Tıbbi acillere Yaklaşım-2

GÖĞÜSTE KUVVETLİ AĞRI NEDENLERİ NELERDİR

Kalp Krizi

Mide delinmesi

Büyük damarlarda delinme

Akciğer damarlarında tıkanma

Akciğerlerde patlama

Kas ağrıları

Safra kesesi ve pankreas iltihapları

Kalp Krizi & Göğüs Ağrısı

Kalp kasının bir bölümüne olan kan akışının

azalması veya tamamen kesilmesi sonucu

Bu durum koroner arterlerden birinin spazm veya

tıkanması sonucu oluşur

Damar duvarı

Pıhtı

Oluşan trombüs lümene doğru büyür

Yağ çekirdek

Kalp Krizi & Göğüs Ağrısı

Hastanın bir veya iki eli

ile yumruk yaparak

sternumun önünü işaret

etmesi kalp kökenli göğüs

ağrısını göstermede çok

tipiktir

Kalp Krizi & Göğüs Ağrısı

Efor

Emosyonel bozukluk

Heyecan, üzüntü

Korku

Soğuk hava

Presibite eder

Belirtiler Nelerdir?

Göğüste rahatsızlık hissi, ağrı, baskı, yanma

Ağrının omuzlara, kollara, çeneye ve boyuna

yayılması

Bulantı, kusma, soğuk terleme, nefes darlığı,

endişe, ölüm korkusu

Ağrı nefes alıp vermekle değişmez

Göğsünde bir kaya oturmuş gibi ağrı tarifleyebilir.

Kalp Krizi & Göğüs Ağrısı

Bu belirtilerin hepsi her kalp krizinde

görülmeyebilir

Acil bir durum olduğu için bir an önce

hastaneye ulaşılmalı ve damar açıcı ilaç

tedavisi uygulanmalıdır

Ne Yapmalıyız?

Hemen 112 acil yardım sistemi aktive

edilmelidir

Yakın mesafede ise koroner yoğun bakım

merkezine gidilmelidir

Eğer gerekiyorsa temel yaşam desteği

uygulanmalıdır

Ne Yapmalıyız?

Ambulans gelene kadar hasta rahat ettirilmelidir

(istirahat)

Eğer hasta kalp hastası ise ilaçları verilmelidir

Nitrogliserin (isordil 5 mg) tablet dil altına

konulmalı ve ağrı azaltılmalıdır (10 dk içinde 3 doz)

İmkanı varsa aspirin verilmeli

Ne Yapmalıyız?

Hastanın ağrısının ve korkusunun giderilmesi

önemlidir

Hasta sırtüstü yatırılır ve hareket ettirilmez,

Hastanın solunum sıkıntısı varsa, baş yükseltilir

(Mümkünse oksijen verilir 2 lt/dk gidecek şekilde)

Mutlaka hastaneye götürülür.

Gerekiyorsa (solunum ve kalp durmuşsa) CPR yapılır

Ne Yapmalıyız?

İdeal olan ağrı başladıktan sonraki 90

dakika içersinde hastanın trombolitik tedavi

almasıdır

İnme (Felçlik)

Beyinin herhangi bir bölgesine gelen kan

akımının bloke olması sonucu yeterli

oksijenin ulaşamamasıdır

Kan akımı, damar tıkanması veya damar

yırtılması sonucu bloke olur

İnme

Oksijen azlığı beyin hücrelerinde kalıcı

hasar oluşturur

İnme bütün dünyada 3. ölüm sebebidir

İnme

Yaş ( > 50 ) Doğum kontrol ilacı Obezite Yüksek tansiyon Kalp hastalığı

Yüksek kan kolesterol seviyesi

Diyabet (şeker) hastalığı

Madde bağımlılığı Aile öyküsü

İnme

Tüm inmelerin %80’ni iskemik (tıkayıcı)

%20’si kanayıcı (damar yırtılması)

Daha az oranda tümör ve yapısal damar

bozuklukları oluşturur

İnme

Geçici İskemik Atak

Beyindeki bir damarın geçici olarak

daralması sonucu oluşur

İnme benzeri belirtiler olur ama geçicidir

Belirtiler Nelerdir?

Vücudun bir yarısında güçsüzlük, his kaybı

Bir gözde bulanık görme, azalma

Konuşma ve anlamada bozukluk

Baş dönmesi, denge kaybı

Ani, şiddetli baş ağrısı

Şuurda bozulma

Gözlerin bir yana deviasyonu

Ağır Felç belirtileri

Bilinç kaybı

Vücutta tek (ya da çift) taraflı paralizi (güç kaybı)

veya pleji (kuvvet kaybı)

Solunum ve yutma güçlüğü

Mesane ve barsak kontrolünün kaybı (inkontinans)

Konuşma güçlüğü, uyku hali

Gözbebekleri (pupiller) büyüklüğünde farklılık

(anizokori

Ne Yapmalıyız?

Hastanın şuuru kapalıysa temel yaşam

desteği (recovery pozisyonu)

Acil yardım çağrılır (112)

Şuur açıksa baş hafifçe yukarı kaldırılır

Kusma olasılığına karşı yan yatırılarak (özellikle felç

gelişen kol tarafına yatırılarak) hastaneye götürülür.

Bilinçsiz hastanın yan yatırılmasına, özellikle de

başın, kusmuk veya sekresyonun dışarı akabileceği

şekilde yana çevrilmesi pozisyonuna

KOMA POZİSYONU denir.

Nefes Darlığı

Astım, KOAH ve kalp yetmezliği olan

hastalarda nefes darlığı atakları olabilir

Bu ataklar özellikle ÜSY enfeksiyonları,

soğuk hava, stress, sigara, allerjen

maddeler, ilaç kullanımı gibi durumlarla

artabilir

Nefes Darlığı

Sık nefes alma, öksürük

Siyanoz

Konuşmada güçlük

Burun kanadı solunumu

Hırıltılı solunum, ıslık sesi

Yatınca rahat edemez

Nefes Darlığı

Yaşamsal fonksiyonlar kontrol edilir

Atağı başlatan maddeden uzaklaştırılır

Hasta oturtulur, arkasına yastık konulur ve

bacakları sarkıtılır

Kullandığı ilaçlar varsa verilir

Nefes Darlığı

Nefes Darlığı

Kimi zaman özellikle genç hastalarda; sık

ve derin nefes alma

Boğazında bir yumru varmış hissi

Ellerde, ayaklarda uyuşma gibi belirtilerle

histerik ataklar olabilir

Nefes Darlığı

Nefes darlığı atağı acil bir durumdur

Özellikle yaşlılarda ve bilinen hastalığı

olanlarda hemen hastaneye ulaşılmalıdır

Nefes Darlığı

Ambulansı beklerken

Evde oksijen tedavisi alıyorsa oksijen

verilir

Evde nebul tedavi alıyorsa 1 doz nebul

verilir

Anaflaksi

Allerjik reaksiyonların en şiddetli biçimidir ve ölümcül

olabilir. Şiddeti kişiden kişiye değişmekle birlikte ;

Cilt belirtileri (kızarıklık, döküntü, kaşıntı), solunum

yollarındaki belirtiler ( ödem ve şişliğe bağlı ses

kısıklığı, solunum güçlüğü, yutma güçlüğü), bulantı,

kusma, hipotansiyon, bilinç kaybı ve şok sık gözlenir.

Anaflaksi de ilkyardım

Anaflaksiden şüpheleniyorsa ve kişinin anaflaktik

özelliği biliniyorsa, elde varsa hemen epinefrin

uygulanmalıdır.

Kişi yatar durumda tutulmalı bacakları hafif

yükseltilmelidir.

Uzman sağlık hizmeti verilinceye kadar kişinin hava

yolu solunumu ve dolaşımı kontrol altında

tutulmalıdır.

Gerekirse CPR başlanmalıdır.