Tartım Ve Arızalar.pdf

7/27/2019 Tartm Ve Arzalar.pdf

1/52

T.C.

MLL ETM BAKANLII

MZK ALETLER YAPIMI

TARTIM VE ARIZALAR

Ankara, 2013


2/52

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereveretim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarakrencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renmemateryalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.


3/52

i

AIKLAMALAR.................................................................................................................... ii

GR ....................................................................................................................................... 1RENME FAALYET1 ................................................................................................... 31. TARTIM KALIPLARI......................................................................................................... 3

1.1. Drt Onaltlktan Oluan Tartm Kalb ve Tezene Vuruu .......................................... 31.2. Sekizlik ve Onaltlktan Oluan Tartm Kalb ve Tezene Vuruu................................ 61.3. Senkoplu Tartm Kalb ve Tezene Vuruu................................................................. 101.4. Noktal Sekizlik ve Onaltlk Tartm Kalplar ve Tezene Vuruu.............................. 13UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 18LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 20

RENME FAALYET2 ................................................................................................. 222. HALK EZGLER VE ARIZALI SESLER....................................................................... 22

2.1. Si Bemol Sesinin Balamadaki Yeri ........................................................................... 22

2.1.1. Drt Parman Kullanm .................................................................................... 222.2. Si Bemol ve Si Bemol 2 Sesinin Balamadaki Yeri ................................................... 272.3. Mi Bemol ve Mi Bemol 2 Sesinin Balamadaki Yeri ................................................ 322.4. Fa (#) Sesinin Balamadaki Yeri ................................................................................ 352.5. Do (#) Sesinin Balamadaki Yeri ............................................................................... 39UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 42LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 43

MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 44CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 45KAYNAKA ......................................................................................................................... 47

NDEKLER


4/52

ii

AIKLAMALAR

ALAN Mzik Aletleri Yapm

DAL/MESLEK Mzrapl Halk Mzii Enstrmanlar Yapm Dal

MODLN ADI Tartm ve Arzalar

MODLN TANIMIBalamada tartm vearzalar ile ilgili bilgi ve becerilerinkazandrld renme materyalidir.

SRE 40/24

N KOUL Tutu ve bozuk dzen modln baarm olmak.

YETERLK Tartm ve arzal almak.

MODLN AMACI

Genel AmaGerekli ortam ve donanm salandnda balamaytekniine uygun olarak tartm ve arzal alabileceksiniz.Amalar1. Tartm kalplaryla alabileceksiniz.2. Halk ezgileri ve arzal sesleri alabileceksiniz.

ETM RETMORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam:Akustik zellikli snf ortam.Donanm:Mzik kitap ve kataloglar, ses kayt cihazlar.

LME VEDEERLENDRME

Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra

verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.retmenmodl sonunda lme arac (oktan semelitest, doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.)kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve

becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

AIKLAMALAR


5/52

1

GR

Sevgili renci,

Gemii binlerceyl ncesine kadar dayanan ve olduka zengin bir birikimi olan TrkMzii konusunda ok nemli almalar yaplmakta birlikte, zellikle konunun eitim i ileilgili yaplan almalarn yeterli olduu sylenemez. nk Trk Mzii, Bat mziikarsnda hep geride kalmtr.

Kendi alanmzla ilgili ok ge kalan admlardan birini atma adna Anadolu Trkhalk

mziinin en yaygn sazlarndan olan balamann, aa uygun ve sistemli bir ekildeeitiminin verilebilmesi iin bu modl hazrladk. Bu kitapkta konular basitten zora dorubelirli bir zel sra takip edilerek verilmitir. Bu nedenle siz sevgili rencilerimize yararlolacan umuyoruz.

GR


6/52

2


7/52

3

RENME FAALYET1Bu faaliyet sonunda, uygun ortam ve donanm salandnda balamay tartm

kalplaryla standartlara uyarak alabileceksiniz.

Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr:

Ka eit tartm kalb vardr, aratrnz. Senkoplu tartm kalb ne demektir, reniniz.

1. TARTIM KALIPLARI

1.1. Drt Onaltlktan Oluan Tartm Kalb ve Tezene Vuruu

RENME FAALYET1

ARATIRMA

AMA


8/52

4


9/52

5


10/52

6

1.2. Sekizlik ve Onaltlktan Oluan Tartm Kalb ve Tezene Vuruu


11/52

7


12/52

8


13/52

9


14/52

10

1.3. Senkoplu Tartm Kalb ve Tezene Vuruu


15/52

11


16/52

12


17/52

13

1.4. Noktal Sekizlik ve Onaltlk Tartm Kalplar ve Tezene Vuruu


18/52

14


19/52

15


20/52

16


21/52

17


22/52

18

UYGULAMA FAALYETTartm kalplaryla alnz.

lem Basamaklar neriler

Grdnz usullere gre 2/4'lk 2adet l yaznz.

Nota yazm kurallarna riayet ediniz. Sol eliniz ile sesleri doru ve temiz basnz.

Aadaki 108 ve 109 nu.l lleriusullerine gre okuyunuz.

Sa elinizin alt eie doru fazlagitmemesine dikkat ediniz.

lk defa duyduunuz bir ezgiyidinleyerek deifre ediniz.

Alttan ektiiniz ve stten vurarakkardnz seslerin dengeli olmasna

dikkat ediniz.

Mevcut egzersizleri parmaknumaralarna riayet ederek alnz.

Tartm ve tezene vurularnn doruluunadikkat ediniz.

UYGULAMA FAALYET


23/52

19

KONTROL LSTES

Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizideerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1. Grdnz usullere gre 2/4'lk 2 adet l yazdnz m?2. lk defa duyduunuz bir ezgiyi dinleyerek deifre ettiniz mi? 3. Mevcut egzersizleri parmak numaralarna riayet ederek aldnz

m?

4. Nota yazm kurallarna uydunuz mu?5. kardnz seslere doru ve temiz bastnz m?6. Tartm ve tezene vurularnn doruluuna dikkat ettiniz mi?

DEERLENDRME

Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.


24/52

20

LME VE DEERLENDRME

Aadaki cmlelerin banda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilenbilgiler doru ise D, yanl ise Yyaznz.

1. ()Nokta, her zaman notann sa tarafna konur.2. ()Nokta, nne geldii sesi mevcut deerinin iki kat orannda uzatr.3. ()Tel numaras yukar, parmak numaras aaya yazlr.4. ()Senkop gl zamanla zayf zamann yer deitirmesidir.

Aadaki sorular cevaplaynz.

5. Aadaki ller ka kalktr?6. Aadaki eksik motifleri tamamlaynz.

LME VE DEERLENDRME


25/52

21

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.


26/52

22

RENME FAALYET2

Bu faaliyet sonunda uygun ortam ve donanm salandnda tekniine uygun olarakhalk ezgileri ve arzal sesleri alabileceksiniz.

Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr:

Arzal ses neye denir,ka tane vardr, aratrnz. Si bemol sesinin balamadaki yerini gsteriniz. Mi bemol sesinin balamadaki yerini gsteriniz. Fa sesinin balamadaki yerini gsteriniz. Do sesinin balamadaki yerini gsteriniz.

2. HALK EZGLER VE ARIZALI SESLER

2.1. Si Bemol Sesinin Balamadaki Yeri

2.1.1. Drt Parman Kullanm

RENME FAALYET2

ARATIRMA

AMA


27/52

23


28/52

24


29/52

25


30/52

26


31/52

27

2.2. Si Bemol ve Si Bemol 2 Sesinin Balamadaki Yeri


32/52

28


33/52

29


34/52

30


35/52

31


36/52

32

2.3. Mi Bemol ve Mi Bemol 2 Sesinin Balamadaki Yeri


37/52

33


38/52

34


39/52

35

2.4. Fa (#) Sesinin Balamadaki Yeri


40/52

36


41/52

37


42/52

38


43/52

39

2.5. Do (#) Sesinin Balamadaki Yeri


44/52

40


45/52

41


46/52

42

UYGULAMA FAALYET

Halk ezgileri ve arzal sesleri alnz.

lem Basamaklar neriler

Si bemol ikinin yerini bulup I.parmanzla basnz.

Oktavn alnz. Mi bemol ikinin yerini bulup basnz. Fa diyez sesinin balamadaki yerini bulup

alnz.

Do diyez sesinin balamadaki yerini bulupalnz. Sa eli ile yine mevcut egzersizleri,

kalplar motifler iin belirlenen tezenevuru ynlerine riayet ederek alnz.

I. parma Si'yebasarak alnz sonra,oktav sesini duyup Si'yi alm olarakuygulaynz.

Her kalbn ezene vuru ynnn farklolduunu biliniz.

Sol eliniz ile sesleri doru ve temizbasmaya dikkat ediniz.

Sa elinizin alt eie fazla gitmemesinedikkat ediniz.

Alttan ektiiniz ve stten vurarakkardnz seslerin birbirine eitiddette olmasna dikkat ediniz.

KONTROL LSTES

Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz beceriler iin Hayrkutucuuna (X) iareti koyarak kendinizideerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr1. Balamada Si bemol ikinin yerinibulup I. parmanzla bastnz

m?

2. Mi bemol ikinin yerini bulup aldnz m?3. Fa diyez sesinin balamadaki yerini bulup aldnz m?4. Do diyez sesinin balamadaki yerini bulup aldnz m?

DEERLENDRME

Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnzEvet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

UYGULAMA FAALYET


47/52

43

LME VE DEERLENDRME

Aadaki sorular cevaplaynz.

1. Bemol b'nin fonksiyonu nedir?2. Diyez # 'in fonksiyonu nedir?3. 158, 160, 161 numaral etdleri deifre ediniz.4. 157 numaralar notay okuyunuz ve arzal olarak alnz, belirtilen arzay

uygulaynz.5. Solfej nedir?DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

LME VE DEERLENDRME


48/52

44

MODL DEERLENDRME

KONTROL LSTES

Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iinEvet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizideerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr1. Nota ve solfej bilgisine sahibim, notalar deerlerine vesrlerine gre okuyabiliyorum.

2. Balamada perde yerlerini rendim.3. Si, mi, fa ve do seslerinin balama zerinde arzal hllerini

alyor ve okuyabiliyorum.

4. Sen koplu tartm alabiliyorum.5. lk defa duyduum bir ezgiyi dinleyerek deifre edebiliyorum.6. Tezene vuru ynlerini ve tartm kalplarn rendim.

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevapverirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninizebavurunuz.

MODL DEERLENDRME


49/52

45

CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET 1N CEVAP ANAHTARI

1 Doru

2 Yanl

3 Doru

4 Doru

5.sorunun cevab

CEVAP ANAHTARLARI


50/52

46

6.sorunun cevab

RENME FAALYET 2NN CEVAP ANAHTARI

1 Bemol b sesi yarm ses pestletirilir.

2 Diyez # sesi yarm ses tizletirir.

3158, 160, 161 numaral etdler balama ilealnacaktr.

4157 numaral nota arzal olarakalnacaktr.

5 Solfej notalar deer ve srelerine greokunacaktr.


51/52

47

KAYNAKAYNAKA

AIN Cafer, Enstrman Bilimi (Organoloji), Yenidoan Basmevi Ltd.ti.,stanbul, 1994.

AKDOU Onur, Ud Metodu, niversiteliler Ofset, zmir, 2000. ALTU Nevzat, Uygulamal Temel Balama Eitimi,Anadolu Matbaas, zmir,

1993.

ATALAY M. Aydn, Yaar Kemal ALM, Pozisyonlarla Uzun SapBalama Metodu-1, Aktel Basm Yayn, stanbul, 2004.

ATAMAN Sadi Yaver, Anadolu Halk Sazlar Yerli Musikiciler ve HalkMusiki Karekterleri, Burhaneddin Matbaas, stanbul, 1938.

ATAMAN Sadi Yaver, Balamaclk ve Balama Gelenei, Musiki MecmuasAylkMzikoloji Dergisi, Nu. 255, Yrk Matbaas, stanbul, 1970.

BRDOAN Nejat,Notalaryla Trklerimiz,zgr Yayn Datm, stanbul,1988.

CAN mer,Keman retim Klavuzu II. DEMRSPAH Cemil,Trk Halk Oyunlar, Trkiye Bankas Kltr Yaynlar

148, Ankara, 1975.

DKC Mehmet, Anadolu'da Trkler ve Anadolu'ya Trk Gleri, BurakYaynevi,stanbul, 1998.

EKC Sava, Balama in Etdler ve Tezene almalar, GaziantepniversitesiBasmevi, Gaziantep, 2000.

EKC Sava, "Balama Metodu almalarnda Yaplan Yanllklar ve zmnerileri"Mzikte 2000 Sempozyumu, s.88, Kltr Bakanl Yaynlar

2575, Yaymlar Dairesi Bakanl Sanat-Mzik Eserleri Dizisi 310-11, Nehir

Matbaaclk, Ankara, 2001.

EKC Sava, Ramazan Gngr ve Telli Kopuzu, Kltr BakanlHAGEM Yaynlar 188, Halk Mzii ve Oyunlar Dizisi 10, Frapan Yay. Ltd.

ti., Ankara,1993.

ELDAR Mansurov, Azerbaycan Eski l Havalar, Ik Neriyat, Bak,1990.

KAYNAKA


52/52

FARMER Henry George, (eviri: Dr. M. lhami GKEN), On YedinciYzylda Trk alglar, Kltr Bakanl Yaynlar 2297, HAGEMYaynlar 282, Halk Mzii veOyunlar Dizisi 20, Ankara, 1999.

Documents

Tartım Ve Arızalar.pdf