LOGO

TÌNH HUỐNG NHỜ THU

- Phạm Thành Việt

- Nguyễn Bảo Ngọc- Đoàn Như Trúc- Lê Phi Quân

TÌNH HUỐNG NHỜ THU

- Phạm Thành Việt

- Nguyễn Bảo Ngọc- Đoàn Như Trúc- Lê Phi Quân

Tình hu ng 1ố M t ngân hàng A   n Đ g i b  ch ng t  có giá tr  40.000 USD ộ ở Ấ ộ ở ộ ứ ừ ị

kèm m t ch  th  nh  thu đi u ki n tr   ngay vào th i đi m 60 ngày ộ ỉ ị ờ ề ệ ả ờ ểsau ngày V n đ n đ ng bi n (D/P at 60 days after Bill of Lading) ậ ơ ườ ểđ n ngân hàng B   Argentina đ  đ ngh  thu h . ế ở ể ề ị ộ

Sau ngày đáo h n nh ng nhà  xu t kh u v n không nh n đ c ti n ạ ư ấ ẩ ẫ ậ ượ ềthanh toán t   nhà nh p kh u. Lúc này ngân hàng A ch  th  cho ngân ừ ậ ẩ ỉ ịhàng B ph i hoàn tr  l i tr n b ch ng t   n u nh  nhà nh p kh u ả ả ạ ọ ộ ứ ừ ế ư ậ ẩkhông th c hi n vi c thanh toán. ự ệ ệ

Tuy nhiên ngân hàng B đã giao b  ch ng t  cho nhà nh p kh u  đi ộ ứ ừ ậ ẩnh n hàng trên c  s  ch p nh n thanh toán trên h i phi u, đ n ậ ơ ở ấ ậ ố ế ếngày đáo h n nhà nh p kh u không thanh toán và t t nhiên ngân ạ ậ ẩ ấhàng B không còn b  ch ng t  đ tr  hoàn tr  l i phía xu t kh u ộ ứ ừ ể ả ả ạ ấ ẩtheo đúng ch  th . Nh  v y ngân hàng B có hành đ ng sai không khi ỉ ị ư ậ ộx  lý nghi p v  nh  trên?ử ệ ụ ư

Tr l i:ả ờ  Ngân hàng B làm nh v y là saiư ậ Theo URC 522 Đi u 7 kho n c: “N u ch th nh thu kèm ề ả ế ỉ ị ờ

h i phi u tr sau mà ch th nh thu là ch ng t th ng ố ế ả ỉ ị ờ ứ ừ ươm i đ c chuy n giao khi thanh toán, thì ch ng t ch đ c ạ ượ ể ứ ừ ỉ ượchuy n giao khi thanh toán”ể

=>Nh thu tr ngay mà có kèm h i phi u tr sau thì cũng ờ ả ố ế ảđ c xem nh là nh thu tr ngay, t c là ngân hàng thu h ượ ư ờ ả ứ ộch giao b ch ng t trên c s thanh toán.ỉ ộ ứ ừ ơ ở

Tr ng h p này th ng x y ra khi hàng hóa đ n ch m ườ ợ ườ ả ế ậh n nhi u do kho ng cách quá xa, ch ng t nh thu ơ ề ả ứ ừ ờchuy n qua ngân hàng th ng t i tr c. Nh ng ng i ể ườ ớ ướ ư ườmua không mu n thanh toán ti n s m nên th a thu n v i ố ề ớ ỏ ậ ớng i bán trong ch th nh thu theo đi u ki n “Release ườ ỉ ị ờ ề ệdocuments againts payment at X days sight”

Gi i pháp:ả

Nhà xu t kh u nên c l ng kho ng th i gian ấ ẩ ướ ượ ả ờchênh l ch gi a hàng hóa đ n và th i gian b ch ng ệ ữ ế ờ ộ ứt đ n ngân hàng là ch p nh n đ c và đ ngh nh ừ ế ấ ậ ượ ề ị ờthu tr ngay và 2 bên ph i có s tin t ng l n nhau ả ả ự ưở ẫnh t đ nh. N u không t t h n h t là quy đ nh nh ấ ị ế ố ơ ế ị ờthu tr ch mả ậ

Tình hu ng 2ố Nhà xu t kh u Dota t i Nh t B n xu t kh u m t hàng bánh k o sang ấ ẩ ạ ậ ả ấ ẩ ặ ẹ

Trung Qu c cho nhà nh p kh u Taobao. Sau khi hàng đã c p c ng và ố ậ ẩ ậ ảl u kho, ngân hàng thu h Zhangsin chuy n b ch ng t cho nhà nh p ư ộ ể ộ ứ ừ ậkh u Taobao yêu c u thanh toán, tuy nhiên nhà nh p kh u Taobao t ẩ ầ ậ ẩ ừch i nh n b ch ng t vì cho r ng hàng không đ m b o ch t l ng.ố ậ ộ ứ ừ ằ ả ả ấ ượ

Trong th i gian l u kho bãi t i c ng n c ngoài (Trung Qu c), kho b ờ ư ạ ả ướ ố ịh a ho n nên hàng hóa b h h i m t ph n. ỏ ạ ị ư ạ ộ ầ

Trong ch th nh thu g i đ n ngân hàng chuy n giao, nhà xu t kh u ỉ ị ờ ử ế ể ấ ẩDota đã yêu c u ngân hàng nh thu Zhangsin th c hi n vi c mua b o ầ ờ ự ệ ệ ảhi m hàng hóa cho s n ph m c a mình, tuy nhiên ngân hàng Zhangsin ể ả ẩ ủđã không th c hi n d n đ n vi c hàng hóa h h i không đ c b o ự ệ ẫ ế ệ ư ạ ượ ảhi m. ể

Do đó, nhà nh p kh u Dota yêu c u Ngân hàng Zhangsin ph i b i ậ ẩ ầ ả ồth ng cho nh ng t n th t c a mình.ườ ữ ổ ấ ủ

Theo b n ngân hàng Zhangsin có ph i b i th ng thi t h i này ạ ả ồ ườ ệ ạkhông?

Tr l i:ả ờ Ngân hàng Zhangsin không ph i ch u trách nhi m v vi c ả ị ệ ề ệ

này, vì Theo đi u 10 kho n b URC522 ề ả có quy đ nh: “Ngân hàng ị

không có nghĩa v ph i th c hi n nh ng hành đ ng đ i ụ ả ự ệ ữ ộ ốv i hàng hóa mà b ch ng t nh thu đ i di n, k c l u ớ ộ ứ ừ ờ ạ ệ ể ả ưkho và mua b o hi m cho hàng hóa ngay c khi có các ch ả ể ả ịth c th v vi c này. Ngân hàng ch hành đ ng nh v y ị ụ ể ề ệ ỉ ộ ư ận u khi và có ch ng m c xét th y c n thi t đ i v i t ng ế ừ ự ấ ầ ế ố ớ ừtr ng h p c th . B t k quy đ nh t i đi u 1c, nguyên ườ ợ ụ ể ấ ể ị ạ ềt c này đ c áp d ng ngay c khi ngân hàng thu h không ắ ượ ụ ả ộcó b t kỳ thông báo c th nào v quy t đ nh c a mình”ấ ụ ể ề ế ị ủ

Tình hu ng 3ố : Ng i y thác: công ty xu t nh p kh u Vi t Nam (XNK)ườ ủ ấ ậ ẩ ệ Ngân hàng nh thu: ngân hàng Vietcombank (VN)ờ Ng i nh p kh u: Công ty Singapore (SG)ườ ậ ẩ M t hàng: tr ng gà s ngặ ứ ố Trong đ n nh thu, ng i y thác ch đ nh ngân hàng A Singapore ơ ờ ườ ủ ỉ ị ở

làm ngân hàng thu h , nh ng ngân hàng A l i không ph i là ngân ộ ư ạ ảhàng đ i lý c a ngân hàng VN. Đ nh thu th c hi n đ c, trong ạ ủ ể ờ ự ệ ượl nh nh thu, ngân hàng VN ch đ nh ngân hàng B (là ngân hàng đ i ệ ờ ỉ ị ạlý) làm ngân hàng thu h , sau đó ngân hàng B chuy n b ch ng t ộ ể ộ ứ ừđ n ngân hàng A đ xu t trình và thu ti n t nhà nh p kh u. Nhà ế ể ấ ề ừ ậ ẩnh p kh u tr ti n, nh n b ch ng t và đi nh n hàng. Do ch ng t ậ ẩ ả ề ậ ộ ứ ừ ậ ứ ừqua 3 ngân hàng nên b ch m m t 4 ngày, khi nh n hàng thì toàn b ị ậ ấ ậ ộtr ng gà s ng đã n thành gà con. H i ai là ng i ph i ch u trách ứ ố ở ỏ ườ ả ịnhi m?ệ

Tr l i:ả ờ Đ n y thác nh thu là h p đ ng kinh t gi a ng i y ơ ủ ờ ợ ồ ế ữ ườ ủ

thác và ngân hàng nh thu. Trong tr ng h p này, ờ ườ ợ ng i ườy thác đã ch đ nh ngân hàng A Singapore làm ngân hàng ủ ỉ ị ở

thu hộ nh ng ngân hàng nh thu (VN) l i ch đ nh cho ư ờ ạ ỉ ịngân hàng B làm ngân hàng thu h . Vì v y đã có hành vi ộ ậkhông đúng đ i v i h p đ ng y thác, nên m i h u qu ố ớ ợ ồ ủ ọ ậ ảphát sinh t hành vi không đ c y thác đ u do ừ ượ ủ ề ngân hàng nh thu gánh ch uờ ị .

+Theo URC 522 đi u 5 kho n d: “NH chuy n ch ng t sẽ s ề ả ể ứ ừ ửd ng NH do ng i yêu c u nh thu ch đ nh nh là NH thu ụ ườ ầ ờ ỉ ị ưh . N u không có ch đ nh nh v y, NH chuy n ch ng t sẽ ộ ế ỉ ị ư ậ ể ứ ừs d ng d ch v c a NH theo s l a ch n c a mình.”ử ụ ị ụ ủ ự ự ọ ủ

Tình hu ng 4: ố

Trong l nh nh thu nhà xu t kh u A yêu c u các ệ ờ ấ ẩ ầchi phí nh thu sẽ do nhà nh p kh u B thanh toán. ờ ậ ẩTuy nhiên, ngân hàng thu h C v n không thu t ộ ẫ ừnhà nh p kh u B mà tr th ng s ti n phí này vào ậ ẩ ừ ẳ ố ềs ti n h thu đ c. ố ề ọ ượ

Nhà xu t kh u A yêu c u ngân hàng C ph i hoàn ấ ẩ ầ ảtr l i s ti n phí đó nh ng ngân hàng C không ả ạ ố ề ưch p nh n.ấ ậ

Ngân hàng C làm v y có đúng không?ậ

+Theo URC522 đi u 21a: “N u l nh nh thu quy đ nh r ng phí ề ế ệ ờ ị ằvà/ho c chi phí nh thu do Ng i tr ti n ch u nh ng ng i tr ặ ờ ườ ả ề ị ư ườ ảti n t ch i thanh toán, thì tr khi áp d ng đi u 20 (b), Ngân ề ừ ố ừ ụ ềhàng xu t trình có th trao ch ng t khi nh n đ c thanh toán ấ ể ứ ừ ậ ượho c ch p nh n h i phi u ho c ch p nh n các đi u ki n khác, ặ ấ ậ ố ế ặ ấ ậ ề ệtùy t ng tr ng h p mà không thu các kho n phí và/ ho c chi ừ ườ ợ ả ặphí nh thu nh đã yêu c u. ờ ư ầ

B t kỳ khi nào khi các kho n phí và/ho c chi phía nh thu đ c ấ ả ặ ờ ượmi n thì chúng sẽ đ c tính cho bên mà t đó nh n đ c nh ễ ượ ừ ậ ượ ờthu g i đ n và sẽ kh u tr vào s ti n thanh toán.”ử ế ấ ừ ố ề

Gi i pháp:ảC n th a thu n rõ ràng v chi phí phát sinh trong ầ ỏ ậ ề

vi c nh thu gi a nhà nh p kh u và nhà xu t ệ ờ ữ ậ ẩ ấkh u. Khi đó nhà xu t kh u nên quy đ nh ch t chẽ ẩ ấ ẩ ị ặtrên ch th nh thu đ c bi t là các chi phí do nhà ỉ ị ờ ặ ệnh p kh u ch u các ngân hàng thu h có đ c ậ ẩ ị ộ ượphép b qua hay không.ỏ

Tình hu ng 5:ốNg i y thác: công ty s n xu t bóng đèn Mỹ.ườ ủ ả ấ ởNg i nh p kh u: Công ty nh p kh u bóng đèn ườ ậ ẩ ậ ẩ ở

Vi t Nam.ệS ti n nh thu: 100.000 USDố ề ờNh thu kèm ch ng t theo đi u ki n D/Pờ ứ ừ ề ệKhi hàng đ n, ng i nh p kh u mu n thanh toán ế ườ ậ ẩ ố

đ nh n ch ng t , nh ng ch có ti n m t VND, s ể ậ ứ ừ ư ỉ ề ặ ốti n 2.000.000.000VND (2 t đ ng VN). T giá t i ề ỷ ồ ỷ ạlúc này là 20.000VNĐ/USD.

Ngân hàng xu t trình x lý th nào?ấ ử ế

Tr l i: Theo đi u 18 URC 522:ả ờ ềNgân hàng xu t trình có quy n không giao ch ng ấ ề ứ

t cho nhà nh p kh u.ừ ậ ẩTuy nhiên trong đi u ki n t i ngân hàng xu t ề ệ ạ ấ

trình lúc này có đ s ti n 100.000USD đ bán ủ ố ề ểcho nhà nh p kh u, thì ngân hàng v n có th ậ ẩ ẫ ểch p nh n s ti n thanh toán b ng VNĐ, sau đó ấ ậ ố ề ằđ a ch ng t cho nhà nh p kh u. Đ ng th i g i ư ứ ừ ậ ẩ ồ ờ ửs ti n thu h b ng USD cho ngân hàng mà t đ ố ề ộ ằ ừ ốnh n đ c l nh nh thu.ậ ượ ệ ờ

Ph n Câu h iầ ỏ

Câu h i 1:ỏNgân hàng A nh n đ c b ch ng t nh thu t ậ ượ ộ ứ ừ ờ ừ

ngân hàng đ i lý B n c ngoài g i đ n v i đi u ki n ạ ở ướ ử ế ớ ề ệtrao ch ng t là ứ ừ D/A. Nhà nh p kh u đã có văn b n ậ ẩ ảch p nh n thanh toán và ngân hàng A đã giao ch ng t ấ ậ ứ ừcho khách hàng đi l y hàng.ấ

Đ n h n thanh toán, ng i mua không thanh ế ạ ườtoán, h i ỏ trách nhi m c a ngân hàng A (ngân hàng ệ ủthu h ) là nh th nào?ộ ư ế

Tr l i:ả ờ Ngân hàng thu h không có trách nhi m tr thay, vì ộ ệ ả

cam k t thanh toán là c a khách hàng (ng i nh p kh u).ế ủ ườ ậ ẩTuy nhiên, n u ngân hàng thu h đã ế ộ b o lãnh ả

thanh toán cho nhà nh p kh u và đã g i thông báo b o ậ ẩ ử ảlãnh đó cho ngân hàng nh thu, thì ngân hàng thu h ph i ờ ộ ảthanh toán vô đi u ki n khi nh thu đ n h n, mà không ề ệ ờ ế ạc n bi t đ n thi n chí hay năng l c thanh toán c a khách ầ ế ế ệ ự ủhàng.

Đ ng th i, theo đi u 26 kho n c.3, ngân hàng A ồ ờ ề ảph i n l c xác minh các nguyên nhân không thanh toán ả ỗ ựvà thông báo không ch m tr cho ngân hàng mà t đó ậ ễ ừl nh nh thu g i đ n. ệ ờ ử ế

Câu h i 2ỏ : Trong l nh nh thu có ch th cho phép thanh toán t ng ệ ờ ỉ ị ừ

ph n và nói rõ 50% thanh toán theo đi u ki n D/P và ầ ề ệ50% thanh toán theo đi u ki n D/A. H i:ề ệ ỏ

a/ Ng i y thác (ng i xu t kh u) ph i l p b ch ng ườ ủ ườ ấ ẩ ả ậ ộ ứt nh th nào?ừ ư ế

b/ Ngân hàng thu h sẽ trao b ch ng t v i đi u ki n ộ ộ ứ ừ ớ ề ệnh th nào?ư ế

Tr l i:ả ờa/ Đ phù h p v i quy đ nh c a l nh nh thu, ng i y ể ợ ớ ị ủ ệ ờ ườ ủ

thác ph i l p b ch ng t , trong đó:ả ậ ộ ứ ừ Hóa đ n th ng m i th hi n 100% giá tr nh thuơ ươ ạ ể ệ ị ờ L p 02 h i phi u, trong đó 01 h i phi u at sight v i ậ ố ế ố ế ớ

50% giá tr c a hóa đ n; và 01 h i phi u kỳ h n đ ị ủ ơ ố ế ạ ểch p nh n v i 50% giá tr hóa đ n.ấ ậ ớ ị ơ

b/ Ngân hàng thu h sẽ trao ch ng t khi khách hàng đã ộ ứ ừth c hi n tr ngay 50% giá tr hóa đ n và đã ký ch p ự ệ ả ị ơ ấnh n h i phi u kỳ h n 50% giá tr hóa đ n.ậ ố ế ạ ị ơ

Câu h i 3:ỏ a) Tr ng h p b ch ng t nh thu có kèm theo h i ườ ợ ộ ứ ừ ờ ố

phi u tr sau, nh ng trong l nh nh thu l i có ch th rõ ế ả ư ệ ờ ạ ỉ ịràng v đi u ki n trao ch ng t là D/P. H i ngân hàng ề ề ệ ứ ừ ỏthu h sẽ x lý nh th nào?ộ ử ư ế

Tr l i:ả ờĐi u 7 kho n c URC 522ề ả

N u nh thu kèm theo h i phi u tr sau và trong L nh ế ờ ố ế ả ệnh thu quy đ nh ch ng t th ng m i ch đ c trao ờ ị ứ ừ ươ ạ ỉ ượkhi nh n đ c thanh toán, thì ch ng t th ng m i ch ậ ượ ứ ừ ươ ạ ỉđ c trao khi nh n đ c thanh toán và ngân hàng thu ượ ậ ượh sẽ không ch u trách nhi m v b t kỳ h u qu nào ộ ị ệ ề ấ ậ ảphát sinh do ch m tr trong vi c chuy n giao ch ng t .ậ ễ ệ ể ứ ừ

Câu h i 3ỏ : b) Trong nh thu phi u tr n, l nh nh thu có ch th cho ờ ế ơ ệ ờ ỉ ị

phép thanh toán t ng ph n. H i ngân hàng thu h sẽ ừ ầ ỏ ộtrao ch ng t tài chính v i đi u ki n nh th nào?ứ ừ ớ ề ệ ư ế

Tr l i:ả ờ Theo đi u 19 kho n a URC 522:ề ả

Ph i căn c theo lu t c a t ng n c xem có cho ả ứ ậ ủ ừ ướphép thanh toán h i phi u t ng ph n hay không. N u ố ế ừ ầ ếlu t cho phép, thì ngân hàng ch sẽ trao ch ng t tài ậ ỉ ứ ừchính khi khách hàng đã th c hi n thanh toán đ y đ s ự ệ ầ ủ ốti n ghi trên h i phi u.ề ố ế

Câu h i 4:ỏ N u nh thu ph i có ngân hàng xu t trình, thì ai là ng i ế ờ ả ấ ườ

ch đ nh ngân hàng xu t trình?ỉ ị ấ

Tr l i: ả ờ Đi u 5 kho n d và kho n f URC 522:ề ả ả Nh thu là nh thu c a ng i y nhi m thu, nên ờ ờ ủ ườ ủ ệ ng i ườ

y nhi m thuủ ệ là ng i có quy n ch đ nh ngân hàng ườ ề ỉ ịxu t trình.ấ

N u ng i y nhi m thu không ch đ nh, thì ế ườ ủ ệ ỉ ị ngân hàng g i nh thuử ờ sẽ là ng i đ c quy n ch đ nh, có nh ườ ượ ề ỉ ị ưv y nh thu m i th c hi n đ c.ậ ờ ớ ự ệ ượ

N u ngân hàng g i nh thu không ch đ nh, thì ế ử ờ ỉ ị ngân hàng thu hộ sẽ là ng i đ c quy n ch đ nh, có nh ườ ượ ề ỉ ị ưv y nh thu m i th c hi n đ c.ậ ờ ớ ự ệ ượ

Câu h i 5:ỏ a) L nh nh thu quy đ nh lãi su t ph i đ c thu, nh ng ệ ờ ị ấ ả ượ ư

ng i tr ti n t ch i thanh toán. H i ngân hàng thu h ườ ả ề ừ ố ỏ ộph i làm gì?ả

Tr l i:ả ờ Đi u 20 kho n a URC 522ề ả N u l nh nh thu ch quy đ nh lãi su t ph i đ c thu mà ế ệ ờ ỉ ị ấ ả ượ

không nói rõ là lãi su t không đ c mi n, thì ngân hàng ấ ượ ễthu h v n có th trao ch ng t khi nh n đ c thanh ộ ẫ ể ứ ừ ậ ượtoán ho c ch p nh n h i phi u ho c ch p nh n các ặ ấ ậ ố ế ặ ấ ậđi u ki n khác, tùy theo tr ng h p, mà không c n thu ề ệ ườ ợ ầlãi su t.ấ

Câu h i 5:ỏ b) N u l nh nh thu quy đ nh lãi su t ph i đ c thu và ế ệ ờ ị ấ ả ượ

không đ c mi n, nh ng ng i tr ti n t ch i thanh ượ ễ ư ườ ả ề ừ ốtoán, ngân hàng thu h ph i làm gì?ộ ả

Tr l i:ả ờ Đi u 20 kho n c URC 522ề ả Tr ng h p này ngân hàng thu h sẽ không trao ch ng ườ ợ ộ ứ

t và không ch u trách nhi m gì v b t c h u qu nào ừ ị ệ ề ấ ứ ậ ảphát sinh do ch m tr trong vi c chuy n giao ch ng t . ậ ễ ệ ể ứ ừKhi lãi su t b t ch i thanh toán, thì ngân hàng thu h ấ ị ừ ố ộph i thông báo không ch m tr b ng vi n thông ho c, ả ậ ễ ằ ễ ặn u không th thì b ng các ph ng ti n nhanh chóng ế ể ằ ươ ệkhác cho ngân hàng mà t đó nh n đ c l nh nh thu ừ ậ ượ ệ ờg i đ n.ử ế

LOGO