www.utuva.com

UTUVA UYDU TABANLI ULUSAL VERİ

ARŞİVİ

UTUVA NEDİR?

Kısaca UTUVA ismini verdiğimiz “Uydu Tabanlı Ulusal Veri Arşivi”

projesi ile hidroloji, tarım, ulaşım, enerji, turizm, meteoroloji vb. gibi

birçok disiplinin ihtiyacı olan bulut, karla kaplı alan, albedo, bitki

indeksi, kar suyu eşdeğeri, güneş radyasyonu ve yüzey sıcaklığı

haritaları gerçek zamanlı ve günlük olarak üretilmekte, 2000 yılından

günümüze kadar olan veriler de arşivlenmektedir.

Kar kaplı alanların uydu görüntüleri kullanılarak belirlenebilmesi amacı ile özellikle

karın görünür band aralığında yapmış olduğu yüksek yansıma değerleri kullanılır.

UTUVA etkili kar kaplı alan ürünü geliştirilirken MODIS uydusuna ait MOD09GA

ürünleri yani atmosferik düzeltme yapılmış yüzey yansıma değerleri kullanılmıştır. Kar

kaplı alan çalışmalarında yaygın bir şekilde kullanılan NDSI (Normalized Difference

Snow Index) indeksinden UTUVA etkili kar kaplı alan ürünü üretimi için de

yararlanılmıştır. UTUVA kar ürünü 500 metre mekansal çözünürlüğe sahip günlük

olarak üretilmektedir. Üründe her bir pikselin yüzde (%) olarak kar kaplı olma oranı

verilmektedir.

UTUVA kapsamında ilk etapta 7 adet ürünün geliştirilmesi planlanmıştır. Ancak

ürün sayısının gelecekte 20’ye çıkarılması hedeflenmektedir. Yakın zamanda

deneme sürümleri yayınlanacak olan 7 ürüne ilişkin açıklamalara aşağıda yer

verilmiştir.

• Albedo Haritaları:

Albedo yüzeyin yansıtılabilirlik özelliğidir. Birimsiz bir değer olan albedo 0-100

aralığında yüzde olarak da ifade ediilebilirken, aynı zamanda 0-1 arası olarak da

kullanılabilir.

• Kar ve Buzul Örtüsü Haritaları:

Kar kaplı alanların uydu görüntüleri kullanılarak belirlenebilmesi amacıyla

özellikle karın görünür band aralığında yapmış olduğu yüksek yansıma değerleri

kullanılır. UTUVA etkili kar kaplı alan ürünü geliştirilirken MODIS uydusuna ait

M0D09GA ürünleri yani atmosferik düzeltme yapılmış yüzey yansıma değerleri

kullanılmıştır.

• Karsuyu Eşdeğeri Haritaları:

Günlük Kar Su Eşleniği (KSE) haritası üretmek için, amprik HUT modeli ve

AMSR-E pasif mikrodalga verisi baz alınarak bir asimilasyon işlemi geliştirilmiştir.

• Bulut Haritalar:

Bulut ürünü üretilirken birlikte kullanılan kızıl ötesi ve görünür yansıtma özellikleri

sayesinde bulutun hem radyatif hem de fiziksel özellikleri hakkında bilgi edinilir.

UTUVA’nın benzerleri var mıdır? Farkı nedir?

Dünya’da yapılan uydu tabanlı veri

üretimi örnekleri genellikle belirli bir

uydu odaklı ve küresel ölçektedir. Oysa

üretilecek ürünlerin ülkemiz özelinde,

ülkemiz coğrafik koşullarına uygun

olması, yersel bilgilerle desteklenmesi

ve bir zaman serisi içinde

değerlendirilmesi esastır. Farklı

özelliklere sahip uydu verilerinin yersel

verilerle harmanlanması ile özgün

ürünler geliştirmek ve bu ürünleri bir

platformdan kullanıcılarına sunmak

projenin konusunu oluşturmaktadır.

Yüzey Sıcaklığı Haritaları:

Yüzey Sıcaklığı (YS) ürünü Terra uydusu üzerinde ölçüm yapan MODIS

sensörü tarafından ölçülen yeryüzündeki sıcaklık değerini ifade etmektedir.

Bitki İndeksi Haritaları(Yeşil Bitki Örtüsü Mevcudiyeti):

NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) uzaktan algılama ile ölçüm

metodları dahilinde kullanılan ve gözlenen hedefte yeşil bitki örtüsü

mevcudiyetini tespit edebilmeyi sağlayan basit bir sayısal göstergedir.

Günlük Güneş Radyasyonu:

Günlük güneşlenme miktarı yeryüzünde düzgün bir yüzeye ulaşan kısa-

dalga radyasyon miktarıdır.