@SAMUTPRAKAN Travel Issue 1

Vol.1 No.1 June 2014 ปท 1 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนมถน�ยน 2557

MON

Then you will be surprised!

2 day 1 night trip to

Leisure cruise in the canal and over nignt

in a relaxing home stay near the city

สองวน คนเดยว เทยวคลองตาเพม

ทอดนองลองเรอ พกโฮมสเตย บรรยากาศสบายใกลกรง

KLONG TA PERM CANAL

อบจ.เปดแคมเปญ

ทองเทยวสมทรปราการ..แลวคณจะแปลกใจ!

พระประแดงชนชาตมอญเกาแก..แหงเมองหนาดาน

สมทรปราการเมองประ ว ตศาสตร ธรรมชาต

..สมทรปราการเมองทมความสำาคญทางประวตศาสตรมาตงแต

ยคขอมโบราณ เสมอนเปนปราการทางทะเลทคอยปกปองอธปไตย

ใหแผนดนสยาม ขณะเดยวกนกทำาหนาทเปนประตเปดสการคาขาย

กบนานาชาต มาตงแตสมยอยธยาเปนราชธาน จงมปอมปราการ

โบราณสถาน ขนบธรรมเนยมประเพณของหลายเชอชาต

ทยงคงสบทอดจากรนสรนมาอยางเหนยวแนน “มอญพระประแดง”

จงเปนหนงในชนชาตทนาคนหา เราชาวสมทรปราการพรอมอาแขน

ตอนรบนกทองเทยวดวยความภาคภมใจ..มาสมทรปราการ

สกครง แลวคณจะแปลกใจ..

..Samut Prakan held historical importance since the

ancient Khmer Era. It served as the marine outpost protecting

Siamese sovereignty and at the same time as international

trading port since Ayutthaya period. Therefore, there are

numerous remaining of fortresses, archaeological sites

and traditions of multi ethnics firmly passing down from

generation to generation. “Mon Phra Pradaeng” is an

interesting ethnic that worth studying. We residents of

Samut Prakan proudly welcome visitors with open arms

visit Samut Prakan once and you will be surprised..

“

“

ชนมสวสด อศวเหม

นายกองคการบรหารสวนจงหวดสมทรปราการ

Chonsawat Asavahame

Chief Executive of Samut Prakan Provincial Administrative Organization

SAMUTPRAKANCity of History and Natural

Editor’s Talk คยกบบรรณาธการ

ดวยหลากหลายปจจยททำาใหวถชวตของผคนในปจจบนเตม

ไปดวยความเรงรบ อาจทำาใหความสขในการดำาเนนชวตของคณ

ลดลง บางครงการหาวนวางเพยงหนงวนออกเดนทางทองเทยว

กนบเปนตวเลอกทดในการผอนคลายความเครยดอนเกดจาก

งานทเราตองพบเจออยทกเมอเชอวน

คณเชอไหม..ถาเราจะบอกวามสถานททองเทยวแหงหนง

สามารถตอบโจทยการเดนทางอนสะดวกสบาย เพยงไมกอดใจจาก

กรงเทพฯ กสามารถไปพบเจอกบประสบการณการทองเทยว

รปแบบใหมๆ ณ เมองปากนำา สมทรปราการ ได ในพรบตา

แมวาปจจบนภาพลกษณของจงหวดสมทรปราการทคน

ทวไปรจกคอเมองแหงโรงงาน แตจะมสกกคนทรวาเมองปลายนำา

แหงนมของดทถกซกซอนไวมากมาย @SAMUTPRAKAN Travel

ฉบบนจะพาคณแหวกมานหมอกอตสาหกรรม สวถชวตอนเรยบงาย

นาสมผสของชาวมอญปากลด หรอมอญพระประแดง ชมชนเลกๆ

ทมวถชวตดำารงอยไดอยางพอเพยงทามกลางธรรมชาต โดย

รกษาวฒนธรรมทองถนอนเปยมไปดวยเสนหไดอยางครบถวนแฝง

อยในขนบธรรมเนยม วถชวต ภาษา อาหาร วฒนธรรม และการ

แตงกาย ซงเปนเสนหทถกหลอหลอมผานกาลเวลาจากรนสรน

ตกทอดมาหลายชวอายคนนบเปนสงทหาดไดยากยงในปจจบน

เอาละ..ผมวาเราไดเวลาไปเดนทางทองเทยวรปแบบใหม

ในจงหวดสมทรปราการ ทนอยคนนกจะเคยไปสมผส ตามหา

เพอนสนททชอวา “ความสข” ผานหนงสอเลมเลกๆ เลมน

ดวยกนครบ..

There are many factors contribute to the present

hectic life that could diminish your happiness.

Sometimes by making a single day trip is a good

choice to alleviate stress and strain from our daily

works.

Would you believe if we tell you that there is

a place with a convenient trip that takes just a

short time from Bangkok city center to where we

could experience a new form of tourism at Paknam,

Samut Prakan.

Though today Samut Prakan is known as

the city of factories, we wonder how many people

will realize that there are many hidden surprises

awaiting visitors. This issue of @SAMUTPRAKAN

Travel, we will take you through the industrial

smog to visit a simple way of life of Mon people in

Paklad or Mon Phra Pradaeng, a small community

that leads a sufficiency way of life amid the natural

setting and preserved charming folk customs and

cultures in their daily way of life, language, food

and clothing that are very charming. They have

been passed down through time from generation

to generation.

All right, I think it is about time that we visit

Samut Prakan in a new dimension of tourism that

very few people know about. Here we go finding

our close friend “Happiness” through this book

together.

ภ�พปก :

ธตพฒน ภาคพเศษ

Photograper :

Thitipat Parkpises

CONTENTSส�รบญ

Samut Prakan..you will be Surprised

Tourism Campaign by Provincial

Administration Organizationสองแคมเปญทองเทยว อบจ.

“สมทรปราการ..แลวคณจะแปลกใจ”

MON People of Ancient Civilization“มอญ” ชนชาตแหงอารยธรรมโบราณ

Making of Mon Languageเรยงรอยถอยคำา..ภาษารามญ

The Colors of Mon Clothingตวตน..คนมอญ สสนการแตงกาย

Jia Pherm Mohn Mon Dishesเจยะเปมโหมน..อาหารพนถนรามญ

Phra Pradaeng Songkran joyful

culture and a Mon identityสงกรานต พระประแดง ชมฉำาวฒนธรรม

เกาแก สบสานเอกลกษณ ชาวรามญ

6

820222426

10618

94

74

44

32

118

Cr. Photo

by : A m

an of sm

ail

ISSUE 1

ปท 1 ฉบบท 1 ประจำ�เดอนมถน�ยน 2557

June 2014

Culture of Paklad Monสสนอารยธรรม มอญปากลด

Mon Folk Museum, Civilization Cache..

เปดกรอารยธรรม

พพธภณฑพนบานมอญ..

Mon Community MapPhra Pradaeng, Samut Prakan

แผนทแสดงชมชนและวดมอญ

อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ

Home Stay krapohmooA Natural Setting Resort

โฮมสเตยกระเพาะหม

แหลงพกผอนใกลธรรมชาต

Sri Nakhon Khuen Khan Park and Botanical Garden The Green

Oasis..in the heart of Bang Kachao

สวนศรนครเขอนขนธ

โอเอซสสเขยว..ใจกล�งบ�งกะเจ�

TARA Community Bang Phli Old Market Reflections

of lives by Samrong Canalชมชนธารา ตลาดโบราณบางพล

สะทอนวถชวตรมคลองสำาโรง

Good Foods at Sunset on the Horizon

ขอบฟา..ลาตะวน ชมอาหารอรอย..

สมผสสสน “ตะวนลบขอบฟา”

Weaving nipa palm sprig Invaluable heritage of local craftsmanship wisdomจกสาน กานจาก สบสานหตถศลป

ทรงคา ภมปญญาทองถน

2 days 1 night trip to Klong Ta Perm Canalสองวน คนเดยว เทยวคลองตาเพม

Splendid Chinese Architectureอลงการสถาปตยกรรมจน

Pedicab..Traditional Lifestyle of Phra Pradaeng residentsสามลอถบ..

วถชวตดงเดมชาวพระประแดง

129 Years “Leaning Stupa” Invaluable Archaeological Site at Wat Sakhla129 ป พระปรางคเอยง

โบราณสถานทรงคณคาแหงวดสาขลา

Sun Sat Cafe’..จบกาแฟรมนำา..

สมผสวถชวตรมคลอง

Tourism Calendarปฏทนทองเทยว

Story told via Lensเลาผานเลนส

คณะผจดทำ�

ประธ�นทปรกษ� :

น�ยชนมสวสด อศวเหม

นายกองคการบรหารสวนจงหวด

สมทรปราการ

คณะทปรกษ� :

น�ยอครวฒน อศวเหม

รองนายก อบจ.สมทรปราการ

น�ยธนภณ ค�รมปร�ชญ


น�ยปตช�ต ไตรสรตน


น�ยส�ยณห รกษน�เวศ

ปลด อบจ.สมทรปราการ

คณะทำ�ง�น :

น�ยธนวฒน กลำ�พรหมร�ช

รองปลด อบจ.สมทรปราการ

น�งสรวน สขพตร

เจาพนกงานธรการ 6ว

น�งวรรณด เกตนคร

เจาหนาทบรหารงานทวไป 5

เจ�ของ :

องคก�รบรห�รสวนจงหวด

สมทรปร�ก�ร

ถ.สทธภรมย ต.ปากนำา อ.เมองฯ

จ.สมทรปราการ 10270

โทรศพท : 0-2389-0600

โทรส�ร : 0-2395-4560

พมพท :

โรงพมพสำ�นกง�น

พระพทธศ�สน�แหงช�ต

เลขท 314-316 ถ.บำารงเมอง

เขตปอมปราบฯ กทม. 10100

โทรศพท : 0-2223-3351

โทรส�ร : 0-2621-2910

6068

72

74

78

84

90

94

98

106118

122

124

128130

78

90124

Editorial Team

Advisor :

Mr.Chonsawat Asavahame

Chief Executive of Samut Prakan

Provincial Administrative Organization

Advisory Group :

Mr.Acaravat Asavahame

Deputy Chief Executive

of Samut Prakan PAO

Mr.Dhanabhon Caromprach


of Samut Prakan PAO

Mr.Pitichat Trisurat


of Samut Prakan PAO

Mr.Sayan Raksanaves

Chief Administrator

of Samut Prakan PAO

Working Group :

Mr.Tanawat Klamprommarach

Deputy Chief Administrator

of Samut Prakan PAO

Mrs.Sureewan Sugapat

Clerical Officer

Mrs.Wandee Ketnakorn

Administrative Officer

Owner :

Samut Prakan Provincial

Administrative Organization

Sutpirom Road, Paknam Subdistrict,

Mueang Samut Prakan District,

Samut Prakan 10270

Tel : 0-2389-0600

Fax : 0-2395-4560

Print :

Printing Office

of National Buddhism.

314-316, Bamrung Mueang Road,

Pom Prap Sattru Phai District,

Bangkok 10100

Tel : 0-2223-3351

Fax : 0-2621-2910

เมอชวงปทผานมา องคการบรหารสวนจงหวดสมทรปราการ

เดนหนาโปรโมตการทองเทยวของจงหวดอยางยงใหญภายใต

แคมเปญทวา “สมทรปราการ..แลวคณจะแปลกใจ” โดยจดทรป

นำาสอมวลชนสญจรทงรายการโทรทศนและหนงสอพมพ เขามา

ศกษาเพอเปนการเปดมานแหลงทองเทยวทางประวตศาสตรและ

ธรรมชาต พรอมเรยนรวถชวตชมชน เชน เยยมชมพนทกระเพาะหม

ชมโครงการพระราชดำารคลองลดโพธ ปนจกรยานชมทวทศนท

สวนศรนครเขอนขนธ สกการะสมเดจพระศากยมนศรสเมธบพตร

รวมปดทองหวใจพระนอน ทวดบางพลใหญกลาง เทยวพระสมทร

เจดย ปอมพระจลจอมเกลาฯ วดขนสมทรจน และบานสาขลา

เพอเปนการเสรมสรางภาพลกษณและประชาสมพนธการทองเทยว

ของจงหวด มงรกษาและพฒนาแหลงทองเทยวทางประวตศาสตร

และธรรมชาตภายใตแนวคด “สมทรปราการ..แลวคณจะแปลกใจ”

ทคณสามารถพบเจอกบประสบการณการทองเทยวรปแบบใหม

ณ เมองปลายนำา ซงเปยมไปดวยเรองราวอนนาสนใจมากมาย

จนคณตองแปลกใจเมอไดพบ

แปลก..ดานวถชวต

อยางทรกนอยวาปจจบนสงคมเมองมความเจรญกาวหนา

ไปมาก โดยเฉพาะสมทรปราการของเราเปนเมองทมอตสาหกรรม

มากมาย แตเมอมองลกลงไปภายใตสงคมอนศวไลซ ชาวสมทร-

ปราการยงคงมวถชวตดงเดมเชนเดยวกบอดต เชน ชมชนทอาศย

ตดแมนำาหรอบรเวณอาวไทย ยงมอาชพนำาเรอประมงออกหาปลา

และอาหารทะเลอยทกวน ลกเขาไปหนอยทขนสมทรจน ชาวบาน

ยงจบ “เคย” เพอมาทำากะป ชาวตำาบลหนองปรอ ยงประกอบ

อาชพปลกผกกระเฉดหลาย 100 ไร ถงแมปรมาณจะนอยลง

แตวถชวตของคนสมทรปราการกยงมหลายสงททานรแลวจะ

แปลกใจอยางแนนอน

แปลก..ดานวฒนธรรม

สมทรปราการเปนจงหวดหนงทมคนหลายเชอชาตอาศยอย

เพราะเหตทเปนเมองหนาดานแตครงอดต ทำาใหวฒนธรรมหลาย

เชอชาตถกกาลเวลาหลอมรวมเปนหนงเดยวอยางลงตว โดยเฉพาะ

อยางยง พระประแดง เมองของคนมอญทมเอกลกษณทาง

วฒนธรรมอนโดดเดน ผสมผสานวฒนธรรมตางๆ เขากบวถชวต

แบบไทยและวฒนธรรมของชาวจนทอาศยในจงหวดสมทรปราการ

ไดอยางมเอกลกษณนาสนใจ

แปลก..ประวตศาสตร

ดวยความทสมทรปราการเปนเมองเกาแกมาแตครงอดต

ทำาใหมเรองเลาทางประวตศาสตรมากมาย ทงการสรางเมองนคร

เขอนขนธหรอการสรางปอมปราการตางๆ มากมาย เพราะสมย

กอนเมองปากนำาเปนเมองหนาดาน เมอเกดภยสงครามจงหวด

สมทรปราการจะเปนดานแรกของการตอสเสมอ หรอแมกระทง

วดขนสมทรจนทสามารถขดพบรองรอยของถวยชาม และเครองใช

ตางๆ ในสมยโบราณ แสดงใหเหนถงอารยธรรมทางประวตศาสตร

ทเกาแกของเมองไดเปนอยางด

แปลก..ธรรมชาต

สมทรปราการยงคงมวถชวตดงเดมเรยบงาย จงทำาใหม

พนททางธรรมชาตอยมากมาย เชนสวนศรนครเขอนขนธ เปรยบ

เสมอนเปนปอดของคนกรงเทพฯ ในบรเวณพระสมทรเจดย บรเวณ

คลองตางๆ จะเหนไดวามตนจากขนอยทวไป หรอแมแตบรเวณ

บางกะเจา ชาวบานยงปลกบานรายลอมไปดวยปาไมและพชสวน

นานาชนด อนเปนเอกลกษณเฉพาะของจงหวดสมทรปราการ..

สองแคมเปญทองเทยว อบจ.

“สมทรปราการ..

แลวคณจะแปลกใจ”

6 Activitiesก จ ก ร ร ม อ บ จ .

During last year Samut Prakan Provincial Administration Organization

had developed tourism promotion campaign “Samut Prakan..you will be

surprised” by organizing familiarization trips for media members of both TV

programs and printed media. The objective is to introduce historical and

cultural tourist attractions including experiencing the people way of life such

as visiting the Bang Kachao (The Best Urban Oasis) area, Latpo royal

initiated project, cycling in Sri Nakhon Khuean Khan Park, paying homage

to ‘Somdej Phra Sakhayamuni Srisumatebopit’ Buddha image, applying gold

leaf to the reclining Buddha image at Wat Bang Phli Yai Klang, visiting

Phra Samut Chedi, Phra Chulachomklao Fort, Wat Khun Samutchin and

Ban Sakhla. “Samut Prakan..you will be surprised” campaign will enhance

the image and at the same time promote Samut Prakan Province as a place

where visitors will find novel experiences in tourism.

Way of life Surprise

At present urban society has tremendously been

developed particularly Samut Prakan where there are

numerous industries. However, when we look deeper

under the surface of the modern civilization, residents

of Samut Prakan still maintain the traditional way of life

the same way that their ancestors lived such as those

communities along the Gulf of Thailand where fishermen

are still taking their fishing boats out fishing every day.

Deep inside at Wat Khun Samutchin, villagers catch Krill

(tiny shrimp) for making shrimp paste. Villagers at Nong

Prue Sub District, still make their living planting water

mimosa. though less in number, you will be surprised

by the way of life of Samut Prakan residents.

Cultural Surprise

Since the old days, Samut Prakan has been serving

as an outpost of the country, therefore, many people from

different ethnics settled down in the area. With the passing

time, those different ethnics had perfectly mingled

particularly in Phra Pradaeng, city of Mon descendants,

where their unique cultural identities blended in

perfectly with Thai way of life and Chinese cultures in

Samut Prkan.

Historical Surprise

Being an ancient city in the history, Samut Prakan

has plenty historical stories be it the founding of Nakhon

Khuean Khan town or the construction of many forts

as Samut Prakan was an outpost. Whenever the

country was at war, Samut Prakan was always the

first post of fighting. Even Wat Khun Samutchin, where

chinaware and ancient utensils are found, is the good

historical evidence of the province.

Natural Surprise

Samut Prakan still maintain simple way of life

resulting in having plenty of naturally rich areas such

as Sri Nakhon Khuean Khan Park and Botanical

Garden which is serving as the lung for Bangkok

residents, nipa palm trees are abundant in Phra Samut

Chedi and those canal areas, even in Bang Kachao

area where villagers plant trees and orchards around

their houses which is a particular identity of Samut Prakan.

Samut Prakan..you will be Surprised

Tourism Campaign by Provincial

Administration Organization

วดบางพลใหญกลาง

Wat Bang Phli Yai Klang

7มถนายน 2557 / June 2014

มอญ เปนชนชาตเกาแกมาแตดงเดม ดไดจากหลกฐานจากศลาจารก

สมยทวารวด กวา 1,300 ป ทจารกดวยอกษรปลลวะ ของอนเดย

และอกษรมอญ ทแพรหลายอยในประเทศไทย อกษรชนดนแพรหลายไป

พรอมๆ กบศาสนาพทธ และมรองรอยของศาสนาพราหมณ ฮนด ในเวลา

ใกลเคยงกน นอกจากนยงพบรองรอยอารยธรรมโบราณในบรเวณอษาคเนย

หรอเอเชยตะวนออกเฉยงใต ในหลายประเทศ แสดงใหเหนวาชนชาตมอญ

นนมประวตศาสตรมาอยางยาวนาน

อดตอาณาจกรมอญอยบรเวณลมแมนำาอรวด ทางฝงตะวนออก

(ตอนใตของพมา) เปนรฐอสระ มศนยกลางความเจรญหลายแหง โดยเฉพาะ

อาณาจกรหงสาวด มความเจรญรงเรอง เพราะความอดมสมบรณของ

ปากแมนำา และมทางออกสทะเลตดตอคาขายกบอนเดยและโลกตะวนตก

พมาตองการยายอาณาจกรจงทำาการยดเมองหงสาวดจากมอญ กดขขมเหง

นบแตนนมาเมอถกรกรานอยางมากชาวมอญตางอพยพเขามาพงพระบรม

โพธสมภารพระมหากษตรยไทยเรอยมา

จากหลกฐานปรากฏทงสน 11 ครง ทเหนไดเดนชดทสดคอสมย

สมเดจพระนเรศวรมหาราช เมอครงทรงประกาศอสรภาพมชาวมอญอพยพ

เขามา และทรงตงขนนางมอญขนใหปกครองกนเองตามหวเมองตางๆ

เพอใช ในราชการศก มอญ สมยนนเรยกวา “มอญเกา” ในรชกาลสมเดจ

8 Cover Storyส ม ท ร ป ร � ก � ร . . แ ล ว ค ณ จ ะ แ ป ล ก ใ จ

“มอญ” ชนชาตแหงอารยธรรมโบราณ

พระเจากรงธนบร ไดมมอญอพยพเขามาพงพระบารมอกจำานวนหนง

สมเดจพระเจาตากสนมหาราชไดทรงพระราชทานทดนใหตงบานเรอน

อยทเมองนนทบร ตงแตปากเกรดถงปทมธาน

ชาวมอญอพยพเขามาเปนจำานวนถงสหมนคน ในชวงรชกาลท 2

และทรงโปรดฯ ใหตงรกรากอยเมองปทมธาน จนถง ปากเกรด นนทบร

จนกระทงไดทรงสรางเมองนครเขอนขนธขนจงทรงโปรดฯ ใหยายครอบครว

มอญบางสวนจากปทมธาน ทมเจาพระยามหาโยธา (เจง) ตนสกลคชเสน

เปนหวหนา ซงรบราชการและทำาคณงามความดตงแตครงอพยพเขามา

ปกครองเมองนครเขอนขนธ หรอจงหวดสมทรปราการในปจจบนนบแต

นนมา และมอบทดนทำากนในการทำาอาชพไรนาและเกษตรกรรมแกชาวมอญ

ในพนท บางพล บางบอ เปนตน

ปจจบนแมจะไมมชมชนของผสบเชอสายมอญภายในกรงศรอยธยา

อยในบรเวณทกลาวถงในประวตศาสตรแตกยงมชมชนมอญกระจาย

อยบรเวณรมฝงแมนำาเจาพระยาจากพระนครศรอยธยาลงมาจนถง

กรงเทพฯ หลายชมชนอยบรเวณราบลมรมนำาภาคกลาง และบางสวนตง

ภมลำาเนาอยแถบภาคเหนอ ปจจบนมคนไทยเชอสายมอญ อาศยอยถง

36 จงหวด ทวประเทศ

Mon was an ancient race as found recorded in the

Dvaravadi stone inscriptions in ancient Pallava alphabets

of Indian root and Mon alphabets dated over 1,300 years ago

available in Thailand. Those alphabets were widely used along

with the widespread of Buddhism and also with traces of

Brahmin and Hindu of the same period. Moreover, traces of

ancient civilizations were found in many Southeast Asian

countries which clearly show that ethnic Mon has a very long

history.

Formerly, Mon realm was on the east of the Irrawaddy

River basin (Southern part of Myanmar). It was an independent

state with many centers of civilizations particularly Hongsawadi

or Bago which was very prosperous with the fertility of

Irrawaddy estuary and the marine ports for trading with India

and the Westerns. Myanmar would like to relocate its capital.

Therefore, Myanmar kings occupied Hongsawaddi by forces

and suppressed the Mons since then. Mon ethnic could not

withstand Myanmar invasions and ill-treatments, they migrated

to seek protection from Thai kings.

From historical records, there were altogether 11 Mon

migrations to Thailand. The most outstanding was when King

Naresuan declared independence, there was a major Mon

influx which King Naresuan granted them permission to settle

down in various counties and appointed Mon noblemen to

rule their own people. Those Mon forces served in defending

the country. Mon migrated into Thailand during that time

was called “Mon Kao” (old Mon). In the reign of King Taksin,

there was another influx of Mon to Thailand which he granted

permission to settle down in Nonthaburi, from Pakkred to

Pathumthani.

ในรชสมยพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช

รชกาลท1 ไดมมอญอพยพครอบครวเขามา แต

ไมม ท ท ำากน จงทรงพระราชทานพระบรม

ราชานญาตใหชาวมอญ เลอกททำามาหากนเอง

แลวแตจะพอใจชาวมอญจงขออยทบรเวณ

รมสองฝงแมนำาแมกลอง ตงแตเมองไทรโยค

จนถงเมองราชบร

In the reign of King Rama I, there was

a Mon influx but they did not have land

for cultivation and settlement. Therefore,

he granted them permission to find their

own land for cultivation as they liked.

The Mon chose to settle down along the

Mae Klong River from Saiyoke to Ratchaburi.


MONPeople of Ancient Civilization

*แหลงขอมลอางอง

www.monstudies.com เวบไซตเพอการศกษาภมปญญามอญ และสารานกรมพมา ฉบบท 10,1966

During the reign of King Rama II, there was another

migration of 40,000 Mon into Thai which he granted permission

to settle down in Pathumthani, Pakkred and Nonthaburi.

When King Rama II ordered to erect Nakhon Khuean Khan

as a marine outpost, he relocated some of Mon families from

Pathumthani to Nakhon Khuean Khan. The relocation was led

by Chao Phraya Mahayotha (Jeng), the founder of Gajaseni

family who had made virtuous contributions to the country since

he migrated to Thailand. King Rama II appointed Chao Phraya

Mahayotha and his descendants to govern Nakhon Khuean

Khan or presently is Samut Prakan Province. King Rama II also

granted them land for cultivation in Bang Phli and Bang Bo.

Nowadays, though Mon descendants no longer dwelling

in Ayutthaya in the areas mentioned in the history or

chronicles, there are Mon communities scattering along the

Chao Phraya River from Ayutthaya to Bangkok. Many

communities are lying in the central plain and yet there are some

settlements in the North as well. At present, Mon descendants

live in 36 provinces across the country.

Cover Storyส ม ท ร ป ร � ก � ร . . แ ล ว ค ณ จ ะ แ ป ล ก ใ จ

“มอญปากลด”ชนชาตเกาแก แหงเมองหนาดาน

มอญป�กลด เอกลกษณทรงคณค�คประวตศ�สตร

เมองป�กนำ� นำ�ม�ซงศลปวฒนธรรมอนโดดเดน

เสนหแหงวถชวต และสสนแหงขนบธรรมเนยมประเพณ

ม�กม�ย สะทอนถงชนช�ตแหงอ�รยธรรมเก�แกม�

อย�งย�วน�น

10

ภาพเกาของผเฒาผแกในสมยกอน แสดงถงเอกลกษณการแตงกายในสมยนนไดเปนอยางด

Elderly in the old days in the period costumes

MonPakladthe old folk of the outpost

Mon Paklad is an invaluable identity of Paknam history

with remarkable culture, charming way of life and

numerous colorful traditions reflecting their ancient

civilization.


รชสมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย รชกาลท 2

ทรงดำารถงการสรางเมองปอมปราการทสรางคางมาแตรชสมยสมเดจ

พระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช รชกาลท 1 ททรงตระหนกถงพษภย

ทางทะเลโดยเฉพาะชาตตะวนตก ทมอาวธยทโธปกรณทมแสนยานภาพมาก

จงไดสรางเมองนครเขอนขนธขนและทรงโปรดเกลาฯ ใหยายครอบครว

ชาวมอญ ทอพยพมาเมอครงสมยพระเจาตากสนมหาราช ทตง

ถนฐานตงแตเมองสามโคก ปทมธาน จนมาถงเมองปากเกรด

นนทบร ทมเจาพระยามหาโยธา (เจง) ตนตระกลคชเสน เปนผนำา

มาปกครองนครเขอนขนธนบแตนนมา โดยมสมงทอมา ซงเปนบตร

ของพระยาเจงเปนหวหนา หลงจากนนไดรบแตงตงใหเปนเจาเมอง

นครเขอนขนธ และในปเดยวกนนมชาวมอญอกกลมอพยพเขามา

พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ทรงโปรดฯ ใหชาวมอญกลมหนง

ไปตงหลกแหลงทเมองสามโคก ปทมธาน เมองปากเกรด นนทบร

และเมองนครเขอนขนธ สมทรปราการ เชนกน

การปกครองเมองนครเขอนขนธ เรมตนจากสมงทอมา ไดรบ

การแตงตงจากพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย รชกาลท 2

เปน “พระยานครเขอนขนธ รามญชาตเสนาบดศรสทธสงคราม”

และโปรดเกลาฯ ใหเปนเจาเมองพรอมทงแตงตงกรมการเมองทก

ตำาแหนง นบแตนนมาตระกลคชเสน จงไดปกครองเมองนครเขอนขนธ

สบตอกนมา รวม 9 คน

Cover Story

หญงสาวชาวมอญตางพรอมใจกนแตงกายสวยงาม

ขณะรวมเดนขบวนในงานประเพณแหนก-แหปลา

Mon girls in beautiful national costumes in the

procession to set free birds and fishes.

ชาวมอญรวมกนปลอยปลาในงานประเพณสงกรานต

Mon girls joining in setting free fishes at

Songkran Festival.

ส ม ท ร ป ร � ก � ร . . แ ล ว ค ณ จ ะ แ ป ล ก ใ จ

12

King Rama II carried on building a fortress town, Nakhon

Khuean Khan which had been suspended in the reign of King

Rama I, to protect the country from the threats on the sea

front especially from the Western forces armed with powerful

weapons. Once the construction of Nakhon Khuean Khan was

finished a group of Mon families, migrated into the country

since King Taksin dynasty led by Phraya Mahayotha (Jeng), the

founder of Gojasene family settling down from Samkoke,

Pathumthani to Pakkred Nonthaburi, was relocated to settle in

the new town. The group was led by Saming Torma, a son of

Phraya Jeng, who was subsequently appointed governor of

Nakhon Khuean Khan. In the same year, there was another

influx of Mon into the country that King Rama II allowed them to

settle down in Samkoke, Pathumthani, Pakkred, Nonthaburi and at

Nakhom Khuean Khan as well.

King Rama II conferred Saming Torma the title “Phraya

Nakhon Khuean Khan Ramachart Senabodi Srisiddhisongkram”

as the governor. Since then 9 members of Gojasene family

were consecutively appointed as governors.

1. Phraya Nakhon Khuean Khan Ramachart Senabodi

Srisiddhisongkram (Torma Gajaseni),

the 4th son of Chao Phraya Mahayotha (Jeng Gajaseni),

2338-2401 B.E. (1795-1858 A.D.)

2. Phraya Damrongrachapolkan (Jui Gajaseni),

2401-2426 B.E. (1858-1883 A.D.)

3. Phraya Mahayotha (Nokkaew Gajaseni),

2426-2430 B.E. (1883-1887 A.D.)

4. Phraya Kayansongkram (Pai Gajaseni),

2430-2440 B.E. (1887-1897 A.D.)

5. Phraya kiat (nokkaew Gajaseni)

2440-2445 B.E. (1897-1902 A.D.)

6. Phraya Damrongrachapolkan (Yoi Gajaseni),

2445-2450 B.E. (1902-1907 A.D.)

7. Phraya Thepplu (Thongkam Gajaseni),

2450-2454 B.E. (1907-1911 A.D.)

8. Phraya Pipitmontri (Pui Gajaseni),

2454-2457 B.E. (1911-1914 A.D.)

9. Phraya Nagarachakamhaeng Pradaengburinayok

(Jang Gajaseni),

2457-2467 B.E. (1914-1924 A.D.)

King Rama VI changed the name of Nakhon Khuean Khan

to Phra Pradaeng Province and Phraya Nagarachakamhaeng was

the governor until his death. He was the last governor of Mon

descendant. Subsequently, status of Phra Pradaeng was changed

to be a district as is today.

คำาวา “ปากลด” สนนษฐานมาจากชอ คลองลดโพธ หรอลด

ตนโพธ ซงใชเปนคลองลดระหวางแมนำาเจาพระยาดานทศ

ตะวนออกกบแมนำาเจาพระยา ดานทศเหนอ (ความตอนหนงใน

พระราชพงศาวดาร กรงรตนโกสนทร รชกาลท 2 ของพระยา

ดำารงราชานภาพ)

.............................................................................................

It is assumed that the word “Paklad” derived from

the name of Klong Latpo or Lat Tonpo (Latpo

Canal) which was used as the shortcut between

the north and east of the Chao Phraya River

(an excerpt from Rattanakosin - King Rama II

Chronicle by Somdej Krom Phraya Damrong

Rachanuparp)

13

1.พระยานครเขอนขนธรามญชาตเสนาบดศรสทธสงคราม

(ทอมา คชเสน) พ.ศ.2338-2401 บตรคนท 4 ของเจาพระยามหา

โยธา (เจง คชเสน)

2.พระยาดำารงราชพลขนธ (จย คชเสน) พ.ศ.2401-2426

3.พระยามหาโยธา (นกแกว คชเสน) พ.ศ.2426-2430

4.พระยาขยนสงคราม (แปะ คชเสน) พ.ศ.2430-2440

5.พระยาเกยรต (ขนทอง คชเสน) พ.ศ.2440-2445

6.พระยาดำารงคราชพลขนธ (หยอย คชเสน) พ.ศ.2445-2450

7.พระยาเทพผล (ทองคำา คชเสน) พ.ศ.2450-2454

8.พระยาพพธมนตร (ปย คชเสน) พ.ศ.2454-2457

9.พระยานาคราชกำาแหงประแดงบรนายก (แจง คชเสน)

พ.ศ.2457-2467

รชสมยของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6

ทรงเปลยนชอจาก เมองนครเขอนขนธ เปน จงหวดพระประแดง

และใหพระยานาคราชฯ ดำารงตำาแหนงเปนผวาราชการจงหวด

กระทงสนชวต ซงนบเปนเจาเมองคนสดทายทเปนชาวมอญ จากนน

จงหวดพระประแดง ไดเปลยนสถานะลงเปน อำาเภอพระประแดงเฉก

เชนปจจบน

มถนายน 2557 / June 2014

ชาวมอญมกจะอยรวมกนเปนกลม สวนใหญจะนยมปลกสราง

บานเรอนในบรเวณทราบลม ใกลแมนำาลำาคลองอยางทเคยปฏบต

กนมาแตโบราณ เพราะคนมอญนนมอาชพทำาไรนาและเกษตรกรรม

โดยเอาดานขอลงทางแมนำา เพอจะไดมลมพดเขาบานตลอดเวลา

คนมอญมคตในการปลกบานโดยหนเรอนใหหองทมเสาผ

(เสาเอก) ของบานอยดานทศตะวนออก ใหเปนจดแรกทรบแสงยาม

อรณรง เงาของคนทอาศยอยในบานจะไดไมทาบทบเขากบเสาผ

ทคนมอญเคารพสงสดรองจากพระพทธเจา และนนกเปนหองนอน

ของพอแมอนเปนประมขของครอบครว ทจะรบแสงตะวนแรกเชา

กอนใคร เปนแดดออนทมคณคาตอรางกาย และมประโยชนชวย

สาดสองฆาเชอโรคภายในหอง เมอลกหลานตองการแยกเรอนออกไป

กจะตองไมปลกเรอนขวางตะวนใหเงาบานลกทาบทบบานพอแมอก

ดวย หากไมเชนนนเชอกนวาลกหลานจะทำามาหากนไมขน

เยอนถน..ชาวมอญ

ภาพเกาหญงชาวมอญพระประแดงทแสดงถงเอกลกษณการแตงกายเมออดต ในงานประเพณแหหงสธงตะขาบ

An old photograph portraying young Mon girls in traditional costumes joining the Swan and Centipede Banner Procession.


คนมอญมคตความเชอวา เมอมคนตายเกดขนในบาน การนำาศพ

ลงจากบานนน จะตองลงทางทศเหนอ ซงถอวาเปนใตลมหรอลง

ทางทศตะวนตกไดอกทศหนง เทานน ดวยเหตนชาวมอญจงตอง

สรางบานเรอนเพอใหมประตบานอยทางทศเหนอ หรอทศตะวนตก

ไวบานละ 1 ประตเปนอยางนอยเพอทเวลามคนตายในบาน จะได

นำาเอาศพออกทางประตดงกลาว โดยคนมอญจะไมนำาศพคนตาย

ในบาน ออกจากบานทางประตทศใต หรอทศตะวนออกเปนอนขาด

และไมนอนเอาศรษะไปทางทศนน ถอวาเปนทศทไมเปนมงคล

เอกลกษณอกสงหนงทพบเหนได ในอำาเภอพระประแดง คอชอ

หมบานยงเปนภาษามอญ (หมบานมอญเรยกวา กวาน) หลายหมบาน

เปนชอเดยวกบหมบานในพมา ซงถอวาเปนเมองมอญเกาเมอครง

อพยพมา โดยจะมวดประจำาของแตละหมบาน ปจจบนมทงหมด 16

หมบานดวยกน

15

Visit..Mon

Mon people tend to stay together as a group. Most of them

like to build their houses by the river front as their ancestors

did since the old days because they were farmers and relied on

water resources for their cultivation. In building their houses, they

prefer to put the beams toward the waterway for better ventilation

from the river.

Their house building principle is that the room with the

principal column should be on the East in order to be the first

place receiving the sunlight in the morning. Thus, the shadows

of the inhabitants will not touch the principal column which Mon

people highly respect second only to Lord Buddha. That room

should be the room for the head of the family who should have

privilege to receive the first sunlight of the day which is good for

the health and also to get rid of any germs in the room. When

the offspring grow up and would like to have the houses of their

own, the shadows of their newly built houses should not touch

parents’ home too. It is a belief that if so happens, the offspring

will not be able to make their living.

Mon people hold on to the belief that when there is a

deceased in the house, the corpse should be moved out from

the house through the North which is considered a downwind

direction or via the West. This is the reason why Mon people build

their houses with at least one door on the North or on the West

for moving the deceased out of the house. They will never move

the corpse out from the door on the South or the East. They will

not sleep with their heads in that direction which is regarded as

inauspicious.

พระมหารามญเจดย วดทรงธรรม (ถายเมอ พ.ศ. 2498)

The Great Raman Pagoda, Wat Songdharma (taken in 2498 B.E. /1955 A.D.)

หญงชาวมอญขณะเลนสะบาบอน / Mon girls playing Saba

มอญเปนชนชาตแรกทตงถนฐานอยในพมา

เปนเวลาหลายศตวรรษกอนครสตกาล คาดวา

นาจะอพยพมาจากตอนกลางของทวปเอเชย

เขามาตงอาณาจกรของตนทางตอนใต บรเวณ

ลมแมนำาสาละวน และแมนำาสะโตง บรเวณ

นในเอกสารของจน และอนเดยเรยกวา

“ดนแดนสวรรณภม”

................................................................................

Mon was the first ethnic to settle in

Myanmar for centuries before Christ. It is

assumed that they migrated from Central

Asia to settle in the south around the

basin of Salween and Sattaung Rivers

which the Chinese and Indian Chronicles

called “Suvannabhumi”.


Community

“กวาน” หมบานมอญ

กวานดงฮะนอง เจ ภาษามอญแปลวา ดวงดาว ปจจบน

เรยกวาบานทรงคนอง วดประจำาหมบาน คอ เพยอะมอน

(วดคนลด)

Kwan Donghanong Jay means ‘star’ in Mon

language. At present is Baan Songkanong, community

temple is Pia Amon (Wat Kanlad)

กวานตา ปจจบนเรยกวาบานตา ภาษามอญแปลวา

ตาล วดประจำาหมบาน คอ เพยแกรงเจนย (วดแค)

Kwan Ta at present is Baan Ta in Mon language

means Palmyra palm, community temple is Pia

Krangjern (Wat Kae)

กวานเดงฮะโมก ปจจบนเรยกวาบานเดงฮะโมก วดประจำา

หมบาน คอ เพยฮะโหมก (วดกลางสวน)

Kwan Denghamoke at present is Baan Denghamoke,

community temple is Pia Hamoke (Wat Klangsuan)

Kwan Saeh named after a Mon city in the past, at present Myanmar

authority split into small villages so the name is no longer exist in

Myanmar. At Phra Pradaeng, it is still a village called Baan Saeh

and community temple is Pia Phrakru (Wat Songdharma Rachavora

Mahaviharn)

กวานโรงเกลง ปจจบนเรยกวาบานโรงเรอ วดประจำา

หมบานคอ เพยอะมอน (วดคนลด)

Kwan Rongkleing at present is called Baan Rong

Ruea, community temple is Pia Amon (Wat Kanlad)

กวานอะมง แปลวาบานชางปน (เปนชาวมอญทอพยพมา

จากหมบานเดยวกนกบ บานอามาน ทเกาะเกรด) ปจจบนเรยกวา

บานอะมาง วดประจำาหมบาน คอ เพยแกรงเจนย (วดแค)

Kwan Amang means Potters’village (the same group

as those settled at Baan Amaan in Koh Kred) at present

is Baan Amang, community temple is Pia Krangjern

(Wat Kae)

กวานตองอ ปจจบนเรยกวาบานตองอ วดประจำาหมบาน

คอ เพยเกรงฮะละ (วดอาษาสงคราม)

Kwan Tong U presently is Baan Tong Uh, community

temple is Pia Grenghala (Wat Asasongkram)

กวานฮะมาง ปจจบนเรยกวาบานทะมง วดประจำาหมบาน

คอ เพยมะมอ (วดพญาปราบปจจามตร)

Kwan Hamang at present is Baan Tamang,

community temple is Pia Mamor (Wat Phyaprabpujjamitr)

กวานฮะเรน ปจจบนเรยกวาบานฮะเรน ภาษามอญแปล

วา (ฟา) คำาราม วดประจำาหมบาน คอ เพยฮะเรนย (วดกลาง)

Kwan Harern at present is Baan Harern which

means ‘thunder’ in Mon language, community

temple is Pia Harern (Wat Klang)

กวานแซห ชอเมองมอญในอดต มฐานะเปนเมองใหญ เรยกวา เมองแซห ปจจบน

ทางการพมาแยกยอยออกเปนหมบานเลกๆ ชอเมองแซหจงหายไป เหลอแตคำาเรยก

ของชาวบาน ปจจบนทพระประแดงยงคงฐานะเปนหมบานเชนเดม เรยกวาบานแซห

วดประจำาหมบาน คอ เพยพระคร (วดทรงธรรมราชวรมหาวหาร)

Kwan - Mon Village


คนมอญตงถนฐานทเมองพระประแดง หรอ เมองปากลด แตจะตองหางเหน

บานของตนเองไปทำาไร ทำานา ในอำาเภอตางๆ ของสมทรปราการ ทไดรบ

พระราชทานททำากน ทำาใหสถานทนนเปนดงบานหลงทสองของคนมอญทตอง

อยดแลไรนานานกวา 9 เดอน พอถงชวงเกบเกยวเสรจสน ตางพรอมใจกน

กลบเมองพระประแดงเพอพกผอน ประจวบเหมาะกบเปนเทศกาลสงกรานต

พอด หลงจากนน 3 เดอน ถงจะแยกยายกลบไปทำาไรนากนตอ

Mon people settled in Phra

Pradaengaka Paklad but they

had to leave their home to do

farming in other districts of

Samut Prakan where they

we re g ran ted l and fo r

agriculture. They had to look

after their farms over 9 months

that they took their farms as

their second homes. At the end of harvest season, they

all returned to Phra Pradaeng for a rest. The timing

coincided with the Songkran festival. Three months later, they

all returned to their farms again.

กวานเกรงกรง ปจจบนเรยกวาบานโกงกาง ภาษามอญ แปลวา

ตนโกงกาง วดประจำาหมบาน คอ เพยอะมอย (วดจวนดำารงราช-

พลขนธ) ปจจบนไมมแลว

Kwan Krengkrang at present is Baan Kongkang which

means Mangrove Village in Mon language. Community temple

was Pia Amoy (Wat Juandamrongrachapollakan) which no

longer exists.

กวานเวฮะราว ปจจบนเรยกวาบานเวฮะราว ภาษามอญ

แปลวา บานทงคร (มตนครขนมาก) ปจจบนเปนหมบาน

อยในเมองมะละแหมง สวนทพระประแดงยงมปรากฏชอ

แมแตปายชอหมบานกยงเขยนดวยภาษามอญ วดประจำา

หมบาน คอ เพยแกรงเจนย (วดแค)

Kwan Weaharowd at present is Baan Weaharowd

or Baan Toongklue (Klue a kind of plant in English

called Indian March Fleabane) because it is in abundant

in the village. At present there is a village of the

same name in Moulmein in Myanmar. The one in

Phra Pradaeng is still exist even the village signage

is written in Mon alphabets. Community temple is Pia

Kraengjern (Wat Kae)

กวานโตนเจน ปจจบนเรยกวาบานฮะโตนเจนย

ภาษามอญแปลวา บานสะพานชาง วดประจำาหมบาน

คอ เพยฮะเรนย (วดกลาง)

Kwan Donejern at present is Baan Hatonejern

means Elephant Bridge Village in Mon language.

Community temple is Pia Harern (Wat Klang)

กวานเจงมาย (กวานเชยงใหม) ปจจบนเรยกวาบานเชยงใหม

วดประจำาหมบาน คอ เพยฮะเรนย(วดกลาง) ปจจบนชมชน

สวนหนงยงปรากฏอย ขณะทอกสวนหนงถกเวนคนพนทเพอสราง

ทางดวน สวนวดไดถกรอทงไปนานแลว ซงสวนหนงถกผนวกเขา

เปนสวนหนงของวดกลางในปจจบน

Kwan Jerngmai at present is Baan Chiangmai, Community

temple was Pia Harern (Wat Klang). Presently, a part of the

community does exist while the other have to move out

as the authority expropriated the land for expressway

construction. The temple was demolished long time ago

which a part was added to the present Wat Klang.

กวานเตอ ปจจบนเรยกวาบานเตอ ภาษามอญแปลวา บานดอน

วดประจำาหมบาน คอ เพยโหมกตอน (วดโมกข)

Kwan Ter at present is Baan Ter. Community temple is

Pia Moketon (Wat Moke)

กวานดง ปจจบนเรยกวาบานดง ภาษามอญแปลวา

บาน (ทำา) รม (หรอฉตร) วดประจำาหมบาน คอ เพย

แกรงเจนย (วดแค)

Kwan Dang at present is Baan Dang which

means Umbrella Making Village in Mon language.

Community temple is Pia Kraenghern (Wat Kae)

กวานจงบ ปจจบนเรยกวาบานจงบ ภาษามอญแปลวา บาน

รมทะเล วดประจำาหมบาน คอ เพยอะมอย (วดจวนดำารงราช

พลขนธ) ปจจบนไมมแลว

Kwan Jungbe at present is Baan Jungbe which

means Seaside Village in Mon language. Community

temple was Pia Amoy (Wat Juandamrongrachapollakan)

which no longer exists.


แหลงขอมลอางอง ศนยบรณาการวฒนธรรมไทยสายใยชมชน

ตำาบลทรงคนอง จงหวดสมทรปราการ

18

สายสมพนธพนอง

“มอญปากลด”

ชนชาตมอญท ไดอพยพจากภยสงครามครงแลวครงเลา

ตางเขามาพงพระบรมโพธสมภาร และไดรบพระมหากรณาธคณ

จากพระมหากษตรยไทยหลายพระองค มอบทดนทำากน สราง

รากฐานไวหลายแหง เชน จงหวดกาญจนบร อยธยา นนทบร

ปทมธาน สมทรปราการ เปนตน

กอนทชาวมอญพระประแดง จะไดไปตงถนฐาน ณ เมอง

นครเขอนขนธนนแทจรงแลว เมอครงทไดอพยพเขามายง

ประเทศไทยในชวงแรก ตางเคยไดรบพระราชทานทตงบานเรอน

และททำากน บรเวณ เมองสามโคก จงหวดปทมธาน และเมอง

ปากเกรด จงหวดนนทบร มากอน เปรยบเสมอนเปนบานพเมองนอง

กนมาแตครงอดต โดยมเจาพระยามหาโยธา (เจง) เปน

หวหนาชาวมอญ ตอมาในรชสมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลา

นภาลย รชกาลท 2 เมอทรงไดสรางเมองนครเขอนขนธแลวเสรจ

ทรงโปรดฯ ยายครอบครวมอญในพวกเจาพระยามหาโยธา(เจง)

มจำานวนชายฉกรรจประมาณ 300 คน ไปอยดแลปอมและเมอง

นครเขอนขนธ ตอมาทรงโปรดฯ ใหสมงทอมา บตรชายพระยาเจง

เปนเจาเมองนครเขอนขนธ หรอเมองพระประแดง นบแตนนมา

ในประเทศพมา สมยพระเจาปะดง มการปราบปราม

และทารณชาวมอญอยางหนก จงหนอพยพเขามายงประเทศไทย

อกครง นบเปนการอพยพครงยงใหญทสดในประวตศาสตร

ชนชาตมอญ เปนจำานวนราว 40,000 คน เมอเปนเชนนน

พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย รชกาลท 2 ทรงโปรดฯ

พระราชทานทดนทำากนใหแกชาวมอญทเมองปากเกรด เมองสามโคก

และนำาชาวมอญมายงเมองพระประแดง นำาพามาซงเอกลกษณ

ทางวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมและประเพณมากมายจวบจน

ปจจบน แสดงใหเหนถงสายสมพนธอนแนนแฟนของชาวมอญ

ตงแตครงอพยพเขามายงประเทศไทยเมอครงอดต...

ส ม ท ร ป ร � ก � ร . . แ ล ว ค ณ จ ะ แ ป ล ก ใ จ

Cover Story

19

For centuries, Mon people evaded the wars times after

times migrating to Thailand. Thai kings granted them

permission to settle down in many provinces such as

Kanchanaburi, Ayutthaya, Nonthaburi, Pathumthani, Samut

Prakan and in other places.

Before Mon in Phra Pradaeng settled down

at Nakhon Khuean Khan, they were at Koh Kred in

Nonthaburi and Samkoke in Pathumthani which were like

sister provinces since in the past. The first migration led

by Chao Phraya Mahayotha (Jeng) took place during

the reign of King Taksin who granted permission

for the Mon people to settle down in Samkoke, Pathumthani.

Subsequently, after King Rama II established Nakhon

Khuean Khan, 300 strong men of the Mon group under

Chao Phraya Mahayotha (Jeng) were moved to look after

the forts and Nakhon Khuen Khan. Saming Torma, a son

of Chao Phraya Mahayotha, was appointed as ruler or

governor of Nakhon Khuen Khan or Phra Pradaeng.

In Myammar during the reign of King Bodawpaya,

Mon ethnic was severely and brutally suppressed that

about 40,000 Mon escaped to Thailand. It was a huge

influx that King Rama II graciously granted them land for

settlement in Pakkred, Samkoke and relocated some of

them to Phra Pradaeng. The Mons brought with them their

cultural identities and traditions which are witnessed today.

This depicts the close relationship of the Mon ethnic in

Thailand since the old days.

Brotherly RelationsMon Paklad


เรยงรอยถอยคำา..

ภาษารามญภ

าษามอญ เปนภาษาในตระกลมอญ-เขมร มความเกาแกประมาณ 3,000-

4,000 ป ผ ใชภาษานมอยประมาณ 5,000,000 คน ภาษามอญจดอยใน

ตระกลภาษาออสโตรเอเซยตค (Austroasiatic Languages) ซงเปนภาษาทใช

กนอยในแถบอนโดจนและทางตะวนออกเฉยงเหนอของอนเดย

ภาษามอญ จดอยในประเภทคำาตดตอ อยในกลมภาษาตะวนออกเฉยงใต

เปนภาษาทมโครงสรางไมซบซอน ไมมการผนคำานาม คำากรยาตามกฎบงคบ

ทางไวยากรณ ประโยคประกอบดวย คำาททำาหนาทประธาน กรยา และกรรม

สวนขยายอยหลงคำาทถกขยาย เดมภาษามอญ จดเปนภาษาทมหมวดคำาพนฐาน

หรอคำาศพทรวมเชอสาย (Cognate word) เปนภาษาทมลกษณะ ภาษาคำาโดด

ตอมาไดรบอทธพลของภาษาอนๆ ซงมหมวดคำา รากศพท ชนด 2 พยางค

(Disyllable base) เขามาประสม ทำาใหคนมอญโบราณ พยายามทจะสรางคำา

สองพยางคขน โดยการแทรกสระตรงสวนทจะกลายเปนพยางคหนาของคำา

สองพยางค และเนนการออกเสยงในพยางคทสอง ไมเนนเสยงทพยางคหนา

ทำาใหเกดคำาสองพยางคขน

รปแบบของภาษามอญ

Mon Language Scribes

Cr. Photo by : http://www.nakornchum.com

Cr.by Photo by : NABON

20 Mon Language

เ ร ย ง ร อ ย ถ อ ย คำ � . .

21

คำามอญ มลกษณะเปนคำาพยางคเดยว หรอสองพยางค สวนคำา

หลายพยางค เปนคำาทไดรบอทธพลจากภาษาตางประเทศ เชน

ภาษาบาลและสนสกฤต

แหมะเหงอระอาว ..สวสดคะ

มองชยคอฮา ..สบายดไหม

อโมะปอมลอ ..ชออะไร

อชมเปย ..ฉนรกเธอ

เจยะเปย ..กนขาวหรอยง

ตงกน ..ขอบคณ

ตา ตา ..ลากอน

อะเปาคอก ..ฝนด

Mon words are monosyllabic or disyllabic. Those multisyllabic

words are influenced by other foreign languages such as Pali

and Sanskrit.

Mae nger ra aow ..Hello (equivalent to Sawadee in Thai)

Mong chi ya kor ha ..How are you doing?

E mo pom lor ..What is your name?

U chum pei ..I love you

Jia pei ..Have you eaten yet?

Tan gun ..Thank you

Ta taa ..Good bye

A poa kok ..Sweet dream

Mon language is identified in the Mon-Khmer family

language. It is about 3,000-4,000 years old. At present,

there are about 5,000,000 speakers of Mon language which

is classified in the Austroasiatic languages family used in

Indochina and northeastern India.

“Originally Mon language was monosyllabic with

mixture of multisyllabic. There are two reasons for

multisyllabic inclusion which derived from the influence of

languages in the Austronesian as follows:

First, there were invasions of Malay ethnic into Mon

territory.

Lastly, the migration to the South where native people

spoke different languages. Originally, Mon language used

basic words or cognate words which were monosyllabic.

Subsequently, with the influence of Austronesian language

which is disyllable base, the ancient Mon people tried to

create disyllable words by adding vowels to the first syllable

and emphasizing the stressing sound on the second syllable.

Mon LanguageMaking of

“จารกวดโพธราง” คนพบทวดโพธ จงหวดนครปฐม เปนการ

จารกบนหนชนวน ในชวงพทธศตวรรษท 12

“Ancient Wat Po Rang”, inscribed during the

12th Buddhist Era, was found at Wat Po in

Nakhon Pathom.

Cr. Photo by : http://www.bloggang.com

Cr. Photo by : http://www.su.ac.th/nkdvaravati

Cr. Photo by : www.thaiculture.in.th


ประมาณพทธศตวรรษท 16-17 ตวอกษรไดคลคลายจากตว

อกษรปลลวะ (อกษรอนเดย) มาเปนตวอกษรสเหลยม คอ ตว

อกษรทเรยกวา อกษรมอญโบราณและเปลยนแปลงขนาดเลก

ลงในระยะตอมา จนกลายเปนอกษรมอญปจจบนซงมลกษณะกลม

เกดจากอทธพลของการจารหนงสอโดยใชเหลกจารลงบนใบลาน

Around 16th-17th Buddhist Era, the alphabets were

unravelled from Pallava (Indian) alphabets to be square

shaped alphabets that is called ancient Mon alphabets.

Subsequently, they became smaller in size until being the

present round shaped Mon alphabets which are caused by

using iron stylus writing on nipa palm leaves.

แหลงขอมลอางอง www.monstudies.com

เวบไซตเพอการศกษาภมปญญามอญ

22 Mon Clothingต ว ต น ค น ม อ ญ

ตวตน..คนมอญ

สสนการแตงกาย

ชดแตงกายผหญง

นยมสวมเสอแขนกระบอก (บางคนสวมสามสวน)

นงผาถง เกลามวยผม คลองผาสไบ ถาเปน

งานบญจะคลองผาทางดานซายมอ แตหากไปงาน

รนเรงกใชคลองคอแทน หรอพาดลงมาตรงๆ

บนไหลซาย

..............................................................................................

Women Dresses

They wear blouses with long sleeves (some may

wear three-fourth long sleeves), sarong, pull up

their hair in bun, rectangular shawl which they

will wear on the left shoulder for the merit making

ceremonies.

ชดแตงกายผหญงโบราณ

ภาพจตรกรรมฝาผนง ทแสดงถงเอกลกษณ

การแตงกายของชาวมอญ ตงแตเมอ

ครงอดต

........................................................

Female Costumes

in the old days

Mural painting depicting the unique

dressing style of Mon women in

the old days.

การแตงกายของชาวมอญนบวามเอกลกษณอนโดดเดนไมแพ

เรองอนๆ ดวยเอกลกษณและจดเดนแปลกตาเตมไปดวยความ

สวยงามเมอผ ใดพบเหนจะสามารถรบรไดเลยวาเปนการแตงกาย

ของชาวรามญ แสดงถงเสนหของขนบธรรมเนยมประเพณทยง

สบทอดจากรนสรน แมปจจบนจะพบเหนไมมากนกแตเมอถงชวง

เทศกาลสงกรานตหรอเทศกาลตางๆ ชาวรามญตางพรอมใจกน

แตงกายออกมารวมงานกนอยางคกคก และสวยงาม

ชายชาวมอญ จะสวมผานง ภาษามอญเรยกวา “เกลด”

สวนผาผนยาวทนงเวลาออกงานสำาคญ เรยกวา “เกลดฮะเหลน”

แปลวา ผานงยาว (ลอยชาย) สวนเสอ เปนเสอคอกลมผาอก แขน

ทรงกระบอก มกระดมผา หรอเชอกผกเขากน สมยกอนนยมโพกศรษะ

หญงชาวมอญ สวม “หนน” คลายผานงของผชาย แตลาย

ของผหญงจะละเอยด สวยงามกวา วธการนงตางกน สวมเสอตว

ในคอกลมแขนกดตวสนแคเอว เลกพอดตว สสนสดใส สวมทบดวย

เสอแขนยาวทรงกระบอก เปนผาลกไมเนอบาง สออน มองเหนเสอ

ตวใน ถายงสาวอยแขนเสอจะยาวถงขอมอ หากมครอบครวแลว

จะเปนแขนสามสวน หญงมอญนยมเกลาผมมวย คอนตำาลงมาทาง

ดานหลง มเครองประดบ 2 ชน บงคบไมใหผมมวยหลด คอ โลหะ

รปตวยควำา และ โลหะรปปกกา } ตามแนวนอน จากนนประดบ

ดวย “ปนปกผม” เพอความสวยงาม เปนอนเสรจสน

U

23

Mon has a very unique and beautiful national dressing.

Though nowadays it is not in daily life, it still

reflects the rich cultural heritage passing down from

generation to generation. During Songkran festival or

other festivities, Mon ethnic of all ages will put on their

best national costumes to join the celebrations.

On the lower part male Mon will wear mid calf

sarong style which in Mon language called “Klird” and

for the long sarong worn on special

occasions called “Klird ha lern”. For

the shirt, they wear no collar shirt

with fabric buttons or fasten strings

and long sleeves with no cuffs. In the

old days, they also wore turbans.

Mon female wear “Hnin”, sarong

style similar to male version but the

designs are more elaborate and the wearing technique

is different. For blouse, they wear inside a bright color

body fit blouse with no collar and sleeves and the length

is at the waistline with a long sleeves fine lacy blouse in

light color on top. Those unmarried girls will wear long

sleeves blouse while the married will wear three-fourth

length sleeves. Mon women like to wear their

hair in a chignon style adorned with two pieces

of metal hair ornaments to hold

the bun; one is in the upside

down U shape and the other is

in horizontal bracket shape.

They will finish off the hair

decoration with hairpin.

The Colors ofMon Clothing

ชดแตงกายผชาย

นยมสวมเสอคอกลมแขนยาวบาง สนบางตามโอกาส นงผา

ลอยชาย สไบพาดไหลสองขางทงชายไปขางหลงหรอพาดบา

ดวยผาขาวมา ถาเปนงานบญจะพาดดานซายมอ

................................................................................................

Men Costumes

Wearing long sleeves shirt (some wear three-fourth long

sleeves), sarong and a piece of sash over the shoulder

which they will wear on the left for the merit making

ceremonies.

สงสำาคญของคนมอญรนเกาๆ ทงชายหญงเมอเขาวดเขาวา ตองม

ผาพาดตดไหลสกผน ผาผนดงกลาวสำาหรบผชายเรยกวา ผาขาวมา

สำาหรบผหญงกคอ ผาสไบ ถอวาเปนอวยวะสวนหนงของรางกายท

จะขาดมได

For the old generation an important outfit that could not be

left out both male and female must wear over their shoulders,

is the shawl for female or the sash for male. It is regarded

as a part of the body that could not be left out.


24

เจยะเปมโหมน..

อาหารพนถนรามญ

อกหนงเอกลกษณของชนชาตคงหนไมพนเรองอาหาร

ชาวมอญนยมกนแกงรสเปรยว และจะเนนการปรงอาหาร

ดวยผกทวไป ทสามารถปลกไดบรเวณรมบาน ไมวาจะเปนดอก

งว หนอกะลา กลวยดบ ผกปลง ตนกระเจยบ ตนมะตาด และ

ผกชนดอนๆ เชน ใบสมปอยจะผกพนกบวถชวตของคนมอญ

ตงแตเกดจนตาย เพราะเชอวาเปนใบไมทศกดสทธ โดยใช

ใบสมปอยแชนำาเพอใชประกอบพธกรรมตาง ๆ ไมวาจะเปนโกนจก

งานบวช แตงงาน หรอรดนำาศพ

ชาวมอญนยมใชผกทมเมอกลนและออกรสเปรยวในการ

ทำาอาหาร เพราะจะทำาใหมระบบขบถายทด วถชวตของชาว

มอญจะเรยบงาย ซงสะทอนออกมาทางดานอาหารททำากน

กนอยางงายๆ อาหารพนบานยอดฮตเหนจะเปน “นำาพรก”

ไมวาจะเปน นำาพรกปลายาง นำาพรกลงเรอ นำาพรกกะป นำาพรก

กงแหง จมกบสารพดผกทเดดไดตามรมรวบาน

แกงกระตาดใบกระเจยบแดง หรอแกงสมมอญ/Kartart Curry

แกงกระตาดใบกระเจยบแดง หรอแกงสมมอญ เสนหนน

อยทรสชาตเปรยว เคม และหวาน ตามลำาดบ โดยนำาพรกแกง

นนจะใชทงพรกแหงและพรกสด ทำาใหไดเครองแกงทม

สแดงสมสดและไดกลนเผดหอมของพรกสด นอกจากนยงใช

เกลอปน หอมแดง กระชาย และกะปมอญ มาโขลกเขาดวยกน

เพมมนกงและเนอกงลงไปดวยทำาใหไดนำาแกงทหวานและ

เขมขนมากยงขน

เมนเดดของมอญพระประแดงคอ “แกงเลยงมนมอเสอ”

แกงหมอนเปนแกงโบราณและจะมโอกาสรบประทานตองเขา

ชวงปลายฝนตนหนาว คอชวงเดอนตลาคมยางเขาพฤศจกายน

เทานน เพราะเปนชวงทมนมอเสอกำาลงใหผล แกงโบราณ

แบบนคอนขางจะหากนไดยากในยคปจจบน เพราะมคนปลก

มนมอเสอกนนอย ถาอยากจะชมกคงตองแวะไปแถวพระประแดง

เพราะยงพอจะมปลกกนอยบาง

Mon Cuisineก น อ ย � ง ม อ ญ

Cr. Photo by : Thai Food Master.com

25

ดอกงว

สรรพคณ ชวยบำารงระบบไหลเวยนโลหต บรรเทาอาการ

ทองเดน ขบปสสาวะ

Red silk cotton flower

Medical property - good for blood circulation

system, help alleviate diarrhea and diuretic.


Food is another identity of all nationalities.

Mon cuisine emphasizes on using local grown

vegetables. Normally, every household always grows

garden vegetables by the fences be it red silk cotton

flowers, cotton tree flowers, Carambola, green banana,

Indian spinach and other plants such as soap pod

which its leaves have tied in with the Mon way of life

from the birth until death as a regarded holy plant.

Leaves of soap pod soaked in the water used in

many ceremonies be it top knot shaving, ordination,

marriage or even funeral.

Mon people like to use vegetables with sour

taste and slippery texture in their cooking because

these vegetables help bowel movements. Mon people

live a very simple way of life as witnessed in their

daily simple food. “Chili Dip” is inevitable the most

popular dip be it chili dip with grilled fish, Namprigrongrua

(kind of chili dip with variety of condiments), shrimp

paste dip or dried shrimp chili dip. All kinds of dip

are taken with garden vegetables grown by the fence.

Chultra Curry with rosella leaves or Mon spicy

sour soup has palate pleasing sourly, salty and sweet

taste. The chilli paste is made from both dried and

fresh chillies which make the soup brightly red in

colour and with strong chilli fragrance. Additionally,

they add salt, shallots, wild ginger and Mon fish paste

pounded together with chillies. Fresh prawns and their

liver paste are added to the curry paste which makes

the soup sweet and thickened.

The signature Mon dish is “spicy mixed

vegetables soup with lesser yam”. This is an ancient

recipe that can be made only during short in late rainy

season and the beginning of cool season i.e. during

late October to early November because lesser yam will

bear fruit during that period only. This menu is hardly

found these days as lesser yam are grown less. If you

want to try, you might have to visit Phra Pradaeng area

where some residents keep growing them.

Jia Pherm MohnMon Dishes

มนมอเสอ

สรรพคณ ตานไวรส ปองกนมะเรง

มประโยชน ในการเสรมสรางระดบ

พลงงาน และชวยบำาบดอาการซมเศรา

และความเครยด

Lesser yam

Medical property - Has antiviral

and anti-cancer properties. It helps

generating energy level and also in

depression and stress treatment.

ผกปลง

สรรพคณ ชวยระบายหลอลนลำาไ ส

ขบปสสาวะ แกรอนใน นำาคนจากใบสดแก

ผนแดง แผลสด ใบแก แกกลากเกลอน

Indian spinach

Medical property - helps lubricating

intestinal movements, diuretic, relieve

aphthous ulcer, juice extracted from

fresh leaves is good for relieving

rash and wounds while aged leaves

are good for eczema and chloasma.

คนมอญเปนคนรกสงบและเครงศาสนามาก นบถอศาสนาพทธนกายเถรวาท คน

มอญจงไมกนสตวใหญเปนอาหารเพราะกลวบาป อาหารหลกของคนมอญจะเปน

สตวเลกประเภทปลา กง ป หอย รวมทงผกรมรวทปลกกนแทบทกครวเรอนเพอ

นำามาประกอบอาหาร

Mon people are peaceful and devout Buddhists. They follow

Theravada Sect of Buddhism. Therefore, they do not eat meat of

big animals because they are afraid of committing sin. The staple

ingredients in their cooking are small animals such as fishes,

prawns, crabs or shell fishes including garden vegetables grown

by the fence.

Cr. Photo by : http://www.bloggang.comCr. Photo by : http://www.bloggang.com

สงกรานต พระประแดง

ชมฉำาวฒนธรรมเกาแก

สบสานเอกลกษณ ชาวรามญ

ใกลถงวนสงกรานต ชาวรามญแตละครอบครวตางจะ

ชวยกนทำาความสะอาดบานเรอนของตนกอนวนสงกรานต

2-3 วน แตละบานจะชวยกนกวนขนมกวนฮะกอ หรอ ทเรยกวา

กาละแม บางบานจะทำาขนมขาวเหนยวแดงเพอจะไดนำาไปทำาบญ

ในวนสงกรานตและแจกจายญาตมตรสหาย เปนการแสดง

ไมตรจตซงกนและกน..

การสงขาวสงกรานต หรอทเรยกวา “ขาวแช” จะทำาได 3 วน

ตงแตวนท 13-15 เมษายน บานไหนหงขาว กจะเชญสาวๆ ใน

หมบานมาชวยกนประกอบอาหารเพอไปทำาบญ ในเวลาเชาตร

หญงสาวทรบเชญจะนำาอาหารและขาวสงกรานตนนไปสงตามวด

ตางๆ ขากลบจะมการพรมนำากนเพอความสรมงคล แตเปนการ

รดนำาอยางมวฒนธรรมไมใชสาดนำา เมอกลบถงบานเจาบานท

จดทำาขาวสงกรานตกจะเลยงดสาวๆ และญาตมตรสหายเปนการ

รนเรงและไมตรจตตอกน ตามหมบานชาวไทยรามญจะเหนศาล

เพยงตาปลกเตรยมไว เจาบานจะนำาอาหารใสกระทงตงไวบน

ศาลพรอมดวยขาวแช เปนการสกการะพระพทธคณ พระธรรมคณ

และพระสงฆคณ ตลอดจนสงศกดสทธทงปวงตามประเพณ

ในวนสดทายของสงกรานตพระประแดง (ถดจากวนท 13

เมษายน อกหนงอาทตย) ทกหมบานจะรวมใจกนจดขบวนแห

นางสงกรานต รถบปผชาตและขบวนสาวงามไปตามถนน

นครเขอนขนธไปจนถงหมบานตางๆ ณ พระอารามหลวงวด

โปรดเกศเชษฐารามเพอรวมกนประกอบพธปลอยนก-ปลอยปลา

ซงถอเปนการสะเดาะเคราะหทำาใหอายยนยาวเมอเสรจสนพธ

ระหวางเดนทางกลบบานกจะมหนมในหมบานตางๆ ออกมาเลน

สาดนำากบสาวๆ ดวยกรยาทาททสภาพ และพดคยกนตามประสา

หนม-สาว ตลอดทางทเดนกลบ การประกวดนางสงกรานต-

หนมลอยชาย ถอเปนอกสงหนงท ไดรบความนยมไมแพกน

นอกจากนภายในบรเวณชมชนมอญจะมการเลนสะบาตามหมบาน

เปนทสนกสนานยงนก ไมใชเปนการพนนเอาทรพยสนแตเปน

การละเลนอยางหนงตามพนเมอง แตละคนตางกรกษา

มารยาทและวฒนธรรม ในบอนจะมขนม กวนฮะกอ หรอ ขนม

กาละแม เตรยมไว ใหรบประทานดวย รวมทงมการรองเพลง

ทะแยมอญกลอมบอน ซงแสดงใหเหนถงวถชวตของชาวไทย

เชอสายรามญ

26 Cultural Trails on the Gulf of Thailandเ ส น ส � ย ว ฒ น ธ ร ร ม ป � ก อ � ว ไ ท ย

Cr. Photo by : http://xn--22c8amcebfk1a1ablffaf5t5ch4sh5g.blogspot.com

Getting closer to Songkran, each Mon household will

carry out a big cleaning. Two to three days before

Songkgran Day, they will make within their family

“Kawanhakoh” or in Thai Kalamae (caramel made from

rice flour). Some will make “Kaoneowdaeng” (brown

glutinous rice jam) for merit making and for distribution

among the clan on Songkran occasion.

The making of “Songkran rice” or Kao Chae will take

place during 13-15 April. The family making Songkran

rice will invite young girls in the village to help preparing

for merit making. Early in the morning, the girls will deliver

Songkran rice and other foods to temples. On the

way back, they will get sprinkle water as a gesture for

good luck. Getting back to the house of Songkran rice

making family, the girls will be treated with the Songkran

rice with friends and families. In every Mon house, a spirit

house will be set up where the host will offer foods,

including Kao Chae, in banana leaf bowls. This is to pay

homage to the Three Gems in Buddhism and other sacred

things as well.

On the last day of Phra Pradaeng Songkran festival

(a week after April 13th), every village will join in

arranging ‘Lady Songkran Procession’ in which young Mon

girls and men from all villages carrying birds and fishes

to set free for merit making at Wat Prodketchettaram, a

royal monastery. They believe it would avert the misfortune

and extend their lives. After the merit making on their

way back home, the young boys and girls will start water

sprinkling politely and chatting amicably. In the evening,

there will be a popular Lady Songkran and ‘Noom Noi Loy

Chai’ (Charming Mon Man) Contest. Another entertainment

which is very popular and joyful in every village is “Saba”,

a famous Mon native game. It is not a gamble because

every player should have a good manner and keep it to the

tradition. In the “Saba” ground, Kalamae is available and

there is also singing of Mon folksongs. This is a way of life

that ethnic Mon observe.

27

Phra Pradaeng Songkran

joyful culture and a Mon identity


ประเพณสงข�วสงกร�นต

การสงขาวสงกรานตเปนประเพณทคาดวาไดรบอทธพล

จากตำานานสงกรานต เมอตอนททานเศรษฐนำาเครองสงเวยไป

บวงสรวงเทวดาทตนไทรเพอขอบตร ขาวสงกรานตนนเปนการ

หงขาวแลวแชลงในนำาดอกมะลบรรจลงในหมอดน สวนกบขาว

นนกจะเปนอาหารเคม เชน ไขเคม ปลาเคม เนอเคม ของหวาน

ไดแก ถวดำาตมนำาตาล กลวยหกมก แตงโม จดวางใสถาดให

เทากบวดทจะไป สาวๆ ในหมบานกจะรบขาวสงกรานตไปสงตาม

วดตางๆ ขากลบจะมหนมๆ มาคอยดกรดนำาและเกยวพาราสตาม

นสยหนมสาวทวๆ ไป

สรงนำ�พระ-รดนำ�ขอพร

ในชวงทายของสงกรานตชาวมอญในพระประแดง จะม

ประเพณสรงนำาพระพทธรป วดทมพระพทธรปมากมายและ

สวยงามคอ วดโปรดเกศเชษฐาราม ในตอนเยนหนมสาวกจะ

พากนนำานำาอบไปสรงนำาพระพทธรปรอบวด เมอเสรจสนจากการ

สรงนำาพระพทธรปแลวหนมสาวกจะพากนนำานำาอบไปรดนำาขอพร

ผ ใหญในชวงเทศกาลสงกรานต เมอเสรจสน ระหวางเดนทาง

กลบบานกจะมหนมในหมบานตางๆ ออกมาเลนสาดนำากบสาวๆ

ดวยกรยาทาททสภาพตลอดทางทเดนกลบบาน แตในปจจบน

ประเพณนคอยๆ หายไปหลงจากทพระประแดงมการสญจร

คบคงไปดวยรถยนต

28

ประเพณแหนก-แหปล�

เกดจากความเชอของชาวมอญทวาการปลอยนก-ปลอยปลา

เปนการสะเดาะเคราะห ใหแกตนเองทำาใหมอายยนยาว และ

เปนประเพณหนงในเทศกาลสงกรานตทจดพรอมกบขบวนแห

นางสงกรานตในวนสดทายของเทศกาลสงกรานตพระประแดง

ชาวมอญยดถอและปฏบตสบตอกนมาจนเปนประเพณแหนก-

แหปลา ในทสดเทศบาลเมองพระประแดงพจารณาเหนวา

ประเพณแหนก-แหปลา เปนประเพณทดงามสมควรอนรกษไว

จงไดรบเปนผสบสานประเพณน โดยจดใหมขบวนแหนก-แหปลา

ในขบวนแหนางสงกรานตทกปสบทอดมาจนถงปจจบน

เ ส น ส � ย ว ฒ น ธ ร ร ม ป � ก อ � ว ไ ท ย

Cultural Trails on the Gulf of Thailand

29

Delivery of Songkran Rice TraditionIt is believed that the Songkran rice delivery tradition was

influenced by the Songkran fable that there was a millionaire

who presented offerings to spirit at a banyan tree to grant him

an heir. Songkran rice is cooked rice soaked in earthenware

with jasmine scented water and the condiments comprise salty

food such as salted egg, salted fished, salted meat, etc. For the

dessert, there will be black beans in syrup, banana, watermelon,

etc. All offerings will be arranged in trays. The number of trays

will be up to how many monasteries they are going to deliver.

Young girls in village will pick up those trays and deliver to each

temple. On the way back, young men will be waiting to sprinkle

water and politely flirting.

Fishes and Birds Set Free Tradition It originated from the belief of the Mons that setting

fishes and birds free is a means to avert misfortune and it

will help extending their lives. It is one of Songkran traditions

that will be included in the Lady Songkran Procession held

on the last day of Phra Pradaeng Songkran festival.

The Phra Pradaeng Municipality sees that this tradition worth

preserving. Thus, it is included in the procession every year until

nowadays.

Bathing Buddha Images .. Water

BlessingToward the end of the Mon Songkran festival

of the Mons in Phra Pradaeng, there will be Bathing Buddha

Images Ceremony at the temple enshrining many exquisite

Buddha images-Wat Prodketchettaram. In the evening,

young people will visit the temple and perform the bathing ritual

with scented water after which they will visit elderly and

pour scented water on their hands requesting for blessings.

On their way back, young men from other villages will

politely sprinkle water on each other. Since Phra Pradaeng

is presently congested with cars, this tradition is gradually

faded away.


ประเพณแหน�งสงกร�นต

แตละหมบานจะเชญหญงสาวเขารวมขบวนแห โดยมอบให

ผทเปนคนกวางขวาง รจกคนมาก นำาหมากพลจบใสพานไปเชญสาว

ตามหมบานตางๆ แลวแตจะกำาหนดวาหมบานใดจะเชญสาวกคนก

เตรยมหมากพลไปเทากบจำานวนสาวทตองการ สาวใดเมอไดรบ

หมากพลไปแลวจะมารวมเขาขบวน เมอมาพรอมกนแลวผทมหนาท

คดเลอกสาวงามกพจารณาดวาผใดสวยทสดกใหเปนนางสงกรานตในป

นน ภายหลงไดมอบใหผมหนาทคดเลอกไดมองหาสาวทสวยๆ ไวแต

เนนๆ กอน เมอใกลวนสงกรานตจะเชญหญงสาวทหมายตาไวนนให

เปนนางสงกรานต สวนคนอนๆ กใหเปนนางประจำาปหรอนางฟาตาม

ลำาดบไป ซงวธการนจะไดสาวงามทเปนชาวพระประแดงโดยแทจรง

ตอมาในป พ.ศ. 2521 ไดจดใหมการประกวดนางสงกรานตขนเปนครง

แรก และไดทำาการประกวดตดตอกนมาจนกระทงถงปจจบนน ตอมา

ในป พ.ศ. 2541 จงจดใหมการประกวดหนมลอยชายควบคกบการ

ประกวดนางสงกรานตนบแตนนมา

30 Cultural Trails on the Gulf of Thailand

ประเพณกวนก�ละแม (กวนฮะกอ)

ของดเมองพระประแดง

เมอถงประเพณสงกรานต ชาวมอญจะทำาความสะอาด

บานเรอนแตเนนๆ และทำาขนมทเรยกวา กวนฮะกอ หรอ

กาละแม ทำาจากขาวเหนยว นำาตาลมะพราว กะท กวนใหเขา

กนจนเหนยว คนมอญจะนำาอาหารไปทำาบญทวด ตอนเยนจะพา

กนไปรดนำาขอพรจากผใหญ และผทเคารพนบถอ บรรดาสาวๆ

ตามหมบานจะนำาขนมกาละแมไปฝากญาต หรอผทเคารพนบถอ

ในตางตำาบล ถอวาเปนโอกาสไดไปเยยมเยยนพบปะกน



Lady Songkran ProcessionEach village will invite young girls to join the procession.

The community respected person will carry a betel nut tray,

one tray for each girl, to invite girls in each village. The girls

once accept the betel nut tray will join the procession. The most

beautiful girl will be selected by the judging committee to be

Lady Songkran. At present, the selecting process is done in

advance, other girls will perform the roles of other fairies in the

procession. This selecting process guarantees that all the girls

joining the procession are the genuine Phra Pradaeng residents.

Subsequently in 2521 B.E. (1978 A.D.), the first Songkran Beauty

Queen Contest was introduced and continues until presently.

In 2541 B.E. (1998 A.D.), the “Noom Loi Chai” (Charming Man

Mon Style) Contest was introduced in parallel with Songkran

Beauty Queen Contest.

Kalamae Making (Kawanhakoh)

Another outstanding thing in Phra Pradaeng

When Songkran is arriving, Mon people will make big

cleaning of their houses in advance and they also make

Kawanhakoh in Mon dialect or Kalamae in Thai. This sweet is

made from sticky rice, palm sugar and coconut milk mixed and

stirred over heat until sticky. Mon people will bring food offerings

to the temples for merit making. In the evening they will visit the

elderly to give them scented water and request for their blessings.

The girls in the village will take the opportunity to deliver Kalamae

to their cousins or respected elderly in other villages as a gesture

of respect.

32เ ส น ส � ย ว ฒ น ธ ร ร ม ป � ก อ � ว ไ ท ย


แหหงสธงตะขาบ

จตวญญาณ - ความผกพน

ตอ“พทธศาสนา”

Swan and Centipede Banner Procession is an old wisdom to

maintain the virtue of tradition as a focal point of love and

cooperation depicting the tribal identity and cultural and social

development through swan which is the symbol of Mon or Raman

and dharma riddles hidden in the centipede banner.

History has it that when Lord Buddha arrived at Sudhasnamarangsit

Mountain, he saw a swan couple playing in the water at a tiny islet

in the sea. He prophesied that in the future the area would become

a great city and the King who ruled the city would adopt Buddhism.

A century after Lord Buddha’s nirvana, the islet became a vast piece

of land and Hongsawadi (Bago or Pegu) was founded in the area.

Since then the Mons have regarded swan as the national symbol.

Should they migrate to anywhere, they will put up, as a symbol, a

swan pole in front of their community temple.

ประเพณแหหงสธงตะขาบ ถอเปนภมปญญาอนเกาแกทตองการ

ดำารงไวซงประเพณอนดงาม ความรก ความสามคค และกลวธท

แสดงถงอตลกษณ สะทอนวฒนธรรม ผานหงส ซงเปนสญลกษณของ

ชาวรามญ และปรศนาธรรมทซอนเรนไว ในธงตะขาบ มประวตศาสตร

เลาตอกนมา

เมอครงพระพทธเจาเดนทางมาถงภเขาสทศนมรงสต ไดทอดพระเนตร

เหนเนนดนกลางทะเลมหงสสองผวเมยเลนนำากนอยและไดทำานายวา

ในกาลตอไปพนทแหงนจะกลายเปนมหานครยงใหญมพระเจาแผนดน

ปกครองและใหกำาเนดศาสนา ซงหลงจากพระพทธองคเสดจปรนพพาน

100 ป เนนดนกลางทะเลนนกตนเขนจนกลายเปนแผนดนอนกวางใหญ

กอเกดเปนเมองหงสาวด ชาวมอญจงใหหงสเปนสญลกษณประจำาชาต

นบแตนนมา หากตองยายถนฐานไปแหงหนใดกจะสรางเสาหงสไว

หนาวดแหงนน เพอแสดงใหเหนวาเปนวดมอญ

ประเพณแหหงสธงตะขาบเปนกศโลบายทแสดงออกถง

ความเชอในเรองชวตหลงความตายและความกตญญตอ

บรรพบรษ โดยมศาสนาเปนตวเชอมประสานความเชอ

ชาวมอญเปนผทนบถอศาสนาพทธอยางเครงครด สงใดท

กระทำาเพอพทธศาสนาแลว ชาวมอญจะตอนรบเสมอ ดง

เชนธงตะขาบทมตำานานเลาขานกนมา เมอนำาขนแขวน

บนเสาหงสจงถอเปนการบชาองคสมมาสมพทธเจานนเอง

The Centipede Banner Procession is a well-thought

plan to express the belief on life after death and

gratefulness to ancestors via the religious ritual.

33

Mon people are devout Buddhists. Mons always

welcome anything related to the religion. The legend

has it that hoisting the centipede banner is a

means to pay homage to Lord Buddha.

Swan and Centipede Banner Procession and Buddhism Relation


“ธงตะขาบ” มความสำาคญทางศาสนาทสำาคญยงตอชาว

มอญ ในทางโลก ตะขาบมลกมาก และแมตะขาบจะมพษราย

เพอปกปองลกไวในออมอกเสมอ กษตรยหากปกครองไดเหมอน

ตะขาบ ประเทศยอมเจรญรงเรอง ในทางธรรม อวยวะของ

ตะขาบลวนสามารถมองเ หนเ ปนปรศนาธรรมไ ด ทง สน

หนวด 2 เสนคอ สต สมปชญญะ เขยว 2 เขยว คอ หร โอตปปะ

ตา 2 ขาง คอบคคลหายาก 2 ประเภท ไดแก บพการ กตญญ

กตเวท หาง 2 หาง คอ ขนต โสรจจะ ลำาตว 22 ปลอง คอ สตปฏ

ฐาน 4 อนทรย 5 สมมปปธาน 4 พละ 5 อทธบาท 4 ธง

ตะขาบจงเปรยบเสมอนหลกธรรมคำาสอนของพระพทธองค ทควร

ยดถอปฏบตและไมหลงลมไปตามยคสมย

ประเพณแหหงสธงตะขาบในประเทศไทย ถอกำาเนดใน

จ.สมทรปราการ โดยชาวพระประแดงจดขนในชวงวนท

13 เมษายน ของทกป หรอตรงกบวนสงกรานตนนเอง ความเปน

มาหรอสาระสำาคญกเพอระลกถง และเปนการบชา รวมถง

การเฉลมฉลองเมอครงทพระพทธเจาเสดจกลบลงจากสวรรคชน

ดาวดงส เปนการปฏบตสบทอดกนมาจนถงทกวนน ชาวรามญ

ทง 10 หมบานในพระประแดงจะเวยนกนเปนประธานในการจด

งานปละ 1 ครง มการจดขบวนรถเทพหงส ขบวนตะขาบ และ

ขบวนหนมสาวทแตงกายดวยชดรามญ รวมแหไปตามถนน

นครเขอนขนธ สรางสสนและความครนเครงใหผทมารวมงาน

ถอเปนภาพวฒนธรรมอนสะทอนความเชอทดงาม และดำารงซง

ความภาคภมใจในชาตพนธของตนเอง..



“Centipede Banner” has religious importance to Mons.

In real life, centipedes hatch many babies and mother

centipedes are poisonous in order to protect her babies.

Should the king rule the country like the centipede,

the country will be flourishing. Dharma riddles represented

in all organs or centipede : 2 antennas represent

mindfulness and consciousness; 2 fangs for moral shame and

moral fear; 2 eyes for 2 types of rare persons i.e. benefactor

and grateful persons; 2 tails for patience and gentleness; 22

sections for the Four Foundations of Mindfulness,

The Five Spiritual Faculties, The Four Supreme Efforts, The

Five Strengths and The Four Paths of Accomplishment. Thus,

the centipede banner represents Lord Buddha’s principle

teachings that Buddhists should observe.

The Swan and Centipede Banner Procession in

Thailand originated in Samut Prakan. Phra Pradaeng

residents organize this event every year on the Songkran

Day, April 13th, every year to pay homage to Lord

Buddha’s doctrine including his descending from the

Tavatimsa Heaven. The Mons or Ramans from 10 villages

in Phra Pradaeng will take turn to chair the organizing

committee. In the procession, there will be

a convoy of Swan Beauty Queen, Centipede

Banner procession and young people, boys

and girls, in Mon costumes will join the

procession along the Nakhon Khuen Khan

Road. It is a colorful and joyful event

reflecting virtuous belief and the pride in

their ethnic culture.

35

หางธงตะขาบ ในสมยกอนหญงสาวชาวมอญ

จะสละเสนผมทตนเองรกษาไวตลอดทงป

คนละไมมากนก ตดเพอถวายเปนพทธบชา

และระลกถงคณงามความดขององคพระสมมา

สมพทธเจา แตในปจจบนธรรมเนยมนไดเลอน

หายไป จงตองนำาเชอกมาใชแทน

..................................................................................

The old days, each Mon women would

donate a small amount of her hair that

she kept nourishing for a year as a

small offering attached to the tail of the

centipede banner. It was considered as a

gesture to honor Lord Buddha’s virtues.

However, nowadays this tradition has

vanished. They use string instead.

ประเพณแหหงสธงตะขาบ จะจดขนในวนท 13 เมษายน

ของทกป ณ อำาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ

.............................................................................................................

Swan and Centipede Banner Procession is held on April

13th of every year at Phra Pradaeng District in Samut

Prakan Province.


สมยนอาจจะนกไมออกวานำาผงนนมประโยชนตอพระสงฆได

อยางไร แตสมยโบราณนำาผงกลบมคณประโยชนนานปการ

เพราะเปนสวนผสมทสำาคญของยาตางๆ หรอไมนำาผงกเปนยา

ดวยตวของมนเอง ในสมยกอนพระทตองออกไปปฏบตธรรมตาม

ทตางๆ จำาเปนจะตองนำานำาผงตดตวไปดวย เพอรกษาเมอถง

เวลาเจบไขไดปวย

วนขน 15 คำา เดอน 10 จะมประเพณการตกบาตร

นำาผงสบทอดกนมาชานาน เปนประเพณหนงของชาวบานทแสดง

ความศรทธาในพระพทธศาสนา และทสำาคญคอความศรทธาใน

พระสวล การถวายนำาผงหรอประเพณตกบาตรนำาผงของชาวมอญ

กเปนความเชอทมผลพวงมาจากการทชาวมอญนนมความ

เคารพศรทธาในพระสวล

การทชาวมอญไดถวายนำาผงแดพระภกษสงฆตามแบบ

อยางทพระสวลเคยทำาในชาตกอนทจะเปนพระอรหนตในปจฉมชาต

ทไดเปนเอตทคคะทางดานการมลาภมากนน กเปนเพราะวา ชาวมอญ

เชอวาการถวายนำาผงจะเปนทางททำาใหผทถวายมโชคมลาภเหมอน

กบพระสวล หากไมสมหวงในชาตน ในชาตหนานนกคงจะไดอยาง

แนนอน ซงชาวมอญเชอกนวาการถวายนำาผงของพระสวลในชาต

กอนนนมผลทำาใหทานไดเปนเอตทคคะทางดานการมลาภ ดงนน

หากวาผใดอยากจะมลาภเหมอนกบพระสวลกควรจะถวายนำาผง

36

ตกบาตรนำาผง ประเพณดงเดมชาวรามญ..สรางบญเสรมลาภ



นำาผง สรรพคณ รกษาอาการทองอด ทองเฟอ

บรรเทาอาการทองเสยรนแรง รกษาโรคผวหนง

จากเชอรา และเปนสวนผสมของยาชนดตางๆ

...............................................................................

Honey Property - heals bloating, diarrhea,

skin fungus, and used as a mixture in

many medicinal recipes

At present we may not realize how honey is

beneficial to the monks. In the old days, honey was

a very useful ingredient as by itself it has healing property

and was used as a mixture in many medicinal recipes.

Thus, monks wandering to practice and preach dharma usually

took with them some honey in case of getting ills.

The honey alms offering has long been a tradition held

on the full moon date of the 10th month in lunar calendar.

It is a tradition that villagers demonstrate their faith in

Buddhism particularly their faith in Phra Sivali, a Buddhist

patron saint of good fortune, who in his previous

life before becoming a saint made honey offerings.

The Mons believe that making honey alms offering

is a means to have good fortune same as Phra Sivali, if

not successful in this life, they will achieve in their next life.

Mon descendants believe that by making honey offerings

of Phra Sivali in his life before his last resulted in making

him the patron saint of good fortune. Therefore, anybody

who is looking for good fortune should make honey alms

offerings.

37

Honey Alms OfferingAuthentic Raman Tradition for merit and fortune




สะบาบอน ประเพณเชอมสมพนธ

หนม-สาว ชาวมอญ

ลกสะบาจะกลงเปนลกกลมแบนเรยบ ทำาดวยเขาสตว เชน

เขาวว เขาควาย หรอ เงน ทองเหลอง และไมเนอแขง

.........................................................................................

Saba chips are made from buffalo or cow horns,

silver, brass or hardwoods turned on the lathe until

smooth.

อดตหนมสาวชาวมอญไมมโอกาสไดพบปะใกลชดในสถานท

สาธารณะอยางเชนในปจจบน สวนใหญพบกนได โดยการ

แนะนำาจากผ ใหญ หรอพบกนตามวดในเทศกาลตางๆ อยางเชน

เทศกาลสงกรานตจะเปนชวงทหนมสาวชาวไทยรามญตางออกมา

เลนสะบา เพอโอกาสทจะได ใกลชดเชอมสมพนธไมตรตอกนทง

ชายและหญง ผานการละเลนสะบา หรอทชาวไทยรามญเรยกวา

“วอนฮะน”

เมอไดพดจาตกลงกนเรยบรอยแลว ฝายหญงซงมหวหนาท

เรยกวานายบอน (เปนผหญง) จะเรยกหญงสาวเขามานงทตาม

ลำาดบ ฝายหญงสาวจะเปนฝายตงลกสะบากอน หลงจากนนหญง

สาวหวหนาบอนกจะรองใหฝายชายเขาประจำาท โดยนงคนละฝง

กบทางฝายหญงตรงกนเปนคๆ เมอครบคเรยบรอยแลวกเรมลงมอ

เลนสะบาตามระเบยบกตกา ซงฝายหญงเปนผวางไว โดยฝายชาย

จะยงดดลกสะบาของฝายหญงสาวคของตน โดยฝายชายเปนผขอ

ดวยวาจาทสภาพ และตองนงพบเพยบลงในบอนในขณะทขอดวย

การกลาววาจาขอมกจะใชภาษามอญคอ “อกกะหยาดอดมว

เลนปลอนระกะหยาด” มความหมายวา “พสาวจาขอเลนสกครง

เถดครบ” การขอรองนเปนวธทจะไดโอกาสพดจากบหญงสาวนานๆ

ระหวางทเลนสะบาทงสองฝายมกระมดระวงรกษามารยาทไมพดจา

หรอแสดงกรยาทไมสมควร เพราะมสายตาเปนรอยๆ คเฝาจองอย

โดยเฉพาะผเลนฝายชายมกอยในสายตาผ ใหญ เมอการละเลน

ดำาเนนจนเสรจ หนมผเปนหวหนาทมฝายชายกจะกลาวคำาอำาลาฝาย

หญงดวยคำาพดวา “อกกะหยาดอวเดด” หรอ “ปยเดดกะเลาะกลา

ระกะหยาด” แปลวา “พสาวจาผมขอลาและขออภยหากมการลวง

เกนนะขอรบ”

วฒนธรรมการละเลนสะบาในอดตของชาวมอญจะนยมเลนท

ใตถนบาน หญงสาวจะแตงกายเรยบรอยสวยงามอยประจำาทบอน

ฝายชายเปนหนมจากหมบานมอญอน จะนงผาลอยชาย โดยมผใหญ

แอบมองอยทบนบานเพอโอกาสพจารณารปลกษณและอปนสยใจคอ

ของหนมทมาเลนสะบาบอน

ปจจบนการเลนสะบาบอนเปนการดำารงเอกลกษณของ

ชาวมอญ และเปนการแสดงความภมใจในชาตพนธมอญ

...............................................................................................

At present, the game of Saba is preserved to

maintain Mon identity and is a pride of Mon ethnic

as well.




Saba Bonding Tradition for Young People

In the past, young people did not have the privilege to meet in

public such as nowadays. They could meet by introductions of

elderly or at the temples during the festivals such as Songkran

when young Mons will enjoy the game of “Saba” and have the

opportunity to meet each other. The Mons calls this game

“wonhani”.

After agreeing on the game, the leader of the girl team will

call all the girls to their seats. The girl will first put the chip (Look

Saba) then the leader will call the boy team to their seats on the

opposite side. When paring is done the game will start according

to the rules of the game. The boy will pitch the chip of the girl

sitting opposite him by requesting politely while sitting on the floor.

The traditional verse requesting permission to play in Mon

dialect is “E gukayad udmoulen plonrakayad” literally means

“Sister, may I start the game”. This is an opportunity to chat with

the girl. During the game, both sides must maintain their good

behaviors and manners. They should not talk or make any impolite

gesture because there are hundreds of onlookers. When the game

comes to the end, the leader of the boy team will say farewell

“Ek kayad uaderd” or “Puiderd kaloh glarakayad” means “Sister,

may I say goodbye and should there be any offences, please

forgive us.”

In the past, the Mon people organized the Saba game on

the open space under the elevated house. The girls would dress

up beautifully stationed in the area. The boys coming from other

villages would dress in mid-calf sarong style. The elderly will

watch the game from the upper level in order to scrutinize the

boy’s appearances and behaviors.

นอกจากนยงมสะบาทอย เปนกฬาของหนมชาวมอญ

การละเลนนนยมเลนกนในกลมชายฉกรรจทมพละ

กำาลงรางกายแขงแรง ถอเปนการออกกำาลงกาย

และพกผอนหลงจากสนฤดกาลเกบเกยว และยง

เปนการเชอมความสมพนธของคนมอญในแตละหมบาน

อกดวย

........................................................................................

Moreover, there is another type of Saba game called

Saba Toi which is the game for strong young men.

It is a kind of physical exercise and leisure after the

harvesting season and also to bond relationships

with Mon people from other villages.


42

เมออายครบ 20 ป บรบรณ ผชายทกคนจะมประเพณทตองทำาคอ

การบวช ถอวาเปนการอบรมบมนสยใหดมศลธรรม และเปนการ

ตอบแทนบญคณของบดามารดาผ ใหกำาเนด ดงนนการบวชจง

ถอวาเปนประเพณทจำาเปนสำาหรบลกผชายทกคน

การบวชของชาวมอญพระประแดง มความคลายคลงกบชาวไทย

โดยทวไป จะแปลกหรอแตกตางกคอ จะตองแตงกายทสวยงาม นงผา

ยกเหมอนกบลเก คาดเขมขดทองหรอเขมขดนาก ใสสรอยทอง

สรอยขอมอ สไบผาจบ แตงหนาทดดอกไมมพวงอบะเลกๆ แตถา

เปนชาวมอญแถวปากเกรด จะแตกตางกตรงทจะสวมชฎาเพราะ

บวชแบบมอญ เอกลกษณดงเดม มอญปากลด

เอกลกษณการแตงกาย

ของชาวมอญ ในพธ

อปสมบท

Mon style dress up

for the ordination.



Cr. Photo

by : http://sudth

apoch.im

eida.in.th

Cr. Photo

by : http://topicsto

ck.pantip.com

/cam

era

/topicsto

ck

43

It has long been the custom since the old days that when a

man reaches 20 years old, he should be ordained in order to

become a moral person and at the same time to make merit

showing gratitude to his parents who gave birth to him.

The ordination ceremony is similar to that of the Thais.

The difference is in the costumes of the ordination candidate.

Mon style, the candidate will wear brocade, gold or alloy of

gold, silver and brass belt, bracelets, pleated sash. He will

wear cosmetics, a small garland hanging behind his. For Mons

in Pakkred or in Ratchaburi, the ordination candidate will also

wear pointed headdress. Such an elaborate dressing serves as

a reminiscent of Prince Siddhartha when he ran away from the

palace in search of the ultimate truth leaving behind his worldly

belongings. The Mons believes that valuables are causes of

impurities that should be abandoned before entering monkhood.

In the afternoon before the ordination day, the ordination

candidate will take a bath with turmeric infused water and then

dress up beautifully before going out to visit elderly to request

their forgiveness for any sins he unintentionally committed.

In the evening, he will return home to attend the dharma

preaching by the monk before being ordained in the morning.

On the ordination day, the candidate will also dress beautifully,

same as in the day before, going on procession around Phra

Pradaeng central market, paying homage to Lat Pho

Shrine, City Pillar Shrine and his other revered shrines. Upon

arriving at the temple, the procession will go around the

main chapel for 3 rounds after which there will be the head

shaving ceremony and the candidate will don white robe ready

for the ordination in the main chapel.

Ordination Mon Style Authenthic identity of Paklad Mon

พอแมและญาตผ ใหญรวมกนโกนผมนาค

Parents and elder relatives joining in head

shaving ceremony.

เปรยบดงเทวดา ททำาเชนนนกเพอเปนการระลกถงเมอ

ครงทสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ทรงเสดจออกผนวช พระองค

ทรงสละเครองทรงอนประกอบไปดวย แกวแหวนเงนทอง ตลอดจน

ของมคาตางๆ คนพระราชวง ชาวมอญมความเชอวาเพอเปนการ

ยำาเตอน เมอไดออกบวชแลวจะตองสละของมคาทงหมด อนเปน

กเลสนนเอง

ในวนสกดบ (กอนวนบวช) ในชวงบายนาคจะอาบนำา ทาขมน

และแตงกายสวยงาม ออกไปขอขมาญาตผ ใหญ ทเคารพนบถอ

หลงจากนนในตอนเยนจะกลบมาทบานเพอมาฟงพระเทศนธรรมะ

สอนนาคกอนทจะบวชในวนรงขน เมอถงวนบวชนาคจะแตงกาย

สวยงามเหมอนวนสกดบ และแหไปรอบตลาดพระประแดงเพอ

สกการะ ศาลเจาพอลดโพธ ศาลหลกเมอง และศาลเจาพอทนบถอ

เมอเขาสวดจะแหเวยนรอบอโบสถ ครบ 3 รอบ หลงจากนนถง

มการโกนผมนาคและสวมชดนาคสขาว พรอมเขาโบสถเปนการ

เสรจสนการอปสมบทแบบมอญ

พธขอขมาญาตผ ใหญทเคารพนบถอ กอนลาอปสมบท

Request for forgiveness from elderly.


การบวชแบบมอญพระประแดงแบบดงเดม จะตองมการแหนาครอบตลาด

โดยการขนแครไม หรอขบนมาตามแตฐานะ กเพราะวาใหชาวบานได

เหนวาใครบวชและไดรวมอนโมทนาบญ แตอกนยกคอ นาคคนไหนไป

ตดหนสนหรอผดลกผดเมยคนอน กจะถกทกทวงจากชาวบานใหตอง

ใชหนสนหรอบางคนอาจจะไมไดบวช กเพอเปนการชำาระลางความ

บรสทธของนาคกอนทจะไดถอครองสมณะเพศในพระพทธศาสนา

........................................................................................................................

In traditional ordination of Mon in Phra Pradaeng, the ordination

candidate will be carried around the market on wooden palanquin

or horseback up to his financial standing. The villagers will be

able to recognize the candidate and say amen to his virtuous

decision. Another reason is that if the candidate is in debt or has

an adultery issue, villagers will protest him to clear his debt first.

In some case, he cannot be ordained. It is an implication for the

candidate to be thoroughly free from impurities before ordaining

as a monk in Buddhism.

44

ประเพณการคำาตนโพธ ภาษามอญเรยกวา “ประเว นอย ทอค

นอมซว” เปนประเพณทเกยวของกบพระพทธศาสนาและ

เกยวเนองกบสงกรานต เปนการสะเดาะเคราะหตามโหราศาสตร

มอญ ทำานายวาคนใดทเกดในวนท 14 เมษายน ของปนน ถอวา

เปนคนดวงไมด เพราะโบราณถอวาวนท 13 เมษายน เปนวนสนป

วนท 14 เมษายน เปนวนเนา หรอวนเนา จะปเกากไมใช ปใหม

กไมใช สวนวนท 15 เมษายนถอเปนวนเถลงศกใหม หรอวนขน

ปใหมของชาวมอญ

คนทเกดในวนท 14 เมษายนจะตองสะเดาะเคราะห โดย

การนำาไมทตรงและมงามทปลายไม ลอกเปลอกออกทาขมนให

เหลองแลวนำาไปคำาตนโพธ เหตเหมอนกบการคำาจนพระพทธ

ศาสนา เพราะคนมอญถอวาพระพทธเจาตรสร ใตตนโพธ แต

ถาวดทใกลบานไมมตนโพธใหทำาอะไรกไดทเปนสาธารณกศล

แทน เชน กวาดวด สรางถนน ขดลอกคลอง กจะทำาใหหมด

เคราะหและชวตยนยาว ทสำาคญทำาใหทกคนไดมโอกาส

ซอมแซมสงทเปนสาธารณประโยชนอกดวย

ประเพณนไมใชเปนทนยมแตเฉพาะคนมอญเทานน

ชาวไทยในหลายๆ จงหวดกมความเชอแบบนเชนกนและถอ

ปฏบตกนมา จะตางกนทคนไทยเชอวา เมอคนปวยมอาการ

นอนไมหลบ ผอมเหลอง ทำางานไมได ปวดหวตวรอนตลอด

เวลา จะตองประกอบพธคำาตนโพธหรอตนไทร โดยใชไมคณ

ไมยอ ยาวประมาณ 1-2 วา

เมอถงวนพระ 15 คำา นำาดอกไม ธปเทยน หมากพล

บหร ขาวตอก นำาผปวยไปประกอบพธ นมนตเจาอาวาส

พรอมพระลกวด 4 รป รวมพธรบศล สวดชมนมเทวดา

ประกาศรกขเทวดารกษาตนโพธ ตนไทร ขอใหอาการปวย

บรรเทาตออายใหยนยาว แลวนำาไมเสานนคำาโพธ คำาไทร

พระสงฆสวดอนโมทนา ผปวยกรวดนำา หลงจากนนเชอวา

อาการปวยจะทเลาเบาบางและหายเปนปกตในเรววน



ประเพณคำาตนโพธ “สะเดาะเคราะห เสรมดวง”

Cr. Photo

by : libra

ry.com

.ac.th

Cr. Photo

by : chm

-onep.go.th

Cr. Photo

by : abird http://w

ww.bloggang.com

/

45

Supporting Bodhi Tree To Avert Misfortune and to Enhance Good LuckS

upporting Bodhi Tree in Mon dialect is “Prawey noi

torknomsua” is another tradition relating to Buddhism

and Songkran festival. According to Mon astrology, those

who were born on April 14 would face bad luck because it

has long been believed that April 13 is considered the last

day of the year, April 14 is called “Wan Nao” which is not

yet New Year as New Year falls on April 15. Thus, April 14

is neither in old year or New Year.

Those who were born on April 14 should perform the

misfortune averting gesture by carrying a long straight pole

with forks at the tip that has been cleansed and bathed

with turmeric juice to support Bodhi Tree. The meaning

behind is to support the Buddhism because Lord Buddha

enlightened under the Bodhi Tree But, if the temples in the

community do not have Bodhi Tree, they can do public

services instead such as sweeping the temple ground, road

or dredging the canals, etc. They believe such an action

will avert their misfortunes and extend their lives. Another

benefit is that it is an opportunity to do repair works for the

public as well.

Thai people in many provinces share the same belief

and have long been practicing. The difference is that the

Thai people believe that if a patient has insomnia, becoming

thin with yellowish skin, cannot work and has fever at all

time, he should perform supporting ceremony by using 2-4

meters long stick from golden shower tree or Indian mulberry

to support the Bodhi Tree or Banyan Tree.

When it is the full moon Buddhist Sabbath, the patient

should go to the temple bringing flowers, incenses, candles,

betel nuts, cigarettes and popped rice as an offering to tree

spirits requesting the abbot and other 4 monks to chant

prayers for the tree spirits to ward off illness and extend the

patient’s life. Finally, the stick will be propped up against

the Bodhi or Banyan Tree. It is believed that the illness will

mitigate and the patient could get well quickly.


Cr. Photo

by : A m

an of sm

ail



การทำาบญถวายสลากภต เปนการทำาบญสงฆทานอยางหนง เปนการทำาบญทไม

เฉพาะเจาะจงพระภกษรปใดรปหนง เปนการทำาบญชวงทายสงกรานต ราวเดอน

พฤษภาคม ซงอยในชวงฤดรอน เปนฤดของผลไมตางๆ เชน มะมวง ทเรยน มงคด

เงาะ ขนน ฯลฯ ทชาวบานจะนำามาปรงอาหารถวาย

ในสมยกอนชาวมอญมกจะนำาไปถวายพระตามวดในหมบาน แตในปจจบน

มคนายก หรอเจาหนาทวดจะออกไปถามชาวบานวาผ ใดจะรวมทำาบญถวายสลากภต

กจะจดชอเพอทจะไดนมนตพระมารบสงฆทานเทากบจำานวนผเปนเจาภาพ โดยทางวดจะ

ไดเตรยมทสำาหรบพระ และมหมายเลขกำากบรปท 1 ไปจนครบตามจำานวนเจาภาพ แตละบาน

จะพถพถนนำาภาชนะทดและสวยงามมาโชว ประกอบดวยสำารบกบขาว สำารบของหวาน

เครองไทยธรรมและจตปจจยเปนคาพาหนะ เจาหนาทวดจะใหเจาภาพจบสลากหมายเลข

เมอไดหมายเลขใดกนำาสำารบไปวางใหตรงหมายเลขนน เพอปองกนความสบสน เมอ

พระสงฆลงสศาลามคนายกจะเชญชวนเจาภาพกลาวคำาบชาพระรตนตรย สมาทานศล

หลงจากนนเจาภาพจงยกสำารบอาหารคาว หวาน เครองไทยธรรม พรอมกลาวคำาถวาย

สลากภต เปนอนเสรจสนพธ

หลงจากพระไดฉนอาหารและลงจากศาลาแลว จะมพธสรงนำาพระ ทางวด

ไดจดเตรยมหองกวาง-ยาว ประมาณ 3-4 เมตร กนเปนหองโดยใชทางมะพราวหรอผา

มรางนำาออกมานอกหองยาวประมาณ 7-8 เมตร เพอใหชาวบานเทนำาลงในราง ชาวบาน

ทถวายสลากภต กจะลงไปคอยพระสงฆเปลยนชดสรงนำา ทางวดจะเตรยมโองหรอตม

และใสนำาแขงกอนใหญใหมความเยน เพราะอากาศรอน ชาวบานผชายชวยขดถสบใหพระ

สงฆ และหยอกลอกบพระโดยบอกชาวบานดานนอกวา “เท เท เทมากหนอยพระหนม”

หรอไมหนมกจะบอกวาหนม หรอจะพดเปนภาษามอญวา “โจว โจว โจวแหละ จาดปลาย”

เปนทสนกสนานกนถวนหนา จนหมดทกรปเปนอนเสรจพธ

“ประเวนอย เปง โทก”

ถวายสลากภต ทำาบญถวายทาน

ประเพณดงามชาวรามญ

สล�กภต เปนศพทในพระวนยปฎก เปน

ชอเรยกวธถวายทานแกพระสงฆวธหนง

เชนเดยวกบการถวายสงฆทาน โดยการ

จบสลากเพอแจกภตตาหารหรอปจจยวตถ

ทไดรบจากผศรทธาถวาย เพออนเคราะห

แกผศรทธาทมปจจยวตถจำากดและไม

สามารถถวายแกพระสงฆทงหมดได

.....................................................................

Slakpat is a vocabulary in the Buddhist

Book of Discipline defining a means of

merit making by ticket drawing to offer

foods or other offerings. It was designed

for devout Buddhists who do not have

enough offerings for all monks.

Paweynoy Perng TokeSlakpat (merit making by presenting foods to Buddhist monks on ticket drawing)Mon Classical Tradition

47

Slakpat merit making is a kind of offerings

that does not specify to any particular monk.

It takes place during the end of Songkran

festival around May or the 7th lunar month

which is in summer time. It is the season of

fruits such as mango, durian, mangosteen,

rambutan, jackfruit, etc.

In the past, villagers always brought

the offerings to the temples in their villages.

However, at present lay leader of the temple

or staff will visit villagers checking if they are

interested in hosting a Slakpat offering. Number

of monks invited to the offerings will be the

same as the number of interested villagers.

Temple staff will arrange the seating for the

monks and place the number for each monk to

the same number of interested villagers. Each

household will bring out their best chinaware

for the foods prepared for the Slakpat Offering

comprising savories, desserts, daily requisites

and money for travelling cost. Each household

will have to draw a ticket and offer their Slakpat

to the monk sitting at the same number.

The lay leader of the temple will invite all

attendees to chant a prayer undertaking rule

of morality after which the villagers will recite

their announcement for the offerings.

After the monks finish eating and leave.

A bathing ceremony will begin. The temple

staff will arrange a 3-4 meters room divided

into small rooms by cloths or coconut leaves.

A trough about 7-8 meters long will be placed

to outside where villagers can pour water into

the trough. After changing for bathing robes,

monks will come to this room where big water

jars filled with water and ice are ready then

male villagers will help soaping the monks

while chatting amicably. Villagers outside

the room will pour water through the trough.

Those male villagers inside will tell them to

pour more water in Mon language “Jow jow

jowlae jaad palai”. After all the monks are

bathed, the rite is over.

ชาวมอญกำาลงรวมกนตกนำาใสรางเพอเปนการสรงนำา

พระภายในวดมอญ

Mon descendants pouring water into the

trough for the bathing ceremony in the temple.


48

เทศกาลออกพรรษาของชาวรามญอำาเภอพระประแดง อกหนง

ประเพณทจะกระทำากนในทกป คอ “สรงนำาเทาพระ” ชาวบานจะจด

เตรยมภตตาหารไปทำาบญทวด 3 วน ตงแตวนขน 14-15 คำา และ

แรม 1 คำา ในตอนเชาตรของทง 3 วน

เมอพระสงฆมาพรอมกนทศาลาการเปรยญ เจาหนาทจะจดธป

เทยน กลาวคำาบชาพระรตนตรย สมาทานศล หลงจากนนชาวบานจะ

รวมกนใสบาตร อาหารคาวหวาน และถวายภตตาหาร เมอพระสงฆฉน

ภตตาหารเสรจ ชาวบานจะถวายเครองไทยทาน และกรวดนำารบพร

หลงจากนนพระสงฆจะเตรยมตวลงสอโบสถ เพอปวารณาออกพรรษา

ชาวบานจะลงจากศาลาไปยงบรเวณหนาพระอโบสถนงเปนสองฝง

เวนทางเดนไวตรงกลางสำาหรบพระสงฆ บรรดาอบาสก อบาสกา

ทงหลาย ผรวมทำาบญจงนำานำาอบหรอนำาสะอาดรดทเทาพระสงฆ

ใครมดอกไม ธป เทยน ถวายใสในยามพระ เพอเปนการบชา

พระรตนตรย สรงนำาเทาพระเปนการทำาบญตามประเพณของชาว

รามญพระประแดงทยงยดถอสบปฏบตกนมาจนถงปจจบน

Cultural Trails on the Gulf of Thailandเ ส น ส � ย ว ฒ น ธ ร ร ม ป � ก อ � ว ไ ท ย

“ประเว นอย กราดจางซง”

สรงนำาเทาพระ กจกรรมวนออกพรรษา

49

At the Buddhist Lent Ending Day Mon Phra Pradaeng have

a unique tradition to perform every year. It is the washing

of monks’ feet. Villagers will prepare food for offerings to the

temple every morning for 3 days, on the 14th & 15th waxing

moon dates and the 1st waning moon date of lunar calendar.

Once the monks gather in the sermon hall, temple staff

will light candles and joss sticks, chant worships for the

Triple Gems, undertake to observe the precepts. Then villagers

will make food offering to the monks. Once the monks finish

eating, villagers will present consumer goods offerings and

receive blessings from the monks. After which the monks will

get ready for Buddhist Lent Ending Announcement Ritual in

the main chapel.

Villagers will leave the sermon hall to form two lines in

front of the main chapel. The middle path will be left as the

walkway for the monks. Villagers will pour scented water or

clean water on the monk’s feet. Villagers who bring flowers,

incense sticks and candles will put them in the bags of the

monks. Washing monk’s feet is a traditional merit making

continually observed by Phra Pradaeng Raman descendants

until nowadays.

Washing feet of the monks, Buddhist Lent Ending Day Activity

“Praweynoy Kradjahngsung”



พธกรรมการทำาศพของชาวมอญนนถอวามเอกลกษณเฉพาะตว เชน

การฌาปนกจพระสงฆ และงานศพของชาวบานทวไป จะมขนตอน

และประเพณการประกอบพธทแตกตางกนออกไป โดยเฉพาะโลงศพ

พระมอญ หรอทเรยกวา ปราสาท ทแสดงถงยศฐานะของพระสงฆรป

นนไดเปนอยางด

ประเพณการทำาศพพระมอญ ภาษามอญเรยกวา “ประเว นอย หวาน

เฟะรจาด” คนมอญถอวาพระสงฆเปรยบเสมอนตวแทนของพระพทธเจา

ในเมอพระพทธเจาทรงเปนลกกษตรย ดงนนลกพระตถาคตจงถอเปน

ลกกษตรยดวยเชนกน ชาวมอญจงยดถอปฏบตวาเมอพระสงฆถงแก

มรณภาพ ภาษามอญเรยกวา “รจาดโป” บรรดาเดกวดและสามเณร

จะตระฆงใหญชาๆ ใหเสยงดงกงวาน เพอเปนการแสดงใหชาวบาน

ไดรบรวามพระสงฆมรณภาพ ชาวบานจะรบไปรวมตวกนทวดชวยกน

ปดกวาดกฏ เสนาสนะ เพอเตรยมจดสถานทสำาหรบจดพธรดนำาศพ

ของทานอยางสมเกยรต พระอาวโสจะทำาการปลงผมใหทาน เสรจแลว

ชวยกนนำานำาอนผสมขมนทำาความสะอาดสรระสงขารใหเรยบรอย

จดเตรยมหมจวร พาดสงฆาฏ ครบชดแลวจดตงศพรอการสรงนำาศพ

หลงจากเสรจสนพธสวดอภธรรมศพและทำาบญอทศสวนกศล

ถวายแลว จะเกบศพไวทกฏของทาน เพอรอการขอพระราชทานเพลง

ศพหรอทำาการฌาปนกจศพ การเผาศพของพระมอญจะมเอกลกษณ

อกสงหนงกคอ ปราสาท ถาพดงายๆ กคอโลงศพนนเอง แตตว

ปราสาทนจะมหลายแบบทง 9 ยอด 5 ยอด 1 ยอด ตามแตยศฐานะของ

พระสงฆรปนนๆ โดยจะเปนปราสาทรปทรงสวยงามตงตระหงานรอ

การฌาปนกจอยกลางแจง สวนทำาไมตองเปนปราสาทนนกเพราะวา

คนมอญเปรยบพระสงฆคอตวแทนของพระพทธเจา ทรงเปนลกกษตรย

ความหมายกคอเปนการใหความเคารพและใหเกยรตอยางสงสดนนเอง

การทำาศพชาวมอญทวไป ถาบคคลนนมอายมากและเสยชวตทบาน

ชาวมอญสวนใหญจะจดงานศพทบาน ทงการรดนำาศพ ทำาแครตงศพ

(โจงแหนะ) ประดบประดาอยางสวยงาม จะสวด 3 วน 5 วน 7 วน

กไดตามแตฐานะของแตละบาน ทสำาคญคนมอญจะไมนำาโลงศพขนบาน

เวลาจะนำาศพไปวดถงจะนำาโลงศพมารอทบนไดบาน และมลกหลาน

ของผเสยชวตจะเปนคนนำาขาวของเครองใช แกวแหวนเงนทองเดนนำา

หนาศพตอจากพระจนถงวด บานใดมฐานะหนอยกจะทำาโลงมอญ

อยางสวยงาม แตมฐานะนอยกทำาไดอยางสมเกยรตเหมอนกน

พธกรรมงานศพ เอกลกษณเฉพาะถนรามญ

เมรปราสาท 9 ยอด ในงานพระราชทานเพลงศพ พระราชวสารท

(เจรญ ธมมจารมหาเถระ) อดตเจาอาวาสวดทรงธรรมวรวหาร

9 spires crematorium Prasart for the Royal Cremation of

Phra Rachavisarth (Charoen Dharmajaree Mahathera) the

late abbot of Wat Songdharma Voraviharn


51

Mon funeral rites are unique as the rites for monk are

different from those of layman be it in procedures, processes

and traditional funeral ritual operations particularly the coffin for

Mon monk which is called Prasat visibly signifies the title and rank

of the deceased monk.

The traditional funeral rite of Mon monks in Mon language

is “Praweynoy Whan Fehrijaad”. Mon people regard the monks as

Lord Buddha’s representatives. Since Lord Buddha was a king’s

son, thus, disciples of Lord Buddha are regarded as a king’s sons

as well. Mon people have the tradition that once a monk passes

away or in Mon language is “rijaadpoh”, a temple boy will chime

a big bell slowly for resonant sound to announce the death of a

monk. Villagers will rush to the temple, cleaning and preparing the

venue for the final bathing rite. A senior monk will shave the head

of the deceased monk after which giving him a bath with warm

water mixed with turmeric and dress the corpse with full set of

monk robes waiting for the official bathing rite.

After completing the funeral liturgy and merit making, the

corpse will be kept in his old living quarter awaiting the royal

cremation or lay cremation. A unique identity of the cremation of

Mon monks is the Prasat or coffin which has diverse designs with

9, 5 or 1 spires according to the rank and title of the deceased

monk. This Prasat will stand in the open space. Why it must be a

Prasat? The answer is just that Mon people regard monks as Lord

Buddha’s representatives and Lord Buddha was a king’s son,

hence, monks as disciples are king’s sons too. Prasat means

castle in English. It a way to honor and pay respect to the

deceased monk.

For ordinary people, if an elderly passed away at home,

the funeral rites will be performed at their home be it bathing

rite, bed for the deceased (Johgnae in Mon language) beautifully

decorated. The chanting ceremony will be performed for 3, 5 or

7 days according to their financial status. The important point is

that they will not take the coffin into the house. When it is time

to move the deceased to the temple, the coffin will be brought

to wait outside. The descendants will carry the deceased’s

belongings and walking behind the ceremonial monks leading the

corpse to the temple. Those who have good financial standing

will make spectacular Mon style coffins. However, those less

fortunate are also able to make noble funeral too.

มอญรองไห

มอญรองไห เปนประเพณของชาวรามญ

เปนการรองไหเพอแสดงออกถงความอาลย

รกของผทเสยชวต เปนการรองครำาครวญ

สะอกสะอนรำาพงรำาพนถงคณงามความด

ของผตายดวยเสยงทเยอกเยนวงเวง สะกด

จตใจผมารวมงาน

.......................................................................

Weeping Mon is a tradition of Raman

people. It is to express the love and sorrow

for the loss of the loved one. The weepers

may not know the deceased before.

They weep and bemoan the virtue of the

deceased with serene and forlorn voice.

The weepers must be impromptu poets

because the lyrics are not fixed and

should totally be in Mon language.

รปแบบโลงมอญของชาวบานทวไป

Coffin for lay men

ชาวมอญทวไปเมอเสยชวตทบานจะประกอบพธในบาน

ของตวเองโดยมแครตงศพ หรอทเรยกวาโจงแหนะ

ทประดบประดาตกแตงสวยงาม

When a Mon dies at home, the funeral rite

will take place at home by setting a bed for

the deceased called “Jongnaeh’ which will be

beautifully decorated

Funeral Rites Unique Raman Identity


52

มอญรำา

นาฏศลปชนสงของชาวมอญ

มอญรำา นาฏศลปชนสงของชาวมอญ มกแสดงในงานสำาคญๆ เชน

ตอนรบแขกบานแขกเมอง รำาหนาศพ คนมอญเรยกการแสดงนวา

“ปว” แปลวา มหรสพ “ฮะเปน” แปลวา ตะโพน ซงแปลตรงๆ

หมายถงงานแสดงมหรสพทอาศยตะโพนเปนหลก ในการแสดงนนนก

ดนตรและผรำาจะตองเขาใจกน โดยผรำาจะตองทงมอใหลงกบจงหวะของ

ตะโพน

ในงานราชพธสำาคญ งานเฉลมฉลองของไทยนบจากอดตจน

ปจจบนมกใหมการแสดงมอญรำาดวยทกครง เพราะถอวาเปนการแสดง

ชนสง ดงเชนจารกทวดปรมยยกาวาส ทกลาวถงมหรสพในงานฉลอง

สำาคญของกรงรตนโกสนทร โดยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

โปรดฯ ใหจารกไว ดงน

มหรสพ ครบเครองฟอน ประจำางาน

โขนหน ละครขาน พาทยฆอง

มอญรำา ระบำาการ จำาอวด เอกเอย

ครกครน กกปกอง จวบสนการฉลอง

สตรมอญในอดตจงมกขวนขวายหาครดเพอขอถายทอดวชามอญรำา

มาไวตดตว เพราะนอกจากการเปนแมบานแมเรอน มวชาการครว เยบ

ปกถกรอยแลว การรำามอญยงเปนวชาหนงซงแสดงออกถงความเปน

กลสตรมอญอยางแทจรง ดวยลลาออนชอยแลดทารำาทเรยบงายทวา

แฝงไปดวยความประณตในการยกยายรายรำา เนนการใชสะโพก

การพลกพลวของขอมอ ทำาใหมอญรำายงคงเปยมเสนห เชญผคนให

หลงใหลอยเสมอ

Mon Rum is the classical dance of Mon ethnic that

will be performed in important events such as

welcoming state visitors, dance at the funeral rite, etc.

In Mon language it is called “pouhapeun pou” which

means entertainment. The word “hapeun” means

two-faced drum striked with hands (in Thai called

Tapone). Direct translation is the entertainment that

uses tapone for the rhythms. In the dancing

performance, musicians and dancers must

be in harmony as the dancers must dance to

the rhythms of tapone.

In important royal ceremonies and celebrations in

Thailand since the past until today, Mon Rum always

is a part of the events because it is regarded

as a classical dance. The inscription at Wat

Paramaiyikawat which King Rama V ordered to

inscribe about the entertainments for an important

celebration in Rattanakosin is an evidence of the

importance of Mon Rum.

In the past, Mon girls sought for experienced

teachers to teach them Mon Rum as another thing that

virtuous women should know besides being a good

housewife, cooking, sewing and embroidery. With

elegant movements, simple but delicate dancing

steps emphasizing the movements of hips and

wrists make Mon Rum charming and fascinating.

Mon RumMon Classical Dance




เมอพดถงวงดนตรไทยทเลนตามงานมหรสพตางๆ หลายคนคง

สงสยวาทำาไมเครองดนตรบางชนดมคำาวา “มอญ” รวมอยดวย

แทจรงแลวเครองดนตรเหลานนเปนของชนชาตมอญมาแตชานาน

ดวยความทชาวมอญและคนไทยอยรวมกนมาแตครงอดต ทำาให

วฒนธรรมการเลนดนตรผสมผสานกนอยางลงตว

การเลนดนตรมอญ นอกจากจะมชอ บทขบรอง และ

ทวงทำานองอนเปนเอกลกษณแลว รปลกษณของเครองดนตรก

เปนเอกลกษณหนงซงแสดงตวตนไดอยางชดเจน เอกลกษณดง

กลาวของเครองดนตรเหลานไดถกผนวกเขากบเครองดนตรชนด

ตางๆ ของไทยเชน ระนาดเอก ระนาดทม และฆองวงเลก สงเหลาน

ไดกลายเปนแบบแผนในการผสมวงปพาทยมอญทปรากฏใน

ประเทศไทยทเหนในปจจบน

เครองดนตรมอญ..อตลกษณวฒนธรรมชาวรามญ



55

Have you ever wonder why in Thai classical music

played on many occasions there is always a word

“Mon” attached to some instruments? The answer

is that originally those particular musical instruments

were from the Mon culture. Since Mons and Thais have

mingled for quite a very long time, the musical culture

is therefore perfectly blended together.

Mon music though has unique lyrics and tunes,

the instruments are also unique. Those Mon unique

identities were added to various Thai classical music

instruments such as Ranat Ek (higher tone xylophone),

Ranat Thum (lower tone xylophone) or Khong wonglek

(higher tone gongs circle) which are visibly witnessed

in Mon classical ensemble playing in Thailand nowadays.

ฆองมอญ ทำาหนาทเดนทำานองเพลงเชนเดยวกบฆองวงใหญ

ของไทย ฆองมอญม 2 ขนาดเหมอนกบฆองไทย คอฆองมอญ

ใหญ และฆองมอญเลก

Khong Mon (set of tuned bossed gongs arranged in vertical

curved frame) provides melody same as Thai Khong wongyai

(lower tone gongs circle). Like Thai classical instruments,

Khong Mon has two sizes Khong Mon Yai and Khong Mon Lek.

การเลนดนตรมอญ วงปพาทย

Mon musical ensemble

การเลนดนตรมอญ วงปพาทย

Mon musical ensemble

A Cultural IdentityMon Musical Instruments


Cr. Photo

by : http://w

ww.tara

dplaza.com

Cr. Photo by : http://www.oknation.net/blog/pradit

Cr. Photo by : www.ayu-culture.go.th

Cr. Photo by :http://youtu.be/ZHzwm-JEJNo

Cr. Photo

by : http://tkapp.tkpark.or.th

Peongmang Khok (Mon drums set in cage-shaped frame)

Peongmang Khok is a set of 7-double side drums

in different sizes tied together and arranged from big to

small sizes. Before start playing, the drummer must apply

cooked rice mixed with ashes on each drum. Each drum

has a ring for hanging to a 3-piece frame which is linked

by hooks and hooks on the rim to hang the drums. The

frame is almost a circle with an open for drummer to sit

in the middle.

It is called Peongmang Khok because it has 7

Peongmang drums and the frame. Formerly it was an

instrument in the Mon ensemble. Later, Thai classical music

brought the instrument in as a part of its ensemble.

เปงมางคอกเปงมางคอก เปนเครองดนตรมอญชนหนง มลกษณะ

เปนกลองทขนาดแตกตางกน 7 ลก ผกเปนราวอยในชดเดยวกน

ลกเปงมางม 7 ขนาด ตงแตใหญไปหาเลก ขงดวยหนง 2 หนา

ขนหนาดวยหนงเรยดโยงสายเรงหนงหนากลองเปนแนวยาว

ตลอดหนกลอง เวลาบรรเลงตองตดขาวสกบดผสมขเถาตรง

กลางกอนลกเปงมางแตละใบจะมหวงไวแขวน คอกเปงมาง

ทำาเปนรว 3 ชนตดตอกน โดยใชตะขอ หรอ สลก มตะขอแขวน

ลกเปง เปนระยะ รวเปนรปโคงเกอบรอบวงกลม มทางใหคน

เขาไปบรรเลงตรงกลางคอก

จากสวนประกอบทมลกเปงมาง 7 ใบ และคอกใสลก

เปงมาง 1 คอก จงเรยกเครองดนตรชนดนวา เปงมางคอก

แตเดมเปนเครองดนตรของชาวมอญ เลนในวงปพาทยมอญ

ภายหลงชาวไทยนยมนำามาบรรเลง โดยมการรบอทธพลนมา

ตงแตสมยอยธยา

เปงมางคอก

Peongmang Khok

56

ปมอญ “ใหเสยงทมนมนวล กงวาน” เปนปสองทอน

รปรางลกษณะเหมอนปไฉน แตใหญและยาวกวา

เลาปทำาดวยไมหรองา ลำาโพงทำาดวยโลหะ เนอง

จากมขนาดยาวกวาปไฉน จงใหเสยงแตกตางไป

จากปไฉน เขาใจวาไทยนำาปมอญเขามาใชคราว

เดยวกบเครองดนตรมอญชนอนๆ ใชบรรเลงใน

วงปพาทยมอญ หรอสมยกอนเรยกวา ปพาทย

รามญ

Pi Mon (Mon Oboe)

“It gives smooth bass sound”. It is a two

parts oboe that is similar to the Thai version

Pi Chanai but is bigger and longer. The body

is made from wood or ivory, the wind part is

made from metal. Since it is longer than Thai’s

Pi Chanai, the sound produced is different. It is

assumed that this instrument came into Thai

classical music with the Mon ensemble.

ปมอญ

Pi Mon


Cultural Trails on the Gulf of ThailandCr. Photo


Cr. Ph

oto by

: http://tkap

p.tkpa

rk.or.th

ตะโพนมอญ“ใหเสยงกระหม เปนจงหวะหลกของวง” ตะโพน เปน

เครองดนตรประเภทกลอง ตวตะโพนเรยกวา “หน” ทำาดวย

ไมเนอแขง ขดแตงใหเปนโพรงภายใน ขนหนงสองหนา ตรง

กลางปองและสอบไปทางหนาทงสอง หนาหนงใหญเรยกวา

“หนาเทง” หรอ “หนาเทง” ปกตอยดานขวามอ อกหนาหนง

เลก เรยกวา “หนามด” ใชสายหนงเรยกวา “หนงเรยด” โยง

เรงเสยงระหวางหนาทงสอง ตรงรอบขอบหนงขนหนาทง

สองขาง ถกดวยหนงตเกลยวเปนเสนเลกๆ เรยกวา “ไสละมาน”

สำาหรบใชรอยหนงเรยด โยงไปโดยรอบจนหมไมหนไว

หมด ตอนกลางหนใชหนงเรยดพนโดยรอบเรยกวา “รดอก”

หวตะโพนวางนอนอยบนเทาททำาดวยไม ใชฝามอซาย-

ขวา ตทงสองหนา

ตะโพนใชบรรเลงผสมอยในวงปพาทย ทำาหนาท

กำากบจงหวะหนาทบตางๆ ผทนบถอพระปรคนธรรพ

วาเปนครใหญทางดนตร ไดถอเอาตะโพนเปนเครอง

แทนพระปรคนธรรพในพธไหวคร และถอวาตะโพนเปน

เครองควบคมจงหวะทสำาคญทสด ตะโพนมอญคลาย

ตะโพนไทยแตใหญกวา และตรงกลางหนปองนอยกวา

มเสยงดงกงวานลกกวาตะโพนไทย

ตะโพนมอญ

Tapone Mon

57

Tapone Mon (2-faced drum played by striking with the hands)

“It gives a reverberating sound and also the

main rhythm for the ensemble.” Tapone is a kind

of drum made from hard wood dug into hollow

shape both ends are covered with cow hide. One

end, normally on the right hand side, is bigger

than the other called “Na Theng”. The smaller end

is called “Na Mud”. There is a leather string linking

both ends for sound boosting. Tapone is placed on

a low stand and drummer will strike both ends with

his hands.

Tapone plays the major role in directing the

rhythms. For those musicians who revere Phra

Porakhondhum, the patriarch of Thai classical music,

regard Tapone as the icon for Phra Porakhondhum

in the ceremony to pay homage to the patriarch.

Tapone is regarded as the most important rhythm

directing instrument. Tapone Mon is similar to the

Thai version only that it is larger, the middle part is

less bulging and the resonance is deeper.


Cr. Photo


Cr. Photo


58


Gong MonGong Mon is a set of circular gongs standing vertically

unlike Thai version of Gong Wong (circular gongs) that

stands on the floor. The curved frame is carved and gilded

with gold leaves and color glass. The popular design for

carving is the Kinnara figure (a mythical being half-human

and half-bird). This part is called “Na Phra” (leading actor’s

face). Gong Mon is always placed on a stand like Ranat Ek

(higher tone Thai xylophone). A set of Gong Mon has 15

gongs. Gong Mon is classified into 2 categories similar to

Thai version i.e. Gong Mon Yai or large set and Gong Mon

Lek or small set.

Gong Mon is an ancient Mon musical instrument that

is regarded as the major instrument in tuning the sound of

other instruments in the ensemble to be in harmony with

each other. Even though gong has been in the musical

ensemble of many nationalities, Gong Mon has an

outstanding identity. In the past, because of its height it

would be at the back of the band so that it would not

obstruct other instruments and musicians. However, at

present, in order to show its delicate designs Gong Mon

will be placed at the front and the more the better. This

trend is visible in Likay (folk theatrical performance) that

Gong Mon are decorated with peacock feathers and placed

on the upper level of the stage. It is a spectacular scene.

ฆองมอญ

Gong Mon

ฆองไทย

Gong Thai

ฆองมอญฆองมอญ เปนฆองวงทตงโคงขนไปทงสองขาง ไมวาง

ราบไปกบพนเหมอนกบฆองไทย วงฆองสวนทโคงขนไปนน

แกะสลกเปนลวดลายปดทองประดบกระจกอยางงดงาม

สวนมากมกแกะเปนรปกนนร เรยกกนวาหนาพระ ตอน

กลางโคงแกะเปนกระหนกใบเทศปดทองประดบกระจกเชนกน

มเทารองตรงกลางเหมอนกบเทาของระนาดเอก ฆองมอญ

หนงวง มจำานวน 15 ลก สำาหรบใชบรรเลงในวงปพาทย

รามญ หรอปพาทยมอญ วงฆองมอญมการแยกขนาดแบบ

ไทย คอมฆองมอญใหญ และฆองมอญเลก

ฆองมอญ เปนเครองดนตรเกาแกของมอญ เรยกวา

เปนเครองดนตรชนคร เพราะสามารถใชเทยบเสยงในการ

ตงเสยงเครองดนตรชนดอนๆ ใหมระดบเดยวกนและกลมกลน

ขณะบรรเลงรวมกน แมฆองจะมอยในวงดนตรของ

หลายชาตหลายภาษา ทวารปแบบของฆองมอญ

นนม เอกลกษณเฉพาะตวท โดดเดน ดงจะ

เหนไดวาแตเดมในการบรรเลงดนตรปพาทย

มอญนนจะตงฆองเอาไวหลงสด เพราะฆอง

มความสงจะไดไมบงเครองดนตรและผเลน

คนอน แตในปจจบนกลบเปลยนความนยม

ใหม นำาฆองมาวางขางหนายงมากยงด

เพราะตองการแสดงใหเหนความออนชอย

สวยงาม อยางการแสดงลเกในปจจบนจะ

เหนไดชดทสด มกนำาฆองมอญขนไปวาง

บรรเลงในชนบน เตมความกวางของเวท

ประดบประดาขนนกยงเพมความสวยงาม

นบเปนจดขายอกอยางหนง


Cr. Photo by : http://x.thaikids.com

Cr. Photo


59

Mon EnsembleMon Ensemble used to plays in auspicious and

inauspicious ceremonies. Since Queen Dhepsirintramas of

King Rama IV and mother to King Rama V was a direct Mon

descendant, King Rama V ordered to have the Mon

Ensemble played in the royal funeral rites of his mother.

Later on it has become a tradition that Mon Ensemble will

play only at the funeral rites. Mon people are known for

Mon Ensemble and Mon Dance which always go together.

Mon Ensemble is classified into 3 groups by

the numbers of instruments:

Wong Krueng Yai (big band)

Mon Oboe, Khongwongyai, Khongwonglek, Ranat Ek,

Ranat thum, metal Ranat Ek, metal Ranat Thum, Tapone Mon,

Peongmang Khok, small cymbals, large cymbals, wooden

clappers, chings (small cup-shaped cymbals).

Wong Krueng Khoo (double set instrument band)

Khongwongyai, Khongwonglek, Ranat Ek, Ranat Thum,

Mon Oboe, Peongmang Khok, Tapone Mon, large cymbals,

small cymbals, wooden clappers and chings.

Wong Krueng Ha (5-piece band)

Khongwong, Ranat Ek, Mon Oboe, Tapone Mon,

Peongmang Khok and chings.

วงปพาทยมอญวงปพาทยมอญ เปนวงดนตรทนยมเลน ในงานมงคล และ

อวมงคลทวไปแตภายหลงมการนำาวงปพาทยมอญไปบรรเลงใน

งานพระศพของสมเดจพระเทพศรนทรามาตย พระราชนใน

พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 ซงพระบาท

สมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 5 ทรงดำารวามารดา

ของพระองคนนเปนเชอสายมอญโดยตรง จงโปรดฯ ใหนำาวง

ปพาทยมอญมาเลน ดวยเหตนเอง ภายหลงจากงานพระศพ

ดงกลาวจงไดกลายเปนความเชอและยดถอกนมาโดยตลอดวา

ปพาทยมอญนนใชบรรเลงเฉพาะในงานศพเทานน ชาวมอญ

มชอเสยงในเรองของวงปพาทยและมอญรำาอยางมาก มกจะม

การบรรเลงปพาทยและการแสดงมอญรำาควบคกนไปทกครง..

วงปพาทยมอญ แบงออกไดเปน 3 ขนาด

วงเครองใหญ

ปมอญ ฆองวงใหญ ฆองวงเลก ระนาดเอก ระนาดทม

ระนาดเอกเหลก ระนาดทมเหลก ตะโพนมอญ เปงมางคอก

ฉาบเลก ฉาบใหญ กรบ ฉง

วงเครองค

ฆองวงใหญ ฆองวงเลก ระนาดเอก ระนาดทม ปมอญ

เปงมางคอก ตะโพนมอญ ฉาบเลก ฉาบใหญ กรบ ฉง

วงเครองห�

ประกอบดวย ฆองวง ระนาดเอก ปมอญ ตะโพนมอญ

เปงมางคอก ฉง


Cr. Photo

by : http://w

ww.oknation.net/blog/p

radit

สสนอารยธรรม

มอญปากลด

ชาวมอญไดชอวาเปนชนชาตทเครงครดในเรองพระพทธศาสนา

มากทสดอกชาตหนง ดไดจากเมอมการตงถนฐานบานเรอน

ทไหน หมบานนนจะตองมวดประจำาหมบานนนๆ เสมอ เพราะ

ชาวมอญมกจะประกอบพธทางศาสนาเนองในวนสำาคญอยเปน

ประจำา เชน วนสงกรานต ประเพณตกบาตรนำาผง ประเพณ

แหหงสธงตะขาบ เปนตน ทกกจกรรมและประเพณลวนมเรอง

ของศาสนาเขามาเชอมโยง ทสำาคญวดมอญยงมเอกลกษณทาง

วฒนธรรมทโดดเดน ทเมอพบเหนจะสามารถรไดทนทวานนคอ

วดมอญ คอ เสาหงสและรปทรงของเจดย

60เ ส น ส � ย อ � ร ย ธ ร ร ม

พระมหารามญเจดย วดทรงธรรม

The Great Raman Pagoda, Wat Songdharma

Cultural Trails

61

Cultureof Paklad MonM

on people are known as devout Buddhists.

Wherever they settled down, they would

build a community monastery where they could

perform religious ceremonies on every occasion

such as Songkran Day, Honey Alms Offering, Swan

and Centipede Banner Procession, etc. Religion

always has its place in all Mon traditions and

activities. Moreover, Mon temples have unique

visible cultural identities i.e. swan pole and the

shape of stupa.


วดคนลด ตงอยเลขท 4 บานทรงคนอง ตำาบลทรงคนอง

อำาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ เปนวดราษฎร สรางขน

ราว พ.ศ.2349 ตนกรงรตนโกสนทร เดมวดน เปนทฝงศพ

ชางหลวง เรยกวา “สสานชางหลวง” เมอชาวรามญไดอพยพ

เขามาในรชสมยของพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

จงเลอกวดคนลดทมอยเดมแลวเปนวดประจำาหมบาน และนมนต

พระชาวรามญมาจำาพรรษา เพอทจะไดบตรหลานของตนบวช และ

ศกษาธรรมวนย และนมนตเจาอาวาสทมเชอสายรามญปกครองวด

พระพทธรปศกดสทธประจำาวดคอ หลวงพอหนออน (มณฑะเลย)

เปนศลปะแบบมอญแกะสลกดวยหนออนสวยงามเดมอยในตลายไมสก

ตงอยทหอสวดมนต แตภายหลงมโจรเขามาขโมยพระอยบอยครง

จงตองยกเกบไว ในกฏเจาอาวาสเมอถงเทศกาลสำาคญจงจะนำามาให

ประชาชนสกการะบชา

Wat Kanlad nis at No. 4, Ban Songkanong, Songkanong

Sub District, Phra Pradaeng District, Samut Prakan.

It is a public temple built in early Rattanakosin period

around 2349 B.E. (1806 A.D.) In the old days, the area

was served as the royal elephant cemetery. When Mon

people settled down in the area in the reign of King Rama

II, they chose the existing Wat Kanlad as the community

monastery and invited Mon abbot and monks to look after

the temple, to teach, preach and ordain their sons as well.

The sacred Buddha image of this temple is called

“Luang Poh Hin On” (marble Buddha image or Luang Poh

Mandalay) beautifully carved in Mon style from marble.

Formerly the image was placed in a teak cabinet

in the chapel but later the image was removed to be

locked in the abbot’s quarter because there have been

thefts of Buddha images several times. On auspicious

occasions, the abbot will bring the image out for Buddhists

to pay homage.

วดโมกข ตงอยเลขท 1019 ถนนพระยาพายพพรยะ

ตำาบลตลาด อำาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ สนนษฐานวา

เกดขนในสมยรชกาลท 3 เดมเปนบานของพระยาสมงสามแหลก

ซงเปนปลดเมองนครเขอนขนธ ในสมยนน ทานมความศรทธาจง

ยกบานและทดนทงหมดใหเปนของวดแหงนเรยกวา “เภโมกตอน”

แปลวา วดโผลขน

Wat Moke situated at No. 1019, Phraya Payabpiriya

Road, Phra Pradaeng District, Samut Prakan. It is

estimated that the temple was built in the reign of King

Rama III. The area was formerly the compound of Phraya

Samingsamlaek who was then the governor of Nakhon

Khuenkhan. He gave his house and land to build a Mon

temple called “Phemokethon” in Mon dialect which means

“surfacing temple.”

วดทสำาคญของชาวมอญ

พระประแดง

in Phra Pradaeng

Important Mon Temples

เ ส น ส � ย อ � ร ย ธ ร ร ม

62 Cultural Trails

หลวงพอหนออน (วดคนลด)

Luang Poh Hin On (Wat Kanlad)

สสานชางหลวง

(วดคนลด)

the royal elephant

cemetery

(Wat Kanlad)

63

Wat Asasongkram located at No 346/1, Ban Chiang

Mai, Songdharma Road, Talad Sub District, Phra Pradaeng

District, Samut Prakan. The temple was built during the reign

of King Rama II when the migrated Mon joined the Thai army

to fight against the Shan rebels. Saming Klaraman was

ordered to command Mon soldiers to suppress the rebels.

After winning, the king conferred him the title “Saming

Asasongkram”. Since he was in awe of sins of killing many

lives, in order to alleviate his sins he donated the land granted

by the king to build a temple and named the temple after

his title as “Wat Asasongkram”

วดอาษาสงคราม ตงอยเลขท 346/1 บานเชยงใหม ถนน

ทรงธรรม ตำาบลตลาด อำาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ

เปนวดทสรางขนในสมยรชกาลท 2 เมอชนชาวรามญทเขามาพง

พระบรมโพธสมภาร ไดมโอกาสเขารวมเคยงบาเคยงไหลกบนกรบไทย

โดยมอบใหสมงกลารามญ เปนผรวบรวมนกรบรามญขนมากองหนง

เพอขนไปปราบพวกเงยวในครงนน ปรากฏวาสมงกลารามญและนกรบ

รามญในครงนนไดทำาการรบกบเงยวจนชนะ

เมอเสรจศกแลวพระเจาอยหวทรงพระราชทานตำาแหนงใหสมง

กลารามญผนใหเปน “สมงอาษาสงคราม” สมงอาษาสงครามพอทำาศก

สงครามเสรจแลวกนกถงวาไดทำาการฆาคนไปเปนจำานวนมากจงได

สรางวดขนมาเพอจะทำาบญทำากศลลบลางบาปทตนไดฆาผคนไปและ

ไดบรจาคทดนทพระเจาอยหวทรงประทานใหเปนสมบตของพระศาสนา

สรางวดขนแลวไดตงชอวดตามชอของตนวา “วดอาษาสงคราม”

เจดยทรงศลปะแบบมอญสขาว ภายในบรรจเครอง

ราชอสรยาภรณ และสงศกดสทธของสมงอาษาสงคราม

ผกอสรางวดอาสาสงคราม

..................................................................................

Mon style white stupa where insignia and

sacred amulets of Saming Asasongkram, the

founder of Wat Asasongkgram, are kept.


วดทรงธรรมวรวหาร เปนพระอารามหลวงชนโท รชกาลท 2

โปรดฯ ใหสรางขนระหวางป พ.ศ. 2357-2358 และจงทรงพระราชทาน

นามวา “วดทรงธรรมวรวหาร” เปนพระราชประสงคเพอใหชาว

รามญทอพยพมาพงพระบรมโพธสมภารไดใชเปนทบำาเพญกศลทาง

ศาสนาเปนศนยรวมจตใจของชาวรามญเหลานนดวย ซงชาวรามญ

ไดยกยองพระองคทานวา ทรงเปนผมคณธรรมสง ซงทางภาษารามญ

เรยกวา “เมนโท” แปลวา “ผทรงธรรม”

มพระเจดยองคใหญแบบรามญ กวาง 1 วา 2 ศอก สงถงยอด

10 วา 3 ศอก เจดยองคนมชอวา “พระมหารามญเจดย” คาดวาสราง

ในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4

และไดนำาพระพทธรปทเหลอจากการคดเลอกมาเปนพระประธานและ

พระเครอง บรรจลงในพระมหารามญเจดย

64เ ส น ส � ย อ � ร ย ธ ร ร ม

Cultural Trails

65

Wat Songtharma Voraviharn is a second grade

royal temple and is the first Raman temple in Phra Pradaeng.

King Rama II ordered to erect during 2357-2358

B.E. (1814-1815 A.D.) as the center for Mon people

migrated to Thailand during his reign to have a place

for their religious ceremonies. The temple was named

“Songdharma Voraviharn” because the Mon people

respected King Rama II as a king with high virtue. This

temple is called “Merntho” in Mon dialect which means

“A man with high virtue”.

There is a big Raman style pagoda called “The

Great Raman Pagoda.” with 1 wah 2 sok width and the

height to the tip is 10 wah 3 sok It is estimated that the

pagoda was built in the reign of King Rama IV. A Buddha

image was enshrined in the pagoda as well as amulets in

commemoration celebration of Buddhism.


เสาหงสเอกลกษณทแสดงถงความเปนวดมอญ เพราะชาวมอญ

ในเมองไทยมประเพณทสรางขนเพอรำาลกถงบานเกดเมองนอน

แตครงบรรพบรษ อยางเมองหงสาวด เมอตองจากบานทงเมอง

ไปอยยงสถานทตางๆ

เสาหงส

Swan Pole

เจดย ชเวมอดอ

หรอพระธาตมเตา

Shwemawdaw

Pagoda or known to

Mutow Pagoda

Swan PoleAnother identity of Mon temple. When Mon

people migrated to other places, such as in Thailand,

they observe the tradition to build swan pole in order

to remind them of their former homeland i.e.

Hongsawadi (Pegu).

อานนทเจดย

Ananda Pagoda

66

ตนแบบ..เจดยมอญ

เจดยมอญมลกษณะเฉพาะตว ทพบเหนโดยทวไปม

อย 3 แบบใหญๆ ซงไดรบอทธพลมาจากตนแบบสามเมอง

แหงอาณาจกรใหญของมอญเดมกอนการอพยพเขามาใน

ประเทศไทย

เจดย ชเวด�กอง ทเมองยางกง ประเทศพมา

ลกษณะจะเปนรปทรงเจดยคลายจอมแห มองคระฆงสมสวน

เจดย ชเวมอดอ หรอพระธาตมเตา ทเมองหงสาวด

ประเทศพมา มลกษณะองคระฆงอวบอวนกลม คลาย

ดอกบวตม

เจดย อ�นนทเจดย ทเมองพกาม ประเทศพมา

ลกษณะองคระฆงเลกเรยวมซมสดาน

เ ส น ส � ย อ � ร ย ธ ร ร ม

Cultural Trails

Cr. Photo

by : http://w

ww.abro

adto

ur.com

Cr. Photo

by : to

urd

ulichm

yanm

ar.vn

Cr. Photo

by : www.taketh

aitour.com

เจดยชเวดากอง

Shwedagon Pagoda

67

Mon PagodaThe unique Mon pagoda can be identified into

3 styles influenced by the great pagodas in three

main cities of the Mon Kingdom before migrating

to Thailand. They are:

Shwedagon Pagoda in Rangoon, Myanmar

- the shape is like a big fishing net with well

proportionate body.

Shwemawdaw Pagoda or known to Mutow

Pagoda in Hongsawadi or Bago(Pegu), Myanmar,

the shape is like young lotus with a little

protruding body.

Ananda Pagoda in Bagan, Myanmar, slender

body with an arch on each direction


68ย ล ข อ ง เ ก �

Admiring Antiques

เปดกรอารยธรรม

พพธภณฑพนบานมอญ..

แหลงเรยนรอารยธรรมรามญ

ศนยบรณาการวฒนธรรมไทยสายใยชมชน หรอพพธภณฑ

พนบานวดคนลดแหลงเรยนรขนบธรรมเนยมประเพณ

และศลปวฒนธรรม ของชาวไทยเชอสายมอญ จดตงขนโดยการ

รวมแรงรวมใจของชาวบาน และรวมบรจาคเครองมอ เครองใช

เครองแตงกาย เพอเปนแหลงเรยนรของทองถน และปลกฝง

การอนรกษขนบธรรมเนยมแกเยาวชนรนหลง

พพธภณฑมลกษณะเปนอาคาร 2 ชน สรางดวยไมทงหลง

สรางแบบบานมอญ ชนลางจะเกบรวบรวมขอมลทางศลปวฒนธรรม

รวมถงประเพณของชาวมอญ ชนบนจะเปนแหลงเรยนรซง

รวบรวม ถวยชาม ขาวของเครองใช แบบสาธตการแตงกายแบบ

ชาวมอญ นอกจากนยงเปนแหลงรวบรวมพระเครองทงของไทย

และมอญ รวมถงธนบตรเกามากมาย

69

Thailand Integrated Center for Cultural and Community

Ties or Wat Kanlad Folk Museum is the learning

center about Mon culture and traditions founded by

the cooperation of the residents in the community

donating apparatus, utensils and costumes for display

to educate and instil cultural conservation awareness

to younger generations.

The museum is a 2-storey wooden house built

in Mon style. Exhibitions on the ground floor are

collections of information on Mon cultures and traditions.

On the upper floor, there are displays of porcelains,

daily life utensils, Mon style clothing and also the

collection of Thai and Mon amulets and old bank notes.

Mon Folk Museum, Civilization Cache .. Learning Center for Raman Civilization


70

Pleated-Sash Pressing Machine

In the past, there were no modern and convenient

appliances like nowadays. Mon people invented

a simple apparatus to press sash into pleats.

It was a rare folk wisdom that could hardly be

found these days.

รางจบผาสไบ

ในอดต ไมมขาวของเครองใชททนสมยเหมอนปจจบน

ชาวมอญจงคดคนหาวธทจะประดษฐอปกรณทใช ใน

การจบสไบขนมา ถอวาเปนภมปญญาทองถนดงเดม

ทหาชมไดยากในปจจบน

ย ล ข อ ง เ ก �

Admiring Antiques

Wooden Swan Couple

Beautifully carved. It represents the legend of Lord

Buddha seeing a couple of swan playing in the

water which he prophesied that in the future would

become the land that Buddhism would prosper.

Presently, it is Hongsawadi or Pegu.

รปหงสคแกะสลกดวยไม

มลกษณะสวยงาม เพอเปนการระลกถงเมอครงทพระพทธเจา

ทรงทอดพระเนตรเหนหงส 2 ตวเลนนำาอยบรเวณดนกลาง

แมนำา จงทรงทำานายวาในอนาคตทแหงนจะกลายเปน

ดนแดนทเผยแผพระพทธศาสนา ปจจบนจงกลายเปน

เมองหงสาวด

Holy Scripture on Fan Palm Leaf

The Scripture, collection of prayers for Mon monks

inscribed in Mon alphabets, is over 100 years old.

คมภร ใบลาน

เปนคมภรทรวบรวมบทสวดมนตของพระมอญ

โดยสลกดวยภาษามอญ อายนบ 100 ป

71

Apparatus

Various pincers and scissors made from metal

were the apparatus that Mon people used in

weaving baskets after the harvesting season.

An ancient winderAn ancient winder, a tool used in spinning

cotton or silk yarns into tight spiral thread

or winding the thread into spools. In the old

days, Mon, particularly Raman girls made

their own clothing.

An Ancient Silk Sarong Pressing

Machine

Mon male preferred wearing silk sarong to the

feasts. It was necessary to have this machine

because the Mons did not iron silk sarong

because it would make the colour faded. Thus,

the machine was invented.

เครองมอเครองใช

คม กรรไกรชนดตางๆ ททำาจากโลหะ เปนเครองมอของ

ชาวบานมอญทหลงจากเกบเกยวพชผลทางการเกษตร

จะนยมสานตะกรา เพอเปนการใชเวลาวางในชวง

เกบเกยว

เครองกรอไหม โบราณ

เปนเครองมอทใชสำาหรบปนฝายหรอไหมใหแนน

เปนเกลยว หรอใชกรอดายเขาหลอด เพราะ

สมยกอนชาวมอญนยมตดเยบเสอผาใสกนเอง

โดยเฉพาะหญงรามญ

สถานทตง : วดคนลด เลขท 4 บานทรงคนอง ตำาบลทรงคนอง

อำาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ

โทรศพท : 02-816-4195, 087-709-0304

Location : Wat Kanlad, No. 4 Baan Songkanong,

Songkanong Subdistrict, Phra Pradaeng District, Samut Prakan

Tel : 02-816-4195, 087-709-0304

Tripitika Cabinet This one is 120 years old and

used in collecting Tripitika in

Mon language.

ตพระไตรปฎก

อาย 120 ป ภายในเกบ

รวบรวมพระไตรปฎกภาษามอญ

เครองทบผามวงโบราณ

ชายชาวรามญจะนยมใสผามวงออกงานตาม

เทศกาลตางๆ เหตทตองมอปกรณนกเปนเพราะวา

ชาวมอญจะไมใชเตารดรดผา ซงจะทำาใหผานน

สซดไมสวยงาม จงไดคดคนอปกรณทบผาขนมา

Mon Mannequins

Proper male and female Mon

costumes including the dress

for ordination candidate are

on display.

หนชาวมอญ

ตแสดงการแตงกายของชาวมอญ

ท ถกตอง ท งชายและหญง

รวมทงการแตงกายของชาวรามญ

ทจะเขาพธบวชนาค


72 Mon Map แ ผ น ท


Mon Community MapPhra Pradaeng, Samut Prakan

ช�วมอญมกจะอยรวมกนเปนกลม สวนใหญจะนยมปลกสร�ง

บ�นเรอนในบรเวณทร�บลม ใกลแมนำ�ลำ�คลองอย�งทเคยปฏบต

ม�แตโบร�ณ เพร�ะคนมอญนนมอ�ชพทำ�ไรน�และเกษตรกรรม

Mon people tend to stay together as a group. Most of

them like to build their houses by the river front as their

ancestors did since the old days because they were farmers

and relied on water resources for their cultivation.

74พ ก น . . ท ผ อ น ค ล � ย

Home Stay krapohmoo

A Natural Setting Resort

Living Guide


76 Living Guide

โฮมสเตยกระเพาะหม

แหลงพกผอนใกลธรรมชาต

บานชายคลองรมนำา

Baan Chai Klong Rim Nam (House by the Canal)

บางกะเจา หรออกในนามหนงวา กระเพาะหม เปนพนท

ทยงคงความอดมสมบรณทางธรรมชาตจงจดวาเปนแหลง

โอโซนชนดใหกบคนกรงเทพฯ ไดสมญานามวา “โอเอซส”

ของคนกรงเทพฯ ดวยเหตนจงเกด “โฮมสเตย” ขนาดยอม

เพอรออาแขนตอนรบนกทองเทยวทจะมาเยอน

โฮมสเตย “บานชายคลองรมนำา” ตำาบลบางกระสอบ

เปนโฮมสเตยในบรรยากาศบานสวน เจาของดดแปลงพนทบางสวน

ของตวบานเปนท พก ใหนกทองเทยวเขามาสมผสอากาศ

บรสทธและกจกรรมตางๆ เชน เดนชมสวน พายเรอชมหงหอย

รมคลองในยามคำาคน

ตดตอสอบถ�มร�ยละเอยด : โทรศพท 087-934-8134

Bang Kachao or known as “Krapohmoo” (pig stomach)

is naturally fertile. It is regarded as the ozone

generating area for Bangkok residents. Therefore, it

is named as “Oasis” of Bangkok. Many small size home

stays are then open to welcome visitors.

Ban Chai Klong Rim Nam Home Stay in Bang Krasob

Sub District is a home stay with garden home atmosphere.

The owner modified some quarters of his house for visitors

to stay and experience the fresh air and other activities such

as visiting the orchards or rowing the boat to watch fire flies

in the evening.

For more information : Tel : 087-934-8134

Home Stay krapohmooA Natural Setting Resort

พ ก น . . ท ผ อ น ค ล � ย

77

Bang Namphueng Community Home Stay is the result

of the cooperation of villagers in Bang Namphueng Sub

District opening up 7 home stays emphasizing on villagers’

simple way of life that visitors can adapt in their daily life

for their own happiness which is the attraction and selling

point of this home stay.

For information, contact :

Mrs. Aporn Panthong, Chairperson of Bang Namphueng

Home Stay Group,

Tel : 089-807-2501

ชมชนบางนำาผง

บานแมรมนำาโฮมสเตย “บานแมรมนำา” เปนโฮมสเตย ในรปแบบบาน

ทรงไทยกลนอายของวฒนธรรมพนบาน กลมกลนกบสภาพ

แวดลอมอนเปนธรรมชาต เลยบรมแมนำ าเจาพระยาฝง

พระประแดงไดอยางลงตว เหมาะเปนสถานทควรแกการพก

ผอนหยอนใจ

ตดตอสอบถ�มร�ยละเอยด :

โทรศพท : 02-815-1805, 081-781-7807

โฮมสเตย “ชมชนบางนำาผง” เกดจากการรวมตวของ

ชาวบานในตำาบลบางนำาผง จงเปดโฮมสเตยทงหมด 7 แหง

ทเนนใหนกทองเทยวซมซบวถชวตทเรยบงายของชาวบาน

แลวนำาไปปรบใช ในชวตประจำาวน ใหมความสขในแบบฉบบ

ของตนเอง ถอวาเปนเสนหและจดขายของโฮมสเตยแหงน

ตดตอสอบถ�มร�ยละเอยด :

นางอาภรณ พานทอง ประธานกลมโฮมสเตยบางนำาผง

โทรศพท : 089-807-2501

“Baan Mae Rimnam” is a Thai style house home stay

that offers the essence of the native culture perfectly blended

with the natural setting by the river on the Phra Pradaeng

side. It is suitable for a leisure stay.

For information

Tel : 02-815-1805, 081-781-7807

Baan Mae Rimnam

(Mom’s House by the River)


Bang Namphueng Community

บางกะเจา สวนใหญเปนพนทเกษตรกรรมทอย

ทามกลางความเจรญของเขตเมองซ งไดแก

กรงเทพมหานครและปรมณฑล มอาณาเขตครอบคลม

พนท 6 ตำาบล หรอทเรยกวากระเพาะหม มเนอทรวม

ทงสน 11,819 ไร เปนพนทชมนำาขนาดใหญทเกดจาก

การสะสมของดนตะกอนแมนำา เปนระบบนเวศทม

โครงสรางของสงคมพชและสตวทมความหลากหลาย

ทยงคงความอดมสมบรณ

สวนศรนครเขอนขนธ โอเอซสสเขยว..ใจกลางบางกะเจา

78 Relaxingพ ง ห ล ง . . พ ก ก � ย

79

Sri Nakhon Khuen Khan Park

and Botanical GardenThe Green Oasis..in the heart

of Bang Kachao

Most of Bang Kachao is agricultural area amid

the modernity of the city life including Bangkok

metropolis and its suburbs. Bang Kachao covers the

area of 6 Sub Districts with the total area of 11,819 rais

(4727.6 acres). The area is a big alluvial wetland which

provides unique fertile ecological structure for variety

of flora and fauna.


พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ทรงมพระราชดำารถงพนทแหงนวาเปนผนปา

กลางกรงทตองอนรกษไวใหเปนเสมอนปอดของคนกรงเทพฯ และคนสมทรปราการ

ซงจะชวยใหประชาชนมคณภาพชวต ตลอดจนสภาพจตใจและสขภาพทสมบรณ

ทามกลางความเจรญเตบโตของเมอง

His Majesty the King reralized that this area should serve as the green

area of the city center and should be preserved to be the lung for Bangkok

and Samut Prakan residents. It would help improve the quality of life

including mental and physical fitness among the civilization of the big city.

Relaxing80พ ง ห ล ง . . พ ก ก � ย

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ

พระราชทานนามหมายถงสวนสาธารณะทเปนศรแกนครเขอนขนธ

(ชอเดมของอำาเภอพระประแดง) มเนอทกวา 200 ไร เพยงแคขามแมนำา

เจาพระยาจากฝงคลองเตยกจะไดพบกบพนทโอเอซสทเปนแหลง

ผลตออกซเจนและเปนปอดใหกบชาวกรงเทพฯ ประกอบดวยกลม

อาคารใหญจำานวน 6 อาคาร ทโอบลอมดวยพรรณไมหลายรอยชนด

สมผสแรกสามารถรบรไดถงความเงยบสงบ รมเยน เดนเขามาดานใน

จะพบสระนำาจดขนาดใหญ พรอมสะพานไมทอดยาวพาดผาน

กบศาลาแวะพกรมนำา ใหทกคนไดนงเลน พดคยเพอพกผอนหยอนใจ

ไมใกลไมไกลกนมากนกมจดบรการใหอาหารปลานอยใหญ ปลาตางแยงกน

กนขนมปง สรางความสขไดชวขณะ แตถาใครชอบความทาทายสามารถ

เชาหรอจะนำาจกรยานมาปนเพราะมเสนทางจกรยาน และจดพกรถ

เอาใจนกปนทงไทยและเทศไดสมผสกบอากาศบรสทธอยางแทจรง

เพลดเพลนกบสองขางทางทเตมไปดวยตนไมนานาพรรณ นก

ผเสอหลากหลายสายพนธและสตวนานาชนด สรางความสนก สดชน

หวใจอยางยง

สวนศรนครเขอนขนธ

His Majesty the King graciously named this place “Sri Nakhon

Khuen Khan Park” which means the public park that adorns

the beauty of Nakhon Khuen Khan (the former name of Phra

Pradaeng District) covering the area over 200 rais (80 acres).

Just across the Chao Phraya River from Klong Toei, visitors will

find an oasis generating oxygen serving as the lung for Bangkok

residents. The compound comprises of a cluster of six large

buildings surrounded by hundreds species of plants. The

atmosphere is peaceful. Going deep inside, we found a large

fresh water pond with wooden walkway and small pavilions lining

the water front where visitors can take a rest and chat happily.

Nearby, there is fish feeding spot where fishes rush to take their

shares of bread. For those adventurous visitors, they can bring

their own bicycles for cycling or can rent one on site. Both Thai

and foreign cyclists appreciate the cycling path and the resting

area where they can truly enjoy fresh air along the path rich with

variety of plants, birds, butterflies and other animals. It is a real

happiness and joyful moment.

Sri Nakhon Khuen Khan Park

and Botanical Garden.


หอดนก สงกวา 7 เมตร เปนอกหนงสถานททนกดนกไมควรพลาด ตงตระหงานอยในสวนลก

ไรผคนพลกพลาน เหมาะแกการดนกยงนก มนกหลายสายพนธตางกบนสลบไปมา เพอหา

ตนไมพำานกอาศย ทงนกสชมพสวน นกกนปล นกแซงแซวหางบวงใหญ เหยยวนกเขาชครา

นกกนปลคอสนำาตาล นกแขวก นกหวขวานเขยวปาไผ เปนตน สรางความตนเตนกบนกด

นกยงนก ประกอบกบเปนเสนทางศกษาธรรมชาต รมรนไปดวยพรรณไมทงไมพนถนดงเดม

ไมตางถนนานาชนด เพอใหผทเขามาใชประโยชนในสวนไดรบความรมรนจากธรรมชาต เปน

สวนสาธารณะทแตกตางจากสวนสาธารณะทวไป คอยงมความรนรมยและอดมสมบรณไปดวย

พรรณไมนานาพนธในลกษณะของสวนทอยตามชนบท โดยในบางจดยงดคลายกบปาตาม

ธรรมชาตดวย

ถอไดวาเปนสวนสาธารณะทมเอกลกษณเฉพาะตวความอดมสมบรณของพชพรรณไม

ระบบนเวศและเปนแหลงทอยอาศยของสตวนานาชนด เปนสถานททองเทยวเชงธรรมชาต

ทควรคาแกการพกผอนหยอนใจ พรอมรบบรรยากาศบรสทธ

82 Relaxing

นกกนปลคอสนำาตาล

Brown-throated Sunbird

Photograph by Natthaphat Chotjuckdikul

พ ง ห ล ง . . พ ก ก � ย

สวนส�ธ�รณะและสวนพฤกษช�ตศรนครเขอนขนธ

ตำ�บลบ�งกะเจ� อำ�เภอพระประแดง จงหวดสมทรปร�ก�ร

เปดบรก�รทกวน : 06.00 - 19.00 น.

ค�เข�ชม : ไมเสยค�ใชจ�ย

หม�ยเหต : มบรก�รรถจกรย�นใหเช�

บรเวณหน�สวนส�ธ�รณะ ชวโมงละ 30 บ�ท

โทรศพท : 02-461-0972 (ในเวล�ร�ชก�ร)

Nakhon Khuean Khan Park and Botanical Garden

Bang Kachao Subdistrict, Phra Pradaeng District, Samut Prakan

Open every day : 6.00-19.00 hrs.

Admission Fee : Free

Note: Bicycles are available for rent at the entrance

to the garden, 30 Baht/hour

Tel. : 02-461-0972 (during office hours)

The Bird Watching Tower which is standing tall over 7

meters high deep inside the park is another place that bird

watchers should not miss. There are so few people which make

it suitable for bird watching. Many species of birds are flying back

and forth among the trees be it scarlet-backed flower-pecker,

sunbird, greater racket-tailed drongo, Shika, brown-throated

sunbird, black-crowned night-heron, laced woodpecker, etc. It is

an exciting sight for bird watchers. Since it is a natural study trail

covering with native and exotic plants, the park is different from

other public parks that it is more pleasant and rich with variety

of plants in the style of country garden where some area looks

like natural forest as well.

It is considered a public park with unique identity.

The superabundance of plants, eco-system and also habitat of

variety of animals make the place the destination for eco-tourism

worth visiting for fresh air. We should preserve it to be the ozone

generating area for Bangkok and Samut Prakan residents.


TARACommunityBang Phli Old MarketReflections of lives by Samrong Canal

ท � ง ท ค น เ ค ย

84 Familiar Path

85

ชมชนธ�ร�

ตล�ดโบร�ณบ�งพลสะทอนวถชวตรมคลองสำ�โรง



Familiar Path86

87

ในอดตกวา 100 ป มเรองราวไดรบการเลาผานบทกลอน ซงสะทอนใหเหนถงวถชวต

รมฝงคลองสำาโรง แมความงามจะแปรเปลยนไปตามยคสมยและความเจรญของสงคม

ยคใหม แตยงคงกลนอายของวถชวตดงเดมอยางมเสอมคลาย..

ชมชนธารา แหงตลาดโบราณบางพล เปน 1 ใน 8 ชมชนของเทศบาลตำาบลบางพล ยง

คงไวซงวถชวตรมคลอง สงเกตไดจากตลาดโบราณบางพล ซงเปนตลาดไมเกาแก สนนษฐาน

วาชาวจนเขามาเปดรานในตลาดนราว พ.ศ. 2400 เปนตลาดโบราณรมคลองสำาโรงเพยงแหง

เดยวทรอดพนจากไฟไหม และยงคงสภาพเดมเหมอนแรกสราง อกทงยงเปนชมชนใหญและม

ความรงเรองมากในอดต เพราะเปนตลาดขนสงสนคาและผโดยสาร เนองจากการเดนทางใน

สมยกอนใชเรอเปนพาหนะหลก เพอคาขายแลกเปลยนสนคา

ตลอดแนวสองฝงทางเดนระยะทางกวา 500 เมตร ยงคงสภาพและวถชวตอยางเรยบ

งายไดอยางชดเจน มสนคาใหเดนเลอกซอมากมายทงของกนเลน ของฝาก และอาหารแบบ

บานๆ ไมวาจะเปนกวยเตยว ขาวแกงตางๆ แตถาใครชอบอาหารรสชาตจดจาด ตองนเลยราน

คณณฐ นำาพรกหลากรส นำาพรกปลาสลด ปลาราหลน แซบเหลอหลาย สวนขนมหวานขนชอ

ของทนมใหเลอกหลากหลายไมแพกน อยางเชนรานแมแฉลม กระยาสารท รานคณนตย

เมยงคำา ขาวเหนยวปง หรอจะเปนขนมเบอง และขนมโบราณตางๆ นอกจากนยงมผลไมและ

ปลาสลด ของดของจงหวดใหเลอกซอ ขอบอกวาสนคามคณภาพและราคายอมเยามาก

Sunthorn Pu, Thailand’s royal court best known poet of the early Rattanakosin

era, once wrote in his literary work while on travelling that upon arriving at

Bang Phli that the place was hectic with many temples, houses, boats and people.

This piece of literary work dated over a century vividly reflects the way of life along

the Samrong Canal. Today, though the atmosphere has changed with the time and

modernization, the essence of the old way of life still exists.

Tara Community at Bang Phli Ancient Market is 1 of 8 municipal districts that still

keep the ancient way of life along the canal. Bang Phli Ancient Market consists of wooden

shop houses. It is presumed that Chinese merchants opened their business in this area

in 2400 B.E. (1857 A.D.). It is the only ancient market on Samrong canal that could

escape from fire and still maintains the original condition as built. In the past, it was

a large prosperous community because transportation were mostly on water be it for

goods or passengers and here was serving as the center for goods and passengers

transportation.

Along over 500 meters walkway on both banks, the way of life is clearly maintained

its simplicity. There are many goods and foods such as noodles, rice with variety of curries.

For those who prefer spicy and tasty foods should head for Khun Nat Restaurant by

the canal specializing in mouthwatering pastes and dips i.e. shrimp paste with gourami,

fermented fishes in coconut milk dip, etc. They are yummy. Famous desserts of this

community are diverse such as Krayasart (bar of roasted rice, sesame, peanuts cooked

with sugar cane juice until sticky) at Mae Chalaem’s shop; Miangkham (snack made from

fresh ginger, red onion, peanut, dried shrimps and roasted shredded coconut meat topped

with tasty sticky sauce and wrapped in leaves) at Khun Nit’s shop; roasted sticky rice

wrapped in banana leaves; or crispy pancake with variety of fillings and other traditional

sweets. Moreover, there are fresh fruits and sundried gouramies for visitors to enjoy

shopping. Please be informed that goods and fresh products sold here are of good

quality and the prices are reasonable.


ถงบางพลมเรอนอารามพระ ดระกะดาษทางไกลไปกลางทง

เปนเลนลมลกเหลวเพยงเอวพง ตองลากจงจางควายอยรายเรยง

ดเรอแพแออดอยยดเยยด เขาเบยดเสยดแทรกกนสนนเสยง

แจวตะกดเกะกะประกะเชยง บางทมเถยงโดนดนกนวนวาย

บางตอนจากนราศเมองแกลง สนทรภ


Familiar Path88

89

After strolling for awhile, we were struck with variety of

wooden antiques for shoppers to take for chic home decor.

Besides consuming products, there are beauty salons,

clothing stores, pet shops etc. Moreover, visitors will also

enjoy the scenery of floating market selling foods, sweets,

seasonal fruits from Bang Phli residents rowing their boats

in the Samrong Canal including those commuting boats

used in their daily life.

After touring, shopping and eating, before heading

back home visitors should not forget to stop to pay homage

to the big Buddha image at Wat Bang Phli Nai which Tara

Community and Bang Phli residents highly respect.

เดนมาไดสกพกกมาสะดดตากบของเกาททำาจากไมทสวยงาม

หลายรปแบบ ใหบรรดาขาชอปทงหลายซอตดไมตดมอกลบไป

ประดบประดาบานเรอนไดอยางเพลดเพลน นอกจากของกนของใช

แลวยงมรานเสรมสวย รานขายเสอผา รานขายสตวเลยง ฯลฯ แถม

ยงไดอมตากบทวทศนคลองสำาโรงทมเรอขายอาหาร ขนม ผลไม

ตามฤดกาลของชาวบางพลทพายไปมา และเรอทชาวบานใชสญจร

ในชวตประจำาวน

หลงจากเหนดเหนอยกบการเดนเทยว ชม ชม ชอป กนไปแลว

ขากลบอยาลมแวะไปกราบนมสการองคหลวงพอโต ณ วดบางพล

ใหญใน อนเปนสถานททชาวชมชนธาราและชาวบางพล เคารพ

นบถอเพอความเปนสรมงคลกอนเดนทางกลบบาน


ตลาดโบราณบางพล

ตงอยบรเวณรมคลองสำาโรง

หมท 10 ตำาบลบางพลใหญ อำาเภอบางพล

จงหวดสมทรปราการ

เปดบรการ : วนเสาร-อาทตย

เวลา : 08.00-15.00 น. และวนหยดนกขตฤกษ

Location : Bang Phli Old Market Moo 10,

Bang Phli Yai Subdistrict, Bang Phli District,

Samut Prakan

Opening : Saturday - Sunday and Holiday

08.00 - 15.00 hrs.

ขอบฟ�..ล�ตะวน ชมอ�ห�รอรอย..สมผสสสน “ตะวนลบขอบฟ�”

Good Foods at Sunset on the Horizon

ซอยคลองตากก รมถนนสขมวท ยานบางป ใครจะคดวา

มรานอาหารรมปากอาว ทเตมเปยมไปดวยธรรมชาต

เหมาะแกการพกผอน “ขอบฟา ลาตะวน” รานอาหารตามแบบ

ฉบบของชมชนพอเพยง ความสขทอยใกลแคเออม

เดนทางสถนนสขมวท ตรงเขาไป ต.บางป อ.เมองฯ

จนพบซอยเทศบาลตำาบลบางป 126 (หลกกโลเมตรท 47)

ปายรานอาหารชมชนพอเพยง (ซอยคลองตากก) ใชชอรานวา

ขอบฟา ลาตะวน รานอาหารทเกดขนจากการรวมกลมกนของ

คนในชมชน โดยชาวบานหม 2 ผลดเปลยนหมนเวยน

มาชวยกนทำาอาหาร รานอาหารปลกสรางแบบงาย ยนไปใน

Delicacy by the Road sideแ ว ะ ช ม ร ม ท � ง

90

91

ทะเลใหลกคานงรบลมแบบ 360 องศา ยงสามารถเดนเลน

สดบรรยากาศพรอมเกบภาพประทบใจบนสะพานททอดยาว

ลงสปากอาวไดอยางสบายใจ

อาหารขนชอของทางรานจะเปนเมนตามฤดกาล ชวง

พฤษภาคม-พฤศจกายน จะไดทานปลาท เนอมนอรอยมาก

ชวงเดอนมกราคม-พฤษภาคม จะไดทานปลากเลา นำามา

ทำาแดดเดยว ทอดกรอบ และชวงเดอนมนาคม-มถนายน

จะเปนเมนจะพวกหอยชนดตางๆ ทงหอยนางรม หอยแมลงภ

นอกจากนยงมแกงสมไขปลาเรยวเซยว พเศษตรงทไมใสผก

แตเตมอมไปดวยเนอปลาและไข รสชาตไมตองพดถง จดจาน

อยาบอกใคร ยงมเมนตมยำาปลากระบอก ปเนอปไขนงตวโต

เนอแนนใหลมลอง ยงไมหมดเพยงเทานยงมเมนอก

เพยบ เพราะวตถดบทไดลวนมาจากอาวไทยท

ชาวบานออกเรอหามาแบบสดๆ สงตรงถง

รานทกวน

อมหนำ�สำ�ร�ญแลวกอย�เพงกลบ

ใชเวล�ทกระเพ�ะกำ�ลงยอย นงดดวง

ตะวนทคอยๆ ล�ลบจ�กขอบฟ� อนเปน

สญญ�ณบงบอกว�วนนกำ�ลงสนสดลง

ณ ขอบฟ�..ล�ตะวน สสนอนน�หลงใหลของ

ร�นอ�ห�รชมชนพอเพยงแหงน

We never realize that in Soi Klongtagok on Sukhumvit

Road in Bang Pu, a restaurant by the Gulf of Thailand

is nestled in the embrace of the nature. It is suitable for a

leisure get away in a sufficiency community. Even by its name

“Kobfah Latawan” (Sunset on the Horizon) is alluring enough

to food and nature lovers. It is a happiness within reach that

we do not have to go a long way to Bangsan.

On Sukhumvit Road heading for Bang Pu Sub District in

Muang District, motorists will see a sign for sufficiency community

restaurant (Soi Klongtagok) by the name “Kobfah Latawan”

(Sunset on the Horizon). The restaurant is run by villagers from

two sub-districts who take turn to cook. It is a simple building

jutting into the sea where customers will enjoy sea breeze by

360 degree and can take a walk and photographs on the long

walkway by the sea.

The signature dishes of the restaurant depend on the

season. During May-November, mackerels are at their best

while during January-May there will be crispy fried sun-dried

Fourfinger threadfin and during March-June the menu will

comprise mostly of shellfishes be it oysters, mussels,

etc. Besides, there is giant catfish and its roes in tasty

spicy sour soup which is different from elsewhere that

they do not put in any vegetable. Moreover, there are

yummy mullet tomyam (hot and sour soup), steamed

fresh crabs and many more. The ingredients are very fresh

because they are delivered direct from the Gulf every day.

After enjoying the food, customers will enjoy watching

the sunset on the horizon.


สถานทตง : ซอยเทศบาลตำาบลบางป 126 (คลองตากก)

หลกกโลเมตรท 47 หางจากสถานตากอากาศบางป ประมาณ

8-9 กโลเมตร

เปดบรการ : 10.00 - 20.00 น. (หยดทกวนจนทรแรกของเดอน)

สำารองทนง : 084-976-6789, 081-753-6711, 081-648-1851

Location : Soi Tesaban Tambon Bang Pu 126 (Klong Takok)

Kilometer mark no. 47, approximately 8-9 km. from Bang Pu Resort

Opening hours : 10.00-20.00 hrs. (Close on the first Monday

of every month)

Tel : 084-976-6789, 081-753-6711, 081-648-1851

เมอพดถงขนมจาก ใครหลายๆ คนคงจะคดไป

วามตนกำาเนดจากจงหวดฉะเชงเทราเปนแน..

เพราะหาไดงายมขายทวไป แตถาจะบอกวาทาน

คดผด หลายคนคงจะมนงงและชวนสงสยวา

แทจรงแลว ขนมจากทเรารบประทานกนอยนนม

ตนกำาเนดมาจากทใดกนแน เราจะมาเฉลยวาจะ

มใครสกกคนทจะรบรวาแทจรงแลวนน ขนมจาก

มตนกำาเนดมาจากเมองปากนำาของเรานเอง

When talking about ‘Kanom Jak’, people

tend to think that its origin was in

Chachoengsao Province because it is easy to

find there. But, if we say that you are wrong,

you may be puzzled and wonder where the

origin of this delicious ‘Kanom Jak’ is. The

answer is in reality ‘Kanom Jak’ has its origin

right here in Paknam.

92 Delicacy by the Road side

แ ว ะ ช ม ร ม ท � ง

100 ป ลมดำารงค“ขนมจาก”ตำานานขนมไทยชาวปากนำา

Story has it interestingly that the art of toasting ‘Kanom Jak’ had its place in the history

of Paknam long time ago probably since the reign of King Rama II. At that time, it was made

from banana wrapped in nipa palm leaves that villagers toasted and shared among their

families. Once the rail service to Paknam was opened, the area was bustling with passing-by

passengers and ‘Kanom Jak’ had become the popular souvenir from Paknam. There used to

be a saying that “Any visitor visiting Paknam do not bring ‘Kanom Jak’ back home, he has

not yet visited Paknam.”

In the past when ‘Kanom Jak’ was very popular, there were numerous vendors in

Paknam. When time changed and the popularity decreased, many shops had closed down.

Only a small shop named “Lim Damrong” still keeps the legendary tradition of ‘Kanom Jak’

making from generation to generation over 100 years.

We only hope that the making of this historical delicacy will be preserved for the younger

generations to cherish.

100 years of “Lim Damrong” Kanom Jak (sweet wrapped in nipa palm leaves)… souvenir from Paknam

ในตำานานกลาวไวอยางนาสนใจวา ปากนำามการปงขนมจากกนมาเปนเวลา

ชานาน คาดวาเรมตงแตสมยรชกาลท 2 คอขนมจากกลวย ชาวปากนำามกจะปง

แจกกนในหมเครอญาต จนกระทงมการเปดใชบรการรถไฟสายปากนำาทำาใหทน

คกคกและมผคนสญจรผานไปมามากมาย ขนมจากจงกลายเปนของฝากททกคน

แวะซอกลบไป ทำาใหแพรหลายในตางถน จนมผคนกลาววา “ใครมาเทยวปากนำา

แลวไมมขนมจากตดไมตดมอกลบไป ถอวามาไมถงเมองปากนำา”

ในอดตนนขนมจากไดรบความนยมอยางมาก ในเมองปากนำามขายอย

หลายเจา แตเมอยคสมยเปลยนไปความนยมกลดลง ทำาใหหลายคนจำาตองเลก

กจการกนไปหมด หลงเหลอแตเพยงรานเลกๆ นามวา “ลมดำารงค” ทยงยนหยด

ขายขนมจาก เปดตำานานกลาวขานนบ 100 ป รนแลวรนเลาผานไป แตกยงคง

สบทอดตำานานขนมจากมเคยเสอมคลายจวบจนปจจบน

หวงแควาความเปนตนกำาเนดของขนมประวตศาสตรน จะยงมคนสบทอด

และรกษาใหคงอยคเมองปากนำา ไวเปนอนสรณเตอนความทรงจำาถงเรองราว

ทรงคณคาแกคนรนหลง

ตงอย : เลขท 87 ถ.ศรสมทร

(ตรงขามตลาดปากนำา)

ต.ปากนำา อ.เมองฯ จ.สมทรปราการ

เปดบรการ : 6.30-20.00 น.

โทรศพท : 02-395-0405, 02-702-6536

Location : 87 Sri Samut Rd.

Paknahm Subdistrict, Mueang Samut Prakan

District, Samut Paknam

Opening hours : 6.30-20.00 hrs.

Tel : 02-395-0405, 02-702-6536

93

ขนมกลวยปง, เผอกปง

Banana and Taro toast

ขนมจากลมดำารงค

Kanom Jak Lim Damrong


จกสาน กานจากสบสานหตถศลปทรงคา ภมปญญาทองถน

94 Visit to Handicrafts Centerเ ย อ น บ � น . . ง � น ม อ

สมทรปราการมตนจากเปนจำานวนมาก ทำาใหมผคนนำามา

ทำาประโยชนสรางอาชพสรางรายไดใหแกตนเองและชมชน

ไมวาจะนำามาทำายาสบ มงหลงคา หอขนม และอกมากมาย เชน

เดยวกบกลมคงจาก จกสาน ต.บางดวน ทนำากานใบจากมา

สานและรอยเรยงผานเสนใยเปนผลตภณฑทองถนทควรคาแก

การอนรกษ

Samut Prakan has nipa palm in abundance that

her residents make an extra income for their

families and the community by turning nipa palm

leaves for cigarette rolling, roofing, wrapping desserts

and much more. At the nipa palm weaving group in

Bang Duan Subdistrict that brings nipa palm sprigs

to weave into local handicrafts worth preserving.

Miss Bumroong Poolsawasdi, the founder of the

weaving group revealed that the idea originated from

“Kru (Teacher) Daeng”, a cousin living together, who saw

that nipa palm sprigs were discarded in the area in a large

number. Since she was an experienced basket weaver,

she then tried her hands on weaving nipa palm sprigs.

It appeared to do well. She, therefore, weaved baskets

in many designs. Miss Bumroong and neighbours tried

an error to imitate weaving those designs until they

understood the weaving techniques. Later on, “Kru Daeng”

taught them how to do it properly. Thus, the weaving

group was founded.

“In the old days, it was very easy to find nipa

palm sprigs. We did not have to buy. Once the

products become famous and selling well, villagers

no longer discard nipa palm sprigs. Weavers have

to buy from villagers at 5 Baht a kilogram which

can be woven into one big basket. In a day, weaving

members can make only 2-3 baskets only. The best selling

products are baskets and ‘Khan Tok’ (northern style food

tray with stand) sets.

Weaving nipa palm sprigInvaluable heritage of local craftsmanship wisdom

95

นางสาวบำารง พลสวสด ผกอตงกลมเลาใหฟงวา จดเรมตน

มญาตทอาศยอยดวยกนชอ “ครแดง” เหนวาบรเวณนมกานจาก

ถกตดทงจำานวนมากเพราะชาวบานนำาใบจากไปทำาประโยชนอยางอน

ดวยความมฝมอดานการสานตะกรามากอนจงลองนำามาสานด

ปรากฏวาสามารถทำาไดดมคณภาพเหมอนหวายจงสานตะกราไวหลาย

ลวดลายดวยกน ตอมาตนและเพอนบานไดลองนำามาแกะลายและ

สานตามผดบางถกบางจนรวธ หลงจากนนครแดงไดสอนวธการทำาแก

ชาวบานและไดจดตงกลมคงจากจกสานขนมา

“สมยกอนบรเวณนกานจากหางายไมตองซอ แตเมอผลตภณฑ

มชอเสยงและขายด กานจากทเคยหาเกบได ปจจบนไมมชาวบาน

นำามาทง ตองซอจากชาวบานในกโลกรมละ 5 บาท หนงกโลกรม

นนนำามาสานตะกราใบใหญได 1 ใบ และในระยะเวลาหนงวน

สมาชกจะสามารถสานไดประมาณ 2-3 ใบเทานน โดยตะกราทกลม

ผลตขนจะมลวดลายใหเลอกมากมาย สวนทขายดจะเปนกระเชา

และชดสำารบขนโตก”


96เ ย อ น บ � น . . ง � น ม อ

Visit to Handicrafts Center

สำาหรบวธทำาเรมจาก นำากานจากสดๆ มาเหลาใหเรยบ

สงทสำาคญคอกานจากตองสด เพราะถากานจากแหงจะนำามา

สานไมได การสานมหลายรปแบบแตละรปทรงจะมวธการขน

รปทแตกตางกนออกไป จะเรวหรอชาขนอยกบความชำานาญ

ของขนตอนน เมอสานเสรจนำาไปตากแดดใหแหง และนำาไป

เคลอบดวยนำายากนมอด แมลงและปลวกใหอยคงทนยาวนาน

เปนอนเสรจสน

ปจจบนมเดกๆ เขามาศกษาเรยนรวธการทำามากขน

และถาเยาวชนกลมไหนสนใจทางกลมยนดสอนใหฟร เพอเปน

การอนรกษภมปญญาทองถนใหคงอยคบานเราตอไป

The weaving procedures start from cutting the leaves

from the sprigs and make them smooth. The important

point is that the sprigs should be fresh because the dried

ones could not be used for weaving. There are many weaving

designs and each has its own shape forming method. The

weaving could be quick or slow depends on this shape

forming stage. Once the weaving is finished, the products will

be dried in the sunlight. Subsequently, they will be coated

with moth and termite repelling solution for long lasting usage.

Voila, it finishes.

Nowadays, children are getting more interested in

learning the weaving techniques. Should any youth group

interested in learning, the group is willing to teach free of

charge. It is a mean to preserve the local wisdom.

ทานใดสนใจเขาไปเลอกซอไดท

เลขท 78 หม 3 ถ.รถราง ต.บางดวน

อ.เมองฯ จ.สมทรปราการ 10270

โทรศพท : 087-017-9765

Should you be interested in

buying the products, please

visit 78 Moo 3, Rodrang

Road, Bang Duan Subdistrict,

Mueang Samut Prakan District,

Samut Prakan 10270

Tel : 087-017-9765


98 The Sun On the horizonส ด ฟ � . . ล � ต ะ ว น

คลองตาเพ

ม Klong T

a P

erm

Canal

วดทองรำาไพ

Wat Tong Rum Pai

ทาเรอคลองตาเพม

Klong Ta Perm Canal Pier

วดขนสมทราวาส

Wat Khun Samut Trawat

(Temple in the Sea)

พฑรา โฮมสเตย

Phattra Homestay

C H A O P H R A Y A R I V

E R

ทองเทยว @SAMUTPRAKAN Travel ฉบบนเปนฉบบ

ปฐมฤกษ ทเราจะพาทกทาน หนความวนวายในเมองกรง

ทงปญหาการเมอง เศรษฐกจและสงคม ไปสมผสบรรยากาศ

อนบรสทธ ณ คลองตาเพม ต.แหลมฟาผา อ.พระสมทรเจดย

จ.สมทรปราการ ซงสองขางทางเตมไปดวยตนจากนอยใหญ

และสตวนานาชนด และทเดดกวานนการสญจรเราจะใชเรอ

เปนพาหนะคใจในการเดนทาง พรอมกบพาไปพก ณ โฮมสเตย

อนเงยบสงบ ผอนคลายชวา ไมรอชาเราไปเรมทรปนกนเลย

สองวน คนเดยว เทยว

ทอดนองลองเรอ พกโฮมสเตย บรรย�ก�ศสบ�ยใกลกรง !

คลองตาเพม99

Klong Ta Perm Canal

2 days 1 night trip to

Leisure cruise in the canal

and over night in a relaxing

home stay near the city


This is an inaugural issue of @SAMUTPRAKAN Travel.

We will take you away from the frenzies of

the big city, leaving behind political, economic

and social problems to experience the pristine

atmosphere at Klong Ta Perm, Laem Fah Pa

Subdistrict, Phra Samut Chedi District, Samut Prakan

Province. Along the way, there are plenty of nipa

palm trees and varied species of animals. And, the

most cool thing is that we will travel by boat and

bring you to stay overnight at a serene home stay

to unwind your life. Don’t wait too long, we start

moving now.

Klong Ta Perm Canal

2 days 1 night trip to

Leisure cruise in the canal

and over night in a relaxing

home stay near the city

Check-in 10.30 ถงบรเวณทาเรอคลองตาเพม มเรอหางยาวจอดเรยงราย

คอยใหบรการลกคา แตตองขอบอกวาการสญจรดวยเรอนน

เราจะตองเหมาเรอ ซงคาใชจายอาจจะสงตามระยะทางทเรา

จะไปเทยว ซงถอวาวนนโชคดทมทานรองฯ ชาล ทรพยทพย

รองนายก อบต.แหลมฟาผา ขบเรอพาเทยวแบบไมตองกลว

หลงทางเพราะทานเปนคนพนทอยมาตงแตสมยเดก หลงจาก

ลงเรอหางยาวแลนไปไดสกพก กพบกบบรรยากาศอนเงยบสงบ

ไมวนวาย มชาวบานจอดเรอหาปลา เปนวถชวตทหาดไดยากใน

ปจจบน

เมอแลนเรอลกเขาไปตามคลองเลกๆ กสมผสไดถงอากาศ

ทเยนลง เพราะสองขางทางเตมไปดวยตนจากทปกคลมแสงแดด

ถดมาอกนดเหนนกกระยาง นกกานำา และนกเขยวหวาน เกาะ

โคนตนตาลหลายสบตว ทานรองฯ ชาล เลาวาบางวนมตวนาก

หลายตวออกมาเลนนำากนอยางสนกสนาน ทำาใหรวาพนทแหง

นมระบบนเวศทอดมสมบรณอยางแทจรง

Check-in 10.45 น. เดนทางเพยง 15 นาท กถง พฑรา โฮมสเตย (Phattra

Home Stay) หรอโฮมสเตยปาแปว สถานททเราจะไดพกสมอง

จากความเหนอยลาในคำาคนน “สวสดครบเดยวผมจะทำาผดไทย

ใหกนเทยงน” เสยงทกทายจากเจาของบาน หลงจากเกบสมภาระ

เรยบรอย พบวาบรรยากาศรอบทพกนนเงยบสงบและอากาศ

บรสทธมสายลมพดผานตลอดเวลา อาจเปนเพราะวาไมมมลพษ

ใดๆ เลย นอกจากตนไม และบอเลยงหอยแครงและกง

“ทานขาวเทยงเอาแรงกอนครบแลวคอยออกไปเทยวกนตอ”

เสยงเจาของบาน กลาวอยางเปนมตร เมนผดไทยลกษณะหนาตา

ไมตางจากทอนทวไป แตสมผสแรกกสามารถตอบไดเลยวา

ไมเหมอนใครแนนอน ไมใชรสชาตแตเปนกงทนำามาทำานนสด

เหมอนขนมาจากบอ ทงเนอแนนและกรอบ ดวยความแปลกใจจงถาม

และไดคำาตอบวา กงทนำามาทำานนกนำามาจากบอกงทเลยงอย

ขางหลงโฮมสเตยนนเอง สวนอาหารททำาเลยงผทมาพกนน

กนำาขนมาสดๆ จากบอหรอซอจากเรอประมงทเขาจบไปขาย

นนเอง หลงจากเตมพลงเรยบรอย จงเรมออกเดนทางไปเทยว

ทวดขนสมทรจนกนตอ

Check-in 10.30 a.m.We checked-in at Klong Ta Perm pier where

long tail boats are lining up waiting for visitors. We

have to warn you that the rule is to charter the boat

for your own. The charge varies depending on the

distance. Today we were very lucky to have Mr. Charlie

Subtip, Deputy Chief of Laem Fah Pa Subdistrict

Administrative Organization, steering the boat for us.

He is the native of the area. After riding for a short

while, we could feel the serenity, no bustling. Villagers

moor their boats in the canal for fishing, the bygone

way of life that we could hardly find these days.

When the boat travelled deep into the canal, we

could feel the coolness as both sides are covered with

dense and sunlight shading nipa palm trees. Further

deep inside, we could see tens of egrets, cormorants

and fairy bluebirds resting at the base of palmyra palm

trees. Mr. Charlie said that sometimes we could see

otters playing happily in the water which makes we

realize that the eco-system in this area is quite exuberant.

Check-in 10.45 a.m.After only 15 minutes boat trip, we arrived at

Phattra Home Stay known as ‘Auntie Paew’s Home

Stay’ where we will overnight. “Good morning, I will

make you ‘Paad Thai’ for lunch”, the host said gaily.

After putting away the luggage,

we found that the atmosphere

surrounding the home stay

is quiet and pristine because

there is no pollution. Over

there we are surrounding by

trees, cockle and shrimps

nursery ponds.

“Fill up your stomach before going on your trip” the

friendly host said. ‘Paad Thai’ did not looked different

from elsewhere. But for the first mouthful, we could tell

the difference. It is not in the taste but in the freshness

of shrimps right from the nursery. The shrimps were

so fresh and tasty. We found out that shrimps were

from the nursery ponds behind the home stay. Other

ingredients were from the ponds or from the fishing

boats in the vicinity. After filling our stomach, we went

on to visit Wat Khun Samut Chin.

ปลาตะกรบspotted scat fish

100ส ด ฟ � . . ล � ต ะ ว น

The Sun On the horizon

101

Check-in 13.00 น.เดนทางออกจากทพกไมนานใชเวลาประมาณ 20 นาท

ถงจดหมายตอไป วดขนสมทรจน มอโบสถทถกนำาทวมเมอ

ครงมพายจากอาวไทยและมประวตความเปนมามากมาย เมอ

ถงทานำาทางเขาวดเราจะพบวามจกรยานไว ใหบรการ เพราะ

เราตองปนจกรยานประมาณ 2 กโลเมตรถงจะเจอตววด กอน

ทจะเขาไปทวดนนเราไปแวะชมวถชวตของชาวบานแถวนนกน

วาเขาทำาอะไรกนบาง

เมอถงชมชนบานขนสมทรจนแลวสงแรกทเราจะตอง

ทำาเลยกคอ กราบสกการะศาลพอหนมนอยลอยชาย ทชาวบาน

เคารพนบถอ มชาวบานกระซบบอกวาอธษฐานขอพรไดสมดง

ปรารถนาแนนอน แตมขอแมวาขอไดเรองเดยวเทานน เดนถดมา

ไมกกาว จะพบพพธภณฑทองถนบานขนสมทรจน ทเกบ

รวบรวมของเกาโบราณมากมาย ไมวาจะเปนชาม เครองประดบ

และของใชตางๆ ทขดพบในบรเวณนน สามารถบอกเลาเรองราว

ประวตศาสตรแหงบานขนสมทรจนไดเปนอยางด

เดนลดเลาะบอปลาทชาวบานเลยงเปนอาชพมทงหอยแครง

และกง เดนเขาไปในบรเวณบานไมทเรยงตอกนเปนแถวมองไกลๆ

เหนเปนอะไรบางอยางสออกสมๆ แดงๆ ตากเรยงราย ขยบเขาไป

ใกลถงไดรวาเปน “เคย” ทไวทำากะปนนเอง โดยชาวบานแถวน

นอกจากเลยงกง หอยและปลาแลว ยงทำากะปเปนอาชพอกอยางหนง

Check-in 16.00 น.หลงจากแวะบานขนสมทรจนแลว เราปนจกรยาน

บนเสนทางทเตมไปดวยปาโกงกาง อดใจเดยวกเขาสวดขน

สมทรจน ทเงยบสงบ เตมไปดวยมนตขลงมากมาย โดยเฉพาะ

มลมพดผานตลอดเวลา เปนเพราะตววดนนยนออกไปยงอาวไทย

เรยกไดวารบลมทะเลกอนใคร ยงชวงเยนๆ ตอนพระอาทตย

ตกดนจะสวยเปนพเศษ โดยเฉพาะคนกนนำาททำาจากเสาไฟ

เพอกนการกดเซาะของนำา จะมนกนางนวลและนกกระยาง

ยนเกาะบนเสาปนเรยงรายนบรอยตว เปนเสนหทหาดไดยาก

Check-in 01.00 p.m.We started our trip which took only 20 minutes to arrive

at our next destination, Wat Khun Samut Chin, where the

main chapel is always flooded whenever there are storms

in the Gulf of Thailand. This temple has a long history.

Arriving at the temple’s pier, we found bicycles lining up

for visitors as it is another 2 km. of cycling to reach the

temple. Before arriving at the temple, we stop on the way

to see the villagers’ way of life along the way.

Arriving at Khun Samut Chin community, the first thing

that we should pay respect to is the village shrine “Chao

Poh Noom Noi Loi Chai Shrine” where villagers timidly told

us that we could pray and ask for a wish to be granted.

The only condition is that we could ask for just one wish

only. A few steps beyond is the local Baan Khun Samut

Chin community museum where many antiques are kept

such as porcelains, ornaments and numerous utensils

found in the area which serve as good references of the

long history of Ban Khun Samut Chin.

We took a path along the ponds where villagers nursing

fishes, cockles and shrimps for their living. Walking into

a cluster of wooden houses, from a far we could see

something in reddish orange color being dried in the sun.

When we got closer, we found that it is ‘tiny shrimps’ for

making shrimp paste. Apart from nursing fishes, cockles

and shrimps, villagers are also making shrimp paste to

supplement their income.

Check-in 04.00 p.m.After visiting Ban Khun Samut Chin, we continued

cycling along the path rich with mangrove forest for a short

while before arriving at the seclude and charming Wat

Khun Samut Chin. Since the temple is jutting into Gulf of

Thailand, it has the advantage of receiving the refreshing

sea breeze. In the evening at sunset, the view is spectacular

especially with hundreds of sea gulls and egrets resting on

the breakwater made from concrete light poles. It is a rare

charming sight.

Fish nononon

ศาลเจาพอหนมนอยลอยชายChao Poh Noom Noi Loi Chai Shrine


ส ด ฟ � . . ล � ต ะ ว น

102 The Sun On the horizon

103

Check-in 18.30 น. ออกจากวดกลดเลาะตามลำาคลองออกมาสคลองตาเพม

เพอกลบเขาสทพก ชวงเวลาพลบคำามเรอประมงจอดรอเพอทจะลง

อวนหาปลาตอนนำาลง ตลอดสองฝงลำานำา เมอจบสตวนำาไดชาว

บานกจะนำาไปขายใหกบโปะรบซอทมอยในคลองตาเพม หลงจาก

นนนำาไปขายสตลาดและรานอาหารตอไป เปนภาพทหาดไดยาก

ในยคสมยน

Check-in 19.00 น. เหนดเหนอยกบการเดนทางตลอดทงวน กไดเวลาพกผอน

อาบนำาชำาระรางกาย เพอเตรยมพรอมกบการรบประทานอาหาร

โดยอาหารในคำาคนน เรยกไดวาถกอกถกใจอยางยง เพราะมแต

อาหารทะเลสดๆ มากมาย ทงกง หอยและปลา รสชาตอรอยอยา

บอกใคร ในชวงทเราไปนนเปนชวงเดอนธนวาคม อากาศหนาวเยน

กวาทคด มลมพดเยนตลอดทงคน โฮมสเตยแหงนมทงหมด 3

หลง รองรบได 15 คน ราคาตอหวอยท 1,000 บาท มอาหารเลยง

ครบทง 3 มอ โดยเฉพาะมหองดโทรทศนและมคาราโอเกะไวคอย

บรการกวา 1,000 เพลง หลงจากหนงทองตง หนงตากเรมจะหยอน

จงเดนสดอากาศอกสกครง พบวาทพกแหงนใหความสงบรมรน

จนรสกผอนคลายจากความเครยดความออนลาตางๆ ไปหมด

เหลอเพยงแตความรสกสบายกายสบายใจกบธรรมชาตอนบรสทธ

อยางแทจรง แตนาเสยดายทคนน ไมมหงหอยออกมาใหเชยชม

อยางเคย

Check-in 06.30 น. เขาสเชาวนใหม โชคดทวนนมโอกาสจะไดลองเรอไปชมนก

บรเวณปากอาวไทยตอนพระอาทตยขน ชวงเชาจะเหนไดวาผคน

ตางใชเรอเปนพาหนะหลกในการเดนทาง ยงเขาใกลปากอาวมากขน

จะพบนกกระยาง นกนางนวล นกกานำา และนกเหยยว บนลองลอย

เหนเวหา เปนจำานวนมาก บางตวบนลอยอยในอากาศเมอสบโอกาส

จะบนโฉบจกปลาเลกทอยเหนอนำาอยางรวดเรว บางตวเกาะตาม

กงไมเรยงรายสวยงาม นกถายภาพตวยงคงไมพลาดบรรยากาศ

แบบนเปนแน

Check-in 06.30 a.m.The next morning, we were fortunate having the

opportunity to do bird watching on the boat trip. Around

the Gulf of Thailand at dawn, we found that people are still

using boats for commuting. Getting closer to the mouth of

the Gulf of Thailand, we found numerous egrets, sea gulls,

cormorants and falcons gliding in the air. Some are flying

high but when opportunity arises will swoop down to quickly

catch small fishes on the surface. Some perch beautifully

on the tree trunks. The avid photographers should not miss

such an atmosphere.

Check-in 06.30 p.m.We left the temple, cruising along the canal into Klong

Ta Perm back to our home stay. At dusk, many fishing

boats are awaiting on both banks for the low tide. They will

sell their catches at the fishing stakes in Klong Ta Perm

who will resell to the market and restaurants. It is another

rare sight these days.

Check-in 07.00 p.m.After the whole day trip, we took a rest and bathing

before having a heartily dinner with variety of fresh sea

foods be it prawns, shells and fishes. The taste is very

delicious. The time of our visit was in December when the

weather is cooler than usual. We enjoyed the pleasant cool

breeze the whole night. This home stay has 3 buildings

which can accommodate 15 persons and the charge is

1,000 Baht a head including 3 meals. For entertainment,

there is a common room equipped with television and

karaoke with supply of more than 1,000 songs. After dinner,

we took a walk to shed the drowsiness. We found that this

home stay is serene and shady that makes us feel relaxed

from all stress and strains. What we feel is a genuine

happiness with the pristine nature. It was unfortunate that

night there were no fire flies.


check-in 09.00 a.m.We packed our luggage for the return trip to

the bustling city again. Before leaving we enjoyed

boiled rice with fresh fish to peter out the coolness.

Food is another charming attraction of this home

stay that we will never forget. On the way, we

stopped to watch the making of nipa palm products

which is a supplementary career for the villagers.

On the boat trip back to the mainland, we

could not resist feeling pity to say good bye to

such a lovely atmosphere and return to the chaotic

life in the big city. We will not see the smiles on

the faces of villagers while passing other boats. We

will miss the sight of villagers helping each other

fishing in the canal. We will miss the opportunity to

inhale lungful of fresh air. There will never be other

places that will be as serene and relaxing as here.

We will bring back with us the fond memory of a

once in the lifetime friendship that will never perish

with time. We will find an opportunity to return to

enjoy such an atmosphere again.

Check-in 09.00 น. เตรยมตวเกบขาวของกลบสความวนวายในเมองอกครง

กอนกลบรบประทานขาวตมปลาเพอคลายหนาวอกมอ ตองบอกวา

เรองอาหารของทนเปนอกสงหนงทเปนเสนหจนลมไมลง ระหวาง

ทางแวะตามบานเพอดการทำาจากทเปนอาชพเสรมของคน

ทองถนแหงน

ระหวางนงเรอเพอทจะกลบเขาฝง กอดเสยดายและใจหาย

ไมไดทจะตองบอกลาบรรยากาศและวถชวตแบบนไปและกลบ

เขาสความวนวายในสงคมเมอง คงไมไดเหนภาพรอยยมของ

ชาวบานระหวางนงเรอสวนทางกน คงไมเหนภาพการชวยเหลอ

ของชาวบานทชวยกนจบปลาในลำาคลอง คงไมไดสดอากาศ

อนบรสทธอยางเตมปอด คงไมมสถานท ใดเงยบสงบและ

ผอนคลายไดอยางทแหงน เหลอไวเพยงมตรภาพและความ

ทรงจำาครงหนงในชวตทมอาจเลอนหายไป และคงจะตองหา

โอกาสกลบมาสมผสบรรยากาศแบบนอกสกครง

104ส ด ฟ � . . ล � ต ะ ว น

The Sun On the horizon

พฑรา โฮมสเตยพฑรา ทรพยทพย (แปว) โทรศพท : 089-200-1307

Phattra Home Stay Phattra Subthip (Paew) Tel : 089-200-1307

105มถนายน 2557 / June 2014

106เ ย อ น ส ถ � น . . โ บ ร � ณ ศ ล ป

Visit to Ancient Sites of Art

Splendid Chinese Architecture

Pay Homage to 5 Deities,

a couple of the largest

stone lions in Thailand,

Xian Loh Tai Tian Gong Shrine.

107

อลงการสถาปตยกรรมจน

สกการะเทพเจา 5 พระองค

ยลสงโตหนคศาลเจาพอเสยนหลอไตเทยนกง


108

ปากนำาเปนเมองทประกอบไปดวยความหลากหลายทางเชอชาตท

อยรวมกนอยางลงตว ไทย มอญ และจน ทสามารถผสมผสานผาน

ทางวฒนธรรม ขนบธรรมเนยม และสถานททสามารถบอกเลาเรองราว

ของเอกลกษณทางวฒนธรรมภายใตเชอชาตของตนเองไดเปนอยางด

ทองเทยว @SAMUTPRAKAN Travel ฉบบน เราจะพาไปยลโฉมความ

งดงามของศลปะแบบจนและความศกดสทธของเหลาเทพเจาปดทาย

ดวยการพาไปชมสงโตหนคทแฝงไปดวยความเชอทางคตธรรม ณ ศาล

เจาพอเสยนหลอไตเทยนกง

ขบรถไปตามถนนสขมวท (สายเกา) มงหนาสตำาบลบางปใหม ไมก

อดใจขางหนาจะมาถงจดหมายปลายทาง นนกคอ “มลนธธรรมกตญญ”

เทพเจา 5 พระองค

Deities From 5 families

หรอทพนองชาวจนเรยกตดปากวา “ศาลเจาเสยนหลอไตเทยนกง” เปน

ศาลเจาทเผยแผถายทอดความเชอทางศาสนามาจากศาลหนานคนเซน

ไตเทยนกงทเมองไทหนาน หรอไถหนาน (Tainan) ประเทศไตหวน ซง

มศรทธาความเชอในเรองของเทพเจาโหงวหวงเอย หรอเทพเจาแหง 5

ตระกล โดยไดมผอญเชญเสดจเขามาในประเทศไทยตงแตป 2519 แต

มการสรางศาลเจาแหงนขนในภายหลงเมอป 2534 ศาลหนานคนเซนท

เมองไทหนานนน ถอกนวาเปนศาลทประทบของเทพเจาโหงวหวงเอย

ทใหญทสดและเกาแกทสดของไตหวน ถานบตงแตความเชอเกยวกบ

เทพเจาโหงวหวงเอยไดเผยแผจากจนแผนดนใหญเขาสไตหวนกตองนบ

เวลายอนกลบไปตงแตเมอ 300 กวาปกอน

เ ย อ น ส ถ � น . . โ บ ร � ณ ศ ล ป


109

It is known for a long time that many ethnics have chosen

to make Samut Prakan their homes be it the Thai, Mon and

Chinese. They live in harmony with each other through the blending

of cultures and traditions. Places can well reflect the history. In

this issue, @SAMUTPRAKAN Travel will take the readers to admire

the beauty of Chinese arts and the sanctity of deities at Xian Loh

Tai Tian Gong Shrine.

Driving along the old Sukhumvit Road heading for Bang

Pu Mai we soon arrive at our destination “Dharma Katanyu

Foundation” or the Chinese calls “Xian Loh Tai Tian Gong Shrine”.

It was built following the religious belief of Nan Kun Sern Tai Tian

Fu Foundation in Tainan, Taiwan. They believe and respect 5

Deities (Wu Wang Ye) or deities from five families that were

เกรดคว�มร

แทนบชาฟาดน การไหวฟา หรอเจาฟา คอการไหวเทพ

สรยน (เทพพระอาทตย) ซงเปนผชาย

การไหวดน หรอเจาดน คอการไหวพระแมธรณ ซงเปนผหญง

การไหวฟาดน นน เชอวาผไหวจะทำามาคาขายด สขภาพ

แขงแรง เดนทางปลอดภย ลาภผลด ลกหลานด

การไหวตองหนหนาไปทศตะวนออก และใหอยกลางแจง

เพอรบผลพลงจากแสงอาทตย

สถาปตยกรรมแบบจนแทๆ หลงคาประดบดวยสตว

มงคลทงหงสและมงกร

Genuine Chinese architecture that the roof is

adorned with auspicious animal figurines both

swans and dragons

แทนบชาฟาดน หรอทเรยกวา ทตแปบอ

Altar to worship Heaven and Earth

Gods which is called Ti Di Pae Bo

brought into Thailand in

2519 B.E. (1976 A.D.) but

the shrine was built later in

2534 B.E. (1991 A.D.). Nan

Kun Sern Shrine in Tainan is

the largest and oldest shrine for

the 5 Deities. The belief in the

5 Deities was spread from main

land China to Taiwan over 300

years ago.

Practical Tips

Altar to worship Heaven and Earth Gods : Paying homage to

the heaven is to pay homage to Sun God which is a male

Paying homage to Earth God is to pay homage to Phra

Mae Thorani which is a female

Paying homage to Heaven and Earth Gods is a belief

that worshippers will have prosperous business, will be healthy,

fortunate and have good descendants.

To pay homage, worshippers should face the East and

be in the open space in order to receive the full benefits of the

solar power.


110

ในแตละปจะมผศรทธาไปกราบไหวและนกทองเทยวทเดนทาง

ไปทองเทยว ทศาลหนานคนเซน เมองไทหนาน ปละไมตำากวา 4 ลานคน

ซงจนถงทกวนนทวทงไตหวนมสาขาของศาลหนานคนเซนกระจาย

กนอยทวไปมากกวา 7,500 แหง ในเมองไทยเองกมศาลเจาอกแหงหนง

คอ ศาลเจาไทหนานไตเทยนกง อยทถนนทากลาง ตำาบลทบเทยง

อำาเภอเมองฯ จงหวดตรง

เมอเดนเขามากสามารถสมผสไดถงสถาปตยกรรมแบบจนแทๆ

โดยรปแบบของศาลเจานนมตนแบบมาจากศาลเจาของมลนธหนาน

คณเซนไตเทยน ฟ ทไตหวน โดยมสถาปนกชาวไตหวนแทๆ มาดแล

ขนตอนการสรางอกดวย “ศาลเจาเสยนหลอไตเทยนกง” ไดรบการ

ถายทอดความเชอทางศาสนามาจากมลนธหนานคณเซนไตเทยนฟ

ซงมความศรทธาในเรองเทพเจาโหงวหวงเอย หรอ เทพเจาแหง 5

ตระกล โดยไดมผอญเชญเสดจเขามาในประเทศไทยตงแตป พ.ศ.2519

แตเพงมาสรางศาลเจาแหงนขนในภายหลงเมอป พ.ศ.2534

สงแรกเมอเราไปถงศาลเจาจนกอนทจะเรมสกการะเหลาเทพเจา

เราควรจะเรมจากการกราบไหวฟาดน (ทนกง) ดานนอกศาลเจา เปน

ธรรมเนยมทชาวจนสบทอดปฏบตกนมา ซงมความเชอวาสงศกดสทธ

และดวงวญญาณของบรรพบรษจะไปสถตอยเบองบนสรวงสวรรค เมอ

สกการะบชาแลวทานจะดลบลดาลใหไดรบความรมเยนเปนสข ระหวาง

กำาลงนำาธปมาปกตรงกระถางธป สายตากสะดดกบสงโตหนคใหญ

ตงตระหงานอยบรเวณหนาศาลเจา สอบถามจากผดแลศาลเจา จงไดร

วาเปนสงโตหนแกะสลกทใหญทสดในประเทศไทย



Each year, more than 4 million believers and tourists visit

Nan Kun Sern Shrine in Tainan. Presently across Taiwan, there

are more than 7,500 shrines of 5 Deities. In Thailand, another

shrine of 5 Deities is Tainan Tai Tian Gong Shrine at Ta Klang

Road, Tambon Tubtiang, Muang Disrict, Trang Province.

Entering the compound, we will see genuine Chinese

architecture. The style of the shrine follows the original shrine

at Nan Kun Sern Tai Tian Fu Foundation in Taiwan and the

construction was supervised by Taiwanese architects. “Xian

Loh Tai Tian Gong Shrine” inherits the religious belief from Nan

Kun Sern Tai Tian Fu Foundation which is faithful to Wu Wang

Ye Deities or the gods of 5 families which were brought into

Thailand since 2519 B.E. (1976 A.D.). However, the shrine was

built later in 2534 B.E. (1991 A.D.)

The first thing that we should do upon arriving at the

shrine is paying homage to Heaven and Earth (Tian Gong)

outside the shrine. It is the tradition observed by Chinese people

for generations. It is believed that holy things and the spirits

of ancestors have their places in the heaven. Paying homage

to them will bring worshippers happiness and good luck. While

placing incense sticks in the incense burner, we are struck by

the sight of a couple of huge stone lions standing majestically in

front of the shrine. By asking the shrine caretaker, we know that

this couple of stone lion is the biggest stone lions in Thailand.

111มถนายน 2557 / June 2014

112เ ย อ น ส ถ า น . . โ บ ร า ณ ศ ล ป

กร�บไหวเทพเจ� “อฟเฉยนสย (โหงวหวงเอย)”

อฟเฉยนสย หรอ โหงวหวงเอย เทพเจา 5 พระองค

Wu Fu Xian Suai or Wu Wang Ye, the 5 Deities

ภายในวหารทประทบของเทพจงเจยงจวน

(เทพเจาแหงขนพล)

Inside the shrine for Jong Jiang Quin Deity

(Deity of Warlord)

เทพเจา 5 พระองค

Deities From 5 families

ดวงไฟมงมเงนทอง

Lamp of Wealth

เขามาถงดานในวหารเทพเจา 5 พระองค เปนวหารหลงใหญ

ทอยตรงกลาง ยงตนตาตนใจกบสถาปตยกรรมแบบจนทงดงาม

สสนสวยงามโดดเดนดวยสแดง-ทอง อยางบนหลงคาปกระเบอง

และประดบประดาดวยสตวมงคลตามความเชอของชาวจน มทงหงส

และมงกร และยงมตวละครในนทานพนบานเกาแกของชาวจนอก

ดวย จากนนจงเรมสกการะและขอพรจากเหลาเทพเจา ซงดานหนา

เปนวหารใหญของศาลเจา “เสยนหลอไตเทยนกง” เปนทประทบ

ของเทพเจา “อฟเฉยนสย หรอ โหงวหวงเอย” หมายถงเทพเจา

5 พระองค โดยมาจากตระกลทแตกตางกน แตมจตใจและแนว

ความคดทคลายคลงกน

นบวาเปนยอดขนพลท

มความโดดเดนทงในดานสต

ปญญา การตอส คณธรรม ความ

ซอสตยสจรต เปนขนนางท

จงรกภกดของกษตรยจนเมอ

เกอบ 1,400 ปกอน ทชอเสยง

ของเทพทง 5 องค ไดเลองลอ

ขนไปถงสวรรค จนเบองบน

แตงตงใหเปนผตรวจการ ทำา

หนาทคอยสอดสองดแลมวล

มนษย และมความเชอกนวา

หากไดมาบชาโหงวหวงเอยจะชวยคมครองใหมชวตทรมเยน

ราบรน ประสบแตความสข ความสำาเรจ ความเจรญรงเรอง

สขภาพแขงแรง ปราศจากโรคภย และหากอธษฐานสงใดกจะได

สมดงปรารถนา นอกจากนดานลางยงเปนทประดษฐานของศาล

เจาพอเสออกดวย

เดนออกมาทางดานขวามอของวหารใหญ จะพบทประทบ

ของเทพจงเจยงจวน (เทพเจาแหงขนพล) สวนวหารทางดานซาย

มอเปนวหารองคเจาพอหลกเมอง (เฉนหวงเหย) และถดไปเปน

ศาลเจาแมเตาหรอเจาแมขมทรพย ชาวบานสวนใหญจะมาขอพร

ใหครอบครวรำารวย โดยทวหารจะมเตาไว ใหเซนไหว ภายในเตา

ประกอบไปดวยของตางๆ ทมความหมายตามความเชอถง 7 ชนดคอ

กระจก ไมบรรทด กรรไกร ดาบ ตราชง รม และปายชอ นอกจาก

นทานใดทเกดในปชงกสามารถแกชง โดยการเขยนชอลงกระดาษ

แลวนำามาบรรจไว ในหบ แตขนตอนนจะตองมการทำาพธกรรม

จากเทพเจาในการบรรจเสยกอน

เทพเจาฮกลกซว

Fu Lu Shou



113มนาคม 2557 / March 2013

The 5 Deities are enshrined in the largest shrine in the

middle of the temple. We are awe struck with the magnificent

Chinese architecture with prominent red and gold colors. The

roof is adorned with auspicious animal figurines like swans,

dragons and also characters from old Chinese folk tales. From

here, we start paying homage to Deities. The front part of the

Xian Loh Tai Tian Gong main shrine is the seats of the 5 Deities

from 5 families who shared the same thinking and concept.

They were regarded as the leading noblemen who were

outstanding in intelligence, fighting, integrity, and honesty. The

legend has it that they were highly loyal to Chinese Emperor

who ruled China almost 1,400 years ago and their reputations

celebrated in the Heaven. Therefore, the Heaven appointed

them inspectors to monitor mankind. It is believed that by

worshipping Wu Wang Ye, worshippers will be happy, successful,

prosperous and healthy. And if they make a wish for anything,

they will be granted as they wish

On the right hand side of the main chapel is the seat of

Jong Jiang Quin Deity (Deity of Warlord), on the left is the seat

of Deity of City Pillar (Zhen Huang Ye) and next is the seat of

Goddess of Gourd or Goddess of Treasure which visitors always

pray for richness. The shrine provides gourds which contain

7 objects according to the belief i.e. mirror, ruler, scissors,

sword, weighting scale, umbrella and name tag for worshipping.

Besides, those who are born in the years in conflict with the

current year zodiac can write their names and put in the box but

this step needed a ritual from the God before putting in the box.

Worshipping

Wu Fu Xian Suai (Wu Wang Ye)

113มถนายน 2557 / June 2014

114

วหารดานหลงอยตรงแนวเดยวกนกบวหารของเทพโหงวหวงเอย

เปนทตงของวหารพระโพธสตวกวนอม ซงขนาบไวดวยแทนบชาของ

เทพหยทอผอสก แทนบชาของเทพกวนอและองค 18 พระอรหนต

อยภายในวหารเดยวกน ตามตำานานเลาวา “เจาแมกวนอมมหา

โพธสตว (อวโลกเตศวร) เปนพระโพธสตวผมพระเมตตา เพราะ

ทานไมปรารถนาจะเปนพระพทธเจา เหมอนพระโพธสตวองคอนๆ

แตทรงแบงภาคไดหลายภาค เพอมาโปรดสรรพสตวทงหลายให

พนทกข” มความเชอวาผใดกราบไหวบชาทานดวยจตใจทแนวแน

ศรทธาจะประสบผลสำาเรจอนพงปรารถนาไดอยางนามหศจรรย

และสามารถชวยปดเปาความทกขและภยนตรายใหทานทเดอดรอน

โดยตงจตอธษฐานใหแนวแนกจะไดผลสำาเรจอนพงปรารถนาทก

ประการ

ดานขวามอของวหารพระโพธสตวกวนอมจะเปนวหารของฮก

เตกเจยสน หรอแปะกง ดานซายมอเปนวหารเจาแมบงเกดเกลา

หากคสามภรรยาทยงไมมลกกสามารถมาขอพรใหมบตรได สดทาย

ตรงมาวหารหวานซานเหย หรอเทพเจาแหงคณงามความด ภายใน

วหารมศลปวฒนธรรมของชาวจนโบราณและงานแกะสลกหนอยาง

วจตรงดงาม

ปายอธษฐานจต

Wishing Tags

เครองราง หรอ ฮ

Chinese amulets

วหารพระโพธสตวอวโลกเตศวร

Shrine of Bodhisattava Avalokitesvara

บช�พระโพธสตวกวนอม



115

The shrine is directly behind the Wu Wang Ye Shrine

sandwiched between the altars of Hui Toh Poh Sak Deity,

Guan Yu Deity and the 18 Buddhist Saints in the same shrine.

According to the legend, Guan Yin Supreme Bodhisattava

(Avalokitesvara) is respected as the Bodhisattava with mercy

because she did not want to be Lord Buddha like other

Bodhisattavas. She could reincarnate in many forms to save

mankind from sufferings. It is believed that those worshippers

who faithfully pay homage to Guan Yin will be miraculously

successful and their sufferings will be dispelled.

On the right hand side of Guan Yin Shrine is Hok Tek

Jia Sin or Paeh Gong, on the left is the shrine of Progenitor

Goddess. Couples who do not have children yet can pray for

off springs. Finally, go straight to the shrine of Wan San Ye or

Deity of Goodness. The interior showcases ancient Chinese

art and culture and magnificent stone carvings.

Worshipping Guan Yin Bodhisattava

บรรยากาศโดยรอบวหาร

Shrine Atmosphere

เกรดคว�มร : อกอยางคอการเดนเขาประต ผมากราบสกการะ

ควรจะเดนเขาวหารทางดานขวาและออกทางดานซาย ทสำาคญ

อยาไดเดนเขาประตตรงกลางเพราะนนเปนประตของเทพเจา

Tip : visitors or worshippers should enter the shrine by the

right hand side entrance and use the one on the left hand

for exit. Never use the middle door as it is the door of

Deity.


116

สงโตหนแกะสลกใหญสดในไทย

สงโตคตงอยดานหนา สงโตคนเปนสงโตคทใหญทสดใน

ประเทศไทย โดยแกะสลกขนจากหนหยกเขยว นำาเขาจากประเทศจน

สงโตคตามความเชอของชาวจนนนถอวาเปนสงทสรางขนเพอ

ความเปนสรมงคล และสำาหรบสงโตคทศาลแหงนไดรบการปลก

เสกคาถาศกดสทธจากนกพรตในลทธเตา ทถอคตความเชอวา

สงโตคมความศกดสทธสามารถกำาจดสงชวราย ภตผปศาจ และ

สงอาถรรพทงปวงได

เรมตามลำาดบตงแต ไหวฟาดน (ทนกง) 1.เทพโหงวหวงเอย

(เทพพระเจา 5 พระองค) 2.เทพจงเจยงจวน (เทพเจาแหงขนพล)

3.เฉนหวงเหย (องคเจาพอหลกเมอง) 4.เจาแมเตา (เจาแมขมทรพย)

5.พระโพธสตวกวนอม 6.ฮกเตกเจยสน (องคแปะกง) 7.เจาแม

บงเกดเกลา และ 8.หวานซานเหย (เทพเจาแหงคณงามความด)

Worshippers should start worshipping sequence in following

order: first, paying homage to Heaven & Earth; then

1. WuWang Ye; (The 5 Deities) 2. Jong Jiang Quin (Warlord

Deity); 3. Zhen Huang Ye (City Pillar God); 4. Goddess of

Gourd (Goddess of Treasure); 5. Guan Yin Bodhisattava; 6.

Hok Tek Jia Sin (Paeh Gong); 7. Progenitor Goddess and 8.

Wan San Ye (Deity of Goodness).

Worshipping Tipsเคลดลบวธกราบไหว

The couple of stone lions in front of the shrine are

the biggest in Thailand carved from green jade imported

from China. It is believed that couples of lion statues

symbolize prosperity or good luck. This couple of lions are

consecrated by Taoist ascetics and it is believed that

couples of lions are sacred and could help eliminating evils,

ghosts, curses or spells.

The largest stone lions

in Thailand



117

ศ�ลเจ�มลนธธรรมกตญญ (เสยนหลอไตเทยนกง)

สถ�นทตง :

บนถนนสขมวท (ส�ยเก�) ต.บ�งปใหม อ.เมองฯ จ.สมทรปร�ก�ร

ก�รเดนท�ง : ใชถนนสขมวท (ส�ยเก�) ท�งเดยวกนกบท ไป

เมองโบร�ณ (ท�งเข�ศ�ลเจ�ฯ อยห�งจ�กป�กท�งเข�เมองโบร�ณ

ประม�ณ 1 กโลเมตร)

เปดบรก�ร : ทกวน เวล� 08.00-17.00 น.

สอบถ�มร�ยละเอยดเพมเตม โทรศพท : 02-323-3120-5

Dharma Katanyu Foundation

(Xian Loh Tai Tian Gong)

Location : Old Sukhumvit Road, Bang Pu Mai

Subdistrict, Muang Samut Prakan District,

Samut Prakarn

Travel : Take Old Sukhumvit Road the same

direction to the Ancient City (the entrance to the

shrine is about 1 km. away from Ancient City)

For more information Tel : 02-323-3120-5


วถชวตดงเดมชาวพระประแดง

สามลอถบ..

118ร อ ย เ ร อ ง เ ม อ ง ป � ก นำ �

หากยอนอดตกลบไปราว 40-50 ปกอน ระบบคมนาคมและขนสง

ทสำาคญของไทยคงหนไมพนรถไฟเปนแน ดวยความท ในสมยนน

ยงไมเจรญกาวหนาอยางปจจบน ยงมอกสงหนงทสำาคญไมแพกนคอ

“สามลอถบ” ทใชเปนพาหนะหลกในการเดนทางบนถนนนอกจากจกรยาน ถาเทยบ

คงจะเหมอนรถมอเตอรไซค ในปจจบน เมอเวลาผานไปความสะดวกสบาย

และความทนสมยกลบกลนวถชวตดงเดมหายไป จนปจจบนแทบจะหาชมไดยาก

Going back in time about 40-50 years ago, as the country was not yet

developed as in the present time the important means of transporta-

tion in Thailand was surely the railway. Another equally important means

of transportation was “pedicab” or trishaw which was then a major means

of travelling apart from bicycle. If we compare to this modern day of daily

use vehicle, it was like travelling by motorcycles. Time and modern comfort

have devoured the traditional way of life that can hardly be seen these days.

Stories of Paknam

Pedicab..Traditional Lifestyle of Phra Pradaeng residents

119มถนายน 2557 / June 2014

120

พระประแดง ยง

ดำารงเอกลกษณวถชวต

วฒนธรรมและประเพณ

ไ วมากมายโดยเฉพาะ

อ า ชพ “ ส ามล อ ถ บ ”

เอกลกษณอนโดดเดน

จอดเรยงรายทวบรเวณตลาด

พระประแดงแตกำาเนด

เปนเสนห วถชมชนทหา

ชมไดยากในปจจบน นายบญเรม ลอมทอง นกปนรนเกา

วย 50 ป เลาวา พนเพเปนคนพระประแดงเรยกไดวา

เกดมากเหนสามลอถบตงแตเดกๆ ไดเรมอาชพนตงแต

อาย 10 ขวบ โดยในสมยกอนนนเมองพระประแดงใชการ

คมนาคมทางจกรยานและสามลอ โดยเฉพาะผคนทมา

จบจายซอของทตลาด เพราะสามารถขนของไดเยอะ

ปจจบนสามลอเหลอไมถง 200 คน ถอวานอยเตมท

“เพราะในปจจบนนนระบบการขนสงมความเจรญ

กาวหนาไปมาก ทงความสะดวกสบายและรวดเรว ผด

กบสามลอถบทเชองชาไมทนใจทำาใหความนยมลดลง”

นายบญเรม กลาวทงทาย

อนาคตขางหนา เมอกาลเวลาลวงเลยไป สามลอถบ

ททกคนคนตาตงแตอดตถงปจจบนซงเปรยบเสมอน

กระจกบานใหญสะทอนวถชวตดงเดมของชาวพระประแดง

ทนบวนกลบนอยลงทกทหากวนนเราไมชวยกนดแลเกบรกษา

ใหคงอย ในอนาคตคงไมมภาพความทรงจำาเหลานไว ให

คนรนใหมไดเรยนรและศกษารากเหงาประวตศาสตรอก

ตอไป

ร อ ย เ ร อ ง เ ม อ ง ป � ก นำ �

Stories of Paknam

121

Phra Pradaeng still maintains the unique way of life, culture and

tradition particularly the “pedicab” career, the unique identity of

Phra Pradaeng, lining up around Phra Pradaeng central market. It is a

rare and charming way of life that could hardly be found these days.

Mr. Boonrerm Lomthong, 50 years old pedicab rider, told us that he is a

native of Phra Pradaeng who has seen pedicab since he was very young.

He started riding trishaw since he was 10 years old. In the old days

residents of Phrapradaeng commuted by bicycles and trishaws particularly

those who shopped at the market because pedicab or trishaw could carry

a lot of loads. At present, there are only around 200 trishaws which is

considered very few in service.

“At present the transportation system is highly advanced, very

convenient and fast, different from the trishaw that is very slow.

Thus, the popularity declines.” Mr. Boonrerm said.

In the future, the familiar sight of pedicab from the past until the

present days could fade away. It is like a big mirror reflecting the traditional

Phra Pradaeng way of life. If today we do not preserve this identity, in the

future there will not be such a memorable sight for the new generations

to study and cherish their historical roots.


รถสามลอ ถอกำาเนด ขนในประเทศไทย

เปนครงแรกทจงหวดนครราชสมา โดยนำา

รถลากหรอรถเ จก มาดดแปลง รวมกบ

จกรยาน ถอวาเปนตนแบบของรถสามลอทใช

รบ-สงผ โดยสารจนแพรหลายในปจจบน

Pedicab was introduced for the

first time in Thailand at Nakhon

Ratchasima Province by adapting

the rickshaw to the bicycle as the

prototype for the popular pedicab.

129 ป

พระปรางคเอยง โบราณสถานทรงคณคาแหงวดสาขลา

วดสาขลา รายลอมดวยชมชนอนเปนมรดกทาง

วฒนธรรม มประวตศาสตรความเปนมาแตครง

สมยอยธยาตอนตน สรางขนเมอประมาณ พ.ศ.2325

สนนษฐานวา ชาวบานชวยกนสรางเมอคราวรบชนะ

พมา แตเดมหมบานทตงวด เรยกกนวา “สาวกลา”

ตามวรกรรมของบรรดาวรสตรทรวมกนตอสกบทหาร

พมาอยางกลาหาญ ตอมาคำาพดเพยนมาเปนสาขลา

ทำาใหนามวดเปลยนมาเปน “วดสาขลา” ตามไปดวย

122 Stories Toldส บ ม � เ ล �

วดสาขลา

เลขท 19 หม 3 ตำาบลนาเกลอ อำาเภอพระสมทรเจดย

จงหวดสมทรปราการ โทรศพท : 02-818-4030

Wat Sakhla

Location : No.19 Moo 3. Naklua Subdistrict,

Phra Samut Chedi District, Samut Prakan

Tel : 02-818-4030

Wat Sakhla is surrounded by communities which is

a cultural heritage setting. The temple has had a

long history since the early period. It was built around

2325 B.E. (1782 A.D.). It is presumed that villagers

cooperatively built the temple to mark the victory over

the invaders. In the old days, the village where the

temple is situated was called “Sao Khla” (literally means

“courageous women) following the heroic fight of the

female villagers against the invading Burmese. With time

passing, the village’s name has worn down to “Sakhla”.

Thus, the name of the temple has been changed to

“Wat Sakhla” as well.

“Leaning Stupa”, an outstanding landmark of Wat Sakhla,

is an ancient stupa located by the canal. The tip is leaning to

the west by approximately 15 degree. Story has it that during

the construction, villagers were afraid that stupa would lean to

the east and possibly fall into the canal. Therefore, villagers laid

foundation piles on the canal side more than inside the stupa.

Hence, the stupa leans as we see today. Villagers applied

native wisdom in mixing the mortar with sugar cane juice which

makes the stupa highly durable. For the construction time, there

is a stone inscription that reads “It was the time that Buddhism

had been flourishing for 2427 years that this stupa was finished.

The construction took place for one and a half years to complete.”

Tons of mortar was used in building this stupa. It has been

over 129 years that this invaluable archaeological site has been

standing tall at Wat Sakhla until nowadays.

“Luang Poh Toh” is an U-thong art style big Buddha Image in

Subduing Mara posture enshrined in the main chapel and is highly

revered by the villagers for a long time. The local community

museum is nearby serving as the center for history of the village

as well.

The artistic value of the leaning stupa is the blending of the

late Ayuthhaya with the Thonburi period artistic styles. The shape

is somewhat similar to that at the Temple of the Dawn on the

Chao Phraya River only that the height is different. The one at Wat

Sakhla is approximately 20 meters high, each of the 4 bases is

about 8 meters wide with low surrounding walls. There are three

entrances: the first one is on the east, the second on the west and

the third on the south facing Bangkok. There are also 4 smaller

stupas on all four sides. What is different from the Temple of the

Dawn is that outside the low surrounding wall on the east there

are two smaller stupas in front of the entrance.

123

“พระปรางคเอยง” เอกลกษณอนโดดเดนแหงวดสาขลา

มลกษณะเปนพระปรางคเกาแก ตงอยรมคลอง มยอดเอนเอยง

จากจดตงฉากไปทางทศตะวนตกประมาณ 15 องศา โดยมเรอง

เลาสบตอกนมาวาในการกอสรางพระปรางคนน ชาวบานเกรงกน

วาพระปรางคจะเอนลมไปทางทศตะวนออกแลวจะลมลงไป

ในคลอง จงวางเสาเขมทางดานคลองไวมาก ดานในองคพระปรางค

มเสาเขมนอย พระปรางคจงเอนเอยงดงทเหนในปจจบนน

สำาหรบความคงทนแขงแรงของปนทใชกอสรางองคพระปรางค

ชาวบานได ใชภมปญญาทองถนโดยการนำาออยมาตำา จากนน

นำานำาออยมาผสมเขากนกบปน ดงนนองค พระปรางคจงม

ความคงทนแขงแรงเปนพเศษ สำาหรบยคสมยในการกอสราง

องคพระปรางคมการจารกบนแผนศลาไววา “ศภมสด พระพทธ

ศาสนยกาล เปนสวนอดตกาลสมยลวงแลว 2427 พรรษา

ปตยบนกาล มภฏร สงวจฉระ เฉตถมาศ กาฬปกษ จตตถ

ด ถค รวาร ปรเฉทการ กำาหนดเปนวนฤกษแรก ลำาดบ

อตพระสถปน กระทำาการอยปหนงกบอกหกเดอนจงสำาเรจ”

และ ได ใชปนในการกอสรางเปนจำานวนหลายรอยเกวยน เปน

เวลากวา 129 ป ทโบราณสถานอนทรงคณคาแหงน ยงยนหยด

คประวตศาสตรแหงวดสาขลาจวบจนทกวนน...

วดแหงนยงเปนทประดษฐาน “องคหลวงพอโต” พระพทธ

รปปางมารวชย ศลปะสมยอทอง ทชาวบานสาขลาเคารพ

ศรทธา ยดเหนยวเปนทพงทางใจกนมานาน และพพธภณฑ

พนบาน เปรยบเสมอนศนยรวมเรองราวทางประวตศาสตรของ

หมบานอกดวย

ทรงคณคาดวยศลปะรวมสมยระหวาง ปลายอยธยา

ผสมผสานสมยธนบร มลกษณะรปทรงคลาย องคพระปรางค

วดอรณฯ รมฝงแมนำาเจาพระยา เพยงแตความสง ขององคพระ

ปรางควดสาขลา สงประมาณ 20 เมตร ฐานทง 4 ดาน มความ

กวางประมาณ 8 เมตร มพระกำาแพงแกว ลอมรอบ มประตทาง

เขา 3 ดาน ดานท 1 ประตทางเขาทางทศตะวนออก ดานท 2

ประตทางเขา ทางทศตะวนตก ดานท 3 ประตทางเขา ทางทศใต

ซงหนหนาเขากรงเทพฯ มองคพระปรางคเจดย องคบรวาร 4 องค

4 ทศลอมรอบ จะแตกตางจากวดอรณฯ กตรงท หนาประตทาง

เขา ดานทศตะวนออก นอกพระกำาแพงแกว มองคพระปรางค

เจดย องคบรวาร องคเลก อยหนาประตอก 2 องค

พพธภณฑบานสาขลา และแหลงรวบรวมของโบราณเกาแก

Baan Sakhla Folk Museum and collection of ancient artifacts

129 Years “Leaning Stupa” Invaluable Archaeological Site at Wat Sakhla


ท อ ง เ ท ย ว ช ม อ � ห � ร อ ร อ ย

124 Chill Out

125

หลงจากทำางานหนกมาตลอดสปดาห ชวงวนหยดเสาร-อาทตย

ถอวาเปนชวงเวลาสดพเศษ ทใครหลายๆ คนคงนงคดคน

หาสถานทสรางความผอนคลายจากความเหนอยลา รานกาแฟ

เปนอกหนงสถานททมบรรยากาศชวนใหหลงใหล โดยเฉพาะราน

ทตกแตงสวยงามเนนธรรมชาต สรางความรสกสดชน มชวตชวา

อยางดเยยม

................................................................................................................

After working hard the whole week, early Saturday - Sunday

is deemed as a special time that many people may ponder

finding somewhere they can unwind and relax. Coffee shop

is a place that offers such an alluring atmosphere particularly

the one with the decor emphasizing on the beauty of nature

that is refreshing and lively.

Sun Sat Cafe’..จบก�แฟรมนำ�..สมผสวถชวตรมคลอง


Sipping Coffee by the Canal

Experiencing the canal

way of life

Sun Sat Cafe’ เปนรานกาแฟขนาดกลาง ตลบอบอวลดวย

บรรยากาศธรรมชาต ตงอยรมนำาตรงขามตลาดโบราณบางพลเรยกได

วาถาใครไปเทยวตลาดโบราณแลวไมแวะเขาไปชมกาแฟทราน

Sun Sat Cafe’ ถอวามาไมถงเลยกวาได เพยงเดนขามสะพาน

ไมกอดใจกจะพบกบบานไมรมนำาเนรมตเปนรานกาแฟขนาดยอม

ตกแตงสไตลคลาสสคดวยกรอบไมรปภาพ และของใชแนววนเทจ

อยางลงตว มกาแฟใหเลอกมากมาย โดยเฉพาะ “คาปชโน” สมผสถง

รสชาตความเขมขนของกาแฟเวยดนาม พรอมความหวานของฟองนม

126

ทตจนละเอยดนม นงพกบนเบาะนมๆ มมเกาอ ไมรมนำา สายตา

ทอดยาวมองดวถชวตรมคลอง กบบรรยากาศทมสายลมพาดผาน

ตลอดเวลา ขบกลอมดวยเสยงเพลงแนว blue และ jazz ทกชวง

ขณะสรางความรสกเพลดเพลนใจและผอนคลายไดอยางดเยยม

หรอถาใครทชอบของ Handmade กมกระเปาผาใหเลอกมากมาย

หลากหลายรปแบบ ทงแบบสนและแบบยาว หรอจะเปนกระเปา

สะพายกมใหเลอก แตถาไมถกใจจะทำาเองกไมวากน ทางรานมผา

ใหเลอกตามใจชอบและทสำาคญสอนวธทำาใหอกดวย..

ท อ ง เ ท ย ว ช ม อ � ห � ร อ ร อ ย

Chill Out

127

Sun Sat Cafe’ is a medium size cafe’ in the natural setting atmosphere. The cafe’ is opposite Bang Phli ancientmarket.

There is a saying that any visitors visiting the market missing

the coffee at Sun Sat Cafe’, they might have not yet visited

to the market. Crossing the bridge just a few steps, we will

encounter an old style wooden house by the canal with

classical decor of framed photos and vintage utensils. The menu

list of coffee is large. The recommended menu is “Cappuccino”

served with rich Vietnamese coffee that comes with sweet

foamy milk. The atmosphere is relaxing for resting on a couch

wooden chair by the canal, watching the way of life by the canal

with the soothing light breeze and blue or jazz music as

the background.

For those who like handmade souvenirs, there are

handmade bags in numerous designs be it short or long style.

Even shoulder bags are also available. But if nothing is to your like,

you want to do it yourself, fabrics are available for you to choose

as you like and they are willing to teach you how to make your

bags too.


ราน Sun Sat Cafe’เลขท 18 หม 9 ต.บางพลใหญ อ.บางพล จ.สมทรปราการ

โทรศพท : 089-235-5035

เปดบรการ : วนเสาร-อาทตย เวลา 11.00 น. – 20.00 น.

Sun Sat Cafe’No : 18 Moo 9, Bang Phli Yai Subdistrict, Bang Phli District, Samut Prakan

Tel : 089-235-5035

Opening hours : Saturday-Sunday 11.00-20.00 hrs.

Tourism Calendarป ฏ ท น ท อ ง เ ท ย ว

128

lชมนกน�งนวล

ณ สถ�นต�กอ�ก�ศบ�งป

ตงแตเดอนพฤศจก�ยน - เมษ�ยน

บรเวณสถ�นต�กอ�ก�ศบ�งป ต.บ�งปใหม

ตรงข�มนคมอตส�หกรรมบ�งป

Cale

ndar

lRub Bua Festival(Lotus Flowers Throwing-Receiving) the 13th

day of the waxing moon, the 11th month

of lunar calendar (During the end of the

Buddhist Lent) Samrong Canal, in front of

Wat Bang Phli Yai Nai and the Bang Phli

District Office, Samut Prakan

lWatching Seagulls at

Bang Pu Seaside Resort

(during November- April) At Bang Pu

Seaside Resort, Bang Pu Mai Subdistrict

opposite Bang Pu Industrial Estate

lประเพณรบบว-โยนบว

ตงแตวนขน 13 คำ� เดอน 11 (เดอนตล�คม)

บรเวณคลองสำ�โรง ด�นหน�วดบ�งพลใหญใน

บรเวณทว�ก�รอำ�เภอบ�งพล จงหวดสมทรปร�ก�ร

ป ฏ ท น ท อ ง เ ท ย ว

l ง�นแขงเรอหน�เมองพระประแดง

วนท 23-25 ตล�คม 2557

บรเวณแมนำ�เจ�พระย� หน�ทว�ก�รอำ�เภอพระประแดง

จงหวดสมทรปร�ก�ร

lPhra Pradaeng Traditional

Boat Race

23-25 October 2014 Chao Phraya River in

front of the Phra Pradaeng District Office,

Samut Prakan

129มถนายน 2557 / June 2014

l ง�นนมสก�รหลวงพอป�น

วดมงคลโคธ�ว�ส

วนขน 8 คำ� เดอน 12 (ชวงเดอนพฤศจก�ยน)

บรเวณทว�ก�รอำ�เภอบ�งบอ และวดมงคลโคธ�ว�ส

อำ�เภอบ�งบอ จงหวดสมทรปร�ก�ร

l ง�นลอยกระทง

วนท 16-17 พฤศจก�ยน 2557

บรเวณเทศบ�ลเมองพระประแดง

และบรเวณรมเขอนหน�ศ�ล�กล�งจงหวดสมทรปร�ก�ร

l ง�นนมสก�รองคพระสมทรเจดย

ตงแตแรม 5 คำ� เดอน 11 (เดอนพฤศจก�ยน)

บรเวณรอบองคพระสมทรเจดย อำ�เภอพระสมทรเจดย

และหน�ศ�ล�กล�งจงหวดสมทรปร�ก�ร

lPhra Samut Chedi Temple Fair

from the 5th day of the waning moon, the

11th month of lunar calendar (during

November) Around Phra Samut Chedi, Phra

Samut Chedi District and in front of the

Samut Prakan Town Hall

l Loy Kratong Festival

16-17 November 2014

At Phra Pradaeng Municipality and

along the embankment in front of

the Samut Prakan Town Hall

l Luang Poh Pan Worship Festival Wat Mongkolkodhawas, the 8th day of the

waxing moon, the 12th month of lunar

calendar (during November) At Bang Bo

District Office and Wat Mongkolkodhawas,

Bang Bo District, Samut Prakan

Story told via Lensเ ล � ผ � น เ ล น ส

130

ชาวสมทรปราการมวถชวตทอยรมนำามาหลายชวอายคน

พาหนะเดนทางและอปกรณยงชพทเหนกนแทบทกบานกคอ

เรอประมง นบเปนสงสำาคญ หากเรอเสยหรอพงไปคงแย อตอเรอ

มไวเพอแกปญหานน สถานทๆ ตออายเครองมอทำามาหากน

แสนสำาคญ จงถกถายทอดลงบนเฟรม

เทคนค : จดองคประกอบภาพโดยวางเรอทซอมเสรจแลว

เปรยบเทยบกบลำาทยงไมไดซอม โดยมไมหมอนนำาสายตาไปยงเรอ

2 ลำา แลวเพม Clarity เพอใหภาพมนำาหนกขน

Samut Prakan residents have been living by the river

for generations. The vehicle for commuting and subsistence

equipment found in almost every household is fishing boat.

Should the boat is damaged, they will inevitably have problems.

Therefore, docks are set up to solve the problems. Dock, the

place to extend the life of subsistence equipment, is portrayed

on the frames.

Technics : Compose the visual elements by placing the

repaired boat comparing with the one not yet repaired by

chocks leading the vision to the two boats then increase the

clarity to complete the photo with more weighting.

มมช า ง

ภ าพสม

ครเล น

PHOTOGRAPHERพเศษสำ�หรบผอ�นทกท�น!!! ทชนชอบก�รถ�ยภ�พ เรามเนอทใหทานไดแบงปนและ

รวมแชรความประทบใจผานเลนส ดวยการสงภาพสถานททองเทยวในจงหวดสมทรปราการ ททานคดวาสวยทสด

พรอมระบชอและบรรยายรายละเอยดของภาพมาพอสงเขป แลวสงมาท E-mail : [email protected]

ภาพจะตองมความละเอยดชดสง ทางกองบรรณาธการ @SAMUTPRAKAN Travel จะคดเลอกภาพทสวยทสด

ในแตละฉบบเพอนำามาเผยแพรและตพมพ และสงวนสทธโดย นตยสาร @SAMUTPRAKAN Travel แตเพยงผเดยว

131

เมอพระอาทตยจะลบขอบฟา หนาทของวนสนสดลง

ทกชวตตางกกลบมารวมกนทบาน เพอพกผอนกอนจะเรมตนสงตางๆ

ในวนตอไป เชนนกกระยางฝงน มาอาศยกระตอบปลายวงกง

รวมกน กอนตะวนจะลาลบขอบฟา

เทคนค : ถายภาพยอนแสง (Silhouette) คอภาพเงา

ดำานนเอง ในกรณนเปนภาพนกกระยาง ในขณะทพระอาทตย

กำาลงจะตก ทำาใหมองเหนวตถเปนสดำา เพอแสดงอรยาบถหรอ

รปทรงสงของโดยวดแสงทฉากหลง เราอาจถายภาพซลเอท

กบทองฟาไดแตกตางออกไป โดยปรบคาอณหภมสของแสง

(white balance) นนเอง

When the sun is about to set, all living creatures are

heading home for a rest before taking the chores of the

following day. This flock of egrets resting at the hut at the end

of shrimp nursery pond before the sun set.

Technics : Backlit shot or Silhouette which is the dark

shadow photograph. In this case, egrets are before the sunset

make them silhouette by metering the background. We can take

diverse silhouette photographs with the sky by adjusting the

white balance.

Special for all readers who love photographing, we provide space for you the share your impression through

lens by submitting your photographs of tourist attractions in Samut Prakan that you think very impressive; give your

name and brief detail of the photograph via e-mail : [email protected]. The photographs should be high definition.

Out editorial team will select the best photograph to portray in each issue for promotion and published and all right reserved by

@SAMUTPRAKAN Travel only.


ชนมสวสด อศวเหม

น�ยกองคก�รบรห�รสวนจงหวดสมทรปร�ก�ร

Chonsawat Asavahame

Chief Executive of Samut Prakan Provincial Administrative Organization

“สมทรปร�ก�รเปนเมองมเสนห มคว�มหล�กหล�ยท�ง

ศลปวฒนธรรม ประเพณ และประว ตศ�สตรอนย�วน�น

รวมถงมธรรมช�ตทสวยง�ม ซงลวนเปนมรดกอน

มคณค� ผมอย�กเชญชวนใหทกคนม�ทองเทยวใน

จงหวดสมทรปร�ก�รดวยกนครบ”

“Samut Prakan is a city of charm diverse culture

and rich history as well as natural beauty. These

are valuable heritage. I would like to invite everyone

to come visit in Samut Prakan together”

ส ม ท ร ป ร า ก า ร

สมทรปราการ..เมองประว ตศ�สตร - ธรรมช�ต

SAMUTPRAKAN..City of History and Natural.องคก�รบรห�รสวนจงหวดสมทรปร�ก�ร ถ.สทธภรมย ต.ป�กนำ� อ.เมองฯ จ.สมทรปร�ก�ร โทรศพท : 0-2389-0600 โทรส�ร : 0-2395-4560

S A M U T P R A K A N

Documents

@SAMUTPRAKAN Travel Issue 1