Rutin Laboratuvar Uygulamalar: Kan ve Steril Vcut svlar

Prof. Dr. Ayegl Karahasan YacMarmara niversitesi, stanbul

ABD de ylda 250.000 BSI

Erken tanmlama uygun tedavi ve enfeksiyon kontrol yntemleri asndan nemli

Mortalite %20-50 ve uygun tedavi oranlar zerinde ok etkili

Bakteremi

GEC- minimal membran harabiyeti, di fralama

ARALIKLI- infekte blgeden periyodik salnm, sellit, peritonit, artrit

SREKL- intravaskler infeksiyon, bakteriyel endokardit, IV katater

Sepsis olgularnn te biri kltr pozitif

Lokal enfeksiyon

Kltr alma zaman doru deil

Alnan kan miktar yetersiz

Hasta antibiyotik tedavisi altnda

Soru 1. Erikin/ bebek hastalarda %95-99 doru tan koymak

iin ka ml kan almak gerekir?

a. 10- 0.5

b. 20- 1

c. 60- 4

Kan hacimi En az 20 ml..1:5-1:10 oran nemli

SBE de 3 set, ertesi gn negatifse 2 set daha gerekli

10 mililitrenin altnda alnan her bir 1 ml kan azl bakteriyi yakalama olasln%3 azaltyor..

Tek bir ie kesinlikle yetersiz ve kateterden alnmamal

Bebeklerde 1 ay altnda 0.5 ml, 3 ya stnde 4 ml en az alnmas nemli

Pediatriden gelen kltrlerin yarsnda alnan kan yetersiz

Deerlendirirken klinik bilgi ok nemli, kimler bakteremi iin daha yksek risk gurubunda ya da kilinik olarak sepsis tans alm bilinmeli

Soru 2. deal kan alma zaman nedir?a. Ate ykselmeye baladnda

b. Ate en yksek iken

c. Ate derken

Alnan kan hacimi kann alnd zamandan nemlidir..

Soru 3. Rutin uygulamada hangi kan kltr iesi kullanlmaldr?a. 2 adet aerop

b. 1 aerop- 1 anaerop

c. 1 aerop- 1 fungal

d. 1 aerop- 1 anaerop- 1 fungal

Anaerop kan kltr iesine ekilmeli mi?

Klinik phe varsa..

Diabet

Yara enfeksiyonu

mmun basklanm hasta

ocuklarda rutin olarak anaerobik kan kltr alnmas gerekli deil..

Hematoloji hastalarnda- ICU da yatyorsa fungal kltr alnabilir

Kan kltr nasl alnr? %70 lik alkol

Povidin-iyodin

%70 alkol

Drying Time is Dying Time

Povidin-iyodin mi? Chloraprep (%2lik klorhekzidin glukonat) mi?

farkl raporlar

Infect Control Hosp Epidemiol. 2010 Feb;31(2):171-6.

Blood culture contamination rates after skin antisepsis with

chlorhexidine gluconate versus povidone-iodine in a pediatric

emergency department.

J Infect. 2008 Dec;57(6):459-63. Epub 2008 Oct 10.Evaluation of ChloraPrep (2% chlorhexidine gluconate in 70% isopropyl alcohol) for skin antisepsis in preparation for bloodculture collection.

Hastalarn %28-63 antibiyotik alyor Antibiyotik balayan resinli tanecikler

Kmr

SPS: sodyum polietanol slfat (antikoagulan, antifagositik, antimikrobiyalleri ntralize ediyor)

gnlk inkbasyon sonras REME OLMADI

POZTF kltr: gram inceleme sonucu hemen bildirilir

Gram boyasyla n deerlendirme tecrbeli gzlerde %95 lere kyor. Acinetobacter trleri gram pozitif kok ile karabiliyor..

Kontaminan olduu dnlyorsa minimal tanmlama yaplr- AST yaplmaz

kinci ie de ayn m.org grlyorsa yeniden tanmlama ve AST gerekmiyor..

kontaminasyonTek bir iede aadakilerden biri ya da birden fazlas:

Koagulaz negatif stafilokoklar

Propionobacterium acnes

Mikrokok trleri

Viridans grup streptokoklar

Corynebacterium trleri

Bacillus trleri

Uzun sreli kateteri olan ve immunkompromize hastalar?

CVK %70i gereksiz karlyor..cfu saymal- kateter kannda perifere gre daha fazla bakteri olmal ve perifer kandan 2-3 saat daha nce reme olmal

Kontaminasyon oran kan hacmiyle ters orantl

Soru 4 . Kabul edilebilir kontaminasyon oran nedir?

a. %3 den az

b. %5

c. %10

Yanl pozitiflik Trkiye de oranlar %3-10 arasnda deiiyor

Uygun olmayan ya da gecikmi tedavi

Uzam hastanede kalma sresi

Yanl pozitif bir ie ilave testler, uzam hastanede kalma, gereksiz antibiyotik kullanmna bal olarak faturay %20-39 ykseltir

Soru 5. Kontaminasyonuazaltmada hangisi nerilmez..?a. Filebetomi ekipleri tarafndan kan alnmas

b. Deri temizlii kurallarna uyulmas

c. ift ine kullanlmas

d. Kontaminasyon oranlar ile ilgili geri bildirimde bulunulmas

Fark yaratmak iin:

Devaml eitim

Geri bildirim

STERL VCUT SIVILARI Beyin Omurilik Svs

Plevra Svs- ampiyem- torasentez

Periton Svs-parasentez-asit-SAPD

Perikard Svs

Eklem Svs- sinovyal sv

Yksek morbidite ve mortalite

Hzl ve doru tan art

Normal flora elemanlar-etken/kontaminant ?

rnek alma ve nakletmede maksimum dikkat!

27

Soru 6. Aadakilerden hangisi yanltr?a. rnekler en ksa zamanda laboratuara

nakledilmelidir

b. rnekler szdrmayan kaplarda, zerinde gerekli bilgiler yazlm olarak nakledilmelidir

c. Nakilde gecikme olacaksa rnekler buzdolabnda bekletilmelidir.

d. En ksa zamanda Gram boyas yaplp klinisyenbilgilendirilmelidir

rnekler hangi besiyerlerine ekilmeli?

Koyun kanl agar Mac Conkey agarukulata agarTiyoglukolat sv besiyeriKan kltr iesiAbse hikayesi varsa mutlaka anaerob ekim yaplmal

Soru 7 .rnekler ka gn inkbe edilmelidir?a. Bir gece

b. ki gn

c. Be gn

30

Yayma Sadece kan kltr iesine ekilmise Gram

yaplamaz Erken deerlendirme ok nemli, sonu telefonla

bildirilir Gram boyasyla n tan verilebilir Gram negatif basil Pseudomonas spp ?

Metilen mavisi- hcreler iin

Akridin oranj Sinyal pozitif, Gram incelemesi negatif

rneklerde yaplmal

Cytospin kullanm

Cytospin- 2000 g de 8 dakika, daha duyarl, incelemesi daha kolay

Yanl pozitif- deri floras

Yanl negatif

-antibiyotik tedavisi

az sayda mikroorganizma

zor reyen mikroorganizma

retilemeyen mikroorganizma

reme varsa- Gramla ilikili mi?

Bir plakta reme var- svda reme yok rapor etme

Klinisyene dan- etken olduunu dnmyorsa-tanmlama !

Periton svsnda- predominan bakteri yok- GIS floras varsa enterik/anaerobik/deri floras yaz, tanmlama !

Merkezi Sinir Sistemi Enfeksiyonlar Menenjit (en sk, % 95'i

< 5y)

Ensefalit

Meningoensefalit

Subdural ampiyem

Epidural/subdural abse

BOS

Ventrikler ant svs

Abse aspirasyon rnekleri

Biyopsi rnekleri

Etkenler.......YD: Grup B Streptokoklar

E.coli

L. monocytogenes

6ay-5y: H. influenzae

N. meningitidis

S. pneumoniae

Gen erikin: S. pneumoniae

N. meningitidis

Yal: E. coli,

L. monocytogenes

Enterovirs,

Kabakulakvirs

Arbovirs

HSV 2

Adenovirs

CMV

EBV

HIV

Influenza A-B

Etkenler......... Tberklozun en ar formu

menenjit

Grlme skl Tbc prevalans ile

paralel

Etken genellikle M. tuberculosis

HIV (+) ise M. intracellulare

ocuklarda: en sk < 5 y

Erikinlerde : 25-45 y

Parazitler nazal mukozadan

yada hematojen yolla SSS'e

girerler

Acanthamoeba, Naegleria

Toxoplasma

37

BOS rneklerinde.......... Gram boyas tanda kritik

Klinisyene haber verilmeli

Kat besiyerlerine ekim yaplr

Sv besiyerinde kontaminasyon olasl?

Anaerop enf phesinde svya ekim(travma- ant)

Potansiyel kontaminantlar?

KoNS deri floras/ ant varsa etken olabilir

Bakteriyel antijen testi kullanlmas maliyet etkin deil

Yeni doanlarda grup B streptokok meningiti

38

Mantar kltr- kriptokok antijeni

Negatif mikobakteri kltr TB tansn ekarte ettirmez

Molekler teknikler tartmal

Hi bir etken bulunamazsa viral kkenli olabilir

Molekler teknikler en anlaml yntem

Olgu 1 19 yanda,kadn hasta

Sar balgam, ksrk, baars, ate

Koopere deil, klonik kaslmalar var

Sefotaksim balanyor

LP yaplyor

PPD negatif

BOS antijen testi negatif

Gram yaymasnda bakteri yok

HIV negatif

Olgu 2 6 yanda erkek hasta

Ba ar, yksek ate,ense sertlii

LP- BOS da : gram pozitif kokobasiller

Kan kltr: negatif

Sefotaksime cevap yok

5. Gnde BOS da reme

Soru 8: Olas etken?a. Kontaminasyon- Difteriodler

b. Kontaminasyon- S. epidermidis

c. Listeria menenjiti

d. S. agalactiae menenjiti

Listeria menenjiti Ampisillin ile 4 hafta tedavi sonras iyileme

Salkl ocukta, 3. kuak sefalosporine yant alnmayan menenjit

Katalaz pozitif, Gram pozitif kokobasil rediinde Kontaminasyon- difteroid

Etken- Listeria

Olgu 3 67 yanda erkek hasta, menengiom nedeniyle opere

ediliyor

Postop ate, bilin bulankl

CT: cerrahi sonras hidrosefali

Kltr: negatif

Drenaj yaplp, IV seftriakson balanyor

Bir hafta sonra alnan BOS rneinde....

Soru 9. Olas etken?a. S. pneumoniae

b. S. aureus

c. S. epidermidis

d. Difterioid basiller

Metisiline direnli S. epidermidis

IV vankomisine cevap yok- IV linezolid- ant- oral

linezolid

Olgu 4 49 yanda erkek, ate, itahszlk, st abdomen ars

15 yl nce alkol ilikili kronik pankreatit

CT pankreasda psodokist

Kan kltnde ampisiline direnli gram negatif basil ...

Soru 10. Olas etken?a. P. aeruginosa

b. K. pneumoniae

c. E. coli

Klebsiella pneumoniae menenjiti

Amok/klav-gentamisin- metrodinazolle iyileme