Tram bien ap dieu khien tu xa-Dang Xuan Quang-12180119.pdf

Embed Size (px)

Citation preview

  • I HC QUC GIA THNH PH H CH MINH

    TRNG I HC BCH KHOA

    KHOA IN - IN T

    -----o0o-----

    TIU LUN MN HC SCADA

    TRM BIN P IU KHIN T XA V

    THIT B IN T THNG MINH

    GVHD: PGS. TS. NGUYN HONG VIT

    HVTH: NG XUN QUANG

    MSHV: 12180119

    TP. H CH MINH, 5/2014

    TP HCMBK

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    1

    Ni dung

    1. Gii thiu chung ....................................................................................................... 3

    1.1 Trm bin p ...................................................................................................... 3

    1.2 Phn loi trm bin p ....................................................................................... 3

    1.3 Phn cp qun l li in ................................................................................. 4

    2. Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh ................................ 5

    2.1 Trm bin p iu khin t xa ........................................................................... 5

    2.2 Quy nh ca EVN Xy dng v qun l vn hnh thit b scada ca trm

    bin p v nh my in ................................................................................................ 7

    2.2.1 Giao thc truyn tin ............................................................................................ 7

    2.2.2 Cng kt ni d liu ........................................................................................... 7

    2.2.3 Danh sch d liu ............................................................................................... 7

    2.2.4 iu khin thit b .............................................................................................. 8

    2.2.5 Thit lp ch iu khin t xa ....................................................................... 8

    2.3 Thit b u cui v thit b iu khin lp trnh c ...................................... 8

    2.3.1 Thit b u cui (RTU) ..................................................................................... 8

    2.3.2 Thit b iu khin lp trnh c (PLC) ........................................................... 9

    2.3.3 So snh gia RTU v PLC ............................................................................... 10

    2.4 Thit b in t thng minh (IED) ................................................................... 10

    2.4.1 nh ngha ........................................................................................................ 10

    2.4.2 Cc chc nng ca mt IED ............................................................................. 12

    2.4.2.1 Bo v ............................................................................................................... 12

    2.4.2.2 iu khin ........................................................................................................ 13

    2.4.2.3 Gim st ............................................................................................................ 13

    2.4.2.4 o lng ........................................................................................................... 13

    2.4.2.5 Giao tip ........................................................................................................... 14

    3. H thng SCADA ca mt s trm ti Vit Nam................................................... 14

    3.1 H thng SCADA trm bin p 110kV Vinacraft ........................................... 14

    3.1.1 Tng quan ......................................................................................................... 14

    3.1.1.1 c im cng trnh v tnh cn thit ca h thng SCADA .......................... 14

    3.1.1.2 H thng SCADA ca Trung tm iu HT min Nam A2 .................. 15

    3.1.2 Gii php cng ngh ......................................................................................... 15

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    2

    3.1.2.1 Cc tiu ch chn la m hnh RTU ................................................................. 15

    3.1.2.2 Gii php k thut ghp ni h thng SCADA trm 110kV Vinakraft vo

    h thng SCADA ........................................................................................................... 15

    3.1.3 Cu hnh v c tnh k thut h thng SCADA ............................................. 18

    3.1.3.1 Thit b RTU .................................................................................................... 18

    3.1.3.2 Transducer a chc nng lp trnh c .......................................................... 19

    3.1.3.3 Transducer ch th v tr nc my bin p ......................................................... 19

    3.2 H thng SCADA trm bin p AMATA 1 v 2 ............................................. 20

    3.2.1 Tng quan ......................................................................................................... 20

    3.2.1.1 Ti TBA Amata 2 ............................................................................................. 20

    3.2.1.2 Ti TBA Amata 1 ............................................................................................. 21

    3.2.2 Thit b trung tm SCD5200 ............................................................................ 21

    3.2.2.1 Ti TBA Amata 2 ............................................................................................. 22

    3.2.2.2 Ti TBA Amata 1 ............................................................................................. 22

    3.2.3 Transducer a nng HC6600 ............................................................................ 23

    3.2.3.1 Ti TBA Amata 2 ............................................................................................. 23

    3.2.3.2 Ti TBA Amata 1 ............................................................................................. 23

    3.2.4 TAP POSITION Transducer M100 .................................................................. 23

    3.2.5 Modem quang 4xE1+4xETH Fiber Multiplexer .............................................. 24

    3.2.6 Ethernet Media Converter ................................................................................ 24

    3.2.7 Serial2Fiber Converter ..................................................................................... 24

    3.3 H thng SCADA ti trm 110kV Th Ngh ................................................... 24

    3.4 H thng SCADA trm 500kV Sng My ...................................................... 25

    4. Kt lun ................................................................................................................... 26

    5. Ti liu tham kho .................................................................................................. 26

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    3

    1. Gii thiu chung

    1.1 Trm bin p

    Trm bin p l mt phn ca th h thng in gm ngun pht, truyn ti v phn

    phi. Trm bin p bin i in p t cao n thp, hoc ngc li, hoc thc hin

    mt s chc nng quan trng khc. Gia ngun v ph ti, nng lng in c th

    truyn qua nhiu trm bin p cc cp in p khc nhau.

    Hnh 1 Trm bin p trong h thng in

    1.2 Phn loi trm bin p

    Trm bin p c phn thnh cc loi in hnh sau:

    Trm truyn ti: Mt trm truyn ti c th kt ni hai hay nhiu ng dy vi

    nhau. Cc trm truyn ti c th t n gin n phc tp vi cc mc cng

    sut khc nhau. Vit Nam, cc trm 500kV v 200kV c xem l cc trm

    truyn ti.

    Trm phn phi: Trm bin p phn phi chuyn nng lng t h thng truyn

    ti cp cho h thng phn phi ca cc khu vc. Vit Nam, cc trm 110kV

    l cc trm phn phi.

    Trm gp: Khi c cc my pht phn b nh cc trang tri gi, trm gp c th

    c yu cu. Trm gp tp hp nng lng t cc my pht nh v a ln

    li.

    Trm chnh lu: Trm chnh lu c s dng trong h thng in HVDC hoc

    dng kt ni cc mng khng c cng tn s. Cc trm ny c cc thit b

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    4

    in t cng sut thay i tn s dng in hoc bin i t in xoay chiu

    sang mt chiu hoc ngc li.

    Trm ng ct: Trm bin p khng c my bin p v hot ng ch mt cp

    in p, cc trm ny thng c dng kt ni cc ng dy vi nhau.

    1.3 Phn cp qun l li in

    H thng qun l li in l h thng iu khin c phn lm nhiu cp. Mc cao

    nht, v d Trung tm iu quc gia qun l ton b h thng; mc iu trc

    thuc v d nh Trung tm iu min qun l mt s khu vc. Mc iu khin

    thp nht l trm bin p.

    Hnh 2 Phn cp qun l li in ca cc nc trn th gii

    Ti mi cp khc nhau, cc nhim v v chc nng khc nhau s c thc hin, tt c

    chc nng c thc hin trong trm bin p c gi l cc chc nng ti ch v tt

    c cc chc nng thc hin ti cp iu khin cao hn c gi l cc chc nng t xa.

    Hin nay, t chc iu h thng in Vit Nam c chia thnh 3 cp, chc nng

    nhim v tng cp c m t chi tit trong Quy trnh iu h thng in quc gia

    ban hnh theo quyt nh s 56/QBCN ngy 26/11/2001, bao gm:

    Cp iu HT quc gia (A0): chu trch nhim iu hnh li in 500kV,

    m bo cung cp in cht lng, an ton v kinh t. Phm vi iu hnh: gi

    quyn iu khin li in 500kV, cc nh my in cng sut ln hn 30MW;

    Cp iu HT min (A1, A2, A3) chu trch nhim iu hnh li in

    110-220kV ca tng min, m bo cung cp in cht lng, an ton v kinh

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    5

    t, tun theo s ch huy ca iu A0. Phm vi iu hnh: gi quyn iu

    khin li in 220kV (mt s trc chnh 110kV), quyn kim tra li in

    110kV.

    Cp iu li in phn phi thuc cc Cng ty in lc: l cc Phng

    iu ti cc in lc tnh/thnh ph chu trch nhim iu hnh li in

    phn phi gm cc TBA v mt s ng dy 110kV. Phm vi iu hnh: gi

    quyn iu khin li in 110kV (tr mt s ng dy trc chnh), cc nh

    my in cng sut nh hn 30MW; quyn kim tra li in n 35kV.

    Hnh 3 Phn cp qun l h thng in ti Vit Nam

    2. Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    2.1 Trm bin p iu khin t xa

    Trm bin p iu khin t xa l trm bin p c th c iu khin, gim st v thu

    thp cc d liu ca trm t trung tm iu khin xa. thc hin c cc chc

    nng t xa, trm c kt ni vi trung tm iu khin, h thng iu thng qua h

    thng SCADA. in hnh ca mt h thng SCADA ca trm nh sau:

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    6

    Hnh 4 in hnh h thng SCADA ca trm bin p

    Theo tiu chun IEC 61850, cc thit b nh th ca TBA c sp xp theo 3 mc:

    mc trm (Station Level), mc ngn l (Bay Level) v mc x l (Process Level).

    Hnh 5 Phn cp cc thit b trm bin p

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    7

    Thit b mc trm bao gm my tnh vi mt c s d liu, ni lm vic ca nhn vin

    vn hnh, giao din giao tip t xa,

    Thit b mc ngn l bao gm cc thit b iu khin, bo v v gim st mi ngn l.

    Thit b mc x l bao gm cc I/O, cm bin thng minh v b tc ng.

    Cc chc nng mc trm c hai loi:

    Cc chc nng x l d liu t cc ngn l hoc c s d liu cp trm. Cc

    chc nng ny c s dng gi cc lnh iu khin cho cc thit b nht

    th (my ct) v thu thp d liu trm bin p nh in p, dng in, h s

    cng sut,t cc thit b mc ngn l.

    Cc chc nng giao din cho php nhn vin vn hnh c th thao tc iu

    khin, gim st, cho php giao tip n mt trung tm iu khin t xa TCI

    (Giao din iu khin t xa) hoc n trung tm gim st t xa gim st v

    bo tr TMI (Giao din gim st t xa).

    Cc chc nng mc ngn l thu thp d liu t ngn l v truyn lnh n thit b s

    cp (mch ng lc) ca ngn.

    Chc nng mc x l trch xut cc thng tin t cc cm bin/ u d trong trm bin

    p v gi n thit b mc trn, mc ngn l. Nhim v quan trng khc ca mc x

    l l nhn lnh iu khin t cp mc ngn l v thi hnh.

    2.2 Quy nh ca EVN Xy dng v qun l vn hnh thit b scada ca trm

    bin p v nh my in

    EVN c quyt nh s 1208/Q-EVN ngy 28/7/2008 v vic ban hnh Quy nh

    xy dng v qun l vn hnh thit b SCADA ca trm bin p v nh my in vi

    mt s ni dung lin quan cn lu nh sau:

    2.2.1 Giao thc truyn tin

    Thng tin t RTU hay h thng SAS ca cc TBA trung tm iu phi tun th

    giao thc truyn tin IEC60870-5-101.

    2.2.2 Cng kt ni d liu

    Phi c t nht mt cng ghp ni vi iu khu vc.

    2.2.3 Danh sch d liu

    a) Tn hiu trng thi:

    Tn hiu 2 bt: tt c cc tn hiu ca my ct, dao cch ly, dao ni t;

    Tn hiu 1 bt: tt c cc tn hiu ca cc tn hiu cnh bo, cc tn hiu ca rle

    bo v.

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    8

    b) Gi tr o lng:

    i vi thanh ci : Tn s (Hz), in p (kV);

    i vi my bin p: Cng sut tc dng (MW), cng sut phn khng

    (MVAr), in p (kV), cng dng in (A) cc cp in p khc nhau

    ca my bin p, nc ca my bin p;

    i vi l ng dy: Cng sut tc dng (MW), cng sut phn khng

    (MVAr), in p (kV), cng dng in (A).

    2.2.4 iu khin thit b

    Phi c hai ch iu khin l: iu khin ti Trung tm iu (Remote) v

    iu khin ti TBA (Local);

    Phi c kha chuyn ich iu khin Remote/Local cho ton TBA;

    Phi c kha chuyn i ch iu khin Remote/Local cho tng ngn thit b

    ca TBA;

    Cc my ct, dao cch ly dao ni t (nu c) (tn hiu iu khin dng

    NG/M);

    Cc b i nc my bin p (tn hiu iu khin dng TNG/GIM).

    2.2.5 Thit lp ch iu khin t xa

    Thit b thuc quyn iu khin ca cp iu no th ch iu khin t xa phi

    c thit lp cho ring cp iu .

    2.3 Thit b u cui v thit b iu khin lp trnh c

    2.3.1 Thit b u cui (RTU)

    Thit b u cui (RTU) l mt thit b trung gian nhn v gi tn hiu.

    Mt u RTU s ni kt n cc tip im ng ct v cc cm bin, u kia ni n

    cc thit b iu khin mc cao hn, bng cc ng truyn thng nh cp in, cp

    quang, sng radio,

    RTU c th truyn d liu thu thp c n cc thit b khc v nhn lnh iu khin

    t thit b khc bng mt cng ni tip.

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    9

    Hnh 6 V tr ca RTU trong trm bin p

    2.3.2 Thit b iu khin lp trnh c (PLC)

    Thit b iu khin lp trnh c (PLC) c pht trin c bit cho qu trnh t

    ng ha. Tuy nhin, tnh linh hot, d ng dng v chi ph tng i thp ca cc

    PLC so vi cc RTU gip n c s dng nhiu trong cc trm bin p cng nghip,

    c bit l Bc M.

    Nhng bt li chnh ca vic s dng cc PLC trong mi trng trm l cc im yu

    trong giao tip vi relay. Mt s nh sn xut i theo hng ny, tuy nhin l pht

    trin PLC trn nn h thng in t ng, tng cng giao tip PLC relay.

    Cc chc nng logic ca cc PLC c a vo cc relay tin tin ca mt s nh

    sn xut, ch to relay trong c thm vo kh nng thc hin chc nng logic, do

    chc nng iu khin ti ch to ra khi nim relay thng minh.

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    10

    Hnh 7 V tr ca PLC trong trm bin p

    2.3.3 So snh gia RTU v PLC

    Mt PLC ni chung s c mt chng trnh chy, x l d liu ti ch, trong khi

    RTU thng khng c chc nng ny.

    Mt PLC thng giao tip vi h thng trung tm thng qua mng cc b (LAN) trong

    khi mt RTU (nh tn ca n) hot ng t xa v giao tip qua cc mng din rng.

    Mt PLC thng giao tip vi cc giao thc loi cc b nh DF1, Ethernet/IP,

    Profibus v RTU thng giao tip bng cch s dng giao thc din rng nh DNP3,

    IEC60870. Nhng ngy nay, mt RTU c th lp trnh ging nh PLC v PLC cng

    cung cp thng tin lin lc din rng nh RTU nn s khc bit hin nay l khng r

    rng. 2.4 Thit b in t thng minh (IED)

    2.4.1 nh ngha

    Chc nng PLC c tch hp vo relay. Relay khng ch l cc thit b bo v m

    cn c nhiu chc nng hn. Mt lot thit b trn th trng, mt s mnh v bo v,

    mt s mnh v iu khin, v thut ng relay bo v tr nn b gii hn khi m t

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    11

    thit b ny. iu ny dn n s xut hin ca thut ng thit b in t thng minh

    (IED).

    Thut ng thit b in t thng minh (IED) khng phi l mt nh ngha r rng,

    ging nh thut ng relay bo v. Ni chung, bt k thit b in t c s hu mt

    vi c tnh thng minh c th c gi l mt IED. Tuy nhin, lin quan c bit n

    h thng bo v v h thng in t ng, thut ng ny ra i m t mt thit b c

    nhiu chc nng bo v, nng cao iu khin ti ch, kh nng gim st v nng lc

    giao tip trc tip vi h thng SCADA.

    Hnh 8 V tr ca IED trong trm bin p

    Mt trong v s relay t cc nh sn xut khc nhau c th thc hin chc nng bo

    v, iu khin v gim st (bao gm o lng), nhng cn s h tr ca mt RTU

    hoc b x l thng tin, n c gi l phn cng giao tip vi h thng SCADA.

    Nhng thit b ny c th c gi l relay thng minh nhng khng nm trong nh

    ngha ca mt IED.

    Tng t, mt s relay c th giao tip trc tip vi h thng SCADA nhng thiu cc

    chc nng iu khin. Nhng relay ny thng c s dng chung vi cc ngn iu

    khin, ni cung cp cc chc nng iu khin cn thit to thnh mt h thng in

    t ng. Nhng relay ny cng khng c phn loi l IED.

    Kh nng ca mt IED thc hin y cc chc nng bo v, iu khin, gim st

    v lin lc vi cp pha trn mt cch c lp v khng c s tr gip ca cc thit b

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    12

    khc nh RTU hoc b x l thng tin (khng bao gm cc module giao din) l tnh

    nng xc nh l mt IED.

    2.4.2 Cc chc nng ca mt IED

    Cc chc nng ca mt IED in hnh c th c phn thnh nm khu vc chnh, bo

    v, iu khin, gim st, o lng v truyn thng. Mt vi IED c th tin tin hn

    nhng ci khc, v mt s c th mnh hn nhng chc nng nht nh, nhng chc

    nng chnh ny c tch hp mc nhiu hay t.

    2.4.2.1 Bo v

    Chc nng bo v ca IED pht trin t chc nng bo v qu dng v chm t ca

    relay bo v pht tuyn (do cc nh sn xut t tn IED ca h l feeder

    terminals). iu ny l bi mt relay bo v pht tuyn c s dng trn hu ht cc

    t phn phi, v thc t l chc nng bo v i hi nhiu hn l kh nng x l ca

    r le s dng cho cc chc nng iu khin. IED cng c th linh hot, v khng

    phi l mt relay bo v chuyn bit, v d nh bo v my pht. iu ny cng lm

    cho cc IED gi c phi chng.

    Sau y l hng dn cc chc nng bo v lin quan c th c t cc IED tin tin

    nht (danh sch khng phi l bao gm tt c, v mt s IED c th khng c tt c

    cc chc nng). Cc chc nng bo v thng c cung cp trong cc khi chc

    nng ring bit, c kch hot v lp trnh c lp.

    Qu dng 3 pha khng c hng (low-set, high-set and instantaneous function

    blocks, with low-set selectable as long time-, normal-, very-, or extremely inverse,

    or definite time);

    Bo v chm t khng c hng (low-set, high-set and instantaneous function

    blocks);

    Qu dng 3 pha c hng (low-set, high-set and instantaneous function blocks,

    with low-set selectable as long time-, normal-, very-, or extremely inverse, or

    definite time);

    Bo v chm t c hng (low-set, high-set and instantaneous function blocks);

    Bo v mt pha;

    Bo v qu in p 3 pha;

    Bo v qu in p d;

    Bo v thp p 3 pha;

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    13

    Pht hin dng ng my bin p/ khi ng motor.

    2.4.2.2 iu khin

    Chc nng iu khin bao gm ti ch v t xa, v hon ton c th lp trnh.

    iu khin ti ch v t xa ln n 12 thit b ng ct (lnh m/ ng cho my

    ct, dao cch ly,);

    iu khin trnh t;

    Kha lin ng ngn cp 1 ca cc thit b iu khin:

    Trng thi thng tin 2;

    Thng tin ca cc knh bo ng 2.

    Bng iu khin HMI trn thit b.

    Ghi ch:

    1. Kha lin ng cp trm yu cu giao tip ngang hng

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    14

    in p 3 pha;

    in p d;

    Tn s;

    Cng sut thc;

    Cng sut phn khng;

    H s cng sut;

    Nng lng;

    Sng hi;

    Ghi cc nhiu lon thong qua (ln n 16 knh tng t);

    Ln n 12 knh tng t.

    2.4.2.5 Giao tip

    Kh nng giao tip ca mt IED l mt trong nhng lnh vc quan trng nht ca h

    thng in t ng ha v cng l mt trong nhng phng din phn bit cc thit

    b ca cc nh sn xut khc nhau lin quan n cc chc nng.

    Theo nh ngha, IED c th giao tip trc tip vi mt h thng SCADA, tc l thng

    tin lin lc cp trn. Cc nh sn xut khc nhau s dng giao thc truyn thng khc

    nhau.

    Mt IED, ngoi giao tip vi cp trn, cng c mt cng ni tip hoc giao din quang

    giao tip trc tip vi my tnh hoc my tnh xch tay cho mc ch cu hnh v ti

    d liu, nn cc lin kt SCADA khng c sn hoc mong mun trong trng hp .

    3. H thng SCADA ca mt s trm ti Vit Nam

    3.1 H thng SCADA trm bin p 110kV Vinacraft

    3.1.1 Tng quan

    3.1.1.1 c im cng trnh v tnh cn thit ca h thng SCADA

    Trm bin p 110kV Vinakraft l trm c u t xy dng mi, s c kt ni vo

    li in phn phi ca tnh Bnh Dng. Trm vn hnh theo s ch huy chnh ca

    Trung tm iu HT min Nam (A2). Do , cn phi to ng truyn thu thp

    d liu SCADA ti trm a vo hot ng thng nht vi h thng SCADA hin

    hu ca Trung Tm iu trn. Ngoi ra, theo tinh thn ch o ca Tp on in

    lc Vit Nam v Trung tm iu Quc gia A0, h thng SCADA cn phi c

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    15

    thc hin ng b vi cc d n trm bin p xy dng mi v m rng, ci to. V

    vy, s u t h thng SCADA ht sc cn thit.

    Mc tiu ca h thng SCADA Trm bin p 110kV Vinakraft l:

    Phc v cng tc iu hnh li in ca cc Trung tm iu i vi trm

    110kV Vinakraft.

    Thu thp d liu, gim st o lng, trng thi v iu khin t xa cc thit b

    ca trm, ng thi h thng SCADA ca trm phi c kt ni vo h thng

    SCADA chung ca cc Trung tm.

    3.1.1.2 H thng SCADA ca Trung tm iu HT min Nam A2

    Thit k ca h thng SCADA ca cc Trung tm iu l thu thp s liu thng

    qua vic lp t cc RTU, h thng my tnh ti cc trm v nh my u ni vi cc

    thit b ca h thng in thng qua cc transducer ( o I, U, P, Q, TPI, F...), cc

    relay trung gian ( ly trng thi my ct, cu dao, relay bo v,...) v cc relay iu

    khin ( iu khin ng/ct my ct, tng/gim b i nc my bin th,...). Cc

    RTU, h thng my tnh ti trm thng qua cc ng truyn thng gi/nhn tn

    hiu vi trung tm iu khin. Truyn thng gia RTU, h thng my tnh ti trm vi

    trung tm iu khin h thng SCADA ca cc Trung tm iu th tun theo giao

    thc (protocol): IEC 870-5-101.

    Hin nay ngoi dng kt ni trn, cc h thng SCADA/EMS cn cho php thc hin

    mt s dng kt ni khc vi cc nh my in, trm in c lp t h thng thu

    thp d liu SCADA nh h thng iu khin ti ch bng h thng my tnh (DCS)

    hoc h thng RTU phn tn (cc thit b RTU ny c gn trc tip trn cc panel

    iu khin ca trm v c kt ni vi nhau theo chun Modbus/RS485). Cc h

    thng ny u c chc nng tng ng nh cc thit b RTU tp trung nh nu

    trn (giao thc truyn tin IEC-870-5-101).

    3.1.2 Gii php cng ngh

    3.1.2.1 Cc tiu ch chn la m hnh RTU

    Cng ngh tin tin

    Khai thc ti a nng lc ca cc thit b IEDs trong trm

    Gim khi lng cp iu khin v cc thit b ghp ni (r le lnh, r le lp li

    trng thi v cnh bo, )

    Chi ph hp l

    C kh nng kt ni vi h thng iu khin tch hp trm trong tng lai.

    3.1.2.2 Gii php k thut ghp ni h thng SCADA trm 110kV Vinakraft

    vo h thng SCADA

    a) Cng giao tip truyn tin

    + Cng giao tip ti trung tm iu HT min Nam A2

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    16

    Ti A2 c cc my ch truyn thng lm nhim v thu nhn thng tin t cc trm u

    cui xa. My ch truyn thng s iu khin cc cng giao tip RS-232 (V.24) thc

    hin trao i thng tin vi cc trm thng qua knh truyn ny.

    + Cng giao tip ti trm 110kV Vinakraft

    Ti 110kV Vinakraft s lp t 01 RTU c 01 cng kt ni v A2 v 01 cng

    kt ni vi iu in lc trong tng lai. Thit b RTU c cc moun h tr

    giao thc truyn tin trong h thng ca trm (Modbus/RS485, IEC870-5-103),

    thng qua giao thc ny RTU c th giao tip c vi cc thit b IEDs ti

    trm. Cc d liu ny s c trao i vi trung tm iu theo cc c s d

    liu ti RTU thng qua cng truyn tin cho A2 c khai bo.

    V vt l cc cng ny phi l cc cng RS-232 (V.24) tng thch vi cng

    giao tip ca Trung tm iu HT min Nam (A2).

    b) Gii php tuyn truyn dn

    Trm 110kV Vinakraft s xy dng mt tuyn truyn dn quang bng rng phc v

    truyn s liu SCADA. Thng qua tuyn cp quang Vinakraft Kumho M Phc

    tn hiu SCADA ti trm 110kV Vinakraft s c truyn v Trung tm iu

    HTMN A2.

    c) Gii php thit b truyn dn

    Vi gii php tuyn truyn dn nh trn, trong d n trm 110kV Vinakraft s trang b

    cc thit b truyn dn quang v ghp knh PCM-30 ti trm 110kV Vinakraft, trm

    110kV Kumho v A2. Thit b PCM-30 ny s thc hin nhim v kt ni thit b

    RTU ti trm to ra cc knh truyn tn hiu SCADA t trm 110kV Vinakraft v

    Trung tm iu HT min Nam (A2).

    d) Gii php thit b SCADA

    Vi tiu ch chn la thit b SCADA nh cp trn, d kin s trang b h

    thng SCADA vi cc thit b sau :

    Trang b 01 t RTU/SIC : Dng lp t thit b RTU, cc b bin i

    transducer, cc rle lnh, rle trng thi,...

    Trang b 01 b RTU : c cng truyn tin theo giao thc IEC60870-5-103 v

    Modbus/RS485 (kt ni vi rle bo v, ng h o a nng, annunciator) v

    c kh nng m rng trong tng lai.

    Trang b transducer (c kh nng lp trnh c) lm nhim v thu thp cc tn

    hiu o lng nh U, I, P, Q, F, MW, Mvar,...

    Trang b 01 b transducer ch th nc my bin th.

    Trang b cc rle lnh v rle lp li trng thi.

    e) D liu trao i gia trm v Trung tm iu

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    17

    + Tn hiu s:

    Tn hiu 2 bt: Tt c cc tn hiu ca my ct, dao cch ly ca tt c cc l

    ng dy 110kV, my bin p T1 v ngn l tng pha trung th.

    Tn hiu 1 bt: Tt c cc tn hiu ca dao ni t, cc tn hiu cnh bo, cc tn

    hiu ca rle bo v cc l ng dy 110kV, my bin p v ngn l tng

    pha trung th.

    Cc tn hiu trng thi trn s c thu thp v thit b RTU thng qua cc module

    tn hiu u vo s v thng qua cc cng kt ni giao thc IEC60870-5-103 v

    Modbus RTU/RS485 (kt ni vi rle bo v, ng h o a nng, annunciator).

    + Tn hiu o lng:

    i vi my bin p: Cng sut tc dng (MW), cng sut phn khng (MVar),

    cng dng in (A) cc cp in p khc nhau ca my bin p, nc ca

    my bin p.

    i vi l ng dy: Cng sut tc dng (MW), cng sut phn khng

    (MVar), in p (KV), cng dng in (A).

    i vi thanh ci: in p (KV).

    Cc tn hiu o lng s c thu thp t cc Transducer a chc nng, rle bo v

    v thit b RTU thng qua giao thc truyn tin ModbusRTU/RS485, IEC60870-5-

    103. Do s dng giao thc truyn tin ModbusRTU/RS485, IEC60870-5-103 nn

    kh nng m rng ca TBA c thc hin d dng bng cch cu hnh cho thit b

    RTU c c cc d liu o lng do cc Transducer v rle bo v cung cp

    thng qua giao thc ModbusRTU/RS485, IEC60870-5-103

    + Tn hiu iu khin:

    iu khin tng gim nc my bin p

    iu khin ng m cc my ct, dao cch ly

    Cc tn hiu iu khin s c thc hin thng qua cc module tn hiu u ra s

    ca RTU.

    Cn c vo yu cu thu thp tn hiu i vi trm bin p v bn v thit k S 1

    si ca trm 110kV Vinakraft, khi lng tn hiu SCADA nh sau:

    Tn hiu o lng : 18 tn hiu

    Tn hiu bo v (1 bit) : 33 tn hiu

    Tn hiu trng thi (2 bit) : 05 tn hiu

    Tn hiu iu khin (2 bit) : 04 tn hiu

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    18

    Hnh 9 S kt ni thng tin quang trm Vinacraft

    3.1.3 Cu hnh v c tnh k thut h thng SCADA

    3.1.3.1 Thit b RTU

    a) Nhim v ca thit b RTU

    M t chung thit b RTU:

    S dng CPU cng nghip 32 bit tc cao (16MB RAM, 8 Mbytes Internal

    Flash Memory).

    S dng h iu hnh a nhim thi gian thc.

    Ghi bin c (SOE) c nhn thi gian vi phn gii 1ms.

    Cc thng s o lng ch yu ca RTU:

    o P, Q, U, I, F, Cos (thng qua Transducer, r le, ng h a nng, )

    Gim st trng thi my ct, dao cch ly, cc tn hiu cnh bo.

    a lnh iu khin ti cc thit b in.

    Cc tham s khc cn cho iu hnh v phn tch h thng in nh KWh,

    KVarh, ghi bin c, v.v...

    b) Cu hnh v c tnh k thut ca RTU

    Da trn s lng tn hiu SCADA Trung tm iu HT min Nam cn thu thp,

    h thng RTU phn tn s c cu hnh v c tnh nh sau:

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    19

    Cng truyn tin v giao thc:

    Cng thng tin Modbus (RS485): 02 cng

    Cng thng tin IEC 60870-5-103 (RS485): 02 cng

    Cng SCADA IEC 60870-5-101: 02 cng (01 cng d phng cho kt ni vi iu in lc trong tng lai)

    Cng thu nhn tn hiu ng b thi gian thc GPS

    Digital Input:

    S knh: 32 knh

    Thi gian bin i: 1ms

    Digital Output:

    S knh: 12 knh

    in p lm vic (Un): 24 to 250 VDC

    Analog input:

    S knh: 4 knh

    Thi gian bin i: 20ms

    - Ngun cung cp: 48VDC

    3.1.3.2 Transducer a chc nng lp trnh c

    Loi: a chc nng lp trnh c.

    Cp chnh xc: 0.2 theo tiu chun IEC688.

    Cc gi tr o c: U, I, P, Q, F,

    H tr kh nng kt ni vi my tnh, PLC, RTU, s dng giao thc truyn

    tin Modbus RTU/RS485 hoc DNP3.0.

    3.1.3.3 Transducer ch th v tr nc my bin p

    u vo gm 19 x 10

    u ra: Io = 4 20mA

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    20

    Hnh 10 S kt ni h thng TRU trm Vinacraft

    3.2 H thng SCADA trm bin p AMATA 1 v 2

    3.2.1 Tng quan

    H thng SCADA TBA Amata 1 & 2 trang b 02 thit b trung tm SCD5200 c

    nhim v thu thp d liu v iu khin cc thit b ti trm. Mi thit b ny c lp

    01 TBA v c kt ni vi nhau bng giao thc DNP TCP trn ng truyn cp

    quang thng qua 02 modem quang 4xE1+4xETH Fiber Multiplexer lp 02 u.

    3.2.1.1 Ti TBA Amata 2

    Trng thi ng/m ca cc thit b nh my ct, dao cch ly, dao ni t (tn hiu 2

    bt) c ly v thit b trung tm SCD5200 qua u vo s ca card I/O hoc qua

    card Glass Optical DCB IEC60870-5-103 t cc rle bo v.

    Tn hiu cnh bo (tn hiu 1 bt ) c ly v thit b trung tm SCD5200 qua u vo

    s ca card I/O hoc t cc rle bo v bng giao thc IEC60870-5-103, giao thc

    IEC61850.

    Cc thng s o lng I, U, P, Q, c ly v thit b trung tm SCD5200 t cc

    transducer a nng HC6600, ng h Simeas P50, ng h Amptron Ai205 bng giao

    thc Modbus.

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    21

    Ch th nc ca my bin p c ly v thit b trung tm SCD5200 qua u vo

    tng t ca card I/O t transducer TAP100.

    3.2.1.2 Ti TBA Amata 1

    Trng thi ng/m ca cc thit b nh my ct, dao cch ly, dao ni t (tn hiu 2

    bt) c ly qua u vo s ca card I/O trn thit b trung tm SCD5200.

    Tn hiu cnh bo (tn hiu 1 bt ) c ly qua u vo s ca card I/O trn thit b

    trung tm SCD5200.

    Cc thng s o lng I, U, P, Q, c ly v thit b trung tm SCD5200 t cc

    transducer a nng HC6600 bng giao thc Modbus.

    Ch th nc ca my bin p c ly v thit b trung tm SCD5200 qua u vo

    tng t ca card I/O t transducer TAP100.

    D liu ca TBA Amata 2 c a v thit b trung tm SCD5200 TBA Amata 1

    bng giao thc DNP TCP, sau tt c c a ra hin th trn mn hnh my tnh

    bng giao thc DNP TCP v truyn v trung tm iu bng giao thc IEC60870-5-

    101.

    Hnh 11 S kt ni h thng SCADA gia hai trm AMATA 1 v 2

    3.2.2 Thit b trung tm SCD5200

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    22

    Chc nng, nhim v: thu thp d liu bng u vo tng t/s hoc qua cng truyn

    thng, ng thi cho php iu khin cc thit b bng u ra s hoc qua cng truyn

    thng.

    3.2.2.1 Ti TBA Amata 2

    Thit btrung tm SCD5200 bao gm:

    SCD5200 Ten Card File: 01 b, l khung thit b SCD5200 Wide Range Power

    Supply Module 100W 17-170VDC: 01 card, l card cp ngun.

    SCD5200 CPU Optonet Ethernet Module (COE): 01 card, l card x l trung

    tm. Trong c cng COM1 dng cu hnh thit b; cng COM2 dng cho

    truyn thng ni tip h tr a giao thc; cng Ethernet dng kt ni vi cc

    rle bo v pha 110kV bng giao thc IEC61850 v kt ni vi thit b trung

    tm SCD5200 lp TBA Amata 1; cng Optonet dng kt ni nhiu thit b

    trung tm SCD5200 vi nhau.

    SCD5200 Comms Module Glass Optical IEC60870-5-103: 01 card, l card h

    tr giao thc IEC60870-5-103, giao tip quang, dng kt ni vi cc rle

    bo v pha 22kV.

    SCD5200 Eight Channel Serial ModuleRS485/RS232: 01 card, dng cho truyn

    thng ni tip, h tr a giao thc, dng kt ni vi cc ng h Simeas,

    ng h Ai205 v transducer HC6600 bng giao thc Modbus.

    SCD5200 MIO Module 24DI 6Ai 8DO 48VDC: 04 card, l card cung cp u

    vo s/tng t v u ra s; dng ly cc trng thi ng/m ca thit b,

    tn hiu cnh bo t cc tip im ph ca thit b hoc qua cc rle trung gian;

    dng iu khin ng/m thit b; dng ly ch th nc my bin p, nhit

    du, nhit cun dy...

    3.2.2.2 Ti TBA Amata 1

    Thit btrung tm SCD5200 bao gm:

    SCD5200 Ten Card File: 01 b, l khung thit b.

    SCD5200 Wide Range Power Supply Module 100W 17-170VDC: 01 card, l

    card cp ngun.

    SCD5200 CPU Optonet Ethernet Module (COE): 01 card, l card x l trung

    tm. Trong c cng COM1 dng cu hnh thit b; cng COM2 dng cho

    truyn thng ni tip h tr a giao thc; cng Ethernet dng kt ni vi

    thit b trung tm SCD5200 lp TBA Amata 2; cng Optonet dng kt ni

    nhiu thit b trung tm SCD5200 vi nhau.

    SCD5200 Comms Module V.28 IEC60870-5-101: 01 card, l card h tr giao

    thc IEC60870-5-101, dng truyn d liu v trung tm iu .

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    23

    SCD5200 Comms Module Glass Optical IEC60870-5-103: 01 card, l card h

    tr giao thc IEC60870-5-103, giao tip quang.

    SCD5200 Eight Channel Serial ModuleRS485/RS232: 01 card, dng cho truyn

    thng ni tip, h tr a giao thc, dng kt ni vi cc transducer HC6600

    bng giao thc Modbus.

    SCD5200 MIO Module 24DI 6Ai 8DO 48VDC: 06 card, l card cung cp u

    vo s/tng t v u ra s; dng ly cc trng thi ng/m ca thit b,

    tn hiu cnh bo t cc tip im ph ca thit b hoc qua cc rle trung gian;

    dng iu khin ng/m thit b; dng ly ch th nc my bin p, nhit

    du, nhit cun dy...

    3.2.3 Transducer a nng HC6600

    Chc nng, nhim v: phc v cho vic o lng. u vo l dng in ly t CT v

    in p ly t PT. HC6600 h tr giao thc Modbus RTU/RS485 kt ni vi thit

    b trung tm SCD5200. Cc gi tr o lng bao gm Ia, Ib, Ic, Vab, Vbc, Vca, Pa, Pb,

    Pc, Pt, Qa, Qb, Qc, Qt, PF, Freq

    3.2.3.1 Ti TBA Amata 2

    Lp t 01 transducer HC6600 ti t RTU ly gi tr in p pha ng dy

    110kV.

    3.2.3.2 Ti TBA Amata 1

    Lp t 02 transducer HC6600 ti t E01+W: TR4 o lng ngn 131, TR6 o

    lng ngn 431.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tE02+W: TR1 o lng ngn 171.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tE03+W: TR3 o lng ngn 112.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tE04+W: TR2 o lng ngn 172.

    Lp t 02 transducer HC6600 ti tE05+W: TR5 o lng ngn 132, TR7 o

    lng ngn 432.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 473: TR8 o lng ngn 473.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 471: TR9 o lng ngn 471.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 475: TR10 o lng ngn 475.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 412: TR11 o lng ngn 412.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 472: TR12 o lng ngn 472.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 474: TR13 o lng ngn 474.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 476: TR14 o lng ngn 476.

    Lp t 01 transducer HC6600 ti tOutgoing 478: TR15 o lng ngn 478.

    3.2.4 TAP POSITION Transducer M100

    Chc nng, nhim v: ly ch th nc my bin p. u vo l in tr, u ra l dng

    in 4 20mA a vo u vo tng t ca thit b trung tm SCD5200.

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    24

    Ti TBA Amata 2: Lp t 01 transducer M100 ti t RTU ly ch th nc ca my

    bin p 1T.

    Ti TBA Amata 1: Lp t 02 transducer M100 ti t RTU: M1 ly ch th nc my

    bin p 1T, M2 d phng; ch th nc my bin p 2T ly qua transducer (chc nng

    tng t M100) trang b ti t E05+RCP.

    3.2.5 Modem quang 4xE1+4xETH Fiber Multiplexer

    Chc nng, nhim v: kt ni d liu gia hai thit b trung tm SCD5200 lp t

    TBA Amata 1 & 2 qua cng Ethernet. ng thi cung cp knh thoi hotline gia hai

    trm, h tr truyn thng ni tip qua cng RS232.

    Ti TBA Amata 2: Lp t 01 modem quang + gi ODF ti t RTU.

    Ti TBA Amata 1: Lp t 01 modem quang + gi ODF ti t RTU.

    3.2.6 Ethernet Media Converter

    Chc nng, nhim v: chuyn i Ethernet giao tip quang giao tip in. V cng

    Ethernet trn thit b trung tm SCD5200 h tr giao tip quang (u cm ST) nn

    kt ni vi PC hoc Switch h tr giao tip in (u cm RJ45) th phi trang b thm

    b chuyn i ny.

    Ti TBA Amata 2: Lp t 01 b Ethernet Media Converter ti t RTU.

    Ti TBA Amata 1: Lp t 01 b Ethernet Media Converter ti t RTU.

    3.2.7 Serial2Fiber Converter

    Chc nng, nhim v: chuyn i t RS232/422/485 sang giao tip quang. V card

    Glass Optical IEC103 trn thit b trung tm SCD5200 h tr giao tip quang nn

    kt ni vi cc rle bo v h tr chun RS485 th phi trang b thm b chuyn i

    ny.

    Ti TBA Amata 2: Lp t 01 b Serial2Fiber Converter ti t RTU.

    Ti TBA Amata 1: Lp t 01 b Serial2Fiber Converter ti t RTU.

    3.3 H thng SCADA ti trm 110kV Th Ngh

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    25

    Hnh 12 S kt ni H thng SCADA trm 110kV Th Ngh

    3.4 H thng SCADA trm 500kV Sng My

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    26

    Hnh 13 v 14 S kt ni h thng SCADA trm 500kV Sng My

    4. Kt lun

    Trm bin p truy cp t xa c u nhc im nh sau:

    u im:

    Thu thp d liu, x l v iu khin nhanh chng.

    Gim thiu ti a sai st ca con ngi.

    Gim chi ph cho cng tc vn hnh, gim st, iu khin v thu thp d liu.

    Nhc im:

    Chi ph u t ban u cao.

    Yu cu i ng cn b k thut c trnh cao.

    S dng trm bin p iu khin v gim st t xa cng cc thit b thng minh ti ch

    l xu hng v yu cu tt yu trong H thng in nhm mc ch m bo H thng

    lun c tin cy cao v vn hnh n nh, lin tc.

    5. Ti liu tham kho

    [1] Practical Electrical Network Automation and Communication.

    [2] Klaus-Peter Brand, Volker Lohmann and Wolfgang Wimmer, Substation

    Automation Handbook..

  • Trm bin p iu khin t xa v Thit b in t thng minh

    27

    [3] R. P. Gupta, Substation Automation Using IEC61850 Standard, in Fifteenth

    National Power Systems Conference (NPSC), IIT Bombay, December 2008.

    [4] Tp on in lc Vit Nam, Xy dng v Qun l vn hnh thit b SCADA

    ca Trm bin p v Nh my in, 2008

    [5] Cng ty Thit k Thnh t, H thng thng tin lin lc v SCADA trm bin p

    110kV Vinacraft, 10/2008.

    [6] Ngun ti liu trn internet.