Upload
hanga
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
© Siemens AŞ 2009 0
“UYGULAMALI ERGONOMĠ PROJELERĠ (UYEP)”Altay Onur
11 Nisan 2009, İzmir
© Siemens AŞ2009
© Siemens AŞ 2009 2
Siemens Türkiye’nin kısa tarihi
Türkiye’de ilk Siemens faaliyetleri1856
Siemens-Koç ortaklığının kuruluĢu = Simko Tic. ve San. A.ġ.1958
Kartal Fabrikasının kuruluĢu 1961
BSHG, PEG Profilo’nun % 66’sını aldı1995
SFS (Siemens Financial Services)’in kuruluĢu 1997
Simko Tic.ve San.A.ġ.’nin ismi Siemens San.ve Tic. A.ġ. olarak değiĢtirildiSiemens A.G., Koç’un Simko A.ġ.’de olan % 25’lik hissesini aldı2000
2003 Siemens Cerberus Güvenlik Sistemleri A.ġ.'nin hisseleri Siemens Sanayi ve Ticaret A.ġ. tarafından devralınarak, iki Ģirket Siemens Sanayi ve Ticaret A.ġ.'nin bünyesinde birleĢti
2008 Yeniden yapılanmaEnerji, Endüstri ve Sağlık Sektörleri
© Siemens AŞ 2009 3
190’dan Fazla Ülkede Faaliyet Gösteren Küresel bir Oyuncu
Çalışanlar (bin)Satışlar (milyar EUR)Başlıca Mühendislik ve Üretim Tesisleri
€
22% 26% 27%
€ 104 22.9 78
27% 31%23%
€ 127 27.1 67
Kuzey ve Güney Amerika
Avrupa(Almanya hariç)
34%
19%30%
€ 161 16.2 86
Almanya
15% 15% 19%
€ 70 12.9 54
Asya-Pasifik
3%9%
1%
€ 13 8.2 4
Diğerleri
© Siemens AŞ 2009 4
Sağlık
Tıp Çözümleri
Enerji
Enerji Üretimi
Enerji İletimi ve Dağıtımı
Endüstri
Siemens Bina Teknolojileri
OSRAM
Ulaşım Sistemleri
Sektörler ArasıFaaliyetler
IT Çözümleri ve Hizmetleri
Siemens Finansal Kiralama
Otomasyon veKontrol Sistemleri
Endüstriyel Çözümler ve Hizmetler
Siemens Sektör Yapısı
© Siemens AŞ 2009 5
Siemens A.ġ. üniversitelerde teknoloji ve yönetim bilimlerinin geliĢimini desteklemektedir.
Werner von Siemens Mükemmellik Ödülleri
En iyi ve en başarılı doktora ve yüksek lisans
öğrencilerine yönelik programa katılan
üniversiteler:
• İstanbul Teknik Üniversitesi
• Koç Üniversitesi
• Marmara Üniversitesi
Boğaziçi Üniversitesi
Biomedikal Enstitüsü
MR-odaklı Görüntüleme Laboratuvarı ve sağlık sektörüne
yönelik eğitim hizmetleri
SES – DYN Laboratuvarı
Dinamik sistem modelleme konusunda işbirliği
Sabancı ÜniversitesiSanayi Liderleri Programı
Proje temelli üniversite-sanayi işbirliği
Ġstanbul Teknik Üniversitesi
Endüstriyel Otomasyon, Hareket Kontrol ve RFID
Laboratuvarları
Kontrol ve Endüstriyel Enformasyon Teknolojileri
uygulamaları
© Siemens AŞ 2009 7
Ergonomi’nin tanımı (DIN EN 614, DIN EN ISO 6385)
Ergonomi (İşbilim) insan ve teknik ile ilgilidir. Başlıca ilgi alanı ürünlerin ve ürün bileşenlerinin tasarımı, iş yerleri ve kompleks iş sistemleridir. Tüm bu alanlardaki kriterler, insanın özelliklerine ve iş görenin zorlanması (yüklenmesi) dikkate alınarak belirlenir.
ÜRÜNĠġYERĠ
(Makine)
ÜRÜN BĠLEġENĠ
DIN EN 614 : Safety of machinery - Ergonomic design principlesTS EN 614-1 (2007): Makinalarda güvenlik - Ergonomik tasarım prensipleri –
Bölüm 1: Terminoloji ve genel prensipler , Direktif : 98/37/EC TS EN 614-2 (2002) :Makinalarda Güvenlik - Ergonomik Tasarım Prensipleri –
Bölüm 2: Makinanın Tasarımı İle İş Görevleri Arasındaki EtkileşimlerTS EN ISO 6385 (2006): İş sistemlerinin tasarımında ergonomik prensipler
© Siemens AŞ 2009 8
Zorlanma türleri ve Analizi
Zorlanma Derecesi Zorlanma Süresi
Zorlanma
ĠĢ araçları / Teknik• Kuvvet• Kütle
• Moment• Bilgi akışının
hazırlanması
ĠĢ çevresi• Aydınlatma
• Klima• Gürültü
• Tehlikeli malz.• Titreşim
ĠĢ organizasyonu• Malzeme ve veri akışı
• İş ortamı• Görev
Ölçme /Değerlendirme
Niteliksel boyutlar ör.• Işık• Ses
• Kuvvetler• Titreşimler
• Klima
Niceliksel boyutlar ör.• Sosyal çevre• Sorumluluk
• Zaman baskısı• Monotonluk
© Siemens AŞ 2009 9
Teknik yönlü zorlanmalara örnek
Teknik yönlü zorlanmalar yaratan konstrüksiyonlar hatalı çalışmalara neden olabilir.
Montaj parçalarının hazırlanmasında yüksek seviyeli besleme hattına
Ayakta çalışma pozisyonu için kumanda
paneli alçak. Oturma pozisyonunda ayak
dayama boşluğu yok.
Preste çalışma iş alanı aydınlatmasının
düzenlenmesi– Optimum aydınlatma mümkün değil
(Göz kamaşması)
Kaynak: Ergonomie Lehrmodule, KAN-Bericht 42
© Siemens AŞ 2009 10
DONANIMERGONOMĠSĠ(insan-makine)
DONANIMERGONOMĠSĠ(insan-makine)
ÇEVRESELERGONOMĠ
(insan-çevre)
ÇEVRESELERGONOMĠ
(insan-çevre)
BĠLĠġSELERGONOMĠ
(insan-yazılım)
BĠLĠġSELERGONOMĠ
(insan-yazılım)
ĠġTASARIMERGONOMĠSĠ
(insan-iĢ)
ĠġTASARIMERGONOMĠSĠ
(insan-iĢ)
MAKROERGONOMĠ(insan-org.)
MAKROERGONOMĠ(insan-org.)
ĠNSAN-SĠSTEM
Ġnsan – Sistem Arakesit EtkileĢimi
© Siemens AŞ 2009 11
ÜRÜN
Ġġve ĠġYERĠ DÜZENLENMESĠ
Ġġ EKĠPMANLARI
ĠġYERĠ
ÇEVRE
ORGANĠZASYON
ĠNSAN
Ergonomik iĢve iĢyeri düzenlemesinde bütünleĢik yapı ve disiplinler arası etkileĢim
Planlama Müh.
TasarımMüh.
Ġnsan Kaynakları
Psikolog ĠSG Müh.
Ergonomist
ĠĢyeri hekimi
Yönetim org.
© Siemens AŞ 2009 12
ERGONOMĠ
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ
ĠĢ Güvenliği Analizi ĠĢ Düzenleme- Problemin tespiti ve tanımı
- Tehlike ve riskin değerlendirilmesi
- Güvenlik ve koruma önlemlerininDeğerlendirilmesi
- Vücut ölçülerinin ve hareketli iĢelemanlarının iĢ yerine ve iĢ sistemine uyumu
- Optimum iĢ görme ve tüm elemanlarınkullanılması için iĢ yerinin ve sistemintasarımı
- ÇalıĢanın verimliliği için insan-makineetkileĢiminin uyumu
Ergonomi - ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği iliĢkisi
© Siemens AŞ 2009 13
$ $
VERĠMLĠ ÇALIġMA
ĠNSANCAÇALIġMA
DAHA SAĞLIKLI veGÜVENLĠ ÇALIġMA
Ergonomi = ĠĢin insancalaĢtırılması
© Siemens AŞ 2009 14
Özellikler % 1– 2,5
% 1 – 3
% 2 – 6,5
% 4 – 10,5
% 5 – 12 ve daha fazla
Taslak model
Üretim
Devreye alma
İşletme
Dikkate alma aĢaması Tasarım maliyetleri içindeki pay
Kaynak: D. Alexander, Auburn Engineers, USA, 1999
Tasarımda ergonomik faktörlerin dikkate alınması değişik aşamalarda maliyetleri etkiler.
Ergonomik Makine Tasarımı (Örnek)
© Siemens AŞ 2009 15
3-Bölgeli-Değerlendirme sistemi (DIN EN 614-1)
Bölge 1 (YeĢil Bölge) Güvenli tasarım Güvenli işletme Ergonomik şartların gerçekleştirilmesinde: Sık yapılan işler Uzun süreli tekrarlı yapılan işler Konforlu ortamda yapılan işler (rahat)
Bölge 2 (Sarı bölge) Ergonomik şartların gerçekleştirilmesindeki işler: Zamanı sınırlı Kısa süreli
Bölge 3 (Kırmızı bölge) Ergonomik şartların gerçekleştirilmeği durumlar Güvensiz (emniyetsiz) bir çalışmaya neden olabilecek durumlar.
Tasarımda risklerin minimizasyonu için 3 bölgeli model yaklaĢımı
Tasarım prosesiDIN EN 614-1:2006
© Siemens AŞ 2009 18
“Öyle durumlar yaĢadık ki, ürün kalitesini
sadece ergonomik çalıĢmalar sayesinde geliĢtirebildik”
Bradley JOSEPHFord Motor CompanyCorporate Ergonomist
© Siemens AŞ 2009 19
Ford Motor Company’nin UAW (United Auto Workers) ileyaptıkları ortak araĢtırmaların sonuçları (1995)
“The Economics of Ergonomic Disorders at Ford Motor Company”Susan T. Pastula, MPH and Gordon R. Reeve, Ph.D
Ford Motor Company , 402 World Headquarters , Dearborn, MI 48121
Toplam ĠĢ Kazaları
Ergonomik Nedenler
Ergonomik Nedenlerin
DağılımıMesleki Rahatsızlık 112.723 31.226 %27Zaman kaybına neden olan vaka 8.541 5.068 %59Kayıp ĠĢgünü 202.442 113.340 %56Tazminat ödeme gerektiren vaka 14.163 4.206 %30Toplam Tazminat miktarı 37 Mil. ($) 15 Mil. ($) %41
Kaynak:http://www.ergoweb.com/resources/reference/manergo/pastula.cfm
© Siemens AŞ 2009 20
Kaynak:http://www.ergoweb.com/resources/reference/manergo/pastula.cfm
© Siemens AŞ 2009 21
3M Pilots Ergonomic Program Source CTD News, 1995, 3M Pilots Ergonomic Program to Reduce OSHA Recordables, 3M Cardiovascular System, CTD News.
3M İşletmesinde bilgisayar başında çalışanların birçok şikayeti üzerine başlatılan pilot çalışma ile Şikayetler %64 oranında azaltılmıştır. Ergonomik uygunsuzlukların tüm rahatsızlıklar içindeki oranı % 4,5 iken, çalışmalar sonucunda%1,6 ya düşmüştür.
Yapılan başlıca çalışmalar;- Sandalyelere kolluklar eklendi- Monitörlerin yerleri ayarlandı- İş istasyonları sağ veya sol elini kullananlara göre ayarlandı
Kaynak : http://www.ergoweb.com
© Siemens AŞ 2009 22
1985 yılında İsveç’te kurulan Volvo fabrikasında,klasik bir seri band yerine paralel bandlar kullanılıp,5 kişilik gruplarda yapılan ergonomi çalışmaları sonucunda,önceden bir arabanın sadece 1/4’ünü üretebilen bu grup,şimdi bütün bir arabayı üretebilmektedir.
Kaynak : http://www.ergoweb.com
© Siemens AŞ 2009 26
Ergonomi Projeleri Sürekli Eğitim Döngüsü
EĞĠTĠM/BĠLĠNÇLENDĠRME EĞĠTĠM UYGULAMA SUNUM
Proje Grupları
Proje-1
Proje-2
Proje-3
Projelerin Yönetime sunlması
Beyaz yakalı
çalışanlar
Üst Yönetimin bilgilendirilmesi
Sürekli eğitim döngüsü
Mavi yakalılar
Mavi yakalıların
eğiitmi
© Siemens AŞ 2009 29
UYEP Bilinçlendirme ve Eğitim yöntemi aĢamaları
ÜST DÜZEYYÖNETĠCĠLERĠN EĞĠTĠMĠ
(1 gün)
Orta Kademe Yöneticileri ve Pilot Proje Grup Liderleri
Eğitimi( 1 hafta)
Pilot projelerdekiMavi yakalıların eğitimi
(1 gün)
Pilot Projelerin Uygulanması
Üst Yönetime SunuĢ
Diğer Mavi Yakalıların Eğitimi(1 gün)
UYEPProjelerin yaygınlaştırılması
© Siemens AŞ 2009 32
İşyeri ortamının ergonomik açıdan düzenlenmesinde dikkate alınacak boyutlar; İş ortamındaki çevresel etkenler Vücut hareketleri ve kassal zorlamalar İşyerinin ölçülendirilmesi İşyerinin donanımı Göstergeler ve kumandalar Görsel elemanların düzenlenmesi
UYEP - ĠĢyerlerinin ergonomik yönden analizi
© Siemens AŞ 2009 33
ÇalıĢma/ĠĢyeri:W-OTOMAT TRİFAZE MONTAJI
Kullanılan Ekipman: El Presi Kapama Aparatı Perçinleme Parçaları 2 ad. Havalı tornavida
ĠĢin Tanımı:Trifaze gruplama hattında 3 adet W-Otomat cihazının birbirine montajı ve anahtarların birleştirilmesi (köprüleme)
© Siemens AŞ 2009 47
Katılımcı ergonominin sağladığı iki önemli fayda *)1.Ergonomik geliĢmelerin-iyileĢtirmelerin çalıĢanın deneyim ve bilgisini de katarak
“çalıĢma hayatının kalitesini” ve “iĢçi sağlığı ve iĢ güvenliğini” yükseltmek ve böylece uygulanabilirliğini üst düzeye çıkarmak.
2.Katılımcılık ile bireyi “yetkilendirmek” ve kendi çalıĢma sahasında “kontrol gücüne” sahip olmasını sağlamak ve bunu desteklemek.
Katılımcı ergonomi yaklaĢımında gerekli organizasyonel koĢullar:ÇalıĢana uzun dönemli bir ufuk (Ģirket vizyonu) tanımlanabilmelidir. Bu ufukta çalıĢanın bireysel vizyonunu gerçekleĢtirebilmesi, kendini geliĢtirebilmesi ve varlığını hissedebilmesi fırsatı sağlanmalıdır.
ĠletiĢim kurabileceği, konuları getirip tartıĢabileceği ve çözebileceği platformlar mekansal ve zamansal boyutta Ģirkette hazır bulundurulmalıdır.
ÇalıĢanın kalifikasyonunu arttırarak adeta “bir müteĢebbis” gibi kurumunu sahiplenebilmesi için her boyutta bilgi paylaĢımına açık olunmalıdır.
Üst yönetimce çalıĢanın katılımına değer verilmeli ve desteklenmelidir .
*) Yasemin C. Erensal, Altay Onur, “İş sağlığı ve güvenliği açısından katılımcı ergonomi yaklaşımı: Bir saha araştırmasının sonuçları”, İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Ergonomi Sempozyumu 8-9 Mayıs 2007, İTÜ - Maçka, İşletme Fakültesi.
Katılımcı Ergonomi ve Firma Kültürü
© Siemens AŞ 2009 49
3i : Fikir, TeĢvik, GiriĢim
Siemens Öneri Sistemi: 3 i
Altyapı hizmetleri
AraĢtırma geliĢtirme
Çevre
Hizmet
ĠĢ akıĢı, iĢ süreçleri
ĠĢ sağlığı ve güvenliği
Kalite
MüĢteri iliĢkileri
SatıĢ & pazarlama
Teknik
Üretim
3i önerileri konularında sınır yoktur. Tüm olumlu giriĢimler ödüllendirilir.
Son bir yıl içinde kabul edilen öneri başına sağlanan ort. kazanç: 8.500 €Önerilerin %60’dan fazlası iş yeri düzenleme, ergonomi, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili
© Siemens AŞ 2009 50
Sağlıklı Ofisler YarıĢması 2005
© Siemens AŞ 2009 52
En geniĢ anlamda KALĠTE;ĠYĠLEġTĠRĠLEBĠLEN HER ġEYDĠR.
Bu bağlamda kalite, sadece ürün ve hizmette değil, aynı zamanda kiĢilerin nasıl çalıĢtıkları, makinelerin nasıl iĢletildikleri, sistem ve prosedürlerin nasıl yürütüldüğü ile de ilgilidir.
Kalitenin bu tanımı, insan davranıĢlarını her yönüyle içermektedir.Bu yüzden Kalite ve Verimlilik yerine KAIZEN’den söz etmek daha doğrudur.
Kaynak: KAİZEN, Masaaki İmai
© Siemens AŞ 2009 53
ĠnsanbaĢarısı
SistembaĢarısı
ĠNSAN
Deneyimler SEÇĠM
Eğitim
Algı organı özellikleri ALGILAMA
EYLEM
Antropom
etriközellikler
MAKĠNAORTAM
© Siemens AŞ 2009 54
ġĠRKET PERFORMANSI (VERĠMLĠLĠK)
KALĠFĠYE
MOTĠVASYONU YÜKSEK
SAĞLIKLI
Çalışanlar oluşturacaktır...
Gelecekte şirketlerin başarı anahtarını;
© Siemens AŞ 2009 56
T E ġ E K K Ü R E D E R Ġ M Altay ONURMakine Y. Müh.
Otomasyon ve Kontrol SistemleriKalite ve Çevre Yö[email protected]
Siemens San. ve Tic. A.ġ. Yakacık Cad. 111
34870 Kartal - ĠSTANBUL