Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TÊN SÁNG KIẾN:”SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP TRÒ CHƠI NHẰM
KÍCH THÍCH HỨNG THÚ TẬP LUYỆN THỂ DỤC THỂ THAO
CHO HỌC SINH LỚP 10 TRƯỜNG THPT LÝ THƯỜNG KIỆT
THÀNH PHỐ BẮC NINH”
GV:NGUYỄN THỊ THANH THỦY
Năm học 2019-2020.
1
MỤC LỤC
MỤC LỤC ................................................................................................................ 1
Phần một - ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................... 2
1/ Lý do chọn đề tài: ............................................................................................ 2
2/ Thời gian nghiên cứu: ..................................................................................... 3
3/ Mục đích của đề tài: ........................................................................................ 3
Phần hai: NỘI DUNG ĐỀ TÀI ............................ Error! Bookmark not defined.
Chương 1:Cơ sở khoa học của sáng kiến: 4
1/ Cơ sở lý luận .................................................................................................... 4
2/ Cơ sở thực tiễn ................................................................................................. 4
Chương 2:/ Thực trạng ....................................................................................... 5
3.1. Những khó khăn khi học môn thể dục ................................................... 5
3.2. Thực trạng giảng dạy môn thể dục hiện nay ......................................... 5
Chương 3 / Giải pháp của sáng kiến: 6
1,Giải pháp 1 ................................................................................................... 7
2. Giải pháp 2 ................................................................................................... 9
3. Giải pháp 3 ................................................................................................. 16
Chương 4:Kiểm chứng các giải pháp: 19
Phần ba:- KẾT LUẬN: ......................................................................................... 20
Phần bốn: Phụ lục ................................................................................................. 22
2
Phần một:ĐẶT VẤN ĐỀ
1/ Lý do chọn đề tài:
Giáo dục thể chất cho học sinh là một trong những nội dung cơ bản giáo dục
toàn diện học sinh : “Trí lực và Thể lực” góp phần giáo dục tố chất vận động, nhân
cách, đạo đức lối sống, tác phong làm việc, ý thức tổ chức kỷ luật thông qua bài
dạy, các trò chơi vận động .
Việc gì cũng cần có sức khỏe thì mới có thể làm, có sức khỏe tốt, tinh thần
minh mẫn thì làm việc gì kết qủa đạt được cũng luôn luôn cao .
Trong học tập cũng vậy , muốn học tốt , tiếp tục theo học lâu dài qua hết các
cấp học …học nâng cao … “Học - Học Nữa - Học Mãi “.
Do vậy bồi bổ sức khỏe cho học sinh hiện nay, để làm nền tảng sau này đó là
trách nhiệm chung của toàn xã hội, giáo viên chuyên ngành, các em học sinh.
Nhưng làm thế nào để các em học sinh tích cực tập luyện, có hứng thú tập
luyện để nâng cao sức khỏe là vấn đề đáng quan tâm.
Như chúng ta đã biết đối tượng học sinh nói chung và tuổi học sinh THPT nói
riêng, tính vui tươi, hồn nhiên, hiếu động là không thể thiếu được trong các em.
Đặc biệt là mặt tâm sinh lý của các em có nhiều thay đổi lớn. Vì vậy, trong môn thể
dục không nên theo khuynh hướng thể dục đơn thuần, máy móc, gây cho các em sự
mệt mỏi, căng thẳng, nhàm chán, dẫn đến phản tác dụng rèn luyện mà phải kích
thích, tác động đến hoạt động toàn diện cả về mặt tâm sinh lý ở các em, tạo nên sự
hứng thú, giúp các em ham thích, tập luyện tốt hơn đồng thời giáo dục đạo đức và ý
chí tập luyện cho học sinh, là động lực để các em trở thành con người mới đáp ứng
yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Mặt khác, trong thực tế môn học thể dục có nhiều đối tượng học sinh khác
nhau: Có em có sức khoẻ tốt, có em sức khoẻ yếu, có em tật bẩm sinh…vì thế, làm
thế nào với những em không phải đứng nhìn các bạn tập luyện mà thèm muốn vận
3
động và ham thích được cùng tham gia hoạt động với các bạn. Dựa trên nền tảng
GDTC và những phương pháp được sử dụng hợp lý có tác dụng quan trọng đến đối
tượng tập luyện kích thích, hay động viên, bài tập chức năng để cho các em có thể
tập luyện nâng cao sức khoẻ, phục vụ tốt cho việc học tập và hình thành nhân cách
cho học sinh. Với những yêu cầu cấp bách trên, chúng tôi mạnh dạn lựa chọn đề
tài:
“SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP TRÒ CHƠI NHẰM KÍCH THÍCH HỨNG
THÚ TẬP LUYỆN THỂ DỤC THỂ THAO CHO HỌC SINH LỚP 10
TRƯỜNG THPT LÝ THƯỜNG KIỆT” .
2/ Thời gian nghiên cứu:
- Thời gian: Từ tháng 09 năm 2019 đến hết tháng1 năm 2020.
- Địa điểm: trường THPT LÝ THƯỜNG KIỆT
3/ Mục đích của đề tài:
- Giải quyết khó khăn thường gặp khi học môn thể dục
- Tạo cho các em sự say mê, hứng thú trong môn học.
- Giúp các em rèn luyện thân thể tốt, có sức khoẻ đảm bảo trong việc học tập.
- Sử dụng phương pháp trò chơi vào giờ học thể dục nhằm kích thích hứng thú học
môn thể dục cho học sinh.
- Mục tiêu của chúng tôi là đưa đề tài trao đổi với các đồng nghiệp nhằm mục đích
nâng cao nghiệp vụ công tác của bản thân góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy
môn thể dục của giáo viên và chất lượng học tập của học sinh.
Chương 1 Cơ sở khoa học
4
1/ Cơ sở lý luận
Để thực hiện tốt nghị quyết Trung Ương II khóa VII & nghị quyết Trung
Ương II khóa VIII tháng12/1996 về việc đổi mới phương pháp dạy học với mục
đích: phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh:
- Bồi dưỡng phương pháp tự học, tự sáng tạo.
- Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
- Tác động đến tình cảm đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học sinh.
Việc đổi mới nền giáo dục nước ta, đổi mới phương pháp trong môn học thể
dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Muốn vậy đòi hỏi người thầy
phải đổi mới phương pháp dạy học cho phù hợp với nhu cầu đổi mới giáo dục. Để
góp phần thực hiện mục tiêu “Đào tạo học sinh thành những con người năng động,
độc lập, sáng tạo tiếp thu được những tri thức khoa học, kĩ thuật hiện đại, biết vận
dụng tìm ra các giải pháp hợp lí cho vấn đề trong cuộc sống của bản thân và của xã
hội”. Bộ môn thể dục cũng như các bộ môn khác ở THPT đang cố gắng đổi mới
phương pháp dạy học phù hợp với các đối tượng HS.
2/ Cơ sở thực tiễn
Qua nhiều năm thực tế giảng dạy điều mà chúng tôi trăn trở là làm thế nào để
học sinh tiếp cận với bộ môn thể dục và đặc biệt là học giờ thể dục
Đối với tiết dạy về thể dục Giáo viên có thể áp dụng nhiều phương pháp
khác nhau.
Sau khi xem xét cân nhắc, dựa vào cơ sở nêu trên, tôi nhận thấy phương
pháp trò chơi là một trong những phương pháp mang lại hiệu quả cao nhất.
Phương pháp này phát huy được tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo
dưới sự tổ chức và chỉ đạo của giao viên, kiến thức thu nhận được, kỹ năng vận
5
động sẽ trở thành tài sản riêng của các em. Vì vậy các em hiểu bài sâu hơn, nắm
kiến thức chắc hơn, hình thành kỹ năng kỹ xảo vận động nhanh hơn.
Chương2/ Thực trạng của vấn đề:
1. Những khó khăn khi học môn thể dục
- Trình dộ học sinh không đồng đều
- Thời gian học trên lớp ít và HS ít được sửa sai.
- Kỹ thuật một số động tác khó, học sinh mới tiếp xúc rất bỡ ngỡ và thụ
động, không hứng thú
- Điều kiện học sinh nhà ở xa trưòng nên gây khó khăn cho học sinh khi đi
học.
- Cơ sở vật chất ở các trường còn hạn chế
2. Thực trạng giảng dạy môn thể dục hiện nay
Chương trình giảng dạy môn thể dục có nhiều nội dung song do nhiều điều
kiện như: Sân bãi, dụng cụ, ý thức, địa hình…đã ảnh hưởng trực tiếp đến công tác
giảng dạy trong khâu tổ chức và giáo dục. Có nhiều môn thể thao được quy định
trong chương trình học nhưng không tiến hành giảng dạy do thiếu sân bãi, dụng cụ,
trình độ thể lực học sinh…chính vì thế, sẽ tạo ra sự nhàm chán và ức chế khi học.
Vì vậy việc áp dụng phương pháp trò chơi lồng ghép vào giờ học thể dục sẽ tạo
hứng thú cho học sinh khi học thể dục, lôi cuốn các em tham gia học tập tích cực và
hăng hái. Có như thế giờ học thể dục mới đạt kết quả cao và công tác GDTC sẽ
thực hiện được chức năng và nhiệm vụ của mình đó là tăng cường sức khỏe cho
học sinh.
Chương 3 / Giải pháp của sáng kiến:
6
Môn thể dục, để có một tiết học đạt kết quả cao, tạo cho các em niềm say mê,
hứng thú trong học tập, tập luyện, nắm vững được nội dung bài học, hình thành kỹ
năng, kỹ xảo, thực hiện động tác một cách chính xác, hoàn hảo không có dấu hiệu
mệt mỏi, chán nản khi tập luyện...Muốn đạt được những yêu cầu trên, cần phải có
những phương pháp thiết yếu sau:
- Trước hết giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy, giáo viên phải
làm mẫu từng động tác, thao tác nhuần nhuyễn, phân tích rõ ràng từng chi tiết, yếu
lĩnh kỹ thuật động tác trước khi lên lớp để học sinh hiểu và nắm bắt ngay.
- Làm mẫu thì động tác phải đạt yêu cầu chính xác, đẹp, đúng kỹ thuật, chú ý
về phương hướng, biên độ kỹ thuật động tác vì những động tác ban đầu sẽ tạo ấn
tượng sâu trong trí nhớ các em. Đối với giáo viên không chuyên, giáo viên không
có khả năng làm mẫu thì nên cho học sinh quan sát kỹ tranh ảnh, xem phim hoặc có
thể bồi dưỡng cán sự, chọn những em có năng khiếu tốt về mặt này để làm mẫu
thay cho giáo viên khi giảng dạy động tác mới.
- Khi giảng giải, phân tích kỹ thuật động tác nên ngắn gọn, chính xác, dễ
hiểu, sử dụng tranh ảnh để minh hoạ làm tăng sự chú ý trong các em.
Do đặc điểm của học sinh lứa tuổi THPT tính hiếu động, nhất là khi lên lớp ngoài
trời hay bị các yếu tố bên ngoài làm ảnh hưởng. Chính vì thế trong phần mở đầu
giáo viên nên sử dụng một số trò chơi thường được các em ưa thích để gây sự tập
trung và hứng thú trước khi vào phần cơ bản, dẫn dắt vào bài học bằng một câu hỏi
và cho HS suy nghĩ trả lời,....trong tiết học thể dục không nhất thiết phải tuân theo
quy định khuôn khổ mà phải luôn luôn thay đổi đưa vào một số tình tiết mới dễ gây
hứng thú cho học sinh. Đó là thông qua một số biện pháp trò chơi, thi đấu giữa các
nhóm, tổ, tăng độ khó…
- Phải biết phân loại trò chơi:
* Theo tính chất vận động: Có trò chơi động và trò chơi tĩnh.
7
+ Trò chơi động: Dạng trò chơi đòi hỏi vận động toàn thân và được thay đổi
vị trí của người chơi.
+ Trò chơi tĩnh: là trò chơi chỉ vận động một bộ phận của cơ thể, và không
thay đổi vị trí của người chơi.
* Theo mục đích của trò chơi: Tất cả các trò chơi đều có một mục đích
chung là giúp cho người chơi thư giãn, song trò chơi trong tiết dạy thể dục còn có
mục đích riêng:
+ Là một bài tập khởi động, làm nóng các bộ phận cơ thể liên quan mạnh
đến bài tập ở phần tiếp theo.
+ Là một bài tập luyện: Thông qua trò chơi học sinh được tập luyện thêm
các động tác, các kiến thức mới được học hoặc ôn luyện những kiến thức đã học
những tiết trước.
+ Là bài tập củng cố: Thông qua trò chơi học sinh được củng cố lại những
kiến thức đã được học.
* Theo thời gian trong tiết dạy: Chơi vào đầu giờ, giữa giờ hoặc cuối giờ.
GIẢI PHÁP 1. Lựa chọn trò chơi là các bài tập khởi động
Thì thường được tổ chức vào đầu giờ hoặc giữa giờ (đầu phần mới).
- Loại trò chơi này ta nên chọn để áp dụng vào những tiết dạy mà sự luyện
tập của học sinh là sự vận động mạnh các cơ bắp và các khớp cơ. Tất nhiên vào đầu
giờ học bao giờ giáo viên cũng cho học sinh khởi động toàn diện, song bài tập như
thế có thể một số học sinh thực hiện còn hời hợt, thì sự khởi động đó chưa đạt yêu
cầu, nhất là các tiết học vào đầu buổi sáng khi các em sau một đêm ngủ các cơ bắp
nghỉ, cơ thể còn mệt mỏi uể oải.
8
* Nếu giáo viên cho tổ chức trò chơi sau khi thực hiện bài tập khởi động,
các em sẽ thấy thoải mái, hưng phấn hẳn lên. Khởi động có chất lượng hơn, thì vào
bài tập luyện có sự vận động mạnh các em sẽ thấy dễ dàng và còn tránh được các
tai nạn như trật khớp, đau cơ bắp sau khi tập luyện. Do đó ta chọn trò chơi động là
chủ yếu. Theo tính chất vận động của tiết dạy mà chọn nội dung trò chơi cho phù
hợp với sự vận động đó. Có thể cải tiến những trò chơi cũ thành trò chơi mới mà sự
vận động trong trò chơi phù hợp với nội dung bài.
Ví dụ: Tiết 8 (thể dục 10) nội dung chạy ngắn.
. Ôn: chạy bước nhỏ, nâng cao đùi, chạy đạp sau.
. Học mới: Đứng tại chỗ đánh tay, chạy tăng tốc.
- Vì yêu cầu đánh mạnh tay, chạy nâng cao đùi và nhanh nên giáo viên có
thể chọn một trò chơi động như: “Trò chơi gió thổi”. Trò chơi này dựa trên trò chơi
“Mưa rơi” mà nhiều giáo viên và học sinh đã biết.
- Giáo viên là người điều khiển bằng lời, học sinh thực hiện động tác theo
quy định:
* Gió hiu hiu: học sinh đánh tay vòng từ sau ra trước từ từ nhẹ nhàng.
* Gió mạnh: học sinh đánh hai tay vòng từ sau ra trước nhanh mạnh hơn.
* Gió thành bão: học sinh đánh hai tay vòng từ sau ra trước nhanh mạnh
hơn nữa.
* Kết hợp hai chân chạy bước nhỏ và đổi chỗ cho người bên phải. Để gây
hứng thú mạnh cho học sinh, giáo viên điều khiển như kể một câu chuyện có thực
và thay đổi liên tục hiệu lệnh. Những học sinh làm không đúng các động tác quy
định theo hiệu lệnh thì giáo viên có thể phạt nhẹ ví dụ như: giáo viên hỏi các em
thích có bão không? Cho học sinh đó hô khẩu hiệu “Chúng tôi thích gió nhưng
9
không muốn có bão” (3 lần) và cả lớp cùng vỗ tay. Trò chơi này chỉ cần thực hiện
trong vòng 3 phút và sau đó tiến hành ôn luyện.
Trò chơi này cũng có thể áp dụng vào đầu phần 2 sau khi đã ôn tập: chạy
nâng cao đùi. Lúc đó trò chơi này vừa bài tập khởi động cho phần sau vừa là bài tập
ôn luyện phần trước.
GIẢI PHÁP 2. Lựa chọn trò chơi là bài tập luyện
Thì thường được tổ chức vào gần cuối phần cơ bản.
Trò chơi loại này có tác dụng giúp các em luyện tập kiến thức với tinh thần
tự nguyện tự giác cao, nên giáo viên chú ý chọn đúng trò chơi thì tác dụng luyện
tập sẽ được nâng cao hiệu quả.
Giáo viên cần xem nội dung của tiết học yêu cầu hoạt động các động tác thế
nào để chọn trò chơi có tính chất luyện những động tác đó.
Ví dụ: Ở chương trình thể dục 10.
Môn chạy ngắn: Từ tiết 3 cho đến tiết 13 giáo viên cần tìm các trò chơi có
tác dụng phù hợp với tiết dạy ví dụ như: trò chơi (gọi tên, ra lệnh) (giáo viên tự đặt
tên).
Trò chơi: (Hình 1) Chia lớp thành hai đội, đứng thành hai hàng cách nhau từ
2-3m và đứng quay lưng vào nhau, giáo viên đặt tên cho hai đội. Khi giáo viên gọi
tên đội nào thì đội đó sẽ quay lưng lại và đuổi đội kia, đồng thời đội kia cũng chạy
bạn nào bắt được bạn của đội kia sẽ thắng, bạn bị bắt thua.
10
.x x.
.x x.
.x x.
.x x.
.x x.
20m 3m 20m
(Hình 1)
Trò chơi: (Hình 2) Vẽ một vòng cách vạch xuất phát 20m (tùy thuộc vào
lượt em chạy). Ở vạch xuất phát, học sinh được xếp hàng ngang. Khi có hiệu lệnh
của giáo viên hàng đầu vào vạch * chạy lên và đứng vào vòng tròn, mỗi vòng chỉ
đứng một số em theo quy định lúc ban đầu.
.Như vậy số em được đứng trong vòng tròn sẽ bằng 2/3 số em chạy lên.
.Nên học sinh sẽ chạy nhanh để dành chỗ đứng của mình, em nào không
đứng được trong vòng tròn sẽ xuống và chạy lại vào những hàng sau.
Với trò chơi như trên giáo viên có thể tự đặt tên và hướng dẫn các em chơi,
luyện chạy nhanh xuất phát cao.
Đây là trò chơi hoàn thiện bài tập chạy nhanh xuất phát cao nên áp dụng từ
tiết 3-5. Những tiết từ 6-13, có thể chọn trò chơi nhẹ nhàng hơn (tương trự trò chơi
của phần khởi động đã giới thiệu) với bộ môn chạy, nếu là xuất phát thấp nên cải
biến trò chơi sao cho có tính chất kỹ năng bật chạy nhanh nhẹn.
11
*
*
*
*
*
*
*
*
Hình 2
Trò chơi: (Hình 3) Ví dụ chia lớp thành 4 hoặc 6 nhóm ngồi thành một vòng
tròn lớn, bán kính của vòng tròn là quãng đường chạy. Tùy theo sân bãi mà vòng
tròn lớn hay nhỏ. Chia vòng tròn nhỏ bán kính khoảng 50cm trong vòng nhỏ bỏ
một số vật (cái cờ nhỏ, cái khăn,bóng…)
Số vật trong vòng tròn nhỏ sẽ ít hơn số tổ 1→2. Khi có hiệu lệnh những em
mang số 1 sẽ chạy lên vòng tròn nhỏ và lấy vật (phải lấy được một vật) chạy về đưa
cho bạn số 2, bạn số 2 lên bỏ vật vào vòng tròn và chạy về cứ như thế chạy cho đến
hết bạn cuối cùng của tổ. Giáo viên điều khiển sẽ bấm thời gian của mỗi tổ và xếp
thi đua (nhất, nhì…).
Với trò chơi này sẽ rèn luyện các em tham gia chạy nhanh xuất phát thấp
với kỹ năng nhanh nhẹn, khéo léo, giáo dục được tính tổ chức, tinh thần tập thể
đoàn kết tên trò chơi giáo viên có thể tự đặt sao cho phù hợp với nội dung của tiết
dạy.
20m * *
*
*
* *
12
Hình 3
Môn chạy bền: Lớp 10 từ tiết 4 đến tiết 66, lớp 11 từ tiết 40 đến tiết 65.
Ngoài những bài tập chạy bền trên địa hình tự nhiên giáo viên có thể cho các em
chơi trò chơi.
Trò chơi người thừa thứ 3 (Hình 4) có thể rèn luyện sức bền và có thể thay
đổi cách chơi tránh sự nhàm chán cho các em.
Cách chơi: Cho các em đứng thành vòng tròn lớn (tùy theo kích thước sân
bãi) sau đó cho lần lượt từng đôi đứng trước sau. Chọn 2 học sinh ra chơi trước,
một người chạy một người đuổi, nếu người đuổi chạm được người chạy thì vai trò
sẻ ngược lại. Người chạy có thể chạy xung quang vòng tròn và đứng trước bất kỳ
các đôi còn lại. Khi đó người phía sau cùng sẽ là người thứ 3. Người thứ 3 sẽ trở
thành người đuổi bắt người đang đuổi bắt sẽ quây lại chạy thật nhanh.
*
*
*
*
13
Trò chơi có thể điễn ra cùng lúc nhiều cặp, cũng có thể quy định lại người
chạy đứng ở phía sau và ngưới đứng trước là người thứ 3.
x
x x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x x
x x x x
x x x x
x x x x x
x x x x
x x x x x
x
Hình 4
14
Trò chơi: (Hình 5) Ở trò chơi rèn luyện chạy nhanh xuất phát thấp mà chúng
tôi đã giới thiệu ở trên, có thể thay đổi một số chi tiết bằng cách: Cho vòng tròn lớn
có bán kính khoảng 12m, cách tâm (vòng tròn nhỏ) khoảng 3m vẽ một vòng tròn nữa
tại đó.
Cách chơi: Ở trò chơi này các em sẽ đứng quanh vòng tròn lớn, khi có hiệu
lệnh, các em mang số 1 sẽ chạy (xuất phát cao) đến vòng tròn thứ hai rồi chụm
chân bật nhảy vào vòng tròn ở tâm để lấy mẫu vật trong vòng tròn này, khi quay về
cũng bật nhảy ra vòng tròn thứ hai rồi mới chạy về đưa cho bạn thứ hai.
Hình 5
Với trò chơi này giáo viên tổ chức chơi như trò chơi ở chạy nhanh xuất phát
thấp, nên khi giới thiệu trò chơi cho các em không mất nhiều thời gian, cách chơi
cũng dễ mà huy động được 100% các em tham gia trò chơi.( Với trò chơi củ chỉ
cần thay đổi một số tình tiết thì ta đã có một trò chơi mới, phù hợp luyện tập cho
một tiết dạy với nội dung chạy đà giậm nhảy,ở vòng tròn thứ hai là đà giậm nhảy,
trò chơi này có thể sử dụng cho các tiết 39, 40 môn nhảy xa lớp 11)
Môn đá cầu: Lớp 10 từ tiết 37 – 45,( lớp 11 từ tiết 37 – 47)
Do yêu cầu của bộ môn chủ yếu là rèn luyện sự khéo léo, nhanh nhẹn. Nên
giáo viên có thể chọn sao cho mục đích của trò chơi có tác dụng như trên.
**
o(
15
Trò chơi: (Hình 6) chia lớp làm 2 nhóm, mỗi học sinh có 1 quả cầu đá.
Cách chơi: Kẻ 1 đường giới hạn cách đường giới hạn 4m ta vẽ vòng tròn
đường kính 1m50, 2 nhóm đứng trước 2 vòng có vạch giới hạn lần lượt cầm cầu đá
sao cho cầu vào vòng tròn, đội nào có số lượng cầu đá vào vòng tròn nhiều hơn thì đội
đó thắng. Trò chơi này có thể gọi là “Đá cầu trúng đích”
xxxxx
xxxxx
4 m
Hình 6
Trò chơi này vừa giáo dục tính đoàn kết và rèn luyện sự khéo léo cho học
sinh, hoặc cho học sinh mỗi nhóm thi tâng cầu hay có thể giáo viên tổ chức trò chơi
khác trò chơi trên, nhưng làm thế nào để trò chơi là bài tập luyện có tính giáo dục
cao là được. Nó phụ thuộc vào sự sáng tạo của giáo viên trong cách tổ chức trò
chơi.
Những trò chơi là bài tập luyện thì chỉ cần giáo viên chú ý đến các động tác
luyện tập của bài học và tự cải biến trò chơi có động tác phù hợp là được, làm sao
đảm bảo tính giáo dục toàn diện cho các em học sinh. Trò chơi loại này có tác dụng
lớn đối với học tập TDTT đối với các em học sinh THPT.
1,50m
16
GIẢI PHÁP 3. Lựa chọn trò chơi có tính chất thư giản đơn thuần:
Thì thường được tổ chức vào cuối giờ. Chỉ áp dụng cho những tiết dạy mà
giáo viên đã cho các em học sinh luyện tập nhiều lần, đảm bảo được yêu cầu của
bài.
Có hai dạng:
* Nếu tiết dạy đòi hỏi lượng vận động lớn, giáo viên cho luyện nhiều, lúc các
em đã thấm mệt. Giáo viên nên tổ chức trò chơi tĩnh, chủ yếu để các em lấy tinh
thần vui vẻ thoải mái, trường hợp này có thể áp dụng cho các tiết luyện tập chạy
bền.
* Nếu tiết dạy có lượng vận động ít, học sinh mệt mỏi với sự nhàm chán của
động tác thể dục, thì giáo viên nên cho chơi trò chơi động, để các em lấy lại tinh
thần sảng khoái, bổ sung cho hoạt động thể lực toàn diện. Trường hợp này có thể
áp dụng cho các tiết dạy như đội hình đội ngũ (phần đầu của chương trình lớp 6)
các tiết học kỹ thuật…
Thời gian tổ chức các trò chơi này khoảng từ 5-7 phút cuối giờ.
Căn cứ vào tính chất của bài tập ta có thể lựa chọn các trò chơi:
- Luyên tập chạy nhanh: Có thể chạy thi, chạy tiếp sức giữa hai đội dưới hình
thức trò chơi.
- Luyện tập sức mạnh có thể thi bật tiếp sức, lò cò tiếp sức, chống đẩy tiếp
sức, kéo tay tiếp sức với hình thức trò chơi giữa các đội.
- Luyện tập sức bền có thể tổ chức cho học sinh chơi trò chơi chạy đuổi bắt
theo tổ, theo đội.
17
- Khi giảng dạy các môn đòi hỏi kỹ thuật, kỹ năng như: Môn cầu lông, đá cầu,
bóng chuyền, bóng đá có thể cho HS thi đấu giữa các tổ theo cặp hoặc thi phát cầu
xa, đá cầu, phát bóng, đánh bóng, đá bóng.
Một số trò chơi có thể áp dụng trong các nội dung học:
- Nội dung chạy ngắn: Chạy đổi chổ, thi chạy tiếp sức với bóng, chạy
đuổi bắt……
- Nội dung chạy bền: Người thừa thứ 3, trộm trứng……
- Chạy tiếp sức: Trao gậy tiếp sức, chạy đổi chổ……
- Nội dung thể dục nhịp điệu, thể dục liên hoàn: Chuyền bóng, thi chống
đẩy……
- Nội dung nhảy cao: Lò cò tiếp sức, bật nhảy qua chướng ngại vật…..
- Nội dung nhảy xa: Bật cốc tiếp sức, thi nhảy dây tiếp sức…….
- Nội dung đá cầu: Thi tâng cầu, thi cầu vào ô quy định…….
- Nội dung cầu lông: Thi phát cầu, thi đấu giữa các tổ……..
- Nội dung tự chọn bóng chuyền: Thi đệm bóng giữa các đội, trò chơi
chuyền bóng nhanh về đích.
Với các hình thức thay đổi trên sẽ làm cho học sinh không cảm thấy nhàm
chán và tạo hứng thú, đam mê trong giờ học thể dục, háo hức chờ đến tiết học thể
dục.
Trong quá trình dạy học, nếu các em có dấu hiệu mệt mỏi giáo viên cần thay
đổi nội dung để tạo lại sự hứng thú, lấy lại tâm lý trạng thái vui tươi, có thể tổ chức
một số trò chơi nhỏ hay kể một câu chuyện ngắn gọn về tinh thần luyện tập thể
thao, lời kêu gọi tập luyện thể dục của Bác Hồ, cung cấp cho HS một số thông tin
về thành tích thi đấu của thể thao Việt Nam và thế giới…
18
Dụng cụ học tập rất quan trọng nên áp dụng triệt để vì nó dễ tạo nên hưng
phấn cho HS. Vì vậy mỗi nội dung, mỗi tiết học, giáo viên nên thay đổi dụng cụ
như: Bóng đá, bóng chuyền, cầu lông…hay các vật dụng khác mang màu sắc áp
dụng trong bài học và trò chơi, sẽ tác động vào mắt các em gây sự hứng thú hấp
dẫn trong tập luyện.
Trong suốt tiết học, giáo viên cũng nên dùng phương pháp thi đấu phân
thắng thua để động viên các em, mỗi một nội dung cho các tổ thi đua với nhau, giáo
viên nhận xét, khen thưởng sẽ tạo nên sự tranh đua, gắng sức tập luyện. Để tìm
hiểu tình hình học sinh một cách toàn diện, trong mỗi lớp học, tìm hiểu khả năng
vận động của các em, có sức khoẻ tốt, có sức khoẻ yếu, hay bệnh tật…Để có hình
thức và đưa ra bài tập riêng đối với học sinh đặc biệt là tuân thủ triệt để nguyên tắc
cá biệt hoá trong giảng dạy môn thể dục.
Đối với học sinh yếu, khuyết tật, không để các em nghỉ, mà giáo viên phải tổ
chức riêng cho các em tập với cường độ và bài tập hợp lý hoặc cho các bạn có sức
khoẻ tốt giúp đỡ các bạn yếu, giáo viên nên động viên khích lệ các em này. Tạo
điều kiện cho các em làm trọng tài trong các trò chơi, các hoạt động thi đua hoặc áp
dụng phương pháp tập luyện “ phục hồi chức năng” với hình thức nhẹ nhàng, nội
dung phù hợp để các em này được hoạt động, tạo cho các em một tinh thần thoả
mái, vui vẻ phấn khởi tập luyện nâng cao sức khoẻ cùng các bạn.
Nói chung chương trình dạy thể dục trong trường THPT rất đa dạng, phong
phú nhưng tuỳ theo một mức độ khác nhau. Chúng ta nghiên cứu trong mỗi tiết dạy
tạo mọi điều kiện, sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em, đảm bảo tính
vừa sức, hấp dẫn, tạo nên sự hưng phấn, kích thích các em say mê luyện tập, nâng
cao sức khoẻ đảm bảo việc học tập đồng thời đào tạo nguồn để HS tham gia các kỳ
thi do các cấp tổ chức.
19
Chương 4:Kiểm chứng các giải pháp:
Một trong những nội dung quan trọng áp dụng vào giờ học nhằm kích thích
hứng thú học tập của học sinh đó là vận dụng phương pháp trò chơi và thi đấu vào
giờ học để rèn luyện kỹ thuật và thể lực cho học sinh.
Phương pháp trò chơi tạo cho người chơi nhiều điều kiện để giải quyết một
cách sáng tạo về nhiệm vụ vận động. Tạo nên quan hệ tranh đua tích cực giữa các
cá nhân từ đó giúp học sinh tham gia hăng hái và nhiệt tình.
* Áp dụng phương pháp sử dụng trò chơi kết hợp thi đấu vào giảng dạy thể
dục trường
Sau thời gian áp dụng phương pháp trên chúng tôi thấy rất thuận tiện trong
việc giảng dạy đa số các em có tiến bộ nhiều trong môn học, cụ thể là học sinh
khối 10 và 11 mà chúng tôi trực tiếp giảng dạy các em rất ham thích luyện tập,
thường chờ đợi đến tiết học thể dục, chất lượng tăng lên rõ rệt qua từng giai đoạn,
kể cả học sinh sức khoẻ yếu, các em đã nắm kỹ nội dung chương trình, tuy không
đòi hỏi mức độ cao ở các em song cũng đủ đảm bảo tốt về mặt sức khoẻ, tinh thần
ý thức, tổ chức kỷ luật, là cơ sở để các em bước vào lớp kế tiếp với bản lĩnh tự tin
hơn, tiến xa hơn. Chúng tôi đã tiến hành sử dụng phương pháp trò chơi lồng ghép
vào giờ học thể dục và kết quả cho thấy chất lượng học sinh học môn thể dục tăng
lên rõ rệt,tạo hứng thú và yêu thích môn thể dục. hiệu quả của phương pháp áp
dụng trò chơi vận động và kết hợp thi đấu và sử dụng phương pháp cá biệt hoá,
động viên khích lệ giúp tỉ lệ học sinh khá, giỏi chiếm tỉ lệ khá cao .
20
Phần 3 KẾT LUẬN :
1,Những vấn đề quan trọng của đề tài:
Ap dụng phương pháp trò chơi lồng ghép vào giờ học thể dục sẽ tạo hứng
thú cho học sinh khi học thể dục, lôi cuốn các em tham gia học tập tích cực và hăng
hái. Có như thế giờ học thể dục mới đạt kết quả cao và công tác GDTC sẽ thực hiện
được chức năng và nhiệm vụ của mình đó là tăng cường sức khỏe cho học sinh.
2,Hiệu quả thiết thực của sáng kiến:
- Việc lựa chọn và tổ chức trò chơi hợp lý có tác dụng lớn trong việc luyện
tập thể lực một cách toàn diện cho học sinh tạo được hứng thú học cho học sinh và
hứng thú dạy cho giáo viên. Từ đó nâng cao chất lượng dạy và học.
- Xóa được tư tưởng: “xem nhẹ bộ môn” ở giáo viên làm cho giáo viên thêm
yêu nghề.
- Giáo dục truyền thống đạo đức lối sống, tính tổ chức kỷ luật, tính đoàn kết
cho các em học sinh.
- Qua những trò chơi hợp lý, giáo viên tận dụng được thời gian tiết dạy để học
sinh “chơi mà học”.
3/ Kiến nghị:
Để đảm bảo công tác GDTC cho học sinh đòi hỏi phải tăng cường các thiết
bị dụng cụ phục vụ cho việc giảng dạy của thầy cô và của việc tập luyện của trò
theo hướng:
Mỗi năm nhà trường phải mua sắn thêm một số thiết bị dụng cụ như: Mua
thêm nệm để thay thế các nệm xuống cấp không an toàn khi tập luyện.
Nhà trường cùng thầy cô, học sinh tự làm thêm một số thiết bị dụng cụ như:
Cho HS các lớp nộp cầu đá, bóng chuyền, xà nhảy cao, sân bóng...góp phần làm
21
giàu thêm cơ sở vật chất của nhà trường phục vụ tốt cho công tác GDTC cho học
sinh.
Thường xuyên cải tạo và nâng cấp các sân tập.
Tiến tới xây dựng hoàn thiện sân tập để đảm bảo tập luyện ở nhiều môn thể
thao thúc đẩy sự phát triển các tố chát thể lực cho học sinh.
Cần quan tâm nhiều hơn nữa vào công tác giáo dục thể chất cho học sinh
như: Tăng cường giao lưu thể thao với các trường bạn, tham gia các phong trào ở
các cấp …
Đề tài này đã hoàn thành nhưng không thể tránh khỏi hạn chế thiếu sót,
mong Ban giám hiệu, tổ chuyên môn, công đoàn và các bạn đồng nghiệp đóng góp
ý kiến, bổ sung để chúng tôi có thể hoàn thiện đề tài và các biện pháp mới hay hơn,
sát thực hơn với thực tiễn địa phương và từng đối tượng học sinh, để góp phần xây
dựng con người phát triển một cách toàn diện. Đồng thời đưa sáng kiến của chúng
tôi áp dụng cho HS toàn trường THPT Lý Thường Kiệt và học sinh THPT nói
chung để giờ học thể dục đạt kết quả cao hơn đồng thời góp phần vào công cuộc
xây dựng và phát triển toàn diện cho HS.
22
Phần bốn : Phụ lục
CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
1. GDTC: Giáo dục thể chất
2. HS: Học sinh
3. GV: Giáo viên
4. THPT: Trung học phổ thông
5. TDTT: Thể dục thể thao
23
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT TÁC GIẢ VÀ TÊN TÀI LIỆU
1 Nguyễn Văn Đức, Phương pháp toán học thống kê, NXBTDTT,1977.
2 Phi Trọng Hành, Y học thể dục thể thao, NXBTDTT,2000.
3 Vũ Đào Hùng, Lý luận và phương pháp giáo dục thể chất, NXBGD,
2001.
4 Nguyễn Đức Văn, Phương pháp thống kê trong thể dục thể thao, 2000.
5 Trương Quốc Uyên, Chủ tịch Hồ Chí Minh với TDTT, NXBTDTT.
6 Lê Văn Xem, Tâm lý học TDTT, NXBĐHSP, 2004.
7 Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học ở trường THPT – NXB
Giáo dục, 2004.
8 Sách giáo viên thÓ dôc 10,11,12
9 Phương pháp giảng dạy thể dục thể thao trong nhà trường phổ thông -
NXB TDTT.
10 Vũ Đào Hùng, Trần Đồng Lâm, Đặng Đức Thọ, Thể dục và phương
pháp dạy học tập 1