80
T.C. ĐSTANBUL ÜNĐVERSĐTESĐ SOSYAL BĐLĐMLER ENSTĐTÜSÜ TARĐH ANABĐLĐM DALI ESKĐÇAĞ TARĐHĐ BĐLĐM DALI Yüksek Lisans Tezi ROMA ĐMPARATORLUĞU DÖNEMĐNDE KOTIAEION TARĐHĐ VE SĐKKELERĐ Ülkü GÜRSOY 2501410547 Danışman Prof. Dr. Oğuz TEKĐN Đstanbul, 2006

roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

  • Upload
    ledung

  • View
    264

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

TC

ĐSTANBUL UumlNĐVERSĐTESĐ

SOSYAL BĐLĐMLER ENSTĐTUumlSUuml

TARĐH ANABĐLĐM DALI

ESKĐCcedilAĞ TARĐHĐ BĐLĐM DALI

Yuumlksek Lisans Tezi

ROMA ĐMPARATORLUĞU DOumlNEMĐNDE

KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

Uumllkuuml GUumlRSOY

2501410547

Danışman

Prof Dr Oğuz TEKĐN

Đstanbul 2006

i

OumlZ

Bu tez ccedilalışmasının amacı yayınlanmış kataloglarda bu doumlneme ait sikkeleri ve

ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek Kotiaeion sikke korpusunu

oluşturmaktır Katalogrsquota Tiberius doumlneminden Gallienus doumlnemine kadar 199 adet

sikke yer almaktadır

ABSTRACT

The aim of this thesis is to bring together the coins in the aviable catalogues and

syllogersquos to form a corpus of the Kotiaeion coins

There are 199 coins in the catalogue ranging from Tiberius to Gallienus

ii

OumlNSOumlZ

Bu ccedilalışmanın konusu Roma Đmparatorluğu doumlneminde basılan Kotiaeion

(Kuumltahya) sikkeleridir Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglardaki bu doumlneme

ait sikkeleri bir araya getirerek Kotiaeion sikke corpusunu oluşturmaktır

Kotiaeion sikkeleri yanında kentin Roma imparatorluğu doumlnemindeki tarihccedilesi de

ele alınmaya ccedilalışılmış Real Encylopadie (=RE) Cambridge Ancient History

(=CAH) AH M Jones The Cities of the Eastern Roman Provinces David Magie

Roman Rule in Asia Minor gibi eserler incelenmiş ancak soumlz konusu kaynaklarda

ccedilok az bilgiye ulaşılabilmiştir

5316 sayılı af kanunundan yararlanarak hazırlama fırsatı bulduğum tez

ccedilalışmamda konu seccediliminden yazım aşamasına kadar her suumlreccedilte beni

destekleyen sınırlı zamanlarda Ankararsquodan Đstanbulrsquoa gelerek yapmak zorunda

kaldığım ccedilalışmalar sırasında buumlyuumlk bir anlayışla bana zaman ayıran sabırla yol

goumlsteren ccedilok değerli hocam tez danışmanım Sayın Prof Dr Oğuz Tekinrsquoe

yuumlrekten teşekkuumlruuml bir borccedil biliyorum

Ankara 2006 Uumllkuuml GUumlRSOY

iii

ĐCcedilĐNDEKĐLER

GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1

Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1

IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2

BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8

IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9

IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57

SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61

LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62

Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67

KAYNAKCcedilA

LEVHALAR

iv

KISALTMALAR L ĐSTESĐ

BMC= The British Museum Catalogue

BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906

JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces

Amsterdam 1983

KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln

Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie

Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs

MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua

MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950

RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft

Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921

RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG= Sylloge Nummorum Graecorum

SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien

Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

v

SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien

Nr 8299ndash8739 Berlin 1968

SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National

Museum Copenhagen 1982

SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum

Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507

Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake

and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy

London 1965

SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman

Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy

London 2004

STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987

TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316

1

GĐRĐŞ

Amaccedil Kapsam ve Youmlntem

Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde

Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek

Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır

Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam

SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve

Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar

ortamına aktarılmıştır

Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml

kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan

yararlanılmıştır

Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen

Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış

olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır

Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir

Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin

lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak

levhalar kısmında yer almaktadır

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 2: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

i

OumlZ

Bu tez ccedilalışmasının amacı yayınlanmış kataloglarda bu doumlneme ait sikkeleri ve

ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek Kotiaeion sikke korpusunu

oluşturmaktır Katalogrsquota Tiberius doumlneminden Gallienus doumlnemine kadar 199 adet

sikke yer almaktadır

ABSTRACT

The aim of this thesis is to bring together the coins in the aviable catalogues and

syllogersquos to form a corpus of the Kotiaeion coins

There are 199 coins in the catalogue ranging from Tiberius to Gallienus

ii

OumlNSOumlZ

Bu ccedilalışmanın konusu Roma Đmparatorluğu doumlneminde basılan Kotiaeion

(Kuumltahya) sikkeleridir Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglardaki bu doumlneme

ait sikkeleri bir araya getirerek Kotiaeion sikke corpusunu oluşturmaktır

Kotiaeion sikkeleri yanında kentin Roma imparatorluğu doumlnemindeki tarihccedilesi de

ele alınmaya ccedilalışılmış Real Encylopadie (=RE) Cambridge Ancient History

(=CAH) AH M Jones The Cities of the Eastern Roman Provinces David Magie

Roman Rule in Asia Minor gibi eserler incelenmiş ancak soumlz konusu kaynaklarda

ccedilok az bilgiye ulaşılabilmiştir

5316 sayılı af kanunundan yararlanarak hazırlama fırsatı bulduğum tez

ccedilalışmamda konu seccediliminden yazım aşamasına kadar her suumlreccedilte beni

destekleyen sınırlı zamanlarda Ankararsquodan Đstanbulrsquoa gelerek yapmak zorunda

kaldığım ccedilalışmalar sırasında buumlyuumlk bir anlayışla bana zaman ayıran sabırla yol

goumlsteren ccedilok değerli hocam tez danışmanım Sayın Prof Dr Oğuz Tekinrsquoe

yuumlrekten teşekkuumlruuml bir borccedil biliyorum

Ankara 2006 Uumllkuuml GUumlRSOY

iii

ĐCcedilĐNDEKĐLER

GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1

Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1

IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2

BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8

IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9

IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57

SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61

LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62

Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67

KAYNAKCcedilA

LEVHALAR

iv

KISALTMALAR L ĐSTESĐ

BMC= The British Museum Catalogue

BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906

JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces

Amsterdam 1983

KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln

Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie

Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs

MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua

MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950

RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft

Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921

RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG= Sylloge Nummorum Graecorum

SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien

Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

v

SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien

Nr 8299ndash8739 Berlin 1968

SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National

Museum Copenhagen 1982

SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum

Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507

Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake

and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy

London 1965

SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman

Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy

London 2004

STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987

TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316

1

GĐRĐŞ

Amaccedil Kapsam ve Youmlntem

Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde

Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek

Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır

Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam

SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve

Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar

ortamına aktarılmıştır

Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml

kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan

yararlanılmıştır

Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen

Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış

olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır

Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir

Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin

lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak

levhalar kısmında yer almaktadır

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 3: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

ii

OumlNSOumlZ

Bu ccedilalışmanın konusu Roma Đmparatorluğu doumlneminde basılan Kotiaeion

(Kuumltahya) sikkeleridir Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglardaki bu doumlneme

ait sikkeleri bir araya getirerek Kotiaeion sikke corpusunu oluşturmaktır

Kotiaeion sikkeleri yanında kentin Roma imparatorluğu doumlnemindeki tarihccedilesi de

ele alınmaya ccedilalışılmış Real Encylopadie (=RE) Cambridge Ancient History

(=CAH) AH M Jones The Cities of the Eastern Roman Provinces David Magie

Roman Rule in Asia Minor gibi eserler incelenmiş ancak soumlz konusu kaynaklarda

ccedilok az bilgiye ulaşılabilmiştir

5316 sayılı af kanunundan yararlanarak hazırlama fırsatı bulduğum tez

ccedilalışmamda konu seccediliminden yazım aşamasına kadar her suumlreccedilte beni

destekleyen sınırlı zamanlarda Ankararsquodan Đstanbulrsquoa gelerek yapmak zorunda

kaldığım ccedilalışmalar sırasında buumlyuumlk bir anlayışla bana zaman ayıran sabırla yol

goumlsteren ccedilok değerli hocam tez danışmanım Sayın Prof Dr Oğuz Tekinrsquoe

yuumlrekten teşekkuumlruuml bir borccedil biliyorum

Ankara 2006 Uumllkuuml GUumlRSOY

iii

ĐCcedilĐNDEKĐLER

GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1

Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1

IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2

BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8

IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9

IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57

SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61

LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62

Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67

KAYNAKCcedilA

LEVHALAR

iv

KISALTMALAR L ĐSTESĐ

BMC= The British Museum Catalogue

BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906

JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces

Amsterdam 1983

KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln

Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie

Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs

MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua

MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950

RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft

Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921

RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG= Sylloge Nummorum Graecorum

SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien

Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

v

SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien

Nr 8299ndash8739 Berlin 1968

SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National

Museum Copenhagen 1982

SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum

Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507

Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake

and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy

London 1965

SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman

Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy

London 2004

STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987

TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316

1

GĐRĐŞ

Amaccedil Kapsam ve Youmlntem

Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde

Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek

Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır

Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam

SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve

Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar

ortamına aktarılmıştır

Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml

kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan

yararlanılmıştır

Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen

Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış

olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır

Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir

Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin

lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak

levhalar kısmında yer almaktadır

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 4: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

iii

ĐCcedilĐNDEKĐLER

GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1

Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1

IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2

BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8

IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9

IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57

BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57

SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61

LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62

Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67

KAYNAKCcedilA

LEVHALAR

iv

KISALTMALAR L ĐSTESĐ

BMC= The British Museum Catalogue

BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906

JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces

Amsterdam 1983

KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln

Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie

Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs

MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua

MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950

RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft

Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921

RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG= Sylloge Nummorum Graecorum

SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien

Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

v

SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien

Nr 8299ndash8739 Berlin 1968

SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National

Museum Copenhagen 1982

SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum

Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507

Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake

and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy

London 1965

SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman

Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy

London 2004

STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987

TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316

1

GĐRĐŞ

Amaccedil Kapsam ve Youmlntem

Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde

Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek

Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır

Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam

SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve

Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar

ortamına aktarılmıştır

Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml

kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan

yararlanılmıştır

Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen

Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış

olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır

Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir

Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin

lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak

levhalar kısmında yer almaktadır

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 5: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

iv

KISALTMALAR L ĐSTESĐ

BMC= The British Museum Catalogue

BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906

JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces

Amsterdam 1983

KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln

Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie

Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs

MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua

MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950

RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft

Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921

RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG= Sylloge Nummorum Graecorum

SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien

Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

v

SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien

Nr 8299ndash8739 Berlin 1968

SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National

Museum Copenhagen 1982

SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum

Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507

Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake

and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy

London 1965

SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman

Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy

London 2004

STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987

TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316

1

GĐRĐŞ

Amaccedil Kapsam ve Youmlntem

Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde

Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek

Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır

Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam

SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve

Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar

ortamına aktarılmıştır

Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml

kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan

yararlanılmıştır

Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen

Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış

olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır

Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir

Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin

lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak

levhalar kısmında yer almaktadır

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 6: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

v

SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum

Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien

Nr 8299ndash8739 Berlin 1968

SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National

Museum Copenhagen 1982

SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum

Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507

Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake

and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy

London 1965

SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman

Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy

London 2004

STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987

TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316

1

GĐRĐŞ

Amaccedil Kapsam ve Youmlntem

Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde

Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek

Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır

Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam

SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve

Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar

ortamına aktarılmıştır

Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml

kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan

yararlanılmıştır

Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen

Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış

olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır

Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir

Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin

lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak

levhalar kısmında yer almaktadır

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 7: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

1

GĐRĐŞ

Amaccedil Kapsam ve Youmlntem

Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde

Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek

Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır

Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam

SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve

Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar

ortamına aktarılmıştır

Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml

kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan

yararlanılmıştır

Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen

Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış

olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır

Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir

Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin

lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak

levhalar kısmında yer almaktadır

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 8: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

2

I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ

A- Kısa Tarihccedile

Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır

Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak

noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege

Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır

Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk

Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV

Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye

yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin

yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir

Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul

edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik

kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak

goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir

Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys

Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği

bir komutanın adıdır

1 Kuumltahya 1981ndash8235

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 9: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

3

Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia

Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos

iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer

almaktadır4

Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar

arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır

Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar

başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir

Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde

Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar

uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6

Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik

oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp

Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis

ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan

Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır

2 Strabon 576

3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526

4 Jones 1983 60

5 Magie 1950 1000

6 Levick 1993 Vol X XVII

7 Magie 1950 1000

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 10: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

4

Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin

guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax

ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu

yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin

sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8

Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde

olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir

Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri

ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9

Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu

yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir

FRĐG DOumlNEMĐ

MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler

boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur

Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine

gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı

8 Levick 1993 vol X XVII

9 Jones 1983 67

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 11: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

5

kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin

Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir

Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki

boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını

almıştır

Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak

oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla

uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari

getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri

uumlrettiklerini işaret etmektedir

MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası

yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı

Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde

Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi

ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde

yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II

Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi

yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır

Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı

kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 12: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

6

Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun

youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen

Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10

Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın

Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma

doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde

kalmıştır

ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ

Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak

kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11

Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri

haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes

Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12

Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri

vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve

Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda

Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır

10 Kuumltahya 1981ndash8236

11 Ramsay 196294

12 TIB 1990312

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 13: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

7

Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-

muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır

O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı

Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle

yaptırılmıştır

Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları

uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını

oumlnlemek iccedilin konulmuştur

MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma

Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi

olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline

getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa

edilmiştir

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 14: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

8

B- Sikkeler

Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk

doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator

Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz

olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki

betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele

Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir

Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis

Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı

Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis

genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus

Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios

Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve

Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 15: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

9

II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION

SĐKKELER Đ

Tiberius (14-37)

OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ

Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY

Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor

1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26

2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27

Claudius (41-54)

OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28

OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 16: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

10

OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak sola

5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777

6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401

OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321

OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)

Claudius başı sağa defne ccedilelenkli

AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ

Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda

8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 17: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

11

Nero ve Agrippina II (54-59)

OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN

Agrippinarsquonın başı sağa

9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30

10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31

OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ

Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa

AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ

II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044

Agrippina Junior (54-68)

OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321

13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 18: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

12

OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)

Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ

Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var

14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778

15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32

Galba (68-69)

OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]

Galba başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY

∆IABIOY

KOTIAEΩN

Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda

16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33

Galba ve Vespasianus (68-79)

OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor

17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 19: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

13

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1

OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON

Yukarıdaki ile benzer

AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY

Yukarıdaki ile benzer

19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2

OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN

Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor

20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3

OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON

Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli

AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY

Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor

21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 20: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

14

Vespasianus (69-79)

OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _

_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor

22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34

OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA

Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _

Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor

23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35

24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36

OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ

Vespasianusrsquoun buumlstuuml

sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ

Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor

25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 21: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

15

Domitianus (81-96)

OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY

∆OM

ITIA

NO

Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde

DOMITIANO yazıyor

26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37

OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP

Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY

∆OMI

Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor

27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]

Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 22: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

16

OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH

Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın

altında aslan oturuyor

29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323

30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045

Traianus (98-117)

OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK

Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde

aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40

OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI

Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN

Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor

32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41

33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 23: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

17

OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ

Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide

uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor

34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402

35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046

Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)

OumlY MATI∆IA CЄBACTH

Matidiarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor

36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43

Commodus (177-192)

OumlY AVK []

Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄ []

Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor

37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 24: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

18

OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN

Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola

38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322

OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ

Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩN

Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor

ayaklarının yanında panter duruyor

39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr

AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa

dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor

40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 25: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

19

OumlY ΛH-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli

AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında

aslan bulunuyor

41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312

Septimius Severus (193-211)

OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ

Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu

AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX

KOTIAEΩN

Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45

Julia Domna (193-217 )

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KO TIA ЄΩN

Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak

tutuyor

43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 26: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

20

OumlY IOVΛIA CЄBACTH

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTI A ЄΩ[N]

Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor

44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak

ayaklarının yanında kalkan bulunuyor

45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325

OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ

Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor

46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326

Caracalla (198-217)

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTIA-ЄΩN

Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor

47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 27: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

21

OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN

Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan

oturuyor

48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324

OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN

Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa

49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325

50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109

OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN

Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların

uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa

51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 28: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

22

OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ

Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327

OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ

ΩN

Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor

sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX

KOTIAЄΩ

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya

arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor

54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 29: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

23

OumlY K M AΥΡCΕΝ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir

duruyor

55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328

OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ

Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli

AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

ayaklarının altında aslan oturuyor

56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik

giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin

tutuyor

57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 30: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

24

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN

Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan

postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı

58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51

OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN

Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli

yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor

59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli

AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB

APX

B

KOTIAЄΩN

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının

uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var

60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 31: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

25

OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC

Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli

AY K OTI AЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya

dayanıyor

61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54

OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC

Caracallarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOTIAEΩN

Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor

62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958

Plautilla (Caracallarsquonın karısı)

OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH

Plautilla buumlstuuml sağa

AY KOTIA ЄΩN

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor

63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 32: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

26

Macrinus (217-218)

OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ

Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX

KOTI AЄΩN (in inner circle)

Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56

OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA

Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC

APX (ortada)

KOTIAЄ

ΩN (ortada altta)

Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor

65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 33: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

27

Diadumenianus Caesar (218)

OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI

Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa

AY KOTI

AЄΩ

N

Defne ccedilelengi iccedilinde

66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58

67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59

68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60

69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959

Severus Alexander (222-235)

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX

ATO B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telephoros bulunuyor

70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61

71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62

72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 34: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

28

OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO

CAPXATO

B(ortada)

KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini

tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63

OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO

CAPX

ortada

B

KOT

IAЄ ATO

ΩN

Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol

kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor

75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 35: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

29

OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu

yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış

AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT

O[

A(ortada)

KOTIAEΩN (in ex)

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde

uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor

76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65

OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66

OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC

Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KOTI AЄΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 36: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

30

OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Defne ccedilelengi iccedilinde

79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330

OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ

Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa

80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327

OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ

Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor

AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında

telephoros bulunuyor

81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 37: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

31

Maximinus Thrax (235ndash238)

OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ

Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki sağ el tokalaşıyor

82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331

OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX

B (ortada)

KOTIAЄΩN (ortada altta)

[N]

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros bulunuyor

83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 38: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

32

Maximus Ceasar (235ndash238)

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan

postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69

OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE

Ω Ν (iccedilinde)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70

86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Đki sağ el tokalaşıyor

87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 39: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

33

OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KO

TIAЄ

ΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73

OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK

Maximusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor

89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961

OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC

Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa

AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN

Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor

90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329

91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 40: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

34

I Phillipus (244-249)

OumlY ∆H-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor

92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda

omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor

AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV

ITΠIAPX

KOTIAEΩN

N

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor

93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74

94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 41: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

35

OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA

Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak

tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı

AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO

A

KOTIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76

96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77

97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78

98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79

99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80

OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ

I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ

Asklepius ve Hygieia

100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 42: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

36

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki

agonistik masa bulunuyor

101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332

102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor

103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314

OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ

Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333

OumlY ∆ΗΜ ΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde

105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 43: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

37

Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )

OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor

AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334

OumlY MOTAKCЄ VHPAV

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP

K OTI AЄΩN (ortada altta)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81

108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82

109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83

110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84

OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP

EΩ[

KOTIAEΩN

Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin

arkasında

111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 44: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

38

OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN

N (ortada)

Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor

112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86

OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC

Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY KOT IAE Ω N

Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale

tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor

113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87

OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ

Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa

AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN

Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola

114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331

115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332

116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 45: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

39

Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)

OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ

IPhilippus ve ya II Philippus

AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ

Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor

119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTI AEΩN

Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor

120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88

OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK

Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli

AY KOTIAEΩN

Defne ccedilelengi iccedilinde

121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele sola tympanomlu sağında aslan var

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 46: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

40

122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772

OumlY ∆H MO[

Sakallı Demos başı sağa

AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N

Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr

123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr

AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6

OumlY ∆HM OC

Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr

AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7

126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 47: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

41

Valerianus (253-260)

OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ

APX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor

127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90

OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI

APX

KOTIAEΩN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle

asaya dayanıyor

128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91

OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve

gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor

AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ

X qA

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 48: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

42

KOTIAEΩ

N

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle

tympanomu tutuyor

129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92

OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ

AP X

[KO]TIAEΩN

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle

aralarında telesphoros duruyor

130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93

131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94

OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ

AP

X (ortada)

KOTIAEΩ (ortada altta)

N

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 49: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

43

Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola

134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95

135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96

136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97

137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98

138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99

139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100

140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101

141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118

OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ

Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa

AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ

Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor

143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X

K O

TI AE

Ω

N

Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 50: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

44

144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV

AP X

KOTIAEΩN

Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde

yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor

145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK

AP X

KOTIAEΩN

Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa

146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11

147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12

148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 51: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

45

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX

KOTIAEΩΛ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14

150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15

OumlY ∆H MOC

Sakallı Demos başı sağa diademli

AY K OT I [A]EN

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol

eliyle tympanonrsquoa dayanıyor

151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON

Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında

telesphoros bulunuyor sağa

152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 52: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

46

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola

153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334

OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON

I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa

154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335

155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119

OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON

I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336

OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 53: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

47

OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor

159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336

160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337

OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ

IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve

Asklepios yılanlı asa tutuyor

161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338

162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048

OumlY ∆HΠ-MOC

Sakallı Demos buumlstuuml sağa

AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN

Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor

163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 54: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

48

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa

AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN

Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor

164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315

Valerianus ve Gallienus (253-268)

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor

165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor

166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 55: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

49

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele ve Herakles tahtta oturuyor

167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demos buumlstuuml

AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus kartal ve asa ile birlikte

168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776

Gallienus (253-268)

OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli

AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩN

Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor

169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 56: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

50

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX

KOTI AEΩ

N (iccedilteki dairede yazıyor)

Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli

170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103

OumlY yukarıdakinin benzeri

AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]

[KOTIAEΩN]

Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu

uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros

bulunuyor

171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104

OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N

Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli

AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY

A P

X

KOTIAEΩN

Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa

172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 57: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

51

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan

postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor

173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli

AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ

Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor

174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340

175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde

176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342

OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ

Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli

AY KΟΤΙΑΕΩΝ

Đki el tokalaşıyor

177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 58: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

52

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli

AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N

Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola

178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337

OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON

Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı

AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX

Kybele aslan uumlstuumlnde sağa

179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX

Є K

O

T

IA

Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor

180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 59: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

53

OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N

Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX

KOT [I]

AEΩ

N

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]

AP O

X V

Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli

sola sol eliyle sopaya dayanıyor

182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml

AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV

A PX

KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 60: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

54

183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20

184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21

185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX

KOTIAEΩN (altta ortada)

186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli

AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI

OV

A PX (ortada)

KOTIAEΩN (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr

AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV

A P

X (ortada)

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 61: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

55

KOTIAE[ΩN] (altta ortada)

Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor

188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25

OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN

Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa

AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN

Apollo lir ile oturuyor sağa

189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316

OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN

Genccedil Demosrsquoun başı sağa

AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN

Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor

190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317

191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318

192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319

193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 62: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

56

Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun başı sağa

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında

kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor

194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315

OumlY ∆ΗΜΟΣ

Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml

AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle

tympanonrsquoa dayanıyor

195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316

196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107

OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ

Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli

AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ

Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor

197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317

198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318

199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 63: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

57

III GENEL DEĞERLENDĐRME

A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler

Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da

başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve

paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı

Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza

ccedilıkmaktadır

B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler

Apollo

Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve

yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde

Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk

bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne

dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde

lir tutarken goumlruumllmektedir

Artemis

Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir

Asklepios

Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde

yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 64: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

58

doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz

yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler

Athena

Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ

elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı

fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir

Dionysos

Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle

suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir

Helios

Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda

meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus

Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken

Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir

Herakles

Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden

başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk

Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak

cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında

Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak

ve geyik avlarken betimlenmiştir

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 65: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

59

Hermes

Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte

sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve

para kesesi tutarken resmedilmiştir

Kybele

Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi

sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol

eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus

yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında

oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle

donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında

sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde

ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında

ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor

Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların

uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da

tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve

aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde

phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir

Nike

Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu

yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 66: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

60

Serapis

Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken

betimlenmiştir

Tykhe

Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos

giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa

doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir

Zeus

Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile

goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken

Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola

doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla

doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken

goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken

Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus

doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında

otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı

borduumlr ile tasvir edilmiştir

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 67: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

61

SONUCcedil

Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş

tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil

Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir

Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo

gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır

Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve

piskoposluk merkezi olmuştur

Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır

Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler

bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir

Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199

adet sikkeye ulaşılmıştır

Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o

doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir

Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu

goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila

olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek

kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak

yazılmaktadır

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 68: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

62

LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)

EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)

[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)

ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)

EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)

(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)

EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)

EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)

EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)

EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)

EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)

EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)

EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)

EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)

EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)

EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)

EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)

EΠIOVAPOV (32-33)

EΠIKΛOVAPOV (36)

EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)

EΠIAΠOΛΛΩ (40)

EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 69: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

63

EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)

EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)

EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)

EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)

EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)

EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)

EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)

EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)

EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)

EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)

EΠIKO∆PATO V (59)

EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)

EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)

EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)

EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)

EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)

EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)

EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)

EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)

EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)

EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)

EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)

EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)

EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 70: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

64

EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)

EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)

EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)

EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)

EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)

EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)

EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)

EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)

EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)

EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)

EΠIAVPMENAN∆POV (112)

EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)

ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)

EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)

EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)

EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)

EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)

EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)

EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)

[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-

141-142)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)

EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)

EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 71: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

65

EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)

EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)

EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)

EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)

EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)

EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)

EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)

ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)

ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)

ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)

EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)

EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)

[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)

EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)

EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)

EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)

EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)

EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)

EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 72: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

66

[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)

EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)

EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)

EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)

EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)

EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)

EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)

EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)

EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 73: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

KAYNAKCcedilA

BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der

Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-

316

HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906

JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam

1983

LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal

POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993

MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950

RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor

Amsterdam 1962

RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27

SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland

Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964

SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage

Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739

Berlin 1968

SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of

Coins an Medals Volume VI

Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen

1982

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 74: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri

SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and

General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British

Academy London 1965

SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum

Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow

Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia

Minor British Academy London 2004

SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum

Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien

Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989

SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der

Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998

STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay

Đstanbul 1987

WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen

Altertumswissenschaft Stuttgart 1921

Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun

100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37

Page 75: roma imparatorluğu döneminde kotıaeıon tarihi ve sikkeleri