Uczestnictwo społeczeństwa Uczestnictwo społeczeństwa w wykonywaniu orzeczeń sąduw wykonywaniu orzeczeń sądu

Rada GłównaRada Głównado Spraw Społecznej do Spraw Społecznej

Readaptacji Readaptacji i Pomocy Skazanymi Pomocy Skazanym

Warszawa 7 listopada 2013 rokuWarszawa 7 listopada 2013 roku

Rodzaje kar orzekanych w sądach rejonowychRodzaje kar orzekanych w sądach rejonowychw liczbach bezwzględnychw liczbach bezwzględnych

37,5 212 34,3 67,3

38,2 239,2 53,3 92,4

43,3 272,6 72,2 103,6

42,3 297,5 69,5 98,7

41,5 280,3 60,1 88,7

41,6 276 49,7 85,2

36 247,7 40,7 86,2

37,7 242,3 44 86,2

37,1 241,7 48,7 85,4

40,1 237,2 50,3 88,9

40 219,7 51,1 83,3

0 100 200 300 400 500 600Tysiące

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

kara pozbawienia wolności kara pozbawienia wolności z war. zaw. kara ograniczenia wolości (w tym z war. zaw.) kara grzywny samoistnej ( w tym z war. zaw.)

Dane Ministerstwa Sprawiedliwości - Wydział Statystyki – MS-S6r - osoby osądzone w I instancji przez Sądy Dane Ministerstwa Sprawiedliwości - Wydział Statystyki – MS-S6r - osoby osądzone w I instancji przez Sądy RejonoweRejonowe

Podstawy prawne udziału organizacji Podstawy prawne udziału organizacji pozarządowych w postępowaniu pozarządowych w postępowaniu

karnym wykonawczymkarnym wykonawczym Wykonywanie kar, środków karnych, zabezpieczających Wykonywanie kar, środków karnych, zabezpieczających

i zapobiegawczych, w szczególności związanych z i zapobiegawczych, w szczególności związanych z pozbawieniem wolności, nie stanowi domeny jedynie pozbawieniem wolności, nie stanowi domeny jedynie instytucji wymiaru sprawiedliwości. instytucji wymiaru sprawiedliwości.

Kodeks karny wykonawczy dopuszcza możliwość Kodeks karny wykonawczy dopuszcza możliwość szerokiego uczestniczenia w ich wykonywaniu szerokiego uczestniczenia w ich wykonywaniu stowarzyszeniom, fundacjom, organizacjom oraz stowarzyszeniom, fundacjom, organizacjom oraz instytucjom, których celem działania jest realizacja zadań instytucjom, których celem działania jest realizacja zadań określonych w k.k.w., jak również kościołom i związkom określonych w k.k.w., jak również kościołom i związkom wyznaniowym oraz osobom godnym zaufania (art. 38 §1 wyznaniowym oraz osobom godnym zaufania (art. 38 §1 k.k.w.). k.k.w.).

Wymienione podmioty oraz osoby mogą uczestniczyć w Wymienione podmioty oraz osoby mogą uczestniczyć w prowadzeniu działalności resocjalizacyjnej, społecznej, prowadzeniu działalności resocjalizacyjnej, społecznej, kulturalnej, oświatowej, sportowej i religijnej w zakładach kulturalnej, oświatowej, sportowej i religijnej w zakładach karnych i aresztach śledczych w porozumieniu z karnych i aresztach śledczych w porozumieniu z dyrektorem jednostki penitencjarnej (art. 38 §2 k.k.w.).dyrektorem jednostki penitencjarnej (art. 38 §2 k.k.w.).

Formy współdziałania z wymiarem Formy współdziałania z wymiarem sprawiedliwościsprawiedliwości

Uczestnictwo w organach kolegialnych Uczestnictwo w organach kolegialnych powoływanych przez Prezesa Rady Ministrów, powoływanych przez Prezesa Rady Ministrów, Ministra Sprawiedliwości lub podległe mu organy Ministra Sprawiedliwości lub podległe mu organy albo wojewodów, których zadaniem jest albo wojewodów, których zadaniem jest świadczenie pomocy skazanym i ich rodzinom albo świadczenie pomocy skazanym i ich rodzinom albo koordynowanie współdziałania społeczeństwa z koordynowanie współdziałania społeczeństwa z zakładami karnymi i aresztami śledczymi. zakładami karnymi i aresztami śledczymi.

Uczestnictwo w społecznej kontroli nad Uczestnictwo w społecznej kontroli nad wykonywaniem kar, środków karnych wykonywaniem kar, środków karnych zabezpieczających i zapobiegawczych zabezpieczających i zapobiegawczych (art. 39§1 k.k.w.). (art. 39§1 k.k.w.).

Rada Główna do Spraw Społecznej Rada Główna do Spraw Społecznej Readaptacji Readaptacji

i Pomocy Skazanymi Pomocy SkazanymW składzie Rady Głównej zasiadają przedstawiciele Ministrów:W składzie Rady Głównej zasiadają przedstawiciele Ministrów: Sprawiedliwości, Sprawiedliwości, Pracy i Polityki Społecznej, Pracy i Polityki Społecznej, Zdrowia i Opieki Społecznej, Zdrowia i Opieki Społecznej, Edukacji Narodowej, Edukacji Narodowej, Spraw Wewnętrznych i Administracji, Spraw Wewnętrznych i Administracji, Obrony Narodowej, Obrony Narodowej, Policji,Policji, Służby Więziennej,Służby Więziennej, Przedstawiciele nauki,Przedstawiciele nauki, Przedstawiciele stowarzyszeń, fundacji, organizacji i Przedstawiciele stowarzyszeń, fundacji, organizacji i

instytucji, których celem jest realizacja zadań związanych z instytucji, których celem jest realizacja zadań związanych z readaptacją skazanych oraz kościołów i innych związków readaptacją skazanych oraz kościołów i innych związków wyznaniowych.wyznaniowych.

Rady terenowe do spraw społecznej Rady terenowe do spraw społecznej readaptacji readaptacji

i pomocy skazanymi pomocy skazanym

Na poziomie województw – stosownie do potrzeb, Na poziomie województw – stosownie do potrzeb, wojewoda może powołać terenowe rady do spraw wojewoda może powołać terenowe rady do spraw społecznej readaptacji i pomocy skazanym, w której społecznej readaptacji i pomocy skazanym, w której składzie zasiadają przedstawiciele organów składzie zasiadają przedstawiciele organów odpowiedniego szczebla, a także organów samorządu odpowiedniego szczebla, a także organów samorządu terytorialnego.terytorialnego.

Do uczestniczenia w pracach rady terenowej można Do uczestniczenia w pracach rady terenowej można zaprosić także przedstawicieli stowarzyszeń, fundacji, zaprosić także przedstawicieli stowarzyszeń, fundacji, organizacji i instytucji, których celem jest realizacja organizacji i instytucji, których celem jest realizacja zadań związanych z readaptacją skazanych oraz zadań związanych z readaptacją skazanych oraz kościołów i innych związków wyznaniowych, jednakże kościołów i innych związków wyznaniowych, jednakże nie mogą być powoływani w skład rady terenowej.nie mogą być powoływani w skład rady terenowej.

Zakres działań Rady Głównej i rad Zakres działań Rady Głównej i rad terenowych do spraw społecznej terenowych do spraw społecznej readaptacji i pomocy skazanymreadaptacji i pomocy skazanym

organizowanie, inicjowanie i wspieranie organizowanie, inicjowanie i wspieranie przedsięwzięć służących zapobieganiu przedsięwzięć służących zapobieganiu przestępczości i społecznej readaptacji skazanych, przestępczości i społecznej readaptacji skazanych,

opiniowanie działalności organów rządowych i opiniowanie działalności organów rządowych i przedstawicieli społeczeństwa, podejmowanej w przedstawicieli społeczeństwa, podejmowanej w zakresie zapobiegania przestępczości, zakresie zapobiegania przestępczości, wykonywania orzeczeń i readaptacji społecznej wykonywania orzeczeń i readaptacji społecznej skazanych oraz udzielania pomocy skazanym i ich skazanych oraz udzielania pomocy skazanym i ich rodzinom, rodzinom,

koordynowanie działalności stowarzyszeń, koordynowanie działalności stowarzyszeń, fundacji, organizacji i instytucji oraz kościołów i fundacji, organizacji i instytucji oraz kościołów i związków wyznaniowych, jak również osób związków wyznaniowych, jak również osób godnych zaufania, podejmowanej w zakresie godnych zaufania, podejmowanej w zakresie wykonywania kar, środków karnych, wykonywania kar, środków karnych, zabezpieczających i zapobiegawczych,zabezpieczających i zapobiegawczych,

podejmowanie, organizowanie i koordynowanie podejmowanie, organizowanie i koordynowanie społecznej kontroli nad wykonaniem kar, środków społecznej kontroli nad wykonaniem kar, środków karnych, zabezpieczających i zapobiegawczych oraz karnych, zabezpieczających i zapobiegawczych oraz opracowywanie wyników tych kontroli,opracowywanie wyników tych kontroli,

dokonywanie oceny polityki penitencjarnej,dokonywanie oceny polityki penitencjarnej,

przedstawianie wniosków i opinii w sprawie podziału przedstawianie wniosków i opinii w sprawie podziału oraz wykorzystania środków z funduszu pomocy oraz wykorzystania środków z funduszu pomocy penitencjarnej, penitencjarnej,

inicjowanie i wspieranie badań naukowych służących inicjowanie i wspieranie badań naukowych służących zapobieganiu przestępczości i społecznej readaptacji zapobieganiu przestępczości i społecznej readaptacji skazanych.skazanych.

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 1998 r. w sprawie Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 1998 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu powoływania oraz działania Rady określenia szczegółowych zasad i trybu powoływania oraz działania Rady

Głównej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym, a także rad Głównej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym, a także rad terenowych do spraw społecznej readaptacji i pomocy skazanym (Dz.U. 1998 terenowych do spraw społecznej readaptacji i pomocy skazanym (Dz.U. 1998

nr 113 poz. 723)nr 113 poz. 723)

Rady terenowe powołano na terenie Rady terenowe powołano na terenie województw:województw:

1) kujawsko – pomorskiego2) lubuskiego, w tym:

rada terenowa okręgu gorzowskiego rada terenowa okręgu zielonogórskiego

3) lubelskiego4) małopolskiego5) podkarpackiego 6) podlaskiego7) warmińsko-mazurskiego 8) wielkopolskiego9) zachodniopomorskiego, w tym:

rada terenowa okręgu koszalińskiego rada terenowa okręgu szczecińskiego

Łącznie na terenie kraju funkcjonuje obecnie 11 rad terenowych do spraw społecznej readaptacji, w dziewięciu

województwach.

Rodzaje orzeczeń sądu, w których Rodzaje orzeczeń sądu, w których wykonywaniu mogą uczestniczyć wykonywaniu mogą uczestniczyć

organizacje pozarządoweorganizacje pozarządowe

Kara ograniczenia wolnościKara ograniczenia wolności

Dozór wykonywany wobec osoby dorosłejDozór wykonywany wobec osoby dorosłej

Przygotowanie skazanego do życia po zwolnieniu Przygotowanie skazanego do życia po zwolnieniu z zakładu karnegoz zakładu karnego

Nadzór wykonywany wobec nieletniegoNadzór wykonywany wobec nieletniego

Orzeczenia o karze ograniczenia wolności za Orzeczenia o karze ograniczenia wolności za przestępstwa przestępstwa

w sądach rejonowych w latach 2004-2012w sądach rejonowych w latach 2004-2012

KARA OGRANICZENIA WOLNOŚCIKARA OGRANICZENIA WOLNOŚCI- udział organizacji pozarządowych- udział organizacji pozarządowych

Podstawa prawna działaniaPodstawa prawna działania Nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne może być Nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne może być

wykonywana na rzecz instytucji lub organizacji wykonywana na rzecz instytucji lub organizacji reprezentujących społeczność lokalną oraz w placówkach reprezentujących społeczność lokalną oraz w placówkach oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, podmiotach leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności podmiotach leczniczych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, leczniczej, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, fundacjach, stowarzyszeniach i innych instytucjach lub fundacjach, stowarzyszeniach i innych instytucjach lub organizacjach użyteczności publicznej, niosących pomoc organizacjach użyteczności publicznej, niosących pomoc charytatywną, za ich zgodą (art. 56 § 3 k.k.w.).charytatywną, za ich zgodą (art. 56 § 3 k.k.w.).

Podmioty wyznacza właściwy wójt, burmistrz lub prezydent Podmioty wyznacza właściwy wójt, burmistrz lub prezydent miasta, za ich zgodą, a następnie przekazuje ją miejscowo miasta, za ich zgodą, a następnie przekazuje ją miejscowo właściwemu sądowi rejonowemu.właściwemu sądowi rejonowemu.

Szczegółowe zasady wykonywania kary ograniczenia wolności, Szczegółowe zasady wykonywania kary ograniczenia wolności, określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 czerwca 2010 roku, czerwca 2010 roku, w sprawie podmiotów, w których jest w sprawie podmiotów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie użyteczna użyteczna (Dz. U. 2010 Nr 98, poz. 634).(Dz. U. 2010 Nr 98, poz. 634).

Koszty pracy skazanychKoszty pracy skazanych

Koszty wykonywanej pracy na rzecz wyznaczonych podmiotów:

Wydatki związane z ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków skazanych, wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną, ponosi Skarb Państwa.

Skazany ponosi koszty badania lekarskiego, jeżeli chce udowodnić niezdolność do wykonywania pracy.

Wyznaczony podmiot ponosi koszty nadzoru nad wykonywaniem pracy na cele społeczne oraz wyposażenia skazanego w narzędzia i urządzenia, a także niezbędne środki ochrony – odpowiednie do charakteru powierzonej pracy.

Obowiązki wyznaczonych podmiotów:

Informowanie sądowego kuratora zawodowego o Informowanie sądowego kuratora zawodowego o wyznaczonych dla skazanych miejscach pracy, rodzaju wyznaczonych dla skazanych miejscach pracy, rodzaju pracy oraz osobach odpowiedzialnych za organizowanie pracy oraz osobach odpowiedzialnych za organizowanie pracy i kontrolowanie jej przebiegu. pracy i kontrolowanie jej przebiegu.

Osoby odpowiedzialne, obowiązane są do Osoby odpowiedzialne, obowiązane są do niezwłocznego informowania sądowego kuratora niezwłocznego informowania sądowego kuratora zawodowego o istotnych okolicznościach dotyczących zawodowego o istotnych okolicznościach dotyczących przebiegu pracy i zachowania się skazanego, a w przebiegu pracy i zachowania się skazanego, a w szczególności: o terminie rozpoczęcia i zakończenia szczególności: o terminie rozpoczęcia i zakończenia pracy, liczbie godzin przepracowanych przez pracy, liczbie godzin przepracowanych przez skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy, skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy, niezgłoszeniu się do pracy, niepodjęciu przydzielonej niezgłoszeniu się do pracy, niepodjęciu przydzielonej pracy, przeszkodzie uniemożliwiającej wykonanie pracy, przeszkodzie uniemożliwiającej wykonanie pracy, opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia, pracy, opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia, każdym przypadku niesumiennego wykonywania pracy każdym przypadku niesumiennego wykonywania pracy oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego porządku i dyscypliny pracy. porządku i dyscypliny pracy.

DOZÓRDOZÓRorganizacji pozarządowych oraz osób organizacji pozarządowych oraz osób

godnych zaufaniagodnych zaufaniaCel działania:

Ułatwienie społecznej readaptacji, a w szczególności przeciwdziałania powrotowi do przestępstwa, poprzez udzielanie skazanym oraz ich rodzinom niezbędnej pomocy, zwłaszcza materialnej, medycznej, w znalezieniu pracy i zakwaterowaniu, a także porad prawnych (art. 41 §1 k.k.w.).

Uprawnienia skazanego: Prawo do ustanowienia na piśmie, jako swojego przedstawiciela

osobę godną zaufania, za jej zgodą, zwłaszcza spośród przedstawicieli stowarzyszeń, fundacji, organizacji, kościołów i innych związków wyznaniowych, których celem jest pomoc w readaptacji społecznej skazanych (art. 42 § 1 k.k.w.).

Obowiązki ustanowionego przedstawiciela wobec skazanego: Ustanowiony przedstawiciel skazanego, może działać wyłącznie w

interesie skazanego i w tym celu składać w jego imieniu wnioski, skargi i prośby do właściwych organów oraz instytucji, stowarzyszeń, fundacji, organizacji, kościołów i innych związków wyznaniowych.

Liczba skazanych objętych nadzorem służb Liczba skazanych objętych nadzorem służb probacyjnych na probacyjnych na

100 tys. mieszkańców (dane na koniec 2009 100 tys. mieszkańców (dane na koniec 2009 r.)r.)

1 05

6,0

509,

0

365,

0

321,

0

258,

0

241,

0

181,

0

178,

0

153,

0

153,

0

60,0

50,0

36,0

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1 000

1 100

Polska

Hiszpania

Francja

Anglia i W

alia

Węgry

Holandia

Niemcy

Bułgaria

Szwecja

Dania

Włochy

Norwegia

Rumunia

Wyliczono na podstawie raportu Council of Europe Annual Penal Statistics SPACE II 2009Wyliczono na podstawie raportu Council of Europe Annual Penal Statistics SPACE II 2009

Służbę probacyjną w Polsce stanowią Służbę probacyjną w Polsce stanowią kuratorzy sądowi wykonujący orzeczenia w kuratorzy sądowi wykonujący orzeczenia w

sprawach karnych:sprawach karnych: 3118 zawodowych kuratorów sądowych dla dorosłych,3118 zawodowych kuratorów sądowych dla dorosłych,

nadzorowanych przez kuratorów okręgowych w 45 nadzorowanych przez kuratorów okręgowych w 45 okręgach sądowych,okręgach sądowych,

oraz kierowników zespołów w 352 zespołach w oraz kierowników zespołów w 352 zespołach w sądach rejonowych,sądach rejonowych,

wspomagani są przez 18 043 kuratorów społecznych.wspomagani są przez 18 043 kuratorów społecznych.

Liczba kuratorów społecznych w latach 2002-2013Liczba kuratorów społecznych w latach 2002-2013

Liczba spraw kuratorów sądowych Liczba spraw kuratorów sądowych wykonujących orzeczenia w sprawach karnychwykonujących orzeczenia w sprawach karnych

SStan na koniec okresu statystycznegotan na koniec okresu statystycznego

306608 100802 263953 1133

295837 78121 78403 1242

294172 87185 67420 1267

280871 93562 66438 4241584

275123 97993 67382 19371518

267274 93514 64333 4140802

246858 109217 56438 52361084

0 100000 200000 300000 400000 500000 600000 700000

2007

2008

2009

2010

2011

2012 Ip.

2013 Ip.

dozory kara ograniczenia wolności i praca społecznie użyteczna

kontrola obowiązków w okresie próby bez dozoru dozór elektroniczny

inne

Dane Ministerstwa Sprawiedliwości MS-S40Dane Ministerstwa Sprawiedliwości MS-S40

Obciążenie pracą sądowego kuratora Obciążenie pracą sądowego kuratora zawodowego zawodowego

w sprawach karnychw sprawach karnych

34 dozory własne34 dozory własne

45 dozorów powierzonych - wykonywanych 45 dozorów powierzonych - wykonywanych przeciętnie przez 6 kuratorów społecznychprzeciętnie przez 6 kuratorów społecznych

55 inne sprawy – głównie kary ograniczenia wolności55 inne sprawy – głównie kary ograniczenia wolności

85 wywiadów środowiskowych wykonanych w ciągu 85 wywiadów środowiskowych wykonanych w ciągu rokuroku

Akty prawne regulujące prowadzenie Akty prawne regulujące prowadzenie

dozorudozoru Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karnyKodeks karny

(Dz. U. 1997 Nr 88, poz. 553 ze zm.)(Dz. U. 1997 Nr 88, poz. 553 ze zm.)

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczyKodeks karny wykonawczy (Dz.U. 1997 nr 90 poz. 557 ze zm.)(Dz.U. 1997 nr 90 poz. 557 ze zm.)

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 lutego 2013 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień r. w sprawie sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 335)(Dz.U. 2013 nr 0 poz. 335)

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 2003 Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 2003 r. r. w sprawie szczegółowego zakresu i trybu uczestnictwa w sprawie szczegółowego zakresu i trybu uczestnictwa podmiotów w wykonywaniu kar, środków karnych, podmiotów w wykonywaniu kar, środków karnych, zabezpieczających i zapobiegawczych, a także społecznej zabezpieczających i zapobiegawczych, a także społecznej kontroli nad ich wykonywaniem (Dz.U. 2003 nr 211 poz. 2051)kontroli nad ich wykonywaniem (Dz.U. 2003 nr 211 poz. 2051)

Rodzaje spraw, przy których może być Rodzaje spraw, przy których może być orzeczony dozór organizacji orzeczony dozór organizacji

pozarządowejpozarządowej

Kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej Kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania (art. 73 §1 k.k.)wykonania (art. 73 §1 k.k.)

Warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty Warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary pozbawienia wolności (art. 159 §1 k.k.)kary pozbawienia wolności (art. 159 §1 k.k.)

Warunkowe umorzenie postępowania karnego (art. 67 §2 Warunkowe umorzenie postępowania karnego (art. 67 §2 k.k.)k.k.)

W przypadku skierowania sprawcy skazanego za W przypadku skierowania sprawcy skazanego za przestępstwo popełnione przestępstwo popełnione w związku z uzależnieniem od alkoholu lub innego środka w związku z uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego, na leczenie ambulatoryjne lub rehabilitację w odurzającego, na leczenie ambulatoryjne lub rehabilitację w placówce leczniczo-rehabilitacyjnej (art. 97 §1 k.k.)placówce leczniczo-rehabilitacyjnej (art. 97 §1 k.k.)

Zadania organizacji pozarządowych w Zadania organizacji pozarządowych w trakcie sprawowania dozorutrakcie sprawowania dozoru

Stowarzyszenia, organizacje i instytucje, którym Stowarzyszenia, organizacje i instytucje, którym powierzono sprawowanie dozoru, obowiązane są w powierzono sprawowanie dozoru, obowiązane są w szczególności doszczególności do (art. 175 k.k.w.): (art. 175 k.k.w.):

1) bezzwłocznego wyznaczenia przedstawiciela do wykonywania 1) bezzwłocznego wyznaczenia przedstawiciela do wykonywania czynności związanych z dozorem oraz udzielania mu pomocy czynności związanych z dozorem oraz udzielania mu pomocy w prawidłowym ich wykonywaniuw prawidłowym ich wykonywaniu

2) utrzymywania, przez wyznaczonego przedstawiciela, niezbędnych 2) utrzymywania, przez wyznaczonego przedstawiciela, niezbędnych kontaktów z sądem i sądowym kuratorem zawodowym, kontaktów z sądem i sądowym kuratorem zawodowym,

3) zapewnienia, aby wyznaczony przedstawiciel wykonywał 3) zapewnienia, aby wyznaczony przedstawiciel wykonywał prawidłowo powierzone mu czynności związane z dozorem oraz prawidłowo powierzone mu czynności związane z dozorem oraz przedstawiał sądowi okresowe sprawozdania o zachowaniu się przedstawiał sądowi okresowe sprawozdania o zachowaniu się skazanego w okresie próby. skazanego w okresie próby.

Do zakresu działania organizacji i instytucji, którym Do zakresu działania organizacji i instytucji, którym powierzono sprawowanie dozoru, należy w powierzono sprawowanie dozoru, należy w

szczególności szczególności (art. 174 k.k.w.)(art. 174 k.k.w.)

1) odwiedzanie osób, których dotyczy postępowanie, w miejscu ich zamieszkania lub pobytu, w tym również w zakładach karnych, oraz kontaktowanie się z ich rodziną,

2) żądanie niezbędnych informacji i wyjaśnień od osób znajdujących się w okresie próby, objętych dozorem lub tych, na które nałożono obowiązki,

3) współdziałanie z właściwymi stowarzyszeniami, organizacjami i instytucjami w zakresie poprawy warunków bytowych i zdrowotnych, zatrudnienia i szkolenia osób, których dotyczy postępowanie wykonawcze,

4) współdziałanie z administracją zakładów karnych w zakresie odpowiedniego przygotowania skazanych do zwolnienia,

5) przeglądanie akt sądowych i sporządzanie z nich 5) przeglądanie akt sądowych i sporządzanie z nich odpisów w związku z wykonywaniem czynności odpisów w związku z wykonywaniem czynności zleconych przez sąd, zleconych przez sąd,

6) przeprowadzanie wywiadów środowiskowych i 6) przeprowadzanie wywiadów środowiskowych i zbieranie niezbędnych informacji od organów zbieranie niezbędnych informacji od organów administracji rządowej, samorządu terytorialnego, administracji rządowej, samorządu terytorialnego, zakładów pracy, stowarzyszeń, organizacji i instytucji, zakładów pracy, stowarzyszeń, organizacji i instytucji,

7) podejmowanie innych czynności niezbędnych dla 7) podejmowanie innych czynności niezbędnych dla prawidłowego wykonywania kar, środków karnych i prawidłowego wykonywania kar, środków karnych i środków zabezpieczających, środków zabezpieczających,

8) udzielanie skazanym innej stosownej pomocy.8) udzielanie skazanym innej stosownej pomocy.

Szczególne uprawnienia podmiotów Szczególne uprawnienia podmiotów sprawujących dozórsprawujących dozór

Prezes właściwego sądu przyznaje stowarzyszeniu, organizacji lub instytucji, której powierzono sprawowanie dozoru, na wniosek ich przedstawiciela, miesięczny ryczałt z tytułu zwrotu kosztów ponoszonych w związku ze sprawowanym dozorem, płatny do 20. dnia każdego miesiąca następującego po miesiącu sprawowania dozoru.

Ryczałt za sprawowanie jednego dozoru wynosi od 4% do 8% kwoty bazowej ustalonej dla sądowych kuratorów zawodowych (tj. do 149,90 zł) na podstawie przepisów o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej (art. 175a k.k.w.)

Przygotowanie skazanego do życia po Przygotowanie skazanego do życia po zwolnieniu zwolnieniu

z zakładu karnegoz zakładu karnego Okres do 6 miesięcy przed przewidywanym warunkowym Okres do 6 miesięcy przed przewidywanym warunkowym

zwolnieniem lub przed wykonaniem kary stanowi, w zwolnieniem lub przed wykonaniem kary stanowi, w miarę potrzeby, czas niezbędny na przygotowanie miarę potrzeby, czas niezbędny na przygotowanie skazanego do życia po zwolnieniu, zwłaszcza dla skazanego do życia po zwolnieniu, zwłaszcza dla nawiązania kontaktu z kuratorem sądowym lub nawiązania kontaktu z kuratorem sądowym lub podmiotami, których celem jest realizacja zadań podmiotami, których celem jest realizacja zadań związanych z readaptacją skazanych tj. stowarzyszeniami, związanych z readaptacją skazanych tj. stowarzyszeniami, fundacjami, organizacjami i instytucjami oraz kościołami fundacjami, organizacjami i instytucjami oraz kościołami i innymi związkami wyznaniowymi (art. 164 k.k.w.)i innymi związkami wyznaniowymi (art. 164 k.k.w.)

Okres ten ustala, za zgodą skazanego, komisja Okres ten ustala, za zgodą skazanego, komisja penitencjarna. penitencjarna.

Zadania organizacji pozarządowych Zadania organizacji pozarządowych w przygotowaniu skazanego do wolnościw przygotowaniu skazanego do wolności

ustalenie ze skazanym zakresu niezbędnej pomocy w ustalenie ze skazanym zakresu niezbędnej pomocy w społecznej readaptacji i sposobu jej udzielenia,społecznej readaptacji i sposobu jej udzielenia,

znalezienie zatrudnienia, znalezienie zatrudnienia,

zapewnienie zakwaterowania,zapewnienie zakwaterowania,

udzielenie niezbędnej pomocy lekarskiej,udzielenie niezbędnej pomocy lekarskiej,

udzielenie niezbędnej doraźnej pomocyudzielenie niezbędnej doraźnej pomocy

Nadzór Nadzór i inne środki wychowawcze stosowane i inne środki wychowawcze stosowane

wobec nieletnichwobec nieletnichPodstawowe akty prawne regulujące sprawowanie nadzoru:Podstawowe akty prawne regulujące sprawowanie nadzoru:

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w o postępowaniu w sprawach nieletnichsprawach nieletnich (Dz.U. 1982 Nr 35, poz. 228), (Dz.U. 1982 Nr 35, poz. 228),

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 lutego Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 lutego 2012 r. 2012 r. w sprawie zasad i trybu wykonywania nadzoru nad nieletnim w sprawie zasad i trybu wykonywania nadzoru nad nieletnim przez kuratorów sądowych, sposobu wykonywania przez kuratorów sądowych, sposobu wykonywania obowiązków przez organizacje młodzieżowe lub inne obowiązków przez organizacje młodzieżowe lub inne organizacje społeczne, zakłady pracy i osoby godne zaufania organizacje społeczne, zakłady pracy i osoby godne zaufania oraz sposobu kontrolowania obowiązków nałożonych na oraz sposobu kontrolowania obowiązków nałożonych na rodziców lub opiekuna nieletniegorodziców lub opiekuna nieletniego (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 228). (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 228).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia 2012 r. 2012 r. w sprawie trybu przyjmowania i zwalniania nieletnich w sprawie trybu przyjmowania i zwalniania nieletnich z hosteli, warunków pobytu nieletnich w hostelu oraz sposobu z hosteli, warunków pobytu nieletnich w hostelu oraz sposobu wykonywania nadzoru nad nieletnimi umieszczonymi w wykonywania nadzoru nad nieletnimi umieszczonymi w hostelachhostelach (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 110) (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 110)

Kuratorzy sądowi wykonujący Kuratorzy sądowi wykonujący orzeczenia w sprawach rodzinnych i orzeczenia w sprawach rodzinnych i

nieletnichnieletnich

2 004 zawodowych kuratorów sądowych2 004 zawodowych kuratorów sądowych wspieranych przez 12 671 kuratorów społecznychwspieranych przez 12 671 kuratorów społecznych nadzorowanych przez 217 kierowników zespołów nadzorowanych przez 217 kierowników zespołów

kuratorskiej służby sądowejkuratorskiej służby sądowej oraz 38 kuratorów okręgowych (w ramach limitu oraz 38 kuratorów okręgowych (w ramach limitu

etatów kuratorów rodzinnych i nieletnich)etatów kuratorów rodzinnych i nieletnich)

Liczba nadzorów sprawowanych przez Liczba nadzorów sprawowanych przez kuratorów sądowych rodzinnych i kuratorów sądowych rodzinnych i

nieletnichnieletnich

46,9

49,748,7 49

47,1 47,2 46,9

44,1

35

38

41

44

47

50

53

2006 2007 2008 2009 2010 2011 Ip. 2012 Ip. 2013

Liczba nadzorów nad nieletnimi w tys.

Nieletni, wobec których stosuje się środki Nieletni, wobec których stosuje się środki

wychowawczewychowawcze Środki wychowawcze stosuje się w zakresie (art. 1 u.p.n.):

zapobiegania i zwalczania demoralizacji – w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18,

postępowania w sprawach o czyny karalne – w stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17,

wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych – w stosunku do osób, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21.

HostelHostel może być prowadzony przez organizację może być prowadzony przez organizację

pozarządowąpozarządową

jest jednostką organizacyjną, przeznaczoną dla jest jednostką organizacyjną, przeznaczoną dla nieletnich umieszczonych w zakładzie poprawczym, nieletnich umieszczonych w zakładzie poprawczym, służącą ułatwieniu procesu usamodzielniania służącą ułatwieniu procesu usamodzielniania nieletnich lub przygotowaniu ich do zwolnienia z nieletnich lub przygotowaniu ich do zwolnienia z zakładu poprawczego, zapewniającą całodobową zakładu poprawczego, zapewniającą całodobową opiekę wychowawczą i dającą nieletnim możliwość opiekę wychowawczą i dającą nieletnim możliwość czasowego zamieszkania, w szczególności gdy ich czasowego zamieszkania, w szczególności gdy ich niezwłoczny powrót do środowiska jest niewskazanyniezwłoczny powrót do środowiska jest niewskazany

Hostel stanowi dział zakładu poprawczegoHostel stanowi dział zakładu poprawczego

Hostel może stanowić również jednostkę organizacyjną Hostel może stanowić również jednostkę organizacyjną poza zakładem poprawczym, prowadzoną przez poza zakładem poprawczym, prowadzoną przez stowarzyszenie, fundację lub inną organizację stowarzyszenie, fundację lub inną organizację społeczną, której celem działania jest pomoc w społeczną, której celem działania jest pomoc w readaptacji społecznej nieletnich.)readaptacji społecznej nieletnich.)

Środki wychowawcze wykonywane przez Środki wychowawcze wykonywane przez

organizacje pozarządoweorganizacje pozarządowe Sąd rodzinny może:Sąd rodzinny może:

ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania – udzielających poręczenia za nieletniegozaufania – udzielających poręczenia za nieletniego

skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją organizacją lub instytucją

OŚRODKI KURATORSKIEOŚRODKI KURATORSKIE

Obecnie na terenie kraju funkcjonują 103 ośrodki Obecnie na terenie kraju funkcjonują 103 ośrodki kuratorskie kuratorskie

Ten środek wychowawczy stosowany jest wobec ok. 1 Ten środek wychowawczy stosowany jest wobec ok. 1 500 nieletnich500 nieletnich

Organizacja społeczna lub instytucja zajmująca się pracą Organizacja społeczna lub instytucja zajmująca się pracą z nieletnimi z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, może prowadzić działalność zbliżoną do szkoleniowym, może prowadzić działalność zbliżoną do ośrodka kuratorskiegoośrodka kuratorskiego

Regulacja Prawna: Rozporządzenie Ministra Regulacja Prawna: Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia Sprawiedliwości z dnia 5 października 2001 r. w sprawie ośrodków kuratorskich 5 października 2001 r. w sprawie ośrodków kuratorskich (Dz. U. 2001 Nr 120, poz. 1294)(Dz. U. 2001 Nr 120, poz. 1294)

Jak nawiązać współpracę z ośrodkiem kuratorskim?Jak nawiązać współpracę z ośrodkiem kuratorskim?- zgłoś się do siedziby kuratorskiej służby sądowej przy - zgłoś się do siedziby kuratorskiej służby sądowej przy sądzie rejonowym w Twoim mieście i porozmawiaj z sądzie rejonowym w Twoim mieście i porozmawiaj z kierownikiem zespołu! kierownikiem zespołu!

Zakres działalności ośrodka Zakres działalności ośrodka kuratorskiegokuratorskiego

Ośrodek prowadzi działalność profilaktyczną, opiekuńczo-wychowawczą i resocjalizacyjno-terapeutyczną, zmierzając do zmiany postaw uczestników w kierunku społecznie pożądanym, zapewniającym prawidłowy rozwój ich osobowości, w szczególności poprzez:

1) zaspokajanie potrzeb osobowościowych,2) rozwiązywanie problemów psychicznych,3) uczenie samodzielnego radzenia sobie z trudnościami

życiowymi,4) eliminowanie zaniedbań wychowawczych i edukacyjnych

oraz wyrównywanie zaniedbań środowiskowych,5) wdrażanie do przestrzegania norm społecznych,6) rozwijanie zainteresowań,7) wyrabianie właściwych nawyków spędzania czasu

wolnego,8) rozładowywanie napięć emocjonalnych,9) kształtowanie poczucia odpowiedzialności i opiekuńczości.

Współpraca przedstawicieli organizacji Współpraca przedstawicieli organizacji oraz wolontariuszy z ośrodkami oraz wolontariuszy z ośrodkami

kuratorskimikuratorskimi

zajęcia z nieletnimi mogą prowadzić osoby posiadające uprawnienia terapeutyczne (o ile rozporządzenie tak stanowi)

zajęcia mogą prowadzić także inne osoby, jeżeli posiadają odpowiednie umiejętności i uzyskały pisemną zgodę kierownika ośrodka

osoba prowadząca zajęcia w ośrodku pracuje z grupą nie większa niż 10 osób

osoby prowadzące zajęcia mogą prowadzić zajęcia odpłatnie albo nieodpłatnie jako wolontariusze

Dotacje Ministerstwa Sprawiedliwości Dotacje Ministerstwa Sprawiedliwości udzielone udzielone

w 2013 roku w drodze konkursuw 2013 roku w drodze konkursu

Minister Sprawiedliwości udzielił organizacjom Minister Sprawiedliwości udzielił organizacjom pozarządowym jednorazowej dotacji celowej, na pozarządowym jednorazowej dotacji celowej, na podstawie przeprowadzonego otwartego konkursu podstawie przeprowadzonego otwartego konkursu ofert na powierzenie jednostkom niezaliczanym do ofert na powierzenie jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych i niedziałającym w sektora finansów publicznych i niedziałającym w celu osiągnięcia zysku, wymienionym w przepisie celu osiągnięcia zysku, wymienionym w przepisie art. 38 § 1 k.k.w., na realizację zadania art. 38 § 1 k.k.w., na realizację zadania publicznego publicznego „Pomoc postpenitencjarna osobom „Pomoc postpenitencjarna osobom pozbawionym wolności, zwalnianym z zakładów pozbawionym wolności, zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych oraz członkom ich karnych i aresztów śledczych oraz członkom ich rodzin”rodzin” z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej na Pomocy Postpenitencjarnej na

2013 rok.2013 rok.

Organizacje pozarządowe Organizacje pozarządowe korzystające korzystające

z dotacji Ministerstwa z dotacji Ministerstwa Sprawiedliwości wyłonione w Sprawiedliwości wyłonione w drodze konkursu w 2013 rokudrodze konkursu w 2013 roku1)1) Stowarzyszenie ALTER EGO w WarszawieStowarzyszenie ALTER EGO w Warszawie

2)2) Fundacja – Instytut św. Brata Alberta w ŚwinoujściuFundacja – Instytut św. Brata Alberta w Świnoujściu3)3) Śląska Fundacja Błękitny Krzyż w Bielsku BiałejŚląska Fundacja Błękitny Krzyż w Bielsku Białej4)4) Stowarzyszenie Pomocy Społecznej, Rehabilitacji i Stowarzyszenie Pomocy Społecznej, Rehabilitacji i

Resocjalizacji im. Hansa Christiana Kofoeda w SiedlcachResocjalizacji im. Hansa Christiana Kofoeda w Siedlcach5)5) Stowarzyszenie Penitencjarne „Patronat” Oddział w Stowarzyszenie Penitencjarne „Patronat” Oddział w

BiałymstokuBiałymstoku6)6) Stowarzyszenie Penitencjarne „Patronat” Oddział w Stowarzyszenie Penitencjarne „Patronat” Oddział w

WarszawieWarszawie7)7) Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna w Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna w

Gorzowie WielkopolskimGorzowie Wielkopolskim8)8) Mokotowskie Hospicjum Świętego Krzyża w WarszawieMokotowskie Hospicjum Świętego Krzyża w Warszawie9)9) Stowarzyszenie Pogotowie Społeczne w PoznaniuStowarzyszenie Pogotowie Społeczne w Poznaniu10)10) Stowarzyszenie Pomocy „Ludzie Ludziom” we WrocławiuStowarzyszenie Pomocy „Ludzie Ludziom” we Wrocławiu

11)11) Stowarzyszenie na Rzecz Bezdomnych Dom Modlitwy Stowarzyszenie na Rzecz Bezdomnych Dom Modlitwy „Agape” „Agape” w Borowym Młyniew Borowym Młynie

12)12) Fundacja Sławek, Al. Solidarności 17, 03-412 WarszawaFundacja Sławek, Al. Solidarności 17, 03-412 Warszawa13)13) Dom Wspólnoty Barka w Drezdenku, ul. Chrobrego 10, Dom Wspólnoty Barka w Drezdenku, ul. Chrobrego 10,

66-530 Drezdenko66-530 Drezdenko14)14) Małopolskie Stowarzyszenie „Probacja”, ul. św. Katarzyny 3, Małopolskie Stowarzyszenie „Probacja”, ul. św. Katarzyny 3,

31-063 Kraków31-063 Kraków15)15) Fundacja Chrześcijańska NEBO wWarszawieFundacja Chrześcijańska NEBO wWarszawie16)16) Stowarzyszenie Pomocy Osobom Wychodzącym na Wolność Stowarzyszenie Pomocy Osobom Wychodzącym na Wolność

„EMAUS” w Gdańsku„EMAUS” w Gdańsku17)17) Stowarzyszenie „POMOC” w RzeszowieStowarzyszenie „POMOC” w Rzeszowie18)18) Stowarzyszenie POSTIS, ul. Fieldorfa 4/7, 20-091 LublinStowarzyszenie POSTIS, ul. Fieldorfa 4/7, 20-091 Lublin19)19) Stowarzyszenie Integracyjne Wspólnoty Barka, Chudobczyce Stowarzyszenie Integracyjne Wspólnoty Barka, Chudobczyce

27, 27, 64-423 Lubosz64-423 Lubosz

20)20) Fundacja Human „LEX” Instytut w EłkuFundacja Human „LEX” Instytut w Ełku21)21) Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta – Koło Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta – Koło

Katowickie Katowickie w Katowicachw Katowicach

22)22) Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta – koło Gliwickie Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta – koło Gliwickie w Gliwicachw Gliwicach

23)23) Stowarzyszenie Obrony Praw Człowieka, ul. Sienkiewicza 1 Stowarzyszenie Obrony Praw Człowieka, ul. Sienkiewicza 1 p. 17, p. 17, 39-200 Dębica39-200 Dębica

Więcej informacji na temat funkcjonowania Rady Więcej informacji na temat funkcjonowania Rady Głównej Głównej

oraz rad terenowych do spraw społecznej oraz rad terenowych do spraw społecznej readaptacji i pomocy skazanym znajdziecie readaptacji i pomocy skazanym znajdziecie

Państwo Państwo

tutaj:tutaj: http://bip.ms.gov.pl/pl/ministerstwo/struktura-organizacyjna/rada-glowna-do-http://bip.ms.gov.pl/pl/ministerstwo/struktura-organizacyjna/rada-glowna-do-

spraw-spolecznej-readaptacji-i-pomocy-skazanymspraw-spolecznej-readaptacji-i-pomocy-skazanym