HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU TẠI MOcircI

TRƯỜNG BIỂN VAgrave VEN BIỂN Lồng gheacutep vagrave Thực hiện caacutec Chiến lược Thiacutech ứng

81 LỒNG GHEacuteP CHIẾN LƯỢC THIacuteCH ỨNG TẠI CAacuteC MOcircI TRƯỜNG VEN BIỂN

Lồng gheacutep lagrave gigraveNhững điểm bắt đầu ở cấp quốc gia vagrave khu vực

Những dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Những địa điểm ven bờ

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ KẾT HỢP THAgraveNH COcircNG

Caacutec loại ragraveo cảnNhững thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợ

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenh Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh

Duy trigrave cơ sở phaacutep lyacute đối với cocircng taacutec giaacutem saacutet vagrave thiết lập chiacutenh saacutech Duy trigrave một quaacute trigravenh tổng hợp vagrave coacute sự tham gia của caacutec becircn

Lựa chọn caacutec chiến lược hiệu quả vagrave phugrave hợp về kỹ thuật

3

HOẠC PHẦN 8

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

4

Lời cảm ơn

Phần lớn nội dung của tagravei liệu nagravey được triacutech dẫn vagrave sửa đổi từ

1 Cơ quan Phaacutet triển Quốc tế Hoa Kỳ Trung tacircm caacutec nguồn lợi ven biển của Đại học Rhode Island vagrave IRG 2008 Thiacutech ứng với những biến đổi khiacute hậu tại mocirci trường ven biển Hướng dẫn về cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

TỔNG QUAN

Lồng gheacutep lagrave cocircng taacutec giuacutep cho caacutec hoạt động thiacutech ứng được cấp ngacircn saacutech vagrave được pheacutep thực hiện Đối với những nhu cầu vagrave chiến lược về thiacutech ứng đatilde được xaacutec định cần coacute một quaacute trigravenh lồng gheacutep để được phecirc chuẩn chiacutenh thức cấp ngacircn saacutech vagrave thực hiện Thocircng thường việc xacircy dựng caacutec cơ chế lồng gheacutep được tiến hagravenh song song với đaacutenh giaacute về tiacutenh dễ bị tổn thương vagrave caacutec bước lập kế hoạch Chương nagravey mocirc tả về định nghĩa của cocircng taacutec lồng gheacutep vagrave lagravem rotilde ba điểm bắt đầu của lồng gheacutep lagrave 1) chiacutenh saacutech chung của quốc gia vagrave khu vực 2) những đầu tư vagrave dự aacuten theo ngagravenh vagrave 3) caacutec saacuteng kiến tại chỗ ở địa phương Ngoagravei ra chương nagravey cũng necircu lecircn những phương phaacutep thực hagravenh tốt đối với việc khắc phục những khoacute khăn trong quaacute trigravenh lồng gheacutep

MỤC TIEcircU HỌC TẬP

Hiểu được tầm quan trọng của cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng Xaacutec định caacutec điểm bắt đầu đối với caacutec chiến lược lồng gheacutep Xaacutec định những ragraveo cản vagrave khoacute khăn chung đối với cocircng taacutec lồng gheacutep Xaacutec định caacutec chiến lược hiệu quả nhằm vượt qua caacutec khoacute khăn ragraveo cản Hiểu được mocirci trường hỗ trợ đối với việc thực hiện hiệu quả caacutec chiến lược Xaacutec định caacutec đaacutep ứng phugrave hợp đối với những thử thaacutech trong quaacute trigravenh thực hiện

5

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

KẾ HOẠCH BAgraveI GIẢNG 81 LỒNG GHEacuteP CHIẾN LƯỢC THIacuteCH ỨNG TẠI CAacuteC MOcircI TRƯỜNG VEN BIỂN

Lồng gheacutep lagrave gigraveCocircng taacutec thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển cần được hiểu như một thử thaacutech căn bản đối với việc quản lyacute sử dụng caacutec nguồn tagravei nguyecircn ven biển vagrave cần ldquođược lồng gheacuteprdquo vagraveo cocircng taacutec phaacutet triển vagrave quản lyacute ven biển ở tất cả caacutec cấp Lồng gheacutep coacute nghĩa lagrave những quan tacircm về biến đổi khiacute hậu vagrave những đaacutep ứng về sự thiacutech ứng được đưa vagraveo caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch chương trigravenh vagrave dự aacuten coacute liecircn quan ở cấp quốc gia cấp tỉnh vagrave cơ sở Caacutec chiến lược thiacutech ứng đối với biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia sẽ trở necircn hiệu quả hơn nếu caacutec hướng dẫn về thiacutech ứng được lồng gheacutep vagrave được caacutec cấp latildenh đạo theo ngagravenh vagrave latildenh đạo Nhagrave nước ldquosở hữurdquo để chuẩn bị vagrave xacircy dựng caacutec chiến lược kế hoạch cũng như chiến lược ngagravenh kế hoạch phaacutet triển Mục tiecircu lacircu dagravei lagrave caacutec chiến lược thiacutech ứng biến đổi hậu được lồng gheacutep vagraveo caacutec chiacutenh saacutech chung đối với nhiều ngagravenh được kết hợp vagraveo sứ mệnh của caacutec tổ chức vagrave thường xuyecircn được cacircn nhắc trong caacutec quyết định về phaacutet triển

Lồng gheacutep KHOcircNG coacute nghĩa lagrave để cho vấn đề thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu bị chigravem đi trong số rất nhiều caacutec ưu tiecircn khaacutec magrave lagrave thể hiện sự vận động chiacutenh saacutech của vấn đề nagravey vagrave sự cần thiết đối với hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech khaacutec

Cocircng taacutec lồng gheacutep nhận thấy rằng caacutec chiacutenh saacutech về thiacutech ứng iacutet khi được thực hiện theo yecircu cầu của biến đổi khiacute hậu (IPCC 2007b) Với những khoacute khăn đặt ra vagrave những mối quan hệ giữa biến đối khiacute hậu vagrave phaacutet triển thực hiện cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ tạo vỏ bọc cho caacutec saacuteng kiến vagrave khung quản trị Nhagrave nước đang được thực hiện Caacutec thể chế hiện nay như caacutec cơ quan quản lyacute nguồn nước sức khoẻ cộng đồng caacutec cấp chiacutenh quyền về thiecircn tai bảo vệ caacutec vugraveng ven biển vagrave bảo tồn caacutec hệ sinh thaacutei biển cần phải chủ động đứng đầu trong việc thiết kế vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec quốc gia vagrave khu vực ven biển sử dụng caacutec điểm bắt đầu khaacutec nhau trong việc lồng gheacutep caacutec chiến lược về biến đổi khiacute hậu phugrave hợp với sự nhận thức ngagravey cagraveng tăng lecircn những taacutec động của biến đổi khiacute hậu đối với mocirci trường kinh tế vagrave xatilde hội Coacute ba điểm bắt đầu chiacutenh lagrave 1) chiacutenh saacutech chung cấp quốc gia hoặc khu vực 2) những đầu tư vagrave dự aacuten theo ngagravenh vagrave 3) caacutec saacuteng kiến tại chỗ ở địa phương Mỗi điểm bắt đầu đều coacute những thử thaacutech riecircng tạo cho người dacircn caacutec ngagravenh tư nhacircn vagrave Chiacutenh phủ những vai trograve khaacutec nhau đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội mới Để coacute thể thực hiện lồng gheacutep thagravenh cocircng cần củng cố sự gắn kết giữa caacutec điểm bắt đầu của hoạt động về thiacutech ứng Chiacutenh phủ vagrave caacutec tổ chức đối taacutec phi chiacutenh phủ cần đoacuteng vai trograve mấu chốt trong việc liecircn kết caacutec điểm nagravey ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương Dưới đacircy lagrave một số viacute dụ

bull Tạo ra những chiacutenh saacutech caacutec khung phaacutep lyacute vagrave tagravei chiacutenh hỗ trợ viacute dụ như ưu tiecircn cocircng taacutec thiacutech ứng trong việc lập kế hoạch vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech ở cấp trung ương hagravei hoagrave caacutec chiacutenh saacutech giữa caacutec ngagravenh khaacutec nhau thagravenh lập caacutec uỷ ban điều phối quốc gia do một Bộ coacute năng lực chủ trigrave hỗ trợ kỹ thuật vagrave tagravei chiacutenh cần thiết trong việc thực hiện caacutec chiến lược về thiacutech ứng

bull Sử dụng caacutec kinh nghiệm địa phương Cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển cụ thể đatilde tạo dựng necircn nhiều kinh nghiệm đồng thời tạo necircn tiacutenh sở hữu đối với những người sống vagrave lagravem việc tại đoacute Kinh nghiệm nagravey cần được chia sẻ với caacutec becircn liecircn quan ở cấp quốc gia nhằm giuacutep cho việc xacircy dựng năng lực Mối gắn kết giữa cộng đồng địa phương vagrave Chiacutenh phủ giuacutep cho việc tăng

6

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

cường tiếng noacutei của cộng đồng trong cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave hoạch định chiacutenh saacutech saacutech ở cấp quốc gia đối với thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu ven biển

bull Nacircng cao nhận thức của cộng đồng Caacutec chiến dịch giaacuteo dục vagrave nacircng cao nhận thức giuacutep cho việc phổ biến thocircng tin về taacutec động của biến đổi khiacute hậu đồng thời lagravem cho cộng đồng thống nhất về caacutec giải phaacutep thiacutech ứng Chiacutenh phủ cần năng động hơn nữa trong việc liecircn kết với cộng đồng khoa học vagrave cung cấp caacutec thocircng tin được cập nhật vagrave dễ dagraveng truy cập về biến đổi khiacute hậu liecircn quan đến nhu cầu của caacutec ngagravenh ven biển

Caacutec điểm bắt đầu ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương coacute chung mối quan hệ quan trọng như được thể hiện tại Higravenh 41 Khocircng coacute dự aacuten của ngagravenh nagraveo coacute thể bỏ qua caacutec chi tiết tại địa phương sẽ thực hiện như người địa phương đặc điểm vagrave nguồn lợi tự nhiecircn cơ chế quản trị Nhagrave nước Do đoacute một caacutech tiếp cận theo địa điểm cụ thể cần phải cacircn nhắc caacutec xu hướng phaacutet triển hiện tại hoặc sẽ xảy ra theo quyền lợi của caacutec ngagravenh Caacutec dự aacuten đatilde được thực hiện hoặc sẽ được thực hiện trong thời gian sắp tới thể hiện những ưu tiecircn hoặc caacutec vấn đề của khu vực vagrave do đoacute cho thấy những mối quan tacircm hagraveng đầu của chiacutenh quyền vagrave người dacircn địa phương Coacute những mối liecircn kết giữa điểm bắt đầu của ngagravenh vagrave địa phương cụ thể với điểm bắt đầu cấp quốc gia Viacute dụ caacutec chiacutenh saacutech ngacircn saacutech vagrave hệ thống phaacutep lyacute ở cấp quốc gia tạo điều kiện cho caacutec hoạt động thiacutech ứng của ngagravenh vagrave tại địa phương đồng thời cũng dựa trecircn những kinh nghiệm về phaacutet triển của ngagravenh vagrave caacutec saacuteng kiến thiacutech ứng ở địa phương để xacircy dựng năng lực vagrave ruacutet ra bagravei học ở cấp quốc gia

7

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Biểu 76 Lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec điểm bắt đầu cấp quốc gia vagrave khu vực Gần đacircy caacutec cơ quan quốc gia vagrave cộng đồng phaacutet triển vẫn rất iacutet cacircn nhắc đến những hiểm hoạ do biến đổi khiacute hậu đem lại cho cuộc sống vagrave sinh kế trong cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển Điều nagravey đang dần thay đổi vigrave hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu đatilde nhanh choacuteng đoacuteng một vai trograve quan trọng trong caacutec chương trigravenh bagraven thảo quốc gia vagrave quốc tế Caacutec chiến lược quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu hướng dẫn về caacutec hoạt động thiacutech ứng cần phải được lồng gheacutep vagraveo caacutec kế hoạch phaacutet triển khaacutec như Caacutec chiến lược giảm nghegraveo chiến lược quốc gia vagrave kế hoạch ngagravenh Việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec quản lyacute ven biển trong diện rộng vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo trong khung hagravenh chiacutenh của một quốc gia giữ một vai trograve rất quan trọng

8

Một số viacute dụ về cocircng taacutec kết hợp ở cấp quốc gia

Caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển tại Thaacutei Bigravenh dương vagrave Ca-ri-becirc lagrave một trong những quốc gia đầu tiecircn thực hiện hoạt động về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dự aacuten Lập kế hoạch thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại Ca-ri-becirc (CPACC) được xacircy dựng năm 1997 lagrave kết quả của khu vực đối với Hội nghị Quốc tế về caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển (SIDS) năm 1994 Một trong năm dự aacuten thiacute điểm của CPACC đatilde thagravenh lập necircn Ủy ban Quốc gia về biến đổi khiacute hậu tại St Lucia Ủy ban nagravey đatilde giuacutep nacircng cao nhận thức quốc gia cung cấp thocircng tin vagrave xacircy dựng năng lực đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu

Quốc đảo Kiribati trecircn Thaacutei Bigravenh dương đatilde thagravenh cocircng trong việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng giữa Bộ Kế hoạch Kinh tế vagrave Tagravei chiacutenh Văn phograveng Tổng thống vagraveo caacutec chiến lược phaacutet triển quốc gia Điều nagravey cho thấy hiệu quả của cocircng taacutec điều phối về hoạt động thiacutech ứng từ một Bộ quan trọng

Băng-la-đeacutet cũng đatilde xacircy dựng một Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) đồng thời cũng thagravenh cocircng trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu cụ thể với một số ngagravenh như quản lyacute ven bờ quản lyacute nguồn lợi nước ngọt vagrave cocircng taacutec chuẩn bị với thiecircn tai

Tai Mecirc-hi-cocirc Ủy ban liecircn ngagravenh về biến đổi khiacute hậu (CICC) được thagravenh lập năm 2005 trong đoacute Bộ Mocirci trường coacute traacutech nhiệm điều phối chiacutenh saacutech về biến đổi khiacute hậu thocircng qua CICC Những mong muốn về thể chế đối với chương trigravenh bagraven thảo của hoạt động nagravey đặt trong chương trigravenh phaacutet triển chung được coi như những ragraveo cản đối với việc kết hợp hiệu quả dưới khung phaacutep lyacute nagravey Bộ Mocirci trường coacute quyền lực khocircng cao đối với caacutec cơ quan Chiacutenh phủ khaacutec

Tan-za-ni-a đatilde xacircy dựng một NAPA vagrave caacutec quốc gia Đocircng Phi khaacutec cũng đang xacircy dựng NAPA (như Kecirc-nia U-gan-đa Su-đăng) Tại Tan-za-ni-a đatilde thagravenh lập Ủy ban Quốc gia về Biến đổi khiacute hậu (NCCC) do Phograveng Mocirci trường của văn phograveng Phoacute Tổng thống chủ trigrave Đến nay NCCC vagrave NAPA 2007 vẫn chưa phải lagrave một phương phaacutep tiếp cận chặt chẽ đối với kết hợp biến đổi khiacute hậu vagraveo việc lập chiacutenh saacutech kế hoạch vagrave tagravei chiacutenh Tuy nhiecircn coacute rất nhiều cơ hội thocircng qua cocircng taacutec quản lyacute ven bờ vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo hiện nay nếu coacute được sự cho pheacutep về ngacircn saacutech của Nhagrave nước

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Trong khi coacute nhiều điểm bắt đầu ở cấp quốc gia việc coacute một cơ quan mạnh chủ động chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong việc điều phối với caacutec Bộ khaacutec lagrave rất quan trọng Điều nagravey sẽ giuacutep khắc phục tigravenh trạng thừa hoặc thiếu hiệu quả hoạt động giữa caacutec cơ quan khaacutec nhau đồng thời đảm bảo rằng hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ được Nhagrave nước phacircn bổ ngacircn saacutech Đối với một số trường hợp caacutec Ủy ban điều phối quốc gia do một cơ quan của Chiacutenh phủ chủ trigrave viacute dụ như cơ quan về kế hoạch quốc gia hoặc Bộ Tagravei chiacutenh coacute thể lagrave một phương phaacutep hiệu quả đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng về biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia Chương trigravenh hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) được thực hiện thocircng qua Hội nghị hợp nhất của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde giuacutep cho một số quốc gia đang phaacutet triển phacircn tiacutech caacutec khiacutea cạnh của biến đổi khiacute hậu vagrave sự cần thiết của caacutec chiến lược thiacutech ứng UNFCCC đatilde hỗ trợ 50 quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (trong đoacute coacute nhiều quốc gia ven biển) lập kế hoạch lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Bản đaacutenh giaacute 5 năm thực hiện NAPA đề cập thocircng tin về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng được thể hiện tại Bảng 41 Hầu hết caacutec quốc gia được coi như coacute một cơ chế hiệu quả về thể chế để xacircy dựng chiến lược vagrave chiacutenh saacutech đối với hoạt động thiacutech ứng trong đoacute 75 số quốc gia nagravey đatilde triển khai NAPA Tuy nhiecircn mới chỉ coacute 10 số quốc gia đatilde xacircy dựng caacutec chương trigravenh quốc gia vagrave bắt đầu đi vagraveo quaacute trigravenh thực hiện Điều nagravey cho thấy việc một quốc gia xacircy dựng được NAPA khocircng coacute nghĩa lagrave quốc gia đoacute đatilde coacute thể thực hiện được caacutec hoạt động lồng gheacutep ngay lập tức

Bảng 41 Đaacutenh giaacute Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứngBAacuteO CAacuteO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2007 VỀ CAacuteC CHƯƠNG TRIgraveNH HAgraveNH ĐỘNG QUỐC

GIA CỦA HOẠT ĐỘNG THIacuteCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬUTHỬ THAacuteCH TIEcircU CHUẨN ĐAacuteNH GIAacute KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết vagrave ưu tiecircn tại caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC)

Tất cả caacutec quốc gia LDC trigravenh nộp tagravei liệu NAPA coacute chất lượng cao trong đoacute xaacutec định được những rủi ro đatilde được thống nhất

Hầu hết caacutec quốc gia LDC (75) đatilde bắt đầu xacircy dựng NAPA vagrave coacute thể xaacutec định được những nhu cầu cấp thiết

Xaacutec định caacutec dự aacuten ưu tiecircn đối với caacutec hagravenh động khẩn cấp

Tất cả caacutec quốc gia LDC thực hiện NAPA trigravenh nộp tagravei liệu về dự aacuten coacute chất lượng cao để thực hiện

25 số quốc gia đatilde xacircy dựng được dự aacuten từ caacutec chiacutenh saacutech ban đầu vagrave hiện đang được thảo luận tại Quỹ mocirci trường togravean cầu

Ruacutet ra bagravei học thực tế thực hiện caacutec dự aacuten về thiacutech ứng

Tất cả caacutec dự aacuten được trigravenh đều thực hiện thagravenh cocircng caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt được ragrave soacuteat

10 số quốc gia LDC đang bắt đầu thực hiện

Lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch

Tất cả caacutec quốc gia coacute cơ chế thể chế hiệu quả đối với việc xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chiến lược về biến đổi khiacute hậu cũng như caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng vagraveo caacutec quaacute trigravenh lập kế hoạch liecircn quan

10 số quốc gia trecircn thế giới (khỏang 30 nước) đatilde xacircy dựng được caacutec chương trigravenh quốc gia

Nguồn Jallow vagrave Downing 2007 (Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin về NAPA tại trang điện tử của UNFCCC unfcccintadaptationnapasitems2679php)

9

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

4

Lời cảm ơn

Phần lớn nội dung của tagravei liệu nagravey được triacutech dẫn vagrave sửa đổi từ

1 Cơ quan Phaacutet triển Quốc tế Hoa Kỳ Trung tacircm caacutec nguồn lợi ven biển của Đại học Rhode Island vagrave IRG 2008 Thiacutech ứng với những biến đổi khiacute hậu tại mocirci trường ven biển Hướng dẫn về cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

TỔNG QUAN

Lồng gheacutep lagrave cocircng taacutec giuacutep cho caacutec hoạt động thiacutech ứng được cấp ngacircn saacutech vagrave được pheacutep thực hiện Đối với những nhu cầu vagrave chiến lược về thiacutech ứng đatilde được xaacutec định cần coacute một quaacute trigravenh lồng gheacutep để được phecirc chuẩn chiacutenh thức cấp ngacircn saacutech vagrave thực hiện Thocircng thường việc xacircy dựng caacutec cơ chế lồng gheacutep được tiến hagravenh song song với đaacutenh giaacute về tiacutenh dễ bị tổn thương vagrave caacutec bước lập kế hoạch Chương nagravey mocirc tả về định nghĩa của cocircng taacutec lồng gheacutep vagrave lagravem rotilde ba điểm bắt đầu của lồng gheacutep lagrave 1) chiacutenh saacutech chung của quốc gia vagrave khu vực 2) những đầu tư vagrave dự aacuten theo ngagravenh vagrave 3) caacutec saacuteng kiến tại chỗ ở địa phương Ngoagravei ra chương nagravey cũng necircu lecircn những phương phaacutep thực hagravenh tốt đối với việc khắc phục những khoacute khăn trong quaacute trigravenh lồng gheacutep

MỤC TIEcircU HỌC TẬP

Hiểu được tầm quan trọng của cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng Xaacutec định caacutec điểm bắt đầu đối với caacutec chiến lược lồng gheacutep Xaacutec định những ragraveo cản vagrave khoacute khăn chung đối với cocircng taacutec lồng gheacutep Xaacutec định caacutec chiến lược hiệu quả nhằm vượt qua caacutec khoacute khăn ragraveo cản Hiểu được mocirci trường hỗ trợ đối với việc thực hiện hiệu quả caacutec chiến lược Xaacutec định caacutec đaacutep ứng phugrave hợp đối với những thử thaacutech trong quaacute trigravenh thực hiện

5

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

KẾ HOẠCH BAgraveI GIẢNG 81 LỒNG GHEacuteP CHIẾN LƯỢC THIacuteCH ỨNG TẠI CAacuteC MOcircI TRƯỜNG VEN BIỂN

Lồng gheacutep lagrave gigraveCocircng taacutec thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển cần được hiểu như một thử thaacutech căn bản đối với việc quản lyacute sử dụng caacutec nguồn tagravei nguyecircn ven biển vagrave cần ldquođược lồng gheacuteprdquo vagraveo cocircng taacutec phaacutet triển vagrave quản lyacute ven biển ở tất cả caacutec cấp Lồng gheacutep coacute nghĩa lagrave những quan tacircm về biến đổi khiacute hậu vagrave những đaacutep ứng về sự thiacutech ứng được đưa vagraveo caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch chương trigravenh vagrave dự aacuten coacute liecircn quan ở cấp quốc gia cấp tỉnh vagrave cơ sở Caacutec chiến lược thiacutech ứng đối với biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia sẽ trở necircn hiệu quả hơn nếu caacutec hướng dẫn về thiacutech ứng được lồng gheacutep vagrave được caacutec cấp latildenh đạo theo ngagravenh vagrave latildenh đạo Nhagrave nước ldquosở hữurdquo để chuẩn bị vagrave xacircy dựng caacutec chiến lược kế hoạch cũng như chiến lược ngagravenh kế hoạch phaacutet triển Mục tiecircu lacircu dagravei lagrave caacutec chiến lược thiacutech ứng biến đổi hậu được lồng gheacutep vagraveo caacutec chiacutenh saacutech chung đối với nhiều ngagravenh được kết hợp vagraveo sứ mệnh của caacutec tổ chức vagrave thường xuyecircn được cacircn nhắc trong caacutec quyết định về phaacutet triển

Lồng gheacutep KHOcircNG coacute nghĩa lagrave để cho vấn đề thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu bị chigravem đi trong số rất nhiều caacutec ưu tiecircn khaacutec magrave lagrave thể hiện sự vận động chiacutenh saacutech của vấn đề nagravey vagrave sự cần thiết đối với hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech khaacutec

Cocircng taacutec lồng gheacutep nhận thấy rằng caacutec chiacutenh saacutech về thiacutech ứng iacutet khi được thực hiện theo yecircu cầu của biến đổi khiacute hậu (IPCC 2007b) Với những khoacute khăn đặt ra vagrave những mối quan hệ giữa biến đối khiacute hậu vagrave phaacutet triển thực hiện cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ tạo vỏ bọc cho caacutec saacuteng kiến vagrave khung quản trị Nhagrave nước đang được thực hiện Caacutec thể chế hiện nay như caacutec cơ quan quản lyacute nguồn nước sức khoẻ cộng đồng caacutec cấp chiacutenh quyền về thiecircn tai bảo vệ caacutec vugraveng ven biển vagrave bảo tồn caacutec hệ sinh thaacutei biển cần phải chủ động đứng đầu trong việc thiết kế vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec quốc gia vagrave khu vực ven biển sử dụng caacutec điểm bắt đầu khaacutec nhau trong việc lồng gheacutep caacutec chiến lược về biến đổi khiacute hậu phugrave hợp với sự nhận thức ngagravey cagraveng tăng lecircn những taacutec động của biến đổi khiacute hậu đối với mocirci trường kinh tế vagrave xatilde hội Coacute ba điểm bắt đầu chiacutenh lagrave 1) chiacutenh saacutech chung cấp quốc gia hoặc khu vực 2) những đầu tư vagrave dự aacuten theo ngagravenh vagrave 3) caacutec saacuteng kiến tại chỗ ở địa phương Mỗi điểm bắt đầu đều coacute những thử thaacutech riecircng tạo cho người dacircn caacutec ngagravenh tư nhacircn vagrave Chiacutenh phủ những vai trograve khaacutec nhau đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội mới Để coacute thể thực hiện lồng gheacutep thagravenh cocircng cần củng cố sự gắn kết giữa caacutec điểm bắt đầu của hoạt động về thiacutech ứng Chiacutenh phủ vagrave caacutec tổ chức đối taacutec phi chiacutenh phủ cần đoacuteng vai trograve mấu chốt trong việc liecircn kết caacutec điểm nagravey ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương Dưới đacircy lagrave một số viacute dụ

bull Tạo ra những chiacutenh saacutech caacutec khung phaacutep lyacute vagrave tagravei chiacutenh hỗ trợ viacute dụ như ưu tiecircn cocircng taacutec thiacutech ứng trong việc lập kế hoạch vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech ở cấp trung ương hagravei hoagrave caacutec chiacutenh saacutech giữa caacutec ngagravenh khaacutec nhau thagravenh lập caacutec uỷ ban điều phối quốc gia do một Bộ coacute năng lực chủ trigrave hỗ trợ kỹ thuật vagrave tagravei chiacutenh cần thiết trong việc thực hiện caacutec chiến lược về thiacutech ứng

bull Sử dụng caacutec kinh nghiệm địa phương Cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển cụ thể đatilde tạo dựng necircn nhiều kinh nghiệm đồng thời tạo necircn tiacutenh sở hữu đối với những người sống vagrave lagravem việc tại đoacute Kinh nghiệm nagravey cần được chia sẻ với caacutec becircn liecircn quan ở cấp quốc gia nhằm giuacutep cho việc xacircy dựng năng lực Mối gắn kết giữa cộng đồng địa phương vagrave Chiacutenh phủ giuacutep cho việc tăng

6

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

cường tiếng noacutei của cộng đồng trong cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave hoạch định chiacutenh saacutech saacutech ở cấp quốc gia đối với thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu ven biển

bull Nacircng cao nhận thức của cộng đồng Caacutec chiến dịch giaacuteo dục vagrave nacircng cao nhận thức giuacutep cho việc phổ biến thocircng tin về taacutec động của biến đổi khiacute hậu đồng thời lagravem cho cộng đồng thống nhất về caacutec giải phaacutep thiacutech ứng Chiacutenh phủ cần năng động hơn nữa trong việc liecircn kết với cộng đồng khoa học vagrave cung cấp caacutec thocircng tin được cập nhật vagrave dễ dagraveng truy cập về biến đổi khiacute hậu liecircn quan đến nhu cầu của caacutec ngagravenh ven biển

Caacutec điểm bắt đầu ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương coacute chung mối quan hệ quan trọng như được thể hiện tại Higravenh 41 Khocircng coacute dự aacuten của ngagravenh nagraveo coacute thể bỏ qua caacutec chi tiết tại địa phương sẽ thực hiện như người địa phương đặc điểm vagrave nguồn lợi tự nhiecircn cơ chế quản trị Nhagrave nước Do đoacute một caacutech tiếp cận theo địa điểm cụ thể cần phải cacircn nhắc caacutec xu hướng phaacutet triển hiện tại hoặc sẽ xảy ra theo quyền lợi của caacutec ngagravenh Caacutec dự aacuten đatilde được thực hiện hoặc sẽ được thực hiện trong thời gian sắp tới thể hiện những ưu tiecircn hoặc caacutec vấn đề của khu vực vagrave do đoacute cho thấy những mối quan tacircm hagraveng đầu của chiacutenh quyền vagrave người dacircn địa phương Coacute những mối liecircn kết giữa điểm bắt đầu của ngagravenh vagrave địa phương cụ thể với điểm bắt đầu cấp quốc gia Viacute dụ caacutec chiacutenh saacutech ngacircn saacutech vagrave hệ thống phaacutep lyacute ở cấp quốc gia tạo điều kiện cho caacutec hoạt động thiacutech ứng của ngagravenh vagrave tại địa phương đồng thời cũng dựa trecircn những kinh nghiệm về phaacutet triển của ngagravenh vagrave caacutec saacuteng kiến thiacutech ứng ở địa phương để xacircy dựng năng lực vagrave ruacutet ra bagravei học ở cấp quốc gia

7

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Biểu 76 Lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec điểm bắt đầu cấp quốc gia vagrave khu vực Gần đacircy caacutec cơ quan quốc gia vagrave cộng đồng phaacutet triển vẫn rất iacutet cacircn nhắc đến những hiểm hoạ do biến đổi khiacute hậu đem lại cho cuộc sống vagrave sinh kế trong cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển Điều nagravey đang dần thay đổi vigrave hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu đatilde nhanh choacuteng đoacuteng một vai trograve quan trọng trong caacutec chương trigravenh bagraven thảo quốc gia vagrave quốc tế Caacutec chiến lược quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu hướng dẫn về caacutec hoạt động thiacutech ứng cần phải được lồng gheacutep vagraveo caacutec kế hoạch phaacutet triển khaacutec như Caacutec chiến lược giảm nghegraveo chiến lược quốc gia vagrave kế hoạch ngagravenh Việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec quản lyacute ven biển trong diện rộng vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo trong khung hagravenh chiacutenh của một quốc gia giữ một vai trograve rất quan trọng

8

Một số viacute dụ về cocircng taacutec kết hợp ở cấp quốc gia

Caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển tại Thaacutei Bigravenh dương vagrave Ca-ri-becirc lagrave một trong những quốc gia đầu tiecircn thực hiện hoạt động về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dự aacuten Lập kế hoạch thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại Ca-ri-becirc (CPACC) được xacircy dựng năm 1997 lagrave kết quả của khu vực đối với Hội nghị Quốc tế về caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển (SIDS) năm 1994 Một trong năm dự aacuten thiacute điểm của CPACC đatilde thagravenh lập necircn Ủy ban Quốc gia về biến đổi khiacute hậu tại St Lucia Ủy ban nagravey đatilde giuacutep nacircng cao nhận thức quốc gia cung cấp thocircng tin vagrave xacircy dựng năng lực đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu

Quốc đảo Kiribati trecircn Thaacutei Bigravenh dương đatilde thagravenh cocircng trong việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng giữa Bộ Kế hoạch Kinh tế vagrave Tagravei chiacutenh Văn phograveng Tổng thống vagraveo caacutec chiến lược phaacutet triển quốc gia Điều nagravey cho thấy hiệu quả của cocircng taacutec điều phối về hoạt động thiacutech ứng từ một Bộ quan trọng

Băng-la-đeacutet cũng đatilde xacircy dựng một Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) đồng thời cũng thagravenh cocircng trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu cụ thể với một số ngagravenh như quản lyacute ven bờ quản lyacute nguồn lợi nước ngọt vagrave cocircng taacutec chuẩn bị với thiecircn tai

Tai Mecirc-hi-cocirc Ủy ban liecircn ngagravenh về biến đổi khiacute hậu (CICC) được thagravenh lập năm 2005 trong đoacute Bộ Mocirci trường coacute traacutech nhiệm điều phối chiacutenh saacutech về biến đổi khiacute hậu thocircng qua CICC Những mong muốn về thể chế đối với chương trigravenh bagraven thảo của hoạt động nagravey đặt trong chương trigravenh phaacutet triển chung được coi như những ragraveo cản đối với việc kết hợp hiệu quả dưới khung phaacutep lyacute nagravey Bộ Mocirci trường coacute quyền lực khocircng cao đối với caacutec cơ quan Chiacutenh phủ khaacutec

Tan-za-ni-a đatilde xacircy dựng một NAPA vagrave caacutec quốc gia Đocircng Phi khaacutec cũng đang xacircy dựng NAPA (như Kecirc-nia U-gan-đa Su-đăng) Tại Tan-za-ni-a đatilde thagravenh lập Ủy ban Quốc gia về Biến đổi khiacute hậu (NCCC) do Phograveng Mocirci trường của văn phograveng Phoacute Tổng thống chủ trigrave Đến nay NCCC vagrave NAPA 2007 vẫn chưa phải lagrave một phương phaacutep tiếp cận chặt chẽ đối với kết hợp biến đổi khiacute hậu vagraveo việc lập chiacutenh saacutech kế hoạch vagrave tagravei chiacutenh Tuy nhiecircn coacute rất nhiều cơ hội thocircng qua cocircng taacutec quản lyacute ven bờ vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo hiện nay nếu coacute được sự cho pheacutep về ngacircn saacutech của Nhagrave nước

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Trong khi coacute nhiều điểm bắt đầu ở cấp quốc gia việc coacute một cơ quan mạnh chủ động chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong việc điều phối với caacutec Bộ khaacutec lagrave rất quan trọng Điều nagravey sẽ giuacutep khắc phục tigravenh trạng thừa hoặc thiếu hiệu quả hoạt động giữa caacutec cơ quan khaacutec nhau đồng thời đảm bảo rằng hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ được Nhagrave nước phacircn bổ ngacircn saacutech Đối với một số trường hợp caacutec Ủy ban điều phối quốc gia do một cơ quan của Chiacutenh phủ chủ trigrave viacute dụ như cơ quan về kế hoạch quốc gia hoặc Bộ Tagravei chiacutenh coacute thể lagrave một phương phaacutep hiệu quả đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng về biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia Chương trigravenh hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) được thực hiện thocircng qua Hội nghị hợp nhất của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde giuacutep cho một số quốc gia đang phaacutet triển phacircn tiacutech caacutec khiacutea cạnh của biến đổi khiacute hậu vagrave sự cần thiết của caacutec chiến lược thiacutech ứng UNFCCC đatilde hỗ trợ 50 quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (trong đoacute coacute nhiều quốc gia ven biển) lập kế hoạch lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Bản đaacutenh giaacute 5 năm thực hiện NAPA đề cập thocircng tin về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng được thể hiện tại Bảng 41 Hầu hết caacutec quốc gia được coi như coacute một cơ chế hiệu quả về thể chế để xacircy dựng chiến lược vagrave chiacutenh saacutech đối với hoạt động thiacutech ứng trong đoacute 75 số quốc gia nagravey đatilde triển khai NAPA Tuy nhiecircn mới chỉ coacute 10 số quốc gia đatilde xacircy dựng caacutec chương trigravenh quốc gia vagrave bắt đầu đi vagraveo quaacute trigravenh thực hiện Điều nagravey cho thấy việc một quốc gia xacircy dựng được NAPA khocircng coacute nghĩa lagrave quốc gia đoacute đatilde coacute thể thực hiện được caacutec hoạt động lồng gheacutep ngay lập tức

Bảng 41 Đaacutenh giaacute Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứngBAacuteO CAacuteO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2007 VỀ CAacuteC CHƯƠNG TRIgraveNH HAgraveNH ĐỘNG QUỐC

GIA CỦA HOẠT ĐỘNG THIacuteCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬUTHỬ THAacuteCH TIEcircU CHUẨN ĐAacuteNH GIAacute KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết vagrave ưu tiecircn tại caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC)

Tất cả caacutec quốc gia LDC trigravenh nộp tagravei liệu NAPA coacute chất lượng cao trong đoacute xaacutec định được những rủi ro đatilde được thống nhất

Hầu hết caacutec quốc gia LDC (75) đatilde bắt đầu xacircy dựng NAPA vagrave coacute thể xaacutec định được những nhu cầu cấp thiết

Xaacutec định caacutec dự aacuten ưu tiecircn đối với caacutec hagravenh động khẩn cấp

Tất cả caacutec quốc gia LDC thực hiện NAPA trigravenh nộp tagravei liệu về dự aacuten coacute chất lượng cao để thực hiện

25 số quốc gia đatilde xacircy dựng được dự aacuten từ caacutec chiacutenh saacutech ban đầu vagrave hiện đang được thảo luận tại Quỹ mocirci trường togravean cầu

Ruacutet ra bagravei học thực tế thực hiện caacutec dự aacuten về thiacutech ứng

Tất cả caacutec dự aacuten được trigravenh đều thực hiện thagravenh cocircng caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt được ragrave soacuteat

10 số quốc gia LDC đang bắt đầu thực hiện

Lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch

Tất cả caacutec quốc gia coacute cơ chế thể chế hiệu quả đối với việc xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chiến lược về biến đổi khiacute hậu cũng như caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng vagraveo caacutec quaacute trigravenh lập kế hoạch liecircn quan

10 số quốc gia trecircn thế giới (khỏang 30 nước) đatilde xacircy dựng được caacutec chương trigravenh quốc gia

Nguồn Jallow vagrave Downing 2007 (Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin về NAPA tại trang điện tử của UNFCCC unfcccintadaptationnapasitems2679php)

9

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

TỔNG QUAN

Lồng gheacutep lagrave cocircng taacutec giuacutep cho caacutec hoạt động thiacutech ứng được cấp ngacircn saacutech vagrave được pheacutep thực hiện Đối với những nhu cầu vagrave chiến lược về thiacutech ứng đatilde được xaacutec định cần coacute một quaacute trigravenh lồng gheacutep để được phecirc chuẩn chiacutenh thức cấp ngacircn saacutech vagrave thực hiện Thocircng thường việc xacircy dựng caacutec cơ chế lồng gheacutep được tiến hagravenh song song với đaacutenh giaacute về tiacutenh dễ bị tổn thương vagrave caacutec bước lập kế hoạch Chương nagravey mocirc tả về định nghĩa của cocircng taacutec lồng gheacutep vagrave lagravem rotilde ba điểm bắt đầu của lồng gheacutep lagrave 1) chiacutenh saacutech chung của quốc gia vagrave khu vực 2) những đầu tư vagrave dự aacuten theo ngagravenh vagrave 3) caacutec saacuteng kiến tại chỗ ở địa phương Ngoagravei ra chương nagravey cũng necircu lecircn những phương phaacutep thực hagravenh tốt đối với việc khắc phục những khoacute khăn trong quaacute trigravenh lồng gheacutep

MỤC TIEcircU HỌC TẬP

Hiểu được tầm quan trọng của cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng Xaacutec định caacutec điểm bắt đầu đối với caacutec chiến lược lồng gheacutep Xaacutec định những ragraveo cản vagrave khoacute khăn chung đối với cocircng taacutec lồng gheacutep Xaacutec định caacutec chiến lược hiệu quả nhằm vượt qua caacutec khoacute khăn ragraveo cản Hiểu được mocirci trường hỗ trợ đối với việc thực hiện hiệu quả caacutec chiến lược Xaacutec định caacutec đaacutep ứng phugrave hợp đối với những thử thaacutech trong quaacute trigravenh thực hiện

5

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

KẾ HOẠCH BAgraveI GIẢNG 81 LỒNG GHEacuteP CHIẾN LƯỢC THIacuteCH ỨNG TẠI CAacuteC MOcircI TRƯỜNG VEN BIỂN

Lồng gheacutep lagrave gigraveCocircng taacutec thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển cần được hiểu như một thử thaacutech căn bản đối với việc quản lyacute sử dụng caacutec nguồn tagravei nguyecircn ven biển vagrave cần ldquođược lồng gheacuteprdquo vagraveo cocircng taacutec phaacutet triển vagrave quản lyacute ven biển ở tất cả caacutec cấp Lồng gheacutep coacute nghĩa lagrave những quan tacircm về biến đổi khiacute hậu vagrave những đaacutep ứng về sự thiacutech ứng được đưa vagraveo caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch chương trigravenh vagrave dự aacuten coacute liecircn quan ở cấp quốc gia cấp tỉnh vagrave cơ sở Caacutec chiến lược thiacutech ứng đối với biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia sẽ trở necircn hiệu quả hơn nếu caacutec hướng dẫn về thiacutech ứng được lồng gheacutep vagrave được caacutec cấp latildenh đạo theo ngagravenh vagrave latildenh đạo Nhagrave nước ldquosở hữurdquo để chuẩn bị vagrave xacircy dựng caacutec chiến lược kế hoạch cũng như chiến lược ngagravenh kế hoạch phaacutet triển Mục tiecircu lacircu dagravei lagrave caacutec chiến lược thiacutech ứng biến đổi hậu được lồng gheacutep vagraveo caacutec chiacutenh saacutech chung đối với nhiều ngagravenh được kết hợp vagraveo sứ mệnh của caacutec tổ chức vagrave thường xuyecircn được cacircn nhắc trong caacutec quyết định về phaacutet triển

Lồng gheacutep KHOcircNG coacute nghĩa lagrave để cho vấn đề thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu bị chigravem đi trong số rất nhiều caacutec ưu tiecircn khaacutec magrave lagrave thể hiện sự vận động chiacutenh saacutech của vấn đề nagravey vagrave sự cần thiết đối với hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech khaacutec

Cocircng taacutec lồng gheacutep nhận thấy rằng caacutec chiacutenh saacutech về thiacutech ứng iacutet khi được thực hiện theo yecircu cầu của biến đổi khiacute hậu (IPCC 2007b) Với những khoacute khăn đặt ra vagrave những mối quan hệ giữa biến đối khiacute hậu vagrave phaacutet triển thực hiện cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ tạo vỏ bọc cho caacutec saacuteng kiến vagrave khung quản trị Nhagrave nước đang được thực hiện Caacutec thể chế hiện nay như caacutec cơ quan quản lyacute nguồn nước sức khoẻ cộng đồng caacutec cấp chiacutenh quyền về thiecircn tai bảo vệ caacutec vugraveng ven biển vagrave bảo tồn caacutec hệ sinh thaacutei biển cần phải chủ động đứng đầu trong việc thiết kế vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec quốc gia vagrave khu vực ven biển sử dụng caacutec điểm bắt đầu khaacutec nhau trong việc lồng gheacutep caacutec chiến lược về biến đổi khiacute hậu phugrave hợp với sự nhận thức ngagravey cagraveng tăng lecircn những taacutec động của biến đổi khiacute hậu đối với mocirci trường kinh tế vagrave xatilde hội Coacute ba điểm bắt đầu chiacutenh lagrave 1) chiacutenh saacutech chung cấp quốc gia hoặc khu vực 2) những đầu tư vagrave dự aacuten theo ngagravenh vagrave 3) caacutec saacuteng kiến tại chỗ ở địa phương Mỗi điểm bắt đầu đều coacute những thử thaacutech riecircng tạo cho người dacircn caacutec ngagravenh tư nhacircn vagrave Chiacutenh phủ những vai trograve khaacutec nhau đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội mới Để coacute thể thực hiện lồng gheacutep thagravenh cocircng cần củng cố sự gắn kết giữa caacutec điểm bắt đầu của hoạt động về thiacutech ứng Chiacutenh phủ vagrave caacutec tổ chức đối taacutec phi chiacutenh phủ cần đoacuteng vai trograve mấu chốt trong việc liecircn kết caacutec điểm nagravey ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương Dưới đacircy lagrave một số viacute dụ

bull Tạo ra những chiacutenh saacutech caacutec khung phaacutep lyacute vagrave tagravei chiacutenh hỗ trợ viacute dụ như ưu tiecircn cocircng taacutec thiacutech ứng trong việc lập kế hoạch vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech ở cấp trung ương hagravei hoagrave caacutec chiacutenh saacutech giữa caacutec ngagravenh khaacutec nhau thagravenh lập caacutec uỷ ban điều phối quốc gia do một Bộ coacute năng lực chủ trigrave hỗ trợ kỹ thuật vagrave tagravei chiacutenh cần thiết trong việc thực hiện caacutec chiến lược về thiacutech ứng

bull Sử dụng caacutec kinh nghiệm địa phương Cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển cụ thể đatilde tạo dựng necircn nhiều kinh nghiệm đồng thời tạo necircn tiacutenh sở hữu đối với những người sống vagrave lagravem việc tại đoacute Kinh nghiệm nagravey cần được chia sẻ với caacutec becircn liecircn quan ở cấp quốc gia nhằm giuacutep cho việc xacircy dựng năng lực Mối gắn kết giữa cộng đồng địa phương vagrave Chiacutenh phủ giuacutep cho việc tăng

6

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

cường tiếng noacutei của cộng đồng trong cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave hoạch định chiacutenh saacutech saacutech ở cấp quốc gia đối với thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu ven biển

bull Nacircng cao nhận thức của cộng đồng Caacutec chiến dịch giaacuteo dục vagrave nacircng cao nhận thức giuacutep cho việc phổ biến thocircng tin về taacutec động của biến đổi khiacute hậu đồng thời lagravem cho cộng đồng thống nhất về caacutec giải phaacutep thiacutech ứng Chiacutenh phủ cần năng động hơn nữa trong việc liecircn kết với cộng đồng khoa học vagrave cung cấp caacutec thocircng tin được cập nhật vagrave dễ dagraveng truy cập về biến đổi khiacute hậu liecircn quan đến nhu cầu của caacutec ngagravenh ven biển

Caacutec điểm bắt đầu ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương coacute chung mối quan hệ quan trọng như được thể hiện tại Higravenh 41 Khocircng coacute dự aacuten của ngagravenh nagraveo coacute thể bỏ qua caacutec chi tiết tại địa phương sẽ thực hiện như người địa phương đặc điểm vagrave nguồn lợi tự nhiecircn cơ chế quản trị Nhagrave nước Do đoacute một caacutech tiếp cận theo địa điểm cụ thể cần phải cacircn nhắc caacutec xu hướng phaacutet triển hiện tại hoặc sẽ xảy ra theo quyền lợi của caacutec ngagravenh Caacutec dự aacuten đatilde được thực hiện hoặc sẽ được thực hiện trong thời gian sắp tới thể hiện những ưu tiecircn hoặc caacutec vấn đề của khu vực vagrave do đoacute cho thấy những mối quan tacircm hagraveng đầu của chiacutenh quyền vagrave người dacircn địa phương Coacute những mối liecircn kết giữa điểm bắt đầu của ngagravenh vagrave địa phương cụ thể với điểm bắt đầu cấp quốc gia Viacute dụ caacutec chiacutenh saacutech ngacircn saacutech vagrave hệ thống phaacutep lyacute ở cấp quốc gia tạo điều kiện cho caacutec hoạt động thiacutech ứng của ngagravenh vagrave tại địa phương đồng thời cũng dựa trecircn những kinh nghiệm về phaacutet triển của ngagravenh vagrave caacutec saacuteng kiến thiacutech ứng ở địa phương để xacircy dựng năng lực vagrave ruacutet ra bagravei học ở cấp quốc gia

7

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Biểu 76 Lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec điểm bắt đầu cấp quốc gia vagrave khu vực Gần đacircy caacutec cơ quan quốc gia vagrave cộng đồng phaacutet triển vẫn rất iacutet cacircn nhắc đến những hiểm hoạ do biến đổi khiacute hậu đem lại cho cuộc sống vagrave sinh kế trong cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển Điều nagravey đang dần thay đổi vigrave hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu đatilde nhanh choacuteng đoacuteng một vai trograve quan trọng trong caacutec chương trigravenh bagraven thảo quốc gia vagrave quốc tế Caacutec chiến lược quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu hướng dẫn về caacutec hoạt động thiacutech ứng cần phải được lồng gheacutep vagraveo caacutec kế hoạch phaacutet triển khaacutec như Caacutec chiến lược giảm nghegraveo chiến lược quốc gia vagrave kế hoạch ngagravenh Việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec quản lyacute ven biển trong diện rộng vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo trong khung hagravenh chiacutenh của một quốc gia giữ một vai trograve rất quan trọng

8

Một số viacute dụ về cocircng taacutec kết hợp ở cấp quốc gia

Caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển tại Thaacutei Bigravenh dương vagrave Ca-ri-becirc lagrave một trong những quốc gia đầu tiecircn thực hiện hoạt động về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dự aacuten Lập kế hoạch thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại Ca-ri-becirc (CPACC) được xacircy dựng năm 1997 lagrave kết quả của khu vực đối với Hội nghị Quốc tế về caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển (SIDS) năm 1994 Một trong năm dự aacuten thiacute điểm của CPACC đatilde thagravenh lập necircn Ủy ban Quốc gia về biến đổi khiacute hậu tại St Lucia Ủy ban nagravey đatilde giuacutep nacircng cao nhận thức quốc gia cung cấp thocircng tin vagrave xacircy dựng năng lực đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu

Quốc đảo Kiribati trecircn Thaacutei Bigravenh dương đatilde thagravenh cocircng trong việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng giữa Bộ Kế hoạch Kinh tế vagrave Tagravei chiacutenh Văn phograveng Tổng thống vagraveo caacutec chiến lược phaacutet triển quốc gia Điều nagravey cho thấy hiệu quả của cocircng taacutec điều phối về hoạt động thiacutech ứng từ một Bộ quan trọng

Băng-la-đeacutet cũng đatilde xacircy dựng một Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) đồng thời cũng thagravenh cocircng trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu cụ thể với một số ngagravenh như quản lyacute ven bờ quản lyacute nguồn lợi nước ngọt vagrave cocircng taacutec chuẩn bị với thiecircn tai

Tai Mecirc-hi-cocirc Ủy ban liecircn ngagravenh về biến đổi khiacute hậu (CICC) được thagravenh lập năm 2005 trong đoacute Bộ Mocirci trường coacute traacutech nhiệm điều phối chiacutenh saacutech về biến đổi khiacute hậu thocircng qua CICC Những mong muốn về thể chế đối với chương trigravenh bagraven thảo của hoạt động nagravey đặt trong chương trigravenh phaacutet triển chung được coi như những ragraveo cản đối với việc kết hợp hiệu quả dưới khung phaacutep lyacute nagravey Bộ Mocirci trường coacute quyền lực khocircng cao đối với caacutec cơ quan Chiacutenh phủ khaacutec

Tan-za-ni-a đatilde xacircy dựng một NAPA vagrave caacutec quốc gia Đocircng Phi khaacutec cũng đang xacircy dựng NAPA (như Kecirc-nia U-gan-đa Su-đăng) Tại Tan-za-ni-a đatilde thagravenh lập Ủy ban Quốc gia về Biến đổi khiacute hậu (NCCC) do Phograveng Mocirci trường của văn phograveng Phoacute Tổng thống chủ trigrave Đến nay NCCC vagrave NAPA 2007 vẫn chưa phải lagrave một phương phaacutep tiếp cận chặt chẽ đối với kết hợp biến đổi khiacute hậu vagraveo việc lập chiacutenh saacutech kế hoạch vagrave tagravei chiacutenh Tuy nhiecircn coacute rất nhiều cơ hội thocircng qua cocircng taacutec quản lyacute ven bờ vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo hiện nay nếu coacute được sự cho pheacutep về ngacircn saacutech của Nhagrave nước

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Trong khi coacute nhiều điểm bắt đầu ở cấp quốc gia việc coacute một cơ quan mạnh chủ động chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong việc điều phối với caacutec Bộ khaacutec lagrave rất quan trọng Điều nagravey sẽ giuacutep khắc phục tigravenh trạng thừa hoặc thiếu hiệu quả hoạt động giữa caacutec cơ quan khaacutec nhau đồng thời đảm bảo rằng hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ được Nhagrave nước phacircn bổ ngacircn saacutech Đối với một số trường hợp caacutec Ủy ban điều phối quốc gia do một cơ quan của Chiacutenh phủ chủ trigrave viacute dụ như cơ quan về kế hoạch quốc gia hoặc Bộ Tagravei chiacutenh coacute thể lagrave một phương phaacutep hiệu quả đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng về biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia Chương trigravenh hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) được thực hiện thocircng qua Hội nghị hợp nhất của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde giuacutep cho một số quốc gia đang phaacutet triển phacircn tiacutech caacutec khiacutea cạnh của biến đổi khiacute hậu vagrave sự cần thiết của caacutec chiến lược thiacutech ứng UNFCCC đatilde hỗ trợ 50 quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (trong đoacute coacute nhiều quốc gia ven biển) lập kế hoạch lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Bản đaacutenh giaacute 5 năm thực hiện NAPA đề cập thocircng tin về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng được thể hiện tại Bảng 41 Hầu hết caacutec quốc gia được coi như coacute một cơ chế hiệu quả về thể chế để xacircy dựng chiến lược vagrave chiacutenh saacutech đối với hoạt động thiacutech ứng trong đoacute 75 số quốc gia nagravey đatilde triển khai NAPA Tuy nhiecircn mới chỉ coacute 10 số quốc gia đatilde xacircy dựng caacutec chương trigravenh quốc gia vagrave bắt đầu đi vagraveo quaacute trigravenh thực hiện Điều nagravey cho thấy việc một quốc gia xacircy dựng được NAPA khocircng coacute nghĩa lagrave quốc gia đoacute đatilde coacute thể thực hiện được caacutec hoạt động lồng gheacutep ngay lập tức

Bảng 41 Đaacutenh giaacute Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứngBAacuteO CAacuteO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2007 VỀ CAacuteC CHƯƠNG TRIgraveNH HAgraveNH ĐỘNG QUỐC

GIA CỦA HOẠT ĐỘNG THIacuteCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬUTHỬ THAacuteCH TIEcircU CHUẨN ĐAacuteNH GIAacute KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết vagrave ưu tiecircn tại caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC)

Tất cả caacutec quốc gia LDC trigravenh nộp tagravei liệu NAPA coacute chất lượng cao trong đoacute xaacutec định được những rủi ro đatilde được thống nhất

Hầu hết caacutec quốc gia LDC (75) đatilde bắt đầu xacircy dựng NAPA vagrave coacute thể xaacutec định được những nhu cầu cấp thiết

Xaacutec định caacutec dự aacuten ưu tiecircn đối với caacutec hagravenh động khẩn cấp

Tất cả caacutec quốc gia LDC thực hiện NAPA trigravenh nộp tagravei liệu về dự aacuten coacute chất lượng cao để thực hiện

25 số quốc gia đatilde xacircy dựng được dự aacuten từ caacutec chiacutenh saacutech ban đầu vagrave hiện đang được thảo luận tại Quỹ mocirci trường togravean cầu

Ruacutet ra bagravei học thực tế thực hiện caacutec dự aacuten về thiacutech ứng

Tất cả caacutec dự aacuten được trigravenh đều thực hiện thagravenh cocircng caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt được ragrave soacuteat

10 số quốc gia LDC đang bắt đầu thực hiện

Lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch

Tất cả caacutec quốc gia coacute cơ chế thể chế hiệu quả đối với việc xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chiến lược về biến đổi khiacute hậu cũng như caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng vagraveo caacutec quaacute trigravenh lập kế hoạch liecircn quan

10 số quốc gia trecircn thế giới (khỏang 30 nước) đatilde xacircy dựng được caacutec chương trigravenh quốc gia

Nguồn Jallow vagrave Downing 2007 (Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin về NAPA tại trang điện tử của UNFCCC unfcccintadaptationnapasitems2679php)

9

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

KẾ HOẠCH BAgraveI GIẢNG 81 LỒNG GHEacuteP CHIẾN LƯỢC THIacuteCH ỨNG TẠI CAacuteC MOcircI TRƯỜNG VEN BIỂN

Lồng gheacutep lagrave gigraveCocircng taacutec thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển cần được hiểu như một thử thaacutech căn bản đối với việc quản lyacute sử dụng caacutec nguồn tagravei nguyecircn ven biển vagrave cần ldquođược lồng gheacuteprdquo vagraveo cocircng taacutec phaacutet triển vagrave quản lyacute ven biển ở tất cả caacutec cấp Lồng gheacutep coacute nghĩa lagrave những quan tacircm về biến đổi khiacute hậu vagrave những đaacutep ứng về sự thiacutech ứng được đưa vagraveo caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch chương trigravenh vagrave dự aacuten coacute liecircn quan ở cấp quốc gia cấp tỉnh vagrave cơ sở Caacutec chiến lược thiacutech ứng đối với biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia sẽ trở necircn hiệu quả hơn nếu caacutec hướng dẫn về thiacutech ứng được lồng gheacutep vagrave được caacutec cấp latildenh đạo theo ngagravenh vagrave latildenh đạo Nhagrave nước ldquosở hữurdquo để chuẩn bị vagrave xacircy dựng caacutec chiến lược kế hoạch cũng như chiến lược ngagravenh kế hoạch phaacutet triển Mục tiecircu lacircu dagravei lagrave caacutec chiến lược thiacutech ứng biến đổi hậu được lồng gheacutep vagraveo caacutec chiacutenh saacutech chung đối với nhiều ngagravenh được kết hợp vagraveo sứ mệnh của caacutec tổ chức vagrave thường xuyecircn được cacircn nhắc trong caacutec quyết định về phaacutet triển

Lồng gheacutep KHOcircNG coacute nghĩa lagrave để cho vấn đề thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu bị chigravem đi trong số rất nhiều caacutec ưu tiecircn khaacutec magrave lagrave thể hiện sự vận động chiacutenh saacutech của vấn đề nagravey vagrave sự cần thiết đối với hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech khaacutec

Cocircng taacutec lồng gheacutep nhận thấy rằng caacutec chiacutenh saacutech về thiacutech ứng iacutet khi được thực hiện theo yecircu cầu của biến đổi khiacute hậu (IPCC 2007b) Với những khoacute khăn đặt ra vagrave những mối quan hệ giữa biến đối khiacute hậu vagrave phaacutet triển thực hiện cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ tạo vỏ bọc cho caacutec saacuteng kiến vagrave khung quản trị Nhagrave nước đang được thực hiện Caacutec thể chế hiện nay như caacutec cơ quan quản lyacute nguồn nước sức khoẻ cộng đồng caacutec cấp chiacutenh quyền về thiecircn tai bảo vệ caacutec vugraveng ven biển vagrave bảo tồn caacutec hệ sinh thaacutei biển cần phải chủ động đứng đầu trong việc thiết kế vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec quốc gia vagrave khu vực ven biển sử dụng caacutec điểm bắt đầu khaacutec nhau trong việc lồng gheacutep caacutec chiến lược về biến đổi khiacute hậu phugrave hợp với sự nhận thức ngagravey cagraveng tăng lecircn những taacutec động của biến đổi khiacute hậu đối với mocirci trường kinh tế vagrave xatilde hội Coacute ba điểm bắt đầu chiacutenh lagrave 1) chiacutenh saacutech chung cấp quốc gia hoặc khu vực 2) những đầu tư vagrave dự aacuten theo ngagravenh vagrave 3) caacutec saacuteng kiến tại chỗ ở địa phương Mỗi điểm bắt đầu đều coacute những thử thaacutech riecircng tạo cho người dacircn caacutec ngagravenh tư nhacircn vagrave Chiacutenh phủ những vai trograve khaacutec nhau đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội mới Để coacute thể thực hiện lồng gheacutep thagravenh cocircng cần củng cố sự gắn kết giữa caacutec điểm bắt đầu của hoạt động về thiacutech ứng Chiacutenh phủ vagrave caacutec tổ chức đối taacutec phi chiacutenh phủ cần đoacuteng vai trograve mấu chốt trong việc liecircn kết caacutec điểm nagravey ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương Dưới đacircy lagrave một số viacute dụ

bull Tạo ra những chiacutenh saacutech caacutec khung phaacutep lyacute vagrave tagravei chiacutenh hỗ trợ viacute dụ như ưu tiecircn cocircng taacutec thiacutech ứng trong việc lập kế hoạch vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech ở cấp trung ương hagravei hoagrave caacutec chiacutenh saacutech giữa caacutec ngagravenh khaacutec nhau thagravenh lập caacutec uỷ ban điều phối quốc gia do một Bộ coacute năng lực chủ trigrave hỗ trợ kỹ thuật vagrave tagravei chiacutenh cần thiết trong việc thực hiện caacutec chiến lược về thiacutech ứng

bull Sử dụng caacutec kinh nghiệm địa phương Cocircng taacutec thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển cụ thể đatilde tạo dựng necircn nhiều kinh nghiệm đồng thời tạo necircn tiacutenh sở hữu đối với những người sống vagrave lagravem việc tại đoacute Kinh nghiệm nagravey cần được chia sẻ với caacutec becircn liecircn quan ở cấp quốc gia nhằm giuacutep cho việc xacircy dựng năng lực Mối gắn kết giữa cộng đồng địa phương vagrave Chiacutenh phủ giuacutep cho việc tăng

6

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

cường tiếng noacutei của cộng đồng trong cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave hoạch định chiacutenh saacutech saacutech ở cấp quốc gia đối với thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu ven biển

bull Nacircng cao nhận thức của cộng đồng Caacutec chiến dịch giaacuteo dục vagrave nacircng cao nhận thức giuacutep cho việc phổ biến thocircng tin về taacutec động của biến đổi khiacute hậu đồng thời lagravem cho cộng đồng thống nhất về caacutec giải phaacutep thiacutech ứng Chiacutenh phủ cần năng động hơn nữa trong việc liecircn kết với cộng đồng khoa học vagrave cung cấp caacutec thocircng tin được cập nhật vagrave dễ dagraveng truy cập về biến đổi khiacute hậu liecircn quan đến nhu cầu của caacutec ngagravenh ven biển

Caacutec điểm bắt đầu ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương coacute chung mối quan hệ quan trọng như được thể hiện tại Higravenh 41 Khocircng coacute dự aacuten của ngagravenh nagraveo coacute thể bỏ qua caacutec chi tiết tại địa phương sẽ thực hiện như người địa phương đặc điểm vagrave nguồn lợi tự nhiecircn cơ chế quản trị Nhagrave nước Do đoacute một caacutech tiếp cận theo địa điểm cụ thể cần phải cacircn nhắc caacutec xu hướng phaacutet triển hiện tại hoặc sẽ xảy ra theo quyền lợi của caacutec ngagravenh Caacutec dự aacuten đatilde được thực hiện hoặc sẽ được thực hiện trong thời gian sắp tới thể hiện những ưu tiecircn hoặc caacutec vấn đề của khu vực vagrave do đoacute cho thấy những mối quan tacircm hagraveng đầu của chiacutenh quyền vagrave người dacircn địa phương Coacute những mối liecircn kết giữa điểm bắt đầu của ngagravenh vagrave địa phương cụ thể với điểm bắt đầu cấp quốc gia Viacute dụ caacutec chiacutenh saacutech ngacircn saacutech vagrave hệ thống phaacutep lyacute ở cấp quốc gia tạo điều kiện cho caacutec hoạt động thiacutech ứng của ngagravenh vagrave tại địa phương đồng thời cũng dựa trecircn những kinh nghiệm về phaacutet triển của ngagravenh vagrave caacutec saacuteng kiến thiacutech ứng ở địa phương để xacircy dựng năng lực vagrave ruacutet ra bagravei học ở cấp quốc gia

7

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Biểu 76 Lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec điểm bắt đầu cấp quốc gia vagrave khu vực Gần đacircy caacutec cơ quan quốc gia vagrave cộng đồng phaacutet triển vẫn rất iacutet cacircn nhắc đến những hiểm hoạ do biến đổi khiacute hậu đem lại cho cuộc sống vagrave sinh kế trong cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển Điều nagravey đang dần thay đổi vigrave hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu đatilde nhanh choacuteng đoacuteng một vai trograve quan trọng trong caacutec chương trigravenh bagraven thảo quốc gia vagrave quốc tế Caacutec chiến lược quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu hướng dẫn về caacutec hoạt động thiacutech ứng cần phải được lồng gheacutep vagraveo caacutec kế hoạch phaacutet triển khaacutec như Caacutec chiến lược giảm nghegraveo chiến lược quốc gia vagrave kế hoạch ngagravenh Việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec quản lyacute ven biển trong diện rộng vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo trong khung hagravenh chiacutenh của một quốc gia giữ một vai trograve rất quan trọng

8

Một số viacute dụ về cocircng taacutec kết hợp ở cấp quốc gia

Caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển tại Thaacutei Bigravenh dương vagrave Ca-ri-becirc lagrave một trong những quốc gia đầu tiecircn thực hiện hoạt động về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dự aacuten Lập kế hoạch thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại Ca-ri-becirc (CPACC) được xacircy dựng năm 1997 lagrave kết quả của khu vực đối với Hội nghị Quốc tế về caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển (SIDS) năm 1994 Một trong năm dự aacuten thiacute điểm của CPACC đatilde thagravenh lập necircn Ủy ban Quốc gia về biến đổi khiacute hậu tại St Lucia Ủy ban nagravey đatilde giuacutep nacircng cao nhận thức quốc gia cung cấp thocircng tin vagrave xacircy dựng năng lực đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu

Quốc đảo Kiribati trecircn Thaacutei Bigravenh dương đatilde thagravenh cocircng trong việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng giữa Bộ Kế hoạch Kinh tế vagrave Tagravei chiacutenh Văn phograveng Tổng thống vagraveo caacutec chiến lược phaacutet triển quốc gia Điều nagravey cho thấy hiệu quả của cocircng taacutec điều phối về hoạt động thiacutech ứng từ một Bộ quan trọng

Băng-la-đeacutet cũng đatilde xacircy dựng một Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) đồng thời cũng thagravenh cocircng trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu cụ thể với một số ngagravenh như quản lyacute ven bờ quản lyacute nguồn lợi nước ngọt vagrave cocircng taacutec chuẩn bị với thiecircn tai

Tai Mecirc-hi-cocirc Ủy ban liecircn ngagravenh về biến đổi khiacute hậu (CICC) được thagravenh lập năm 2005 trong đoacute Bộ Mocirci trường coacute traacutech nhiệm điều phối chiacutenh saacutech về biến đổi khiacute hậu thocircng qua CICC Những mong muốn về thể chế đối với chương trigravenh bagraven thảo của hoạt động nagravey đặt trong chương trigravenh phaacutet triển chung được coi như những ragraveo cản đối với việc kết hợp hiệu quả dưới khung phaacutep lyacute nagravey Bộ Mocirci trường coacute quyền lực khocircng cao đối với caacutec cơ quan Chiacutenh phủ khaacutec

Tan-za-ni-a đatilde xacircy dựng một NAPA vagrave caacutec quốc gia Đocircng Phi khaacutec cũng đang xacircy dựng NAPA (như Kecirc-nia U-gan-đa Su-đăng) Tại Tan-za-ni-a đatilde thagravenh lập Ủy ban Quốc gia về Biến đổi khiacute hậu (NCCC) do Phograveng Mocirci trường của văn phograveng Phoacute Tổng thống chủ trigrave Đến nay NCCC vagrave NAPA 2007 vẫn chưa phải lagrave một phương phaacutep tiếp cận chặt chẽ đối với kết hợp biến đổi khiacute hậu vagraveo việc lập chiacutenh saacutech kế hoạch vagrave tagravei chiacutenh Tuy nhiecircn coacute rất nhiều cơ hội thocircng qua cocircng taacutec quản lyacute ven bờ vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo hiện nay nếu coacute được sự cho pheacutep về ngacircn saacutech của Nhagrave nước

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Trong khi coacute nhiều điểm bắt đầu ở cấp quốc gia việc coacute một cơ quan mạnh chủ động chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong việc điều phối với caacutec Bộ khaacutec lagrave rất quan trọng Điều nagravey sẽ giuacutep khắc phục tigravenh trạng thừa hoặc thiếu hiệu quả hoạt động giữa caacutec cơ quan khaacutec nhau đồng thời đảm bảo rằng hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ được Nhagrave nước phacircn bổ ngacircn saacutech Đối với một số trường hợp caacutec Ủy ban điều phối quốc gia do một cơ quan của Chiacutenh phủ chủ trigrave viacute dụ như cơ quan về kế hoạch quốc gia hoặc Bộ Tagravei chiacutenh coacute thể lagrave một phương phaacutep hiệu quả đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng về biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia Chương trigravenh hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) được thực hiện thocircng qua Hội nghị hợp nhất của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde giuacutep cho một số quốc gia đang phaacutet triển phacircn tiacutech caacutec khiacutea cạnh của biến đổi khiacute hậu vagrave sự cần thiết của caacutec chiến lược thiacutech ứng UNFCCC đatilde hỗ trợ 50 quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (trong đoacute coacute nhiều quốc gia ven biển) lập kế hoạch lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Bản đaacutenh giaacute 5 năm thực hiện NAPA đề cập thocircng tin về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng được thể hiện tại Bảng 41 Hầu hết caacutec quốc gia được coi như coacute một cơ chế hiệu quả về thể chế để xacircy dựng chiến lược vagrave chiacutenh saacutech đối với hoạt động thiacutech ứng trong đoacute 75 số quốc gia nagravey đatilde triển khai NAPA Tuy nhiecircn mới chỉ coacute 10 số quốc gia đatilde xacircy dựng caacutec chương trigravenh quốc gia vagrave bắt đầu đi vagraveo quaacute trigravenh thực hiện Điều nagravey cho thấy việc một quốc gia xacircy dựng được NAPA khocircng coacute nghĩa lagrave quốc gia đoacute đatilde coacute thể thực hiện được caacutec hoạt động lồng gheacutep ngay lập tức

Bảng 41 Đaacutenh giaacute Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứngBAacuteO CAacuteO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2007 VỀ CAacuteC CHƯƠNG TRIgraveNH HAgraveNH ĐỘNG QUỐC

GIA CỦA HOẠT ĐỘNG THIacuteCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬUTHỬ THAacuteCH TIEcircU CHUẨN ĐAacuteNH GIAacute KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết vagrave ưu tiecircn tại caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC)

Tất cả caacutec quốc gia LDC trigravenh nộp tagravei liệu NAPA coacute chất lượng cao trong đoacute xaacutec định được những rủi ro đatilde được thống nhất

Hầu hết caacutec quốc gia LDC (75) đatilde bắt đầu xacircy dựng NAPA vagrave coacute thể xaacutec định được những nhu cầu cấp thiết

Xaacutec định caacutec dự aacuten ưu tiecircn đối với caacutec hagravenh động khẩn cấp

Tất cả caacutec quốc gia LDC thực hiện NAPA trigravenh nộp tagravei liệu về dự aacuten coacute chất lượng cao để thực hiện

25 số quốc gia đatilde xacircy dựng được dự aacuten từ caacutec chiacutenh saacutech ban đầu vagrave hiện đang được thảo luận tại Quỹ mocirci trường togravean cầu

Ruacutet ra bagravei học thực tế thực hiện caacutec dự aacuten về thiacutech ứng

Tất cả caacutec dự aacuten được trigravenh đều thực hiện thagravenh cocircng caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt được ragrave soacuteat

10 số quốc gia LDC đang bắt đầu thực hiện

Lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch

Tất cả caacutec quốc gia coacute cơ chế thể chế hiệu quả đối với việc xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chiến lược về biến đổi khiacute hậu cũng như caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng vagraveo caacutec quaacute trigravenh lập kế hoạch liecircn quan

10 số quốc gia trecircn thế giới (khỏang 30 nước) đatilde xacircy dựng được caacutec chương trigravenh quốc gia

Nguồn Jallow vagrave Downing 2007 (Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin về NAPA tại trang điện tử của UNFCCC unfcccintadaptationnapasitems2679php)

9

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

cường tiếng noacutei của cộng đồng trong cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave hoạch định chiacutenh saacutech saacutech ở cấp quốc gia đối với thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu ven biển

bull Nacircng cao nhận thức của cộng đồng Caacutec chiến dịch giaacuteo dục vagrave nacircng cao nhận thức giuacutep cho việc phổ biến thocircng tin về taacutec động của biến đổi khiacute hậu đồng thời lagravem cho cộng đồng thống nhất về caacutec giải phaacutep thiacutech ứng Chiacutenh phủ cần năng động hơn nữa trong việc liecircn kết với cộng đồng khoa học vagrave cung cấp caacutec thocircng tin được cập nhật vagrave dễ dagraveng truy cập về biến đổi khiacute hậu liecircn quan đến nhu cầu của caacutec ngagravenh ven biển

Caacutec điểm bắt đầu ở cấp quốc gia cấp ngagravenh vagrave tại địa phương coacute chung mối quan hệ quan trọng như được thể hiện tại Higravenh 41 Khocircng coacute dự aacuten của ngagravenh nagraveo coacute thể bỏ qua caacutec chi tiết tại địa phương sẽ thực hiện như người địa phương đặc điểm vagrave nguồn lợi tự nhiecircn cơ chế quản trị Nhagrave nước Do đoacute một caacutech tiếp cận theo địa điểm cụ thể cần phải cacircn nhắc caacutec xu hướng phaacutet triển hiện tại hoặc sẽ xảy ra theo quyền lợi của caacutec ngagravenh Caacutec dự aacuten đatilde được thực hiện hoặc sẽ được thực hiện trong thời gian sắp tới thể hiện những ưu tiecircn hoặc caacutec vấn đề của khu vực vagrave do đoacute cho thấy những mối quan tacircm hagraveng đầu của chiacutenh quyền vagrave người dacircn địa phương Coacute những mối liecircn kết giữa điểm bắt đầu của ngagravenh vagrave địa phương cụ thể với điểm bắt đầu cấp quốc gia Viacute dụ caacutec chiacutenh saacutech ngacircn saacutech vagrave hệ thống phaacutep lyacute ở cấp quốc gia tạo điều kiện cho caacutec hoạt động thiacutech ứng của ngagravenh vagrave tại địa phương đồng thời cũng dựa trecircn những kinh nghiệm về phaacutet triển của ngagravenh vagrave caacutec saacuteng kiến thiacutech ứng ở địa phương để xacircy dựng năng lực vagrave ruacutet ra bagravei học ở cấp quốc gia

7

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Biểu 76 Lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec điểm bắt đầu cấp quốc gia vagrave khu vực Gần đacircy caacutec cơ quan quốc gia vagrave cộng đồng phaacutet triển vẫn rất iacutet cacircn nhắc đến những hiểm hoạ do biến đổi khiacute hậu đem lại cho cuộc sống vagrave sinh kế trong cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển Điều nagravey đang dần thay đổi vigrave hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu đatilde nhanh choacuteng đoacuteng một vai trograve quan trọng trong caacutec chương trigravenh bagraven thảo quốc gia vagrave quốc tế Caacutec chiến lược quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu hướng dẫn về caacutec hoạt động thiacutech ứng cần phải được lồng gheacutep vagraveo caacutec kế hoạch phaacutet triển khaacutec như Caacutec chiến lược giảm nghegraveo chiến lược quốc gia vagrave kế hoạch ngagravenh Việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec quản lyacute ven biển trong diện rộng vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo trong khung hagravenh chiacutenh của một quốc gia giữ một vai trograve rất quan trọng

8

Một số viacute dụ về cocircng taacutec kết hợp ở cấp quốc gia

Caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển tại Thaacutei Bigravenh dương vagrave Ca-ri-becirc lagrave một trong những quốc gia đầu tiecircn thực hiện hoạt động về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dự aacuten Lập kế hoạch thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại Ca-ri-becirc (CPACC) được xacircy dựng năm 1997 lagrave kết quả của khu vực đối với Hội nghị Quốc tế về caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển (SIDS) năm 1994 Một trong năm dự aacuten thiacute điểm của CPACC đatilde thagravenh lập necircn Ủy ban Quốc gia về biến đổi khiacute hậu tại St Lucia Ủy ban nagravey đatilde giuacutep nacircng cao nhận thức quốc gia cung cấp thocircng tin vagrave xacircy dựng năng lực đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu

Quốc đảo Kiribati trecircn Thaacutei Bigravenh dương đatilde thagravenh cocircng trong việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng giữa Bộ Kế hoạch Kinh tế vagrave Tagravei chiacutenh Văn phograveng Tổng thống vagraveo caacutec chiến lược phaacutet triển quốc gia Điều nagravey cho thấy hiệu quả của cocircng taacutec điều phối về hoạt động thiacutech ứng từ một Bộ quan trọng

Băng-la-đeacutet cũng đatilde xacircy dựng một Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) đồng thời cũng thagravenh cocircng trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu cụ thể với một số ngagravenh như quản lyacute ven bờ quản lyacute nguồn lợi nước ngọt vagrave cocircng taacutec chuẩn bị với thiecircn tai

Tai Mecirc-hi-cocirc Ủy ban liecircn ngagravenh về biến đổi khiacute hậu (CICC) được thagravenh lập năm 2005 trong đoacute Bộ Mocirci trường coacute traacutech nhiệm điều phối chiacutenh saacutech về biến đổi khiacute hậu thocircng qua CICC Những mong muốn về thể chế đối với chương trigravenh bagraven thảo của hoạt động nagravey đặt trong chương trigravenh phaacutet triển chung được coi như những ragraveo cản đối với việc kết hợp hiệu quả dưới khung phaacutep lyacute nagravey Bộ Mocirci trường coacute quyền lực khocircng cao đối với caacutec cơ quan Chiacutenh phủ khaacutec

Tan-za-ni-a đatilde xacircy dựng một NAPA vagrave caacutec quốc gia Đocircng Phi khaacutec cũng đang xacircy dựng NAPA (như Kecirc-nia U-gan-đa Su-đăng) Tại Tan-za-ni-a đatilde thagravenh lập Ủy ban Quốc gia về Biến đổi khiacute hậu (NCCC) do Phograveng Mocirci trường của văn phograveng Phoacute Tổng thống chủ trigrave Đến nay NCCC vagrave NAPA 2007 vẫn chưa phải lagrave một phương phaacutep tiếp cận chặt chẽ đối với kết hợp biến đổi khiacute hậu vagraveo việc lập chiacutenh saacutech kế hoạch vagrave tagravei chiacutenh Tuy nhiecircn coacute rất nhiều cơ hội thocircng qua cocircng taacutec quản lyacute ven bờ vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo hiện nay nếu coacute được sự cho pheacutep về ngacircn saacutech của Nhagrave nước

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Trong khi coacute nhiều điểm bắt đầu ở cấp quốc gia việc coacute một cơ quan mạnh chủ động chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong việc điều phối với caacutec Bộ khaacutec lagrave rất quan trọng Điều nagravey sẽ giuacutep khắc phục tigravenh trạng thừa hoặc thiếu hiệu quả hoạt động giữa caacutec cơ quan khaacutec nhau đồng thời đảm bảo rằng hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ được Nhagrave nước phacircn bổ ngacircn saacutech Đối với một số trường hợp caacutec Ủy ban điều phối quốc gia do một cơ quan của Chiacutenh phủ chủ trigrave viacute dụ như cơ quan về kế hoạch quốc gia hoặc Bộ Tagravei chiacutenh coacute thể lagrave một phương phaacutep hiệu quả đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng về biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia Chương trigravenh hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) được thực hiện thocircng qua Hội nghị hợp nhất của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde giuacutep cho một số quốc gia đang phaacutet triển phacircn tiacutech caacutec khiacutea cạnh của biến đổi khiacute hậu vagrave sự cần thiết của caacutec chiến lược thiacutech ứng UNFCCC đatilde hỗ trợ 50 quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (trong đoacute coacute nhiều quốc gia ven biển) lập kế hoạch lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Bản đaacutenh giaacute 5 năm thực hiện NAPA đề cập thocircng tin về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng được thể hiện tại Bảng 41 Hầu hết caacutec quốc gia được coi như coacute một cơ chế hiệu quả về thể chế để xacircy dựng chiến lược vagrave chiacutenh saacutech đối với hoạt động thiacutech ứng trong đoacute 75 số quốc gia nagravey đatilde triển khai NAPA Tuy nhiecircn mới chỉ coacute 10 số quốc gia đatilde xacircy dựng caacutec chương trigravenh quốc gia vagrave bắt đầu đi vagraveo quaacute trigravenh thực hiện Điều nagravey cho thấy việc một quốc gia xacircy dựng được NAPA khocircng coacute nghĩa lagrave quốc gia đoacute đatilde coacute thể thực hiện được caacutec hoạt động lồng gheacutep ngay lập tức

Bảng 41 Đaacutenh giaacute Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứngBAacuteO CAacuteO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2007 VỀ CAacuteC CHƯƠNG TRIgraveNH HAgraveNH ĐỘNG QUỐC

GIA CỦA HOẠT ĐỘNG THIacuteCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬUTHỬ THAacuteCH TIEcircU CHUẨN ĐAacuteNH GIAacute KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết vagrave ưu tiecircn tại caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC)

Tất cả caacutec quốc gia LDC trigravenh nộp tagravei liệu NAPA coacute chất lượng cao trong đoacute xaacutec định được những rủi ro đatilde được thống nhất

Hầu hết caacutec quốc gia LDC (75) đatilde bắt đầu xacircy dựng NAPA vagrave coacute thể xaacutec định được những nhu cầu cấp thiết

Xaacutec định caacutec dự aacuten ưu tiecircn đối với caacutec hagravenh động khẩn cấp

Tất cả caacutec quốc gia LDC thực hiện NAPA trigravenh nộp tagravei liệu về dự aacuten coacute chất lượng cao để thực hiện

25 số quốc gia đatilde xacircy dựng được dự aacuten từ caacutec chiacutenh saacutech ban đầu vagrave hiện đang được thảo luận tại Quỹ mocirci trường togravean cầu

Ruacutet ra bagravei học thực tế thực hiện caacutec dự aacuten về thiacutech ứng

Tất cả caacutec dự aacuten được trigravenh đều thực hiện thagravenh cocircng caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt được ragrave soacuteat

10 số quốc gia LDC đang bắt đầu thực hiện

Lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch

Tất cả caacutec quốc gia coacute cơ chế thể chế hiệu quả đối với việc xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chiến lược về biến đổi khiacute hậu cũng như caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng vagraveo caacutec quaacute trigravenh lập kế hoạch liecircn quan

10 số quốc gia trecircn thế giới (khỏang 30 nước) đatilde xacircy dựng được caacutec chương trigravenh quốc gia

Nguồn Jallow vagrave Downing 2007 (Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin về NAPA tại trang điện tử của UNFCCC unfcccintadaptationnapasitems2679php)

9

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Biểu 76 Lồng gheacutep caacutec chiến lược thiacutech ứng

Caacutec điểm bắt đầu cấp quốc gia vagrave khu vực Gần đacircy caacutec cơ quan quốc gia vagrave cộng đồng phaacutet triển vẫn rất iacutet cacircn nhắc đến những hiểm hoạ do biến đổi khiacute hậu đem lại cho cuộc sống vagrave sinh kế trong cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển Điều nagravey đang dần thay đổi vigrave hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu đatilde nhanh choacuteng đoacuteng một vai trograve quan trọng trong caacutec chương trigravenh bagraven thảo quốc gia vagrave quốc tế Caacutec chiến lược quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu hướng dẫn về caacutec hoạt động thiacutech ứng cần phải được lồng gheacutep vagraveo caacutec kế hoạch phaacutet triển khaacutec như Caacutec chiến lược giảm nghegraveo chiến lược quốc gia vagrave kế hoạch ngagravenh Việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec quản lyacute ven biển trong diện rộng vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo trong khung hagravenh chiacutenh của một quốc gia giữ một vai trograve rất quan trọng

8

Một số viacute dụ về cocircng taacutec kết hợp ở cấp quốc gia

Caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển tại Thaacutei Bigravenh dương vagrave Ca-ri-becirc lagrave một trong những quốc gia đầu tiecircn thực hiện hoạt động về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dự aacuten Lập kế hoạch thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại Ca-ri-becirc (CPACC) được xacircy dựng năm 1997 lagrave kết quả của khu vực đối với Hội nghị Quốc tế về caacutec quốc gia đảo nhỏ đang phaacutet triển (SIDS) năm 1994 Một trong năm dự aacuten thiacute điểm của CPACC đatilde thagravenh lập necircn Ủy ban Quốc gia về biến đổi khiacute hậu tại St Lucia Ủy ban nagravey đatilde giuacutep nacircng cao nhận thức quốc gia cung cấp thocircng tin vagrave xacircy dựng năng lực đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu

Quốc đảo Kiribati trecircn Thaacutei Bigravenh dương đatilde thagravenh cocircng trong việc kết hợp caacutec hoạt động thiacutech ứng giữa Bộ Kế hoạch Kinh tế vagrave Tagravei chiacutenh Văn phograveng Tổng thống vagraveo caacutec chiến lược phaacutet triển quốc gia Điều nagravey cho thấy hiệu quả của cocircng taacutec điều phối về hoạt động thiacutech ứng từ một Bộ quan trọng

Băng-la-đeacutet cũng đatilde xacircy dựng một Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) đồng thời cũng thagravenh cocircng trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu cụ thể với một số ngagravenh như quản lyacute ven bờ quản lyacute nguồn lợi nước ngọt vagrave cocircng taacutec chuẩn bị với thiecircn tai

Tai Mecirc-hi-cocirc Ủy ban liecircn ngagravenh về biến đổi khiacute hậu (CICC) được thagravenh lập năm 2005 trong đoacute Bộ Mocirci trường coacute traacutech nhiệm điều phối chiacutenh saacutech về biến đổi khiacute hậu thocircng qua CICC Những mong muốn về thể chế đối với chương trigravenh bagraven thảo của hoạt động nagravey đặt trong chương trigravenh phaacutet triển chung được coi như những ragraveo cản đối với việc kết hợp hiệu quả dưới khung phaacutep lyacute nagravey Bộ Mocirci trường coacute quyền lực khocircng cao đối với caacutec cơ quan Chiacutenh phủ khaacutec

Tan-za-ni-a đatilde xacircy dựng một NAPA vagrave caacutec quốc gia Đocircng Phi khaacutec cũng đang xacircy dựng NAPA (như Kecirc-nia U-gan-đa Su-đăng) Tại Tan-za-ni-a đatilde thagravenh lập Ủy ban Quốc gia về Biến đổi khiacute hậu (NCCC) do Phograveng Mocirci trường của văn phograveng Phoacute Tổng thống chủ trigrave Đến nay NCCC vagrave NAPA 2007 vẫn chưa phải lagrave một phương phaacutep tiếp cận chặt chẽ đối với kết hợp biến đổi khiacute hậu vagraveo việc lập chiacutenh saacutech kế hoạch vagrave tagravei chiacutenh Tuy nhiecircn coacute rất nhiều cơ hội thocircng qua cocircng taacutec quản lyacute ven bờ vagrave caacutec chương trigravenh giảm nghegraveo hiện nay nếu coacute được sự cho pheacutep về ngacircn saacutech của Nhagrave nước

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Trong khi coacute nhiều điểm bắt đầu ở cấp quốc gia việc coacute một cơ quan mạnh chủ động chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong việc điều phối với caacutec Bộ khaacutec lagrave rất quan trọng Điều nagravey sẽ giuacutep khắc phục tigravenh trạng thừa hoặc thiếu hiệu quả hoạt động giữa caacutec cơ quan khaacutec nhau đồng thời đảm bảo rằng hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ được Nhagrave nước phacircn bổ ngacircn saacutech Đối với một số trường hợp caacutec Ủy ban điều phối quốc gia do một cơ quan của Chiacutenh phủ chủ trigrave viacute dụ như cơ quan về kế hoạch quốc gia hoặc Bộ Tagravei chiacutenh coacute thể lagrave một phương phaacutep hiệu quả đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng về biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia Chương trigravenh hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) được thực hiện thocircng qua Hội nghị hợp nhất của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde giuacutep cho một số quốc gia đang phaacutet triển phacircn tiacutech caacutec khiacutea cạnh của biến đổi khiacute hậu vagrave sự cần thiết của caacutec chiến lược thiacutech ứng UNFCCC đatilde hỗ trợ 50 quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (trong đoacute coacute nhiều quốc gia ven biển) lập kế hoạch lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Bản đaacutenh giaacute 5 năm thực hiện NAPA đề cập thocircng tin về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng được thể hiện tại Bảng 41 Hầu hết caacutec quốc gia được coi như coacute một cơ chế hiệu quả về thể chế để xacircy dựng chiến lược vagrave chiacutenh saacutech đối với hoạt động thiacutech ứng trong đoacute 75 số quốc gia nagravey đatilde triển khai NAPA Tuy nhiecircn mới chỉ coacute 10 số quốc gia đatilde xacircy dựng caacutec chương trigravenh quốc gia vagrave bắt đầu đi vagraveo quaacute trigravenh thực hiện Điều nagravey cho thấy việc một quốc gia xacircy dựng được NAPA khocircng coacute nghĩa lagrave quốc gia đoacute đatilde coacute thể thực hiện được caacutec hoạt động lồng gheacutep ngay lập tức

Bảng 41 Đaacutenh giaacute Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứngBAacuteO CAacuteO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2007 VỀ CAacuteC CHƯƠNG TRIgraveNH HAgraveNH ĐỘNG QUỐC

GIA CỦA HOẠT ĐỘNG THIacuteCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬUTHỬ THAacuteCH TIEcircU CHUẨN ĐAacuteNH GIAacute KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết vagrave ưu tiecircn tại caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC)

Tất cả caacutec quốc gia LDC trigravenh nộp tagravei liệu NAPA coacute chất lượng cao trong đoacute xaacutec định được những rủi ro đatilde được thống nhất

Hầu hết caacutec quốc gia LDC (75) đatilde bắt đầu xacircy dựng NAPA vagrave coacute thể xaacutec định được những nhu cầu cấp thiết

Xaacutec định caacutec dự aacuten ưu tiecircn đối với caacutec hagravenh động khẩn cấp

Tất cả caacutec quốc gia LDC thực hiện NAPA trigravenh nộp tagravei liệu về dự aacuten coacute chất lượng cao để thực hiện

25 số quốc gia đatilde xacircy dựng được dự aacuten từ caacutec chiacutenh saacutech ban đầu vagrave hiện đang được thảo luận tại Quỹ mocirci trường togravean cầu

Ruacutet ra bagravei học thực tế thực hiện caacutec dự aacuten về thiacutech ứng

Tất cả caacutec dự aacuten được trigravenh đều thực hiện thagravenh cocircng caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt được ragrave soacuteat

10 số quốc gia LDC đang bắt đầu thực hiện

Lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch

Tất cả caacutec quốc gia coacute cơ chế thể chế hiệu quả đối với việc xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chiến lược về biến đổi khiacute hậu cũng như caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng vagraveo caacutec quaacute trigravenh lập kế hoạch liecircn quan

10 số quốc gia trecircn thế giới (khỏang 30 nước) đatilde xacircy dựng được caacutec chương trigravenh quốc gia

Nguồn Jallow vagrave Downing 2007 (Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin về NAPA tại trang điện tử của UNFCCC unfcccintadaptationnapasitems2679php)

9

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Trong khi coacute nhiều điểm bắt đầu ở cấp quốc gia việc coacute một cơ quan mạnh chủ động chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong việc điều phối với caacutec Bộ khaacutec lagrave rất quan trọng Điều nagravey sẽ giuacutep khắc phục tigravenh trạng thừa hoặc thiếu hiệu quả hoạt động giữa caacutec cơ quan khaacutec nhau đồng thời đảm bảo rằng hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu tại caacutec mocirci trường ven biển sẽ được Nhagrave nước phacircn bổ ngacircn saacutech Đối với một số trường hợp caacutec Ủy ban điều phối quốc gia do một cơ quan của Chiacutenh phủ chủ trigrave viacute dụ như cơ quan về kế hoạch quốc gia hoặc Bộ Tagravei chiacutenh coacute thể lagrave một phương phaacutep hiệu quả đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng về biến đổi khiacute hậu ở cấp quốc gia Chương trigravenh hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu (NAPA) được thực hiện thocircng qua Hội nghị hợp nhất của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde giuacutep cho một số quốc gia đang phaacutet triển phacircn tiacutech caacutec khiacutea cạnh của biến đổi khiacute hậu vagrave sự cần thiết của caacutec chiến lược thiacutech ứng UNFCCC đatilde hỗ trợ 50 quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (trong đoacute coacute nhiều quốc gia ven biển) lập kế hoạch lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Bản đaacutenh giaacute 5 năm thực hiện NAPA đề cập thocircng tin về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng được thể hiện tại Bảng 41 Hầu hết caacutec quốc gia được coi như coacute một cơ chế hiệu quả về thể chế để xacircy dựng chiến lược vagrave chiacutenh saacutech đối với hoạt động thiacutech ứng trong đoacute 75 số quốc gia nagravey đatilde triển khai NAPA Tuy nhiecircn mới chỉ coacute 10 số quốc gia đatilde xacircy dựng caacutec chương trigravenh quốc gia vagrave bắt đầu đi vagraveo quaacute trigravenh thực hiện Điều nagravey cho thấy việc một quốc gia xacircy dựng được NAPA khocircng coacute nghĩa lagrave quốc gia đoacute đatilde coacute thể thực hiện được caacutec hoạt động lồng gheacutep ngay lập tức

Bảng 41 Đaacutenh giaacute Chương trigravenh Hagravenh động Quốc gia về Thiacutech ứngBAacuteO CAacuteO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2007 VỀ CAacuteC CHƯƠNG TRIgraveNH HAgraveNH ĐỘNG QUỐC

GIA CỦA HOẠT ĐỘNG THIacuteCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬUTHỬ THAacuteCH TIEcircU CHUẨN ĐAacuteNH GIAacute KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết vagrave ưu tiecircn tại caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC)

Tất cả caacutec quốc gia LDC trigravenh nộp tagravei liệu NAPA coacute chất lượng cao trong đoacute xaacutec định được những rủi ro đatilde được thống nhất

Hầu hết caacutec quốc gia LDC (75) đatilde bắt đầu xacircy dựng NAPA vagrave coacute thể xaacutec định được những nhu cầu cấp thiết

Xaacutec định caacutec dự aacuten ưu tiecircn đối với caacutec hagravenh động khẩn cấp

Tất cả caacutec quốc gia LDC thực hiện NAPA trigravenh nộp tagravei liệu về dự aacuten coacute chất lượng cao để thực hiện

25 số quốc gia đatilde xacircy dựng được dự aacuten từ caacutec chiacutenh saacutech ban đầu vagrave hiện đang được thảo luận tại Quỹ mocirci trường togravean cầu

Ruacutet ra bagravei học thực tế thực hiện caacutec dự aacuten về thiacutech ứng

Tất cả caacutec dự aacuten được trigravenh đều thực hiện thagravenh cocircng caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt được ragrave soacuteat

10 số quốc gia LDC đang bắt đầu thực hiện

Lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch

Tất cả caacutec quốc gia coacute cơ chế thể chế hiệu quả đối với việc xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chiến lược về biến đổi khiacute hậu cũng như caacutec biện phaacutep thực hagravenh tốt trong việc kết hợp hoạt động thiacutech ứng vagraveo caacutec quaacute trigravenh lập kế hoạch liecircn quan

10 số quốc gia trecircn thế giới (khỏang 30 nước) đatilde xacircy dựng được caacutec chương trigravenh quốc gia

Nguồn Jallow vagrave Downing 2007 (Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin về NAPA tại trang điện tử của UNFCCC unfcccintadaptationnapasitems2679php)

9

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec dự aacuten vagrave đầu tư theo ngagravenh Ngagravey cagraveng coacute nhiều những kecircu gọi mạnh mẽ hơn về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec đầu tư của ngagravenh vagrave caacutec khung phaacutet triển hiện tại Caacutec ngacircn hagraveng phaacutet triển bao gồm cả Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Ngacircn hagraveng Phaacutet triển Chacircu Phi ngagravey cagraveng quan tacircm hơn về việc một lượng lớn số ngacircn saacutech đầu tư đang đối mặt với rủi ro Tổ chức Hợp taacutec vagrave Phaacutet triển Kinh tế (OECD) vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới dự đoaacuten rằng coacute 40 số vốn của Ngacircn hagraveng Thế giới coacute thể đang đối mặt với rủi ro cao (rủi ro tự nhiecircn vagrave sử dụng vốn khocircng hiệu quả) hoặc dẫn đến việc sinh ra rủi ro (những hoạt động thiacutech ứng khocircng hiệu quả được thể hiện ở caacutec nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng lagravem cho nhiều người vagrave tagravei sản coacute nguy cơ rủi ro) Đaacutep lại tigravenh higravenh trecircn caacutec tổ chức như Ngacircn hagraveng Thế giới USAID vagrave caacutec nhagrave tagravei trợ khaacutec đatilde xacircy dựng hướng dẫn ragrave soaacutet đối với caacutec vấn đề quan tacircm về việc lồng gheacutep nội dung biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec dự aacuten hỗ trợ phaacutet triển Theo đoacute caacutec kế hoạch đầu tư theo ngagravenh (viacute dụ như du lịch thuỷ sản) phải tiacutenh đến caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu trong caacutec bước xaacutec định dự aacuten đaacutenh giaacute xếp hạng lựa chọn thiết kế về hagravenh chiacutenh tagravei chiacutenh vagrave trong toagraven bộ quaacute trigravenh theo dotildei đaacutenh giaacute Bảo vệ caacutec hoạt động phaacutet triển kinh tế hiện tại vagrave trong tương lai coacute một vai trograve vocirc cugraveng quan trọng Động cơ thuacutec đẩy đối với caacutec khu vực ven biển cần được xem lagrave caacutec quaacute trigravenh quan trọng về đất ven bờ caacutec mối nguy tự nhiecircn như batildeo lụt vagrave caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu coacute thể lagravem thay đổi vagrave căng thẳng caacutec điều kiện ven biển cần coacute để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng caacutec hoạt động du lịch Caacutech lyacute giải nagravey cũng tương tự như đối với caacutec hoạt động nuocirci biển trecircn caacutec mặt nước mở hay ao đầm Caacutec hệ thống cơ sở hạ tầng căn bản như bờ ao kecircnh vagrave hệ thống lấy nước chịu tổn thương khi coacute batildeo lụt xảy ra Ngoagravei ra phaacutet triển tragraven lan hoạt động nuocirci biển tại ao đầm coacute thể phaacute huỷ taacutec động vugraveng đệm của caacutec khu vực đất ngập nước Điều nagravey lagravem cho vugraveng ven biển caacutec khu dacircn cư vagrave tigravenh trạng kinh tế của người dacircn bị rơi vagraveo tigravenh trạng xấu Higravenh 42 lagrave một viacute dụ về yacute nghĩa của việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng ven biển vagraveo hoạt động du lịch Cột ở giữa minh hoạ rằng theo nghĩa rộng thigrave caacutec điều kiện vugraveng ven biển cần đảm bảo thagravenh cocircng cho những đầu tư về du lịch Phiacutea becircn traacutei lagrave một số mối nguy lagravem ảnh hưởng xấu đến caacutec đặc điểm quan trọng của du lịch ven biển trong đoacute coacute caacutec mối nguy do chiacutenh hoạt động phaacutet triển du lịch khocircng bền vững gacircy ra vagrave những mối nguy do taacutec động của biến đổi khiacute hậu Phiacutea becircn phải lagrave hagraveng loạt caacutec chiến lược thiacutech ứng nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave phaacutet triển du lịch khocircng phugrave hợp

10

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Caacutec quyết định đầu tư ngagravenh thường bắt nguồn từ caacutec mục tiecircu vagrave chiến lược quốc gia nơi quy định chi tiết cho caacutec chiến lược cụ thể đối với caacutec ngagravenh khaacutec nhau (nghề nghiệp nguồn nước năng lượng cơ sở hạ tầng y tế an ninh bảo tồn đa dạng sinh học) Đacircy coacute thể lagrave một khởi điểm hiệu quả cho cocircng taacutec lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng cũng như đối với việc đảm bảo nguồn ngacircn saacutech để thực hiện hiệu quả thocircng qua caacutec kế hoạch đầu tư vốn caacutec nhagrave tagravei trợ hoặc caacutec tổ chức tagravei chiacutenh khaacutec (Higravenh 43)

11

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Đối với những nỗ lực trong cocircng taacutec lồng gheacutep việc cacircn nhắc caacutec quaacute trigravenh hiện thời lagravem cơ sở cho cocircng taacutec lập kế hoạch vagrave caacutec quyết định đầu tư nguồn vốn coacute vai trograve rất quan trọng Trong phạm vi một chu kỳ dự aacuten đặc trưng coacute một số cơ hội đối với việc lồng gheacutep caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu như sau

Giai đoạn xacircy dựng chương trigravenh dự aacuten1048707 Coacute thể kết hợp đaacutenh giaacute về sự tổn thương vagrave caacutec hoạt động thiacutech ứng khi caacutec quốc gia thảo luận về caacutec vấn đề ưu tiecircn caacutec chiacutenh saacutech vagrave thể hiện trong caacutec tagravei liệu về chiến lược quốc gia

Xaacutec định dự aacuten1048707 Xaacutec định caacutec phương aacuten vagrave thực hiện caacutec hoạt động thiacutech ứng (chiacutenh saacutech chương trigravenh hoặc thay đổi về cơ sở hạ tầng)

Chuẩn bị thẩm định phecirc duyệt 1048707 Trecircn thực tế thiết kế của mỗi dự aacuten phaacutet triển coacute thể bao gồm một tagravei liệu mocirc tả về taacutec động của biến đổi khiacute hậu vagrave những rủi ro gặp phải đối với dự aacuten vagrave một bản kế hoạch nhằm giảm thiểu hoặc traacutenh caacutec rủi ro Caacutec tổ chức tagravei chiacutenh coacute thể đưa thecircm vagraveo chỉ tiecircu thẩm định nhằm đaacutenh giaacute tiacutenh nhạy cảm về khiacutea cạnh khiacute hậu vagrave bản chiến lược thiacutech ứng được đề xuất

Giaacutem saacutet vagrave đaacutenh giaacute1048707 Trong giai đoạn đaacutenh giaacute taacutec động coacute thể đưa ra cacircu hỏi về việc dự aacuten đatilde dự đoaacuten được vagrave giải quyết caacutec vấn đề về biến đổi khiacute hậu vagrave những tổn thương một caacutech phugrave hợp hay chưa

Caacutec địa phương ven biểnMột khởi điểm tự nhiecircn đối với việc lồng gheacutep caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu lagrave gắn với một địa phương ven biển cụ thể hơn lagrave caacutec chiacutenh saacutech kế hoạch quốc gia hay phaacutet triển của ngagravenh nhất lagrave với việc thực hiện một phương phaacutep đaacutenh giaacute về tiacutenh tổn thương như được đề cập tại Chương 2 của cuốn Hướng dẫn nagravey Điều nagravey xảy ra bởi coacute một thực tế lagrave caacutec quận huyện tỉnh vagrave caacutec cơ quan hagravenh chiacutenh khaacutec đoacuteng một vai trograve quan trọng trong việc ứng phoacute với thiecircn tai vagrave lập kế hoạch đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn Caacutec địa phương nagravey cũng thường chịu traacutech

12

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

nhiệm thực hiện hoặc đồng tagravei trợ đối với caacutec dự aacuten về cơ sở hạ tầng y tế vagrave giaacuteo dục Việc lồng gheacutep caacutec vấn đề xuyecircn suốt về thiacutech ứng tại khu vực ven biển trong khuocircn khổ vai trograve vagrave traacutech nhiệm chung của Chiacutenh phủ vagrave người dacircn coacute thể lagrave một cocircng việc khoacute khăn vagrave tốn keacutem Tuy nhiecircn khi chủ thể của caacutec hagravenh động sẽ được thực hiện vagrave những lợi iacutech đem lại được chia sẻ giữa những người thực sự liecircn quan thigrave sẽ bớt khoacute khăn vagrave chi phiacute đi đaacuteng kể Caacutec điểm bắt đầu tại những địa phương cụ thể khocircng bị giới hạn đối với caacutec đơn vị hagravenh chiacutenh hiện thời Caacutec hệ sinh thaacutei như rạn san hocirc ngầm cửa socircng khu vực ven biển caacutec khu sinh sống ngập nước đều cần coacute caacutec điểm thu huacutet cocircng taacutec lập kế hoạch về hoạt động thiacutech ứng vigrave caacutec hệ sinh thaacutei nagravey cũng đồng thời higravenh thagravenh necircn cơ sở locirc-giacutech cho caacutec nghiecircn cứu khoa học Caacutec hệ thống đường ven biển tự nhiecircn hay đatilde biến đổi đều được sử dụng vagraveo nhiều mục điacutech như lagrave khu dacircn cư hoạt động du lịch nuocirci trồng thuỷ sản biển vận tải đường thuỷ vagrave cũng cần phải được nghiecircn cứu trecircn quan điểm của một hệ sinh thaacutei Người sử dụng của caacutec khu vực nagravey thường coacute thể tiếp thu vagrave nhận thấy rằng việc tiếp tục sử dụng vagrave caacutec lợi iacutech phụ thuộc vagraveo việc tổng hợp một hệ thống hiệu quả

Tagravei liệu 81 Caacutec điểm bắt đầu vagrave hiệu quả của chuacuteng

Caacutec loại trở ngạiThường coacute một trở ngại đối với những nỗ lực lồng gheacutep vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Việc lồng gheacutep đogravei hỏi phải thống nhất với hagraveng loạt caacutec cơ quan vagrave nhoacutem đối tượng liecircn quan đối với từng chiacutenh saacutech vagrave khu vực khaacutec nhau do đoacute cần nhiều thời gian vagrave gặp rất nhiều thử thaacutech Một số trở ngại tồn tại sẵn ngay khi đưa ra một yacute tưởng chiacutenh saacutech mới Đối với caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu những trở ngại nagravey tăng lecircn do thời gian lacircu dagravei vagrave tiacutenh chất tự nhiecircn của caacutec taacutec động magrave biến đổi khiacute hậu mang lại Ngoagravei ra cograven coacute một nguyecircn nhacircn nữa lagrave nhận thức về tiacutenh bất thường vagrave thaacutei độ đối với rủi ro của caacutec caacute nhacircn vagrave tổ chức lagrave khaacutec nhau Caacutec trở ngại khaacutec thường được necircu ra lagrave

bull Phạm vi của một số chiến lược thiacutech ứng coacute thể vượt ra ngoagravei khả năng thực hiện của cộng đồng bull Caacutec nhu cầu vagrave vấn đề quan tacircm trước mắt mang tiacutenh khẩn cấp khaacutec coacute thể chiếm vị thế cao hơn đối với những cacircn nhắc về taacutec động của biến đổi khiacute hậu do những cacircn nhắc nagravey thường được đưa vagraveo chiến lược lacircu dagravei hagraveng năm hoặc hagraveng thập kỷbull Quyết định đầu tư của một số ngagravenh hoặc doanh nghiệp coacute thể khocircng lacircu dagravei vagrave khocircng tiacutenh đến caacutec rủi ro trong tương lai bull Coacute thể những đối tượng liecircn quan nhiều nhất đến lợi iacutech của caacutec chiến lược thiacutech ứng khocircng coacute khả năng thảo luận hoặc gacircy taacutec động hiệu quả đến caacutec quyết định trong khi caacutec đối tượng khaacutec lại coacute quyền lực vagrave caacutec kỹ năng cần thiết

Những thực hagravenh tốt để được duyệt vagrave nhận hỗ trợCaacutec nhagrave quản lyacute vugraveng ven biển coacute thể sử dụng nhiều kinh nghiệm vagraveo việc xacircy dựng caacutec chiến lược nhằm giải quyết caacutec khoacute khăn trecircn vagrave caacutec ragraveo cản tương tự đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển Caacutec thực hagravenh tốt để coacute thể thực hiện thagravenh cocircng đatilde được chứng minh lagrave hiệu quả trong cocircng taacutec quản lyacute vugraveng ven biển trecircn toagraven thế giới bao gồm

13

82 VƯỢT QUA CAacuteC RAgraveO CẢN VAgrave TRỞ NGẠI ĐỂ LỒNG GHEacuteP THAgraveNH COcircNG

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm để kiểm nghiệm về tiacutenh hiệu quả hagraveng loạt caacutec chiacutenh saacutech chiến lược đối với lợi iacutech của xatilde hội Sau đoacute sử dụng kết quả của caacutec dự aacuten thử nghiệm nagravey để thocircng baacuteo tới đối tượng xatilde hội rộng hơn lagrave những người sẽ thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng sau nagravey bull Đưa ra cuộc tranh luận tập trung vagraveo quyền lợi vagrave caacutec vấn đề nhỏ như tập trung vagraveo caacute nhacircn được đề nghị thay đổi yacute thức sử dụng vugraveng bờ biển tới quan điểm tập trung vagraveo cocircng cuộc xacircy dựng một xatilde hội tốt đẹp viacute dụ như caacutec hệ thống sinh thaacutei ven biển tốt coacute thể hỗ trợ cho sinh kế người dacircn bull Tạo sự tự tin thocircng qua việc giải quyết một vấn đề đơn giản trước để lagravem cơ sở cho việc đối mắt với caacutec vấn đề rộng hơn hoặc chưa được xaacutec định rotilde ragraveng bull Thực hiện caacutec nghiecircn cức khoa học coacute định hướng (như đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương) trong đoacute thật sự nhigraven nhận những quan tacircm của caacutec becircn liecircn quan vagrave thử nghiệm caacutec caacutec giả thuyết về nguồn gốc vagrave giải phaacutep caacutec vấn đề bull Khuyến khiacutech tập trung vagraveo caacutec lợi iacutech vagrave hiểm hoạ chung hơn lagrave tập trung vagraveo caacutec chiến lược cụ thể nagraveo đoacute coacute thể lagravem cho tigravenh thế trở necircn nặng nề hơn bull Thể hiecircn sự cocircng bằng thocircng qua việc lập ra caacutec chiacutenh saacutech lớn magrave khocircng phacircn biệt caacutec nhoacutem hay doanh nghiệp nagraveo đoacute bull Khuyến khiacutech caacutec doanh nghiệp hoặc tổ chức đưa ra hoặc giuacutep đỡ việc thử nghiệm caacutec phương phaacutep vagrave biện phaacutep thực hagravenh riecircng ndash coacute thể đi kegravem với một điều kiện về việc sẽ khocircng aacutep đặt caacutec quy định chiacutenh thức đối với ngagravenh đoacutebull Khuyến khiacutech sự tham gia của tất cả caacutec becircn liecircn quan trong việc đaacutenh giaacute tiacutenh tổn thương lựa chọn caacutec hagravenh động vagrave hỗ trợ trong quaacute trigravenh lồng gheacutep Tất cả caacutec cơ quan quản lyacute quan trọng vagrave caacutec nhoacutem đối tượng coacute liecircn quan cần phải được tham gia hoặc được thocircng baacuteo về những gigrave đang diễn ra để coacute thể xaacutec định được quaacute trigravenh vagrave trở thagravenh đối taacutec tiacutech cực trong quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 81 Lồng gheacutep caacutec thử thaacutech vagrave caacutec phương aacuten

Đatilde coacute nhiều saacuteng kiến khocircng thagravenh cocircng hoặc gặp phải ragraveo cản lớn khi chuyển từ đaacutenh giaacute lập kế hoạch vagrave chuẩn bị sang quaacute trigravenh thực hiện Coacute một thuật ngữ để thể hiện điều nagravey lagrave ldquokhoảng trống trong quaacute trigravenh thực hiệnrdquoChương nagravey thảo luận cả về những thaacutech thức trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng tại mocirci trường ven biển vagrave sự ứng phoacute đối với những thaacutech thức nagravey Coacute 9 khiacutea cạnh được nhấn mạnh trong quaacute trigravenh thực hiện lagrave

Đảm bảo đủ năng lực thể chế vagrave hagravenh chiacutenhTất cả caacutec chiến lược thiacutech ứng đều gặp thử thaacutech về hagravenh chiacutenh vagrave thể chế Viacute dụ khi một chiến lược đogravei hỏi caacutec quyết định mang tiacutenh quy định hoặc khi chiến lược nagravey phải được thực hiện thocircng qua nhiều cơ quan coacute chung traacutech nhiệm vagrave quyền lực thigrave sẽ nảy sinh nhiều khoacute khăn Quaacute trigravenh thực hiện coacute thể bộc lộ những khoảng caacutech về quyền lực Trong trường hợp đoacute khocircng thể giả định lagrave sẽ coacute sự điều phối vagrave trao đổi thocircng tin hiệu quả giữa caacutec becircn tham gia Với caacutec thể chế yếu keacutem thigrave caacutec cấp quản lyacute coacute thể sẽ luacuteng tuacuteng vagrave lagravem việc chồng cheacuteo lẫn nhau Cần phải coacute nỗ lực lớn nhằm đảm bảo tiacutenh hợp lyacute của quaacute trigravenh thiết kế vagrave điều phối khi ra quyết định cấp vốn vagrave thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng Ngoagravei ra caacutec chiến lược coacute nội dung mang tiacutenh quy định vagravehoặc

14

83 NHỮNG THAacuteCH THỨC ĐỐI VỚI QUAacute TRIgraveNH THỰC HIỆN VAgrave CAacuteC CHIẾN LƯỢC

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

caacutec chiến lược phải được thực hiện đồng bộ hoặc tại nhiều khu vực viacute dụ như lagravem chậm lại vugraveng đệm phacircn vugraveng quản lyacute ven bờ coacute thể phải đối mặt với một chế độ quy định khocircng hiệu quả bị hạn chế hoặc khocircng coacute khả năng thực thi Nếu cấp chiacutenh quyền về chiến lược thiacutech ứng khocircng hiệu quả thigrave cần phải coacute caacutec hagravenh động nhằm củng cố khung phaacutep lyacute vagrave thể chế

Đối phoacute với caacutec thử thaacutech bull Giaacutem saacutet chặt chẽ quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược thiacutech ứng để đảm bảo rằng caacutec chiến lược nagravey được thực hiện một caacutech hiệu quả Khi caacutec tổ chức đầu tư vagraveo nguồn nhacircn lực để phục vụ cho quaacute trigravenh nagravey thigrave họ khocircng chỉ xacircy dựng năng lực cho hoạt động thiacutech ứng ven biển magrave cograven tạo ra một hệ thống quản trị tốt bull Hỗ trợ cho caacutec tổ chức mới trong việc xacircy dựng kế hoạch thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagraveo caacutec hoạt động vigrave caacutec tổ chức nagravey coacute thể thiếu kinh nghiệm vagrave kỹ năng trong cocircng taacutec nagravey bull Khi đagravem phaacuten vagrave điều phối chiacutenh saacutech với caacutec cơ quan chủ trigrave coacute vai trograve đối với hoạt động thiacutech ứng tại caacutec mocirci trường ven biển vagrave coacute thể sẽ cạnh tranh thigrave phải cố gắng đưa chương trigravenh thiacutech ứng lecircn một cấp cao hơn đối với cơ quan đoacute Điều nagravey sẽ tạo tiacutenh phaacutep lyacute cho bất kỳ một thỏa thuận nagraveo đạt được vagrave tạo ra một cơ chế vững mạnh về thể chế so với trước đacircy bull Khi sử dụng caacutec cocircng cụ phục vụ cho hoạt động lồng gheacutep như SAMP (lập kế hoạch quản lyacute khu vực đặc biệt) hatildey đưa caacutec cocircng cụ nagravey tiếp cận với caacutec cocircng cụ vagrave chương trigravenh của caacutec cơ quan khaacutec Đối với caacutec trường hợp khocircng coacute sự hỗ trợ của caacutec cơ quan quốc gia hay khu vực thigrave hatildey tư duy saacuteng tạo viacute dụ như thagravenh lập một tổ chức cấp thagravenh phố hoặc một đơn vị đa quyền lực như Hội đồng Chiacutenh phủ bull Khi thực hiện caacutec chiến lược nhằm kiểm soaacutet hoạt động phaacutet triển thigrave hatildey thực hiện việc ragrave soaacutet một caacutech cẩn thận đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave quy định hiện tại để coacute thể xaacutec định được caacutech kết hợp tốt nhất caacutec chiến lược khaacutec nhau bull Sử dụng caacutec cocircng cụ lập kế hoạch chiến lược viacute dụ như phacircn tiacutech SWOT (điểm mạnh điểm yếu cơ hội hiểm hoạ) một caacutech saacuteng tạo để higravenh thagravenh necircn chiến lược thực hiện

Củng cố caacutec khung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacuteKhung phaacutep lyacute vagrave thực thi phaacutep lyacute lagrave hai vấn đề quan tacircm đối với nhiều chiến lược được trigravenh bagravey tại Hướng dẫn nagravey Caacutec hệ thống luật phaacutep coacute thể khocircng hỗ trợ cho việc thực thi của một số chiến lược như phacircn vugraveng vagrave phaacutet triển chậm lại Tại một số quốc gia chiacutenh quyền địa phương thiếu quyền lực để coacute thể thực thi caacutec chiacutenh saacutech về caacutec nguồn tagravei nguyecircn biển vagrave ven biển Trong khi đoacute Chiacutenh quyền Trung ương khocircng kiểm soaacutet về nguồn lực sẽ coacute thể khocircng quan tacircm hoặc yecircu cầu lagravem việc với chiacutenh quyền địa phương hoặc coacute thể khocircng taacutec động được đến caacutec quyết định của địa phương tại caacutec khu vực đocirc thị hoacutea Sẽ phải thực hiện hagravenh động thiacutech ứng nếu những thay đổi trong hagravenh vi của nhoacutem mục tiecircu khocircng được theo dotildei trong chiến lược thiacutech ứng Đối với một số trường hợp nguyecircn nhacircn coacute thể khocircng phải lagrave khung phaacutep lyacute yếu keacutem magrave lagrave những khiacutech lệ khocircng hiệu quả hoặc caacutec chi phiacute bị aacutep đặt cho caacutec nhoacutem về mục tiecircu vagrave yecircu cầu của chiến lược thiacutech ứng Một viacute dụ về việc khiacutech lệ coacute thể lagrave đưa ra caacutec thoả thuận cho caacutec chủ khaacutech sạn để họ phaacutet triển ở mức độ chậm lại

Đối phoacute với thử thaacutechbull Điều chỉnh khung phaacutep lyacute để củng cố chương trigravenh thiacutech ứng bull Thiết lập caacutec cơ cấu hoặc cơ chế liecircn ngagravenh nhằm giải quyết caacutec macircu thuẫn về quyền lực bull Tạo ra caacutec giải phaacutep kinh tế khaacutec cho người dacircn bị ảnh hưởng của quaacute trigravenh thực hiện chiến lược bull Khuyến khiacutech caacutec caacute nhacircn vagrave tập thể tự migravenh thực hiện caacutec quy định thocircng qua caacutec tổ nhoacutem hợp taacutec của người sử dụng nguồn lợi

15

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

Nacircng cao năng lực caacute nhacircn Nhiều caacuten bộ thuộc caacutec cơ quan của Chiacutenh phủ cũng như tổ chức caacute nhacircn chưa coacute năng lực tốt đối với vấn đề biến đổi khiacute hậu Caacutec caacuten bộ cũng khocircng biết caacutech đoacuteng goacutep vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Tạo điều kiện để caacuten bộ hiểu về caacutec taacutec động của biến đổi khiacute hậu sự cần thiết của caacutec hoạt động thiacutech ứng vagrave caacutec hagravenh động coacute thể thực hiện được ngay tại tổ chức cũng như becircn ngoagravei lagrave bước đột phaacute đầu tiecircn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Cung cấp thocircng tin về những vấn đề liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu để hỗ trợ cho caacutec chuyecircn gia hoạch định chiacutenh saacutech vagrave lập kế hoạch coacute cơ sở xacircy dựng vagrave sử dụng tiacutech cực caacutec chiến lược mới về thiacutech ứngbull Thực hiện tập huấn vagrave phổ biến tuyecircn truyền về caacutec khiacutea cạnh thực tế của caacutec chiến lược thực hiện mở rộng caacutec cơ hội để giuacutep cho quaacute trigravenh thực hiện coacute thể đaacutep ứng với caacutec yecircu cầu một caacutech tốt hơn bull Xacircy dựng caacutec hướng dẫn chuyecircn ngagravenh aacutep dụng cho mức độ thực hiện viacute dụ như hướng dẫn về mua baacuten caacutec thiết bị thực hiện kiểm tra vagrave cocircng taacutec giaacutem saacutet

So saacutenh caacutec chi phiacute của việc khocircng hagravenh động vagrave chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng Thocircng thường tại thời điểm magrave caacutec nhagrave latildenh đạo đang cố gắng đạt được thoả thuận nhằm hướng tới caacutec chiến lược thiacutech ứng tại khu vực ven biển thigrave caacutec chi phiacute liecircn quan đến thực hiện những chiến lược nagravey vagrave những chi phiacute đối với việc khocircng hagravenh động vẫn chưa được đề cập tới Việc thiếu thocircng tin về những chi phiacute thực sự nagravey lagravem cho việc đạt được thoả thuận khoacute khăn hơn

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phacircn tiacutech chi phiacute theo vograveng để đaacutenh giaacute caacutec lợi iacutech so với chi phiacute của đầu tư vagraveo caacutec hoạt động thiacutech ứng bull Nếu coacute điều kiện thigrave tiacutenh toaacuten hiệu quả kinh tế của caacutec taacutec động do biến đổi khiacute hậu đối với nền kinh tế địa phương (hiện nay nếu coacute thigrave caacutec tiacutenh toaacuten nagravey mới chỉ ở quy mocirc quốc gia hoặc toagraven cầu)

Phaacutet triển những nguồn vốn bền vững Ngay cả những nội dung đơn giản nhất của chiến lược cũng đogravei hỏi ngacircn saacutech đưa vagraveo hagravenh động vagrave sau đoacute lagrave duy trigrave Viacute dụ nếu một bản kế hoạch đặt ra lagrave sẽ thực hiện thiết lập caacutec vugraveng đệm xung quanh một khu vực ven biển nagraveo đoacute thigrave sẽ cần coacute ngacircn saacutech vagrave nhacircn lực để giaacutem saacutet quaacute trigravenh thực hiện caacutec vugraveng đệm nếu khocircng việc thực hiện sẽ khocircng xảy ra

Coacute thể dễ dagraveng tigravem được nguồn vốn ổn định cho một số dự aacuten hoặc caacutec mocirc higravenh thử nghiệm khi caacutec vấn đề về thiacutech ứng được đưa vagraveo chương trigravenh nghị sự của Chiacutenh phủ hoặc nhagrave tagravei trợ Tuy nhiecircn tigravem nguồn vốn sẽ gặp khoacute khăn hơn đối với quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược tại caacutec khu vực khaacutec nhau đối với nguồn nhacircn lực để thực hiện chiến lược vagrave đối với caacutec chiến lược đogravei hỏi nguồn ngacircn saacutech lớn đồng thời yecircu cầu caacutec hoạt động theo dotildei vagrave giaacutem saacutet

Đối phoacute với thử thaacutechbull Tigravem caacutec tổ chức quốc tế coacute thể hỗ trợ quốc gia migravenh Một số nguồn vốn quốc tế hỗ trợ cho caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển được trigravenh bagravey dưới đacircy bull Tham gia cugraveng với caacutec tổ chức phi chiacutenh phủ quốc tế đang kết hợp nội dung thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagraveo caacutec chương trigravenh hỗ trợ tại địa phương

16

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8

Caacutec nguồn vốn cho hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển

Cocircng ước khung của Liecircn hiệp quốc về biến đổi khiacute hậu (UNFCCC) đatilde higravenh thagravenh một số nguồn vốn do Quỹ Mocirci trường toagraven cầu (GEF) quản lyacute do Chương trigravenh Phaacutet triển của Liecircn hiệp quốc Chương trigravenh Mocirci trường của Liecircn hiệp quốc vagrave Ngacircn hagraveng Thế giới thực hiện nhằm hỗ trợ caacutec quốc gia đang phaacutet triển đối mặt với thử thaacutech trong việc thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu Dưới đacircy lagrave mocirc tả về hai trong số caacutec nguồn vốn đoacute

Quỹ cho Quốc gia keacutem phaacutet triển nhất thaacuteng 11 năm 2001 caacutec becircn tham gia UNFCCC đatilde quyết định rằng caacutec quốc gia keacutem phaacutet triển nhất (LDC) cần được hỗ trợ chuẩn bị caacutec Chương trigravenh Hagravenh động quốc gia về thiacutech ứng (NAPA) nhằm xaacutec định caacutec nhu cầu cấp thiết liecircn quan đến hoạt động thiacutech ứng với caacutec taacutec động xấu của biến đổi khiacute hậu Caacutec quốc gia nagravey coacute thể sử dụng Quỹ dagravenh cho LDC để chuẩn bị NAPA hoặc thực hiện caacutec hagravenh động đatilde được xaacutec định trong NAPA

Quỹ đặc biệt về biến đối khiacute hậu (SCCF) Quỹ nagravey được thagravenh lập theo tinh thần của UNFCCC vagraveo năm 2001 nhằm hỗ trợ caacutec dự aacuten vagrave chương trigravenh phaacutet triển nhạy cảm nhất đối với biến đổi khiacute hậu trong đoacute coacute caacutec chương trigravenh vagrave dự aacuten về quản lyacute vugraveng ven bờ giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai quản lyacute nguồn nước vagrave nocircng nghiệp

Coacute thể tham khảo thecircm thocircng tin tạihttpwwwundporggefadaptationfunds04_1htm hoặchttpunfcccimtadaptationitems4159php

LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Xaacutec định vagrave gắn với caacutec chương trigravenh tổng hợp như chương trigravenh quản lyacute ven bờ caacutec dự aacuten thuỷ sản vagrave caacutec saacuteng kiến về sinh kế

Lập kế hoạch đối với caacutec yếu tố ngoại cảnh Nhiều chiến lược thiacutech ứng mang tecircn ldquokhocircng hối tiếcrdquo Noacutei caacutech khaacutec đacircy lagrave những chiến lược mang lại nhiều lợi iacutech thực sự trong đoacute bao gồm cả một số yếu tố becircn ngoagravei coacute lợi Caacutec yếu tố nagravey coacute thể tạo ra nhiều cơ hội mới Mặt khaacutec caacutec chiến lược thiacutech ứng cũng coacute thể tạo ra caacutec taacutec động becircn ngoagravei bất lợi Viacute dụ một khu vực bảo tồn biển (một chiến lược) coacute thể taacutec động xấu đến ngư dacircn nếu aacutep dụng quy định về khu vực cấm đaacutenh bắt hoặc caacutec cocircng nghệ đaacutenh bắt bị thay đổi Do đoacute caacutec quy định vagrave cơ chế của khu bảo tồn biển (MPA) cần phải hỗ trợ ngư dacircn ở mức cao nhất về caacutec kỹ thuật đaacutenh bắt thay thế hoặc tigravem caacutec giải phaacutep sinh kế thay thế vagrave theo đoacute hướng caacutec hoạt động của người dacircn gacircy ảnh tới mocirci trường theo một hướng khaacutec tốt hơn Một số chiến lược được thực hiện nhằm ngăn chặn hiện tượng lở batildei biển vagrave bảo vệ nguồn lợi coacute thể kegravem theo caacutec kết cấu bền Caacutec kết cấu nagravey đồng thời với việc bảo vệ đất ven bờ nguồn lợi vagrave con người thigrave cũng coacute thể lagravem thay đổi hệ sinh thaacutei cũng như ảnh hưởng đến chủ sở hữu caacutec nguồn lợi xung quanh magrave khocircng thuộc phạm vi bảo vệ

Đối phoacute với thử thaacutechbull Sử dụng phương phaacutep thực hiện chiacutenh saacutech theo khu vực để coacute thể tiacutenh đến một số taacutec động khocircng lường trước của caacutec chiacutenh saacutech cụ thểbull Xem xeacutet toagraven bộ khu vực lớn khi lựa chọn một khu vực cụ thể để thực hiện chiacutenh saacutech vagrave nếu coacute thể thigrave lựa chọn một khu vực coacute sự tham gia của nhiều becircn liecircn quan để giải quyết caacutec vấn đề phức tạp bull Luocircn luocircn lựa chọn địa điểm vagrave caacutec vấn đề trước khi lựa chọn caacutec chiến lược quản lyacute

17

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Cẩn trọng phograveng khi coacute taacutec động rộng từ caacutec chiacutenh saacutech nhất lagrave caacutec chiến lược khoacute coacute thể lagravem ngược lại viacute dụ như bảo vệ đường bờ biển kiểm soaacutet batildeo lụt vagrave caacutec giải phaacutep quản lyacute nguồn nước

Duy trigrave cơ sở khoa học đối với cocircng taacutec giaacutem saacutet vagrave thiết lập chiacutenh saacutech Quaacute trigravenh thực hiện lacircu dagravei bền vững yecircu cầu phải coacute cơ sở khoa học Những cơ sở cần thiết lagrave thocircng tin đầy đủ coacute iacutech coacute cơ sở khoa học thể hiện caacutec xu hướng lacircu dagravei Viacute dụ lyacute do chung về việc phaacutet triển chậm lại cần phải được dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech caacutec số liệu so saacutenh caacutec xu hướng trong quaacute khứ hiện tại vagrave tương lai đối với khu vực liecircn quan Chiến lược phải được theo dotildei theo thời gian để ghi lại sự hiệu quả của chiến lược caacutec becircn liecircn quan cần được biết về caacutec hoạt động đang được thực hiện lagrave coacute lợi

Đối phoacute với thử thaacutechbull Gắn với kiến thức khoa học vagrave kỹ thuật ngagravey cagraveng cao của caacutec cơ quan chiacutenh quyền caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec tổ chức trong nước bull Thực hiện ragrave soaacutet đaacutenh giaacute chương trigravenh định kỳ ở cấp quốc gia vagrave cấp cơ sở nhằm đảm bảo rằng caacutec tổ chức vagrave địa phương biết về những thagravenh cocircng vagrave thất bại của nhau bull Nghiecircn cứu đaacutenh giaacute dẫn chứng tagravei liệu vagrave so saacutenh những lợi iacutech chi phiacute của caacutec chiến lược thiacutech ứng khaacutec nhau bull Thực hiện caacutec giaacutem saacutet khoa học liecircn tục về caacutec khu vực ven biển với sự tham gia của caacutec tigravenh nguyện viecircn sinh viecircn vagrave caacutec trường đại học trong nước

Duy trigrave một quaacute trigravenh tổng hợp vagrave coacute sự tham gia của caacutec becircn Hầu hết caacutec chiến lược trigravenh bagravey trong Hướng dẫn nagravey đều yecircu cầu sự tham gia tiacutech cực của caacutec becircn liecircn quan trong việc higravenh thagravenh vagrave thực hiện caacutec chiến lược Tuy nhiecircn cơ quan chịu traacutech nhiệm chiacutenh trong quaacute trigravenh thực hiện coacute thế khocircng đặt sự tham gia của caacutec becircn liecircn quan lagravem vấn đề ưu tiecircn hoặc coacute thể thiếu kỹ năng thực hiện caacutec quaacute trigravenh tổng hợp một caacutech hiệu quả Ngoagravei ra caacutec hoạt động thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu yecircu cầu về thời gian để phacircn tiacutech vấn đề đối thoại với caacutec becircn liecircn quan vagrave đạt được thoả thuận chung Ngay cả caacutec chiến lược đơn giản nhất cũng cần phải được caacutec ngư dacircn vagrave những người sử dụng tagravei nguyecircn biển khaacutec chấp nhận vigrave việc thực thi thocircng qua mệnh lệnh vagrave caacutec hagravenh động kiểm soaacutet luocircn đi kegravem theo nhiều chi phiacute đơn độc vagrave khocircng hiệu quả Duy trigrave sự tham gia của caacutec becircn lagrave một vấn đề khoacute thagravenh cocircng hay thất bại đều dựa trecircn những vấn đề của caacutec becircn vagrave caacutec yếu tố ngoại cảnh khaacutec Do biến đổi khiacute hậu lagrave một vấn đề xuyecircn suốt đogravei hỏi hagraveng loạt caacutec hagravenh động khaacutec nhau necircn sẽ yecircu cầu phải coacute sự thảo luận đagravem phaacuten giữa caacutec becircn dẫn đến việc duy trigrave sự tham gia của họ trong một thời gian dagravei lagrave cocircng việc đầy thử thaacutech

Đối phoacute với thử thaacutechbull Đảm bảo rằng chuacuteng ta coacute được sự hỗ trợ của caacutec becircn liecircn quan đoacuteng vai trograve lớn nhất trong caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển trước khi thiết kế chiacutenh saacutech bull Thiết kế chiacutenh saacutech để kết hợp với cocircng taacutec quản lyacute tổng hợp coacute sự tham gia của caacutec becircn liecircn quan bull Tăng vốn xatilde hội vagrave mạng lưới nhacircn lực nhằm nacircng cao khả năng phục hồi của cộng đồng khi đối mặt với những hiểm hoạ tự nhiecircn bull Thuacutec đẩy sự tham gia vagrave lagravem chủ của cộng đồng vagraveo caacutec dự aacuten để nacircng cao tiacutenh sở hữu bull Thực hiện caacutec hagravenh động quy mocirc nhỏ khả thi để hỗ trợ cho caacutec phương aacuten tocirct hơn bull Giaacuteo dục chủ sở hữu caacutec nguồn lợi vagrave cộng đồng đưa caacutec đối tượng nagravey tham gia tiacutech cực vagraveo cả quaacute trigravenh nhằm duy trigrave caacutec hoạt động thiacutech ứng tại caacutec khu vực ven biển vagraveo chương trigravenh của cộng đồng

18

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Tigravem kiếm sự hỗ trợ vagrave chỉ đạo của caacutec cơ quan Chiacutenh phủ cao nhất để coacute thể tạo niềm tin vagrave lagravem cho sự tham gia đagravem phaacuten của caacutec becircn liecircn quan hiệu quả nhất bull Đối với caacutec hagravenh động cần sự thống nhất của nhiều cơ quan (viacute dụ như SAMP) thigrave phải coi quaacute trigravenh lagrave một nỗ lực xacircy dựng chiacutenh saacutech nghiecircm tuacutec ngay từ giai đoạn đầu

Lựa chọn caacutec chiến lược hiệu quả vagrave phugrave hợp về kỹ thuậtCaacutec chiến lược khocircng những cần phải phugrave hợp với khu vực vagrave caacutec vấn đề tại đoacute magrave cograven phải hiệu quả viacute dụ phải đạt được caacutec mục tiecircu đề ra Một số chiến lược đatilde bị thất bại ngay cả khi được thiết kế đầy đủ vagrave thực hiện hoagraven toagraven do sự thi hagravenh khocircng tốt Một số chiến lược khaacutec thất bại do được thiết kết theo caacutech truyền thống khocircng tiacutenh đến những thay đổi lớn do caacutec động thaacutei khaacutec nhau của biến đổi khiacute hậu Khi coacute vấn đề lagrave sụt lở người dacircn thường coacute xu hướng muốn ldquoổn định nhanh choacutengrdquo đường bờ biển vigrave họ tin rằng chiến lược ldquocứngrdquo bền sẽ tiết kiệm tagravei chiacutenh cho họ tốt hơn caacutec giải phaacutep mềm Caacutec kết cầu bọc sắt được đặt vagraveo caacutec vị triacute phugrave hợp coacute thể coacute taacutec dụng nhưng chỉ coacute taacutec dụng khi được cocircng nhacircn coacute kỹ năng thi cocircng

Đối phoacute với thử thaacutechbull Đảm bảo tiacutenh hiệu quả của caacutec chiến lược thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagrave caacutec hướng dẫn thực hagravenh tốt nhất bull Kết hợp với caacutec chủ thể vagrave caacutec ngagravenh kinh tế trong việc xacircy dựng caacutec tiecircu chuẩn vagrave thiết kế bull Sử dụng phương phaacutep tiếp cận dựa trecircn quaacute trigravenh thực hiện đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave hagravenh động tập trung vagraveo caacutec kết quả sẽ đạt được bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm vagrave caacutec nghiecircn cứu để kiểm chứng caacutec lợi iacutech cũng như những thử thaacutech trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược cụ thể bull Thực hiện caacutec nghiecircn cứu khoa học vagrave giaacutem saacutet nhằm giảm thiểu những yếu tố bấp becircnh về tiacutenh hiệu quả bull Đảm bảo coacute caacutec điều kiện tiecircn quyết cần thiết để thực hiện chiến lược thagravenh cocircng

BAgraveI TẬP 82 Caacutec thaacutech thức vagrave giải phaacutep cho quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 83 Lựa chọn caacutec chiến lược sử dụng tiecircu chiacute

BAgraveI TẬP 84 Đaacutenh giaacute caacutec chiến lược thiacutech ứng

19

HỌC PHẦN 8LẬP KẾ HOẠCH ĐỐI PHOacute VỚI BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU

bull Tigravem kiếm sự hỗ trợ vagrave chỉ đạo của caacutec cơ quan Chiacutenh phủ cao nhất để coacute thể tạo niềm tin vagrave lagravem cho sự tham gia đagravem phaacuten của caacutec becircn liecircn quan hiệu quả nhất bull Đối với caacutec hagravenh động cần sự thống nhất của nhiều cơ quan (viacute dụ như SAMP) thigrave phải coi quaacute trigravenh lagrave một nỗ lực xacircy dựng chiacutenh saacutech nghiecircm tuacutec ngay từ giai đoạn đầu

Lựa chọn caacutec chiến lược hiệu quả vagrave phugrave hợp về kỹ thuậtCaacutec chiến lược khocircng những cần phải phugrave hợp với khu vực vagrave caacutec vấn đề tại đoacute magrave cograven phải hiệu quả viacute dụ phải đạt được caacutec mục tiecircu đề ra Một số chiến lược đatilde bị thất bại ngay cả khi được thiết kế đầy đủ vagrave thực hiện hoagraven toagraven do sự thi hagravenh khocircng tốt Một số chiến lược khaacutec thất bại do được thiết kết theo caacutech truyền thống khocircng tiacutenh đến những thay đổi lớn do caacutec động thaacutei khaacutec nhau của biến đổi khiacute hậu Khi coacute vấn đề lagrave sụt lở người dacircn thường coacute xu hướng muốn ldquoổn định nhanh choacutengrdquo đường bờ biển vigrave họ tin rằng chiến lược ldquocứngrdquo bền sẽ tiết kiệm tagravei chiacutenh cho họ tốt hơn caacutec giải phaacutep mềm Caacutec kết cầu bọc sắt được đặt vagraveo caacutec vị triacute phugrave hợp coacute thể coacute taacutec dụng nhưng chỉ coacute taacutec dụng khi được cocircng nhacircn coacute kỹ năng thi cocircng

Đối phoacute với thử thaacutechbull Đảm bảo tiacutenh hiệu quả của caacutec chiến lược thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagrave caacutec hướng dẫn thực hagravenh tốt nhất bull Kết hợp với caacutec chủ thể vagrave caacutec ngagravenh kinh tế trong việc xacircy dựng caacutec tiecircu chuẩn vagrave thiết kế bull Sử dụng phương phaacutep tiếp cận dựa trecircn quaacute trigravenh thực hiện đối với caacutec chiacutenh saacutech vagrave hagravenh động tập trung vagraveo caacutec kết quả sẽ đạt được bull Sử dụng caacutec dự aacuten thử nghiệm vagrave caacutec nghiecircn cứu để kiểm chứng caacutec lợi iacutech cũng như những thử thaacutech trong quaacute trigravenh thực hiện caacutec chiến lược cụ thể bull Thực hiện caacutec nghiecircn cứu khoa học vagrave giaacutem saacutet nhằm giảm thiểu những yếu tố bấp becircnh về tiacutenh hiệu quả bull Đảm bảo coacute caacutec điều kiện tiecircn quyết cần thiết để thực hiện chiến lược thagravenh cocircng

BAgraveI TẬP 82 Caacutec thaacutech thức vagrave giải phaacutep cho quaacute trigravenh thực hiện

BAgraveI TẬP 83 Lựa chọn caacutec chiến lược sử dụng tiecircu chiacute

BAgraveI TẬP 84 Đaacutenh giaacute caacutec chiến lược thiacutech ứng

19