TRAFİK GÜVENLİĞİ VE ÇOCUKLAR

Prof. Dr Recep AKDUR

TRAFİK KAZALARININ

KÜRESEL BOYUTU

Trafik kazalarından her sene 1.24 milyon kişi ölüyor.

Dünyadaki ölüm nedenleri arasında ilk on içinde,

15-29 yaş grubunda birinci ölüm nedeni

Müdahale edilmez ise bu sayı 2020 yılında 1.9 milyona çıkacak ve ölüm nedenleri sıralamasında 3. sıraya oturacak

Bu ölümlerin yaklaşık yarısı yaya, bisikletli, motosikletli gibi trafikte zayıf konumda olanlarda

Yalnızca 28 ülke (toplam nüfusları 416 milyon ve dünya nüfusunun %7’ne denk geliyor); hız, emniyet kemeri, alkollü direksiyon kullanmama, kask ve çocuk koltuğu konusunda yasal düzenlemeye sahip.

GELİRE GÖRE ve NÜFUS, ARAÇ VE TRAFİK

KAZASI ÖLÜMLERİ

DÜNYA YÜKSEK

GELİR

ORTA

GELİR

DÜŞÜK

GELİR

Nüfus (%) 100 16 72 12

Araçlar (%) 100 47 52 1

Trfk Kzs ölümleri (%) 100 8 80 12

Trfk Kzs Ölüm Sıklığı

(100.000)

18 8.7 20,1 18,3

ÜLKELERİN GELİRİ VE TRAFİK

KAZALARINA GÖRE DAĞILIMI

NÜFUS;

YÜKSEK; 16

NÜFUS;

ORTA; 72

NÜFUS;

DÜŞÜK; 12

TRAFİK ÖLÜMÜ;

YÜKSEK; 8

TRAFİK ÖLÜMÜ;

ORTA; 80

TRAFİK ÖLÜMÜ;

DÜŞÜK; 12

ARAÇ

SAYISI;

YÜKSEK; 47

ARAÇ

SAYISI;

ORTA; 52

ARAÇ

SAYISI;

DÜŞÜK; 1

NÜFUS

TRAFİK ÖLÜMÜ

ARAÇ SAYISI

TÜRKİYE’DE TRAFİK KAZALARININ

ÇOCUKLARA YÜKÜ (2013)

YAŞ

GRUBU ÖLÜ YARALI

Adet % Adet %

0-9 202 5.51 19303 7.07

10-14 95 2.59 13405 4.91

15-17 116 3.16 15599 5.71

Ara Top 413 11.27 48307 17.68

18-24 411 11.21 52571 19.24

25-64 2354 64.21 157301 57.57

65+ 488 13.31 15060 5.51

TOPLAM 3666 100 273239 100

TÜRKİYE’DE TRAFİK KAZALARINDAN

ÖLEN ÇOCUKLARIN CİNSİYETLERE DAĞILIMI (2013)

0-9 10-

14

15-

17

ARA

TOP

18-24 25-64 65+ TOP

ERKEK

A 125 62 101 288 327 1861 350 2826

% 4.42 2.19 3.57 10.19 11.57 65.85 12.38 100

KADIN

A 77 33 15 125 84 493 138 840

% 9.17 3.93 1.79 14.88 10.00 56.69 16.43 100

TOP

A 202 95 116 413 411 2354 488 3666

% 5.51 2.59 3.16 11.27 11.21 64.21 13.31 100

ABD’de 2012, yılında 33,561 traffic kazasının 1,168 (3%) 14 ve altı

çocuklardır.

TÜRKİYE’DE TRAFİK KAZALARINDAN

YARALANAN ÇOCUKLARIN CİNSİYETLERİNE

DAĞILIMI (2013)

0-9 10-14 15-17 ARA

TOP

18-24 25-64 65+ TOP

E

A 11183 8305 11236 30724 40237 111451 9590 192002

% 5,82 4.33 5,85 16,00 20.96 58.05 5.00 100

K

A 8120 5199 4363 17682 12334 45850 5470 81237

% 10.00 6.40 5.37 21.77 15.18 56.44 6.73 100

T

A 19303 13405 15599 48306 52571 157301 15060 273239

% 7.07 4.91 5.71 17.68 19.24 57.57 5.51 100

TRAFİK GÜVENLİĞİNDE GENEL

ÖNLEMLER Güvenli ulaştırma politikası

Araç güvenliği

Yol güvenliği

Kişi güvenliği

Trafikten sorumlu tek kuruluş

Epidemiyolojik incelemeye dayalı

güvenlik uygulamaları

GÜVENLİ ULAŞTIRMA

POLİTİKASI Kitle ulaştırmasına geçilmesi

Rekabet dinamiğini kamunun

oluşturması

a)Demiryolu b)Denizyolu c)Havayolu

Kent içi metro ve otobüs ulaştırması

ARAÇ GÜVENLİĞİ

1) Sürücü koltuğu

2) Görüş rahatlığı ve açısı :

3) Kumanda araçları ve göstergelerin düzeni

4) Araç içi konfor

5) Araç hareket , kontrol ve diğer düzenekleri

ile ilgili faktörler

a) Fren b) Lastikler c) Direksiyon mil ve

simidi d) Kapı kilitleri e ) Camlar

YOL GÜVENLİĞİ1) Tek yön için genişliğin en az 3.60 metre olması,

2)Yoğunluğa göre, yolların tek yönlü olması,

3)Yol kaplamasının düzgün ve kaliteli olması,

4)Kavşakların iyi düzenlenmiş olması ve geçişlerin ışık ya da görevli aracılığı ile düzenlenmesi,

5)Yol bakım ve işaretlemeleri düzenli olması.

6)Uygun aralıklarla, park ve dinlenme alanları bulunması,

7) Yol koşullarına göre hız limitleri konması ve uyulmasını sağlamak ereğiyle kontroller yapılmalıdır.

KİŞİYE İLİŞKİN GÜVENLİK

ÖNLEMLERİSÜRÜCÜ Yaş Cinsiyet Hastalık- sağlık Psiko sosyal durum Yanlış davranışlar (Eğitim) –alkol-madde-hız-

emhiyet kemeri-kask-trafik kurallarıYOLCU Hastalık-alkol-madde araç içi dolaşmaYAYA Boş- iyi düzenlenmiş yaya kaldırımı İyi düzenlenmiş yaya geçitleri (ışıklı sesli

görevli)

Yanlış davranışlar-Eğitim

ÇOCUĞA ÖZGÜ ÖNLEMLER

Okul Servisleri

Okul Çevresi

Bisiklet/Mobilet binme

Çocuk Koltuğu kullanımı

Emniyet kemeri kullanımı

Yolculuk eğitimi/kültürü

Yaya eğitimi/kültürü

Güvenli oyun alanları

OKUL SERVİSLERİ Işıklı DUR işareti bulunmalıdır. Bu işaretin,

öğrencilerin araca inmeleri ve binmeleri sırasında yakılması ve inip binmeleri tamamlanıncaya kadar yanar durumda bulundurulması gereklidir. Işıklı Dur işareti yakıldığında arkadan gelen bütün araçların durması zorunludur.

Okul taşıtlarına fazla öğrenci binmemelidir. Okul taşıtları gidiş geliş saatlerine ve okul tarafından

belirlenen taşıma programına uygun olarak çalışmalıdır.

Bir okul taşıtında öğrencilerin yetişebileceği camların ve pencerelerin güvenli ve sabit olması gereklidir.

REFAKATÇİ

OKUL ÇEVRESİ YAYA GEÇİTLERİ ilk ve orta dereceli okul öğrencilerinin okul önlerinde ve

geçitlerinde güvenli şekilde okula giriş ve çıkışlarını

sağlamak amacıyla istekli öğretmen, veliler ve 11 yaşını

bitirmiş öğrenciler Okul Geçidi Görevlisi olabilirler.

Okul Geçidi Görevlileri, İl Emniyet Müdürü'nün

koordinatörlüğünde, Şehir içi Trafik Denetleme Şube

Müdürü, Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürü ile Milli

Eğitim Müdürlüğü’nün tayin ettiği 2 eğitim uzmanından

oluşan komisyonca seçilmektedir

Pratik ve uygulamalı eğitimden geçirilmektedirler. Başarılı

olan adaylara ise İl Emniyet Müdürlüğü tarafından

imzalanan “Okul Geçidi Görevli Belgesi” verilmektedir.

BİSİKLET MOBİLET GÜVENLİĞİ

Bisiklet seçimi/uygun özellikler uygun donanım Bisiklet ön ve arka kısmında mutlaka reflektör

bulunmalıdır. Bisiklet zincirleri temiz, yağlanmış ve ayarlanmış

olmalıdır. Frenler! her zaman kontrol edilmeli, her zaman

çalışır durumda olmalıdır. Lastikleri gerektiği gibi şişirilmiş olmalıdır.

Güvenli alanlar/bisiklet yolları Güvenli kullanım Kask kullanma

ÇOCUK KOLTUĞU

Dünyadaki ülkelerin yarısında, bu dünya

nüfusunun %32’sine karşılık geliyor çocuk

koltuğu düzenlemesi var

Çocuk koltuğu düzenlemesi yüksek gelirli

ülkelerde %88, orta gelirli %43 düşük gelirli %30

Kullanımların çok daha düşük olduğu biliniyor

Yanlış seçim ve kullanımların da yaygın olduğu

biliniyor

ÇOCUK KOLTUĞU SEÇİMİ

KOLTUK

TİPİ

ÇOCUK ÖZELLİĞİ

0 Bebek(oturamayan çocuk)

0+ 10-13 Kilogramdan daha az

I 10-18 Kilogram (2-4 yaş)

II 15-25 Kilogram (4-6 yaş)

III 22-36 Kilogram (6-11 yaş)

11-12 yaşından sonra emniyet kemeri

Kaynaklar

Akdur R.: Toplumsal açıdan Tarfik kazaları(Halk Sağlığı içinde) ANTIP A.Ş. Yayınları, Ankara, 1998

Akdur R:Türkiye'deki Trafik Kazalarının Epidemiyolojik İlkeler Işığında Değerlendirilmesi,Ulaşım ve Trafik Güvenliği Dergisi Temmuz 2012 s:12-20

Faces behind the figures Voices of road traffic crash victims and theirfamilies World Health Organization 2007, Geneva

Global status report on road safety 2013, World Health Organization2013, Geneva

Seat Belts and Child Restraints a road safety manual WHO FIA Foundation publications 2009

Sungur İ.,Akdur R.,Piyal B,:Türkiye'deki Trafik Kazalarının Analizi, Ankara Medical Journal cilt:14 sayı3(2014) s:114-124

Trafik Kaza İstatistikleri 2013 TUİK

TEŞEKKÜRLER