47
TÊN ĐỀ TÀI: “KẾT HỢP SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ THIẾT BỊ THỰC HÀNH DẠY BÀI ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA” TIẾT 44/CT 105 THPT NGƯỜI VIẾT: NGUYỄN LÊ TUỆ ĐƠN VỊ: TRUNG TÂM GDTX-HN THỊ XÃ SÔNG CẦU Trang 1

Tải tập tin

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tải tập tin

TÊN ĐỀ TÀI:

“KẾT HỢP SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ THIẾT BỊ THỰC HÀNH DẠY BÀI ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA”

TIẾT 44/CT 105 THPT

NGƯỜI VIẾT: NGUYỄN LÊ TUỆ

ĐƠN VỊ: TRUNG TÂM GDTX-HN THỊ XÃ SÔNG CẦU

Thị xã Sông Cầu, ngày 18 tháng 03 năm 2013

Trang 1

Page 2: Tải tập tin

MỤC LỤC

NỘI DUNG TRANG

Tóm tắt:………………………………………………………………………... 2

Giới thiệu:……………………………………………………………………… 3-4

I. Phương pháp:……………………………………………………………….. 5

1 Khách thể nghiên cứu:……………………………………………………… 5-6

2. Thiết kế nghiên cứu:………………………………………………………... 6

3. Quy trình nghiên cứu:……………………………………………………… 6-7

4. Đo lường và thu thập dữ liệu:……………………………………………… 7

II. Phân tích dữ liệu và bàn luận kết quả:…………………………………… 8-11

III. Kết luận và khuyến nghị:………………………………………………… 12-13

Tài liệu tham khảo:…………………………………………………………… 14

Phụ lục:………………………………………………………………………… 15-32

Trang 2

Page 3: Tải tập tin

TÓM TẮT:

Đề tài: “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị thực hành dạy Bài Đổi

chiều quay động cơ điện một pha” thực chất là bài lý thuyết cho một tiết lên lớp; vậy làm

thế nào để khắc sâu kiến thức cho các em học sinh? Để chứng minh điều đó thì “Học phải

đi đôi với Hành” Đây là điều mà mỗi giáo viên cần phải suy nghĩ để thay đổi phương

pháp dạy học cho phù hợp với từng bài học. Với đề tài này tôi thiết kế Bài lý thuyết trên

máy vi tính đồng thời kết hợp với thiết bị thực hành nhằm khắc sâu kiến thức cho các em

học sinh, đồng thời các em biết áp dụng kiến thức từ lý thuyết vào kỹ năng thực hành

nâng cao được chất lượng học nghề cho các em.

Với Đề tài: “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị thực hành dạy Bài

Đổi chiều quay động cơ điện một pha” được áp dụng công nghệ thông tin vào thiết kế bài

giảng trên máy vi tính nhằm rút ngắn được thời gian để giáo viên kết hợp sử dụng thiết bị

thực hành giúp các em thực hiện “Học phải đi đôi với Hành” nâng cao khả năng tư duy và

sáng tạo cho học sinh, tăng tính độc lập tự học gây niềm hứng thú, định hướng đúng đắn

cho học sinh chọn nghề phù hợp với bản thân.

Trang 3

Page 4: Tải tập tin

GIỚI THIỆU:

Công tác giáo dục nghề phổ thông là một nhiệm vụ quan trọng trong thời kỳ phát

triển công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. Thật vậy muốn đào tạo một nguồn nhân

lực lao động có kỹ năng nghề phục vụ cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước thì

đối với giáo viên dạy nghề ngoài vấn đề trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản về

nghề nghiệp mà còn chú ý đến kỹ năng tay nghề của học sinh có thể ứng dụng vào thực

tiễn lao động sản xuất. Vậy làm thế nào để nâng cao hiệu quả áp dụng từ lý thuyết vào kỹ

năng thực hành cho học sinh? Điều đó đòi hỏi giáo viên cần phải thay đổi phương pháp

giảng dạy phù hợp với điều kiện thực tiễn của xã hội.

Căn cứ vào Chỉ thị nhiệm vụ năm học 2012-2013 của Bộ Giáo dục – Đào tạo với

chủ đề “ Năm học tiếp tục đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục”, đồng thời

tiếp tục thực hiện tốt 3 cuộc vận động và phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân

thiện, học sinh tích cực”, tôi đã chọn đề tài: “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và

thiết bị thực hành dạy Bài Đổi chiều quay động cơ điện một pha”. Bài Đổi chiều quay

động cơ điện một pha thuộc tiết 44 trong chương trình 105 tiết để làm nghiên cứu khoa

học sư phạm ứng dụng.

- Hiện trạng:

Trước đây dạy Bài “Đổi chiều quay động cơ điện một pha” tôi chỉ sử dụng công

nghệ thông tin vào thiết kế bài giảng nên học sinh chỉ quan sát bằng hình ảnh động, Mặc

dù bài giảng có tính hấp dẫn như vậy, nhưng còn một số học sinh cá biệt không hứng thú

trong học tập, dẫn đến kết quả bài tập chưa cao.

- Nguyên nhân:

+ Một số học sinh chưa thích học nghề điện dân dụng. Do đó chưa tăng tính độc

lập tự học.

+ Việc sử dụng công nghệ thông tin vào thiết kế bài giảng thực chất mang tính lý

thuyết, chưa phát huy được kỹ năng thực hành, cho nên chưa khắc sâu kiến thức cho các

em học sinh.

Trang 4

Page 5: Tải tập tin

+ Học sinh chỉ quan sát bằng hình ảnh, do vậy khi giáo viên sử dụng động cơ điện

một pha và yêu cầu học sinh đổi chiều quay động cơ điện thì các em còn lúng túng, chưa

có tự tin để thực hiện.

- Giải pháp thay thế:

+ Xuất phát từ những nguyên nhân trên giáo viên cần phải suy nghĩ để thay đổi

phương pháp dạy học cho phù hợp với từng bài học. Với tiết dạy này giáo viên thiết kế

Bài lý thuyết trên máy vi tính đồng thời kết hợp với thiết bị thực hành nhằm khắc sâu kiến

thức cho các em, các em biết vận dụng kiến thức từ lý thuyết vào thực hành, nâng cao

được kỹ năng tay nghề để các em có thể ứng dụng vào thực tiễn lao động sản xuất, góp

phần phục vụ trong thời kỳ phát triển công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước.

- Xác định vấn đề nghiên cứu:

+ Việc “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị thực hành dạy Bài Đổi

chiều quay động cơ điện một pha” có khắc sâu kiến thức cho các em, các em biết vận

dụng kiến thức từ lý thuyết vào kỹ năng thực hành ngay trong một tiết dạy được hay

không?

- Giả nghiên cứu:

+ Sự “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị thực hành dạy Bài Đổi

chiều quay động cơ điện một pha” đã làm tăng kết quả học tập của học sinh đó là biết vận

dụng kiến thức từ lý thuyết vào kỹ năng thực hành, nâng cao khả năng tư duy và sáng tạo

cho học sinh, tăng tính độc lập tự học gây niềm hứng thú, định hướng đúng đắn cho học

sinh chọn nghề phù hợp với bản thân.

Trang 5

Page 6: Tải tập tin

I. PHƯƠNG PHÁP:

1 Khách thể nghiên cứu:

Chọn nhóm học sinh hai lớp 11A14 và 11B1 học nghề Điện dân dụng chương trình

105 tiết tại Trung Tâm GDTX-HN Sông Cầu. Hai lớp này có sự chênh lệch về trình độ và

thái độ học tập khác nhau. Do đó trong quá trình giảng dạy tôi chọn ra được số học sinh

hai lớp có trình độ tương đương để nghiên cứu. Chọn 8 học sinh Lớp 11A14 làm nhóm

thực nghiệm và Chọn 8 học sinh Lớp 11B1 làm nhóm đối chứng. Cụ thể qua kết quả điểm

kiểm tra trung bình của hai nhóm trước khi tác động như sau:

STT Nhóm thực nghiệm Điểm Nhóm đối chứng Điểm

1 TRẦN NGỌC ANH 7 NGUYỄN MAI HOÀNG HIỆP 6

2 NGUYỄN THỊ NGỌC ÁNH 8 PHẠM VĂN HOÀNG 6

3 PHẠM VĂN DƯƠNG 6 TRẦN NGỌC HÙNG 9

4 TRẦN THỊ HẠNH 7 NGUYỄN THÀNH LÂM 7

5 NGUYỄN THỊ THU HOÀNG 7 DƯƠNG QUANG LONG 6

6 ĐẶNG THỊ XUÂN QUỲNH 9 NGUYỄN HỮU TÀI 8

7 TRẦN HỮU THIỆN 8 NGUYỄN THU THẢO 7

8 NGUYỄN TRUNG TRỰC 7 PHẠM THỊ THANH XUÂN 8

Giá trị trung bình 7,38 7,13

Độ lệch chuẩn 0,916 1,126

Giá trị p 0,317

Từ kết quả trên tôi lập được Bảng so sánh điểm trung bình của bài kiểm tra trước

khi tác động của hai nhóm như sau:

Nhóm Số HS Giá trị trung bình Độ lệch chuẩn (SD) P

Thực nghiệm 8 7,38 0,916 0,317

Đối chứng 8 7,13 1,126

Trang 6

Page 7: Tải tập tin

Qua kết quả ta thấy p = 0,317 > 0,05 do đó sự chênh lệch về giá trị trung bình của

hai nhóm là không có ý nghĩa, như vậy hai nhóm được coi là tương đương.

2. Thiết kế nghiên cứu:

Trong thiết kế này, tôi lựa chọn 2 nhóm trên cơ sở có khả năng học tốt nghề Điện

dân dụng. 08 học sinh Lớp 11A14 ( Nhóm thực nghiệm ) và 08 học sinh Lớp 11B1

( Nhóm đối chứng ).

NhómKiểm tra

trước tác độngTác động

Kiểm tra sau

tác động

Thực

nghiệmO1

Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin

và thiết bị thực hànhO3

Đối

chứngO2 sử dụng công nghệ thông tin O4

Dùng phép kiểm chứng T-test độc lập.

3. Quy trình nghiên cứu:

a. Công việc chuẩn bị của giáo viên:

- Lớp 11B1 ( Nhóm đối chứng ): dạy bài “Đổi chiều quay động cơ điện một pha”

tôi sử dụng công nghệ thông tin vào thiết kế bài dạy nên các em chỉ thấy bằng hình ảnh

trực quan sinh động, do đó các em không tự tin vào khả năng của mình khi đổi chiều quay

động cơ thật.

- Lớp 11A14 ( Nhóm thực nghiệm ) tôi “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và

thiết bị thực hành dạy Bài Đổi chiều quay động cơ điện một pha” nên các em có khả năng

tự đổi chiều quay động cơ điện xoay chiều một pha.

b. Một số phương pháp kết hợp dạy thực nghiệm:

1b. Trước khi thiết kế bài lý thuyết “Đổi chiều quay động cơ điện một pha”

Tôi vẽ sơ đồ điện của động cơ với các ký hiệu đầu dây quấn chính và đầu dây quấn phụ

theo sách giáo khoa.

Trang 7

Page 8: Tải tập tin

2b. Trong quy trình nối dây theo chiều thuận và nối dây theo chiều ngược. Tôi yêu

cầu học sinh chú ý các ký hiệu đầu nối dây, từ đó Tôi giải thích và khắc sâu kiến thức cho

các em

3b. Để xác định cuộn dây quấn chính và đầu dây quấn phụ. Tôi yêu cầu học sinh

quan sát: cuộn dây quấn chính tiết diện lớn và ít vòng; cuộn dây quấn phụ tiết diện nhỏ và

nhiều vòng. Ngoài ra còn sử dụng vạn năng kế để đo điện trở xác định cuộn dây

4b. Để nhận biết ký hiệu màu dây nối. Tôi yêu cầu học sinh quan sát:

+ Cuộn dây quấn chính: đầu đầu màu trắng và đầu cuối màu xám

+ Cuộn dây quấn phụ: đầu đầu màu trắng và đầu cuối màu đỏ

+ Đầu cuối màu đỏ của cuộn dây phụ nối tiếp với một đầu dây của tụ điện, đầu dây

còn lại của tụ điện được nối chung với đầu cuối màu xám của dây quấn chính

5b. Trong quy trình nối dây cần chú tránh trường hợp làm hỏng dây quấn

6b. Vì đây là tiết dạy lý thuyết “Đổi chiều quay động cơ điện một pha” cho nên

chọn các bộ phận, chi tiết của động cơ đều tốt: như các cuộn dây quấn trên lõi thép stato,

trục - bạc, bộ phận điều chỉnh hướng quay……

7b. Cuối bài học Tôi có nhận xét về kỹ thuật và an toàn khi nối dây theo chiều

thuận và nối dây theo chiều ngược để khắc sâu thêm kỹ năng thực hành cho học sinh

8b. Trong hoạt động của một tiết lên lớp tôi sử dụng phương pháp dạy học trực

quan, kết hợp với phương pháp thảo luận nhóm để học sinh tự trao đổi, kết quả trả lời

từng nhóm được dán lên bảng, hoặc trò chơi đoán ô chữ ngay trên bảng.

4. Đo lường và thu thập dữ liệu:

- Lớp 11B1 ( Nhóm đối chứng ): dạy Bài “Đổi chiều quay động cơ điện một pha”

tôi sử dụng công nghệ thông tin vào thiết kế bài dạy

- Lớp 11A14 ( Nhóm thực nghiệm ) tôi dạy Bài “Đổi chiều quay động cơ điện một

pha” có sự “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và động cơ quạt bàn khởi động bằng

tụ”

- Tiến hành kiểm tra và chấm bài sau tiết dạy

Trang 8

Page 9: Tải tập tin

II. PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ BÀN LUẬN KẾT QUẢ:

1. Trình bày kết quả:

Bảng thống kê điểm kiểm tra sau tiết dạy như sau:

STT Nhóm thực nghiệm Điểm Nhóm đối chứng Điểm

1 TRẦN NGỌC ANH 9 NGUYỄN MAI HOÀNG HIỆP 7

2 NGUYỄN THỊ NGỌC ÁNH 10 PHẠM VĂN HOÀNG 8

3 PHẠM VĂN DƯƠNG 8 TRẦN NGỌC HÙNG 10

4 TRẦN THỊ HẠNH 9 NGUYỄN THÀNH LÂM 9

5 NGUYỄN THỊ THU HOÀNG 8 DƯƠNG QUANG LONG 6

6 ĐẶNG THỊ XUÂN QUỲNH 10 NGUYỄN HỮU TÀI 9

7 TRẦN HỮU THIỆN 10 NGUYỄN THU THẢO 8

8 NGUYỄN TRUNG TRỰC 10 PHẠM THỊ THANH XUÂN 8

Mốt 10 8

Trung vị 9,5 8

Giá trị trung bình 9,25 8,125

Độ lệch chuẩn 0,89 1,25

Giá trị p 0,03

SMD 0,9

Từ kết quả trên tôi lập được Bảng so sánh điểm trung bình của bài kiểm tra sau khi

tác động của hai nhóm như sau:

Nhóm đối chứng Nhóm thực nghiệm

Điểm trung bình 8,125 9,25

Độ lệch chuẩn 1,25 0,89

Giá trị p của t-test 0,03

Chệnh lệch giá trị trung

bình chuẩn (SMD)0,9

Trang 9

Page 10: Tải tập tin

Nhóm Trước tác động Sau tác động

Thực nghiệm 7,38 9,25

Đối chứng 7,13 8,125

Biểu đồ so sánh kết quả trung bình giữa hai lớp trước và sau tác động.

2. Phân tích dữ liệu:

Theo như chứng minh trên ta được kết quả của hai nhóm trước tác động là tương

đương. Sau khi tác động và kiểm chứng chênh lệch điểm trung bình bằng T-test ta tính

được p = 0,03 < 0,05, đây là kết quả có ý nghĩa, tức là sự chênh lệch kết quả điểm trung

bình của nhóm thực nghiệm cao hơn nhóm đối chứng không phải do ngẫu nhiên mà là do

kết quả của tác động.

Kết quả độ chênh lệch giá trị trung bình chuẩn SMD = 0,9. Như vây căn cứ theo

bảng tiêu chí của Cohen cho thấy mức độ ảnh hưởng của dạy học “Kết hợp sử dụng công

nghệ thông tin và thiết bị thực hành” có giá trị mức độ ảnh hưởng lớn Trang 10

Page 11: Tải tập tin

Như vậy giả thuyết của đề tài đã được kiểm chứng

Tổng hợp phần trăm kết quả theo thang bậc: Kém, Yếu, Trung bình, Khá, Giỏi của

Nhóm thực nghiệm:

Nhóm thực nghiệmTheo thang bậc điểm

CộngKém Yếu Trung bình Khá Giỏi

Trước tác động0 0 1 4 3 8

0% 0% 12,5% 50% 37,5% 100%

Sau tác động0 0 0 0 8 8

0% 0% 0% 0% 100% 100%

3. Bàn luận:

- Điểm trung bình bài kiểm tra sau tác động của nhóm thực nghiệm là 9,25 và của

nhóm đối chứng là 8,125. Chứng tỏ điểm trung bình của hai nhóm có sự khác nhau rõ rệt.

Nhóm thực nghiệm có điểm cao hơn nhóm đối chứng.

Trang 11

Page 12: Tải tập tin

- Chênh lệch giá trị trung bình chuẩn (SMD) của hai bài kiểm tra là 0,9. Điều đó

chứng tỏ rằng biện pháp tác động có ảnh hưởng lớn đến kết quả.

- Phép kiểm chứng T-test điểm trung bình bài kiểm tra sau tác động của hai nhóm

thực nghiệm và đối chứng là p = 0,03 < 0,05 với kết quả này khẳng định được sự chênh

lệch điểm trung bình của hai nhóm không phải là do ngẫu nhiên mà là do tác động.

- Đề tài“Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị thực hành dạy Bài Đổi

chiều quay động cơ điện một pha” đây là bài dạy mang tính thực tiễn, đáp ứng được nhu

cầu hiện nay là đào tạo một nguồn nhân lực lao động có kỹ năng nghề phục vụ cho công

cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Do vậy từ sử dụng quạt bàn ta có thể dụng quạt

đảo, quạt hút…

- Đây là phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm nhằm phát huy khả năng

tự học của các em.

- Khó khăn của tiết dạy này là không đủ thiết bị để phân cho mỗi cho học sinh thực

hành trên một thiết bị, cho nên phần nào cũng đã làm hạn chế kỹ năng áp dụng từ lý

thuyết vào thực hành cho học sinh, một số em chỉ quan sát các bạn thực hành nên không

tự tin vào khả năng của mình, và giáo viên giảng dạy tốn nhiều thời gian.

Trang 12

Page 13: Tải tập tin

III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ:

1. Kết luận:

- Đề tài“Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị thực hành dạy Bài Đổi

chiều quay động cơ điện một pha” là bài dạy mang tính thực tiễn có ảnh hưởng tác động

ở mức độ lớn. Áp dụng kiến thức từ lý thuyết vào kỹ năng thực hành nâng cao khả năng

tư duy và sáng tạo cho học sinh, tăng tính độc lập tự học gây niềm hứng thú, định hướng

đúng đắn cho học sinh chọn nghề phù hợp với bản thân.

2. Khuyến nghị:

- Để nâng cao kỹ năng ứng dụng từ lý thuyết vào thực hành cho học sinh, do vậy

trong thiết kế bài giảng giáo viên thay đổi phương pháp dạy học bằng cách kết hợp công

nghệ thông tin và và thiết bị thực hành vào việc daïy và học là một điều thiết thực; Đây là

phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm nhằm phát huy khả năng tự học của các

em.

* Đối với Đơn vị:

- Cần trang bị và định kỳ bảo dưỡng máy vi tính, máy chiếu Projector cho phòng học

nghề

* Đối với giáo viên:

- Cần đầu tư kiến thức, kỹ năng và thời gian lập kế hoạch dạy học trên máy vi tính

- Cần cập nhật, bồi dưỡng một số phần mềm có liên quan đến việc thiết kế bài giảng

trên máy vi tính như: Giáo trình đồ họa, Photoshop, Autocad 2009…, Macromedia

FLASH 8.0. và sử dụng thiết bị vào thực hành nhằm giúp cho kết quả của học sinh ngày

càng tốt hơn

- Việc đầu tư lập kế hoạch dạy học trên máy vi tính mất nhiều thời gian đòi hỏi giáo

viên phải chịu khó, cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác thì mới đạt được kết quả.

* Đối với học sinh:

- Cần phát huy khả năng tư duy và sáng tạo, tăng tính độc lập tự học. Định hướng

đúng đắn, chọn nghề phù hợp với bản thân.

Đề tài“Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết bị thực hành dạy Bài Đổi

chiều quay động cơ điện một pha” là đề tài được đưa vào Hội giảng giáo viên dạy giỏi

cấp cơ sở năm học 2011-2012. Từ kết quả nghiên cứu chủ quan của tôi trong quá trình

Trang 13

Page 14: Tải tập tin

giảng dạy nghề Điện dân dụng chương trình 105 tiết tại Trung Tâm GDTX-HN Sông Cầu,

tôi tin rằng đề tài này có tính thực tiễn cao.

- Mong các ý kiến đóng góp chân thành của hội đồng khoa học các cấp, để đề tài

được hoàn chỉnh và thực hiện.

- Xin cảm ơn hội đồng khoa học các cấp.

Thị xã Sông Cầu, ngày 18 tháng 03 năm 2013

Giáo viên

Nguyễn Lê Tuệ

Trang 14

Page 15: Tải tập tin

TÀI LIỆU THAM KHẢO

- “HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGHỀ PHỔ THÔNG NGHỀ ĐIỆN DÂN DỤNG” Nhà

xuất bản Giáo dục, Bộ Giáo dục và đào tạo

- “NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SƯ PHẠM ỨNG DỤNG” Nhà xuất bản Đại học sư

phạm

- “HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ BÀI GIẢNG TRÊN MÁY VI TÍNH”, Nhà xuất bản

Giáo dục, Tác giả: ThS: Trương Ngọc Châu.

PHỤ LỤC

Trang 15

Page 16: Tải tập tin

KẾ HOẠCH DẠY HỌCBÀI 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN

ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIÊÙ MỘT PHATiết 44 ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

Ngày soạn : 05 / 01 / 2013 Lớp: 11 Thời gian: 45 phútI. MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài học này, học sinh đạt được:1. Kiến thức: - Biết cách đổi chiều quay động cơ điện một pha.2. Kỹ năng: - Phân biệt được cách đấu thuận và cách đấu ngược động cơ điện một pha.3. Thái độ: - Sử dụng bảo quản tốt động cơ điện xoay chiều một phaII. ĐỒ DÙNG VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:1. Chuẩn bị của giáo viên: - Máy chiếu Projector, hình 16-a, hình 16-b, hình 16-c, hình quạt hút, máy khoan điện, máy cắt, động cơ điện, phiếu lý thuyết, kìm cắt, băng keo2. Chuẩn bị của học sinh: III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:1. ỔN ĐỊNH LỚP: ( 2 phút )- Số học sinh vắng2. KIỂM TRA BÀI CŨ: ( 5 phút )- Dự kiến học sinh: 01HS- Câu hỏi:1. Cực từ của động cơ vòng chập có lắp vòng bằng vật liệu gì? ( 5 điểm )

A. Nhôm B. GangC. Đồng D. thép

2. Ưu điểm của động cơ có dây quấn phụ nối tiếp với tụ điện là gì? ( 5 điểm )

A. Cấu tạo đơn giản B. Bảo dưỡng dễ dàngC. Hiệu suất cao D. Tốn vật liệu

- Đáp án:

Câu 1 Chọn C. ĐồngCâu 2 Chọn C. Hiệu suất cao

3. GIẢNG BÀI MỚI:3.1 Giới thiệu bài: ( 1 phút )Động cơ điện xoay chiều một pha thông thường quay theo chiều thuận, nhưng đôi khi cần thiết để động cơ điện quay theo chiều ngược cho phù hợp với công việc sử dụng thì ta phải thay đổi chiều quay của động cơ. 3.2 Trình tự bài:

Trang 16

Page 17: Tải tập tin

Nội dung kiến thúc cơ bản Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Trang 17

Page 18: Tải tập tin

1. Đổi chiều quay động cơ điện một pha (30/)

Ghi bảng Ghi vở

- GV sử dụng máy chiếu Projector kết hợp với máy cắt

Quan sát

- Em hãy quan sát chiều quay máy cắt và cho biết quay máy cắt quay theo chiều nào?

Lắng nghe

- GV cho máy cắt hoạt động Quan sát- GV gọi HS trả lời Nghe, trả lời- GV nhận xét hoặc HS bổ sung câu trả lời

Quay chiều thuận

- GV sử dụng máy chiếu Projector kết hợp với máy khoan?

Quan sát

- Em hãy quan sát và nhận xét chiều quay máy khoan?

Lắng nghe

- GV cho máy khoan hoạt động Quan sát- GV gọi HS trả lời Nghe, trả lời- GV nhận xét hoặc HS bổ sung câu trả lời

Quay chiều thuận và chiều ngược

- GV kết luận: - Muốn đổi chiều quay của động cơ điện người ta đổi chiều của mômen quay.

- Muốn đổi chiều quay của động cơ điện người ta đổi chiều của mômen quay.

Ghi vở

- GV sử dụng máy chiếu Projector Quan sát

Trang 18

Page 19: Tải tập tin

và hình 16-a, kết hợp với động cơ điện

C

D1

D2

D3

D4

- Em hãy quan sát các đầu dây quấn của động cơ điện xoay chiều một pha?

Quan sát

- GV giải thích: Lắng nghe- Cuộn dây quấn chính có 2 đầu dây: đầu ( D1 ), cuối ( D2 )

- Cuộn dây quấn chính có 2 đầu dây: đầu ( D1 ), cuối ( D2 )

Ghi vở

- Cuộn dây quấn phụ có 2 đầu dây: đầu ( D3 ), cuối ( D4 ) trên dây D4 có nối tiếp với tụ điện C

- Cuộn dây quấn phụ có 2 đầu dây: đầu ( D3 ), cuối ( D4 ) trên dây D4 có nối tiếp với tụ điện C

- GV sử dụng máy chiếu Projector và hình động cơ quay

Quan sát

- Em hãy quan sát chiều quay của động cơ điện- GV đặt vấn đề: Để đổi chiều Lắng nghe

Trang 19

Page 20: Tải tập tin

quay động cơ điện người ta thực hiện bằng cách nào?- GV kết luận:

- Muốn đổi chiều quay động cơ một pha có dây quấn phụ thực hiện bằng cách đảo đầu nối dây của một trong hai dây quấn chính hoặc dây quấn phụ.

- Muốn đổi chiều quay động cơ một pha có dây quấn phụ thực hiện bằng cách đảo đầu nối dây của một trong hai dây quấn chính hoặc dây quấn phụ.

Ghi vở

- GV Chia 4 nhóm 1, 2,3 và 4- Yêu cầu mỗi nhóm thảo luận câu hỏi sau:

- Ngồi theo nhóm qui định

- Em hãy vẽ sơ đồ đấu dây khi động cơ quay thuận và quay ngược, nêu cách đổi chiều quay của động cơ điện một pha?

Lắng nghe, ghi câu hỏi

- GV quan sát HS thảo luận, GV gợi ý nếu cần thiết

- Các cá nhân nhóm làm việc độc lập, sau đó trao đổi thảo luận rút ra ý kiến chung cho đại diện nhóm

- Gọi đại diện nhóm 1, 2,3 và 4 trả lời câu hỏi:

- Đại diện nhóm trả lời câu hỏi

- GV nhận xét và đưa ra kết quả: Nghe, ghi vở- GV sử dụng máy chiếu Projector và hình 16-b và trình chiếu cách nối dây khi động cơ quay thuận

Quan sát

Uđm

C

D1

D2

D3

D4

D2

D1

D3

D4

- GV giải thích- Khi quay thuận: + Đấu dây D3 của dây quấn phụ nối với đầu D1 của dây quấn chính+ Đấu dây D4 của dây quấn phụ nối với đầu D2 của dây

- Khi quay thuận: + Đấu dây D3 của dây quấn phụ nối với đầu D1 của dây quấn chính

+ Đấu dây D4 của dây quấn phụ nối với đầu D2 của dây quấn chính

Ghi vở

Trang 20

Page 21: Tải tập tin

quấn chính- GV sử dụng máy chiếu Projector và hình 16-c và trình chiếu cách nối dây khi động cơ quay ngược.

Quan sát

Uđm

C

D1

D2

D3

D4

D2

D1

D3

D4

- GV giải thích- Khi quay ngược: + Đấu dây D3 của dây quấn phụ nối với đầu D2 của dây quấn chính+ Đấu dây D4 của dây quấn phụ nối với đầu D1 của dây quấn chính

- Khi quay ngược: + Đấu dây D3 của dây quấn phụ nối với đầu D2 của dây quấn chính

+ Đấu dây D4 của dây quấn phụ nối với đầu D1 của dây quấn chính

Ghi vở

- GV sử dụng động cơ điện gọi HS đấu thuận và đấu ngược

Thực hiện đấu động cơ điện

- GV nhận xét kỹ thuật đấu dây hoặc HS bổ sung kỹ thuật đấu dây

Quay chiều thuận và chiều ngược

4. TỔNG KẾT BÀI: ( 5 phút )- GV tổng kết - GV sử dụng máy chiếu Projector kết hợp với đặt câu hỏi trắc nghiệm và yêu cầu học sinh trả lời:1. Để đổi chiều quay của động cơ điện một pha có dây quấn phụ ta thực hiện bằng cách nào?2. Khi động cơ quay thuận các đầu dây quấn phụ được đấu như thế nào?3. Em hãy nêu cách đấu dây quấn phụ khi động cơ quay ngược?- GV sử dụng máy chiếu Projector trình chiếu đáp án:1. Muốn đổi chiều quay của động cơ điện một pha có dây quấn phụ ta thực hiện bằng cách đảo đầu nối dây của một trong hai dây quấn chính hoặc dây quấn phụ2. Khi động cơ quay thuận ta đấu các đầu dây như sau: D3 - D1 ; D4 - D2 3. Khi động cơ quay ngược ta đấu các đầu dây như sau: D2 – D3 ; D1 – D4 GV nhận xét kết quả trả lời. 5. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ : ( 2 phút ) - GV sử dụng máy chiếu Projector dặn dò HS chuẩn bị:

Trang 21

Page 22: Tải tập tin

1. Em hãy đấu các đầu dây để động cơ quay thuận và quay ngược?

2. Em hãy tìm hiểu chiều quay quạt hút?

Kinh nghiệm thiết kế bài lý thuyết “Kết hợp sử dụng công nghệ thông tin và thiết

bị thực hành dạy Bài Đổi chiều quay động cơ điện một pha” như sau: Trang 22

Page 23: Tải tập tin

1. Cực từ của động cơ vòng chập có lắp vòng bằngvật liệu gì?

CÂU HỎI:

A B

C D

Nhôm

Đồng Thép

Gang

A B

D

Cấu tạo đơn giản

Hiệu suất cao Tốn vật liệu

Bảo dưỡng dễ dàng

CÂU HỎI:

C

Ưu điểm của động cơ có dây quấn phụ nối tiếp với tụ điện

Trang 23

Page 24: Tải tập tin

- Em hãy quan sát và nhận xétchiều quay máy khoan?

Bài 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

Trang 24

Page 25: Tải tập tin

Bài 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

Máy cắt quay Máy cắt quay

Bài 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

Muốn đổi chiều quay động cơ điện người ta đổi chiều của mômen quay

Máy khoan quay

Máy

khoa

nqu

ay

Máy

khoanquay

Trang 25

Page 26: Tải tập tin

Bài 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

- Cuộn dây quấn chính có 2 đầu dây:

+ Đầu ( D1 )

+ Cuối ( D2 )

D1

D2

D3

D4

- Cuộn dây quấn phụ có 2 đầu dây:

+ Đầu ( D3 )

+ Cuối ( D4 )roto

- Em hãy quan sát các đầu dây quấn động cơ điện xoay chiều một pha?

Trang 26

Page 27: Tải tập tin

Bài 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

- Cuộn dây quấn chính có 2 đầu dây:

+ Đầu ( D1 )

+ Cuối ( D2 )

D1

D2

D3

D4

- Cuộn dây quấn phụ có 2 đầu dây:

+ Đầu ( D3 )

+ Cuối ( D4 ) nối tiếp với tụ điện Croto

C

ON OFF

A O

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

rotoroto

- Em hãy quan sát chiều quay động cơ điện?

Động cơquay 2 chiều, thuận vàngược

Muốn đổi chiều quay động cơ một phacó dây quấn phụ ta thực hiện bằng cáchđảo đầu nối dây của một trong hai dâyquấn chính hoặc dây quấn phụ

1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

Trang 27

Page 28: Tải tập tin

Bài 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

- Khi quay thuận:

+ Đấu ( D3 ) của dây quấn phụ nốivới đầu ( D1 ) của dây quấn chính

+ Đấu ( D4 ) của dây quấn phụ nốivới đầu ( D2 ) của dây quấn chính

D1

D2

D3

D4

roto

C

O A

Bài 16: MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

TIẾT 44: ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

1. ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

- Khi quay ngược:

+ Đấu ( D3 ) của dây quấn phụ nốivới đầu ( D2 ) của dây quấn chính

+ Đấu ( D4 ) của dây quấn phụ nốivới đầu ( D1 ) của dây quấn chính

D1

D2

D3

D4

roto

C

O A

Trang 28

Page 29: Tải tập tin

1. Để đổi chiều quay động cơ một pha có dây quấnphụ ta thực hiện bằng cách nào?

2. Khi động cơ quay thuận các đầu dây quấn phụđược đấu như thế nào?

CÂU HỎI:

3. Em hãy nêu cách đầu dây quấn phụ khi động cơ quay ngược ?

Trang 29

Page 30: Tải tập tin

1. Đổi chiều quay động cơ một pha códây quấn phụ thực hiện bằng cáchđảo đầu nối dây của một trong

2. Khi quay thuận:

TRẢ LỜI:

3. Khi quay ngược

Hai dây quấn chính

Hai dây quấn phụ

D3D1

D2 D4

D1

D2 D3

D4

CÂU HỎI VỀ NHÀ:

1. Em hãy đấu các đầu đây để động cơ điện quay thuận và quay ngược?

D1

D2

D3

D4

roto

C

O A

Trang 30

Page 31: Tải tập tin

CÂU HỎI VỀ NHÀ:

2. Em hãy tìm hiểu chiều quay quạt hút?

Trang 31

Page 32: Tải tập tin

PHIẾU KỸ THUẬT

Bộ môn:

ĐIỆN

Môn: ĐIỆN DÂN DỤNG

Tên công tác: BÀI 16 MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN

ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

Tiết 44 : ĐỔI CHIỀU QUAY ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT PHA

Phiếu số:

16

1 . NỘI DUNG:

1. Quan sát sơ đồ động cơ điện một pha. Em hãy điền đầy đủ nội dung vào chỗ trống?

C

D1

D2

D3

D4

+ Cuộn dây quấn chính có 2 đầu dây: đầu ………., cuối …………..

+ Cuộn dây quấn phụ có 2 đầu dây: đầu …………, cuối …………..

trên dây …………… có nối tiếp với ……………………………….

Trang 32

Page 33: Tải tập tin

2. Quan sát sơ đồ động cơ điện một pha. Em hãy đấu dây khi động cơ điện quay thuận?

D1

D2

D3

D4

roto

C

O A

3. Quan sát sơ đồ động cơ điện một pha. Em hãy đấu dây khi động cơ điện quay ngược?

D1

D2

D3

D4

roto

C

O A

Trang 33

Page 34: Tải tập tin

2 CÂU HỎI :

1. Em hãy đấu các đầu dây để động cơ điện quay thuận và quay ngược?

D1

D2

D3

D4

roto

C

O A

2. Em hãy tìm hiểu chiều quay quạt hút?

Trang 34

Page 35: Tải tập tin

PHẦN ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CÁC CẤP

…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………….

Trang 35

Page 36: Tải tập tin

Trang 36