Temel farmakoterapi ilkeleri - ogelk.net · Trisiklik antidepresan ilaçlar yan etki • Bulantı, kusma, kötü tat • Ağız kuruluğu, görme bulanıklığı, sık idrar çıkma,

Temel farmakoterapi ilkeleriTemel farmakoterapi ilkeleri

• Az sayıda ilaç

• Daha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaçDaha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaç

• Uzun süreli koruyucu kullanım

• İlaç değişiminin uzun sürede olması

• Psikolojik desteğin de sağlanmasıPsikolojik desteğin de sağlanması

• Hastayı bilgilendirme

• İzleme

Antidepresan ilaçlar

Antidepresan endikasyonlarıAntidepresan endikasyonları

• M. Depresyon

• Bipolar depresyonBipolar depresyon

• Yeme bozuklukları

• Anksiyete bozuklukları

• Uyku bozukluklarıUyku bozuklukları

• Borderline KB

• Madde kullanım boz. (sigara, alkol, kokain)

Antidepresan endikasyonlarıAntidepresan endikasyonları

• Ağrı sendromları (migren dahil)

• Ülser ve irritabl kolonÜlser ve irritabl kolon

• Aritmi

• Okul fobisi

• Enurezis nokturnaEnurezis nokturna

Depresyonda antidepresana iyi yanıt göstergeleri

İ• İştah ve uyku boz. olması

• Sabahları kötüleşme olmasıSabahları kötüleşme olması

• Psikomotor yavaşlama veya ajitasyon

• Otonomik belirtiler (çarpıntı, nefes darlığı, terleme vb))

• Ailede ilaç yanıt verme öyküsü

• Akut başlangıç

Dikkat!Dikkat!

• Etkilemeye 15‐20 gün içinde başlar

• Etkileyip etkilemediğine 6. haftadan önceEtkileyip etkilemediğine 6. haftadan önce karar verilmez

İlk dö d k i i bili l• İlk dönemde anksiyeteyi artırabilirler

Dikkat!Dikkat!

• Anksiyete ön planda ise sedatif tipler

• Retardasyonda sedatif etkisi düşük olanlarRetardasyonda sedatif etkisi düşük olanlar seçilmelidir

Bi l d i l bili l• Bipolarda maniye yol açabilirler

• İntihar riski yüksek olanda SSRI, NaSSA, SNRIy , ,

• OKB’de SSRI ve TSA

• Gebelikte ve emzirenlerde kullanılmamalıdır

Depresyonda tedavi süresiDepresyonda tedavi süresi

• En az 3 ay

• 3+ 6 ay koruyucu3+ 6 ay koruyucu

• Ama ortalama 12 ay

• Tam dozla devam tercih edilir

KesilmeKesilme

• Doz azaltılarak kesilir

• Hastanın stabil olduğu dönem seçilmelidirHastanın stabil olduğu dönem seçilmelidir

• Yineleme demek için çekilme belirtilerinin i b kl lidigeçmesi beklenmelidir

BilgilendirBilgilendir…

• Depresyon hastalıktır

• Kişilik sorunu veya zayıflık değildirKişilik sorunu veya zayıflık değildir

• Yaygındır

• Bir nedene bağlı olmak zorunda değildir

• Kendiliğinden de geçebilirKendiliğinden de geçebilir

• Tekrarlayabilir

Trisiklik antidepresan ilaçlarTrisiklik antidepresan ilaçlar

• Laroxyl (amitriptilin)

• Tofranil (imipramin)Tofranil (imipramin)

• Anafranil (klomipramin)

• Ludiomil (maprotilin)


• Laroxyl (amitriptilin) – sedatif etki yüksek, ağrı kesici özellik var

• Tofranil (imipramin)‐ güçlü antidepresan, enurezisde iyienurezisde iyi

• Anafranil (klomipramin) – OKB’de etkin

• Ludiomil (maprotilin) – epilepside kullanılmaz, sedatif etki yükseksedatif etki yüksek

Trisiklik antidepresan ilaçlar yan etki

• Bulantı, kusma, kötü tat

• Ağız kuruluğu, görme bulanıklığı, sık idrarAğız kuruluğu, görme bulanıklığı, sık idrar çıkma, çarpıntı, kabızlık, kilo alımı

Ti• Titreme

• Aşırı terlemeş

• Şaşkınlık, varsanı, ajitasyon

• Kan değerlerinde değişiklik

• Döküntüler, ışığa duyarlılıkDöküntüler, ışığa duyarlılık

• Süt gelmesi


• Diğer ilaçlarla kullanımında dikkat edilmelidir

• Kalp hastalıklarında dikkatle kullanılmalıdırKalp hastalıklarında dikkatle kullanılmalıdır

• Tofranil çocuklarda kullanılabilir

SSRI ilaçlarSSRI ilaçlar

• Prozac, zedprex, fulsac, depreks (fluoksetin)

• Lustral, seralin (sertralin)Lustral, seralin (sertralin)

• Paxil, seroxat (paroksetin)

• Cipram, citol (sitalopram)

• Cipralex (essitalopram)Cipralex (essitalopram)

• Faverin (fluvoksamin)


• Prozac, zedprex, fulsac, depreks (fluoksetin)– OKB’de etkin, zayıflama yüksek, çocuklarda , y y , çkullanılabilir, tek doz

• Lustral seralin (sertralin)• Lustral, seralin (sertralin)– Yan etki düşük, OKB’de etkin

• Paxil, seroxat (paroksetin)– Anksiyete bozukluklarında etkinAnksiyete bozukluklarında etkin


• Cipram, citol (sitalopram) ‐ Cipralex (essitalopram)( p )– Karaciğer problemi en düşük

• Faverin (fluvoksamin)• Faverin (fluvoksamin)– OKB’de etkin, mide yan etki yüksek


• Zehirlenme olasılığı düşüktür

• Yan etki düşüktürYan etki düşüktür

• Günlük aktiviteyi etkilemezler

• Alkole birlikte alınabilir

• Başka ilaçlarla birlikte kullanılabilirBaşka ilaçlarla birlikte kullanılabilir

• Diğer hastalıklarda kullanılabilir

• Sabah vermek önerilir

SSRI ilaçlar – Yan etkiSSRI ilaçlar – Yan etki

• Baş ağrısı, baş dönmesi, titreme

• Anksiyete irritabilite, korkutucu rüyalar,Anksiyete irritabilite, korkutucu rüyalar, uykusuzluk

B l i h l k i h l• Bulantı, iştahsızlık, ishal

• Terleme, esneme,

• Sivilce, ciltte kuruluk ve döküntü

• Kas ağrıları

• Ağrılı adet, sık idrara çıkmaAğrılı adet, sık idrara çıkma

• Boşalmada gecikme, orgazm bozukluğu

DiğerleriDiğerleri

• Efexor (venlafaksin) – SNRI (serotonin ve noradrenalin geri alım inhibitörüg– Cinsel yan etki düşük, dirençli depresyonda etkin

• Tolvon (mianserin) NaSSA (noradrenerjik ve• Tolvon (mianserin) – NaSSA (noradrenerjik ve spesifik serotonerjik)– Sedasyon yüksek, kilo alımı

• Remeron (mirtazapin) – NaSSA (noradrenerjikRemeron (mirtazapin) NaSSA (noradrenerjik ve spesifik serotonerjik)

S d ük k kil l– Sedasyon yüksek, kilo alımı

DiğerleriDiğerleri

• Desyrel (trazadon) – SSRI ve 5HT2 blokeri– sedatif etki çok yüksek, priapismç y , p p

• Aurorix (moklobemid)‐ geri dönüşümlü MAO inhibitörüinhibitörü: – düşük yan etki, anksiyetede iyi

• Zyban (bupropion) noradrenalin ve dopamin geri alım inhgeri alım inh.– Anksiyete, uykusuzluk, bulantı sık, cinsel yan etki yok bipolarda kullanılabiliryok, bipolarda kullanılabilir

Kesilme belirtileriKesilme belirtileri

İ• İshal, bulantı, kusma

• Elektrik çarpma hissiElektrik çarpma hissi

• Anksiyete

• Çarpıntı

• UykusuzlukUykusuzluk

• Duygusal iniş çıkışlar

• Yorgunluk

• Nezle hali• Nezle hali

Sık sorulan sorularSık sorulan sorular

• “Ağır” veya “hafif?” ilaç

• Nasıl etkileyecek?Nasıl etkileyecek?

• Bağımlılık yapar mı?

• Neyi değiştirecek?

• Niye bu kadar uzun zamanda etki ediyor?Niye bu kadar uzun zamanda etki ediyor?

• İlaç kullanmazsam olmaz mı?

Documents

Temel farmakoterapi ilkeleri - ogelk.net · Trisiklik antidepresan ilaçlar yan etki • Bulantı, kusma, kötü tat • Ağız kuruluğu, görme bulanıklığı, sık idrar çıkma,