Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
29.07.2020
1
2020Osman ERKANPsikolojik Danışman/ Test Formatörü
TEST ANLATIMLARINA
GEÇMEDEN ÖNCE NELER VAR?
EĞİTİMİN KAZANIMLARI VE İÇERİĞİ
ÖLÇME ARAÇLARI İLE İLGİLİ KAVRAMLAR
ÖLÇME ARAÇLARINI UYGULAMADA GENEL İLKELER
ÖLÇME ARACI UYGULAMA SÜRECİNDE İLETİŞİM
ZEKA VE ZEKA İLE İLİŞKİLİ KAVRAMLAR
EĞİTİM KAZANIMLARI
Çocukları değerlendirmede doğru perspektif sahibi olma,
Çocuk tanımaya yönelik bilgi, araç ve donanıma sahip olma,
Test ve test uygulama mantığını kavrama,
Ölçme araçlarının kullanım alanlarını bilme,
Ölçme araçlarını uygulama, puanlama ve yorumlayabilme,
29.07.2020
2
EĞİTİM KAZANIMLARI
Farklı gelişen çocukları tespit edebilme,
Farklı gelişen çocuklar için aile ve öğretmenlerine önerilerde bulunabilme, onları yönlendirebilme,
Görsel ve işitsel algı, bilişsel gelişim ve genel gelişime ait alt basamaklarda bilgiler edinebilme…
1. Ankara Gelişim Tarama Envanteri
2. Peabody Resim Kelime Testi
3. Gesell Gelişim Figürleri Testi
4. Bender Gestalt Görsel Motor Algı Testi
5. Metropolitan Okul Olgunluğu Testi
6. Frankfurter Konsantrasyon Testi
EĞİTİM İÇERİĞİ
7. Porteus Labirentleri Testi
8. Kent EGY Testi
9. Goodenough-Harris Bir İnsan Çiz Testi
Vaka örnekleri, analizleri ve görsel sunumlareşliğinde
Tanıtım
Uygulama
Puanlama
Yorum ve Değerlendirme
EĞİTİM İÇERİĞİ
29.07.2020
3
PSİKOLOJİK ÖLÇME ARAÇLARI
Tanım:
Bireyin davranışını standart koşullarda
gözlemeye yarayan araçlardır.
Standart uyarıcılar takımıdır.
STANDARTLIK
Testin içeriğini oluşturan “uyarıcıların”,"maddelerin","açıklamanın" cevaplandırmaiçin test alan kişiye verilecek “sürenin” vs.herkes için aynı olması anlamına gelir.
UYARICI
İnsanların niteliklerini doğrudan ölçemeyiz.
Ancak testteki uyarıcılara gösterdiği tepkilere,cevaplara bakarak bireyin niteliği hakkındayorum yapabiliriz.
Görsel uyaranlar (Resim, şekil vb.)
işitsel uyaranlar. (Kelime, cümle vb.)
29.07.2020
4
PSİKOLOJİK TESTLERİN İŞLEVİ
Seçme; Öğrenci seçme için kullanılmaktadır.
Sınıflama; Eğitim ortamlarında farklı uygulamalarınyapılacağı sınıfların oluşturulması için uygulanır.
Uygulanan Yöntemlerin Etkisini Araştırma; Yenibir öğrenme modelinin eskisi ile karşılaştırılması,psikoterapi ile ilaç tedavisinin karşılaştırılması gibidurumlarda uygulanır.
BİREYSEL VE GRUP TESTLERİ
Bireysel Testler: Test veren kişi ile testuygulanan kişi yüz yüzedir.
◦ CAS, St. Binet, Wisc R, Porteus L., Peabody,Leiter vb…
Grup Testleri: Kısa sürede birden fazla kişiyeuygulanır ve bir oturumda kaç kişiyeuygulanacağı belirlenmiştir.◦ TKT(5-7), TKT(7-11), TYT(6-8), Metropolitan,
Goodenough, Gesell vb…
NORM
Normlar, ham verileri yorumlamak için
geliştirilmiş ölçütlerdir.
İdeal olan veya beklenilen değerler
değil, grubun ortalama değerlerini
temsil eder.
Yaş Normları, Sınıf Normları, Yüzdelik
Normlar
29.07.2020
5
ZEKÂ NEDİR?
ZEKÂ TANIMLARI
Bireyin yeni durumlara, yeni problemlereuyabilme, problem çözebilme,öğrenebilme yeteneği şeklindetanımlanabilir.
“Zekâ testlerinin ölçtüğü şeydir”
PSİKOLOJİK ÖLÇME ARAÇLARIKULLANIM VE UYGULAMA STANDARTLARI
GENEL İLKELER
29.07.2020
6
GENEL İLKELER:
Psikolojik ölçme araçları amaç olarak değil, amacaulaşmada araç olarak kullanılır. Amaç bireyitanımaktır.
Birey hakkında karar verirken tek bir psikolojik ölçmearacı değil, amaca uygun farklı psikolojik ölçmearaçları birlikte kullanılır.
Ölçme aracı tek gerçeklik değildir. Tanı koymak içindeğil doğru rehberlik etmek amacıylauygulanmalıdır.
GENEL İLKELER:
Objektif Ölçme araçları kullanılarak zihinsel gelişim,görsel ve işitsel algı gelişimi, motor gelişimler, dilgelişimi, dikkat gelişimi vb. hakkında önemli verilerelde edilir ve yorum yapılabilir ancak;
◦ Tanı aracı olarak kullanılmamalıdır,
Üstün zeka, zeka geriliği, dikkat dağınıklığı, özel öğrenme güçlüğü gibi tanılar için yeterli değildir.
Raporlamada ve danışma sürecinde bu tür tanı ifadeleri olmaması gerekir.
GENEL İLKELER:
Bireyi tanımada diğer kaynaklardan (öğretmen, aile vb.)da bilgi alınır. Bütün bilgiler bir arada değerlendirilir veyorumlanır.
Sonuçlar bireyin gelişimi göz önünde bulundurularak elealınır (Yaş, fiziksel, duygusal vb.) Gelişimsel farklılıklartest sonucuna etki edebilir.
Dikkat çekici nitelikte farklılığı bulunan çocuklarınayrıntılı incelemeleri (ayrıntılı ve çok boyutlu bireyseltestler, tıbbi değerlendirmeler vs.) yapıldıktan sonra dahagüvenilir yorumlar yapılabilir.
29.07.2020
7
GENEL İLKELER:
Bu alanda kullanılan testler daha çok gerilikleri tespitetmek ve alınacak tedbirlerde geç kalmamak içinuygulanır. Alınan sonuçlar da bu çerçevededeğerlendirilmelidir.
Raporlama ve danışma sürecinde şu ifadeler uygun olur:
“Yaş ortalamasına uygundur’’
“Yaş ortalamasından beklenen performansın altındadır ve ayrıntılı bireysel testler ile değerlendirilmesi önerilir”
‘’Yaş ortalamasından beklenen performansın üzerindedir”
Fiziksel düzenleme yapılmalı. Çalışma masasında sadeceçalışma materyali olmasına dikkat edilmeli,
Dikkat dağıtmayacak sadelikte, ışık ve ısısı ayarlanmış birortam olmalı,
Test uygulamalarında çocuk ile yalnız çalışılmalı, (3-4 yaş gibi küçük yaşlar istisna tutulabilir.)
Çocuk masada rahat edecek şekilde oturtulmalıdır.Gerekirse boy ayarlaması yapılmalı,
Grup testi uygulamalarında grup düzeni uygun olmalı.
29.07.2020
8
ÇocukUzman
Bireysel
Grup
• Uygulayıcı ile çocuk arasında iyi bir ilişkinin kurulması önemli bir faktördür.
Uygulama için yumuşak ancak kurallı ve sınırları olan bir iletişim benimsenmelidir. (Ne diktatörce ne de aşırı esnek )
Teste başlamadan önce çocuğu teste hazırlamak gerekir:Neden geldiği sorulabilir (seni daha iyi tanımak istiyoruz) ve neler yapılacağına ilişkin konuşulabilir.Gerekirse ön çalışmalar yapılabilir. (Resim çizme, sevdiği oyunlar, hayvanlar vb. hakkında konuşma)Testten önce kullanılacak materyaller tanıtılır. (kitap, kayıt formu, kronometre vs.)
29.07.2020
9
Çocuk yeterli düzeyde rahatlamadan uygulamaya başlanmamalıdır.
Uygulayıcının sakin ve rahat olması da çocuktaki gerginliğin giderilmesinde önemlidir.
Yapılacak çalışmalar için ‘test-sınav’ ifadelerikullanılmamalıdır. Bu ifadeler kaygı uyandırır.
“Şimdi seni daha yakından tanımak için bazı çalışmalaryapacağız. Bu çalışmaların bazı yerleri sana kolay gelebilirçünkü senden küçüklerle de bu çalışmaları yapıyoruz.Ama bazı yerleri de zor gelebilir çünkü senden büyüklerlede bu çalışmaları yapıyoruz. Sen dikkatlice dinle veyapabildiğin kadar yapmaya çalış.”
BAŞLANGIÇ YÖNERGESİ:
*Uygulayıcının yönergeyi ezberlemesi gerekmez. Önemli olan teste hakimiyet ve etkili iletişimdir.
*Yönerge aynen verilir ancak okurken konuşma dili kullanılmalı ve çocukla göz iletişimi kaybedilmemelidir.
29.07.2020
10
*Uygulayıcı hiçbir şekilde çocuğun cevabını beğenmediğini belli etmemelidir.
*Testte otorite uygulayıcı olmalı. Çocuğun “hayır” diyebileceği sorular sorulmamalı.
Örneğin “diğer çalışmaya geçelim mi?” yerine “Şimdi diğer çalışmamıza geçiyoruz” demek daha doğru olacaktır.
* Çocuk testte üst üste cevap veremediğinde başarısızlık duygusu yaşamaması için “Bunları senden büyüklerle yapıyoruz. Zorlanman normal. Bunları öğrendiğin zaman yapacaksın.” gibi sözlerle çocuk rahatlatılabilir.
* Uygulama süresince ihtiyaca göre çocuk teşvik edilmelidir. (Seninle çalışmak çok güzel, gayet güzel çalışıyorsun, iyi gidiyorsun vb.)
Uygulayıcı çocukla iletişim kurmada çok güçlük çekiyorsa uygulama başka bir zamana ertelenebilir.
29.07.2020
11
• Uygulayıcı aynı zamanda iyi bir gözlemci olmalıdır. Gözlemden elde ettiği bilgiler de çocuğu tanımada oldukça önemlidir.
Ortama ve kurallara uyumu, oturma şekli, ifade becerisi, kullandığı el, ebeveyn ile kurduğu iletişim, çalışma şekli (yavaş- hızlı, istekli, isteksiz, gayretli), dikkatini ve ilgisini sürdürmesi, fiziki görünümü, duygusal tepkileri (kaygı, korku, güven vb.)
Ailenin eğitim düzeyi ile sosyo- ekonomik durumu
Çocuğun gelişim hikayesi
◦ Yürüme, konuşma, doğum, hastalıklar, kazalar vb.
Çocuğun başarılı olduğu alanlar (Kendi güçlü yönleri)
◦ İlgi alanları, nasıl vakit geçirdiği vb.
Varsa zorlandığı alanlar (Kendi zayıf yönleri)
◦ Tanımlanan bir sorun var mı, bu konuda ailenin görüşü nedir?
◦ Bu problemle ilgili daha önce yapılanlar. Uzman görüşleri, testler vb.
Öğretmenin çocuk hakkındaki görüşleri,
Akademik performansı,
◦ Varsa zorlandığı ya da başarılı olduğu dersler,
Arkadaş/kardeş bilgileri ve ilişkileri
Davranış ve uyum sorunları
◦ Tırnak yeme, saldırganlık, alt ıslatma vb.
29.07.2020
12
KRONOLOJİK (TAKVİM) YAŞ HESABI
TEST TARİHİ (TT) : 15.04.2020
DOĞUM TARİHİ (DT) : 12.02.2013
TAKVİM YAŞI (TY) : 03. 02. 07 (7 Yaş, 2 Ay, 3 Gün)
TEST TARİHİ (TT) : 15.04.2020
DOĞUM TARİHİ (DT) : 18.07.2012
TAKVİM YAŞI (TY) : 27. 08. 07 (7 Yaş, 8 Ay, 27 Gün)
Takvim yaşı hesabı yapılırken gün kısmına bakılır.15 gün ve üzerinde olursa bir üst yaşatamamlanır.
8 Yaş, 9 Ay, 27 Gün ise:
8 Yaş 10 olarak alınır ve 8,10 olarak ifade edilir.
8 Yaş, 9 Ay, 14 Gün ise:
8 Yaş 9 Ay olarak alınır ve 8,9 olarak ifade edilir.
KRONOLOJİK (TAKVİM) YAŞ HESABI
Zeka yaşı bireyin zeka testlerinde yapılan çalışmalar neticesinde elde edilen zihin gelişim yaşıdır.
Zeka yaşı ile kronolojik yaş arasındaki farka bakılarak bilişsel- zeka düzeyi hakkında fikir alınır.
Zeka bölümü hesabında standart ZB formülü ya da özel olarak hazırlanmış tablolar kullanılır.
ZEKÂ YAŞI
29.07.2020
13
Zeka Yaşı (ZY) x 100
Takvim Yaşı (TY)Zeka Bölümü (ZB)=
NOT: Öncelikle takvim yaşı ve zeka yaşı aya çevrilir ve yukarıdaki formül uygulanır.
ZEKÂ YAŞI
Not Edin!
ZEKÂNIN SINIFLANMASI
130 = 2 Standart sapma üzeri
115 = 1 Standart sapma üzeri
100 = Ortalama
85 = 1 Standart sapma altı
70 = 2 Standart sapma altı
ÖZEL YETENEK
ZİHİNSEL ZORLANMA
Zekâ Puanlarının değerlendirmesinde ortalama puan 100’dür ve standart sapma 15’dir. Buna göre
ZEKÂ PUANININ YORUMU
130 = Güçlü ve yaş ortalamasının üzerinde
115 = İyi seviyede
100 = Ortalama- Yaşına Uygun
85 = Zayıf ve desteklenmeli
70 = Oldukça zayıf ve ayrıntılı değerlendirilmeli
29.07.2020
14
ZEKÂNIN SINIFLANMASI
ZEKÂNIN SINIFLANMASI