Upravljanje otpadom u RS (2008.)

8/18/2019 Upravljanje otpadom u RS (2008.)

1/23

Upravljanje otpadom u RSUpravljanje otpadom u RS

Srđan MazalicaSrđan Mazalica


2/23

2

Zakon o upravljanju otpadom Cilj Zakona o upravljanju otpadom je podsticanje

i obezbjeđivanje najvažnijih uslova radi: sprečavanja nastajanja otpada, prerade otpada za ponovnu upotrebu i reciklažu, izdvajanje sirovog materijala iz otpada i njegovo

korištenje za proizvodnju energije, i sigurno odlaganje otpada


3/23

!

"rioriteti u upravljanju otpadom #adi postizanja navedenih ciljeva potrebno je preduzeti sljede$e neophodne mjere:

smanjenje na minimum proizvodnje otpada a posebno njegovih opasnih karakteristika, smanjenje količine otpada, tretiranje otpada na način kojim se osigurava

povrat sirovinskog materijala iz njega, spaljivanje ili odlaganje na deponije na ekološki prihvatljiv način onih vrsta otpada koji ne podliježu povratu komponenti


4/23

4

Trenutno stanje u oblasti upravljanjaTrenutno stanje u oblasti upravljanja

komunalnim čvrstim otpadom u RSkomunalnim čvrstim otpadom u RS• Nadležnost za upravljanje komunalnim čvrstim

otpadom je na jedinicama lokalne samouprave (opštinei gradovi!

• "utem #dluke o komunalnom redu odre$uje se%• lokacija deponije&

• subjekti ovlašteni za sakupljanje& transport i deponovanjeotpada

• "ostoje'a opštinska odlagališta su uglavnom teničkineure$ena te predstavljaju veliku opasnost za svesegmente životne sredine!

• Na njima se odlaže ne samo komunalni otpad ve' iostale vrste otpada što predstavlja dodatnu opasnost!


5/23

)

• *eponovanje se ne izvodi u skladu sa propisanim

tenologijama!

• +glavnom nema evidencije o vrsti i količini odloženog

otpada!• Sakupljanje i transport produkovanog otpada vrše

komunalna preduze'a koja su tenički i kadrovski na

nezadovoljavaju'em nivou (zastarjela oprema i transportna

sredstva!

• "ored postoje'i ,-zvanični,- deponija svaka opština

raspolaže sa više ili manje ,-divlji-- deponija!


6/23

.

• /edna takva ,-divlja-- deponija je postojala u opštini0neževo gdje je pri kraju "rojekat zatvaranja iste1inansiran od strane 2vropske komisije!

• + toku je "rojekat sanacije deponije opštine Trebinje

koji je tako$e 1inansiran od strane 2vropske komisije• + skladu sa pozitivnim zakonskim propisima& a u cilju

unapre$enja upravljanja otpadom de1inisane susljede'e regije% 3anjaluka& "rijedor& *oboj& rkonji'5rad& 6vornik& 3ijeljina& 7oča& 5acko!

• "riva'en je regionalni koncept izme$u ostalog i zbogekonomski razloga!


7/23


8/23

;

• "rikupljanje i transport vrše komunalna preduze'a u

gradu 3anjaluci i opštinama te isti transportuju do

regionalne deponije!

• #pštine koje pripadaju regiji& u zavisnosti od potrebe&

mogu posjedovati pretovarnu stanicu gdje bi se otpad

zadržavao kra'e vrijeme!

• +ra$en je glavni projekt sanacije i proširenja deponije&

nabavljena neopodna meanizacija za rad na deponiji&

instalisana vaga na ulazu u deponiju& deponija je

ogra$ena& instalisan je video nadzor!


9/23

<

• + toku je pribavljanje ekološke dozvole i drugi dozvola isaglasnosti!

• 6načajni pomaci učinjeni su i u bijeljinskoj regiji ka

regionalnom principu zbrinjavanja! #snovano je javnopreduze'e& Regionalna deponija ,-20#:*2"-- 3ijeljinakoje je nadležno za deponovanje!

• #dre$ena je lokacija za regionalnu deponiju na lokalitetu3rijesnica:=ase!

• + toku je izgradnja neopodne in1rastrukture (vaga&ograda& struja& voda itd!


10/23

>9

• + toku je postupak za izradu projektno:teničke

dokumentacije za sanaciju i proširenje postoje'edeponije!

• "očetni ali značajni koraci učinjeni su u de1inisanju regija

Prijedor, Doboj i Zvornik gdje su postignuti sporazumi

opština koje pripadaju regijama& a za regiju 7oča upostupku je de1inisanje statusa opština!

• Selekcija otpada koji se može ponovno iskoristiti je na

niskom nivou& što poskupljuje i optere'uje svaku

deponiju!• Sistem za selektivno izdvajanje otpada na izvoru ne

postoji!

• +glavnom se izdvaja metal i papir a u manjem dijelu

plastika i staklo!


11/23

>>

7inansiranje u oblasti upravljanja7inansiranje u oblasti upravljanja

komunalnim čvrstim otpadom u RSkomunalnim čvrstim otpadom u RS• 7inansiranje sistema upravljanja komunalnim otpadom

u opštinama planira se u budžetima opština!

• *io sredstava pribavlja se naplatom usluga oddoma'instava i drugi subjekata koji produkuju takvu

vrstu otpada!

• 6a obavljanje svi planirani djelatnosti sredstva su

mala što za rezultat ima neadekvatno upravljanjeotpadom!

• #pštine koje su orijentisanje na regionalne deponije

snose troškove odlaganja i transporta svog otpada!


12/23

>?

• *io troškova upravljanja otpadom na regionalnimdeponijama 1inansira se naplatom usluga od strane

javni preduze'a ,-*2":#T-- i ,-20#:*2"--!

• *io sredstava za pomenute namjene obezbije$ena su

iz kredita Svjetske banke u iznosu od 4!999!999dolara za banjalučku regiju i 4!)99!999 za bijeljinskuregiju!

• 6a sredstva u navedenim iznosima se zadužilaRepublika Srpska koje je na kreditnoj osnovi prenijelana krajnje korisnike (/!"! ,-*2":#T-- i /!"! ,-20#:*2"--& a u budžetu RS je planirala >&999!999 dolaraza ko1inansiranje!


13/23

>@

• S obzirom na 1inansijske obaveze pomenuta sredstva

su nedovoljna da bi se sve projektovano ispoštovalo te

je neopodno iznalaženje dodatni izvora 1inansiranja

(nova kreditna sredstva& donacije itd!!• 7inansijska sredstva za zatvaranje divlje deponije u

0neževu tzv! A3ariši'a stranaB u iznosu od ?!999!999

0 obezbijedila je donacijom 2vropska komisija!

• Sredstva za sanaciju postoje'e opštinske deponijeA#bodinaB u iznosu od >!;99!999 0 donirala je

2vropska komisija!


14/23

>4

Najvažnije aktivnosti u ?99;!godini

• #snivanje regionalni kompanijaCdeponija D pokrivenost

teritorije RS D ;9E&

• 6akon o izmjenama i dopunama 6akona o upravljanju

otpadom% D poboljšanje inspekcijskog nadzora&

D odgovaraju'i podzakonski akti!

• +redba o ambalaži i ambalažnom otpadu%

D "ravila postupanja u proizvodnji& stavljanju u promet i načinkorištenja ambalaže&

D Način uspostave sistema postupanja s ambalažnim otpadom&

D Stimulacija stavljanja proizvoda upakovanog u povratnu& i

destimulacija stavljanja proizvoda upakovanog u bespovratnu

ambalažu& putem 7onda za zaštitu životne sredine!


15/23 %&

'dvajanje otpada Zašto odvojeno sakupljati otpad()

'tpad može postati korisna sirovina za nove proizvode, 'dvojenim se sakupljanjem omogu$uje kružni tok materije i energije

te time garantuje očuvanje sirovina, štednja energije, izbjegavanje

odlaganja otpada i smanjenje zagađenja životne sredine *lavne odrednice odvojenog sakupljanja otpada:

+zdvajanje iskoristivog otpada stakla, papira, kartona, metala, biootpada, plastike, s ciljem recikliranja odnosno ponovne upotrebe,

+zdvajanje problematičnih sastojaka, odnosno opasnog otpada ulja,hemikalija, baterija, lijekova itd, s ciljem detoksikacije i recikliranja

'tpad treba odvojeno sakupljati i odložiti po vrstama u za to predviđene kontejnere postavljene na javnim površinama ili

odložiti u posebne vre$e unutar doma$instava


16/23 %-

.tari papir / komunalnom otpadu nalazi se do !01 papirnog otpada

#ecikliranjem papira čuvamo šume, štedimo energiju,smanjujemo zagađivanje voda i vazduha te štedimo skupi

prostor za odlaganje otpada .tari papir iz vašeg doma$instva možete odložiti u plave

kontejnere za stari papir koje $ete na$i na javnim površinama ili odložite u vre$e samo za papir

/ plave kontejnere za papir ili vre$e samo za papirodložite: novine, karton, časopise, kompjuterski papir, prospekte, knjige, kancelarijski papir, papirne vre$ice3li, 45: plastiku, tetrapak, 6otogra6ije, zauljeni prljavi

papir, upotrebljene maramice, pelene i slično


17/23 %7

.taklena ambalaža 'dlično svojstvo stakla je da ga je mogu$e u potpunosti i

bezbroj puta reciklirati /dio stakla u komunalnom otpaduiznosi %0 masenih postotaka

#ecikliranjem % tone staklenog ambalažnog otpada, osiguravase ušteda sirovina 8do 0,70 tona kvarcnog pijeska, do 0,20 tonavapnenca, do 0,%9 tona sode, energije 8do !0 m! prirodnog

plina, do ;&0 k


18/23 %9

>etalna ambalaža

#ecikliranjem % tone aluminijskih doza uštedi se & tona boksita i utroši se 20 puta manje energije Za isti volumen pi$a, za izradu aluminijske limenke, utroši se čak 20 puta višeenergije nego za izradu povratne staklene boce

>etalnu ambalažu odložite u žutosive kontejnere ili vre$esamo za met ambalažu=

/ žutosivi kontejner, odnosno vre$e samo za met ambalažu=odložite prazne metalne limenke alkoholnih i bezalkoholnih pi$a, prazne i isprane konzerve prehrambenih proizvoda ihrane za ku$ne ljubimce te druge manje metalne predmetekoji dimenzijama stanu u kontejner 3 45>'?@5 odlagatikrupni metalni otpad: šporeti, pe$i, hladnjaci i slično 4avedeni predmeti odvoze se u terminima odvoženja krupnogotpada Za detaljnije in6ormacije nazovite vaše komunalno

preduze$e


19/23 %;

"lastika A pet ambalaža "et ambalaža je oznaka za plastične boce bezalkoholnih pi$a "etambalaža zauzima veliki i sve ve$i zapreminski udio u ku$nom

otpadu "et ambalaža odložena na odlagalištu zauzima velik korisni prostor, a razgradnja je jako spora i mjeri se stotinama godina >alatežina te velika zapremina pet ambalaže poskupljuju transport ove

vrste otpada od mjesta gdje se sakupi do postrojenja za reciklažu "et ambalažu vratite prodavcu ili odložite u žutosive kontejnere ilivre$e samo za plastiku= 8prije odlaganja zgnječiti)

/ žutosive kontejnere ili vre$e samo za plastiku= odložite prazne boce bezalkoholnih pi$a i napitaka, omekšivača, šampona,

prehrambenih proizvoda, odnosno svu ambalažu koja ima jednu odoznaka na ovim stanicama Zbog svega navedenog, nastojte što je više mogu$e kupovinu

napitaka u pet bocama zamijeniti kupovinom u staklenim bocama 45>'?@5 'B3*3@+ plastičnu ambalažu motornih ulja i

zaštitnih sredstava 8pesticida, herbiciba, insekticida, drugih otrova islično)


20/23

?9

Recikliranje otpada

• + ve'em obimu nema ekonomsko opravdanje u 3i= ukratkoročnom periodu!

• /avlja se u dvije 1orme% D "ovrat materijala za direktnu reutilizaciju&

D Tretman konačnog otpada da bi se proizveli materijali i proizvodiza dalju upotrebu!

• #drživo upravljanje otpadom D omogu'avanje sistemakoji na minimum svodi nepoželjne e1ekte na životnusredinu da bi se osigurao njen nenarušen kvalitet zabudu'e generacije!


21/23

?>

• Recikliranje gra$evinskog otpada D ekonomski isplativo u

narednom periodu!

• Recikliranje komunalnog otpada D skromne seme

demonstracije u ve'im urbanim centrima u narednom

periodu!

• Fnaerobna digestija i kompostiranje D ekonomski

neisplativo u narednom periodu!

• SpalioniceCtoplane sa povratom energije od spaljivanja

otpada D relativno skupi objekti u odnosu na cijenu

deponije vo$ene po razumnim standardima D isplativost

isti 'e zavisiti od indeksa ekonomskog rasta u RS!


22/23

??

6aključak

• Reciklaža nikada ne'e ostvariti priod od prodaje

reciklirani dobara dovoljan da se pokriju druge

aktivnosti u upravljanju otpadom!

• Geliki procenat ukupni troškova reciklaže 'e se morati

podmirivati iz naknada koje pla'aju proizvo$ači otpada!


23/23

2!

DE33 43 "3F4?+

Documents

Upravljanje otpadom u RS (2008.)