-
1
SAYI:7 MAYIS 2020
DÜNYADA BUĞDAY
Kaynak: IGC, *Tahmin, **Projeksiyon
COVID-19; hububat üretim ve tüketim dengesi üzerinde
uluslararası belirsizliklere sebep
olmuştur. Stok kabiliyeti yüksek gıda ürünlerine özellikle
buğdaya olan talepte yakın dönemde
artışlar görülse de, küresel ticaretin ve ekonomik koşulların
zayıflamasının neticesinde uzun
vadede talep artışının devam edeceği öngörülmemektedir. Hububat
ticareti geçen ay
hızlanmasına rağmen hareket kısıtlamaları ve karantina
önlemlerine bağlı lojistik zorluklarla da
karşılaşılmaktadır.
2020 yılında buğday üretiminin geçen yılın seviyesine yakın
seyretmesi beklenmekte olup
(kayıtlardaki en yüksek ikinci üretim); Rusya ve çeşitli Asya
ülkelerindeki daha yüksek üretimle
birlikte Avustralya ve Kazakistan'daki muhtemel toparlanmalar,
AB, Kuzey Afrika, Ukrayna ve
ABD'deki düşüşleri dengelemektedir.
2021 sonu küresel stok beklentisindeki artış Çin’den
kaynaklanmaktadır. Çin hariç küresel
stoklar değerlendirildiğinde %5’lik düşüş beklenmektedir.
Stokların 2013 yılından beri ilk defa
bu seviyelere düşecek olması fiyatlar üzerinde baskı
oluşturabileceği değerlendirilmektedir.
Ayrıca küresel buğday ihracatının yaklaşık %20'sini karşılayarak
lider konumda olan Rusya 2
Nisan - 30 Haziran 2020 tarihleri arasında hububat ihracatına 7
milyon tonluk kota koymuştur.
Bu kısıtlama kararı sonrası buğday ticareti alternatif ülkelere
kayarak uluslararası fiyatlarda
yükseliş yaşanmasına sebep olmuştur.
2016/2017 2017/2018 2018/2019 2019/2020* 2020/2021**
Üretim 757 762 733 763 764
Tüketim 736 739 738 753 755
Ticaret 177 176 169 176 177
Stok 248 271 265 275 289
150170190210230250270290310
700710720730740750760770
Tica
ret/
Sto
k(m
ilyo
n to
n)
Üre
tim
/Tü
keti
m(m
ilyo
n to
n)
Üretim, Tüketim, Ticaret ve Stok
-
BUĞDAY BÜLTENİ
2
Uluslararası Hububat Konseyi (IGC); 2020/2021 sezonu için
küresel buğday üretiminin
geçen ayki ilk tahmininden 4 milyon ton azaltarak 764 milyon
tona, buğday tüketiminin ise
yine geçen ayki tahmininden 5 milyon ton azaltarak 755 milyon
tona çıkacağını
öngörmektedir.
TÜRKİYE’DE BUĞDAY
Kaynak: TÜİK
2019 yılı buğday ekilişi 68,5 milyon dekar, toplam üretim 19
milyon tondur. 57,5 milyon dekar
alanda 15,85 milyon ton ekmeklik buğday, 11 milyon dekar alanda
da 3,15 milyon ton
makarnalık buğday üretilmiştir. 2018/2019 pazarlama yılı toplam
buğday tüketimi 18,8 milyon
ton, yeterlilik ise %100,5’tir.
2019/2020 üretim sezonu için yapılan ilk değerlendirmelere göre
özellikle makarnalık buğdayda
olmak üzere toplam ekiliş alanlarının %5 civarında arttığı, bu
alan artışının daha çok sulu
alanlarda olması sebebiyle üretimde %7-8’lik bir artış olacağı
tahmin edilmektedir. Her ne
kadar bu sezon ekim döneminde düşen yağış miktar olarak az olsa
da dağılım olarak bitkinin
ihtiyaç duyduğu dönemde gerçekleşmesi ile bitki gelişiminde
sorun yaşanmamıştır.
Kaynak:TMO
2015 2016 2017 2018 2019
Ekim Alanı (Milyon Da) 78,66 76,71 76,68 72,99 68,46
Üretim (Milyon Ton) 22,60 20,60 21,50 20,00 19,00
Tüketim (Milyon Ton) 18,80 18,76 18,19 18,80
68,46
19,0018,80
0,00
5,00
10,00
15,00
20,00
25,00
60,00
65,00
70,00
75,00
80,00
Üre
tim
/Tü
keti
m (m
ilyo
n to
n)
Ala
n (
mily
on
da)
Alan, Üretim ve Tüketim
280
221
235 235
187213 211
213
150
200
250
300 Buğday Dünya ve Türkiye Fiyatları
Yurtiçi Ekmeklik (Piyasa) Fiyatı ($/ton) RUS Ekmeklik (Azak)
Fiyatı ($/ton)
• Bununla birlikte sapa kalkma ve başaklanma dönemleri için
Nisan ve Mayıs başı
yağışları bitki gelişimini desteklemiştir. Bazı lokal alanlarda
ise dolu zararı
görülmüştür.
• Bu nedenle Anadolu’daki "Nisan yağar sap olur, Mayıs yağar çeç
olur." deyişi ile
bereketli bir sezon beklenmektedir.
-
BUĞDAY BÜLTENİ
3
Yerli ekmeklik buğday Mayıs ayı başı itibariyle 1.680 TL/ton
(235 $/ton) civarında işlem
görmektedir. En çok ithalat yaptığımız ülke olan Rusya’da
ekmeklik buğday Mayıs fiyatları
213 $/ton’a yükselmiştir. Yurt içi ile Rus ekmeklik buğday fiyat
farkı 20 $/ton’a gerilemiştir.
DIŞ TİCARET
Kaynak: TÜİK, Buğday ve Mamul Madde Karşılığı
2019 yılı ilk 3 ayında 1,88 milyon ton buğday ithalatı
yapılmışken 2020 yılı aynı dönemde
2,86 milyon ton buğday ithalatı yapılmıştır.
TÜRKİYE MAMUL MADDE İHRACAT RAKAMLARI
Yıllar Un
(ton) Makarna
(ton) Bulgur (ton)
İrmik (ton)
Bisküvi (ton)
Toplam
(ton) Değer (bin $)
Buğday Karşılığı
(ton)
2016 3.532.690 831.139 276.439 39.621 407.956 5.087.846
2.514.796 6.998.614
2017 3.489.624 1.055.256 257.298 59.659 442.632 5.304.469
2.611.344 7.347.840
2018 3.308.362 1.206.750 262.094 80.152 467.961 5.325.320
2.691.954 7.416.177
2019 3.262.133 1.272.881 262.615 81.461 520.667 5.399.757
2.877.584 7.511.956
2020 yılı ilk 3 ayında 1,89 milyon ton mamul madde ihracatı
karşılığı 719 milyon $, 2020 aynı
dönemde 1,85 bin ton mamul madde ihracatı karşılığı 727 milyon $
gelir elde edilmiştir.
DEĞERLENDİRME
2015 2016 2017 2018 2019
İthalat Miktarı (Ton) 4.380.795 4.341.241 5.159.613 5.821.561
9.844.958
İhracat Miktarı (Ton) 5.685.425 7.025.117 7.389.854 7.485.819
7.579.010
İhracat Değeri (Bin $) 2.468.153 2.526.235 2.626.173 2.715.860
2.905.317
İthalat Değeri (Bin $) 1.175.849 984.338 1.149.518 1.360.506
2.331.859
01.000.0002.000.0003.000.0004.000.0005.000.0006.000.000
02.000.0004.000.0006.000.0008.000.000
10.000.00012.000.000
Değ
er (b
in $
)
Mik
tar
(to
n)
• Bölgede münavebe uygulamasıyla makarnalık buğday ekilişinin
arttığı gözlemlenmiştir.
• Bölgede bitki gelişimi; sulu alanlarda dane dolum aşamasında,
kuru alanlarda ise başaklanma
aşamasında olup sorunsuz devam etmektedir.
Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri
• Konya ve civarında sulu alanlarda makarnalık buğday ekilişinin
arttığı, diğer illerde ise buğdaydan
arpaya kısmi yönelimin olduğu gözlemlenmiştir.
• Bölgede yağışsız geçen sonbahar dönemi sonrası sulu alanlarda
bitki gelişimi başaklanma
aşamasında ve fenolojik gelişim normal seyrinde devam
etmektedir.
• Kuru alanlarda kardeşlenme aşamasını tamamlayarak sapa
kalkmaya yeni başlamıştır.
• Mayıs ayının ilk haftası bölgeye düşen yağmur, stresli geçen
Nisan ayını telafi ederek bitki
gelişimini hızlandıracaktır.
İç Anadolu Bölgesi
-
BUĞDAY BÜLTENİ
4
• Buğday ekiliş alanlarının geçmiş yıllara yakın olduğu
değerlendirilmektedir.
• Mayıs yağmurları bitki gelişimini desteklemiştir. Bitki
gelişimi yer yer başaklanma aşamasında olup
gelişim normal seyrinde devam etmektedir.
Marmara Bölgesi
• Tarımsal üretimi arttırmak için uygulanan projede yazlık
ekiliş yapılan alanlardaki gelişim, iklimin
uygun seyretmesiyle güzlük ekilişlerle arasındaki farkı kapatma
noktasına gelmiştir.
• Ağırlıklı makarnalık buğday olmak üzere ekilişlerin %5-10
civarında arttığı,
• Bu artışın daha çok sulu alanlarda olduğu verimde ve üretimde
artış beklendiği,
• Yağışın az olduğu bölgelerde çıkışların geç gerçekleşmesi ve
gelişimin kardeşlenme evresinde
olması nedeniyle bu bölgelerde miktar olarak az ancak bin dane
ağırlığı yüksek ve kaliteli ürün elde
edilebileceği düşünülmektedir.
• Anadolu’daki "Nisan yağar sap olur, Mayıs yağar çeç olur."
deyişi ile bereketli bir sezon
beklenmektedir.
Ülke Genelinde
• Makarnalık Buğday 2. Grup 1.800 TL/ton
• Düşük vasıflı Makarnalık Buğday 1.575 TL/ton
• Sert Ekmeklik Buğdaylar 2. Grup 1.650 TL/ton
• Diğer Ekmeklik Buğdaylar 2. Grup 1.600 TL/ton
• Düşük Vasıflı Ekmeklik Buğday 1.425 TL/ton olarak
açıklanmıştır.
TMO Alım Fiyatları
HAZIRLAYAN
Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü
Tarım Havzaları Daire Başkanlığı
0 312 258 84 03
[email protected]
