Upravljanje otpadom febr 2011-Djurdjina Jelicic.pdf

mr ph. ĐurĎina Jeličić

OPERATER SISTEMI

UPRAVLJANJA FARMACEUTSKIM OTPADOM

- primer dobre prakse -

2. mart 2011.god

Problem upravljanja otpadom je, kao i u većini

zemalja Istočne i Južne Evrope, povezan sa periodom

povećane urbanizacije i industrijalizacije, koju nije

pratila odgovarajuća politika zaštite životne sredine.

U želji i nameri da se približimo standardima EU,

preduzimaju se aktivnosti uspostavljanjem:

zakonodavno-pravnog okvira,

ekonomskih instrumenata,

hijerarhije upravljanja otpadom svih kategorija.

ŠTA JE CILJ?

Upravljanje otpadom ima za cilj

zaštitu zdravlja ljudi i životne sredine

uz finansijski isplativo rukovanje i

odlaganje otpada.

• Upravljanje otpadom u Republici Srbiji je ureĎeno

"Zakonom o upravljanju otpadom" (Sl. glasnik RS br.

36/2009), kao i odreĎenim (trenutno važećim)

podzakonskim aktima kojima se ureĎuju i propisuju

mere zaštite životne sredine od štetnog dejstva otpada,

uključujući i opasan otpad.

• Prema navedenoj regulativi obavezni su da postupaju

svi pravni subjekti koji u toku obavljanja delatnosti

stvaraju otpad ili čiji su predmet poslovanja otpad ili

sekundarne sirovine.

• Republika Srbija ima obavezu da primenjuje

definicije i uputstva EU u vezi sa otpadom, iako nije

članica EU.

MEDICINSKI OTPAD

Obuhvata opasan otpad koji nastaje u objektima u

kojima se obavlja zdravstvena zaštita i/ili sa drugih

mesta u kojima se pružaju zdravstvene usluge.

Obzirom na opasna svojstva može biti:

o infektivni

o patoanatomski

o hemijski

o farmaceutski

o citotoksični

ali i :

o oštri predmeti

o otpadne boce pod pritiskom

o ostali otpad sa opasnim

karakteristikama

Opasan otpad:

15% Infektivni i anatomski otpad

1% Oštri instrumenti (igle, špricevi, skalpeli)

1% genotoksičan otpad ( mutagen, teratogen,

kancerogen... )

3% - Hemijska sredstva

- Lekovi sa isteklim rokom trajanja

- Vakcine, serumi i drugi metaboliti

Medicinski otpad

opasan otpad

neopasan otpad

20%

80%

Podaci sa 3. Konferencije o kvalitetu života, maj 2008. god.

9.600 tona – Godišnja produkcija opasnog

medicinskog otpada u medicinskim ustanovama (2007. god.)

14.450 tona – Biohazardnog otpada u

medicinskim ustanovama (projekcija do 2015. god.)

6.610 tona – Produkcija otpada u vanbolničkim

zdravstvenim ustanovama (projekcija do 2015. god.)

ili jednostavnije...

FARMACEUTSKI OTPAD

Farmaceutski otpad su svi lekovi i lekovite supstance

uključujući i njihovu primarnu ambalažu, koji su postali

neupotrebljivi zbog isteka roka trajanja, neispravne serije,

kontaminiranog pakovanja, prolivanja, rasipanja,

pripremljeni, pa neupotrebljeni, vraćeni od strane

korisnika, ili se ne mogu koristiti iz drugih razloga, kao i

otpad iz proizvodnje.

Definicija

Gde nastaje farmaceutski otpad?

Apoteke

Bolnička odeljenja

Lekarske ordinacije

Stomatološke ordinacije

Domovi zdravlja

Instituti

Zavodi

U zdravstvenim ustanovama

U vanzdravstvenim ustanovama

ProizvoĎači

Veledrogerije

Prosvetne ustanove

Domaćinstva

Vrste otpada

U zavisnosti od opasnih karakteristika:

Inertan

Neopasan

Katalog otpada

Liste otpada

Opasan

Komunalni

Komercijalni

Industrijski

U smislu Zakona:

KLASIFIKACIJA

Katalog otpada je zbirna lista neopasnog i opasnog

otpada prema:

mestu nastanka

poreklu

predviĎenom načinu postupanja

Lista otpada je nomenklatura otpada prema karakteru

otpada.

Otpad se razvrstava prema:

Poreklo

Karakter

Kategorija

OdreĎuje se indeksnim brojem iz Kataloga otpada

OdreĎuje se nakon definisanja indeksnog broja postupcima kojima se

utvrĎuju:

OdreĎuje se pripadnost Listi otpada

fizičke

hemijske

biološke

osobine otpada i da li otpad poseduje opasne karakteristike

Poreklu Karakteru Kategoriji

Sortiranje farmaceutskog otpada

Prema karakteristikama aktivne supstance

Kontrolisani lekovi

Antiinfektivni lekovi

Citotoksični lekovi

Antiseptici i dezinficijensi

─ Narkotici

─ Psihotropne supstance

Prema formi doziranja

Čvrsti, polučvrsti, praškovi

Tečnosti

Aerosoli

5. Zakonska regulativa

oUsklađena sa propisima EU.

oPrema Bazelskoj konvenciji medicinski i farmaceutski

otpad se definiše kao:

Y1 - klinički otpad

Y2 - otpad iz proizvodnje i pripreme farmaceutskih proizvoda

Y3 - otpad koji se sastoji od farmaceutskih proizvoda, droga i lekova

Y4 - otpad iz proizvodnje, formulacije i korišćenja biocida i fitofarmaceutskih proizvoda

Dodatne usluge

Pored prethodno navedene osnovne delatnosti,Investfarm pruža i dodatne usluge u domenu ekološkog inženjeringa:

konsultacije za rešavanje konkretnih problema

edukacije iz oblasti zaštite životne sredine

implementaciju preventivnih programa u cilju sprečavanja nastajanja otpada

umrežavanje referentnih ustanova i preduzeća radi optimizacije procesa reciklaže

Navedene aktivnosti su podržane adekvatnim stručnim kadrovima i odgovarajućom logistikom - skladište,softver, transport

Poslovna delatnost

Investfarm Impex je produkt postojanja

dugogodišnjih problema na farmaceutskom tržištu

Srbije, koji se baziraju na neadekvatnom postupanju i

zbrinjavanju neupotrebljenih farmaceutskih

proizvoda sa proteklim rokom trajanja, a koji se

nalaze u okviru zdravstvenih i vanzdravstvenih

ustanova.

Prepoznavši problem sve većih količina lekova sa

isteklim rokom trajanja i imajući u vidu osnovne

principe zaštite životne sredine i upravljanja

otpadnim tokovima, Investfarm Impex je počeo da se

organizovano bavi prikupljanjem i konačnim

zbrinjavanjem farmaceutskog otpada.

Dodatne usluge







Upravljanje otpadom u

Investfarm Impexu

Kroz procedure, koje odgovaraju zakonskim aktima,

zahtevima klijenata kao i sistemski postavljenim

pravilima ekološkog inženjeringa, Investfarm Impex

je postavio osnove za upravljanje otpadom.

Registrovan je kao "transfer stanica", što u smislu

Zakona podrazumeva privremeno skladištenje,

razdvajanje i sortiranje, ali i konačno zbrinjavanje

otpada.

Dodatne usluge







Dobro upravljanje otpadom definiše sposobnost da se

spreči stvaranje otpada ili smanji njegova količina

putem:

Identifikacije tokova otpada i njihovih izvora

primene najadekvatnije tehnike upravljanja

otpadom

kako bi se odabrale i primenile najadekvatnije tehnike

upravljenje otpadom

- uzimajući u obzir raspoloživa finansijska sredstva

- uzimajući u obzir dobru praksu u oblasti zaštite

životne sredine (hijerarhija otpada)

- kroz optimizaciju i ponovno osmišljavanje procesa

(upotrebom čistijih procesa, reciklažom)

Dodatne usluge







Procedura rada

Po sistemu “ključ u ruke” i obuhvata sledeće aktivnosti:

sakupljanje

transport

skladištenje

sortiranje

evidentiranje

karakterizaciju i kategorizaciju

izvoz

konačno zbrinjavanje (inseneracija, reciklaža, kompostiranje i dr.)

-sledljivost procesa evidentirana je kroz prateca dokumenta

za svaku od navedenih aktivnosti

Dodatne usluge












Navedene aktivnosti su podržane adekvatnim stručnim kadrovima i odgovarajućom logistikom -skladište, softver, transport

Dodatne usluge

• Cilj poslovanja Investfarma je kompletno i blagovremeno voĎenje brige o farmaceutskom otpadu radi racionalizacije troškova i vremena naših klijenata.



PRIMERI IZ PRAKSE

Nema razdvajanja otpada

Neadekvatna praksa

Neadekvatna praksa

Neadekvatna praksa

Razvrstavanje medicinskog otpada




Transport

Транспорт

Obeležavanje

Razvrstavanje otpada

Nepropisno skladištenje

Propisno skladištenje

Propisno skladištenje

Nekontrolisano uništavanje

Kontrolisano uništavanje

Ishod

Edukacija

I poruka za kraj...

OTPAD NIJE ĐUBRE

OTPAD JE SIROVINA!

Documents

Upravljanje otpadom febr 2011-Djurdjina Jelicic.pdf