SINH HỌC 9SINH HỌC 9

TRƯỜNG THCS LÊ QUÝ ĐÔN

Giáo viên: Đỗ Thị Dịu

HỘI THI GIÁO VIÊN GIỎI

Năm học: 2013 - 2014

KIEÅM TRA BAØI KIEÅM TRA BAØI CŨCŨ

Caâu Caâu hỏi:hỏi: Đột biến cấu trúc NST là gì? Nêu vai trò của đột biến cấu trúc NST?

TIẾT 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

I. Thể dị bội

- Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng

Cây lúa, cà chua, cà độc dược có 2n = 24 NST

Phát hiện lúa, cà chua, cà độc dược có 25 NST

Bộ NST được biểu thị: 2n+1

Phát hiện lúa, cà chua, cà độc dược có 23 NST

Bộ NST được biểu thị: 2n-1

- Các dạng thường gặp: 2n +1; 2n -1

II

VI

I

III IV V

VII VIII IX

X XI XII XIII

Hình: Quả của cây cà độc dượcI: Quả của cây lưỡng bội bình thường có 2n = 24 NST

II-XIII: Quả của 12 kiểu cây dị bội khác nhau có (2n + 1) = 25 NST

Quan sát H hoàn thành nội dung phiếu học tập sau :

* Ví dụ dị bội thể ở cà độc dược:

Nội dung Quả cây số I

Quả cây số II-XIII

Dạng

Số lượng NST

Kích thước

Hình dạng gai

Hình dạng quả

Nội dung phiếu học tập

Nội dung Quả cây số I Quả II-XIII

Dạng

Số lượng NST

Kích thước

Hình dạng gai

Dạng quả

2n

24

Bình thường

Bình thường

Bầu dục

2n +1

25

To hơn hoặc nhỏ hơn

Dài hơn hoặc ngắn hơn

Tròn hơn hay dài hơn

TIẾT 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

I. Thể dị bội

- Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng

- Các dạng thường gặp: 2n +1; 2n -1

II. Sự phát sinh thể dị bội

Sự phát sinh thể dị bội

Hãy quan sát H: Cơ chế phát sinh các thể dị bội (2n + 1) và (2n – 1).

Tế bào sinh Giao tử:

G:

Hợp tử: 2n+1 2n-1

♀(♂) ♂(♀)2n 2n

n n

n+1

n–1

C1. Sự phân ly của 1 cặp NST hình thành các giao tử có bộ NST như thế nào trong:

- Trường hợp bình thường?

- Trường hợp bị rối loạn?

C2. Các giao tử nói trên tham gia thụ tinh tạo hợp tử có số lượng NST như thế nào?

Mỗi giao tử chỉ chứa 1 NST của cặp (n).

+ Một giao tử có 2 NST của cặp (n + 1).

+ Một giao tử không chứa NST nào của cặp đó (n – 1).

- Giao tử có 2 NST của cặp (n + 1) kết hợp với giao tử bình thường (n) → tạo hợp tử (2n + 1)

- Giao tử không chứa NST nào của cặp đó (n - 1) kết hợp với giao tử bình thường (n) → tạo hợp tử (2n - 1)

n–1 n–1

2n

n n

2n

n

n+1 n

2n+1 2n -1

TIẾT 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

I. Thể dị bội

- Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng

- Các dạng thường gặp: 2n +1; 2n -1

II. Sự phát sinh thể dị bội

- Cơ chế phát sinh thể dị bội:+ Do một cặp NST không phân li trong giảm phân, dẫn đến tạo thành giao tử mà cặp NST tương đồng nào đó có 2 NST hoặc không có NST nào.

+ Sau thụ tinh có sự kết hợp của giao tử phân li bình thường (1NST) với giao tử phân li không bình thường tạo thành hợp tử 3 NST(2n+1) hay 1 NST (2n-1)

Ví dụ: cơ chế phát sinh thể dị bội ở ruồi giấm

2n = 8

n = 4 n = 4 n+1 = 5 n-1 = 3

P:

G:

Hợp tử

X

2n = 8

2n+1=9 2n - 1=7

Dị bội ở lúa mì

Bộ NST người bệnh Đao 2n + 1 = 46 + 1 = 47 NST

(Tăng thêm 1 NST thứ 21)

Một số hình ảnh biểu hiện của người bị bệnh Đao

Hội chứng tơcnơ (XO)

Nữ lùn, cổ ngắn, không có kinh nguyệt và thường vô sinh

Bộ NST người mắc hội chứng Tớcnơ chỉ có 1 NST giới tính X

2n – 1 = 46 – 1= 45 NST

Tật thừa ngón do thừa 1 NST ở cặp 13,14,15

TIẾT 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂI. Thể dị bội

- Thể dị bội là cơ thể mà trong TBSD có một một số cặp NST bị thay đổi về số lượng- Các dạng thường gặp: 2n +1; 2n -1II. Sự phát sinh thể dị bội

+ Do một cặp NST không phân li trong giảm phân, dẫn đến tạo thành giao tử mà cặp NST tương đồng nào đó có 2 NST hoặc không có NST nào.

- Hậu quả: Gây biến đổi hình thái, kích thước ở thực vật, gây bệnh ở động vật và con người

+ Sau thụ tinh có sự kết hợp của giao tử phân li bình thường (1NST) với giao tử phân li không bình thường tạo thành hợp tử 3 NST(2n+1) hay 1 NST (2n-1)

- Nguyên nhân:

Chọn câu trả lời đúng nhất?

Câu 1: Đột biến thể dị bội là dạng đột biến: a. NST bị thay đổi về cấu trúc b. Bộ NST tăng theo bội số của n và lớn hơn 2n c. Bộ NST tăng thêm hoặc mất đi 1 NST d. Bộ NST chỉ có 1 NST của mỗi cặp tương đồng

Câu 2: Sự biến đổi số lượng ở một cặp NST thường thấy ở những dạng nào?

a. Thể tam nhiễm b. Thể một nhiễm.c. Thể không nhiễm. d. Câu a, b và c.

Câu 3: Tìm câu phát biểu sai:a. Trường hợp bộ NST lưỡng bội bị thêm hoặc mất 1 NST ở 1 hoặc

một số cặp NST gọi là dị bội thểb. Dị bội thể xảy ra do có 1 cặp NST không phân li ở kì sau của

giảm phânc. Đột biến dị bội thể chỉ gặp ở thực vậtd. Bệnh Đao có 3 NST trong cặp số 21 của người