EPGRAFK BULUNTULAR IIINDA TRAKYADA KLTLER Hazrlayan: Bahar Sarkaya Danman: Yrd. Do.Dr. Ik ahin Lisansst Eitim, retim ve Snav Ynetmeliinin Arkeoloji Anabilim Dal iin ngrd YKSEK LSANS TEZ olarak hazrlanmtr. Edirne Trakya niversitesi Sosyal Bilimler Enstits 2009 iiBalk: Epigrafik Buluntular Inda Trakyada Kltler Yazar: Bahar Sarkaya ZET EpigrafikBuluntularIndaTrakyadaKltlerTrakyaBlgesinin,Edirne, KrklareliveTekirdaillerininbtnnde,stanbullininAvrupaksmndave anakkalelininGeliboluyarmadasniinealanblmnde,19.yzylnikinci yarsndanbalayarakgnmzekadaryaplanaratrmalarsonucubulunanve yaynlanmolanveiindeTanrveTanraadgeenyaztlmalzemelerin incelenmi olduu bir almadr. BualmadayaynyaplmveenerkenM4.yzyl,engeMS3.yzyla tarihlendirilen58Adak,8Onurlandrmayaztolmakzeretoplam66yazt incelenmitir. almannbirinciblmndeTrakyannAntikTarihiveCorafyas,ikinci blmndeTanrveTanralarnalfabetikolarakdizimininyapldKatalog, ncblmdeyaztlardabulunanTanrveTanralarhakkndabilgiverilen Kltler, ekler blmnde verilen grafik, tablolar ve haritalarla da almann sonucu desteklendirilmeye allmtr. Anahtar Kelimeler 1- Trakya2- Yazt 3- Klt iiiTitle: Cults in Thrace from the Epigraphic Findings Prepared By: Bahar Sarkaya ABSTRACT CultsinThracefromtheEpigraphicFindingsisaworkwhichthepublished epigraphic findings in Thrace area; entire regions of Edirne, Krklareli, Tekirda and theEuropeanpartofIstanbulandanakkale,havebeenexamined.Theworkhas beenformedbytheanalysesoftheepigraphicfindingswhichhavebeenfoundin undergoingexcavationssincethemiddleofthe19thcenturyandGodorGoddess names was writing on them. Inthiswork,alreadypublished66inscriptions,consistedof58dedications,8 honoraryinscriptions,whicharedatedbetween4thcenturyB.C.periodand3th century A.D. have been studied. First division in the Ancient History and Ancient Geography of Thrace is given, in thesecondsectiontheGodandGoddessnamesindexedasacatalogue,theCults whichhaveinformationrelatedtoGodandGoddessisinthethirdsectionofthe work.Therearealsographics,mapandtableannexes,whichusedtosupportthe conclusion of the thesis. Keywords: 1- Thrace 2- Inscriptions 3- Cult ivNSZ Epigrafik Buluntular Inda Trakyada Kltler adl alma ile amalanan, ok zengin bir kltre sahip olan Trakya Blgesinde bir yzyldan fazladr devam eden almalar sonucu ele geen ve belgelenip yaynlanm olan, yaztl klt malzemesini yaynlardan tarayarak, bir yerde toplanmasn salamakt. Binlerceylnceyaamolanuygarlklarnizlerinibulmayaalp,dorubir ekilde yorumlayp gelecee tayabilmek byk bir sorumluluk. ncelikle,TrakyaBlgesindebusorumluluklavezveriylealp,bugn yerinin bile bilinmedii birok eseri, o gnlerde belgeleyip bizlere kazandran yerli- yabanc uzmanlara teekkrler. Banabukonuyualmamneren,destekvezverisiylehepyanmdaolantez danmanmvedeerliHocamYrd.Do.Dr.Ikahinekatklarndandolayok teekkrler. Kendisiylebutezalmassrasndatanmafrsatbulduum,teziokuyup deerlendiren, nerilerde bulunan Prof. Dr. M. Hamdi Sayara ok teekkrler. Haritalarniziminiyapan,EdirneVakflarBlgeMdrlndegrevliHarita Mhendisi arkadam Ali Mehmetik Ouza emei iin teekkrler. Yaynlar taramam ve almam srasnda bana olanak salayan Edirne Arkeoloji Mzesi personeline teekkrler. Aileme, benim hep yanmda olduklar iin teekkrler. Edirne- 2009Bahar SARIKAYA vNDEKLER ZET. ........................................iiABSTRACT .................................... iiiNSZ . ......................................iv NDEKLER. .................................. v GR...................................... ..1 1. ANTK DNEMDE TRAKYA......................... 5 1.1. Blgenin Corafi Yaps............................ 5 1.2. Blgenin Tarihi.................................7 2. TRAKYA EPGRAFK BULUNTULARI KATALOU.... ...... 14 2. 1. Aphrodite............................... ....14 2. 2. Aphrodite................................... 14 2. 3. Apollon Lykios................................ 15 2. 4. Apollon Torontenos..............................16 2. 5. Artemis................................ . ....17 2. 6. Asklepios ve Hygeia.......................... ...17 2. 7. Asklepios ve Telesphoros Grubu.......................18 2. 8. Asial Bakkhos Dernei........................... 19 2. 9. Bakkhos Birlii................................21 2.10. Dionysos Birlii............................... 22 2.11. Dionysos Kallon............................ ... 23 2.12. Dionysos Kallon...............................26 2.13. Dios Brontaios Kinbelaios......................... .29 2.14. Heros................................ .... 29 2.15. Heros..................................... 30 2.16. Heros..................................... 31 2.17. Heros Arkhagetos...............................31 2.18. Heros Arkhagetos...............................32 vi2.19. Heros Arkhagetos.............................. .33 2.20. Heros Arkhagetos............................... 33 2.21. Heros Arkhagetos............................... 34 2.22. Heros Arkhagetos............................... 35 2.23. Heros Epekoos................................36 2.24. Heros Stamianos...............................36 2.25. Heros Stamianos...............................37 2.26. Heros Stamianos...............................37 2.27. Heros Stamianos..... . .......................... 38 2.28. Heros Stamianos.............................. . 38 2.29. Heros Stamianos...............................39 2.30. Homonoia...................................40 2.31. sis Aphroditesi............................ ... 42 2.32. Kore ve Pluto................................. 43 2.33. Kybele................................... . 43 2.34. Meter Thea Mamuzenos.......................... .44 2.35. Serapis ve sis................................44 2.36. Thea Demeter ve Dionysos Kallon......................45 2.37. Thea Ganea..................................47 2.38. Thea Hera.............................. .... 47 2.39. Thea Hera ve Dionysos Kallon.......................48 2.40. Thea Hygeia................................. 49 2.41. Thea N(e)ike ve Dionysos Kallon...................... 50 2.42. Thea Nemesis ve Dionysos Kallon.....................51 2.43. Theos Arkhagetos.......................... ....52 2.44. Theos Arkhagetos.............................. 53 2.45. Theos Asklepios...............................53 2.46. Theos Brontaios Kinbelaios.........................54 2.47. Theos Heros.................................54 2.48. Theos Heros Arkhagetos...................... .... 55 2.49. Theos Hypsistos...............................56 2.50. Theos Hypsistos...............................56 vii2.51. Theos Progonos............................ ...57 2.52. Theos Zeus Hypsistos............................ 58 2.53. Tykhe..................................... 59 2.54. Zeus Dionysos..... ........................... 60 2.55. Zeus Enaulios.............................. ..61 2.56. Zeus Komatikos.............................. 62 2.57. Zeus Komatikos...............................62 2.58. Zeus Komatikos............................ ..63 2.59. Zeus Lopheites............................ ... 64 2.60. Zeus Lopheites...............................64 2.61. Zeus Serapis............................. ...66 2.62. Zeus Serapis ve Zeus Aithrios. .......................67 2.63. Zeus Soter ile Athena N(e)ikephoros....................67 2.64. Zeus Soter ve Athena Nikephoros ve ApollonPython...........68 2.65. Zeus ve Tanra Roma...........................69 2.66. Zeus Zbelsurdos...............................70 3. TRAKYADA KLTLER ..........................72 3.1. Ana Tanra.............................. ... 72 3.1.1. Kybele................................. 74 3.1.2. Meter Thea Mamuzenos....................... . 75 3.2. Aphrodite. .................................. 75 3.2.1. sis Aphroditesi............................77 3.3. Apollon................................ ...78 3.3.1. Apollon Lykios........................ .... 79 3.3.2 Apollon Python.......................... ... 81 3.3.3. Apollon Torontenos.......................... 82 3.4. Artemis....................................83 3.5. Asklepios...................................84 3.5.1. Thea Hygeia..............................86 3.6. Athena.................................... 87 3.6.1. Athena N(e)ikephoros.........................88 viii3.7. Demeter................................. ...89 3.8. Dionysos (Bakkhos) .......................... . .. .90 3.8.1. Dionysos Kallon........................ .. ..92 3.8.2. (Asyal) Dionysos (Bakkhos) Birlii.................92 3. 9. Hera........................... ........... 93 3.10. Heros.............................. ......94 3.10.1. Heros Arkhagetos................... ....... 97 3.10.2. Heros Epekoos.................... .......98 3.10.3. Heros Stamianos................... .... ....98 3.11. Homonoia.......................... ........ 99 3.12. Kore ve Pluto........................... .... .102 3.13. Msr Tanrlar ............... ...............103 3.13.1. Serapis ................. .............. .104 3.13.2. sis ................ ................. .105 3.14. Nemesis............................... ... 106 3.15. Nike............................... . ....107 3.16. Thea Ganea................................108 3.17. Theos Progonos........................ ...... .108 3.18. Tykhe............................. . ... .. . 109 3.19. Zeus............................. ....... 110 3.19.1. Zeus Aithrios.................... .........112 3.19.2. Zeus Brontaios Kinbelaios..................... .113 3.19.3. Zeus Dionysos.................... .......114 3.19.4. Zeus Enaulios................... ........ 115 3.19.5. Zeus Hypsistos....................... ...115 3.19.6. Zeus Komatikos.......................... 117 3.19.7. Zeus Lopheites...........................117 3.19.8. Zeus Serapis............................ 118 3.19.9. Zeus Soter............................. 119 3.19.10. Zeus ve Tanra Roma...................... 120 3.19.11. Zeus Zbelsurdos.................... ..... 120 ixSONU.................................. ... .122 KAYNAKA ve KISALTMALAR...................... .128 EK KAYNAKA ve KISALTMALAR .....................142 Ek 1Yaztlarn Tarihleri .............................1- 4. Ek 2Kronolojik Olarak Yaztlar......................... 1- 4 Ek 3Yaztlar ve Buluntu Yerleri........................ . 1- 4 Ek 4Buluntu Yerleri ve Yaztlar.........................1- 3 Ek 5Arkeolojik ve Nmizmatik Buluntular................... 1 LEVHALAR ..................................1-16 HARTALAR Harita 1Yaztlarn Buluntu Yerleri Harita 2Zeus Klt Buluntu Yerleri Harita 3Heros Klt Buluntu Yerleri GRAFKLER 1GR EpigrafikBuluntularIndaTrakyadaKltlerkonulubualmannamac, TrkiyeTrakyasnda(DouTrakya)19.yzylnikinciyarsndanitibarenyaplan aratrmalarsonucundabulunmuveyaynlanmolanyaztlkltmalzemesinibir arayagetirmeyealmak,snflamasnyapmakveepigrafikbuluntulardabelirlenen kltleri,blgedenyaynlananarkeolojikvenmizmatikeserlerledesteklemeye almaktr. TrakyatarihncesidnemlerdenberiAnadoluileGneydouAvrupaarasnda kltrelilikilerdedoalbirkprolaraknemligrevlerstlenmitir.Ancakbu konumuna karlk, Trkiye Trakyasnda Bat Trakya ve Balkanlara nazaran ok daha azaratrmayapldndanblgedebilinmeyensorularnzmzorolmutur.1Bu eksiklii gidermek iin Trkiye Trakyasnda geni kapsaml bir aratrma balatan ilk aratrmaclardanbiri,Prof.Dr.AfifErzendir.lolarakEdirnedestanbul niversitesi Edebiyat Fakltesine bal Gneydou Avrupa Aratrmalar Merkezini kuranErzen,1971ylndanitibarendeGneydouAvrupalkeleriyleAnadolu arasndakikltrelilikilerivetmbilinmeyenleriortayakarmakiinAinosta (Enez) arkeolojik kaz ve aratrma almalarn balatmtr.2 TrakyaBlgesindekiilkepigrafikaratrmalaryabancuzmanlartarafndan balatlmtr.Hauvette-Besnault(BCHIV,1880,s.516vd.)ileCh.Picard-A.J. Reinachn(BCH1912,s.277vd.)birkaehirlesnrlkalanaratrmalardaha sonraA.H.M.Jonestarafndanyaplankaz(TheCitiesoftheEasternRoman Provinces, 1917) almasyla devam etmitir. G. Seurenin (BCH, 1912, s. 541 vd.) MarmaraErelisindearatrmalarolmutur.L.RobertinHellenicaserisinde yaynlar (Hellenica II, Divinites Eponymes, 1946; Hellenica VII, Un relief votif de la cote Thrace, 1949; Hellenica X, Dedicaces aux Divinites Egyptiennes, 1955 gibi)Seuranyaynlarntakipetmitir.G.Mendel(Cataloguedessculptures grecques,romainesetbyzantines,3vols.Constantinople1912-1914),A.Dumont 1 S. Baaran (1996): "Ainos Kazlar 1971-1994", Anadolu Aratrmalar XIV,1996, 105. 2 Baaran, 1996:105. 2(InscriptionsofmonumentsfiguresdelaThrace,Paris1876;Dumont,Aand Homolle,T.InscriptionsofmonumentsfiguresdelaThracein:Melanges darcheologieetdepigraphie,parAlbertDumont.Paris.)TrakyaBlgesinde epigrafya aratrmalar yapm olan nemli aratrmaclar olarak bilinmektedir. 1959ylndanitibarenZ.TalkloluTrakyaBlgesindeyaptepigrafik aratrmalar1961ve1971yllarndaTrakyadaEpigrafyaAratrmalarIve TrakyadaEpigrafyaAratrmalarIIolmakzereikiayrcilthalinde yaymlamtr.Talklolununaratrmayaptehirler;Enez(Ainos),psala (Kypsala),Lleburgaz(Arkadioupolis),Edirne(Hadrianoupolis),Byzantion (stanbul) ili ve ona bal Rhegion (K. ekmece) ve Athyra (B. ekmece), Krklareli liveonabalBizye(Vize),veSalmydessos(Midye),Tekirdaliveonabal Aproi(GermeyanyadaKermeyanky),Perinthos(MarmaraErelisi),Tzoulos (orlu) ve Trakya Khersonesosudur. TalklolundansonrablgedekiepigrafiaratrmalarM.H.Sayartarafndan srdrlmektedir.1984ylndaEpigraphicaAnatolicadayaynladEinEpigram aus Perinthos makalesini takiben 1988 ylndan sonra yapt aratrmalar Aratrma SonularToplantsciltlerindeDouTrakyadaTarihiCorafyaveEpigrafya Aratrmalarbalyladzenliolarakyaynlanmaktadr.Sayar,1998ylndada Perinthosantikkentininyaztlarnbircilttetoplamtr(Perinthos-Herakleia (MarmaraErelisi)undUmgebung,Geschichte,Testimonen,Griechischeund Lateinische Inschriften, Wien). lkadangnmzeulaanyaztlar,resmiyaztlarvezelyaztlarolarakikiana balkaltndaincelenmektedir.Saycadahaazancaknemlibirblmolarak deerlendirilenresmiyaztlararasnda;yasalar,anlamametinleri,finansilerini ierenyaztlar,resmiyaplardakiithafyaztlar,resmiadakveonurlandrmayaztlar saylmaktadr.3Ayrcakiiseladaklar,klelerinzgrlkberatlar,vasiyetnameler, 3 Malay, 1987: 17. 3onurlandrmalar,mlkiyetyazlar,byvelanetlemelerdezelnitelikliyaztlar arasnda deerlendirilmektedir.4 Adakyaztlarvebuadaklardabulunantasvirleraraclyla-ilkatoplumlarnda tanrveyartanrlaraadaksunmannibadetinbirparasolmasnedeniyle-antik dneminansistemlerihakkndaayrntlbilgiedinilebilmektedir.Birokyerli Anadolu dini de, kazlar ve aratrmalar sonucu bulunan geen adak yaztlar sayesinde renilmitir.5Onurlandrmayaztlar,toplumayararlhizmetlerdebulunankiileri onurlandrmakiin,okiininbirbstnyadaheykelinidiktirdiklerivebunun kaidesinedeyapthizmetleriveadnyazdklaryaztlarolarakbilinmektedir.Bu onurlandrmaiiHalkveMeclistarafndanyapldgibi,bireylertarafndanda yaptrlmtr.Buyaztlardabireylerinyapthizmetlerveyrttklerimemuriyetler desralanmolduuiin,ilkannemlikiilerinitanmamzasndankatk salamaktadr.6 BualmadabirinciblmdeTrkiyeTrakyasnncorafikonumuvetarihsel geliimi;ikinciblmdeTrkiyeTrakyassnrlariindebulunanveyaynlanm yaztlardasaptananTanr/Tanraisimlerininalfabetikolaraksralandkatalog bulunmaktadr.TanrveTanraisimleri,katalogblmndealfabetikolarak sralanmtr.KatalogtakibalklarTanrveyaTanralarnyazttageen isimlerinden(rn.TheaHera,TheosHeros)oluturulmutur.Katalog oluturulurken,yaztntr,tanm,buluntuyeri,ls,yaynlandyerler, transkripsiyonu(zm)veevirisininverilmesiamalanm,ancakyaynlardan ulalabilenbilgilerkapsamndakatalogoluturulmutur.Bualmadakiyaztlarn transkripsiyonlarnnveevirilerininhangiyayndanalndbelirtilmitir.evirisi yaplmayanlartarafmdanyaplmtr.ncblm,katalogdaadgeenTanrve Tanralarhakkndabilgi,TrkiyeTrakyasndanyaynlanmarkeolojikve nmismatikeserleriletespitedilenkltlerindesteklenmesineallmtr.Tespit edilenkltlerkendiierisindegruplandrlarakaltbalklaraayrlmtr.(rn.Ana 4 Gs.yer. 5 Malay, 1987: 20. 6 Malay, 1987: 19. 4TanraKltleri,MsrKltleri).Sonublmndesteklemekvedahaanlalr klmak amacyla, yaztlarn tarihleri, kronolojik olarak yaztlarn sralan, almada deerlendirilenkltlerveyaztlarnbuluntuyerleriEklereklindeverilmitir. Levhalarda,yaynlardanulalabilenfotoraflarveizimlerkullanlmtr Grafiklerdetezdekullanlanyaztlarnsaysaldetaylarverilmitir.Yaztbuluntu yerlerivebualmannsonucundaortayakanTrakyakltleriiindetespit ettiimizenyaygnkltleringsterildiiharitalardatezinsonularngrselolarak desteklemesiiinyaplmtr.almadakaynakadanayrolarakbirdeek kaynakabulunmaktadr.Ekkaynakadayararlanlmayanancakbualmada yeralan yaztlarn, yaynland bilinen dier yaynlar bilgi amal- verilmitir. 5BLM 1 ANTK DNEMDE TRAKYA 1.1. BLGENN CORAF YAPISI Trakya,doudaPontosEuksinos(Karadeniz),BosporosThrakios(stanbul Boaz)vePropontis(MarmaraDenizi),kuzeydevebatdaIstros(Tuna)veAksios (Vardar) rmaklar, gneyde de (?) Ege Denizi ve Hellespontos (anakkale Boaz) ile snrldr.7Blgeningneyucunda,douvekuzeydoudanHellespontosve Propontis,batdaMelas(Saros)KrfeziilekuatlmolanKhersonessos(Gelibolu Yarmadas)yeralmaktayd.BurayaKhersonessosThrakiayaniTrakya Khersonessosu deniliyordu.8 Propontis,Bosporos,EukseinosveSalmydessostan(Midye-Kyky)Perinthosa (MarmaraErelisi)gidenyolarasndakalangenebenzeralan,Ksenophon tarafndan Delta (Anabasis VII 1, 33) olarak adlandrlmtr. Trakyann kuzey ve gney blmnde dalk kesimler, ortada ise geni ovalar yer almaktadr.KuzeydeHaimimontos(Balkanlar),gneydeRhodope(Rodop)dalar blgeninykseltileridir.BalkanlarngneydousundaKaradenizkysboyunca uzananIstrancalarneskiadbilinmemekteancakRomallarbudaa,yredeoturan Astboyunagre,MonsAsticusadnvermilerdir.GneyMarmaradenizikysna paraleluzananGanos(Iklar)DaiseolaslklaHieronOros(KutsalDa)9adn tamaktayd (Ksenophon, Anab. VII 1, 14). 7 A. Erzen (1994): lka Tarihinde Trakya, stanbul, Arkeoloji ve Sanat Yaynlar, s. 7. 8 V. Sevin (2001): Anadolunun Tarihi Corafyas I, Ankara: TTK, s. 18. 9Bukonudadetaylbilgiiinbkz.:N.Theodossiev(1995):TheSacredMountainoftheAncient Thracians Thracia 11, s. 371-384. 6 Balkanlar ile Rhodoplar arasnda kalan ve Trakyann en verimli ksm olan Dou Trakyahavzas,Hebros(Meri)tarafndansulanr.Meriinkollarndanbiriolan Tonzos (Tunca) Edirne civarnda, dn noktasnda ana nehre kavuur. Daha aada Merie karan Erginos (Ergene) Nehri ve Rhodoplardan Hebrosa karan Ardeskos (Arda)Nehri,Meriinnemlikollardr.10Trakyannglbakmndanzengin olmad bilinmektedir.11 En nemli gllerden bazlar, dou kesimde yer alan Delkos da denen Phileitinos (Terkos) ile Hebrosun az yanndaki Stentoris (Gala Gl)tir. TrakyannbugnancaktebiriTrkiyetopraklarndadr;dierksmlarise BulgaristanveYunanistandadrveburayaBatTrakyadenilmektedir.BugnTrk snrlarierisindebulunanksmiseDouTrakyaveyaTrkiyeTrakyasolarak adlandrlmaktadr;Edirne,TekirdaveKrklarelillerinintmn,stanbullinin Avrupaksmn,anakkalelinindeGeliboluYarmadasniinealarakTrkiye Trakyasn oluturur. Homerosunbereketlitopraklarolarakszettii(II.XI222)Trakyadazellikle tahl,arpavekeneviryetitirilmekteydi.Trakyakylerininarpa,budayvebaka yiyeceklerbakmndanzenginolduunubilinmektedir.Baclktadaokilerlemi olanTrakya,Homerosundabelirttiigibi(II.IX71-72;Od.IX196,204-211) zelliklearaplarilenldr.Blgedeayrcaatyetitiriciliidenemlibiryer tutmaktadr.Homeros(II.XIII4;XIV227)Trakyallaratyetitirenlersfatile tanmlar. Trakyadeerlimadenleresahipbirblgedir.Demirvebakrblgedeska rastlananmadenlerdenolup,kurunveinkozellikleIstrancalardabulunmaktadr. Plinius(N.H.XXXIII66)Hebrostanaltneldeedildiiniyazsadabunubakabir antik kaynak dorulamamaktadr.12 10 Erzen, 1994: 13. 11 Sevin, 2001: 20. 12 Sevin, 2001: 26. 71. 2. BLGENN TARH Trakya Blgesine adn veren Hint Avrupa kkenli Traklar, Strabona gre (VII, 47)saylar22yibulanpekokboyveoymaketrafndakmelenenkylerdeve mezralarda yaamaktaydlar. Bu nedenledir ki Trakyada Byk skender ve ardllar dneminden nce gerek anlamda bir kent varlndan sz edilememektedir.13 Herodotos (V, 3) ise Traklar u szlerle tanmlamaktadr: YeryzndeHintlilerdensonraenkalabalkolanlarThrakiallardr;tekbirkiinin komutasndayadatekiradeylehareketetselerhiyenilmezvebenceuluslarnen glsveenkalabalolurlard.Amaonlariinolanakszlkburadaydvebu birlikhibirzamankurulamad;bunlarnenzayfyerleriburasdr.Oturduklar yerleregrebirokadlaralrlaramatmbuuluslarngreneklerihernoktada hemen hemen ayndr. Pausanias(I9,5)iseTraklardanThraklartopluolaraktekiuluslarla karlatrlacakolursa,bunlarnKeltlerdensonragelenenbykulusolduklar anlalr.tebunedenleRomallardanncehibirulusThraklarboyunduruu altna alamamtr eklinde szeder. Pliniusun (N.H. IV 40) Avrupann en gl halklarndan biri olarak niteledii Traklar, M VI. yzyln sonlarnda Odrys boyunun nderliinde birleik bir krallk kurmayaaltlar.PliniusagrebukrallbiraradatutantekbaOdrysboyunun askeri stnl olmutur. TarihteTraklarolarakbilinenhalknblgeyegyoluylagelmelerindennce, lkeninyerlibirhalktarafndanyerleimyeriolarakkullanldanlalmaktadr. GnmzekadarulaanbelgeleregreTraklargeAntikDnemekadarKuzey Avrupa rk tipinin olduka kuvvetli bir temsilcisidir.14 13 Sevin, 2001: 16. 14 Erzen, 1994: 26. 8 Traklarngenelkarakteri,oldukakltrlancakhenzdoayafazlacabal, genelolarakkabavevahibirhalktipinitemsiletmesidir.Barbarolarak nitelendirilen halk, cesareti ve savalyla nldr. Bundan dolaydr ki Atinallar veRomallarordularndaTraklaracretliaskerolarakgenibiryervermilerdir.15 BuhalknHaimimontos(Balkanlar)veRhodope(Rodop)Dalarndayaayan kesimisavaveilkeldi.BunlarnyanndabirdeEgeveMarmarakylarnda kurulanHellenkentleriyleilikikurabilen,ovadayaayansakinvebarseverbir kesimvard.16Herodotosagre(V,6)ocuklarnkleolarakyabanclarasatanve yabanc ordularda cretli asker olarak grevlendirilen bu halk iin dvme yaptrmak, sava ve soygunculuk dnda hibir i grmemek kibarlk ve soyluluk belirtisi olarak alglanmakta;bunakarlktopraktaalmakiseokaalananbiriolarak grlmektedir. Trak kabilelerinin adlar Greke veya Latince olarak zamanmza kadar gelmitir. Buadlarbazenbykkabilelerinblndkkoymaklarifadeederken,bazen deGreklertarafndankabileleriveyakabilegruplarnbirbirindenayrtetmekiin eitliekillerde,rneinDalTraklar,KralszTraklar,KlTayan Traklargibiadlandrlmlardr.Yadaoturmuolduklaryerleregre isimlendirilmilerdir.17

TrkiyeTrakyasndaoturanbalcaThrakkabileleriunlardr:Istranca Dalarnda oturan Astai ya da Astlar; Enezin dousunda oturan Apsinthiler;Edirne civarndaoturanBettegerriler;MarmarasahilindeoturanKainoiler;Enezin gneyinden Gelibolu Yarmadasna kadar olan sahada oturan Kalopothaklar; Ergene Vadisinde oturan Ladepsoylar; Trakyada en nl kabile olarak bilinen, balangta Tunca Vadisinde ve buradan sahile kadar olan blgede oturan Odrysler. 18 M 750-550 yllar arasnda gerekleen Kolonizasyon Dnemiyle, Ege Denizi, Hellespontos(anakkaleBoaz),Propontis(MarmaraDenizi)veBosporosun 15 Erzen, 1994: 27. 16 Sevin, 2001: 15. 17 Erzen, 1994: 28. 18 Sevin, 2001: 28. 9(stanbulBoaz)herikikyskoloniehirleriyleevrelenmitir.19Trakya kylarnda,MaroneiaveAbderagibiehirlerkuran,Thasos(Taoz)vedierbaz adalar kolonize etmi olan onlar, Traklarn iddetli direnileriyle karlamlardr. YzyllarsrdanlalanbusavalararamenHelenkltrvediniTrakya blgesinegirmi,dieryandaniseTraklarenokdinalanndaHellenuygarl zerinde etkide bulunmulardr.20 onlardansonraAiollerdefaaliyetegeerekTroiaBlgesininbattarafnda, anakkaleBoaznnAvrupakysndaMadytosveSestos,HebrosazndaAinos (Enez) ehirlerini kurmulardr. Megarallar ise stanbul Boazna kadar ilerleyerek M680ylnadoruKhalkedon(Kadky)vebuehirden17ylsonraise Byzantionu(stanbul)kurmulardr.BuradansonraiseHerakleiaPontika (Karadeniz Erelisi) kolonisi kurulmutur. Bugn Trkiye Trakyas snrlarnda kalan koloniler ya da kent devletleri arasnda Ainos(Enez),Kypsela(psala),Bisanthe(Barbaros),Selymbria(Silivri),Bizye (Vize), Perinthos (Marmara Erelisi), Lysimakheia (Bolayr) ve Byzantion (stanbul) bulunmaktadr. 21 TrakyadakikentdevletleriM6.yzyldaPerstehlikesiylekarkarya kalmtr.M546-545ylndaLydiaKrallnnPerslertarafndanortadan kaldrlmasylatmBatAnadoluPerslerinegemenliinegirmitir.22Anadoludaki Yunan kent devletleri 50 yl kadar sreyle Pers Byk Kralna ve onun satraplarna yakntiranlarcaynetilmitir.23PersKrallLydiaKrallnyktktansonra Anadoludan Ege ve Marmaraya gemi, daha sonra ise Trakyaya geerek, Trakya veKaradenizinbatkylarnelegeirmilerdir.PerslerTrakyada,Karadeniz kylarndan Makedonya snrlarna kadar uzanan yeni bir satraplk oluturmulardr. PersKralDareios,buyenisatraplnbanaDaskyleion(Ergili)satrab 19 A.M. Mansel (1997): Ege Yunan Tarihi, TTK. Ankara 1999.s. 165. 20 Mansel,1999: 166. 21 O. Tekin (2008): Eski Yunan ve Roma Tarihine Giri, letiim Yaynlar, s. 234. 22 V. Sevin (1982): Anadoluda Pers Egemenlii, Anadolu Uygarlklar Ansiklopedisi, Cilt II s. 313. 23 Sevin, 1982: 314. 10Megabazosugetirmitir.DareiosM513yllarndaTrakyazerindenTuna rmanntesindeoturanskitlere karhareketegeerekKhalkhedona(Kadky) gelir.KomutanMegabazosunemrindekibirlikler,buseferinsonundaTrakyayve Makedonyann bir blmn ele geirirler. M5.yzylortalarndaTrakyadakurulanOdrysKrallnndaetkisiyle PerslerinTrakyadakiegemenliklerisonbulmutur.Perslerinlkedeki egemenliinesonverilmesindensonra,dankTrakkabilelerininbirlemesi gerektiineinanlaraknderlik,Odryslerkabilesineverilmitir.Anablgelerini Tunca,ArdaveMerinehirlerininoluturduublgedeoturanOdryslernceleri kabilehalindeyaamaktaydlar.M5.yzylnortalarndaTeresismindebirlider, YunanllarnbasksylaPerslerinblgedenekilmesinifrsatbilerek,Odryslerile evredekidierTrakkabilelerinirgtleyerekburadabirkrallkkurmutur.24 TerestenitibarenOdrysKrallnnbakentiUskudama(Edirne)olarak bilinmektedir.ByleceOdrysler,Hebros(Meri)veKypseladan(psala)Varnaya kadarolantopraklarnsahibiolmulardr.Odrysleraristokratik,feodalbirdevlet kurarak rgtlenmilerdir.25 Odrys Krall M 3. yzyl balarndaki Goth (Kelt) aknlaryla son bulmaktadr. Ancak varlklar uzun sre Trakyada devam etmitir.26 Bu arada kuzeyden balayan KeltaknlarnnsonucuonlarakarkoyanPtolemaiosKeraunoslm, AntigonoslarnyneticisiGonatasiseLysimakheiadaKeltleribozgunauratarak yenmitir. Keltler bundan sonra Orta Anadoluya (Galatia) yerlemilerdir. Keltler 50 yl akn sre Trakyada kalmlardr. 27 II.Philippos(M359-336)TrakyadakiOdrysKrallnakarbaarlseferler yapmveTrakyadagenitopraklarelegeirmitir.M336daPhilipposun ldrlmesindensonrayerineoluIII.AleksandrosMakedonyatahtnagemitir. 24 Tekin, 2008: 235. 25 Tekin, 2008: 234. 26 Tekin, 2008: 235. 27 Gs.yer. 11KorinthosbirliitarafndanbirliinlideriolmuvePersseferinindekomutan seilmitir.28 BykskenderDouseferinekmadannceM335teTrakyailerinesefer yaparak buradaki huzursuzluu sona erdirmitir. Sahil boyunca devam ederek kralsz kalanTraklarnlkesindenveNestos(Mesta)Nehrindengeerekongniinde Balkanlarneteineulamtr.DouTrakyadasahileyaknbiryerdenilerleyip OdrysiaveHebrostansonraTonzosboyuncailerleyerekbirdageidinden gemitir. M323ylnda,skenderinlmndensonraTrakyabalbanasatraplk olmutur.Kurduuimparatorlukonunenyaknkomutanlararasndapaylalmtr. Trakyannidaresi,BykskenderingenerallerindenLysimakhosaverilmitir. Lysimakhos M 309da tm Trakyay egemenlii altna almtr. Lysimakhos kendi adntayanbirehirdekurmutur.GeliboluYarmadasndakibuehir Lysimakheia(Bolayr)olarakanlmtr.M280-279daTrakya,Galatlarn istilasna uradysa da tekrar glenen Odrysler, krallar Kotys sayesinde Makedonya iledostluklarnsalamlatrmlardr.LysimakhosunM281deLydiadaki KurupedionSavandalmesiylebirliktetmTrakyaSeleukoslarnhkimiyetine girmitir.I.Seleukosertesiyl,(M280)PtolemaiosKeraunostarafndan ldrlmtr. Bundan sonra ise, Msrda Ptolemaioslar, n Asyada Seleukoslar, Makedonyada Antigonoslar egemenlik salamlardr.29 M3.yzylnsonundaMakedonKralV.Philippos,TrakyaveGelibolu YarmadasnigaletmiveMakedonegemenliinitekrarkurmutur.M168de RomallarnMakedonKralPerseusuPydnamevkiindeyenmesiyle,Makedonya Romallarnegemenliinegirmitir.30M146daRomallarMakedonyayRoma eyaleti yapmlar ve Trakyay da kontrol altnda tutma ans yakalamlardr. 28 Tekin, 2008: 120. 29 Tekin, 2008: 143. 30 Tekin, 2008: 236. 12 RomallarilkolarakbirhimayepolitikasizlemilervezamanlaHellenistik devletleribirbirindenayrmlarvebunlarbirerbirerelegeirmilerdir.MS37-38demparatorGaiusCaligulannocuklukarkadadaolanRhoimetalkesadl DouTrakyahanedannamensupbirprens,CaligulatarafndanTrakyaKralilan ettirilmitir.Rhoimetalkhesinkatlindensonrabirtakmisyanlarkmtr.Bunlarn MS44-46yllarndabastrlmaszerineTrakya,mparatorClaudiuszamanndabir RomaeyaletihalinegetirilerekProvinciaThraciaadylaRomayadahiledilmitir (MS46).EyaletinbakentiisePerinthos(MarmaraErelisi)olmutur.Romallar Trakyadaemekliaskerlerinyerletirildiikolonilerdekurmulardr;Tekirda-Malkara, Kermeyan Kynde lokalize edilen Apri de bu tr kolonilere rnektir. 31 TunahattsavunmasndakilejyonlarnhimayesialtndakiTrakya,MS3.yzyla kadarsakinbirdnemgeirmitir.mparatorTraianusveHadrianus,Trakyaiin gerektekilatgerekseehircilikbakmndanyatrmlardabulunmutur.MS123-124 yllarnda Douya bir gezi yapan mparator Hadrianus, Uscudama ve Odrysia adylabilinenyerleimyerininzerindeyeniyaplarinaedilmesinibuyurmutur.Kasaba geliipkentdurumunaykselmeyebalamtr.Romamparatorluununennemli yerleimbirimlerindenbirihalinegetirilenOdrysia,onubukonumaycelten mparatorun adn yaatmak zere Hadrianusun kenti anlamna gelen Hadrianopolis olarak adlandrlmtr. nemlibirRomaKalesidurumundaolanHadrianopolis,Diocletianusun(MS 284-305)297deyaptyenibirynetimblnmesinde,Trakyaeyaletininalt vilayetindenbirinioluturanHaemimontusunbakentiolmutur.Diocletianusun ekilmesinden sonra i kavgalar balamtr. MS 313 ylnda Licinius ve Constantinusun ilan ettikleri Milano Fermanna gre mparatorlukiindekiHristiyanvePaganlaradinzgrltannmtr.Liciniusile yaptsavatansonraRomanntekhakimiolanConstantinus,MS330daeski 31 Gs. yer. 13ByzantionkentiniConstantinopolisadylayenidenkurarakdevletinbakenti yapm ve Roma Senatosu da buraya tanmtr.32 MS378demparatorValens(MS364-378)dneminde,Hadrianopolisin kuzeyinde Gotlar ile yaplan sava Roma ordusunun yenilgisiyle bitmitir. mparator I.Theodosius(MS379-395)Trakyadakikarklklarnlemekiinbirantlama yaparak Gotlar Aa Tuna Blgesinin gneyine yerletirerek bu tehlikeyi nlemek istemitir.33 I. Theodosius, MS 381 ylnn Eyll ayn Hadrianopoliste geirmitir. MS380devaftizedilenvedindarbirHristiyanolanTheodosius,MS391de pagan kltleri yasaklayarak, Hristiyanl Roma devletinin resmi dini haline getirmi, dierdinlerekardabirhogrszlkdnemibalatmtr.34Theodosius, mparatorluun ynetimini lmnden nce douda ve batda olmak zere iki oluna vermi, bu ekilde de ikili bir ynetimi tercih etmitir. 35 mparator Theodosiusun MS395telmndensonraRomadevletikesinolarakikiyeayrlmtr.36Roma mparatorluununikiyeayrlmasndansonraTrakya,DouRomamparatorluu snrlar ierisinde kalmtr. 32B.plikiolu:EskiaTarihininAnahatlarII,MarmaraniversitesiFen-EdebiyatFak. Yaynlar, s. 80. 33 Gs.yer. 34 plikiolu, 94. 35 plikiolu, 80-81. 36 plikiolu, 94. 14BLM 2 TRAKYA EPGRAFK BULUNTULARI KATALOU 2.1. APHRODTE Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Kallipolis (Gelibolu). Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: CIG 2011; Dumont-Homolle 428, 100a; IK Sestos 27. Tarih: Bilinmiyor. [] , [q] _ 537. Praitorianos, Aphroditeye(bu ada) sundu. 2.2. APHRODTE Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Tiristasis (arky). Korunduu yer: Bilinmiyor. 37 IK Sestos 27. 15Yaynland yer: MDAI(A) 9 (1884) 75; Dumont-Homolle 424, 91b. Tarih: Bilinmiyor. 1) [] _ 38. Daipposun olu Krites, Denizlerin Aphroditesine (bu ada) sundu. 2) [ _ 39. 2.3. APOLLON LYKOS[Levha I, Resim1] Adakyazt,mermer.Alnlklvedikdrtgenbirformasahipolanstelinortasndaki ukuryzeydeApollonvardr;saelindebirkurbanana(phiale),solelindesol omzuna att ift tarafl bir balta tutmaktadr. Apollonun sanda ve solunda iki kurt grlr. Tasvirin altnda satrdan oluan Greke yazt yer alr. ller: 32 x 21 x 55 cm., HY: 2 cm. Bulunduu yer: Perinthos (Marmara Erelisi).40 Korunduu yer: Tekirda Mzesi, Env. No: 5. Yaynlandyer:Talklolu1971,145-151,no.15,resim90;Robert1972,286; Sayar 1984, 51 -52, Sayar 1998, 232 -233 Nr. 50, Tafel XVI, Abb. 61. Tarih: MS 2.-3. yzyl. 38 Dumont-Homolle 424, 91b. 39 MDAI (A) 9 (1884) 75. 40Stel,KoleksiyoncuB.akirTanertarafndanMarmaraErelisidebirkyldensatnalmtr (Talklolu 1971: 145). 16, _ 41

MenodorosunoluArtemidorosApollonLykiosa(bueseri)adakolarak (yapt). Sayarsteldekitasvirin,buradaszkonusuolannbirobantanrolduu dncesiniglendirdiinibelirtmitir.42obanlarsrlerinikurtlarakarkoruma ihtiyachissettikleriiin,kurtbuklttemerkezibirroloynar.Bukorumagrevini asl klt Argosta olan Apollon Lykeios yerine getirir. 2.4. APOLLON TORONTENOS ? Adak yazt. Stelinin alt ksm bulunmutur, yaztn bulunduu ksm tanmlanamamtr. ller: 6 x 31 x 11 cm. Bulunduuyer:arkyebalDolucatepede,1988ylnda,metrukkilisenin duvarnda. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland Yer: Papadopoulos-Kerameus 1886, 83 Nr.9; Dumont-Homolle 1892, 397 Nr.74; Detschew 1957, 515; Sayar 1998a, 585-590; Sayar 1998, 233 Nr. 51. Tarih: Bilinmiyor. ] [43 [][?] [_] 44 41Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1971: 146. 42M.H.Sayar,Perinthos-Herakleia(MarmaraErelisi)undUmgebung,Geschichte,Testimonen, Griechische und Lateinische nschriften, Wien 1998, s. 232-233. 43 Satr 1deki okunamayan harflerin, yazt adayan kiinin ad olabilecei dnlmtr (Sayar 1998, 233). 44 Sayar, 1998: 233, Nr. 51. 17 ][ Apollon Torontenosa (bu ada) sundu. Yaztn2.satrDetchewtarafndan[] [ ?]olarak tamamlamtr.45 2.5. ARTEMS Adak yazt, mermer, alt ksm krk. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Bilinmiyor. Korunduu yer: arky ilesinde bir dkkanda incelenmitir.Yaynland yer: Sayar, 2006: 13. Tarih: Bilinmiyor. Sayar,2004ylyzeyaratrmalarnda,arkydebirdkkandainceledikleri, buluntuyeribelliolmayanbuadakstelinin,Tekirdalsnrlariindekibirkutsal alandanbulunmaolaslnnyksekolduundanszetmi,ancakyazt yaynlamamtr.46 2.6. ASKLEPOS VE HYGEA Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Hadrianopolis. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: CIG 2046; Dumont-Homolle 357, 62. Tarih: Bilinmiyor. 45 D. Detschew, Die thrakischen Sprachreste, Wien 1957, 515. 46 M.H. Sayar, Dou Trakyada Yzey Aratrmalar 2005 23. AST,Cilt:1, 2006, s. 13. 18 , , , , .47 OnesiphonoluZosimosveTreitones,oullarOnesiphoniinAsklepiosve Hygeiaya (adak yaptlar). 2.7. ASKLEPOS ve TELESPHOROS GRUBU[Levha II, Resim 2] Adak yazt, heykel kaidesi. Yaztl kaidenin zerinde bulunan heykel krlarak kaybolmutur. Ancak heykele ait olan sandaletli iki ayak, biri bilekten itibaren, dieri ise sadece tabanyla, piedestalin zerindekorunmutur.Solundabirdekkbirocuunbileklerindenitibaren ayaklargrlmektedir.ocuunayaklarplaktr.Erkekheykelineaitsaayan biraz yaknnda bir denek izi kalnts da fark edilmektedir.48 ller: 21 x 15,5 x 45 cm.; HY: 11 cm. Bulunduu yer: Tekirda Mzesi eski mdr Orhan Uyank tarafndan Germeyan Kynden (Apri) getirilmitir. Korunduu yer: Tekirda Mzesi, Env. No. 26. Yaynland yer: Talklolu 1971, 75-78, no. 4, resim 51. Tarih: MS 1.yzyl. X , qq.49 47 Dumont-Homolle 357, 62. 48 Z. Talklolu, Trakyada Epigrafya Aratrmalar I1,stanbul 1971, 75. 49 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1971: 75. 19 Protogenes, ifa verici Asklepiosa (bu eseri) adak olarak (ithaf etti). (q,),iyilikveren,iyiletiricianlamndakullanlmaktadr.Burada salktanrsAsklepiosasfatolarakverilmitir.Kaideninzerindekierkek heykelininAsklepiosaaitolabileceikaidedekiyazttananlalmaklaberaber, yanndaduranniseAsklepiosunocuklarndanbiriolan50Telesphorosaait olabileceiilerisrlr.51Talklolu,bukonuylailgiliolarakG.Mendelin bildirdiistanbulArkeolojiMzelerindebulunanbylebirheykelgruburneine dikkati ekmektedir.52 2.8. ASIALI BAKKHOS DERNE Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Perinthos Korunduuyer:Bilinmiyor,Cyriacustarafndanzerineehirduvarlarnn yapld grlmtr. Yaynland yer: Cyriacus von Ancona 1444, (= Bodnar-Mitchell 1976, 22 Nr.13); Dumont 1876, 37 Nr. 72c; Dumont-Homolle 1892, 382 Nr. 72c; Mommsen 1877,236Nr.4;IGRRI787;Quandt1912,242Anm.6;Stein1920,41ff;Haench1997, 667 B III 3; Sayar 1998, 235-237, Nr. 56. Tarih: MS 196-198.53 q _ 2 , ou q ,() 50Homerosagre(Il.II731)Troiasavanda,yarallartedaviedenMakhaonilePodaleirios Asklepiosunocuklaryd.PlastiksanattadasonrakidnemlerdeAsklepiosunyanndabu ocuklardan birini temsilen kk bir ocuk heykelinin dikildii grlmektedir. 51 Talklolu, 1971: 77. 52 Gs.yer. (Kr. G. Mendel, Catalogue des Sculptures I, 330, 124). 53YazttaadgeenvaliStatiliusBarbarusunMS196-198yllararasndaTrakyavalisiolduu bilindiinden yazt bu tarihe verilmitir (Sayar 1998,. 237). 20 4 q, qu,u 6 u v , u 8, o, 10 , , v H_ 12 u q ,, , , qy 14 , H, u,H 16 u_u , uK, 18 u , _,q. u_ 54 EfendimizmparatorLuciusSeptimiusSeverusPertinaxArabicus AdiabenicusunveMarcusAureliusAntoniusCaesarnvetmhanedannnve kutsalsenatonunvePerinthoshalknnsalvemuzafferolmas55vebekasiin Horusun olu Marcus, bu dikili ta kendi imknlaryla onu koruyup gzettikleri iin AsialBakkhusbirliinesunmakiinyapmtr;ValiStatiliusBarbaros, HieromnemonPompeiusIustinianus,ClaudiusunoluArchimystesMaximusve Epiktetosun olu Rahip Eutchesin ynetimi altnda; ok yaayn!. PerinthostaikametedenAsialBacchusbirliiiinbutadikenHorusolu Marcusun,babasnnadndandolaymuhtemelenMsrkkenliolduu 54 Sayar, 1998: 235-237. 55Romasenatosununveimparatorhanedannn,-imparatorluunsalklolmas,zaferlerkazanmas ve bekas iin yazlan- yaztlarda yer almas, zellikle Septimius Severusun ynetimi zamannda sk sk ortaya kmaktadr (Sayar, 1998: 237). 21belirtilmitir.56YazttageenHieromnemonszcndebirlikiindekibirgrev deil, bir kamu grevi sz konusudur. Hieromnemon, Byzantionun yksek dereceli birmemurudur.ByzantionSeptimiusSeverusakarisyanettiiiinbirsreehir olmahaklarnaelkonulduuiinvepolitikadanPerinthosunynetimialtna verildii iin, sz konusu zamanda Perinthoslularn yksek dereceli memurlar, yani Hieromnemones olarak adlandrldklar dnlmtr.57 2.9. BAKKHOS BRL Adak yazt ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Perinthos. Korunduu yer: Bilinmiyor; Cyriacus bu ta Bakire Meryem Kilisesinde sunan sa tarafnda diye kayda gemitir. Yaynland yer: Kopya: Cyriacus von Ancona, 1444 (= Bodnar-Mitchell 1976, 31 f. Nr. III a1 ve III a2); Dumont 1876, 38 Nr. 72 d = DumontHomolle 1892, 382 Nr. 72d ve 396 Nr. 74; Mommsen 1877, 236 Nr. 5; Mordtmann 1878, 302; Kaibel 1879, 211Nr.1036a;Schoell1879,179;Dieterich1911Nr.72ve73;Kern1922, 61Testimonium210;Robert1946,131Anm.10;Nilsson1975,54Anm.49;Sayar 1998, 237- 238, Nr. 57. Tarih: Bilinmiyor. [ Eu_ ] 2 _,u q, _,u,q, 4 iu , q ,uq,_, 6 _u, 56 Sayar, 1998: 235-237. 57 Gs.yer. 22, _, 8, , 10, .58 Selamolsunsize!Sibylleninkehaneti: SpelliosEuthi(o)sArchibukolos;AlexandrosunoluArchimystenHerakleidesin ynetimialtnda;SpeirarchosAlexandros;AgathiasnoluArrianos;Magnusun olu Heroxenos; Menophilosun olu Menophilos. 5.satrdakidolaysyla _kltnnvanlar,6.satrdaki _, muhtemelenbirliinlideri,7.satrdaki _,birlikteki gruplarn lideri olarak belirtilmitir.59 2.10. DONYSOS BRL[Levha II, Resim 3-4] Adak yazt. ller: 127 x 55- 43 x 51- 41 cm; HY: 3 cm . Bulunduuyer:Perinthosun5kmkuzey-batsnda;BalarDeresiileYeniiftlik arasnda. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynlandyer:Sayar1997,107-113;Sayar1998,426-427,TafelLIAbb.212-213, Nr. 313. Tarih: MS 212 ylndan sonra. (q,)O 2 58 Sayar, 1998: 237-238. 59 Gs.yer. 23 4 [] {} w= 6 _, YI 8 xw=j60 _,kelimesi,Perinthostabulunmuolanbakabiradakyaztnda [Kat.no.2.9]dagemektedir.SayartarafndanDionysos(Bakkhos)Birliindeki grubunlideriolabileceinesrlen_,un,almamzakonuolanadak yaztnda[Kat.no.2.10]gemesindendolayveSayarn,buyaztDionysos Birliiadylayaynlamasndan61dolayalmamzdadabukatalogadyla deerlendirilmitir. 2.11. DONYSOS KALLON [Levha III, Resim 5] Onurlandrmayazt,mermer,yukardanaadoruhafifegenilemektedir,iki akroterlidir. Stelin ste yakn ksmnda 16 x 34 cm llerinde ve 2 cm derinliinde kazlarakukurlatrlmdikdrtgenbiralanniindekabartmaolarakyaplmbir sehpavebununikiyanndaiseyukaryadorubirbirinekavuurdurumdabirer hurmadalvardr.Yinesatarafta iki zeytin dalndan bklm bir elenk grlr. Butasvirblmnnstvealtksmnda,satrstte,dokuzsatraltagelecek ekildeonikisatrGrekeyaztbulunmaktadr. Talklolu,tangeneldurumunun iyiolduundanancaksonikisatrnnanmolduuiinzlmesindezorluklar yaandn belirtmitir.62 60 Sayar, 1998: 426-427. 61 Gs.yer. 62 Z. Talklolu (1959): Rhegion (Kk ekmece) Kitabeleri, Belleten, Cilt 23, Ankara 1959, s. 552. 24ller: 110 x 44-47 x 12 cm;HY:1.5-2 cm. Bulunduuyer:1942ylRhegionkazlarsrasndaAkifSouksununiftliinde bulunmutur. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4796. Yaynlandyer:Talklolu1959,551-555,no1;Robert1946,156;Robert 1955, 18; Robert 1960, 167/8, no. 215; SEG 18, 279; IK Byzantion 30. Tarih: MS 1. yzyl sonlar. _q. , , ( iki elenk kabartmas) ,, i o iiovo, _ o 1 q,_q , ,.63 DomitianusCaesarAugustusGermanicus5.Hieromnemonluunuifadeettii ylnBosporiosaynda,DionysosKallonmysterlerine(ayinlerine)katlancemiyet yeleri,kendieuergetlerivegymnasiarkholmuolanphilokterea(phylesine mensup)DiodororusunoluRufusu,gymnasiarkhvazifesinidoruvecmertbir ekilde yerine getirdii, onurlandrmlardr.64 63 IK Byzantion 30 64 Talklolu, 1959: 551-555. 25 1940-1941yllararasndaArifMfidManselileArkeolojiMzeleriMdr AzizOgannbakanlndaTrkTarihKurumuadnayaplanRhegionkazs srasnda, Akif Souksunun iftliinde, toprak altnda, toplu halde bulunan alt adet steldenbirisidirvedierleriylebirliktehalenstanbulArkeolojiMzelerinde korunmaktadr.Bustelleriftlikte yaplan bir bina kazs srasnda iiler tarafndan 3-4m.derinliktebulunmu,dahasonraAkifSouksutarafndanMzeyeteslim edilmilerdir.65 Alt adet stelin de, Dionysos Kallon iin yaplmakta olan ayinlere katlan cemiyet yeleritarafndan,yaadklaryerinilerigelenlerindenbazlarnn,yesiolduklar cemiyeteyaptklarbykhizmetlerindendolayonurlandrldklaryazldr. Yaztlarda,buahslarnhangiehrinvatandalarolduuylailgilikesinbirbilgi yoktur. Talklolu tanrya verilmi olan bu sfatla daha nce hi karlalmadn ve Dionysosa verilen sfatlarda da bir benzeri olmadn belirtilmitir.66 Rhegionyaztlarnnieriinebakldnda,yaztlardageen ,, _,, ,velukgibibazkavramlar bulunmaktadr;,velukgibidinigrevlerbirokGrek ehirlerindediniemirleriyerinegetirmekleykmlbirtakmdinadamlarnn yapmolduugrevlerdir.Hieropoioslarngrevlerindenbirirahiplerleibirlii yapmak,tapnanidaresiylemegulolmaktr.Birbakagrevleriyseherylyeni seilendinimemurluklardr.BumemurlarTanrnnonurunadzenlenendini trenleri idare ederler, ayrca kurban trenlerine elik ederlerdi.67 Hieromnemonlukgreviiseyarsiyasiyardinizellikteolup,Konfederasyon halindebirlemiolanGreksiteleriningnderdiklerigrevlilerinyaptklar toplantlarakatlrlarvebiryliinseilirlerdi.68Hieromnemonlukgrevinceleri tapnan idaresini yerine getirip, servetini korumakla snrlyken, sonradan zellikle 65 Talklolu, 1959: 545. 66 Talklolu, 1959: 546. 67 Talklolu, 1959: 549. 68 Talklolu, 1959: 550. 26bazehirlerde;rneinByzantionveRhegionda,Rhodostabirneviehir memurluu durumundayd. Romallar dneminde tapnan para ilerinin idaresi rahip ya da barahipler deil, hieropoioslartarafndanyrtlmtr.Bazyerlerdebugrev,tapnanrahiplik grevinistnealmak,tanrvetanrannonurunadzenlenenenliklerinbtn masraflarnstnealmakdemektir.69DierRhegionyaztnda[Kat.no.2.36] Dionysos olu Dionysosun yirmibirinci defa hieropoiosluk yapt ve bu grevlerin bir keresi hari yirmisini, masraf kendisine ait olmak zere yrtt bilinmektedir. Talklolu,RomallardanncekidnemlerdekitapnakgrevlileriileRoma dnemindekilerikarlatrmaktadr:BunagreRomallareskisistemitamamyla deitirmilerdir;artkbarahipyadarahiberastlanmazken,artktapnanileri hieropoioslar tarafndan idare edilmektedir ve her yl yeni birisi greve gelmektedir. Roma dneminde gerekte dini grevler yllk olup, ancak zel durumlarda iki yl st ste ayn greve izin verilmektedir. Bu nedenle yaztlarda genel olarak birinci, ikinci, nc v.s. diye yazlmtr. Bu saylar Rhegion yaztlarnda gemektedir. Bu almamzda fi ad Dionysos Kallon olarak geen iki Rhegion yaztnda da [Kat.no.2.11ve2.12]cmlesindemparatorDomitianusunbeincikere hieromnemonluk grevini kendi btesinden, yani kendine ait tapnan veznesinden demeyi stne ald belirtilmektedir. 2.12. DONYSOS KALLON[Levha III, Resim 6] Onurlandrmayazt,mermer,dikdrtgen,ikiakroterli.Stelinstksmnn ortasnda18x30cmllerindeve2cmderinliindekazlmbirdikdrtgenalan mevcuttur.Burada kabartma olarak iki adet elenk tasvir edilmitir. st ksmda , alttaisealtsatrolmakzeredokuzsatrlkyaztbulunmaktadr.Yazlarakve 69 Gs.yer. 27okunakldr,ancaksondanikincisatranmolduuiintranskripsiyonunda zorluklar yaanmtr.70 ller: 86 x 59 x 12 cm; HY: 1 cm. Bulunduuyer:1942ylRhegionkazlarsrasndaAkifSouksununiftliinde bulunmutur. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4797. Yaynlandyer:Talklolu1959,551-555No2;Robert1946,156;SEG18, 283; IK Byzantion 32. Tarih: MS 1. yzyl sonlar. q _q , , (elenk kabartmalar) u q[,][] , , []q, , ,. DomitianusCaesarAugustusGermanicus,beincihieromnemonluunuyerine getirdiiylnBosporiosayndaDionysosKallonMysterlerine(ayinlerine)katlan cemiyet yeleri arka arkaya iki yl parlak ve doru bir ekilde rahiplik devini yerine getirmi olan Lollia Catullann olu Semnosu onurlandrdlar.71 70 Talklolu, 1959: 555. 71 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1959: 551-555. 28[i]tpovoo[uo]q, t, Lq q[p]o,, itpooio t Au, |oi op_itpto[,] o o| ,t|v iiov o |, Liovu oi ou []o Liovuoiou oi uoo[oi] Liovuoou Koiiovo, tiqoov 2oqpi_ovpioovo, |oi 2tvov /oiiio, Kouiiq, tuuvqoovo, iovp, |oi yu []vooiop_qoovo, |oi oyovotqoovo, t|| v ii [ov, tu_opio]io, _o[piv]72 almamzakonuolanDionysosKallonaadanmikiadaksteli[Kat.no.2.11 ve2.12]DomitianusdnemindeyaniMS81-96yllararasndayazlmtr. DomitianusunRhegiondahieromnemonlukgreviniyaparken, , nvannalmas,tarihlendirmedekesinliksalamaktadr.Domitianus, , nvannMS83ylsonuveyaMS84ylbandaaldnagre,bu yaztlarn da bu tarihten sonra yazlm olduklarn gstermektedir.73 Bu iki yaztta da imparatorunhieromnemonlukgreviyaptyazldr.Kat.no.2.11yaztndayer alanDiodorusveKat.no.2.12yaztndayeralanLolliaCatullaisimlerinin,dier Rhegionyaztlarndada[Kat.no.2.36,2.39,2.41,2.42]paralelleribulunmaktave zelliklebuikiahsnonurlandrmaamalolarak,aynbabadandomuocuklar olarak gsterilmektedirler.74 72 SEG 18. 283. 73 Talklolu, 1959: 557. 74Talklolu,Rhegiondabulunmuolanaltstelinyaztndaadgeenkiilerinbirsoycetvelini ematizeederek,akrabalkdereceleriniortayakoymaktadr;Butabloyagrebahsigeenkiiler Quintusailesininocuklardr.TablonunalmniseTalkloluuekildeyapmaktadr:3.12ve 3.13Kat.NoluyaztlardaQuintusuntorunlarDiodorusoluRufusileLolliaCatullaolu(?) Semnos, yesi olduklar cemiyete yaptklar stn hizmetlerinden dolay mparator Domitianusun 5. hieromnemonluudnemindeonurlandrlmlardr.Tezkataloundaki3.40,3.42ve3.43Nolu yaztlardaonurlandrlankiileriseDiodorusilekzkardeiLolliaCatulla,Quintusunocuklar olduu iin, isimlerini tayan yaztlarn dikili tarihleri, 3.12 ve 3.13 Kat Nolu yaztlarn dikiliinden ancak bir nesillik zaman farkyla erkene gitmelidir. Bu da 20-25 yl gememektedir. 3.37 Env. Nolu yaztise,LolliaCatullannolu(?)Semnosunadnadikilmiolduuiinonunlaayndnemeait olmaldr (Talklolu, 1959: 557-558). 292.13. DOS BRONTAOS KNBELAOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Hara Ky-Maltepe Mevkii (Gaziosmanpaa-stanbul). Korunduu Yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri. Yaynland Yer: Sayar 1994, 132. Tarih: Bilinmiyor. Buadaksteli,Harakyndeelegeenaltadakstelindenyaztlolarakele geen iki stelden bir tanesidir. (Yaztl dier stel: Kat. no. 2.46) Yaztn yayn henz yaplmamolup,sadeceDiosBrontaiosKinbelaiosaadanmolduunu bilmekteyiz.DierdrtadakstelindeZeusadgememesineramen,stellerin zerindekikabartmalardanZeusaadanmolduklarbelirtilmitir.75Sayar,Stellerin tmnn kyn kuzeyindeki Maltepe civarnda bulunmu olmasndan dolay, burada BrontaiosKinbelaiosepithetleriyletapmgrenyerelbirZeuskltolabileceini dndrttn belirtmitir.76 2.14. HEROS[Levha IV, Resim 7] Adakyazt,dikdrtgen,alnlkszdr.satrlkGrekeyaztnilksatrhasar grmtr.Kabartmannikikenardorbalklikistunlaevrelenmitir.Buiki stunsttedzbasitbirsaaklatamamlanmaktadr.Sakedebirsunak,bunun stndeisekonikbiimlibirateyanmaktadr.Sunanarkatarafnda,zerindebir ylann dolanm olduu bir aa bulunmaktadr. Solda ise, atn zerinde bir svari,atlaradoruyaklamaktadr.Svarininbaksmoblmandiin,belli olmamaktadr. Stelin satrlk yazt, tasvir blmnn dnda ve hemen altndadr. ller: 0,40 x 0,30- 0,32 x 0,07 cm; HY: 0,014 cm. Bulunduuyer:Arkadioupolis(Lleburgaz),satnalmayoluylaakirTaner Koleksiyonuna gemitir. 75 Sayar (1994): Dou Trakyada Epigrafi ve Tarihi Corafya Aratrmalar 1992 XI. AST 1992, s. 132. 76 Gs.yer. 30Korunduu yer: Tekirda Mzesi; Env. No. 6. Yaynland yer: Talklolu 1971, 6- 8, No. 1, Resim 3. Tarih: M 1. yzyl balar.

, , , t_. Moukaporisin azatls Eros (bunu) Herosa ithaf etti.77 AtzerindekikiiTalklolunagrebirKahraman(,)olarak belirtilmitir.BubirTraksvarisiolmayp,aslndalnnkahramanlatrlm olarak, bir atl tarafndan temsil edildii halidir.78 Bu ekilde baz mezar stellerindeki kahramanlatrlmlyle,birTraksvarisi(Atltanr)sembolikolarakbir tutulmaktadrlar. 2.15. HEROS[Levha IV, Resim 8] Adak yazt, mermer. ller: 30 x 22 x 3 cm.; HY: 1,5 cm. Bulunduu yer: Perinthos Korunduu yer: Tekirda Mzesi, Env. No: 162. Yaynlandyer:Talklolu1971,99,No.1,Resim73;Robert1972,286;Sayar 1984, 51- 52; Sayar 1998, 228, Nr. 45, Tafel XVI, Abb. 59. Tarih: MS 3.yzyl.

, , 79

77 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu,1971: 6-8, No.1. 78 Talklolu, 1971: 7. 79 Sayar, 1998: 228, Nr. 45. 31 ,q , .80 Menelaosun olu Loukis ly ebedi istirahatgahna emanet etti.81 , , .82 2.16. HEROS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Maksutlu Ky-Mandra Mevkii (orlu) Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Sayar 2003, 52. Tarih: Bilinmiyor. Sayar,2001ylyzeyaratrmalarnda,Maksutluky,MandraMevkii civarndabulunmuolan,atltanryaadanmyaztlbiradakstelindenszetmi, ancakyaztyaynlamamtr.StelinbuluntuyeriolanMandramevkiindeyaplan incelemede,genibiralanayaylanbirRomamparatorlukdevriyerlemesi saptanmtr.83 2.17. HEROS ARKHAGETOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Selymbria-Kadky 80 Talklolu, 1971:99. 81 Talklolu, 1971: 99, No.1. 82 Robert, 1972: 286.83M.H.SayarDouTrakyadaEpigrafyaveTarihiCorafyaAratrmalar200120.AST,Cilt:2, Ankara 2003, 51-58. 32Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Seure 1912, 589, 43, fig. 28a; IK Byzantion S 9. Tarih: Roma mparatorluk Dnemi ? 1[], _{t_q v}84 Euphrosunos Heros Arkhagetosa sundu. 2.18. HEROS ARKHAGETOS[Levha V, Resim 9] Adak yazt. Yazt, kabartmann stnde ve altnda, harfler byk ve dank. ller: 19. 5 x 15 x 5 cm. Bulunduu yer: Selymbria-Kadky. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Dumont Homolle 1892, 376, 62c (13) ; Seure 1912, 586, 39, fig. 25; Mordtman Arch.-Epigr. Mitt., no. 25; P. Kerameus, , 1886, p. 71, DH, n. 62, p. 376); IK Byzantion S 8.Tarih: Roma mparatorluk Dnemi ? 1_[] kabartma 3, _ 5 {_}85 Epiktetos olu Dionysos, Heros Arkhagetosa (bu ada) sundu. 84 IK Byzantion S 9. 85 IK Byzantion S 8. 332.19. HEROS ARKHAGETOS Adak yazt. Tan sol st kesi krk. Yazt, atl kabartmasnn stnde yeralyor. ller: 29 x 26 cm. Bulunduu yer: Selymbria-Kadky. Korunduu yer: Bilinmiyor. YaynlandYer:Seure1900,160,no.3;Seure1912,587,40,fig.26;IK Byzantion S 7 Tarih: Roma mparatorluk Dnemi ? [ ] _ [. . .]_.86 Deksekratosunolu Di[] Heros Arkhagetosa (bu ada) sundu. [ O] _ []_ 87 Deksekratosunolu, Theos Arkhagetosa (bu ada) sundu. 2.20. HEROS ARKHAGETOS Adak yazt. Yaztn altnda atl kabartmas bulunmaktadr. ller: 18 x 10 cm. Bulunduu yer: Selymbria Kadky. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland Yer: Seure 1900, 160, no. 3; Seure 1912, 588, 42; IK Byzantion S 16 . Tarih: Roma mparatorluk Dnemi ? 86 IK Byzantion S 7. 87 G. Seure (1912): Antiques Thraces de la Propontide, Collection Stamoulis BCH 40, 587. 34 [ _] [ ] [.c.57. ] [] [ ]o_[] [ q].88 Heros Arkhagetosa kendi ahs iin ve kendi imkanlaryla (bu ada) sundu. [O_] [.c.57. ] [u] [ ] _[] []89 Theos Arkhagetosa kendi ahs iin ve kendi imkanlaryla bu ada sundu. 2.21. HEROS ARKHAGETOS[Levha V, Resim 10] Adakyazt.Saadoruatlkabartmas.Yazt,atlkabartmasnnstndedir.Tan evresi krk. ller: 26 x 28. 5 x 2. 2 cm. HY. 2.21. 5 cm. Bulunduu yer: Selymbria-Kadky. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Seure 1912, 587, 41, fig. 27; IK Byzantion S 12.Tarih: Roma mparatorluk Dnemi. 88 IK Byzantion S 16. 89 Seure, 1912: 588. 35[][,] [] [] _ 5 _. 90 Apollodoros olu Matrodoros Heros Arkhagetosa (bu ada) sundu. 2.22. HEROS ARKHAGETOS [Levha VI, Resim 11] Adakyazt.Mermerstel.Atlkabartmas.Yazt,saadorusvarikabartmasnn altnda ve stnde. ller: 30 x 20 x 3 cm. HY.: 1- 1.5 cm. Bulunduu yer: Selymbria.91 Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Robert 1949, 47, Pl. VIII; IK Byzantion S 13.Tarih: Roma mparatorluk Dnemi ? 1 _ kabartma2, _.92 90 IK Byzantion S 12. 91 Stel, stanbuldaki Fransz kltr ataesi M.C. Bergeaudda bulunmaktayd (Seure 1900, 160). 92 IK Byzantion S 13.36 Philiskos,olu Philiskos iin Heros Arkhagetosa kranlarn sunuyor 2.23. HEROS EPEKOOS[Levha VII, Resim 12] Adak yazt, bir svari kabartmas ilenmitir, at yrr durumda tasvir edilmi; ancak krktr. ller: 23 x 30 x 06 cm; HY: 0,02 cm Bulunduu yer: Bilinmiyor. Korunduu yer: Edirne Mzesi, Env. no. 1757. Yaynland yer: Talklolu 1971, 44- 45, No.16, resim 37. Tarih: MS 1. yzyl _,_ . Eutykhes,dualarkabuledenHerosEpokoosa(bunu)birkranborcuolarak (yaptrd).93 2.24. HEROS STOMANOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Karaburun. Korunduu yer: Bilinmiyor.Yaynland yer: Mendel 1914, 541; IK Byzantion 26. Tarih: Hellenistik Dnem. 93 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1971: 44-45. 37[ ] []. 94 Heros Stomianosa. 2.25. HEROS STOMANOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Karaburun. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Mendel 1914, 3, 541; IK Byzantion 27. Tarih: Erken Roma mparatorluk Dnemi. [] [].95 Heros Stomianosa. 2.26. HEROS STOMANOS[Levha VIII, Resim 14] Adak yazt. Saa doru atl kabartmas. Yazt, atl kabartmasnn stnde ve altnda bulunmaktadr. ller: 25 x 21 cm. Bulunduu yer: Sirkeci, Hocapaa-stanbul. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 7480. Yaynlandyer:FratlVIIITTK,I,445,fig.21;TheAnatolianCivilisationsII (1983) 126, B.350; IK Byzantion 29.Tarih: Erken Roma mparatorluk Dnemi. 94 IK Byzantion 26. 95 IK Byzantion 26. 38Kabartmann st1 [] Kabartmann alt 2. . ,OII .96 Theophilos olu usos dostlar iin Heros Stomianosa (bu ada sundu.). 2.27. HEROS STOMANOS Adak Yazt. ller: 21,5 x 18 x 4,5 cm. Bulunduu yer: Karaburun. Korunduu yer: Arkeoloji Mzesi, Env. No. 163. Yaynlandyer:Kazarow,1927,327,no.13;Robert,1959,194ff.;Goeva-Oppermann, 1979, 112, no. 172; Mihailov 1997, 474; IK Byzantion 28. Tarih:MS 3. yzyl ba.97 q, _[].98 Aristobulos, olu Menos iin Heros Stomianosa (bu ada)sundu. 2.28. HEROS STOMANOS[Levha VII, Resim 13] Adak yazt. Saa doru atl kabartmas. Yazt atl kabartmasnn stnde ve altnda yeralmaktadr. ller: 23 x 19 x 2.5 cm. 96 IK Byzantion 29.97BuyaztKadkydebulunanrneklerlekarlatrlaraktarihlendirilmitir(Goeva-Oppermann, 1979, 113). 98 IK Byzantion 28. 39Bulunduuyer:Karaburun(Karadeniz,Philias?)1913deAhmedRasimBeyden satn alma. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 2737. Yaynlandyer:Mendel1914,1333;TheAnatolianCivilisationsII(1983)126, B.351; IK Byzantion 25. Tarih: Roma mparatorluk Dnemi. 1 {} kabartma 3, , _. 99 Neikon olu Dionysos Heros Stomianosa (bunu) sundu. Bu stelle ayn zamanda, ayn kii tarafndan mzeye getirilmi, baka bir taa ait (?)beparadahaolduuvebuparalarada2737envanternumarasverildii bilinmektedir.Paralardanbirtanesinde yazt, birdierindeatbaveCT yazt yeralmaktadr (Mendel 1914, 541). 2.29. HEROS STOMANOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: 1913- Karaburun. Korunduu yer: Bilinmiyor.Yaynland yer: Sayar 2002, 99-102. Tarih: Bilinmiyor. 99 IK Byzantion 25. 40 Sayar,2000ylyzeyaratrmalarnda,Karaburundayaplanincelemelerde, burasnnAntikPhileayerlemesiilelokalizeedilmesigerektiinibaz aratrmaclarn100 nerdiini, Phileann bir ehir deil, Terkos Gl kenarndaki bir pazaryeriolduunu,ayrcaKaraburundabugnolduugibiantikdnemdedebir fener olduunun yaplan aratrmalarla da destek bulduunu, 1913 ylnda bulunan 5 adakyaztsayesindeHerosStomianosismindeyerelbirkltnvarlnnortaya ktnbildirmektedir.Sayar,bukltnkutsalalannnKaraburundakiyerive Phileayerlemesininizlerininhenzyeniarkeolojikveepigrafikbuluntularla saptanamadndan, burasnn olaslkla gnmzde Karaburun Fenerinin bulunduu Karadenizehakimtepenincivarndavebugnkyerlemeninaltndakalm olabileceinden szetmitir. 2. 30. HOMONOA[LevhaVIII, Resim 15] Adak yazt, mermer sunak. ller: 94 x 49 x 40 cm.; HY: 2,5- 3,5 cm. Bulunduuyer:PerinthosunMolaburnudiyeadlandrlanyerindeaskerlerin yaptklar bir toprak tesviyesi srasnda ele gemitir.101

Korunduu yer: Marmara Erelisi (Perinthos) Belediye park Yaynlandyer:Talklolu1971,122,No.8,Resim81;Robert1974a,62 ff.(ders, OpMinSel VI, 284 ff.); Sayar 1984, 51-52;SEG XXVI, 1976-1977 Nr. 826; Corsten 1987, 88; Sayar 1998, 235, Nr. 55, Tafel XVIII, Abb. 67. Tarih: MS 2.-3.yzyl.

q_[] w= [w==] 100 Vlahov 1982, 360-64; Lajtar 2000, 58-60 Nr. 25-29. 101 Talklolu, 1971: 122. 41 q [] _w==, yi Talihle Apameiay sevenler cemiyeti, (bu) suna dostluk tanras HOMONOAya ithaf etti ; Hayrl ve uurlu olsun.102 q [_] 2 [] w= [] q 6xw=j103 Yaztta geen Philapameer Birliinin, tahl ekilen Perithos ile Propontisin dier yanndakizeytinyaretenApameiakentiarasndakarlklekonomikkarlara dayanandostluklarerevesindekurulduubilinmektedir.104Buyazttanyola klarak MS 3. yzylda Perinthos ile Apameia arasnda dostluk ilikilerinin olduu sylenebilir.PerinthoslularnkenttebylebirApameiaySevenlerCemiyeti kurmuolmalarnnveikikentindostluuiinTanraHomonoiayaadakta bulunmalarnnnedeni,kentlerarasndakiticariilikilerinbirsonucuolmaldr.105 BununlabirliktekentlerinarasndabirHomonoiaantlamasyaptklarkesinlik kazanmamtr.106 Talkloluna gre, 102 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1971: 122. 103 Sayar; 1998: 235. 104 Sayar, 1998: 235.105F.ztrk,RomaaKkKentleriArasndaHomonoiaAnlamalar,ArkeolojiveSanat Yaynlar, stanbul 2006, s.100. 106 Gs.yer. 42 w= w= q , _=, ibaresi,HomonoiakltApameiadaolduugibiPerinthostadagelitirilmek istenmi,bunedenledeApameiailekarlkldostlukbalarkurulmu,bunuda Tanra adna dikilen heykel kantlam olmaktadr.107 2. 31. SS-APHRODTE Adak yazt; tasvir ve yaz eksiktir. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Perinthos, tam yeri bilinmiyor. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynlandyer:Kalinka1926,193,Nr.152;Fraser1960,37Anm.6;Vidman 1969, 57 Nr.128; Taceva-Hitova 1983, 27 Nr. 47; Sayar 1998, 225, Nr. 42. Tarih: M 281-202. , I 5 .108 Heraiskos olu Artemidoros, sis Aphroditesi rahibeleri. 107 Talklolu, 1971: 123. 108 Sayar, 1998: 225. 432.32. KORE VE PLUTO Adak yazt. Alnlkl, beyaz mermer.ller: Bilinmiyor. Bulunduuyer:TekirdaMalkaradaBolayrcivarndakiBaklaBurnundan koleksiyoncuHseyinKaralamactarafndanMalkarayagetirilmieserler arasndadr. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Sayar 1999, 426-427. Tarih: M 4. yzyl. Sayar1997ylndayaptyzeyaratrmasndaincelediistelparasnn stndekikabartmalarda,soldaayaktasakallbiradamvenndeoturanbirkadn, onundanndesaelinikaldransakallbiradamfigrgrldnve.alnln altndaki yazttan, buradaki figrlerden oturan kadnn Kore (Persephone), ve sakall erkekfigrnndeyeralttanrsPlutoyu(Hades)tasvirettiinibelirtmektedir. Sayar,yaztnilksatrndanbuadakstelinin,halkmeclisitarafndan,ehrin kurtarcsvekollaycsolanKorevePlutoyaadanmolduundanszetmi,109 ancakyaztyaynlamamtr.Sayarayrca,buluntuyeriolanBaklaBurnunun Kardia Antik kenti olabileceinden de bahsetmektedir.110 2.33. KYBELE Adak yazt, mermer. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yeri: Terkos (stanbul) gl civarnda bir ren yeri. Korunduu yer: Tekirda Mzesi.Yaynland yer: Sayar, 2007: s. 198. Tarih: Bilinmiyor. . .109M.H.SayarDouTrakyadaEpigrafiveTarihiCorafyaAratrmalar1997XVI.AST,Cilt.1, Ankara 1999, s. 426-427 110 Gs.yer. 44 Sayar,2005ylyzeyaratrmalarnda,TerkosGlcivarndakibirren yerinden Tekirdaa getirilmi olan Ana Tanra Kybeleye adanm mermer bir steli incelediklerinden sz etmi, ancak yazt yaynlamamtr.111 2.34. METER THEA MAMUZENOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Kk ekmece-stanbul. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Dethier-Mordtmann 1864, 54, XIX, fig. 28; IK Byzantion 17. Tarih: Bilinmiyor. O __. Apolloniosun ei (kars) Meter Mamuzenosa kranlarn sundu. 2.35. SERAPS VE SS Adak yazt. ller: 31 x 17 cm. Bulunduu yer: Barbaros ky, Tekirda. Korunduu yer: Bilinmiyor. 111M.H.Sayar Dou Trakyada Yzey Aratrmalar 2005,24 .AST, 2, Ankara 2007,s.198. 45Yaynlandyer:Seure1900,164,no.1;Kalinka1926,155,93;JAI23(1926) Bbl., 155, 93 Tarih: M 2.-1. yzyl.

, I. "Purrosun olu Menekles kazancn Serapis ve sise. (balad). 2.36. THEA DEMETER VE DONYSOS KALLON [Levha IX, Resim 16] Onurlandrma yazt. Mermer, dikdrtgen, gen alnlkl, Stelin ste yakn ksmnda 22x48cmllerindekidikdrtgenpanelierisindeyanyanaikielenktasvir edilmitir.112Bualanndndakialtksmdabirsehpaveoinokhoe,yanndabir hurmadalveenkenarlardaiseikierzeytindalndanrlmikiayrelenk yeralmaktadr. ller: 101 x 70 x 8 cm; HY: 1. 5- 1. 8 cm. Bulunduuyer:1942ylRhegionkazlarsrasndaAkifSouksununiftliinde bulunmutur. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4800. Yaynlandyer:Robert1946,156;Talklolu1959,551-555,no.5;SEG18, 283; IK Byzantion 32. Tarih: MS 1. yzyl sonlar. [ ] [],, [],, u_ q, _[,] , , 112 Rhegion kazlar srasnda bulunan dier bir onurlandrma yaztnda da [Kat.no. 2.42]ayn ekilde iki elenk yer almaktadr46 [] (elenk kabartmalar) [] _ , , ,, , []_, , [, _],_[]. TanraDemeterinhieromnemonlukettiiveaynzamanda)Dionysiosun oluDionysiosundatanrannhizmetindehieropoioslukve21.defaolarak barahiplikdevinigrdylda(kibu21defann20sini,masrafkendisineait olmakzeregrmtr),DionysosKallonmysterlerinekatlancemiyetyeleri mmeyyizlik, agonothetlik ve gymnasiarkhlk grevlerini,parlak bir ekilde yerine getirmiolanAristonunoluSoterikhoslaLolliaCatullannolu(?)Semnosu,masraflarnbizzatkendileridemekartylaminnettarlklardolaysyla onurlandrmlardr. 113 Talklolustelinaltncsatrndageenkelimesinin fiilininAoristumpartisipiolduunu,bufiilindierRhegionyaztlarnda gemediini, dolaysyla beinci ve altnc satrlarda geen Soterikhos ile Semnosun agonethetlikvestrategoslukgrevlerindenbakammeyyizlik (,) grevini de yapm olduklarnn anlaldn belirtmitir.114 113 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1959: 551- 555, no. 5. 114 Talklolu, 1959: 561. 472.37. THEA GANEA Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduuyer:Ganos,Gaziky-arky-Tekirda.M.Zaphiridiastarafdan1876 ylnda Ganosda okulda bulunmutur. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: BCH 2 (1878) 280; Dumont- Homolle 420, 88a. Tarih: Bilinmiyor. _. [,] _.115 Uurlu olsun, Seuthos olu Apollonios, Tanra Ganosa (bu ada) sundu. 2.38. THEA HERA Adak yazt ller: 22 x 15 x 3. 5 cm; HY: 1- 1,4 cm Bulunduu yer: Aytepe, Yeniiftlik ky. Marmara Erelisi-Tekirda. Korunduu yer: Tekirda Mzesi, Env. No: 1809. Yaynland Yer: Sayar 1990, s. 211-216; Sayar 1998, s. 408, no.289, Tafel XLVII, Abb.197. Tarih: MS 1.-2. yzyl

115 Dumont- Homolle 420, 88a. 48( ) ,Oo w=.116 Claudia Philippis bu steli Tanra Heraya hediye olarak (sundu). 2.39. THEA HERA VE DONYSOS KALLON [Levha IX, Resim 17] Onurlandrma yazt, mermer, kaideden yukar doru hafif pramidal. akroterli. ller: 90 x 63- 66 x 9 cm; HY: 9 mm Bulunduuyer:1942ylRhegionkazlarsrasndaAkifSouksununiftliinde bulunmutur. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4799 Yaynlandyer:Robert1946,156;Talklolu1959,551-555,No4;SEG18. 282; IK Byzantion 33. Tarih: MS 1. yzyl sonlar. , , ,, , ,i , q,, , elenk kabartmalar [ ] [ ] _ _ _ ,,. 116 Sayar, 1998: 408. 49 Tanra Herann Hieromnemonluk ettii ve Quintusun kz Lollia Catullann kendi paras ile ikinci defa olarak ayn tanrann hizmetinde hieropoiosluk devini grdylnBosporiosaynda,DionysosKallonmysterlerinekatlancemiyet yeleri,kendigymnasiarkhlarolanAiskhylosunkzKrispinaygymnasiarkhlk grevini doru ve cmert bir ekilde yerine getirmi olduu iin onurlandrdlar.117 Baskolanalnlnnortasndabirdairevardr.Stelintasvirblmoyularak derinletirilmitir; burada, ortada zerinde meyveleri olan zeytin dalndan bir elenk veikiyanndadahurmadallarilenmitir.elenginaltndabirsehpavebu kompozisyonun hemen solunda da bir oinokhoe grlr. Stelin sekiz satrlk yaztn ilkdrtsatrtasvir blmnn stnde dier drt yazt da bu tasvirin alt ksmnda yer almaktadr. 2.40. THEA HYGEA[Levha X, Resim 18] Adakyazt,mermer,kurbansahnesi.Sunaaokyaknduranbalarkrlmiki mantolu kadn (?). yazt kurbansahnesinin altndaller: 44 x 42 x 11 cm; HY: 1,3- 2 cm. Bulunduu yer: Eski Ereli, Gmyaka. Silivri-stanbul. Korunduuyer:Bilinmiyor;ncedenSilivrideyaamolanStamulisin koleksiyonunun bir parasdr. Yaynland yer: Seure 1912, 559, 14, fig. 11; Robert 1934, 1- 10; Sayar 1998, 419, Nr. 304. Tarih: MS 1. yzyl ] o,=, ,o[ 2=, ? ]u [ ] [ 4]O[ 117 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1959: 551-555, No. 4. 50 ] 1[ 6] 1 [ ] I [118 2.41. THEA N(E)KE VE DONYSOS KALLON[Levha X, Resim 19] Onurlandrmayazt,mermer,dikdrtgen,alnlkl,akroterlidir.Alnln ortasndakabartmamzraklbirbstyeralmakta,ikiyanndasarmakdallar. Alnlndndakalanksmnda;stelingvdesindeikiyatayoyuntugrlmekte olup,bunlardanstteolan48x25cm.lsnde,2cm.derinliindedir.Burada kabartmaolaraksadaikitarafndabirerhurmadalbulunanstilizeedilmibir elenk,soldaiseikizeytindalnnbklmesiyleoluturulmuincebirelenk mevcuttur.kinciolanaltblmdekioyuntudaise,sttekimotifleryerleri deitirilmiolarakyeralr.Yineyukardakidikdrtgeninsoldksmndagrlen ikikadehi,alttakidikdrtgeninsadksmndagrlmektedir.Stelinyedisatrlk yazt, ikisi alnlkla st tasvirin arasnda, dier be satr ise st ve alt tasvir arasnda yer almaktadr. ller: 116 x 75 x 12 cm; HY: 1,5 cm. Bulunduuyer:1942ylRhegionkazlarsrasndaAkifSouksununiftliinde bulunmutur. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4795. Yaynland yer: Robert 1946, 156; Talklolu 1959, 551-555, No 3; SEG 18.281; IK Byzantion 35. Tarih: MS 1.yzyl sonlar. i, ,, , q,. (elenk kabartmalar) _[] 118 Sayar, 1998: 419, Nr. 304. 51q _, [,] ,_. TanraNikenindrdncdefaolarakhieromnemonlukyaptvePublius MemmiusPlautianusMatrodorosunda(ayn)tanrannhieropoioslukvazifesini yerinegetirdiiyldaDionysosKallonmysterlerinekatlancemiyetyeleri,kendi agonothetvegymnasiarkholanQuintusunoluDiodorusuvekeza agonothetliinivegymnasiarkhlndoruvecmertbirekildeyerinegetirmi olan kars Stallia Primay takdir ederek onurlandrdlar.119 2.42. THEA NEMESS VE DONYSOS KALLON[Levha XI, Resim 20] Onurlandrma yazt, mermer, hafif pramidal, gen alnlkl ve iki akroterlidir. Stelin tasvirblmolandikdrtgenoyuntu,25x48cm.lsndedir.Buradaikielenk tasviredilmitir.Mezarstelininzerindekisekizsatrlkyaztnsonsatryardan fazla silinmitir. Yaztn devam edip etmedii belli deildir.120 ller: 57 x 52 x 8 cm; HY: 20 mm. Bulunduu yer: 1942 yl Rhegion kazlar srasnda Akif Souksunun bulunmutur iftliinde bulunmutur. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4798 Yaynlandyer:Robert1946,156;Talklolu1959,551-555No6;SEG18, 284; IK Byzantion 34 Tarih: MS 1. yzyl sonlar. , O, ,, 119 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1959: 551-555. 120 Talklolu, 1959: 562. 52 , . . (elenk kabartmalar) , , _, [ ] []. TanrNemesisinhieromnemonlukettiiveonunhizmetindedeTi.Kl. DionysosunhieropoioslukgreviniyaptylDionysosKallonmysterlerine (ayinlerine)katlancemiyetyeleri,kendieuergetlerinivebarahiplerini,yani Gaius Iulius Italicus ile ( barahibe) Lollia Catullay ereflendirdiler.121 2.43. THEOS ARKHAGETOS Adak yazt. gen alnlkl stel. Atl kabartmas. ller: 15,6 x 12 cm. HY.: 0,7 cm. Bulunduu yer: Silivri. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynlandyer:Mordtmann1884,208;Kerameus1886,71;Dumont-Homolle 1892, 376, 62c (12); Seure 1912, 585, 38; IK Byzantion S11Tarih:Roma mparatorluk Dnemi ? Kabartma st1 , , O 121 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1959: 551-555, No: 6 53 _ Kabartma alt 4 _ o.122 Lollios Titos Theos Arkhagetosa (bu ada) sundu. 2.44. THEOS ARKHAGETOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Ainos. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Seure 1900, 160, (1); Dumont- Homolle 437,102. Tarih: Bilinmiyor. Op_[] (?).123

Theos Arkhagetosa. 2.45. THEOS ASKLEPOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Hadrianopolis. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: AEM 8 (1884) 199,1; Dumont-Homolle 357, 62 (1). Tarih: Bilinmiyor. 122 IK Byzantion S11123 Dumont- Homolle 437,102. 54[ ] II [ ] q [i] o|i[qi ]. Theos Asklepiosa (bu ada) sundu. 2.46. THEOS (?) BRONTAOS KNBELAOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Hara Ky-Maltepe mevkiinde (stanbul- Gaziosmanpaa). Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzesi.Yaynland yer: Sayar 1994, 131. Tarih: Bilinmiyor. stanbulArkeolojiMzelerineTrakyadangetirilmiolan6adetadakstelinden yaztlstellerdenbirtanesidir.Yaztyaynlanmamancak,Sayaryaztnevirisini TanrBrontaiosKinbelaiosabuadayapanlarn,kendikeselerindenhediye ettiklerieklindevermitir.124Dieryazt[Kat.no:2.13]DiosBrontaios Kinbelaios ifadesine sahiptir. 2.47. THEOS HEROS Adak yazt. Atl kabartmal stel. Yazt kabartmann altnda. ller: 32 x 23 x 6 cm. HY.: 0.6 1.2 cm. Bulunduu yer: Selymbria Kadky. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Seure 1912, 592, 48, fig. 30; IK Byzantion S 17. Tarih: Roma mparatorluk Dnemi. , 124 M.H.Sayar, Dou Trakyada Epigrafya ve Tarihi Corafya Aratrmalar 1993 XI. AST, Ankara 1994, 131. 55 , , _. Posidonos Glukonos isminde bir ifti, Theos Herosa btn srlerini adad. 2.48. THEOS HEROS ARKHAGETOS Adak yazt. ller: Bulunduu yer. Bulunduu yer: Silivri. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: MDAI (A) 33 (1908) 154, 13; IK Byzantion S10Tarih: MS ca. 2. yzyl Kabartma alt1Ot 1 _t Kabartma st 3_ 5_,. 125 Eutukhis Theos Heros Arkhagetosa kranlarn sundu. 125IK Byzantion S10. 562.49. THEOS HYPSSTOS: Adak yazt, beyaz mermerden yaplm126 kk heykel kaidesi.ller: 14 x 10 x 8 cm. Bulunduu yer: Perinthos. Korunduu yer: Bilinmiyor; bir zamanlar Silivrideki Stamulis koleksiyonu. Yaynland yer: Seure 1900, 161, Nr. 1, Sayar 1998, 229, Nr. 47. Tarih: M 3.-2.yzyl. Ow=? 2 4o127 Sabina (bunu) en byk Tanrya armaan etti. 2.50. THEOS HYPSSTOS[Levha XI, Resim 21] Adak yazt. Kiretandan kare bir sunak, oyuk alann merkezinde Zeus yeralmakta; sunan sol tarafndabulunankabartma,imentodkldiinkapanm,ayrcayaztnsol ksmdatahribatauramtr.zerindekikabartmanndahasonrabetonile kapatlmasnedeniyleoktahripolmasnaramen,buradasataraftaayaktaduran giyimlibirerkekfigrseilebilmektedir.Bubykbirolaslklaadaktabulunulan tanrnnkabartmasyd.Yaztnilksatrkabartmastndedir.Yaztnsonrakidrt satrnn ba taraflar krlmtr.128 ller: 128 x 36 x 39 cm. HY: 5 cm. Bulunduu yer: Bilinmiyor. 126 Sayar, 1998: 229. 127 Sayar, 1998: 229. 128 M.H.Sayar (1997):Dou Trakyada Epigrafya ve Tarihi Corafya Aratrmalar 1995 XIV. AST, Cilt: 1, 109. 57Korunduuyer:PerinthosundousundaDeirmenkyn(Selymbria-stanbul) eskiyerlemesindekimetrukRumkilisebinasnnkesineyerletirilmidurumda bulunmutur. Yaynlandyer:Sayar1991;Sayar1997,109;Sayar1998,TafelL,Abb.208, 418, Nr. 302. Tarih: Bilinmiyor. Kabartmann altnda: 2 [ ] , []w= [w] _ [].129 en yce olan Tanr Hypsistosateekkr etti. Yazttanbueserin,RomamparatorlukDnemindeHypsistosisimlitanrya adanmolduuanlalr.Kabartmasndaayaktatasviredilmiolantanrnn, TrakyadakidieradakbuluntularndagrlenZeuskabartmalarnaokbenzemesi, buradatanrnngrnmnnZeusilezdeletirildiini,ancakyazttaadndan Theos Hypsistos olarak szedildii belirtilmitir.130 2.51. THEOS PROGONOSAdak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Bizye-Krklareli. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Perrot 1875, 213; Dumont-Homolle 376, 62d. 129 Transkripsiyon: Sayar, 1998: 418, Nr.302. 130 Sayar, 1997: 109. 58Tarih: Bilinmiyor. oiiovi ioqv Ot poyovi(?)131 Apollon Alsenos, Theos Progonosa (bu ada) sundu. 2.52. THEOS ZEUS HYPSSTOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer:stanbul. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: IK Byzantion 24; Demangel-Mambourg (1939): 153,1 Tarih: Roma mparatorluk Dnemi. [{}]w [ ] [, ] [] [] 5[] [ ]v132 MakedonyalAromatisocuklarileberaberkendiimkanlaryla(buada) Theos Zeus Hypsistosa (sundu). 131 Dumont-Homolle 376, 62d 132 IK Byzantion 24. 59 2.53. TYKHE Onurlandrma yazt, heykel kaidesi. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Perinthos'a 15. yzylda gelen Anconal tccar Cyriacus tarafndan havarilerden Johannes iin yaptrlm olan kilisede grlerek kopye edildii bilinen ancakozamandanberikaypolduubilineneser,1988ylndaPerinthos akropolnde bir tatil sitesi inaatnn temel kazsnda ortaya karlmtr.133 Korunduu yer: Tekirda Arkeoloji Mzesi (?). Yaynland yer: Sayar 1993 158; Sayar 1998, 211, no. 27. Tarih: MS 2.yzyl. q _[] 2 qq q, () i 4o _6 . , y 8 w q q, _134 Uurlu Olsun 133M.H.Sayar,DouTrakyadaEpigrafyaveTarihiCorafyaAratrmalar1992X.AST,Ankara 1993, 158. 134 Sayar, 1998: 211. 60 MeclisveHalk,PubliusAeliusHarpokrationuTykhetapnayaptrdndan dolayonurlandrdlar.AleksandriadanPerinthosagelentccarlariseTykhe heykelini diktiler. Yaztta,PerinthoskentineTykhetapnayaptranPubliusAelius Harpokrationunkentinyerelynetimiorganlarncaonurlandrlmasnakarar verildiindenbahsediliyorvebuonurkaidesizerindekiheykelindePerinthosa Msrn skenderiye kentinden g etmi olan tccarlar tarafndan bu onur kaidesininstndekiheykelindikildiindenszedilmektedir.OnurlandnlankiininbirMsr tanrsolanHarpokrates'inadndantretilmeHarpokrationismitamasonunda skenderiyekkenlibirtccarolduunugstermektedir.Msrkkenlitccarlarn Perinthos'agelmeleribykbirolaslklaPerinthos'unM.O.3.yzylda Ptolemaioslar'negemenliialtndabulunduudnemerastlamaktadr.Bu buluntunun,ilemerkezdeBelediyeparkndatoplanmolaneserlerarasnda bulunan heykelin kaidesi olduu belirtilmitir.135 2.54. ZEUS DONYSOS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Madytos ( Eceabat). Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Dumont- Homolle 451, 111c(2); IK Sestos 54. Tarih: Bilinmiyor. [ ],[ { []} ] [ ] [ { [ ]} ] 135 Gs.yer. 61 [ ] [ ] [ ] [ ] 5[ , ] , , [, ] [ ] [ ] [ ][ ]136 ....................................................... Zeus Dionysosa bu ada (sundu). .. 2.55. ZEUS ENAULOS[Levha XII, Resim 22] Adak yazt, beyaz mermer stel. Tanr sakall ve bykl, sa elinde tuttuu phiale ile, bugn krk ve kaybolmu olan sunak nnde libasyon yapmaktadr. ller: 29 x 30 x 10.Bulunduu yer: Boyalk, atalca stanbul. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4644. Yaynland yer: SEG 15.422- cf. SEG 50.664. IK Byzantion 20 ;Tarih: Roma mparatorluk Dnemi (?). , O.137 Meliphthogosun olu ris Tanr Zeus Enaulios iin dua etti. 136 IK Sestos 54 137 IK Byzantion 20. 622.56. ZEUS KOMATKOS Adak yazt, kk kalker bir stel. ller: 31 x 21 x 7. Bulunduu yer: Terkos, atalca-stanbul. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4724. Yaynland yer: SEG 15.423; IK Byzantion 21. Tarih: Roma mparatorluk Dnemi. , , 138 Dionysos olu Trophimos sz verdii ada Zeus Komatikosa (sundu). 2.57. ZEUS KOMATKOS Adak yazt, beyaz mermer stel. ller: 53 x 42 x 7. Bulunduu yer: Terkos stanbul. Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No: 4723. Yaynland yer: SEG 15, 424; IK Byzantion 22. Tarih: Roma mparatorluk Dnemi ?

Kabartma st 1 i Kabartma alt3 1, 138 IK Byzantion 21. 635 , , {,} .139 Matrodoros Lasiosun hieromnemonluunu yapt dnemde Delkoslu kyller dostlar Apollonios ve ocuklar iin, II. Auleus (Auleus olu Auleus) araclyla (bu ada) sundular. 2.58. ZEUS KOMATKOS Adak yazt, mavi mermerden. ller: 32 x 45 x 8. Bulunduu yer: Terkos- stanbul.Korunduu yer: stanbul Arkeoloji Mzeleri, Env. No. 4725. Yaynland yer: SEG 15, 425; IK Byzantion 23. Tarih: MS 1.-2. yzyl. 1 , ,, u , _ 1, , , _ [].140 Kometailkyllerebirokkezszverdiimzereboalar,Delkosunky iin Zeus Komatikosa sunduumu sylemi bulunuyorum. 139 IK Byzantion 22. 140 IK Byzantion 23. 642.59. ZEUS LOPHETES Adak yazt. Yaztn zerinde bulunduu yer tanmlanmamtr. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Perinthos. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Baumeister (1854), 392 Nr. 15; Hiller von Gaertringen 1906, 565 Nr. 15; Sayar 1998, 229- 230, Nr. 48. Tarih: MS 1.-2. yzyl. q [o] _ i 5 _.141 Vitinius Kallimakhos adna arkadalar ve hanedan, adaklarn gerekletirmek zere Zeus Lophitese (adamlardr). 2.60. ZEUS LOPHETES Adak yazt, drt keli mermer kaide. ller: 51 x 21 x 19 cm; HY: 1, 5- 2 cm (n), 2- 3 cm (arka). Bulunduuyer:Perinthosun19km.kuzeydousundaKprcekyndeKalinka tarafndan 1896 ylnda kayda alnmtr. Tam yeri bilinmiyor. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynlandyer:Kalinka1896,67f.;IGRRI,782;Rajak-Noy1993,92;Sayar 1998, 230-232 ; Nr. 49. Tarih: MS 1.-2. yzyl.142 141 Sayar, 1998: 229-230, Nr. 48. 142 Sayar 1998, 230-232. Yazt, harf karakterine gre Kalinka tarafndan MS. 1. yzyln balarna tarihlenmitir (Kalinka 1896, 67). 65 n Taraf [ ] [] q, [)] 2[], [,] [], [ ] 4[], [] 5 [] [ ] _ 8 [] . [] 10 [] [] [] 12[]143 (adbilinmiyor)hakimiveComicusunoluMarcusPompeiusComicus, BerberlerBirliiadnaObmannGaiusIuliusValensynetimindebusuna(altar) Tanrya sunmak iin yaptrm ve bu yeri dzenlemitir. Arka Taraf [] 1[,] , , [][], (?) .144 143 Sayar 1998, 230-232, Nr. 49. 144 Sayar, 1998 230-232, Nr.49. 66 Rahip Eudion, (bunu) gen kuyumcular birliiadna Zeus Lophitese armaan olarak (yapmtr). lardaszedilen,muhtemelendahayeniolan birliidir.Rahibinsuna laraarmaanolaraksunmu olmasilgintir.Belkidekuyumcular,mesleklerininrnleriniZeusLophitese vakfetmilerdir. 145 2.61. ZEUS SERAPS Altn amulet ller: 0,05 x 0,024 x 0,05 cm.; HY: 0,03 cm. Bulunduu yer: Tekirdada, bat ehir duvarlarnn olduu yerde bir lahit ierisinde bulunmutur. Korunduu yer: Tekirda Mzesi; Env.no.753. Yaynlandyer:KopyaveFoto:Sayar1980;SEG48.906(p.271);Sayar1998, 226, Nr. 43.Tarih: MS 1.-2 yzyl

, 2 , 4, Zeus Serapise 145 Gs.yer.672.62. ZEUS SERAPS VE ZEUS ATHROS Adak yazt. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Byzantion (stanbul). Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Mendel 1914, 838; IK Byzantion 19. Tarih: M ca. 1. yzyl ? Kabartma st1, , ,, , , v, ,,146

........................................................................ Zeus Serapisin hieromnemonluk yapt (ylda) Lukios Molios Tertios, ailesiyle birlikte bizzat kendi imkanlaryla bu ada Zeus Aithriosa sundu,........... 2.63. ZEUS SOTER ve ATHENA N(E)KEPHOROS[Levha XIII, Resim 23] Adak yazt, dikdrtgen biimli. ller: 23 x 15 x 7 cm. HY: 1-2 cm. Bulunduu yer: Tekirda. Korunduu yer: B. akir Taner evi. Yaynland yer: Talklolu 1971, 227- 228, No. 2, Resim 164. Tarih: M 3. yzyl. , , 146 Yazt 15 satrdr. [IK Byzantion 19] 68 , , , , qqa=() .147 Zotann olu Bisantheli Glaukias ile Artemonun olu Apameial Artemon, kral Mostis namna bu ant Zeus Soter ile Athena Neikephoros iin yaptrdlar. Talklolu,yazttaadgeenkralMostisinbirTrakismiolduunu,ancakbu isimde bir kral ad bilinmediini ve bu isimle ilk defa karlaldn belirtmitir.148 2.64. ZEUS SOTER ve ATHENA NKEPHOROS ve APOLLON PYTHON Adak yazt, mermer plaka ller: 44 x 22 cm. HY.: 1.5 cm. Bulunduu yer: Barbaros-Tekirda. Korunduu yer: Bilinmiyor. Yaynland yer: Seure BCH 24 (1900) 165, no. 8; Steine-Wege 1999, 245,1 ; Kalinka 1926, 151, 87; JAI 23 (1926) Bbl., 151, 87 Tarih: M 197-158. , , , 147 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1971: 227-228. 148 Talklolu,1971:227-228. 695,, , q, q,[,] [] 10 [ ] [] [ ]. KralEumenes,kendikardelerininveStratonikeialKralieDiodoros Arridaiosunadnaehrikuranvekurtaran,ZeusSoter,AthenaNikephorosve Apollon Pytheus iin (adakta bulundu). 2.65. ZEUS VE TANRIA ROMA [Levha XIII, Resim 24] Onurlandrma yazt, bir heykel kaidesi. ller: 126 x 60- 48 x 60-48 cm., HY: 2,6 cm. Bulunduu yer: Ainos .(Enez Belediye Bahesi almalarnda bulunmutur.) Korunduu yer: Enez Belediye Bahesi. Yaynland yer: Talklolu 1971, 3- 4, No. 1. Tarih: Bilinmiyor.

q u= , q, , 70[] , q , , , , q q, q , q, , . Zeusunve(Tanra)RomannrahibiPerinthosluApollonidesolu Athenodoros,mukaddeshtiyarlarMeclisiuruna,karlkbeklemedenvebkp usanmadancmerte,kendinivermitir.tebuzat,adgeenmeclisbylebir hamiyetperverliinden ve yksek vasflarndan dolay onurlandrd 149. 2.66. ZEUS ZBELSURDOS Yaztn zerinde durduu para yok. ller: Bilinmiyor. Bulunduu yer: Perinthos. Yaynland yer: Kopya; Cyriacus von Ancona (1444); a (= BodnarMitchell 1976, 23 Nr. 14) ; Borghesi 1864, 274; Dumont 1876, 36 Nr.72a = Dumont-Homolle 1892, 381Nr.72a;Mordtmann1878,301;IGRR I, 781; Stein 1920, 8; Sayar 1998, 226- 228, Nr. 44. Tarih: MS 88-90. = 2 == =, 149 Transkripsiyon ve eviri: Talklolu, 1971: 3-4, no.1. 71 4 , q, ( ) , . 6, u , =, _, , 8 , , . , , , , 9 , , ,, w=, .150

Ulu Zeus Zbelsurdosa vemparator Caesar Domitianus Sebastiusa, drdnc kezTrakyaValiliiyapanQuintusVettidiusBassusunynetimialtndaZenas ClaudiusSebastius,PerinthosFilosununkaptanClaudiusileberaber,hekim KureinosMaksimus,Sabina,Lupus,Phutorosveocuklarkendiimkanlarylailk sunularn yaptlar. 150 Sayar, 1998: 226-228. 72BLM 3 TRAKYADA KLTLER 3.1. ANA TANRIA TerkosglcivarndabulunmuKybeleyazt[Kat.no.2.33]ileKk ekmecede bulunan Meter Mamuzenosa adanm olan bir adak steli [Kat.no. 2.34], bualmadaTrakyadabulunmuAnaTanrakltneilikinepigrafikbuluntu ieren iki eser olarak yer almaktadr. AnaTanrayaantikYunanistanveRomayaaitiirlerde,vglerde,dinsel antlardarastlanmaklaberaber,OnunaslyurduAnadoludurveTanrannen karakteristikzellikleriisePhrygiadabiimlenmitir.Tanranntapmburadan genibiralanayaylm,Avrupa,BatAsyaveKuzeyAfrikadakiAkdeniz havzasnntmnkaplamtr.151nsanlarntanrayaballklarngsteren bulgular,M1.binylnerkendnemlerinden,MS5.yzylnsonlarnakadar uzanmaktadr.152

TanrannadnnilkolarakM7.yyaaitPhrygyaztlarndagetiiveorada kendisine Phryg dilinde Matar, yani Ana diye hitap edildii, ayn zamandaDan Anasdiyedegetiibilinmektedir.MS2.yyaaitYunancayazlmPhryg yaztlarndaOna (MeterThea)yaniAnaTanradiye seslenilmitir.153AnaTanraklt,M7.yzylnsonlarile6.yzylda PhrygiadanYunanistanagemitir.Yunanistandaq(Meter)Ana, anlamndakullanlm,sonradahastnbirniteliebrndrlp,Tanrlarn Anasolmutur. MeterkltHellenistikdnemdeYunandnyasndaokgenibir 151L.E.Roller(2004):AnaTanrannzindeAnadoluKybeleKlt(ev.B.Avun),Homer Kitabevi stanbul, s. 21. 152 Gs.yer. 153 Roller, 2004: 22. 73corafyaya yaylmtr.154 Bu dnemde, Phrygiadaki Matar kltnn Yunanllat, Tanrannadlarndananlalmtr.ArtkMeternvannnarkasnayeradndan treme bir sfat eklenmektedir.155 Bunlardan biri Kutsal bir da adn belirten Meter Dindymenedir. Yine Aizonoida tanraya kutsal maarasnn adndan treyen Meter Zizimmene olarak tapnlmaktadr. MeterkltnnKuzeybatAnadoludaKhalkedonveKyzikostayaygndr. KyzikostaonasadeceMeterDindymeneolarakdeil,yeradndantreyenbaka sfatlarladataplmtr.156Kyzikostaayrca,tanrayakurbansunmasahnelerinin betimlendii yaztl adak kabartmalarndan oluan zengin bir seri bulunmutur.157 TrakyadayaplanaratrmalardaTanraileilgiliikiepigrafikbuluntudnda arkeolojikbuluntularadabilinmektedir.MarmaraErelisinin(Perinthos)15km kadarkuzeybatsndakiemeliKyndeRomaDevrinetarihlenen,Kybeleye adanmyaztszadakstelleribulunmutur.158Kybelekltileilgiliarkeolojik buluntularaLleburgaz,KrklarelivePerinthostarastlanmtr.Lleburgazn YukarSaralKynde1960ylndabulunmuvebugnEdirneArkeoloji MzesindesergilenmekteolanMSIII.yzylatarihlenen,mermerbirpara zerinde,niierisinde,bandapolosbulunanKybeleayaktatasviredilmitir.159 KrklarelininMidye(Salmydessos)KyndengeldiitespitedilenveKrklareli MzesidekorunmaktaolanzerindeKybeletasviriyeralanstel,oldukakt durumdadr.160 PerinthostabulunmuolanHellenistikDnemetarihlenenalnlklbirmezar stelinde,Kybeleoturanbiraslanilebirliktetasviredilmitir.YinePerinthosta 154 Roller, 2004: 188. 155 Gs.yer. 156 Roller, 2004: 202. 157 Gs.yer. 158 Sayar, 1993: 159. 159 Talklolu, 1971: 8 (Env. No. 3443). 160 Yazt Env.no. 2385. 74bulunmu,HellenistikdnemeaitbirKybeleheykelciidebugnBerlinde Pergamon Museumdadr. 161

Ana Tanra betimleri Trakyada sikkelerde de yeralmtr. MS 244-249 yllarna tarihlenenBizyesikkesinde162veIII.Gordianus(MS238-244)Dneminde Perinthos sikkesinde arka yzde Ana Tanra kullanlmtr.163 3.1.1. Kybele TrakyadaKybelebetimliadakstelleriveheykelcikleribilinmesineramen KybeleyaztierentekyaztTerkosglcivarndabulunmuolanadaktadr [Kat.no. 2.33]. AnaTanrayaYunanistanveRomada,PhrygdilindekisfatKubileyadan trediidnlenbiradla,Kybeledenmektedir.Matarad,eskiPhrygdilinde yazlmolanvegnmzeulaanikiyaztta,dananlamnageldiidnlen Kubileyasfatylanitelenmektedir.164Tanra,YunanedebiyatndabuPhrygce sfattan alnd bilinen ve bir Yunan ad olan Kybele olarak anlmtr. Ona adanm yaztlarda Tanraya genelde Yunanistandaki klt adyla q ( (Meter), bazen de Meter Kybele olarak hitap edildii de bilinmektedir.165 AnadolununenkklveenuzunsresayggrmtanrsolanKybele, kabartmalardaotururveyaayaktadururekildebetimlenmitir.Tanraiintahtve niin nemi byktr. Phrygiada taht ve niin simgeselliiyle ak ve ssz yerlerde sunulansayg,M5.yzyllabirlikteadaklevhalarnayansmtr.166Tanra Phrygiadakibetimlemelerindedahaokikizelliiyleayrtedilir.Birifigrlerin 161 M. Tacheva- Hitova (1983): Eastern Cults in Moesia Inferior and Thracia (5 th Century BC.- 4 th Century AD.), Leiden 1983, 122-129.162 SNG, 1942: Plate 9, 472. 163 SNG, 1943: Plate 15, 760. 164 Roller, 2004: 129. 165 Roller, 2004: 130. 166 M. ahin, (2000): Miletopolis kkenli figrl mezar stelleri ve adak levhalar, Ankara: s. 93. 75ayakta durular, dieri de bir naiskos iinde olmalardr.167 Ge Klasik ve Hellenistik Dnem kabartmalarnda ise Nymphalar ile grlmektedir.168 3.1.2. Meter Thea Mamuzenos Meter,RomaDneminde de kullanlan genel bir terim olmakla beraber, tapnan kiilertanrannkendiblgeleriylebalantlarnvurgulamakiin,onunadnbelli biryerebalamaktaabaharcamaktadrlar.169Bununsonucunda,Tanrann AnadoludakiyeradlarndantreyenveoksaydaolansfatlarnnMSilkiki yzyldaoaldbilinmektedir.Busfatlardanbazlar,MeterSalsaoudene,Meter Tazene,MeterPontaneneveMeterMaleneolarakgemektedir.170Kk ekmecede bulunmu adak stelinde [Kat.no. 2.34] geen Mamuzenos epithetinin, TanrannAnadoludakiyeradlarndanveyakutsalalanlardantrediidnlen MeterSalsaoudene,MeterTazene,MeterPontanene,MeterMalenegibiok saydaki sfatndan bir tanesi olduunu dnmekteyiz. Meter szc ve tanrayla ilgiliherhangibirepithetierenbakabirepigrafikbuluntuylablgede karlalmamtr. 3.2. APHRODTE BualmadayeralanGelibolu[Kat.no.2.1]vearkyde[Kat.no.2.2] bulunmuTanraAphroditeyeadanmolanyaztlarvesis-Aphroditesi rahibindenszedenPerinthosadakyaztndan[Kat.no.2.31]baka,blgede Aphrodite kltnn varln gsteren arkeolojik buluntular da bilinmektedir.171 167 Roller, 2004: 134. 168 Gs.yer. 169 Roller, 2004: 314. 170 Gs.yer. 171TrakyadaAphroditeklthakkndabkz.I.ahin,H.Gl,(2008):TerracottaFigurinesof AphroditefromTurkishThrace:TheCultofAphrodite,Anodos,StudiesoftheAncientWorld6-7/2006-2007, Trnava 2008, 403 vd. 76AntikkaynaklardanTrakyada iki Aphrodite tapnann varln renmekteyiz. Plinius(NH36.259)ByzantionkentininAkropolisinde(SarayburnuBosphorios Akra)birAphroditetapnaolduunubelirtir.Bakabirkaynaagrede, Byzantionda, bugn Topkap Saraynn bulunduu yer olan kentin akropolisinde bir Aphroditetapnabulunmaktadr. 172MytilenekolonisiolanSestosdaiseehir surlariindebirAphroditeTapnaveAphroditeileAdonisonurunabirfestival yapld bilinmektedir (Ovidius, The Epistles of Ovid, poem 18).173 AinosveApridebulunanAphroditefigrinlerideblgedeAphroditekltile ilgili arkeolojik buluntular olarak gsterilebilir. Ainos (Enez) Taalt Nekropolnde, 1986/1987 yllarnda ortaya kartlan mezarlar ile Nekropoln batsndan geen yol arasndakalankesimdebirkiremitmezar,tmplak,otururvaziyetteoksayda figrinbulunmu174veTanraAphroditeyeaitbirkltyeriolarak deerlendirilmitir. Mezar M 1. yzyla tarihlenmitir.175 KermeyanKynden(Apri)TekirdaArkeolojiMzesinegetirilmioksayda figrin176arasndaKnidostipiAphroditevekucandaErostayanAphrodite figrinleri de bulunmaktadr. Roma mparatoru Cladius tarafndan emekli askerlerin yerletirildiibirkoloniolanApridengelenAphroditefigrinleri,M1.yzyla tarihlendirilmitir.177 Hadrionopolis,BizyevePerinthosehirsikkelerideblgedeAphroditekltn destekleyennmizmatikbuluntularolarakgsterilebilir.SeptimusSeverusDnemi (193-211) Hadrianopolis sikkesinin arka yznde plak Aphrodite yeralmaktadr.178 I.PhilippusDneminden(244-249)BizyesikkesindearkayzdeAphroditesaeli 172 Tekin, 1996: 18. 173MitolojidegeenHeroileLeandrosunbykak,SestosveAbydosdagemektedir.Hero, Sestosda bir Aphrodite rahibesidir 174 A. Erzen, S. Baaran (1993): 1991 Yl Enez (Ainos) Kazlar, XIV. KST, Cilt: II, s.208, Res. 15. 175 Kse, V. (1993): Ainos Pimi Toprak Heykelcikleri, stanbul niversitesi, Yksek Lisans Tezi. 176Gl,H.(2006):TekirdaevresiPimiToprakFigrinleri,Trakyaniversitesi,Sosyal Bilimler Enstits, Yksek Lisans Tezi. 177 Gl, 2006: 43, 44. 178 Moushmov, 1912: 2589. 77gslerizerinde,yanndadaErosbulunmaktadr.179PerinthossikkesiAntoninus Pius (138-161) Dneminden olup arka yzde Aphrodite yeralmaktadr.180 TrakyadaayrcaadnAphroditedenalanbiryerleimbilinmektedir.lkkez Ptolemaeus (XI, 7) tarafndan daha sonra Hierokles (Synecdemus, 634, 1) tarafndan sz edilen Aphrodisias adl yerleim Gelibolu Yarmadasnn kuzeyinde Paktya ile Kardiaarasndayeralmaktadr.Herodotos(VII,58)yerleimdenAgoraolaraksz etmitir. 3.2.1. sis-Aphrodite sis,RomaDnemindedenizcilerinyardmcsvekoruyucusuroln stlenmitir.181HerylnMartaynda,Akdenizevresindekibiroklimankentinde, denizyolculuusezonununaliin,sisiinbirfestivaldzenlendii bilinmektedir.Herodotos(II,42)Msrdainekkurbanedilemediininksisin kutsalhayvanolduunu,Msrllarnhepsininayntanrlarainanmadklarn,ama hepsinin birden tapt tanrlarn sadece sis ve Osiris olduunu syler. Herodotos (II, 59),enbyksistapnannMsrdaolduunuvesisinHellenTanralarndan biri olan Demeterin karl olduunu da bildirir. TrakyayagirenDoukltlerindenbirtanesidesisolmutur.Kklerieskilere gidenTrakya-DouticariilikileriHellenistikDnemdeartmtr.182Bualmada deerlendirilensis-AphroditesirahibindenszedenPerinthosadakyazt[Kat.no. 2.31] Ptolemaios Dnemine (M 281-202) tarihlendirilmi olup, dnemin Perinthos ile Msr, zellikle de Aleksandria arasndaki ilikilerini gsterir.183 Heraion Teikhos kazlarnda bulunmu olan sise ait bir figrin ba ise Trakyada sis klt ile ilgili arkeolojik bir buluntu olarak gsterilebilir.184 179 Moushmov, 1912: 3515. 180 Moushmov, 1912: 4468. 181 ztrk, 2006: 111. 182 ztrk, 2007: Trakya Tanr ve Kltleri Arkeoloji Sanat, Say 125, 53. 183 Sayar, 1998: 225. 184 Atik-In, 2006: 50. 78 PerinthosdakisiskltndestekleyiciNeroDnemindennmizmatikbuluntu da vardr. Bir Perinthos sikkesi zerinde, n yzde mparator Nero (MS 54-68) ba, arka yzde sis bir pruva zerinde, iki elini ne uzatm olarak betimlenmitir.185 3.3. APOLLON almadayeralan,arkyebalDolucaTepeningneyindekiTepekyden ApollonTorontenosaadanmbiradakyazt[Kat.no.2.4],PerinthostanApollon Lykiosaadanmbiradakyazt[Kat.no.2.3]veBarbarosKynden(Tekirda) ZeusSoter,AthenaNikephorosveApollonPytheosaadanmbiradakyazt, [Kat.no.2.64]DouTrakyaBlgesindekiApollonkltyleilgiliepigrafik buluntulardr. Byzantionda, bugn Topkap Saraynn bulunduu yer olan kentin akropolisinde birApollontapnaolduuilerisrlr.1861994ylndaTekirdanarky lesindeDolucaTepecivarndayaptyaplanvericiistasyonuinaatsrasnda bulunanbavekollarkrk,plakbirerkektorsosuApollonkltyleilgili arkeolojik buluntudur.187 TrakyakentlerindenAinos,Bisanthe,Bizye,ByzantionveHadrianopoliste baslmolansikkelerApollonkltyleilgilinmizmatikbuluntularolarak gsterilebilir.M280-200yllarnatarihlenenbirAinossikkesindenyzde, Apollon,arkayzdebi