sviksum alikas

7/21/2019 sviksum alikas

http://slidepdf.com/reader/full/sviksum-alikas 1/9

1.TIPOVI LJUSKI PREMAGEOMETRIJSKIMKARAKTERISTIKAMAPOVRŠINE. Klasifkacija ljuskivrši se prema dvijemaundamentalnimkarakteristikama:obliku

sredne !o"r#ine i kon$uri!o"r#ine. Površine ljuski, tj.ni%o"e sredne !o"r#ine,klasifkuju se prema predznakuGausove krivine:K=K 1xK =1!r1xr " #dje je K 1=1!r1

prva #lavna krivina, a K =1!r dru#a #lavna krivina u ta$kipovršine. %azlikujemo:1.pozitivno dvostruko zakrivljenepovršine: 1!r1xr &'" .ne#ativnodvostruko zakrivljene površine:1!r1xr ('" ).jednostrukozakrivljene površine: *r te+ieskona$nosti-1!r1xr='. Kada

se centri krivina svi krivinalaze sa iste strane površine,ona ima pozitivnu Gausovukrivinu i naziva se !o"r#ino&eli!$i'no( $i!). /ko se centrikrivina jedne amilije krivinalaze sa jedne strane površine,a centri krivina dru#e amilijekrivi da dru#e strane, ondapovršina ima ne#ativnu Gausovukrivinu i ozna$ava se kao!o"r#in) %i!erboli'no( $i!)./ko je jedna od krivi pravalinija doija se cilindri$na

površina $ija je Gausova krivina jednaka nuli i to je !o"r#in)!)r)boli'no( $i!). 0a#eometriju ljuski se koriste:1.$r)nsl)$orne !o"r#ine ednos$ruke i d"os$rukekri"ine* +.ro$),ione !o"r#ines) "er$. ili %or. oso& ro$),iei -.konoidne !o"r#ine. U$r)nsl)$orne !o"r#ine s)!oi$i"no& G)uso"o&kri"ino& spadaju: elipti$niparaoloid i kru+na translatornapovršina. $r)nsl)$orne!o"r#ine s) ne()$i"no&

G)uso"o& kri"ino& spadaiperoli$niparaoloid.Tr)nsl)$orn)!o"r#in) ednos$ruke kri"ine je cilindar. ro$),ione!o"r#ine spadaju: rotacioniiperoloid i rotaciona kupola. (%otacione površine:1-sernakalota"- kru+ni cilindar")-konus"2-rotacioni iperoloid.- Pre&)



kon$uri !o"r#ine:1-elipti$anolik"-kru+an" )-pravou#aoni"2-trou#aoni" 3-eksa#onalni itd.456K/ ).11").1").12.

+./E0INIIJA MEM2RANSKOGSTANJA NAPONA. USLOVINEOP3O/NI /A 2IMEM2RANSKO STANJE 2ILOMOGU4E. 7e stanje kada seoptere8enje prenosi aksijalnim ismi$u8im silama u srednjojpovršini ljuske,ez momentasavijanja. Pri tome se

pretpostavlja da je krutostljuske, s ozirom na njenudeljinu mala tako da seotpornost prema savijanju mo+ezanemariti, u odnosu naotpornost prema normalnim ismi$u8im silama.9vo stanje va+ikada su ispunjeni slede8iuslovi:1-srednja površina moraiti ravnomjerno zakrivljena"-deljina ljuske ne smijeskokovito da semijenja")-optere8enje površinamora iti ravnomjerno

rasporeeno"2-ivi$ne sile morajuiti tan#encijalne na srednjupovršinu ljuske"3-oslona$ki ipriklju$eni konstruktivnielementi svoje dejstvo morajuprenositi tan#encijalno nasrednju površinuljuske";-neznatna deljina ljuskes ozirom na njene ostaledimenzije. 456K/ ).;").<.-.NAPRE5ANJE PRSTENALJUSKASTE KUPOLEOSLONJENOG NA STU2OVE.UPORE6ENJE SA VERT. I 3OR.STU2OVIMA. %otaciono

simetri$no optere8ena ljuskaouva8ena je kru+nimprstenom koji privataorizontalne komponente odsila reakcija ljuske tan#encijalnina srednju površinu ljuske >f.sled njiovo# dejstva prsten jezate#nut silom 0p, a na zid ilistuove koji nose prstenprenose se samo vertikalne



komponente ? od sile >f. Kosereakcije ljuske prenose se naprsten kupole. Kada su sve sile 4du+ cijelo# prstena jednake,orizontalne komponente sileizazivaju aksijalno zatezanjeprstena kada prsten le+i na zidu.

@ada usled vertikalnekomponente optere8enja nemamomenata . Kada je prstenkupole na stuovima pored slilezatezanja u prstenu se javlja isavijanje kao kod kru+nekontinualne #rede. Kupola sakosim stuovima ima manju siluzatezanja u prstenu jerorizontalne komponente sila izstuova vrše dejstvo suprotnood orizontalni komponenti uprstenu. ovom slu$aju javljase koso savijanje prstena. 456K/).)<").)A").2'").21

7./UGE ILIN/RI8NE LJUSKE.KONSTRUKTIVNI ELEMENTIILIN/RI8NE LJUSKE INJI3OVA ULOGA UKONSTRUKIJI O2JEKTA.Koddu#i ljuski va+i da je 5!B&. 4ozirom na naprezanje du#aljuska se prili+no ponaša kao#reda zakrivljeno# popre$no#

presjeka. Cu#e ljuske raspona)'D2'm imaju vertikalne ivi$neelemente, a odnos !l1 je oi$no1!< do 1!3 *uklju$uju8i ivi$nielement-, ali nikako manje od1!E raspona. Celjina ljuske jeoi$no ;DAcm,ivi$ni elementširine 1D'cm i visine do1,3m.Filindri$ne ljuske morajuimati $eone dijara#me u vidutankozidni elemenataDšajni iliokvira. 6maju znatnu nosivu mo8zavaljuju8i svojoj velikojkrutosti. Prenošenje sila kodcilindri$ni ljuski na slici. 456K/

).22").23").2;9.PRO/ORI /VIJE:TRI I 8ETIRIILIN/RI8NE LJUSKE KOJIMASE 0ORMIRAJU KRSTASTI IMANASTIRSKI SVO/OVI.Prodori cilindri$ni ljuskiormiraju olike krstasti imanastirski svodova, #djesljemena i uvale slu+e kaoukru8enja koja odr+avaju olik



ljuske. poreenju sakupolastim manastirskimsvodovima oslonjenmkontinualno po konturi, ljuskeolika krstasti svodova imajumo#u8nost da udu oslonjene usvojim u#lovima i zavaljuju8i

tome nastaju ve8i sloodniprostori. 9ve ljuske primijenjenesu za krov aerodromske ale u4ent 5uisu, 4/C, 1E3)!33. 456K/).A);.KOM2INAIJA ELEMENATA3IPER2OLI8NOGPARA2OLOI/APRAVOUGAONOG U OSNOVISA PRAVIM IVIAMA TAKO/A SE /O2IJE<)=KON5OLNAPOVRŠINA: b= PE8URKASTIO2LIK NA JE/NOMSTU2U:,=KROV NA 8ETIRISTU2A.PRAVE PRITISKA I

5ATE5ANJA PRIKA5ATI NAOVIM PRIMJERIMA. Kada se izpovršine iperoli$no#paraoloida sa orto#onalnimasimptotama izdvoji simetri$nidio sa $etiri prave ivice doija seelement $ija je projekcija u x9ravni kvadrat ili pravou#aonik.Primjene ovo# vitoperno#elementa: konzolnenadstrešnice, Hpe$urkaI kojakada se preorne nastajeHsuncoranI sa suprotnimznakom svi naprezanja od

sopstvene te+ine u odnosu naHpe$urkuI i krov od $etirielementa koji se oslanja na $etiristua koji se nalaze nasredinama konturni stranaDpotisci elemenata se kod nje#ameusono uravnote+uju. 456K/).32>.3ALA RESTORANA UKSO8IMILKU: MEKSIKO1?9>@9: KONSTRUKTORA 0.KAN/ELE. Prodor pod pravimu#lom dvije sedlaste površineolika iperoli$ko# paraoloidasa dvije orto#onalne ravni

simetrije, daje element sa trikrive ivice koji se mo+ekominovati u #rupe od po $etirii nizati u dva pravca. Kada se izpovršine iperoli$no#paraoloida isije$e simetri$nielement pomo8iu dvijevertikalne ravni, koje zaklapajudiedarski u#ao od 1!A puno#u#la, a sa tre8e strane



odsijecanje izvede cilindri$nomravni doija se element kojim jeKandela ormirao alu restoranau Jeksiku, kominuju8i osamelemenata na osmou#aonojosnovi. 9va ala na osamoslonaca nastala je prodorom

$etiri ljuske olika iperoli$no#paraoloida. %astojanje izmeudvije suprotne oslona$ke ta$keiznosi 2;m, a deljina ljuskesvuda iznosi samo 2cm. 6vicasvake ljuske le+i u kosoj ravni, aizvedena je ez reara zaukru8enje. >jiov na#iusmjeren je u polje. 456K/).3;").3<").11<.ŠATORAST NA2ORBSKIIRATI U OSNOVI IPRESJEKU=. Kod šatorasto#naora širina kapitela uzima seod ',1l do ',l, a visina naora

od 1!AlD1!1l. irina plo$a netrea da pree ),3m kakonjiova deljina ne i ila ve8aod 1'cm. >a#i kosi plo$a sene uzima strmije od )'L. Kodprizemni ala šatorasti naorina kvadratnoj osnovi imajuraspone AD1'm. 5inijski nosa$i*#rede, okviri i lukovi- mo#u seizvesti masivno, kao skelet ilikao naor. Kod skeletnekonstrukcije optere8enje seprenosi na oslonce #lavnimnosa$ima, a prostor izmeu nji

premoš8ava se manjimsekundarnim elementima. 456K/2.1'

?.NA2OR U VI/U VISOKOG5I/A SA VITOPERNIMPLO8AMA I SAPOLUPIRAMI/AMA ITROUGLOVIMA. 0a visokesloodne zidove i uklještenenaoreDkonzole ili prepuste, kaoi kada je potrean promjenjljivpresjek, za naor u vidu zidamo+e se po8i od cikDcak linije sa



velikom visinom talasa natemelju, i postupnimsmanjivanjem visine talasaprema #ore ormirati naor od$etvorou#aoni plo$a vitopernepovršine. 9ve vitopernepovršine mo#u se izje8i ako se

umjesto 8etvorou#aone plo$eprimijene polupiramida od dvatrou#la i trou#ao. vru ovo#zida visina talasa je izravnata sadeljinom plo$e. 456K/ 2.11C. ILIN/RI8NI SVO/ O/TRI KOLJENA NA2ORADU/U2LJENO KOLJENONA2ORA: SAVIJEN O/ TRIPOVRŠINEBMAKETA:!roi"oln) r)&er)=. Kodnje#a su uvale otvorene prema#ore, a #rine prema dolje.>aizmjeni$no nastavljanje uvaleu #rinu i #rine u uvalu. 4ve

ivice su jednake i trou#lovipodudarni. @jemena ovakvinaora le+e na zamišljenojcilindri$noj površini prema kojojtrou#aone plo$e naora stojepod u#lom. 456K/ 2.12-.ROTAIONA LJUSKASTAKUPOLA SA PRSTENOM.RASPONI: STRIJELA I/E2LJINA LJUSKE. /IJAGRAMINAPONA KO/POLULOPTASTE LJUSKEUSLE/ SOPSTVENE TEINE.%otacione kupole mo#u za

direktrisu da imaju luk kru#a,paraole, elipse i dru#i krivi.KupoleDljuske izvode sekonstantne deljine, naj$eš8e;cm, ali se kod prstena onaoi$no pove8ava za 3'M.Primjer kupole u oliku polulopteoptere8ene sopstvenom te+inompokazuje promjenu naprezanja umeridijanskim i orizontalnimpresjecima. pravcu tjemeni#lavni kru#ova javlja se samopritisak, dok je u pravcuorizontalni kru#ova pritisak odtjemena do ta$ke pod u#lom od

31L2EI, a ispod nje je zatezanje.456K/ ).)E



9.GEOMETRIJA ROTAIONOG3IPER2OLOI/A I PRIMJENAISTE NA PROJEKTU 2A5ILIKEINENJERA SAREA.%otacione površine sane#ativnom Gausovom krivinom

izvode se rotacijom krive okoose u ravni krive, pri $emu jeizvodna kriva konveksna uodnosu na osu rotacije. /ko jeizvodna kriva iperola nastaje jednostrani iperoli$niparaoloid. 9va izvodnapovršina sadr+i jedan skuppravi pored ko#a postoji i dru#iskup pravi koji sije$e prvi.%otacione ljuske ovo# olikaprimjenjuju se naj$eš8e zarasladne kule. 7edna od rijetkiprimjera u olasti ojekatadru#a$ije namjene je projekat

azilike in+. 4ar+ea *ar. Nr iKuper-. /ko je jedna$inaiperole meridijan ovepovršine: x!aDz!=1, onda je jedna$ina rotaciono#iperoloida *xO-!aDz!=1.Presjeci orizontalnim ravnimaz=c daju kru#ovexO=*1Oc!-a. Presjecivertikalnim ravnima kroz osurotacije daju iperolu, pa se za=' doija x!aDz!=1. Presjekvertikalnom ravni =a dajex!a=z!, što od#ovara paru

pravi linija z=OD*!a-x. 456K/).)").E<:).EA;.KRATKE I /UGEILIN/RI8NE LJUSKE.KARAKTERISTI8NI O/NOSISTRIJELE: POPRE8NOG IPO/UNOG RASPONA. Koddu#i ljuski va+i da je 5!B&, akod kratki 5!B(=1. 4 oziromna naprezanje du#a ljuska seprili+no ponaša kao #redazakrivljeno# popre$no#presjeka. kratkim ljuskamadominira memransko stanjenaprezanja i one se ponašaju

sli$no svodovima oslonjenim nadijara#me ili lukove. Kratkeljuske raspona do 1''m seoslanjaju na dijara#me ili lukovesa zate#om. 9dnos !l1 trea dase kre8e od 1!< do 1!E raspona.%aspon l1 se uzima oi$no do1m, a deljina ljuske <DAcm.Cu#e ljuske raspona )'D2'mimaju vertikalne ivi$ne



elemente, a odnos !l1 je oi$no1!< do 1!3 *uklju$uju8i ivi$nielement-, ali nikako manje od1!E raspona. Celjina ljuske jeoi$no ;DAcm,ivi$ni elementširine 1D'cm i visine do 1,3m.456K/ ).22").23").2;

>.GLAVNA 3ALA SALONAAUTOMO2ILA U TORINU:1?7@7?:P.L.NERVIJA. Krovnakonstrukcija raspona E2m i 1A mvisine sastoji se od talasastiprearikovani elemenataduzine 2,3 m, sirine ,3m, visine1,23m i deljine do 3 cm.0astakljeni otvori na ocnim

povrsinama ovo#prearikovano# elementa sluzeza prirodno osvetljenje aleodoz#o. 9vi elementi su uraeniu jednostavnim drvenimkalupima, a iz njiovi ivica suispuštene šipke armature zavezu sa kasnije nanijetimetonom na licu mjesta. 456K/).<)./E0INISANJE PROSTOGIKDAK NA2ORA SANA5NAKOM SVI3/IMEN5IONALNI3

PARAMETARA Bl1: l+: F:b:)=.Prosti naori cikDcak sunajjednostavniji naori.4astavljeni su od monolitnopovezani ploca u kosimravnima #de svaka ivica dvijususedni ploca deluje slicno#redi. Po ivi$noj liniji plo$e silese razla+u u ravni plo$a. Pripodeljenom opter. sila se razlazena kosa pravca i aksijalnopritiska plocu. Ca ove kose silene i izdeormisale *razvukle-naor postavljaju se dijara#metako da prime orizontalne sile.

?ertikalne sile se prenose nastuove. Prosti naori dostizuraspone l1 preko 'm *raspon jerastojanje izmedju oslona$kidijara#mi- sa sirinama do ),3mda deljina ploce ne i presla1'cm. 9dnos visine i ukupneširine naora l u popre$nompresjeku ira se sli$no kaostrijela luka, a konstruktiva



visina u zavisnosti od rasponal1 kao kod #reda, ali ne manja od',1l1. /ko raspon naora iznosi'm, širina naora u popre$nompresjeku iznosila i 1'D1m.456K/ 2.<"2.A

Documents

sviksum alikas