ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

ÍÀÉ-ÑÂßÒÀÒÀ ÊÍÈÃÀ

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

ÍÀÉ-ÑÂßÒÀÒÀ

ÊÍÈÃÀ

ÁÀÕÀÓËËÀ

Èçäàòåëñòâî Êàðìåë

The Kitáb-i-AqdasThe Most Holy Book

© THE UNIVERSAL HOUSE OF JUSTICE 1992COPYRIGHT UNDER THE BERNE CONVENTION

ALL RIGHTS RESERVED

ISBN 0-85398-999-0

© ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÄÓÕÎÂÅÍ ÑÚÂÅÒ ÍÀ ÁÀÕÀÈÒÅ Â ÁÚËÃÀÐÈß, 1996 ã.

ISBN 954-9542-01-7

ÑÚÄÚÐÆÀÍÈÅ

ÏÐÅÄÃÎÂÎÐ vii

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ 1

ÎÏÈÑÀÍÈÅ ÍÀ ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ ÎÒ ØÎÃÈ ÅÔÅÍÄÈ 16

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ 23

ÍßÊÎÈ ÒÅÊÑÒÎÂÅ, ÄÎÏÚËÂÀÙÈ ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ 101

ÂÚÏÐÎÑÈ È ÎÒÃÎÂÎÐÈ 115

ÎÁÇÎÐ È ÊÎÄÅÊÑ ÍÀ ÇÀÊÎÍÈÒÅ È ÍÀÐÅÄÁÈÒÅ ÍÀ ÊÅÒÀÁ-ÀÊÄÀÑ 159

ÁÅËÅÆÊÈ 189

ÐÅ×ÍÈÊ 303

ÈÍÄÅÊÑ 306

ÏÐÅÄÃÎÂÎÐêúì àíãëèéñêîòî èçäàíèå

ÏÐÅÇ 1953 ã. Øîãè Åôåíäè Ïàçèòåëÿò íà áà-õàéñêàòà Âÿðà, âêëþ÷è êàòî åäíà îò öåëèòå íà ñâîÿÄåñåòãîäèøåí ïëàí ïîäãîòâÿíåòî íà Îáçîð è êîäåêñíà çàêîíèòå è íàðåäáèòå íà Kåòàá-å-Àêäàñ êàòî ñú-ùåñòâåíî âàæíà ñòúïêà êúì íåéíèÿ ïðåâîä. Ñàìèÿòòîé ðàáîòè ïî êîäèôèêàöèÿòà, íî íå óñïÿ äà ÿ çàâúð-øè äî ñìúðòòà ñè ïðåç 1957 ã. Èçïúëíåíèåòî íà çàäà-÷àòà áåøå ïðîäúëæåíî âúç îñíîâà íà íåãîâèÿ òðóä, âðåçóëòàò íà êîåòî ïðåç 1973 ã. êíèãàòà èçëåçå îò ïå÷àò. äîïúëíåíèå êúì ñàìèÿ Îáçîð è êîäåêñ, êàêòî è âîáÿñíèòåëíèòå áåëåæêè, òîâà èçäàíèå âêëþ÷âàøå èñáîðíèê íà îòêúñè îò Kåòàá-å-Àêäàñ, ïðåâåäåíè ïðå-äè òîâà îò Øîãè Åôåíäè è ïóáëèêóâàíè â ðàçëè÷íèêíèãè. Îáçîðúò è êîäåêñúò îáõâàùàõà òåêñòà êàêòî íàKåòàá-å-Àêäàñ, òàêà è íà Âúïðîñè è îòãîâîðè, ñúñ-òàâëÿâàùè äîáàâêà êúì Àêäàñ. Ïðåç 1986 ã. Ñâåòîâ-íèÿò äîì íà ñïðàâåäëèâîñòòà ðåøè, ÷å å íàñòúïèëîâðåìåòî, êîãàòî ïîäãîòâÿíåòî íà àíãëèéñêèÿ ïðåâîäíà ïúëíèÿ òåêñò íà Íàé-ñâÿòàòà êíèãà å ñòàíàëî âúç-ìîæíî è ñúùåñòâåíî íåîáõîäèìî è íàïðàâè èçïúëíå-íèåòî ìó åäíà îò öåëèòå íà Øåñòãîäèøíèÿ ïëàí,1986-1992 ã. Èçäàâàíåòî íà êíèãàòà ùå áúäå ïîñëåäâà-íî îò ïðåâîäè è íà äðóãè åçèöè.

Áåøå âçåò ïîä âíèìàíèå ôàêòúò, ÷å òúé êàòîKåòàá-å-Àêäàñ ïðåäñòàâëÿâà Ñâåòî ïèñàíèå, òÿ òðÿáâà

vii

äà áúäå ïðåäñòàâåíà âúâ ôîðìà, êîÿòî äà ìîæå äà ñå÷åòå ñ ëåêîòà è âäúõíîâåíèå, áåç äà áúäå èçëèøíîïðåòðóïâàíà ñ áåëåæêè ïîä ëèíèÿ è èíäåêñè, êîèòîñà ïðèñúùè íà íàó÷íèòå òåêñòîâå. Âúïðåêè òîâà çàóëåñíåíèå íà ÷èòàòåëÿ ïðè ïðîñëåäÿâàíåòî íà òåêñòàè íåãîâèòå ïðîìåíÿùè ñå òåìè áå ïðèåòî äîïúëíèòåë-íîòî ðàçäåëÿíå íà ïàðàãðàôè ðàçäåëÿíå, êîåòî íå åïðèñúùî íà ïðîèçâåäåíèÿòà íà àðàáñêàòà ëèòåðàòóðà,à âïîñëåäñòâèå òåçè ïàðàãðàôè áÿõà íîìåðèðàíè çàïî-ëåñåí äîñòúï è èíäåêñèðàíå, êàêòî è çà åäíàêâîîáîçíà÷àâàíå íà âñè÷êè åçèöè, íà êîèòî ùå áúäå ïóá-ëèêóâàíî òîâà ïðîèçâåäåíèå.

Òåêñòúò íà Àêäàñ å ïîñëåäâàí îò êðàòúê ñáîðíèêîò Ïèñàíèÿ íà Áàõàóëëà, êîèòî äîïúëâàò Íàé-ñâÿòàòàêíèãà, êàêòî è ïðåâîä íà Âúïðîñè è îòãîâîðè, ïóá-ëèêóâàíè òóê çà ïúðâè ïúò.

Øîãè Åôåíäè êàçâà, ÷å àíãëèéñêèÿò ïðåâîä íàÀêäàñ ñëåäâà äà âêëþ÷âà ïîäðîáíè îáÿñíèòåëíè áå-ëåæêè. Ïîäõîäúò ïðè ïîñëåäâàëîòî ïîäãîòâÿíå íàáåëåæêèòå áåøå äà ñå îáúðíå îñîáåíî âíèìàíèå íàîíåçè ìîìåíòè, êîèòî áèõà ìîãëè äà îçàäà÷àò íåâëà-äååùèÿ àðàáñêè åçèê ÷èòàòåë êàòî íåïîíÿòíè èëèêîèòî ïîðàäè ðàçëè÷íè ïðè÷èíè èçèñêâàò ïîÿñíåíèÿèëè ïðåäâàðèòåëíà èíôîðìàöèÿ. Òå íÿìàò çà öåë äàáúäàò èç÷åðïàòåëåí êîìåíòàð âúðõó òåêñòà, èçëèçàùèçâúí ðàìêèòå íà òåçè îñíîâíè èçèñêâàíèÿ.

Áåëåæêèòå, ñëåäâàùè îáçîðà è êîäåêñà, ñà íîìå-ðèðàíè ïîñëåäîâàòåëíî. Âñÿêà îò òÿõ ñå ïðåäõîæäà îòöèòàò íà îòêúñà, äî êîéòî ñå îòíàñÿ è ïîêàçâà íîìå-ðà íà ïàðàãðàôà, êúäåòî ñå íàìèðà òîçè îòêúñ. Òîâàóëåñíÿâà âçàèìîâðúçêàòà ìåæäó òåêñòà è áåëåæêèòå,

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

viii

êàòî â ñúùîòî âðåìå äàâà âúçìîæíîñò íà ÷èòàòåëèòåäà ñå çàïîçíàÿò ñ áåëåæêèòå, áåç ïîñòîÿííî äà ïðàâÿòñïðàâêà ñ òåêñòà, àêî ïðåäïî÷èòàò òîâà. Íàäÿâàìå ñåïî òîçè íà÷èí äà îòãîâîðèì íà íóæäèòå íà øèðîêêðúã îò ÷èòàòåëè ñ ðàçëè÷íî îáðàçîâàíèå è èíòåðåñè.

Èíäåêñúò ïðåäñòàâëÿâà âîäèòåë êúì òåìèòå âúââñè÷êè ÷àñòè íà êíèãàòà.

Çíà÷åíèåòî è õàðàêòåðúò íà Kåòàá-å-Àêäàñ è îá-õâàòúò îò òåìè, êîèòî òÿ ñúäúðæà, ñà æèâî îáðèñóâà-íè îò Øîãè Åôåíäè â íåãîâàòà èñòîðèÿ íà ïúðâèÿ áà-õàéñêè âåê, îçàãëàâåíà Áîã ìèíàâà.  ïîìîù íà ÷è-òàòåëÿ òåçè îòêúñè ñà ïðåäñòàâåíè â ðàçäåëà, íåïîñ-ðåäñòâåíî ñëåäâàù âúâåäåíèåòî. Îáçîðúò è êîäåêñúò,êîéòî ñå ïóáëèêóâà îòíîâî â òîâà èçäàíèå, ñëóæè ñú-ùî çà óëåñíåíèå ïðè äîáèâàíåòî íà öÿëîñòíà ïðåäñòà-âà çà Kíèãàòà.

ÏÐÅÄÃÎÂÎÐ

ix

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

ÒÀÇÈ ÃÎÄÈÍÀ1, 149-àòà îò áàõàéñêàòà åðà, áåëåæèñòîãîäèøíèíàòà îò Âúçíåñåíèåòî íà Áàõàóëëà Íîñèòåë íà âñåîáùîòî Áîæèå Îòêðîâåíèå, ïðåäîïðå-äåëåíî äà âîäè ÷îâå÷åñòâîòî êúì êîëåêòèâíîòî ìóñúçðÿâàíå. Òîâà, ÷å òîçè ñëó÷àé ùå áúäå îòáåëÿçàí îòîáùíîñòòà íà âÿðâàùè, ïðåäñòàâëÿâàùà ïúñòðîòîìíîãîîáðàçèå íà öÿëîòî ÷îâå÷åñòâî è óñòàíîâåíà çàåäèí âåê è ïîëîâèíà è â íàé-îòäàëå÷åíèòå êúò÷åòà íàïëàíåòàòà, å èçðàç íà ñèëèòå íà åäèíåíèåòî, îñâîáî-äåíè ÷ðåç ïðèøåñòâèåòî íà Áàõàóëëà. Äîïúëíèòåëíîñâèäåòåëñòâî çà äåéñòâèåòî íà ñúùèòå òåçè ñèëè ìîæåäà áúäå ñúçðÿíî â ñòåïåíòà, äî êîÿòî èäåèòå íà Áàõà-óëëà ñà ïðåäíà÷åðòàëè æèâîòà íà ÷îâåøêîòî îáùåñò-âî â òîëêîâà ìíîãî îò íåãîâèòå àñïåêòè. Ñåãà å ïîä-õîäÿùèÿò ìîìåíò çà ïóáëèêóâàíåòî íà òîçè ïúðâèîôèöèàëíî îäîáðåí ïðåâîä íà àíãëèéñêè åçèê íàKíèãàòà Ìàéêà íà Íåãîâîòî Îòêðîâåíèå, ÍåãîâàòàÍàé-ñâÿòà êíèãà Kíèãàòà, â êîÿòî Òîé èçëàãàÇàêîíèòå íà åäíî Èçïîâåäàíèå, ïðåäîïðåäåëåíî äàïðåáúäå â ïðîäúëæåíèå íà ïîâå÷å îò õèëÿäà ãîäèíè.

Îò íàä ñòîòå òîìà, ñúñòàâëÿâàùè ñâåùåíèòå Ïè-ñàíèÿ íà Áàõàóëëà, Kåòàá-å-Àêäàñ å îò èçêëþ÷èòåëíîçíà÷åíèå. Äà ñå ñúãðàäè íàíîâî öåëèÿò ñâÿò å öåë-

1

1 Êíèãàòà èçëèçà íà àíãëèéñêè åçèê ïðåç 1992 ã. (Áåë.ïðåâ.)

òà è ïðåäèçâèêàòåëñòâîòî íà Íåãîâîòî Ïîñëàíèå, àKåòàá-å-Àêäàñ ïðåäñòàâëÿâà Õàðòàòà íà áúäåùàòà ñâå-òîâíà öèâèëèçàöèÿ, êîÿòî Áàõàóëëà å äîøúë äà ñúç-äàäå. Ïîñòàíîâåíîòî â íåÿ ëåæè ïðÿêî âúðõó îñíî-âàòà, óñòàíîâåíà îò ïðåäèøíèòå ðåëèãèè, òúé êàòî ïîäóìèòå íà Áàõàóëëà: Òîâà å íåèçìåííàòà ÁîæèÿÂÿðà, âå÷íà â ìèíàëîòî, âå÷íà è â áúäåùåòî.  òîâàÎòêðîâåíèå èäåèòå íà ìèíàëîòî ñà èçäèãíàòè äî åäíîíîâî íèâî íà ðàçáèðàíå, à ñîöèàëíèòå çàêîíè ïðîìåíåíè, çà äà îòãîâîðÿò íà íóæäèòå íà èçãðÿâàùà-òà ñåãà åïîõà ñà ïðåäîïðåäåëåíè äà ïðåâúðíàò ÷î-âå÷åñòâîòî â åäíà ñâåòîâíà öèâèëèçàöèÿ, áëÿñúêà èâåëè÷èåòî íà êîÿòî âñå îùå åäâà ëè ìîæåì äà ñèïðåäñòàâèì.

 ñâîåòî ïîòâúðæäàâàíå íà âàëèäíîñòòà íà ãîëå-ìèòå ðåëèãèè îò ìèíàëîòî Kåòàá-å-Àêäàñ ïðåïîâòàðÿâå÷íèòå èñòèíè, èçëîæåíè îò âñè÷êè ÁîæåñòâåíèÏðàòåíèöè: åäèíñòâîòî íà Áîãà, îáè÷òà êúì áëèæíèÿè äóõîâíèÿ ñìèñúë íà çåìíèÿ æèâîò.  ñúùîòî âðåìåòÿ ïðåìàõâà îíåçè åëåìåíòè îò ìèíàëèòå ðåëèãèîçíèêîäåêñè, êîèòî äíåñ ïðåäñòàâëÿâàò ïðå÷êà çà çàïî÷âà-ùîòî îáåäèíåíèå íà ñâåòà è çà ïðåóñòðîéñòâîòî íà÷îâåøêîòî îáùåñòâî.

Áîæèÿò çàêîí çà òîâà Èçïîâåäàíèå îòãîâàðÿ íàíóæäèòå íà öÿëîòî ÷îâåøêî ñåìåéñòâî.  Kåòàá-å-Àêäàñ èìà òàêèâà çàêîíè, êîèòî ñà ïðåäíàçíà÷åíèïðåäèìíî çà ÷ëåíîâåòå íà äàäåíà ÷àñò îò ÷îâå÷åñòâî-òî è ùå ìîãàò âåäíàãà äà áúäàò ðàçáðàíè îò òÿõ, íîêîèòî ïðè ïúðâè ïðî÷èò ìîãàò äà ñå ñòîðÿò íåÿñíè çàõîðà ñ ðàçëè÷íà êóëòóðà. Òàêúâ íàïðèìåð å çàêîíúò,çàáðàíÿâàù èçïîâÿäâàíåòî íà ãðåõîâå ïðåä ñåáåïî-

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

2

äîáíè ÷îâåøêè ñúùåñòâà, êîåòî, âúïðåêè ÷å å ïîíÿò-íî çà õîðà ñ õðèñòèÿíñêî ïîòåêëî, áè ìîãëî äà îçàäà-÷è äðóãè. Ìíîãî îò çàêîíèòå ñå îòíàñÿò äî ìèíàëèòåÈçïîâåäàíèÿ, îñîáåíî äî ïîñëåäíèòå äâå òåçè íàÌîõàìåä è íà Áàá, âúïëúòåíè â Kîðàíà è Áàÿíà.Âúïðåêè òîâà, ìàêàð ÷å íÿêîè îò íàðåäáèòå íà Àêäàññà ñ òàêàâà òÿñíà íàñî÷åíîñò, òå èìàò ñúùî òàêà è âñå-îáùî ïðèëîæåíèå. ×ðåç Ñâîÿ Çàêîí Áàõàóëëà ïîñòå-ïåííî ðàçêðèâà çíà÷åíèåòî íà íîâèòå íèâà íà ïîçíà-íèå è ïîâåäåíèå, êúì êîèòî ñåãà ñà ïðèçîâàíè õîðàòàïî ñâåòà. Òîé âúïëúùàâà Ñâîèòå íàñòàâëåíèÿ â ðàì-êèòå íà åäèí äóõîâåí êîìåíòàð, êàòî ïîñòîÿííî êàðà÷èòàòåëÿ äà èìà ïðåäâèä ïðèíöèïà, ÷å òåçè çàêîíè,íåçàâèñèìî îò âúïðîñà, çà êîéòî ñå îòíàñÿò, ñëóæàòíà ìíîãîñòðàííèòå öåëè íà òîâà, äà áúäå îñèãóðåíîñïîêîéñòâèåòî íà ÷îâåøêîòî îáùåñòâî, äà áúäàò èç-äèãíàòè íîðìèòå íà ÷îâåøêîòî ïîâåäåíèå, äà áúäåðàçøèðåí îáõâàòúò íà ÷îâåøêîòî ïîçíàíèå è äà áúäåîäóõîòâîðåí æèâîòúò íà âñåêè ÷îâåê. Âúâ âñÿêî åäíîîòíîøåíèå êðàéíà öåë íà çàêîíèòå íà ðåëèãèÿòàïðåäñòàâëÿâà âðúçêàòà íà ÷îâåøêàòà äóøà ñ Áîãà è èç-ïúëíåíèåòî íà íåéíàòà äóõîâíà ñúäáà. Íå ñè ìèñëå-ò å òâúðäè Ñàìèÿò Áàõàóëëà, ÷å ñìå âè ðàçêðèëèåäèí ïðîñò ñáîð îò çàêîíè. Íå, ïî-ñêîðî ðàçïå÷àòàõ-ìå îòáðàíîòî Âèíî ñ ïðúñòèòå íà ñèëàòà è ìîãúùåñ-òâîòî. Kíèãàòà íà çàêîíèòå Ìó ïðåäñòàâëÿâà Íåãî-âîòî íàé-ñåðèîçíî ñâèäåòåëñòâî çà âñè÷êè õîðà è äî-êàçàòåëñòâî íà Ïðåìèëîñòèâèÿ çà âñè÷êè, êîèòî ñàíà íåáåòî è âñè÷êè, êîèòî ñà íà çåìÿòà.

Íèêîå âúâåäåíèå êúì äóõîâíàòà íåîáÿòíîñò, ðàç-êðèòà â Kåòàá-å-Àêäàñ íå áè ìîãëî äà èçïúëíè öåëòà

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

3

ñè, àêî íå çàïîçíàå ÷èòàòåëÿ ñ òúëêóâàòåëíèòå è çàêî-íîäàòåëíèòå èíñòèòóöèè, êîèòî Áàõàóëëà íåðàçðèâíîå ñâúðçàë ñ ðàçêðèòàòà ïî òîçè íà÷èí ñèñòåìà îò çàêî-íè.  îñíîâàòà íà òîâà íàïúòñòâèå ëåæè óíèêàëíàòàðîëÿ, êîÿòî Ïèñàíèÿòà íà Áàõàóëëà äîðè òåêñòúò íàñàìàòà Kåòàá-å-Àêäàñ îòðåæäàò íà íàé-ãîëåìèÿ Ìóñèí, Àáäóë Áàõà. Òàçè óíèêàëíà ôèãóðà å åäíîâðåìåí-íî Ïðèìåðúò çà ïðîïîâÿäâàíèÿ îò Áàùà Ìó íà÷èí íàæèâîò, áîæåñòâåíî âäúõíîâåíèÿò ïúëíîìîùåí Òúëêó-âàòåë íà Íåãîâèòå Ó÷åíèÿ è Öåíòúðúò è Îñòà íà Çà-âåòà, êîéòî Àâòîðúò íà áàõàéñêîòî Îòêðîâåíèå îñòà-âè íà âñè÷êè, êîèòî Ãî ïðèçíàâàò. Äâàäåñåò è äåâåòòåãîäèíè ñëóæáà íà Àáäóë Áàõà äàðèõà áàõàéñêèÿ ñâÿò ñåäíî ñèÿéíî ìíîæåñòâî îò êîìåíòàðè, ðàçêðèâàùèáåçáðîé ïðîíèêíîâåíè ïåðñïåêòèâè çà öåëèòå íà Íå-ãîâèÿ Áàùà.

 Ñâîåòî çàâåùàíèå Àáäóë Áàõà óäîñòîè ñ ìàíòè-ÿòà íà Ïàçèòåë íà Äåëîòî è íåïîãðåøèì Òúëêóâàòåëíà íåãîâèòå ó÷åíèÿ Ñâîÿ íàé-ãîëÿì âíóê, ØîãèÅôåíäè è ïîòâúðäè ïúëíîìîùèåòî è ãàðàíöèÿòà çàáîæåñòâåíî íàïúòñòâèå, ïîñòàíîâåíè îò Áàõàóëëà çàÑâåòîâíèÿ äîì íà ñïðàâåäëèâîñòòà ïî âñè÷êè âúïðî-ñè, êîèòî íå ñà ðàçêðèòè ÿâíî â Kíèãàòà. Ïî òîçèíà÷èí Ïàçèòåëñòâîòî è Ñâåòîâíèÿò äîì íà ñïðàâåäëè-âîñòòà ìîãàò äà áúäàò ðàçãëåæäàíè ïî äóìèòå íà ØîãèÅôåíäè êàòî íåðàçäåëíè Íàñëåäíèöè íà Áàõàóëëà èÀáäóë Áàõà. Òå ïðåäñòàâëÿâàò âúðõîâíèòå èíñòèòóöèèíà Àäìèíèñòðàòèâíèÿ ðåä, êîéòî áå îñíîâàí è ïðåä-âèäåí â Kåòàá-å-Àêäàñ è ðàçÿñíåí îò Àáäóë Áàõà âÍåãîâîòî çàâåùàíèå.

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

4

Ïî âðåìå íà òðèäåñåò è øåñòòå ñè ãîäèíè ñëóæå-íå Øîãè Åôåíäè èçäèãíà ñòðóêòóðàòà íà èçáèðàíèòåäóõîâíè ñúâåòè äîìîâåòå íà ñïðàâåäëèâîñòòà, çàêîèòî ñå ãîâîðè â Kåòàá-å-Àêäàñ è íàìèðàùè ñå âñåîùå â åòàïà íà ñâîåòî çàðàæäàíå è ñ òÿõíî ñúäåéñ-òâèå ïîëîæè íà÷àëîòî íà ñèñòåìàòè÷íîòî ïðèëàãàíåíà Áîæåñòâåíèÿ ïëàí, êîéòî Àáäóë Áàõà áåøå èçëî-æèë çà ðàçïðîñòðàíåíèåòî íà Âÿðàòà èç öåëèÿ ñâÿò.Âúç îñíîâà íà óñòàíîâåíàòà çäðàâà àäìèíèñòðàòèâíàñòðóêòóðà, òîé ñúùî òàêà çàäâèæè ïðîöåñèòå, ïðåä-ñòàâëÿâàùè ñúùåñòâåíà ïîäãîòîâêà çà èçáîðà íà Ñâå-òîâíèÿ äîì íà ñïðàâåäëèâîñòòà. Òîâà òÿëî, êîåòî áåñúçäàäåíî ïðåç àïðèë 1963 ã., ñå èçáèðà ÷ðåç òàéíîãëàñóâàíå è âîòà íà ìíîçèíñòâîòî â òðèñòåïåííè èç-áîðè îò âúçðàñòíèòå áàõàè îò öåëèÿ ñâÿò. ÐàçêðèòîòîÑëîâî íà Áàõàóëëà, çàåäíî ñ òúëêóâàíèÿòà è èçëîæå-íèÿòà íà Öåíòúðà íà Çàâåòà è Ïàçèòåëÿ íà Äåëîòî,ñúñòàâëÿâàò çàäúëæèòåëíèòå óêàçàíèÿ çà Ñâåòîâíèÿäîì íà ñïðàâåäëèâîñòòà è ñà íåãîâà íåïîêëàòèìà îñ-íîâà.

Ùî ñå îòíàñÿ äî ñàìèòå çàêîíè, åäèí ïî-îáñòî-åí ïðåãëåä áè íè ðàçêðèë, ÷å òå ñå îòíàñÿò äî òðèãëàâíè îáëàñòè: âðúçêàòà íà îòäåëíèÿ ÷îâåê ñ Áîãà;ìàòåðèàëíè è äóõîâíè âúïðîñè, êîèòî ïðÿêî ïîëçâàòîòäåëíèÿ ÷îâåê; è âçàèìîîòíîøåíèÿòà ìåæäó îòäåë-íèòå õîðà è ìåæäó îòäåëíèÿ ÷îâåê è îáùåñòâîòî. Òåìîãàò äà áúäàò ãðóïèðàíè â ñëåäíèòå ðàçäåëè: ìîëèò-âà è ïîñò; çàêîíè çà ëè÷íîòî ñúñòîÿíèå, óïðàâëÿâàùèáðàêà, ðàçâîäà è óíàñëåäÿâàíåòî; øèðîê êðúã îò äðó-ãè çàêîíè, íàðåäáè è çàáðàíè, êàêòî è ïðèçèâè; è îò-ìÿíàòà íà îïðåäåëåíè çàêîíè è íàðåäáè îò ïðåäèøíè

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

5

Èçïîâåäàíèÿ. Òÿõíà îòëè÷èòåëíà õàðàêòåðèñòèêà åêðàòêîñòòà èì. Òå ñúñòàâëÿâàò ÿäðîòî íà åäíî øèðî-êî çàêîíîäàòåëñòâî, êîåòî ùå áúäå ñúçäàäåíî â áúäíè-òå âåêîâå. Òîâà ïîäðîáíî óòî÷íÿâàíå íà çàêîíèòå ùåáúäå èçâúðøåíî îò Ñâåòîâíèÿ äîì íà ñïðàâåäëèâîñò-òà â ñúîòâåòñòâèå ñ ïúëíîìîùèÿòà, äàäåíè ìó îò Ñà-ìèÿ Áàõàóëëà.  åäíî îò Ñâîèòå Ïîñëàíèÿ Àáäóë Áàõàðàçÿñíÿâà ñëåäíèÿ ïðèíöèï:

Îíåçè âúïðîñè îò îñîáåíà âàæíîñò, êîèòîñúñòàâëÿâàò îñíîâàòà íà Áîæèÿ Çàêîí, ñà èçðè÷-íî âïèñàíè â Òåêñòà, íî äîïúëíèòåëíèòå ðàçïî-ðåäáè ñà îñòàâåíè íà Äîìà íà ñïðàâåäëèâîñòòà.Ìúäðîñòòà â òîâà å, ÷å âðåìåíàòà íèêîãà íå îñ-òàâàò ñúùèòå, òúé êàòî ïðîìÿíàòà å ïðèñúùîêà÷åñòâî è ñúùåñòâåí áåëåã íà òîçè ñâÿò, êàêòîè íà âðåìåòî è ïðîñòðàíñòâîòî. Çàòîâà Ñâåòîâ-íèÿò äîì íà ñïðàâåäëèâîñòòà ùå ïîñòúïâà â ñú-îòâåòñòâèå ñ óñëîâèÿòà ...

Íàêðàòêî, òóê å ìúäðîñòòà íà òîâà, îá-ùåñòâåíèòå çàêîíè äà ñå îòíàñÿò äî Ñâåòîâíèÿäîì íà ñïðàâåäëèâîñòòà.  ðåëèãèÿòà íà èñëÿìàñúùî òàêà íå âñÿêà íàðåäáà å áèëà èçðè÷íî ðàç-êðèòà; íåùî ïîâå÷å, äîðè è åäíà äåñåòà îò äåñå-òàòà íå å áèëà âêëþ÷åíà â Òåêñòà; âúïðåêè ÷åâñè÷êè âúïðîñè îò ïúðâîñòåïåííà âàæíîñò áèëèñïåöèàëíî óïîìåíàòè, íåñúìíåíî èìàëî õèëÿäè çà-êîíè, ïî êîèòî íå ñå êàçâàëî íèùî. Òåçè çàêîíèáèëè ñúçäàäåíè ïî-êúñíî îò äóõîâåíñòâîòî â ñú-îòâåòñòâèå ñúñ çàêîíèòå íà èñëÿìñêîòî ïðàâî, àîòäåëíèòå äóõîâíèöè ñòèãíàõà äî ïðîòèâîðå÷à-ùè èçâîäè îò ïúðâîíà÷àëíî ðàçêðèòèòå íàðåäáè.

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

6

Âñè÷êè òå âëÿçîõà â äåéñòâèå. Äíåñ ïðîöåñúò íàèçâëè÷àíå íà èçâîäè å â ïðàâîìîùèÿòà íà Äîìàíà ñïðàâåäëèâîñòòà, à èçâîäèòå è çàêëþ÷åíèÿòàíà îòäåëíèòå äóõîâíèöè è ó÷åíè íÿìàò íèêàêâàâëàñò, îñâåí àêî íå áúäàò ïîòâúðäåíè îò Äîìàíà ñïðàâåäëèâîñòòà. Ðàçëèêàòà ñå ñúñòîè òî÷íîâ òîâà, ÷å îò çàêëþ÷åíèÿòà è ïîòâúðæäåíèÿòàíà òÿëîòî íà Äîìà íà ñïðàâåäëèâîñòòà, ÷èèòî÷ëåíîâå ñå èçáèðàò è ñå ïîçíàâàò îò ñâåòîâíàòàáàõàéñêà îáùíîñò, íå ùå âúçíèêíàò ðàçëè÷èÿ; äî-êàòî çàêëþ÷åíèÿòà íà îòäåëíèòå äóõîâíèöè èó÷åíè â êðàéíà ñìåòêà áèõà äîâåëè äî ðàçëè÷èÿ èáèõà ïðè÷èíèëè ðàçêîë, ðàçäåëåíèå è ðàçïîêúñâà-íå. Öåëîñòòà íà Ñëîâîòî áè áèëà ðàçðóøåíà,åäèíñòâîòî íà Âÿðàòà áè èç÷åçíàëî, à çäàíèåòîíà Áîæèÿòà Âÿðà áè áèëî ðàçòúðñåíî èç îñíîâè.

Âúïðåêè ÷å Ñâåòîâíèÿò äîì íà ñïðàâåäëèâîñòòà åèçðè÷íî óïúëíîìîùåí äà ïðîìåíÿ èëè îòìåíÿ ñîáñò-âåíîòî ñè çàêîíîäàòåëñòâî ñ ïðîìÿíà â óñëîâèÿòà, êà-òî ïî òîçè íà÷èí îñèãóðÿâà íà áàõàéñêèòå çàêîíè ñú-ùåñòâåíèÿ åëåìåíò íà ãúâêàâîñòòà, òîé íå ìîæå äà îò-ìåíÿ èëè ïðîìåíÿ êîéòî è äà å îò çàêîíèòå, èçëîæå-íè ÿñíî â ñâåùåíèÿ Òåêñò.

Îáùåñòâîòî, çà êîåòî ñà ïðåäíàçíà÷åíè íÿêîè îòçàêîíèòå íà Àêäàñ, ùå âúçíèêíå ïîñòåïåííî è çàòîâàÁàõàóëëà å ïðåäâèäèë ïîåòàïíîòî ïðèëîæåíèå íà áà-õàéñêèòå çàêîíè:

Íàèñòèíà Áîæèèòå çàêîíè ñà êàòî îêåàí, à÷åäàòà ÷îâåøêè êàòî ðèáè, ñàìî äà ñúçíàâàõàòîâà. Ïðè ñúáëþäàâàíåòî èì îáà÷å ÷îâåê òðÿáâà

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

7

äà ïðîÿâÿâà òàêò è ìúäðîñò. ... Òúé êàòî ïîâå-÷åòî õîðà ñà ñëàáîõàðàêòåðíè è ñà äàëå÷ îò Áî-æèåòî ïðåäíà÷åðòàíèå, ÷îâåê ñëåäâà äà ñúáëþäà-âà òàêò è áëàãîðàçóìèå ïðè âñÿêàêâè îáñòîÿòåë-ñòâà, òàêà ÷å äà íå ñå ñëó÷è íèùî, êîåòî áè ìîã-ëî äà ïðè÷èíè âúëíåíèÿ è ðàçäîð, èëè ïúê äà âúç-áóäè ïðîòåñòè ñðåä íåõàåùèòå. Äåéñòâèòåëíîùåäðîñòòà Ìó íàäìèíà öÿëàòà âñåëåíà, à äàðî-âåòå Ìó îáñèïàõà âñè÷êè çåìíè îáèòàòåëè. ×îâå-÷åñòâîòî òðÿáâà äà ñå âîäè êúì îêåàíà íà èñ-òèíñêîòî ïðîíèêíîâåíèå â äóõ íà îáè÷ è òúðïè-ìîñò. Ñàìàòà Kåòàá-å-Àêäàñ ïðåäñòàâëÿâàêðàñíîðå÷èâî ñâèäåòåëñòâî çà ëþáÿùîòî Áîæèåïðîâèäåíèå.

Ïðèíöèïúò, óïðàâëÿâàù òîâà ïîåòàïíî ïðèëîæå-íèå, áåøå èçëîæåí â ïèñìî, íàïèñàíî îò èìåòî íàØîãè Åôåíäè, äî åäèí íàöèîíàëåí äóõîâåí ñúâåòïðåç 1935 ã.:

Âèíàãè, êîãàòî òîâà å âúçìîæíî è íå ïðîòè-âîðå÷è ÿâíî íà ãðàæäàíñêîòî çàêîíîäàòåëñòâî íàñòðàíàòà, çàêîíèòå, ðàçêðèòè îò Áàõàóëëà â Àêäàññà àáñîëþòíî çàäúëæèòåëíè çà âñåêè âÿðâàù èëèáàõàéñêà èíñòèòóöèÿ, áèëî òî íà Èçòîê èëè íàÇàïàä. Íà îïðåäåëåíè çàêîíè ... âñè÷êè âÿðâàùèòðÿáâà äà ãëåäàò êàòî íà âñåîáùî è íåîòìåííîïðèëîæèìè çà ñåãàøíîòî âðåìå. Äðóãè ñà áèëèôîðìóëèðàíè â î÷àêâàíå íà òàêîâà ñúñòîÿíèå íàîáùåñòâîòî, ïðåäîïðåäåëåíî äà âúçíèêíå îò õà-îòè÷íèòå óñëîâèÿ, êîèòî ñúùåñòâóâàò äíåñ ...Òîâà, êîåòî íå å ôîðìóëèðàíî â Àêäàñ, êàêòî è

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

8

ïî-ñïåöèôè÷íè âúïðîñè è òàêèâà îò âòîðîñòå-ïåííà âàæíîñò, ïðîèçëèçàùè îò ïðèëîæåíèåòîíà âå÷å ôîðìóëèðàíèòå îò Áàõàóëëà çàêîíè, ùåòðÿáâà äà áúäå ïîñòàíîâåíî îò Ñâåòîâíèÿ äîì íàñïðàâåäëèâîñòòà. Òîâà òÿëî ìîæå äà äîïúëâà, íîíèêîãà äà îòìåíÿ èëè äà âèäîèçìåíÿ äîðè è âíàé-ìàëêà ñòåïåí âå÷å ôîðìóëèðàíîòî îò Áàõà-óëëà. Íèòî ïúê Ïàçèòåëÿò èìà êàêâîòî è äà åïðàâî äà îòñëàáâà çàäúëæèòåëíèÿ õàðàêòåð, à äàíå ãîâîðèì ïúê äà îòìåíÿ ïîñòàíîâåíîòî â åäíàòàêàâà îñíîâíà è ñâåùåíà Kíèãà.

Áðîÿò íà çàäúëæèòåëíèòå çà áàõàèòå çàêîíè íå ñåóâåëè÷àâà ñ ïóáëèêóâàíåòî íà òîçè ïðåâîä. Kîãàòî áú-äå ïðåöåíåíî çà íàâðåìåííî, áàõàéñêàòà îáùíîñò ùåáúäå óâåäîìåíà êîè äîïúëíèòåëíè çàêîíè ñà çàäúëæè-òåëíè çà âÿðâàùèòå è ùå áúäå îñèãóðåíî âñÿêî íåîá-õîäèìî íàïúòñòâèå è äîïúëíèòåëíè ðàçïîðåäáè çàòÿõíîòî ïðèëîæåíèå.

Kàòî öÿëî çàêîíèòå íà Kåòàá-å-Àêäàñ ñà èçëîæå-íè ñòåãíàòî. Ïðèìåð çà òàçè ñáèòîñò ìîæå äà ñå âèäèâúâ ôàêòà, ÷å ìíîãî îò òÿõ ñà èçðàçåíè âúâ ôîðìà, îò-íàñÿùà ñå äî ìúæåòå, íî îò ïèñàíèÿòà íà Ïàçèòåëÿñòàâà ÿñíî, ÷å òàì, êúäåòî Áàõàóëëà äàâà çàêîí, îòíà-ñÿù ñå äî âçàèìîîòíîøåíèÿòà ìåæäó ìúæà è æåíàòà,òîé ñå ïðèëàãà mutatis mutandis* ìåæäó ìúæà è æåíà-òà, îñâåí â ñëó÷àèòå, êîãàòî ñàìèÿò êîíòåêñò ïðàâèòîâà íåâúçìîæíî. Íàïðèìåð òåêñòúò íà Kåòàá-å-Àêäàñ çàáðàíÿâà ìúæ äà ñå æåíè çà ñúïðóãàòà íà áàùà

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

9

* Mutatis mutandis (ëàò.) Êàòî ñå ïðîìåíÿò íåùàòà (Áåë.ðåä.)

ñè (ò. å. çà âòîðàòà ñè ìàéêà), à Ïàçèòåëÿò óïîìåíàâà,÷å ñúùî òàêà å çàáðàíåíî æåíà äà ñå îìúæâà çà ñâîÿâòîðè áàùà. Ïîäîáíî ðàçáèðàíå íà ïðèëîæåíèÿòà íàÇàêîíà èìà øèðîêè ïîñëåäñòâèÿ â ñâåòëèíàòà íà îñ-íîâíèÿ áàõàéñêè ïðèíöèï çà ðàâíîïðàâèåòî íà ïîëî-âåòå è òðÿáâà äà ñå èìà ïðåäâèä ïðè èçó÷àâàíåòî íàñâåùåíèÿ Òåêñò. Òîâà ÷å ìúæåòå è æåíèòå ñå ðàçëè÷à-âàò åäèí îò äðóã â îïðåäåëåíè õàðàêòåðíè ÷åðòè èôóíêöèè, å íåèçáåæåí ïðèðîäåí ôàêò è ïðàâè âúç-ìîæíè òåõíèòå âçàèìîäîïúëâàùè ñå ðîëè â îïðåäåëå-íè ñôåðè íà æèâîòà íà îáùåñòâîòî, íî ñúùåñòâåíîâàæíî å êàçàíîòî îò Àáäóë Áàõà, ÷å â òîâà Èçïî-âåäàíèå Ðàâíîïðàâèåòî íà ìúæåòå è æåíèòå, îñâåíâ íÿêîè íåçíà÷èòåëíè ñëó÷àè, áå íàïúëíî è êàòåãîðè÷-íî ïðîâúçãëàñåíî.

Âå÷å áå ñïîìåíàòà òÿñíàòà âçàèìîâðúçêà ìåæäóKåòàá-å-Àêäàñ è ñâåùåíèòå êíèãè íà ïðåäèøíèòå Èç-ïîâåäàíèÿ. Îñîáåíî áëèçêà å âðúçêàòà ñ Áàÿíà, Kíè-ãàòà íà çàêîíèòå, ðàçêðèòà îò Áàá. Òÿ å ðàçÿñíåíà âñëåäíèòå îòêúñè îò ïèñìà, íàïèñàíè îò èìåòî íàÏàçèòåëÿ:

Øîãè Åôåíäè ÷óâñòâà, ÷å òðÿáâà äà áúäåïîä÷åðòàíî åäèíñòâîòî íà áàõàéñêîòî Îòêðîâå-íèå êàòî åäíî öÿëî ñ Âÿðàòà íà Áàá. ... Âÿðàòà íàÁàá íå òðÿáâà äà áúäå îòäåëÿíà îò òàçè íà Áàõà-óëëà. Âúïðåêè ÷å ó÷åíèÿòà íà Áàÿíà áÿõà îòìåíå-íè è çàìåíåíè îò çàêîíèòå íà Àêäàñ, ïîðàäè ñà-ìèÿ ôàêò, ÷å Áàá å ñìÿòàë Ñåáå Ñè çà Ïðåäòå÷àíà Áàõàóëëà, íèå òðÿáâà äà ãëåäàìå íà ÍåãîâîòîÈçïîâåäàíèå êàòî íà ñúñòàâëÿâàùî åäíî öÿëî ñ

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

10

òîâà íà Áàõàóëëà, êàòî ïúðâîòî ïðåäñòàâëÿâàâñòúïëåíèå êúì ïîÿâàòà íà âòîðîòî.

Áàá çàÿâÿâà, ÷å Íåãîâèòå çàêîíè ñà âðåìåí-íè è çàâèñÿò îò ïîòâúðæäåíèåòî íà áúäåùîòîÏðîÿâëåíèå. Çàòîâà â êíèãàòà Àêäàñ Áàõàóëëà äà-âà îäîáðåíèåòî ñè çà íÿêîè îò çàêîíèòå, êîèòîìîãàò äà áúäàò îòêðèòè â Áàÿíà, âèäîèçìåíÿ äðó-ãè, à ìíîãî îáÿâÿâà çà íåâàëèäíè.

Ïî ñúùèÿ íà÷èí êàêòî Áàÿíúò å áèë ðàçêðèò îòÁàá íÿêúäå ïî ñðåäàòà íà Íåãîâàòà Ñëóæáà, Áàõàóëëàðàçêðèë Kåòàá-å-Àêäàñ êúì 1873 ã., îêîëî äâàäåñåò ãî-äèíè ñëåä êàòî ïîëó÷èë â Ñèÿ ×àë â Òåõåðàí ïúðâîòîïðîñâåòëåíèå çà Ñâîåòî Îòêðîâåíèå.  åäíî îò Ñâîè-òå Ïîñëàíèÿ Òîé äàâà äà ñå ðàçáåðå, ÷å äîðè è ñëåäðàçêðèâàíåòî è̀ Àêäàñ å áèëà çàäúðæàíà îò Íåãî â ïðî-äúëæåíèå íà íÿêîëêî ãîäèíè, ïðåäè äà áúäå èçïðàòå-íà íà ïðèÿòåëèòå â Èðàí. Âïîñëåäñòâèå, êàêòî ðàçêàç-âà Øîãè Åôåíäè:

Ôîðìóëèðàíåòî îò Áàõàóëëà íà îñíîâíèòåçàêîíè íà Èçïîâåäàíèåòî Ìó â Íåãîâàòà Kåòàá-å-Àêäàñ áèëî ïîñëåäâàíî ñ íàáëèæàâàíåòî íàêðàÿ íà Íåãîâàòà Ìèñèÿ îò èçëàãàíåòî íà îïðå-äåëåíè íàñòàâëåíèÿ è ïðèíöèïè, ëåæàùè â ñàìà-òà ñúùíîñò íà Íåãîâàòà Âÿðà, îò ïîâòîðíîòî ïîò-âúðæäàâàíå íà ïðîâúçãëàñåíèòå ïî-ðàíî îò Íåãîèñòèíè, îò ïîäðîáíîñòè è ðàçÿñíåíèÿ íà íÿêîèîò èçëîæåíèòå âå÷å îò Íåãî çàêîíè, îò ðàçêðèâà-íåòî íà îùå ïðåäñêàçàíèÿ è ïðåäóïðåæäåíèÿ èîò óñòàíîâÿâàíåòî íà äîïúëíèòåëíè ðàçïîðåäáè,ïðåäíàçíà÷åíè äà äîïúëíÿò ïîñòàíîâåíîòî â

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

11

Íåãîâàòà Íàé-ñâÿòà êíèãà. Òåçè ðàçïîðåäáè áèëèçàïèñàíè â áåçáðîé Ïîñëàíèÿ, êîèòî Òîé ïðî-äúëæèë äà ðàçêðèâà äî ïîñëåäíèòå äíè íà çåìíèÿÑè æèâîò. ...

Ñðåä òåçè ïðîèçâåäåíèÿ å è Âúïðîñè è îòãîâî-ðè ñáîðíèê, ñúñòàâåí îò Çåéíóë Ìóêàðàáèí, íàé-èçòúêíàòèÿò èçìåæäó ïðåïèñâà÷èòå íà Ïèñàíèÿòà íàÁàõàóëëà. Ñúñòîÿù ñå îò îòãîâîðè, ðàçêðèòè îò Áàõà-óëëà íà âúïðîñè, ïîñòàâåíè Ìó îò ðàçëè÷íè âÿðâàùè,ñáîðíèêúò ïðåäñòàâëÿâà áåçöåííà äîáàâêà êúì Kåòàá-å-Àêäàñ. Ïðåç 1978 ã. íàé-ñúùåñòâåíèòå èçìåæäó äðó-ãèòå Ïîñëàíèÿ îò ïîäîáåí õàðàêòåð áÿõà ïóáëèêóâàíèíà àíãëèéñêè åçèê ïîä çàãëàâèåòî Ïîñëàíèÿ íàÁàõàóëëà, ðàçêðèòè ñëåä Kåòàá-å-Àêäàñ.

Íÿêîëêî ãîäèíè ñëåä ðàçêðèâàíåòî íà Kåòàá-å-Àêäàñ Áàõàóëëà èçïðàòèë ðúêîïèñè îò íåÿ íà áàõàè âÈðàí, à â ãîäèíàòà 1308 ïî Õåäæèðà (1890-91 ã. í. å.),êúì êðàÿ íà Ñâîÿ æèâîò, Òîé óðåäèë ïóáëèêóâàíåòîíà îðèãèíàëíèÿ òåêñò íà Kíèãàòà íà àðàáñêè âÁîìáàé.

Òðÿáâà äà áúäàò êàçàíè è íÿêîëêî äóìè çà ñòèëàíà åçèêà, íà êîéòî áåøå ïðåâåäåíà Kåòàá-å-Àêäàñ íààíãëèéñêè. Áàõàóëëà âëàäååë ïðåâúçõîäíî àðàáñêè èïðåäïî÷èòàë äà ãî èçïîëçâà â îíåçè Ïîñëàíèÿ è äðó-ãè Ïèñàíèÿ, êúäåòî òî÷íîñòòà íà ñìèñúëà å áèëà îòîñîáåíà âàæíîñò çà èçëàãàíåòî íà äàäåí îñíîâåíïðèíöèï. Îñâåí èçáîðà íà ñàìèÿ åçèê îáà÷å èçïîëç-âàíèÿò ñòèë èìà âúçâèøåí è åìîöèîíàëåí õàðàêòåð,ïëåíÿâàù ñúðöàòà, îñîáåíî çà îíåçè, êîèòî áèëè çà-ïîçíàòè ñ âåëèêèòå ëèòåðàòóðíè òðàäèöèè, îò êîèòîòîé ïðîèçëÿçúë. Çàåìàéêè ñå ñ òàçè çàäà÷à, Øîãè

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

12

Åôåíäè áèë èçïðàâåí ïðåä ïðåäèçâèêàòåëñòâîòî äàîòêðèå àíãëèéñêè ñòèë, êîéòî íå ñàìî äà ïðåäàäå âÿð-íî òî÷íèÿ ñìèñúë íà òåêñòà, íî è êîéòî áè ñúáóäèë ó÷èòàòåëÿ äóõà íà äúëáîêîìèñëåíà ïî÷òèòåëíîñò, õà-ðàêòåðåí çà âúçäåéñòâèåòî íà îðèãèíàëà. Èçáðàíèÿòîò íåãî íà÷èí íà èçðàçÿâàíå, íàïîìíÿù ñòèëà, èçïîë-çâàí îò ïðåâîäà÷èòå íà Áèáëèÿòà îò ñåäåìíàäåñåòèâåê, âêëþ÷âà âúçâèøåíèÿ òîí íà àðàáñêèÿ åçèê íàÁàõàóëëà, êàòî â ñúùîòî âðåìå îñòàâà äîñòúïåí çàñúâðåìåííèÿ ÷èòàòåë. Îñâåí òîâà ïðåâîäèòå íà ØîãèÅôåíäè ñà ïðîïèòè îò íåïîâòîðèìîòî è âäúõíîâåíîïðîíèêíîâåíèå â ñìèñúëà è çíà÷åíèåòî íà îðèãèíàë-íèÿ òåêñò.

Âúïðåêè ÷å è àðàáñêèÿò, è àíãëèéñêèÿò ñà åçèöèñ áîãàò ðå÷íèêîâ çàïàñ è ìíîãîîáðàçíè íà÷èíè íà èç-ðàçÿâàíå òåõíèòå ôîðìè ñå ðàçëè÷àâàò ñèëíî åäíà îòäðóãà. Àðàáñêèÿò íà Kåòàá-å-Àêäàñ ñå îòëè÷àâà ñúññèëíà êîíöåíòðàöèÿ è ñòåãíàòîñò íà èçðàçèòå. Õàðàê-òåðíî çà òîçè ñòèë å, ÷å àêî ïîäòåêñòúò å î÷åâèäåí,òîé íå òðÿáâà äà ñå èçëàãà ïîäðîáíî. Òîâà ïðåäñòàâ-ëÿâà ïðîáëåì çà ÷èòàòåëÿ, ÷èéòî êóëòóðåí, ðåëèãèîçåíè ëèòåðàòóðåí îïèò å íàïúëíî ðàçëè÷åí îò àðàáñêèÿ.Áóêâàëíèÿò ïðåâîä íà îòêúñ, êîéòî å ÿñåí íà àðàáñêè,ìîæå äà áúäå íåïîíÿòåí íà àíãëèéñêè. Çàòîâà ñòàâàíåîáõîäèìî â àíãëèéñêèÿ ïðåâîä íà ïîäîáíè îòêúñèäà áúäå âêëþ÷åí îíçè åëåìåíò îò èçðå÷åíèÿòà íààðàáñêè, êîéòî î÷åâèäíî ñå ïîäðàçáèðà â îðèãèíàëà. ñúùîòî âðåìå å ñúùåñòâåíî âàæíî äà ñå èçáåãíå åê-ñòðàïîëèðàíåòî íà òîçè ïðîöåñ äî ñòåïåí, â êîÿòî òîéùå äîïúëâà íåîïðàâäàíî îðèãèíàëà èëè ùå îãðàíè÷èíåãîâèÿ ñìèñúë. Äà ñå íàìåðè ïîäõîäÿùîòî ðàâíîâå-

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

13

ñèå ìåæäó êðàñîòàòà è ÿñíîòàòà íà èçðàçèòå, îò åäíàñòðàíà, è òî÷íîòî ñúîòâåòñòâèå, îò äðóãà, áåøå åäèíîò îñíîâíèòå âúïðîñè, ñ êîèòî òðÿáâàøå äà ñå ñïðà-âÿò ïðåâîäà÷èòå è êîèòî äîâåäîõà äî ìíîãîêðàòíîòîïðåîñìèñëÿíå íà ïðåâîäà íà íÿêîè îòêúñè. Äðóã âà-æåí ìîìåíò å þðèäè÷åñêèÿò ñìèñúë íà íÿêîè òåðìè-íè íà àðàáñêè, êîèòî èìàò ïî íÿêîëêî çíà÷åíèÿ, ðàç-ëè÷íè îò òåçè íà ñõîäíè òåðìèíè â àíãëèéñêèÿ åçèê.

Ñâåùåíèòå Ïèñàíèÿ îïðåäåëåíî èçèñêâàò îñîáå-íî âíèìàíèå è òî÷íîñò íà ïðåâîäà. Òîâà å èçêëþ÷è-òåëíî âàæíî, êîãàòî ñòàâà äóìà çà Kíèãà íà çàêîíèòå,êúäåòî å ñúùåñòâåíî íåîáõîäèìî ÷èòàòåëÿò äà íå áú-äå ïîäâåäåí èëè ïúê âúâëå÷åí â áåçïîëåçíè ñïîðîâå.Kàêòî è ñå î÷àêâàøå, ïðåâîäúò íà Íàé-ñâÿòàòà êíèãàñå îêàçà èçêëþ÷èòåëíî òðóäåí è èçèñêâàøå êîíñóëòà-öèÿ ñ åêñïåðòè îò ìíîãî ñòðàíè. Òúé êàòî îêîëî åäíàòðåòà îò òåêñòà áåøå âå÷å ïðåâåäåíà îò Øîãè Åôåíäè,óñèëèÿòà òðÿáâàøå äà áúäàò íàñî÷åíè êúì òðè êà÷åñ-òâåíè õàðàêòåðèñòèêè íà îñòàíàëèòå îòêúñè: òî÷íîñòíà ñìèñúëà, êðàñîòà íà àíãëèéñêèÿ è ñúîòâåòñòâèå ñúññòèëà, èçïîëçâàí îò Øîãè Åôåíäè.

Ñåãà âå÷å ñìå äîâîëíè, ÷å ïðåâîäúò å äîñòèãíàëïðèåìëèâî íèâî íà ïðåäàâàíå íà îðèãèíàëíèÿ òåêñò.Âúïðåêè òîâà òîé íåñúìíåíî ùå ïðåäèçâèêà âúïðîñèè ïðåïîðúêè, êîèòî áèõà ìîãëè äà õâúðëÿò äîïúëíè-òåëíà ñâåòëèíà âúðõó íåãîâîòî ñúäúðæàíèå. Äúëáîêîáëàãîäàðíè ñìå çà óñúðäíàòà è äîáðîñúâåñòíà ðàáîòàíà ÷ëåíîâåòå íà êîìèòåòèòå, íà êîèòî âúçëîæèõìå èç-âúðøâàíåòî è ïðîâåðêàòà íà òîçè ïðåâîä íà Àêäàñ èñúñòàâÿíåòî íà îáÿñíèòåëíèòå áåëåæêè. Óâåðåíè ñìå,÷å òîâà ïúðâî îôèöèàëíî èçäàíèå íà àíãëèéñêè åçèê

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

14

íà Kåòàá-å-Àêäàñ ùå äàäå âúçìîæíîñò íà íåãîâèòå÷èòàòåëè äà ïðèäîáèÿò ïîíå ÷àñòè÷íà ïðåäñòàâà çàáëÿñúêà íà Kíèãàòà Ìàéêà íà áàõàéñêîòî Èçïîâåäà-íèå.

Ñâåòúò íè íàâëåçå â òúìíèòå äåáðè íà åäíà åïî-õà íà êîðåííà ïðîìÿíà, ðàçëè÷àâàùà ñå îò âñè÷êîäðóãî â áóðíàòà ìó èñòîðèÿ. Ïðåä íàðîäèòå ïî çåìÿòàîò âñÿêà ðàñà, äúðæàâà èëè ðåëèãèÿ ñòîè ïðåäèçâèêà-òåëñòâîòî äà ïîä÷èíÿò âñè÷êè ïî-ìàëîâàæíè ÷óâñòâàíà âÿðíîñò è îãðàíè÷åíî ñàìîîïðåäåëÿíå ïðåä åäèí-ñòâîòî ñè êàòî ãðàæäàíè íà ñâîÿòà ðîäèíà ïëàíå-òàòà. Ïî äóìèòå íà Áàõàóëëà: Áëàãîäåíñòâèåòî íà÷îâå÷åñòâîòî, íåãîâèÿò ìèð è ñèãóðíîñò ñà íåïîñòè-æèìè îñâåí è äîêàòî íå áúäå òâúðäî óñòàíîâåíî íåãî-âîòî åäèíñòâî. Äàíî ïóáëèêàöèÿòà íà òîçè ïðåâîäíà Kåòàá-å-Àêäàñ ïðèäàäå ñâåæ èìïóëñ çà îñúùåñòâÿ-âàíåòî íà òåçè âñåîáõâàòíè èäåè, îòêðèâàùè ïåðñïåê-òèâè çà åäíî ñâåòîâíî îáíîâëåíèå.

ÑÂÅÒÎÂÅÍ ÄÎÌ ÍÀ ÑÏÐÀÂÅÄËÈÂÎÑÒÒÀ

ÂÚÂÅÄÅÍÈÅ

15

ÎÏÈÑÀÍÈÅ ÍÀ KÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

ÈÇÂÀÄÊÀ ÎÒ ÊÍÈÃÀÒÀ ÁÎÃ ÌÈÍÀÂÀ ÍÀØÎÃÈ ÅÔÅÍÄÈ ÍÅÃÎÂÀÒÀ ÈÑÒÎÐÈß

ÍÀ ÏÚÐÂÈß ÁÀÕÀÉÑÊÈ ÂÅÊ

KÎËÊÎÒÎ è óíèêàëíî è óäèâèòåëíî äà áèëî òîâàÏðîâúçãëàñÿâàíå, òî ñå îêàçàëî ïðîñòî íà÷àëî íà åä-íî îùå ïî-ìîãúùî îòêðîâåíèå íà ñúçèäàòåëíàòà ñèëàíà íåãîâèÿ Àâòîð, è íà îíîâà, êîåòî áè ìîãëî äà ñåîïðåäåëè êàòî íàé-çàáåëåæèòåëíîòî ñúáèòèå ïî âðåìåíà Íåãîâàòà ñëóæáà îáíàðîäâàíåòî íà Kåòàá-å-Àêäàñ. Ñïîìåíàòà îùå â Kåòàá-å-Èêàí, ãëàâíîòî õðà-íèëèùå íà îíçè Çàêîí, êîéòî î÷àêâàøå ïðîðîêÈñàèÿ, è êîéòî àâòîðúò íà Àïîêàëèïñèñà îïèñà êàòîíîâî íåáå è íîâà çåìÿ, Ñêèíèÿòà íà Áîãà, Ñâå-òèÿ ãðàä, Íåâåñòàòà, íîâèÿ Éåðóñàëèì, ñëèçàù èçíåáåòî îò Áîãà, òàçè Íàé-ñâÿòà êíèãà, ÷èèòî ðàç-ïîðåäáè òðÿáâà äà îñòàíàò íåíàêúðíèìè â ïðîäúëæå-íèå íà ïîâå÷å îò õèëÿäà ãîäèíè, è ÷èÿòî ñèñòåìà ùåîáãúðíå öÿëàòà ïëàíåòà, ìîæå äà áúäå ñìÿòàíà çà íàé-ñèÿéíîòî èçëèÿíèå íà óìà íà Áàõàóëëà, çà KíèãàòàÌàéêà íà Íåãîâîòî Èçïîâåäàíèå è Õàðòàòà íà Íåãî-âèÿ Íîâ ñâåòîâåí ðåä.

Ðàçêðèòà ñêîðî ñëåä êàòî Áàõàóëëà áèë ïðåìåñòåíâ êúùàòà íà Óäè Õàìàð (îêîëî 1873 ã.), ïî âðåìå, êî-ãàòî Òîé âñå îùå áèë çàîáèêîëåí îò èçïèòàíèÿ, ñòî-âàðèëè ñå âúðõó Íåãî ÷ðåç äåéñòâèÿòà íà âðàãîâåòå Ìó

16

è îáÿâèëèòå ñå çà ïîñëåäîâàòåëè íà Íåãîâàòà Âÿðà,òàçè Kíèãà, òàçè ñúêðîâèùíèöà, ñêðèëà â ñåáå ñèñêúïîöåííèòå êàìúíè íà Íåãîâîòî Îòêðîâåíèå, èç-ïúêâà êàòî óíèêàëíà è íåñðàâíèìà ñðåä ñâåòîâíèòåñâåùåíè Ïèñàíèÿ ïîðàäè ïðèíöèïèòå, êîèòî âúïëú-ùàâà, àäìèíèñòðàòèâíèòå èíñòèòóöèè, êîèòî ïîñòà-íîâÿâà è ôóíêöèÿòà, êîÿòî îòðåæäà íà îïðåäåëåíèÿÍàñëåäíèê íà ñâîÿ Àâòîð. Òîâà å òàêà, çàùîòî çà ðàç-ëèêà îò Ñòàðèÿ çàâåò è ïðåäõîæäàùèòå ãî Ñâåùåíèêíèãè, â êîèòî ëèïñâàò ñúùèíñêèòå íàñòàâëåíèÿ, èç-ðå÷åíè îò Ñàìèÿ Ïðîðîê; çà ðàçëèêà îò Åâàíãåëèÿòà,â êîèòî ìàëêîòî äóìè, ïðèïèñâàíè íà Èèñóñ Õðèñòîñ,íå äàâàò íèêàêâè ÿñíè íàïúòñòâèÿ çà áúäåùîòî óïðàâ-ëåíèå íà äåëàòà íà Íåãîâàòà Âÿðà; çà ðàçëèêà îò Kî-ðàíà, êîéòî, ìàêàð è íåäâóñìèñëåí â çàêîíèòå è íà-ðåäáèòå, ôîðìóëèðàíè îò Áîæèÿ Àïîñòîë, íå êàçâàíèùî ïî èçêëþ÷èòåëíî âàæíèÿ âúïðîñ çà óíàñëåäÿâà-íåòî, Kåòàá-å-Àêäàñ, ðàçêðèòà îò íà÷àëî äî êðàé îòÑàìèÿ Àâòîð íà Èçïîâåäàíèåòî, íå ñàìî ñúõðàíÿâà çàáúäíèòå ïîêîëåíèÿ îñíîâíèòå çàêîíè è íàðåäáè, âúð-õó êîèòî ëåæè ñòðóêòóðàòà íà Íåãîâèÿ áúäåù Ñâåòî-âåí ðåä, íî è ïîñòàíîâÿâà, â äîïúëíåíèå êúì ôóíê-öèÿòà íà òúëêóâàòåëñòâîòî, ñ êîÿòî óäîñòîÿâà ÑâîÿÍàñëåäíèê, íåîáõîäèìèòå èíñòèòóöèè, ÷ðåç êîèòîåäèíñòâåíî ìîæå äà áúäå çàïàçåíà öåëîñòòà è åäèíñò-âîòî íà Íåãîâàòà Âÿðà.

 òàçè Õàðòà íà áúäåùàòà ñâåòîâíà öèâèëèçàöèÿíåéíèÿò Àâòîð åäíîâðåìåííî Ñúäèÿ, Çàêîíîäàòåë,Îáåäèíèòåë è Ñïàñèòåë íà ÷îâå÷åñòâîòî èçâåñòÿâàöàðåòå ïî ñâåòà çà îáíàðîäâàíåòî íà Íàé-âåëèêèÿ çà-êîí; îáÿâÿâà ãè çà Ñâîè âàñàëè; ïðîâúçãëàñÿâà Ñåáå

ÎÏÈÑÀÍÈÅ ÍÀ ØÎÃÈ ÅÔÅÍÄÈ

17

Ñè çà Öàð íà öàðåòå; îòðè÷à êàêâîòî è äà å íàìå-ðåíèå çà ïîñåãàòåëñòâî ñðåùó òåõíèòå öàðñòâà; çàïàç-âà çà Ñåáå Ñè ïðàâîòî äà çàâëàäåå è ïðèòåæàâà ÷î-âåøêèòå ñúðöà; ïðåäóïðåæäàâà äóõîâíèòå âîäà÷è ïîñâåòà äà íå ìåðÿò Áîæèÿòà êíèãà ñ ðàçïðîñòðàíåíè-òå ñðåä òÿõ êðèòåðèè è ïîòâúðæäàâà, ÷å ñàìàòà Kíèãàå Íåïîãðåøèìàòà âåçíà, óñòàíîâåíà ñðåä õîðàòà. Âíåÿ Òîé îôèöèàëíî ïîñòàíîâÿâà èíñòèòóöèÿòà íàÄîìà íà ñïðàâåäëèâîñòòà, îïðåäåëÿ íåãîâèòåôóíêöèè, óòî÷íÿâà èçòî÷íèöèòå ìó íà äîõîäè è íàðè-÷à ÷ëåíîâåòå ìó ìúæå íà ñïðàâåäëèâîñòòà, Áîæèèíàìåñòíèöè è äîâåðåíèöè íà Ïðåìèëîñòèâèÿ; çàãàò-âà çà áúäåùèÿ Öåíòúð íà Íåãîâèÿ Çàâåò è Ãî óäîñòîÿ-âà ñ ïðàâîòî äà òúëêóâà ñâåùåíîòî Ìó Ïèñàíèå; êîñ-âåíî ïðåäâèæäà èíñòèòóöèÿòà íà Ïàçèòåëñòâîòî; ïîò-âúðæäàâà ïðåîáðàçÿâàùîòî äåéñòâèå íà Ñâîÿ Ñâåòî-âåí ðåä; èçëàãà ÿñíî äîêòðèíàòà çà Íàé-ãîëÿìàòà íå-ïîãðåøèìîñò íà Áîæèåòî Ïðîÿâëåíèå; ïîòâúðæäàâà,÷å òàçè íåïîãðåøèìîñò å ïðèñúùî è èçêëþ÷èòåëíîïðàâî íà Ïðîðîêà; è èçêëþ÷âà âúçìîæíîñòòà çà ïîÿ-âàòà íà äðóãî Ïðîÿâëåíèå ïðåäè èçòè÷àíåòî íà ïîíåõèëÿäà ãîäèíè.

Îñâåí òîâà â òàçè Kíèãà Òîé ïðåäïèñâà çàäúëæè-òåëíèòå ìîëèòâè; îïðåäåëÿ âðåìåòî è ïðîäúëæèòåë-íîñòòà íà ïåðèîäà íà Ïîñòèòå; çàáðàíÿâà îáùàòà ìî-ëèòâà îñâåí òàçè çà ïîêîéíèòå; óñòàíîâÿâà Kèáëåòî;ïîñòàíîâÿâà Õóêóêóëëà (Áîæèåòî ïðàâî); ôîðìóëèðàçàêîíà çà óíàñëåäÿâàíåòî; ïîâåëÿâà èíñòèòóöèÿòà íàÌàøðåêóë Àçêàð; îïðåäåëÿ Ïðàçíèêà íà äåâåòíàäåñå-òèÿ äåí, áàõàéñêèòå ïðàçíåíñòâà è Äîáàâú÷íèòå äíè;ïðåìàõâà èíñòèòóöèÿòà íà äóõîâåíñòâîòî; çàáðàíÿâà

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

18

ðîáñòâîòî, àñêåòèçìà, ïðîñèÿòà, ìîíàøåñòâîòî, èçïî-âÿäâàíåòî íà ãðåõîâå, èçïîëçâàíåòî íà àìâîíè è öå-ëóâàíåòî íà ðúêà; ïðåïîðú÷âà åäíîáðà÷èåòî; çàê-ëåéìÿâà æåñòîêîñòòà êúì æèâîòíèòå, áåçäåëèåòî èìúðçåëà, çëîñëîâåíåòî è êëåâåòàòà; ïîðèöàâà ðàçâîäà;çàáðàíÿâà õàçàðòà, óïîòðåáàòà íà îïèóì, âèíî è äðóãèóïîéâàùè íàïèòêè; îïðåäåëÿ íàêàçàíèÿòà çà óáèéñò-âî, ïàëåæ, ïðåëþáîäåéñòâî è êðàæáà; ïîä÷åðòàâà âàæ-íîñòòà íà áðàêà è èçëàãà ñúùåñòâåíèòå èçèñêâàíèÿ çàíåãîâîòî ñêëþ÷âàíå; íàëàãà äúëãà çà óïðàæíÿâàíåòîíà íÿêàêúâ âèä òúðãîâèÿ èëè ïðîôåñèÿ, èçäèãàéêèïîäîáíî çàíÿòèå äî ðàíã íà áîãîñëóæåíèå; íàáëÿãà íàíåîáõîäèìîñòòà îò îñèãóðÿâàíåòî íà ñðåäñòâà çà îáðà-çîâàíèåòî íà äåöàòà; è îòðåæäà íà âñåêè çàäúëæåíèå-òî äà íàïèøå çàâåùàíèå è ñòðîãî äà ñå ïîä÷èíÿâà íàñâîåòî ïðàâèòåëñòâî.

Îñâåí òåçè ïîñòàíîâëåíèÿ Áàõàóëëà ïðèçîâàâàÑâîèòå ïîñëåäîâàòåëè äà îáùóâàò â äóõ íà ïðèÿòåëñ-òâî è ñúãëàñèå ñ ïðèâúðæåíèöèòå íà âñè÷êè ðåëèãèè,áåç äà ïðàâÿò êàêâàòî è äà å ðàçëèêà; ïðåäóïðåæäàâàãè äà íå áúäàò ôàíàòè÷íè, äà íå ó÷àñòâàò â ðàçìèðè-öè, äà íå ïðîÿâÿâàò ãîðäîñò, äà íå ñïîðÿò è äà íåâðàæäóâàò; íàëàãà èì áåçóïðå÷íà ÷èñòîòà, ñòðîãî ïðè-äúðæàíå êúì èñòèíàòà, íåîïåòíåíî öåëîìúäðèå, áëà-ãîíàäåæäíîñò, ãîñòîïðèåìñòâî, âÿðíîñò, âåæëèâîñò,òúðïåíèå, ñïðàâåäëèâîñò è áåçïðèñòðàñòíîñò; ñúâåòâàãè äà áúäàò êàòî ïðúñòèòå íà åäíà ðúêà è êàòî ÷àñ-òèòå íà åäíî òÿëî; ïðèçîâàâà ãè äà ñå íàäèãíàò è äàñëóæàò íà Íåãîâîòî Äåëî è ãè óâåðÿâà â íåñúìíåíàòàÑè ïîäêðåïà.  äîïúëíåíèå êúì òîâà Òîé ñå ñïèðà íàíåñèãóðíîñòòà â ÷îâåøêèòå äåëà; îáÿâÿâà, ÷å èñòèí-

ÎÏÈÑÀÍÈÅ ÍÀ ØÎÃÈ ÅÔÅÍÄÈ

19

ñêàòà ñâîáîäà ñå ñúñòîè â ïîä÷èíåíèåòî íà ÷îâåêà íàÍåãîâèòå çàïîâåäè; ïðåäóïðåæäàâà ãè äà íå îòñòúïâàòâ èçïúëíåíèåòî íà Íåãîâèòå çàêîíè; ïðåäïèñâà äâåòåíåðàçäåëíè çàäúëæåíèÿ çà ïðèçíàâàíå íà Çîðàòà íàÁîæèåòî Îòêðîâåíèå è ñúáëþäàâàíåòî íà âñè÷êèðàçêðèòè îò Íåãî íàðåäáè, íèòî åäíî îò êîèòî, ïîò-âúðæäàâà Òîé, íå å ïðèåìëèâî áåç äðóãîòî.

Èçêëþ÷èòåëíî âàæíèòå ïðèçèâè, îòïðàâåíè êúìïðåçèäåíòèòå íà ðåïóáëèêèòå íà Àìåðèêàíñêèÿ êîí-òèíåíò äà íå èçïóñêàò ñâîÿ øàíñ â Áîæèÿ äåí è äàïîäêðåïÿò äåëîòî íà ñïðàâåäëèâîñòòà; îáðúùåíèåòîêúì ÷ëåíîâåòå íà ïàðëàìåíòèòå ïî ñâåòà, ïðèçîâàâà-ùî ãè êúì ïðèåìàíåòî íà ñâåòîâíà ïèñìåíîñò è åçèê;ïðåäóïðåæäåíèÿòà Ìó êúì Âèëõåëì I, çàâîåâàòåëÿ íàÍàïîëåîí III; óêîðèòå Ìó êúì èìïåðàòîðà íà ÀâñòðèÿÔðàíö Éîñèô; ñïîìåíàâàíåòî Ìó íà ïëà÷à íà Áåð-ëèí â îòïðàâåíèòå ñëîâà êúì áðåãîâåòå íà Ðåéí;çàêëåéìÿâàíåòî Ìó íà ïðåñòîëà íà ïîòèñíè÷åñòâî-òî, óñòàíîâåí â Kîíñòàíòèíîïîë è ïðåäâåùàâàíåòîÌó çà èç÷åçâàíåòî íà íåãîâèÿ âúíøåí áëÿñúê, êàêòîè íà èçïèòàíèÿòà, êîèòî å áèëî ïðåäîïðåäåëåíî äàñïîëåòÿò íåãîâèòå îáèòàòåëè; íàñúð÷èòåëíèòå è óòå-øèòåëíè ñëîâà, êîèòî Òîé îòïðàâÿ êúì Ñâîÿ ðîäåíãðàä, óâåðÿâàéêè ãî, ÷å Áîã ãî å èçáðàë äà áúäå èç-òî÷íèê íà ðàäîñò çà öÿëîòî ÷îâå÷åñòâî; ïðîðî÷åñòâî-òî Ìó, ÷å ãëàñúò íà ãåðîèòå îò Õîðàñàí ùå ñå èç-äèãíå â ïðîñëàâà íà òåõíèÿ Ãîñïîä; òâúðäåíèåòî Ìó÷å â Kåðìàí ùå áúäàò îòãëåäàíè ìúæå, èçïúëíåíè ñìîãúùà õðàáðîñò, êîèòî ùå Ãî ñïîìåíàâàò; è íàêðàÿ,âåëèêîäóøíîòî Ìó óâåðåíèå êúì îíçè âåðîëîìåíáðàò, êîéòî Ìó ïðè÷èíèë òîëêîâà ìúêè, ÷å âå÷íî-

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

20

ïðîùàâàùèÿò, ïðåùåäðèÿò Áîã ùå ìó ïðîñòè íåïðàâ-äèòå, âåäíàãà ùîì ñå ðàçêàå âñè÷êî òîâà äîïúëíè-òåëíî îáîãàòÿâà ñúäúðæàíèåòî íà òàçè Kíèãà, îïðåäå-ëåíà îò íåéíèÿ Àâòîð êàòî èçòî÷íèêúò íà èñòèíñêàðàäîñò, Íåïîãðåøèìàòà âåçíà, Ïðàâàòà ïúòåêà èñúæèâèòåëÿò íà ÷îâå÷åñòâîòî.

Îñâåí òîâà Áàõàóëëà õàðàêòåðèçèðà çàêîíèòå èíàðåäáèòå, êîèòî ïðåäñòàâëÿâàò ãëàâíà òåìà íà òàçèKíèãà, êàòî æèâîòâîðíèÿò äúõ çà âñè÷êî ñúòâîðåíî,íàé-ìîãúùàòà êðåïîñò, ïëîäîâåòå íà ÍåãîâîòîÄúðâî, íàé-âèñøåòî ñðåäñòâî çà ïîääúðæàíåòî íàðåä â ñâåòà è çà ñèãóðíîñòòà íà íåãîâèòå íàðîäè,ñâåòèëíèöèòå íà Íåãîâàòà ìúäðîñò è ëþáÿùî ïðîâè-äåíèå, ñëàäêèÿ ìèðèñ íà Íåãîâàòà îäåæäà è êëþ-÷îâå íà ìèëîñúðäèåòî Ìó êúì Íåãîâèòå ñúçäàíèÿ.Òàçè Kíèãà ñâèäåòåëñòâà Ñàìèÿò Òîé å íåáå,êîåòî óêðàñèõìå ñúñ çâåçäèòå íà Íàøèòå çàïîâåäè èçàáðàíè. Áëàãîñëîâåí å îíçè çàÿâÿâà îùå Òîé, êîéòî ÿ ïðî÷åòå è ðàçìèñëè íàä ñòèõîâåòå, ñïóñíàòè âíåÿ îò Áîãà, Ãîñïîäà íà ñèëàòà, Âñåìîãúùèÿ. Kàæè, î,õîðà! Õâàíåòå ñå çäðàâî çà íåÿ ñ ðúêàòà íà ïîêîðñòâî-òî ... Kúëíà ñå â æèâîòà Ñè! Òÿ áå èçïðàòåíà ïî íà÷èí,êîéòî ïîðàçÿâà óìîâåòå íà õîðàòà. Íàèñòèíà òÿ åÌîåòî íàé-ñåðèîçíî ñâèäåòåëñòâî çà âñè÷êè õîðà è äî-êàçàòåëñòâî íà Ïðåìèëîñòèâèÿ çà âñè÷êè, êîèòî ñà íàíåáåòî è âñè÷êè, êîèòî ñà íà çåìÿòà. È îòíîâî: Áëà-ãîñëîâåíî å íåáöåòî, êîåòî äîëàâÿ ñëàäîñòòà è̀, è ñúçè-ðàùîòî îêî, êîåòî âèæäà îíîâà, êîåòî ñå ïàçè â íåÿ, èïðîíèêíîâåíîòî ñúðöå, êîåòî ðàçáèðà íåéíèòå çàãàòâà-íèÿ è òàéíè.  èìåòî íà Áîãà! Òàêîâà å âåëèêîëåïèåòîíà òîâà, êîåòî áåøå ðàçêðèòî â íåÿ è òîëêîâà íåîáÿò-íî îòêðîâåíèåòî íà ñêðèòèòå è̀ çàãàòâàíèÿ, ÷å íîçåòå

ÎÏÈÑÀÍÈÅ ÍÀ ØÎÃÈ ÅÔÅÍÄÈ

21

íà ðå÷òà ïîòðåïåðâàò ïðè îïèòà òî äà áúäå îïèñàíî.È íàêðàÿ: Ïî òàêúâ íà÷èí áå ðàçêðèòà Kåòàá-å-Àêäàñ, ÷å òÿ ïðèâëè÷à è îáãðúùà âñè÷êè áîæåñòâåíîíàçíà÷åíè Èçïîâåäàíèÿ. Áëàãîñëîâåíè ñà îíåçè, êîèòî ÿïðåëèñòâàò. Áëàãîñëîâåíè ñà îíåçè, êîèòî ÿ ðàçáèðàò.Áëàãîñëîâåíè ñà îíåçè, êîèòî ðàçìèøëÿâàò íàä íåÿ.Áëàãîñëîâåíè ñà îíåçè, êîèòî ðàçñúæäàâàò âúðõó íåéíèÿñìèñúë. Òîëêîâà íåîáÿòåí å íåéíèÿò îáõâàò, ÷å òÿ îá-ãúðíà âñè÷êè õîðà, ïðåäè òå äà ÿ ïðèçíàÿò. Íå ñëåä äúë-ãî âúðõîâíàòà è̀ âëàñò, íåéíîòî ïðîíèêâàùî âëèÿíèå èâåëè÷èåòî íà íåéíîòî ìîãúùåñòâî ùå áúäàò ïðîÿâåíèíà çåìÿòà.

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

22

KÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

 ÈÌÅÒÎ ÍÀ ÒÎÇÈ, KÎÉÒÎ Å

ÂÚÐÕÎÂÍÈßÒ ÂËÀÄÅÒÅË ÍÀ ÂÑÈ×ÊÎ,

ÙÎ Å ÁÈËÎ È ÂÑÈ×ÊÎ, ÙÎ ÙÅ ÁÚÄÅ

1 ÏÏÏÏÚÐÂÎÒÎ ÇÀÄÚËÆÅÍÈÅ, ïðåäïèñàíî îò Áîã íàÍåãîâèòå ñëóãè, å ïðèçíàâàíåòî íà Òîçè,Kîéòî å Çîðàòà íà Íåãîâîòî Îòêðîâåíèå è Èçâî-ðúò íà Íåãîâèòå çàêîíè, Kîéòî ïðåäñòàâëÿâà Âúð-õîâíîòî Áîæåñòâî êàêòî â Öàðñòâîòî íà ÍåãîâîòîÄåëî, òàêà è â ñâåòà íà ñúòâîðåíîòî. Kîéòî èçïúë-íè òîâà çàäúëæåíèå, å ñòèãíàë äî âñè÷êî äîáðî; àêîéòî ñå å ëèøèë îò íåãî, ñå å îòêëîíèë îò ïðàâèÿïúò äîðè è äà å èçâúðøèë âñÿêî äîáðî äåëî. Äúëãíà âñåêè, êîéòî äîñòèãíå òîâà âúçâèøåíî ñúñòîÿ-íèå, òîçè âðúõ íà íåçåìíàòà ñëàâà, å äà ñúáëþäàâàâñÿêà íàðåäáà íà Òîçè, Kîéòî å Æåëàíèåòî íà ñâå-òà. Òåçè äâå çàäúëæåíèÿ ñà íåðàçäåëíè. Íèêîå îòòÿõ íå å ïðèåìëèâî áåç äðóãîòî. Òàêà áå ïîâåëåíîîò Òîçè, Kîéòî å Èçòî÷íèêúò íà Áîæåñòâåíîòîâäúõíîâåíèå.

2 Îíåçè, êîèòî Áîã å íàäàðèë ñ ïðîçðåíèå, ñ ãî-òîâíîñò ùå ïðèçíàÿò, ÷å íàñòàâëåíèÿòà, èçëîæåíèîò Áîãà, ñà íàé-âèñøåòî ñðåäñòâî çà ïîääúðæàíåòîíà ðåä â ñâåòà è çà ñèãóðíîñòòà íà íåãîâèòå íàðî-äè. Îíçè, êîéòî ñå îòâúðíå îò òÿõ, áèâà ïðè÷èñëåíñðåä íèçâåðãíàòèòå è ãëóïöèòå. Íèå íàèñòèíà âèçàïîâÿäàõìå äà ñå îòðå÷åòå îò ïîäáóäèòå íà ñàòà-

25

íèíñêèòå ñè ñòðàñòè è ïîêâàðåíè æåëàíèÿ è äà íåïðåñòúïâàòå ãðàíèöèòå, êîèòî Ïåðîòî íà Âñåâèø-íèÿ îïðåäåëè, çàùîòî òå ñà æèâîòâîðíèÿò äúõ çàâñè÷êè ñúùåñòâà. Ìîðåòàòà íà Áîæåñòâåíàòà ìúä-ðîñò è Áîæåñòâåíàòà ðå÷ ñå íàäèãíàõà ïîä ïîëúõàíà âåòðåöà íà Ïðåìèëîñòèâèÿ. Ïîáúðçàéòå äà èç-ïèåòå ñâîÿ äÿë, î, ïðîíèêíîâåíè ëþäå! Îíåçè,êîèòî íàðóøèõà Áîæèÿ çàâåò, êàòî ïðåñòúïèõà Íå-ãîâèòå çàïîâåäè è ñå îòâúðíàõà íåáðåæíî, æåñòîêîñúãðåøèõà â î÷èòå íà Áîãà, Âñåïðèòåæàâàùèÿ,Âñåâèøíèÿ.

3 Î, âèå, íàðîäè ïî ñâåòà! Çíàéòå ñúñ ñèãóðíîñò,÷å Ìîèòå çàïîâåäè ñà ñâåòèëíèöèòå íà ëþáÿùîòîÌè ïðîâèäåíèå ñðåä Ìîèòå ñëóãè è êëþ÷îâåòå íàìèëîñúðäèåòî Ìè êúì Ìîèòå ñúçäàíèÿ. Òàêà áåñïóñíàòî îò íåáåòî íà Âîëÿòà íà âàøèÿ Ãîñïîä,Ãîñïîäà íà Îòêðîâåíèåòî. Àêî íÿêîé âêóñåøå ñëà-äîñòòà íà ñëîâàòà, êîèòî óñòíèòå íà Ïðåìèëîñòè-âèÿ áëàãîâîëèõà äà ïðîìúëâÿò, òîé, ìàêàð è äàïðèòåæàâàøå âñè÷êè çåìíè áîãàòñòâà, áè ñå îòðå-êúë îò òÿõ äî åäíî, çà äà ìîæå äà îòñòîÿâà èñòèíà-òà ìàêàð è íà åäíè÷êà îò Íåãîâèòå çàïîâåäè, ãðåå-ùè íàä Çîðàòà íà ïðåèçîáèëíàòà Ìó çàãðèæåíîñòè ëþáÿùà äîáðîòà.

4 Kàæè: Îò çàêîíèòå Ìè ìîæå äà ñå äîëîâèñëàäêèÿ ìèðèñ íà îäåæäàòà Ìè, à ñ òÿõíà ïîìîùçíàìåíàòà íà Ïîáåäàòà ùå áúäàò ïîáèòè íà íàé-âèñîêèòå âúðõîâå. Îò íåáåòî íà âñåïîêîðÿâàùîòîÌè âåëè÷èå Åçèêúò íà ìîãúùåñòâîòî Ìè ñå îáúð-íà êúì Ìîåòî òâîðåíèå ñúñ ñëåäíèòå ñëîâà: Ñú-áëþäàâàéòå çàïîâåäèòå Ìè çàðàäè îáè÷òà êúì

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

26

Ìîÿòà êðàñîòà. Ùàñòëèâ å âëþáåíèÿò, êîéòî åâäúõíàë áîæåñòâåíîòî áëàãîóõàíèå íà Ñâîÿ Ïðå-âúçëþáåí îò ñëåäíèòå ñëîâà, íàïîåíè ñ áëàãîâî-íèåòî íà ìèëîñúðäèåòî, êîåòî íè÷èé åçèê íå ìî-æå äà îïèøå. Kúëíà ñå â æèâîòà Ñè! Òîçè, êîéòî åîòïèë îò îòáðàíîòî âèíî íà áåçïðèñòðàñòèåòî îòðúöåòå íà ïðåèçîáèëíàòà Ìè áëàãîäàò, ùå ñå ïðè-äúðæà êúì Ìîèòå çàïîâåäè, ãðååùè íàä Çîðàòà íàÌîåòî ñúòâîðåíèå.

5 Íå ñè ìèñëåòå, ÷å ñìå âè ðàçêðèëè åäèí ïðîñòñáîð îò çàêîíè. Íå, ïî-ñêîðî ðàçïå÷àòàõìå îòáðà-íîòî Âèíî ñ ïðúñòèòå íà ñèëàòà è ìîãúùåñòâîòî.Çà òîâà ñâèäåòåëñòâà îíîâà, êîåòî ðàçêðè Ïåðîòîíà Îòêðîâåíèåòî. Ðàçìèñëåòå íàä òîâà, î, ïðîíè-öàòåëíè ëþäå!

6 Íàëîæèõìå âè çàäúëæèòåëíà ìîëèòâà ñ äåâåòðèêàòà, êîÿòî äà áúäå îòïðàâÿíà ïî îáåä, ñóòðèí èâå÷åð êúì Áîãà, Ðàçêðèâàòåëÿ íà ñòèõîâå. Îñâîáî-äèõìå âè îò ïî-ãîëÿì áðîé ñúñ çàïîâåä â ÁîæèÿòàKíèãà. Òîé íàèñòèíà å Ïîâåëèòåëÿò, Âñåìîãú-ùèÿò, Íåîãðàíè÷åíèÿò. Kîãàòî ïîæåëàåòå äà èç-ïúëíèòå òàçè ìîëèòâà, îáúðíåòå ñå êúì Äâîðà íàÏðåñâÿòîòî Ìè Ïðèñúñòâèå, òîâà Ñâåùåíî ìÿñòî,êîåòî Áîã íàïðàâè Öåíòúð, îêîëî êîéòî êðúæèÌíîæåñòâîòî âúâ âèñèíèòå, êîåòî Òîé ïîâåëè äàáúäå Òî÷êà íà ïðåêëîíåíèå çà îáèòàòåëèòå íà Ãðà-äîâåòå íà âå÷íîñòòà è Èçòî÷íèê íà çàïîâåäè çàâñè÷êè, êîèòî ñà íà íåáåòî è íà çåìÿòà; è êîãàòîÑëúíöåòî íà èñòèíàòà è ðå÷òà çàëåçå, îáðúùàéòåëèöàòà ñè êúì Ìÿñòîòî, êîåòî âè ïîñòàíîâèõìå.Òîé íàèñòèíà å Âñåìîãúù è Âñåâåäóù.

ÍÀÉ-ÑÂßÒÀÒÀ ÊÍÈÃÀ

27

7 Âñè÷êî, êîåòî ñúùåñòâóâà, ñå å ïîÿâèëî íàòîçè ñâÿò ÷ðåç êàòåãîðè÷íàòà Ìó ïîâåëÿ. Âèíàãè,êîãàòî çàêîíèòå Ìè ñå ïîÿâÿò êàòî ñëúíöå â íåáå-òî íà Ìîÿòà ðå÷, âñè÷êè òðÿáâà âÿðíî äà èì ñåïîä÷èíÿâàò, âúïðåêè è ïîâåëÿòà Ìè äà å òàêàâà, ÷åäà íàêàðà íåáåòî íà âñÿêà ðåëèãèÿ äà áúäå ðàçêú-ñàíî íàäâå. Òîé âúðøè òóé, ùî áëàãîâîëè. Òîé èç-áèðà è íèêîé íå ìîæå äà îñïîðâà Íåãîâèÿ èçáîð.Òîâà, êîåòî Òîé, Ïðåâúçëþáåíèÿò, ïîâåëè, ñúùî-òî íàèñòèíà å âúçëþáåíî. Çà òîâà Ìè å ñâèäåòåëÒîçè, Kîéòî å Ãîñïîäúò íà öÿëîòî ñúòâîðåíèå.Âñåêè, êîéòî å âäúõíàë ñëàäêîòî áëàãîóõàíèå íàÏðåìèëîñòèâèÿ è å ïðèçíàë Èçòî÷íèêà íà êàçàíî-òî òóê, ùå ïðèâåòñòâà ñ îòêðèòî ëèöå âðàæåñêèòåñòðåëè, çà äà ìîæå äà óñòàíîâè èñòèíàòà íà Áî-æèèòå çàêîíè ñðåä õîðàòà. Áëàçå íà îíîãîâà, êîé-òî ñå å îáúðíàë íàòàì è å ïðîóìÿë ñìèñúëà íà ðå-øèòåëíàòà Ìó ïîâåëÿ.

8 Ïîäðîáíîñòèòå íà çàäúëæèòåëíàòà ìîëèòâàèçëîæèõìå â äðóãî Ïîñëàíèå. Áëàãîñëîâåí å îíçè,êîéòî ñúáëþäàâà îíîâà, êîåòî ìó å áèëî çàïîâÿäà-íî îò Òîçè, Kîéòî âëàñòâà íàä öÿëîòî ÷îâå÷åñòâî. Çàóïîêîéíàòà ìîëèòâà øåñò ñïåöèàëíè îòêúñàáÿõà ñïóñíàòè îò Áîãà, Ðàçêðèâàòåëÿ íà ñòèõîâå.Íåêà òîçè, êîéòî ìîæå äà ÷åòå ïðî÷èòà òóé, ùî áåðàçêðèòî äà ïðåäõîæäà òåçè îòêúñè; à ùî ñå îòíà-ñÿ äî òîçè, êîéòî íå ìîæå Áîã ãî å îñâîáîäèë îòòîâà èçèñêâàíå. Òîé íàèñòèíà å Ìîãúùèÿò,Îïðîñòèòåëÿò.

9 Kîçèíàòà íå îáåçñèëâà ìîëèòâàòà âè, íèòîïúê íåùî, êîåòî äóõúò å íàïóñíàë, êàòî êîñòè è

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

28

äðóãè òàêèâà. Ìîæåòå äà íîñèòå êîæà îò ñàìóð, òà-êà êàêòî è îò áîáúð, êàòåðèöà è äðóãè æèâîòíè;çàáðàíàòà çà òÿõíàòà óïîòðåáà ïðîèçëåçå íå îò Kî-ðàíà, à îò ïîãðåøíîòî òúëêóâàíå íà äóõîâíèöèòå.Òîé íàèñòèíà å Âñåñëàâíèÿò, Âñåçíàåùèÿò.

10 Çàïîâÿäàõìå âè äà ñå ìîëèòå è äà ïîñòèòå,ùîì äîñòèãíåòå ïúëíîëåòèå; òîâà å ïîâåëåíî îòÁîãà, âàøèÿ Ãîñïîä è Ãîñïîä íà âàøèòå ïðåäöè.Îò òîâà Òîé å îñâîáîäèë îíåçè, êîèòî ñà íåìîù-íè ïîðàäè áîëåñò èëè âúçðàñòòà ñè â çíàê íà ùåä-ðîñò îò Ñâîåòî Ïðèñúñòâèå, à Òîé å Ïðîùàâàùèÿò,Ùåäðèÿò. Áîã âè äàäå ïîçâîëåíèå äà ñå êëàíÿòåâúðõó âñÿêà ïîâúðõíîñò, êîÿòî å ÷èñòà, çàùîòî âòîâà îòíîøåíèå Íèå ïðåìàõíàõìå îãðàíè÷åíèåòî,èçëîæåíî â Kíèãàòà; Áîã íàèñòèíà ïîçíàâà òîâà,çà êîåòî âèå íèùî íå çíàåòå. Íåêà òîçè, êîéòî íåíàìåðè âîäà çà èçìèâàíå, ïîâòîðè ïåò ïúòè äóìè-òå:  èìåòî íà Áîãà, Íàé-÷èñòèÿ, Íàé-÷èñòèÿ èñëåä òóé äà ïðîäúëæè ñúñ ñâîèòå ìîëèòâè. Òàêàâàå çàïîâåäòà íà Ãîñïîäà íà âñè÷êè ñâåòîâå.  ñòðà-íè, êúäåòî äíèòå è íîùèòå ñà äúëãè, íåêà âðåìå-íàòà çà ìîëèòâà ñå èçìåðâàò ñ ÷àñîâíèöè è äðóãèóðåäè, êîèòî îòáåëÿçâàò èçìèíàâàíåòî íà ÷àñîâåòå.Òîé íàèñòèíà å Òúëêóâàòåëÿò, Ìúäðèÿò.

11 Îñâîáîäèõìå âè îò èçèñêâàíåòî çà èçïúëíå-íèåòî íà Ìîëèòâàòà çà çíàìåíèÿ. Ïðè ïîÿâàòà íàñòðàõîâèòè ïðèðîäíè áåäñòâèÿ, ïðèïîìíåòå ñè ñè-ëàòà è âåëè÷èåòî íà âàøèÿ Ãîñïîä, Òîçè, Kîéòî÷óâà è âèæäà âñè÷êî è êàæåòå: Âëàñòòà å íà Áîãà,Ãîñïîäà íà çðèìîòî è íåçðèìîòî, Ãîñïîäà íà ñú-òâîðåíèåòî.

ÍÀÉ-ÑÂßÒÀÒÀ ÊÍÈÃÀ

29

12 Ïîâåëåíî áå çàäúëæèòåëíàòà ìîëèòâà äà ñåèçïúëíÿâà îò âñåêè îò âàñ íàñàìå. Ñ èçêëþ÷åíèåíà Çàóïîêîéíàòà ìîëèòâà, ïðàêòèêóâàíåòî íà îá-ùà ìîëèòâà áå îòìåíåíî. Òîé íàèñòèíà å Ïîâåëè-òåëÿò, Ïðåìúäðèÿò.

13 Áîã å îñâîáîäèë æåíè, êîèòî ñà íåðàçïîëîæå-íè, îò çàäúëæèòåëíàòà ìîëèòâà è îò ïîñòåíå. Íåêàâìåñòî òîâà, ñëåä êàòî ñå èçìèÿò, òå âúçõâàëÿòÁîãà, ïîâòàðÿéêè äåâåòäåñåò è ïåò ïúòè ìåæäóïëàäíå íà åäèíèÿ è äðóãèÿ äåí: Ïðîñëàâåí äà åÁîã, Ãîñïîäúò íà Âåëèêîëåïèåòî è Kðàñîòàòà.Òàêà áå ïîâåëåíî â Kíèãàòà, àêî ñòå îò îíåçè,êîèòî ðàçáèðàò.

14 Kîãàòî ïúòóâàòå, àêî ñïðåòå è ñè ïî÷èâàòå íàíÿêîå ñèãóðíî ìÿñòî, íàïðàâåòå áåç çíà÷åíèå çàìúæå èëè æåíè ïî åäèí ïîêëîí íàìåñòî âñÿêàïðîïóñíàòà çàäúëæèòåëíà ìîëèòâà, è êàòî ñå êëà-íÿòå, êàçâàéòå: Ïðîñëàâåí äà å Áîã, Ãîñïîäúò íàñèëàòà è âåëè÷èåòî, íà ìèëîñúðäèåòî è ùåäðîñò-òà. Kîéòî íå å â ñúñòîÿíèå äà íàïðàâè òîâà, íåêàðå÷å ñàìî: Ïðîñëàâåí äà å Áîã; òóé áåç ñúìíåíèåùå ìó å äîñòàòú÷íî. Òîé íàèñòèíà å âñåóäîâëåòâî-ðÿâàùèÿò, âåêîâå÷íèÿò, ïðîùàâàùèÿò, ñúñòðàäàòå-ëåí Áîã. Kàòî çàâúðøèòå ïîêëîíèòå ñè, ñåäíåòå ñêðúñòîñàíè êðàêà áåç çíà÷åíèå çà ìúæå èëè æå-íè è îñåìíàäåñåò ïúòè ïîâòîðåòå: Ïðîñëàâåíäà å Áîã, Ãîñïîäúò íà öàðñòâàòà íà çåìÿòà è íàíåáåñàòà. Òàêà Ãîñïîä ïðàâè ðàâíè ïúòèùàòà íàèñòèíàòà è íàïúòñòâèåòî ïúòèùà, âîäåùè äîåäèí ïúò, êîéòî å òàçè Ïðàâà ïúòåêà. Îòïðàâÿéòåáëàãîäàðíîñòè êúì Áîãà çà òàçè íàé-ìèëîñúðäíà

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

30

áëàãîäàò; âúçõâàëÿâàéòå Ãî çà òàçè ìèëîñò, êîÿòî åîáãúðíàëà öÿëîòî ñúòâîðåíèå.

15 Kàæè: Áîã íàïðàâè ñêðèòàòà Ìè îáè÷ êëþ÷ çàÑúêðîâèùåòî; äà ìîæåõòå äà îñúçíàåòå òîâà! Àêîíå áåøå êëþ÷úò, Ñúêðîâèùåòî ùåøå âî âåêè âå-êîâ äà îñòàíå ñêðèòî; äà ìîæåõòå äà ïîâÿðâàòåòîâà! Kàæè: Òîâà å Èçòî÷íèêúò íà Îòêðîâåíèå,Ìåñòîèçãðåâúò íà âåëè÷èå, ×èéòî áëÿñúê îçàðèõîðèçîíòèòå íà ñâåòà. Äà ìîæåõòå ñàìî äà ðàçáåðå-òå! Òîâà íàèñòèíà å ïîñòîÿííàòà Ïîâåëÿ, ÷ðåç êîÿ-òî áå óñòàíîâåíà âñÿêà íåîòìåííà ïîâåëÿ.

16 Î, Ïåðî íà Âñåâèøíèÿ! Kàæè: Î, õîðà ïîñâåòà! Íàëîæèõìå âè ïîñòåíåòî ïðåç åäèí êðàòúêïåðèîä, à â êðàÿ ìó âè îïðåäåëèõìå Íîó Ðóç çàïðàçíèê. Òàêà Ñëúíöåòî íà ðå÷òà èçãðÿ íàä õîðè-çîíòà íà Kíèãàòà, êàêòî áå ïîâåëåíî îò Òîçè,Kîéòî å Ãîñïîäà íà íà÷àëîòî è íà êðàÿ. Íåêà èç-ëèøíèòå äíè íà ìåñåöèòå áúäàò ïîñòàâåíè ïðåäèìåñåöà íà Ïîñòèòå. Íèå ïîâåëèõìå òå, ñðåä âñè÷-êè äíè è íîùè, äà áúäàò ïðîÿâëåíèÿ íà áóêâàòà Õàè ïî òîçè íà÷èí òå íå áÿõà îáâúðçàíè ÷ðåç îãðàíè-÷åíèÿòà íà ãîäèíàòà è íåéíèòå ìåñåöè. Ïðåç òåçèäíè äúëã íà õîðàòà íà Áàõà å äà äîñòàâÿò ðàäîñò íàñåáå ñè, íà ñâîèòå áëèçêè è îñâåí íà òÿõ, íà áåä-íèòå è íóæäàåùèòå ñå, è ñ ðàäîñò è âåñåëèå äàïðèâåòñòâàò è äà ïðîñëàâÿò ñâîÿ Ãîñïîä, äà Ìó ïå-ÿò õèìíè íà âúçõâàëà è äà âåëè÷àÿò Èìåòî Ìó; àêîãàòî ïðèâúðøàò òåçè äíè çà äàðîâå, ïðåäõîæ-äàùè ïåðèîäà íà âúçäúðæàíèå íåêà çàïî÷íàòÏîñòèòå. Òàêà áå ïîâåëåíî îò Òîçè, Kîéòî å Ãîñ-ïîäà íà öÿëîòî ÷îâå÷åñòâî. Ïúòóâàùèòå, áîëåäóâà-

ÍÀÉ-ÑÂßÒÀÒÀ ÊÍÈÃÀ

31

ùèòå, áðåìåííèòå èëè êúðìà÷êèòå íå ñà äëúæíèäà ñïàçâàò Ïîñòèòå; òå áÿõà îñâîáîäåíè îò Áîãà âçíàê íà Íåãîâîòî ìèëîñúðäèå. Òîé íàèñòèíà åÂñåìîãúùèÿò, Ïðåùåäðèÿò.

17 Òîâà ñà íàðåäáèòå íà Áîãà, êîèòî áÿõà èçëî-æåíè â Kíèãèòå è Ïîñëàíèÿòà îò Íåãîâîòî Íàé-âúçäèãíàòî Ïåðî. Ïðèäúðæàéòå ñå çäðàâî êúì Íå-ãîâèòå çàêîíè è çàïîâåäè è íå áúäåòå îò îíåçè,êîèòî, ñëåäâàéêè ñóåòíèòå ñè ïðèóìèöè è áåçïî-ëåçíè èçìèñëèöè, ñå âêîï÷èõà â íîðìèòå, ñúçäàäå-íè îò ñàìèòå òÿõ è îòõâúðëèõà íåáðåæíî èçëîæå-íèòå îò Áîãà íîðìè. Âúçäúðæàéòå ñå îò õðàíà èïèòèå îò èçãðåâ äî çàëåç ñëúíöå è âíèìàâàéòå äàíå áè æåëàíèåòî äà âè ëèøè îò òàçè áëàãîäàò, êî-ÿòî å ïîñî÷åíà â Kíèãàòà.

18 Íàðåäåíî å âñåêè âÿðâàù â Áîãà, Ãîñïîäà íàÎòñúæäàíåòî, âñåêè äåí ñëåä êàòî èçìèå ðúöåòå èëèöåòî ñè, äà ñÿäà è êàòî ñå îáðúùà êúì Áîãà äàïîâòàðÿ äåâåòäåñåò è ïåò ïúòè: Àëëàõ ó Àáõà.Òàêàâà áåøå ïîâåëÿòà íà Ñúçäàòåëÿ íà íåáåñàòà,êîãàòî ñ âåëè÷èå è ñèëà Òîé ñå óñòàíîâè íà ïðåñ-òîëèòå íà Ñâîèòå Èìåíà. Èçìèâàéòå ñå ñúùî òàêàçà Çàäúëæèòåëíàòà ìîëèòâà; òîâà å çàïîâåä íàÁîãà, Íåñðàâíèìèÿ, Íåîãðàíè÷åíèÿ.

19 Çàáðàíåíî âè å äà óáèâàòå èëè äà ïðåëþáî-äåéñòâàòå, êàêòî è äà çëîñëîâèòå èëè êëåâåòèòå;çàòîâà èçáÿãâàéòå îíîâà, êîåòî å çàáðàíåíî â ñâå-ùåíèòå Kíèãè è Ïîñëàíèÿ.

20 Ðàçäåëèõìå íàñëåäñòâîòî íà ñåäåì êàòåãîðèè:íà äåöàòà îòðåäèõìå äåâåò ÷àñòè, ñúñòàâëÿâàùèïåòñòîòèí è ÷åòèðèäåñåò äÿëà; íà ñúïðóãàòà

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

32

îñåì ÷àñòè, ñúñòàâëÿâàùè ÷åòèðèñòîòèí è îñåìäå-ñåò äÿëà; íà áàùàòà ñåäåì ÷àñòè, ñúñòàâëÿâàùè÷åòèðèñòîòèí è äâàäåñåò äÿëà; íà ìàéêàòà øåñò÷àñòè, ñúñòàâëÿâàùè òðèñòà è øåñòäåñåò äÿëà; íàáðàòÿòà ïåò ÷àñòè, èëè òðèñòà äÿëà; íà ñåñòðèòå ÷åòèðè ÷àñòè, èëè äâåñòà è ÷åòèðèäåñåò äÿëà; èíà ó÷èòåëèòå òðè ÷àñòè, èëè ñòî è îñåìäåñåòäÿëà. Òàêàâà áå íàðåäáàòà íà Ìîÿ Ïðåäòå÷à Òîçè, Kîéòî âåëè÷àå Èìåòî Ìè â êúñåí ÷àñ è âðàííè çîðè. Kîãàòî ÷óõìå âèêîâåòå íà îùå íåðî-äåíèòå äåöà, Íèå óäâîèõìå òåõíèÿ äÿë è íàìàëèõ-ìå òîçè íà äðóãèòå. Òîé íàèñòèíà èìà ñèëà äà ïî-âåëÿâà òóé, ùî ïîæåëàå è âúðøè Òîé òóé, ùî áëà-ãîâîëè ïî ñèëàòà íà Ñâîåòî âúðõîâíî ìîãúùåñòâî.

21 Àêî ïîêîéíèêúò íå îñòàâè ïîòîìñòâî, òåõíè-ÿò äÿë ùå áúäå ïðèáðàí îò Äîìà íà ñïðàâåäëèâîñò-òà, çà äà áúäå èçðàçõîäâàí îò Äîâåðåíèöèòå íàÏðåìèëîñòèâèÿ çà ñèðàöèòå è âäîâèöèòå, êàêòî èçà îíîâà, êîåòî ùå äîíåñå ïîëçà íà âñè÷êè õîðà, çàäà ìîãàò âñè÷êè äà îòïðàâÿò áëàãîäàðíîñòè êúìñâîÿ Ãîñïîä, Ïðåìèëîñòèâèÿ, Îïðîñòèòåëÿ.

22 Àêî ïîêîéíèêúò îñòàâè ïîòîìñòâî, íî íÿìàíèêîÿ îò îñòàíàëèòå êàòåãîðèè íàñëåäíèöè, óïî-ìåíàòè â Kíèãàòà, òå ùå ïîëó÷àò äâå òðåòè îòíàñëåäñòâîòî, à îñòàíàëàòà åäíà òðåòà ùå áúäåïðèáðàíà îò Äîìà íà ñïðàâåäëèâîñòòà. Òàêàâà åçàïîâåäòà, êîÿòî áå äàäåíà âúâ âåëèêîëåïèå è áëÿ-ñúê îò Òîçè, Kîéòî å Âñåïðèòåæàâàùèÿò, Âñåâèø-íèÿò.

23 Àêî ïîêîéíèêúò íå îñòàâè íèòî åäèí îò óïî-ìåíàòèòå íàñëåäíèöè, íî èìà ñðåä ñâîèòå ðîäíè-

ÍÀÉ-ÑÂßÒÀÒÀ ÊÍÈÃÀ

33

íè ïëåìåííèöè è ïëåìåííè÷êè, áèëî òî îò ñòðàíàíà áðàò èëè ñåñòðà, äâå òðåòè îò íàñëåäñòâîòî îòè-âà çà òÿõ; à àêî òàêèâà ëèïñâàò çà íåãîâèòå ÷è-÷îâöè è ëåëè êàêòî ïî áàùèíà, òàêà è ïî ìàé÷èíàëèíèÿ, à ñëåä òîâà çà òåõíèòå ñèíîâå è äúùåðè.Îñòàíàëàòà òðåòà ÷àñò îò íàñëåäñòâîòî âúâ âñåêèñëó÷àé ñå ïðèáèðà îò Ïðåñòîëà íà ñïðàâåäëèâîñò-òà. Òàêà áå èçëîæåíî â Kíèãàòà îò Òîçè, Kîéòîâëàñòâà íàä âñè÷êè õîðà.

24 Àêî ïîêîéíèêúò íå áúäå íàäæèâÿí îò íèêîéîò òåçè, ÷èèòî èìåíà áÿõà çàïèñàíè îò Ïåðîòî íàÂñåâèøíèÿ, öÿëîòî ìó èìóùåñòâî ñå ïðèáèðà îòãîðåñïîìåíàòèÿ Ïðåñòîë, çà äà ìîæå äà áúäå èç-ðàçõîäâàíî çà îíîâà, êîåòî å ïðåäïèñàíî îò Áîãà.Òîé íàèñòèíà å Ïîâåëèòåëÿò, Âñåñèëíèÿò.

25 Îòðåäèõìå æèëèùåòî è ëè÷íèòå äðåõè íà ïî-êîéíèêà íà ìúæêîòî, à íå íà æåíñêîòî ïîêîëåíèå,íèòî ïúê íà äðóãèòå íàñëåäíèöè. Òîé íàèñòèíà åÏðåèçîáèëíèÿò, Ïðåùåäðèÿò.

26 Àêî ñèíúò íà ïîêîéíèêà å ïî÷èíàë, äîêàòîáàùà ìó å áèë æèâ è å îñòàâèë äåöà, òå ùå íàñëå-äÿò áàùèíèÿ ñè äÿë, êàêòî å ïðåäïèñàíî â Áîæèÿ-òà Kíèãà. Ðàçïðåäåëåòå òåõíèÿ äÿë ïîìåæäó èì ñú-âúðøåíî ñïðàâåäëèâî. Òàêà òàëàçèòå íà Îêåàíà íàðå÷òà ñå íàäèãíàõà, èçõâúðëÿéêè áèñåðèòå íà çà-êîíèòå, ïîâåëåíè îò Ãîñïîäà íà öÿëîòî ÷îâå÷åñò-âî.

27 Àêî ïîêîéíèêúò îñòàâè íåïúëíîëåòíè äåöà,òåõíèÿò äÿë îò íàñëåäñòâîòî òðÿáâà äà áúäå ïîâå-ðåí íà íàäåæäåí ÷îâåê èëè íà ãðóïà õîðà, çà äàìîæå äà áúäå âëîæåí îò òÿõíî èìå â òúðãîâèÿ è

ÊÅÒÀÁ-Å-ÀÊÄÀÑ

34

ïðîèçâîäñòâî, äîêàòî òå íàâúðøàò ïúëíîëåòèå. Íàäîâåðåíèêà òðÿáâà äà áúäå îïðåäåëåí äúëæèìèÿäÿë îò ïå÷àëáàòà, êîÿòî ñå íàòðóïâà êúì íàñëåä-ñòâîòî, èçïîëçâàíî ïî òîçè íà÷èí.

28 Ïîäÿëáàòà íà èìóùåñòâîòî òðÿáâà äà ñòàâà åä-âà ñëåä êàòî áúäå ïëàòåíî Õóêóêóëëà è áúäàò óðå-äåíè âñÿêàêâè äúëãîâå, áúäàò ïëàòåíè ðàçõîäèòåïî ïîãðåáåíèåòî è áúäå íàïðàâåíî òàêà, ÷å ïî-êîéíèêúò áúäå îòêàðàí äî ìÿñòîòî ìó íà âå÷åí ïî-êîé ñ äîñòîéíñòâî è ÷åñò. Òàêà áå ïîâåëåíî îòÒîçè, Kîéòî å Ãîñïîäúò íà íà÷àëîòî è íà êðàÿ.

29 Kàæè: Òîâà å ñêðèòîòî çíàíèå, êîåòî íèêîãàíå ùå ñå ïðîìåíè, òúé êàòî íà÷àëîòî ìó å ñ äåâåò ñèìâîëà, êîéòî îçíà÷àâà ñêðèòîòî è ÿâíî, íåíà-êúðíèìîòî è íåäîñòèæèìî âúçâèøåíî Èìå. Ùî ñåîòíàñÿ äî òîâà, êîåòî ïðèñâîèõìå çà äåöàòà, òîâà åáëàãîäàò, ñ êîÿòî ãè óäîñòîÿâà Áîã, çà äà ìîãàò äàîòïðàâÿò áëàãîäàðíîñòè êúì ñâîÿ Ãîñïîä, Ñúñòðà-äàòåëíèÿ, Ìèëîñòèâèÿ. Òîâà íàèñòèíà ñà ÇàêîíèòåÁîæèè; íå ãè ïðåñòúïÿéòå ñïîðåä ïîäáóäèòå íàíèçêèòå ñè è ñåáè÷íè æåëàíèÿ. Ñúáëþäàâàéòå