Upload
ledung
View
264
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
TC
ĐSTANBUL UumlNĐVERSĐTESĐ
SOSYAL BĐLĐMLER ENSTĐTUumlSUuml
TARĐH ANABĐLĐM DALI
ESKĐCcedilAĞ TARĐHĐ BĐLĐM DALI
Yuumlksek Lisans Tezi
ROMA ĐMPARATORLUĞU DOumlNEMĐNDE
KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
Uumllkuuml GUumlRSOY
2501410547
Danışman
Prof Dr Oğuz TEKĐN
Đstanbul 2006
i
OumlZ
Bu tez ccedilalışmasının amacı yayınlanmış kataloglarda bu doumlneme ait sikkeleri ve
ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek Kotiaeion sikke korpusunu
oluşturmaktır Katalogrsquota Tiberius doumlneminden Gallienus doumlnemine kadar 199 adet
sikke yer almaktadır
ABSTRACT
The aim of this thesis is to bring together the coins in the aviable catalogues and
syllogersquos to form a corpus of the Kotiaeion coins
There are 199 coins in the catalogue ranging from Tiberius to Gallienus
ii
OumlNSOumlZ
Bu ccedilalışmanın konusu Roma Đmparatorluğu doumlneminde basılan Kotiaeion
(Kuumltahya) sikkeleridir Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglardaki bu doumlneme
ait sikkeleri bir araya getirerek Kotiaeion sikke corpusunu oluşturmaktır
Kotiaeion sikkeleri yanında kentin Roma imparatorluğu doumlnemindeki tarihccedilesi de
ele alınmaya ccedilalışılmış Real Encylopadie (=RE) Cambridge Ancient History
(=CAH) AH M Jones The Cities of the Eastern Roman Provinces David Magie
Roman Rule in Asia Minor gibi eserler incelenmiş ancak soumlz konusu kaynaklarda
ccedilok az bilgiye ulaşılabilmiştir
5316 sayılı af kanunundan yararlanarak hazırlama fırsatı bulduğum tez
ccedilalışmamda konu seccediliminden yazım aşamasına kadar her suumlreccedilte beni
destekleyen sınırlı zamanlarda Ankararsquodan Đstanbulrsquoa gelerek yapmak zorunda
kaldığım ccedilalışmalar sırasında buumlyuumlk bir anlayışla bana zaman ayıran sabırla yol
goumlsteren ccedilok değerli hocam tez danışmanım Sayın Prof Dr Oğuz Tekinrsquoe
yuumlrekten teşekkuumlruuml bir borccedil biliyorum
Ankara 2006 Uumllkuuml GUumlRSOY
iii
ĐCcedilĐNDEKĐLER
GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1
Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1
IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2
BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8
IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9
IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57
SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61
LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62
Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67
KAYNAKCcedilA
LEVHALAR
iv
KISALTMALAR L ĐSTESĐ
BMC= The British Museum Catalogue
BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906
JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces
Amsterdam 1983
KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln
Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie
Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs
MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua
MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950
RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft
Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921
RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG= Sylloge Nummorum Graecorum
SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien
Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
v
SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien
Nr 8299ndash8739 Berlin 1968
SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National
Museum Copenhagen 1982
SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum
Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507
Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake
and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy
London 1965
SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman
Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy
London 2004
STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987
TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316
1
GĐRĐŞ
Amaccedil Kapsam ve Youmlntem
Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde
Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek
Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır
Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam
SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve
Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar
ortamına aktarılmıştır
Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml
kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan
yararlanılmıştır
Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen
Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış
olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır
Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir
Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin
lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak
levhalar kısmında yer almaktadır
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
i
OumlZ
Bu tez ccedilalışmasının amacı yayınlanmış kataloglarda bu doumlneme ait sikkeleri ve
ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek Kotiaeion sikke korpusunu
oluşturmaktır Katalogrsquota Tiberius doumlneminden Gallienus doumlnemine kadar 199 adet
sikke yer almaktadır
ABSTRACT
The aim of this thesis is to bring together the coins in the aviable catalogues and
syllogersquos to form a corpus of the Kotiaeion coins
There are 199 coins in the catalogue ranging from Tiberius to Gallienus
ii
OumlNSOumlZ
Bu ccedilalışmanın konusu Roma Đmparatorluğu doumlneminde basılan Kotiaeion
(Kuumltahya) sikkeleridir Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglardaki bu doumlneme
ait sikkeleri bir araya getirerek Kotiaeion sikke corpusunu oluşturmaktır
Kotiaeion sikkeleri yanında kentin Roma imparatorluğu doumlnemindeki tarihccedilesi de
ele alınmaya ccedilalışılmış Real Encylopadie (=RE) Cambridge Ancient History
(=CAH) AH M Jones The Cities of the Eastern Roman Provinces David Magie
Roman Rule in Asia Minor gibi eserler incelenmiş ancak soumlz konusu kaynaklarda
ccedilok az bilgiye ulaşılabilmiştir
5316 sayılı af kanunundan yararlanarak hazırlama fırsatı bulduğum tez
ccedilalışmamda konu seccediliminden yazım aşamasına kadar her suumlreccedilte beni
destekleyen sınırlı zamanlarda Ankararsquodan Đstanbulrsquoa gelerek yapmak zorunda
kaldığım ccedilalışmalar sırasında buumlyuumlk bir anlayışla bana zaman ayıran sabırla yol
goumlsteren ccedilok değerli hocam tez danışmanım Sayın Prof Dr Oğuz Tekinrsquoe
yuumlrekten teşekkuumlruuml bir borccedil biliyorum
Ankara 2006 Uumllkuuml GUumlRSOY
iii
ĐCcedilĐNDEKĐLER
GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1
Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1
IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2
BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8
IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9
IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57
SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61
LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62
Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67
KAYNAKCcedilA
LEVHALAR
iv
KISALTMALAR L ĐSTESĐ
BMC= The British Museum Catalogue
BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906
JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces
Amsterdam 1983
KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln
Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie
Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs
MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua
MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950
RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft
Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921
RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG= Sylloge Nummorum Graecorum
SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien
Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
v
SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien
Nr 8299ndash8739 Berlin 1968
SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National
Museum Copenhagen 1982
SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum
Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507
Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake
and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy
London 1965
SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman
Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy
London 2004
STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987
TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316
1
GĐRĐŞ
Amaccedil Kapsam ve Youmlntem
Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde
Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek
Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır
Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam
SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve
Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar
ortamına aktarılmıştır
Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml
kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan
yararlanılmıştır
Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen
Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış
olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır
Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir
Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin
lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak
levhalar kısmında yer almaktadır
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
ii
OumlNSOumlZ
Bu ccedilalışmanın konusu Roma Đmparatorluğu doumlneminde basılan Kotiaeion
(Kuumltahya) sikkeleridir Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglardaki bu doumlneme
ait sikkeleri bir araya getirerek Kotiaeion sikke corpusunu oluşturmaktır
Kotiaeion sikkeleri yanında kentin Roma imparatorluğu doumlnemindeki tarihccedilesi de
ele alınmaya ccedilalışılmış Real Encylopadie (=RE) Cambridge Ancient History
(=CAH) AH M Jones The Cities of the Eastern Roman Provinces David Magie
Roman Rule in Asia Minor gibi eserler incelenmiş ancak soumlz konusu kaynaklarda
ccedilok az bilgiye ulaşılabilmiştir
5316 sayılı af kanunundan yararlanarak hazırlama fırsatı bulduğum tez
ccedilalışmamda konu seccediliminden yazım aşamasına kadar her suumlreccedilte beni
destekleyen sınırlı zamanlarda Ankararsquodan Đstanbulrsquoa gelerek yapmak zorunda
kaldığım ccedilalışmalar sırasında buumlyuumlk bir anlayışla bana zaman ayıran sabırla yol
goumlsteren ccedilok değerli hocam tez danışmanım Sayın Prof Dr Oğuz Tekinrsquoe
yuumlrekten teşekkuumlruuml bir borccedil biliyorum
Ankara 2006 Uumllkuuml GUumlRSOY
iii
ĐCcedilĐNDEKĐLER
GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1
Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1
IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2
BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8
IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9
IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57
SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61
LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62
Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67
KAYNAKCcedilA
LEVHALAR
iv
KISALTMALAR L ĐSTESĐ
BMC= The British Museum Catalogue
BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906
JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces
Amsterdam 1983
KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln
Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie
Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs
MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua
MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950
RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft
Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921
RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG= Sylloge Nummorum Graecorum
SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien
Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
v
SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien
Nr 8299ndash8739 Berlin 1968
SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National
Museum Copenhagen 1982
SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum
Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507
Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake
and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy
London 1965
SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman
Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy
London 2004
STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987
TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316
1
GĐRĐŞ
Amaccedil Kapsam ve Youmlntem
Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde
Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek
Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır
Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam
SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve
Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar
ortamına aktarılmıştır
Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml
kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan
yararlanılmıştır
Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen
Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış
olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır
Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir
Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin
lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak
levhalar kısmında yer almaktadır
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
iii
ĐCcedilĐNDEKĐLER
GĐRĐŞhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip1
Amaccedil Kapsamhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 1
IKOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
AKısa Tarihccedile helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 2
BSikkelerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphellip 8
IIROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 9
IIIGENEL DEĞERLENDĐRME helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
AOumln Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 57
BArka Yuumlz Tiplerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip57
SONUCcedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 61
LĐSTE helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip 62
Kotiaeion sikkelerinde goumlruumllen Magistrat isimlerihelliphellip helliphelliphelliphellip 67
KAYNAKCcedilA
LEVHALAR
iv
KISALTMALAR L ĐSTESĐ
BMC= The British Museum Catalogue
BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906
JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces
Amsterdam 1983
KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln
Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie
Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs
MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua
MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950
RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft
Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921
RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG= Sylloge Nummorum Graecorum
SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien
Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
v
SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien
Nr 8299ndash8739 Berlin 1968
SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National
Museum Copenhagen 1982
SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum
Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507
Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake
and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy
London 1965
SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman
Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy
London 2004
STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987
TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316
1
GĐRĐŞ
Amaccedil Kapsam ve Youmlntem
Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde
Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek
Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır
Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam
SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve
Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar
ortamına aktarılmıştır
Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml
kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan
yararlanılmıştır
Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen
Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış
olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır
Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir
Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin
lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak
levhalar kısmında yer almaktadır
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
iv
KISALTMALAR L ĐSTESĐ
BMC= The British Museum Catalogue
BMC Phrygia= Catalogue Greek Coins of Phrygia (BVHEAD) London 1906
JONES 1983= AHMJONES The Cities of the Eastern Roman Provinces
Amsterdam 1983
KUumlTAHYA 1981ndash82= HD Yıldız ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln
Doğumunun 100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
LEVICK B MITCHELL S POTTER J WAELKENS M 1993= Monumenta Asie
Minoris Antiqua Vol X Journal of Roman Studies M onographs
MAMA=Monumenta Asia Minor Antiqua
MAGIE 1950= DMAGIE Roman Rule in Asia Minor Vol II notes Princeton 1950
RAMSAY 1962= WMRAMSAY The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RE 1921= Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumsw issenschaft
Neue Bearb Georg Wissowa-Wilhelm Kroll Stuttgart 1921
RUGE 1922= WRUGE rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG= Sylloge Nummorum Graecorum
SNG vAulock Phrygien Nachtrage IV= Sylloge Nummo rum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV 9 Heft Phrygien
Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
v
SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien
Nr 8299ndash8739 Berlin 1968
SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National
Museum Copenhagen 1982
SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum
Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507
Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake
and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy
London 1965
SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman
Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy
London 2004
STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987
TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316
1
GĐRĐŞ
Amaccedil Kapsam ve Youmlntem
Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde
Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek
Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır
Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam
SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve
Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar
ortamına aktarılmıştır
Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml
kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan
yararlanılmıştır
Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen
Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış
olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır
Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir
Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin
lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak
levhalar kısmında yer almaktadır
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
v
SNG VAulock Phrygien Nachtrage= Sylloge Nummorum Graecorum
Deutschland Samlung H Von Aulock Nachtrage IV18 Heft Phrygien
Nr 8299ndash8739 Berlin 1968
SNG Cop Phrygia= Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI Phrygia to Cilicia Dan ish National
Museum Copenhagen 1982
SNG Muumlnchen Phrgien= Sylloge Nummorum Graecorum
Staatlıche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien Nr1ndash507
Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen= Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsamml ung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
SNG Fitzwilliam Phrygia= Sylloge Nummorum Graecoru m Museum Leake
and General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British Academy
London 1965
SNG Hunterian Vol XII = GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
The Hunterian Museum University of Glasgow Part I Roman
Provincial Coins Spain Kingdoms of Asia Minor British Academy
London 2004
STRABON= Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay Đstanbul 1987
TIB 1990= K Belke ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-316
1
GĐRĐŞ
Amaccedil Kapsam ve Youmlntem
Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde
Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek
Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır
Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam
SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve
Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar
ortamına aktarılmıştır
Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml
kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan
yararlanılmıştır
Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen
Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış
olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır
Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir
Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin
lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak
levhalar kısmında yer almaktadır
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
1
GĐRĐŞ
Amaccedil Kapsam ve Youmlntem
Ccedilalışmanın amacı yayınlanmış kataloglarda Roma Đmparatorluk Doumlneminde
Kotiaeionrsquoa ait sikkeleri ve ulaşılabilen kaynaklardaki bilgileri bir araya getirerek
Kotiaeion sikke korpusunu oluşturmaktır
Ccedilalışmanın ilk aşamasında BMC Phrygia SNG Copenhagen SNG Fitzwilliam
SNG Muumlnchen SNG von Aulock SNG Hunterian katalogları taranmış ve
Kotiaeion sikkeleri tespit edilerek Đngilizce ve almanca ccedilevirileri yapılarak bilgisayar
ortamına aktarılmıştır
Kuumltuumlphane ccedilalışmaları iccedilin daha ccedilok Đstanbul Alman Arkeoloji Enstituumlsuuml
kuumltuumlphanesi ve Ankara Đngiliz Arkeoloji Enstituumlsuuml kuumltuumlphanesindeki kaynaklardan
yararlanılmıştır
Kentin kısa tarihccedilesi ve sikke kataloğu hazırlanmıştır Katalogda adı geccedilen
Magistrat isimleri listesi ayrıca verilmiştir Katalog kronolojik sıraya goumlre hazırlanmış
olup Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar Kotiaeion sikkeleri yer almaktadır
Đmparatorluk doumlnemi yarı otonom sikkeleri katalogun en sonunda belirtilmiştir
Oumln yuumlz iccedilin lsquorsquoOumlYrsquorsquo arka yuumlz iccedilin lsquorsquoAYrsquorsquo bronz sikkeler iccedilinrsquorsquoAErsquorsquo milimetre iccedilin
lsquorsquommrsquorsquokısaltmaları kullanılmıştır Đlgili sikke resimleri numaralandırılmış olarak
levhalar kısmında yer almaktadır
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
2
I KOTIAEION TAR ĐHĐ VE SĐKKELER Đ
A- Kısa Tarihccedile
Kuumltahya ve ccedilevresi Ege Boumllgesirsquonin Đccedil Batı Anadolu Boumlluumlmuumlrsquonde yer almaktadır
Ege boumllgesinin bu boumlluumlmuuml Đccedil Anadolu ile asıl Ege boumllgesi arasında bir basamak
noktası konumundadır Coğrafi konum olarak ve iktisadi koşullar accedilısından da Ege
Marmara Đccedil Anadolu boumllgeleri arasında da bir geccedilit noktası konumundadır
Kuumltahya ili sınırları iccedilinde kalan topraklarda yerleşen ve adı bilinen en eski halk
Hititrsquolerdir (Orta Tunccedil Ccedilağı) Hitit metinlerinde geccedilen Assuva tarihiyle ilgili IV
Tuthaliya (MOuml 1256ndash1220) yıllıklarına dayanarak MOuml II binin ortalarında boumllgeye
yerleşildiği soumlylenebilir Buna rağmen ccedilevredeki arkeolojik buluntular kentin
yerleşim tarihini ilk Tunccedil Ccedilağırsquona değin goumltuumlrmektedir
Eskiccedilağda hayvan masallarıyla uumlnluuml Aisoposrsquoun (Ezop) Kotiaeionrsquoda doğduğu kabul
edilmektedir Eski kaynaklara sikke ve yazıtlara goumlre Kuumltahyarsquonın antik
kaynaklardaki adı Kotiaeion (Eski Yunanca) veya Cotiaeum (Latince) olarak
goumlruumllmektedir1 Strabon bu adın lsquorsquoKotysrsquoin Kentirsquorsquo anlamına geldiğini belirtmektedir
Kotys ana tanrıccedilanın erkeği Atysrsquoin bir diğer adıdır Aynı zamanda Kotys
Trakyarsquoda yaşayan Odrislerden olup Romalıların MS 38rsquode Anadolursquoya goumlnderdiği
bir komutanın adıdır
1 Kuumltahya 1981ndash8235
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
3
Strabonrsquoa goumlre Aizanoi Nakoleia Kotiaeion Midaion Dorylaion Phrygia
Epiktetosrsquoun kentleridir2 Aynı zamanda Real Ansiklopedide de Phrygia Epiktetos
iccedilinde geccedilmektedir3 Bu kentlerde federal para basımı yapıldığı kaynaklarda yer
almaktadır4
Kotiaeion boumllgesi Appiarsquonın kuzeyinde yer almaktadır Ada koumly ile Haydarlar
arasındaki guumlney sınırı yukarı Tembris vadisinin daraldığı noktada yer alır
Aizanoirsquonin 20 mil kuzeydoğusundadır5 Aslanapa ilccedilesinin batısında yer alan pınar
başında bulunan Latin yazıtı muhtemelen bir sınır taşı olarak nitelendirilmektedir
Soumlz konusu buluntular Tembris vadisinin devamı olan Girei ovasının buumlyuumlk oumllccediluumlde
Kotiaeionrsquoa ait oluğunu goumlstermektedir Kotiaeionrsquoun kuzey sınırı Tavşanlıya kadar
uzanmaktadır ve Kotiaeion kuzeydoğuda Dorylaeum ile sınırlıdır6
Kotiaeion birccedilok yolun kavşak noktasında bulunmaktadır ve buumlyuumlk bir stratejik
oumlneme sahiptir7 Đmparatorluk zamanında oumlnemi artan ve Byzantionrsquodan başlayıp
Iuliopolis uumlzerinden Ankyras lsquoa uzanan Roma Yolu Abrettene Abbaitis Aezanitis
ve Phrygia Epiktetos genellikle doğu-batı yollarının ve en oumlnemli şehirler olan
Dorylaion ile Kotiaeionrsquoun arasındadır
2 Strabon 576
3 Ruge WrsquorsquoKotiaeionrsquorsquoRE 112 (1922) st1526
4 Jones 1983 60
5 Magie 1950 1000
6 Levick 1993 Vol X XVII
7 Magie 1950 1000
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
4
Kotiaeion bir başka bağlantı noktasının da merkezinde goumlsterilmiştir Biri şehrin
guumlneydoğusundan geccedilip Praepenisseisrsquoe doğru uzanır bir kolu Appia Siocharax
ve Ceramon Agoraya bir diğeri de Soa ve Prymnessosrsquoa gider Antik ccedilağda bu
yolların oumlnemi bilinmemekle birlikte boumllgenin koumlyleri arasındaki iletişimin
sağlanması accedilısından oumlnemli olduğu bilinmektedir8
Tembris vadisinin en erken doumlnemlerden itibaren oumlnemli ticaret yolları uumlzerinde
olduğu ve ldquokral yolurdquonun Kaystros (Gediz) vadisine uzandığı bilinmektedir
Kotiaeion ve Dorylaeumrsquoun Tembris ve Synnada ve Ipsosrsquosun MOuml 4 yy dan beri
ldquokral yolurdquo uumlzerinde varoldukları bilinmektedir9
Kuumltahya iccedilin kesin bir kuruluş tarihi verilememekle birlikte kentin ilk kurulduğu
yerin buguumlnkuuml Kuumltahya Kalesi ccedilevresi olduğu bilinmektedir
FRĐG DOumlNEMĐ
MOuml 1200lerde Trakyadan Anadoluya buumlyuumlk dalgalar halinde geccedilen Frigrsquoler
boumllgede Hitit egemenliğine son verip doğuda Kızılırmak guumlneybatıda Burdur
Goumlluumlne kadar uzanan geniş bir alanı yurt tutmuşlardır Bursa Balıkesir youmlrelerine
gelen yeni boyların eskilerini daha doğuya suumlrmeleri sonucunda Kuumltahyanın batı
8 Levick 1993 vol X XVII
9 Jones 1983 67
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
5
kesimleri Mysia boumllgesinde yer almıştır Yine Friglerin bir kolu olan Bithynlerin
Kuumltahyanın kuzeyine Bilecik-Sakarya boumllgesine yerleştikleri goumlruumllmektedir
Friglerin asıl kalabalık boylarının ise Afyon Eskişehir Kuumltahya uumlccedilgenindeki
boumllgeye yerleşmesi sonucunda Kuumltahyanın doğusu Epiktetos Frigyası adını
almıştır
Bir Frig Yerleşimi olan Soumlğuumlt Koumlyuumlrsquondeki kalıntılar MOuml VIII yuumlzyılda devlet olarak
oumlrguumltlenen Friglerin barışccedilı bir toplum olarak geliştiği tarım ve hayvancılıkla
uğraştıkları kaya mezarları tapınım alanları ile kendilerine oumlzguuml bir mimari
getirdikleri maden işccedililiği ve dokumacılıkta ileri gittikleri yeni muumlzik aletleri
uumlrettiklerini işaret etmektedir
MOuml 676da Kafkasya uumlzerinden Anadoluya giren Kimmerlerin Frig Kralı III Midası
yenerek Kuumltahya ve ccedilevresini ele geccedilirdiği daha sonra MOuml 607de Lidya kralı
Alyattesin Kimmer egemenliğine son verdiği goumlzlenmektedir Lidyalılar doumlneminde
Ephesostan başlayıp başkent Sardeis Uşak ve Kotiaeiondan geccedilerek Ege Denizi
ve Kızılırmakın doğu yakasını birbirine bağlayan Kral Yolu bu doumlnemde
yapılmıştır Doğuda gelişerek Anadoluyu Marmaraya kadar istila eden Pers kralı II
Kyros MOuml 546da Lidyalıları tarihten silmiş Kotiaeionu Frig Satraplığının merkezi
yaptığı Apameiarsquoya bağlamıştır
Pers youmlnetiminin zayıflamasıyla MOuml 334te Granikos (Biga Ccedilayı) civarındaki savaşı
kazanan Đskender boumllgede uumlstuumlnluumlk kurmuştur
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
6
Đskenderin oumlluumlmuumlyle Kotiaeion ve ccedilevresi komutanlarından Antigonosun
youmlnetimine geccedilmiştir MOuml 278rsquode Bithynia Krallığırsquonın sınırlarına dahil edilen
Kotiaeion daha sonraları Bergama Krallığırsquonın hakimiyetine girmiştir10
Bergama Kralı III Attalosrsquoun MOuml 133 tarihinde oumlluumlmuuml sonrasında da Kuumltahyanın
Romanın Asya Eyaleti sınırlarına dahil edildiği goumlruumllmektedir (MOuml 129) Roma
doumlneminde Galatia Eyaletinin Bizans doumlneminde ise Anatolia Themasırsquonın iccedilinde
kalmıştır
ROMA VE B ĐZANS DOumlNEMĐ
Roma doumlneminde basılan sikkeler uumlzerinde kentin adı KOTIAEΩΝ olarak
kullanılmıştır fakat gerccedilek formun KOTYAION şeklinde olduğu duumlşuumlnuumllmektedir11
Kotiaeion Geccedil Roma doumlneminden itibaren Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri
haline gelerek piskoposluk merkezi olmuştur ayrıca Kotiaeion piskoposlarının Efes
Konsuumlluumlne katıldıkları da bilinmektedir12
Kotiaeion boumllgesi Roma egemenliğine girdiği sırada boumllgede kuumlccediluumlk şehir devletleri
vardır Kuumltahyada Kotiaeion Gedizde Kadoi Simavda Synaus Emette Alia ve
Ti-beriopolis Simav Boğazkoumlyde Ankyra Altıntaşta Appia Soa ve Ccedilavdarhisarda
Aizanoi antik yerleşim merkezleri bulunmaktadır
10 Kuumltahya 1981ndash8236
11 Ramsay 196294
12 TIB 1990312
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
7
Bu şehir devletlerini Claudius unvanlı valiler youmlnetmiş toplanan verginin bir boumlluuml-
muumlnuuml merkeze goumlnderip kalanını kentin imarına harcamışlardır
O doumlnemin en buumlyuumlk şehri olan 120 bin nuumlfuslu Aizanoinun Zeus Tapınağı
Đmparator Hadrianus (MS 117ndash138) doumlneminde toplanan arazi vergileriyle
yaptırılmıştır
Bu boumllgede MS 302 tarihinde yapıldığı saptanan bir borsa binası vardır ve duvarları
uumlzerinde Latince fiyat listeleri bulunmaktadır Bu listeler enflasyon ve fiyat artışlarını
oumlnlemek iccedilin konulmuştur
MS 395te Roma Đmparatorluğursquonun ikiye ayrılmasıyla Kotiaeion Doğu Roma
Đmparatorluğu sınırları iccedilinde kalmıştır Bu doumlnemde oumlnemli bir piskoposluk merkezi
olan kent hızla gelişmiş ccedilevresine yapılan kalelerle korunaklı bir kent haline
getirilmiştir Zeus Tapınağı kiliseye ccedilevrilmiş il ve ccedilevresinde ccedilok sayıda kilise inşa
edilmiştir
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
8
B- Sikkeler
Kotiaeionrsquoda Hellenistik doumlnemde sikke basılmamıştır Sikkeler Roma Đmparatorluk
doumlnemine aittir Az sayıdaki Yarı-Otonom sikkeler dışında esas olarak imparator
Tiberiusrsquotan imparator Gallineus doumlnemine kadar sikke basılmıştır Sikkeler bronz
olarak basılmıştır Sikkelerde pek ccedilok Magistrat ismi yer almaktadır Sikkelerdeki
betimlemeler daha ccedilok defne ccedilelengi ışın taccedillı taht arabasında oturan Kybele
Roma ve Senato başı ve Demos Senato Roma buumlstuuml olarak goumlruumllmektedir
Herakles ile Telephoros Zeus Helios-Quadriga Hygieia Asklepios Artemis
Ephesia Nike Hermes Tykhe Apollon Serapis Herakles ile Hesperides ağacı
Herakles ile Kybele heykeli Asklepios ile Hygieia ve Telephoros Athena ve Attis
genellikle ayakta tasvir edilmiştir Oturan şekilde tasvir edilenler ise genellikle Zeus
Kybele Kybele iki aslan ile Apollon Lir ile Kybele aslan arabasında Helios
Quadriga iccedilinde Kybele aslan uumlstuumlnde olarak goumlruumllmektedir Katalog ve
Syllogersquolerden derleyerek kataloga aldığımız Kotiaeion sikkeleri 199 adetrsquotir
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
9
II ROMA ĐMPARATORLUK DOumlNEM ĐNDE KOTIAEION
SĐKKELER Đ
Tiberius (14-37)
OumlY TIBEPIOΣΣEBA ΣT OΣ
Tiberius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY
Zeus tahtında oturuyor sağa asa tutuyor sol elinde yıldırım tutuyor
1) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 26
2) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 27
Claudius (41-54)
OumlY KOTIAEIΣKA AY∆I ONK[AIΣAPA]
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
3) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 28
OumlY KOTIAEIΣK [ΛAY∆I ONK] AIΣAPA
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY [EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
4) AElig 20 mm BMC Phrygia s 163 no 29
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
10
OumlY KΟΤΙΑΕΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙΣΑΡΑ
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak sola
5) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3777
6) AElig 21 mm SNG v Aulock Phrygien no 8401
OumlY K[OTĐAE] Σ ∆ -AV∆ION KAI[ΣAP]A
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sola sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
7) AElig uarr 13 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 321
OumlY (KΟΤΙΑ)ΕΙΣ KΛΑΥ∆ΙΟΝ KΑΙ(ΣΑΡΑ)
Claudius başı sağa defne ccedilelenkli
AY (EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ
Zeus ccedilıplak ayakta sağ kolunu ileriye uzatıyor sol kolu aşağıda
8) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 320
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
11
Nero ve Agrippina II (54-59)
OumlY NEPΩN KΛAY∆IO[K AI[AP
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓPIΠΠHNA (SIC) ΣEBAΣTH KOTIAEΩN
Agrippinarsquonın başı sağa
9) AElig 12 BMC Phrygia s 164 no 30
10) AElig 10 mm BMC Phrygia s164 no 31
OumlY ΝΕΡΩΝ ΚΛΑΥ∆ΙΟ[ KΑΙ[ΑΡ
Nerorsquonun ccedilıplak başı sağa
AY AΓΡΙΠΠΗΝΑ ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΟΤΙΑΕΩΝ
II Agrippinarsquonın oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
11) AElig 30 mm SNG Hunterian Volume XII no 2044
Agrippina Junior (54-68)
OumlY AΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗΝ
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında oturuyor iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
12) AElig 15 mm SNG Cop Phrygia no 321
13) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 322
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
12
OumlY (A)ΓΡΙΠΠΙΝΑΝ ΣΕΒΑΣ(ΤΗΝ)
Agrippinarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ ΕΠ(Ι OΥΑΡΟΥ) ΥΙΟΥ
Kybele phiale ve tympanon tutuyor sağında aslan var
14) AElig 18 mm SNG vAulock Phrygien no 3778
15) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 32
Galba (68-69)
OumlY ΓAΛBANAYT OKPAT[OPA]
Galba başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY
∆IABIOY
KOTIAEΩN
Zeus ccedilıplak cepheden başı sola doumlnuumlk sağ kolu yukarıda sol kolu aşağıda
16) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 33
Galba ve Vespasianus (68-79)
OumlY KΟΤΙΑΕΙΣ CΥΝΚΛΗΤΟΝ
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor tahtın altında aslan oturuyor
17) AElig 17 mm SNG Cop Phrygia no 313
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
13
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Genccedil Senato başı sağa defne ccedilelenkli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠIK Λ APETI∆ΟΣ
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
18) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 1
OumlY KOT[IAEIΣ] ΣYNK ΛHTON
Yukarıdaki ile benzer
AY EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY
Yukarıdaki ile benzer
19) AElig 17 mm BMC Phrygia s 158 no 2
OumlY KOTIAEIΣ PΩMHN
Roma başı sağa sur taccedillı omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın altında aslan oturuyor
20) AElig 17mm BMC Phrygia s 158 no 3
OumlY KOTIAЄIΣ ndash ΣYNKΛHTON
Genccedil senato buumlstuuml sağa omuzlar oumlrtuumlluuml defne ccedilelenkli
AY EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY
Kybele tympanon tutuyor sola tahtın altında aslan oturuyor
21)AElig 12 mm SNG Muumlnchen Phrygien No 311
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
14
Vespasianus (69-79)
OumlY OYEΣΠAΣIANON KAIΣAKOTIAIEIΣ
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _
_ _ Zeus ccedilıplak cepheden sola sağ eli yukarıda sol eli aşağıda duruyor
22) AElig 10 mm BMC Phrygia s 164 no 34
OumlY KOTIAEIΣOYEΣΠAΣIANONKAIΣAPA
Vespasianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _
Asklepios heykeli kaide uumlstuumlnde sola sağ elinde yılanlı asa tutuyor
23) AElig 20 mm BMC Phrygia s 165 no 35
24) AElig 27 mm BMC Phrygia s 165 no 36
OumlY K[ΟΤΙΑ]ЄΙΣOΥЄΣΠΑΣΙΑΝΟΝKΑΙΣΑΡΑ
Vespasianusrsquoun buumlstuuml
sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ
Dionysos ayakta thyrsos ve kantharos tutuyor
25) AElig 24 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4957
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
15
Domitianus (81-96)
OumlY AVT∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIMET ΦΣΩΣΘENOY
∆OM
ITIA
NO
Nike kanatları yukarda sola sol kolunu uzatmış yuvarlak kalkan tutuyor uumlzerinde
DOMITIANO yazıyor
26) AElig 25 mm BMC Phrygia s 165 no 37
OumlY AV∆OMITIANOΣKAIΣAPΣEΓEP
Domitianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIAEΩNEΠIM TΦΣΩΣΘENOY
∆OMI
Aynı tip fakat uumlzerinde ∆OMI yazıyor
27) AElig 26 mm BMC Phrygia s 165 no 38
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩNEΠIMETΦΣΩΣΘENOV[Σ]
Kybele yanında aslan ile tahtında sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
28) AElig 22 mm BMC Phrygia s 165 no 39
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
16
OumlY ∆OMITIA ΣEBAΣTH
Domitianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor tahtın
altında aslan oturuyor
29) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 323
30) AElig 476 SNG Hunterain Vol XII no 2045
Traianus (98-117)
OumlY AVNЄPT PAIANOC[APICT]KCЄΓЄP∆AK
Traianusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY MCKAΠΛAANΘ ЄΠIKΛOVAPOVAPXKOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde
aslan postu Telephoros kolunu Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
31) AElig 26 mm BMC Phrygia s 166 no 40
OumlY AVNЄPTPAI ANOCAPI
Traianusrsquoun başı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIOVAPOV KOTIAЄΩN
Artemis Ephesia heykeli cepheden duruyor
32) AElig 15 mm BMC Phrygia s 166 no 41
33) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 42
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
17
OumlY AΝ ΝΕΡ ΤΡΑΙΑΝΟΣ ΑΡΙΣΤ ΚΣΕ ΓΕΡ∆ΑΧ
Traianusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY M ΣΧΑΠΛΑ ΑΥ∆ ΕΠΙ ΚΛ ΟΥΑΡΟΥ ΑΡΧ Β ΚΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak cepheden ayakta sağa sağ elinde aslan postu tutuyor kaide
uumlstuumlnde solda telephorosrsquoa uzanıyor
34) AElig 28 mm SNG v AulockPhrygien no 8402
35) AElig darr 1681 SNG HunterainVol XIIno 2046
Matidia (Traianusrsquoun ye ğeni)
OumlY MATI∆IA CЄBACTH
Matidiarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIKΛOVAPOV KOTIAЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol eli dizinde duruyor
36) AElig 1 mm BMC Phrygia s 166 no 43
Commodus (177-192)
OumlY AVK []
Commodusrsquoun buumlstuuml giyimli sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄ []
Asklepios ayakta duruyor başı sola doumlnuumlk yılanlı asa tutuyor
37) AElig 27 mm BMC Phrygia s 166 no 44
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
18
OumlY AVmiddotKAImiddotMmiddot A-VPmiddot KOMO∆OC
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNImiddotAPXmiddot KOT-IA ЄΩN
Kybele tympanon ile aslan uumlstuumlnde sola
38)AElig radic27 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 322
OumlYΑΥ ΚΑΙ ΚΟΜΟ∆ΟΣ
Commodusrsquoun sakallı buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩN
Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutuyor sol eliyle suumltuna (cippus) dayanıyor
ayaklarının yanında panter duruyor
39) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 324
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml noktalı borduumlr
AY ЄΠIAΠOΛΛΩ APKOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa
dayanıyor sola tahtın yanında aslan oturuyor
40) AElig 10 mm BMC Phrygia s 158 no 4
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
19
OumlY ΛH-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa diademli
AY EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanon bulunuyor sola ayaklarının altında
aslan bulunuyor
41) AElig 16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 312
Septimius Severus (193-211)
OumlY AVT KAIΛCЄΠ CЄOVHPOCΠ
Severusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırh ve paludamentumlu
AY EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOVAPX
KOTIAEΩN
Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk yuumlz yuumlze duruyorlar alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
42) AElig 33 mm BMC Phrygia s 167 no 45
Julia Domna (193-217 )
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KO TIA ЄΩN
Athena miğferli uzun yelek ile oumlrtuumlluuml sola sağ elinde phiale sol elinde mızrak
tutuyor
43) AElig 33 mm BMC Phrygia s167 no 46
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
20
OumlY IOVΛIA CЄBACTH
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTI A ЄΩ[N]
Hygieia ayakta sağa sol elinde tuttuğu phialersquoden yılan besliyor
44) AElig 10 mm BMC Phrygia s167 no 47
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Athena ayakta sağ elinde yanan sunak uumlstuumlnde phiale tutuyor sol elinde mızrak
ayaklarının yanında kalkan bulunuyor
45) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no325
OumlY IΟΥΛΙΑ CΕΒΑΣΤΗ
Julia Domnarsquonın buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Hygieia ayakta sağa phialersquoden yılan besliyor
46) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 326
Caracalla (198-217)
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVP-H ANTΩNЄIOC (iF)
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTIA-ЄΩN
Hermes para kesesi ve kerykeion ile yanan sunağın yanında duruyor
47)AElig darr10 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 323
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
21
OumlY AVTmiddotKmiddotM AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOVmiddotAPXmiddot iA KOTIAЄΩN
Kybele tahtında oturuyor yanında tympanum var sola ayaklarının yanında aslan
oturuyor
48) AElig radic23 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 324
OumlY AVT K M AVPH CEVHPOC ANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot APXmiddot KOTIAЄΩN
Serapis ayakta sola kiton giyiyor sol eli yukarıda asa ve terazi tutuyor sağa
49) AElig darr 793 SNG Muumlnchen Phrygien no 325
50) AElig 659 SNG Tuumlbingen no 4109
OumlY [ANT] ΩNINOC ndash AVΓOVCTO[C]
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] Bmiddot iF yukarda APHB iA KOTIAЄΩN
Kybele tympanomu ile aslanların ccedilektiği arabasında oturuyor sola Aslanların
uumlstuumlnde oumlduumlllerle donanmış agonistik masa
51) AElig darr 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 326
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
22
OumlY AΥΤ K M AΥΡ CΕΥΗΡΟΣ ΑΥΤΩΥΕΙΥΟΣ
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΥ
Kybele tahtında sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
52) AElig 875 SNG Cop Phrygia no 327
OumlY AYTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PATOVAPXKOTIAЄ
ΩN
Kybele tahtında oturuyor sola iki aslan arasında sağ elinde phiale tutuyor
sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
53) AElig 19 mm BMC Phrygia s167 no 48
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆ PATOVAPX
KOTIAЄΩ
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında sola aslanların başının uumlstuumlnde veya
arka plan uumlstuumlnde oumlduumlluumln yer aldığı agonistik masa bulunuyor
54) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 49
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
23
OumlY K M AΥΡCΕΝ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Apollon ayakta sağ elinde plectrum tutuyor sola uumlccedil ayaklı sehpa uumlstuumlnde lir
duruyor
55) AElig 33 mm SNG Cop Phrygia no 328
OumlY AΝΤΩΝΙΝΟΣ AΥΓΟΥΣΤΟΣ
Caracallarsquonın başı defne ccedilelenkli
AY EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B AΡΧ B KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
ayaklarının altında aslan oturuyor
56) AElig 26 mm SNG Cop Phrygia no 329
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Attis (ya da Kybele) cepheden başı sola doumlnuumlk Frig şapkası giyiyor kollu tunik
giyiyor aslan uumlstuumlnde sağ elinde phiale tutuyor sol elinde tympanom ve pelerin
tutuyor
57) AElig 37 mm BMC Phrygia s 168 no 50
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
24
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΓIOVΛKO∆PA TOVAPX KOTIAЄΩN
Herakles ccedilıplak cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinin uumlstuumlnde aslan
postu ve uumlccedil elma asılı yanında sağında Hesperides ağacı
58) AElig 33 mm BMC Phrygia s 168 no 51
OumlY AVTKMAVPHCЄVHPOCANTΩNЄINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIKO∆PATO VA P X KOTIAЄΩN
Sarapis modius uzun pelerin ve himation giyiyor cepheden baş sola sağ eli
yukarıda sol eliyle asaya dayanıyor
59) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 52
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sakallı sağa defne ccedilelenkli
AY ЄΠIMAVPHAMЄ NЄΛB
APX
B
KOTIAЄΩN
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola aslanların başlarının
uumlstuumlnde uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa var
60) AElig 33 mm BMC Phrygia s 169 no 53
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
25
OumlY ANTΩNINOC AVΓOVCTOC
Caracallarsquonın başı sağa defne ccedilelenkli
AY K OTI AЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ eli yukarıda phiale tutuyor sol eliyle asaya
dayanıyor
61) AElig 10 mm BMC Phrygia s 169 no 54
OumlY AYTKMAVPHANTΩNINOC
Caracallarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOTIAEΩN
Hermes ayakta sola sağ elinde para kesesi sol elinde kerykeion tutuyor
62) AElig 25 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4958
Plautilla (Caracallarsquonın karısı)
OumlY ΠΛAVTIΛΛA CЄBACTH
Plautilla buumlstuuml sağa
AY KOTIA ЄΩN
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor asaya yaslanıyor
63) AElig 20 mm BMC Phrygia s 169 no 55
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
26
Macrinus (217-218)
OumlY AVTKMOΓEΛCЄOVHPMAKPЄINOCAVΓ
Macrinus buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOCAPX
KOTI AЄΩN (in inner circle)
Tykhe kalathos giyiyor ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
64) AElig 27 mm BMC Phrygia s 169 no 56
OumlY AVTKMOΠЄΛCЄOVHPMAKPЄINOCA
Macrinus başı sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC
APX (ortada)
KOTIAЄ
ΩN (ortada altta)
Zeus tahtında oturuyor sola bereket boynuzu tutuyor
65) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 57
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
27
Diadumenianus Caesar (218)
OumlY ∆IA∆OY MЄNIANOCKAI
Diadumenian Caesarrsquoın ccedilıplak başı sağa
AY KOTI
AЄΩ
N
Defne ccedilelengi iccedilinde
66) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 58
67) AElig 15 mm BMC Phrygia s 170 no 59
68) AElig 10 mm BMC Phrygia s 170 no 60
69) AElig 17 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4959
Severus Alexander (222-235)
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexander buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY ЄΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOCAPX
ATO B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telephoros bulunuyor
70) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 61
71) AElig 43 mm BMC Phrygia s 170 no 62
72) AElig 1138 SNG Tuumlbingen no 4110 73) AElig 1673 SNG Tuumlbingen no 4111
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
28
OumlY MAVP[EVHAΛ EΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPO
CAPXATO
B(ortada)
KOTIA ЄΩN(en iccedilteki yuvarlakta)
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde Kybelersquonin tahttaki heykelini
tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
74) AElig 33 mm BMC Phrygia s 170 no 63
OumlY MAVP[EVHAΛE ΣAN∆PO[AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPO
CAPX
ortada
B
KOT
IAЄ ATO
ΩN
Helios ccedilıplak cepheden baş sola ışın taccedillı sağ eli yukarda meşale tutuyor sol
kolunda Kybelersquonin tahttaki heykelini tutuyor
75) AElig 25 mm BMC Phrygia s 171 no 64
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
29
OumlY MAVP[EVHAΛEΞAN∆PO [AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu
yukarıda sol omzunun uumlstuumlne asasını yaslamış
AY EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT
O[
A(ortada)
KOTIAEΩN (in ex)
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola başlarının uumlstuumlnde
uumlzerinde oumlduumlllerin olduğu agonistik masa bulunuyor
76) AElig 27 mm BMC Phrygia s 171 no 65
OumlY []CЄAΛЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın başı sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
77) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 66
OumlY AVTAΛ ЄΞAN∆POC
Severus Alexanderrsquoın giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KOTI AЄΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
78) AElig 17 mm BMC Phrygia s 171 no 67
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
30
OumlY AΥΤ AΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
Severus Alexanderrsquoın başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Defne ccedilelengi iccedilinde
79) AElig 14 mm SNG Cop Phrygia no 330
OumlY (M) AVP CEVH AΛEΞAN∆OС AVΓ
Severus Alexanderrsquoın buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (solda iccedil kısımda) KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak geyik avlıyor sağa
80)AElig 22 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 327
OumlY MAΥ[ΡΣЄΥΗA]ΛЄΞΑΝ∆ΡΟΣAΥΓ
Severus Alexander sağ kol yukarıda omuzlarının uumlstuumlnde mızrak taşıyor
AY EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ ortada AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios sola Hygieia sağa solda Patararsquodan yılan besliyor aralarında
telephoros bulunuyor
81) AElig 31 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4960
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
31
Maximinus Thrax (235ndash238)
OumlY Γ IΟΥ OΥΗ MΑΞΙΜΕΙΝΟΣ AΥΓ
Maximinusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki sağ el tokalaşıyor
82) AElig 18 mm SNG Cop Phrygia no 331
OumlY ΓIOVOVHMAΣIMEINO[AVΓ
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEP MAΦ IΛOVAAPX
B (ortada)
KOTIAЄΩN (ortada altta)
[N]
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros bulunuyor
83) AElig 47 mm BMC Phrygia s 172 no 68
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
32
Maximus Ceasar (235ndash238)
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden sağa sağ eliyle asaya dayanıyor sol kolunda aslan
postu duruyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
84) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 69
OumlY ΓIOVOVHMAΖIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa kafası accedilıkta zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIEPMAΦIΛOVAAPXBKOTIAE
Ω Ν (iccedilinde)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
85) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 70
86) AElig 10 BMC Phrygia s 172 no 71
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa accedilık başlı zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Đki sağ el tokalaşıyor
87) AElig 10 mm BMC Phrygia s 172 no 72
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
33
OumlY ΓIOVOVHMAZIMO[K
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KO
TIAЄ
ΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
88) AElig 15 mm BMC Phrygia s 173 no 73
OumlY ΓIΟΥOΥΗMΑΞΙΜΟΣK
Maximusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ [sic] APX BKΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sola elinde kuumlre tutuyor
89) AElig 768 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4961
OumlY Γ IOV OVH MAZIMEINOC
Maximusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa
AY EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A APX B KOTIAEΩN
Herakles aslan postlu ve sopalı sağa sol elinde telephorosrsquou tutuyor
90) AElig 789 SNG Muumlnchen Phrygien no 329
91)AElig 1274 SNG Muumlnchen Phrygien no 330
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
34
I Phillipus (244-249)
OumlY ∆H-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω APX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtına oturuyor sola asa tutuyor
92) AElig 1darr603 SNG Muumlnchen Phrygien no 313
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠO CA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sağ kolu yukarıda
omuzlarının uumlstuumlnde sol elinde mızrak tutuyor
AY EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV
ITΠIAPX
KOTIAEΩN
N
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor
93) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 74
94) AElig 115 BMC Phrygia s 173 no 75
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
35
OumlY MI OVΛIOC ΦIΛIΠΠOCA
Philippus Seniorrsquoun buumlstuuml sola defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli sol elinde mızrak
tutuyor gorgoneion ile suumlsluuml kalkanlı
AY EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO
A
KOTIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
95) AElig 12 BMC Phrygia s 173 no 76
96) AElig 12 BMC Phrygia s173 no 77
97) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 78
98) AElig 1 BMC Phrygia s 174 no 79
99) AElig 85 BMC Phrygia s 174 no 80
OumlY M IΟΥΛΙΟΣΦΙΛΙΠΠΟΣAΥΓ
I Philippusrsquoun buumlstuuml sağa
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ
Asklepius ve Hygieia
100) AElig 888 SNG Fitzwilliam Phrygia no 4962
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
36
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
IPhilippusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor aslanların başının uumlstuumlndeki
agonistik masa bulunuyor
101) AElig 870 SNG Cop Phrygia no 332
102) AElig 844 SNG Tuumlbingen no 4112
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında oturuyor phiale ve asa tutuyor
103) AElig 716 SNG Cop Phrygia no 314
OumlY M IΟΥΛΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ AΥΓ
Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
104) AElig 413 SNG Cop Phrygia no 333
OumlY ∆ΗΜ ΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥAΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele tahtında sağ elinde patera tutuyor sol eli tympanon uumlstuumlnde
105) AElig 20 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4956
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
37
Otacilia Severa ( I Philippusrsquoun karısı )
OumlY M ΩΤΑКΙΛΙΑ CΕΟΥΗΡΑ CΕ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml stephane giyiyor
AY EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
106) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 334
OumlY MOTAKCЄ VHPAV
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY ЄΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP
K OTI AЄΩN (ortada altta)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
107) AElig 105 BMC Phrygia s 174 no 81
108) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 82
109) AElig 11 BMC Phrygia s175 no 83
110) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 84
OumlY MOTAKIΛI ACЄOYHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEP
EΩ[
KOTIAEΩN
Herakles ccedilıplak Kyreneia geyiğini boynuzlarından tutuyor sağa sol dizi geyiğin
arkasında
111) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 85
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
38
OumlY MOTAKIΛIA [EVHPACЄ
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠIAVPMENAN∆POVAPX KOTIAEΩN
N (ortada)
Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutuyor
112) AElig 10 BMC Phrygia s 175 no 86
OumlY MOTAKIΛI CЄOVHPAC
Otacilia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY KOT IAE Ω N
Athena miğferli uzun yelek iccedilinde cepheden baş sola doumlnuumlk sağ elinde phiale
tutuyor sol elinde kalkan ve mızrak bulunuyor
113) AElig 7 BMC Phrygia s 175 no 87
OumlY MmiddotOTAKmiddotCЄ-V[PH]A AVΓ
Octalia Severarsquonın buumlstuuml sağa
AY EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI APX iccedil dairede KOTIAEΩN
Duumlmenli ve bereket boynuzlu Tykhe ayakta sola
114)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 331
115)AElig 1 SNG Muumlnchen Phrygien no 332
116) AElig darrdarrdarrdarr 972 SNG Hunterain Vol XII no 2047 117) AElig 953 SNG Tuumlbingen no 4113 118) AElig 592 SNG Tuumlbingen no 4114
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
39
Philippus I ve Philippus II Doumlnemi (247-249)
OumlY MIΟΥΛΙΦΙΛΙΠΠΟΣAΥ
IPhilippus ve ya II Philippus
AY KΟΤΙ ΑЄΩΝ
Đki el tokalaşıyor ligatuumlrluuml yukarıda ve aşağıda Kotiaeion yazıyor
119) AElig 26 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4963
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTI AEΩN
Asklepios cepheden ayakta sola yılanlı asasına dayanıyor
120) AElig 20 mm BMC Phrygia s 176 no 88
OumlY MIOVΛIOC ΦIΛIΠΠOCK
Philippus Junior buumlstuuml sağa başı accedilık zırhlı ve pelerinli
AY KOTIAEΩN
Defne ccedilelengi iccedilinde
121) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 89
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele sola tympanomlu sağında aslan var
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
40
122) AElig 20 mm SNG vAulock Phrygia no 3772
OumlY ∆H MO[
Sakallı Demos başı sağa
AY EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩAP X KOTIAEΩ N
Zeus tahtında oturuyor sola phiale tutuyor ve asaya dayanıyor noktalı borduumlr
123) AElig 27 mm BMC Phrygia s 159 no 5
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa noktalı borduumlr
AY EΠIAVPMЄNA N∆POV[APX A]
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
124) AElig 20 mm BMC Phrygia s 159 no 6
OumlY ∆HM OC
Sakallı Demos başı sola noktalı borduumlr
AY EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor ve sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
125) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 7
126) AElig 10 mm BMC Phrygia s 159 no 8
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
41
Valerianus (253-260)
OumlY AYTKΠOYA ΛEPIAANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ
APX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında sola sağ kolunu uzatmış kartal tutuyor sol eliyle asaya dayanıyor
127) AElig 11 BMC Phrygia s 176 no 90
OumlY AYTKΠΛIK OYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağı sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI
APX
KOTIAEΩN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ eliyle phiale tutuyor sol eliyle
asaya dayanıyor
128) AElig 10 mm BMC Phrygia s 176 no 91
OumlY AYTKΠΛIKIOYAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sola ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli mızrağıyla sola doğru ve
gorgoneion ile suumlsluuml kalkan tutuyor
AY EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ
X qA
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
42
KOTIAEΩ
N
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan sırtında sağa sağ kolu aslan uumlstuumlnde sol eliyle
tympanomu tutuyor
129) AElig 10 mm BMC Phrygia s177 no 92
OumlY AVTKΠΛIKIOVAΛEPIANON
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY [EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ
AP X
[KO]TIAEΩN
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyorlar sola ve sağa alışılagelmiş atribuleriyle
aralarında telesphoros duruyor
130) AElig 27 mm BMC Phrygia s 177 no 93
131)AElig 16 mm SNG Tuumlbingen no 4115 132) AElig 17mm SNG Tuumlbingen no 4116 133) AElig 105 BMC Phrygia s 177 no 94
OumlY AVTKΠΛIKOVAΛEPIANO[N]
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ
AP
X (ortada)
KOTIAEΩ (ortada altta)
N
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
43
Kybele iki aslanın ccedilektiği taht arabasında oturuyor sola
134) AElig 10 mm BMC Phrygia s 177 no 95
135) AElig 27 mm BMC Phrygia s 178 no 96
136) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 97
137) AElig 10 mm BMC Phrygia s178 no 98
138) AElig 10 mm BMC Phrygia s 178 no 99
139) AElig 1 BMC Phrygia s178 no 100
140) AElig 95 BMC Phrygia s 178 no 101
141) AElig 711 SNG Tuumlbingen no 4117 142) AElig 519SNG Tuumlbingen no 4118
OumlY AΥΤKΠΛOΥΑΛЄΡΙΑΝΟΣ
Valerianusrsquoun buumlstuuml sağa
AY KΟΤΙΑЄ ΩΝ
Athena miğferli sol elinde mızrak ve kalkan sağ elinde patera tutuyor
143) AElig 18 mm SNG Fitzwilliam Phrygia no 4964
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X
K O
TI AE
Ω
N
Apollo ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasından sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne tutuyor ve sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
44
144) AElig 115 BMC Phrygia s160 no 9
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV
AP X
KOTIAEΩN
Helios ışın taccedillı ccedilıplak fakat pelerinli at arabasının oumlnuumlnde duruyor sağ elinde
yukarıya doğru yanan meşale tutuyor sol elinde kuumlre tutuyor
145) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 10
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK
AP X
KOTIAEΩN
Benzer tip fakat sola ortada at arabasının altında yıldız ve ay var sağa
146) AElig 105 BMC Phrygia s 160 no 11
147) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 12
148) AElig 105 BMC Phrygia s 161 no 13
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
45
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY EΠIΠ∆HMHTP IANOVAPX
KOTIAEΩΛ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
149) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 14
150) AElig 8 BMC Phrygia s 161 no 15
OumlY ∆H MOC
Sakallı Demos başı sağa diademli
AY K OT I [A]EN
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sola sağ elinde phiale tutuyor ve sol
eliyle tympanonrsquoa dayanıyor
151) AElig 7 BMC Phrygia s 161 no 16
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ yukarda KOTIAEON
Asklepios başı sola Hygieia elinde kacircse ve yılan tutuyor ikisinin ortasında
telesphoros bulunuyor sağa
152) AElig 1793 SNG Muumlnchen Phrygien no 333
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
46
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sola
153)AElig 1 790 SNG Muumlnchen Phrygien no 334
OumlY AYT K Π ΛIK OYAΛΕPIANON
I Valerianus lsquoun giyimli buumlstuuml sağa ışın taccedillı
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ yukarda KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor sol eliyle tympanon tutuyor sağa
154) AElig 1701 SNG Muumlnchen Phrygien no 335
155) AElig 706 SNG Tuumlbingen no 4119
OumlY AYT K Π OYA -ΛERIANON
I Valerianusrsquoun oumlrtuumlluuml buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ iFr ARX iA KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
156) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 336
OumlY A HMOC KOTIAEΩN Demos başı sağa AY EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX Zeus tahtında oturuyor sola asa ve kartal tutuyor 157) AElig darrdarrdarrdarr 736 SNG Hunterain Vol XII no 2049
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
47
OumlY AΥΤ K Π OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
158) AElig 1169 SNG Cop Phrygia no 335
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele aslanlı taht arabasında oturuyor
159) AElig 1033 SNG Cop Phrygia no 336
160) AElig 720 SNG Cop Phrygia no 337
OumlY AΥΤ K Π ΛΙΚ OΥΑΛΕΡΙΑΝΟΝ
IValerianusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Asklepios ve Hygieia yuumlz yuumlze duruyor Hygieia phialersquoden yılan besliyor ve
Asklepios yılanlı asa tutuyor
161) AElig 24 mm SNG Cop Phrygia no 338
162) AElig 720 SNG Hunterain Vol XII no 2048
OumlY ∆HΠ-MOC
Sakallı Demos buumlstuuml sağa
AY EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV ARX KOTIAEΩN
Kybele tahtında oturuyor sola ayaklarının altında iki aslan bulunuyor
163)AElig uarr16 mm SNG MuumlnchenPhrygien no 314
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
48
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa
AY EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] KOTIAEΩN
Helios Quadrigarsquonın iccedilinde meşale ve kuumlre tutuyor
164)AElig 19 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 315
Valerianus ve Gallienus (253-268)
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥΑ(ΡΧ) KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele silindir şapkalı tympanonlu sağında aslan bulunuyor
165) AElig 23 mm SNG vAulock Phrygien no 3773
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Helios ışın taccedillı Quadriga iccedilinde kuumlre duruyor
166) AElig 27 mm SNG vAulock Phrygien no 3774
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
49
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele ve Herakles tahtta oturuyor
167) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3775
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demos buumlstuuml
AY ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus kartal ve asa ile birlikte
168) AElig 22 mm SNG vAulock Phrygien no 3776
Gallienus (253-268)
OumlY AYTKΠΓAΛΛIHNON
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenklizırhlı ve pelerinli
AY EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩN
Tykhe ayakta sola kalathos giyiyor bereket boynuzu tutuyor
169) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 102
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
50
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠIAPX
KOTI AEΩ
N (iccedilteki dairede yazıyor)
Gallienus buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli zırhlı ve pelerinli
170) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 103
OumlY yukarıdakinin benzeri
AY [EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI[APX]
[KOTIAEΩN]
Herakles ccedilıplak cepheden baş sağa doumlnuumlk sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolu
uumlstuumlnde aslan postu duruyor kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatan ccedilocuk telephoros
bulunuyor
171) AElig 10 mm BMC Phrygia s 179 no 104
OumlY AYTKΠΛ ΓAΛΛIHNO N
Gallienusrsquoun buumlstuuml sağa ışın taccedillı zırhlı ve pelerinli
AY EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY
A P
X
KOTIAEΩN
Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı aslan uumlstuumlnde sağa
172) AElig 9 BMC Phrygia s 179 no 105
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
51
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml Defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Herakles ccedilıplak ayakta sağ eliyle sopaya dayanıyor sol kolunun uumlstuumlnde aslan
postu bulunuyor telephoros kollarını Heraklesrsquoe doğru uzatıyor
173) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 339
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml defne ccedilelenkli
AY EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ AΡΧ KΟΤΙΑΕΩΝ
Tykhe ayakta modius giyiyor bereket boynuzu tutuyor
174) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 340
175) AElig 20 mm SNG Cop Phrygia no 341
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun buumlstuuml ışın taccedillı
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele başı oumlrtuumlluuml aslan uumlstuumlnde
176) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 342
OumlY AΥΤ K Π ΓΑΛΙΗΝΟΝ
Gallienusrsquoun başı defne ccedilelenkli
AY KΟΤΙΑΕΩΝ
Đki el tokalaşıyor
177) AElig 16 mm SNG v Aulock Phrygien no 8403
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
52
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallieusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa defne ccedilelenkli
AY EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI APX iccedil dairede KOTI-AEΩ-N
Duumlmenli ve bereket boynuzlu şans tanrıccedilası sola
178) AElig 1152 SNG Muumlnchen Phrygien no 337
OumlY AYT K Π ΓAΛΛIHNON
Gallienusrsquoun giyimli buumlstuuml sağa Işın taccedillı
AY EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI APX
Kybele aslan uumlstuumlnde sağa
179)AElig 575 SNG Muumlnchen Phrygien no 338
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOVAPX
Є K
O
T
IA
Apollo ccedilıplak oturuyor sağa dizinde lir tutuyor
180) AElig 10 mm BMC Phrygia s 161 no 17
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
53
OumlY ∆HM O C KOTIAE Ω N
Genccedil Demos buumlstuuml sağa diademli omuzlar oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OYAPX
KOT [I]
AEΩ
N
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
181) AElig 10 mm BMC Phrygia s162 no 18
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY [EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI]
AP O
X V
Herakles ccedilıplak cepheden baş sola doumlnuumlk sağa tahtta oturan Kybele heykeli
sola sol eliyle sopaya dayanıyor
182) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 19
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli boyun oumlrtuumlluuml
AY EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV
A PX
KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
54
183) AElig 10 BMC Phrygia s 162 no 20
184) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 21
185) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 22
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY ЄΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX
KOTIAEΩN (altta ortada)
186) AElig 10 mm BMC Phrygia s 162 no 23
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli
AY EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI
OV
A PX (ortada)
KOTIAEΩN (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
187) AElig 18 mm BMC Phrygia s 163 no 24
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demos başı sağa diademli noktalı borduumlr
AY EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV
A P
X (ortada)
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
55
KOTIAE[ΩN] (altta ortada)
Zeus tahtında oturuyor sola sağ elinde kartal tutuyor ve sol eliyle asaya dayanıyor
188) AElig 10 mm BMC Phrygia s 163 no 25
OumlY ∆HM-O-C- KOTIAEΩN
Kafası bantlı genccedil Demos başı sağa
AY ЄΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V APX KOTIAEΩN
Apollo lir ile oturuyor sağa
189)AElig uarr16 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 316
OumlY ∆HMOC KOTIAEΩN
Genccedil Demosrsquoun başı sağa
AY ЄΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV KOTIAEΩN
Zeus tahtında oturuyor sola kartal ve asa tutuyor
190) AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 317
191) AElig uarr18 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 318
192)AElig uarr17 mm SNG Muumlnchen Phrygien no 319
193)AElig uarr629 SNG Muumlnchen Phrygien no 320
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
56
Đmparatorluk Doumlnemi - Yarı- Otonom sikkeleri
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun başı sağa
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Ganymedes ccedilıplak ayakta sağ el yukarda sol elinde pedum tutuyor arkasında
kartal solunda ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ yazıyor
194) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 315
OumlY ∆ΗΜΟΣ
Sakallı Demosrsquoun buumlstuuml
AY EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Kybele iki aslan arasındaki tahtında oturuyor sağ elinde phiale tutuyor sol eliyle
tympanonrsquoa dayanıyor
195) AElig 19 mm SNG Cop Phrygia no 316
196) AElig darr295 SNG Tuumlbingen no 4107
OumlY ∆ΗΜΟΣ KΟΤΙΑΕΩΝ
Genccedil Demosrsquoun buumlstuuml diademli
AY EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ AΡΧ ortada altta KΟΤΙΑΕΩΝ
Zeus tahtında kartal ve asa tutuyor
197) AElig 22 mm SNG Cop Phrygia no 317
198) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 318
199) AElig 21 mm SNG Cop Phrygia no 319
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
57
III GENEL DEĞERLENDĐRME
A- Oumln Yuumlzde Yer Alan Tipler
Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinin oumln yuumlzlerindeki imparator portreleri buumlstleri ya da
başları genellikle sağa doğru ve defne ccedilelenkli bazen ışın taccedillı zırh ve
paludamentumlu olarak goumlruumllmektedirler Genccedil Senato başı Roma başı Sakallı
Demos buumlstuuml de sikkelerde genellikle kullanılan tasvirler olarak karşımıza
ccedilıkmaktadır
B- Arka Yuumlzde Yer Alan Tipler
Apollo
Caracalla doumlnemi sikkelerinde Apollo ayakta sağ elinde plectrum tutuyor ve
yanındaki uumlccedil ayaklı sehpa uumlzerinde lir ile betimlenmiştir Valerianus doumlneminde
Apollon ccedilıplak fakat uzun pelerini arkasında sarkıyor cepheden başı sağa doumlnuumlk
bacaklar ccedilapraz sağ elinde defne dalı tutuyor sol koluyla arkadaki sehpa uumlstuumlne
dayanıyor Gallienus doumlnemindeki sikkelerde ise Apollo ccedilıplak sağa doumlnuumlk dizinde
lir tutarken goumlruumllmektedir
Artemis
Yalnızca Traianus doumlneminde Artemis Ephesia heykeli cepheden betimlenmiştir
Asklepios
Vespasianus doumlneminde Asklepios heykeli ayakta sola kaide uumlstuumlnde sağ elinde
yılanlı asa tutuyor Septimus Severus Maximinus Philippus Valerianus
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
58
doumlnemlerinde Asklepios sola Hygieia sağa doumlnuumlk alışılagelmiş atribuumlleriyle yuumlz
yuumlze duruyorlar ve aralarında ccedilocuk Telephoros ile goumlruumllmektedirler
Athena
Savaş tanrıccedilası Athena Julia Domna doumlneminde miğferli uzun yelekli sola sağ
elinde phiale sol elinde mızrak tutuyor Severus Alexander doumlneminde ise aynı
fakat ayaklarının yanında kalkan bulunur şekilde goumlruumllmektedir
Dionysos
Commodus doumlneminde Dionysos ayakta sağ elinde kantharos tutmakta sol eliyle
suumltuna (cippus) dayanmakta ayaklarının yanında panter ile tasvir edilmiştir
Helios
Macrinus doumlneminde Helios ccedilıplak cepheden sola ışın taccedillı sağ eli yukarıda
meşale tutarken sol kolunda Kybelersquonin tahtta oturmuş heykelini tutuyor Maximus
Caesar doumlneminde Helios ışın taccedillı sağ elinde meşale sol elinde kuumlre tutarken
Valerianus ve Gallienus doumlneminde de meşale ve kuumlre tutarken tasvir edilmiştir
Herakles
Traianus ve Maximus Caesar Gallienus doumlneminde Herakles ccedilıplak cepheden
başı sağa doumlnuumlk sağ elinde asa tutuyor sol elinde aslan postu bulunuyor ve ccedilocuk
Telephoros kolunu Heraklese uzatıyor Caracalla doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak
cepheden sağ eliyle asaya dayanıyor sol elinde aslan postu ve yanında sağında
Hesperidlerin ağacı bulunuyor Severus Alexander doumlnemi sikkelerinde ise ccedilıplak
ve geyik avlarken betimlenmiştir
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
59
Hermes
Commodus doumlneminde Hermes para kesesi tutarken kerykeionu ile birlikte
sunağın yanında dururken betimlenmiştir Caracalla doumlneminde Hermes sola ve
para kesesi tutarken resmedilmiştir
Kybele
Ana tanrıccedila-bereket semboluuml olan Kybele Agrippina Junior ve Domitianus doumlnemi
sikkelerinde arka yuumlzde iki aslan arasındaki tahtında sağ elinde phiale tutarken sol
eliyle de tympanonrsquoa dayanırken goumlruumlluumlyor Galba Vespasianus ve Commodus
yine arka yuumlzde ve aynı şekilde goumlruumllmekle birlikte bu kez aslan tahtın altında
oturuyor Commodus sikkelerindeki bir diğer farklılıkta aslanların uumlstuumlnde oumlduumlllerle
donatılmış agonistik masa bulunmasıdır Caracalla sikkelerinde Kybele tahtında
sağ kolunda kartal sol eliyle tympanonrsquoa dayanırken goumlruumllmekte yine bu doumlnemde
ve Severus Alexander ve Philippus sikkelerinde aslanların ccedilektiği taht arabasında
ve aslanların başının uumlstuumlnde oumlduumlllerin yer aldığı agonistik masa yer alıyor
Valerianus doumlneminde yalnızca bir sikkede Kybele oumlrtuumlluuml sur taccedillı ve aslanların
uumlstuumlnde olarak tasvir edilmiş fakat yine bu doumlnemde de aslanlı arabada ya da
tahtında ve agonistik masa ile goumlruumllmektedir Gallienus sikkelerinde başı oumlrtuumlluuml ve
aslan uumlstuumlnde imparatorluk doumlneminde tahtında iki aslan arasında sağ elinde
phiale ve sol eline tympanonrsquoa yaslanırken resmedilmiştir
Nike
Yalnızca Domitianus doumlneminde Nike kanatları yukarıda sola sol kolunda tuttuğu
yuvarlak kalkan iccedilinde DOMITIANO yazan şekilde goumlruumllmektedir
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
60
Serapis
Yalnızca Caracalla doumlneminde ayakta kitonlu sol eli yukarda asa ve terazi tutarken
betimlenmiştir
Tykhe
Kader-talih tanrıccedilası Tykhe Macrinus ve Gallienus doumlnemleri sikkelerinde kalathos
giyimli ayakta sola ve bereket boynuzu tutarken Maximus Caesar Octalia Severa
doumlneminde Tykhe ayakta sola bereket boynuzu tutarken resmedilmiştir
Zeus
Zeus Đmparatorluk doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken sağa doumlnuumlk ve asa ile
goumlruumlluumlyor Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında otururken phiale ve asa tutarken
Claudius Galba Vespasianus doumlnemi sikkelerinde ccedilıplak cepheden başı sola
doumlnuumlk sağ kolu havada ve sol kolu aşağıda goumlruumlluumlyor Caracalla ve Plautilla
doumlnemlerinde Zeus tahtında otururken sağ elinde phiale sol eliyle asaya dayanırken
goumlruumllmektedir Macrinus zamanında tahtında ve bereket boynuzu tutarken
Philippus doumlnemi sikkelerinde tahtında phiale ve asa tutarken Valerianus
doumlneminde aynı şekilde fakat sağ kolunda kartal ile Gallienus doumlneminde tahtında
otururken sağ elinde kartal tutarken ve sol eliyle de asaya dayanarak noktalı
borduumlr ile tasvir edilmiştir
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
61
SONUCcedil
Kotiaeion buguumlnkuuml Kuumltahya kalesi ccedilevresinde kurulmuştur Kentin kesin kuruluş
tarihi bilinmemekle birlikte arkeolojik buluntular kentin yerleşim tarihini ilk Tunccedil
Ccedilağına değin goumltuumlrmektedir
Kotiaeion Hitit Frig Roma doumlnemlerine ev sahipliği yapmıştır Oumlzellikle lsquorsquokral yolursquorsquo
gibi tarihin oumlnemli bir yol noktasında bulunması da kente ayrıca bir oumlnem katmıştır
Geccedil Roma doumlneminde Hıristiyanlığın oumlnemli merkezlerinden biri haline gelmiş ve
piskoposluk merkezi olmuştur
Kotiaeionrsquoun sikke darbı Roma Đmparatorluğu Doumlneminde başlamaktadır
Hellenistik doumlnemde kentte sikke basılmamıştır Roma doumlneminde basılan sikkeler
bronzdan olup imparator Tiberiusrsquotan Gallienus doumlnemine kadar suumlrmektedir
Yaptığımız ccedilalışmalar sonucunda katalog ve syllogelerde bu doumlnemlere ait 199
adet sikkeye ulaşılmıştır
Az sayıda olmakla birlikte yarı-otonom sikkeler de goumlruumllmektedir Pek ccedilok sikkede o
doumlnemde boumllgede Roma adına youmlneticilik yapan kişilerin isimleri de goumlruumllmektedir
Sikkelerde 13 ana tip saptanmış olup en yoğun işlenen tipin Kybele olduğu
goumlruumllmuumlştuumlr Kybelersquonin eskiden beri Phrygia boumllgesinde kutsanan bir tanrıccedila
olması onun ccedilok daha sonraları Roma Đmparatorluk Doumlneminde de sevilerek
kullanılmış olmasına neden olmuştur Sikkelerde ethnikon ΚΟΤΙΑΕΩΝ olarak
yazılmaktadır
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
62
LĐSTE Kotiaeion Sikkelerindeki Magistrat Đsimleri EΠIΛEΠI[∆OY] [KOTIA]EΩN MAPKOY (1-2)
EΠIOYAP OYY IOYΠOΛE ΩE (3)
[EΠIOYAPO] YYI OYΠOΛ EΩE (4)
ΕΠΙ OΥΑΡΟΥ ΥΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (5-6)
EΠI OYOPO-Y Y-IOY ΠOΛEΩΣ (7)
(EΠΙ OΥΑΡΟ)Υ YΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ (8)
EΠΙ OΥΑΡΟΥ YΙΟΥ KΟΤΙΑΕΩΝ (12-13)
EΠI[TIKΛAPET]I∆O [A Γ ΩNOOETOY ∆IABIOY (16)
EΠΙ K AΡΕΤΙ∆ΟΣ (17)
EΠIK Λ APETI∆ΟΣ (18)
EΠImiddotKmiddot ΣEKOYN∆OY (19)
EΠImiddotK ΣEKOYN∆O Y (20)
EΠI ndashKΛ ndash ΠAΠΛOY (21)
EΠKAPETI ∆OΣΦIΛO ΠA _ _ _ (22)
EΠKAP[ETI∆O Σ]ΦIΛOΠATPI _ _ (23-24)
EΠΙTKΛΑΥ∆ΙΟΥΣЄКΟΥΝ∆ΟΥ (25)
EΠΙΜΕ T Φ ΣΩΣ ΕΝΟΥΣ (29-30)
EΠIOVAPOV (32-33)
EΠIKΛOVAPOV (36)
EΠ-I AΠOΛΛ- ΩNI (38)
EΠIAΠOΛΛΩ (40)
EΠI AΠOΛΛ[Ω ndash AP K]OTAЄΩN (41)
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
63
EΠIAΛEΞAN∆POVAΠOΛΛΩNIOV (42)
EΠImiddotΓmiddotIOVAmiddot KO∆PATOV (48)
EΠImiddotKO∆PAT-OVmiddot (49-50)
EΠImiddotMmiddotAVPHAmiddotMЄNЄ[Λmiddot] (51)
EΠΙ KΟ∆ΡΑΤΟΥ (52)
EΠIΓIOVΛKO∆PATOV (53)
EΠIΓIOVΛKO∆ PATOV (54)
EΠΙ ΚΟ∆ΡΑΤΟΝ (55)
EΠΙ M AΥΡ MΕΝΕΛ B (56)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (57)
EΠIΓIOVΛKO∆PA TOV (58)
EΠIKO∆PATO V (59)
EΠIMAVPHAMЄ NЄΛB (60)
EΠI∆HMHTPIANO VKЄΛЄPOC (64)
EΠI∆HMHTPIANOVKЄΛЄPOC (65)
EΠIΠAIΛ∆HMHTP KЄΛЄPOC (70-71-72-73)
EΠIΠAIΛ∆[HMHTP]KЄΛЄPOCAP (74)
EΠIΠAIΛ∆[HMHT]PKЄΛЄPOC (75)
EΠIΠAIΛEPMAΦIΛOVAPXONT (76)
EΠI Π AIΠ E[PM]A [Φ]ΛOY ARXON[T]OC (80)
EΠΙMAΥΡKΟ[ΙΝΤΟΥKΟ]ΙΝΤΙΑΝΟΥ (81)
EΠIΠAIEP MAΦ IΛOV (83)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (84)
EΠIΠAIEPMAΦIΛOVA (85-86)
EΠΙΠAΙEΡΜΑΦΙΛΟΥ (89)
EΠI Π AI EPMAΦIΛOV A (90-91)
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
64
EΠIOV KO ∆PATOV _ NE Ω (92)
EΠIIOVΛKO∆PATO VVIOV ITΠI (93-94)
EΠIIOVΛKO∆PATOVVIOVIΠΠIAPXO (95-96-97-98-99)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙКΟΥAΡΧΙЄΡЄΩ (100)
EΠΙ Γ IΟΥΛ ΠΟΝΤΙΚΟΥ AΡΧΙΕΡΕΩΣ (101-102)
EΠΙ IΟΥ KO∆ΡΑΤΟΥ NΕΩ AΡ (103)
EΠΙ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ (104)
EΠΙΓIΟΥΠΟΝΤΙΚΟΥ (105)
EΠΙ AΥΡ MΕΝΑΝ∆ΡΟΥ ∆Ι (106)
EΠIIOVAKO∆PA T OVVIOVITΠIAP (107-108-109-110)
EΠIΓIOVΛΠONTIKOVAPXIEPEΩ (111)
EΠIAVPMENAN∆POV (112)
EΠI IOVΛ KO∆PAT ndash OV IVOV IΠΠI (116-117-118)
ΕΠΙ Γ ΙΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥ (122)
EΠIΠIOVKO∆PATOV NEΩ (123)
EΠIAVPMЄNA N∆POV (124)
EΠIΓIOVΠONTIKOVAPX I EP (125-126)
EΠIΠAIΛ ∆HMH TPIANOYIΠ (127)
EΠIΠAI∆HMTPI ANOYIΠΠI (128)
EΠΙΥΟΝΑΙqΤΗΜΗ∆ΛΙΑΠΙΠΞΙΝ (129)
[EΠIΠA]IΛ∆H MHTPIANOVIΠΠ (130-131-132-133)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ (134-135-136-137-138-139-140-
141-142)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠAP X (144)
EΠIΠAIΛ∆HMHTPIANOVIΠΠ IKOV (145)
EΠIΠAIΛ∆HMHT PIANOVIΠΠ IK (146-147-148)
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
65
EΠIΠ∆HMHTP IANOV (149-150)
EΠI Π AIΛ ∆HMHTPIANOY IΠΠ (152)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (153)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (154-155)
EΠI Π AIΛ ΛHMH-TPIANOV IΠ (156)
EΠI Π ∆ΙOΓENOYC APX (157)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (158)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠ (159-160)
EΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠ (161-162)
EΠI Π ∆HMHTPI-ANOV (163)
EΠI Π AI Λ ∆HMHT- PIANOV I Π Π[IK] (164)
ΕΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (165)
ΕΠΙ Π AΙΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (ΙΠ)ΠΙΟΥ (166)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (167)
ΕΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (168)
EΠIΠAI∆HMHTPIANOYIΠΠI (169)
EΠIΠAI∆HMHTPI ANOYIΠΠI (170)
[EΠIΠAI]∆HMHTPIANOYIΠΠI (171)
EΠI∆IOΓE NOY[∆IONY (172)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΙ (173)
EΠΙ Π AΙ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ IΠΠΙ (174-175)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥ (176)
EΠ[I Π AI ∆] HMHPIANOY IΠΠI (178)
EΠ[I Π AI ∆ ] HMHTPIANOY IΠΠI (179)
EΠI[AIOΓE] ИOVCAIOИVC IOV (180)
EΠI∆IOΓE NOV ∆IONVCI OY (181)
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
66
[EΠI]∆IO Γ ЄN OYC∆ION [VCI] (182)
EΠI∆IOΓENOV C∆IONVCI OV (183-184-185)
EΠI∆IOΓЄNOVC∆IONVCIO VAPX (186)
EΠI∆I OΓENO VC∆IONYCI (187)
EΠI∆IO ΓENO VC∆IONVC IOV (188)
EΠI ∆IOΓ Є-ИOVC ∆IOИVC-[IO]V (189)
EΠI ∆IO ΓENOVC∆IONCIOV (190-191-192-193
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (194)
EΠΙ Π ∆ΗΜΗΤΡΙΑΝΟΥ (195-196)
EΠΙ ∆ΙΟΓΕΝΟΥΣ ∆ΙΟΝΥΣΙΟΥ (197-198-199)
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
KAYNAKCcedilA
BELKE K ldquoKotyaeionrdquo Tabula Imperii Byzantini 7 Verlag der
Oumlsterreich Akademissen der Wissenschaft Wien 1990 312-
316
HEAD BV Catalogue Greek Coins of Phrygia London 1906
JONES AHM The Cities of the Eastern Roman Provinces Amsterdam
1983
LEVICKB MITCHELLS Monumenta Asie Minoris Antiqua Vol X Journal
POTTERJ WAELKENSM of Roman Studies Monographs 1993
MAGIE D Roman Rule in Asia Minor Vol I-II Princeton 1950
RAMSAY WM The Historical Geography of Asia Minor
Amsterdam 1962
RUGE W rsquorsquoKotiaeion lsquorsquo RE 11 2 (1922)1526ndash27
SNG vAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland
Nachtrage IV Nachtrage IV 9 Heft Phrygien Nr 3329ndash4040 Berlin 1964
SNG VAulock Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum Deutschland Nachtrage
Nachtrage IV18 Heft Phrygien Nr 8299ndash8739
Berlin 1968
SNG Cop Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum The Royal Collection of
Coins an Medals Volume VI
Phrygia to Cilicia Danish National Museum Copenhagen
1982
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37
SNG Fitzwilliam Phrygia Sylloge Nummorum Graecorum Museum Leake and
General Collection Part VI Asia Minor Phrygia British
Academy London 1965
SNG GODDARD J Sylloge Nummorum Graecorum
Hunterian Vol XII The Hunterian Museum University of Glasgow
Part I Roman Provincial Coins Spain Kingdoms of A sia
Minor British Academy London 2004
SNG Muumlnchen Phrygien Sylloge Nummorum Graecorum
Staatliche Muumlnzsammlung Muumlnchen24 Heft Phrygien
Nr1ndash507 Himmer Verlag Muumlnchen 1989
SNG Tuumlbingen Sylloge Nummorum Graecorum Muumlnzsammlung der
Universtat Tuumlbingen 6 Heft Himmer Verlag Muumlnchen 1998
STRABON Strabon Coğrafya ccedilev APEKMAN Arkeoloji ve Sanat yay
Đstanbul 1987
WissowaG WilhelmK Paulys Real-Encyclopadie der classischen
Altertumswissenschaft Stuttgart 1921
Yıldız HD ldquoKuumltahyarsquonın Tarihccedilesirdquo Kuumltahya Atatuumlrkrsquouumln Do ğumunun
100 Yılına Arma ğan Đstanbul 1981-1982 s 35-37