Upload
eren-yaman
View
2.239
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Citation preview
ÜRETİM PLANLAMASIÜRETİM PLANLAMASI
VEVE
E-TİCARETE-TİCARET
YENİ EKONOMİYENİ EKONOMİSon birkaç yüzyıl insanlık tarihinde son derece önemli gelişmelere Son birkaç yüzyıl insanlık tarihinde son derece önemli gelişmelere
şahitlik etmektedir. Yeni ekonomi, bu dönemde ortaya çıkan şahitlik etmektedir. Yeni ekonomi, bu dönemde ortaya çıkan
gelişme ve ilerleme sürecinin son aşamasını meydana gelişme ve ilerleme sürecinin son aşamasını meydana
getirmektedir. 1785 yılında başlayıp 68 yıl süren ilk aşama Fransız getirmektedir. 1785 yılında başlayıp 68 yıl süren ilk aşama Fransız
devrimi ile sanayi devrimine karşılık gelmektedir. Bu aşamada, su devrimi ile sanayi devrimine karşılık gelmektedir. Bu aşamada, su
ve buhar gücünün yaygın olarak kullanılmış, demiryollarının yapımı ve buhar gücünün yaygın olarak kullanılmış, demiryollarının yapımı
ile ulaşım ve nakliye maliyetlerinde önemli düşüşler yaşanmış ve ile ulaşım ve nakliye maliyetlerinde önemli düşüşler yaşanmış ve
tekstil ve demir-çelik sektörleri sanayileşmede başat rol tekstil ve demir-çelik sektörleri sanayileşmede başat rol
üstlenmiştir. İkinci aşamada içten yanmalı motor ve elektrik üstlenmiştir. İkinci aşamada içten yanmalı motor ve elektrik
gücüne dayanan ve çeşitli kimyasalların imalat sürecinde gücüne dayanan ve çeşitli kimyasalların imalat sürecinde
kullanıldığı bir devre söz konusudur. kullanıldığı bir devre söz konusudur.
Üçüncü aşama, iki büyük savaşta sürdürülen mücadeleler sonucu Üçüncü aşama, iki büyük savaşta sürdürülen mücadeleler sonucu
içten yanmalı motorların, elektrik ve çeşitli kimyasal maddelerin içten yanmalı motorların, elektrik ve çeşitli kimyasal maddelerin
günlük yaşama girmesiyle modern iktisadi ve sosyal yaşamın günlük yaşama girmesiyle modern iktisadi ve sosyal yaşamın
başlangıcını meydana getirmiştir. 1950’li yıllarda başlayan ve 1990’lı başlangıcını meydana getirmiştir. 1950’li yıllarda başlayan ve 1990’lı
yıllarda olgunluk dönemine erişen ‘elektronik çağı’ yerini, yeni medya, yıllarda olgunluk dönemine erişen ‘elektronik çağı’ yerini, yeni medya,
dijital ağlar ve yeni temel teknolojilerin ürün ve üretim süreçlerinde dijital ağlar ve yeni temel teknolojilerin ürün ve üretim süreçlerinde
esaslı bir role sahip olduğu ‘yeni ekonomi’ aşamasına bırakmaktadır. esaslı bir role sahip olduğu ‘yeni ekonomi’ aşamasına bırakmaktadır.
Ekonomik yaşamda devrim yaratan evreler arasındaki süre gittikçe Ekonomik yaşamda devrim yaratan evreler arasındaki süre gittikçe
kısalmakta ve zamanımızda değişim ve ilerlemenin hızı artmaktadır.kısalmakta ve zamanımızda değişim ve ilerlemenin hızı artmaktadır.
Yeni ekonomi, bilginin elde edilmesi işlenmesi ve dönüştürülmesi ile Yeni ekonomi, bilginin elde edilmesi işlenmesi ve dönüştürülmesi ile
birlikte dağıtımı süreçlerini kapsar. Bu üç temel süreç, bilginin birlikte dağıtımı süreçlerini kapsar. Bu üç temel süreç, bilginin
işlenmesini, elde edilmesini, dağıtımını ve iletişimini sağlayan işlenmesini, elde edilmesini, dağıtımını ve iletişimini sağlayan
bilgisayar sisteminin fiziksel araçları ile birlikte, insan yardımı ile bütün bilgisayar sisteminin fiziksel araçları ile birlikte, insan yardımı ile bütün
süreci kontrol eden yazılım sistemi sayesinde işler. Yeni ekonomi süreci kontrol eden yazılım sistemi sayesinde işler. Yeni ekonomi
sektörlerinde beşeri sermaye, fiziki sermaye ile entelektüel sermayeyi sektörlerinde beşeri sermaye, fiziki sermaye ile entelektüel sermayeyi
güçlü bir şekilde tamamlayan bir rol üstlenmektedir. Gerek güçlü bir şekilde tamamlayan bir rol üstlenmektedir. Gerek
enformasyon teknolojilerin kullanımı gerekse üretimi, nitelikli işgücü enformasyon teknolojilerin kullanımı gerekse üretimi, nitelikli işgücü
talebini arttırır. Dolayısı ile beşeri sermaye yatırımlarında artış talebini arttırır. Dolayısı ile beşeri sermaye yatırımlarında artış
gözlenir.gözlenir.
Yeni ekonomi, enformasyonu depolama, işleme ve Yeni ekonomi, enformasyonu depolama, işleme ve
iletme maliyetlerini ciddi şekilde düşürmüş olan yeni iletme maliyetlerini ciddi şekilde düşürmüş olan yeni
teknolojilere dayanmaktadır. Devlet düzenlemelerine teknolojilere dayanmaktadır. Devlet düzenlemelerine
son verilmesinin ve globalleşmesinin ivme son verilmesinin ve globalleşmesinin ivme
kazandırdığı bu teknolojiler, piyasaların şirketlerin ve kazandırdığı bu teknolojiler, piyasaların şirketlerin ve
bireysel çalışmanın işleyiş tarzlarını değiştirmekte, bireysel çalışmanın işleyiş tarzlarını değiştirmekte,
yeni iş stratejilerinin ve yeni örgütlenme biçimlerinin yeni iş stratejilerinin ve yeni örgütlenme biçimlerinin
ortaya çıkmasını sağlamaktadır.ortaya çıkmasını sağlamaktadır.
Yeni ekonomi bilgi ekonomisidir.Yeni ekonomi bilgi ekonomisidir.
Yeni ekonomide bilgi hem nitelik hem nicelik açısından daha Yeni ekonomide bilgi hem nitelik hem nicelik açısından daha
önceki dönemlerde kullanılan girdilerden daha önemli hale önceki dönemlerde kullanılan girdilerden daha önemli hale
gelmektedir.”Bilgi emek ve sermayenin pabucunu dama atarak gelmektedir.”Bilgi emek ve sermayenin pabucunu dama atarak
adeta yegane üretim faktörü haline gelmektedir.”(Drucker) bu adeta yegane üretim faktörü haline gelmektedir.”(Drucker) bu
nedenle yeni ekonominin en önemli özelliklerinden biri bütün iktisadi nedenle yeni ekonominin en önemli özelliklerinden biri bütün iktisadi
faaliyetlere bilginin entegre edilmesi; başka bir ifadeyle iktisadi faaliyetlere bilginin entegre edilmesi; başka bir ifadeyle iktisadi
faaliyetlerdeki bilgi yoğunluğunun göreceli olarak önemli oranda faaliyetlerdeki bilgi yoğunluğunun göreceli olarak önemli oranda
artmasıdır. Bilgi ticareti ile bilgi yoğun mal ve hizmetlerin ticareti artmasıdır. Bilgi ticareti ile bilgi yoğun mal ve hizmetlerin ticareti
büyük ölçüde artırdığı için günümüzde bilgi bir ürün olarak çok daha büyük ölçüde artırdığı için günümüzde bilgi bir ürün olarak çok daha
önemli hale gelmiştir. önemli hale gelmiştir.
Yeni Ekonominin ÖzellikleriYeni Ekonominin Özellikleri
Bilişim teknolojileri bir ekonominin bilgi temelli olmasına imkan Bilişim teknolojileri bir ekonominin bilgi temelli olmasına imkan
sağlar. Bilgi ekonomisinde kuruluşların en önemli kaynakları klasik sağlar. Bilgi ekonomisinde kuruluşların en önemli kaynakları klasik
üretim faktörleri değil bilgi ve beceri sermayedir. Bilginin üretilmesi üretim faktörleri değil bilgi ve beceri sermayedir. Bilginin üretilmesi
ve mal olarak kullanılması, yenilik ve icatlar yeni ekonomide servet ve ve mal olarak kullanılması, yenilik ve icatlar yeni ekonomide servet ve
refahın oluşmasında temel belirleyicidir. Bilgi, üretimin verimliliğini, refahın oluşmasında temel belirleyicidir. Bilgi, üretimin verimliliğini,
üretim ve dağıtım sürecinin etkinliğini ve ürünlerin kalite ve miktarını üretim ve dağıtım sürecinin etkinliğini ve ürünlerin kalite ve miktarını
ve üretici ve tüketiciler açısından mal ve hizmetler arasında tercihte ve üretici ve tüketiciler açısından mal ve hizmetler arasında tercihte
bulunma olanağını artırmada en temel araçtır. Firma ve endüstrilerin bulunma olanağını artırmada en temel araçtır. Firma ve endüstrilerin
başarılı olabilmesi yenilik ile icatta bulunmalarına, yeni ürünler başarılı olabilmesi yenilik ile icatta bulunmalarına, yeni ürünler
geliştirmelerine, yeni hizmetler sunmalarına ve ürün ve mallarında geliştirmelerine, yeni hizmetler sunmalarına ve ürün ve mallarında
bilgi yoğunluğunu artırmalarına bağlıdır.bilgi yoğunluğunu artırmalarına bağlıdır.
Yeni ekonomi dijital bir ekonomidir.Yeni ekonomi dijital bir ekonomidir.
Yeni ekonomide her tür bilgi, ses,yazı,görüntü, hareketli obje vs. Yeni ekonomide her tür bilgi, ses,yazı,görüntü, hareketli obje vs.
bilgisayar ağları tarafından iletilmektedir.Büyük miktarlarda bilgi son derece bilgisayar ağları tarafından iletilmektedir.Büyük miktarlarda bilgi son derece
hızlı ,ucuz ve güvenilir bir şekilde alıcılarına ulaşmaktadır.Dijital hızlı ,ucuz ve güvenilir bir şekilde alıcılarına ulaşmaktadır.Dijital
ekonomide,cep telefonları,taşınabilir bilgisayar vs. yaygın olarak ekonomide,cep telefonları,taşınabilir bilgisayar vs. yaygın olarak
kullanılmaktadır.Yeni ekonomide, eskilerin yerine geçen veya eski yapıları kullanılmaktadır.Yeni ekonomide, eskilerin yerine geçen veya eski yapıları
tamamlayan ucuz bağlantı ve enformasyon (internet) ile yeni elektronik tamamlayan ucuz bağlantı ve enformasyon (internet) ile yeni elektronik
dağıtım kanalları oluşmaktadır. Bilgi ağları ve bilginin dijitalleşmesi bilginin dağıtım kanalları oluşmaktadır. Bilgi ağları ve bilginin dijitalleşmesi bilginin
ticarete konu olması sürecini hızlandırmaktadır.ticarete konu olması sürecini hızlandırmaktadır.
Yeni ekonomide sanallaşma önemli rol Yeni ekonomide sanallaşma önemli rol
oynamaktadıroynamaktadır. .
Bilginin analogdan dijitale dönüşmesi,fiziki Bilginin analogdan dijitale dönüşmesi,fiziki
varlıların sanal hale gelmesine imkan vermektedir. varlıların sanal hale gelmesine imkan vermektedir.
İnternet üzerinden insanların alış veriş yaptığı İnternet üzerinden insanların alış veriş yaptığı
herhangi bir yer anlamına gelen sanallaşma herhangi bir yer anlamına gelen sanallaşma
ekonominin yapısını ve ekonomik sonucu ekonominin yapısını ve ekonomik sonucu
değiştirmektedir.değiştirmektedir.
Ekonominin kıtlığa dayalı olma niteliği Ekonominin kıtlığa dayalı olma niteliği
aşınmaktadıraşınmaktadır..
Yeni ekonomide mal ve hizmetlerin bilgi yoğunluğu Yeni ekonomide mal ve hizmetlerin bilgi yoğunluğu
arttıkça kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde biten ya da arttıkça kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde biten ya da
daha kıt hale gelen bir çok üretim kaynağını(sermaye, doğal daha kıt hale gelen bir çok üretim kaynağını(sermaye, doğal
kaynaklar vb.) aksine bilgi ve enformasyonun paylaşılabilme kaynaklar vb.) aksine bilgi ve enformasyonun paylaşılabilme
ve kullandıkça yayılma ve artma niteliği ekonomideki ve kullandıkça yayılma ve artma niteliği ekonomideki
kaynak kıtlığını saf bilgi ürünleri ve bilgi yoğun ürünler kaynak kıtlığını saf bilgi ürünleri ve bilgi yoğun ürünler
açısından kısmen veya tamamen ortadan kaldırmaktadır.açısından kısmen veya tamamen ortadan kaldırmaktadır.
Yeni ekonomi bir ağ ekonomisidir.Yeni ekonomi bir ağ ekonomisidir.
Yeni ekonomi iletişim ağlarıyla bütünleşen bir ekonomidir. Yeni ekonomi iletişim ağlarıyla bütünleşen bir ekonomidir.
Analog hatlar yerine dijital iletişim ağlarının oluşması ve klasik Analog hatlar yerine dijital iletişim ağlarının oluşması ve klasik
ana bilgisayar sisteminden web tabanlı sisteme doğru ana bilgisayar sisteminden web tabanlı sisteme doğru
gerçekleşen kayma iş dünyasında önemli dönüşümlere neden gerçekleşen kayma iş dünyasında önemli dönüşümlere neden
olmaktadır. İletişim ağlarının band genişliğinin artması veri, olmaktadır. İletişim ağlarının band genişliğinin artması veri,
metin, ses, görüntü, video şeklindeki muti-medya kaynaklarına metin, ses, görüntü, video şeklindeki muti-medya kaynaklarına
kolayca ulaşıma imkan vermekte ve buna bağlı olarak yeni kolayca ulaşıma imkan vermekte ve buna bağlı olarak yeni
kurumsal yapıların hızla ortaya çıkmasına olanak tanımaktadır.kurumsal yapıların hızla ortaya çıkmasına olanak tanımaktadır.
Yeni teknoloji iletişim ağları küçük ölçekli Yeni teknoloji iletişim ağları küçük ölçekli
işletmelere büyük ölçekli işletmelerin sahip işletmelere büyük ölçekli işletmelerin sahip
olduğu ölçek ekonomileri ve kaynağa ulaşma olduğu ölçek ekonomileri ve kaynağa ulaşma
gibi ana avantajlara sahip olma imkanı gibi ana avantajlara sahip olma imkanı
sunmaktadır. Öte yandan, büyük ölçekli sunmaktadır. Öte yandan, büyük ölçekli
işletmelerin belli dezavantajları (katı işletmelerin belli dezavantajları (katı
bürokrasi, hiyerarşik yapı ve değişim bürokrasi, hiyerarşik yapı ve değişim
güçlüğü) küçük işletmelerde bulunmaktadır. güçlüğü) küçük işletmelerde bulunmaktadır.
Büyük ölçekli işletmeler ancak küçük akışkan Büyük ölçekli işletmeler ancak küçük akışkan
gruplar halinde örgütlenirse çeviklik, özerklik gruplar halinde örgütlenirse çeviklik, özerklik
ve esneklik kazanabilecektir.ve esneklik kazanabilecektir.
Yeni ekonomide bilgi malları ortaya Yeni ekonomide bilgi malları ortaya
çıkmıştır.çıkmıştır.
Yeni ekonomide yazılım, ilaçlar ve Yeni ekonomide yazılım, ilaçlar ve
biyoteknoloji ürünler gibi bilgiye dayalı veya bilgi biyoteknoloji ürünler gibi bilgiye dayalı veya bilgi
yoğun mallar ortay çıkmaktadır. Herhangi bir mal yoğun mallar ortay çıkmaktadır. Herhangi bir mal
içindeki bilgi yoğunluğu arttıkça bu tip malların içindeki bilgi yoğunluğu arttıkça bu tip malların
marjinal maliyeti sıfıra yaklaşır, tüketimde rekabet marjinal maliyeti sıfıra yaklaşır, tüketimde rekabet
ortadan kalkar ve kamusal mallarla aynı nitelikleri ortadan kalkar ve kamusal mallarla aynı nitelikleri
taşır hale gelir.taşır hale gelir.
Bilgiye dayalı ürünlerin bilgi niteliği Bilgiye dayalı ürünlerin bilgi niteliği
gösterdikleri durumlar şunlardır:gösterdikleri durumlar şunlardır:
1)1) Ürünler sonsuz bir yayılma sürecine sahiptir. Özel bir malı satın Ürünler sonsuz bir yayılma sürecine sahiptir. Özel bir malı satın
alan kişi diğerlerini tüketimden dışlayabilir ve özel mallar alan kişi diğerlerini tüketimden dışlayabilir ve özel mallar
kullandıklarında tüketilebilir. Oysa herhangi bir tüketici bir bilgiyi kullandıklarında tüketilebilir. Oysa herhangi bir tüketici bir bilgiyi
kullandığında bilgi bir mal olarak varlığını sürdürür ve böylece kullandığında bilgi bir mal olarak varlığını sürdürür ve böylece
diğer tüketicilere sınırsız bir şekilde yayılabilir. Dünyanın herhangi diğer tüketicilere sınırsız bir şekilde yayılabilir. Dünyanın herhangi
bir yerindeki farklı tüketiciler aynı anda bir yazılımı indirerek bir yerindeki farklı tüketiciler aynı anda bir yazılımı indirerek
kullandıklarında her bir tüketici için ürünün kullanımında ve kullandıklarında her bir tüketici için ürünün kullanımında ve
üründen sağlanan tatminde bir azalma olmaz.üründen sağlanan tatminde bir azalma olmaz.
2)2) Bu tip ürünlerin piyasası fiziki nitelik göstermez, mesafe ve Bu tip ürünlerin piyasası fiziki nitelik göstermez, mesafe ve
yere bağımlı değildir. yere bağımlı değildir.
3)3) Bir kişi daha önce bu tip ürünleri kullanmamışsa yada ilgili Bir kişi daha önce bu tip ürünleri kullanmamışsa yada ilgili
ürün grubu üzerinde uzman birisi ürünü denememişse ürün grubu üzerinde uzman birisi ürünü denememişse
ürünün ne ölçüde faydalı olduğu bilinemez. ürünün ne ölçüde faydalı olduğu bilinemez.
4)4) Kazanan bütün getiriye sahip olur kuralı geçerlidir. Bilgi Kazanan bütün getiriye sahip olur kuralı geçerlidir. Bilgi
yoğun malı ilk icat eden kişi o ürünün tüm haklarına sahiptir.yoğun malı ilk icat eden kişi o ürünün tüm haklarına sahiptir.
5)5) Bilgiye dayalı bir çok ürünün arıza yada kalitesi Bilgiye dayalı bir çok ürünün arıza yada kalitesi
girdilere yapılan ilave ile artırılamaz. Daha fazla girdilere yapılan ilave ile artırılamaz. Daha fazla
bilgisayar programı kullanmak veya daha çok eleman bilgisayar programı kullanmak veya daha çok eleman
çalıştırmak daha iyi bir yazılımın ortaya çıkmasını garanti çalıştırmak daha iyi bir yazılımın ortaya çıkmasını garanti
etmez. Bütün bu özellikler nedeniyle bilgi mallarını etmez. Bütün bu özellikler nedeniyle bilgi mallarını
üretenin başarısı için maliyetlerini ve yeni yatırım üretenin başarısı için maliyetlerini ve yeni yatırım
giderlerinin karşılanmasını sağlayacak bir süre boyunca giderlerinin karşılanmasını sağlayacak bir süre boyunca
patent ve telif gibi fikri mülkiyet hakları sisteminin patent ve telif gibi fikri mülkiyet hakları sisteminin
koruması altında geçici tekel oluşturabilmesi gereklidir.koruması altında geçici tekel oluşturabilmesi gereklidir.
Yeni ekonomide aracılar büyük ölçüde ortadan Yeni ekonomide aracılar büyük ölçüde ortadan
kalkacaktırkalkacaktır..
Üretici ve tüketici arasındaki araçlar dijital iletişim ağları sebebiyle Üretici ve tüketici arasındaki araçlar dijital iletişim ağları sebebiyle
ortadan kalkacaktır. Aracı işletmeler, yeni işlevler üstlenmez ve kişiler ortadan kalkacaktır. Aracı işletmeler, yeni işlevler üstlenmez ve kişiler
bunlara yeni değerler atfetmezse ortadan kaybolacaklardır.özel ve bunlara yeni değerler atfetmezse ortadan kaybolacaklardır.özel ve
kamu sektöründe bir çok kurum tüketicileriyle ağlar aracılığıyla kamu sektöründe bir çok kurum tüketicileriyle ağlar aracılığıyla
doğrudan temas kuracaklar ve aracılarını büyük ölçüde işlevsiz doğrudan temas kuracaklar ve aracılarını büyük ölçüde işlevsiz
bırakacaklardır. Mesela; oteller, hava yolları gibi kurumlar bırakacaklardır. Mesela; oteller, hava yolları gibi kurumlar
rezervasyonlar için acentelerle iş yapmak yerine doğrudan rezervasyonlar için acentelerle iş yapmak yerine doğrudan
müşterilerine ulaşacaklardır. Dolayısıyla, aracı kurumlar gelecekte yok müşterilerine ulaşacaklardır. Dolayısıyla, aracı kurumlar gelecekte yok
olmak istemiyorlarsa yaratıcı yenilikler düşünmek zorundadırlar.olmak istemiyorlarsa yaratıcı yenilikler düşünmek zorundadırlar.
Yeni ekonominin hakim sektörü üçlü bir Yeni ekonominin hakim sektörü üçlü bir
oluşumdur.oluşumdur.
Sanayi ekonomisinde otomotiv anahtar konumundayken, yeni ekonomide Sanayi ekonomisinde otomotiv anahtar konumundayken, yeni ekonomide
hakim ekonomik sektör diğer tüm sektörlerin refah yaratmasına giden hakim ekonomik sektör diğer tüm sektörlerin refah yaratmasına giden
yolu teşkil eden bilgisayar, iletişim ve eğlence sanayilerinin yolu teşkil eden bilgisayar, iletişim ve eğlence sanayilerinin
bütünleşmesiyle oluşan yeni medya sektörüdür. Bu bütünleşme tüm bütünleşmesiyle oluşan yeni medya sektörüdür. Bu bütünleşme tüm
sektörlerin temeli haline gelmeye başlamaktadır. Yeni medya tüm sanat sektörlerin temeli haline gelmeye başlamaktadır. Yeni medya tüm sanat
etkinliklerini, bilimsel araştırmaları, eğitimi ve işletmeleri etkinliklerini, bilimsel araştırmaları, eğitimi ve işletmeleri
dönüştürmektedir. İnsanların iş yapma, çalışma, eğlenme, yaşama ve dönüştürmektedir. İnsanların iş yapma, çalışma, eğlenme, yaşama ve
düşünme yöntemleri değişmekte en önemlisi bu yeni sektör tüketim ve düşünme yöntemleri değişmekte en önemlisi bu yeni sektör tüketim ve
üretim faaliyetlerine ilişkin değerler üzerinde büyük etki yapmaktadır.üretim faaliyetlerine ilişkin değerler üzerinde büyük etki yapmaktadır.
Yeni ekonomi yenilik temelli bir ekonomidir.Yeni ekonomi yenilik temelli bir ekonomidir.
Yeni ekonominin ilkesi yenilik-yaratıcılıktır. Günümüz Yeni ekonominin ilkesi yenilik-yaratıcılıktır. Günümüz
rekabetinde başarılı olmanın belki de en önemli rekabetinde başarılı olmanın belki de en önemli
faktörü yenilik ve yaratıcılık ile yeni ürünleri piyasaya faktörü yenilik ve yaratıcılık ile yeni ürünleri piyasaya
sunmaktır. Yeni ekonomide, eğer yeni ve başarılı bir sunmaktır. Yeni ekonomide, eğer yeni ve başarılı bir
ürün geliştirilmiş ve piyasaya sürülmüşse, hedefin bu ürün geliştirilmiş ve piyasaya sürülmüşse, hedefin bu
ürünün daha gelişmişinin ortaya çıkarılması ve ilk ürünün daha gelişmişinin ortaya çıkarılması ve ilk
ürünün modasının geçirilmesi olması gerekir.ürünün modasının geçirilmesi olması gerekir.
Yeni ekonomi bir hız ekonomisidir.Yeni ekonomi bir hız ekonomisidir.
Dijital veriler üzerine kurulmuş bir ekonomide, işletme Dijital veriler üzerine kurulmuş bir ekonomide, işletme
başarısı ve iktisadi faaliyetler açısından hız anahtar bir başarısı ve iktisadi faaliyetler açısından hız anahtar bir
değişkendir. Ürün yaşam süreleri süratle kısalmaktadır. değişkendir. Ürün yaşam süreleri süratle kısalmaktadır.
Bugünün işletmesi çevresel bilişim akımına anında tepki Bugünün işletmesi çevresel bilişim akımına anında tepki
verebilen gerçek zamanlı bir işletmedir. Müşteri siparişleri verebilen gerçek zamanlı bir işletmedir. Müşteri siparişleri
elektronik yoldan alınmakta ve eş zamanlı olarak elektronik yoldan alınmakta ve eş zamanlı olarak
işlenmekte ve ilgili fatura ve belgeler elektronik yoldan geri işlenmekte ve ilgili fatura ve belgeler elektronik yoldan geri
yollanmakta ve veri tabanları sürekli güncellenmektedir.yollanmakta ve veri tabanları sürekli güncellenmektedir.
Yeni ekonomi küresel bir ekonomidir.Yeni ekonomi küresel bir ekonomidir.
İki kutuplu dünyanın ayrışmasından sonra, iktisadi İki kutuplu dünyanın ayrışmasından sonra, iktisadi
duvarların önemli ölçüde ortadan kalktığı, dinamik, yeni duvarların önemli ölçüde ortadan kalktığı, dinamik, yeni
ve değişken küresel bir çevre ortaya çıkmıştır. Bu durum, ve değişken küresel bir çevre ortaya çıkmıştır. Bu durum,
yeni ekonominin yükselişiyle ilgilidir. Artık yerel veya yeni ekonominin yükselişiyle ilgilidir. Artık yerel veya
uluslar arası bilgi diye bir şey bulunmamaktadır. Bilgi uluslar arası bilgi diye bir şey bulunmamaktadır. Bilgi
anahtar role sahip olduğuna göre, bireysel örgütler ister anahtar role sahip olduğuna göre, bireysel örgütler ister
ulusal,ister bölgesel isterse yerel alanda faaliyet ulusal,ister bölgesel isterse yerel alanda faaliyet
göstersin sadece bir tek dünya ekonomisi bulunmaktadır.göstersin sadece bir tek dünya ekonomisi bulunmaktadır.
Yeni ekonomide gayri-maddi malların Yeni ekonomide gayri-maddi malların
önemi artmaktadır.önemi artmaktadır.
Yeni ekonomide maddi nitelikli malların payı Yeni ekonomide maddi nitelikli malların payı
azalırken maddi olmayan malların nitelikteki azalırken maddi olmayan malların nitelikteki
ürünlere yatırım ve hizmetlerin payı ekonomik ürünlere yatırım ve hizmetlerin payı ekonomik
aktiviteler içinde artmaktadır.aktiviteler içinde artmaktadır.
Yeni ekonomi sosyal problemleri Yeni ekonomi sosyal problemleri
beraberinde getirmektedir.beraberinde getirmektedir. Yeni bir ekonominin eşiğinde, güç, güvenlik, eşitlik, kalite, Yeni bir ekonominin eşiğinde, güç, güvenlik, eşitlik, kalite,
iş hayatı kalitesi ve demokratik sürecin geleceği gibi bir iş hayatı kalitesi ve demokratik sürecin geleceği gibi bir
takım sorunları beraberinde getiren yeni bir politik takım sorunları beraberinde getiren yeni bir politik
ekonominin başladığı da görülmektedir. Çalışma hayatında ekonominin başladığı da görülmektedir. Çalışma hayatında
bilgi işçilerinin gerektiği şekilde yönetilememeleri, veya bilgi işçilerinin gerektiği şekilde yönetilememeleri, veya
gereken bilgi, yetenek, yada motivasyona sahip olmayan gereken bilgi, yetenek, yada motivasyona sahip olmayan
insanların hayat standartlarındaki azalmalar önemli insanların hayat standartlarındaki azalmalar önemli
problemler olarak ortaya çıkacaktır.problemler olarak ortaya çıkacaktır.
Hemen her sektörde teknolojinin hızlı bir dönüşüm Hemen her sektörde teknolojinin hızlı bir dönüşüm
başlatması bir çok kurumda ciddi dirençlerin başlatması bir çok kurumda ciddi dirençlerin
gösterilmesine neden olacaktır. Gelişen teknolojilerin gösterilmesine neden olacaktır. Gelişen teknolojilerin
diktatör rejimler tarafından kötüye kullanılması ve diktatör rejimler tarafından kötüye kullanılması ve
nükleer teknolojinin teröristlerce elde edilme ihtimali, nükleer teknolojinin teröristlerce elde edilme ihtimali,
iletişim ağları ve bilişim teknolojisinin küçük devletlerce iletişim ağları ve bilişim teknolojisinin küçük devletlerce
yerel savaşlarda kullanılması ve benzer bir çok sorun yerel savaşlarda kullanılması ve benzer bir çok sorun
yeni ekonomilerde dikkatte alınması gereken yeni ekonomilerde dikkatte alınması gereken
konulardır.konulardır.
Dünya ekonomisinde önemli bir yare sahip olan Dünya ekonomisinde önemli bir yare sahip olan
ülkelerde bilgi ekonomisinin gittikçe önemi ülkelerde bilgi ekonomisinin gittikçe önemi
artmaktadır. Bilgi, yaşam standardını belirleyen en artmaktadır. Bilgi, yaşam standardını belirleyen en
önemli faktördür ve günümüzde teknolojik açıdan en önemli faktördür ve günümüzde teknolojik açıdan en
ileri düzeyde olan ekonomiler bilgiye dayalı ileri düzeyde olan ekonomiler bilgiye dayalı
ekonomilerdir. Uluslar arası rekabet gücü, nihai ekonomilerdir. Uluslar arası rekabet gücü, nihai
anlamda vatandaşlarına en yüksek hayat standardını anlamda vatandaşlarına en yüksek hayat standardını
sürdürülebilir bir çerçeve sağlayabilme kapasitesi sürdürülebilir bir çerçeve sağlayabilme kapasitesi
olarak tanımlandığından güçlü bir bilgiye dayalı olarak tanımlandığından güçlü bir bilgiye dayalı
ekonomiye sahip olan ülkeler rekabetçi bir üstünlüğe ekonomiye sahip olan ülkeler rekabetçi bir üstünlüğe
de sahip olmaktadırlar. de sahip olmaktadırlar.
Bilginin, yaratıcılığın ve becerilerin gittikçe daha fazla Bilginin, yaratıcılığın ve becerilerin gittikçe daha fazla
önem kazanması firmanın rekabet tarzlarını ve önem kazanması firmanın rekabet tarzlarını ve
ülkeler arasında karşılaştırmalı üstünlüğün ülkeler arasında karşılaştırmalı üstünlüğün
kaynakları değişmektedir. Bilgiye dayalı ekonomilerin kaynakları değişmektedir. Bilgiye dayalı ekonomilerin
öneminin artması bir yandan büyüme üzerinde etkili öneminin artması bir yandan büyüme üzerinde etkili
olan faktörler, üretimin organizasyonu, istihdam olan faktörler, üretimin organizasyonu, istihdam
kalifiye işgücü gereksinimi üzerinde önemli etkilere kalifiye işgücü gereksinimi üzerinde önemli etkilere
yol açarken, diğer yandan rekabet ve endüstri ile yol açarken, diğer yandan rekabet ve endüstri ile
ilgili politikalarda yeni uygulamaları gerekli ilgili politikalarda yeni uygulamaları gerekli
kılmaktadır.kılmaktadır.
Bilgiye dayalı ekonomi, bilginin üretilmesi ve Bilgiye dayalı ekonomi, bilginin üretilmesi ve
kullanılmasının refahın artırılması ve yaşam kullanılmasının refahın artırılması ve yaşam
standardının yükseltilmesinde asıl rolü oynadığı standardının yükseltilmesinde asıl rolü oynadığı
ekonomidir. Bu türdeki bir iktisadi yapıda bütün iktisadi ekonomidir. Bu türdeki bir iktisadi yapıda bütün iktisadi
faaliyetlerde her türlü bilgi etkin bir şekilde faaliyetlerde her türlü bilgi etkin bir şekilde
kullanılmakta ve tüketilmektedir. Bilgiye dayalı ekonomi kullanılmakta ve tüketilmektedir. Bilgiye dayalı ekonomi
başlıca iki faktörün sonucunda oluşmaktadır. İktisadi başlıca iki faktörün sonucunda oluşmaktadır. İktisadi
faaliyetlerin globalleşmesi ve iktisadi faaliyetlerde bilgi faaliyetlerin globalleşmesi ve iktisadi faaliyetlerde bilgi
yoğunluğunun artması.yoğunluğunun artması.
Son yıllarda bilgisayar ve iletişim teknolojilerinde büyük Son yıllarda bilgisayar ve iletişim teknolojilerinde büyük
gelişmeler meydana geldi ve bu teknolojiler günlük yaşamda da gelişmeler meydana geldi ve bu teknolojiler günlük yaşamda da
yoğun bir şekilde kullanılmaya başlandı. Bu eğilim, iş yoğun bir şekilde kullanılmaya başlandı. Bu eğilim, iş
dünyasında birim ürün başına iletişim ve enformasyon dünyasında birim ürün başına iletişim ve enformasyon
teknolojilerine yapılan giderleri azalttı. Öte yandan, dijitalleşme, teknolojilerine yapılan giderleri azalttı. Öte yandan, dijitalleşme,
sistem standartları ve yazılım-donanım teknolojilerinin sistem standartları ve yazılım-donanım teknolojilerinin
geliştirilmesi teknolojik gelişmelerin geniş bir kesim tarafından geliştirilmesi teknolojik gelişmelerin geniş bir kesim tarafından
kullanılmasına neden oldu. Bilgi ve enformasyon alanında kullanılmasına neden oldu. Bilgi ve enformasyon alanında
görülen bu gelişme ve yeniliklerin en önemli özelliği çok küçük görülen bu gelişme ve yeniliklerin en önemli özelliği çok küçük
maliyetlerle çok büyük miktardaki bilginin depolanmasına, maliyetlerle çok büyük miktardaki bilginin depolanmasına,
transfer edilmesine ve üretilmesine olanak tanımasıdır.transfer edilmesine ve üretilmesine olanak tanımasıdır.
Öte yandan, daha önceki teknolojik yenilik ve değişiklikler Öte yandan, daha önceki teknolojik yenilik ve değişiklikler
sadece belirli ürünler yada sektörler üzerinde etkili iken sadece belirli ürünler yada sektörler üzerinde etkili iken
bilgi ve iletişim teknolojileri geniş kapsamlı teknolojilerdir. bilgi ve iletişim teknolojileri geniş kapsamlı teknolojilerdir.
Zira bu teknolojiler üretilen mallardan sunulan hizmetlere, Zira bu teknolojiler üretilen mallardan sunulan hizmetlere,
ar-ge‘den pazarlama ve dağıtıma kadar iş hayatının tüm ar-ge‘den pazarlama ve dağıtıma kadar iş hayatının tüm
zincirlerini etkilemektedir. Bilginin işlenmesi, aktarılması ve zincirlerini etkilemektedir. Bilginin işlenmesi, aktarılması ve
depolanmasının marjinal maliyeti sıfıra yakın olduğundan depolanmasının marjinal maliyeti sıfıra yakın olduğundan
bilginin ve bilgi teknolojilerinin ekonominin tüm alanlarında bilginin ve bilgi teknolojilerinin ekonominin tüm alanlarında
uygulamaya konulması hızlanmakta ve iktisadi faaliyetlerin uygulamaya konulması hızlanmakta ve iktisadi faaliyetlerin
tümündeki bilgi yoğunluğu artmaktadır.tümündeki bilgi yoğunluğu artmaktadır.
İktisadi faaliyetlerin tümümdeki bilginin İktisadi faaliyetlerin tümümdeki bilginin
önem ve yoğunluğunun artmasının nedeni:önem ve yoğunluğunun artmasının nedeni:
1)1) Bilgi bir ülkenin refahının ve yaşam standardının Bilgi bir ülkenin refahının ve yaşam standardının
artırılmasında her zaman önemlidir; ancak bilgi ve iletişim artırılmasında her zaman önemlidir; ancak bilgi ve iletişim
teknolojilerindeki ilerlemenin tüm iktisadi faaliyetlerde teknolojilerindeki ilerlemenin tüm iktisadi faaliyetlerde
kullanılan bilgi miktarını artırması ve bilginin daha ucuza kullanılan bilgi miktarını artırması ve bilginin daha ucuza
elde edilmesi bilginin önemini artırmaktadır.elde edilmesi bilginin önemini artırmaktadır.
2)2) Bilimsel ve teknolojik ilerlemelerin hızı Bilimsel ve teknolojik ilerlemelerin hızı
artmaktadır. Bilimsel araştırma ve ar-ge artmaktadır. Bilimsel araştırma ve ar-ge
çalışmalarındaki artış bilimsel ve teknolojik bilgi çalışmalarındaki artış bilimsel ve teknolojik bilgi
stokunun artmasına yol açmaktadır. Teknolojik stokunun artmasına yol açmaktadır. Teknolojik
gelişmeler sonucu kullanılan ekipmanların kalitesi gelişmeler sonucu kullanılan ekipmanların kalitesi
artınca ar-ge’nin kapsam ve verimliliğini artınca ar-ge’nin kapsam ve verimliliğini
artırmakta ve neticede artan iletişim bu bilgi ve artırmakta ve neticede artan iletişim bu bilgi ve
bulguların yayılmasını sağlamaktadır.bulguların yayılmasını sağlamaktadır.
ÖzellikÖzellik ESKİ EKONOMİESKİ EKONOMİ YENİ EKONOMİYENİ EKONOMİ
PazarPazar UlusalUlusal KüreselKüresel
Üretim Üretim YönetimiYönetimi
Kitlesel ÜretimKitlesel Üretim Esnek ÜretimEsnek Üretim
Üretim Üretim FaktörleriFaktörleri
Sermaye, Sermaye, ÇalışanÇalışan
Yenilik, BilgiYenilik, Bilgi
TeknolojiTeknoloji MekanizasyonMekanizasyon DijitalleştirmeDijitalleştirme
Rekabet Rekabet üstünlüğüüstünlüğü
MaliyetMaliyet Yenilik, kalite, Yenilik, kalite, Pazar bilgisiPazar bilgisi
PazarlamaPazarlama KitleselKitlesel KişiselKişisel
E-İŞE-İŞ
E-İŞ: İşlerin, ilişkilerin ve prosedürlerin
Elektronik ortama aktarılması yada elektronik
ortamda yapılmasıdır.
İşlerin, ilişkilerin ve prosedürlerin yerine
getirilmesinde Internet’in
kullanılmasıdır.
E-TİCARET: Internet üzerinden
Para kazanılacak aktiviteler.
İnternet teknolojileri şirketlerin çalışma İnternet teknolojileri şirketlerin çalışma
şekillerini, şekillerini, faaliyet sınırlarını tamamen değiştirmiştir. faaliyet sınırlarını tamamen değiştirmiştir.
Şirketlerin rollerini yeniden tanımlama olanağı Şirketlerin rollerini yeniden tanımlama olanağı
doğmuştur. doğmuştur.
Herkes kendini adapte edebilir. KOBİ’ler, büyük Herkes kendini adapte edebilir. KOBİ’ler, büyük
şirketler, vb. şirketler, vb.
E-iş:E-iş: İletişim teknolojileri kullanımıyla şirketler arasında İletişim teknolojileri kullanımıyla şirketler arasında
ve şirketlerin son tüketiciye mal ve hizmet transferini ve şirketlerin son tüketiciye mal ve hizmet transferini
sağlamaktır. sağlamaktır.
E-İŞ NELERİ KAPSIYOR?E-İŞ NELERİ KAPSIYOR?
E-İŞE-İŞ
E-ticaret
E-İŞ NELERİ KAPSIYOR?E-İŞ NELERİ KAPSIYOR?
Müşteri İlişkileri YönetimiMüşteri İlişkileri Yönetimi
Tedarik Zinciri YönetimiTedarik Zinciri Yönetimi
Kurumsal Kaynak PlanlamasıKurumsal Kaynak Planlaması
Bilgi YönetimiBilgi Yönetimi
Uzaktan EğitimUzaktan Eğitim
e-business(E-iş) ile e-commerce (E-ticaret)arasında ne e-business(E-iş) ile e-commerce (E-ticaret)arasında ne
fark var ?fark var ?
Bazen bu iki terim değişimli kullanılmaktadır. Aslında E-Bazen bu iki terim değişimli kullanılmaktadır. Aslında E-
Business kendi içinde E-Commerce faaliyetlerini de kapsar. Business kendi içinde E-Commerce faaliyetlerini de kapsar.
Bunun yanında iki tarafın her türlü bilgi paylaşımını da içerir. Bunun yanında iki tarafın her türlü bilgi paylaşımını da içerir.
Örneğin üretim yapan bir firmanın müşterisi olarak size ait Örneğin üretim yapan bir firmanın müşterisi olarak size ait
siparişleri, bunların üretim hattı içindeki durumunu veya o ana siparişleri, bunların üretim hattı içindeki durumunu veya o ana
kadar yapılmış kalite test sonuçlarını görmek isteyebilirsiniz. kadar yapılmış kalite test sonuçlarını görmek isteyebilirsiniz.
Aynı firmanın web üzerinden satış yapan bir bölümü var ise bu Aynı firmanın web üzerinden satış yapan bir bölümü var ise bu
kısımdan da bazı malzemeleri satın alıyor olabilirsiniz. kısımdan da bazı malzemeleri satın alıyor olabilirsiniz.
ENTEGRASYONENTEGRASYON
Dağıtım Kanallarının
Entegrasyonu
Tedarikçiler ve müşteriler
arasındaki dağıtım kanalının
email, Web sitesi vb teknolojilerle
entegre edilmesi.
Organizayondaki Entegrasyon
İşletmenin bütün işlevlerini
bütünleştirmek.
Planlama, üretim, pazarlama,
dağıtım,
satış, satış sonrası hizmet,
araştırma ve
geliştirme.
E-İŞ NE SAĞLARE-İŞ NE SAĞLAR
Tekrarlanan süreçlerin ortadan Tekrarlanan süreçlerin ortadan kalkması ve verimliliğin artmasıkalkması ve verimliliğin artması
Envanter yönetimine yararlarEnvanter yönetimine yararlar sağlar. sağlar. Yeni pazarlara yönelerek, müşteriye Yeni pazarlara yönelerek, müşteriye
özel ürün ve hizmet sunmayı sağlar. özel ürün ve hizmet sunmayı sağlar. Maliyetlerin kontrolüMaliyetlerin kontrolü Değer yaratmakDeğer yaratmak Gelir artırmakGelir artırmak
E-İŞ’in TEMELİE-İŞ’in TEMELİ
Teknoloji yatırımıTeknoloji yatırımı Yeni iş süreçleriYeni iş süreçleri Strateji gerektirir:Strateji gerektirir:
• Sadece BT işi değilSadece BT işi değil• Pazarlama/Satış tekniklerinin gözden Pazarlama/Satış tekniklerinin gözden
çeçirilmesini (Hızlı ve müşteri odaklı çalışmak)çeçirilmesini (Hızlı ve müşteri odaklı çalışmak)• RekabetRekabet• Bilgi YönetimiBilgi Yönetimi• Müşteri İlişkilerini YönetimiMüşteri İlişkilerini Yönetimi
E-İŞ’İN BAŞARISIE-İŞ’İN BAŞARISIE-iş’in başarısını etkileyen faktörler: E-iş’in başarısını etkileyen faktörler:
İşin türü: İşin türü: Internet’e uygun olmalıdır. Internet’e uygun olmalıdır.
Rekabet: Rekabet: Rekabetin az olduğu alanlar daha iyidir. Rekabetin az olduğu alanlar daha iyidir.
Müşteri tabanı: Müşteri tabanı: Potansiyel müşteri sayısı ve para Potansiyel müşteri sayısı ve para
ödeyerek bir hizmeti alma eğilimleri. ödeyerek bir hizmeti alma eğilimleri.
Web sitesininin özellikleri: Web sitesininin özellikleri: Şık ve kolay bir site. Şık ve kolay bir site.
Ayrıca hızlı ve güvenli. Ayrıca hızlı ve güvenli.
Servis kalitesi:Servis kalitesi: “Tatmin olan müşteri yeniden gelir “Tatmin olan müşteri yeniden gelir
ve daha fazla para harcar”.ve daha fazla para harcar”.
E-İŞ’TE BAŞARININ ÖLÇÜMÜE-İŞ’TE BAŞARININ ÖLÇÜMÜ
Online sunulan hizmet hacmiOnline sunulan hizmet hacmi Online bağlantı sayısı/iş yapan Online bağlantı sayısı/iş yapan
müşteri sayısımüşteri sayısı Online satın alınan ürün sayısıOnline satın alınan ürün sayısı Online yapılan ciro.Online yapılan ciro. Müşteri memnuniyeti.Müşteri memnuniyeti.
E-İŞ MODELLERİE-İŞ MODELLERİ
B2CB2C B2BB2B B2EB2E B2GB2G E2GE2G C2CC2C
B2CB2C
B2C ( tüketiciye yönelik ), müşterilerinize doğrudan Web siteniz üzerinden satış yapmanıza verilen addır. Müşteriler kredi kartları ile siparişte bulunurlar; siz ise sipariş geldiğinde ve ödeme
hesabınıza geçtiğinde malı hazırlayıp bir dağıtım şirketi veya posta aracılığı ile sipariş edene gönderirsiniz.
E-ticaret (B2C) aşamasında, elektronik kataloglar, alışveriş sepetleri,
faturalandırma işlemleri için özel yazılım paketleri kullanmanız, nakit akışının döndüğü yerlerde güvenli bankacılık hizmetlerinden yararlanmanız gerekir.
B2BB2B
www.esiparis.gen.tr Nedir?
Esiparis.gen.tr internet üzerinde
çalisan ve bayiileriniz,
saticilariniz ve müsterilerinizden
siparis almanizi saglayan bir sitedir...
B2EB2E
Maliyetleri düşürmekMaliyetleri düşürmek Daya iyi yönetimDaya iyi yönetim İş verimliliğiİş verimliliği İş hızında artışİş hızında artış ÇeviklikÇeviklik İş ortaklarıyla iletişmi geliştmekİş ortaklarıyla iletişmi geliştmek
B2CB2C
www.yemeksepeti.com
www.hepsiburada.com
www.gima.com.tr
E-DÖNÜŞÜME-DÖNÜŞÜM
Intranet geliştirmekIntranet geliştirmek Web Sitesine sahip olmakWeb Sitesine sahip olmak E-İş’e başlamak.E-İş’e başlamak.
E-DÖNÜŞÜM-FIRSATLARE-DÖNÜŞÜM-FIRSATLAR
Müşteri odaklı çalışabilmekMüşteri odaklı çalışabilmek 7 x 247 x 24 Veritabanı Çözümleri (OLAP vb)Veritabanı Çözümleri (OLAP vb) KişiselleştirmeKişiselleştirme Daha uygun, hızlı, özel ürün ve hizmetDaha uygun, hızlı, özel ürün ve hizmet Müşteri memnuniyeti, bağlılığıMüşteri memnuniyeti, bağlılığı Maliyetlerin düşmesiMaliyetlerin düşmesi Tekrarlanan süreçlerin azalmasıTekrarlanan süreçlerin azalması Verimlilik artışıVerimlilik artışı
E-DÖNÜŞÜM-TEHDİTLERİE-DÖNÜŞÜM-TEHDİTLERİ
E-Dönüşümü başlatamamakE-Dönüşümü başlatamamak Teknolojik Altyapı SorunlarıTeknolojik Altyapı Sorunları Güvenlik tehditleriGüvenlik tehditleri Bilgisayar Teknolojilerinin MaliyetiBilgisayar Teknolojilerinin Maliyeti Finansal DurumFinansal Durum Destek ve danışmanlık hizmetleriDestek ve danışmanlık hizmetleri