STOPANSKA KOMORA NA MAKEDONIJA

S T A T U Tna Stopanskata komora na Makedonija

S T A T U T na Stopanskata komora na Makedonija

I. OSNOVNI ODREDBI

^len 1

Stopanskata komora na Makedonija (vo natamo[niot tekst:Komora) e delovno-stru~na asocijacija, koja, soglasno Zakonot za Stopanskata komora na Makedonija ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 89/2004), gi usoglasuva, zastapuva i [titi interesite na svoite ~lenovi - pravni lica so sedi[te vo Republika Makedonija koi vr[at stopanska dejnost i se zapi[ani vo trgovskiot registar.

^len 2

Zdru`uvaweto vo Komorata i istapuvaweto od nea e slobodno i na dobrovolna osnova.

So Komorata upravuvaat nejzinite ~lenovi preku nivnite pretstavnici vo zdru`enijata spored dejnosti, vo regionalnite komori i preku izbranite ~lenovi vo organite na Komorata.

^len 3

Vo ostvaruvaweto na celite i zada~ite vo vrska so ~lenuvaweto vo Komorata, ~lenovite na Komorata, neposredno preku oblicite na organizirawe i rabotewe ili posredno preku organite na Komorata, imaat pravo i obvrska, osobeno:

- da upravuvaat so rabotite na Komorata, da gi izbiraat organite na Komorata i da vr[at nadzor nad nivnata rabota;

- da pokrenuvaat inicijativi za donesuvawe i da izgraduvaat mislewa po predlozi na zakoni i drugi propisi i merki od oblasta na stopanstvoto, razvojnata i ekonomskata politika;

- da koristat potrebna stru~na i druga pomo[ vo vrska so nivnoto rabotewe, kako i uslugite koi gi vr[i Komorata;

- me\usebnite sporovi i slu~aite na povredi na dobrite delovni obi~ai vo raboteweto, prvenstveno da gi re[avaat pred sudovite pri Komorata;

2

- vo svoeto deluvawe vo ramkite na komorskata organiziranost i aktivnosti da se pridr`uvaat kon odredbite na ovoj statut,op[tite akti i odlukite na organite i na oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata;

- da u~estvuvaat vo obezbeduvaweto sredstva za ostvaruvawe na zada~ite na Komorata, soglasno potrebite utvrdeni so programite i odlukite na organite i na oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata.

^len 4

Komorata e samostojna i nezavisna organizacija, so svojstvo na pravno lice.

Sedi[teto na Komorata e vo Skopje, ul. "Dimitrie ^upovski" br. 13.

^len 5

Komorata ima pe~at so trkalezna forma i [tembil vo pravoagolna forma, koi[to gi sodr`at nazivot i sedi[teto na Komorata. Komorata ima za[titen znak.

^len 6

Raboteweto na Komorata e javno.

Javnosta vo rabotata na Komorata se obezbeduva vo soglasnost so zakon i ovoj statut.

II. CELI I ZADA^I NA KOMORATA

^len 7

Komorata se organizira i raboti zaradi unapreduvawe na pazarnoto stopanstvo, pretpriemni[tvoto i pottiknuvawe na konkurentnosta kaj nejzinite ~lenovi.

Vo ostvaruvaweto na celite od stav 1 na ovoj ~len, Komorata ja naso~uva svojata rabota kon:

- zastapuvawe na zaedni~kite interesi na ~lenovita na Komorata;

3

- iska`uvawe na interesite na ~lenovite na Komorata pred nadle`nite dr`avni organi i institucii, posebno vo podgotvuvaweto na stopanskoto zakonodavstvo, merkite i mehanizmite na stopanskiot sistem i ekonomskata politika i utvrduvaweto na makroekonomskata i razvojnata politika, kako i davawe inicijativi za podgotovki na zakonski i drugi propisi od oblasta na stopanstvoto;

- obezbeduvawe delovno-stru~ni uslugi za potrebite na ~lenovite;

- davawe stru~ni soveti, informacii i pomo[ zaradi podobruvawe na rezultatite na raboteweto na ~lenovite na Komorata, pottiknuvawe na slobodnata biznis inicijativa, sorabotka i konkurentnost;

- davawe stru~na pomo[ na ~lenovite na Komorata vo razvojot na oddelni dejnosti, usvojuvaweto na sovremeni tehnologii i metodi na raboteweto, pottiknuvawe na istra`uvawata i razvojot na tehni~ko-tehnolo[kite dostignuvawa, unapreduvaweto na kvalitetot i standardite na proizvodite i sl.;

- promovirawe na razvojot i mo`nostite na makedonskoto stopanstvo na lokalno, regionalno, nacionalno i internacionalno nivo;

- pottiknuvawe na investiciite vo makedonskoto stopanstvo, osobeno privlekuvawe stranski investicii;

- deluvawe na Komorata, odnosno na oblicite na organizirawe i rabotewe vo nejzinite ramki kako zadol`itelno, neutralno mesto i forum za konsultirawe na biznisot za site pra[awa od interes za stopanstvoto;

- unapreduvawe i promovirawe na biznis klimata vo zemjata;

- sorabotka so Vladata, soodvetnite ministerstva i drugite institucii za site pra[awa od interes na stopanstvoto ili za oddelni ~lenovi na Komorata;

- usvojuvawe i predlagawe na usoglaseni mislewa i stavovi na ~lenovite na Komorata vo vrska so podobruvaweto na uslovite za rabotewe na stopanstvoto;

- u~estvo vo utvrduvaweto na javnoto mislewe i politika za ekonomskite i sistemskite pra[awa na lokalno, regionalno i nacionalno nivo;

4

- u~estvo, preku ~lenuvaweto vo Me\unarodnata trgovska komora, Asocijacijata na evropskite trgovski i industriski komori - Euro~embrs - i drugi asocijacii, vo koncipiraweto i prezentiraweto na zaedni~kite stavovi po pra[awata od me\unaroden karakter, posebno ekonomskite pra[awa vo ramkite na Evropskata zaednica;

- utvrduvawe stavovi i mislewa na stopanstvoto za ekonomskata politika i zakonodavstvo na nacionalno, regionalno i lokalno nivo;

- pottiknuvawe i razvoj na stopanskata sorabotka so stranstvo, so posebna naso~enost kon promocijata na stokite i uslugite, ekonomskata propaganda, organiziraweto saemi i izlo`bi, stopanski delegacii i sl.;

- zastapuvawe na interesite na ~lenovite na komorata po pra[awata od ekonomsko - socijalen karakter;

- obezbeduvawe i razmena na informacii za zna~ajni podatoci od doma[nata i svetskata ekonomija, osobeno za; sistemskata regulativa od interes za stopanstvoto; razvojnite proekti; potencijalite i mo`nostite za sorabotka i investirawe vo Republika Makedonija; razmenata na stoki i uslugi; elektronskata komercija; promocijata na makedonskata ekonomija vo svetot; globalnite ekonomski tekovi i integriraweto vo svetskite biznis centri i sl.;

- organizirawe i pottiknuvawe soodvetni oblici za permanentno funkcionalno obrazovanie i inovacija na znaewata na rakovodni kadri, kako i na drugi stru~ni kadri;

- pottiknuvawe na ~lenovite na Komorata za prezemawe na aktivnosti vo oblasta na za[titata na `ivotnata sredina, podobruvawe na kvalitetot na raboteweto, standardite i drugi zada~i vo interes na stopanstvoto, osobeno za malite i srednite pretprijatija;

- utvrduvawe i neguvawe na dobrite delovni obi~ai, razvivawe na delovniot moral i utvrduvawe pravila na delovnoto odnesuvawe na ~lenovite na Komorata vo me\usebnite odnosi i vo odnosite sprema treti lica i na pazarot;

- davawe stru~na pomo[ preku medijacija ili preku arbitra`ata, vo re[avawe na me\usebnite sporovi me\u ~lenovite na Komorata i na sporovite so treti lica;

- neposredno ili preku anga`irawe nadvore[ni eksperti, davawe stru~na pomo[ na oddelni ~lenovi na Komorata pred javnite i dr`avnite institucii, sudovite i sl.;

5

- poddr[ka i davawe preporaki za ~lenovite na Komorata pri vospostavuvaweto biznisi, osobeno so stranstvo;

- vr[ewe drugi raboti od interes za ~lenovite na Komorata.

Za ostvaruvawe na dejnosta na Komorata od stav 1 na ovoj ~len, Komorata mo`e da osnova trgovski dru[tva ili drugi formi za vr[ewe uslugi na ~lenovite na Komorata, kako i da anga`ira nau~ni i stru~ni organizacii i eksperti.

^len 8

Komorata vr[i odredeni javni ovlastuvawa, odnosno izdava uverenija i drugi ispravi [to proizleguvaat od ovlastuvawata koi dr`avata i gi doverila so zakon ili akt na nadle`en dr`aven organ, so cel da se poednostavi nivnoto dobivawe, vo funkcija na raboteweto na stopanskite subjekti.

^len 9

Komorata izdava uverenija, potvrdi i drugi ispravi za pra[awa od svojata dejnost za koi vodi evidencija i potvrduva odredeni fakti koi nejzinite ~lenovi gi koristat vo svoeto rabotewe vo zemjata i vo stranstvo.

III. UPRAVUVAWE SO KOMORATA I ORGANI NA KOMORATA

^len 10

^lenovite na Komorata upravuvaat so Komorata neposredno preku svoi pretstavnici vo oblicite na organizirawe i rabotewe i drugi formi na organizirawe vo ramkite na Komorata i posredno preku organite utvrdeni so ovoj statut ili drug akt na Komorata.

^len 11

Sekoj ~len na Komorata samostojno go opredeluva i ovlastuva svojot pretstavnik vo soodvetniot oblik na organizirawe i rabotewe i drugite formi na organizirawe vo ramkite na Komorata.

Oblicite na organizirawe i rabotewe samostojno gi izbiraat nivnite organi, na na~in i spored kriteriumi utvrdeni so nivnite pravila.

6

Oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata vr[at izbor na nivnite pretstavnici vo Sobranieto na Komorata na na~in i spored kriteriumite utvrdeni so ovoj statut i so odluka na Sobranieto na Komorata.

^len 12

Pretstavnicite vo oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata rabotat spored nasokite na ~lenovite na Komorata [to gi opredelile, a ~lenovite na organite na Komorata se odgovorni pred oblicite na organizirawe i rabotewe [to gi izbrale.

Imenuvaniot pretstavnik na ~lenkata na Komorata vo soodveniot oblik na organizirawe i rabotewe i drugite formi na organizirawe vo ramkite na Komorata, dokolku ne e vo mo`nost da prisustvuva na sednicite na istite, poradi itni i neodlo`ni raboti, po isklu~ok mo`e da ovlasti drugo lice od firmata da go zamenuva.

Izbraniot ~len vo organite na Komorata dokolku ne e vo mo`nost da prisustvuva na sednicite na organite poradi itni i neodlo`ni raboti, po isklu~ok mo`e da ovlasti drugo lice da go zamenuva.

Ovlastuvaweto od stav 2 i 3 na ovoj ~len se vr[i so pismeno polnomo[no dadeno od strana na imenuvaniot pretstavnik na ~lenkata na Komorata, odnosno izbraniot ~len vo organite na Komorata.

Liceto - zamena, pokraj polnomo[noto od stav 4 na ovoj ~len, treba da ima i pismen stav za pra[awata od dnevniot red koj e predlo`en za konkretnata sednica od imenuvanot pretstavnik odnosno izbraniot ~len koj go zamenuva.

Pri glasaweto za odluki, zaklu~oci i drugi akti, kako i pri utvrduvawe na zaedni~kite stavovi, pretstavnicite, odnosno ~lenovite na organite se dol`ni da se pridr`uvaat kon nasokite i upatstvata na onie subjekti [to gi opredelile i na oblicite na organizirawe i rabotewe [to gi izbrale i pri toa da gi uva`uvaat interesite na sekoj subjekt poedine~no, na soodvetnata dejnost i na stopanstvoto vo celina.

^len 13

Organi na Komorata se: Sobranieto, Upravniot odbor, Nadzorniot odbor i pretsedatelot na Komorata.

7

1. Sobranie na Komorata

^len 14

Sobranieto na Komorata e najvisok organ na Komorata.

Sobranieto na Komorata ima 85 ~lenovi.

^lenovite na Sobranieto na Komorata se izbiraat za vreme od 5 godini, so mo`nost za povtoren izbor.

^len 15

Sobranieto na Komorata: - go donesuva statutot na Komorata i negovite izmenuvawa i

dopolnuvawa;- ja donesuva godi[na programa za rabota i finansiskiot plan

na Komorata;- go usvojuva izve[tajot za sproveduvaweto na godi[nata

programa za rabota i finansiskiot plan na Komorata;- ja utvrduva visinata na pridonesot na Komorata i

kriteriumite za izmena na utvrdenite pridonesi;- gi utvrduva zdru`enijata spored dejnosti i regionalnite

komori vo ramkite na Komorata;- gi utvrduva kriteriumite i visinata na sredstvata potrebni

za rabota na zdru`enijata spored dejnosti i na regionalnite komori;

- gi utvrduva kriteriumite i na~inot na izbor i razre[uvawe na organite na Komorata;

- go izbira i razre[uva pretsedatelot na Komorata;- gi izbira i razre[uva potpretsedatelite na Komorata;- gi izbira i razre[uva ~lenovite na Upravniot odbor i

~lenovite na Nadzorniot odbor;- raspi[uva izbori i gi utvrduva kriteriumite i na~inot na izbor

na pretstavnici (~lenovi) vo Sobranieto na Komorata od zdru`enijata spored dejnosti i od regionalnite komori;

- razgleduva i utvrduva stavovi za zna~ajni pra[awa na stopanskiot sistem, razvojnata i tekovnata ekonomska politika;

8

- utvrduva stavovi, zaklu~oci i inicijativi po pra[awa od interes na ~lenovite i gi dostavuva do nadle`nite dr`avni organi i institucii;

- utvrduva inicijativi za podgotovki na zakonski i drugi propisi od oblasta na stopanstvoto;

- utvrduva merki i aktivnosti za pottiknuvawe na investiciite, osobeno na stranskite investicii vo makedonskoto stopanstvo;

- predlaga merki i utvrduva aktivnosti za unapreduvawe i promovirawe na biznis klimata vo zemjata;

- utvrduva mislewa i stavovi na Komorata za podobruvawe na uslovite za rabotewe na stopanskite subjekti i za drugi pra[awa od dejnosta na Komorata;

- donesuva drugi odluki i vr[i drugi raboti vo soglasnost so ovoj statut i drugite akti na Komorata.

Za vr[ewe na odredeni raboti od svojot delokrug, Sobranieto mo`e da formira postojani ili povremeni rabotni tela.

^len 16

Sobranieto na Komorata raboti na sednici.

Sednicite na Sobranieto gi svikuva i na niv pretsedava pretsedava~ot na Sobranieto. Pretsedava~ot na Sobranieto se izbira za vreme od 5 godini.

Sobranieto odr`uva sednici najmalku dva pati vo tekot na kalendarskata godina, zaradi donesuvawe na godi[nata programa za rabota i na finansiskiot plan, odnosno za usvojuvawe na izve[taite za izvr[uvaweto na istite, kako i po potreba, po zaklu~ok na Upravniot odbor ili na Nadzorniot odbor ili po predlog na zdru`enie spored dejnosta, odnosno regionalna komora.

^len 17Sobranieto na Komorata mo`e polnopravno da raboti dokolku se

prisutni mnozinstvoto od vkupniot broj ~lenovi na Sobranieto, a odlukite gi donesuva so mnozinstvo glasovi od prisutnite ~lenovi na Sobranieto.

Statutot na Komorata i negovite izmeni i dopolnuvawa, godi[nata programa za rabota i finansiskiot plan i izve[tajot za sproveduvaweto na godi[nata programa za rabota i na finansiskiot plan Sobranieto gi

9

donesuva so dvotretinsko mnozinstvo glasovi od prisutnite ~lenovi na Sobranieto.

2. Upraven odbor na Komorata

^len 18

Upravniot odbor na Komorata e organ na upravuvawe na Komorata.

Upravniot odbor ima pretsedatel i 34 ~lenovi (vkupno 35 ~lenovi).

Pretsedatel na Upravniot odbor, po funkcija, e pretsedatelot na Komorata.

^lenovite na Upravniot odbor se izbiraat od redot na pretstavnicita na ~lenovite na Komorata.

^lenovite na Upravniot odbor se izbiraat za vreme od 5 godini, so mo`nost za povtoren izbor.

^len 19

Upravniot odbor:

- gi utvrduva predlozite na aktite [to gi donesuva Sobranieto na Komorata i gi podgotvuva negovite sednici;

- usvojuva zaklu~oci za svikuvawe sednici na Sobranieto na Komorata;

- ja sproveduva politikata, zaklu~ocite i odlukite doneseni od Sobranieto na Komorata;

- donesuva odluki vo vrska so sproveduvaweto na programata za rabota, finansiskiot plan i drugite akti na Sobranieto na Komorata;

- dava inicijativi za donesuvawe na zakoni i drugi propisi i akti koi se od interes na stopanstvoto;

- go imenuva pretsedatelot, zamenik pretsedatelot i arbitrite na Postojaniot izbran sud - Arbitra`a, pretsedatelot, obvinitelot i sudiite na Sudot na ~esta;

- go imenuva i razre[uva generalniot sekretar na Komorata;

10

- gi donesuva aktite so koi se ureduva raboteweto na Stru~nata slu`ba na Komorata, rakovodeweto so nejzinoto rabotewe, rabotniot odnos na rabotnicite i drugi op[ti akti na Stru~nata slu`ba;

- go utvrduva nadomestokot za uslugite na Komorata pri vr[eweto na javnite ovlastuvawa i za stru~nite i drugite uslugi [to gi dava Komorata;

- donesuva drugi odluki vo vrska so primenata na Statutot na Komorata, na programata za rabota i na finansiskiot plan, dokolku pra[awata ne se vo nadle`nost na Sobranieto na Komorata;

- odlu~uva i vr[i drugi raboti utvrdeni so Statutot na Komorata ili so akti doneseni od Sobranieto na Komorata.

Za izvr[uvawe odredeni raboti od negoviot delokrug, Upravniot odbor mo`e da formira postojani ili povremeni rabotni tela.

Upravniot odbor podnesuva do Sobranieto na Komorata izve[tai za raboteweto na Komorata i za svojata rabota, najmalku edna[ godi[no.

^len 20

Upravniot odbor raboti na sednici, [to se odr`uvaat po potreba.

Sednicite na Upravniot odbor gi svikuva i so niv rakovodi pretsedatelot na Komorata, vo svojstvo na pretsedatel na Upravniot odbor.

^len 21

Upravniot odbor na Komorata mo`e polnopravno da raboti dokolku se prisutni pove]e od polovinata ~lenovi na Upravniot odbor, a odlukite za pra[awata od svojata nadle`nost gi donesuva so mnozinstvo glasovi na prisutnite ~lenovi.

Upravniot odbor na Komorata so mnozinstvo glasovi na ~lenovite na Upravniot odbor gi utvrduva predlozite na aktite koi Sobranieto na Komorata gi donesuva so dvotretinsko mnozinstvo glasovi na prisutnite ~lenovi.

3. Nadzoren odbor na Komorata

11

^len 22

Nadzorniot odbor na Komorata ima pretsedatel i 6 ~lenovi (vkupno 7 ~lenovi), koi se izbiraat od redot na pretstavnicite na ~lenovite na Komorata. Za ~lenovi na Nadzorniot odbor mo`e da bidat izbrani i eksperti vo oblasta na materijalno-finansiskoto rabotewe.

^lenovite na Nadzorniot odbor se izbiraat za vreme od 5 godini, so mo`nost za povtoren izbor.

^len na Nadzorniot odbor ne mo`e da bide: pretsedatelot na Komorata, ~len na Upravniot odbor, generalniot sekretar na Komorata i lica so konflikt na interesi.

^len 23

Nadzorniot odbor vr[i nadzor nad zakonitosta na finansisko-materijalnoto rabotewe na Komorata i za utvrdenata sostojba go izvestuva Sobranieto na Komorata najmalku edna[ godi[no.

Nadzorniot odbor e dol`en najmalku edna[ godi[no da sprovede postapka za revizija od nezavisno revizorsko dru[tvo.

4. Pretsedatel na Komorata

^len 24

Pretsedatelot na Komorata ja zastapuva i pretstavuva Komorata, rakovodi so nejzinite raboti i gi izvr[uva odlukite i zaklu~ocite na drugite organi na Komorata i e odgovoren za zakonitosta na raboteweto na Komorata.

Pretsedatelot na Komorata vo vr[eweto na rabotite od stav 1 na ovoj ~len donesuva odluki i prezema merki i aktivnosti vo soglasnost so statutot, programata za rabota i finansiskiot plan, odnosno so odlukite, zaklu~ocite i drugite akti na drugite organi na Komorata.

Pretsedatelot na Komorata se izbira od redot na pretstavnicite na ~lenovite na Komorata.

Pretsedatelot na Komorata se izbira za vreme od 5 godini, so mo`nost za u[te eden mandaten period.

12

^len 24-a

Komorata ima eden ili pove]e potpretsedateli.

Potpretsedatelite na Komorata se izbiraat od redot na pretstavnicite na ~lenovite na Komorata.

Pretsedatelot na Komorata vo vr[eweto na rabotite od ~len 24 stav 1 i 2 na ovoj Statut go zamenuvaat potpretsedatelite na Komorata.

Potpretsedatelite na Komorata se izbiraat za vreme od 5 godini, so mo`nost za u[te eden mandaten period.

Funkcijata potretsedatel na Komorata e volonterska funkcija.

IV. OBLICI NA ORGANIZIRAWE I RABOTEWE I DRUGI FORMI NA ORGANIZIRAWE

VO RAMKITE NA KOMORATA

1. Zdru`enie spored dejnost

^len 25

Zdru`enie spored dejnost, odnosno dejnosti e stru~en oblik na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata preku koj ~lenovite na Komorata samostojno odlu~uvaat i vr[at raboti i zada~i od interes za soodvetnata dejnost, odnosno dejnosti.

^len 26

Zdru`enieto spored dejnost, odnosno dejnosti se organizira od ~lenovite na Komorata rasporedeni vo opredelena dejnost, odnosno dejnosti na stopanstvoto.

Sobranieto na Komorata go utvrduva vkupniot broj na zdru`enijata vo ramkite na Komorata.

Sekoj ~len na Komorata neposredno se povrzuva vo edno zdru`enie, vo zavisnost od registriranata dejnost koja e dominantna vo

13

negovoto rabotewe, odnosno spored interesot [to se ostvaruva vo soodvetnoto zdru`enie.

Sekoj ~len na Komorata, dokolku ima interes, pokraj vo mati~noto zdru`enie, mo`e da se povrze i da u~estvuva vo rabotata i na drugo zdru`enie.

^len 27

^lenovite na Komorata u~estvuvaat vo rabotata na zdru`enieto preku svoi postojani ili povremeni pretstavnici.

Zdru`enieto raboti na plenarni sednici, na koi mo`at da u~estvuvaat pretstavnicite na site ~lenovi na zdru`enieto.

^len 28

Zdru`enieto spored dejnosta raboti neposredno na ostvaruvaweto na celite i zada~ite na ~lenuvaweto vo Komorata, a osobeno:

- razgleduva pra[awa vo vrska so unapreduvaweto na raboteweto i re[avaweto na tekovnite problemi vo dejnosta;

- inicira ili utvrduva merki, planovi i programi za razvoj na dejnosta;

- gi usoglasuva projavenite sprotivnosti i razli~ni interesi vo ramkite na dejnosta;

- usvojuva zaklu~oci i predlaga merki od interes na dejnosta, imaj]i gi predvid i interesite na stopanstvoto vo celina;

- gi sogleduva i utvrduva zaedni~kite interesi na ~lenovite na Komorata od dejnosta, kako i projavenite sprotivnosti vo odnos na drugi dejnosti i dava predlozi za nivno usoglasuvawe, odnosno nadminuvawe;

- pokrenuva inicijativi za donesuvawe i razgleduva predlozi na zakoni i drugi propisi, dava mislewa i predlozi po pra[awa od interes na ~lenovite na Komorata od soodvetnata dejnost i stopanstvoto vo celina;

- inicira i ostvaruva sorabotka po pra[awa od zaedni~ki interes, so ~lenovite na Komorata od drugi zdru`enija vo ramkite na

14

Komorata i me\unarodna ekonomska sorabotka, vo soglasnost so programskite aktivnosti i op[tite akti na Komorata;

- vr[i drugi raboti od interes na ~lenovite, vo ramkite na nadle`nostite na Komorata;

Organizacijata i na~inot na raboteweto na zdru`enieto se ureduva so pravila, vo soglasnost so odredbite na ovoj statut.

^len 29

Zdru`enijata me\usebno sorabotuvaat po pra[awa od zaedni~ki interes.

Zaradi koordinirano dejstvuvawe po pra[awata od zaedni~ki interes, upravnite odbori na dve ili pove]e zdru`enija mo`at da odr`uvaat zaedni~ki sednici.

Dokolku za nekoe pra[awe od zaedni~ki interes na zdru`enijata ne se postigne soglasnost na dve ili pove]e zdru`enija, toa pra[awe, zaradi kone~no zazemawe stav, se upatuva do Upravniot odbor na Komorata, so obrazlo`eni stavovi na soodvetnite zdru`enija.

^len 30

Zdru`enieto ima Upraven odbor, kako organ na upravuvawe.

^lenovite na Upravniot odbor se izbiraat na plenarna sednica na zdru`enieto, od redot na pretstavnicite na ~lenovite na zdru`enieto.

2.Regionalna komora

^len 31

Regionalnata komora e oblik na teritorijalno organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata preku ~ie funkcionirawe se obezbeduva decentralizacija na komorskite zada~i i aktivnosti i samostojno odlu~uvawe na ~lenovite na Komorata za rabotite i zada~ite od osobeno zna~ewe za regionot za ~ie podra~je e organizirana.

Regionalnata komora mo`e da se organizira za dve ili pove]e op[tini, a vkupniot broj regionalni komori vo ramkite na Komorata go utvrduva Sobranieto na Komorata.

15

^len 32

Regionalnata komora, osobeno:

- razgleduva pra[awa vo vrska so unapreduvaweto na proizvodstvoto, prometot i stopanskite uslugi i tekovnite problemi na stopanstvoto vo regionot za koj e organizirana;

- go realizira decentraliziraweto na komorskite zada~i i aktivnosti vo ramkite na regionot;

- razgleduva predlozi i inicira donesuvawe akti od nadle`nost na organite na Komorata;

- razgleduva pra[awa i inicira predlozi za razvoj na pretpriemni[tvoto vo regionot;

- u~estvuva vo utvrduvaweto na razvojnite i strukturnite prioriteti na regionot, osobeno vo koncipiraweto stavovi i predlozi za stopanisuvawe so prostorot, ekologijata, razvojot na stopanskata infrastruktura (lokalni pati[ta, energetika, komunalni raboti, transport i sl.);

- inicira postapki za donesuvawe propisi i merki od oblasta na stopanstvoto, od interes za stopanstvoto vo regionot za koj e organizirana ili za stopanstvoto vo zemjata;

- vr[i delovno-stru~ni i infrastrukturni uslugi od interes na stopanstvoto vo regionot;

- inicira i ostvaruva sorabotka po pra[awa od zaedni~ki interes so ~lenovite na Komorata od sosednite regioni ili so regionalni komori od drugi zemji, vo soglasnost so programskite aktivnosti i op[tite akti na Komorata;

- gi usoglasuva projavenite sprotivnosti i razli~ni interesi me\u ~lenovite na Komorata vo regionot;

- vr[i drugi raboti od interes na ~lenovite, vo ramkite na nadle`nostite na Komorata.

Organizacijata i na~inot na raboteweto na regionalnata komora se ureduva so pravila, vo soglasnost so odredbite na ovoj statut.

^len 33

16

Regionalnata komora ima Upraven odbor kako organ na upravuvawe.

^lenovite na Upravniot odbor se izbiraat na plenarna sednica na regionalnata komora, od redot na pretstavnicite na ~lenovite na Komorata od poda~jeto na regionalnata komora.

3. Drugi formi na organizirawe i rabotewe

^len 34

Vo ramkite na Komorata mo`e da se organiziraat i da dejstvuvaat sekcii, odbori i drugi formi na organizirawe i rabotewe, zaradi efikasno ostvaruvawe na specifi~ni interesi vo ramkite na odredeno podra~je, dejnost i sli~no, vo soglasnost so ovoj Statut.

Odluka za organizirawe i za dejstvuvawe, odnosno za na~inot na obezbeduvawe sredstva za rabota na formite na organizirawe i rabotewe od stav 1 na ovoj ~len mo`e da donese Upravniot odbor na Komorata, dokolku se raboti za nivno organizirawe na nivo na Komorata, zdru`enie spored dejnosta, odnosno regionalna komora, dokolku se raboti za nivno organizirawe na nivo na dejnost, odnosno na regionalna komora, ili oddelni stopanski subjekti - ~lenovi na Komorata, dokolku se raboti za nivni specifi~ni posebni interesi.

V. SORABOTKA NA KOMORATA SO DRUGI SUBJEKTI

^len 35

Vo ramkite na celite i zada~ite utvrdeni so zakon i ovoj statut, Komorata sorabotuva so nadle`nite dr`avni organi, organite na lokalnata samouprava i so drugi institucii, osobeno pri utvrduvaweto na stopanskiot sistem, razvojnata i ekonomskata politika, pokrenuvaweto inicijativi za donesuvawe na zakoni i drugi propisi od oblasta na stopanstvoto, podgotovkata na zakonskite i drugite propisi od oblasta na stopanstvoto i drugi pra[awa od interes na stopanstvoto.

^len 36

Komorata sorabotuva so stopanski komori i drugi soodvetni nacionalni i me\unarodni stopanski asocijacii i drugi institucii vo

17

stranstvo, preku institucionalizirani i drugi formi na sorabotka, zaradi unapreduvawe na stopanskata sorabotka i razvivawe na ekonomskite odnosi so stranstvo.

Sorabotkata so komorite i drugite asocijacii i institucii vo stranstvo se ostvaruva preku neposredni kontakti, razmena na informacii, me[oviti komori, biznis soveti, zaedni~ko organizirawe na op[tostopanska i turisti~ko-informativna propaganda, saemi, izlo`bi i drugi promociski aktivnosti, biznis poseti, vospostavuvawe nadvore[no-trgovska mre`a, delovno povrzuvawe i informirawe i sl.

VI. OP{TI AKTI NA KOMORATA

^len 37

Op[ti akti na Komorata se: Statutot, pravilnici, odluki, zaklu~oci, preporaki, stavovi i mislewa i drugite op[ti akti, [to, vo soglasnost so zakon i ovoj statut, gi donesuvaat Sobranieto, Upravniot odbor i drugite organi i oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata.

^len 38

Predlog za donesuvawe na Statutot na Komorata, odnosno za negovi izmenuvawa i dopolnuvawa mo`e da utvrdi Upravniot odbor, a inicijativa za nivno donesuvawe mo`e da pokrene Nadzorniot odbor, pretsedatelot na Komorata i oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata.

Inicijativata za donesuvawe, odnosno za izmenuvawa i dopolnuvawa na Statutot ja usvojuva Upravniot odbor na Komorata, koj go utvrduva tekstot na nacrtot na statutot, odnosno na odlukata za izmenuvawe i dopolnuvawe na Statutot i go utvrduva na~inot na vodewe i vremeto na traewe na javnata rasprava.

^len 39

Statutot i drugite op[ti akti na Komorata se objavuvaat vo glasiloto na Komorata i na veb portalot na Komorata, vo rok od tri dena od denot na nivnoto donesuvawe.

Statutot na Komorata vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto, a drugite akti od denot na nivnoto objavuvawe na na~inot utvrden vo stav 1 na ovoj ~len.

18

VII. POSTOJAN IZBRAN SUD - ARBITRA@A PRI KOMORATA

^len 40

Pri Komorata postoi Postojan izbran sud - Arbitra`a, kako nezavisen organ.

^len 41Postojaniot izbran sud - Arbitra`a mo`e da re[ava za me\usebnite

delovni sporovi me\u ~lenovite na Komorata, me\u ~lenovi na Komorata i treti lica, kako i me\u drugi pravni lica od zemjata i od stranstvo, ako strankite ja dogovorat nadle`nosta na ovoj sud.

Odlukite na Postojaniot izbran sud - Arbitra`a se kone~ni i imaat sila na pravosilna presuda.

^len 42Nadle`nosta, sostavot i organizacijata na Postojaniot izbran sud -

Arbitra`a i postapkata po predmetite od negovata nadle`nost se ureduvaat so op[t akt [to go donesuva Sobranieto na Komorata.

VIII. SUD NA ^ESTA PRI KOMORATA

^len 43

Pri Komorata postoi Sud na ~esta, kako nezavisen organ.

Sudot na ~esta odlu~uva za slu~ai na povredi na dobrite delovni obi~ai vo raboteweto, kako i za slu~ai na povredi so koi se naru[uvaat principite na pazarnoto stopanstvo, za slu~ai na neizvr[uvawe na obvrskite na ~lenovite na Komorata i za drugi povredi na odredbite na ovoj statut i drugite akti na organite, telata i oblicite na organizirawe i rabotewe na Komorata od strana na ~lenovite na Komorata, dokolku so zakon ili drug propis za oddelna povreda ne e utvrdena nadle`nost na drug organ.

Kako povredi na dobrite delovni obi~ai se smetaat, osobeno:

- postapkite na ~lenovite na Komorata so koi, sprotivno na dobrite delovni obi~ai, se nanesuva [teta na gra\anin, na pravno lice ili na Republika Makedonija, op[tinite, odnosno gradot Skopje;

- zloupotreba vo prometot na stoki;

19

- nelojalna konkurencija;- spogoduvawe so cel za postignuvawe monopolska i drugi

povlasteni polo`bi na pazarot;- stavawe vo promet stoki bez deklaracija ili so neto~na

deklaracija;- neosnovano odbegnuvawe da se ispolnat dogovorenite

obvrski;- nekorekten odnos sprema potro[uva~ite;- lo[o vr[ewe na uslugite ili odbivawe da se postapi po

reklamacija na potro[uva~ite;- nelojalna reklama;- sklu~uvawe fiktivni dogovori; i - drugi povredi [to mo`e da se smetaat za povredi na delovnite obi~ai.

^len 44

Za storenite povredi na dobrite delovni obi~ai i na odredbite na Statutot na drugite akti na Komorata, Sudot na ~esta mo`e da izre~e:

- opomena ili- javna opomena, so objavuvawe vo mediumite;

^len 45

Nadle`nosta, sostavot i organizacijata na Sudot na ~esta, na~inot na izbor i razre[uvaweto na negovite ~lenovi i postapkata po predmetite od negovata nadle`nost, kako i nadle`nosta, izborot i razre[uvaweto na obvinitelot se ureduvaat so op[t akt [to go donesuva Sobranieto na Komorata.

IX. JAVNOST VO RABOTATA NA KOMORATA

^len 46

Raboteweto na Komorata e javno.

Javnosta na raboteweto na Komorata neposredno se obezbeduva preku otvorenosta i mo`nosta za prisustvo na sednicite na organite, oblicite na organizirawe i rabotewe na Komorata i drugite sostanoci vo ramkite na Komorata.

Javnosta se obezbeduva i preku davawe na informacii na ~lenovite na Komorata za nivnata rabota; objavuvawe na odlukite na

20

organite na Komorata preku glasiloto na Komorata i veb - portalot na Komorata; izdavawe bro[uri, spisanija i sl.; dostavuvawe posebni informacii do ~lenovite na Komorata i do nadle`nite, odnosno zainteresiranite subjekti i preku drugi formi utvrdeni so odluka na organot, odnosno oblikot na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata vo ~ij [to delokrug se rabotite za koi e utvrdena potrebata od obezbeduvawe na ovoj vid javnost vo raboteweto.

Javnosta se obezbeduva i preku sorabotka so sredstvata za javno informirawe, na na~in i pod uslovi spored koi se ostvaruva celosno, nezavisno i objektivno informirawe za raboteweto na Komorata.

^len 47

Komorata ima svoe glasilo, koe se izdava vo pe~atena ili vo elektronska forma.

Komorata izdava postojani ili periodi~ni bilteni, pregledi, spisanija i drugi sredstva za izvestuvawe, preku koi obezbeduva informirawe na ~lenovite i na javnosta.

^len 48

Komorata redovno gi informira svoite ~lenovi i javnosta za odlukite, stavovite, predlozite i mislewata usvoeni na sednicite na organite i oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata.

Komorata gi objavuva odlukite na organite na Komorata vo glasiloto na Komorata i na veb portalot na Komorata.

^len 49

Organot na Komorata [to gi donesuva, usvojuva ili izdava go opredeluva stepenot na tajnosta na ispravite ili oddelni podatoci [to pretstavuvaat tajna soglasno zakon ili aktite na Komorata, ako nivnoto soop[tuvawe na neovlasteno lice, poradi nivnata priroda i zna~ewe, bi bilo sprotivno na interesite na ~lenovite na Komorata, odnosno na zemjata.

^lenovite na organite i telata na Komorata i vrabotenite vo Stru~nata slu`ba se dol`ni da gi ~uvaat kako delovna tajna site izvestuvawa i podatoci koi se odnesuvaat na raboteweto na ~lenkite i na Stopanskata komora na Makedonija, a imaat status na doverlivi, odnosno so poseben akt se utvrdeni kako delovna tajna.

21

Liceto koe dava podatoci i informacii vo vrska so rabotata na Komorata e odgovorno za nivnata vistinitost i to~nost.

X. STRU^NA SLU@BA NA KOMORATA

^len 50

Stru~nite, administrativno-tehni~kite, pomo[nite i drugi raboti za potrebite na Komorata gi vr[i Stru~nata slu`ba na Komorata.

Stru~nata slu`ba gi vr[i administrativno-stru~nite raboti vo vrska so podgotovkata i sproveduvaweto na Statutot, odlukite, zaklu~ocite i drugite akti na organite i na oblicite na organizirawe i rabotewe vo ramkite na Komorata i na zakonskite i drugi propisi [to se odnesuvaat na dejnosta na Komorata.

Stru~nata slu`ba podgotvuva informacii, analizi, nacrti na op[ti i drugi akti za potrebite na Komorata, predlozi za donesuvawe i mislewa po predlozi na zakoni i drugi propisi od oblasta na stopanstvoto, mislewa i predlozi na aktite vo koi se utvrduvaat stavovite na Komorata vo vrska so ekonomskata politika na nacionalno, regionalno i lokalno nivo. Vrabotenite vo Stru~nata slu`ba imaat posebna odgovornost za odnosot kon podatocite koi se pribiraat od firmite vo pogled na nivnoto koristewe i objavuvawe.

Stru~nata slu`ba na Komorata obezbeduva delovni informacii, podatoci, stru~ni soveti, sugestii i sl., so koi se pomaga raboteweto na ~lenovite na Komorata. Stru~nata slu`ba uslugite gi vr[i prvenstveno za ~lenovite na Komorata, kako i za doma[ni i stranski pravni i fizi~ki lica koi ne se ~lenovi.

Stru~nata slu`ba vo vr[eweto na svoite raboti sorabotuva so stru~nite slu`bi na ~lenovite na Komorata, so nau~ni, stru~ni i drugi institucii vo zemjata i vo stranstvo.

^len 51

Komorata ima generalen sekretar, koj ja zastapuva Komorata vo imotnite i drugi pravni raboti, rakovodi i ja organizira rabotata na Stru~nata slu`ba na Komorata, donesuva odluki vo vrska so rabotniot odnos na rabotnicite vo Stru~nata slu`ba i vo izvr[uvaweto na op[tite akti na Stru~nata slu`ba i vr[i drugi raboti vo soglasnost so op[tite akti i odlukite na organite na Komorata.

22

Generalniot sekretar go organizira podgotvuvaweto i odr`uvaweto na sednicite na Sobranieto i na Upravniotodbor na Komorata.

XI. IMOT I SREDSTVA ZA RABOTA NA KOMORATA

^len 52

Nedvi`nostite i predmetite od trajna vrednost kako del na imotot na Komorata ne mo`at da bidat otu\eni, staveni pod zalog ili otstapeni bez nadomest, osven vo slu~ai koga se raboti za re[enija so koi se zgolemuva nivnata vrednost i funkcionalnost, za [to odlu~uva Sobranieto na Komorata.

^len 53

Sredstvata za rabota na Komorata se obezbeduvaat od:

- ~lenarina [to ja pla]aat nejzinite ~lenovi;- nadomest za stru~ni i drugi uslugi;- nadomest za vr[ewe javni ovlastuvawa;- namenski fondovi i- drugi izvori.

Visinata na ~lenarinata, na~inot i rokovite za nejzinoto pla]awe gi utvrduva Sobranieto na Komorata.

^lenovite na Komorata imaat obvrska redovno da ja pla]aat ~lenarinata na na~in i vo rokovite utvrdeni so odlukata na Sobranieto na Komorata.

^len 54

Sobranieto na Komorata ja utvrduva visinata i na~inot na raspredelba na finansiskite sredstva za potrebite na zdru`enijata spored dejnosta i na regionalnite komori vo ramkite na Komorata.

Zdru`enijata spored dejnosti, odnosno regionalnite komori, mo`at da donesat odluka, pokraj sredstvata od stav 1 na ovoj ~len, da obezbedat i posebni sredstva za oddelni specifi~ni nameni za potrebite na ~lenovite na zdru`enieto, odnosno na regionalnata komora.

23

^len 55

Za izvr[uvawe na odredeni raboti od nivni interes koi ne se finansiraat so Finansiskiot plan na Komorata, odnosno za finansirawe na posebni aktivnosti [to ne se utvrdeni so godi[nata programa za rabota na Komorata, oddelni ~lenovi na Komorata mo`at da zdru`uvaat sredstva ili da osnovaat fondovi so posebna namena vo ramkite na Komorata, so koi ~lenovite raspolagaat samostojno, soglasno aktot za nivnoto zdru`uvawe i op[tite akti na Komorata.

^len 56

Sredstvata [to se uplatuvaat na ime depozit, odnosno nadomest za sporovi [to se vodat pred Postojaniot izbran sud-Arbitra`a i Sudot na ~esta, kako i vo drugi slu~ai utvrdeni so zakon ili op[t akt na Komorata, se koristat soglasno op[tite akti so koi se ureduva uplatata na istite.

XII. PREODNI I ZAVR{NI ODREDBI

^len 57

Ovoj statut vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo glasiloto na Komorata i na veb - portalot na Komorata.

** *

Pre~isteniot tekst na Statutot go opfa]a Statutot na Stopanskata komora na Makedonija br.07-1018/4 od 10.03.2005 godina i Odlukata za izmenuvawe i dopolnuvawe na Statutot na Stopanskata komora na Makedonija br. 07-1863/8 od 21.06.2007 godina.

24