Öğr. Gör. Mustafa SARIÖZ

Uygulama Katmanı

BİLGİSAYAR TEKNOLOJİLERİ VE PROGRAMLAMA BÖLÜMÜ BİLG 121 AĞ TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ DERSİ

BİLG 121 Uygulama katmanı (application layer), programların ağı

kullanabilmesi için araçlar sunar. Bilgisayar uygulaması ile ağ arasındaki arabirim görevini yerine getirir.

Katmanların sıralanışında kullanıcıya en yakın olanıdır. Uygulamaların network üzerinde çalışması sağlanır.

Uygulama katmanı ağ hizmetini kullanacak olan programdır. Bu katman kullanıcının gereksinimlerin karşılar. Örneğin veritabanı uygulaması ya da e-mail uygulaması.

Uygulama Katmanı Protokolleri

BİLG 121

HTTP (Hypertext Transfer Protocol ) Protokolü İstemci, sunucu ile port

80 üzerinden TCP bağlantısını kurar

Sunucu kullanıcının TCP bağlantısını kabul eder

Tarayıcılar arasında ve WWW sunucu (http sunucu) arasında http mesajları (uygulama katmanı protokol mesajları) değiştirilir

TCP bağlantısı kapatılır

PC İ.Explorer

Websunucusu

MacNavigator

http istek

http ist

ek

http cevap

http cevap

BİLG 1211a. http kullanıcısı TCP bağlantısını

http servis sağlayıcısına www.fatih.edu.tr adresinde başlatır. Port 80 http servis sağlayıcısı için kullanılır.

2. http kullanıcısı http istek mesajını (URL de dahil) TCP bağlantı soketine gönderir

1b. http sunucusu www.fatih.edu.tr ana sistemdeki http sunucusu port 80 de TCP bağlantısını kabul eder ve kullanıcıyı bilgilendirir.

3. http sunucusu istek mesajını alır, html formatındaki cevap mesajını istenilen dokuman ile (jpeg formstında resim dosyaları), sokete yollar

5. http kullanıcısı receives html dosyası, ve diğer html dosyalarını içeren cevap mesajını alır. html dosyasını ayırarak bağlantılı jpeg nesnelerini bulur

6. Tüm adımları her jpeg nesnesi için tekrarlanır

4. http sunucusu TCP bağlantısını kapatır.

HTTP (Hypertext Transfer Protocol ) Protokolü

BİLG 121

GET /somedir/page.html HTTP/1.0 User-agent: Mozilla/4.0 Accept: text/html, image/gif,image/jpeg Accept-language:tr

(yeni boş satır)

istek satırı(GET, POST,

HEAD komutları)

başlık satırları

satır değiştirme, mesajın sonunu

Belirten yeni satır

HTTP Protokolü İstek Mesaj Başlığı görüntüsü:

HTTP (Hypertext Transfer Protocol ) Protokolü

BİLG 121

HTTP (Hypertext Transfer Protocol ) Protokolü

BİLG 121

HTTP'nin şifreleme ile güçlendirilmiş halidir. Örneğin bankaların internet siteleri, my.fatih.edu.tr …

HTTPS (Secure HTTP-Güvenli HTTP) Protokolü

BİLG 121

İnternette site isimleri ile sitelerin IP adresleri arasında dönüşüm nasıl sağlanıyor?

BİLG 121

Alan adı verilen isimler (www.fatih.edu.tr) ile IP adreslerini (193.255.106.11) birbirine bağlayan sistemdir.

Paylaştırılmış bir veritabanı olarak çalışır. Bir TCP/IP network’undeki tüm bilgisayarlar ve aygıtlar IP

adresleriyle tanımlanır. Bilgisayarların ve uygulamaların birbiriyle iletişim kurması için bu adresler kullanılır.Ancak IP adreslerini kullanmak ve hatırlamak zordur. IP adreslerini rahat anlaşılan isimlere donusturmek için DNS’ten yararlanılır .Bu sayede, belirli bir bilgisayara baglanmak için IP adresini bilmemiz gerekmez.

DNS (Domain Name System - Alan Adı Sistemi)

BİLG 121

DNS (Domain Name System - Alan Adı Sistemi)

BİLG 121

Bilgisayarlar ilk açıldıklarında kullanıcı tarafından IP atamadan IP’lerini nasıl alıyorlar?

BİLG 121 Terminallere otomatik ip adresi dağıtır.

DHCP Server’ın sağladığı avantajlar: IP adres çakışmalarını engellemek. Ağımız genişledikçe IP adreslerini yönetmekteki güçlüğü azaltmak. İstemcilerin herbiri için IP adresi, Subnet Mask, Default Gateway, DNS

ve WINS değerlerini girme işlemleri için zaman harcamamak. Kullanıcılar sistem yöneticisinden habersiz IP adreslerini değiştirmeleri

durumunda ortaya çıkacak problemleri engellemek. Ağda seyyar(notebook vb.) bilgisayarların varlığından dolayı IP atama

konusunda yaşanabilecek zorluklara karşı çözüm.

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)

BİLG 121

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)

BİLG 121 Internete bağlı bir bilgisayardan diğerine dosya aktarımı

yapmak için geliştirilen bir internet protokolü. FTP protokolü ile bir bilgisayardan başka bir bilgisayara dosya aktarımı yapılırken, o bilgisayar ile etkileşimli-aynı anda bağlantı kurulur ve protokol ile sağlanan bir dizi komutlar yardımıyla iki bilgisayar arasında dosya alma/gönderme işlemleri yapılır.

FTP, komut transferi (yani sisteme giriş, klasör değiştirme, dosya adı değiştirme veya "dosya yolluyorum" komutları) için kullanılan port numarası 21'dir.

SFTP veya FTPS (Secure FTP), FTP'nin şifreleme ile güçlendirilmiş halidir.

FTP(File Transfer Protocol)(Dosya Aktarım Protokolü)

BİLG 121

SNMP, ağ cihazlarında yönetimsel bilgi alışverişinin sağlanması için oluşturulmuş bir uygulama katmanı protokolüdür.

Ağ yöneticilerinin ağ performansını arttırması, ağ problemlerini bulup çözmesi ve ağlardaki genişleme için planlama yapabilmesine olanak sağlar.

Ağlar büyüdükçe bu ağlar üzerindeki birimleri denetlemek amacıyla tasarlanmıştır.

SNMP (Simple Network Managment Protocol- Basit Ağ Yönetimi Protokolü)

BİLG 121 SMTP (Simple Mail Transfer Protocol, - Basit Posta Gönderme

Protokolü) E-posta göndermek için kullanılır. Bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki

iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Sadece e-posta yollamak için kullanılan bu protokolde, basitçe, istemci bilgisayar SMTP sunucusuna bağlanarak gerekli kimlik bilgilerini gönderir, sunucunun onay vermesi halinde gerekli e-postayı sunucuya iletir ve bağlantıyı sonlandırır.

Ücretsiz hizmet veren büyük e-posta servisi sağlayıcıları da SMTP ve diğer e-posta gönderim ve kontrol protokollerini desteklemeye başlamışlardır.

25 numaralı port SMTP sunucusu için ayrılmıştır.

Mail Protokolleri (SMTP, POP3, IMAP)

BİLG 121

Mail Protokolleri (SMTP, POP3, IMAP)

POP3 (Post Office Protocol 3) E-posta almak için POP3 ya da IMAP protokolü kullanılır.

Göndericininposta sunucusu

SMTP SMTP POP3 veyaIMAP

Alıcının posta sunucusu

Gönderici Alıcı

BİLG 121

Telnet (Telecommunication Network) :Çok kullanıcılı bir makineyi kullanmak için uzaktaki başka bir bilgisayardan bağlanmak için kullanılır.

SSH: ( Secure Shell- güvenli kabuk) Telnet kullanıcı şifreleri dahil tüm iletişim açık yani şifrelenmeden gerçekleştirilirken, SSH güvensiz makineler arasındaki iletişimi güçlü bir güvenlikli yöntemle şifreler.

Diğer Bazı Uygulama Katmanı Protokolleri

BİLG 121

http://tr.wikipedia.org, TCP/IP Protokolü, http://

www.bote.gazi.edu.tr/boteabd/bto306/dokumanlar/TCP_IP.ppt

Uygulama Katmanı,http://bs.gsu.edu.tr/akademik/aobayrak/UygulamaKatmani.ppt

BİLG 121

SORULAR?