Upload
melvin-logan
View
55
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
TETRAGRAM W BIBLII. CO TO JEST?. Encyklopedia tradycji. Encyklopedia tradycji i legend żydowskich – Alan Onterman str.286 - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
TETRAGRAM WBIBLII
CO TO JEST?
Encyklopedia tradycji
Encyklopedia tradycji i legend
żydowskich – Alan Onterman str.286
Tetragram (hebr. „szem ha-meforasz”) - składające się z
czterech hebrajskich liter imię Boga, którego nigdy się
obecnie nie wymawia, używając zamiast tego
hebrajskiego Adonaj („Pan mój”). Imię Jehowa, spotykane
w niektórych angielskich [i polskich] przekładach Biblii,
jest skutkiem błędnego odczytania tekstu, w którym
hebrajskie litery tetragramu zapisuje się zwykle z
wokalizacją do Adonaj. Spośród rozlicznych, uznawanych
za opisowe nazwań Boga jedynie tetragram uchodzi za
Jego prawdziwe miano. Traktuje się je jak najwyższą
świętość, tak że nawet formy Adonaj używa się wyłącznie
w modłach, poza nimi zastępując ją zwrotem „ha-Szem”
(„Imię”) ze względu na zakaz wzywania -imienia Boga
nadaremnie. Właściwa wymowa tetragramu uległa
zapomnieniu, lecz posługiwano się nim w Świątyni przy
błogosławieństwie kapłańskim, a w Jom Kipur rytualnie
wypowiadał go arcykapłan. Mędrcy talmudyczni uczyli go
swoich starszych studentów raz na siedem lat,
grożąc utratą przypadającej im cząstki
Przyszłego Świata (Olam Haba), gdyby zrobili z
tej wiedzy publiczny użytek (—» Czarni Żydzi).
Tetragram został objawiony Mojżeszowi (Wj 6)
wraz z boskimi planami uwolnienia Izraelitów z
Egiptu, ponieważ imię to stanowi wyraz
miłosiernego oblicza Boga. Według kabalistów
Bóg ożywia cały świat za pośrednictwem
tetragramu, tkwiący zaś w nim potencjał mocy
uzdrowicielskich i magicznych można
wykorzystać pod warunkiem opanowania
sztuki władania owym imieniem (—» dwekut, >
baal szem). Posłużył się nim Mojżesz, by zabić
egipskiego nadzorcę; wyrzeźbione było na
różdżce Aarona, przed którą rozstąpiło się
Morze Czerwone, oraz na czarodziejskim
pierścieniu Salomona; wypisuje się je na
amuletach i tabliczkach > sziwiti. O Dawidzie
Alroju z XII w. powiada się, że korzystał z jego
mocy, by w krótkim czasie przebywać bardzo
duże odległości.
2
3
Dukat 1698 v Hamburg 1653
1698
4
Medal Jana Hoehna syna > „Pokój w Oliwie” z 1660 roku
Taką jak powyżej, donatywę polskiego króla Władysława, bitą w Gdańsku, zobaczyć można na piętrze Ratusza Gdańskiego — tamtejszej ekspozycji muzealnej, pośród których znaleźć można kilkanaście monet z imieniem Bożym
Jehowa-monet wstęp
Książka ta ukazuje historię „Jehowa-monet” jak i medalionów od momentu ich ukazania się w 16 wieku aż do ich odsunięcia w wieku 18. Zobrazowano monety z takich krajów jak Holandia, Dania, Szwecja, Polska (Gdańsk), Niemcy, Austria oraz Szwajcaria noszące imię Boże w najróżniejszych formach. Cały rząd ciekawych artykułów ożywi historię tamtejszej epoki, przekazując przy tym wiele informacji.
Monety już zawsze stanowiły coś więcej jak tylko środek płatniczy. Tak też w średniowieczu rozpoczęto wytłaczać na nich elementy teologiczne. Talary i medaliony z imieniem Bożym Jehowa były dotąd w numizmatyce, dziedzinie wiedzy o monetach, czymś całkowicie nowym. Aczkolwiek, jak ukazuje owa książka, na monetach wytłaczanych począwszy od 16 wieku, można odnaleźć odbicie wydarzeń jednej z najdynamiczniejszych epok historii Europy, bowiem reformacji.
Autor będący w tej dziedzinie naukowcem od 20 lat porywa swych czytelników na wyśmienitą wycieczkę odkrywczą do świata monet, talarów i medalionów 16. do 18. wieku. Były one pomocne w kształtowaniu politycznego jak i religijnego wyglądu Europy poza ich własny okres, by w końcu historia stała się tym czym jest obecnie.
Książkę tę opracowano głównie z myślą o krajach niemieckojęzycznych. Badania wykazały iż także w Polsce w Gdańsku, imię Boże tłoczono na znacznej liczbie monet. Po zakończeniu tych prac, owa książka zostanie wzbogacona o część polską, a następnie także w tym języku wydana. Obecnie pracujemy nad wersją angielskojęzyczną. Autor jest wdzięczny za każdą nadesłaną korespondencję zawierającą polepszenia, pomysły bądź dodatkowe informacje.
Hans-Peter MarquardtFasanenstraße 2116761 [email protected]
5
6
Nr 10: Medaille 1717 von Georg Hautsch Kursachsen Friedrich August I.(auch mit 11 Zeilen statt mit 8)
44 mm Ø.
7
Nr 11: Silbermedaille 1730 von Christian Ernst Müller Augsburg 1730
29,51 g (Talergewicht). 41,3 mm Ø.
8
Nr 11: Silbermedaille 1730 von Christian Ernst Müller Augsburg 1730
29,51 g (Talergewicht). 41,3 mm Ø.
9
Nr 49: Medaille 1632 von Ruprecht Niclas Kitzkatz Medaille auf den
Tod von Gustav AdolfSilber, vergoldet, 18,1 g. 40,5 mm Ø.
Gdańsk – Sala Czerwona
10
Gdańsk – Sala Czerwona Najbardziej reprezentacyjnym pomieszczeniem Ratusza jest Wielka Sala Rady, zwana też Letnią lub Czerwoną. Oryginalny wystrój jej wnętrza zachował się niemal w całości. Na ścianach znajduje się siedem obrazów, autorstwa Hansa Vredemana de Vries, wykonanych w latach 1594–1595. Głównym akcentem sali jest strop, składający się z 25 obrazów alegorycznych, pędzla Izaaka van den Blocka, namalowanych w latach 1606–1608. Na dziesięciu obrazach — wraz z najważniejszym z nich, umieszczonym na suficie centralnie, zwanym „Apoteozą łączności Gdańska z Polską” — jedenaście razy ujrzeć można imie Boże (10 razy w formie hebrajskiego tetragramu, jeden raz po łacinie).
11
Obraz Antona Möllera „Odbudowa świątyni przez króla Joasa” z 1602 roku, zdobił dawniej kasę Ratusza Głównomiejskiego w Gdańsku. Obecnie eksponowany jest w zbiorach gdańskiego Muzeum Narodowego.W łacińskim napisie, okalającym obraz, użyto imienia Bożego — IEHOVÆ
12
„Stałość” • „The Bonstacy”- Hans Vredman de Vries
•„Wolność” • „The Freedom”- Hans Vredman de Vries
13
„Mądrość” • „The Wisdom”- Hans Vredman de Vries
„Sąd ostateczny” • „The Last Judgement”- Hans Vredman de Vries
14
„Sprawiedliwość” • „The Justice”- Hans Vredman de Vries
• Emblem przedstawiającyGdańsk
Bursztynowy skarbiec Myrty
„Bursztynowy skarbiec” - Lucjana Myrty
823 kg rzadkich odmian bursztynu, waga całkowita 955 kg, długość 200 cm, szerokość 60 cm, wysokość 275 cm, 12 lat pracy – to w skróconych statystykach dzieło życia Lucjana Myrty, sopockiego mistrza bursztynnika, bursztynowy skarbiec. Dzieło zostało zaprezentowane na wernisażu wystawy zatytułowanej „Bursztyn – Lucjan Myrta” 13 czerwca 2007 r. na Zamku Królewskim na Wawelu w Krakowie.
Poza podstawą został wykonany całkowicie z bursztynu. Skarbiec jest obiektem skomplikowanym i trudnym w realizacji, składającym się z pięciu kondygnacji. W piątej, ostatniej kondygnacji o wysokości 43 centymetrów, zbudowanej na wzór słynnego niebiańskiego łuku w Wielkiej Sali Rady gdańskiego ratusza, widnieje zapisany w wielkiej bryle bursztynu tetragram Imienia Bożego יהוה –Do zrealizowania 955-kilogramowego skarbca Lucjan Myrta użył siedem ton najróżnorodniejszych odmian bursztynu. 15
Imię Boże w wielkiej bryle bursztynu