Trafo Zati Korumalar Emo

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma

C) TRAFO ZAT KORUMALARI:Trafo ii arzalar ile ilgili uygulanan korumalar eitli olup, bunlarn balcalar unlardr. -Tank Koruma- Bucholz Koruma - Termik KorumaBucholz

Bunlarn trafo tank ile fiziki ilikileri yandaki ekilde sembolik olarak gsterilmi olup, bunlar ile ilgili zet aklamalar aada verilmektedir.

2 kontakl Termometre

A.TRI> Tk.Rlesi

ekil:11 Bunlar dnda var olan dier trafo zati korumalar, konumuz olan OG ebekelerde, genellikle kullanlmadklar iin konu d tutulmutur.Tank Koruma: Trafo tank ile toprak arasna bal bir akm trafosunun sekonderinden enerjilenen bir toprak rlesi montaj ile, sarg tank arasnda olabilecek bir ksa devre halinde, kesiciyi atrarak trafonun korunmas salanr. Byle bir arza durumunda, trafonun primer tarafnda yer alan bir toprak rlesi de bu korumay I> salayacaktr. Ancak kaynak tarafnn izole olmas durumunda her iki korumann da bir anlam ekil - 12 olmayacaktr. Bucholz Koruma: Trafo ana tank ile rezervuar tank arasna yerletirilen bir bucholz Rlesi ile yaplan korumadr. Trafoda bir i arza olumas halinde, rlenin kapanan iki konta bulunmaktadr. Bunlardan biri, kk arzalarda kontan kapayarak, (yardmc rle aracl ile) bu durumun kl sinyal ile belirtilmesini salar, ancak ama yaptrmaz. ekil:13 Dier kontak ise, byk i arzalarda kapanarak kesiciye ama kumandas verir ve ayn zamanda, durumu (yardmc rle aracl ile) kl sinyal ile belirtir. Gerek grldnde her iki kl sinyale ek olarak, (farkl) ses veren sinyaller de alnabilir.

37

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder KorumaTermik Koruma: Tank st seviyesinden alnan ya scakl, farkl yntemler ile, trafo tank zerine bal bir analog scaklk gstergesine aktarlr. Gsterge yolu zerine, biri sinyal, dieri ama yaptrmak zere iki kam kontak yerletirilir. Bunlardan ilki, sinyal almak istediimiz (genellikle 60-70 oC) scakla, dieri ise 80 oC ye ayarlanr. 80 oC de ama yaptrlmasnn nedeni, bu scaklkta ya zelliklerin deimeye balamasdr. Dier Korumalar: Diferansiyel koruma, yldz noktas korumas, kademe bucholz korumas, ya seviye korumas, sarg scakl korumas vb korumalar OG ebekelerinde genellikle kullanlmaz.

70 60 80

Sinyal

+

ekil:14

D) EMALARIN GELTRLMES:Bir trafo merkezinin tasarmnda Sekonder Koruma Projeleri nemli bir yer tutar. Projenin dier paftalar kabulden sonra ilevini yitirmesine karn, projenin bu blm, arza tespiti, tadilat veya tevsiat gibi, iletme srecinde olabilecek almalar nedeni ile gerekliliklerini ve nemlerini korurlar. Bir OG trafo merkez sekonder koruma projesinde (her Tr. ve hat fideri iin) yer alan emalar genel olarak unlardan oluur. 1- PRENSP (Akm Yolu) EMALARI, 2- BALAMA EMALARI, 3- ELEKTRK KLT / KLT ZME EMALARI, 4-YARDIMCI GERLM (DC) DAITIM EMASI,1- PRENSP (Akm Yolu) EMALARI: a) AA Prensip emalar: Bu emalarn kapsamnda yer alan her fonksiyona ilikin emalar ve bu emalarn birletirilmesi ile emann btnnn oluturulmasnn admlar aada aklanmtr. 1. Admda; rlelerin arzay alglamas ve kesiciyi atrarak, arzann izole edilmesini salayan ema blm; (ekil:15) 2. Admda; kesiciye uzaktan ama/Kapama kumandas verilmesini ve ayrca, kesicinin (ak/kapal) durumunu izlememizi salayan sinyal devresi ema blm, (ekil:16 a)

Ama

38

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma3. Admda; arza halinde; arzann trn belirleyen sinyal lamba devresi ema blm, (ekil:16 b) 4. Admda; ilk admda oluturulan emalarn, birlikte yer ald, tamamlanm akm yolu (prensip) emasnn oluturulmas, (ekil:17) 1. Adm: ekil:15de, rnek olarak seilmi bir rle kombinasyonu ile yaplan AA korumasnn prensip emas grlmektedir.

A B C

Kp.Bo

A.Bo

Grlecei zere bu emada sadece, KORUMANIN YAPILMI olduu; yani, bir arza durumunda, ilgili rlenin alarak, yardmc rlesi Kapanan konta zerinden kesicinin amasn salayan fonksiyon grlmektedir.

5

4

(+)

P1

s1 s2

+

+

IB

IC

P2

Io

+

+

Io y(-)(-)

Iy

(-) K AMA

ekil:15IB: A Faz A.A Rlesi IC: C Faz A.A Rlesi Iy: : A.A Yar. Rlesi Io : Toprak Rlesi Io y Toprak Yar. Rlesi A.Bo: Ama Bobini Kp.Bo: Kapama Bobini

39

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma Rle tarafndan enerjilenen (Iy veya Ioy) yardmc rlesi, kapanan bir konta zerinden ama kumandas verirken, kapanan bir dier konta zerinden kendini kilitler. Bu nedenle kesicinin aarak arzann izole edilmesine ramen, ama kumandas kesilmez. Bu durum, ama bobininin uzun sre enerjili kalmas anlamna gelir. Ama kumandasnn, kesici kapal iken kapal pozisyon konta zerinden geirilerek bu sakncal durum nlenir2.Adm: Ancak sadece korumann salanmas, iletme ynnden yeterli olmamaktadr. Koruma dnda ayrca:

Kesicinin iletmeci tarafndan Ama ve Kapama ilemlerinin (uzaktan) yaplabilmesi Kesicinin (Ak Kapal) dur(+) S umunu belirtir sinyallerin alnmas (+) K gerekmektedir. stee bal olarak kesiciye uzaktan kumanda edilmesi iin uygulanan en basit tertip, biri ama, dieri kapama iin olmak zere iki adet butondan oluur. emadan da izlenecei zere; (-K) bobin balantlar yaplm durumdadr. (+K) ise, bu butonlar ve kesici (uygun) pozisyon kontaklar zerinden ama ve kapama bobinlerine balantlar oluturmakta ve bobinlerin enerjilenmesini salamaktadrlar.Kesicinin ak veya kapal olduunu gsteren sinyal lambalarna(-S) balants dorudan yaplm durumdadr. (+S) balants ise; kesicinin uygun pozisyon kontaklar zerinden geirilmek sureti ile, kesicinin durumuna uygun lambann yanar durumda olmas salanmtr.

Kp Bo

A Bo

2 1

K.A.L

(-) K

AMA

ekil:16 (a)

K.Kp.L

(-) S

40

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma3.Adm: ekil:16 (a) da belirtilen eksikliklerin tamamlanmas da, Bir sekonder koruma akm yolu emas iin yeterli olmamaktadr. Ayrca;

Koruma ile ilgili, hangi rlenin altnn belirleyen sinyalin alnmas, Ama sonunda bu sinyalin silinmeyip, iletmeci tarafndan silininceye kadar bekletilmesi Arza sinyal lambalarnn, salam olup olmadnn iletmeci tarafndan denetlenmesine olanak salanmas.Gerekmektedir.ekil:16 (b)de, yukarda sralanan eksikliklerin giderilmesi iin, gerekli devre ilaveleri, gsterilmitir.(+) S

(+) K

1

1

L.S.b2 2

L.D.b

+

+

Io y

Iy

Bir arza durumunda enerjilenen yardmc rle, LSb ve kapanan bir konta zerinden kendini kilitlemektedir. Bylece; kesicinin alarak arzann izole edilmesi ve rlenin skunete gemesinden sonra da; rlenin ak kontaklarnn kapal olarak bekletilmesi, dolays ile sinyal lambalarnn yank durumunun, iletmeci tarafndan grlmesine kadar korunmas salanmaktadr. (+S) ile, yardmc rle kilit konta arasnda yer alan Lamba silme butonu (LSb) aldnda, Y.Rleyi kilitleyen enerji kesilerek sinyal devrelerinin snmesi salanacaktr. Lamba deneme butonu LDb ise kapatldnda, yardmc rlenin normalde kapal olan konta zerinden sinyal lambalarnn yanmasn salanmaktadr.

(+) Toprak Rlesinden

1 2

(+) A.A Rlesinden

34

(-) K

AMA(-) S

ekil:16 (b)

41


ekil:15teki eksik fonksiyonlarn, (ekil:16-a ve ekil:16-b) ilavesi sonucu oluturulan, prensip (Akm Yolu) emas, ekil:17de gsterilmitir. DC, Kumanda (K) ve Sinyal (S) devrelerinin takibi ile bu fonksiyonlarn nasl gerekletii kolayca grlecektir.GR

A B C

Her faza ait A.Akm rlelerinin, ayr olarak gsterilmesi, aklanmalara kolaylk salayaca iindir. Genellikle muhtelif rle kombinasyonlar tek bir rle olarak sunulmaktadr. 3AA+Toprak yada, 2AA +Top, yada 3AA gibi retimler, en ok kullanlan rneklerdir.(+) S (+) K

1

1

L.S.bK p .B o A .B o

2

L.D.b2

2 1

+P1s1s2P2

IB +

IC

Io

+

+

+

H AT FD ER K.Kp.L K.A.L

Io y

Iy

1 2

3 4

AMA

ekil:17 b) Trafo Zati Koruma Prensip emalar :(-) K

(-) S

A.b : Ama butonu Kp.b : Kapama butonu L.D.b : L. Deneme butonu L.S.b : L. Silme butonu Ke.A.L: Ke. Ak Lambas Ke.Kp.L: Ke. Kapal Lambas

42

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma Trafo primer tarafnda yaplan sekonder korumalar; genellikle; ar akma ilaveten trafo zati korumalarn da kapsar. Buchoz ama ve termik ama kontaklarndan enerjilenen iki adet yardmc rle, (ar akm ve toprak yardmc rlelerinde aklanan ekilde) ama ve sinyal fonksiyonlarn yerine getirirler. Bucholz sinyal ve termik sinyal kontaklarndan enerjilenen dier iki yardmc rle ise sadece sinyal verirler. Tank korumann gerekli grld durumlarda, bu rle tarafndan enerjilenen bir yardmc rle kullanlr ve yardmc rle de dierleri ile ayn ilevleri ayn ekilde yerine getirir. ekil:18de, sadece trafo zati korumalar ile ilgili prensip emas grlmektedir. Ar akm korumalar bu emada yer almamaktadr.TRAFO ZAT KORUMALARIGR

(TANK, BUCHOLZ ve TERMK KORUMALAR)

PRENSP EMASIA B C

(+) S (+) K

A.b

Kp.b

Bu.A.L.S.b1 2

1

3

2

Bu.Si.1 2

4

Kp. Bo

A. Bo

1 2

L.D.b

Te.A .

Te.S

3 4

P1TK

s1 s2 P2

Bu.A.y

Te.A.y

Bu.Si.y

Te.Si.y

Tk.y

1 2

34

5

7 8

9 10

6

AMA (-) K (-) S

ekil:18

T K : T ank Koruma Rolesi Bu.A : Bucholz role Atrma konta Bu.Si : Bucholz role Sinyal konta T e.A : T ermik role Atrma konta T e.Si : T ermik role Sinyal konta Bu.A.y : Bucholz Ama yardmc Rolesi Bu.Si.y : Bucholz Sinyal Yardmc Rolesi T e.A.y : T ermik Ama Yardmc Rolesi T e.Si.y : T ermik Sinyal Yardmc Rolesi

K.Kp.L

K.A.L

43


ekil:18de, sadece trafo zati korumalarna yer verilmi olmas, emann takibinde karmaay nlemek ile ilgilidir. Aslnda ar akm korumasnn yer almad bir trafo zati koruma uygulamas dnlemez.ekil:19da, sadece trafo zati korumalarnn yer ald ekil:18deki emaya, ar akm korumasnn ilavesi ile, tamamlanm prensip emas grlmektedir.AIRI AKIM VE TRAFO ZAT KORUMALARI

PRENSP EMASIGR

(+) S

(+) K

A B C A.b1

1

3

Kp.b

Bu.A.2

Bu.Si.

2

4

L.S.b

L.D.b

1

3

Te.A.2

Te.Si.

4

Kp.Bo

A.Bo

IB

IC+

IA +P1s1 s2

+

+

P2

Io

IyIo yA 6 7 3 2 1 4 5A 6 7 3 2 1 4 5A

Bu.A.y

Te.A.y

Bu.Si.y

Te.Si.y

6

3 2

1

4 5

A

6

3 2

1

4 5

A

6

3 2

1

A

6 7

3 2

1

B

B

B

7

B

7

B

7

B

1 2

3 4

5 6

7 8

9 10

11 12

K.A.L

K.Kp.L

SLK

AMA (-) K (-) S

AMA

(-) K (-) S

e kil-19

TRAFO AG TARAFINDA TESS EDLECEK SEKONDER KORUMA:

OG/AG trafolarn AG tarafndan sekonder koruma tesisini olanakl klan K.A Ynetmelii, ok nemli ve yararl bir yenilik getirmitir. Bylece, termik manyetik alter kullanmna gerek kalmayacandan, hem daha salkl ve hem de daha ekonomik bir trafo ar yk korumas salanm olacaktr. EKL:20-ada, Primer tarafnda sekonder koruma tesis edilmi bir Trafonun, ayrca AG tarafndan da yaplan sekonder korumann prensip emas grlmektedir. Bu durumda, primer taraftaki DC yardmc gerilim ve ayrca baz kablajlardan yararlanmak da mmkn olmaktadr. Ayrca istenirse kl sinyal tertibinden de ortaklaa yararlanlabilir.(+) SA B C

(+) S (+) K

(+) K

A.b

Kp.b

441

3

Bu.A.2

Bu.Si.

4

L.S.b

1 2

1

L.D.b2

Kp.Bo

A.Bo

1

3

Te.A.2

Te.Si.

4

5

4

P1

s2 s1

IB

IC++

IA +

P2

(-) K

Bu.A.y

Te.A.y

Bu.Si.y

Te.Si.y

Iy

IBs2 s1

IC+

IA +

+1 2

34

5 6

7 8

9 10


ekil: 20 - a

Trafo AG tarafnda bir sekonder koruma tesisi iin, primer tarafta da sekonder koruma tesis edilmi olmas gerekmez. Primer tarafta bir kesici bulunmas yeterlidir. Bu durum ile ilgili prensip emas, ekil:20-bde grlmektedir. emada, trafo zati korumalarnn tesis edilecei varsaylmtr. Ancak, bu korumalarn tesis edilmemesi durumu deitirmez.(+) SA B C

(+) S (+) K

(+) K

A.b

Kp.b

1

3

Bu.A.2

Bu.Si.

4

L.S.b

1 2

1

L.D.b2

Kp.Bo

A.Bo

1

3

Te.A.2

Te.Si.

4

5

4

IBs2 s1

IC+

IA +

+

Bu.A.y

Te.A.y

Bu.Si.y

Te.Si.y

Iy

1

34

5 6

7 8

9 10

R S TK.Kp.LK.A.L2

2- BALANTI EMALARI:(-) K (-) S

AMA (-) K(-) S

ekil: 20- b

45

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma Her fider iin hazrlanan prensip emalar esas alnarak hazrlanan balant emalar, gerek koruma panosu kablajn yapacak eleman ve gerekse pano d kablaj yapacak elemanlarn daha sonra da iletme elemanlarnn yararlanaca nemli bir emadr. Deiik ekillerde hazrlanabilirler. Gerek iletmecilerin arza aramada, ve gerekse piyasadaki pano imalatlarnn kablaj yapmada daha uygun ve kolay bulduklar bir uygulama rnei ekil:21de verilmitir Klemenslerin st klar, balantnn hangi cihazn hangi terminaline yaplaca belirtilmektedir. Ayrca; her cihaz terminalinden kan kablonun, hangi klemense irtibatlanaca belirtilerek pano kablajna kolaylk salanmtr. Klemens alt klar ise, pano d (bucholz, kesici gibi) tehizata gidileri gstermektedir.3 A.A LE SEKONDER KORUMA BALANT I EMASI (RNEK)PT-28

A

6

3 1 2

4 5

IyB 7

A B

6 7

3 1 2

4 5

Bu.A.y

A B

6

37

1

4 2 5

A B

6

3 2

1

Te.A.y

Bu.Si.y7

A B

6

3 1 2

Te.Si.y7

7

9

11

5

4

2

8 10

IENTESIKR 8313 6 1

PT-30

12 14

PT-37

PT-35

PT-34

PT-9

SLK-1

PT-10

SLK-5

SLK-3

SLK-7

SLK-9

PT-20

PT-21

15

T

PT-1911 12

F

NBu.A.y-2

TeA.y-2

Bu.Si.y-2

RED (AK REDRESR GRUBU)(BARA) DC1

PT-12

PT-18

PT-15

PT-23

PT-20

Ity-2

1

1

1

LS.b2

LD.b2

A.b22

Kp.b1

1

1

3 4

5 6

7 8

9 10

K.A.L2

K.Kp.L22

PT-1

PT-2

PT-3 PT-4

PT-5

PT-6 PT-7

PT-8

PT-21

PT-22

Iy-6

Iy-3

K.A.L-2

PT -6

Bu.A.y-A

Te.A.y-A

Bu.A.y-B

Ke.A.L-1

Bu.Si.y-A

Bu.A.y-5

Te.Si.y-A

K.Kp.L-1

RED-N

TeSi.y-2

Iy-2

L.S.b-1

A.b-1

Ity-B

Kp.b-2

A.b-2

Iy-5

DC-1

DC-2

DC-3

DC-5

DC-7

DC-8

DC-4

DC-6

I-5

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

I-11 I-12

I-6

I-7 I-9

29

30

31

32

33

34

35

36

RED-T37

RED-F

LD.b-1

Ity-A38

Iy-A3

I-3

LS.b-2

PT-14

PT-17

PT-13

PT-16

PT-27

PT-29

PT-11

39

PT

AMA

Ntr

Ntr

AMA

+ K

Top.

Faz

Faz

- K

+K

+K

-K

-K

+K

-K

+S

Ke-13

Ke-14

Ke-x

Ke-x

+S

(+)

-K

-S

(-)

Bu.A-2

Bu.S-3

Te.A-2

Bu.Si-4

Ke-11

12 x 2,5Ke.M

2DC (K)

Ke-4

FAZ - A

Te.Si-3

Te.Si-4

Ke-12

Ke-7

Ke-9

Ke-8

TOPRAK

FAZ - B

FAZ - C

9

2 x 2,5

ekil:21

ELK. KLT ZME DEVRES EMASIBALANTI EMASI GRP T -4(-)

DC DEVRE DAITIM EMASI 220 V-AC BESLEME

PRENSP EMASIP T -3

46AC

(+) K

PT - 34 35 36

G i.A y.K l.B

Ke.Pk

N

F

T

,,,,,,,,,,A

220 V - AC 24 V - DC AK / RED.DC KAAK

K .b

VK .b

G i.A y.K

(+) (-)

T R .A y.

Aydnlatma

5BUCHOLZ 3 x 2,5

6TERMKKESC

73 x 2,5 6 x 2,5

8220 V - AC

A.TR

4x4

Faz10

bR

nR

aR

cR

Ntr

Top.

+K

Top.


ekil:22KISALTMALAR

ekil:23Gi.Ay.Kl.B TR.Ay.Kl.B K K.b Ke.Pk Giri Ayrcs Kilit Bobini TR. Ayrcs Kilit Bobini Klit zme Klit zme butonu Kesici Pozisyon konta

Kesiciler ve ayrclar arasndaki kilitlemenin ve kilitlemenin zlme koullarn belirleyen bu basit ema stte (ekil:22) grlmektedir. Akm yolu zerinde yer alan ayrclarda manevra yapabilmek iin, kesicinin ak durumda kapal olan kontandan yararlanlr. Ayrc kilit zme bobinlerinin enerjilenmesi iin, kesici veya kesicilerin ak durumda olmas bylece salanm olmaktadr. Ayrca, hcre kaps iin de bir kilitleme ngrlrse, kap kilit bobini ve kilit zme butonunun bu emaya eklenmesi gerekir. DC datmnn deiik ekillerde yaplmas da mmkndr. Ancak bu datm nasl yaplrsa yaplsn, Kesici Motor [M], Kilit zme [K], Sinyal [S] ve Kumanda [K] devrelerinin ayr oluturulmas salanr.

47

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma Kumanda devresi hari dier devreler bir sigorta ile korunmasna karn, Koruma devresinde bu koruma yaplmaz. Bu devre kna, Baret veya benzerleri tesis edilerek, gerektiinde ayrma ilemi salanr.

ekil:23te, bu datmn DC redresr kndan balayarak yapld ema grlmektedir. Bu yntem, OG merkezlerde nemli yararlar salamaktadr. Bu klarn rle panosunda toplanm olmas, korumann sigortal anahtarlar ile yaplyor olmas, ayrca her kta uyarc kl sinyallerin bulunmas, iletme personeli iin nemli bir kolaylktr. ki sinyal lambas ilavesi ile basit ve ucuz bir DC kaak devresi oluturmak yararl olmaktadr. Yar parlak olarak yanan sinyalden birinin snp dierinin parlak yanmas, (+) veya (-) kaak olduunu belirtir. Kaak, snen sinyalin dorudan bal olduu kutba ait devreden gelmektedir.BR KUMANDA PANO NERS: Koruma ve sinyal devrelerinde yer alan (ve aadaki pano resminde belirtilen dier tehizatn) pano kapa zerinde grnmesini salayacak ekilde imal edilen bir panoya, DC Datm Tek Hat emasnn mimik diyagram eklinde belirtilmesi, iletme ynnden olumlu etkileri dnda, grsel ynden de olumlu sonular vermektedir.

emada yer alan, redresr ak grubu, otomat ve sinyallerin pano kapa nne karlarak, bir mimik diyagram oluturulmas sz konusu kolayl daha da artracaktr.(ekil:24)

A.A Rlesi Ama ve Kap.Butonlar Kesici Ak ve Kapal Sinyal Lambalar

.

SD.L , SLK ve SS.L Yardmc Rleler

Bakmsz Ak Redresr GrubuDC Kaak Sinyalleri DC Devre otomatlar DC var SinyalleriEtiketler

ki Kutuplu Pako [K]

Klemens Dizisi

ekil:24

48

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder KorumaAIKLAMALAR VE UYARILAR 1) Tm emalarda kullanlm olan yardmc rlelerin, 6 veya 10 adedinin birletirilmesi suretiyle piyasaya genellikle Rle hbar Kombinasyonu ad ile) sunulan cihazlar da retilmektedir. Ancak bunlar yerine, gereken sayda, her ilev iin ayr yardmc rlelerin kullanlmas her zaman daha sorunsuz ve daha ekonomik olmaktadr. 2) Baz OG/OG trafolarn sekonder tarafnda, sadece hat fider korumalar ile yetinildii ve fider korumalarnda primer rleler kullanld durumlara da rastlanmaktadr. Ancak bu durumda, ekil:1deki nerilere uyulmas, yani sekonderi toprakl ebeke hat fiderlerinde 3 rlenin kullanlmas gerekmektedir.

Bu uyarya, toprakl ebekelerde 2 ad primer rlenin, TEDA (rnein zmir ve evresi) ebekelerinde kullanldnn gzlenmesi nedeni ile gerek duyulmutur.3) Koruma konusunda var olan genel bir ilke; koruma harcamalar ile korunan nesne maddi deeri arasnda bir dengenin bulunmas ile ilgilidir. Ekonomik yaklamla, trafo zati korumalar blmnde ngrlen korumalarn tamamnn, tm OG/AG (datm) trafolarnda uygulanmas, ynetmenlikler ve TEDA talepleri arasnda yer almamaktadr. Bu nedenle baz (kk) gl trafolarda Bucholz ve termik koruma niteleri (zel istek olmadka) bulunmamaktadr. 4) K.A Ynetmelii, primer tarafta sigortal yk ayrcs olmas ve sigorta ama zamannn, rle ama zamanndan daha nce olmas durumunda bu uygulamaya cevaz vermektedir. Ancak, bu koulun salanmas garanti edilemeyecei gibi, atan sigorta ile arza esasen izole edilmi olmaktadr. Bu nedenle, arzalara kar korumalarda bu uygulamann pratik bir yarar yoktur. Baka bir deyile; bu uygulama, (iddia edildii gibi) T.M alterin yerine kullanlyor olmayacaktr. Ayrca; byle bir uygulamada ayrcya, uzaktan (elk) kumanda tertibinin ilavesi gerekeceinden, getirdii ucuzluk cazibesi de zayflam olacaktr.Baz firmalarca retilip sunulan SF6 gazl, sigortal yk ayrclar, yeni bir teknoloji olmakla birlikte, kesicili ve sekonder korumal tertiplere gre daha geri bir standard ifade ettikleri unutulmamaldr. Bu nedenle merkezin tm maliyeti iinde nemli bir fark yaratmamas halinde, kesicili tertip tercih edilmelidir.Ancak, mevcut rekabet ortamnda SMMler tarafndan hazrlanan tekliflerde, en dk maliyetli zmn benimsenmesi kanlmaz olmaktadr. Bu durumda teklifin en salkl duruma gre hazrlanmas, daha az maliyetli bir dier teklifin ise, alternatif olarak sunulmas yerinde olur.

49

l Trafolar ve Seg. Koruma_Haldun BykdoraSekonder Koruma5) Baz trafolarn radyatrlerine monte edilen cebri soutma fan motorlarn enerjileyen AC gerilimden tanka bir kaak olduunda, Tank Koruma Rlesi alarak kesiciyi atracaktr. Rleyi ama d altran bu durum, iletmede aksaklklara neden olabilmektedir. 6) Trafolarn eimsiz (yatay) olarak montaj nem tar. Ancak bu durum, pratikte tam olarak salanamaz. Trafo montaj sonunda, Bucholz rle tarafnn bir miktar yukarda olmas nem tamazken, tersine bir durum iletmede baz aksaklklara neden olabilmektedir.

Trafolarn yal durumda nakli veya yer deitirmesi, ya doldurulmas veya trafo yann tasfiyesi vb ilemler sonucunda, trafoya bir miktar hava da girebilmektedir. Bucholz rle tarafnn bir miktar yukarda olmas durumunda, hava Bucholz rle tarafna hareket ederek Bucholz rlesine ular ve buradan tahliye edilir. Ancak; ters eim durumunda bu hava, trafo kapann altnda, ince bir tabaka halinde birikir. Trafonun servise alnmasn takiben oluan ya sirklasyonu etkisi ile, bu hava tabakasndan kopan hava baloncuklar harekete geer ve bir sre sonunda Bucholz rlesine ulaarak, rleyi altrr ve iletmede kesintiye neden olur. Balangta arza olarak yorumlanan bu durum, belli aralklar ile tekrarlanr ve iletmede nemli inkitalara neden olur. Bu durumun anlalmas zerine yaplacak ilem; trafonun Bucholz tarafnn bir miktar yukarda olmasn salamak zere, krikolar kullanlarak trafo tank altna uygun paralar konmasndan ibarettir.7) Termik korumay salamak zere kullanlan, ift kontakl termometrenin, arzalanarak yenilenmesi gerektiinde, piyasadan temin edilecek yenisi her zaman ayarszdr. Gstergenin doru deeri gstermesini temin iin uygun bir yntemle kalibre edilmesi gerekir. Cival termometre ile tekrarlanan ayarlar sonu verecektir.

50

Documents

Trafo Zati Korumalar Emo