بنه مایه ؛ جه خت ئه و که پێویسته چیتر کۆبوونه وه کانی په رله مان و
پێکهێنانی حکومه ت دوانه خرێت.
پارتی دیموکراتی کوردستان له ناو حکومه تی هه رێمدا رێگه نادات پارتی چاره سه ری مۆڵه تی یاسایی وه ربگرێت
پارتی چاره سه ری دیموکراتی کوردستانیش وه ک پارتێکی ئازادیخواز و تێکۆشه ری رێگای ئازادی ساڵی له دیموکراتی و نه ته وه یی یه کێتی و )2013(دا به ئیراده و باوه ڕمه ندییه کی مه زنه وه له پێناو ماف و ئازادییه کانی گه له که ماندا له ناو له به رامبه ر بوو. شکۆمه ندانه دا تێکۆشانێکی ده سه اڵتخواز پارته ئێمه دا تێکۆشانه ی ئه و گوشارێکی و فشار هه رێم پاوانخوازه کانی و زۆریان خستۆته سه ر ئه ندام و الیه نگرانمان و له و ساڵه دا به ده یان جار ئه ندامانمان رووبه ڕووی هێرش و په الماری هێزه کانی سه ر به و الیه نانه
] ~ [[email protected]
7] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
نرخاندنی ساڵ
بوونه ته وه . به تایبه تی له الیه ن هێزه کانی پارتی دیموکراتی کوردستانه وه هه ڤااڵن و الیه نگرانمان به بێ هۆ و له ده ره وه ی یاسا زیندانی کراون و
سوکایه تیان پیکراوه .له الیه کی دیکه وه ؛ هه ر به مه به ستی په راوێزخستن خه باتی و ک��ار ب���ه رده م خستنه کۆسپ و پارتی چاره سه ری، پارتی یاسایی و سیاسی دیموکراتی کوردستان له ناو حکومه تی هه رێمدا رێگه نادات پارتی چاره سه ری مۆڵه تی یاسایی وه ربگرێت. ئه مه له کاتێکدا هه موو پێداویستییه یاساییه کانی مۆڵه ت وه رگرتنمان به حکومه تی به شێوه یه کی جاریشه چه ندین و داوه هه رێم هه رێمی هه ڵبژاردنه کانی له به شداری فه رمی
کوردستان و ئێراقمان کردووه .
وه ک پارتی چاره سه ری دیموکراتی کوردستان له قۆناخی داهاتووشدا
له سه ر بنه مای پره نسیپی ئۆپۆزسیۆنبوونی دیموکراتیانه دا کار و خه باتی دیموکراتیانه ی خۆمان له ناو
جه ماوه ر په ره پێده ده ین
تێکۆشانی له چاره سه ری پارتی وه کو ئێمه یازده ساڵه ی خۆماندا هیچ کۆسپ و ئاستنه گی و له خه بات نه یتوانیوه و فشار و گوشارێک شتێک هیچ بکاته وه ، س��اردم��ان تێکۆشان تێکۆشانی له راسته ڕێی ئێمه نه یتوانیوه بخاته وه . ب���ه دوورم���ان ئ��ازادی��خ��وازان��ه م��ان ئه و هه رێمیش ده سه اڵتدارانی ده بێت بۆیه ئێمه خاوه ن که پێبکه ن ده رک باش راستیه مه زنی وزه یه کی و هیوا و ئیراده و ب��اوه ڕی تێکۆشانین، هه ڵقواڵوی ئازار و ئاواته کانی ئه م گه له ین، ئه وه ی ره وایه تی و واتا به تێکۆشانی ته نیا ده دات نه ته وه ییمان و ئازادیخوازانه مرۆڤایه تی مێژووی گه له که مانین. و خۆمان ده سه اڵتدارێک هیچ که سه لماندووه ئ��ه وه ی سته مکاری سیاسه تی به تاسه ر نه یتوانیوه پێ له سه ر خۆی پاوانخوازانه ی و ن��ادادی و بمێنێته وه و خۆی رابگرێت. ئه وه ی ده مێنێته وه ته نیا و ته نیا ئیراده ی ئازادیخوازانه ی گه ل و
هێزه ئازادیخوازه کانه .چاره سه ری پارتی وه ک بنه مایه ؛ ئه و له سه ر داهاتووشدا له قۆناخی کوردستان دیموکراتی ئۆپۆزسیۆنبوونی پره نسیپی بنه مای له سه ر دیموکراتیانه ی خه باتی و کار دیموکراتیانه دا و پێده ده ین پ��ه ره ج��ه م��اوه ر له ناو خۆمان هه موو هه وڵێکمان ئه وه یه که ئه رکی نه ته وه یی رۆڵی و به جێبێنین خۆمان دیموکراتیانه ی و
خۆمان له به ئیراده بوونی گه لدا بگێڕین. تورک ده وڵ��ه ت��ی و حکومه ت ئ��ه وه ی دوای به هاوکاری ناتۆ له ساڵی )2012(دا له پیالنی گه لی ئ��ازادی��خ��وازی ته ڤگه ری له ناوبردنی ناچاری له الیه که وه شکستیهێنا، کوردستان
دانوستان و دیالۆگ بوون له گه ڵ رێبه ری گه لی کورد عه بدوڵاڵ ئۆجا الن له ئیمراڵی و له الیه کی بێت شێوه یه ک به هه ر هه وڵیاندا دیکه شه وه ؛ زه بر له ته ڤگه ری ئازادی بوه شێنن. کاتێکیش له کوردستاندا پیالنگێڕییه کانیان پووچه ڵکرایه وه ، ئه مجاره یان له ئه وروپا پیالنێکی تیرۆریستانه یان کانوونی مانگی )9(ی ل��ه رۆژی ئه نجامدا. له فه ڕه نسادا پایته ختی پاریسی دووه مدا له نووسینگه ی راگه یاندنی کوردستان له ناوچه ی )Gare du Nord( له ئه نجامی هێرشێکدا سێ ژنه شۆڕشگێڕی کورد؛ ئه ندامی ده سته ی کوردستان کرێکارانی پارتی دامه زرێنه ری نوێنه ری جانسز(، )ساکینه )پ��ەك��ەك��ە( له )كەنەكە( کوردستان نه ته وه یی کۆنگره ی پاریس، )فیدان دۆغان( و کچه چاالکوانی گه نج و ئه ندامی ته ڤگه ری گه نجان )له یال شایله مه ز(
تیرۆر کران.
نزیکه ی ساڵێک به سه ر ئه و تاوانه مه زنه دا تێده په ڕێت هێشتا تاوانبارانی پشت ئه و کاره تیرۆریستییه ئاشکرا نه کراون و به شاراوه یی ماونه ته وه . ئه مه ش ئه وه ده خاته ڕوو که هه م دادگای فه ڕه نسا له ژێر کاریگه ری
هێزه هه ژموونگه را و شه ڕانگێزه کان دایه ، هه میش وه کو دیاره ئه و تاوانه به هه ماهه نگی چه ندین هێز و الیه ن له
تورکیا و ئه وروپا ئه نجامدراوه
په یامێکی ت��ی��رۆری��س��ت��ی��ی��ه پ��ی��الن��ه ئ���ه و تاریکه کان بوو بۆ گه لی دووژمنکارانه ی هێزه کوردستان و ته ڤگه ره ئازادیخوازه که ی و هه موو جیهان که هه رچه نده کورد ئاماده ی دیالۆگ و به ئاشتی چاره سه رکردنی دۆزه که ی بێت، ئه وا هێشتا هێزه تاریکه کان پێداگرن له سه ر تێکدانی ئه و زه مینه ئاشتیخوازییه ی که وا رێبه ری گه لی کاره ئه و هه روه ها ره خساندوویه تی. ک��ورد به هه موو الیه کدا په یامه شی ئه و تیرۆریستییه که له ده ره وه ی تورکیاش هێزگه لێک هه ن که پێکدادانه ، و له گه ڵ شه ڕ به رژه وه ندییه کانیان نه ک چاره سه ری پرسی کورد به رێگه ی ئاشتی ساڵێک نزیکه ی له کاتێکدا دیموکراتی. و تێده په ڕێت هێشتا تاوانه مه زنه دا ئه و به سه ر تیرۆریستییه ک��اره ئ��ه و پشت تاوانبارانی ماونه ته وه . به شاراوه یی و نه کراون ئاشکرا دادگ��ای هه م که ده خ��ات��ه ڕوو ئ��ه وه ئه مه ش فه ڕه نسا له ژێر کاریگه ری هێزه هه ژموونگه را و شه ڕانگێزه کان دایه ، هه میش وه کو دیاره ئه و له به هه ماهه نگی چه ندین هێز و الیه ن تاوانه
تورکیا و ئه وروپا ئه نجامدراوه .بێگومان ئه و تاوانه ره شه له ئاستی کوردستان و جیهاندا رووبه ڕووی ناڕه زایه تییه کی جه ماوه ری و نێونه ته وه یی بووه وه و وه ک رۆژێکی ره شی
ئه مه ش ماته مگێڕبوو. گه له که مان نه ته وه یی ئه وه ی خسته ڕوو که ته ڤگه ری ئازادی و گه لی کوردستان و ویژدانی مرۆڤایه تی به شێوه یه کی رێگای شه هیدانی له خاوه ندارێتی شکۆدار ئازادی ده کات و وه ک شه رمه زاری و له که یه کی مه زنه دا تاوانه ئه و تاوانبارانی به ڕووی ره ش
ده مێنێته وه .
ئه و دۆخه ی ئێستای حکومه تی تورکیا که ملمالنێیه کی چڕ و دژوار له نێوان تاقمی فه تحوڵاڵ گوله ن و ئاکه په دا په ره یسه ندووه له
بنچینه دا ملمالنێیه کی پاوانخوازی و ده سه اڵتخوازییه
ته ڤگه ری ئازادیخوازی گه لی کوردستان به وردی راوه سته ی له سه ر ئه و پالنگێڕییه کرد و ئامانجه تاوانانه ی ئه و پشت هێزه کانی و شاراوه کان ئاشکرا کرد و رایگه یاند که ئه و تاوانانه هه م درێژکراوه ی پیالنگێڕی نێوده وڵه تییه و هه میش تێکدانی بۆ نوێ پیالنگێڕییه کی له به شێکه پێواژۆی دیالۆگ و دانوستانه کان که له ئیمراڵی
به ڕێوه ده چن.له دانوستانانه ی و دیالۆگ ئه و له ئه نجامی ئیمرالی به ڕێوه چوون، له رۆژی جه ژنی نه ورۆزی )2013(دا و به ئاماده بوونی زیاتر له میلیۆن و نیوێک له گۆڕه پانی پیرۆزباییه کان له ئامه د که سیش ملیۆنان گوێگرتنی و سه یرکردن و له رێگه ی که ناڵه ته له فیزیۆنی و رادیۆییه کانه وه له الیه ن ئه و شانده ی پارتی ئاشتی و دیموکراتی کردبوو، ئیمرالیان که س��ه ردان��ی ب��ه ده پ��ه په یامێکی مێژوویی گرنگی رێبه ری گه لی کورد له ئه مه ش خوێندرایه وه . ئۆجه الن عه بدوڵاڵ ناوین ئاستی کوردستان، تورکیا، خۆرهه اڵتی و دایه وه مه زنی ده نگدانه وه یه کی جیهاندا و به م کرا. له سه ر زۆری شرۆڤه ی و لێکدانه وه دانوستانه کانی و دیالۆگ پێواژۆی په یامه تورکیا چووه ده وڵه تی و کورد الیه نی نێوان گه لی رێبه ری په یامی دیکه وه . قۆناخێکی کورد وه ک مانیفێستۆیه کی ئازادی و ئاشتی و دیموکراتی به ناواخنێکی چڕوپڕه وه بانگه شه ی راگه یاند. نوێی سه رده مێکی ده ستپێکردنی ئاستی له نه ورۆز په یامه که ی ئه وه ی له گه ڵ و ناوین خۆرهه اڵتی و تورکیا و کوردستان جیهاندا پشتیوانییه کی نیشتمانی و نه ته وه یی خۆیدا له گه ڵ نێوده وڵه تی و نێونه ته وه یی و هێنا که چی حکومه ت و ده وڵه تی تورکیا له کرداردا هه نگاوی پێویستیان نه هاوێشت، به ڵکو له سه ر بنه مای کات قازانجکردن و خۆدزینه وه و له یه کتێگه یشتن بۆ که وا کارنامه یه ی له و هه ماهه نگی له ئارادابوو هه ڵسوکه وتی کرد. ئه مه نیازمه ندی به وپه ڕی کورد الیه نی کاتێکدا له و پێداگرییه وه هه نگاوی پێویستی هاویشت و
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[8نرخاندنی ساڵ
هاوکات له گه ڵ ئاگربه ستدا، ده ستی به کشانه وه ی سنووره کانی ئه ودیو بۆ گه ریال هێزه کانی باکووری کوردستان و تورکیا کرد. له به رامبه ر ده وڵ��ه ت و حکومه ت پێویستبوو ئ���ه وه دا هه نگاوی کرداری له ڕووی سه ربازی و سیاسی و یاسایی و ده ستوورییه وه بهاوێژێن. نه ک هه ر شه ڕی ئاراسته ی به ڵکو نه هاویشت هه نگاوی گۆڕی؛ هاوکات له گه ڵ هێرشی به رده وامی فڕۆکه پاراستنی هه رێمه کانی سه ر بۆ جه نگییه کان له رێگه ی پشتیوانیکردنی گروپه چه ته میدیا، و تیرۆریستییه کان قورسایی شه ڕه کانی له سه ر شه ڕی واتا چڕکرده وه . کوردستان رۆژئ��اوای له باکووری کوردستانه وه گواسته وه رۆژئاوای
کوردستان.تورکیا حکومه تی ئێستای دۆخ���ه ی ئ��ه و تاقمی له نێوان دژوار و چڕ ملمالنێیه کی که په ره یسه ندووه ئاکه په دا و گوله ن فه تحوڵاڵ و پ��اوان��خ��وازی ملمالنێیه کی ل��ه بنچینه دا ده سه اڵتخوازییه ، هه ر دوو باڵی فاشیزمی سه وز سااڵنێکه له به رامبه ر به دۆزی ئازادیخوازی گه لی کورددا له نێو رێککه وتنێكی هه مه الیه نەدا بوون، له به رامبه ر ئێستاش که سیاسه تی قڕکردنیان ئ��ازادی��خ��وازه ک��ه ی ته ڤگه ره و ک��ورد گه لی شکستیهێنا، هه وڵده ده ن ئۆباڵی ئه و شکسته دۆخه ئه و مسۆگه ر یه کتر. ئه ستۆی بخه نه نوێیه ی تورکیا هه ژاندنێکی سیاسی و ئابووری مه زن له تورکیا و کوردستان دروست ده کات و پێگه ی ئێستای هه ردوو باڵی ئیسالمی سیاسی الوازتر ده بێت و ئه گه ری ئه وه ی ده رفه تی مه زن بۆ گه لی کوردستان و ته ڤگه ره ئازادیخوازه که ی به ره وپێشه وه زیاتر هه نگاوی که ده ره خسێت
بنێت.
ته نیا له باشووری کوردستاندا )1.006667( ملیۆنێک و شه ش هه زار و شه ش سه د و شه ست و حه وت واژۆ
بۆ ئازادی رێبه ر ئۆجا الن کۆکرایه وه
هه ر له هه مان ساڵدا که مپینێکی به رفراوان بۆ رێبه ری گه لی کورد عه بدوڵاڵ ئۆجا الن ئازادی له ئه وروپا و ئه مریکای التین و ئاسیا به ڕێوه چوو و ئه نجامی گرنگ و هێژای له ئاستی جیهاندا به ده ستهێنا. له باشووری کوردستانیشدا وه ک چۆن پێشوازییه کی جه ماوه ری له الیه ن گه ل و الیه نه سیاسییه کان له په یامه که ی نه ورۆز کرا و به په یامێکی ئازادیخوازانه و ئاشتیخوازانه ی دیموکراتیانه ی چ��اره س��ه ری بۆ ک��ورد گه لی پرسی کورد و به یه که وه ژیانی ئازادانه ی گه الن بینرا. ئه وا به شێوه یه کی به رفراوانیش به شداری له که مپینی "ئازادی بۆ به ڕێز عه بدوڵاڵ ئۆجا الن و زیندانییه سیاسییه کانی باکووری کوردستان" کوردستاندا ب��اش��ووری له ته نیا ه��ه ر ب��وو. و ه��ه زار شه ش و ملیۆنێک )1.006667(
شه ش سه د و شه ست و حه وت واژۆ بۆ ئازادی هه م که مپینه ئه و کۆکرایه وه . ئۆجا الن رێبه ر هه میش و گه له که مان ج��ه م��اوه ری له الیه ن له الیه ن په رله مانتاران و به رپرسانی حکومه تی هه رێم و نووسه ران و رۆژنامه وانانه وه پێشوازی
و پشتیوانییه کی مه زنی لێوه کرا. ه��ه ر ل��ه چ��وارچ��ێ��وه ی پ��ێ��واژۆی دی��ال��ۆگ و ک��ورددا پرسی دیموکراتیانه ی چ��اره س��ه ری هاوکات له گه ڵ دروستبوونی کۆمسیۆنی دانایان له باکووری کوردستان و تورکیا، سێ کۆنفرانس به مه به ستی پێشخستنی که شوهه وا و پرۆژه ی به یه که وه ژیانی و دیموکراتیانه چاره سه ری گه الن له ئامه د، ئه نقه ره و برۆکسل به ڕێوه چوو. ئه مه ش پشتیوانییه کی به هێزی پێواژۆیه که بوو.
که نه که ش کوردستان نه ته وه یی کۆنگره ی که خۆیدا گشتی کۆبوونه وه ی سێزده مین له برۆکسل له گواڵن و 26(ی 25( له رۆژان��ی پێواژۆی به هێزی پشتیوانییه کی به ڕێوه چوو ئه و که رایگه یاند و کرد ئاشتی و دیالۆگ نه ته وه یی بزووتنه وه ی نوێیه ی ئینسیاتیڤه پشتیوانی و ده بینن ماقوڵ ڕه واو به باکوور لێ ده که ن، بانگی هێز و که سایه تیه نه ته وه یی له ناوخۆیاندا که کرد نیشتیمانیه کانیان و ئه و تا پێکبێنن کامڵ و پته و یه کێتییه کی هه وڵ و پرۆسه یه سه ربکه وێ. هه روه ها بانگی ره وا داخ��وازه که کرد تورکیاشی ده وڵه تی جێبه جێ کوردستانیان دیموکراسیه کانی و بکرێن و له سه ره تادا به ڕێز ئۆجا الن و هه موو
زیندانیانی سیاسی ئازاد بکه ن.)2013(دا له ساڵی بوو پێویست هه رچه نده کۆنفڕانس یان کۆنگره یه کی نه ته وه یی له نێوان ستراتیژییه کی تێیدا و ببه سترێت الیه نه کان هاوخیتابییه ک و نیشتمانی و نه ته وه یی دابڕێژرێت و گه لی کوردیش ببێته خاوه ن چه ندین هاوبه ش، نیشتمانی و نه ته وه یی دام��ه زراوه ی به رژه وه ندیپه رستی هه ڵوێستی به هۆی به اڵم هه ندێک پارت و الیه نی کوردی و ده ستێوه ردانی یان کۆنفڕانس نه توانرا ده ره ک��ی، به رده وامی ئه مه ش بچێت. به ڕێوه نه ته وه یی کۆنگره ی گه له که مان. زۆری نیگه رانییه کی مایه ی بووه ئێمه وه ک پارتی چاره سه ری له گه ڵ ئه وه داین یان دره نگخستن بنچینه یی ه��ۆک��اری ک��ه ئه قڵییه تی نه ته وه یی کۆنگره ی ئه نجامنه دانی وابه سته یی و به رژه وه ندیخوازی و پاوانخوازی ئه مه ش ک��ورده ، سیاسی الیه نه ی هه ندێک رژێمه ده ره ک���ی ده س��ت��ێ��وه ردان��ی زه مینه ی
داگیرکه ره کانی سه ر کوردستانه .هه روه ها له ساڵی )2013(دا بۆ جاری یه که م )رێبه ر که کورد گه لی رێبه رێکی له مێژوودا ئۆجا الن(ه له الیه ن گۆڤاری تایمزه وه به یه کێک له )100( که سی ناسراوی جیهانه وه ناسراوه. ئه مه ش به هۆی خه بات و تیکۆشانی نه پساوه ی ده یان ساڵه یه وه بوو ، به هۆی شۆڕشی ئازادیخواز
و سه رکه وتنه کانییه وه ، پابه ندی گه ل و گه ریال به رێبازی رێبه ر ئۆجا النه وه هه ڵبژێردراوه .
پەرلەمانی له ئاستی دی��ک��ه وه؛ ل��ه الی��ه ک��ی به سه باره ت گرنگ پێشکه وتنێکی ئەوروپادا ته ڤگه ری ئازادیخوازی گه لی کوردستان روویدا که بەزۆرینەی دەنگ پەكەكەی لە لیستی تیرۆر
دەرخست.په رله مانی ئه نجوومه نی نیساندا مانگی له ک��رد، په سند تورکیای راپ��ۆرت��ی ئ��ه وروپ��ا راپۆرته که به پێشنیاری ده رخستنی )پەكەكە( له لیستی تیرۆر به رێژه ی )150( به رامبه ر به
)11( ده نگ په سند کرا. له الیه کی دیکه وه ؛ له چوارچێوه ی رێککه وتنێکی پیالنگێڕانه دا هاوکات له گه ڵ راگرتنی په خشی هه ردوو په خشی رۆژتیڤی، ئاسمانی که ناڵی که ناڵی نوچه تیڤی و ئێم ئێم سی له الیه ن دادگای له که یه کی بووه ئه مه ش راگیرا. دانیمارکه وه دیکه ی ره ش به نێوچه وانی دیموکراسیه ته که ی کورد گه لی ئ��ه وه دا له به رامبه ر ئ��ه وروپ��اوە. که ناڵی دوو ئازادیخوازه کانی؛ میدیاکاره و دیکه یان به ناوه کانی مه دنوچه و مه دموزیکیان
کرده وه و ده ستیان به په خشی خۆیان کرد.
رژێمه کانی تورکیا، سعودیه ، قه ته ر و چه ندین هێزی دیکه له رێگه ی ئابڵۆقه ی
ئابووری و سیاسی و دیبلۆماسی و داخستنی سنووره کان و هاوکاریکردنی راسته وخۆ و ناراسته وخۆی گروپه چه ته و تیرۆریسته کان هه وڵی زۆریاندا تا ئیراده ی ئازادیخوازی شۆڕشگێڕانه ی
گه له که مان له رۆژئاوای کوردستان و سوریا تێکبشکێنن
له رۆژئاوای کوردستانیشدا شۆڕشی ئازادیخوازی گه له که مان تادێت زیاتر په ره ده سێنێت و زیاتر نزیک له ئامانجه کانی شکۆداره که ی به رخۆدانه زیاتر و زیاتر ده سکه وته کان و ده بێته وه گه له و گه ل پاراستنی یه کینه کانی ده ب��ن. تا ئه مساڵه وه له سه ره تای شۆڕشگێڕه که مان له نێو پێشووتر، سااڵنی هاوشێوه ی ئێستا، بوون. مه زندا شۆڕشگێڕانه ی به رخۆدانێکی به ئاسایش و یه په ژه یه په گه، هێزه کانی رۆژانه مه زنه وه فیداکارییه کی و قاره مانێتی گه له که مانیان له هێرش و شااڵوه کانی هێزه کانی رژێم و گروپه چه ته و تیرۆریسته کان و الیه نه هاوکات ده پاراست. به کرێگیراوه کان کوردییه له میانه ی ئه نجامدانی چه ندین شااڵو و هه ڵمه تی شۆڕشگێڕانه دا چه ندین گوند و ناوچه ی رزگار و ته لکۆچه ر هه رێمه کانی به تایبه تی کردووه . سه رێکانی که له ئاکامی به رخۆدانێکی مێژووییدا
رزگار کران.له الیه کی دیکه وه؛ له به رامبه ر ئه و به رخۆدانه هێزی چه ندین گه له که ماندا، شۆڕشگێڕییه ی
] ~ [[email protected]
9] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
نرخاندنی ساڵ
ناوخۆیی و هه رێمی و نێوده وڵه تی له هه وڵی به رخۆدانه ئ��ه و بێواتاکردنی و تێکشکان دابوون، به تایبه تی رژێمه کانی تورکیا، سعودیه ، قه ته ر و چه ندین هێزی دیکه له رێگه ی ئابڵۆقه ی ئابووری و سیاسی و دیبلۆماسی و داخستنی و راسته وخۆ هاوکاریکردنی و سنووره کان تیرۆریسته کان و چه ته گروپه ناراسته وخۆی ئازادیخوازی ئ��ی��راده ی تا زۆری��ان��دا هه وڵی رۆژئ���اوای ل��ه گه له که مان شۆڕشگێڕانه ی رێک به اڵم تێکبشکێنن، سوریا و کوردستان به پێچه وانه ی هه وڵه کانیان ئه و ئیراده یه تا دێت تۆکمه و به هێزتر بوو و توانی خۆبه ڕێوه به ری ته واوی و رابگه یه نێت خۆی دیموکراتیانه ی هێرش و شااڵوه دووژمنکارییه کانی ئه و گروپه رژێمیان هێزه کانی و به کرێگیراوانه و چه ته
تێکشکاند. له بوو گه له که مان نیگه رانی جێی ئ��ه وه ی ئه و سنوورداخستن کوردستاندا؛ سه رتاسه ری دیبلۆماسی و ئابووری و سیاسی ئابڵۆقه و و هێرشه راگه یاندنییه بوو که ده سه اڵتدارانی له ئه مساڵدا کوردستان دیموکراتی پارتی له به رامبه ر به شۆڕشی ئازادیخوازی گه له که مان و هێزه پێشه نگه که ی پارتی یه کێتی دیموکراتی هێزه و گه ل دیموکراتییه که ی ئه نجوومه نه و و یه په گه شۆڕشگێڕه کانی و به رخۆدانڤان یه په ژه و ئاسایشی رۆژئاوا، به ڕێوه ی برد. ئه و کوردستان دیموکراتی پارتی دووژمنایه تییه ی ل��ه رۆژئ��اوای شۆڕشه که ی و گه له که مان بۆ کوردستان بووه مایه ی ناڕه زایی و نیگه رانییه کی مه زنی گه له که مان له هه رچوارالی کوردستان و دووژمنایه تییه ی به و له به رامبه ر هه نده ران. و باشوور له و به گشتی پارتیدا، گه له که مان باکوور و واڵتانی ئه وروپا به تایبه تی له رێگه ی له پشتیوانی و هاوکاری که مپینی چه ندین هاوکارییه کی کوردستان رۆژئ��اوای شۆڕشی له گه له که مان بۆ زۆریان مه عنه وی و ماددی رۆژئاوای کوردستان کۆکرده وه . ئه م هاوکاری له رۆڵ��ی زۆر تاراده یه کی پشتیوانیه ش و مایه پووچکردنی پیالنگێڕییه کانی سه ر رۆژئاوادا
بینی.
رژێمی ئێران ئاڵوگۆڕه کانی خۆرهه اڵتی ناوین به شێوه یه کی راست
هه ڵناسه نگێنێت، به ڵکو ده یه وێت له رێگه ی "سیاسه تی له ناوه وه فشاری زیاتر، له ده ره وه ش سازشی زیاتر"دا به رده وامی به ئیداره کردنی قه یرانه
قووڵه کانی خۆی بدات
ساڵی له ئێرانیش و کوردستان رۆژهه اڵتی کاره ستباردا و دژوار به دۆخێکی )2013(تێپه ڕی. له م ساڵه دا به تایبه تی دوای هاتنه سه ر سه رۆککۆمار وه ک روحانی حه سه ن حوکمی
زۆرت��ری��ن ژم����اره ی ت��اوان��ی ل��ه س��ێ��داره دان به ڕێوه چوو، هه ر له ساڵی )2013(دا به ندکراوی دۆزی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان له زیندانی لەگەڵ هاوکات له سێداره درا. ورمێ ناوه ندی پوور، گوڵپەری حەبیبوڵاڵ لەسێدارەدرانی زیندانییەکی سیاسیی دیکەی کورد بەناوی "رەزا و ساڵ )34( تەمەن ئیسماعیلی)مامەدی(" خەڵکی ناوچەی سەڵماس لە زیندانی ئەو شارە زیندانی سیاسی به دوایشیدا دراوە. لەسێدارە کورد شێرکۆ مه عاریفی له سێداره درا. هه روه ها له ساڵی )2013(دا زۆرترین ژماره ی کۆڵبه ر و کاسبکاران به رده ستڕێژی گوللله دران. بەگشتی ئێران و لە لە درێژەی شەپۆلی لەسێدارەدان کەس )300( لە زیاتر کوردستان رۆژهەاڵتی
سزای سێدارەیان بەسەردا جێبەجێ کرا.رژێ��م��ی ئ��ێ��ران ل��ه ب��ری ئ���ه وه ی وه اڵم���ی ئه و بانگه وازییانه ی په ژاک بۆ چاره سه ری ئاشتیانه ی دۆزی کورد بداته وه ، فشار و گوشاره کانی بۆ سه ر گه لی کورد زیاتر کردووه و له هه وڵی به رده وامی و کوردستان رۆژه��ه اڵت��ی میلیتاریزه کردنی )22( له رێکه وتی به وهۆیه شه وه دایه . ئێران ی مانگی ئابدا له گوندی مه ره غانێی سه ر به شاری سه رده شت، له نێوان گه ریالکانی په ژاک و پاسداری رژێم و به کرێگیراوانیدا شه ڕ روویدا و له ئاکامدا )10( جاش و پاسدار کوژران و )2(
گه ریالش گیانی خۆیان به ختکرد.به له به رامبه ر ده ربڕین ناڕه زایی بۆ هه روه ها فشار و گوشار و ره شبگیرییه کانی رژێمی ئێران چه ندین یارسانی ئایینی په یڕه وانی سه ر بۆ که س ئاگریان له جه سته ی خۆیان به ردا. فشار و گوشاره کانی رژێم بۆسه ر ته واوی گه النی ئێران تادێت زیاتر ده بێت و سنووره کان ناناسێت. له ساڵی )2013(دا به سه دان هونه رمه ند، نووسه ر، سیاسی و مه ده نی چاالکوانی و رۆژنامه وان
زیندانییکراون.كۆماری رژێمی سیاسەتەكانی لەبەردەوامی ئیسالمی ئێران بۆ تواندنەوەی كەلتور و زمانی شاری لە كوردستان رۆژهەاڵتی لە ك��وردی كرماشانی رۆژهەاڵتی كوردستان بەڕێوەبەرایەتی پارێزگار بەبڕیارێكی شارەكە پ���ەروەردەی وتنەوەی وانەكانی بەزمانی كوردی قەدەغەكرد لە دەكات لەسەرجەم خوێندنگاكان داواش و كاتی وتنەوەدا بەهیچ شێوەیەك زمانی كوردی
بەكارنەهێنن.)2013(دا له ساڵی ئه مانه شدا له گه ڵ هاوکات ژماره یه کی زۆری خه ڵکی کۆڵبه ر و کاسبکار به گوللله ی هێزه کانی رژێم گیانیان له ده ستداوه ، و سه ختی به هۆی به رچاویش ژماره یه کی گیانیان سنووره کان سروشتی باری دژواری
له ده ستداوه .له رێگه ی ئێران رژێمی دیکه وه ؛ له الیه کی سیاسه تی سووتاندنی سروشتی کوردستانه وه سەره تای لە هه ر ده ک��ات. زیاتر فشاره کانی
سوتاندنی )2013(وە نیسانی مانگی داراستانەکانی رۆژهەاڵتی کوردستان بەگشتی و هەرێمی مەریوان لە الیەن کەسانی سەر بەرژێمی دارستانی و ژینگە و پێدرا درێژەی ئێرانەوە بندۆڵ لە هەرێمی هەورامان و دەرەتفێ و کانی
خەیارانی سەر بە مەریوان ئاگری تێبەردرا.بێگومان ئێستا ئێران و رۆژهه اڵتی کوردستان وێڕای ئه وه ی به دۆخێکی ئابووری و کۆمه اڵیه تی و سیاسی دژواردا تێده په ڕێت، رژێم ده یه وێت له سه ر بنه مای سازش له گه ڵ ئه مریکا و هێزه ده ره کییه کانی دیکه فشار و گوشاره کانی بۆسه ر کوردستان گه لی و به گشتی ئێران گه النی به تایبه تی زیاتر بکات. هه روه ها له ناکۆکی و دۆخی هه وڵده دات ناوچه که دا ملمالنێیه کانی له خزمه ت ناوچه که دیکه ی واڵتانی و سوریا به اڵم به کاربێنێت، خۆی به رژه وه ندییه کانی ئه وه ی روون و دیاره رژێمی ئێران ئاڵوگۆڕه کانی راس��ت به شێوه یه کی ن��اوی��ن خ��ۆره��ه اڵت��ی له رێگه ی ده یه وێت به ڵکو هه ڵناسه نگێنێت، "سیاسه تی له ناوه وه فشاری زیاتر، له ده ره وه ش ئیداره کردنی به به رده وامی زیاتر"دا سازشی قه یرانه قووڵه کانی خۆی بدات. مسۆگه ر ئه مه ش ئێران له شه پۆڵی گۆڕانکارییه کان رزگار ناکات، به ڵکو ئه گه ری زۆره ساڵی داهاتوو ئێران ببێته یه کێک له و واڵتانه ی که وا قه یران و ته نگژه کانی ئه و بازنه ی ناو بکه وێته و بته قێته وه تێدا
ئاڵوگۆرانه ی ناوچه که ی گرتۆته وه . له میانه ی هه ڵسه نگاندنێکی پووختی به گشتی که ده بینین ئه وه )2013(دا ساڵی ت��ه واوی و پیالنگێڕی هه موو وێڕای کوردستان؛ گه لی هێرش و په الماره دووژمنکارییه کان، به رخۆدانی بکات. تۆمار مێژوویی سه رکه وتنی و مه زن مسۆگه ر ئه و به رخۆدان و سه رکه وتنه له میانه ی گه له که مان رۆڵه کانی قاره مانێتی و فیداکاری ده توانین به دڵنیاییه وه زۆر بۆیه به دیهاتووه . )2013( ساڵی که بکه ین ده ستنیشان ئه وه سه رکه وتنه و مه زنه کان به رخۆدانه ساڵی
مێژووییه کان بوو بۆ گه لی کوردستان.پڕ به رۆحی له کاتێکدا ئێمه کۆتاییدا؛ له له جۆش و خرۆشی ئه و به رخۆدان و سه رکه وتنه مه زن و مێژووییه ی ساڵی )2013(دا پێده نێنه ساڵی نوێ، ئه وا ده بێت ساڵی )2014( ببێته گه یشتن بۆ نه ته وه یی سه رفه ربه ری ساڵی ببێته ساڵی نه ته وه یی، یه کێتی و ئازادی به ساڵی دیموکراتی، و ئاشتی سه قامگیرکردنی به دیهێنانی دادپه روه ری و یه کسانی له ته واوی
کوردستاندا.
ده سته ی کارگێڕی
پارتی چاره سه ری دیموکراتی کوردستان2014 - 1 - 1
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[10چاوپێكەوتن
ه����اوس����ەرۆك����ی پ���ارت���ی چ����ارەس����ەری عومەر"، كوردستان"نەجیبە دیموكراتی تیشك واڵت"دا، لەچاوپێكەوتنێكی"رۆژی هاوسەرۆكایەتی سەرسیستەمی دەخاتە ل��ەه��ەم��وو گ��ۆڕەپ��ان��ەك��ان��ی خ��ەب��ات و سیستەمی و كۆمەڵگا ژیانی كایەكانی بەتایبەتی و جڤاكی بەرێوەبەرایەتی پ��ارت��ەك��ان��ی ب���اش���وری ك���وردس���ت���ان و دەڵ���ێ���ت:"ل���ەگ���ەڵ ئ����ەوەی ل��ەب��اش��وری باس هەموویان پارتەكان كوردستان سیستەمی بەاڵم دەك��ەن، لەگۆڕانكاری هەیكەلەیان، و پارتەكان زۆری زۆرب��ەی مۆدێلی سیستەمی خانەدان و بنەماڵەیە" دەڵێت:"هاوسەرۆكایەتی هاوكاتیش و بەرهەمی تێكۆشانی ژنانە لەپێناو ئازادی و بەواتای بەشداریەكی هاوبەشی هەردوو ڕەگەزەكەیە لەهەموو كایەكانی ژیاندا".
ئا/ رۆژی والت
پ���رس���ی���ار/ س��ی��س��ت��ەم و ه��ی��ك��ەل��ەی پ��ارت��ەك��ان��ی ب��اش��وری ك��وردس��ت��ان چۆن ه��ەڵ��دەس��ەن��گ��ێ��ن��ی��ت؟ ب��ەت��ای��ب��ەت��ی بەمەسەلەی س��ەب��ارەت تێڕوانینتان رەگ����ەزی ل��ەن��او ئ��ەو پ��ارت��ان��ەدا چییە؟سیاسەت كە گرنگە هەرشتێك پێش وەاڵم/ هونەری سیاسەت بكرێت. پێناسە خۆی وەك گۆرەپانێكی وەك و كۆمەڵگایە بەرێوەبردنی تێكۆشانە بۆ گەیشتن بە ئازادی و هەڵقواڵو و پێداویستی خەڵكە بە بێ جیاوازی هەموو تاكێكی كۆمەڵگا لە گۆرەپانی سیاسەتدا و مافی خۆیەتی رۆڵ بگێرێت. بێگومان مرۆڤ هەر لە سەرەتای یان كردووە سیاسەتی ژیانیەوە دەستپێكردنی سسیاسەتكردن بڵین دەتوانین تر بەواتایەكی ژیانی لە بەشێكە ژیان بوارەكانی هەموو وەك و بووە پارچە كۆمەڵگا كاتێك بەاڵم م��رۆڤ؛ توێژی سەردەست و بندەست دروست بووە ئیتر سیاسەت لە الیەن چینی سەردەستەوە قۆرغكراوە.ئاشكرایە كە پارچەكردنی كۆمەڵگا بە چەوسانەوە و پێكرد دەستی ژنانەوە پەراوێزخستنی بە و ئیتر ئەو سیاسەتەی كە بەدەستی دەسەاڵتەوەیە لەسەربنەمای بێ كاریگەركردن و نكۆڵیكردن لە ژن پێشكەوتووە و تا رۆژی ئەمڕۆش بەردەوامە. سیاسەتێكە دەسەاڵتدار سیستەمی سیاسەتی بەشداریەكی بە رێگە شێوەیەك هیچ بە كە بنەمایە ئ��ەو لەسەر ن��ادات. ژن ئاكتیڤانەی زۆربەی زۆری پارتە سیاسیەكان لەسەر بنەمای دەسەاڵتداری زهنیەتی و سیاسەتی سەردەست
كە پارتیانەی ئەو چ هەربۆیە بونیاتنراون. لینینین � ماركسی مۆدێلی یان چەپن مۆدێلی چ ئەو پارتیانەی كە مۆدێلی دەوڵەت � نەتەوەن چ ئەو پارتیانەی كە بەناوی سۆسیال و لیبراڵ كاردەكەن هەموویان ئەگەر لە شێوازدا لە یەكتر رەگەزی جیاكاری بواری لە بەاڵم بن، جیاواز وەك هەموویان ژنان بەشداری لە ریگەگرتن و یەكن؛ چونكە هەموویان بەمەبەستی بونیاتنانی هەموو بەسەر كەسانێك كۆمەڵە دەسەاڵتی زهنیەتەش، ئەم دەكەن. سیاسەت كۆمەڵگادا بەرهەمی زهنیەتی پیاوساالرییە. ژن وەك هێزی دووەم و هاوكار یان بۆ ناچاری بۆ بریقەداركردنی دەهێنێت. ب��ەك��ار دەس��ەاڵت��ەك��ەی ش��ێ��وەی پێویستە سیاسەت بكرێتە ماڵی هەموو كەسێك لە جیاتی ئەوەی چارەنوسی تاكەكانی كۆمەڵگا گرنگە بدرێت، گرێ كەسانێكەوە بەكۆمەڵە
و بزانێت خۆی مافی و ئەرك تاكێك هەر كە هاواڵتی خۆی، خۆی بەرێوە ببات و لەسەربنەمای بەرێوەبردنی هاوبەشانە بێنە الی یەكتری. كاتێك نمونە بۆ هاوبەشانە بەرێوبەرایەتیەكی دەڵین رەنگەكانی هەموو قەزایەكدا یان گوندێك لە كۆمەڵگا بە ژن و پیاو الو و پیر و رۆشنبیر و كرێكار و یاساناسیەوە جێگە بگرن لە ئەنجومەنی خزمەتكردندا. و ش��ارەوان��ی و ب��ەرێ��وەب��ردن باس پارتیەكان باشوری كوردستاندا هەموو لە زۆربەی مۆدێلی بەاڵم دەك��ەن؛ گۆرانكاری لە زۆریان مۆدێلی سیستەمی خانەدان و بنەماڵەیە. ئەو عەقڵیەتەی كە زۆر گرنگ دەبینێت پیاوێك كاتی لە ئەم چەمكە بێت زۆر خێزانێك كوڕی سیستەمی خانەدانێتیدا پێشكەوتووە. ئێستاش باشوردا پارتەكانی لەناو بەرچاو بەشێوەیكی دەبینرێت كە هێشتا باس لە گۆڕینی دەسەاڵت لە
عومەر؛ نەجیبە بنەماڵەیە و مۆدێلی سیستەمی خانەدان باشوری كوردستان، پارتەكانی زۆربەی مۆدێلی
] ~ [[email protected]
11] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
چاوپێكەوتن
باوكەوە بۆ كوڕ دەكەن و لە كۆنگرە و كۆنفرانسی دەكەن. سەرۆكەكان كوڕی لە باس پارتەكاندا راست یان چەپ بە خۆیان كە پارتیانەی لەو یان لیبراڵ دەزانن هەموویان لە گەوهەردا وەك لە باس لیبراڵیەتدا ناوی لەژێر ئەوانیش یەكن پێویست نەبوونی رێكخستنی سەربەخۆ و تایبەت بەژنان دەكەن و هەموو ئۆرگانەكانی حیزب بە خاوەنی كۆمپانیاكانن، گرێدراوی ناراستەوخۆ یەكەم بریاری خاوەن و پیاون كۆمپانیاكانیش و كۆتاین دەربارەی ئەو حیزبە، ئەوانیش هەمان كراسێكی بەاڵم پێكدەهێنن، خانەدان زهنیەتی باسكردن تەنها نەك ك��ردووە. بەردا بە تریان ژن سەرۆكایەتی هاوبەشانەی بەشداریەكی لە زۆر شتێكی ئێستا تا بەڵكو ناكەن؛ پیاو و سەرسوڕهێنەرە ئەگەر ژنان لەناو مەكتەبی سیاسی پارتەكاندا هەبێت. لە الیەك باس لەوە دەكەن ئەوەی سیاسەت بەاڵم كۆمەڵە، نیوەی ژن كە بەرێوە دەبات و بڕیار و هاوپەیمانی سیاسی و ستراتیژی ئیمزا دەكات و ئەوەی لە كۆبونەوەی پیاوانن. هەر دەبێ�ت ئامادە قۆڵیەكاندا چەند لەم یەك دوو ساڵەی باشوردا پارتەكانی لەناو دوایدا كۆتایان داناوە، بەاڵم كۆتاكان هەتا ئێستا لە سەدا دە و لە سەدا بیستیان تێنەپەراندووە.پارتەكاندا لەناو ژن��ان ب��ەش��داری ئاشكرایە ببنە خاوەن ژنان ئەوەی بۆ هەنگاوێك دەبێتە ئەزموون. بێگومان كاتیك دەڵێم ئەزموون، واتا تاقیكردنەوەی تواناكانی ژن خۆی نەك السایی كردنەوەی پیاوان؛ چونكە ئەو سیاسەتەی كە لە الیەن زۆربەی زۆری پیاوانەوە بەرێوەی دەبرێت بەرهەمی سیاسەتی دەسەاڵتدارانە كە دابڕاوە لە گەل و سیاسەتێكی دور لە ئەخالقی كۆمەڵگا و پێوەری مرۆڤایەتییە. واتا سیاسەت وەك ئامرازێك بۆ گەیشتن بە دەسەاڵت بەكار دەهێنرێت. ئەمە لە كاتێكدایە كە ژن نەك تەنها نیوەی كۆمەڵگایە؛ بەڵكو هەڵگری هەموو بەها مەعنەوی و كەلتوری و ئەخالقیەكانە. پارتی سیاسیش لە بنەمادا وەك هیزێكە بۆ پێشەنگایەتی كردنی كۆمەڵگا و ئەركی رێكخستنی و هۆشیاركردنەوە و پەروەردەكردن هەموو ئەوەی بۆ پردێك ودەبێت�ە كۆمەڵگایە كەسیك ئاكتیڤ بكات لە سیاسەت و بەرێوەبردندا تا كۆمەڵگا بتوانێ�ت خۆی، خۆی بەرێوە ببات چنینێكی وەك ئەو نەك بێت بەرهەمهێن و دەسەاڵت خۆی داسەپێنێت بەسەریدا. لە كاتێكدا دەڵێن بە بێ هەبوونی ژن سیاسەت دیموكراتیزە نابێت، ئەمە ئەو راستیەیە كە دەبێت سیاسەت لە یەكرەنگی و ناوەندگەرایی و رەگەزگەرایی رزگار بكرێت. بۆ ئەوەی نەتەوەپەرستی و شۆڤینیستی و مەزهەبگەرایش كۆتایی پێبهێندرێ�ت و سیاسەتێك لەسەربنەمای نەتەوەیەكی دیموكرات پێشبخرێ�ت، مەرجی سەرەكی كارابوونی ژنە بە ناسنامەیەكی ئازادەوە لە سیاسەتدا، بەاڵم ئەوەی دەبنرێت لە كوردستاندا باشوری پارتەكانی زۆری زۆربەی و دەبینرێت ق��وڵ رەگ��ەزگ��ەرای��ی زهنیەتێكی
بڕیار نەك تەنها لەسەر بڕیاری سیاسی؛ بەڵكو لەسەر یەك بە یەكەی ئەندامانی ژن بەدەستی پیاوانە و تاكە سەرۆكەوەیە كە ئەویش پیاوە.
پ��رس��ی��ار/ئ��ای��ا ك��ۆت��ا دەت���وان���ێ���ت لە هەیكەلەی ل��ە ژن���ان ب��ەش��داری��ك��ردن��ی زیهنیەتدا و پ��ارت��ان��ە ئ��ەو رێكخستنی گ����ۆڕان����ك����اری ب��ەن��ی��س��ب��ەت پ��ێ��گ��ە و پ��رس��ی ژن چ��ارەس��ەر ب��ك��ات ی��ان خۆد كێشەیە؟ ئ��ەم��ە چ���ارەس���ەری ببێتە بۆ هەنگاوێكە ك��ۆت��ا سیستەمی وەاڵم/ بەشداریكردنی ژنان. ئەگەر كۆتا نەبێت زهنیەتی رەگەزگەرا رێگە نادات بە هیچ شێوەیەك رەنگی هەبێ�ت هەبوونی ژن ئەوەی بۆ هەبێ�ت. ژنان لەناو پارتە سیاسیەكاندا یان لەناو پەرلەمان و بەتەواوی بەاڵم گرنگە، هەنگاوێكی حكومەتدا ت��ەواوی چ��ارەس��ەرك��ردن��ی ب��ۆ وەاڵم نابێت�ە ناچاریەك وەك تر جارێكی چونكە كێشەكە؛ بێ بە پێویستە كاتێكدا لە دەكرێت. تەماشا ژیاندا كایەكانی هەموو لە هەبێت كۆتا ئەوەی لە هەموو پۆستی حیزبی و پەرلەمانی حكومی و بەرێوەبردن و لە هەر دوو رەگەز وەك یەك و بەیەكسانی و بەهاوبەشی و بە هاوسەنگی ژن بەشدار بن، بەاڵم زۆر جار لەژێر بیانوی ئەوەی كە دەبێت لێهاتوویی بەبنەما بگرین باشترە نەك دەكرێت. كۆتاش دژایەتی بەئاشكراش و كۆتا نییە، بنگەیی چارەسەریەكی كۆتا بێگومان بەاڵم ئەو هەڵوێستانەی كە هەیە بۆ ئەوەی كۆتا نەمێنێت زۆر هەڵەیە. كاتێك دەتوانین بڵێین كۆتا نەمینێت كە بەشداریەكی هاوبەش و هاوسەنگ پێویستە هەبێت السەنگی هەتا بەاڵم هەبێت؛ ئەو راستكردنەوەی پێناوی لە هەبێ�ت كۆتا السەنگیانەدا و دانانی بەرێوبەر و سیستەمێكی ه��اوس��ەن��گ. ب��ۆ ئ���ەوەش زۆرگ��رن��گ��ە ل��ەب��واری زهنیەتی و بدرێت ئەنجام گۆرانكاری زهنیەتدا كۆتا تێپەرێندرێت. نێرپەرستی و رەگەزگەرایی هەموو لە بەڵكو نەكرێت؛ سەیر ناچاری وەك كایەكانی ژیاندا پێویستە جێگە بگرێت. بۆ نمونە لەسەر راستەخۆ سیاسەتدا لە ژنان بەشداری و ئابوری و یاسایی بڕیاری و سیاسی بڕیاری بەرهەمهێنان و كۆمەاڵیەتیشدا كاریگەری دەبێت.
پرسیار/ كە واتا ئەگەر سیستەمی كۆتا ژن پرسی و پێگە چ��ارەس��ەری نابێتە لەنێو كایە سیاسی و كۆمەاڵیەتیەكاندا ئ���ەو ك��ات��ە پ��ێ��وی��س��ت��ە چ���ی ب��ك��رێ��ت؟كاركردن و سیاسی كایە هەموو لە وەاڵم/ ژن��ان ب��ەش��داری پێویستە ب��ەرێ��وەب��ردن��دا، و بێ�ت. هاوسەنگی و هاوبەش بنەمای لەسەر باشترین هاوسەرۆكایەتی سیستەمی وات��ا چارەسەریە. لە كاتێكدا دەڵێین هەموو پێكهاتە بەهاوكاری گ���ەردوون ن��او ب��ون��ەوەرەك��ان��ی و ئەگەر دەك��ەن. ت��ەواو یەكتر هەموو یەكتری،
یەكێك لە پێكهاتەكانی ناو گەردوون الواز بێت یان لە كار بكەوێت ئەوا سیستەمی بەرێوەبردنی مرۆڤیش بۆیە هەر دەبێت. خراب گەردونیش وەك هەبوون و بونەوەرێكی ناو گەردوون گرنگە یاساكانی گەردوون بەبنەما بگرێت. لەسەربنەمای و بەرێوبەرایەتی پێویستە تەواوكردن، یەكتر بەرێوەبردنی ئەرك و سیاسەتیش لەسەربنەمای پێكبهیندرێت. ه��اوب��ەش��ان��ە ب��ەش��داری��ەك��ی ژن كاتێك پیاوساالری سیستەمی بێگومان و بەرێوەبردن دەرەوەی لە و دەخات پەراوێز دەیهێڵێتەوە ئابوری بەرهەمهێنانی و سیاسەت هەڵوێستێكی ئایدیۆلۆژییە. زۆرترین چەواشەكاری بیانۆیان دەدا. ئەنجامی ب��ەردەوام بە و فكری وەك ژن كە ئەوەیە ژنان پەراوێزخستنی بۆ قەڵەم لە فكردا و جەستە لە الواز مرۆڤێكی دەدەن و ئەوەش دەكاتە بەهانە بۆ پەراویزكردنی دەكاتە و سیاسەت گۆڕپانی سیاسیدا لە ژنان ئازادیخوازانەی تێكۆشانی بەاڵم پیاوان، ئەركی ژنان و پێشكەوتنی ئاستی لێكۆلینەوەی زانستی و كۆمەڵناسی ئەوانە هەموویان سەڵماندیان ژن نەك مرۆڤێكی الوازە نییە؛ بەڵكو لە جەستە و زیهنیەت و رۆحی و ویژانیشدا لە پیاو تۆكمەتر و تەواوترە. بە واتایەكی تر دەتوانین بڵین ژن سەرچاوەی ژیانە بۆ تەواوی مرۆڤایەتی. لە هەموو تێكۆشانەكاندا ژن ئیتر ئەو راستیەی پشتڕاست سیاسەتێكی بەرهەمهێنی باشترین كە كردەوە دیموكراتی ژنە. ئەگەر لە سەرتاسەری جیهاندا دەچێت ب��ەرێ��وە ن��ادی��م��وك��رات سیاسەتێكی هۆكارەكەی بەشداری نەبوونی ئاكتیڤانەی ژنە بەو قەبارە و سەنگەی كە هەیە لە كۆمەڵگادا. هەر بۆیە سیستەمی هاوسەرۆكایەتی وەك مۆدێلێكی سیستەم كێشەكانی چارەسەركردنی بۆ نوێە سیستەمی ئەگەر جێگایەك لە بەرێوەبردن. و ئاستەكانی هەموو لە هەبێت هاوسەرۆكایەتی نامێنێت. بەكۆتا پێویستی ئیتر بەرێوەبردندا زهنیەتی و سیستەم تێپەراندنی پێناوی لە ناوەندگەرایی كە تاك سەرۆك و تاك بەرێوبەری گشتی كە هەموو بڕیاری چارەنوسساز لە كەسێكدا چڕدەكاتەوە لە جێگەی ئەو مۆدێلە سەرۆكایەتی هاوبەش پێشدەخات كە لە جێگەی ناوەندگەرایی، ڕێباز و شێوازی هەرەوەزی و هاوبەش لە كاردا ئەوەیە گرنگیش زۆر خالێكی دەك��ات. پەیرەو هاوسەرۆكایەتی مەرجە لە هەر دوو رەگەز بن، نابێت تەنها یەك رەگەز بێت. ئەمە ئەو السەنگیە بەرێوەبردن و سیاسەت كە دەكاتەوە راس��ت و ونكردووە خۆی هەمەڕەنگی كۆمەڵگادا لە پیاوە. رەنگی ئەویش دیارە یەكڕەنگی تەنها بەرێوبەرێكی هەمەڕەنگە و لە هاوسەرۆكایەتیدا گۆزارەیە لە هەموو رەنگ و ناسنامەكانی كۆمەڵگا.
وەك��و ئ��ێ��وەش ئێستادا ل��ە پ��رس��ی��ار/ ناوخۆیی دیموكراسی چارەسەری، پارتی ئایا پێشخستووە، زی��ات��ر پ��ارت��ەك��ەت��ان
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[12چاوپێكەوتن
ه��اوس��ەرۆك��ای��ەت��ی��ش ل���ە پ��ارت��ەك��ەی ئ��ێ��وەدا ه��ەن��گ��اوێ��ك��ی ل��ە چ��وارچ��ێ��وەی دی��م��وك��راس��ی ن��اوخ��ۆی پ��ارت��ەك��ەت��ان��دا؟ئەو گەیشتینە پێنجەمدا كۆنگرەی لە وەاڵم/ بڕیارە و سیستەمی هاوسەرۆكایەتیمان لە جیاتی ریكخستنماندا سیستەمی لە سەرۆكی ی��ەك بەرهەمی ئەم سیستەمە بێگومان كرد. پەیرەو فكری و جیهانبینی رێبەری گەلی كورد، بەرێز )عەبدوڵاڵ ئۆجاالن(ە كە تاكە رێبەری فكری و لەم سەردەمەدا و خاوەنی زۆرترین ئایدۆلۆژییە سیاسی كێشە هەموو بۆ چارەسەریە پرۆژەی تێپەراندنی بۆ بەتایبەتی كۆمەاڵیەتیەكان و بونیاتنانی و رەگ��ەزگ��ەرای��ی و ناوەندگەرایی سیستەمێكی دیموكراتیانە لە گەڵ پێشكەشكردنی باشترین كرداریشدا بواری لە فكریەكانی تێزە شێوازەكانی چارەسەری پێشخستووە. لەرێگەی ئەم سیستەمەوە توانیومانە لە هەموو ئاستەكانی ریكخستنماندا ئەو عەقڵیەتە تێپەرێنین كە یەك ئیرادەی جێگەی لە و بێت شت هەموو كەس پێچەوانەوە بە و بدات بڕیار ئەندامان هەموو ب��ڕی��ار و پ���رۆژە ل��ە خ����وارەوە ب��ۆ س���ەرەوە پێشدەكەوێت. ئەمەش دەبێتە مایەی تێپەراندنی نمونە بۆ حیزبایەتی. كالسیكی سیستەمی كەس یەك قەزایەك یان شارێك بەرپرسیاری نییە. هەمیشە دوو كەسە و ئەو دوو كەسەش دەگرن. بڕیار ئەو جێگەیە ئەنجومەنی گەڵ لە لە بڕیار هاوسەرۆكایەتیدا سیستەمی لە چۆن ئەنجومەنی حیزبدا وەردەگیردرێت و هاوسەرۆك و دەك��ات كارەكان چاودێری و سەرپەرشتی بریارانە. ئەو جێبەجیكردنی بۆ دەك��ات كار
رەنگدانەوەی هاوسەرۆكایەتی پرسیار/ چۆن سیستەمێكە و لە كوێوە هاتووە؟پشت كە سیتەمێكە هاوسەرۆكایەتی وەاڵم/ دەبەستێت. كۆمیناڵ دیموكراتی سیستەمی بە ئەویش سیستەمێكی راستەوخۆی دیموكراتیانەیە راستەوخۆی نوێنەرایەتی خۆی گەل تێدا و خۆی دەكات. رێكخستنی سروشتیانەی گەل بە بنەما دەگرێت و لەسەر بنەمای ژیانی كۆمیناڵ ئاستەكاندا هەموو لە كە گەل ئەنجومەنی و بەرێوبەر و سەرۆكی هاوبەش بەبنەما دەگرێت. سیستەمێكی گ��رێ��دراوی ه��اوس��ەرۆك��ای��ەت��ی لە رێكخستنەكانی واتا كۆمیناڵە، دیموكراتی خوارەوە بۆ سەرەوە رێكدەخرێت. تەنها لە ئاستی سەرۆكایەتیدا نییە؛ بەڵكو لە هەموو ئاستەكانی رێكخستندا هاوسەرۆكاتی بەبنەما وەردەگیردرێت و ژن بكرێت. سەیر دەبێت پرەنسیپ وەك و بەرێوبەرایەتیەكاندا هەموو لە بەیەكەوە پیاو هەردوو بێگومان ئەركن. هاو و هاوبەرێوبەر هاوسەرۆكان وەك یەك لە ئەرك و مافدا هاوسەنگن نییە. تریانەوە ئ��ەوی ل��ەس��ەرو یەكێكیان و
پ��رس��ی��ار/ ه��اوس��ەرۆك��ای��ەت��ی ل��ە ب��واری س��ی��اس��ی، ف��ەل��س��ەف��ی و ك��ۆم��ەاڵی��ەت��ی
دەب����ەخ����ش����ێ����ت؟ وات�������ای�������ەك چ وەاڵم/ هاوسەرۆكایەتی لە هەموو بوارەكانی بنگەیی ب��ەوات��ای چ��ارەس��ەری��ەك��ی ژی��ان��دا ژیانیە و ناسنامەی هەموو چین و توێژەكان بە كۆتایی و دەگەرێنێ�ەوە كۆمەڵگا بۆ رەگەزگەرایی و ناوەندگەرایی سیستەمی دێنێ�ت. لە بواری سیاسیدا بەواتای بونیاتنانی بونیاتنانی و دیموكراتیانە سیاسەتێكی كە بەویژدانە و ئەخالق بە سیاسەتێكی گۆرانكاریەكان بۆ پێشەنگایەتی بتوانێت بكات. لە بواری فەلسەفیەوە هاوسەرۆكایەتی فەلسەفەی پێشخستنی و رێكخستنەوە زهنیەتی تێپەراندنی و هاوبەش ژیانێكی پێشخستنی و رەگەزگەرایی و ناوەندگەرایی تێپەڕاندنی و رەگەزیی هاوتایی فەلسەفەی زیهنیەتی دەسەاڵتداریەتی و تاكڕەوێتی و پشت بەو فەلسەفەیەش دەبەستێت كە هاوسەنگی دروست رۆحانیەتدا و نێوان عەقاڵنەیەت لە دەكات یان بە رویەكی تردا ئەو فەلسەفەیەی بەهەند وی��ژدان��ی و زیهنی هاوسەنگی كە لە رێگە دەكات وەها ئەمەش وەردەگرێت، لەگەڵ وشك مادیەتگەرایی بیركردنەوەیەكی بیركردنەوەیەكی ئایدیالیستی تەنگ بگیردرێت؛ چونكە چەندە یەك بەرێوبەر و یەكڕەنگی لە بەرێوەبردن و سیاسەتدا دروستبووە هێندەش بیركردنەوەی فەلسەفیشدا بیركردنەوەی لە جەمسەرگەریی و تاكڕەوێتی و تاكگەرایی پەرەی سەندووە. لە بواری كۆمەاڵیەتیشەوە خێزان ئەگەر دەكات. كاریگەری راستەوخۆ ئەمڕۆ وەك بچووكراوەی دەوڵەت، واتا مایكرۆ كە ئەو دەسەاڵتەیە پەیامی ئەمە دەوڵەتە، لە تریش ئەوانی و بااڵدەستە كەس یەك پیاو خێزانیشدا لە كەسەدان. ئەو خزمەتی و خێزانەكەیە ئەندامەكانی هەموو خاوەنی ئەمە دواهەمینە. و یەكەم بڕیاری خاوەنی تەواوی دەسەاڵتە. سیستەمی رەنگدانەوەی توندوتیژی و ناعەدالەتی و زوڵم و چەوسانە رەنگدانەوەی خۆسوتاندنەكان و كوشتن و لە دەسەاڵتدارەكانن. سیاسیە سیستەمە و بنگەیی گۆرانكاری سیاسەتدا لە كاتێكدا بكرێت پەیرەو دیموكراتیانە سیاسەتێكی ل��ەس��ەر هەموو راس��ت��ەوخ��ۆش ك��اری��گ��ەری و دەك���ات كۆمەاڵیەتیەكان پەیوەندییە دەكاتەوە. وەرچەرخان رووب��ەروی كۆمەڵگا تاكەكانی هەموو نێوان لە پەیوەندی ئیتر ناتەبای، و توندوتیژی لەجیاتی كۆمەڵگا تەبایی و هاوسەنگی و لە جیاتی رەگەزگەرایی، هاوسەنگی رەگەزیی بەرقەرار دەكات. بێگومانە بەرهەمی هاوسەرۆكایەتی سیستەمی كە تێكۆشانی ئازادیخوازانەی ژنانە بە بەشداری ژنان لە هەموو كایەكانی ژیاندا و توانیویەتی ئاستی پێشەنگایەتی خۆی بگەینێتە ئاستێكی بڵند و ئەمەش سەركەوتنێكە بۆ تێكۆشانی جیهاندا. لەهەموو ژن��ان ئ��ازادی��خ��وازان��ەی
لە بواری فەلسەفیەوە هاوسەرۆكایەتی رێكخستنەوە و
پێشخستنی فەلسەفەی ژیانێكی هاوبەش و
تێپەڕاندنی زهنیەتی ناوەندگەرایی و رەگەزگەرایی و
پێشخستنی فەلسەفەی هاوتایی رەگەزیی و
تێپەراندنی زیهنیەتی دەسەاڵتداریەتی و
تاكڕەوێتی و پشت بەو فەلسەفەیەش دەبەستێت
كە هاوسەنگی لە نێوان عەقاڵنەیەت و رۆحانیەتدا
دروست دەكات..........
هاوسەرۆكایەتی سیتەمێكە كە پشت بە سیستەمی
دیموكراتی كۆمیناڵ دەبەستێت. ئەویش
سیستەمێكی راستەوخۆی دیموكراتیانەیە و تێدا
گەل خۆی نوێنەرایەتی راستەوخۆی خۆی دەكات
..........
لە پێناوی تێپەراندنی سیستەم و زهنیەتی ناوەندگەرایی كە تاك
سەرۆك و تاك بەرێوبەری گشتی كە هەموو بڕیاری چارەنوسساز لە كەسێكدا چڕدەكاتەوە لە جێگەی ئەو مۆدێلە سەرۆكایەتی هاوبەش پێشدەخات كە لە جێگەی ناوەندگەرایی،
ڕێباز و شێوازی هەرەوەزی و هاوبەش لە كاردا پەیرەو
دەكات
] ~ [[email protected]
13] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
كاوە نادرشوێنێكی چەند دواییەی ئەم رووداوەكانی باشووری كوردستان ئەوە نیشان دەدەن كە ئەو هەرێمە بەرەو وەرچەرخان و قۆناخێكی نوێی دیكە دەڕوات، بە تایبەتی دوای ئەوەی ریفۆرمخوازی بە تەمایەكی هیچ خەڵك دەچێ پێ واش و نەماوە دەس��ەاڵت��داران و خۆسەپاندن و نایەكسانی و گەندەڵی حزبایەتی تەسك بە فۆرمیلەی نوێ لە الیەن دەسەاڵت خۆی نوێ دەكاتەوە و جارێكی دیكە بە فۆرمی دیكە بە سەر خەڵكدا دەیفرۆشنەوە، ئۆپۆزسیونیش سەرەتا بە گەرمی هاتە پێش بەاڵم بەدەستهێنا، دەسكەوتی كۆمەڵێك و لە شوێنی خۆی دەمێكە چەقیوە و ناچێتە پێشبخات، هەنگاوەكانی ناتوانێ و پێش وای لە جەماوەری ناڕازی كرد كە لەبەرامبەر داخوازییەكانیان دەنگ هەڵبڕن و بێنە مەیدان و دەسەاڵت سنووری و داخوازیانە ئەو بۆ ئۆپۆزسیون ببەزێن، ئەگەر چی لەو ساتانەدا ئەو داخوازیانە سادە و بێ بەرنامە و لۆكالی بوو، بەاڵم دەبێ دان بەوە بنرێ كە دەسپێكی س��ەرت��اس��ەری��ی��ە!!. گ��ەورەت��ری قۆناخی
شكستی دەسەاڵت
لە دوای پر ۆسەی بەناو ئازادی ئێراق كە لە ساڵی )2003( لەسەر دەستی هاوپەیمانانی ئەمریكا بەڕێوەچوو، دەسەاڵتدارانی كوردستان لەسەر ریفۆرمخوازی كە گەلدا بە بەڵێنیان تەواوی ئاستەكان ئەنجام دەدەن و داهاتووی خۆشتر ك��وردس��ت��ان رەن��ج��دەری خەڵكی و ئیداری بواری لە تایبەتی بە دەك��ەن!!، سیاسی و ئابوورییدا كە چی ئەوا بۆ زیاتر لە )10( ساڵ رەت دەبێت بەو بەڵێنە، گەندەڵی و
نادادوەری و بەرتەسكردنەوەی ئازادی گشتی و درێژەدان بە ناشەفافیەت كەم دەبێتەوە بە جۆرێكی بەرچاو، سەرەرای قەیران و تەنگژەی گەو رەی هەمەجۆر لە هەموو ئاستەكاندا بوونی هەروەها كوردستان!، باشووری لە هەیە لەالیەن بەرچاو نا یاتە ئەوتۆش ئاسۆیەكی ئەوتۆیان بەرنامەیەكی كە دەس��ەاڵت��ەوە قەیران ئەو چارەسەری بۆ بێت لەدەستدا هەنوكەیی چارەسەری كە تەنگەژانانەی و ئەو دەسەاڵتە كاتێكدا لە لێ دەخ��وازێ!!، كوردستانییە بەوە ناسراوە كە ژیانی سیاسی خۆیان لە ناچارەسەری قەیران و تەنگەژەكان ئەوە رووداوەك���ان هێمای دەبینێتەوە!!، نیشاندەدەن كە پشتیان بە هاوكێشە هەرێمی نێودەوڵەتییەكان دەبەستنەوە و پشتیان و لە ها وكێشە ناوخۆییەكان كردوە و بێ ئەوەی وەربگرن. خۆیان نزیكی مێژووی لە پەند كاتی لە ئاداری )1975(دا لێیان قەوما هیچ لەو هاوكێشانە كە لێیان نزیك و دۆستاتیان هەبوو فریایان نەكەوت، جگە لە هاوكێشە نەتەوەیی كوردستانی ناوخۆیی و رەهەندی نەبێت، هەرچەندە بارودۆخی ڕۆژگاری ئەوڕۆ لە گەڵ رۆژگاری هەرەسی )1975( جودایە ، لە گەڵ ئەوەش سیاسەت و هەنگاوی ناڕاست مسۆگەر ئاكامی ناخوازراوی لێدەكەوێتەوە!!.
بێ ئومێدی لە ئۆپۆزسیون
وەك كوردستان ب��اش��ووری ئۆپۆزسیونی دوای ل��ە ب���ەاڵم م��ەی��دان، ه��ات��ە هێزێك هاتنە گۆڕان وەك بزووتنەوەی دامەزراندنی مەیدانی وەك لە ماوەیەكی كەمدا توانی ئەو بەرەیە فراوان بكات و جورئەت بداتە خەڵك لە بەرامبەر بتەكان وەك حەزەرەتی برایمانە نا باشیان هەنگاوی و تەوەر دەنە دەست بەو ئاراستەیە و جەختی زۆریان كردە سەر نهێنی كە تەنیا ئاشكرابوونی زۆر دۆسیەی كەس دوو بەینی لە و جانتا یەك لەناو ئەوەی هۆی بە بەاڵم ب��وو!!، كرا قەتیس بزوتنەوەیەكی هەر وەك بزوتنەوەیە ئەو دیكە لە رەحمی حزبە كالسییەكیان هاتۆتە دەر و هێشتا ژێر هیمەنەی رەفتارەكانی ئەو حزبانە خۆی بە تەواوی دانەتەكاندوە و هەر
بەو ئەتمۆسفیرە سیاسییەدا دەسوڕێتەوە كە لەو نێوەندەدا باوە، هەر بۆیە لە قۆناخەكانی سەرەتایی دروستبوونیدا زوو توشی ركودی سیاسی هات و ئەو ركودەی پێیوە دیار بوو، گەمەی سیاسی سەیری دەستپێكرد و خۆی بۆ هەوڵدان ناكۆكی، كۆمەڵیك نێو خستە بتێكی و كەسێك كاریزمایی دروستكردنی دیكەی! لە ئاسمانی سیاسی كوردستانی بە هەمان وتاری سیاسی!!، ئەوەی لە )17(ی شوبات كردیان و گرنگیان پێدا لەو پرۆسەیە ئەوا لە ناڕەزاییەكانی سەید سادق و كەڵەك نێوان لە جودای دەبێ نەیانكرد خەبات و شەهیدانی ئەو دەم و بریندار حەسەنی سەید لەسەر پێداگیری بۆچی بێت!! چی سادق بەتوندی شوبات )17( بكوژانی گرتنی كرا بۆ بە هەمان هەناسە كار ناكڕی و یان نییە!!، بوار هەمان بەاڵم ه��ەوارە، هەمان ئەوەی لە نایاسایی درێژكردنەوەی سەرۆكی بوونی ن��اڕەوای��ی و ك��وردس��ت��ان هەرێمی پارێزگای سلیمانیمان بیست كە چی لەدوای رێژەی دووەم بەدەستهێنانی و هەڵبژاردن چونەوە لەبیر شتانەی لەو زۆر دەنگدەران لە الی ئۆپۆزسیون!! ئەرێ چ گۆڕانكارییەك و وەرچەرخانێك لەو نێوەندەدا هاتە پێش!!، و هەنگاو تەواوكردنی لەبڕی ئۆپۆزسیون بانگەشەكانی بۆ ئەو مەبەستە، ئەوا كەوتنە خۆ ئامادەكردن بۆ بەشداری لەگەڵ دەسەاڵت كە مەسەالنەی ئەو لەسەر سازشكردن و و دادەچ��وون��ەوە بەگژیدا بەتوندی دوێنێ ئەوڕۆ لە بەرامبەریدا بێدەنگن یان شەرمنانە لەسەری دەدوێن!!، لە كۆتاییدا ئەوە دەرچوو نەك بوو، گەمەیەكی سیاسییە كارەكە كە دەڵێم هێندەش هەر رەوا!!، داخوازییەكی لەو گۆڕانی بزووتنەوەی پێگەی ئ��ەوەی هەڵبژاردنەی ئەو دواییەی ئەیلولی )2013( بردە پێش، قەبارەی تەنزیمی خۆی نەبووە بەتەنیا!!، بەڵكو دەنگی زۆربەی ئەو خەڵكە بە باوەڕیان كە بوو كوردستان نارەزاییەی خوازیارە گۆڕان بزوتنەوەی ئەگەر گۆڕاندا، بە هەمان نەفەس كار بكات ، ئەوا پێویستە لەدەست ناڕا زییە خەڵكە ئ��ەو ب���اوەڕەی بەرژەوەندی بۆ نەك بمێنێتەوە، و نەدات تەسكی حزبی لە دەسەاڵت نزیك بێتەوە!!.
"شۆڕشی بەرد"
شكستی دەسەاڵت و بێ ئومێدی لە ئۆپۆزسیون
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[14وتار
ئاراستەی سێیەم
بێچارەسەری لە كوردستان دەسەاڵتدارانی تەنگژە و قەیرانەكان نقوم بووە و پتر بیر تەسكی ئابووری و حزبی لەبەرژەوەندی ئەقلیمی هاوكێشە نێو لە دەكاتەوە خۆی ژێر سێبەری هاوكێشە نێودەو ڵەتییەكاندا و ئۆپۆزسیون ك��ردوە!، بزر تەواوی خۆی بە دی��ارە، پێیوە سیاسی رك��ودی سەرەتای ال لەهەردوو بێئومێدی و ناڕەزایی دەنگی ناڕەزاییەكانی سەید لە رووناك رۆژی وەك حاشا و زەق خەبات و كەڵەك و س��ادق ئەو سنوربەزاندی دیارەیشە هەڵنەگرە،
ئۆپۆزسیونیش ئۆپۆزسیونەیە و هەڵوێستی ئەو بێئومێدەی و كەڵێنا نەی نێوان جەماوار و ئەوان پتر كرد!!، بۆیە ئەوەی لێرەدا دەبینرێ كە خەڵكی ناڕازی هەیە و هاتونەتە مەیدان مسۆگەریش مەیدان بێنە زۆرتر ئامادەن و پانتایی ئەو ناڕەزایتیە فراوانتر دەبێ و رەنگە داخوازییەكانیش پوختو چرتر بكرێتەوە، هەر بۆیە ئەو هەبوون و هاتنە مەیدانە لۆكالێیە بەس نییە، بەڵكو كاتێ ئەو ناكۆكییانە قوڵتر دەببێتەوە لەگەڵ دەسەاڵت و ئۆپۆزسیون ئەو هەڵوێستە شەرمنانەی دەبێت!!، بۆ ئەوەی بەسەر بەرەكەت و بە خێر ناڕەزا ییانە ئەو خەڵكی هەراوی گەڵی كوردستان بشكێتەوە
و خەڵك كەڵكی لێ وەر گرێت، پێویستە ئەو ناڕەزاییەكان سەرپەرشتی كە خەڵكانەی دەكەن بیر لە میكانیزمێكی خۆڕسكی مەیدانی و عەملی بكەنەوە كە بەشێوەیەكی مۆدێرن كوردستان باشووری هەموو ئاستی لەسەر ئ��ەو ن��اڕەزای��ان��ە ب��ەڕێ��وەب��ەرن ن��ەك وەك لۆكۆالنە خوازیارە ئۆپۆزسیون و دەسەاڵت لێ سێیەمی ئاراستەی و بكەن قەتیسی بەدی بهێنن لەناو جەماوەردا نەك لەناو ئەو ناوەندە سیاسییە كە ناسروشتی و بارگراوییە بووە. خەتم تیادا و تەسكدا حزبایەتی بە
دەسەاڵتدارانی كوردستان لە بێچارەسەری تەنگژە و قەیرانەكان نقوم بووە و پتر بیر لەبەرژەوەندی حزبی و ئابووری تەسكی خۆی دەكاتەوە لە نێو هاوكێشە ئەقلیمی ژێر
سێبەری هاوكێشە نێودەو ڵەتییەكاندا و بە تەواوی خۆی بزر كردوە!، ئۆپۆزسیون سەرەتای ركودی سیاسی پێیوە دیارە، دەنگی ناڕەزایی و بێئومێدی لەهەردوو ال وەك رۆژی رووناك لە
ناڕەزاییەكانی سەید سادق و كەڵەك و خەبات زەق و حاشا هەڵنەگرە..........
بە هۆی ئەوەی ئەو بزوتنەوەیە وەك هەر بزوتنەوەیەكی دیكە لە رەحمی حزبە كالسییەكیان هاتۆتە دەر و هێشتا ژێر هیمەنەی رەفتارەكانی ئەو حزبانە خۆی بە تەواوی دانەتەكاندوە و هەر
بەو ئەتمۆسفیرە سیاسییەدا دەسوڕێتەوە كە لەو نێوەندەدا باوە
] ~ [[email protected]
15] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
ن/ هاورێباز
شەهیدبوونی ساڵرۆژی ،)2014/1/9( ئەمڕۆ ساڵی كە روناهییە و رۆژبین س��ارا، هەڤااڵن پار لە بیرۆی زانیاری كوردی لە پاریس كۆكوژ كران. وەكو كەسێك كە لە نزیكەوە هەڤاڵ سارام گەڵ لە بەنرخیشم بیرەوەری چەند و دەناسی هەڤاڵ رۆژبین هەیە، خۆم بەسەربەرز دەبینم كە رۆژێك لە رۆژان هەڤاڵێتی كەسانی بەو ڕەنگەم كردووە، شەهید بوونی ئەوان و ئەو دڕەندەییەی دوا ئەمە هەژاندمی. پەیڕەوكرا كۆكوژیەدا لەو دیداری هەڤاڵ ساكینە و هەڤاڵ رۆژبینی بەبیر هێنامەوە. هاوینی )2012( بۆ دواجار لە هەولێر هەڤاڵ سارام بینی، ئەو كاتە هەندێك كێشەی بیرۆكراتی هەبوو، سەبارەت بە پاسپۆرتەكەی و دەیگوت كۆنسوڵی فەڕەنسا كارئاسانیم بۆ ناكات هەتا بگەڕێمەوە بۆ ئەوروپا، هاوكات دەیگوت كاری رێكخستنی گرنگم هەیە، ئەگەر نا من ناخوازم بچم بۆ ئەوروپا. من پێم گوت هەوڵێكت بۆ دەدەین لەو ئاسانە و چارەسەر دەبێت، باوەڕەدام كێشەكە بەراستیش بەهاوكاری هەندێك هەڤاڵ و دۆست چارەسەر بوو. ئەوە بوو هەڤاڵ گەشتەكەی كرد. كارەكەی ئەوەی بۆ بوو خۆشحاڵ زۆر هەڤاڵ سەركەوتوو بوو، دەستخۆشی لێ كردین و گوتی ئەم جارە كارەكەم بەسەركەوتوویی ئەنجام بدەم و بگەڕێمەوە ئیتر دەخوازم لە كوردستان بمێنمەوە و نەڕۆمە دەرەوە، نە ئەو و نە ئێمە نەمانزانی ئیتر ناگەڕێتەوە كوردستان. دوای شەهیدبوونی هەمیشە ئەم ڕوداوەم دەهاتەوە یاد و دەمگوت خۆزگە ئەو كێشەیە چارەسەر نەبوایە و گەشتی ژنێكی وەك��و س��ارا هەڤاڵ چونكە نەكردایە؛ تێكۆشەری كوردی عەلەوی لەبەرامبەر سیستمی داگیركاری، پیاوساالری ناو كۆمەڵگا نمونەیەكی زیندوو و سەركەوتوو بوو لە تێكۆشاندا. ژنێك بوو زیاتر لە دە ساڵی ژیانی لە زینداندا بەسەر برد، بەشێكی زۆریشی لە چیاكانی كوردستاندا و ئەوەشی مایەوە لەناو جەماوەر و خەباتی رێكخستن بەختی كرد. ژنێك بوو هێندەی پێداگیری لەسەر مافی گەلەكەی داكۆكی لە مافی گەالنی تریش ژن، ئ��ازادی لە داكۆكیكردنی هێندەی دەك��رد، بەرامبەری پیاویش بەڕێز بوو، هێندەی دەچووە تەمەنەوە گەنجانەتر تێدەكۆشاو بەجۆش دەبوو.چەند بیرەوەریم لەگەڵ هەڤاڵ رۆژبینیش هەیە، بەاڵم ئەوەی كە زیاتر دەهاتەوە بیرم بیرەوەری بوو، كاتێك بۆ هەندێك كاری بەهاری )2009( رێكخستنی چوومە ئەوروپا، هەڤاڵ رۆژبین و چەند هەڤاڵێكی تر لەو بیرۆیەی كە تێیدا شەهید كران پێشوازیان لە ئێمە كرد، دیارە ئەوان هاوكارییان كردین و كارەكانیان بۆ رێكخستین. ئەوەی زۆر رۆژبین هەڤاڵ هەڵسوكەوتی راكێشام سەرنجی
بوو، لە كاری خۆیدا زۆر جددی بوو، بەپەرۆشەوە و بەدیسپلین كارەكەی، سەرخستنی بۆ بوو زۆر ئەمانە هاوكاتی دەك��رد، كاری رێكوپێك گەرموگوڕ بوو لەڕووی كۆمەاڵیەتیەوە، ئاگاداری دیبلۆماتی وەكو واتە دەبوو، بەرامبەر هەستی رۆتیندا لەناو خۆی نەدەكرد، هەڵسوكەوتی تر نەخنكاندبوو. كەسێك ئەو هەڤاڵەی نەناسیبایە، نەیدەزانی لە ئەوروپا گەورە بووە و ژیاوە، بەڵكو وایدەزانی لەناو خوو نەریتی گوند و كوردەواریدا گەورە بووە. من بۆ خۆم هەندێك لە كچانی مام، پەروەردەی كە دەهاتەوە بیر پورەكانم و خاڵ گوندن، هەر كاتێك منیان دەبینی یان میوانێكیان خزممەت ئەوپەڕی هەتا دەیانخواست دەبینی، لەم و رادەگ��رت بەرامبەریان هەستی و بكەن رێگەیەوە رێز و خۆشەویستی خۆیان و راستی ژنی كوردیان نیشان دەدا. ئەم حەقیقەتەم لە هەڤاڵ رۆژبیندا و لەناوەندی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری ئەو دەیبردمە ئەمەش دەبینی. ئ��ەوروپ��ادا بیركردنەوەیەی بەخۆمم دەگوت هەتا لەناو ژنی نەیارانی هەبن، كەسایەتیە جۆرە ئەم كورددا كورد ناتوانن فەرهەنگ و نەریتەكەمان بسڕنەوە. ئەم یادەوەریانە لە الیەك زۆر نیگەرانی دەكردم، چونكە دەك��ردم، شادومانی ت��رەوە لەالیەكی دەمبینی ئەو هەڤااڵنە چۆن لە ژیانیاندا هەمیشە بەشەهیدبوونیشیان تێكۆشان، دەدایە گوڕیان كاتە ئ��ەو تێكۆشان. دای��ە مەزنیان گوڕێكی بۆ رۆژێ��ك هەموو ئێوە بەڕاستی دەم��گ��وت لەبەر دەژی��ان، مردن بۆ نەك دەم��ردن، ژیان ئێوەش كرد. بەواتاتر ژیانی ئێوە مردنی ئەمە دەتوانن لە ئارامگەكەتاندا ئارام بگرن. هەر بۆیە هۆكاری بەكورتیش كە دەبینم پێویستی بە ئەم كۆكوژیە و دەرئەنجامەكانی هەڵبسەنگێنم.كە سەلماند ئ��ەوەی تر جارێكی ڕوداوە ئەم لە بەتایبەتی ك��ورد ژن��ی و بەگشتی ك��ورد هەموو جێگەیەكی جیهاندا و لە هەموو كاتێكدا ڕووبەڕووی هەڕەشەی پاكتاوكردنی جەستەیی و فەرهەنگیدان. تەنیا ئەو كاتە رێگە دەدرێت ژنی كورد و گەلی كورد بژین كە لەراستی خۆیان دوور ناسنامە، فەرهەنگ و لە نامۆبوون بكەونەوە و دونیای لەناو توانەوەی خۆی و ئیرادەی خۆی لە ڕووداوە ئەم بكات. پەسند سەرمایەداریدا پەیامەشی هەڵگرتبوو كە ئەو ناوەڕۆكی خۆیدا هێزە بااڵدەستەكانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری، و كورد لەگەلی نكۆڵیان ساڵە نەوەد ئەوانەی ئەوەی لەسەر س��وورن ك��ردووە، ناسنامەكەی كە دەبێت كورد ئەو چارەنووسە پەسند بكات! ئەو ب��خ��وازن و ن��ەك��ەن پەسندی ئ��ەوان��ەش��ی هاوشێوەی چارەنووسیان بگۆڕن، چارەنووسە ئەو ژنە تێكۆشەرانە دەبێت. ئەوەی كردەوەكەی پشتی هێزەكانی كە بوو ئەوە كرد قێزەونتر
لە گەرمەی ڕووداوەك��ەدا خواستیان تاوانە ئەم سەرنجی رای گشتی رابكێشنە سەر ئەوەی كە ئەم ڕووداوە ئەنجامی ملمالنێی ناوخۆیی پەكەكەیە و پێشوەختیان سیناریۆیی هەندێك ئەمەش بۆ لە شۆڕشگێڕانە ئەو گوایە كە كردبوو ئامادە كراون!!. شەهید پەكەكەوە ئەندامێكی الیەنی پێشینانمان دەڵێن بەری خۆر بە بێژنگ ناگیرێت! بەڕاستیش كورتە! درۆ پەتی دەڵێن هەروەها پەتی درۆی ئەو هێزانە زۆر كورت بوو، راستی دوای بوو ئەوە دەرك��ەوت. روناك رۆژی وەكو شەهیدكردنی بەتۆمەتی كەسێك رۆژێك چەند ئەو كەسە ئەو هەڤااڵنە دەستگیر كرا. ئەویش ژیانی ئەو هەڤااڵنەدا لە دوا ساتەكانی بوو كە بە ئۆتۆمبیلی خۆی ئەو هەڤااڵنەی لە كۆمەڵەی پەیوەندی بیرۆی بۆ گواستۆتەوە كوردییەوە هەمان هەروەها پاریس. لە كوردی زانیاری و ڕووداوەكە بوو كە هێزەكانی پشتی ئەو كەسە پەكەكە دژی لە بەڵگە وەك��و دەیانخواست كە دەركەوت لێكۆڵینەوە دوای بهێنن. بەكاری قاچاخ توركیاش لە و نییە ك��ورد كەسە ئەو بەڵكو ك���ردووە، باسی پێشتر وەك��و نییە، لە ساڵی )2012(دا )17( جار سەردانی تەنیا توركیای كردووە و سەردانی دەزگاكانی دەوڵەتی سەردانی كاتێكیش هیچ كەسە ئەو ك��ردووە. و چاودێری كامێرای نەكردووە. خۆی خێزانی بەڵگەی لێكۆڵینەوە دەیسەلماند كە ئەو كەسە كردەوەكەی ئەنجام داوە. ئەمە تاڕادەیەك گەلی و چاوەڕوانیەوە ناو خستە دۆستانی و كورد هەر كەس چاوەڕوانی ئەوە بوو كە لە ماوەیەكی بكەن ئاشكرای پەیوەندیدارەكان الیەنە كورتدا كە كێ لە پشتی ئەو كردەوە تیرۆریستیەوەیە. تاوانەدا، ئەم بەسەر تێپەڕبوون ساڵێك دوای دەبینین كە نە دەوڵەتی فەڕەنسا و نە توركیا ئامادە نیین تاوانباران ئاشكرا بكەن. بە پێچەوانەوە كەوتوونەتە كە بەڵگانەی ئ��ەو هەوڵیانداوە بەردەست لەناوی ببەن. ئەمەش كاتێك ئاشكرا بوو كە هەواڵی هێرشكردنە سەر بیرۆی داواكاری گشتی لە پاریس و بردنی ئەو بەڵگانەی كە لەناو بیرۆكە و كۆمپیوتەرەكەیدا بووە باڵوبویەوە. لە هیچ فەڕەنسا دەوڵەتی ڕوداوەش��ەوە ئەو دوای تێدا گومانی ن��ەدا. ئەنجام بەدواداچوونێكی نییە ئەگەر فەڕەنسا و توركیا بخوازن دۆسیەكە روون بێتەوە، ئەوا لە ماوەیەكی كورتدا دەتوانن ناخوازن دیارە بەاڵم بدەن!، ئەنجام كارە ئەم هەڵوێستانە ئەم ببێتەوە. روون راستیەكان ك��ردەوەی��ە ئ��ەم بكەرانی نیشاندا ئ��ەوەی��ان چارەسەر ك��ورد دۆزی ناخوازنن كە ئەوانەن ئەو ئاستەنگكردنی بۆ كردەوەشیان ئەم بێت، ئۆج عەبدوڵاڵ رێبەر كە بوو ئاشتیە پێڤاژۆی پێبكات. دەستی نەورۆزدا لە دەیخواست ئاالن
بۆ یادی هەڤااڵن سارا، رۆژبین و روناهی
دوای ساڵێك تێپەڕبوون بەسەر تیرۆركردنیاندا نە دەوڵەتی فەڕەنسا و نە توركیا ئامادە نیین تاوانباران ئاشكرا بكەن
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[16وتار
دیارە زۆر پرسیار خۆی قوت دەكردەوە، لەوانە؛ بۆچی هەڵبژێردران؟ كەسایەتیانە ئەم بۆچی ئەم فەڕەنسا لە بۆچی هەڵبژێردرا؟ كاتە ئەو كارە ئەنجامدرا؟ وەكو لەبەڵگەكاندا و بانگەشەی سەرەكی ئامانجی دەركەوت كردەوەكەدا دوای بوو، رۆژبین هەڤاڵ و هەڤاڵ سارا تیرۆركردنی و دیبلۆماسی لەناوخەباتی هەردووكیان چونكە ژناندا بوون و چاالك بوون، هاوكات هەڤاڵ سارا یەكێك بوو لە دامەزرێنەرانی پەكەكە و ئاگاداری پرۆسەی دیالۆگی نێوان پەكەكە و توركیا بوو. ئەو تیرۆركردنی كە وابووە پێیان ئەمە لەبەر كەسایەتیانە كاریگەریەكی زۆر لەسەر پەكەكە و رای گشتی دەكرد. بۆچی ئەو كاتەیان هەڵبژارد؟ پێیان وابوو كە ئەگەر بەرنامەكەیان سەركەوت، دەكات هەڵسوكەوت بەكاردانەوە پەكەكە ئەوا و ئەمەش زەمینەی دیالۆگ و ئاشتی ناهێڵێت، پێناكات دەست ئاشتی پێڤاژۆی شێوەیە بەم لەالیەكی دەبرێت. لەبار دەستپێكردنی پێش و ترەوە خواستیان هاوشێوەی تیرۆركردنی "ئۆڵف پاڵمە" تاوانەكە بەسەر پەكەكەدا ساغ بكەنەوە و بەمشێوەیە ناوی پەكەكە لەسەر ئاستی ئەوروپا ناشیرین بكەن، بەوەی كە تیرۆری ناوخۆ دەكات ژنان بەتایبەتیش ناوخۆی ئاشتیخوازەكانی و لەناو دەبات، بێگومان بەمەش دەیانخواست ئەو ئاستەی تەڤگەری كورد و تێكۆشانی ئازادی ژن پێگەیشتووە بەرەو دواوەی راكێشن و گورزێكی مەزنی لێ بدەن. بۆچی فەڕەنسایان هەڵبژارد؟ دیارە بەهۆی ئەو رێكەوتنەی كە ساڵی )2011( لە نێوان توركیا و فەڕەنسادا لەسەر حسابی گەلی كورد و تەڤگەڕی كوردی ئەنجامدرابوو بارودۆخی بەو كردەوەیەكی بۆ ئامادەكردبوو واڵتەی ئەو شێوەیە، ئەوە بوو لە ئەنجامی ئەو رێكەوتنەدا تەلەڤزیۆنەكانی رۆژ، نوچە و ئێم ئێم سی هونەری لە الیەنی فەڕەنساوە داخران و ئەندامی كۆنسەی كوردستان نەتەوەیی كۆنگرەی سەرۆكایەتی ئەمەش هەر دیارە دەستگیركرا. ئوزون ئادەم ئەو وەكو كەسێكی كە پێیان داوە دەرفەتی ئامادە بەمڕەنگە كردەوەیەكی بۆ تۆمەتبارە بكەن، بەاڵم ئەمڕۆ لە ساڵیادی ئەو قارەمانانەدا، كورد ئازادیخوازی تەڤگەڕی دەیبینین ئەوەی بەپێشەنگایەتی پەكەكە و ژنی كورد، گەلی كورد بەهاوكاری دۆستانی ئازادیخواز توانی ئەو پالنە پوچەڵ بكاتەوە. هەر ئەمەش بووە هۆی ئەوەی ئەم پێبكات. دەست ئاشتی دیالۆگی پێڤاژۆی )2013(دا. ساڵی لە خۆی مۆركی پێڤاژۆیەش دێنێتەوە بەبیر ئەوەمان ڕووداوە ئەم بێگومان زەحمەتە، پرۆسەیەكی ئاشتی پرۆسەی كە بەتایبەتی لە دۆزێكی وەكو دۆزی كورددا، بەاڵم پەكەكە و گەلی كورد ئەوەیان سەلماند كە بەهای بدەن. ئاشتی باجی ئامادەن و دەزانن ئاشتی گرنگە دڵخۆشكەرە. و گرنگە خاڵێكی ئەمەش ئەو خاوەنداریكردنەی گەلی كورد لە تێكۆشەرە ژنەكانی بەرفراوانتر بێت و بەردەوام بێت. بەمڕەنگە دەكرێت پرۆسەی ئاشتی سەربخرێت و ئەو سێ تێكۆشەرەش وەكو سیمبۆڵی ئاشتی بەناو بكرێن.
] ~ [[email protected]
17] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
چاوپێكەوتن
جەمیل بایك؛
خاڵی الوازی كوردان لەساڵی"2013"، نەبەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی بووپێویستە كوردانی رۆژئاوا بەشاندێكی سەربەخۆ بەشداری كۆنگرەی جنیڤ"2"ببن
جڤاكێن ك��ۆم��ا ه���اوس���ەرۆك���ای���ەت���ی دیدارەی لەم بایك" كوردستان"جەمیل ئەو س��ەر تیشكدەخاتە واڵت���دا، رۆژی هەنگاوانەی بزوتنەوەی ئازادیخوازی گەلی بڕیوویەتی لەساڵی"2013"، كوردستان كورد نەتەوەیی كۆنگرەی نەبەستنی و بەخاڵی هەرە الوازی كوردان بەناو دەكات كۆنگرەی بەستنی دەڵێت:"لەئەگەر و نەتەوەییدا پێویستە سەرجەم الیەنەكان و حزبایەتی تەسكی ل��ەب��ەرژەوەن��دی هاوكات بپارێزن"، خۆیان پارچەگەری رۆژئاوای شۆڕشی بە سەبارەت "بایك" "2014" دەڵێت:"ساڵی كوردستانیش كوردستان ل��ەرۆژئ��اوای گەلەكەمان بۆ دەبێتە ساڵی سەركەوتن و دان پێیانانی
شۆڕشی رۆژئاوای كوردستان".
ئا/ رۆژی واڵت
بوو پێویست ك���ورد ئ���ەوە پ��رس��ی��ار/ نەیكردۆوە و لەساڵی"2013"بیكردایە
چییە؟وەاڵم/ گەورەترین كەموكوڕی كورد تا ئەمڕۆكە كۆنگرەی نەتەوەییە. كۆنگرەی ئەنجامنەدانی نەتەوەیی بووەتە یەكێك لە حەسرەتەكانی گەلی كورد و نە تەنیا هێزە سیاسیەكان، بەڵكو گەلی كورد بەگشتی هەستی بەو راستیە و پێویستی )2013(دا ساڵی لە ك��ردووە. كۆنگرەیە ئەم نەتەوەیی گفتوگۆ و گەلێكی لەسەر كۆنگرەی
ئیشی باش و ئەرێنی ئەنجامدرا.وەكو دەزانرێت، كۆنگرەی نەتەوەیی، هاوكات لە گەڵ هەڵمەتی رزگاری دیموكراتی و بونیادنانی ئاپۆ ڕێبەر بەدەستپێشخەری كە ئازاد ژیانی گەورەترین ڕۆژەڤ��ەوە. كەوتە پێكرد دەستی پێكنەهێنانی ئێستاش تا كوردانیش الوازی و نەتەوەیی یەكێتی و نەتەوەیی كۆنگرەی چونكە نەتەوەییە؛ ستراتیژیەتێكی داڕشتنی كۆنگرە كاریگەری لەسەر پرسی كورد لە هەموو بەشەكانی كوردستان دەكات و لە الیەن ژیانی ئابوریەوە و كەلتوری كۆمەاڵیەتی، سیاسی، دەسكەوتی مێژووی لە گەڵ خۆی بۆ گەلەكەمان
مسۆگەر دەستەبەر دەكات.بزوتنەوەی وەكو ئێمە گرنگیشەش ئەم لەبەر
ئازادیخوازی گەلی كوردستان"كەجەكە" بەگشتی؛ كۆنگرەی پێكهانینی بۆ تێكۆشانمان و هەوڵ نەتەوەیی لە ساڵی )2014(ش بەردەوام دەكەین و بەستنی كۆنگرەی نەتەوەییش دەكەینە خاڵی هەرە ستراتیژی تێكۆشانمان لەگەیشتن بەمافە رەواكانی گەلەكەمان. لەم سۆنگەشەوە بەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی و داڕشتنی ستراتیژیەتێكی مێژووییە بەرپرسیاریەتیەكی وەكو نەتەوەیی بەرپرسیارییەكی هاوكات دەبینین. خۆمان بۆ سیاسیەكانی هێزە سەرجەم بۆ مێژوویشە تری كوردیش و دەبێت سەرجەم الیەنەكان بۆ پێكهێنانی كۆنگرەی نەتەوەیی هەوڵبدەن و لە پێویستە كۆنگرەكەش؛ ئەنجامدانی ئەگەری تەسكی ل��ەب��ەرژەوەن��دی الیەنەكان سەرجەم
حزبایەتی و پارچەگەریەتی خۆیان بپارێزن.
ئازادیخوازی بزوتنەوەی وەكو پرسیار/ گ��ەل��ی ك��وردس��ت��ان س����اڵ����ی"2013" بە لەرۆژئاوای گەلەكەمان دۆزی نیسبەت كوردستان چۆن دەبێنن و تێڕوانینتان بۆ
ساڵی"2014"چییە؟
مۆری كوردستان رۆژئ��اوای شۆرشی وەاڵم/ خۆی لە ساڵی )2013(دا. ئەگەر ئەمرۆ باسی و ناوین رۆژهەاڵتی لە دەكرێت گەالن بەهاری ئەوا دەكرێت، گۆرانكارییەكان باسی ئەگەر راستەقینەی بەهاری كە كوردستانە رۆژئاوای رۆژهەاڵتی ناوینە. شۆرشی رۆژئاوای كوردستان كرد بەرخۆدانی هێرشەكان هەموو س��ەرەڕای چەتەكانی هێرشی لەبەرامبەر بەتایبەت و و لە سوریا هەوڵیاندا كە نوسرا و ئەلقاعیدە گەالنی لەسەر ئابڵوقە كوردستان رۆژئ��اوای سوریا دەوڵ��ەت��ی ببەن. ب��ەرێ��وە هەرێمەكە نەیتوانی و ناتوانێت لەبەرامبەر ئەو هێزانە خۆی كوردستان رۆژئ��اوای شۆرشی بەاڵم رابگرێت، بەرخۆدانێكی مەزنی نیشاندا و ئەو هێزانەی لە هەرێمەكان دەرخست و ئێستا ئەو هەرێمانەش لە بارودۆخێكی بەو شێوەیەدان كە جارێكی تر
ناتوانن هێرش بكەن.لەسایەی ئەو تێكۆشانەی شەرڤانانی ئازادی و كوردستان رۆژئاوای لە واڵتپارێزەكەمان گەلە ئەوا دا، ساڵی"2013"ئەنجامیان ل��ەم��اوەی ساڵی دەبێتە )2014(ش ساڵی بێگۆمان
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[18چاوپێكەوتن
ناساندنی شۆرشی رۆژئاوای كوردستان، چونكە شۆڕشی رۆژئاوای كورستان بەرهەمی ئەزموونی رۆڵە و گەلەكەمان تێكۆشانی ساڵەی دەیان
ئازادیخوازەكانی كوردانە.گەلی رێبەری دەزان��ێ��ت، باش كەس هەموو كورد عەبدوڵاڵ ئۆجاالن ماوەی بیست ساڵ لە رۆژئاوای كوردستان مایەوە و هەبوونی ئۆجاالن پێشكەوتنی روحی شۆرشی رۆژئاوایە و هێزێكی رۆژئ��اوا شۆرشی شۆڕشەیە. ئ��ەو سەرەكی خاوەن ئەو خاسیەتەیە كە بۆتە شۆرشی هەموو پارچەكانی كوردستان، چۆن هەموو هێزەكانی عەرەب بەشداری تێكۆشانی رزگاری فەلەستین بوون. شۆرشی فەلەستین گەیشتە ئاستێك كە نوێنەرایەتی هەموو تەڤگەرە عەرەبەكانی كرد. گەیشتۆتە كوردستانیش رۆژئ���اوای شۆرشی مەزنتر ل��ەوە ئەنجامی كە ئاوەها ئاستێكی
بەدەست بخات.هەموو هێزە شۆرشگێرەكان لەرۆژئاوای كوردستان بینیان شۆرش سەرچاوەكەی كۆمەڵگایە. هێزی بێ كۆمەاڵیەتییەكان دیموكراتییە شۆرشە دەتوانێت كە ئیرادەیە ئەو خاوەن سنوورە. بۆیە بداتەوە. هێرشەكان هەموو بەرپەچی شۆرشی رۆژئاوا بە نیشاندانی هێزی دیموكراتی كۆمەڵگا وەاڵمی هەموو هێرشەكانی داوەتەوە. یەكێكە جیهان ل��ەت��ەواوی رۆژئ���اوا شۆرشی شۆرشی دیموكراتییەكان. هەرە شۆرشە لە
رۆژئاوای كوردستان سەرلەنوێ ژیانەوەییە.بەدەیان رۆژنامەوانی هەرێمی و بیانیش چوونە خاسیەتەكانی باسی و كوردستان رۆژئ��اوای شۆرشی رۆژئاوای كوردستانیان كرد و ئاماژەیان بۆ ئەوە كرد كە لە رۆژئاوای كوردستان ژیانێكی نوێ دێتە كایەوە. خۆبەرێوەبەری دیموكراتیش، نیشانەی خۆ بەخۆبەرێوەبەری كوردانە و ئەمەش دیموكراتی. كۆنفیدرالیزمی دەسپێرێتە خۆی جێبەجێ دیموكراتی خۆبەرێوەبەری ئەگەر و دیموكراتی پێگەیەكی سیاسی ئەوا بكرێت، ئاراوە دێتە ژیانێكی كۆمەاڵیەتی ئازادیپارێز و لە هیچكام جیهان لەتەواوی ئێستا هەتا كە دەوڵەتی ئۆتۆنۆمی، خۆبەرێوەبەرییەكان، سەربەخۆ، رێكخستنی سەربەخۆ و خۆسەر ئەو ئەمەش لەبەر نەخستووە، بەدەست پێگەیان خۆبەرێوەبەری دیموكراتی لە رۆژئاوا نیشانەی
سیستەمێكی دیموكراتی و ئازادیپارێزە.
لەو دەربازبوون بۆ ئێستادا لە پرسیار/ قەیرانەی سوریا و رێگا چارەسەری باس لەبەستنی كۆنگرەی جنێڤ دوو دەكرێت، ئاخۆ كوردان بەشداریان لەم كۆنگرەیەدا پێویستە كورد كرا، ئەگەر پێدەكرێت، ك���وردان ل��ەس��ەر چ��ی ن��اوێ��ك ب��ەش��داری
بكەن و چی بكەنە ئامانجیان؟وەاڵم/ گرنگە كوردان بەشێوەیەكی یەكگرتوو ببن. جنێف كۆبوونەوەی دووەمین بەشداری خ��اوەن ئ��ەوروپ��ا و ئەمریكا ئێستا هەتاكۆ و ك��وردان بەنیسبەت نەرێنین هەڵوێستێكی روسیا كۆنگرەیەدا. لەم پێكردنیان بەشداری هەرچەندە سەرەتا هەوڵیدا كوردان بەشێوەیەكی سەربەخۆ بەشداری كۆنگرەكە ببن، بەاڵم تائێستا پراكتیكەوە، نەخستۆتە خۆیان قسانەی ئەو ئاشكراشە كە دەوڵەتی تورك ناخوازێت كوردان بەشداری دووەمین كۆبوونەوەی جنێف ببن. ئەو هێزانەی خۆیان نزیكی پارتی دەبینن دەخوازن خۆیان بەشدار ببن و هەوڵیاندا لەو بوارەوە رێگا لەبەردەم ئەنجومەنی گەلی رۆژئاوای كوردستان بگرن. گرنگە لە ئەنجامی ئەو چاوپێكەوتنانەی بە ك��وردان لێكتێگەیشتنانە ئ��ەو و دوای��ی��دا شاندێكی سەربەخۆ بەشداری جنێف )2( ببن
سەربەخۆ پێگەیەكی پاراستنی هەوڵیان و بەكوردان بێت لەكۆنگرەكەدا.
پرسیار/ لەپێناو دامەزراندنی سیستەمی خۆبەرێوەبەرایەتی دیموكراتی لەرۆژئاوای كەوتوونەتە هەمووالیەك كوردستان هەوڵدانەوە، ئێوە ئەم هەوڵدانانە چۆن
هەڵدەسەنگێنن؟وەاڵم/ ئەو ئامادەكاریانە لەپێناو دامەزراندنی بەرێوە كوردستان رۆژئ��اوای خۆبەرێوەبەری دەچێت، نیشانیدەدەن كە هێزە شۆڕشگێڕەكانی دامەزراندنی لەمەسەلەی كوردستان رۆژئ��اوای جددیین. چەندە دیموكراتیدا خۆبەرێوەبەری بێگومان خۆبەرێوەبەری جەوهەری دادەمەزرێت. كێ دەتوانێت لە دژی دامەزراندنی خۆبەرێوەبەری كەسێك هیچ مافی بوەستێتەوە؟ جەوهەری نییە لە دژی دەركەوێت. هێزە شۆرشگێرەكانی هێلی چوارچێوەی لە كوردستان رۆژئ���اوای ئازادیپارێزی رێبەر ئاپۆ باسی دەسەاڵتداری و بەرێوەبەرایەتی باسی بەاڵم ناكەن؛ حكومەت گەلەكەیان دەكەن، باسی بەرێوەبردنی شۆرش، دام��ەزراوەب��وون و بەرێوەبەراتی دامەزراندنی
دەكەن.شۆرشێكی ك��وردس��ت��ان رۆژئ����اوای ش��ۆرش��ی تەواوی بۆ رۆژئ��اوا شۆرشی نییە، سنووردار ك��وردان )2014(دا ساڵی لە ك��راوە، سوریا دەچنە جنێف و مافی ژیانی ئازاد و دیموكراتی و دیموكراتیدا سوریایەكی لەچوارچێوەی دەخەنەڕوو. خۆیان بەرێوەبەرایەتی راستی ناساندنی ساڵی دەبێتە )2014( ساڵی بۆیە شۆرشی رۆژئاوای كوردستان و هەموو هەوڵدانی شۆڕشگێڕانی كورد لەرۆژئاوای كوردستان بەرز
و بەنرخ هەڵدەسەنگێنین.
دەوڵ��ەت��ی ئێستا هەتا ئاخۆ پرسیار/ وەكو راستەوخۆ ئۆجاالنی رێبەر ت��ورك الیەنێكی مۆزاكرە پەسەند كردووە، یان نا؟ ئەگەر ئەم رەوشە درێژە بكێشێت، چی كەجەكە وەك��و ئێوە ك��اردان��ەوەی
دەبێت لەبەرامبەر بەم رەوشە؟وەاڵم/ ئەگەر لە ماوەیەكی كورتدا رێبەر ئاپۆ و نەكرێ پەسەند موزاكرە بەرێوەبەری وەكو قۆناخەكە لە سەر بناخەیەكی یاسایی بەردەوام كات ئەو و واتایە بێ ئاگربەستیش نەبێت، خۆی سیستەمی خۆی هێزی بە كورد گەلی
دادەمەزرێنێت.وەكو كەجەكە هەم دەوڵەت و هەمیش حكومەتی تورك لەبابەتی قۆناخی چارەسەری پرسی كورد دەكەینەوە. هۆشیار كوردستان باكوری لە چارەسەری لەمەڕ كاتدا زووترین لە ئەگەر پرسی كورد بە رێگای سیاسی و دیموكراتیانە،
چۆن دەبێ هەم لەسێدارەدان هەبێ و هەم ئاگربەستیش لە ئارادا بێ. ئەگەر كۆماری ئیسالمی
ئێران لەو باوەڕە دایە شتێكی بەو شێوەیە ئیمكانی هەیە،
لە هەڵەدایە. بێگومان لە ئەگەری بەردەوامبوونی لە سێدارەدان، رەوشی
ئاگربەستیش دەكەوێتە مەترسیەوە. ئەوە راستیەكە.
ئایا دەبێ هەم ئاگربەست بەردەوام بكات و هەم
ئەندامانی پەژاكیش لە سێدارە بدرێن؟ باشە لە ڕەوشێكی بەو شێوەیەدا
پەژاك چی بكات؟..........
ئەگەر لە ماوەیەكی كورتدا رێبەر ئاپۆ وەكو بەرێوەبەری موزاكرە
پەسەند نەكرێ و قۆناخەكە لە سەر بناخەیەكی
یاسایی بەردەوام نەبێت، ئاگربەستیش بێ واتایە و ئەو كات گەلی كورد بە هێزی خۆی سیستەمی
خۆی دادەمەزرێنێت
] ~ [[email protected]
19] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
چاوپێكەوتن
رێبەری گەلی كورد وەكو بەرێوەبەری سەرەكی موزاكرە پەسەند نەكرێت و بناخەیەكی یاسایی بۆ چارەسەری بونیاد نەنرێ، ئەوا ئاگربەست بێ واتا دەبێت. ئەگەر ئاگربەست و ڕەوشی سیاسی بە شێوەیەكی ڕاست مامەڵەی لەگەڵ نەكرێت، ئاگربەستیش بەردەوام نابێت. خۆی لە خۆیدا گەلی كوردیش چاوەڕێی حكومەتی ئاكەپە نابێت و ئابوری كۆمەاڵیەتی، و سیستەمی سیاسی، كەلتوری خۆی دادەمەزرێنێت. بێگومان ئەگەر لە بەرانبەر ئەوەش هێرشێك پێكبێت، بزوتنەوەی ئازادیخوازی گەلی كوردستان بە هەموو هێزی خۆیەوە دەست بە سەرهەڵدان و پاراستنی ڕەوا
بەرگری لە خۆی دەكات.
نێوان ئاگربەستی س���ەرەرای پرسیار/ "پەژاك" كوردستان ئازادی ژیانی پارتی دەست ئێران رژێمی ئێران، رژێمی و لە بەتایبەتی س��ێ��دارە سیاسەتی ل��ە بەرنادات، ك��ورد گەنجانی سێدارەدانی ئێران رژێمی هەڵومەرجەی ئەم ئێوە
چۆن دەخوێننەوە؟ئێران ئیسالمی كۆماری بەراستی وەاڵم/ بە لەبەرامبەر بەتایبەتی هەڵسوكەوتەی بەم پرسە ناوخۆیی و دەرەكییەكان و بەتایبەتیش لەبەرامبەر بە چارەسەری نەكردنی پرسی كورد لەخۆیدا خۆی ئێران هەڵدەخەڵەتێنێت. خۆی لەئێستادا لەكێبڕكی دەسەاڵت و شەڕی ناوخۆ و گەڕمارووی ئابووریدا. پێویستە ئەو یەكە باش هەبێ، لەسێدارەدان شوێنەی لەو كە بزانێت ئێران دەبێ نابێ. درێژخایەن ئاگربەستیش سیاسەتێكی ئەرێنیانە پەیڕەو بكات و پەژاكیش هەوڵبدات كێشەكانی نەك بە ڕێگای شەڕ؛ بەڵكو چارەسەر موزاكرە و چاوپێكەوتن ڕێگای بە بكات. گرنگە پێگەی ئاگربەستی نێوان كۆماری
ئیسالمی ئێران و پەژاكیش بەردەوام بكات.كەجەكە وەك���و خ��ۆم��ان��ەوە ل��ەالی��ەن ئێمە شێوەیە بەو ئاگربەستێكی لە الیەنگریمان بە ئێران رژێمی كە هەوڵمانداوە و ك��ردووە پرسی موزاكرە و گفتوگۆ و دیالۆگ ڕێگای كورد چارەسەر بكات، بەاڵم وادیارە هەتا ئێستا كۆماری ئیسالمی ئێران بڕیاری نەداوە كە بە چ رێبازێك پرسی كورد چارەسەر بكات. جارێكی دیكە ئاشكرا بوو كە هیچ كەسێك ناتوانێ بە لەسێدارەدان كوردان چاوترسێن بكات و ویست و داخوازی كوردان بۆ ژیانێكی ئازاد و دیموكراتی سەركوت بكات. لەبەر ئەوەش ئەگەر ئێران بیر لەوە دەكاتەوە كە بە لەسێدارەدان دەتوانێ بە ئامانجەكانی بگات، ئەوا خۆی هەڵدەخڵەتێنێ. ئەو كردەوانە ئاكامێكی پێچەوانەی دەبێ. ئێران دەكاتەوە دوور لەخۆی ك��وردان شێوەیە بەو كوردان كۆمەڵگای گەڵ لە پەیوەندیەكانی و
دەپچرێنێ.
پرسیار/ ئەگەر هات و ئێران دەستی لە ئەوكاتە بەرنەدا، سێدارەی سیاسەتی
دۆخی ئاگربەست بەكوێ دەگات؟وەاڵم/ چۆن دەبێ هەم لەسێدارەدان هەبێ و هەم ئاگربەستیش لە ئارادا بێ. ئەگەر كۆماری بەو شتێكی دایە ب��اوەڕە لەو ئێران ئیسالمی شێوەیە ئیمكانی هەیە، لە هەڵەدایە. بێگومان س��ێ��دارەدان، لە بەردەوامبوونی ئەگەری لە مەترسیەوە. دەكەوێتە ئاگربەستیش رەوشی ئاگربەست هەم دەب��ێ ئایا راستیەكە. ئ��ەوە لە ئەندامانی پەژاكیش بكات و هەم بەردەوام سێدارە بدرێن؟ باشە لە ڕەوشێكی بەو شێوەیەدا پەژاك چی بكات؟ هەر چۆنێك بێ هەڵوێستێكی بەو شێوەیە پەسەند ناكرێ. لەبەر ئەوەش، نە لەسێدارەدان كارێكی ڕاستە و نە چارەسەركردنی پرسی كورد بە ڕێگای شەڕ و پێكدادان. پێویستە لەم مژارەدا ئێران سیاسەتێكی ئەرێنیانە پەیڕەو بكات. دەبێ پەژاكیش هەوڵبدات كێشەكان نەك بە ڕێگای شەڕ، بەڵكو بە ڕێگای چاوپێكەوتن و
موزاكرە چارەسەر بكات.
هاوسەرۆكی م��اوەی��ەدا ل��ەم پرسیار/ گ��ەالن"س��ەب��اح��ەت دیموكراتی پ��ارت��ی توركیاوە بااڵی دادگای تونجەل"لەالیەن مانگی ن���ۆ" و س���اڵ س���زای"ه���ەش���ت ب��ۆ ب���ڕای���ەوە، ئ��ێ��وە ئ��ەم ب��ڕی��ارە چۆن
هەڵدەسەنگێنن؟تۆ كە ئەوەیە واتاكەی سزایە ئەم وەاڵم/ سزا پەڕلەمانتار ببیتە كوردیش وەكو ئەگەر ئەرێكردنی هەڕەشەیەكە. ئەمەش و دەدرێت سزای سەر سەباحەت زۆر بەو واتایە دێ�ت كە دەڵێن:"ئەگەر ئێوە بەپێی سیستەمی قڕكردنی هەڵسوكەوت دایڕشتووە داگیركەری كەلتوری دێنین. بەسەرتان شێوەیە بەو شتی نەكەن، سزاكەی سەباحەت هەڕەشە كردنە. ئەگەر كورد ببنە پەڕلەمانتاریش زیندانیان دەكەن. ئەوەش ئیرادەی نەناسینی راگەیاندنی كراوەیی بە سیاسی و كۆمەاڵیەتی كوردانە. كاتێك بابەتەكە حقوقی كردەوەكانی ك��ورد، م��ژاری دەبێتە لە ساڵی )90(كاندا پەیڕەویان داگیركەری كە كردەوانەی ئەو نەگۆڕدراوە. ئێستا تا كردووە حقوقی شەڕی تایبەت لەسەر كورد و سەرجەم
هێزە دیموكراتیەكانە.سەباحەت تۆنجەل بە زانابوون كراوەتە ئامانج. بەرز پۆلیسێك لەسەر دەستی ئەوەی لەبەر دەڵێن ب��دەن. س��زای دەیانەوێت ك��ردوەت��ەوە ئەوەش بۆ و داوە پۆلیس لە شەقەزلەیەكی چەندین هەفتە كردیانە ئامانج؛ بەاڵم حكومەت لەو پۆلیسانەی كە هەر رۆژ ئەشكەنجە لە گەل
دەكەن و ژن و منداڵ و گەنج و پیر دەكوژن سەباحەت ئ��ەوەی لەبەر ناپرسێت، حساب دەستی خۆی لەسەر پۆلیسێك بەرز كردوەتەوە وەكو تاوانبارێكی مەزن دەیبینن. ئێمە دەبینین رەنگە بەو نزیكایەتیەكی سەباحەت بەرامبەر لەئارادایە و ئەمەش بەو واتایە دێت كە ئەگەر كوردێكیش ببێتە پەڕلەمانتار ناتوانێت شتێك بە هێزەكانی پۆلیس بڵێت. ئەو بۆچوونە نەتەنیا بۆ سەباحەت تونجەلە، بەڵكو بۆ گشتی گەلی
كوردە.
مامەڵەیە شێوازە ئ��ەم ئایا پرسیار/ لەگەڵ سەباحەت تۆنجەل بەئەنقەست بۆچی ب��ەراس��ت��ی ئ��اخ��ۆ ب��ەپ��ی��الن��ە، و
سەباحەت كراوەتە ئامانج؟قەدەخە سێ"ك"، توركیا لە پێشتر وەاڵم/ ب����وون. ئ���ەوان���ەش )ك����ورد و ك��زل��ب��اش و و عەلەوی كورد، واتا بوون. كۆمونیستەكان( چەپڕەوەكان. ئێستاش لەبەر ئەوەی سەباحەت خاوەنی هەر سێ ناسنامەكەیە"واتا هەم كوردە و هەم چەپگڕە و هەمیش عەلەوی"یە سزا دەدرێت. بە زیندانیكردنی هاوسەرۆكی هەدەپە دەیانەوێت لەبنەڕەتدا هەدەپە كرمینالیزە بكەن. سزادانی هەدەپە ل��ەدژی هێرشە وات��ای بە سەباحەت ئاڵتڕناتیڤێكی لە توركیا كە تازە دامەزراوە و كە الیەنانەیە ئەو هێرشی ئەوەش تاقانەیە. نایانەوێت گەلی كورد و گەالنی توركیا بگەیەنە یەك. لەالی دەوڵەتی توركیش یەكگرتنی هێزە دیموكراتیەكانی كورد و تورك گەورەترین تاوانە. بەدەیان ساڵە دەوڵەتی هاوتەریب بۆ ئەوەی ئەو دوو هێزە دیموكراتیە نەگەنە یەك لە هەوڵداندان. لەبەر ئەوەشە كە بەم شێوەیە هۆڤانە هێرش دەكەن. ئێستاش هەدەپە بە ئەندازەی بەدەپە لە مەترسیدایە. ئەگەر پشتگیری كۆمەڵگا قازانج
بكەن دەبنە ئەو هێزەی كە دەخوازرێت.
ربۆسكێ كۆمەڵكۆژی پرسی پرسیار/ داخرا توركیاوە ب��ااڵی دادگ��ای لەالیەن دۆس��ی��ەی��ەدا ل��ەم كەسانەشی ئ��ەو و تاوانباركرابوون بەبێ تاوان لەقەڵەم دا ئەنجامێكی هیچ بەبێ دۆسیەكەی و كۆمەڵكۆژییەكە دانپێیانانی و ئەرێنی داخ��س��ت، ئێوە ئ��ەم ب��ڕی��ارەی دادگ��ای
توركیا چۆن دەبینن؟راستیەی ئەو دادگ��ا بڕیارەی ئەم وەاڵم/ هەمان لەتوركیا ك��ە ك����ردەوە پشتڕاست دەكرێت. پەیڕەو )90(ك��ان سااڵنی زهنیەتی كۆمەڵكوژیەكانی وەك كە ئاشكرابوو ئێدی پ��ەردەپ��ۆش رۆبۆسكیش ك��ۆم��ەڵ��ك��وژی ت��ر چاوەروان ئەنجامەی ئەو بەراستیش دەكەن. وەك دڕندانە كۆمەڵكوژیەكی دەركەوت. دەكرا
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[20 چاوپێكەوتن
رۆبۆسكی لەماوەی ساڵێكدا پەردەپۆشیان كرد، بەئاشكرا بەكوردانیان ووت چ كاتێك بمانەوێت ئێوە دەكوژین و حیسابیش نادەین. بۆیە هەتا نەكرێن ئاشكرا رەنگە بەو كۆمەڵكوژیەكانی نەدرێن سزا كۆمەڵكوژیە ئەو بەرپرسانی و ئاسان نییە توركیا دیموكراتی ببێت و كێشەی و ك��ورد گەلی دەبێت چارەسەربكات. ك��ورد بۆ و ببینن باش ئەمە دیموكراتییەكان هێزە دیموكراتی بوونی توركیا و چارەسەری كێشەی كورد تێكۆشان لە ئاستێكی بڵندا بەهێزتر بكەن.ئەوەی بۆ لێكۆڵینەوەكاندا لەدەستپێكی هەر م��ەدەن��ی دادگ����ای نەبێت ئاشكرا ئەنجام كرد سەربازی دادگ��ای رەوان��ەی دۆسیەكەی ك��وژرەك��ان رادەس��ت��ی دۆسیەكەیان بەمەش رادەستی )مەڕەكەیان تر وتەیەكی بە كرد. بڕیارێكی جیهاندا مێژووی لە كرد(. گورگەكە بەاڵم نەبیستراوە، و نەبینراوە شێوەیە بەو لەبەر ئەوەی لەتوركیا بە هەموو شێوەیەك زوڵم و نادادپەروەری لەسەر كوردان بەرێوە دەچێت كۆمەڵكوژیەكی بەو رەنگەش بەشێوەیەكی ئاسان پەردەپۆش دەكرێت. بەراستی ئەمەش جۆرێكە لە بەرێوەبردنی شەڕی دەروونی كە داگیركارانی بەرێوەی ك��وردان لەسەر كەلتووری قڕكردنی دەبەن. بەكوردان دەڵێن:"سەری خۆتان بخەنە جیاوازتر لەمە و جەالدەكانتان شمشێری ژێر لەمە نییە. هەربۆیەش ترتان رێگە چارەیەكی زیاتر هیچ وتەیەك ناتوانێت ئەمە ڕاڤە بكات و
خوێندنەوەیەكی جۆداتری بۆ بكات.
پ����رس����ی����ار/ ل����ەك����ات����ی روودان���������ی كۆمەڵكۆژیەكەدا گەلێك گۆمان هەبوو كە ئەو كۆمەڵكۆژییە راستەوخۆ لەالیەن فەرمانداریەتی سۆپا و سەرۆكوەزیرانەوە بڕیاری لەسەر داوە، ئێوە چەندە راستە، دادگ���ای ك��ە ئەمەیە ل��ەب��ەر ه��ەر ئایا سەربازی بڕیارێكی بەمشێوەیەی دەركرد؟لەسەرەتای ه��ەر راس��ت��ە؛ ب��ەڵ��ێ، وەاڵم/ بڕیارە ئ��ەو كە دەك��را بانگەشە رووداوەك���ە س��ەرۆك و سۆپا فەرمانداریەتی الی��ەن لە بەوەدانا دانیان بڕیارە بەو دراوە. وەزیرانەوە گشتی فەرماندارییەتی لەالیەن بڕیارە ئەو كە دراوە. بەهەمانشێوەش پشتڕاست دەبێتەوە كە سەرۆكوەزیریش فەرمانیداوە. ئەمەش ئاشكرایە كە لە رۆژی رووداوەك��ەوە هەتا ئێستا قسە و پشتراست ئەمەی سەرۆكوەزیر هەوڵدانەكانی كردەوە. هەربۆیەش دەیویست كۆمەڵكوژیەكەی بەوشێوەیە پەردەپۆش بكات. ووتەكەی سەرۆك رووداوێكی دەیووت"رۆبۆسكی كە وەزیریش
ئاساییە، لەبەر ئەمە بوو.دەڵێت:"ئەمە س��ەرب��ازی��ش دادگ���ای ئ���ەوەی هەڵەیەكە و دەبوو پێكهاتبا، راستەوخۆ رێبازی گەریالیەك، كوشتنی بۆ قێزەوەنە. شەڕێكی
درێخی لە كوشتنی دەیان و سەدان و هەزاران رێبازی ئەمە ئەگەر ناكەن، ك��ورد هاواڵتی شەڕی قرێژ نەبێت ئەی چییە؟ ئەو كەسانەی شەڕ؛ تاوانی تەنیا نەك داوە فەرمانەیان ئەو ئەنجامداوە. مرۆڤایەتییان تاوانێكی بەڵكو داوە بكە(یان )بۆردومان فەرمانی ئەوانەی دەبێت لەو دادگایانەی كە تاوانی مرۆڤایەتییان لێ بەرێوە دەچێت سزابدرێن؛ چونكە زهنیەتی ئەو كەسانەی فەرمانی كۆمەڵكوژكردنی )34( كەسیاندا، بەئاسانیش دەتوانن فەرمانی كوشتنی
)34( هەزار كەسیش بدەن.
سەربازی دادگای بڕیارەی ئەم پرسیار/ تورك دەرخەری چ عەقڵیەتێكە؟
تر جارێكی رۆبۆسكی كۆمەڵكوژی وەاڵم/ نیشانی كە هەموو كاربەدەستانی دەوڵەتی تورك هەم سەربازی و هەمیش مەدەنی چەندە خاوەن لە كادیرانەی ئەو قرێژن. عەقڵیەتێكی شەڕی سااڵنی )90(كاندا كوژران، بەهەمان مەنتق بوو. ئەو جموجۆڵەی لە چیاكان، دەشت و گەلییەكان دروست دەبوو گول�لەبارانیان كردن و بەوشێوەیە هەرهەمان كۆمەڵكوژكرد، كوردیان بەسەدان مەنتەق و لۆژیكە. ئەو زهنیەتەی كۆمەڵكوژی رۆبۆسكیشی ئەنجامداوە هەمان ئەو زهنیەتەیە كە لە سااڵنی )90(كاندا كوردیان بە بێ پرس و تێگەیشتن توركیا لە دەكوشت. وەاڵم و و سیاسەت ئێستا تا ن��ەگ��ۆڕاوە، زهنەیەت و حكومەتی كەلتوری قڕكردنی زهنیەتی دەوڵەتی تورك گۆڕانكاری بەسەردا نەهاتووە. هەتا ئەوەش گۆرانكاری بەسەردا نەیەت، ئەوا هەربەو زهنیەتە لە كوردان تەماشا دەكەن كە پێویستە بكوژرێن و كۆمەڵكوژ بكرێن. بەگوێرەی
ئەو زهنیەتەش كوردانی باش كوردی مردوون.ئەگەر رۆشنبیرێكی بە ناموسی، كەسایەتیەكی دیموكراتی و خاوەن ویژدانی مرۆڤایەتی هەبێت لەدژی ئەم بڕیارە خاوەن هەڵوێست بن. پێش و رۆشنبیران نوسەران، دەبێت هەركەسێك دەڵێن بەخۆیان كە كەسانەی ئ��ەو هەموو بڕیارەی ئەو لەبەرامبەر پێویستە رۆشنبیر، دادگای سەربازی تورك هەڵوست وەرگرن، ئەو بڕیارە لەبنەمادا رەشكردنی هەموو ئەو كەسانەیە كە لە توركیادا دەژین، بۆیە هەوڵدەدەن ئەوان بەشداری شەڕی و تاوانە ئەو بكەنە شەریكی ئەو دەبێت ئ��ەوەش لەبەر پێبكەن، قرێژیان بڕیارە قەبول نەكرێت، پێویستە هەتاكو راستی بەسزای تاوانباران و رۆبۆسكی كۆمەڵكوژی ب��ەردەوام خۆیان تێكۆشانی دەگ��ەن، خۆیان دۆسیەیە ئەو چاودێری كۆتایی هەتا و بكەن بكەن. رۆبۆسكی بۆ هەموو گەالنی توركیا و هێزە سەركەوتنی ئەزموونێكە، دیموكراسیخوازەكان لە دەرك��ەوت��ن ب��ەخ��اوەن پەیوەستە ئ��ەوەش
دایكانی رۆبۆسكی و دۆزینەوەی تاوانباران.
لەبەر ئەوەی سەباحەت خاوەنی هەر سێ
ناسنامەكەیە"واتا هەم كوردە و هەم چەپگڕە و هەمیش
عەلەوی"یە سزا دەدرێت. بە زیندانیكردنی هاوسەرۆكی
هەدەپە دەیانەوێت لەبنەڕەتدا هەدەپە كرمینالیزە بكەن.
سزادانی سەباحەت بە واتای هێرشە لەدژی
هەدەپە كە تازە دامەزراوە و لە توركیا ئاڵتڕناتیڤێكی تاقانەیە. ئەوەش هێرشی
ئەو الیەنانەیە كە نایانەوێت گەلی كورد و گەالنی توركیا
بگەیەنە یەك. لەالی دەوڵەتی توركیش یەكگرتنی هێزە
دیموكراتیەكانی كورد و تورك گەورەترین تاوانە
..........
لە توركیا تێگەیشتن و زهنەیەت نەگۆڕاوە، تا
ئێستا سیاسەت و زهنیەتی قڕكردنی كەلتوری حكومەتی و دەوڵەتی تورك گۆڕانكاری
بەسەردا نەهاتووە. هەتا ئەوەش گۆرانكاری بەسەردا
نەیەت، ئەوا هەربەو زهنیەتە لە كوردان تەماشا دەكەن كە پێویستە بكوژرێن و
كۆمەڵكوژ بكرێن. بەگوێرەی ئەو زهنیەتەش كوردانی باش
كوردی مردوون..........
شۆرشی رۆژئاوای كوردستان شۆرشێكی سنووردار نییە، شۆرشی رۆژئاوا بۆ تەواوی سوریا كراوە، لە ساڵی )2014(دا كوردان دەچنە جنێف و
مافی ژیانی ئازاد و دیموكراتی لەچوارچێوەی سوریایەكی
دیموكراتیدا و راستی بەرێوەبەرایەتی خۆیان دەخەنەڕوو. بۆیە ساڵی
)2014( دەبێتە ساڵی ناساندنی شۆرشی رۆژئاوای كوردستان
] ~ [[email protected]
21وتار] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
سەردار ستار
لەناو قەیران و ناڕەزایەكانی هەرێمی كوردستان و ئێراق بەپارێزگابوونی هەڵەبجە گۆڕانكاریەكی داواكاریەكی هەرچەندە بوو، نەكراو چ��اوەڕوان كۆنی خەڵكی هەڵەبجە و رێكخراوە مەدەنیەكانە، بە داواك���اری پەسندكردنی ئێستا لە ب��ەاڵم بەخۆی خوێندنەوە چەندین پارێزگابوونی لە زۆرێ��ك و هەڵەبجە بێگومان هەڵدەگرێ. خۆیانە مافی كوردستان باشوری دەڤەرەكانی ژمارەی بەگوێرەی چ ببن بەپارێزگا ئەوەی بۆ دانیشتوان و چ وەك رووبەر، بەاڵم ئەوەی هەڵەبجە مەسەلەیەكی هەمانكات مافە، ئەوەی گەڵ لە هەڵەبجەی قوربانیانی بە پێدانە نرخ و مۆڕاڵ شەهید، هەروەها لەڕێگای نرخدان بە قوربانیانی قوربانیانی بۆ دانانە نرخ بێگومان هەڵەبجە؛ تەواوی كوردستان لەسەردەمی رژێمی رووخاوی بكەین كە ئەو قسەیە وادەكا ئەمەش بەعسدا. هیچ هاواڵتیەكی كوردستان ماف بەخۆی نەدات ئەو پرسیارە بكات و بڵێ بۆچی هەڵەبجە ببێتە پارێزگا؟؟ یان ئایا لەالیەن پارێزگای هەڵەبجەوە جۆرە ئەو چونكە نا؟؟ یان ببردرێین بەڕێوە پرسانە لە گەورەیی نرخەكانمان كەم دەكاتەوە، لەبەرئەوەی وەك كورد لەسەرتاسەری كوردستان قوربانیانی زیندوەكانمان نرخە لە یەكێكیش هەڵەبجەیە، بۆیە ناكرێ هەندێك جۆرە گفتوگۆ هەر تێبینی لەگەڵ ببینین، رەوا خۆمان بۆ لە هەڵەبجە هاواڵتیانی س��ەر بۆ یەكێكمان خزمەتگوزاری بۆ ناڕەزای لەالیەكیتر ئێستادا . خراپی و هەرێم حكومەتی گەندەڵیەكانی و نرخەكان لەگەڵ بەرپرسان، ئیداری پەیڕەوی تێكەڵ نەكرێن. لەوانەیە ئەوەش بگوترێ لە ئێستا شەڕ بۆ كوردە پشگیری بە پێویستی مالیكی لە دژی سوننەی چەكدار و توندڕەو، هەمانكات ئێراق هەڵبژاردنەكانی بۆ خۆئامادەكردنیەتی بۆ جاری سێیەم مالیكی و خۆئامادەكردنەوەی هەموویان ئەوانە وەزیران، سەرۆك بە بوونەوە بااڵدەستانی راستیە ئ��ەوەش ب��ەاڵم راستن، هیچیان نەبێ الوازی كاتی لە كوردستان سەر
لەدەست ناسێندرێ. بۆیە لەسەرمانە هەموومان پێكەوە كاربكەین تاكو هەڵەبجەی شەهید ببێتە
پارێزگایەكی سەركەوتوو.كەڵەك و س��ەی��دس��ادق خۆپیشاندانەكانی خەڵكی ناڕەزاییانەی ئەو هەموو درێژكراوەی هەڵبژاردن لەژێرناوی ماوەیەكە كە هەرێمە و حكومەت نوێی كابینەی دروستبوونی و لەو ناوپەرلەمانە ئۆپۆزیسیۆنی بەشداربوونی كابینەیەدا، تا ئاستێك كپی هەبوو. هەرچەندە خوێندكارانی ئامادەیی و زانكۆكان بەردەوام بۆ كەمی خزمەتگوزاری لەسەر جادەبوونە. ئەوەی لە ئێستا خەڵكی سەیدسادقی هێناوەتە سەرجادە، نەكردنی جێبەجێ و بەڵێنی بێ بێگومان دەرچووەكانی پارتە كە خەڵكە داوا كاریەكانی هەڵبژاردن پڕوپاگەندەكانی كاتی لە هەڵبژاردن دوای ئێستا لە خەڵك، داوەت���ە پەیمانیان تێپەڕبوونی زیاترلە )100( رۆژ لە هەڵبژاردنەكانی ه��ەرێ��م، ن���ەك ه��ی��چ داواك���اری���ەك���ی خەڵك پێكنەهاتووە، بەڵكو تا ئێستا نەتوانراوە كابینەی نوێی حكومەت دروست بكرێ و دیاریش نییە ئایا ئەخاینێ؟؟!!. نوێ حكومەتی سازدانی تاكەی حكومەتی كاربەڕێكەریش لەگەڵ ئەوەی ئەتوانێ دەوڵەتان، گەڵ لە بكا واژۆ نەوتی گرێبەستی كۆمەڵگا بۆ خزمەتگوزاریەكان ناتوانێ بەاڵم پێشكەش بكات. بۆیە ئەوە جێگای سەرسوڕمان نییە بڵێین خەڵكی سەیدسادق بۆچی هاتونەتە
سەرجادە...؟.ناڕەزایە و خۆپیشاندان لە ئ��ەوەی گ��ەڵ لە الوازی زۆر ئاستێكی تا خەڵك مەدەنیە كانی داكۆكی و پێداگری چۆنیەتی و رێكخستنی لەسەر بەدەستخستنی مافەكان هەیە، هەمانكات دەس��ەاڵت كە هەیە ب��اوەڕی كەمترین خەڵك الیەكیتر لە دەك��ات، جێبەجێ داواك��اری��ەك��ان بەردەوام دەسەاڵت و خۆپیشاندەر جەماوەری ئ��ەوەی وەك��و ب��ەرە دەردەك����ەون، دوو وەك كاربەدەستانی دەسەاڵت هەموویان نیشتمانی و و خۆپیشاندەر دەوڵەتمەدارن، و و اڵت خاوەن رەخنەگر و ناڕازیش وەك نەیار و خێرنەویستان رەخنەگر خەڵكی راستیدا لە نیشاندەدرێن. دەسكەوتەكان لە خاوەنداری زیاتر ن��اڕازای و ئەكات، بەمەرجێك داواكاریەكانی شەخسی و لە وای ئەوەش نەبن، تایبەتی مافی چوارچێوەی كردوە دەسەاڵت ناتوانێ بەشێوەیەكی ڕەوا نزیك داواكاریەكانی خۆپیشاندەران ببێتەوە. واتا هەر داواكاریەكی خۆپیشاندەران كە جێبەجێ دەكا وا ئەزانن تەنازول لە سەروەریەكانیان ئەكرێت. لە هەرێمی لە هەیە ئیدارەیەی دوو ئەو الیەكیتر سنوری لە دەی��ەوێ الیەكیان هەر كوردستان ئیدارەی ئەویتر ئالۆزی و ناڕەزایی دروست ببێ.
كاتی لە دەسەلمێنێ بۆ راستیەكەمان ئەمەش ناڕەزایەكانی سەید سادق هەموو راگەیاندنەكانی پارتی پەخشی راستەوخۆی رووداوەكانیان دەكرد، لە كاتی ناڕەزایەكانی كەڵەكیش راگەیاندنەكانی
یەكێتی پەخشی راستەوخۆیان دەكرد!!.خۆپیشاندەنەكانی لە كە دەسكەوتەی ئ��ەو كەڵەكیش ب��ۆ و دەس��ك��ەوت��وە س��ادق سەید كاربەدەستانی الدان��ی ئەویش نمونە، بۆتە و شارەوانی سەرۆك و قائیمقام لە خۆجێیە، كرد وای بەهەمانشێوە پ��ەروەردە. بەڕێوەبەری كێشانەوەی لەكار دەست داوای كەڵكیەكانیش كە لەوەیە، بابەتە ئەو گرنگی بكەن. قایمقام كاریگەری راستەوخۆ خۆجێی كاربەدەستی لەسەر بەجێگەیاندی خزمەتگوزاری و هەمانكات و شارۆچكە پرۆژەكانی و داواك��اری گەیاندنی شارەدێكانە بە ناوەندی دەسەاڵت. دەبێ ئەوەش بگوترێ كە كاربەدەستی خۆجێی فەرمانبەرێكی لەالیەكەوە ئەگەر شارۆچكەیەدا، لەو دەسەاڵتە لە بزانرێ ئەوە دەبێ بەاڵم بێ، راست ئەمە و بەڕێوەبەر واڵت��دا لەبەڕێوەبردنی ئ��ەم��ڕۆدا خۆجێەكان كاربەدەستە و شارەوانی سەرۆك ئەو خزمەتكردنی لە هەیە رۆڵیان زۆرت��ری��ن دەڤەرەی بەڕێوەی دەبات؛ چونكە راستەوخۆ لە
گەڵ هاواڵتیان لە پەیوەندی دایە.سەید خۆپیشاندانەكانی كە ئەگوترێ هەرچەن سیاسیەوە الی��ەن��ی هەندێك ل��ەالی��ەن س��ادق ئاراستە و بن هاندرا ئیسالمیەكانەوە بەتایبەت و خۆماڵی زیاتر كەڵەك ئەوەی بەاڵم بن، كرا سادە دیارە، لەمەشدا نوێكاریەك هەیە، ئەویش دەسەاڵتی رووخاندنی داواك��اری خۆپیشاندەر دامودەزگاكان لە دەی��ەوێ بەڵكو ناكا، هەرێم بەرەوپێشەوە ئەوە لەوانەیە بكا، گۆڕانكاری دامودەزگا لە هەندێك و حكومەت ناو بۆ بێ گشتیەكان، بێگومان وەك پێویستیش ئەبینرێ، واتا خەڵك چاوی تیژە ئیدی چاوی ئەبینێ كا كێ خزمەت ئەكا و كێ خزمەت ناكا، هەمانكات ناشتوانێ نە بە بەڵێنەكان باوەڕ كا و نە چاوەڕێی خۆی خودی بەڵكو بكات؛ حكومەتی كابینەی ئەوەی بزانرێ ئەوە بدات. دەبێ بڕیار ئەتوانێ مافی لە بەشێكن دەك��ات داوا خەڵك ئەمڕۆ لە هاواڵتیان بۆ خزمەتگوزارین و دیموكراتی تا هەرێم دەسەاڵتی چونكە شارۆچكەكان؛ ئاستێك لە ناوەندی شارە گەورەكان و رێگا گشتیەكان هەندێك باق و بریقی كردوە، بەاڵم دوورە گەڕەكە نەگیشتونەتە خزمەتانە ئەو بۆیە گوندەكان. و ناوچە و قەزا و دەست پێویستە خەڵك لە ناڕەزایەكان بەردەوام بێ و بەرفرەوان ببن تاكو بتوانێ زۆرترین خزمەت
بە كاربەدەستان ئەنجامبدات.
بەپارێزگابوونی هەڵەبجە و خۆپیشاندانەكانی سەیدسادق و كەڵەك
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[22راپۆرت
ئا/ كاروان ئیبراهیم
نەوت، چەند مانگێكە ئاڵۆزییەكانی نێوان حكومەتی ئێراق و هەرێمی كوردستانی زیاتر كردوە، تەنانەت هەڕەشەی مالیكی نوری لێدوانیدا دواهەمین لە بڕینی بەشە بودجەی هەرێمی كوردستانی كرد، تایبەتی بە كوردستانیش، هەرێمی بەرپرسانی بەرپرسانی پارتی دیموكراتی كوردستان بەردەوامن لە بەهێزكردنی پەیوەندییەكانیان لەگەڵ توركیا و
ناردنە دەرەوەی نەوت بۆ ئەو واڵتە.نێوان زیاتری ملمالنێیەكی و ئاڵۆزی هەر لە بەرپرسانی حكومەتی هەرێم و حكومەتی ئێراق یەكەم زەرەمەندی خەڵك نەوت، پرسی لەسەر ئێراق حكومەتی ئ��ەوەی س���ەرەڕای دەب��ێ��ت، نەوت ئێراق دەستوری گوێرەی بە دەكات داوا بە زۆر پارتی بەاڵم بكرێت، دەرەوە هەناردەی
پەرۆشەوە سەرقاڵی فرۆشتنی نەوتە.ئەوەش لە كاتێكدا بەشێك لە بەرپرسانی یەكێتی، هاوپەیمانەكەی پارتی، بۆچوونیان وایە، هەرێمی و هەیە زۆری بودجەیەكی ئێستا كوردستان بەمەشدا نییە، ن��ەوت فرۆشتنی بە پێویستی كوردستان نیشتمانی یەكێتی دەردەك��ەوێ��ت، نییە نەوت فرۆشتنی وردەكارییەكانی ئاگاداری و ئەو دۆسیەیە تەنها لەالیەن پارتییەوە بەڕێوە
دەبرێت.)17(ی سەدا لە )2003(ەوە ساڵی دوای لە بودجەی هەموو ئێراق دراوەتە هەرێمی كوردستان هێشتا ب��ەاڵم پێكهاتووە، پارێزگا سێ لە كە كێشەی دەی��ان دەست بە كوردستان هەرێمی لە جگە ئ��ەوە دەناڵێنێت، خزمەتگوزارییەوە ناڕوونی چۆنێتی سەرفكردنی و دەوڵەمەندبوونی بەرپرسانی حكومی و حزبی و هەژاربونی زیاتری خەڵك، كەواتە ئایا داهاتی فرۆشتنی نەوتیش بە
هەمان شێوە بەكارنایەت؟!
نەوت و پەرلەمانێكی نوستوو
جدییە زۆر پارتی نەوت فرۆشتنی دۆسیەی لە س���ەرەڕای بێدەنگن، دی��ك��ەش الیەنەكانی و كراوە، هەڵبژاردن مانگە چوار نزیكەی ئەوەی حكومەتی نە و كۆبوەتەوە پەرلەمان نە بەاڵم بە وتەی شارەزایانیش "ئەم نوێش پێكهێنراوە، حكومەتەی ئێستا كاربەڕێكەرە و مافی ئەنجامدانی
گرێبەستی فرۆشتنی نەوتی نییە."بەاڵم لە رۆژی هەینی، )13ی 12ی 2013( واتا رێگەی لە هەرێم حكومەتی لەمەوبەر، مانگێك توركیا بۆ نەوتی ه��ەن��اردەك��ردن��ی بۆرییەوە دەستیپێكرد، ئەوەش دوای ئەوەی رۆژی )27ی و توركیا چووە بارزانی نێچیرڤان )2013 11ی لەگەڵ ئەردۆغان رێككەوتنێكیان لە بواری نەوت و وزەدا واژۆكرد، بە مەبەستی هەناردەكردنی نەوتی ئەو بەپێی توركیا. بۆ بۆرییەوە رێی لە هەرێم لە ڕێگەی رێككەوتنەش حكومەتی هەرێم نەوت بۆریەوە هەناردەی توركیا دەكات و لەوێشەوە بۆ
بازاڕە جیهانییەكان دەنێردرێت.لەبەرامبەریشدا توركیا پێداویستیەكانی خۆی لە لە كەمتر دۆالر )300-250( بە سروشتی گازی گازی روسیا و ئێران بۆ هەر )1000( مەتری سێجا لە هەرێمی كوردستان دەكڕێت، ئەوەش بۆ واڵتی توركیا بە هەنگاوێكی گرنگ و مێژوویی دادەنرێت، ملیار )60( لە زیاتر )2012(دا، ساڵی لە كە
دۆالری بۆ كڕینی وزە خەرج كردووە.لەبارەی ئەمەریكی ئین(ی ئێن )سی ئاژانسی هەرێمی حكومەتی دەڵێت ، رێككەوتنەوە ئەو هەرزانتر جار سێ بە هەرێم گازی كوردستان و دەفرۆشێت توركیا بە تر واڵتانی گ��ازی لە نوسیویشیەتی:"حكومەتی هەرێم بە رێككەوتنێكی ك��وردس��ت��ان ه��ەرێ��م��ی گ���ازی س��اڵ��ی ، )25(
هەرزانفرۆش دەكات".
دەستوری ئێراق
لە دەستوری ئێراقیدا هەردوو دەقی ماددەی )111 و 112( پەیوەندی و دەسەاڵتی هەرێمی كوردستان و حكومەتی ئێراقی تێدا رێكخراوە، ماددەی )111( لە ئێراقە گەالنی هەموو موڵكی دەڵێت:"نەوت هەموو پارێزگا و هەرێمەكاندا." لە ماددەی )112(هاوبەشی بە ناوەندیی دەڵێت:"حكومەتی شدا بە هەڵدەستێت هەرێمەكاندا و پارێزگا لەگەڵ بەڕێوەبردنی نەوتی دەرهێنراو لە بیرە نەوتییەكاندا و بەرهەمەكەشی بە شێوەیەكی یەكسان دابەش دەكرێت بەسەر سەرجەم دانیشتوانی واڵتدا، بە
ڕەچاوكردنی پشكێك بۆ هەرێمە زیانلێكەوتووەكان بۆ كاتێكی دیاریكراو".
دەكات:"حكومەتی ل��ەوەش باس مادەیە ئەو پارێزگاكان و ناوەندیی و حكومەتی هەرێمەكان بە نەخشەیەكی ستراتیژییانە نەوت دەردەهێنن بۆ
گەشەپێدانی واڵت و قازانجی گەالنی ئێراق".لە نەوت داهاتی ئێراق، دەستووری بەپێی واتا هەر شوێنێكی ئێراق بێت، دەبێت بڕواتەوە بەغدا بەاڵم كورد، بدرێتە بڕەكەی )17%(ی دواتر و لەالیەكی ترەوە لە یاسای نەوت و گازی هەرێمی كوردستاندا یاسایەك دانراوە، كە مافی دەرهێنانی نەوت لە هەرێمدا دەداتە دەست حكومەتی هەرێم، حكومەتی هەرێم پێییوایە كە دەرهێنانی نەوت لە هەرێمدا یاسا رێگای پێداوە، بەاڵم كاربەدەستانی لە ن��ەوت دەرهێنانی دەڵێن ئێراق حكومەتی هەرێمی كوردستان پێچەوانەی دەستور و یاسایە
و دەبێت رێگریی لێبكرێت.
نەوت لەم واڵتە
كۆی یەدەگی نەوت لە ئێراقدا مەزەندە دەكرێت بە )112( ملیار بەرمیل كە تا ئێستا دۆزراو بێتەوە، بەاڵم هەندێك لە پسپۆڕانی نەوت پێیانوایە ئێراق بە تەواوی گەڕانی بۆ نەوت تێدا نەكراوە و ئەوان یەدەكی نەوتی ئێراق دەخەمڵێنن بە )214( ملیار بەرمیل، لە )112( ملیار بەرمیل نەوتی ژێر زەوی )50( ملیاری دەكەوێتە ناو هەرێمی كوردستانەوە، لە ن��ەوت یەدەگی )4%(ی رێ��ژەی دەكاتە كە
جیهاندا.
لە مانگێكدا دوو ملیۆن بەرمیل
حكومەتی سروشتییەكانی سامانە وەزارەت���ی هەرێم پێشتر رایگەیاند: لە سەرەتای ئەمساڵەوە، بۆ بۆرییەوە رێگەی لە ن��ەوت هەناردەكردنی و دەستییپێكردوە توركیا، جەیهانی بەندەری داواشی لە كۆمپانیاكان كرد، داواكارییەكانیان بۆ كڕینی ئەو بڕە نەوتە بخەنەڕوو كە گەیەنراوەتە
بەندەرەكە.ئەو سروشتییەكان، سامانە وەزارەتی وتەی بە دەكرێت، رەوان��ە مانگەدا ئەم ماوەی لە بڕەی
دەگاتە دوو ملیۆن بەرمیل نەوت.ئەو وەزارەت���ە باسی ل��ەوەش ك��رد، چ��اوەڕوان هەرێم نەوتی هەناردەكردنی "قەبارەی دەكرێت ملیۆن چوار بگاتە داهاتوو، شوباتی مانگی تا ملیۆن بۆ شەش ئازاریشدا مانگی لە و بەرمیل
نەوت سەری هەرێمی كوردستان دەخوات؟
"ئەنفالێكی ترە، بەاڵم ئەم جارە خاك و ژینگەشی لەگەڵدایە"
] ~ [[email protected]
23] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
راپۆرت
هەیە، ئەوەش خواستی و بەرزببێتەوە بەرمیل ساڵی كۆتایی تا هەرێم نەوتی هەناردەكردنی
)2014( بگەیەنرێتە )10( ملیۆن بەرمیل".و ئینجە )36( راكێشراوە نەوتەی بۆریە ئەو تەقتەقەوە كێڵگەی لە )281كم(ە، درێژیەكەی دەستپێدەكات بۆ ناوچەی سنوری نێوان هەر سێ واڵتی ئێراق و توركیا و سوریا. بە وتەی ئاشتی هەورامی، دەتوانێت رۆژانە تا )300( هەزار بەرمیل
نەوت بنێرێتە دەرەوە.ئ��ەوەش��ی سروشتییەكان س��ام��ان��ە وەزی����ری نەوت تانكەر بە دەبێت خستەڕوو:"ساڵێك هەناردەی توركیا دەكەین و سێ بۆ چوار ساڵیش دەبێت هەناردەی ئێرانی دەكەین، لەمەودوا ناردنی نەوت بە ڕێگەی تانكەرەكانەوە كەم دەكەینەوە و
لە رێگەی بۆریەوە دەینێرین".
نیگەرانی حكومەتی ئێراق
نووری مالیكی، سەرۆك وەزیرانی ئێراق نیگەرانە هەرێمی ن��ەوت��ی ه��ەن��اردەك��ردن��ی چۆنێتی ل��ە كوردستان و لە دواین لێدوانیدا هەڕەشەی بڕینی بەشە بودجەی هەرێمی كوردستانی كرد، ئەگەر حكومەتی هەرێم بەو شێوەیە هەڵسوكەوت بكات.لەگەڵ مالیكی نوری مانگە ئەم )12(ی رۆژی كۆبووە بەغداد لە كورد بەرپرسانی لە بەشێك كە حسێن شەهرستانی، جێگری سەرۆكوەزیران لەوێدا مالیكی ئامادەبوو، وزەش كاروباری بۆ رایگەیاندووە:"ئێمە دەبێت بزانین ئەو بڕە نەوتەی دەنێردرێتە دەرەوە چەندە و بۆرییەكان لە پێش جیهانی نرخی بە ببەستن و كاتژمێرەكەوە بفرۆشرێت و داهاتەكەیشی بڕواتە ئەو سندوقە لە
ئەمریكا، كە پارەی ئێراقی تێدەكرێت".ل��ەوەش باسی ك��ۆب��وون��ەوەك��ەدا ل��ە مالیكی كردبوو:"پێشنیارێك هەیە لەسەر ئەوەی بودجە
)17( ل��ەس��ەدا بێ بە پەرلەمان بۆ بنێرین نەوت ئەوان چونكە كوردستان، هەرێمی كەی دەفرۆشن، بۆچی ئێمەش بودجەیان بۆ دابنێین".
ساختەكاری هەرێم حكومەتی مالیكی وتەی بە "ئیجرائاتی دەك���ات، ن��ەوت��دا فرۆشتنی ل��ە ساختەكاری لە بەندەری جیهان دەستیپێكردووە كە بۆرییەكەیان بە دووری )70( مەتر لەو الی فەرمانبەرمان ئێمە بەستووە، كاتژمێرەكەوە هەیە چاودێری شاشەكان دەكەن، جارێ حەوت هەرێمی نەوتی و جیاكردووەتەوە عەمباریان شاشەكانیشیان هەموو و تێدەكەن كوردستانی ئێمە فەرمانبەرەكانی ئەوەی بۆ كوژاندووەتەوە خراپە زۆر ئەمە دەڕوات، نەوت چەند نەزانن شتانە ئەم بۆ رێگەچارەیەك ئێمە دەبێت و
بدۆزینەوە".هەرێمەوە نەوتی هەناردەكردنی لەبارەی هەر حسێن مانگە، ئەم )12(ی رۆژی توركیا بۆ بۆ ئێراق سەرۆكوەزیرانی جێگری شەهرستانی توركیای كارەكانی وزە هەڵسوڕێنەری كاروباری لە بەغداد بانگهێشتكرد و ئەو واڵتەی تۆمەتبار
كرد بە پێشێلكردنی دەستووری ئێراق.بانگهێشتكردنەكە، دوای بەیاننامەیەكیشدا لە كە پێوایە رای��گ��ەی��ان��د:"ئ��ێ��راق شەهرستانی هەناردەكردنی نەوت لە سنووری نێودەوڵەتییەوە
بە بێ رەزامەندی حكومەت، پێشێلكارییە".شەهرستانی ، دەسەاڵتدارانی توركیاشی تۆمەتبار كرد بەوەی رێیان نەداوە بە بەرپرسانی وەزارەتی نەوتی ئێراق چاودێری ئەو بڕە نەوتە خاوە بكەن كە لە هەرێمی كوردستانەوە هەناردەی ئەو واڵتە
كراوە.
مەرجەكان تازەن
هەرێمی وەفدێكی )2013 12ی )25ی رۆژی
بارزانی نێچیرڤان سەرۆكایەتی بە كوردستان سەردانی بەغدادیان كرد و لەگەڵ نوری مالیكی نێچیرڤان كۆبوونەوەكەش دوای كۆبوونەوە، بۆ ئێراق حكومەتی مەرجەكانی ووتی: بارزانی بكەن، لەسەر گفتوگۆی دەبێت و تازەن ئەوان وتوشیی لە ماوەی هەفتەیەكدا وەاڵمی مەرجەكانی حكومەتی ئێراق دەدەنەوە، بەاڵم حكومەتی ئێراق لەو نەك هەرێم حكومەتی كە نیگەرانە ل��ەوە ماوەیەدا وەاڵمی حكومەتی ئێراقیان نەداوەتەوە، بەڵكو بە بێ رەزامەندی ئەوان نەوتیان رەوانەی
توركیا كردووە.
سەری هەرێم دەخوات؟
فرۆشتنی لە هەرێم حكومەتی سەركێشییەكانی بەغداد، مەرجەكانی نەكردنی و جێبەجێ نەوت نەوتەی ئەو بڕی "ئاشكراكردنی لە بریتیین كە نرخی بە فرۆشتنی دەكرێت، دەرەوە رەوان��ەی بازاڕەكانی جیهان و دانانی پارەكەی لە سندوقی گەشەپێدانی ئێراق لە ئەمریكا" پێدەچێت هەرێمی كوردستان توشی كێشە بكات و بیكاتە قەیرانی
زیاترەوە.كە خۆیدا بەرژەوەندییەكانی لەپێناوی توركیا ئامادەیە دەك��ات، نەوتە لەو زۆر قازانجێكی هەرێم بەرپرسانی لە بكاتەوە نزیك زۆر خۆی ئەوەش لێبكات، پێشوازیان زەردەخەنەوە بە و بەرپرسانی سەرخۆش كردووە و شانازییەكی زۆر بە چونیان بۆ توركیا و ناردنی نەوت بۆ ئەو واڵتە
و ... هتد دەكەن.سەری نەوتە ئەم هەیە ئەوە ئەگەری هەربۆیە ئێستا تا چونكە بخوات؛ كوردستان هەرێمی خەڵكی سییەكانی چووەتە دوكەڵەكەی تەنها ئەم هەرێمەوە و ژینگەی چەندین ناوچەشی پیس كردووە، لەالیەكی دیكەشەوە پێدەچێت چەندین
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[24 راپۆرت
كێشەی دیكەشی بۆ دروست بكات.
بۆچوونی پارتی چارەسەری
،)2013 12ی مانگی 14ی و 13( رۆژی دیموكراتی چ��ارەس��ەری پارتی ئەنجومەنی دوی و ئەنجامدا كۆبوونەوەیەكی كوردستان ب��اڵوك��ردەوە، راگەیەنراوێكی كۆبوونەوەكەش بەشێكی راگەیەنراوەكە تایبەت بوو بە پەیوەندی
نێوان پارتی و توركیا و فرۆشتنی نەوت.ئەو كاتە پارتی چارەسەری رایگەیاند:"گرێبەستی نێوان ئەنقەرە و هەولێر پێویست بوو بە بڕیاری بۆ گرێبەستەكەش ناوەرۆكی و بوایە پەرلەمان پارتی بڕیاری بە نەك بكرایە، ئاشكرا خەڵك سەرپێچی ئ��ەوە چونكە بكرایە، تەنها ب��ە یاساییە و ناكەوێتە خزمەتی بەرژەوەندی گەلی
كوردستانەوە".ئەنجومەنی پەچەدەكە وتی: ئەو نەوت فرۆشتنە بە نرخی یەك لەسەر سێی نرخی جیهانی، بە فرۆشیە ه��ەرزان ئەم دێت، تااڵنفرۆشی واتای لەسەر حسابی هەردوو پارچەی باكور و رۆژئاوای
كوردستانە.پارتی چارەسەری بۆچوونی وایە:"هاوپەیمانێتی گەورەیە مەترسیەكی توركیا و پارتی نێوان هەموو لە ك��ورد گەلی ب��ەرژەوەن��دی دژی لە شێوەیەك هیچ بە و كوردستان بەشەكانی ناكەوێتە خزمەتی گەلی كورد لە هیچ بەشێكی كوردستان، بەتایبەتیش یەكێك لەو جێگەیانەی بازاڕی لەسەر كراوە جگە لە باكور و رۆژئاوای تایبەتی بە كوردستانیشە باشوری كوردستان،
شاری كەركوك".
بۆچوونی یەكێتییەك
نوێنەری یەكێتی نیشتمانی كوردستان لە توركیا رەخنەی توند لە هەناردەكردنی نەوتی هەرێمی كوردستان بۆ توركیا دەگرێت و پێیوایە"بەهەردانی
سامانی سروشتی واڵتەكەمانە".توركیا لە یەكێتی نوێنەری گەاڵڵی ، بەهرۆز لەبارەی هەناردەكردنی نەوتەوە بۆ توركیا، رۆژی ئێمە ئێستادا رایگەیاند:"لە مانگە ئەم )12(ی وەك كورد پێویستمان بەوە نییە نەوت بنێرینە دەرەوە، لەبەرئەوەی بە گوێرەی دەستور و یاسا )17%(ی ڕێ��ژەی ئێراق، كوردستانی لە ئێمە بودجەی ئێراقمان هەیە و ئەگەر بە دادپەروەرانە
بەشی بكەین، ئەوا لێشمان زیادە".نەوتی ه��ەن��اردەی وتیشی :"پێموایە گەاڵلی سامانی بەهەردانی توركیا، بۆ كوردستان سروشتی واڵتەكەمانە". بە بۆچونی گەاڵڵی"بەهۆی ئەوەی دەوڵەتی خۆمان نییە و هەموو داهاتەكان دەچنەوە بەغدا، لەبەرئەوە پێویست نییە ئێمە
نەوت هەناردە بكەین".دونیا هەموو هێندەی راشیگەیاند:"ئەمریكا دڵۆپێكی بەاڵم خاكەكەیدا، لەژێر هەیە نەوتی لێدەرناهێنێت و هەڵیگرتووە بۆ ڕۆژی ڕەش لە
كاتێكدا ئەو گەورەترین دەوڵەتیشە".
پرۆژەیەكی توركی و پارتییە یان كوردی؟
رۆژنامەنوسان و چ��اودێ��ران لە زۆر بەشێكی
نیگەرانن لە فرۆشتنی نەوت و پەیوەندی نێوان توركیا و هەرێم، بەوەی لە ماوەی رابردوودا ئەو بودجە"زەبەالحەی بە دەستیانەوە بووە، خزمەتی بەرژەوەندی بۆ بەڵكو پێنەكردووە، خەڵكیان حزبی و كەسی و تایبەتی خۆیان بەكاریان هێناوە و ئێستاش داهاتی نەوتەكە بەهەمان شێوە بۆ
بەرژەوەندی دەسەاڵتداری خۆیان بەكاردێنن".لەو گومانی رۆژن��ام��ەن��وس، ك��اوان��ی، مەهدی و هەیە ئەنكەرە و هەولێر نێوان رێكەوتنەی نەوت، هەناردەكردنی و دەپرسێ :"دەرهێنان ك��وردی؟ ی��ان پارتیە، و توركی پڕۆژەیەكی تێكڕای پڕۆسە نەوتیەكە لە دەرهێنان و فرۆشتن دەستی بن لە نەوتییەكان لولە و تێپەڕبون و توركیادایە، دانانی نرخ و كەمیەكەشی پێموانیە لە توركیا و پارتی بەوالوە كەسی تر پێی بزانێت".ئەو رۆژنامەنوسە رەخنەی ئەوەش دەگرێت:"پارتی دوور لە بەرژەوەندی كورد و ناوچەكە، سەفەقەی دەبەستێ، توركیا لەگەڵ سیاسی و ن��ەوت شای سەردەمی ناتۆی هەمان توركیا ناشزانێ ئێرانە و كە گەیشتە مەرامەكانی خۆی، پاڵ بە
پارتی و نەتەوەكەشیەوە دەنێت".هەرلەو بارەیەوە لەتیف فاتیح فەرەج، رۆژنامەنوس لە نوسینێكیدا بە ناونیشانی )نەوت و ئەنفال( ئەنفالزادەكانی ناوچە لە نەوت دەڵێت:"كاتێك هەڵەبجە و كۆرمۆر و گوندەكانی دیكەی گەرمیان و بادینان و دەشتی كۆیە دەردەهێنرێت، هێشتا لە جۆرە ئەو دێت، ئەنفال بۆنی ناوچانە لەو كوردستان ژینگەی و ج��وان��ی وێ��ران��ك��ردن��ی درێژكراوەی هەمان پرۆسەیە لێ ئەمجارە لەگەڵ
خاك و ژینگەكەدا".
] ~ [[email protected]
25] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
كامەران گوڵپیبەخەشینی شەهیدا لە بوو بەخشندە هەرچۆن لەسەرخستنی دەبێت پێشەنگ شێوە بەهەمان كۆتا لە سیاسیەكانمان نەتەوەكەمان، دۆزی شاری بەپارێزگای ب��وون بڕیاری ساتەكانی بەجۆرێك بڕی خۆیان لە متقیان شەهیداندا بەم گرنگیان مالیكی چاوپێكەوتنێكی بەقەد و بەدەرەوە كوردیش راگەیاندنی و نەدا بڕیارە ناوەوە زۆركەمتەرخەمبوون لە ئاست ئەم بڕیاری بەپارێزگابوونەی هەڵەبجەدا بەجۆرێك مەسەلەی خەتەنەكردنی ئافرەتان لەكاتی خۆیدا ووروژێنرا ڕوو دەخرایە پۆزەتیفی و نەگەتیف الیەنی و بەاڵم هاونیشتمانیان؛ لەبەرهوشیاركردنەوەی بەداخەوە بۆ هەڵەبجە وەكو هەرهەواڵێكی ئاسایی
تر گوزەری بەسەرداكرا؟.بەئامانج نەتەوەییان بیری كە ئەوانەی تەنها بگەن. هەڵەبجە ئ��ازاری لە دەتوانن گرتووە هەڵبجە ڕووی ڕاستەقینەی ڕژێمێكی فاشی وەكو بەعسی بەهەموو جیهان ناساند كە ئێمەی كورد نەتێكدەرین و نە شاخاوین؛ بەڵكو نەتەوەیەكین ئەو بۆیە ب��ووە، ك��وردب��وون تاوانمان تەنها وەریانگرتبوو سەردەست واڵتانی شەرعیەتەی هەڵەبجە كوردان بردنی لەناو و جینۆساید بۆ پ��ەردەی نێودەوڵەتی لەسەرشانۆی ت��وان��ی بیسەلمێنێت بەجیهان توانی هەڵبجە الب��دات. بناسن منەوە فیداكاری روانگەی لە كورد كە بۆ خ��ۆت��ان مرۆڤدۆستی دەت��ان��ەوێ��ت ئ��ەگ��ەر كورد هەڵەبجە ناوی دوای لە بسەلمێنن. ئێمە سەنگەری لە چونكە بەدەركەوت؛ مەزڵومیەتی ئەو بەڵكو بوو؛ سەربازیدانە بەرەنگاربوونەوەی شارە ژیانی ئاسایی لێسەنرایەوە بە بێ پرس بۆیە جیهان خاڵی دەستپێكی بۆ ئاوڕدانەوە لە كورد لە دوای هەڵەبجەوە بوو ئیتر بۆ دەبێت هەڵەبجە
موزایەدەی سیاسی پێوە بكرێت؟؟.هەڵەبجە لە ژێناوەكەیدا زۆر شوێنی كوردستانی پێ ئاوەدان كرایەوە؛ بەاڵم وەكو پێویست ئاوڕ تەنانەت هەرێم بەرپرسانی نەدرایەوە. لەخۆی
وتارخویندنەوە بە دەس��ت كاتێك ئێراقیش دەكەن ڕاستەوخۆ ناوی هەڵەبجە دێنن بۆ ئەوەی لە بكەن مسۆگەر خۆیان بۆ گوێگر زۆرترین كۆڕە نێونەتەوەیەكاندا، لێرەوە بێنازی هەڵەبجە لەناوەكەی س��وود تەنها كە ب��ەدەردەك��ەوێ��ت
وەردەگیردرێت بۆ مەرامی سیاسی!!.بۆ شانازیە هەڵەبجە هاونیشتمانیانم بەڕێزانی هەوڵی لە هەمووان دەبێت بۆیە نەتەوەیەك، بتوانین هەتا ن��اوەوە لە بین خزمەتكردنیدا دوای بكەین. بەهێزتر دەرەوەم����ان پێگەی من خۆماڵی دەستەاڵتی لە سەدەیەك چارەكە پرسیار لە دەسەاڵت دەكەم ئایا ئەو ئیمتیازانەی
بەهەڵەبجەیەكان دراوە لە هەرێمدا چییە؟؟.با من پێتان بڵێم دەكرا خوێندكارانی هەڵەبجە بۆ وەرگرتنیان لە زانكۆ و پەیمانگاكاندا نمرەی تایبەتیان هەبوایە یاخود لە وەزارەتی خوێندنی بااڵدا سااڵنە چەند كورسێكی تایبەت بەهەڵبجە دابین بكرایە؛ چونكە من دڵنیام كاتێك لە واڵتان كورسی خوێندن دابین دەكرێت بەرپرسان دەڵێن ئێمە خاوەنی هەڵەبجەین، ئەمە وەكو ئاماژەیەك بەپەراوێزخستنی سیمبولی نەتەوەیی كورد شاری
شەهیدان.بۆیە دیسانەوە لەم سەروبەندی بەپارێزگابوونەیدا هەڵەبجە وەكو كارتێك بەكار دەهێنرێتەوە بەرامبەر بەخودی هەڵەبجە. حكومەتی مالیكی بڕیارەكەی دابینكردنی بێ بە ب��ەاڵم ك���ردووە؛ پەسەند بودجەیەكی تایبەت بەو پارێزگایە. بۆیە من وای دەبینم ئەگەر بەرپرسانی كورد بەجددی هەوڵێك نەدەن ئەوا لە دایكبوونی پارێزگای هەڵەبجە بە ئیفلیجی وەكو نەبوونی وایە. بۆیە پێویستە لە بودجەی )2014( پارێزگای هەڵەبجە دابین بكرێت نەك لەڕێی شوێنەكانی ترەوە خێروبەخشینی بۆ
كۆ بكرێتەوە.بەخشینی لە ب��وو بەخشندە زۆر هەڵەبجە بۆیە كورد، ناوی بەرزڕاگرتنی بۆ شەهیدەكانی بەخشندەبێت زۆر ك��وردی دەسەاڵتی دەبێت بەرامبەر بەو پارێزگایە وەگەر نا ئەوا دەكەوێتە ژێر پرسیاری مێژووییەوە؛ چونكە بڕیاری بوون پێشووەوە ڕژێمی سەردەمی لە بەپارێزگای جوگرافی پێگەی ب��ەه��ۆی ب��ەاڵم دەرچ����ووە، ئەوشارەوە لە هاوكاری خەباتی چەكداری كوردیدا بڕیارەكە جێبەجێ نەكرا هاوتا بە دهۆك كە هەمان بڕیاری بۆ دەرچو بوو. بۆیە دژایەتیكردنی بوون ناڕاستەوخۆ بەشێوەی هەڵەبجە بەپارێزگابوونی لە الیەن هەرالیەنێكەوە بااڵنسی دڵسۆزی بوونی
بۆ كوردستانی گورە دەخاتە ژێر پرسیارەوە.ئەولەویاتی ل��ە ك���وردی دەس��ت��ەاڵت��ی دەب��ێ��ت پارێزگا؛ بكاتە هەڵەبجە كە بێت كارەكانیدا
پارێزگا سێ ب��ڕی لە هەرێمەكەمان چونكە دەبێتە چوار پارێزگا و ئەمەش خۆی لە خۆیدا كوردستان لەڕووی داهاتەوە دەوڵەمەندتر دەكات هەروەك پێگەی سیاسی هەرێم لەڕووی سیاسی و ڕاپرسیەوە بەهێزتر دەكات. بۆیە بوون بەپارێزگای نییە؛ ناوچەكە بەڕاپرسی پێویستی هەڵەبجە بەڵكو بڕیارێكی كۆماریە و ئێستا ئەگەر سەرۆكی ئێراق ئامادەبوایە هەر زوو واژۆدەكرا و پیرۆزبایی
خۆی بەكوردان ڕادەگەیاند.هەڵەبجە نابێت بخرێتە گرەوی سیاسیەوە لە الیەن برینەكانی ساڕێژ بەڵكو دەبێت سیاسیەكانەوە؛ بەنیشتمان شەهیدی هەڵەبجە چونكە بكرێت؛ بەخشی نەك الیەنی سیاسی بۆیە دەبێت هەموو حزبی گێژەڵوكەی لە بگرین دوور الیەكمان نەتەوەیەكە ناسنامەی هەڵەبجە ئەوەی لەبەر نەك الیەنێك. لە كۆتایدا دەڵێم تكایە هەڵەبجە
گەورەیە، بچوكی مەكەنەوە بەكایەی حزبی.
ئاگاداربن ... هەڵەبجە ئاماژەیە بۆ نەتەوەیەك ... نەك دەسكەوتێكی دارایی
هەڵەبجە لە ژێناوەكەیدا زۆر شوێنی كوردستانی
پێ ئاوەدان كرایەوە؛ بەاڵم وەكو پێویست
ئاوڕ لەخۆی نەدرایەوە. بەرپرسانی هەرێم
تەنانەت ئێراقیش كاتێك دەست بە وتارخویندنەوە دەكەن ڕاستەوخۆ ناوی
هەڵەبجە دێنن بۆ ئەوەی زۆرترین گوێگر بۆ
خۆیان مسۆگەر بكەن لە كۆڕە نێونەتەوەیەكاندا، لێرەوە بێنازی هەڵەبجە
بەدەردەكەوێت كە تەنها سوود لەناوەكەی
وەردەگیردرێت بۆ مەرامی سیاسی!!..………
تەنها ئەوانەی كە بیری نەتەوەییان بەئامانج
گرتووە دەتوانن لە ئازاری هەڵەبجە بگەن
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[26 وتار
كوردۆشوانی كوردۆشوانی
و كێشە ئەگەر واڵتێكدا لە بیستومانە زۆرجار گرفتێك ڕوویدابێت بۆ ئەوەی نەگات بە دۆخێكی ئەوتۆ چارەسەركردنی ئاڵۆزبێت و ئاریشەكە بە تەواوەتی نەبێت بە قەیران، الیەنی پەیوەندیدار ئەگەرحكومەت بوبێت یاخود پارتی سیاسی یان بۆ داناوە ڕۆژی سەد تر، دامەزارەوەیەكی هەر بكات بارودۆخەكە چارەسەری بەتەواوی ئەوەی و سەقامگیری دەستەبەر بكات. ئەوەی دەمەوێت لە كە ناهەموارەیە دۆخە ئەو پێبكەم ئاماژەی ئێستادا بەرۆكی هەرێمی كوردستانی گرتووە یان دەكرێت بڵێین باشوری كوردستان؛ چونكە شاری هەرێمی سەربە ئێستادا لە هەرچەندە كەركوك كوردستان نییە؛ بەاڵم پشكی شێری بەركەوتووە
لە ئالۆزییەكانی نیوان حزبەكاندا.بۆ هەرێم پارێزگاگەی سێ هەڵبژاردنەكانی ئێستاش تا و تێپەڕاند رۆژی سەد پەرلەمان حكومەتە حزبیەكە دانەمەزراوە، لەوەش خەراپتر نەك خەڵكە نوێنەری گوایە پەرلەمان ئەندامی خۆیشی دەزگاكەی تەنانەت نەبووە هەڵوێستی و سەرۆكایەتیەكە دەستەی و رێكنەخستووە لیژنەكانی تا ئێستاش دوای سەد رۆژ بونیان نییە. لە ئەندامەكانی جیاواز ئەو پەرلەمانەی بەشێك لەوانیتر تەواو خۆیان بە نوێنەری خەڵك دەزانن نەك حزب، ئێستا دەستەوەستان لە چاوەڕوانی بڕیاری حزبەكاندان بۆ ئەوەی لە دوای چوار مانگ بێدەنگی و وەرگرتنی موچەی پڕ بە جاتا نەك پڕ بەگیرفان قسەیەك بۆ بەرژەوەندی حزب بكەن، لە كاتێكدایە بەشێكی زۆری موچەخۆرانی ئەوە هەرێمی كوردستان هاوار و دادیانە لە دواكەوتنی پارە لە كراون خاڵی بانكەكان و موچەكانیان هەڵداوە سەری كۆمەاڵیەتی كێشەی چەندین و ئەو بە هۆی هاوكات پارەییدا، بێ ئەنجامی لە دۆخەوە كە بەرژەوەندی حزبی دروستی كردووە و دایە مەترسی لە هاواڵتیان ئاسایشی باری ڕۆژان��ە و ڕوی��داوە ن��ەخ��وازراو ڕوداوی چەندین بەخەڵك ڕاگەیاندنەكانەوە لە دڵتەزێن هەواڵی
دەگەیەنرێت.هەشتەمی كابینەی پێكهێنانی دواخستنی چ��اوەڕوان كە كوردستان هەرێمی حكومەتی دەكرێت كابێنەیەكی حزبی بێت و بێبەرهەڵستكار و بێ چاودێر كارەكانی بەڕێوە ببات تەنها هۆكار سەر لە نەك پۆستەكان لەسەر نەهاتنە پێك ماف و داخوازییەكانی خەڵك، ئەوەش دواخستنی پێكهێنانی حكومەتەكەی مالیكی دێنێتەوە یادمان كە لە دوای هەشت مانگ حكومەتێك بنیاد نرا كە تا ئێستاش واڵت سەقامگیری بە خۆیەوە نەبینیوە، زەبەالحتر گەندەڵەكان تەنها كە حكومەتێك بوون و نەهامەتییەكانی خەڵك زیاتر و كوشتن و خوێنڕشتن و پاشاگەردانی فراوانتر، ئەنجامی بۆ درێژخایەن یەكی دوای لە یەك كۆبونەوەی پێكهێنانی حكومەتێك تەنها بەرژەوەندی حزبی لە بەرچاو بگرێت و واڵتانی ناوچەكە و زلهیزی جیهانی ڕازی بكات و كڕۆكی مژارەكە و پایەی هاواڵتییانە كە سەركەوتنی گەرنتی بەهێزی فەرامۆش بكرێت، هەر ئەوەی لێچاوەڕوان دەكرێت كوردستان هەرێمی دەگوزەرێت، ئێراقدا لە كە مالیكی حكومەتەكەی ل��ە ئەزمونی دەب���وو دەسەاڵتی لە بەشێك چۆن هەروەك وەرگرتایە دەكرا ئێراقە، دەسەاڵتەكەی هاوبەشی هەرێم باشتر دركیان بە كەم و كورتییەكانی بكردایە، بۆ
ئەوەی بەهەمان ڕێچكەدا گوزەر نەكەن.ئەو حزبی حكومەتی دەرك��ەوت��ووە بەئەزمون حكومەتەی تەنها بەرژەوەندی حزب و دۆستەكانی نابێت، سەركەوتوو بگرێت بەرچاو لە ح��زب گەیشت كاتێك ئەوەیە سەركەوتوو حكومەتی تەواوی خاوەنی بە خۆی دەسەاڵت كورسی بە پێی دەنگیان ئەوانەی تەنها نەك بزانێت گەل چوار لە مالیكی حكومەتەكەی ئەزمونی داوە، ئەزمونێكی ئێراق خەڵكی بۆ ڕاب��ردوودا ساڵی تاڵە، لە كاتێكدا سەرجەم پێكهاتەكان و الیەنە سیاسیەكان بەشداربوون لە بنیادنانی حكومەت، بوایە دەبوو الیەنی كەم، ئاسایشی بەو پێوەرە خەڵك پارێزراو بێت؛ بەاڵم ئاماری قوربانییەكانی پێدەڵێن ئەوەمان ئێراق ڕاب��ردووی ساڵی چوار بەشداربوونی سەرجەم الیەنە سیاسیەكان واتای سەقامگیری و پێكەوە ژیان و ئارامی و باشبوونی گوزەرانی خەڵك نییە، تەنها گیان لە دەستدانی لە توندوتێژییەكاندا ئەنجامی لە ئێراق خەڵكی چوار ساڵی ڕابردوودا هەشت هەزار كەسە؟! ئەوە ئەنجامی حكومەتێكە بە هەشت مانگ پێكهێنرا لە ماوەی حكومڕانیكردنیدا هەرساڵێك دوو هەزار كەسی بێ تاوان بووە بە قوربانی، ئایا ئەوە پێی
دەوترێ حكومەتی خەڵك؟.ئێستای یاساییە و سیاسی بۆشاییە ئ��ەو
و ژی��ان سەر بۆ مەترسی كوردستان هەرێمی ئەوەش دروستكردووە، خەڵك بەرژەوەندیەكانی بەڵگەی نییە رووداوە نەخوازراوەكان تەنها وتن مافێكی كوردستان خەڵكی ڕاستییەن، ئ��ەو یاسایی خۆیەتی چیتر ئەو ڕەوشە قبوڵ نەكات و لە پێناوی مافە ڕەواكانی خۆیدا بێتە دەنگ، هاواڵتیان بۆ ئەوە دەنگیان بە الیەنە سیاسیەكان نەداوە كۆمەڵێ كادیری دیكەی حزب دەوڵەمەند بكەن بە موچەی پەرلەمانتاری، ئێستا لە هەموو كەس زیاتر ئەندامانی پەرلەمان لە ژێر پرسیار دان پێویستە بە ئاشكرا ئەوە بۆ خەڵك روون بكەنەوە تەنها یاخود دەنگدەرن خەڵكی نوێنەری ئایا خەڵكی نوێنەری ئەگەر حزبەكانیانن؟ نوێنەری كوردستانن پێویستە بە زووترین كات هەڵوێستی خۆیان ڕابگەیەنن و بگەڕێنەوە ناو خەڵك، ئەگەر هەر بەو شێوازەی ئێستاش بێدەنگی هەڵدەبژێرن بازرگانی دەنگەكانی بزانی گەل پێوێستە ئەوا بەرژەوەندی دەخرێتە خزمەتی و دەكرێت پێوە حزب و تاكە دیارەكانی ناو حزبەوە، ئەوەش گەل دەنگی لە خاوەنداری لەوەی دەكات بەرپرسیار خۆی بكات، هیوادارم ئەوانەی دەنگی خەڵكیان بەدەستهێناوە بە ئەركی سەرشانی خۆیان هەستن بەر لەوەی زیاتر باری سەرشانی خەڵك گرانتر
بكەن.gmail.com@kurdonasih91
دواخستنی پێكهێنانی كابینەی هەشتەمی
حكومەتی هەرێمی كوردستان كە چاوەڕوان دەكرێت
كابێنەیەكی حزبی بێت و بێبەرهەڵستكار و بێ چاودێر كارەكانی بەڕێوە ببات تەنها هۆكار پێك نەهاتنە لەسەر پۆستەكان نەك لە سەر ماف
و داخوازییەكانی خەڵك، ئەوەش دواخستنی پێكهێنانی
حكومەتەكەی مالیكی دێنێتەوە یادمان كە لە دوای
هەشت مانگ حكومەتێك بنیاد نرا كە تا ئێستاش واڵت
سەقامگیری بە خۆیەوە نەبینیوە
ئێراق و ئەزمونی كابینەی هەشت
ئێستا لە هەموو كەس زیاتر ئەندامانی پەرلەمان لە ژێر پرسیاردان
] ~ [[email protected]
27چاوپێكەوتن] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
دكتور فایق گوڵپی سیاسەتمەدار و كەسایەتی واڵتدا رۆژی چاوپێكەوتنەی لەم نەتەوەیی بەپارێزگابوونی بڕیاری س��ەر تیشكدەخاتە شارێكی دەڵ��ێ��ت:"ه��ەڵ��ەب��ج��ە و ه��ەڵ��ەب��ج��ە و كوردستان باشوری شۆرشەكانی برینداری سیاسیەكانی الیەنە نێوان ناوخۆی ش��ەڕی هەرێمە، كیمیابارانی هەڵەبجە بە جینۆساید ناساند، دنیا ب��ە ك���وردی دۆزی و ن��اس��رواە و كوردستانی ژمارەیەكی تەنها هەڵەبجە ئێراقی نییە، ژمارەیەكی نێودەوڵەتیە، نەتەوە یەكگرتوەكان، یەكیتی ئەوروپا، یابان، ئیتالیا و چەندان واڵتی تر بە دەستە خۆشكی شارە كارەساتبارەكانی خۆیانی دەزانن" و هەروەها هەڵەبجە پاریزگابونی بە دەڵ��ێ��ت:"پ��رۆژەی پرۆژەی خەڵكی هەڵەبجەیە و بە پاریزگابونی و هەڵەبجە گەورەبونی وات��ای بە هەڵەبجە
مانەوە و گەشەكردنی هەڵەبجە دێت".
ئا/ رۆژی واڵت
بە س��ەب��ارەت ب��ەرێ��زت��ان بۆچۆنی پرسیار/ پارێزگابوونی هەڵەبجە چیە؟
هەرێمی كۆنی هەرە قەزایەكی هەڵەبجە وەالم/ كوردستانە، )137( ساڵە قەزایە، كاتی خۆی پێنجوێن ناحیەی و دەربەندیخان و ش��ارەزور و سەید سادق سەر بە قەزای هەڵەبجە بوون. لە سەردەمی جەنگی جیهانی یەكەمەوە، كاتێك ئینگلیز چونەتە هەڵەبجە عادیلە خانمی قایمقامی ئەو كاتەی هەڵەبجەیان دیووە، هەڵەبجە گرنگی سیاسی پەیداكردوە. چەندان شاعیری گەورەی وەك وەسمان پاشا و ئەحمەد موختار جاف و گورانی شاعیر لەو شارەدا ژیاون و كاریگەریان لەسەر ئەدەب و شعری كوردی هەبووە. لە شۆرشی ئەیلولی )1961( و شۆرشی نوێ و شۆرشی گۆالندا، مەفرەزە لە دەڤەری هەورامانی قەزای سەرتاییەكانی شۆڕش هەڵەبجە دەستیان داوەتە خەباتی چەكداری. ساڵی ئێراق رژێمی ئاسمانی هێزی ،)1987( ،)1974(خەڵكی كۆمەڵكۆژی و كردوە بوردومان هەڵەبجەی مەدەنی ئەو شارە و دەڤەرەكەی ئەنجامداوە. ساڵی )1988( رژێمی ئێراق بە چەكی كیمیاوی هەڵەبجەی بوردومان كرد و )5000( هەزار كەسی شەهید كرد و دەیان هەزاری بریندار كرد و دانیشتوانی تری شارەكە هەڵەبجە كیمیابارانی بوون. ئێراق و ئێران ئاوارەی بە ك��وردی كێشەی بوو، كورد گەلی جینۆسایدی جیهان ناساند و زەمینەی بۆ روخاندنی رژێمی سەدام خۆشكرد. بەو شێوەیە دەبینین لە رووی مێژوییەوە و لە رووی كەلتوری و لە رووی سیاسیەوە، هەڵەبجە شایانی ئەوەیە ریزی لێبگیردرێت و بكرێتە پارێزگا.
تاچەندە هەڵەبجە بەپارێزگابوونی پرسیار/ ئاستی بەرەوپێشچوونی لەسەر كاریگەری جیاجیاكاندا ل��ەب��وارە خ��زم��ەت��گ��ۆزاری��ەك��ان
دادەنێت؟وەالم/ بە پاریزگابونی هەڵەبجە بە واتای ئەوە دێت بوجەی لە دەكرێت، دابین بۆ تایبەتی بوجەیەكی قەزا زیاترە، لە روی ئیداریەوە دەسەاڵتی ناوچەیەیی پاریزگاكە بەرپرسانی دەبێت، زیاتر دەڤ��ەرەدا لەو بكەن بەرێ خەڵك كاری باشتر جاران لە دەتوانن خۆیاندا ماڵی لە دەڤەرەكە و هەڵەبجە خەڵكی و كارەكانیان بۆ جێبەجێبكریت. بەپارێزگابون بەواتای شارەكە بۆ گەورەتر و زۆرت��ر پ��رۆژەی دێت، ئەوە هەڵەبجە پارێزگای بە سەر ناحیەكانی و ق��ەزا و ئیداری دەسەاڵتی زیاتر، بوجەی جێبەجێدەكرێت. زیاتر. پرۆژەی زۆرتر، بە واتای خزمەتگوزاری زیاتر
دێت بۆ هاواڵتیان لە پاریزگای نوێی هەڵەبجە.
بەڕاگەیاندنی و ئێستادا لە بۆچی پرسیار/ دەنگی هەڵەبجە، پارێزگای بەپارێزگابوونی پرسە ب��ە لەبەرامبەر ش��ەق��ام ن��اڕەزای��ەت��ی بۆچی س��ەره��ەڵ��دەدەن، خزمەتگۆزاریەكان پرسی نەبوونی خزمەتگۆزاریەكان لە ماوەی بەتایبەتی س��ەری��ه��ەڵ��داوە رۆژێ��ك��دا چ��ەن��د لەسەید سادق و كەالر و زاخۆ و رانیە و سۆران
و ...هتد؟وەالم/ بە ڕای من دو هۆكار هەیە بۆ ئەوەی خەڵكی شار و شارۆچكەكانی تری هەرێم لەم كاتەدا سەبارەت نیشاندەدات. ن��اڕەزای��ی خزمەتگوزاری پرسی بە هەڵەبجە شاری خەڵكی كە ئەوەیە یەكەم هۆكاری دەكەن، شارەكەیان پاریزگابونی بە داوای دەمێكە كاتێك حكومەتی هەرێم بە دەم داواكەیانەوە نەچوو،
د.فایەق؛
بەپاریزگابونی هەڵەبجە دەكەن پشتیوانی و گۆران، پێچەوانەی یەكێتی بە ئیسالمیەكان و پارتی
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[28 چاوپێكەوتن
ناڕەزاییان نیشاندا، حكومەتی هەرێمیان ناچار كرد، خەڵكی بكات. هەڵەبجە پاریزگابونی بە بۆ كار و خۆپیشاندان دەبینن كە هەرێم تری شارەكانی ناڕەزایی خەڵكی هەڵەبجە بەرهەمی هەبوو، خەڵكی شارەكانی تری هەرێم ورەیان بەرزبۆتەوە و ناڕەزایی بۆ مل هەرێم حكومەتی ئ��ەوەی بۆ نیشاندەدەن
داواكاریەكانیان شل بكات.ناڕەزایی ئاستی بەرزبونەوەی بۆ دووەم هۆكاری خەڵكی هەرێمی كوردستان بۆ ئەوە دەگەرێتەوە، لە ماوەی رابوردودا، كێشەی زۆر لە هەرێمی كوردستاندا دروستبون، كوشتنی چەندان كەس لە الیەن بكەری گەرمیانی. كاوە رۆژنامەنوس كوشتنی نادیارەوە، لە پ��ارە كەمی و كارەبا و بەنزین كەمبونەوەی بانقەكانی سنوری پاریزگای سلێمانی و بەردەوامبونی خەڵكی لە ئۆقرەیان دەسەاڵت، تری گەندەڵیەكانی سەرشەقام هاتنە بە خەڵك و بڕیوە كوردستان
ناڕەزایی نیشاندەدەن.
پرسیار/ ئایا بەپارێزگابوونی هەڵەبجە تاچەندە كاریگەری لەسەر هاوسەنگی هێز دەكات لە
هەرێمی كوردستاندا؟وەالم/ بە پاریزگابونی هەڵەبجە، هەرێمی كوردستان دەكاتە چوار پاریزگا. لەم كاتەدا پاریزگای هەولێر و پاریزگای دهۆك لە ژێر كۆنترۆلی پارتی دیموكراتدان، پاریزگای سلێمانی لە روی ئابوری، سەربازی، ئیداریەوە بەدەستی یەكیتی نیشتمانی كوردستانەوەیە، بەاڵم لە روی جەماوەریەوە، وەك هەلبژاردنی )21�9� 2013(
دەریخست، پاریزگای سلێمانی بە دەست بزوتنەوەی گۆرانەوەیە. بە بڕوای من تا ئایندەیەكی نزیك باری دەمێنێتەوە، ه��ەروا كوردستان ئەمڕۆی سیاسی لە خۆی پێگەی هەندێك بتوانێت پارتی لەوانەیە پاریزگای هەڵەبجەدا بەهێز بكات، بەاڵم هێندە نابێت
بتوانێت ملمالنێی یەكێتی و گۆرانی پێبكرێت.
لەم كوردیەكان الیەنە هەڵوێستی پرسیار/ لە جیاوازیەك ئایا دەبینی؟! چۆن پرسەدا هەڵوێستەكاندا بەدی دەكرێت، ئەگەر هەیە
بۆچی؟وەالم/ لە دوای راپەڕینەوە تا ماوەیەك لەمەوپێش، )بە كوردستان نیشتمانی یەكێتی هەڵوێستی هەڵەبجە، بە بەرامبەر گۆرانیشەوە( بزوتنەوەی هەڵوێستێكی نابەرپرسانە بوو، نەك هەر هەڵەبجەی بوونە یەكێتی، هەڵەكانی سیاسەتە پەراوێزخست. ناوخۆیی قوڵكردنەوەی شەڕی و درێژكردنەوە هۆی لە هەڵەبجەدا، لە باتی ئاوەدانكردنەوە، هێندەی تر شاری هەڵەبجە و گوندەكانی دەوروبەری وێران بوون.هەرچی بزوتنەوەی گۆرانە هەڵوێستێكی ناوچەگەری ئەو نیشاندەدات، هەڵەبجە بەرامبەر شارچیەتی و بەرپرسانەی گۆران كە لە حكومەت و لە پەرلەماندا پێیان پەیوەنددارن، هەڵەبجەوە پارێزگابونی بە پارێزگای نەوەك پارێزگا ببێتە نییە هەڵەبجە باش زۆرینەی ئ��ەوەی لەبەر ببێتەوە. بچوك سلێمانی سەركردایەتی الیەنە ئیسالمیەكانی هەرێمی كوردستان خەڵكی دەڤەری هەڵەبجە و هەورامانن، لەو ناوچەیەدا الیەنە بەهێزە ئیسالمیەكان ج��ەم��اوەری پێگەی پاریزگابونی بە لە پشتیوانی هەرێم، ئیسالمیەكانی بە كوردستان دیموكراتی پارتی دەكەن. هەڵەبجە پێچەوانەی یەكێتی و گۆرانەوە، وەك ئیسالمیەكان،
پشتیوانی لە بەپاریزگابونی هەڵەبجە دەكات. پرۆژەی بە پاریزگابونی هەڵەبجە پرۆژەی خەڵكی هەڵەبجەیە، بۆ كاری ماوەیەكە و قبولكراوە پارتیەوە الیەن لە بون، پرۆژەیە ئەو دژی گۆران و یەكیتی دەكریت،
ئیسالمیەكانیش پشتیوانی ئەو پرۆژەیە دەكەن.
هەڵەبجە ب��ەپ��ارێ��زگ��اب��وون��ی ئ��ای��ا پ��رس��ی��ار/ سارێژ هەڵەبجەیەكان زامەكانی دەتوانێت
بكات؟وەالم/ بە پاریزگابونی هەڵەبجە، ئازاری زامەكانی سەرتاپای و هەڵەبجە پاریزگای سنوری خەڵكی خەڵكی كوردستان سوك دەكات، لەبەر ئەوەی رژێمی گەلی هەموو هەڵەبجە، كوشتنی بە ویستی بەعس كورد جینۆساید بكات، بەاڵم بە پاریزگابونی هەڵەبجە بە واتای گەورەبونی هەڵەبجە و مانەوە و گەشەكردنی هەڵەبجە دێت، بە مانای پوچەڵكردنەوەی سیاسەتی جینۆسایدی گەلی كورد دێت، بۆیە دژایەتی كردنی هەندێك كەس و الیەنی سیاسی بە بیانوی ئایدیۆلۆجی ئێرانەوە، لە سنوری نزیكی هەڵەبجە ناوچەیی و و بچوككردنەوەی هەڵەبجەیە، دریژكردنەوەی سیاسەتی خیانەتی بە ئەمەش هەڵەبجە، بە بەرامبەر بەعسە
نەتەوەیی ئەژمار دەكرێت.
ئێراق بنەڕەتی دەس��ت��وری بەپێی پرسیار/ بڕیاری دەیتوانی خۆی كوردستان هەرێمی بۆچی ب��دات، شارێك ه��ەر بەپارێزگابوونی سەرۆكوەزیران لەالیەن ساتەدا و كات لەم و پەرلەمانی ئێراقەوە ئەم بڕیارە راگەیاندرا؟ مەرسۆمێكی تەنیا ئێراقیشی یاسای بەپێ
سەرۆككۆماری بەس بوو بۆ ئەم پرسە؟وەالم/ ساڵی )1999( پەرلەمانی هەرێمی كوردستان بریاری داوە كە چەند شارێكی هەرێمی كوردستان وەك هەڵەبجە بكرێنە پاریزگا، ئەو كات پەرلەمان بە دەستی یەك حزبەوە بووە كە پارتی دیموكراتی كوردستانە، تری الیەنەكانی الیەن لە بریارە ئەو دلنیاییەوە بە هەرێمەوە رەزامەندی لەسەر نەدراوە. راستە بەندێكی دەستوری ئێراق ئاماژەی بەوە داوە كە ئەو بڕیار و یاسایانەی لە رابوردودا لە الیەن پەرلەمان و حكومەتی هەرێمەوە دەرچون لە هەرێمی كوردستاندا قەبوڵكراون و كاریان پێدەكرێت، بەاڵم الیەنە سیاسیەكانی هەرێم خۆیان وەك یەك سەیری ئەو بڕیار و یاسایانە ناكەن. لە الیەكی ترەوە بە پاریزگابونی هەر شارێكی هەرێم پیویستی بە رەزامەندی حكومەتی فدراڵی ئێراق هەیە، بە تایبەتی لە رووی دانانی بودجەوە، بۆیە حكومەتی و حكومەت رەزامەندی داوای كوردستان هەرێمی
پەرلەمانی ئێراقی كردوە بۆ پاریزگابونی هەڵەبجە.
پرسیار/ هۆكار چیە كە خەڵكی سەید سادق و پێنجوێن بەتایبەتی نایانەوێت سەربەپارێزگای
هەڵەبجە بن؟ترسی س��ادق سەید و پێنجوێن خەڵكی وەالم/ الیەن لە هەڵەبجە پاریزگای كە هەیە ئ��ەوەی��ان دەسەاڵتەوە فەرامۆش بكرێت و شارەكانی ئەوانیش هێندەی تر پەراوێز بخرێن و ئاستی خزمەتگوزاریان كەم ببێتەوە، واتە لە رووی ئاوەدانی و خزمەتگوزاریەوە الیەنە لە هەندێك برۆن. بەرەو خراپتر لە خرابەوە سیاسیەكان كە لە گەڵ پاریزگابونی هەڵەبجەدا نین، دەچنە بنكلیشەی خەڵكی ئەو دوو شارە و دەیانەوێت
سوود لە دڵەراوكێی خەڵكی ئەو دوو شارە وەربگرن و هانیان بدەن داوا بكەن لەسەر پاریزگای سلێمانی بمێننەوە، بۆ ئەوەی بڕیاری بە پارێزگابونی هەڵەبجە
پوچەڵبكەنەوە.
پرسیار/ پێویستە كابینەی داهاتووی حكومەتی هەرێمی كوردستان چۆن مامەڵەیەك لە گەڵ
بەپارێزگابوونی هەڵەبجەدا بكات؟شۆرشەكانی برینداری شارێكی هەڵەبجە وەالم/ الیەنە نێوان ناوخۆی شەڕی و كوردستان باشوری بە هەڵەبجە كیمیابارانی هەرێمە، سیسیەكانی جینۆساید ناسرواە و دۆزی كوردی بە دنیا ناساند، ئێراقی و كوردستانی ژمارەیەكی تەنها هەڵەبجە نییە، ژمارەیەكی نێودەوڵەتیە، نەتەوە یەكگرتوەكان، یەكیتی ئەوروپا، یابان، ئیتالیا و چەندان واڵتی تر بە دەستە خۆشكی شارە كارەساتبارەكانی خۆیانی نەتەوەیی، و ئەخالقی ئەركی وەك بۆیە دەزان��ن، دەبێت كابینەی ئایندەی حكومەتی هەرێم بریاری بە
پاریزگابونی هەڵەبجە بخاتە بواری جێبەجێكردنەوە.
بزوتنەوەی گۆرانە هەڵوێستێكی ناوچەگەری
و شارچیەتی بەرامبەر هەڵەبجە نیشاندەدات، ئەو بەرپرسانەی گۆران كە لە حكومەت و لە پەرلەماندا
بە پارێزگابونی هەڵەبجەوە پەیوەنددارن، پێیان باش
نییە هەڵەبجە ببێتە پارێزگا نەوەك پارێزگای سلێمانی
بچوك ببێتەوە..........
بەپارێزگابون بەواتای ئەوە دێت، پرۆژەی زۆرتر و
گەورەتر بۆ شارەكە و قەزا و ناحیەكانی سەر بە پارێزگای هەڵەبجە جێبەجێدەكرێت. بوجەی زیاتر، دەسەاڵتی
ئیداری زیاتر. پرۆژەی زۆرتر، بە واتای
خزمەتگوزاری زیاتر دێت بۆ هاواڵتیان لە پاریزگای نوێی
هەڵەبجە
] ~ [[email protected]
29وتار] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
رابەر رەشید
دەستپێك:خێڵەكی بەرژەوەندخوازی حزبایەتی و ناكۆكی ناوچە راستەقینەی واقیعی نەخوێندنەوەی و داگ��ی��رك��راوەك��ان��ی ب��اش��ووری ك��وردس��ت��ان و جارێكیتر كوردستانییەكان، حزبە پەرشوباڵوی ك��ەرك��وك��ی��ان خ��س��ت��ەوە ب����ەردەم ه��ەڕەش��ە و مەترسییەكی مێژوویی ئەوتۆ كە سەرجەم چین و توێژەكانی كۆمەڵگای كەركوكی و كوردەوارییان كردەوە، سەرسووڕهێنەر بێهیواییەكی تووشی بەجۆرێك كە ئاسۆی ئایندەی كەركوك و ناوچە كوردستانیان باشووری دیكەی داگیركراوەكانی بە كۆچبەری و ك��ۆچ نەهامەتی و دووچ���اری كۆمەڵكردەوە و بەرەو ناوچەكانی ژێر دەسەاڵتی باشووری تاكو لەبەرئەوەی كوردستان. هەرێمی ئێراقەدا واڵتی ئەم چوارچێوەی لە كوردستان یەكوتاری یەكدەنگی و یەكڕیزی و بمێنێتەوە، حزبە كوردستانییەكان، پێویستییەكی هەنووكەیی دەبێت چارەنووسساز مێژوویی و هەمیشەیی و و هەر لێكترازان و پەرشوباڵوی و زۆر وتارییەك زیانی گەورە و ترسناك بە رەوشەكە دەگەیەنێت. هەرزەكارییە و نالۆژیكی هێنانەوە پاساو ئەو هەردوو بەتایبەتی حزبەكانیش، سیاسییانانەی لە حزبی دەسەاڵتدار )یەكێتی و پارتی(، جگە و خۆڵكردنە بارودۆخەكە تەمومژاویكردنی زیاتر چاوی جەماوەر و دروستكردنی رایەكی گشتیی نا لۆژیكی بەوالوە هیچیتر نییە، زێدەباری ئەوەش درێژەپێدانی شەڕی دەیان ساڵەی نێوان هەردوو )هەردووال( نێوان سیاسییەكەی حزبییە رەوتە یەنەكەیە لە بزاڤی رزگاریخوازی كورد لە باشووری
كوردستان.
حزبە كوردستانییەكان پەند وەرناگرن
بە درێژایی مێژوو، بزووتنەوەی رزگاریخوازی كورد لە سەرجەم بەشە داگیركراوەكانیدا، هەمیشە بۆتە قوربانی دەستی نەزانی و پیالنی داگیركەران و خۆشباوەڕی و چەندین دەردی كوشندەی تر كە
و دووبەرەكی پەتای كاریگەرتر، هەموویان لە یەكتر قەبوڵ نەكردنی هێزە سیاسییەكانی بووە. تا ئێستا پێش ساڵی س��ەدان بۆ ئەگەر ئەمە رادەیەك � بەهۆی كەمئەزموونی و نەخوێندنەوەی � شۆڕشەكان واقیعی زانستییانەی و لۆژیكیانە لە ئێستا سەردەمی بۆ ئەوا بووبێت، ئاسایی كاتێكدا كە پێشكەوتنە زانستی و تەكنەلۆژییەكان كراوەتە بەجیهانیبووندا، جیهان لە چوارچێوەی و پێشهات خوێندنەوەی و بچووك گوندێكی رووداوەكان هێندە ئەستەم و مەحاڵ نییە و نابێت كوردستانییەكانی حزبە زۆربەی بۆ تایبەتی بە و ك��ارا زۆر ئەندامی كە كوردستان باشووری و ئاسانی بە زۆر بەجۆرێك تێدایە، لێهاتوویان بەوپەڕی خێراییەوە درك بە دەرئەنجامی رەوتی رووداوەكان بكەن و بەزووترین كاتیش رێگاچارەی گونجاو بۆ ئارێشە و كێشە ئاڵۆزەكان بدۆزنەوە، بەاڵم ئەی كەواتە بۆ ناكرێت و بۆچی رۆژ لەدوای رۆژ رەوتی بزووتنەوەكە لە باشووری كوردستاندا، وێڕای لەباربوونی هەلومەرجە بابەتییەكە كە چی دەدرێت دۆزەك��ە و دۆخ بەالڕێدابردنی هەوڵی ئامانجە بە گەیشتن لە پەلەكردن جیاتی لە و پیالن بەپێی و ئەنقەست بە نەتەوایەتییەكان، هەوڵی دەرەكی و ناوخۆ جۆراوجۆری پالنی و
دواخستنی دەدرێت؟.ئەگەر زیاتر وردبینەوە و بارودۆخەكە لە كەركوك چڕ دیكەدا دابەشكراوەكانی و داگیر ناوچە و دەرئەنجامە ئەو دەگەینە راستەوخۆ بكەینەوە، و دۆخەكە لەباری وێڕای كە حاشاهەڵنەگرەی ئامادەبوونی هەلومەرجەكە كە چی خودی حزبە كوردستانییەكان، بەتایبەتی لە دوای نەمانی بەعس لە )2003(وە، زۆر بە تایبەتیش ملمالنێی نێوان نیشتیمانی )یەكێتیی بااڵدەست حزبی هەردوو كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان( هەر دیكەی داگیركراوەكانی ناوچە و زوو )كەركوك دەرەوەی هەرێمی كوردستانیان( خستە مەزادێكی بەناو مادەیەكی چەند چوارچێوەی و ئاشكرا بەرهەم بێ و ن��ەزۆك دەستووریی و یاسایی بە بڕوایان خۆیان خودی هەتا كە بەها بێ و )58( مادەی لە هەر نەبووە. جێبەجێكردنیان قۆناغی لە دەوڵ��ەت بەڕێوەبردنی یاسای لە )2004( مارسی )8ی لە كە گواستنەوەدا بڕیاری ئێراقدا لە ئەنجومەنی حكوم لەالیەن دا هەمان ساڵدا لە )28(ی حوزەیرانی لەسەردراو كاتی � حكومەتی واری جێبەجێكردنەوە كەوتە دوای رووخانی رژێمی بەعس �. كە لە )3( بٍڕگەی بریتی مادەكە پوختەی و پێكهاتبوو سەرەكی بوو لەوەی كە ئەو زوڵم و ستەم و داگیركاری و راگواستن و كاولكردنی گوندەكان و گۆڕینی باری دیمۆگرافی لە سااڵنی سەردەمی رژێمی بەعسدا بەسەر كورد و توركمان و كلد و ئاشووردا هاتبوو،
بەتایبەتی لە شاری كەركوك قەرەبوو بكرێتەوە هەروەها بگەڕێتەوە. ماف خ��اوەن بۆ ماف و راگواستراوەكان بگەڕێنرێنەوە شوێنەكانی خۆیان و دواتریش قەرەبووی زیانەكانیان بكرێتەوە، بەاڵم تەنها قسەی سەر كاغەز بوو و هیچ ئەنجامێكی یاساییە مادە ئەم بەپێی ئەوەی لەبەر نەبوو، خرانە دیكە داگیركراوەكانی ناوچە و كەركوك )المتنازع لەسەرەكان كێشە زەوی چوارچێوەی سیاسەتمەدارانی دەستی بە بەمەش علیها(، هەردوو بەتایبەتیش كوردستانییەكان، حزبە لە كورد نەیارەكانی و ناحەز بااڵدەست، حزبی و كێشەیەكی كرانە خاوەن ماف كوردان خاكی چوارچێوەی لە نەتەوایەتی پرسی بۆ ترسناك لە دواتریش دروستكرایەوە. ك��ورد بۆ ئێراق )10(ی )15(ی لە دەنگدان ك��رداری ئەنجامی )2005( لەسەر دەستووری هەمیشەیی ئێراق كە لە )78%(ی گەالنی ئێراق بە بەڵێ دەنگیان بۆ گۆڕدرا مادەی )58( تیایدا و ئەم دەستوورەدا بۆ مادەی )140( و كاتێكی دیاریكراویشی بۆ دانرا كە كۆتاییەكەی )31(ی )12(ی )2007( بوو كە چی ئێستا ئێمە واین لە ساڵی )2014( و تەنانەت مادەی هەنگاوەكەی سێ لە هەنگاویش یەك ناوبراو كە قەرەبووكردنەوەی ئاوارەكان و گەڕانەوە ئەنجامدانی و بارودۆخەكە ئاساییكردنەوەی و كرداری راپرسییە بەتەواوی جێبەجێ نەكراوە و
كۆتاییشی نەهاتووە و كۆتاییشی نایەت!!كوردستان هەرێمی بەدەستانی بڕیار واتە كە تا و ئاشكراوە مەزادێكی خستە كەركوكیان ئێستاش دەاڵڵەكانی كۆتاییان بە دوا نرخ و كاتەكەی نەهێناوە و )شاف الخیر(یان لێنەكردووە!!. ئەمە جگە لە گواستنەوەی ئەو سیاسەتە سەقەت و پڕ لە شەرمەزارییەی هەرێمی كوردستانی )50 بە 50( و پەیڕەو و پیادەكردنی لەسەر كەركوك كتومت وەكو خۆی و بگرە زیاتریش و هەستیارانەتریش بەجۆرێك كە لە ئەنجامی ئەو گەمەی پەنجا بە وەكو هەستیاری پێگەیەكی چەند پەنجایەدا، كەركوك(یش پ���ەروەردەی )بەڕێوەبەرایەتی لەدەست كورد بچێت!!. بەمەش شانۆگەرییەكی ناشیرینی دەسەاڵتی كوردی لە كەركوكدا نمایش كەوتنە شانۆگەرییەكە بینەرانی زوو هەر كراو شانۆگەرییەكە!!. كاراكتەرەكانی لە هۆیهاكردن بەناوی دیكە نەزانانەی گەمەیەكی دواتریش نەتەوەكانی دەمی خرایە )32 بە 32( گەمەی دیكەی كەركوك و بێ ئەوەی ئەوان ئاگایان لەوە خۆخۆشەویست بۆ كورد بڕیاربەدەستانی بێت، تاكە داو گەمەكەیان بڕیاری ئ��ەوان الی كردن زەرەمەند و دۆڕاویش لەو گەمەیەدا خودی كورد
بوو، نەك نەتەوە و هێز و الیەنێكیتر!!.رۆژ هاتوڕۆی و هەڵبژاردن لەدوای هەڵبژاردن لەسەر ئاستی ئێراق ئەنجام دراو كوردیش لە كەركوك
كەركوك كرایەوە قوربانی بەرژەوەندیی حزبایەتی
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[30 وتار
بەرژەوەندخوازی و سیاسەتنەزانی سایەی لە بەردەوامدایە. پاشەكشەیەكی لە حزبەكانییەوە لە )2010/3/7(دا هەڵبژاردنی لە كاتێكیش لە كوردستانییەكان حزبە یەكڕیزیی جیاتی كەركوك كە چی چەند حزبێك بە لیستی جیاواز ئەنجامی لە و هەڵبژاردنەوە كرداری ناو چوونە بەدەستنەهێنانی دەنگی یاسایی بۆ كورسییەكی دەنگی هەزار )150( لە زیاتر ئێراق پەرلەمانی كوردانی كەركوك بە هەدەرچوو و كرایە قوربانی بەرژەوەندیی حزبایەتی و یەكتر قەبوڵنەكردن و
كوێخایەتی شار و خۆ بە گەورە زانین!!. ئێستاش كە بڕیارە لە )30(ی نیسانی )2014( هەڵبژاردن بكرێت و كوردانی كەركوك گەشبینانە باوەڕیان و كوردستانییەكان حزبە دەیانڕوانییە وابوو كە پەند لە شكستەكەی رابردوو وەردەگرن لیستی یەك بە بێت هەرچۆنێك ئەمجارەیان و دەك��ەن، هەڵبژاردندا لە بەشداری یەكگرتوو و سەرەتادا لە كوردستانییەكان حزبە هەربۆیە پێكهێنانی بڕیاری كۆبوونەوەیەك چەند دوای راگەیاند كوردستانییە(یان كەركوك )لیستی دیكەی ناوچەكانی و كەركوك كوردانی الی و ئاشكرا گەشبینییەكی كوردستان، باشووری باڵی بەسەر جەماوەری ستەمدیدەی گەلەكەماندا ئەو رۆژ دوو دوای لە جارێكیتر بەاڵم كێشا، كرایەوە و پەرشوباڵوكرایەوە یەكگرتووە لیستە قوربانی هەندێ بەرژەوەندی و پاساوی ناڕەوا و نابەجێ كە هیچ سیاسەتوانێكی دڵسۆز بە راستی بەرپرسیاریشن ئەوانەی خودی هەتا نازانێت، لێی، دوای هەوڵ و تەقەالیەكی زۆری دڵسۆزان و خەمخۆرانی كەركوك بۆ یەكخستنەوەی ریزەكان نەبوو یەكوتاری كوردستانی كە چی سوودی و و جیاواز لیستی )5( بە ك��ورد بڕیارە وا و هاوپەیمانێتییەك بەشداری لە هەڵبژاردندا بكەن كە زۆرێك لە چاودێرانی سیاسی و رۆشنبیرانی بە چونكە ك��ردووە؛ شۆك تووشی شارەكەیان دادەنێن و و هەڵوێستێكی خیانەتكارانەی بڕیار و كەركوكییەكان الی كە جۆشوخرۆشەی ئەو خەڵكانیتریش هەبوو بۆ دەنگدان لە ئێستادا بە ئاشكرا خاوبۆتەوە و خامۆش بووە، بەمەش حزبە رابردوو لە پەندیان جارێكیتر كوردستانییەكان و وەرنەگرت پێشووتر شكستەكانی و دۆڕان و بەرژەوەندیی بااڵی گەلەكەمانیان كردەوە قوربانی
بەرژەوەندیی تایبەتیی خۆیان!!لە كورد پەرشوباڵوبوونی لەبەرامبەر چی كە كەركوك عەرەب بە دوو هاوپەیمانی و توركمانیش بە یەك لیست بڕیار وایە بەشداری لە هەڵبژاردندا بكەن، بەمەش بە دڵنیاییەوە كورد لە كەركوك گورزێكی گورچكبڕی بەردەكەوێت و ئەمجارەیان پێشووتر هەڵبژاردنەكانی لە دەنگەكانی رێژەی كەمتر دەبێتەوە و سەنگی خۆی لەسەر ئاستی
ئێراقدا كەمتر دەبێتەوە!!.
شەڕی حزبەكان رۆژی دەنگدان و قردێلەی سووری سندووقەكانی دەنگدان!!
ك��ۆك��ردن��ەوەی و سەرنجەكان و خوێندنەوە راوبۆچوونەكان لە ئێستاوە تابلۆیەكی نەرێنی و ئاڵۆزمان پیشاندەدەن و بەم شەڕە راگەیاندنەی ئێستا و درێژەپێدانی و بەرژەوەندخوازی حزبیانە و گوێنەگرتن لە دەنگە دڵسۆزەكان و گوێنەدان بە بەرژەوەندییە بااڵكانی گەلەكەمان و قووڵكردنەوەی و رەوش��ت لە دوور و نالۆژیكی رەقوكینە ئەو نەریتە ئەرێنییە كۆمەاڵیەتییانە بێت، ئەوا رۆژی كەركوك كوردنشینەكانی گەڕەكە لە هەڵبژاردن ئەنجامی لە دەوروب��ەری��دا ناحیەكانی و قەزا و دۆست و ئەندام دەنگدانی هەڵپەی و ملمالنێ مشتومڕی و دەمەقاڵێ حزبەكان، الیەنگرانی و ئاژاوە نانەوەی جۆراوجۆر و بەیەكدا هەڵپژان و بنكەی ژمارەیەك لە كە ئ��ەوەی هۆی دەبێتە دەنگداندا پشێوی رووبدات و كرداری دەنگدان بۆ ماوەیەك رابگیرێت و دووبارەبوونەوەیشی بێگومان دەبێتە هۆی راگرتنی كردارەكە و نیشانەی پرسیار و سەرسووڕمان خستنەسەر كۆی كردارەكە لەو تێدا دەكرێت و دواتریش ئاژاوەیان بنكانەی كە لێدانی قردێلەی سوور لە بەشێك لەو سندووقانەی كە دەبنە جێگای گومانی چاودێرانی حزبەكان و بەرپرسانی و مەدەنی كۆمەڵگای رێكخراوەكانی بنكانەدا؛ لەو هەڵبژاردنەكان بااڵی كۆمسیۆنی ئاشكرا بە خەڵكانێك ئێستاوە لە هەر چونكە و دەك��ەن پەشێوییە ه��ەراو ئ��ەو بانگەشەی وا رووداوی پێشووتریشدا هەڵبژاردنەكانی لە لە س��وور قردێلەی لێدانی بە بۆیە رووی���داوە، بە ئەوا هاوواڵتییان، دەنگدانی سندوقێكی هەر دەچێت. بەهەدەر هاوواڵتییان دەنگی س��ەدان لە بەرامبەریشدا عەرەب لە سەرجەم ناوچەكانی تێدادەدەن دەنگی كە بنكانەی لەو و خۆیان یەكوتاری و یەكڕیزی و یەكدەنگی بەهۆی سیاسییانەیانەوە، بەشێوەیەكی رێكوپێك كرداری دەنگدانەكە بەڕێوە دەبەن و سندووقەكانی ئەوان � وێڕای ساختەكارییەكانیان � بە بێگەرد و بێ كێشە ئەژمار دەكرێن و ئەوانەی كوردیش بە قردێلەی پێشبینی و دەكرێن بەغدا رەوان��ەی س��وورەوە ئەوە دەكرێت دەنگێكی زۆری كورد لە كەركوك و دەوروبەریدا بەهەدەربچێت و بسووتێت؛ چونكە وەكو كەركوك لە ك��ورد ئەمجارەی دەنگدانی جارانی پێشووتر نابێت، لەبەرئەوەی دەنگدەرانی یەكێتی لە كەركوك بە ئاشكرا دەیانەوێت تۆڵەی )موسڵ(ی خۆیان لە پارتی بكەنەوە، چونكە بە ئاشكرا دەنگ نەهێنانی پاڵێوراوەكانیان لە موسڵ و مەخمور و ناوچەكانی دیكە دەخەنە ئەستۆی دەنگدەرانی پارتی، بەمەش كەركوك دەبێتە خاڵی
یەكالكردنەوەی هێز لە نێوان هەردووالیاندا.
بۆچی كەركوك دەكرێتە قوربانی؟!
بە سەرنجدان و گەڕانەوەیەكی خێرا بۆ ملمالنێی سااڵنی لە دەس��ەاڵت��دار حزبی ه��ەردوو نێوان رابردوو و بەتایبەتیش لە ساڵی )1991( بەدواوە،
ناوچەی چەندین لە رۆژ ل��ەدوای رۆژ دەبینین باشووری كوردستاندا و بەهۆی شەڕی ناوخۆ و و كوردستان دیموكراتی پارتی بااڵدەستبوونی نیشتیمانی یەكێتی كە ناوخۆییەی تەنگژە ئەو باشووری دیكەی ناوچەكانی لە كوردستان كاریگەرترینشیان هات و تووشی كوردستان جیابوونەوەی بزووتنەوەی گۆڕان بوو لە یەكێتی و ئینجا دەنگدانی جەماوەرەكەیشی بە بزووتنەوەی )2013/9/21( هەڵبژاردنەكانی ل��ە گ���ۆڕان لە كورسییەكانی و دەنگ رێ��ژەی دابەزینی و پەرلەمانی كوردستان، بۆیە زۆر بە ئاشكرا دەیەوێ لە ئێراقدا پەرلەمانی ئەمجارەی هەڵبژاردنی لە نیسانی )2014( كەركوك بكاتە سەنگی مەحەك بەڵكو پارتی؛ لە تەنها نەك خۆی، تۆڵەی و هەوڵی و بكاتەوە دیكە حزبەكانی لە سەرجەم بەدەستهێنانی زۆرترین دەنگ بدات، بەاڵم لەمەشدا گرفتێك لە ئارادایە ئەویش ئەوەیە بەشێكی زۆری و جەماوەر بە یەكێتی كە كەركوك جەماوەری دەنگدەری خۆی دایاندەنێت هێشتا لە ئۆردوگا و شارۆچكەكانی هەولێردا دەژین، پێشبینی ئەوەش سنووری لە خەڵكەش ئەو هاتنی كە دەكرێت هەولێرەوە كێشەی تێبكەوێت و رێگە نەدرێت وا بە ئاسانی لە رۆژی هەڵبژاردندا بگەنە كەركوك و ئەو بنكانەی كە بۆیان هەیە دەنگی تێدا بدەن، كێشەیەكی دیكەش ساردبوونەوەی دەنگدەرێكی ریزەكانی پەرشوباڵوبوونەی ئەم داخی لە زۆرە هەڕەشەی ئێستاوە لە هەر بەشێكیان و كورد كە دەك��ەن هەڵبژاردندا لە نەكردن بەشداری هیوادارین كۆی ئەم كێشە و گرفتانە روونەدەن و كەركوكییەكان بتوانن دەنگی خۆیان بەوپەڕی ئازادی و دیموكراتییەوە بدەن بەو هێز و الیەنانەی
كە خۆیان دەیانەوێت.
سەروەری بۆ ئەو لیستەی لە كەركوكدا پاشەكشە لە هەڵبژاردن دەكات
بەهۆی ئەو پەرشوباڵوییەی حزبە كوردستانییەكان لێرەو لە كەركوكدا، یەكوتاری كورد نەبوونی و لەوێ بە ئاشكرا و راشكاوانە ناڕەزایی و نیگەرانی ئەمەش هەڵبەتە بەدیدەكرێت، ج��ەم��اوەری كاریگەرییەكی نەرێنی بۆسەر كۆی كرداری دەنگدان و هەڵبژاردنەكەی )30(ی نیسانی )2014( دەبێت؛ بمێننەوە، ئێستا شێوەیەی بەو ئەگەر چونكە بۆ پێویست دەنگی لیستەكان لە زۆرێ��ك ئەوا ئێراق پەرلەمانی لە پێگەیەك بەدەستهێنانی كەمانەی دەنگە ئەو بەمەش ناهێنن، بەدەست كە بەو لیستانە دراوە بە هەدەر دەچێت و كورد دەنگەكانیش، سووتانی بە وتەنی:"دەسووتێن"، دەبێتەوە، كەم كورد سەنگی و رێژە و دەنگ و بوێری كە لیستەی ئەو بۆ سەروەرییە بۆیە لیستەكەی كە دەك��ات ئ��ەوە دەستپێشخەریی هەڵبوەشێنێتەوە و ئەندام و دۆست و الیەنگرانی خۆی ئازاد بكات لەوەی دەنگ بە كام لیست و الیەن دەدەن، یان دەتوانێت ئاراستەیان بكات كە
] ~ [[email protected]
31وتار] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
دەنگ بە كام لیست بدەن. بەمەش هەرچەندە ژمارەی لیستە كوردستانییەكان لە كەركوكدا كەمتر ببێتەوە و دەنگی لیستەكانیتر زیاتر ببێت، هەلی بەدەستهێنانی
پێگەیەك لە پەرلەمانی ئێراق زیاتر دەبێت.جا تۆ بڵێی حزبگەلێكمان هەبن، بەرژەوەندی بااڵی و لەبەرچاوبگرن مێژوو زەبری و نیشتیمان و گەل مێژووش بۆ و بكەن لەمجۆرە دەستپێشخەرییەكی الپەڕەیەكی گەش بۆ خۆیان و حزبەكەیان تۆمار بكەن و بەشداریی ئەم خیانەتە گەورەیە نەكەن كە تەنها بۆ پێكهێنانی لیست و دڵنیابوون لەوەی كە دەنگی بڕیارە لەسەر سووربن ناهێنن بەدەست پێویست
نالۆژیكی و نا واقیعییەكانیان؟!!
دەرئەنجام:
پەرلەمانی هەڵبژاردنی ك��رداری ئایندەی تابلۆی كەركوك، لە )2014( نیسانی )30(ی لە ئێراق تابلۆیەكی تەمومژاوی و پڕاوپڕ لە مەترسی و گرەوی دۆڕان و خیانەتی نەتەوەیی و شكستی مێژووییە و شەڕی ساڵەی دەیان رقوكینەی یەكالییكردنەوەی شاخ و شاری بەر لە ئێستایە كە دەیانەوێ لەسەر زەویی كەركوك پیادەی بكەن و خۆیان تاقیبكەنەوە لە چۆن و نەگرنەبەر هەنگاوە ئەم دەیانتوانی كە شارو شوێنەكانی دیكە و لەسەر زۆرێك لە پرسەكانیتر بۆ یەكترییان داهێناوە و بەرژەوەندیی حزبی خۆیان لە دەبوایە گ��ەورەوە، هەڕەشەی ب��ەردەم خستۆتە كەركوكیش دڵسۆزی و بەرژەوەندی نەتەوایەتی خۆیان بنواندبوایە، نەك بێن و كەركوك بكەنە گۆڕەپان و تاكە دڵنیاییەوە بە كە نەخوازراو شەڕێكی بەرەی زیان لێكەوتوو خودی كورد و دۆزە رەواكەی دەبێت
دادەوە" رژاوی "دۆی دیار بە گریان ئەوكاتەش و راب���ردوودا، سااڵنی لە چۆن و ن��ادات ك��ورد دادی و دران لەدەست مێژوویی هەلی و دەرف��ەت دەیان كرانە قوربانی بەرژەوەندیی ناوچەگەرێتی و خێڵەكی جاشایەتی، و یەكتری نەخوێندنەوەی و نەزانین و خەرمانی سەر دەچێتە شكستەشیان و دۆڕان ئەم و دراون ئەنجام پێشتر خیانەتانەی و ئەو شكست الپەڕەكانی مێژووی بزووتنەوەی نەتەوایەتی كوردیان لە شەرم داهاتوو نەوەكانی و كردووە رەش رەش خۆیان مرۆڤبوونی و كوردبوون و خوێندنەوە و قسانە ئەم راستی ئایندەش رۆژانی دەكەن. هەڵپە و هەڕوگیڤی كوڕانی بەرژەوەندخوازی حزب بۆ و سپی رەش ئەوكاتەش و دەكەنەوە روون
هەموو الیەك دەردەكەوێت.
دەنگدانی ئەمجارەی كورد لە كەركوك وەكو جارانی پێشووتر نابێت، لەبەرئەوەی دەنگدەرانی یەكێتی لە كەركوك بە ئاشكرا دەیانەوێت تۆڵەی )موسڵ(ی خۆیان لە پارتی بكەنەوە، چونكە بە
ئاشكرا دەنگ نەهێنانی پاڵێوراوەكانیان لە موسڵ و مەخمور و ناوچەكانی دیكە دەخەنە ئەستۆی دەنگدەرانی پارتی، بەمەش كەركوك دەبێتە خاڵی یەكالكردنەوەی هێز لە نێوان هەردووالیاندا
.………
لە دوای نەمانی بەعس لە )2003(وە، زۆر بە تایبەتیش ملمالنێی نێوان هەردوو حزبی بااڵدەست )یەكێتیی نیشتیمانی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان( هەر زوو )كەركوك و ناوچە
داگیركراوەكانی دیكەی دەرەوەی هەرێمی كوردستانیان( خستە مەزادێكی ئاشكرا و چوارچێوەی چەند مادەیەكی بەناو یاسایی و دەستووریی نەزۆك و بێ بەرهەم و بێ بەها كە هەتا خودی خۆیان
بڕوایان بە جێبەجێكردنیان نەبووە
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[32وتار
رۆژئاوای كوردستان پرسیاریەتی كوردی و شۆڕشی قەیرانی بەربنەماڵەی بارزانی چییان لە گەلی كورد دەوێت؟!
ـ بەشی یەكەم ـ و/ شەڕڤان مەندەلی ن/ جاهید بەرواری
نییە، ئەمڕۆ هی وت��ارە ئەم نووسینی بیرۆكەی لەم دەشێ هەرچەندە نییە، دوێنێش تەنانەت هی پێش هەمانكاتدا لە بەاڵم باڵوبكرێتەوە، ڕۆژەدا ساڵێك یاخود چەند ساڵێك پێش لە ئێستا شیاوی باڵوكردنەوە بوو. ڕەنگە هەڵە نەبم گەر بڵێم تەنانەت شیاوی باڵوكردنەوە بوو پێش پەنجا ساڵ لە ئێستا، دەستێوەڕدانی لە ڕوودەدات ئەمڕۆ ئەوەی چونكە كاروبارەكانی لە كوردستان دیموكراتی پارتی ئەو هەمان كوردستاندا، ڕۆژئ��اوای لە كورد گەلی دەستێوەڕدانەی لە هەشتاكانی سەدەی ڕابوردوو لە باكووری و ڕۆژهەاڵت لە كورد گەلی كاروبارەكانی
كوردستاندایە.لەوانەیە لێم بپرسن و پێم بڵێن چۆن دەكرێ بابەتێك یاخود وتارێك شیاوی باڵوكردنەوە بێت بۆ ماوەی نیو سەدە؟!! ئاخۆ چۆن دەبێت بابەتێك یان وتارێك بۆ پەنجا ساڵ بۆ باڵوكردنەوە هەر دەگونجێت؟!! منیش )پارتی( بیروباوەڕیی چونكە دەبێت، بەڵێ دەڵێم لەسەر ئەمڕۆمان ڕۆژی تا دامەزراندنیەوە كاتی لە ئەو بنەمایە دامەزراوە ئەوەش هەموو لۆژیكێ ئەوەیە كە دەڵێن:"دەستەكەوتەكانی گەلی كورد یان دەبێت دەستكەوتێك هیچ یان بێنەدی ئێمە دەستی بە نایەتە دی، دروشمە بەناوبانگەكەیان"ئەو شۆڕشەی كە ناتوانین لە كوردستان ئەنجامی بدەین، دەتوانین تێكی بدەین"، واتە چارەنووسی گەلێكی چل میلیۆنی و چ��ارەن��ووس ئەوەیە گرنگ بەڵكو نییە؛ گرنگ بەرژەوەندی تەسكی بنەماڵەی دەسەاڵتدار "بنەماڵەی
بارزانی"یە.دەستپێك لەم وتارەدا باس لە هەڵوێستی )پارتی( لە شۆڕشی گەلی كورد لە ڕۆژئاوای كوردستاندا دەكەم، پاشان باس لە هەڵوێستی ئەو حزبە لە سەركەوتن تری پارچەكانی لە و دەستكەوتەكانی گەلی كورد كوردستان تا دەگەم بە سەرەتای دامەزراندنی ئەم حزبە كە بوو بە نەخۆشییەكی شێرپەنجە لە جەستەی گەلی كورددا، چارەسەری ئەو نەخۆشییە تەنیا بە لەناوبردن و ڕیشەدەرهێنانی، ئەگینا باڵودەبێتەوە و تەشەنەدەكات و هەمووی جەستە تووشی نەخۆشی
دەكات.لە سەرەتادا شۆڕش و ڕاپەڕینەكانی گەالنی ناوچەكە، لە تونس دەستی پێكرد، كاتێ كە محەمەد بوعزیزی
ئاگری لەجستەی خۆی بەردا و دواتر شۆڕشی گەنجان و الوانی میسر و لیبیا هاتە ئاراوە. بێگومان دەبێ ئەو خاڵە لەیاد نەكەین و ئاماژەی بەوە بكەین كەوا جیاوازی هەیە لە بیروبۆچوونەكان، ئایا ئەوەی ڕووی داوە شۆڕشە یان بەهارە وەكو دەوترێت؟ یان شۆڕش نییە؟ كێ ئەو شۆڕشانەی هەڵگیرساند؟ ئەو شۆڕشە بارودۆخانە ئەو وتارەكەم بەرژەوەندی كێدایە؟. لە ناداتەوە؛ پرسیارانە ئەم وەاڵمی و هەڵناسەنگێنێ بەڵكو وتارەكە لەبارەی دەستتێوەڕدانەكانی )پارتی( یان )بنەماڵەی بارزانی(یە لە چارەنووسی گەلی كورد
لە ڕۆژئاوا و پارچەكانی تری كوردستانە.ئەو سووریا، گەیشتە شەپۆڵی شۆڕش كە كاتێك كوردستان(ی دیموكراتی )پارتی لە كە حزبانەی دوور نزیكن. دەبرێ( ناو پارتی بە )كە ئێراقەوە بوون لە ڕووداوەكان و هیچ ئامادەكارییەكیان نەبوو هەمانكاتدا لە بەاڵم چەشنە، بەم ڕووداوێكی بۆ حزبانێكی تر هەبوون لە مێژەوە خەبات و تێكۆشانی درێژیان هەیە لەدژی ڕژێمی سووریا. بە تایبەت لەدوای ڕاپەڕینی )12(ی ئاداری ساڵی )2004( لە قامیشلۆ و ڕۆژئاوای كوردستان كاتێك كە ڕژێمی ئەسەد هانی لە كورد دژی داوە عەرەبییەكانی هۆزە لە هەندێ یاریی تۆپی پێ نێوان یانەی )ئەلجیهادی( قامیشلۆ و یانەی )ئەلفیتووە(ی دێرەزۆر و كردیان بە شەڕێكی بێبەزەییانە لەدژی گەلی كورد لە شاری قامیشلۆی بەرگری و ئەنجامی شەڕ لە كوردستان. ڕۆژئ��اوای و بەرخۆدانی گەلی كورد چەندین شەهید و سەدان كورد ڕۆڵەی زۆر ئەوە دوای لێكەوتەوە. برینداری لەالیەن ڕژێمی ئەسەد دەستگیركران و خرانە زیندان سەركردەی چەندین لەوانەش بەندیخانەكانییەوە و هەندێكیان و )PYD( دیموكرات یەكێتی پارتی شەهید بوون بۆ نموونە "مامۆستا ئوسمان" و "باڤی
جوودی".ڕووداوان��ە ئەو ل��ەدوای ڕۆژان��ەدا لەو دێت بەبیرم لە )پارتی( بە سەر )KTv(ی ئاسمانی كەناڵی عەرەبیەكانی كەناڵە لە كەوا دەیوت هەواڵەكانی بیستووە لە ڕۆژئاوای كوردستان شەڕ و پێكدادان و دەستگیركردن رووی داوە سەرەڕای ئەوە كە گەلی ئەنجام گەورەی چەندین خۆپیشاندانی لەوێ كورد و حەلەب و عەفرین و كۆبانی و جزیرە لە داوە تەنانەت لە شامیش، سەدان هەزار كەس لەو شارانە بڵێین كە ئەوەش دەتوانین لەبەر بوو. لەسەر پێ گەلی كورد ئۆپۆزیسیۆنی ڕاستەقینە بوو، شۆڕشی ڕاستەقینەی سووریا بەدەستی كورد بوو لە ساڵی
)2004(ەوە.بۆیە كاتێ كە ڕووداوەكانی سووریا گەیشتە ڕۆژئاوای كوردستان و ناوچە كوردییەكانی سووریا لە ساڵی )2011(دا، ئەو ناوچانە ئامادە بوون بە ڕێبەرایەتی پارتی یەكێتی دیموكراتی )PYD(. ئەم حزبەش ڕێگە و ڕێبازێكی سەربەخۆی گرتە ئەستۆ، بوو بە ڕژێمی لەگەڵ نە واتە كە سێیەم، هێڵی خاوەنی ئۆپۆزسیۆنی گ��ەڵ لە ن��ەش و ئەسەد دڕن���دەی بەكرێگیراو و نەتەوەپەرست، كە بە دەستی دەرەوە
"توركیا، عەرەبستانی سعوودیە، قەتەر و ئەمریكا" پێكهاتووە.
لەو كاتەشدا پارتی و ئەو پارتۆكانەی كە لەخۆیەوە بۆ نەبوون ئامادە كوردستان ڕۆژئ��اوای لە نزیكن ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو بارودۆخە؛ چونكە پشتیان بە متمانەی كە جێی بەست كەسانێك و چەند حزب خەڵكی ڕۆژئاوای كوردستان نین، دواتر )پارتی( بە نیشتمانی ئەنجومەنی لەگەڵ كار وت ئەتباعەكانی )دەبێت پێدا ئاماژەمان وەكو بكەن. ئەستەمبۆڵ بێت، ئێمە بەرژەوەندی بۆ دەستكەوتەكان هەموو ئەگینا بۆ كەسانی تر بەجێ ناهێڵێین و تێكیدەدەین(. پشتی ڕۆژئ��اوا گەلی )90%(ی بینیان كە كاتێ تەڤگەری ئازادیخواز دەگرێ و لەگەڵی بوون بە یەك، خۆجێیەكانی ئەنجومەنە هەڵبژاردنی ئەوەش دوای پارتی هەڵبژارد. گوندەكانیان و شارۆچكە و شار و بنەماڵەی بارزانی هانی هەندێ لەو حزبانەی كە گرێدراوی ئەوندا بۆ لەتكردن و پارچەكردن و نانەوەی ئەو و و كورد گەلی یەكڕیزی نەهێشتنی و ئاژاوە ئەنجومەنی بەئەندامی ببن كە دا هان پارتۆكانەی ئەستەمبوڵ؛ بەاڵم هەڵوێستی ئۆپۆزسیۆنی دەرەوە لە ڕۆژئاوای كوردستان و لەبارەی مەسەلەی كورد
هەڵوێستی ئەسەد باشتر نەبوو.ڕۆژئ��اوا لە ك��ورد گەلی ئ��ازادی��خ��وازی تەڤگەری نزیككردنەوەی و یەكڕیزی پاراستنی بەمەبەستی )دەستەی ناونیشانی ژێر لە سیاسییەكان الیەنە بڵندی كورد(دا زۆر هەوڵیداوە، بەاڵم ئەو حزبانەی كە بە )پارتی(ەوە گرێدراون پەیوەندییەكانیان لەگەڵ ئۆپۆزیسیۆنی نەتەوەپەرستی سووریا بەردەوام بووە چەند لەڕێگەی پێشخست پەیوەندییانەیان ئەو و سەالح و بەشار "عەبدولحەكیم وەكو: كەسێكەوە بەدرەلدین و مستەفا جومعە"، تا ئەو ئاستە گەیشت تیرۆریستییەكانی گروپە و لە چەتە كە پشتگیری وەك بەرەی نوسرە و دەوڵەتی ئیسالمی لە عێراق و
شام كە بە )داعش( ناسراوە بكەن.پێویست بوو لەپاش ئاكتیڤكردن و كاراكردنی دەستەی بڵندی كورد، حكومەتی كاتی لەالیەن دوو ئەنجومەنی ڕۆژئاواوە )ئەنجومەنی گەلی ڕۆژئاوای كوردستان و ئەنجومەنی نیشتمانی كوردی سووریا( ڕابگەیەنرایە و ئامادەكاری بۆ هەڵبژاردن بكرایە، بەاڵم وەك دەزانین حزبە نادیموكراتیەكان وەك )پارتی( لە هەڵبژاردن دەترسێن و نایانەوێت مل بۆ داخوازیەكانی جەماوەر دەزانێت باش حزبەش ئەو لەكاتێكدا بكەن. خوار كە زۆرینەی شەقامی كوردی لە گەڵ )PYD(دایە، بۆیە بۆ ئەوەی تەگەرە و ئاستەنگی بخاتە پرۆسەی ئامادەكاری بۆ هەڵبژاردن كێشە و ناكۆكی دروست كرد. باری هەندێ لە حزبە كوردیەكانی ڕۆژئاوا بە تایبەت ئەوانەی بە )یەكێتی سیاسی( ناوی دەبەن وەك باری ئۆپۆزیسیۆنی عەرەبی وایە. چارەنووسیان گرێدراوە بە )پارتی( و دەوڵەتی توركەوە، ئەمەشت لەو بەڵگانەی كە دەوڵەتی تورك بۆ باڵیۆزخانەكەیان لە هەولێر ناردووە زۆر دیار و ئاشكرا بوو. بۆ ئەو مەبەستەش لەگەڵ توركیا و هاوپەیمانی ئۆپۆزسیۆنی
] ~ [[email protected]
33] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
سووری ڕێكەوتن، گروپە تیرۆریستییەكان ڕێگەكانی نێوان ڕۆژئاوای كوردستان و شار و پارێزگاكانی تریان
گرت بەتایبەت حەلەب و شام.ڕۆژئاوای لە لەگەلەكەمان سنوورەكانی توركیاش لە سنوورەكانی )پارتیش و داخست كوردستان تایبەتی ڕووی گەلی ڕۆژئاوای كوردستان گرت، بە لەناو ڕۆژئ��اوا گەلی ئەوەی بۆ سیماڵكا دەروازەی بەاڵم بمێنێتەوە، ئابووریدا ئابلووقەدانی و گەمارۆ ئەم كە نایزانن هێزانە ئ��ەم ئ��ەوەی ب��ەداخ��ەوە گەلە، گەلێكی بە ڕوومەت و خاوەن شكۆمەندی و بەئیرادەیە، خۆی بەدەستەوە نادات و تەسلیم نابێت تایبەتی خۆی بەرژەوەندی بۆ بۆ الیەنێك دەیەوێ
بەكاری بهێنێت.بەڕێز كە ئاستە ئەو گەیشتە دۆخەكە ئەوە دوای لێدوانێك لە )پارتی( سەرۆكی بارزانی مەسعوود ڕوودەدات كوردستان ڕۆژئ��اوای لە بڵێت:"ئەوەی وەرگرتنە و پێدان پرۆسەی بەڵكو نییە، شۆڕش بێگومان )PYD(ی���ە". و ئەسەد ڕژێمی نێوان ئەم وتانەی تەنیا بۆ ڕازیكردن و خۆنزیكردنەوە لە توركیا و هاوپەیمانی ئەستەمبوڵ بوو. لەگەڵ ئەوەش لە نكۆڵیكردنە لێدوانە ئەم كە بوترێت پێویستە شەهیدان بنەماڵەی لێدوانە بەم شەهیدان، بوونی تێدا گرژیی و ئالۆزی بارودۆخەكە ب��وون، ت��ووڕە دروست كرد. ئەوەی دیارە بارزانی دەتوانێ دان بنێ كە یا حكومەتێكدا میرنشین یان ویالیەت هەر بە بەناو یان سوپای ئەستەمبوڵ هاوپەیمانی لەالیەن ئازاد یان داعش یان بەرەی نوسرە پێكبێت، بەاڵم ناتوانێ پشتگیری لە حكومەتێكی كاتی كوردی بكات و تەنانەت دانیشی پێدا نانێ؛ چونكە ڕێبازەكەیان دەڵێت:"گەر نەمان توانی شۆڕش بكەین، دەتوانین شۆڕشی الیەنەكانی تر تێكبدەین"، بۆیە بەخۆیانی نابینن كە پشتگیری لەپێكهاتیەكی دیموكراتی گەل
بكەن.
ئەگەر بپرسین، بارزانی بەڕێز لە دەبێت لێرەدا بێت وەرگرتن و پێدان ڕوودەدات ڕۆژئاوا لە ئەوەی ژمارەیان كە ئەو شەهیدانەی ئەی نییە، و شۆڕش )500(ی تێپەڕاندوە، ئەو سەدان بریندارە چییە كە لە ڕۆژئاوای كوردستانن؟! چۆن شۆڕش نییە؟! ئایا ئەمە
دووڕوویی نییە؟!.ئەگەر ئەوەی لە ڕۆژئاوای كوردستان پێدان و وەرگرتن ببوایە وەكچۆن ئێوە دەڵێن، ئەوا دەبێ ئەم هەنگاوە بە سەركەوتنێكی گرنگ لە دیبلۆماسیەتی كوردی تۆمار بكرێت؛ بەاڵم دەبێ هەنگاوێك بۆ دواوە بگەڕێینەوە، سااڵنی لە كوردستان باشووری لە ئەوەی دەبینین نەوەد بریتی بوو لە پێدان و وەرگرتن، بە هاوكاری و پشتگیریی زۆربەی واڵتانی جیهان و ناوچەكە. ئەوەی لە ڕۆژئاوای كوردستان ڕووی داوە وێڕای دژایەتیكردنی لەالیەن واڵتانی ڕۆژئاوا و ناوچەكە و ڕژێمی ئەسەد و گرێدراوی كوردانی تەنانەت و ئۆپۆزسیۆنی سووری بەرژەوەندییەكانی دەرەوە، بەاڵم بەرخۆدانێكی بێوێنە و بێهاوتای گەلی كورد و خوێنی سەدان ڕۆڵەی كوردە كە شەهید بوون و رژێمی دڕندەی ئەسەدیشیان ناچار
كرد بە كشانەوە لە ڕۆژئاوای كوردستان.ناكۆكی پارتی لەگەڵ دەستكەوتەكانی گەلی كورد لە ڕۆژئاوا لە سێ خاڵی سەرەكیدا خۆی نیشان دەدات سەربازی، هێزی دابەشكردنی یەكەم: ئەوانەش: دووەم: دابەشكردنی كارگێڕی و جوگرافیا، سێیەم:
دابەشكردنی سامان و ئابوورییە.یەكەم: دابەشكردنی هێزی سەربازی، وەك دەزانین سەربازی هێزی كوردستان ڕۆژئ��اوای كوردی گەلی گەل( پاراستنی )یەكینەكانی ن��اوی لەژێر خۆی دواتر )YPG(ی��ە، كورتكراوەكەشی و بۆنیادناوە هێزێكی تری ژنانی لەژێر ناوی )یەكینەكانی پاراستنی بۆنیادنا. )YPJ(ی���ە كورتەكراوەكەی كە ژن( ئەوەیەكە یەكینانە ئەم بنەڕەتی خاڵی ئەساسی و سەربەخۆنە و نەكەوتوونەتە ژێر كاریگەری و ڕكێفی
هیچ پارتیەك و لەهەمانكاتیشدا نەبوون بە بەشێك لە هاوپەیمانی ئەستەمبۆڵ و سوپای بەناو ئازاد و ناوچەكانی لە بەرگری و بەرخۆدان سەربەخۆییانە ئەو جیاوازەكانی پێكهاتە و كوردستان ڕۆژئ��اوای ع��ەرەب، توركمان، سریان، ل��ە)ك��ورد، ناوچانە چیچان...هتد(یان كرد. پارتیش بەم شتە قایل نابێت و حەزمی ئەم راستیە ناكات، بۆیە وا پیشان دەدات )PYD( هێزێكی حزبیە و سەر بە )YPG( كەیە، بۆ ئەم مەبەستەش ویستی هێزێكی سەربازی لە باشووری كوردستان لەسەر ڕێبازی خۆی دروستبكات و بینێرێت بۆ ڕۆژئاوای كوردستان و ئەزموونی دوو لەوێش باشوور براكوژی شەڕی و سەربازی هێزی
دووبارە بكاتەوە.دووەم: دابەشكردنی كارگێڕی و جوگرافیا، كاتێ كە پارتی بینی ناتوانێت كۆنترۆڵی ڕۆژئاوای كوردستان ئیدارەیی دوو )PYD( گ��ەڵ لە ویستی بكات دروستبكات و حزب و الیەنەكانی تر پەراوێز بخات و بێبەشیان بكات. كاتێ كە )PYD( تاكڕەوی و دوو ئیدارەیی و حكومەتی سەربنەمای نیوە بە نیوە )50% - فیفتی به فیفتی( وەك ئەوەی لە باشووری كوردستان ڕوویداوە قبووڵ نەكرد. پارتی بە توندی و بەهەموو شێوازێك كەوتە دوژمنایەتی كردنی پەیەدە
و دەسكەوتەكانی گەلەكەوە لەرۆژئاوای كوردستان.سێیەم: دابەشكردنی سامان و ئابووری، ناوچەكانی ڕۆژئاوا بوو كە بەسامانی سروشتی دەوڵەمەند و بە تایبەت نەوتی خاو كە دەتوانین بڵێین نزیكەی )%80(ڕۆژئاوای دەكەوێتە سووریا پەترۆڵی بیرەكانی ی بوون ئامانجە لەو بەشێكن ئەمانە كوردستانە. هەر و پێبگات ماوەیەدا لەم دەیەویست پارتی كە بۆیەش هەوڵیدا هەركەس و الیەنێك لەبەرامبەر بەم ئامانجانەی ببنە ئاستەنگ دژایەتی بكات، ئەوە بوو هەتا ئاستی بێ رێز لەبەرامبەر بە خوێنی شەهیدان
هەنگاوی نا.
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[34 راپۆرت
ئا/ رۆژی واڵت
رۆژی"2014/10/11"، لە شاری سلێمانی كۆنفرانسێك لەبارەی هەر سێ ژنە سیاسەتمەدار و تێكۆشەرەی كورد كە ساڵی پار لە پاریسی پایتەختی فەرەنسا
تیرۆركران ئەنجامدرا.ساڵێك لەمەوبەر و لە )9(ی كانونی دووەمی ساڵی ژنی سێ فەرەنسا پایتەختی پاریسی لە )2013(شۆڕشگێڕی كورد تیرۆركران، ئەوانیش ساكینە جانسز، یەكێك لە دامەزرێنەرانی پارتی كرێكارانی كوردستان و فیدان دۆغان، ئەندامی كۆنگرەی نەتەوەیی كوردستان
و لەیال شایلەمەز ئەندامی گەنجانی شۆڕشگێڕبوون.ژنانی رێكخراوی الیەن لە سلێمانی كۆنفرانسەكەی گەلێك و رێكخرابوو كوردستانەوە ئازادیخوازی الیەنی سیاسی و دام و دەزگای كۆمەڵەی مەدەنی و كەسایەتی و زۆرێك لەچین و توێژەكانی شارەكە و هەڵبەست و وتار گەلێك و تێداكرد بەشداریان
پێشنیار پێشكەش كران.بەخۆلەكێك رێزگرتن كۆنفرانسەكە دەستی پێكرد و دواتر بەڵگە فیلمێك لەسەرژیان و تێكۆشانی ساكینە لەنەجیبە یەكە هەر پاشان و پێشكەشكرا جانسز كامەران و چارەسەری پارتی هاوسەرۆكی عومەر دەستەی ئەندامی و زانكۆ مامۆستای ب���ەرواری و وتار كوردستان نەتەوەیی كۆنگرەی بەرێوەبەری كەلسوم حسێن و كوردۆشوانی و سارا جەعفەریش
هۆنراوەیان پێشكەشكرد و كۆنفرانسەكە ماوەی پێنج كاتژمێری خایاند.
وتاری كردنەوەی كۆنفرانسەكە لەالیەن سنوور كەریم ئازادیخوازی ژنانی رێكخراوی ئەنجومەنی ئەندامی رایگەیاند و پێشكەشكرا )RJAK( كوردستان كەسایەتی ناساندنی كۆنفرانسەكە ئامانجی كە شۆڕشگێری ئەو سێ ژنە تێكۆشەرەیە و داواشی كرد كە دەبێت دەوڵەتی فەرەنسا دەستبەجێ بكەرەكانی
ئەو تیرۆرە ئاشكرا و دادگایی بكرێن.نەتەوەیی كۆنگرەی بەرێوەبەری كۆنسەی ئەندامی كوردستان)كەنەكە( و مامۆستای زانكۆ"د � كامران كوردستانی شەهیدانی هەموو یادی بەرواری"یش ئاپۆ، رێبەر ئاراستەی خ��ۆی س��اڵوی و ك��ردەوە كاوە قەلەم شەهیدانی كوردستان، گەریالكانی گەرمیانی و هێزەكانی یەپەگە لە رۆژئاوای كوردستان تێكۆشان، رەم��زی جانسز ووتی"ساكینە و ك��رد بەرخۆدان و ژنێكی شۆڕشگێر بوو و ئێمەش دەبێت درێژەپێدەری رێگاكەی بین". هاوكات ووتیشی؛ گەلی كورد پێویستە بە یەكێتییەكی پتەو لەبەرامبەر بە كورد ئەگەر بكات، شەڕ و تێكۆشان وەها تاوانی جارێكی تر بنەماڵەگەرایی و عەشیرەتگەرای بەردەوام بكات، دوژمنانمان بەسەرماندا زاڵ دەبن و سەركۆتمان
دەكەن".لە كۆتاییدا كۆنفرانسەكە ئەم پێشنیارانەش خرانەروو:1- نووسینی نامەیەك بۆ باڵیۆزی فەرەنسا لە هەولێر تیرۆرەكەی دۆسێیەی بە بەدواداچوونەوە داوای و
پاریس بكرێت.2- رێكخستنی كۆنفرانسێكی سااڵنە لە رۆژی تیرۆری
هەر سێ ژنە شۆڕشگێرەكە.بە ژیاننامەی شەهید ساكینە جانسز وەرگێڕی -3
زمانەكانی تر.4- دامەزراندنی ئەكادیمیایەك لەسەر ناوی ساكینە گۆڕەپانی لە ژن��ان پ��ەروەردەك��ردن��ی بۆ جانسز
سیاسەتدا.5- دروستكردنی پەیكەری ساكینە جانسز لە سلێمانی.
6- دروستكردنی پاركێك بە ناوی ساكینە جانسز.7- رێكخستنی فیستیڤاڵ لە ساڵرۆژی تیرۆری ساكینە جانسز و هەڤااڵنی و هەڵبژاردنی ژنی سیاسی ساڵ لە
رۆژهەاڵتی ناوین.
ئەمەش دەقی وتەكانی نەجیبە عومەر هاوسەرۆكی پارتی چارەسەری دیموكراتی
كوردستانە لەكۆنفرانسەكەدا:
تیرۆركردنی هەرسێ ژنە شۆرگێری كورد هێرشە لەسەر ئیرادەی ئاشتی و دیموكراتی و نەتەوەیی و تەواوی ئازادیخوازانی گەلی
كورد بەگشتی و ژنان بەتایبەتی
بەهەڵكەوت نیە كە لەم مانگەدا واتا مانگی چلە)كانونی دووەم( ژمارەیەك تیرۆر و گەلەكۆمە و لە سێدارەدان
جانسز؛ ساكینە
وەك پارێزوان و پێكهێنەری ژیانێكی ئازاد و وەك شەرڤانی حەقیقەت لەناو رۆڵی بەهێزی گێرا ئازادیدا تەڤگەری
] ~ [[email protected]
35راپۆرت] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
ئەنجامدراوە و كەسانی گەورە كۆچی دوایان كردووە. رۆژی )9 � 1 � 2013(، كۆمەڵكوژی پاریس ئەنجامدرا، تێیدا هەرسێ ژنە شۆرشگێر هەڤااڵن )ساكینە جانسز، فیدان دۆغان و لەیال شایلەمەز( تیرۆركران. هەرلەم رۆژنامەنوسی و نوسەر رۆژدا لەهەمان و مانگەدا لەم ك��رد، دوای��ی كۆچی مەنسور ئەحالم بەتوانا مانگەدا و لە ساڵی )2010( لە رۆژانی )5و6(ی چلە هەردوو شۆرشگێری رۆژهەاڵتی كوردستان و ئەندامی پارتی ژیانی ئازاد)حسێن خزری و فەسیح یاسەمینی( لە )13- لە سێدارە دران. ئێرانەوە لەالیەن رژێمی پارتی سەرۆكی قاسملۆ عبدولرەحمان )1989 -1دیموكراتی كوردستانی ئێران لەسەر مێزی خواردن لە ڤیەنا تیرۆر دەكرێت. رۆشنبیری ئەرمەنی و ئاشتیخواز هەران دینگ لە )19-1-2007( لە توركیا تیرۆركرا. لە رۆژی )31(ی چلە لە ساڵی )1978( شاسوار جەالل ناسراو بە شەهید ئارام سكرتێری كۆمەڵەی رەنجدەران تیرۆر كرا. لەم مانگەدا ژنە شۆرشگێری ئەڵمانی رۆزا دەكرێت تیرۆر ،)1919-1 -15( لە لوكسەمبۆرك هەروەها ئەڵمانیا. دەسەاڵتداری رژێمی بەدەستی هەرلەهەمان مانگدا لە باشوری كوردستاندا بەدەستی رژێمی بەعس بەسەدان الواو تیرۆر كراون. لەم بۆنەیدا و لە كەسایەتی شەهیدی سەركردە و شەهیدی رێگای ئاشتی و ئازادی ساكینە جانسز و هەردوو هاورێكەی و تەواوی شەهیدانی مانگی چلە بەبیر دەهێنینەوە رۆحی ت��ەواوی لەبەردەم ن��ەوازش و رێز و سەری بێگەرد و هەمیشە زیندوی ئەم شەهیدانە دادەنەوێنین.
بەرێزان ئامادەبوانی كۆنفرانس ...
لە كاتێكدا ساڵیك بەسەر كۆمەڵكوژییەكی پاریسدا تێدەپەرێت كە چی هێشتا بكوژان و ئەنجامدەرانی دەبینین گرنگ نەكراون. ئاشكرا كۆمەڵكوژییە ئەم لە هەندێك رووەوە ناوەرۆكی كۆمەڵكوژییەكە و ئەو هێزانەی كە تیدا بەشداربوون شیرۆڤە بكەین بەتایبەتی بزوتنەوەی جانسزدا ساكینە كەسایەتی لە بۆچی ژنانی تەڤگەری و ك��ورد گەلی ئ��ازادی��خ��وازان��ەی ئازادیخواز بەتایبەتی بوونە ئامانجی كۆمەڵكوژیەكە.
یەكەم: رۆڵی هەر سێ ژنە شۆرشگێر لە ئاواكردنی شۆرشی ژیانەوەی گەلی كورد و بونیاتنانی بزوتنەوەی ئازادیخوازانەی ژناندا
لە "س��ارا" بەهەڤاڵ ناسراوە كە جانسز" "ساكینە ساڵی )1958( لە شاری دێرسیم لەدایك دەبێت و وەك یەكەمین ژن كە لە سەرەتای ساڵی )1970(كاندا بەهەستكردن بەبەرپرسیاریەتێكی گەورە هەموو و دەشكێنێت كۆمەڵگا كالسیكەكانی قەیدوبەندە بەكاریگەری شۆرشی الوان و تەڤگەری سۆسیالستی لەوكاتەدا دەچێتە ناو ریزی بزوتنەوەی خوێندكاران و الوان. ئەم بزوتنەوەیە ئەو كاتە لە توركیا و باكوری ئەركی ژنێك وەك ب��وون. بەهێز زۆر كوردستاندا هۆشیاركردنەوە و رێكخستنی الوان و ژنان و كرێكار خۆی. ئەستۆی دەگرێتە بەگشتی ك��ورد گەلی و بەپشت بەستن بەهێزی خۆی لەدوای بەشداریكردنی
بەمەبەستی خوێندكاراندا و الوان بزوتنەوەی لە رێكخستن كردنی ژنانی كرێكار دەچێتە ناو كارگەی و دەك��ات بەكار دەس��ت و بسكیت دروستكردنی و ماف لە دەكاتەوە هۆشیار ژن بەسەدان لەوێدا ئازادیەكانیان و بانگهێشتیان دەكات بۆ بەرپاكردنی شۆرش. لەو ماوەیەدا كە سەرقاڵی خوێندن و كاركردن دەبێت، وەك خۆی دەڵێت وەك ئەوەی لە شتێكی زۆر گەورە دەگەرێت، لە ئەنجامی لێگەرینی بەدوای ئازادیدا لە ساڵی )1975(ەوە ئاشنایی لەگەڵ كۆمەڵە گەنجێك پەیدا دەكات كە ئامادەكاری بۆ دروستكردنی ئەویش كوردستاندا، لە دەكەن گەورە تەڤگەرێكی گروپی ئایدیۆلۆژیای پارتی كرێكارانی كوردستانە بە رێبەرایەتی، رێبەر)عەبدوڵاڵ ئۆجاالن(. بەشداریكردنی ساكینە جانسز لە یەكەم كۆنگرەی پەكەكەدا لە)27-11-1978( وەك ژنێكی خاوەن ئیرادە و لێهاتوو و زیرەك كاریگەریكی زۆر گەورە دادەنێت لە سەر كارەكتەر و ئاوابوونی ئەو بزوتنەوەیە. ئەگەر چی لە كوردستاندا حزب زۆر بوون، بەاڵم بەشداریكردنی ژن وەك هێزێكی پێشەنگ و كارا نەك وەك هاوكاری پیاو، بەڵكو ژن بە ناسنامە و ئیرادە و بیرورای سەربەخۆ بەشداری بكات لە تێكۆشانی نەتەوەیدا و هێزی سەرەكی بێت لە پالن و بەرنامە و نەخشەی سیاسیدا، ئەمە یەكەمین هەنگاوی مێژوووی بوو لە سەرتاسەری كوردستاندا. هەڤاڵ ساكینە وەك شۆرشگێرێكی گشتگیر لە هەموو كایەكانی تێكۆشاندا بەشداربووە. سەرەتا لەخەباتی ئایدیۆلۆژی و رێكخستنی ناوگەل و دوایی لەبەرخودانی زیندادا و پاشان خەباتی گۆرەپانی گەریال و ودواتر بەرێوەبردووە. دیبلۆماسی و سیاسی گۆرەپانی ساكینەجانسز وەك ژنێكی فیداكار و بەدسپلین كە خاوەنی تایبەتمەندی بەهێزی كۆمەاڵیەتی و كەسێكی و نكۆڵیكردن لەدژی سیاسەتی تەنها بوو. چڤاكی لەناوبردنی نەتەوەی كورد و كۆمەڵكوژی عەلەویەكان بەرەنگاری دژوار بەشێوەیەكی بەڵكو رانەپەڕیووە؛ پیاوساالری سیستەمی و ناموسپەرستی زهنیەتی كەسایەتی لە بۆتەوە. كۆمەڵگا باوی ئەقڵیەتی و خۆی و فكری خۆیدا بەبێ ئەوەی سنوری كۆنگیری دۆگماكانی و سنور هەموو بناسێت چەوسانەوە و هەڵوەشاند و زۆر بوێرانە رووب��ەڕوی ئەو چەمك و فكر شێوەیەك بەهەموو كە دەب��ووی��ەوە زهنیەتە لە دژی عەقڵیەتی بەند دەكرد و و جەستەی ژنی دەرەبەگایەتی و ئەو زهنیەتی ژن دەكاتە موڵك و بۆ كردووە. تێكۆشانی زۆرترین و شەرەف ناموس رێگەكردنەوە لەبەردەم تەواوی ژناندا یەكەم جار ئەو ناوخێزانی خۆی شكاند كە ژن بەندكردنی دەرگای بەبێ خاوەن واتا بێ باوك و برا و مێرد دەتوانێت وەك كەسێكی سەربەخۆ كە خۆی خاوەنی خۆیەتی لە ببات. بەرێوە تێكۆشان نییە كەس موڵكی و پێناوی هەڵگرتنی هەنگاوی نوێ و تازەگەری فكردا ساكینە پێشخست. بوێری و فیداكاری زۆرترین جانسز یەكێكە لەو كەسایەتیانەی كە لە فەلسەفەی كۆمەاڵیەتی شۆرشی بونیاتنانی و ئ��ازاد ژیانێكی )رێبەر فەلسەفەكەی و ئایدیۆلۆژیا بیناسازی كە ئۆجاالنە(، لە ناخەوە باوەری پێ هێنابوو و لە پێناوی خستنە واری كردارییەوە لە هەموو كایەكانی ژیاندا
لەو پێناوە تێكۆشاوە. لەوانەیە لە رۆژی ئەمرۆدا كە لە دەبیننن پێشەنگ و شۆرشگێڕ ژنی بەهەزاران هەموو بوارەكانی ژیاندا و باس كردن لە كەسایەتی ساكینەجانسز ئاسایی بێت؛ بەاڵم خاڵی زۆر گرنگ ئەركی پێشەنگایەتی و هاویشتنی یەكەم هەنگاوە. لە مێژوودا گەورەترین كەس ئەو كەسانەن كە دەبنە یەكەم هەنگاو و یەكەم پرد و خەڵكانی تریش بەسەرئەودا ئەو كەسەیە كە )12( دەپەرنەوە. ساكینە جانسز ساڵی تەمەنی خۆیدا لە زیندانی رژێمی توركیا بەسەر دواتر و زیندان لە ساڵی )1979(، دەكەوێتە برد. )1980(دا ئەیلولی )12( كودەتای چوارچێوەی لە بەزیندانی كردنی سەدان كادیر لە ئەندامانی پەكەكە و ئەندامانی شۆرشگێڕی چەپ لە توركیا زیندانەكانی توركیا پر بوو لە كەسی شۆرشگێڕ. لە زینداندا لە كاتێكدا لە باشوری كوردستانیش شۆرشگێرانی كورد زیندانەكانی لە ژیان كەڵ و ژیان كەم بەدروشمی بەشانی شان دەكرد، بەرخودانیان بەعسدا رژێمی بەپێشەنگایەتی و ئامەدا زیندانی لە ئەمانیش تەنها نەك گرتوخانەكاندا لە ئاپۆچی شۆرشگێڕی تەسلیم نەبوون؛ بەڵكو بەدروشمی بەرخودان ژیانە و لە مردن ژیانێكی ئازاد و شەرەفمەندانە دەئافرێنین. دەستیان بە چاالكی مانگرتن تا مردن كرد. ساكینە كاریگەر رۆڵ��ی كە كەسانەی لەو یەكێكە جانسز زیندان جەالدەكانی بەرەنگاربوونەوەی لە دەگێرێت و دەبێتە ناوەندی باوەری وورەی هەموو هەڤاڵەكانی و سیاسەتی رژێمی توركیا پوچەڵدەكاتەوە. ساكینە جانسز تەنها ژنانی پ��ەروەردە نەكردووە؛ بەڵكو لە هێشتنەوەی لەسەرپێ و پیاوان پەروەردەكردنی كادیرانی تەڤگەری ئازادی لە بەرامبەر هەموو هێرشە دەرەكیەكان رۆڵی گرنگی گێراوە. بەرخودانی هەڤاڵ ساكینە لە گەڵ هەڤااڵن )مەزلوم خەیری و كەمال و فەرهاد و كورتای و نەجمی(، بونەتە چیرۆكی لەبیر نەكراو لە ویژدان و مێشكی هەموو منداڵیكی كوردا و دەزرنگێتەوە. نمونەی ژنە بەرخودانڤانێكی بێ وێنەی پیشانی هەموو مرۆڤایەتیدا. پێشانیدا ژنان لە بوێری و فیداكاری و غیرەت و گرێدان بەهەموو بەها مرۆیی نوێنەرایەتی دەكەن. لوتكەدا لە و مەعنەویەكانەوە زهنیەتی تێپەڕاندنی پێناوی ساكینەلە هەڤاڵ زهنیەتی و بچوك ب����ۆرژوازی و دەرەب��ەگ��ای��ەت��ی بەهێزترین تێكۆشاندا ریزەكانی لەناو رەگەزگەرایی لە و دەب��ات بەرێوە ئایدیۆلۆژی و فكری ش��ەڕی زۆربەی زۆری ئەكادیمیا فكریەكاندا جێگە دەگرێت. دەرەبەگایەتی و پیاوساالری زهنیەتی ئ��ەوەی بۆ و پ��ەك��ەك��ەدا تەڤگەری ب��ەس��ەر نەكێشێت ب��اڵ ئیرادەی راستەقینەی ژنێكی ئازاد و پیاوێكی ئازاد هەرهەوڵێكی دژی لە و پێناوەدا لەو پێشبكەوێت و پارێزوان وەك تێكۆشاوە. بێووچان پاكتاوكاری پێكهێنەری ژیانێكی ئازادانەی راست و وەك شەرڤانی حەقیقەت لەناو تەڤگەری ئازادیدا رۆڵی بەهێزی گێرا.تایبەتمەندیە ل��ە ی��ەك��ێ��ك س��اك��ی��ن��ە ه��ەڤ��اڵ و ب��وو ن��ەت��ەوەی كەسێكی سەرنجراكێشەكانی بەئەشقەوە كاری بۆ یەكێتی نەتەوەیی گەلی كورد كردووە و وەك شۆرشگیرێكی نەتەوەیی لەهەرچوار لە و ئەنجامدا خەباتی و كار كوردستاندا بەشی
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[36 راپۆرت
رۆژئاوای كوردستاندا بەردی بناخەی خەباتی ناو گەلی داناوە و بەسەدان دایك و كچ و الوای پێگەیاندووە. شانبەشانی ئەمانە جێگایەك كە هەمیشە خواستویەتی تیدا خزمەت بكات باشوری كوردستان بوو. لە ساڵی )1993( و بەمەبەستی پێشخستنی بیرۆكەی یەكێتی باشوری كوردستاندا لە بۆ ماوەیەك كار نەتەوەیی و لە گەڵ رۆشنبیران باش دەكات و پەیوەندیەكی ژناندا پێشدەخات. لە لێگەرینە فكریەكانیدا بەردەوام باشوری ژنانی تێكۆشانی دەدایە زۆری گرنگیەكی ژیانی راستی پێویستە دەی��گ��ووت و كوردستان لەیالقاسم و مارگرێت و موالزم حەلیمە و ئایشە گول لەبیر نەكرێت و چۆن ژیاون وەها گۆزارەیان لێبكرێت. هەڤاڵ ڤیان جافیش لە نزیكەوە هەستی بەئێش و ئازارەكانی ژنان كردووە لە ئاستێكی بڵندا خاوەندارێتی لەناسنامەی ژنانی تێكۆشەری ئەم بەشەی كوردستان كرد و لەو پێناوەشدا رۆحی خۆشی پێشكەش كردووە. هەڤاڵ ساكینە دەیگووت هەست بە هێزێكی شاراوەیی دەكەم لە ژنانی باشوری كوردستاندا و ئەویش ووتە بە نرخەكەی رێبەر ئۆجاالنی دووبارە دەكردەوە كە دەیگووت ژنە"و شۆرشی باشور، دەڵیت:"شۆرشی دیموكراتیزەبوونی باشوری كوردستان بەخستنەگەری نەتەوەیش یەكێتی سەردەكەوێت". ژنان تواناكانی
لەسەردەستی ژنان پێكدێت.هەڤاڵ ساكینە لەكاتێكدا كاریگەریەكی بەرێوەبردووە كاروخەباتی لەئەوروپا زۆری لەسەرچەندین كەس لەكچان وكورانی بەرەگەز باشترین كەسانەبونەتە ئەو كە دان��اوە ئەوروپی ساكینە لەكوردستاندا.هەڤاڵ ئ��ازادی تێكۆشەری دۆستێكی زۆر نزكی دایكان و الوان بوو ئەو هەمیشە گرنگی بەهای و ئێش ك��ۆك��راوەی دای��ك دەیگوت كۆمەڵگاكان. راستیە وونبووەكان لە ویژدانی دایكدا بەزیندوویی ماونەتەوە. دیسان گرنگیەكی تایبەتی بە الوان دەدا. لە پێناوی ژیانەوە و نوێكردنەوەدا گرنگی دەدایە پێشەنگایەتی الوان و هیچ كاتێك خۆی لەكور و كچێكی گەنج بەهێزتر پێشان نەدەدا. ئەو كە گەنجینە و مێشكی مێژووی تێكۆشانی ژنان و گەلی كورد بوو لە ئاست هەموو الوێكدا زۆر دڵنزم بوو. هەر بۆیە لە هاورێتی ژیاندا لە گەل الوان بوو لە شەهیدبونەكەیشیدا ب��وون. گ���ەرم خ��وێ��ن الواوی كچی دوو ل��ەگ��ەڵ لە رۆژبین هەڤاڵ بە ناسراو دۆغ��ان فیدان هەڤاڵ خانچیپالكی گوندی لە ،)1982( ساڵی دایكبووی سەربە ناوچەی مەڕەشی ئەلبستانە. لە تەمنێكی ئەوەی بەهۆكاری دەبن. ئەوروپا بچوكدا كۆچبەری لە گەورەبوون نیشتیمانپەروەردا خێزانێكی لەناو گەڵ تێگەیشتنی لە فەلسەفەی ژیانێكی ئازاد لەناو
رێكخراوە و كۆمەڵە لە هونەری شۆرشگێڕی كاری كوردیەكانی ئەوروپا كار بەرێوە دەبات و پاشان لە ساڵی )2000(ەوە وەك كادرێكی پرۆفیشناڵ بریاری بزوتنەوەی لەناو دەدات ئاكتیفانە بەشداربونێكی و دیبلۆماسی خەباتی دەدات��ە گرنگی و ئازادیدا كاری تایبەت بە ژنان. لەماوەیەكی كورتدا بەهۆكاری زیرەكی و لێهاتوویی و هەستیاریەوە لە نزیكەوە راستی سیاسەتی سیستەمی سەرماداری هەڵدەسەنگێنێت و ئەوروپا. گۆرەپانی لە دیبلۆمات باشترین دەبێتە ژیانی وابەستەی زۆر ئەوەی گەڵ لە فیدان هەڤاڵ ناوەناوە و بەردەوامی بە بوو كوردستان و گەریال لە لە ئەكادیمیای ژنان دەگەڕایەوە واڵت و زۆرجار چیاكانی كوردستاندا خۆی پەروەردە كردووە. كچێكی الوی تێر فكر و خاوەن هەڵوێستی رادیكاڵ بووە رۆژبین هەڤاڵ دەسەاڵتدار. سیستەمی بەرامبەر لە بەدڵێكی پر لە مەعنەویات و مۆراڵ و خاوەن ویژدان كاری دەكرد و دیبلۆماتێكی خاكی بوو و لە هەموو چاالكییە جەماوەریەكاندا بەشدار بوو. ئەم شۆرشگێڕە كوردستان نەتەوەیی كۆنگرەی ئەندامی نەتەوەییە )كەنەكە( بوو لە پاریس. كچە الوێكی شۆرشگێڕی و ساكینە هەڤاڵ هاورێیەتی ئاشقی و دڵگەرم روناهی. بەهەڤاڵ ناسراوە كە بوو شایلەمەز لەیال
] ~ [[email protected]
37راپۆرت] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
شاری لیجەی ناوچەی خەڵكی خۆی لەیال هەڤاڵ ئامەدە و ساڵی )1989( لە شاری مێرسینی توركیا لەدایك بوو. لە تەمنێكی بچوكدا كۆچبەری ئەوروپا ئەندامانی و هاورێیان وەك لەیال هەڤاڵ دەب��ن. خاوەن بوو منداڵ كە دەك��ەن باسی خێزانەكەی ساڵی لە ب��ووە. پێشەنگ و رێبەر تایبەتمەندی الوانی رێكخراوەی هونەری كاری لە )1996(ەوە كورد لە ئەوروپا جێگە دەگرێت. لە هۆشیاركردنەوەی الوان و پێشخستنی هونەر و وەرزش و فەلسەفە و كەلتوری نەتەوەیی و دیموكراتیدا خاوەن زانابونێكی چیاكانی دەچێت�ە )2010( ساڵی لە ب��ووە. زۆر كوردستان بەمەبەستی ڕاپەراندنی ئەركی گەریالیەتی؛ بەاڵم بەهۆكاری كێشەیەكی تەندروستی جارێكی تر دەگەرێتەوە ئەوروپا. كادیری هەرە چاالكی بزوتنەوەی گەنجانی شۆرشگێر بووە. هەرسێ ژنە شۆرشگێر و بوون ئ��ازادی تێكۆشانی پێشەنگی سیاسەتمەدار
دووەم: رۆڵی هەڤاڵ ساكینە لە پێش خستنی قۆناغی ئاشتی و تێكۆشانی لە پێناوی پوچەڵكردنەوەی گەلەكۆمەی
نێودەوڵەتی و رَۆڵی حكومەتی فەرەنسا لە گەلەكۆمەدا
"ساكینە جانسز"، لە گەڵ هەموو كارێكی رێكخستنی پوچەڵكردنەوەی كارەكانی ناوەندی دیبلۆماسی، و كەسایەتی لە كە ب��وو نێودەوڵەتی گەلەكۆمەی بەرێوە كورد گەلی ت��ەواوی لەسەر رێبەرئۆجاالندا الیەنەكانی هەموو ئاشكراكردنی بۆ كاری چ��ووە. روی ل��ەس��ەر هەڵماڵین پ���ەردە و پالنگێڕیەكە راستەقینەی نادیموكراتیانەی سیستەمی دەوڵەتانی لەبەر ئەوەی خۆی ئەوروپا دەكرد. هەڤاڵ ساكینە لە نزیكەوە هەموو ئازارەكانی شەڕی چەشتبوو و ئەو راستیەشی باش شیكردبووە كە تێكۆشانی ئاشتی لە شەڕ زەحمەترە لەو پێناوەدا ماندونەناسانە شەو و باوەری زیاتر لە هەموو كەسێك رۆژ كاری دەكرد. بە قۆناغی ئاشتی هەبوو. ئەو كە خۆی یەكێكە لە راستی نزیكەوە لە ئازادی. تەڤگەری دامەزرێنەری ئەو تێكۆشانەی دەناسی كە هیچ كاتێك شەڕی وەك بەڵكو وەرنەگرتووە؛ بەهەند ستراتیجی خەباتێكی پەكەكە وەك هەموو بزوتنەوە ئازادیخوازەكانی تری كورد هەمیشە شەڕی لەپێناوی بەدەستهینانی هەبوون و ناسنامەدا بەرێوەبردووە و وەك ناچاری لە پێناوی دەزانرێت وەك كردووە. شەڕی ئاشتیدا بونیاتنانی پارتی كرێكارانی كوردستان و كۆما جڤاكێن كوردستان )كەجەكە( بە رێبەرایەتی رێبەر ئۆجاالن بە درێژای تێكۆشانی )9(جار ئاگربەستی یەكالیەنە و دووجار ناردنەوەی گروپی ئاشتی لە گەریال و رەوەندی ئەوروپا و خەڵكی كۆچبەری كورد بۆ توركیا ئەنجامداوە. لە دوایدا ئەو هەنگاوەی پرۆسەی ئاشتی بوو كە رێبەر ئۆجاالن لە كۆتایی ساڵی )2012(دا دەستی پێكرد هەرلەسەرەتای رایگەیاند. )2013( نەورۆزی لە و بوو مانگ سێ كە هەنگاوە ئ��ەم دەستپێكردنی چاوپێكەوتن و دانیشتن لە گەڵ رێبەر ئۆجاالندا سازكرا
بوو. بۆ وەاڵمدانەوەی ئەو هەنگاوە بۆ ئەوەی پێش لە راگەیاندنی پرۆسەی ئاشتی بگرن نەیارانی ئاشتی و بازرگانانی شەڕ لە پالنێكی نەخشە بۆدارێژراو ساكینە ژنە شۆرشگێڕی ئامانج و هەرسێ جانسزیان كردە كوردیان تیرۆركرد. بێگومان ئەمانە هەڵكەوت نییە. پاریس كۆمەڵكوژییەی دەڵێت:"ئەم ئۆجاالن َریبەر بەردەوامی گەلەكۆمەی نێودەوڵەتیە كە لەسەر ئێمە بەرێوە چووە و دەڵێت من بكوژن یان ساكینە هیچ پیالنەكە ناوەندی كە ئاشكرایە نییە". جیاوازیەكی تری الیەنەكانی لە ب��ەاڵم توركیایە، دەوڵ��ەت��ی ئەوروپا واڵتانی كە نێودەوڵەتیە هێزی پیالنەكە كاتێك هیچ چونكە گێراوە؛ تێدا سەرەكیان رۆڵی كۆمەڵكوژی كوردستاندا لە سەردەست دەوڵەتانی و تیرۆرێكیان بەبێ هاوكاری دەوڵەتانی سەردەستی جیهانی پێكنەهێناوە. هەر لە رێككەوتنامەی سایكس بیكۆ و لۆزانەوە تا ئەنجامدانی ئەنفال و كیمیاباران و كۆمەڵكوژی دێرسیم و گەلی زیالن و تەیار و رۆبۆسكێ رێبەر بەدیلگرتنی هەتا و هتد ... و وسەردەشت ئۆجاالن بێگومانە ژمارەیەكی زۆری لە واڵتانی ئەوروپا گەلەكۆمەی زۆری بەشێكی ئیسرائیل و ئەمریكا و نێودەوڵەتیان خستۆتە سەرشانی خۆیان. لەبەردەم كوردا گەلی ئ��ازادان��ەی ئیرادەیەكی سەركەوتنی بەردەوام ئاستەنگ بوون. بێگومان ئەمە لە كاتێكدایە ئەوروپا لە بااڵدەست سیستەمی ب���ەردەوام كە بانگەشەی دیموكراسی و مافی مرۆڤ دەكەن؛ بەاڵم ئەمە تەنها بۆ گەالنی ناوخۆی خۆیانە نەك بۆ گەالنی هەوڵیانداوە هەمیشە جیهانی دەسەاڵتداریەتی تر. لە رۆژهەاڵتی ناوەراستدا و لە كوردستان بەتایبەتی (یان بیگرە تانجی و راكە كەروێشك سیاسەتی) بەرێوە بردووە. وەك ناوبژیوان خۆیان پیشاندەدەن، بەاڵم ئەوان هەم كورد دەكەنە پارو و دەیخەنە بەردەم دەوڵەتانی سەردەست لە كوردستاندا و هەمیش دەڵێن ئەی كورد راكە با نەتگرن و نەتخۆن. ئیتر هێژای لە سەدەی بڵین، سیستەمی سەرمایەداری گووتنە هەموو و ڕشت گەالنی خوێنی زۆرترین بیستەمدا كۆمەڵكوژییەكانەوە. خزمەتی خستە چەكەكانی و بیست س��ەدەی لە مۆدیرنیتەش سەرمایەداری دژی گەلەكۆمەی قوڵترین و دژوارت��ری��ن یەكەمدا ئازادیخوازان ئەنجامدراوە. بە هەموو واتایەك دەتوانین كە فەرەنسا وەك واڵتێكی ئاشتین. دژی بڵێین گەالنی ئەم واڵتە زۆر شۆرشگێڕانە لە پێناوی ئازادیدا قوربانی زۆریان داوە بۆ بونیاتنانی ژیانێكی یەكسان بوو بەشێك واڵتە ئەم كۆمەاڵیەتی، هاوپەیمانی و پاشانیش و روناكبیری و رۆنیسانس شۆرشی لە نمونەیەكی سەركەوتووی لە سیستەمی بەرێوەبردنی گەل دروستكردووە كە كۆمۆنەی پاریسە و مۆری خۆی سیستەمی بەاڵم داوە، مرۆڤایەتی پێشكەوتنی لە سەرمایەداری لە دژی ئەو نرخانە هەموو وەستاووە و ئەوە دوو سەدە زیاترە خیانەتی زۆر گەورە لەو نرخانە دەكات. ئیتر دەوڵەتی فەرەنسا بوو بە یەكێك لەو دەوڵەتانەی كە نەخشەی رێكەوتننامەی لۆزانی داناوە و ئیمزای كردووە. ئەو دەوڵەتەی كە ژنە شۆرشگێڕی كە دەوڵەتەی ئەو سوتاند. ژنداركیان فەرەنسی
ژنە زۆرترین ناوەڕاستدا سەدەكانی سەرەتای لە ئاگرتێبەردان جادووكەران ناوی لەژێر خوداوەندی و ریكالم دەكەنە ژنان ئەمرۆ ئەوانە لە جێگەی و جەستەی ژن دەكەن بەكااڵ و بازرگانی پێوە دەكەن.خیانەت مۆدیرنیتە سەرمایەداری سیستەمی ئەمرۆ لە ڕەنجی گەالنی فەرەنسا دەكات و نرخی كۆمیناڵ لەو یەكێك وەك فەرەنسا دەوڵەتی بنپێدەكات. نێودەوڵەتیەوە پالنگێری هێزی الیەن لە واڵتانەی ئەركی پێكهێنانی چندین پیالنی چەپەڵی پێدراوە. لەوانە كوشتنی هاورێی نزیكی نیلسۆن ماندێال ژنە كۆنگرەی ژنانی كۆمیتەی سەرۆكی و شۆڕشگێڕ ئەفریقای باشور بوو بەناوی )دۆلیس سێبتەمبەر( كە ناوەراستی لە ئاداری ساڵی )1988(دا لە )29(ی شاری پاریسدا تیرۆر كرا. لە كاتیكدا كە بزوتنەوەی و دانیشتن خەریكی ئەفریقا باشوری شۆڕشگێڕی دەستپێكردنی ئاشتی بوون لەگەلَ حكومەتەكەیاندا. ئایا ئەمانە هەمووی رێكەوتە؟؟. ئەم كەیسە لە ساڵی تیرۆریستان و بكوژان ئەوەی بێ داخرا )1992(دا ئاشكرا بكەن یان هیچ رونكردنەوەیەك بكەن. دیسان سەرۆكی بەرەی پلنگەكانی تامیلی بەناوی )ناداراجا ساڵی دووەم��ی تەشرینی )8(ی لە ماتینتریان( )2012( لە ناوەراستی شاری پاریسدا لە الیەن دوو كەسەوە تەقەی لێكرا و كوژرا تا ئیستاش بكوژانی ئاشكرا نەكراوە. هەرە دوایش بەستنی رێككەوتنامەی لە )2011(دا ساڵی لە توركیا و فەرەنسا نێوان پێناوی بەرژەوەندی ئابوری و بازرگانی لەژێر ناوی رێككەوتنی ئاسایشی تا رۆژی ئەمرۆ بەردەوامە. ئەم رێككەوتنە بەمەبەستی پاكتاوكردنی تەڤگەری ئازادی لە هێرشكردنە سەر راگەیاندنە كوردیەكان و داخستنی تەلەفزیۆنی )رۆژ تیڤی( و گرتنی سیاسەتمەدارانی تیرۆركردنی هەر سێ و پاریس كورد. كۆمەڵكوژی ژنە شۆڕشگێڕی كوردیش بەردەوامی ئەم رێكەوتن و دەوڵەتی ئەوەی بەهێندەی هەربۆیە گەلەكۆمانەیە. فەرەنساش واڵتی بەشدارە پالنگێریەدا لەم توركیا ئەم دۆزی ساڵە یەك ئەوەتا بەشدارە. ئەوەندە بكەرانی و بكوژان بەاڵم دادگایە؛ لە كۆمەڵكوژییە ئەو كارە تیرۆریستیە ئاشكرا ناكەن. گەلی كوردیش و تەكنیك پێشكەوتنی ئاستی ل��ەوەی بێگومانە تەكنەلۆژیا هەموو ئەو ئامرازانەی لیكۆڵینەی پێدەكەن بەجۆریك بەهێزە كە نەك بە مانگێك؛ بەڵكو لە )24( كاتژمێردا دەتوانن هەموو راستیەكان ئاشكرا بكەن. ساڵیكە لێكۆڵینەوە بەردەوامە، بەاڵم تا ئێستا هەموو لێكۆڵینەوەكان بەشاراوەیی بەرێوە دەچێت. دادوەری دوێ( )ژەین بەناوی دادوەرە ژنێكی كە دۆزەك��ە كۆكردبووە، زانیاری زۆرترین كە دەكات لەوە باس بەاڵم لە مانگی ئەیلولدا كەمپویتەرەكەی لە ماڵەكەی وەك واڵتێكی لە ئەوانەی كێن دزراوە. لێی خۆیدا فەرنسا دزیەكی بەم شێوەیە دەكات؟؟. ئەو كەسەی كە هەتا ئێستا تۆمەتبار دەكرێت بە ئەنجامدانی ئەو كۆمەڵكوژییە، یەكێكە بەناوی )عومەر گونەی( كە پاریس لە و ئەڵمانیایە هاواڵتی و توركە بەرەگەز كاری كردووە و ماوەماوە هاتوچۆی توركیای كردووە و ئەندامی جەماعەتی فەتحواڵ گولەنە. ئێستا لە پاریس
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[38 راپۆرت
دەستگیركراوە، بەاڵم تۆمەتباریەكەی یەكال نەكراوەتە و هیچ زانیاریەكیش لەسەر ئەنجامدەرانی پیالنەكە نییە.
ئەنجام...
لەم ساڵیادەدا دەتوانین بڵێین ئامانجی گەلەكۆمە و كۆمەڵكوژییەكە رێگەگرتن بوو لە هەنگاوی پرۆسەی دەسەاڵتداری سیستەمی كوردستاندا. لە ئاشتی سەرمایەداری مۆدێرنیتە و پێكهێنەرانی گەلەكۆمەی نێودەوڵەتی بە هاوكاری و بەئەركداركردن و رۆڵدانە دەوڵەتی فەرەنسا و خواستیان بەم كۆمەڵكوژییە ئەو ئ��ی��رادەی و بگرن ئاشتی پرۆسەی لە رێگە ناوەندی كردۆتە ژنی ئازادی كە بشكێنن تەڤگەرە و دەس��ەاڵت��دار سیستەمی چونكە تێكۆشانەكەی؛ پیالنگێڕ لەسەر ئەو فەلسەفەیە خۆیان بونیاتناوە كە بدە(. ژن لە ئامانج سەرەتا گەیشتنە )بۆ دەڵێت كە ژنان و كورد گەلی ئازادیخوازانەی تێكۆشانی شۆرشگێڕی وەك ساكینە و فیدان و لەیالی بەرهەم هێناوە هەڵگری فەلسەفەی رێبەر ئۆجاالنن كە ژن تێكۆشانەكان هەموو لە ژن ئ��ازادی تێكۆشانی و دەڵێت:"هەر ئۆجاالن بەرێز و دەبینێت بەواتاتر ناوەندی نەكاتە ژن ئازادی تێكۆشانێك و شۆرش تێكۆشانەكەی و لەو بوارەدا زۆرترین مەودا نەبڕێت بنكەوتنە". هەر بێت هەرچی چارەنوسەكەی ئەوا هەر سێ ژنە شۆڕشگێڕی كورد خاوەن تایبەتمەندی دایكە خوداوەندی كوردستان و رۆژهەاڵتی ناوەراستن كە هەموو بەها ئەخالقی و مرۆیەكانیان هەڵگرتووە و راستی سیستەمی ئەوروپایان ئاشكرا كردووە كە هەموو شارستانیەكانی رۆژهەاڵتی ناوەراستی دزیووە و سیستەمەكەیان لەسەر بنەمای نكۆڵیكردن لە گەلی ناوەراست رۆژهەاڵتی گەالنی بەگژدادانی و كورد بونیاتناوە. ئەم سێ ژنە شۆڕشگێڕە پەیامی ئازادی تا ئەوروپا راستەقینەیان پێبوو بۆ هەموو گەالنی
خاوەندارێتی لە نرخەكانی خۆیان بكەن. ژنان دەتوانن نوێنەرایەتی راستەقینەی ئاشتی و دیموكراسی بكەن. مۆدێرنیتە سەرمایەداری سیستەمی كە بێگومانە و ئاشتیە دوژمنی و دەترسێت ژن��ان هێزی لە پێشكەوتنی ژنان وەك خاڵی كۆتایی و مردنی خۆی دەبینێت. بۆیە لە رێگەی بەكااڵكردنی ژنەوە قوڵ�ترین مرۆڤایەتیدا. بەسەر دادەسەپێنێت كۆیالیەتی سیستەمی دەسەاڵتداری پیاوساالری و سەرمایەداری ژنە شۆڕشگێڕێكی وەك رۆزا لوكسەمبۆرگی تیرۆر كرد و ژنە قارەمانی وەك ژنداركی سوتاند و كالرازەتكینی لەناو بردن. لە كۆتایی سەدەی بیستەمدا و لەسەرەتای سەدەی بیست و یەكدا بە گەلەكۆمەی نێودەوڵەتی رێبەر ئۆجاالنی زیندان كرد و ساكینە جانسز و فیدان و لەیال تیرۆر دەكات. ئێمە پێمانوایە ئەو دەستانەی ساكینەكان و رۆزا و ژاندارك و فیدان و لەیالكانیانن تیرۆر كرد، هەمان ئەو دەستانەن كە سەركردە و و دەكەن تیرۆر و زیندانی تێكۆشانەكان رێبەری لۆزانیان رێككەوتنامەی كە دەستانەن ئەو هەمان ئیمزا كردووە و كە هێرش لەسەر نرخی مرۆڤبوون دەكەن و هەمان ئەو دەستەیە كە زانست و تەكنەلۆژیا وەك بەرهەمی مرۆڤایەتین، دەیكاتە چەكی كیمیاوی و نەوەوی و دەیڕێژێت بەسەر گەلەكەماندا. هەمان ئەو زهنیەتەیە كە لە پێناوی فرۆشتنی چەكەكانیان لە گەڵ هەموو نەیارانی ئاشتیدا رێكدەكەون بازرگانی لەسەر شەردەكەن. هەربۆیە دەگەینە ئەو ئەنجامەی كە سەرمایەداری مۆدیرنیتە دژی ئازادی ژن و دژی ئاشتین و لە تیرۆر و گەلەكۆمەدا بەشدارن. بەاڵم ئەو كۆمەڵكوژییە نەیتوانی بگاتە ئامانجەكانی خۆی؛ بەڵكو لە كاتی ئەو رووداوە پڕ لە ئێشەدا هەموو كوردستانیان لە سەرتاسەری كوردستان و دەرەوەی نەتەوەكانی لە ئازادیخواز كەسانی گەڵ لە واڵت دەنگی و ج��ادەك��ان س��ەر ڕژان��ە بەلێشاو تریش نەتەوەیی لەسەرئاستی خاوەندەركەوتن و ناڕەزای و نێودەوڵەتی گەیشتە لوتكە. ئەم شەهیدانە وەك
سیمبۆڵی تێكۆشەری ئاشتی ئامانجەكەیان لە هەوادا نەماو لە نەورۆزدا پرۆژەی ئاشتی ڕاگەیەندرا بە گوێ میلیۆنان خەڵكدا و كۆتری ئاشتی بەسەر خەڵكی ناوڕاستدا رۆژهەاڵتی گەالنی هەموو و كوردستان كە كرداریەوە واری كەوتە فەلسەفەیە ئەو فڕی. دەڵێت لە مردن ژیان دروست دەكەین لە راستیدا دەبێت. جێگیر هەتایە هەتا و نەمریە ژیانە ئەو گەلەكەمان لەزۆر رووەوە بووە خاوەنی دەسكەوتی ئەگەر كوردستان. رۆژئ��اوای لە بەتایبەتی گرنگ چی ئێش و ئازارەكانی گەلەكەمان تەواو نەبووە و زهنیەتی تیرۆر كردن زیندووە بەتایبەتی كوشتنی ژنان و كەسانی رۆژنامەنوس و ئازادیخواز، لە كۆتایی ساڵی )2013(دا تیرۆركردنی كەسایەتی نەتەوەی و دیموكراتی وبیۆر و ۆژنامەنوس )كاوە گەرمیانی( و لە سەرەتای )2014( شەهیدكردنی )بریار حەسەن( ئەمانە و كوشتنی چەندین كەسی سیاسی و هەڕەشە كۆتایی سیاسی پالنی ئەنجامدانی و توقاندن و نەهاتووە، بەاڵم خاڵی زۆر گرنگیش ئەوەیە هۆشیاری و هەستی بەرپرسیاری زیاتر بووە و كە لە زۆر رووەوە پێشكەوتنی جددی هەیە لە تێكۆشانی ئازادی ژنان گۆرەپانی نەتەوەیدا. و دیموكراتیانە تێكۆشانی و هەرچوار ئاستی لەسەر دیموكراتیانە تێكۆشانی ساڵیادەدا لەم ب��ووە. فراوانتر كوردستان بەشی گرنگە كە وەك ئەركی نەتەوەیی و مرۆیی و ئەخالقی دیموكراتی و بەتایبەتی وەك ئەركی ئازادیخوازانەی ژنان بەهەموومانەوە و لە هەموو رویەكەوە كار بكەین بۆ ئاشكراكردنی ئەم كۆمەڵكوژییە و پێكهێنانی ئەو ئەركانەی هەرسێ ژنە شۆڕشگێڕ هەڵیانگرتبوو و بە گرنگ دەبینین كە تێكۆشانەكانمان بگەیەنینە ئاستێكی ئازادی و ئاشتی بەرقەراربوونی پێناوی لە بڵندتر و بەدەستهێنانی مافی نەتەوەیی و دیموكراتیانەمان و تیرۆر هەموو جۆرە دژی لە بەهەموومانەوە و كۆمەڵكوژی و گەلەكۆمەیەك رابوەستین تا ئاشكراكردن و بەسزادانی تاوانباران و ماندونەناسانە كار بكەین.
] ~ [[email protected]
39ژنان] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
زانستە مامۆستای سالم، د.كوردستان سیاسیەكانە لە چاوپێكەوتنێكدا لەبارەی دەدوێ��ت سیاسەتدا لە ژن��ان ب��ەش��داری وت��اری ل��ە هەیە قەیرانێك پێیوایە و دەك��ەن، كۆمەڵگای ئاڕاستەی كە ژن��ان بە ناتوانێت راشیدەگەیەنێت حكومەت كۆمەڵگا نیوەی كە ژنان پشگوێخستنی
پێكدێنن باس لە دیموكراسی بكات.
س/ چەترپرێس
پ��رس��ی��ار/ س��ی��اس��ەت ب��ۆ ب��ەڕێ��وەب��ردن��ی بە و ن��اوچ��ەك��ە ل��ە ب���ەاڵم كۆمەڵگایە، تایبەتی لە هەرێمی كوردستان، كەمترین ژن لە بواری سیاسەتدا دەبینرێت بۆ چی؟بوونی كوردستاندا هەرێمی لە ژن كە دیارە �لە بەشداری و سیاسیدا دنیای لەناو هەیە، ئاستێكی چەند لە ب��ەاڵم دەك��ات، سیاسەتدا لە نمونە بۆ ج��ی��اواز، ڕێ��ژەی بە و ج��ی��اوازدا هەڵبژاردنەكاندا ژنان بە ڕێژەیەكی باش بەشداری پاڵێورا. وەكو یان وەكو دەكەن وەكو دەنگدەر دەزانین مافی دەنگدان و خۆ پااڵوتن بە مافێكی هەروەها و دەكرێت ئەژمار سەرەكی سیاسی حیزبەكان رێكخستنی لە باش رێژەیەكی ژنان
پێكدەهێنن كە واتە دەتوانین بڵێین ژنان بونیان هەیە لە هەموو دەزگایەكی سیاسیدا، چ حوكمی بێت یان ناحوكمی، بەاڵم ئەوەی جێگەی سەرنج و تێبینیە كەمی بوونی ژنانە لە ناوەندەكانی بڕیاردا نیوەی ژن ئەگەر بۆیە دەزگایانەدا، ئەم لەناو رێكخستنی حیزبێكی سیاسیش پێكبهێنێت، بەاڵم هەمان سەركردایەتی لە الوازە بوونی دەبینین حوكمەتدا دەزگاكانی هەموو لە ئەگەر حیزبدا. بوونی هەبێت، بەاڵم هەرگیز پۆستە سیادیەكان و وەزاریەكان نادرێت بە ژن، ئەمەش دەگەڕێتەوە بە ڕای من بۆ چەند هۆكارێكی خودی و بابەتی. هۆكارە خودیەكان ژن خۆیەتی، ئەویش ئەوەیە كە ژن كەم هەوڵدەدات، یان ڕێژەیەكی كەم لە ژنان لەناو كۆمەڵگەی ئێمەدا گرنگی بە سیاسەت دەدەن و وەكو كەسی قیادی دەناسرێن و هۆكارە بۆ یەكەم پلەی بە دەگەڕێتەوە كە بابەتیەكان الیەنی كۆمەاڵیەتی و سەرقاڵی ژن بە بەڕێوەبردنی ماڵ و بە بەخێوكردنی منداڵ و هەروەها كۆمەڵگە بە ژن و پیاوەوە زۆر هانی ژن نادات كە وەكو دەركەوێت؛ سیاسەتمەدار و قیادی كەسێكی بەڵكو هەمیشە هانی دەدەن كە دوور بكەوێتەوە لەوانەوە دوورە، لە سیاسەت؛ چونكە سیاسەت لەوە كەمتر ژن هەمیشە كۆمەڵگە ه��ەروەه��ا دادەنێت كە بتوانێت سەركردە یان بەرپرس بێت، دروستكردنی لە بكات بەشداری بتوانێت یان
خۆی لە ژن پیاو هەمیشە و سیاسیدا بڕیاری كەمتر دەبینێت و هەرگیز رێگە بەوە نادات كە
ببێتە ركابەری یان شەریكی لە پۆستەكاندا.
پرسیار/ واتە خودی ژن توانای سیاسەت كردنی نییە، یان وەكو دەوترێت سیستەم و دەسەاڵت عەقڵیەتی حزب و كۆمەڵگا رێگە بە ژن نادات و لە سیاسەت دووری
دەخاتەوە؟لە سیاسەت بێت و � كەم ژن هەیە كە حەزی گرنگی پێبدات و ببێتە بەشێك لە ژیانی خۆی؛ بەڵكو زیاتر ژن گرنگی بەخۆی و ماڵ و منداڵی دەدات، بۆیە زۆرجار دەبینین لەناو سەركردایەتی نە ژنە ئەو بەاڵم هەیە، ژن سیاسی حیزبێكی سەركردەیە و نە سیاسیە، تەنها بوونی لەناو ئەو بۆ جوانكردنی و حیزبە مەسەلەیەكی سیاسییە بەاڵم كۆمەڵگەدا، لەناو حیزبەیە ئ��ەو رووی ئەمە ئەوە ناگەیەنێت كە ژنی سیاسیمان نییە، رووی لە توانا بە و لێهاتوو ژنی زۆر بەڵكو كە لەوەدایە كێشەكە بەاڵم هەیە، سیاسیەوە هەل و مەرجی یەكسانیان نییە لەگەڵ پیاودا بۆ لە رووی بڵێم سەلماندنی خۆیان، بۆیە دەتوانم زانستییەوە و لەرووی ئەقڵی و جەستەییەوە ژن دەتوانێت سیاسی بێت و هەروەها سەركردەیەكی خۆی كە كاتێك ب��ەاڵم بێت، س��ەرك��ەوت��ووش
د.كوردستان سالم؛حكومەت ناتوانێت بە پشگوێخستنی ژنان باس لە دیموكراسی بكات
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[40 ژنان
بڕیاری ئەوە بدات و مەبەستی بێت. بۆیە بەشێك لەمە دەگەڕێتەوە بۆ خودی ژن و بەشێكی تری چۆن وەكو كۆمەڵگا عەقڵیەتی بۆ دەگەڕێتەوە
پێشوتر ئاماژەمان پێكرد.
كردنی دیموكراتیزە دەوترێت پرسیار/ ژنان سیاسی بەشداری بەبێ كۆمەڵگا هەموو كوردستان هەرێمی لە نابێت، لە سیادیەكان پۆستە و سەرۆكایەتی باسی دەك��رێ��ت ئایا پ��ی��اودای��ە، دەستی
دیموكراتی بكرێت؟بە ناتوانێت حكومەت هەرگیز نەخێر، �پشگوێخستنی ژنان كە زیاتر لە نیوەی كۆمەڵگا و دام هەموو لە هەیە، بوونیان و پێكدێنن بكات دیموكراسی لە باس دەوڵەتدا دەزگاكانی و هەر چەندە و بەپێی یاسای كۆتا ژنان رێژەیان دیاریكراوە و بەشداریكردنیان تا رادەیەك مسۆگەرە لە دەسەاڵتی تشریحیدا، بەاڵم پێویستە حكومەت یاسای تر دابڕێژرێت بۆ مسۆگەر كردنی بەشداری ژنان لە دەسەاڵتی جێبەجێ كردندا و تەنانەت بۆ
پۆستە سیادیەكانیش و ئیداریەكانیش.
هیچیان حیزبەكان دەوت��رێ��ت پرسیار/ و ژنان كێشەی چارەسەری بۆ پڕۆژەیان زیادكردنی بەشداری ژنان نییە، عەقڵیەتی ب��ە گشتی ب��ەس��ەر ح��زب��ەك��ان زاڵ��ە پیاو
هۆكاری ئەمە چییە؟ لەناو حیزبەكان، چونكە زاڵە پیاو عەقڵیەتی �بە و حیزب لەناو شتێكە هەموو خۆی پیاو عەمەلی خۆی بەڕێوەی دەبات و ئەمە بە ئاسانی لەناو دەبینین ئەمە س��ەرەڕای بەاڵم ناگۆڕێت، هەندێك لە حیزبەكاندا هەنگاوی باش نراوە لەو پێناوە زیادكردنی بەشداری ژن لەناو ناوەندەكانی بڕیاری حیزبدا، بۆ نمونە لەناو یەكێتی نیشتمانی هەموو بەرپرسی جێگیری مەرجە كوردستان، مەڵبەند و كۆمیتە و ناوەندەكانی تری حیزب ژن بێت و لەناو یەكگرتوو رێژەی بەشداری خوشكان لە سەركردایەتی و مەكتەبی سیاسی و دەزگانی تر دەبێت لە )30%( كەمتر نەبێت، ئەمە خەریكە
وەكو مۆدێلی لێ دێت لەناو حیزبەكاندا.
پ���رس���ی���ار/ ب����ەو ع��ەق��ڵ��ی��ەت��ەی ح��ی��زب��ە و وەزارەت ل��ە ه��ەی��ان��ە، سیاسیەكان بێ ژن جێگیرەكانی و س��ەرۆك��ای��ەت��ی كابینەی لە دەكرێت چ���اوەڕوان بەشە، نوێ لەو سێ سەرۆكایەتیدا ژن لە پۆستە
سیادیەكان بەشداریان هەبێت؟بەشداری رێژەی پێشوو، كابینەكانی بەپێی �ژن لە پۆستە حكومی و ئیداری و سیاسیەكان زۆر كەم بووە، ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ نەبوونی یاسایەكی دیاریكرا و هەروەها بۆ كەمتەرخەمی ئەو حیزبانەی كە بەشداریان كردووە لە حكومەتدا كە بە دەگمەن ناوی ژنێكیان دیاری كردبێت بۆ
ئەم جارێك هەموو بەڵكو هاوشێوە؛ پۆستێكی پۆستانە دیاریكراوە بۆ پیاو لەناو خۆیاندا دابەشی دەكەن، بۆ ئەم جارە ئەگەر بێت و حكومەتێكی بنكە فراوان دروست بكرێت، دڵنیام كە ڕێژەی ژن
زیاد بكرێت.
ه��اوس��ەرۆك��ی، سیستەمی پ��رس��ی��ار/ كە پیاو( سەرۆكێكی و ژن )سەرۆكێكی لە ئێستادا لە باكور و رۆژئاوای كوردستان بەشداری زیاتر بۆ و پێدەكرێت ك��اری جێی چونە و سیایەتدا لە ژنە پێكردنی پارچەیەی ئەم بۆ گرنگە چەندە بڕیارە،
كوردستان، كورد سودی لێوەرگیرێ؟� زانیاریم لە بارەیەوە نیە.
چەند پێناوەدا لەم ژن فشاری پرسیار/ گرنگە و پێویستە چۆن بێت؟
� بێگومان ژن دەبێت بەردەوام هەوڵی ئەوەبدەن كە هەل و مەرجی گونجاو و دادپەروەرانەیان بۆ حكومەتدا، لەناو یان حیزبدا لەناو بڕەخسێت بەاڵم پێشتر ژن پێویستە لەناو كۆمەڵگای ئێمەدا خۆی بنوێنێت و ببێتە پێشەوە وەكو كەسێكی سەركردە بناسرێت، هەروەها پێویستە زیاتر هەوڵ و كۆشش بدات بۆ بەدیهێنانی ئامانجەكانی خۆی لەپێناو خزمەتكردنی گەل و نیشتمان، هەروەها بە بێنێت بەكار گونجاو وتارێكی ژن پێویستە شێوازێك كە خۆی لە خەڵك جیا نەكاتەوە؛ بەڵكو هەمیشە خۆی بە بەشێك لە خەڵك دابنێت بۆ ئەوەی الیەنگیری خەڵك بۆ خۆی دروست بكات، قەیرانێك كردووە تێبینیم كە ئەوەی بەراستی هەیە سەبارەت بە وتاری ژنان كاتێك ئاڕاستەی تۆمەتبار كاتێك هەموو كە دەكەن كۆمەڵگای كردنی تیایە، یان جیاكردنەوەی چینی ژنان، ئەم وتارە هەرگیز خزمەتی پرسی ژن ناكات، بەڵكو دەبێتە هۆی دروستكردنی دیوارێكی بەرز لە نێوان هەردوو الدا، بۆیە پێویستە ژنان زۆر بە هێمنانە و ئاقاڵنە و سیاسییانە كار لەسەر ئەوە بكەن كە بكەن دروست الیەك هەموو بۆ قەناعەت چۆن لەناو پیاو بۆ ڕاستەقینەیە شەریكێكی ژن كە
كۆمەڵگا.
پرۆفایل:ساڵی لە سەعید، سالم د.كوردستان دایكبووە، لە ده��ۆك لە )1977(ساڵی لە بەكالوریوسی بڕوانامەی لە دبلوم و دهۆك زانكۆی لە )2001(یەلین زانكۆی لە سیاسیەكان زانستە لە سودان لە ساڵی )2002( و ماجستری تەواو لە سودان یەلین زانكۆی لە هەر زانستە مامۆستای ئێستاش و كردووە گەشەپێدانی زانكۆی لە سیاسیەكانە
مرۆیی.
ژن پێویستە لەناو كۆمەڵگای ئێمەدا خۆی بنوێنێت و ببێتە پێشەوە وەكو كەسێكی سەركردە
بناسرێت، هەروەها پێویستە زیاتر هەوڵ و كۆشش بدات بۆ بەدیهێنانی ئامانجەكانی خۆی لەپێناو خزمەتكردنی
گەل و نیشتمان..........
رێژەی بەشداری ژن لە پۆستە حكومی و ئیداری
و سیاسیەكان زۆر كەم بووە، ئەمەش دەگەڕێتەوە
بۆ نەبوونی یاسایەكی دیاریكرا و هەروەها بۆ
كەمتەرخەمی ئەو حیزبانەی كە بەشداریان كردووە لە حكومەتدا كە بە دەگمەن
ناوی ژنێكیان دیاری كردبێت بۆ پۆستێكی هاوشێوە؛ بەڵكو هەموو جارێك ئەم پۆستانە
دیاریكراوە بۆ پیاو لەناو خۆیاندا دابەشی دەكەن
..........
كەم ژن هەیە كە حەزی لە سیاسەت بێت و گرنگی پێبدات و ببێتە بەشێك لە ژیانی خۆی؛ بەڵكو زیاتر
ژن گرنگی بەخۆی و ماڵ و منداڵی دەدات، بۆیە زۆرجار دەبینین لەناو سەركردایەتی
حیزبێكی سیاسی ژن هەیە، بەاڵم ئەو ژنە نە
سەركردەیە و نە سیاسیە، تەنها بوونی لەناو ئەو حیزبە
مەسەلەیەكی سیاسییە و بۆ جوانكردنی رووی ئەو حیزبەیە لەناو كۆمەڵگەدا
] ~ [[email protected]
41ژنان] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
ن/ عەبدوڵاڵ ئۆجەالن
بە قۆناخەی ئەو كاریگەری هەلومەرجی لەژێر كەسایەتی حەزرەتی پێكرد ئاماژەمان پوختی محەمەد پێشكەوتنێكی پڕ لە ناكۆكی بە خۆیەوە ئیمپراتۆریەت سێ هەر كەلتووری دەبینێ. باڵوبوونەتەوە، زۆر لە كەلتووری تیرە عەرەبەكان یەكجار جیاوازیەكی و كەڵێن پێشكەوتووترە. تیرەكانی تەوتەمی هەیە. نێواندا لە مەزنیان كۆبوونەتەوە كەعبە لە پەنتائۆن شێوەی لە تایبەتمەندێتی هێزبەخشینیان نەماوە. هەرچەندە وەكو عوزا مەنات، الت، جۆری لە چەندێكی گەورەترینیان رێزیان لێدەگیردرێ و نوێنەرایەتی تیرە بە شان و شكۆكان دەكات، وەلێ زۆر لەوە نوێ شارستانیەتێكی بەخشی ئیلهام دوورن پێبەپێ، ئەوانەوە بەهۆی پێچەوانەوە بە بن هزرە نوێ و تەریقەتە سۆفیگەرییەكان قەدەخە دەكرێن. ئەو هزر و دەزگایانە بەسەر پێكهاتەكانی سەرخاندا زاڵن كە موحافەزەكارێتی تیرەگەرێتی بە بنەما دەگرن. هەر كەس لەمیانەی تیرەكەیەوە پەسنی دەدرێت و باسی دەكرێت. ژنان بە نەزان و بچووك دەبینرێن، كیژۆڵەكان زیندە بە چاڵ
دەكرێن و رووبەڕووی مردن بەجێ دەهێڵدرێن.شام �� مەككە نێوان بازرگانیەكانی كاروانە گرنگی و رۆڵێكی مەزنی هەیە لە پێگەیشتنی هزری حەزرەتی محەمەد. هەروەكو دەزانرێ بە زۆری گوێڕایەڵی راهیبە نەستۆریەكانی كردووە پێهێنان باوەڕی كردوون. لەگەڵدا گفتوگۆی و و خۆشەویستی و خەدیجە متمانەكردنی و دیاریكراوی رۆڵێكی و گرنگی پێكردنی مێرد هەیە لەوەی سەبارەت بە ژن بگات بە هزر و بۆچوونێكی باش. ئەگەر خەدیجە نەبێت ناشێ محەمەد ببێت بە پێغەمبەر. ئەگەر بە شێوەیەكی گوێرەی بە بێت، كراویش دەمامك و شاراوە مەریەم خاوەنی كاریگەریەكی زۆر مەزنترە و لە رەوشێكی وەها دایە كە نوێنەرایەتی كەلتووری بااڵدەستی بەهۆی دەك��ات. ژن خ��وداوەن��دی لە كە پیاوساالرییە كۆمەاڵیەتی پێكهاتەی پێویست شێوەیەكی بە ئیسالمیەتدا مێژووی
نەكراوە. خەدیجە رۆڵ��ی لە باس شایستە و مەككە لە ك��ەس یەكەمین ئاشكرایە ئەمە خەدیجە كرد محەمەد حەزرەتی لە پشتگیری تا و گەورەتر محەمەد لە تەمەنیش بە بوو. ببێ دەتوانێ دەوڵەمەندە، و بەهێز رادەی��ەك بە خاوەنی كاروانە بازرگانیەكان. بێگومان ئەم رەوشەی خەدیجە لەناوكۆمەڵگای مەككەی پیاو ساالریدا وەكو ناكۆكییەكی جددی و مەزن وایە؛ چونكە ژن بە گێل و نەزان و بچووك دەبینن و كیژۆڵەكان بە زیندوویی زیندە بە چاڵ دەكەن. و بەرگە ناتوانێ تەنیا بە ئەوەی گوێرەی بە ئەوا بێتەوە، هۆڤە كۆمەڵگا ئەم بەرەنگاری پێ مێرد و محەمەد لەگەڵ پەیوەندیەكانی بەوالوە لە خۆشەویستی وات��ادارە. زۆر كردنی وەكو مەككە فەرمی كۆمەڵگای بە بەرامبەر یەكەمین چەكەرەی تۆوی سیاسی و ئایدیۆلۆژی نەخواستنی و نەهێنان مردنی وەكو تا وایە. ژنێكی دیكە لەالیەن محەمەد، جگە لە رێز گرتن، گرێدراوی هێزی ماددی و مەعنەوی خەدیجەیە. وەكو یەكەمین كەس كە پێغەمبەرایەتی محەمەد پەسند كردووە، رۆڵی لەم پێكهاتنەدا ئاشكرا و
بەرچاوە.دواتر ئەوانەی بۆ یەكەمین جار وەكو یەكەمین دێنن محەمەد ح��ەزرەت��ی بە ب���اوەڕی ك��ەس ئامۆزاكەی، حەزرەتی عەلییە كە هێشتا منداڵە و كۆیلەكەیەتی )زەید(. ئەم تابلۆیە بە شێوەیەكی زۆر روون و ئاشكرا ناوەڕۆكی شۆڕشگێڕێتی ئەم كەسایەتی لە كاتێكدا لە نیشاندەدات. گروپە عەلیدا پەیوەندیەكانی تیرەگەرێتی بە شێوازێكی كەسایەتی لە دەك��ات، پارچە شۆڕشگێڕێتی لەمیانەی و دەبەخشێ كۆیالیەتی زەیدیشدا لەم راستیدا لە پێدێنێت. كۆتایی شۆڕشەوە سێیانیەدا هەرچەندە بە شێوەیەكی سەرەتاییش لەمیانەی دەدرێ��ت. ئەنجام شۆڕش سێ بێت لە ژن، شۆڕشی خەدیجە لەگەڵ پەیوەندی و تیرە شۆڕشی عەلیشەوە پەیوەندی رێگای لە رێگای زەیدەوە شۆڕش بەرامبەر كۆیالیەتی ژیانێكی ئ��ەوەی لەبەر هەر دەدرێ��ت. ئەنجام هاوبەش و كۆمەڵكارییان ئاواكردووە، شێوازێكی لەسەر زاڵ��ە. ژیانیاندا بەسەر شۆڕشگێری مانیفێستۆی گ��روپ مەزنبوونی بنەمایە ئەم بەرلەوەی ناچارییەك. بە دەكات ئایدیۆلۆژی درێژ ماوەیەكی پێغەمبەر بە ببێت محەمەد )ح��ەرا( ئەشكەوتی بۆ هاتوچۆی و مانەوە تەواوی لە ئایدیۆلۆژیە. قووڵبونەوەی قۆناخی قۆناخی پێغەمبەرایەتیدا قەڵەمبازەكانی بە تەوراتدا لە تێپەڕبووە. ئەمە هاوشێوەی درێژایی باس لە ئەم قۆناخەی حەزرەتی موسا دەكرێت كە لە چیاكانی سینا بە سەری بردووە.سەرەڕای ئەم هەنگاوە مێژووییانە، ئەو مرۆڤەی
و كۆیالیەتی پەیوەندییەكانی لەمیانەی كە زۆر كراوە، نزم و كراوەتەوە بچووك خاكەوە لەوە دوورە ببێتە خاوەنی بایەخێكی ناوەندی. خۆی چارەنووسی بە رەوشێكدایە لە ژنیش بووە ناسنامەیەك مەحكومی ك��راوە، رازی و ئەقڵە بێ ن��ات��ەواوە، شەیتانە، خزمی كە كاتێكدا لە دەكات. تاوان بانگێشتی بەردەوام هێشتا ئەو پێشدەخرێت، مرۆڤایەتی كەمێك بااڵدەست چینی هەرچی دانانرێت. مرۆڤ بە و چ��ەوس��ێ��ن��ەرە، ل��ەم��ی��ان��ەی خ��ەس��ڵ��ەت و نیشان خۆی خوداییەكانەوە تایبەتمەندێتیە رەچەڵەكی لە بوونەوەرێكی وەك��و و دەدات مرۆڤ جیاوازتر پێناسە دەكرێت؛ وەكو گرنگترین ئەوە گوێرەی بە ئایدیۆلۆژی ناسنامەی كار چارەنووسەی و راستینە ئەو پێشدەخرێت. شارستانیەتەكانی كۆن شایستەی مرۆڤایەتییان
دەبینی، هێڵە گشتییەكەیان بەمجۆرەیە.
كێشەی ژن هێندە گشتگیرە كە لە چوارچێوەی كۆمەڵگەی سەر مایەداریدا
جێی نابێتەوە
و فشار خوارترین چین، و كۆنترین وەكو ژن پیادە لەسەر سنووری بێ چەوسانەوەیەكی رێگای تازە بە تازە دەكرێت. كێشەی ژن كە گشتگیر هێندە بابەتێكی دەكرێتەوە، لەپێش كۆمەڵگای چ��وارچ��ێ��وەی ل��ە ب��ەرف��راوان��ە و ژن ئ��ازادی نابێتەوە. جێگای سەرمایەداریدا ئازادییەكان، ت��ەواوی گشتی پێوانەی وەك��و هێشتا ئاماددەكاری هەنگاونانی یەكەم دەكات. بۆ ژنەوە )دایكساالری( لە چاخی دەربازبوون چاخی پیاو )باوكساالری(، رێگای لەپێش ئەوە كردۆتەوە زیانی مەزن بە ژن بكەوێت. مێژووی )5000( ساڵەی كۆمەڵگای چینایەتی بۆتە هۆی ببینێ زیان ژن زێدە هەرە رادەی بە ئەوەی و بدۆڕێنێ. فشاری هەمە الیەنە و سووكایەتی جۆرێكی هەموو و رەگەزی جیاوازی پێكردن، چەوسانەوە، شایستەی ژن بینراوە. ئەو ژنەی لە تازە بە تازە سووتێنراوە، و سووتاوە كە ژێر خۆلەمێشەوە دەردەهێنرێت و هەوڵی پاك كردنەوەی دەدرێ. لە كاتێكدا پێویست بوو بەر دان بێ هیچ مەرجێك بە و لە هەموو شتێك بنرێت، ژندا تاكە كەسی بە تەواوی مافەكانی بەاڵم لەدوای هەموو مەسەلەكان و بە شێوەیەكی بە پەیوەندی رۆژەڤ، بە كردنی سنووردار رەهەندە مێژوویی و قووڵەكانی ستەمكارییەوە گشتگیرە و بەرفراوان هێندە بابەتەكە هەیە. دەشێ ببێتە لقێكی زانستی كۆمەڵناسی، هێندە گرنگە بە شێوەیەكی سەربەخۆ و بە شێوەیەكی بەرنامەڕێژ و نەخشە بۆ كێشراو و رێكخراوەیی
شاژنــــی راستـــــەقینەی كـــااڵكــــــان ژنە
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[42 ژنان
پێویستی بە تێكۆشانێكی سیاسی دیموكراسییانە و یاسایی درێژخایەن هەیە. هەم لەالیەنی گەوهەر هەم شێوە لە تێكۆشانی نەتەوەیی و چینایەتی
جیاوازترە و تێكۆشانێكی ژیانییە.لێتوێژینەوە بایۆلۆژییەكان رۆڵی ژن وەك رەگ ئەوەی رووندەكاتەوە. مرۆڤ جۆری ریشەی و بەڵكو نییە، ژن داب���ڕاوە سەرەكی لەقەدی پیاوە. سۆزدارێتی ژن، هۆكارەكەی بۆ النەدانی زێدەڕۆییانەی لەدیالیكتیكی پێكهاتەی گەردوون دەگەڕێتەوە. بەتایبەتی لە سەردەمی شارستانیدا خ��وارەوەدا ه��ەرە پێگەی لە ژن هێشتنەوەی كاریگەری لە گواستنەوەی ئەم پێكهاتەیەی بۆ رۆژگاری ئەمڕۆمان هەیە. پیاو بەردەوام خوازیارە بە لە سۆزی ژن پڕ ئەقڵی ئەقڵەوە، لەالیەنی وەك ئەمەش بەتایبەت پیشانبدات، "ناتەواو" چەندین پیاو ئەقڵی بخاتەڕوو. ژن كارەكتەری بەڕێوەبردووە، ژن لەسەر گ��ەورەی كێوماڵی
تائێستاش بەڕێوەی دەبات.یەكەمیان، كردوویەتی بەیەكەم كۆیلەی ماڵ. ئەم قۆناخە پڕە لە تۆقاندن، فشار، القەكردن، ترسناك. كۆمەڵكوژیی و پێكردن سۆكایەتی ئەو رۆڵەی بۆی دیاریكراوە و دانی پێنراوە، بەو پێیە پێویستی موڵكداری سیستەمی رادەیەی تا خانەدانێتی ئایدیۆلۆژیای بخاتەوە. "وەچە" لەناو وەچەیەیە. ئەم گرێدراوی زۆر رادەیەكی ئەم ستاتۆیەدا ژن موڵكێكی رەهایە. تاڕادەیەك ناتوانێت كە نامووسی خاوەنەكەیەتی و موڵك
رووی خۆی پیشانی كەسی دیكە بدات.دووەمیان، ئامرازی زایەندی )سێكس(ییە. لە تەواوی سروشتدا زایەند پەیوەندی بە زۆربوونەوە بەاڵم ژیانە، بەردەوامكردنی ئامانجی هەیە. زۆریش بە و ژن بەندكردنی لەگەڵ بەتایبەتی
لەسەردەمی شارستانیدا، رەگەزی نێرینە جۆری مرۆڤ رۆڵی سەرەكی بەسێكس داوە، تەقینەوەی ئارەزووی زایەندی و پەرەسەندنە شێوێندراوەكەی بەخۆوە دیوە. ماوەكانی جووتبوون كە لە ئاژەاڵندا زۆر سنوردارە )زیاتر سااڵنەیە(، الی مرۆڤی نێر كەمێك ماوە ئەم ماوەیە ببێتە )ڕۆژانە( بیست و چوار كاتژمێر. لە رۆژگاری ئەمڕۆماندا ژن ئەو ئامرازەیە كە بەردەوام زایەند، ئارەزووی زایەندی ئیتر دەكرێتەوە. تاقی لەسەر دەسەاڵتی و جیاوازییەكانی نێوان ماڵی گشتی �� ماڵی تایبەت هیچ واتایەكی نەماوە؛ چونكە هەرشوێنێك ماڵی گشتییە �� ماڵی تایبەتە، هەر ژنێكیش موڵكی
گشتی �� تایبەتە.بێ رەن��ج��دەرێ��ك��ی ب��ە ك���راوە سێیەمیان، قورسترین ئەنجامدانی بەرامبەر. بێ و كرێ خەاڵتەكەشی؛ دەسەپێنرێت. بەسەردا كاری ناچاركردنێتی تاوەكو تۆزێكی تریش بچێتە سەر "ناتەواو"ییەكەیەوە. هێندە سۆكایەتی پێكراوە، ئەوەی پەسەندكردووە كە بەبەراورد لەگەڵ پیاو لە خۆی پەلییەوە بەهەرچوار ناتەواوە، زۆر
دەستی پیاو و بااڵدەستییەكەی دەپێچێت.كااڵ. ناسكترین بە ك��راوە ژن چوارەمیان، ماركس پارە بە" شاژنی كااڵكان" دادەنێت. لە راستیدا ئەم رۆڵە زیاتر لە ژندا دەبینرێت. شاژنی راستەقینەی كااڵكان ژنە. هیچ پەیوەندییەك نییە كە ژنی تێدا پێشكەش نەكرێت. هەروەها هیچ بەكارنەهێنرابێت. تێدا نییە ژنی گۆڕەپانێكیش هەر هەرچەندە بەجیاوازیەكەیەوە، ئەویش هەیە، پەسەندكراوی بەرامبەرێكی كااڵیەك سەبارەت بە ژنیش ئەم بەرامبەرە لە بێ ئابڕوویی درۆودەلەسەی دەگاتە تا بیگرە "ئەشق"ەوە بریتییە نادرێت" بەرامبەرەكەی دایكان "رەنجی
لە بێ رێزییەكی مەزن.
ژن كراوە بە ناسكترین كااڵ. ماركس پارە بە"
شاژنی كااڵكان" دادەنێت. لە راستیدا ئەم رۆڵە زیاتر لە ژندا دەبینرێت. شاژنی راستەقینەی كااڵكان ژنە. هیچ پەیوەندییەك نییە كە ژنی تێدا پێشكەش
نەكرێت. هەروەها هیچ گۆڕەپانێكیش نییە ژنی تێدا
بەكارنەهێنرابێت
..........
پیاو بەردەوام خوازیارە لەالیەنی ئەقڵەوە، ئەقڵی پڕ
لە سۆزی ژن بە "ناتەواو" پیشانبدات، بەتایبەت
ئەمەش وەك كارەكتەری ژن بخاتەڕوو. ئەقڵی پیاو
چەندین كێوماڵی گەورەی لەسەر ژن بەڕێوەبردووە، تائێستاش بەڕێوەی دەبات
] ~ [[email protected]
43] ژماره 35[ ]2014/1/20[ ]ساڵی سێیەم[
بیرەوەری گەریال
ن/ زەالل ئورفا ـ و/ رێبوار هەمەوەندی
درێ��ژی زستانی ڕۆژێ��ك ئ��ەوەی بەخەیاڵی هەرێمی )ئەرزروم( تەواو دەبێت لە چاوەڕوانیدا بوین، دوای تەواوبونی ئەم زستانە دەچوینە بواری پراكتیكەوە، ئێمە )9( هەڤاڵ دەچوینە زۆزانەكانەوە، )5( كچ و )4( مان كوڕ بووین. لەناو گروپەكەماندا هەڤااڵن ماهیر و زینیشی سەر داب��ووە خۆیان دوژم��ن هێزی تێدابوو، زۆزانەكان، هەربۆیە دەبوایە بەباشی ئاگاداری جواڵنەوەمان بوینایە، ڕێگایەكی چەتون و درێژ چاوەڕێی ئێمە بوو، هەموشمان هەستمان بەمە كردبوو، دەمەو ئێوارە گەیشتینە سەرخاڵێك، ئەو نانەی لە گەڵ خۆمان هێنابومان بەشی دەم��ەو پێش دوای ڕۆژی بۆ نەدەكردین، ئێوارە هەڤااڵن داوایان كرد كە هەویر بشێلین، هەویرمان شێال بۆ نان كردن ئامادەكاریەكانمان
ئەنجامدانی بۆ هەڤاڵ هەندێ ك��رد. ت��ەواو ڕێیان گرتەبەر، كاتێك هەڤااڵن ئەركەكانیان كە هەستدەكەن دەربەندەكە نزیك دەگەنە ئاگامان ئێمە ناوچەكەن، لە دوژم��ن هێزی كە وابوو پێمان نەبوو، سەرەتا ڕەوشە لەم هێزی دوژمن یەكینە نۆڕماڵەكانی لە هەرێمەكە جێگیركردووە، بەاڵم وانەبوو، ئەو هێزەی لە ئۆپەراسیون كرابوون هێزی ناوچەكە جێگیر ئێمەوە بوونی لەبارەی دوژم��ن هێزی بوو، زانیاریان بەدەست خستبوو هەربۆیە دەستیان كردبوو بە ئۆپەراسیون، ڕاستەوخۆ بڕیارماندا كەوتینە جێبهێڵین، خۆمان شوێنەكەی كە ڕێ، ئێمە كاتێك لە دووری هێزی دوژمن ڕێمان ئەوەی بۆ دۆڵێك، كەناری گەیشتینە كردو لەدوامانەوە خۆمان ئاسەواری و پێ شوێن چەمەكانەوە ئاوی ناو چوینە جێنەمێنێت دیمەنێكی چەند لەڕێگادا گرتەبەر، ڕێمان و
كۆمیك دەهاتە ئاراوە كە بۆ پێنەكەنین كەس ئاودا بوین، لەناو نەبوو خۆی پێڕا بگیرێت، لەو ناوچەیە دەربچین دەبوایە بە بۆ ئەوەی خێرایی هەنگاومان بنایە؛ چونكە ئەو شوێنەی كە نەبوو وایلێ بوین شوێنێكی لێی ئێمەی بتوانین خۆمانی تێدا حەشار بدەین، نیوەشەو ئێمە هێشتا نەگەیشتبوینە شوێنی مەبەستی هێزی لە وابوو پێمان ئەوەی دوای خۆمان، دوژمن دوور بوینەتەوە لە شوێنێك گیرساینەوە، تا دەمەوبەیان لەو شوێنەدا ماینەوە، بەاڵم ئەو هەڤااڵنەی چاودێر بوون پێیان ڕاگەیاندین كە هێزی دوژمن لێمان نزیك بونەتەوە و هەربۆیە ناو خستمانە و كۆمانكردەوە هەبوو چیمان نانەوا هەڤااڵنی بەاڵم كەشكۆڵەكەمانەوە، هەربۆیە نەكوتن دروستكردن ن��ان فریای و كردمانە ناو الیلۆنەوە هەویرەكانمان كردە شانمان، ئەمە دوا ئاردمان بوو كە هەویری پێ
نان و ئۆپەراسیون
هەوڵماندا ئەو بەها و نرخانە بپارێزین كە گەلەكەمان بە ڕەنج و خەباتی خۆیان بۆ ئێمەی دەنێرن
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2014/1/20[ ] ژماره35[44 بیرەوەری گەریال
بكەین، هەربۆیە مەحاڵ بوو هەویرەكانمان فڕێ بدەین، هەموو جارێك لە ڕێگا هەڤااڵنی نانەوا هەویرەكانیان لە پشت دادەگرت و جارێكی تر كۆیان دەكردەوە، بەاڵم هەویرەكەش بەردەوام لە ئاوساندا بوو، ئەوەی باش بوو كە كەشوهەوا هەویرەكەشمان هاوكاتیش و ب��وو س��ارد خومرەی كەمی تێدا بوو، دوای ماوەیەك لە ڕێكردن لە شوێنێك بۆ پشودان ڕاوەستاین، ئەم پشووە لەبەر ئەوەبوو كە هەڤااڵن باری سەرشانیان گرانبوو. دوای ئەم پشویە بەرەو شوێنی مەبەستی خۆمان ڕێمان دەگرتەوە بەر. هەڤااڵن سەرقاڵی ئەوەبوون چاودێر دەربخەن ئەوەبوون سەرقاڵی نانەوایش هەڤااڵنی و ئەگەر بگونجایە و پێیان بكرایە نانیان دروست دەكرد، هەموومان بۆ پشوو شوێنی گونجاومان هەڤاڵ كاتژمێرێك چەند دوای كرد، پەیدا دەردەخست ئێشگرانی لیستی كە )ڕۆژی��ن( كە ئێشكگرم، یەكەم من كە ووت��م پێی گەیشتمە شوێنی ئێشگری بە دوربین تەماشای چواردەوری بارەگای سەربازێكەم كرد، لەناكاو لە نزیكمەوە گوێم لە دەنگ بوو كاتێ تەماشای ئەو شوێنەم كرد كە دەنگی لێوە دەهات شتی بریقەدارم بەرچاو كەوت، ئەو بریقەیە بەرگی ئەو بوو، جەندرمەكان ئێلەگی فیشەكنەبڕی نەبوو، چڕوپڕ گیرسابوینەوە لێی شوێنەی خۆم شوێنەكەی لە كۆماوە بەشێوەیەكی هەڤااڵن گەیاندە الی خ��وارەوە، خۆم هاتمە و هەڤااڵنی نانەوایش سەرقاڵی ئەوەبوون كە دەیانویست نان دروستبكەن، كاتێك گەیشتمە لێی الم، هاتە ماهیر هەڤاڵ هەڤااڵن، الی پرسیم:"چی بووە؟ بۆچی شوێنەكەی خۆتت هێزی كە ووت؛ پێم منیش جێهێشتووە؟".
چواردەورمانیان و نزیكن لێمانەوە دوژم��ن گرتووە، سەرەتا باوەڕی نەكرد وایدەزانی كە شۆخی دەكەم. هەڤاڵ فوراتی بۆ كۆنتڕۆڵكردن نارد كە گەڕایەوە پێی ووتین:"هەڤاڵینە لەناو جەرگەی هێزی دوژمنین، ناتوانین لێرە جوڵە بكەین". ئەگەر جوڵەمان بكردایە هێزی دوژمن هەستیان بە بوونی ئێمە دەكرد. دە خولەكێك بەو شێوەیە ماینەوە، خۆمان لەناو دار و دەوەن شوێنەی ئەو حەشاردا، بەردەكاندا ژێر و ئێمەی لێبوین تەنگ بوو، بە بچوكترین جوڵە دەگرت، چواردەورمانیان و دەبوین ئاشكرا ووریایانە زۆر ل��ەم��ەودوا دەبوایە هەربۆیە بدەین شەهید ئ��ەوەی بەبێ و بجوڵێینەوە كاتێك خۆمان. مەبەستی شوێنی بگەینە )50( نزیكەی حەشاردابوو خۆمان ئێمە لەناویاندا تێپەڕین. بەالماندا جەندرمەیەك سێ ئەفسەری تێدابوو، ئەفسەرێكیان لەناكاو لەسەر بەردێك دانیشت كە بەرامبەر بە ئێمە بوو دوایش هەڵساو كەوتە دوای جەندرمەكان، مەحاڵ بوو لەو شوێنەی لێی دانیشت ئێمەی نەبینیبێت. ئێمە لەناو شڵەژاوی ئەوەدا بوین كە چۆن ئێیە ئێمەی نەبینیوە دوای ماوەیەكی خۆیاندا شوێنی بەهەمان جەندرمەكان كەم گەڕانەوە. ئەو ئەفسەرەی بینیمان جارێكی تر بە كپی بە من دانیشتەوە، بەردەكە لەسەر هەڤااڵن ماهیر و زینم ووت كە لە المەوەبوون دەبینێت". ئێمە ئەفسەرە ئ��ەم "ه��ەڤ��ااڵن هەڤاڵ زین ووتی:"ئەگەر ئێمە دەبینێت ئەی جەندرمە كۆمەڵێك دوایی ناكات". هیچ بۆ هاتن و لە نزیك ئەفسەرەكە دانیشتن، بەاڵم ئەفسەرەكە پێی ووتن دامەنیشن با بڕۆین ئێرە دورخستەوە، جەندرمەكانی لێنییە، كەسی
ك��ارەی ئ��ەم لەسەرسامی هەڤااڵن هەموو ئەفسەرەدابوون نەماندەزانی كە ئەم ئەفسەرە
بۆ وایكرد.ئەو ڕۆژە لەناو جەرگەی هێزی ئۆپەراسیونی هەڤاڵێك ل��ەدوای��دا م��اب��وی��ن��ەوە، دوژم���ن خوارەوە بچینە نەختێك با ووتی:"هەڤااڵن بكەین". دزە دوژمنەوە هێزی خواروی لە و بە گشتی هێزی ئۆپەراسیونی دوژمن سەگیان لەگەڵ خۆیاندا دەهێنا، ئەو ڕۆژەش سەگیان كە واب��وو پێمان هێنابوو، خۆیاندا لەگەڵ بوو، پێزانی ئێمەیان شوێنی سەگەكان ئێمە ئێمە، بۆیە جەندرمەكان گەیشتنە الی هێشتا هەویرەكەمان بە شانمانەوە بوو، ئێمە كە نەدەكرا پەیدا پێ گونجاومان شوێنێكی تریشەوە الیەكی لە دروستبكەین لێ نانی بدەین، ف��ڕێ هەویرەكەمان نەماندەتوانی بە و ئاوەكەوە دای��ەدەم خۆمان ئاكامدا لە شوێنێكدا ڕێمان گرتەبەر كە دوژمن بیری لێ نەدەكردەوە، لەبەر ئەوەی خۆمان دابووە دەم ئاوەكەوە سەگەكان هەستیان بە بوونی ئێمە نەدەكرد، لە ئاكامدا توانیمان بچینە دەرەوەی بازنەی هێزی ئۆپەراسیونی دوژمن. ئەو ڕۆژە پاشەكشێیان دوژم��ن ئۆپەراسێۆنی هێزی كرد، ئێمەش ڕێی خۆمان گرتەبەر، بێگومان نانی گونجاو شوێنێكی پەیداكردنی لەگەڵ نەمانهێشت بەمشێوەیە دروستكرد. خۆمان هەویرەكەمان بە هەدەر بچێت. هەوڵماندا ئەو بە گەلەكەمان كە بپارێزین نرخانە و بەها ڕەنج و خەباتی خۆیان بۆ ئێمەی دەنێرن. لەو هەموو هەویرەی كە چەندین ڕۆژ بە پشتمانەوە لە ئێمەش نانمان لێ دروستكرد و بوو چل
هەویرە ئاوساوەكەمان ڕزگارمان بوو.
ژیاننامەی گەریالی شەهید"ئارمانج محەمەد عەلی مستەفا"، ناسراو بە"كرمانج"
محەمەد شەهید"ئارمانج گ��ەری��الی بە"كرمانج"، ناسراو مستەفا"، عەلی ن����اوی دای��ك��ی "زەه�����را م��ەح��م��ود ئ��اك��ۆ س��ەل��ی��م"ە و س���اڵ���ی"1983" و ل��ەدای��ك��ب��ووە سلێمانی ل��ەش��اری ك��ردووە. ت��ەواو سەرەتایی خوێندنی مانگی شەهید"كرمانج"، گ��ەری��الی لەشاری س���اڵ���ی"1997" ت��ەم��م��وزی بەریزەكانی پ��ەی��وەن��دی سلێمانی
پ��ەروەردەی پاش ك��ردووە، گەریالوە دەستە فەرماندەی وەكو سەرەتایی، و لەبادینان خەباتدا لەگۆڕەپانەكانی راپەڕاندووە گەریالیەتی ئەركی بۆتان ل��������ەب��������ەرواری"1999/12/8"، و و ب��ووە شەهید ب��ۆت��ان لەئەیاالتی فەرمی بەشێوەیەكی س��اڵ��ی"2002" پارتی شەهیدانی كۆمیتەی لەالیەن چ��ارەس��ەری��ی��ەوە راگ���ەی���ەن���دراوە.
Rojî Wilat
گەریالی شەهید"ئارمانج محەمەد عەلی مستەفا"، ناسراو بە"كرمانج"
Organî Rageyandinî Partî Çareserî Dîmukratî Kurdistan[Jimarey: 35] [Salî: 2014]
شەهید ڤیان؛ مێژوویەك لە"مێژوویەك لەئاگر"
Rojî Wilat
گەریالی شەهید"ئارمانج محەمەد عەلی مستەفا"، ناسراو بە"كرمانج"
Organî Rageyandinî Partî Çareserî Dîmukratî Kurdistan[Jimarey: 35] [Salî: 2014]
