BỘ CÔNG THƢƠNG

TRUNG TÂM THÔNG TIN CÔNG NGHIỆP VÀ THƢƠNG MẠI

BÁO CÁO

TÌNH HÌNH THỊ TRƢỜNG LOGISTICS TRUNG QUỐC

Số tháng 02/2020

THUỘC NHIỆM VỤ

“Xây dựng Hệ thống cung cấp, kết nối thông tin, dữ liệu logistics

giai đoạn 2017-2020”

Hà Nội, 2020

1

MỤC LỤC

TÓM TẮT ................................................................................................................ 2

1. Tình hình chung .............................................................................................. 3

2. Hoạt động vận tải ............................................................................................ 5

2.1. Tình hình chung:......................................................................................... 5

2.2. Vận chuyển đường sắt ................................................................................ 7

2.3. Vận chuyển hàng không ............................................................................. 8

2.4. Vận chuyển đường biển .............................................................................. 8

3. Cảng biển ......................................................................................................... 9

4. Hoạt động kho bãi, giao nhận, logistics phục vụ thƣơng mại điện tử, công

nghệ trong logistics: ............................................................................................. 12

4.1. Kho bãi, logistics phục vụ thương mại điện tử: ....................................... 12

4.2. Giao nhận, chuyển phát nhanh: ............................................................... 17

2

TÓM TẮT

Chỉ số niềm tin kinh doanh (business sentiment) của các công ty vừa và nhỏ

ở Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp nhất từ trước đến nay vào tháng 2/2020

khi dịch bệnh đặt ra những thách thức to lớn cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Liên đoàn Logistics và Mua hàng Trung Quốc (CFLP) đã tiến hành khảo

sát và nhận thấy Khảo sát của CFLP cho thấy 49/56 trung tâm/khu logistics

(logistics park) của nước này đã mở cửa trở lại từ ngày 17/2/2020, nhưng trung

bình chỉ có 40% số doanh nghiệp trong các khu này vận hành lại. Trước tình hình

đó, CFLP đã đề xuất gói chính sách giúp khôi phục các hoạt động logisitics phục

vụ sản xuất, thương mại tại Trung Quốc- nút thắt đặc biệt quan trọng trong bối

cảnh COVID-19 làm xáo trộn các khu vực bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh cũng như

thương mại xuyên biên giới.

Các cảng container hàng đầu của Trung Quốc đang giảm dần hàng tồn đọng

trên bến cảng của họ khi các công nhân trở về sau thời gian nghỉ tết và cách ly,

điều này được kỳ vọng sẽ giảm tải tắc nghẽn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo kết quả của một cuộc khảo sát riêng của Liên đoàn Hậu cần và Mua

hàng Trung Quốc trong tháng này, 76% số doanh nghiệp trong lĩnh vực kho bãi đã

hoạt động trở lại, với hơn một nửa kho được sử dụng. Nhưng hơn một nửa các nhà

cung cấp kho trả lời khảo sát dự kiến thu nhập sẽ giảm 30% trong quý đầu tiên của

năm do sức cầu yếu trong khi chí phí gia tăng.

Khoảng 65% các doanh nghiệp chuyển phát nhanh của Trung Quốc dự báo

thua lỗ trong năm nay do dịch bệnh Covid-19 làm suy giảm nền kinh tế.

Các công ty thương mại điện tử lớn của Trung Quốc triển khai robot để

giao hàng trong bối cảnh hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa người với người để tránh

sự lây lan rộng hơn của dịch Covid-19

3

NỘI DUNG BÁO CÁO

1. Tình hình chung

Theo South China Morning Post1, một tháng sau kỳ lễ Tết Nguyên đán kéo

dài, do những tác động bởi dịch Covid-19, chỉ có 30% doanh nghiệp nhỏ tại Trung

Quốc có thể mở cửa trở lại.

Trong khi nhiều khu vực sản xuất của Trung Quốc bắt đầu hoạt động trở

lại, rất nhiều thách thức về logistics vẫn đang khiến kế hoạch kinh doanh của các

doanh nghiệp trở nên bất ổn hơn. Có nhiều yếu tố dẫn đến sự gián đoạn chuỗi

cung ứng chưa từng có mà không công ty nào lường trước được, dù ở quy mô hay

lĩnh vực nào.

Các công ty lớn hơn đã có thể thuê xe để đưa công nhân quay trở lại làm

việc và tiến hành các biện pháp khử trùng, cách ly theo quy định để được cấp phép

hoạt động trở lại, nhưng điều này lại vượt quá khả năng của các công ty nhỏ hơn -

chiếm 60% tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc - khiến các nhóm lao động

lớn bị mắc kẹt ở Tứ Xuyên, Hồ Bắc, Quý Châu và các tỉnh Hà Nam. Một phân tích

chính thức của chính phủ về cho thấy, tính đến ngày 23/2/2020, khoảng 10 triệu

công nhân bị mắc kẹt ở quê nhà, với 1,7 triệu người bị mắc kẹt ở tỉnh Hồ Bắc, tâm

chấn của dịch bệnh.

Zhou Ping, một nhà sản xuất giày dép ở Đông Quan, cho biết rằng sản xuất

tại hầu hết các công ty với tới vài trăm công nhân vẫn chưa hoạt động trở lại. Đơn

đặt hàng đã được đặt nhưng họ không đủ năng lực cung ứng. Các công ty lớn

thuận lợi hơn trong việc tái khởi động sản xuất - mặc dù họ cũng đang đối mặt các

vấn đề lao động tương tự.

Chỉ số niềm tin kinh doanh (business sentiment) của các công ty vừa và nhỏ

ở Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp nhất từ trước đến nay vào tháng 2/2020

khi dịch bệnh đặt ra những thách thức to lớn cho nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

1 South China Morning Post là một tờ báo tiếng Anh của Hồng Kông được thành lập vào năm 1903. Đây là

tờ báo có lượng độc giả lớn nhất của Hồng Kông, hiện thuộc sở hữu của Tập đoàn Alibaba-Trung Quốc.

4

Chỉ số điều kiện kinh doanh tháng 2/2020, được tính toán bởi Trường kinh

doanh tốt nghiệp Cheung Kong (CKGSB) tại Bắc Kinh, giảm xuống còn 37,3 từ

56,2 vào tháng 1/2020, do ảnh hưởng dịch bệnh đến toàn thể trong nền kinh tế

Trung Quốc. Mức độ dưới 50 điểm cho thấy sự bi quan lớn trong cộng đồng kinh

doanh.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi nước này ưu tiên nối lại sản

xuất, ngoại trừ ở các khu vực có nguy cơ cao như tỉnh Hồ Bắc, tâm chấn của dịch

bệnh. Chính phủ Trung Quốc đã nhiều lần khẳng định tác động kinh tế của dịch

bệnh chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và nước này sẽ có thể đáp ứng các mục tiêu

kinh tế và xã hội năm 2020.

Khoảng 45% các công ty được khảo sát đã không thể tiếp tục công việc,

phần lớn là do các biện pháp kiểm soát dịch bệnh và nhân viên đã không thể trở lại

nơi làm việc. Khoảng 61% các công ty tin rằng năng lực sản xuất của họ sẽ không

phục hồi đến hơn 60 phần trăm vào cuối tháng 2/2020.

Một cuộc khảo sát hàng tháng riêng biệt được Standard Chartered Bank

công bố trong tuần cuối tháng 2/2020 cho thấy các doanh nghiệp nhỏ hoạt động

trung bình ở mức 42% công suất, trong khi chỉ có 47% công nhân đã trở lại trung

bình. Cuộc khảo sát cho thấy sự lây lan của virus đã làm giảm nhu cầu nội địa của

Trung Quốc xuống 46% so với mức bình thường. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ

trong lĩnh vực bán buôn, bán lẻ và dịch vụ bị tổn thất lớn nhất và buộc phải tìm

phương án tăng doanh số để phục hồi dần trong tháng 4/2020.

Chính phủ Trung Quốc đã bắt đầu triển khai viện trợ kinh tế cho các ngành

công nghiệp bị ảnh hưởng. Hội đồng Nhà nước đã bơm thêm cho các ngân hàng

500 tỷ nhân dân tệ (71,1 tỷ USD) để cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ, trên

300 tỷ nhân dân tệ trong các quỹ bổ sung do Chính phủ phát hành vào đầu tháng

2/2020 để ứng phó với dịch bệnh. Ngoài ra Chính phủ cũng miễn giảm tiền thuê

nhà, cắt giảm thuế và giảm đóng góp an sinh xã hội.

Trước tình hình đó, Liên đoàn Logistics và Mua hàng Trung Quốc (CFLP)2

vừa đề xuất gói chính sách giúp khôi phục các hoạt động logisitics phục vụ sản

2 Logistics association proposes measures to restore activities. http://www.xinhuanet.com/english/2020-02/20/c_138802241.htm

5

xuất, thương mại tại Trung Quốc- nút thắt đặc biệt quan trọng trong bối cảnh

COVID-19 làm xáo trộn các khu vực bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh cũng như thương

mại xuyên biên giới.

Khảo sát của CFLP cho thấy 49/56 trung tâm/khu logistics (logistics park)

của nước này đã mở cửa trở lại từ ngày 17/2/2020, nhưng trung bình chỉ có 40%

số doanh nghiệp trong các khu này vận hành lại.

Nhằm hạn chế dịch bệnh lây lan trong quá trình vận hành, mỗi nhà máy,

doanh nghiệp muốn hoạt động trở lại cần được sự kiểm duyệt và cho phép của

chính quyền địa phương. Thủ tục kiểm duyệt cộng với tình trạng thiếu thiết bị

phòng hộ, hạn chế vận chuyển và chi phí cao là một trong những rào cản cho việc

nối lại hoạt động của doanh nghiệp. Ước tính ban đầu cho thấy COVID-19 có thể

ảnh hưởng đến khoảng 60% lợi nhuận của các trung tâm này trong nửa đầu năm

2020 nếu các doanh nghiệp vận hành bình thường trở lại vào tháng 3 hoặc tháng

4/2020, trong khi các công ty tư nhân nhỏ hơn sẽ gặp khó khăn lớn hơn và mất

nhiều thời gian để hồi phục hơn.

Hiệp hội cho rằng Chính phủ cần có các biện pháp kiểm soát linh hoạt hơn

tùy thuộc vào mức độ rủi ro của từng khu vực. Các địa phương có rủi ro thấp nên

nới lỏng các hạn chế về vận chuyển đường bộ càng sớm càng tốt và giảm chi phí

cho các doanh nghiệp, bao gồm cắt giảm thuế và phí, cũng như hỗ trợ nhiều hơn

cho các công ty bị thiệt hại nặng nhất.

2. Hoạt động vận tải

2.1. Tình hình chung:

Vũ Hán và các thành phố khác ở Hồ Bắc tiếp tục bị phong tỏa cho đến ít

nhất là ngày 10/3/2020. Điều này có nghĩa là việc vận chuyển hàng hóa đến và đi

từ tỉnh bị nhiễm coronavirus chỉ thực hiện được với các lô hàng khẩn cấp. Đây là

thông báo mới nhất từ chính phủ Trung Quốc liên quan đến tỉnh Hồ Bắc, với trung

tâm hậu cần là thành phố Vũ Hán.

Theo tin tức mới nhất từ chính phủ, gần như không thể đưa hàng hóa ra

khỏi Vũ Hán bằng đường biển hoặc đường hàng không. Có thể vận chuyển hàng

6

hóa bằng xe tải, nhưng chỉ khi liên quan đến các lô hàng khẩn cấp, như viện trợ y

tế hoặc các mặt hàng thực phẩm.

Các lô hàng sau đó có thể được vận chuyển đến ga đường sắt gần nhất có

các chuyến tàu khởi hành. Các công ty có thể sắp xếp lấy hàng bằng xe tải ở Trùng

Khánh hoặc Thành Đô. Ở đó, các chuyến tàu khởi hành đến Ba Lan, Đức, Hà Lan

và các nước EU khác.

Trong khi đó, hầu hết các tỉnh đã chứng minh thành công khi dần dần bắt

đầu kinh doanh vận tải hàng hóa đường sắt. Mặc dù việc giao hàng dặm đầu vẫn

còn là một vấn đề do các hạn chế đường khác nhau, tất cả đều khác nhau tùy thuộc

vào thành phố khởi hành và đến, nhưng không thể có hàng hóa di chuyển trên toàn

quốc.

Các trung tâm của Hợp Phì, Hạ Môn và Thành Đô rất có thể có các chuyến

tàu khởi hành đầy đủ. Nhưng các chuyến tàu khởi hành từ Nghĩa Ô và Trịnh Châu

đã bị hoãn đến đầu tháng 3/2020. Điều đáng chú ý là hầu hết các cơ sở đã báo cáo

mức cước phí tăng đáng kể, tùy theo mức độ nhu cầu cao đối với vận tải hàng hóa

đường sắt.

Hạn chế đi lại rộng rãi ở Trung Quốc kể từ cuối tháng 1/2020 nhằm hạn chế

sự lây lan của coronavirus, dẫn đến tình trạng ngưng trệ tại các ga, cảng và chậm

trễ giao hàng. Do nhiều công nhân ở Trung Quốc không thể trở lại làm việc đúng

hạn, hoạt động tại các cảng và nhà máy bị ảnh hưởng, dẫn đến nhiều container tại

cảng Trung Quốc không thể làm thủ tục hải quan. Vì các container không được

dọn sạch và trả lại cho các tàu vận chuyển, nên làm giảm đáng kể tính sẵn có của

container trên toàn cầu.

Sự chậm trễ của các hoạt động sản xuất tại Trung Quốc cũng cản trở tiêu

thụ của các ngành công nghiệp hạ nguồn và do đó làm gián đoạn chuỗi cung ứng.

Mặc dù hầu hết các nhà máy ở các tỉnh ngoài Hồ Bắc-Trung Quốc đã khởi

động lại hoạt động vào giữa tháng 2/2020, nhưng nhiều nhà máy không sản xuất

hết công suất. Một cảng Trung Quốc đã bắt đầu xử lý container nhưng việc quay

vòng khá chậm chạp do không hoạt động trong tháng qua.

7

Một số nhà cung cấp ở châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương trong tuần này

gặp khó khăn trong việc tìm tàu và container để vận chuyển đến thị trường châu

Á-Thái Bình Dương, và nhiều người dự kiến chi phí vận chuyển sẽ tăng đáng kể

trong những tuần tới do những thiếu hụt đó. Một số cũng được thông báo về các lô

hàng bị trì hoãn trong những tuần tới.

Một số tàu vận chuyển đã không sẵn sàng đi đến Trung Quốc vì sợ rằng

thủy thủ đoàn của họ sẽ nhiễm virus. Ngay cả việc quá cảnh tại các cảng Trung

Quốc cũng khiến họ lo ngại, vì nó đồng nghĩa với việc họ sẽ bị hạn chế tại các

cảng tiếp theo trong hành trình của tàu, vì một số quốc gia đã áp đặt các hạn chế

đối với các phương tiện vận tải từng đi qua vùng dịch.

Các nhà cung cấp châu Âu đã được báo giá 1.000-1.200 USD / container

cho các tàu đi châu Á trong hai tuần qua. Một số nhà cung cấp có trụ sở tại châu Á

dự kiến sẽ tăng 100 đô la / container lên 800 đô la cho hành trình hai tuần ở Đông

Nam Á vào tháng 3/2020.

Giá nhôm và đồng phế liệu, nguyên liệu sản xuất quan trọng cho nhiều

ngành đã tăng trong tuần cuối tháng 2/2020 do chi phí vận chuyển hàng hóa cao

hơn và dự kiến sẽ tiếp tục hỗ trợ giá xuất khẩu phế liệu đồng và nhôm sang châu

Á-Thái Bình Dương, nhưng giao dịch có thể bị hạn chế do thiếu tàu ở châu Á.

2.2. Vận chuyển đường sắt

Cũng tương tự như các phương tiện vận tải khác, đường sắt cũng bị ảnh

hưởng bởi Covid-19. Đến ngày 17/2/2020, các chuyến tàu hỏa chở hàng giữa

Trung Quốc-châu Âu mới hoạt động trở lại từ ga đường sắt Xiangtang ở Nam

Xương, phía đông tỉnh Giang Tây của Trung Quốc. Tàu chở hàng tuyến Trung

Quốc-châu Âu sẽ đi đến Moscow của Nga và Minsk của Belarus với điểm khởi

đầu là Nanchang, được kỳ vọng sẽ quay trở lại hoạt động thường xuyên sau dịch

bệnh. Đoàn tàu chở hàng chở 41 toa container, chở đầy phụ tùng ô tô và hàng may

mặc.

Ngoài ra, ngày 28/2/2020, tàu chở hàng tuyến Trung Quốc-châu Âu chở

6.896 thư từ Hamburg của Đức và đến ga Trịnh Châu, trung tâm tỉnh Hà Nam của

8

Trung Quốc. Đây là chuyến tàu chở thư quốc tế trở về Trung Quốc đầu tiên kể từ

khi dịch bùng phát.

2.3. Vận chuyển hàng không

Theo số liệu từ Cục Hàng không dân dụng Trung Quốc, thị trường vận tải

hàng không của Trung Quốc đã sụt giảm trong tháng 1/2020 do ảnh hưởng của

dịch Covid-19, dạt 10,1 tỷ tấn-km, giảm 4,9% so với tháng 1/2019.

Với khoảng 50,6 triệu lượt hành khách, giảm 5,3% so với cùng kỳ năm

ngoái, các chuyến đi của hành khách trên các tuyến nội địa giảm 7% xuống còn

44,01 triệu. Vận tải hàng hóa giảm 9,8% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn

60.000 tấn.

2.4. Vận chuyển đường biển

Dịch Covid-19 đã khiến khoảng 105 chuyến tàu biển bị hủy trên tuyến từ

châu Á đến châu Âu và Bắc Mỹ và nhanh chóng tạo ra khoản lỗ khoảng 1 tỷ USD

cho toàn bộ lĩnh vực tàu container trên tuyến này.

Theo một phân tích của nhà tư vấn hàng đầu quốc tế Drewry Trong thời

gian từ 20 tháng 1 đến 10 tháng 2 năm 2020, năng lực vận chuyển tàu container

với Trung Quốc giảm từ 20 đến 40% so với cùng kỳ năm ngoái và những tổn thất

sẽ còn tăng hơn nữa.

Drewry đã đưa ra các kịch bản khác nhau cho sự phát triển của dịch Covid-

19 và ảnh hưởng của nó đối với việc vận chuyển container như sau:

+ Kịch bản A (tích cực nhất) giả định việc ngăn chặn virus nhanh chóng ở

Trung Quốc vànền kinh tế Trung Quốc hồi phục trong vòng hai tháng. Như vậy

giá cước cho vận tải đường biển sẽ tăng và các tàu lớn hơn sẽ cố gắng bù đắp các

khoản lỗ trong 2 tháng đầu năm bằng sự tăng mạnh trở lại trong quí 2/2020.

+ Kịch bản B nhấn mạnh sự lây lan của virus bên ngoài Trung Quốc, do đó

làm giảm niềm tin của người tiêu dùng. Các biện pháp kiểm dịch sâu rộng có thể

gây ra sự gián đoạn nghiêm trọng trong vận chuyển và phân phối. Một kịch bản

như vậy sẽ làm giảm sự tăng trưởng liên tục trong khối lượng container. Trong bối

9

cảnh này, các công ty vận chuyển sẽ rút năng lực khỏi thị trường, có ít tàu hơn và

tàu phế liệu nhanh hơn. Các công ty vận chuyển Tỷ giá và tỷ suất lợi nhuận sẽ

chịu áp lực đáng kể.

Kịch bản C tiêu cực nhất giả định một đại dịch bùng phát trên toàn cầu và

nguy cơ tái nhiễm trên diện rộng của corona ở Trung Quốc, kéo dài suốt năm

2020. Do đó, thương mại sẽ đi vào bế tắc, khiến sản xuất và tiêu dùng chịu áp lực.

Một kịch bản như vậy sẽ dẫn đến suy thoái kinh tế toàn cầu với khối lượng

container giảm mạnh. Để ngăn chặn phá sản, các công ty vận chuyển sẽ tiến hành

giảm công suất lớn và tháo dỡ tàu thường xuyên.

Theo Drewry Kịch bản C là khó xảy ra nhất và chúng ta hiện đang ở trong

kịch bản B. Nếu virus có thể được ngăn chặn trong những tuần tới và nền kinh tế

và lĩnh vực hậu cần ở Trung Quốc phục hồi nhanh chóng, kịch bản A vẫn có thể

xảy ra.

Hiệp hội thương mại và hậu cần evofenedex không chỉ quan tâm đến số

lượng lớn các chuyến đi bị hủy, mà còn về các báo cáo rằng các tàu đi đến châu

Âu, trong những ngày gần đây, có hệ số tải thấp. Các container vẫn còn trên các

thiết bị đầu cuối do xử lý kém hoặc không được giao đúng hạn. Những tàu này dự

kiến ở các cảng châu Âu từ giữa tháng ba đến giữa tháng tư. Chỉ sau đó, một ước

tính đáng tin cậy có thể được thực hiện về thiệt hại cho các doanh nhân, những

người chủ yếu phụ thuộc vào hàng hóa từ Trung Quốc. evofenedex kêu gọi các

công ty vận chuyển liên lạc rõ ràng với khách hàng của họ về những container

chưa được sử dụng nhưng đã được đặt trước khi rời khỏi châu Á để ngăn chặn

những bất ngờ khó chịu cho các doanh nhân.

3. Cảng biển

Trung Quốc là nơi xử lý hàng container lớn nhất thế giới chiếm khoảng

30% lưu lượng hàng container toàn cầu, tương đương khoảng 715.000 container

mỗi ngày trong năm 2019.

Các cảng container hàng đầu của Trung Quốc đang giảm dần hàng tồn đọng

trên bến cảng của họ khi các công nhân trở về sau thời gian nghỉ tết và cách ly,

điều này được kỳ vọng sẽ giảm tải tắc nghẽn chuỗi cung ứng toàn cầu. Tại nhiều

10

cảng biển, các nhân công điều khiển cần cẩu, nhân viên hải quan, người lái tàu kéo

và những người hoạt động trong các liên kết hậu cần quan trọng khác đã bắt đầu

làm việc trở lại những ngày gần đây sau một thời gian bị trì hoãn vì các biện pháp

cách ly, kiểm dịch.

Thời gian chờ đợi trung bình cho các tàu container tại Chu San (Zhoushan)

ở miền nam Trung Quốc - cảng container lớn thứ ba trên thế giới tính theo năng

lực xử lý hàng năm - tăng vọt hơn 60 giờ trong tuần thứ hai của tháng hai do sự

đình trệ tại các cảng.

Việc thiếu tài xế xe tải và công nhân hoạt động trên cà phà vào và ra cảng

đã gây ra những tắc nghẽn quan trọng. Thành phố Ninh Ba, bao gồm Zhoushan, có

24.000 tài xế xe tải container đã đăng ký hoạt động, 95% trong số họ đến từ các

khu vực khác.

Theo Tập đoàn cảng quốc tế Thượng Hải (SIPG), khối lượng container

được xử lý bởi Cảng Thượng Hải đã giảm trong tháng 1/2020 so với cùng

kỳnawm trước. Cảng container bận rộn nhất thế giới này đã xử lý 3.606 triệu TEU

trong tháng 1/2020, giảm 4% so với 3,752 triệu TEU được xử lý trong cùng kỳ

năm 2019. Tổng sản lượng hàng hóa đã giảm 13,2% so với tháng 1/2019xuống

còn 41,750 triệu tấn.

SIPG đã mở lại hoạt động vào ngày 10/2/2020. Trong bối cảnh hàng hóa

tồn đọng quá lớn trong bến kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát, các chủ hàng sẽ

được phép tải và nhận hàng trực tiếp trên tàu từ ngày 01/3/2020 để giảm bớt tắc

nghẽn.

Theo SIPG, thành phố chỉ có 800 tài xế xe tải làm việc tính đến ngày

12/2/2020, không đủ để xử lý thông lượng cảng thông thường. Sau khi Cảng

Thượng Hải đề nghị hỗ trợ thực phẩm và chỗ ở cho các tài xế trở về sau kỳ nghỉ

Tết, và thuê xe buýt để đưa họ trở lại, Ninh Ba đã báo cáo gần 7.000 tài xế xe tải

đã trở lại làm việc. Kết quả là tốc độ xử lý tại Chu San (Zhoushan) đã tăng lên.

Một số cảng thậm chí đã cố gắng vượt qua tốc độ xử lý từ năm ngoái trong một nỗ

lực để xử lý hàng tồn đọng.

11

Cảng Thượng Hải của Yang Shan, cảng container nước sâu lớn nhất ở

Trung Quốc, đã xử lý 59.800 TEUs vào tuần giữa tháng 2/2020, vượt quá khối

lượng trung bình hàng ngày trong năm 2019 là 54.200 TEUs. Như vậy từ trung

tuần tháng 2/2020, các cảng Trung Quốc cũng đang chứng kiến ít tàu chuyển

hướng đến các điểm đến khác hơn, với chỉ 61 tàu container được chuyển hướng từ

Trung Quốc vào tuần trước, giảm từ mức cao nhất là 144 vào đầu tháng 2/2020.

Cảng Ninh Ba-Zhoushan đang huy động 1,6 tỷ USD để mở rộng quy mô

Cảng Ninh Ba-Zhoushan có kế hoạch tăng 1,6 tỷ USD để mở rộng sáu cảng

container để tăng sức tải xử lý hàng năm thêm 5,6 triệu TEU lên hơn 32 triệu TEU

vào năm 2020, nhằm củng cố vị thế là cảng container bận rộn thứ ba thế giới.

Tại một cuộc họp cổ đông được tổ chức vào ngày 28 tháng 2 năm 2020,

cảng Ninh Ba-Zhoushan có kế hoạch huy động vốn bằng cách phát hành 2,635 tỷ

cổ phiếu không công khai cho công ty mẹ, Tập đoàn Cảng Ninh Ba-Zhoushan

(New Zealand) và cho Tập đoàn Cảng Quốc tế Thượng Hải. Vào tháng 1/2020,

SIPG đã đề xuất mua 5% cổ phần của New Zealand, trong bối cảnh làn sóng hợp

nhất cảng tại Trung Quốc sôi động.

Hình: Cảng Ninh Ba- Trung Quốc

12

Ninh Ba-Chu San (Ningbo-Zhoushan) trở thành cảng container bận rộn thứ

ba trong năm 2018, khi năng suất 26 triệu TEU của họ vượt qua Thâm Quyến. Hai

cảng đứng phía trên bảng xếp hạng của thế giới là cảng Thượng Hải và cảng

Singapore.

Năm 2019, Ninh Ba-Chu San đã xử lý 27,53 triệu TEU container, trong khi

Thượng Hải xử lý 43,3 triệu TEU.

Cảng Ninh Ba-Chu San có kế hoạch sử dụng 1,27 tỷ USD tiền thu được để

phát triển các cảng container 6 đến 10 tại cảng phụ Meishan và cảng 1 tại khu vực

cảng Chuanshan, ngoài ra còn có các dự án phát triển khác.

Cả hai cảng Thượng Hải và Ninh Ba-Chu San đều dọc theo đồng bằng sông

Dương Tử, và bằng cách thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn, cả hai cảng hy vọng

sẽ tạo ra một liên minh cảng lớn, giúp tăng hơn nữa năng lực cạnh tranh của ngành

cảng biển Trung Quốc.

4. Hoạt động kho bãi, giao nhận, logistics phục vụ thƣơng mại điện tử,

công nghệ trong logistics:

4.1. Kho bãi, logistics phục vụ thương mại điện tử:

Theo kết quả của một cuộc khảo sát riêng của Liên đoàn Hậu cần và Mua

hàng Trung Quốc trong tháng này, 76% số doanh nghiệp trong lĩnh vực kho bãi đã

hoạt động trở lại, với hơn một nửa kho được sử dụng. Nhưng hơn một nửa các nhà

cung cấp kho trả lời khảo sát dự kiến thu nhập sẽ giảm 30% trong quý đầu tiên của

năm do sức cầu yếu.

Các doanh nghiệp cho biết trong khi một số mặt hàng khan hiếm thì nhiều

mặt hàng khác đang bị “ế” và tồn kho cao vì người tiêu dùng đang chi tiêu ít hơn

trong bối cảnh kinh tế khó khăn.

Liên đoàn cho biết 40% các công ty được khảo sát đã được chính phủ giảm

thuế và trợ cấp để vượt thời kỳ khó khăn. Các cơ quan chức năng cũng thực hiện

nhiều giải pháp để giảm áp lực cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp

vừa và nhỏ.

13

Các công ty thương mại điện tử lớn của Trung Quốc triển khai robot để

giao hàng trong bối cảnh hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa người với người để

tránh sự lây lan rộng hơn của dịch Covid-19

Các công ty thương mại điện tử lớn đang tăng cường triển khai robot giao

hàng trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của coronavirus gây chết người thông qua

tiếp xúc giữa người với người.

Ứng dụng giao hàng Meituan Dianping đã đưa ra một sáng kiến Giao hàng

không tiếp xúc trực tiếp trên khắp Trung Quốc vào tháng trước, và họ đã bắt đầu

sử dụng xe tự lái để gửi đơn đặt hàng tạp hóa cho khách hàng ở quận Shunyi ở

Bắc Kinh và đang tìm cách ra mắt dịch vụ giao hàng robot tương tự ở các quận

khác trong thủ đô. Công ty đã bắt đầu thử nghiệm robot giao hàng trong nhà và

máy bay không người lái để giao hàng vào năm ngoái, nhưng đây là lần đầu tiên

họ triển khai phương tiện giao hàng tự lái trên đường công cộng. Mỗi xe có thể

chở tới 100 kg hàng hóa và giao ba đến năm đơn hàng cho mỗi chuyến đi.

Xe giao hàng tự động của Meituan

14

Các sáng kiến phân phối hàng hóa bằng robot không tiếp xúc trực tiếp của

công ty giải quyết những lo ngại gần đây của khách hàng về việc tiếp xúc với

những người giao hàng mà họ lo ngại có thể đang có mầm bệnh. Những lo lắng

gia tặng thậm chí đã từng là trở ngại rất lớn cho ngành công nghiệp giao hàng thực

phẩm tại đây khi một người đưa thư bị bệnh ở Thâm Quyến đã làm việc trong 14

ngày trước khi anh ta được chẩn đoán mắc nCov, trong khi bốn nhân viên tại một

nhà hàng thức ăn nhanh ở Trùng Khánh cũng bị nhiễm virus.

Ngoài Meituan, các nền tảng khác với các dịch vụ giao hàng không người

lái hiện có cũng đã tuyên bố triển khai robot để giao hàng nhiều hơn, đặc biệt là

các khu vực cách ly.

Tập đoàn JD.com có trụ sở tại Bắc Kinh đã tuyên bố hồi đầu tháng này rằng

họ đang cung cấp vật tư y tế cho Bệnh viện thứ 9 và cửa hàng tạp hóa cho cộng

đồng địa phương thông qua các phương tiện tự trị ở thành phố Vũ Hán, tâm chấn

của vụ dịch.

Một chiếc xe tự lái của JD.com được triển khai trong cuộc khủng hoảng

coronavirus.

Có 10 đến 20 đơn đặt hàng từ Bệnh viện thứ 9 Vũ Hán mỗi ngày và 50 đến

70 phần trăm trong số đó được giao bằng xe tự lái. Công ty chỉ cần gửi chuyển

15

phát nhanh nếu đơn đặt hàng quá lớn để đặt bên trong xe, hoặc có quá nhiều đơn

đặt hàng.

Công ty dịch vụ giao hàng thực phẩm Ele.me cũng cho biết họ đã triển khai

robot giao hàng vào tháng trước để gửi bữa ăn tới các phòng trong một khách sạn

cách ly ở thành phố Ôn Châu phía đông Trung Quốc. Nền tảng, được sở hữu bởi

Alibaba - công ty mẹ của South China Morning Post - đã thử nghiệm máy bay

không người lái giao hàng thực phẩm và robot trong vài năm.

16

Hình: Robot giao hàng Ele.me đã được triển khai đến một khách sạn cách

ly ở Ôn Châu

17

4.2. Giao nhận, chuyển phát nhanh3:

Khoảng 65% các doanh nghiệp chuyển phát nhanh của Trung Quốc dự báo

thua lỗ trong năm nay do dịch bệnh Covid-19 làm suy giảm nền kinh tế.

Việc đóng cửa đường, hủy chuyến bay và hạn chế lực lượng lao động đã

khiến việc nối lại hoạt động sau Tết Nguyên đán trở nên khó khăn đối với hầu hết

các hãng chuyển phát nhanh tại Trung Quốc.

SF Express, một trong những nhà cung cấp dịch vụ lớn nhất của Trung

Quốc là một trong số ít các doanh nghiệp trong ngành duy trì hoạt động trong kỳ

nghỉ Tết Nguyên đán khi hầu hết các doanh nghiệp tạm nghỉ Tết, nhưng sau đó, rất

nhiều trong số đó chưa thể khởi động trở lại do sự bùng phát trên diện rộng của

dịch Covid-19.

Theo số liệu của Cục Bưu chính Trung Quốc, lĩnh vực chuyển phát nhanh

của Trung Quốc đại lục có mức tăng trưởng 12% trong tháng 1/2020, khi chưa

chịu tác động lớn của dịch bệnh, trong đó SF Express tăng trưởng 14,4% lên 11,6

tỷ nhân dân tệ (1,6 tỷ USD). Tháng trước đó, họ có mức tăng trưởng 40,4% với

566 triệu đơn hàng để phục vụ dịp mua sắm và biếu tặng cuối năm.

Nhu cầu chuyển phát nhanh từ nhu yếu phẩm hàng ngày đến vật tư y tế

đang gia tăng ở Trung Quốc do dịch bệnh khiến người dân hạn chế đi ra ngoài và

tăng cường mua sắm từ xa. Khi virus đã lây lan từ thành phố Vũ Hán sang các khu

vực khác, các nhà chức trách trên khắp đất nước đã áp đặt các hạn chế sâu rộng

đối với việc vận chuyển, hạn chế giờ mở cửa hàng và phong tỏa toàn bộ thành phố

có hàng chục triệu người.

Để thích ứng với tình hình mới, một số công ty đã giới thiệu dịch vụ giao

hàng không tiếp xúc trực tiếp, và thậm chí bắt đầu sử dụng robot để giảm đơn đặt

hàng cho người tiêu dùng.

Mặc dù nhu cầu tăng cao, nhưng năng lực cung ứng cũng hạn chế, khiến

doanh thu không tăng vọt. Thực vậy, tăng trưởng doanh thu hai con số của SF

3 https://www.scmp.com/economy/china-economy/article/3052711/coronavirus-chinas-courier-sector-

braces-losses-outbreak

18

Express vào tháng 1/2020 hầu như không đại diện cho ngành công nghiệp trong

này, ít nhất là trong ngắn hạn.

Một cuộc khảo sát trực tuyến đã được Log Research và Lenovo Logistics

tiến hành vào tháng 2/2020 và nhận được 159 phản hồi từ các giám đốc điều hành

hậu cần chủ yếu, cho thấy 53% số người được hỏi cho biết rất khó để tiếp tục hoạt

động bình thường trong ngắn hạn và đặc biệt khó khăn đối với các doanh nghiệp

vừa và nhỏ (DNNVV).

Các nhà khai thác lớn phải đối mặt với chi phí quản lý cao hơn khi thực

hiện các biện pháp kiểm soát vi-rút được yêu cầu bởi các nhà chức trách để tiếp

tục hoạt động, kết quả cho thấy, một phần năm các công ty sẽ tạm ngừng kinh

doanh cho đến khi dịch bệnh giảm dần.

Nhưng 42% số người được hỏi cũng hy vọng thói quen tiêu dùng thay đổi

do dịch bệnh sẽ giúp người dân trở nên thân quen hơn với dịch vụ mua sắm qua

mạng và tạo ra dư địa tốt cho sự tăng trưởng trong tương lai. Tuy nhiên, trong

ngắn hạn, các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Khoảng

65% số người được hỏi dự báo thua lỗ trong năm nay, với chỉ 11% dự đoán tăng

trưởng biên hoặc thu nhập ngang bằng với năm 2019.