Temel SFT Yorumlama

Prof. Dr. Gamze KIRKIL

Fırat Üniversitesi

Göğüs Hastalıkları AD

SPİROMETRİ ENDİKASYONLARI

A. Semptom, bulgu veya anormal laboratuar sonuçları varlığında akciğer hastalığı tanısını doğrulamak

1. Semptomlara. Dispne, wheezingb. Öksürük, balgamc. Ortopne

2. Bulgulara. Anormal solunum seslerib. Azalmış solunum sesleric. Göğüs duvarı anomalilerid. Siyanoz, çomak parmak

3. Anormal laboratuar bulgulara. PA AC grafisi, Toraks BTb. AKG, oksimetre

B. Bilinen bir hastalığın akciğer fonksiyonları üzerine etkisini tanımlamak1. Akciğer hastalıkları

a. KOAHb. Astımc. Kistik fibrozd. İAH

2. Kalp hastalıklarıa. KKYb. KKHc. Pulmoner HT

3. Nöromüsküler hastalıklara.Gullian Barre sxb. ALSc. MSd. Mystenia

C. Toksik maruziyetlerin etkisini ölçmek1. Sigara2. Çevresel kirleticiler3. Mesleksel ajanlar

D. Zaman içerisinde veya tedaviyi takiben akciğer fonksiyonlarındaki değişikliği belirlemek

1. Hastalıkta AC fonksiyonlarındaki azalma2. Respiratuar ilaçların etkileri3. Kardiyak ilaçların etkileri4. AC rezeksiyonu veya transplant5. Pulmoner rehabilitasyon

E. Akciğer fonksiyonlarını etkileyecek cerrahi işlemlerin riskini belirlemek

1. AC rezeksiyonu

2. Torakotomi

3. Kardiyak cerrahi

4. Üst abdominal cerrahi

F. Maluliyet/sakatlık oranını belirlemek

G. Akciğer sağlığı veya hastalıkları ile ilgili epidemiyolojik veya klinik çalışmalar

SPİROMETRİKONTRENDİKASYONLARI

Kesin kontrendikasyon• Son 1 ay içinde MI geçirmeRölatif kontrendikasyonlar• Nedeni bilinmeyen hemoptizi• Pnömotoraks• Unstabil anjina, yakın zamanda geçirilmiş MI veya pulmoner emboli• Torasik, abdominal veya serebral anevrizma• Yakın zamanda geçirilmiş göz operasyonu• Yakın zamanda geçirilmiş torasik ve abdominal cerrahiler• Test performansını etkileyebilecek herhangi bir akut hastalık varlığı• Demans veya konfüzyon

Spirometri Öncesi

• En az 1 saat önce sigara içmemeli

• 4 saat önce alkol almamalı

• 2 saat içinde fazla yemek yememeli

• Testten önce 30 dakika egzersizden kaçınmalı

• Göğüs ve abdominal ekspansiyonu sınırlayacak dar giysiler giyilmemeli

KABUL EDİLEBİLİRLİK KRİTERLERİ

Test Başlangıç Kriterleri

• Ekspirasyon başlangıcı hızlı olmalı, Ekstrapolasyon volümü FVC’nin < %5’i veya < 150 ml olmalı

• PEF keskin bir yükselme göstermeli

Yetersiz efor

Test sonlandırma kriterleri

• Volüm-zaman eğrisinde ≥ 1 sn süre ile volüm değişikliği olmamalı (<25 ml)

• Ekshalasyon ≥ 6 snolmalı

TEKRAR EDİLEBİLİRLİK KRİTERLERİ

– En yüksek iki FVC arasındaki fark ≤ 150 ml– En yüksek iki FEV1 arasındaki fark ≤ 150 ml

***FVC ≤ 1 L olanlarda fark 100 ml olmalı

OLGU 1

• 60 y E

• Eforla artan nefes darlığı

• 2 yıldır ventriküleraritmi nedeni ile amiodarone kullanıyor

• FM: Bilateral bazallerde inspiratuar raller (+)

STANDART SPİROMETRİ

Normal değerler

FVC 80-120 (%pred)

FEV1 80-120

FEV1/FVC 70-120

FEF25-75 >%65

FEF25-75/FVC >0.66

AKCİĞER VOLÜMLERİ

IC/ERV < 2:1 gerçek restriksiyon

DİFÜZYON TESTİ

Orta derecede restriksiyon, hafif difüzyon bozukluğu, DLCO/VA normal

İLAÇ İLİŞKİLİ İNTERSTİSYEL AKCİĞER HASTALIĞI

OLGU 2

• 24 yaş K

• Sabaha karşı artan nefes darlığı (+)

• Sigara (-)

• Allerjik rinit (+)

• FM: Bilateralekspiratuar ronküsler(+)

STANDART SPİROMETRİ

Ref PreMeas

Pre%Ref

TLC Liter 4,37 3,95 90

VC Liter 3,25 2,64 81

IC Liter 1,76

FRC N2 Liter 2,47 2,18 88

ERV Liter 0,86

RV Liter 1,19 1,30 110

RV/TLC % 27 33

AKCİĞER VOLÜMLERİ

REVERZİBİLİTE TESTİ

OLGU 3

• 70 y E

• 100 paket/yıl sigara öyküsü

• İstirahatte dahi nefes darlığı

• FM: Göğüs ön-arka çapı artmış, ekspiryum uzun

STANDART SPİROMETRİ

AKCİĞER VOLÜMLERİ

DİFÜZYON TESTİ

Ağır derecede havayolu obstrüksiyonu, hava hapsi, orta derecede difüzyon kapasitesinde azalma

VA/TLC= 0,64

Maldistribüsyon

OLGU 4

• 55 y E hasta

• Egzersiz dispnesi

• FM: Siyanoz (+)

• Solunum sesleri doğal

İzole difüzyon kapasitesi düşüklüğüPULMONER HİPERTANSİYON

61 y K, egzersiz dispnesi

Spirometri: RestriksiyonAkciğer volümleri: Obstrüksiyon

AMFİZEM + İNTERSTİSYEL FİBROZİS

64 y E, nefes darlığı

Spirometri ile akciğer volüm ölçüm sonuçları birbiri ile zıt ise;

• Obstrüktif spirometri (FEV 1 /FVC< %70) + düşük AC volümleri (↓ TLC) ise:

(a) Kombine hastalık

(b) Obstrüktif hastalık + pulmoner rezeksiyon

• Restriktif spirometri + yüksek AV volümleri:

a) Kombine hastalık

b)Obstrüktif hastalık+ ağır hava hapsi veya efor yetersizliği

Spirometri/akciğer volüm ölçümlerinden biri normal diğeri anormal ise;

• Normal spirometri + düşük akciğer volümleri

(a) Beklenen bir durum değil, laboratuar hatası olabilir (çünkü normal VC değeri restriksiyonu dışlar)

• Normal spirometri + yüksek akciğer volümleri

(a) Obstrüktif hastalık

* Minimal hava yolu hastalığı ile birlikte amfizem

* Hafif astım (TLC normal ve RV artmış ise)

(b) Akromegali; RV/TLC oranı normal

(c) Büyük akciğer olanlar (yüzücüler)

• Normal akciğer volümleri + obstrüktif spirometri(a) Kombine hastalık(b) Obstrüktif hastalık + pulmoner rezeksiyon(c) Saf obstrüktif hastalık (hava hapsi olmaksızın

astım)• Normal akciğer volümleri + restriktif spirometri

(a) Saf akciğer restriksiyonu dışlanmalı(b) Efor yetersizliği (akım-volüm eğrisi

incelenebilir) (c) Hafif obstrüktif hastalık (hafif astım) (d) Hafif kombine hastalık

Önerilen kaynaklar

ATS/ERS Task Force 2005

• General considerations for lung function testing. ERJ2005;26:153

• Standardisation of spirometry. ERJ 2005;26:319

• Standardisation of the measurement of lung volumes.ERJ 2005;26:511

• Standardisation of the single-breath determination ofcarbon monoxide uptake in the lung. ERJ 2005;26:720

• Interpretative strategies for lung function tests. ERJ2005;26:948