8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 1/74

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 2/74

กรรมการมลนธวมตตยาล ยสถาบ นวมตตยาล ย

มหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร ศษยานศษย  ในประเทศไทยและตางประเทศ

รายการ “เชาน  ท หมอชต” (ชอง ๗)จ ดพมพ ถวายในโอกาสท 

พระมหาวฒช ย วชรเมธ (ว.วชรเมธ) ไดร บรางว ลการศกษาเพ อส นตภาพ จากมลนธ GUSI PEACE PRIZEประเทศฟลปปนส 

ร บพระราชทานรางว ล “ศาสตรเมธ”จากสมเดจพระเทพร ตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

รางว ล “บคคลคณภาพแหงป 2011”จากมลนธสภาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงประเทศไทย

ปรญญาปร ชญาดษฎบ ณฑตกตตมศ กด จากมหาวทยาล ยแมฟาหลวง

ปรญญาศลปศาสตร ดษฎบ ณฑตกตตมศ กด จากมหาวทยาล ยอสเทร นเอเชยปรญญาศลปศาสตร ดษฎบ ณฑตกตตมศ กด 

จากมหาวทยาล ยหาดใหญ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 3/74

มองไมเหนฝ ง

พมพ คร   งท ๑ มกราคม ๒๕๕๕ข อมลทางบรรณานกรมว.วชรเมธ

มองไมเหนฝ งกรงเทพฯ : มหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร , ๒๕๕๕๗๒ หนา

ออกแบบปก : มหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร 

จ ดพมพ  โดย

มหาวชชาลยพทธเศรษฐศาสตรเลขท  ๒๑๗ หม ท  ๒๕ บานใหม ส นปาเหยง าบลหวยส ก าเภอเมอง จ งหว ดเชยงราย ๕๗๐๐๐

 โทรศ พท  ๐๘๔ ๗๕๔ ๙๘๙๘ E-mail : dhamma.univ@gmail.comwww.มหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร .com

สงวนลขสทธ  โดย มหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร  

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 4/74

 โครงการหน งสอวชาการพทธเศรษฐศาสตร  าด บท  ๑ การจ ดการความโลภ

มองไมเหนฝ ง

เขยน ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 5/74

 โมทนยพจน

ขณะ าน ก าพรรษา ณ วมตตยารามอ งกฤษ ประเทศสหราชอาณาจ กร

ชวงเดอนกรกฎาคม - ตลาคม ๒๕๕๔ ผ  เขยนได ใชเวลาด งกลาวน  ศกษา วจ ย วชาการดานพทธศาสตรเพ มเตมและจดเตรยม าบรรยาย าหรบมหาวทยาลยหลายแหง

 ในประเทศน   น บางว นท   พอมเวลาอย บาง กถอโอกาสน   นข ดเกลาตนฉบ บหน งสอท ม ผ  ถอดเทปธรรมบรรยายเพ อขอจดพมพท   งเปนธรรมทานและจด าหนายใหแพรหลาย

ออกไปในวงกวาง ทามกลางกองตนฉบ บมากมายน   น ตนฉบ บหน งสอช อ “การบรหารจ ดการกเลส” หรอ “Kilesa Management” กน บเปนธรรมบรรยายเร องหน งท มผ  ขอจ ดพมพ มาหลายคร   งตางกรรมตางวาระตางเจาภาพ แตถงกระน   น ผ  เขยนกย งไมมเวลาตรวจแก คร   นเขาพรรษาแลว จงไดเร มหยบจ บ ามาอานซ  าอกคร   งหน ง เขยนเพ มเตมอกนดหนอยแลวกอนญาตใหผ  ขอจ ดพมพ เปนธรรมทาน าไปพมพ เผยแพรตอไป มาบ ดน   ศษยานศษย หลายคนมาขออนญาตจ ดพมพ หน งสอเลมน  ข  นมาใหมอกคร   งหน ง

 โดยปรารภมงคลวารท ผ  เขยนไดร บการถวายรางว ลท   งจากตางประเทศ ในประเทศ และ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 6/74

มหาวทยาล ยหลายแหงถวายปรญญาดษฎบ ณฑตกตตมศ กด แกผ  เขยน โดยการ านงถงความแพรหลายแหงธรรมและความงอกงามแหงสมมาทศนผ  เขยนยนดอนญาตใหจ ดพมพ  ไดตามความประสงค 

หน งสอเร อง “การบรหารจ ดการกเลส” (“Kilesa Management”) หรอในช อ ใหม “มองไมเหนฝ ง” ซ งวาดวยการบรหารจ ดการความโลภเลมน   เดมเปนธรรมบรรยาย

 ในคอร สภาวนาช อ “กเลสแมเนจเมนท ” ซ งจ ดโดยสถาบ นวมตตยาล ยเม อพรรษกาลพ.ศ.๒๕๕๒ ธรรมบรรยายในชดน  ครอบคลมเร อง

- การบรหารจ ดการความโลภ- การบรหารจ ดการความโกรธ

- การบรหารจ ดการความหลง- การบรหารจ ดการความรษยา- การบรหารจ ดการความตายในการจ ดพมพ  ใหมเฉพาะเร องการบรหารจ ดการความโลภคราวน   ผ  เขยนม

เวลาข ดเกลาเน  อหาเพ มเตมอกเพยงนดหนอย ต   งใจวา ย งมบางประเดนท ควรอธบายเพ มเตม แตคงตองยกไว ในโอกาสหนา ในการจ ดพมพ คราวน  กตองขออน โมทนาศษยานศษย และเจาภาพผ  รวมจ ดพมพ ทกทานทกคนทกฝายไว ณ โอกาสน   กศลอ น

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 7/74

เกดแตการจ ดพมพผ  เขยนขอนอมถวายเปนอาจรยบชาผ  ประสทธ ประสาทวชาการแกผ  เขยนทกทานต   งแตอดตถงปจจบ น และแกเจาภาพผ  รวมจ ดพมพ ทกคณะ

“ขอพระธรรมจงแผ ไพศาล ขอใหเธอเบกบานก บการร บใชเพ อนมนษย ”

พระมหาวฒช ย วชรเมธ

ผ  กอต   ง/อธการบดมหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร (ไรเชญตะว น)

๑๗ มกราคม ๒๕๕๕

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 8/74

สารบญ โมทนยพจน  (๔)

การจดการความโลภ ๑ธรรมชาตของความโลภ ๗ความทกข ๓ ระด บ ๒๖ความเขาใจพ  นฐานเพ อบรหารเงน บรหารชวต ๓๐วธบรหารจ ดการความโลภ ๓๔

ประว ตผ  แตง ๖๒มหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร  ๖๓

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 9/74

“อจฉาหอนนตโคจรา”

ความอยากไมมท ส นสด

การจดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 10/74

 

ความโลภไรขด าก ด

 ไมตางอะไรก บทะเลท  ไมเคยอ มดวยน    า ไมตางอะไรก บเสนขอบฟา

ย งพยายามเดนเขาไปใกล ย งขยายต วหางออกไปไกลทกท ในขณะท ความโลภไรขด าก ด

แตชวตของเรามเวลา าก ดอยางย งการใชเวลาแสนส   นเพ อว งตามความโลภท  ไมมท ส  นสดน   นเปนความเหน อยเปลา

กอนท ความโลภจะไดร บการเตมเตม (ซ งมองไมเหนวาจะเกดข  นเม อไหร)เราคงจะตายก นเสยกอน

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 11/74

กคอ ความอยาก ความต องการ ความทะเยอทะยานความอยากจะได  ใครจะม ความโลภน  มหลายช อ อวตารได 

หลายปาง บางคร   งอวตารเปนราคะ คอ าฤษณา หมกม นในทางกามารมณ  กคอความร ก าวา ร ก แผลงมาจาก าวา ราคะ ลองพด าวา ราคะ ใหตดก นเรวๆ กจะกลายเปน าวา ร ก ความร กถาบรหารจ ดการไมด ก าใหมนษย เขนขาราวก นได แตถาบรหารจ ดการใหด กเปนแรงบ นดาลใจใหสรางสรรค นฤมตกรรรม

ท เปล ยนแปลงโลกได บางคราวความโลภอวตารไปเปนความอยากได อยากม อยากเปน ในช อวา ตณหา คอ บางคร   งความโลภแสดงต วในฐานะต วจรงเสยงจรง คอ ความ

 โลภซ งๆ หนา ท เราเรยกก นวา โลภมากลาภหายน  นเอง

ความโลภหรอความอยาก บางคนบอกวา เปนส ง าเปน เพราะหากไมม ความโลภ ชวตจะมอะไรเปนแรงข บ น เปนความจรงท ตองยอมร บเหมอนก น แต พระพทธองค ทานไม ใหเรายอม านนอย ก บความอยากแคน  แลวอางวาน  ไง ความ

 โลภเปนส ง าเปนตอชวต จงตองคงความโลภเอาไว ใหยาวนานท สด ยอมแพแก กเลสอยางน   มนษย ก ไม ใชส ตว ประเสร ฐอะไร เพราะในความเปนจรงย งมความอยากอกชนดหน งซ งใชเปนแรงข บของชวตไดเหมอนก น น  นคอ ความอยากฝายดท เรยกวาฉ นทะ เหมอนอยางท พระโพธส ตว อยากคนหาความจรงคอพระอนตรส มมาส มโพธญาณ

ความโลภ

๓

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 12/74

๔

จนพบ (ใหส งเกตวา การเปนพระพทธเจากเร มตนดวยความอยาก แตเปนความอยากฝายบวก) เหมอนอยางท น กศกษาบางคนอยากเรยนแพทย เพราะอยากชวยเพ อนมนษย  เหมอนพอแมบางคนอยากเล  ยงลกใหเปนคนด เหมอนครบางคนอยากสอนศษย  ใหเกง เหมอนอยางท แมชเทเรซาอยากชวยคนเพราะสงสาร เหมอนอยางท  

 ไอน สไตน อยากคนหาความจรงของจ กรวาลใหถงท สด หรอเหมอนอยางท นาย ก อยากาทานเพราะเหนคณคาของพทธศาสนาและสถาบ นสงฆ  หรอเหมอนอยางท อ ลกอร  

อยากแกปญหาภาวะโลกรอน เพราะทนเหนโลกอ นตรายท รออย ขางหนาไม ได หรอเหมอนอยางท สบ นาคะเสถยรอยากเหนปาไม ไดร บการดแล หรอเหมอนคนไทยมากมายไมอยากเหนเมองไทยกลายเปนนครแหงคอรปช  นจงรวมตวกนตอตานคอร ปช  น และ/หรอเหมอนกล มร กษ ปาร กษ น    าไมอยากใหปาหายหรอน    าเนา หรอไมก 

เหมอนก บคนไทยมากมายท มห วใจโพธส ตว  อยากชวยเหลอผ  ประสบอทกภ ยใหพนจากภ ยพบ ตจงรวมต วก นต   งโรงทาน ชวยก นบรรจกระสอบทราย หรอ าเคร องอปโภคบร โภคไปบรจาค เปนตน ฯลฯ ความอยากในทางสรางสรรค อยางท กลาวมาน   เปนความอยากเหมอนก น เปนแรงข บเหมอนก น แตเปนแรงข บฝายสรางสรรค  จรรโลงใจ จรรโลงชวต จรรโลงโลก ท มอย ค ก บชวตท ควรไดร บการพ ฒนาใหกาวข  นมาแทนความโลภ (ซ งจะกลาวถงในตอนตอไป) คนท อางวาความโลภเปนความ าเปนควรจะ าความร  จ กความอยากชนดน   ใหด 

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 13/74

อยางไรกตาม กตองยอมร บความจรงวา ความโลภระด บสาม ญท มอย เปนสญชาตญาณพ  นฐานอยางหน งของมนษย น   นเปนแรงขบอยางหน  งใหชวตมแรงจงใจใฝสรางสรรค ลกข  นมา าอะไรตอมอะไร ความโลภระด บน  ย งไมอ นตรายมากน กแตความโลภท อ นตรายกคอความโลภจนเกนพอดท เรยกวา “อภชฌาวสมโลภะ”อ นหมายถงโลภกลาหนาดานจนเกน าเปน เกนขดความสามารถท ทร พยากรอ นม าก ดจะปอนไหว และเปนอ นตรายตอความดงาม จ ดวาเปนความโลภท อ นตราย ซ งตองได

ร บการจ ดการอยางเรงดวน

การจ ดการความโลภ

๕

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 14/74

๖

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 15/74

ธรรมชาตของความโลภน   น มปรากฏใหเหนอย มากมาย แตจะขออธบายธรรมชาตของความโลภผานนทานพทธปร ชญาด งตอไปน   

พระเจ ามนธาตในอดตกาล คร   งปฐมก ป ไดมพระราชาพระนามวา พระเจามหาสมมตราช

 โอรสของพระองค พระนามวาโรชะ โอรสของพระเจาโรชะพระนามวา วรโรชะ โอรสของพระเจาวรโรชะ พระนามวา ก ลยาณะ โอรสของพระเจาก ลยาณะ พระนามวา

วรก ลยาณะ โอรสของพระเจาวรก ลยาณะ พระนามวา อ โปสถ โอรสของพระเจาอ โปสถพระนามวา วรอ โปสถ โอรสของพระเจาวรอ โปสถ ไดมพระนามวา ม นธาต 

๗ 

ธรรมชาตของความโลภ

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 16/74

พระเจาม นธาตน   นทรงประกอบดวยร ตนะ ๗ และอทธฤทธ  ๔ ครองราชย เปนพระเจาจ กรพรรด ในเวลาท พระองค ทรงค  พระห ตถ ซาย ปรบดวยพระห ตถ ขวาฝนร ตนะ๗ กตกลงมาประมาณเขา ดจเมฆฝนทพย  ในอากาศ พระเจาม นธาต ไดเปนมนษย  อ ศจรรย เหนปานน   กพระเจาม นธาตน   นทรงเลนเปนเดกอย  แปดหม นส พ นป ทรงครองความเปนอปราชอย แปดหม นส พ นป ทรงครองราชย เปนพระเจาจ กรพรรดแปดหม นส พ นป กพระองค ทรงมพระชนมายหน งอสงไขย

ว นหน ง พระเจาม นธาตน   นไมสามารถ ากามต ณหาใหเตมได จงทรงแสดงอาการระอาพระท ย ามาตย ท   งหลายทลถามวา ขาแตสมมตเทพ พระองค ทรงระอาเพราะเหตอะไร? พระเจาม นธาตตร สวา เม อเรามองเหน าล งบญของเราอย  ราชสมบ ตน   

จ ก าอะไรได สถานท  ไหนหนอจงจะนาร นรมย  ามาตย  ท   งหลายกราบทลวา ขาแต มหาราช เทวโลกนาร นรมย พระเจาขา

ทาวเธอจงทรงพ งจ กรร ตนะไปย งเทวโลกช   นจาตมมหาราชกาพรอมดวยบรษ ท

าด บน   น ทาวมหาราชท   ง ๔ ทรงถอดอกไมและของหอมอ นเปนทพย  หอมลอมดวยหม เทพกระ าการตอนร บ าพระเจาม นธาตน   นไปย งเทวโลกช   นจาตมมหาราชกา

๘

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 17/74

 ไดถวายราชสมบ ต ในเทวโลก เม อพระเจาม นธาตน   นหอมลอมดวยบรษ ทของพระองค  ครองราชสมบ ตอย  ในช   นจาตมมหาราชกาน   น กาลเวลาลวงไปชานานพระองค  ไม 

สามารถ าต ณหาใหเตมในช   นจาตมมหาราชกาน   นได จงทรงแสดงอาการเบ อระอา 

ทาวมหาราชท   ง ๔ จงทลถามวา ขาแตมหาราช พระองค ทรงเบ อระอาเพราะอะไรหนอ พระเจาม นธาตตร สวา จากเทวโลกน   ท  ไหนนาร นรมย กวา ทาวมหาราช

ทลวา ขาแตพระองค ผ  ประเสร ฐ พวกขาพระองค เปนบรษ ทผ  คอยอปฏฐากผ  อ น ข  นช อวาเทวโลกช   นดาวดงส นาร นรมย 

พระเจาม นธาตจงพ งจ กรร ตนะออกไป หอมลอมดวยบรษ ทของพระองค  

บายหนาไปย งภพดาวดงส  าด บน   น ทาวส กกะเทวราชทรงถอดอกไมและของหอมทพย  หอมลอมดวยหม เทพ ทรง าการตอนร บร บพระเจาม นธาตน   นทรงจ บพระองค ท พระห ตถ แลวตร สวา ขาแตมหาราช ขอพระองค จงเสดจมาทางน  

ในเวลาท พระราชาอ นหม เทพหอมลอมเสดจไป

ปรณายกขนพลพาจ กรแกวลงมาย งถ นมนษย  พรอมก บบรษ ทเขาไปเฉพาะย ง

๙

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 18/74

นครของตน

ทาวส กกะทรง าพระเจาม นธาต ไปย งภพดาวดงส ทรง าเทวดาใหเปน ๒ สวนทรงแบงเทวราชสมบ ตของพระองค ก งหน งถวายพระเจาม นธาต 

ต   งแตน   นมา พระราชา ๒ พระองค  ทรงครองราชสมบ ต (ในภพ

ดาวดงส น   น) เม อกาลเวลาลวงไปดวยประการอยางน  ทาวส กกะทรงใหพระชนมายส   นไปสามโกฏหกหม นปกจต ทาวส กกะพระองค อ นกมาบ งเกดแทน แมทาวส กกะพระองค น   นกครองราชสมบ ต ในเทวโลก แลวกจต ไป โดยส  นพระชนมาย โดยอบายน   ทาวส กกะถง ๓๖ พระองค จต ไปแลว สวนพระเจาม นธาตย งคงครองราชสมบ ต ในเทวโลก

 โดยรางกายของมนษย น  นเอง เม อเวลาลวงไปดวยประการอยางน   กามต ณหากย งเกดข  นแกพระองค  โดย

เหลอประมาณย งข  น พระองค จงทรง ารวาเราจะไดประโยชน อะไรดวยราชสมบ ต  ในเทวโลกก งหน ง เราจ กฆาทาวส กกะเสย ครองราชสมบ ต ในเทวโลกคนเดยวเถดทาวเธอไมอาจฆาทาวส กกะได กต ณหาคอความอยากน  เปนมลรากของความวบ ต ดวยเหตน   นอายส งขารของทาวเธอจงเส อมไป ความชรากเบยดเบยนพระองค  กธรรมดา

๑๐

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 19/74

รางกายมนษย ยอมไมแตกด บในเทวโลก

าด บน   น พระเจาม นธาตน   นจงพล ดจากเทวโลกตกลงในพระราชอทยานพน กงานผ  ร กษาพระราชอทยาน จงกราบทลความท พระเจาม นธาตน   นเสดจมาให ราชตระกลทราบ ราชตระกลเสดจมาพากนปลาดทบรรทมในพระราชอทยานนนเองพระราชาทรงบรรทมโดยอนฏฐานไสยาศน ามาตยท   งหลายทลถามวา ขอเดชะ

ขาพระองค ท   งหลายจะกลาววาอยางไรเฉพาะพระพ กตร ของพระองค พระเจาขา

พระเจาม นธาตตร สวา ทานท   งหลายพงบอกขาวสาสน น  แกมหาชนวา

พระเจามนธาตมหาราชครองราชสมบตเปนพระเจาจกรพรรดในมหาทวปท   งส มทวปนอยสองพ นเปนบรวาร ครองราชสมบ ต ในเทวโลกช   นจาตมมหาราชกาตลอดกาลนาน แลวไดครองราชสมบ ต ในเทวโลก ตามปรมาณพระชนมายของทาวส กกะถง ๓๖ องค  ย ง าต ณหา คอความอยากใหเตมไม ไดเลย ไดสวรรคตไปแลวคร   นพระองค ตร สอยางน  แลว กสวรรคตเสดจไปตามยถากรรม

พระศาสดาคร   นทรง าพระธรรมเทศนาน  มาแลว เปนผ  ตร สร  ย งแลว ไดตร ส

๑๑

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 20/74

พระคาถาเหลาน  วา 

พระจ นทร  พระอาทตย  (ยอมเวยนรอบเขาสเนรราช) สองร ศมสวางไสว ไปท  วทศโดยท ม าหนดเทาใด ส ตว ท   งหลายท อาศ ยแผนดนอย  ในท ม าหนดเทาน   นลวนเปนทาสของพระเจาม นธาตราชท   งส  น

ความอ มในกามท   งหลายยอมไมม เพราะฝนคอกหาปณะ (เงน) กามท   งหลายมความยนดนอย มทกข มาก บ ณฑตยอมร  ช ดอยางน  

ภกษผ  เปนสาวกของพระส มมาส มพทธเจา ยอมไมถงความยนด ในกามท   ง

หลาย แมท เปนทพย เปนผ  ยนด ในความส  นไปแหงต ณหา (ตณหกขยรโต)

เร องพระเจาม นธาตน  เปนเร องท นาสนใจมาก สะทอนธรรมชาตของความโลภท ทานเตอนวา “อจฉาหอนนตโคจรา”ความโลภไมมท ส  นสด

อน ง ขอใหส งเกต าวา “เปนผ  ยนด ในความส  นไปแหงต ณหา” ใหด เพราะาๆ น   หมายถง พระนพพาน คนท บรรลพระนพพาน คอ ผ  ท  “ตณหกขโย” (ห ก

๑๒

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 21/74

ต ณหา/ส  นต ณหา/ชนะความอยาก) น คอแนวคดท แตกตางอยางมน ย าค ญก บวธคดของคนท  วไปท เช อก นวา มนษย  ไมอาจเอาชนะความอยากได หรอตองใชชวตสนอง

ความอยาก แตพทธศาสนาหรอพทธเศรษฐศาสตร  กล บเสนอวา มนษย อยางเราน   นสามารถเปนนาย เปนอสระเหนอความอยากได เอาชนะความอยากได 

ย งกวางมเขมในมหาสมทร

ในอดตกาลนานไกล มพระอนทร อย องค หน งท ปกครองสวรรค ช   นฟามาจนครบวาระแลว กอยากจะได  พระอนทร องค  ใหม มาแทนทตนเอง พระองค กเลยลงมาท 

 โลกมนษย เพอแสวงหาผ  ทค ควรแก  าแหนงอนทราธราช กลาวก นวา กฎของการเปนพระอนทร กคอตองเปนบคคลท  ไม โลภ พระอนทร ลงมาและแปลงรางเปนมนษย  

เจอมนษย คนไหนกเสกทอง าย นให ไมมมนษย คนไหนท  ไมขอเพ ม เจอกอนกรวดกอนหน กเอาน  วช  วเศษเสกใหเปนทอง าแลวกย นให ไมม ใครท  ไมขอเพ มพระอนทร จะหมดหว งอย แลว าไมใหอะไรไป มนษย ขอเพ มทกอยางเลย

ว นหน งพระอนทร เดนไปเจอมรรคนายกของว ด จงเสกกอนหนเทาห วใหเปนทองมอบใหมรรคนายกด ใจมาก อ  มกอนหนทอง ากล บว ด พระอนทร บอกก บต วเองวา เออ...ฉ นเจอแลวคนท  ไดทอง าแลวไมขอเพ มเจาหมอน พอไดทอง า แลวอ  ม

๑๓

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 22/74

กล บว ดเลย ท  ไหนไดหายไปส กพ กหน ง เขนรถพวงบรรทกลกนมต ใหญกวาแตงโม๔ – ๕ ลกมา แลวบอกวา “ทานคร บชวยเสกไอน  ใหดวยคร บ” พระอนทร หมดหว งเลย

เรยกวาไปโลกมนษย เสกอะไรใหเปนทอง า มนษย ขอเพ มท   งน   น ในท สด พระอนทร กเขาไปในปา เจอพระธดงค ไปกราบพระธดงค และถามวา“อายเทาไหรแลวคร บ”ทานตอบวา “๘๐ ป”

“แลวทานบวชมานานหรอย ง”“ท   งชวต”“แหม...นาช นใจนะคร บ”พอหลวงพอเผลอ พระอนทร กช  บาตร ป  ง เปนทอง าท นท 

“หลวงพอผมถวายบาตรทอง า”“อยาเลยโยมอาตมาไมตองการหรอก”พดเสรจพระธดงค หล บตาท นท พระอนทร กคดในใจ เร มมความหว งข  นมาบาง

แลวมนษย ท  ไม โลภโมโทส น

พอหลวงพอเผลอก ใชน  ววเศษช   ไปย งจอมปลวกจนเปนทอง า คราวน  ถามพระธดงค อกคร   ง “หลวงพอคร บ จอมปลวกกเปนทอง หลวงพอตองการไหมคร บ”

๑๔ 

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 23/74

“เอามา าไม เกบไวก าบาก อาตมาแกแลว”แตเพ อความม  นใจ พระอนทร ขอทดลองอกส กคร   ง โดยเอาน  ววเศษช  เทอกเขา

ท   งเทอกเปนทอง า ทอประกายเจดจร ส“หลวงพอนมนต ดเทอกเขาหนอยคร บ”พระธดงคทอดตามอง จตใจเรมไหวกระเพอม แตกยงคงรกษาอาการ

อนสงบเอาไวได พระอนทรเรมตกลงใจวา ใชแนแลว มนษยทไมโลภมอยจรง

พระธดงครปน นาจะมคณสมบตเปนพระอนทร องค ตอไป แตเพ อความม  นใจจงถามซ    าอกคร   ง“หลวงพอ บาตรทอง าก ไมตองการใช ไหมคร บจอมปลวกทอง าก ไมตองการ ใช ไหมคร บ

ภเขาทอง าก ไมตองการใช ไหมคร บ”“ใชแลวโยม” น    าเสยงย งคงเรยบเปนปกต แตห วใจเร มเรรวนปวนป น“ถาง   นผมถามหนอยวา ชวตน  หลวงพอตองการอะไร”

พระอนทร ยง าถามสดทาย กอนต ดสนเลอกทานไปเปนผ   าหนาท แทนบนสวรรค หลวงพอหล บตาส กพ กหน ง พระอนทร ก ใจช  น คดอย  ในใจวา เอาละ คราวน  เราคงไดเปล ยน าแหนงใหมแนแลว หลวงพอคงไดข  นไปเปนพระอนทร เพราะวาไม โลภส กพ กหลวงพอลมตาข  นมา พลางกลาววา

๑๕ 

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 24/74

“โยมในชวตน  อาตมาไมตองการอะไร นอกจากของเพยงส งเดยว”“อะไรคร บหลวงพอ ถาโยมชวยได กยนดชวยเตมท เลยคร บ”

พระธดงค พดชาๆ แตช ดถอยช ด า“อาตมาตองการน  ววเศษของโยม”พอตอบอยางน  พระอนทร เลยเปนลม คนไม โลภใชจะหาไดงายๆ เหมอนกรวด

ทรายท มอย ดาดด น

เหนแตน วไมเหนคน

ในสม ยพทธกาล มชายหน มคนหน ง นามวา อหงสกะ เปนบตรของป โรหตของ

พระเจาปเสนท โกศล อหงสกะได ไปศกษาตอท เมองต กสลา ดวยความเปนคนเฉลยวฉลาด เรยนเกง จงเปนท  โปรดปรานของอาจารย เปนอยางย ง จนศษย รวม าน กอจฉารษยา พาก นไปยยงอาจารย วาอหงสกะคดไมซ อก บอาจารย  คดตทายคร วอาจารย หลงเช อคดวาอหงสกะคงจะมอะไรก บภรรยาตนเอง จงบอกก บอหงกสะวา“ใน าน กของฉ นถาใครอยากเรยนใหจบ ตองเรยนวชากฤษณมนต  วชาน  มเคร องประกอบวชา คอ น  วมอของคน ๑,๐๐๐ น  ว อยากเรยนจบไหม”

อหงสกะเกดความโลภ (โดยมความหลงคอไมร  เทาท นครท  าล งหลอกต วเอง

๑๖

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 25/74

หนนอย ขางหล ง) อยากเรยนวชาน  เพ อจะได าเรจการศกษาเรวๆ แลวจะไดกล บบานเกดเมองนอนเสยท แตถาอยากเรยนกตองไปหาน  ว สดทายกตองออกเดนทางจากบานจาก

เมองไปหาผ  คนมาเปนเหย อ ตอนแรกย งไม ไดต ดน  วมารอยเปนพวงมาล ย ฆาคนกอนแลวกต ดน  วไปวางไปตรงน   นตรงน   หล งๆ าไม ไดวาฆาไปแลวก คน ต ดมาแลวก น  ว จง

าน  วมารอยเปนพวงมาล ยหอยไวท คอเพ อให าไดวาฆาไปก คนแลว เหตน  เองอหงสกะจงไดร บสมญานามวา องคลมาล แปลวา “ผ  มน  วมอเปนพวงมาล ย” องคลมาลสะสม

น  วคนมาเร อยๆ จนกระท  งได ๙๙๙ น  ว เหลออกเพยงหน งน  วกจะครบตามท อาจารย วางเง อนไขเอาไว 

ว นน   นเปนว นท  าค ญท สดขององคลมาล พระพทธองค ทรงต นบรรทมแตเชาตร  

ทรง าระพระวรกาย ประท บน  งสมาธ ทอดพระเนตรผานทพยจ กษ ไปท  วสากลโลกเพ อดวาเวไนยส ตว คนไหนเขาขายท จะตองไปโปรด ทรงเหนองคลมาลปรากฎในขายพระญาณของพระองค  พอเชาตร พระองค ทรงอ  มบาตร และตร สบอกพระอานนท  พทธอนชาไม ใหตามไปดวย พระพทธองค ทรงเส ยงภ ยแบบน  บอยๆ หลายคร   งท มคนจะฆาพระองค พระองค จะไม ใหคณะสงฆ ตาม พระองค จะไปโดย าพ ง แลวพระพทธองค กเสดจ าเนนเขาปาไป

๑๗ 

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 26/74

คนน   นพอแมขององคลมาลกปร บทกข ก น ภรรยาบอกวา “พ  พร งน  ทางการเขาจะจ ดทหารไปฆาลกชายของเรา พ  ไปแจงลกหนอยไหม เขาจะไดเตรยมต วท น”

แตฝายป โรหตผ  สาม ไมยอมไป บอกวา “ฉ นไม ไปหรอก ใคร ากรรมคนน   นกร บไปส”ผ  เปนแมขององคลมาลรองไหและบอกวา “พ  ไม ไปก ได แตจะใหฉ นทนเหนลกถกฆา

 ไม ได” ตอนตส แมขององคลมาลจงรบออกจากบานเพ อไปพบองคลมาล 

สวน าน กพระราชว งของพระเจาปเสนท โกศล กอนหนาน   นไมก ว นมการประชมดวน พระเจาปเสนท โกศลทรงมร บส  งใหต   งหนวยเฉพาะกจไปปราบมหาโจรองคลมาล ซ งเปนภ ยคกคามความม  นคงของแผนดน เชาตรวนนนหนวยเฉพาะกจพระราชากยาตราทพเขาปาไป แตกอนจะเขาปาพระเจาปเสนทโกศลทรงตงพระทย

วาจะไปกราบพระพทธองคเพอขอฟงทาทกอน ถาพระพทธองคทกวาไมตองไปหรอกอ นตราย พระองค จะไดถอนท พกล บ

เปนอ นวาว นน   น พระพทธองค  แมขององคลมาล และพระเจาปเสนท โกศลพรอมท   งกองท พลวนเดนออกจากท ต   งของตนเอง เปาหมายเปนคนคนเดยวก น คอองคลมาล ขณะท เชาตร ว นน   นแมขององคลมาลด มเดนเขาไปในปาองคลมาลซ มอย  ท   งคน เหนแมเดนมา ดวยถกความโลภครอบ าจนหนามดตาม ว าใหองคลมาล

๑๘

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 27/74

มองไมเหนวาคนท เดนมาน   นเปนเปนแมของตน เขาเหนแตน  วแกวงไปมาเทาน   นมองไมเหนวาเปนคนเดนมา ความโลภ าใหองคลมาลเลงแตเฉพาะเปาหมายไมสนใจ

วาอะไรพวงมาก บเปาหมายน   น หล งพชตเปาหมายแลว อะไรจะเกดข  น เขาไมสนใจท   งน   น นาทน   น องคลมาลมองหาและมองเหนแตน  วสดทาย ท   งๆ ท น  นเปนน  วของแม พอแมบ งเกดเกลาเดนมาไดระยะท กะไว องคลมาลกว งออกจากพ มไมถอดาบว งตรงไปย งมารดาท นท ท นใดน   น พระพทธองค เสดจ าเนนมาท น ทรงเดนฝาเขาไปตรงกลาง

และทรงเดน าอย  ไมก กาว องคลมาลฉนมากท มพระมาขวาง จงตะโกนบอกใหหยดพระพทธเจาตร สวา “เราหยดแล ว ทานตางหากท ยงไมหยด” องคลมาลน   นเปนคนฉลาดมความร  พ อได ยน พร ะพท ธ เจ า เส นอ ตร รก ะ ท  ข ด แย ง ก นอ ย าง น  จงตะโกนถามวา “ทาน าล งเดนอย แลว าไมบอกวาหยดแลว เราตางหากท หยดยน

เหน อยหอบอย อยางน   แตทานกล บบอกวาเราไมหยด” พระพทธองค ทรงห นกล บมาตร สวา “องคลมาล เราตถาคตหยดแลวจากการฆาส ตว ต ดชวต ด งน   น ถงแมจะเดนอย กช อวาหยด ทานสแมจะหยดอย ก บท  แตย งฆาส ตว ต ดชวต ฉะน   นถงหยดแลวกย งไดช อวาเดนอย ”

 ไดยนพทธ าร สเพยงเทาน   องคลมาลเขาทรดท นท กอนจะมาเรยนหน งสอเขาคล บคลาย คล บคลาไดยนมาวา พระพทธองเสดจอบ ตแลว แตเขาไมร  วาประท บอย  

การจ ดการความโลภ

๑๙

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 28/74

๒๐

ว.วชรเมธ

ท  ไหน นาทน   นในใจขององคลมาลคดวา สงส ยคนท อย ขางหนาคงจะเปนพระพทธเจาเปนแนแทจงยอนถามวา “พระองค คอพระผ  มพระภาคเจาใชหรอไม” พระพทธองค  

ทรงตอบวา “องคลมาล ใชแลว เราคอส มมาส มพทธะ” องคลมาลน    าตาร  นและกลาววา“ขาแตพระผ  มพระภาค นานเหลอเกนหนอท พระพทธองค จะเสดจมาโปรดลก าไม

 ไมมากอนหนาน  ” เม อร  วาเปนพระส มมาส มพทธเจา องคลมาลก โยนดาบและศาสตราวธท  ง จากน   นพระพทธเจากทรงพาเขากล บไปบวชท ว ด พอบวชเสรจแลว กองท พ

พระเจาปเสนท โกศลกเดนทางมาถงท ว ด พระเจาปเสนท โกศลทรงกมกราบพระพทธองค พลางกราบทลวา“ขาแตพระผ  มพระภาคหมอมฉ นมาคร   งน  จะมากราบถวายบ งคมทลลาไปจ บองคลมาล”

พระพทธองค ตร สวา“มหาบพตร ถาสมมตองคลมาลเขามาบวชแลว พระองค จะวาอยางไร”“โอย ! มหาโจรมช อขนาดน   น ใครเอามาบวชไดก ไม ใชมนษย แลว”“แตถาเราตถาคต าได พระองค จะวาอยางไร”“โยมน แหละจะเปนโยมอปฏฐากเอง จะดแลทานอยางดเลย”

พอพระเจาปเสนท โกศลตร สจบ พระพทธองค ทรงช   ไปท พระรปหน ง“น  ไงองคลมาล”

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 29/74

เทาน   นเองทหารท   งกองท พแตกฮอท นท ลกหนก นหมด พระพทธองค ตร สตอวา“มหาบพตรไมตองปราบ เราปราบเรยบรอยแลว”

พระเจาปเสนท โกศลทรงดพระท ยมาก ถงก บทรง าพงออกมาเปนกวนพนธ บอกวา

พระพทธองคน นปราบคนท  ใครๆ กปราบไม ได  และในการปราบน น

ก ไม ใช ศสตราวธเลยแม แตช นเดยวตอมาจงมบทกวนพนธเขยนไว วา พระพทธองคน นทรงดบร อนได แล วจงสอนให ผ   อ นหายร อน ทรงเยนสนทแล วจงสอนให คนอ นเยน ทรงข  ามทางกนดารแหงกเลสได แล วจงจงแขนคนอ นข าม

ทรงฝกผ   ท  ใครๆกฝกไม ได แล วจงเสดจ าเนนฝกคนไปทกหนทกแหง

เร องขององคลมาลสะทอนใหเหนธรรมชาตของความโลภประการหน ง คอความโลภ าใหคนท ตกเปนทาสแลวมองไมเหนอะไรรอบๆ ดาน ไมเหนอรรถ ไมเหนธรรม ไมเหนพอ ไมเหนแม ไมเหนส งคม ไมเหนส งแวดลอม ไมเหนกฎหมายบานเมอง

 ไมเหนอ นตรายตอชวต ส งท เขาเหนมส งเดยว คอ เปาหมายท เขาตองการจะครอบครองรนแรงขนาดท องคลมาลมองไมเหนแม เหนแตน  วเทาน   นเอง

๒๑

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 30/74

๒๒

ว.วชรเมธ

ในพระไตรปฎกมพทธสภาษตยนยนถงธรรมชาตของความโลภในขอน  ไววา“โลโภธมมา ปรปน โถ”แปลวา “ความโลภเปนอนตรายตอความดงาม”

พอเปนกเยนใจ

เร องสดทายน  เปนเร องของผ  ชายคนหน งท เปนน กธรกจใหญ ใจบญ น กธรกจ

คนน  เคยเลาในเวทเสวนารวมก บผ  เขยนวา เขาอย  ในธรกจโทรคมนาคมมากอนและตดอ นด บตนๆ มหาเศรษฐของเมองไทย ถงขนาดซ  อเคร องบนเจทสวนต วมาไว ใชเพ อบนไปท ตางๆ ตามตองการไดท นท แตว นหน งเขาพบส จธรรมเร องทางโลก เม อไปประชมท ตางประเทศ เขาไปเหนเคร องบนเจทของเพ อนแลวนกเปรยบเทยบก บเคร องบนของ

ตนเอง เขาบอกวา “เคร องบนของผมจะบนไดอยางดก ในประเทศ แตเคร องบนเจทของเพ อนใหญกวาต   งสามเทา และไม ใชแคบนในประเทศ บนขามทวปก ได” พอกล บมาจากตางประเทศกเศราเลย เพราะมองเหนวาท ต วเองมม นส  เพ อนไม ได เกดบทสรปข  นมาในชวต มขนาดน  แลวแตเรากย งทกข อกหรอ อย ตอมา เขาถกคกคามใหขายธรกจ ถกคกคามหน กถงข   นความเปนความตาย หาโมงเยนว นน   น ขณะท  าล งถกคกคามหน กเขาบอกเพ อนวา ใหรอส กคร เขาขอข  นไป าว ตรเยนกอน เพราะตามปกตท  บรษ ทของเขามการ าว ตรเชา าว ตรเยน สวดมนต  น  งสมาธทกว น ว นน   นเม อเขา

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 31/74

ข  นไป าว ตร สวดมนต  น  งสมาธ พล นจตกสวางโพลงข  นมา จตสอนจตวา คณกม ขนาดน  แลว าไมย งมาน  งแบกความเครยด ไหนวา ทร พย สนศฤงคารม น าให 

เรามความสข แลวน ม น าอะไรก บคณ พอจตสอนจตแบบน  แลว จากน   นเศรษฐคนน  กเดนลงมาและบอกฝร  งค คาวา “ตกลงผมจะขายธรกจใหคณ” ฝร  งตกใจเพราะขอซ  อมาเปนปแตเขาไมยอม ไมขาย แตว นน  หายข  นไปสบนาทพอกล บลงมาต ดสนใจบอกขายท นท ฝร  งหายไปสามอาทตย ย งไมตดตอกล บมา เขาจงโทรศ พท  ไป

ตามวา “ตกลงคณจะซ  อธรกจของผมไหม” ฝร  งบอก “ซ  อ แตพวกเราย งตกใจอย  คดวาเปนเกมกลลวงอะไรหรอเปลา าไมคณถงต ดสนใจขายไดงายแบบน  ” น กธรกจคนน  บอกวา “ไมมอะไรหรอก ผมร  สกวาผมตองพอ เพราะถาผม าตอไป ม นไมจบแน”

น คอต วอยางของคนท ร  จ กพอ ถาเราพอร  จ กพอแลว ความสขกจะตามมา

แตถาเราไมร  จ กพอ ใจจะแหงเกรยม ไมมความสข แบบน  ถงจะมเงนไมร  เทาไหร กย งทกข  เพราะย งตองแสวงหาเงนมากข  นเร อยๆ เพ อตอบสนองความอยากท  ไมมว นหยด ความโลภหรอความอยากของคนน   น ไมตางอะไรก บไฟ ท ย งเตมเช  อ แทนท จะย งอ ม ย งพอ เปลาเลย ย งเตมเช  อ กล บย งลกโพลงเพ มข  น ม าล งมากข  น ไมอ ม ไมพอ ไมจบ คนท  ไมร  เทาท นธรรมชาตของความโลภ จงถกความโลภหลอกลอใหหาเงน หาทอง

 ไมจบไมส  น ชวตน  ท   งชวต แทบไม ได าอะไรอยางอ นท มความหมาย จงเปนไดอยางดกแคทาสของความโลภคนหน ง ซ งขอดกมอย เพยงวา คณมเงนมากกวาคนอ น ชวต

๒๓

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 32/74

๒๔ 

สะดวกสบายกวาคนอ น แลวกม าวาเศรษฐ มหาเศรษฐมาแปะอย ตรงหนาช อ แตชวตของคนเราน   น มแกนสารอย เพยงแคน  หรอ

เราเกดมาเพ อหาเงน ครอบครองเงน ใชเงน ป นเงน เงนตอเงน ตกเปนทาสของเงน ชวตของเราถกออกแบบมาเพ อส งน  แนหรอ ?

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 33/74

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 34/74

จากเร องของของน กธรกจท เลามาน   สรปไดวา ความทกข  ในชวตของคนเราม ๓ ระด บ คอ

๑. ทกขเพราะไมมคอ ความทกข ท เรยกวาความยากจนน  นเอง

๒.ทกขเพราะมแต ไมพอ คอ ความทกข ท เกดจากความไมพอใจในส งท ม มแลวกย งคงอยากมอกตอไปไมจบส  น

๓.ทกขเพราะมแต ไมเทา คอ ความทกข ท เกดจากการเปรยบเทยบตนเองก บคนอ นท มมากกวา พอเปรยบเทยบแลว พบวา ต วเองย งม ไมเทาก บท เขาม กทกข  

รอกก เฟลเลอร มหาเศรษฐคน าค ญระด บโลกชาวอเมรกา ไดเขยนบอกเลาเอาไว หล งจากมเงนเปนหม นลาน เขาบอกวาทร พย สนเงนทองของมหาเศรษฐควรถก

๒๖

ความทกข ๓ ระดบ

ว.วชรเมธ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 35/74

าไปใช ในการสรางสรรค ประโยชน แกมวลมนษยชาต เกบไวเทาท  าเปน ท เหลอให แจกจายแบงปนออกไป ไม ใชวาหามาแลวกเกบอยางเดยว ไมมการแบงปน

ออกไปเลย เหมอนป เซยะของจน คนไทยชอบเชามาบชา เพราะป เซยะไมมทวาราหร บถายออก คนจนกบชา คนไทยกบชา เอามาต   งไวหนาราน ถอคตวาเม อเงนไหล

เขามาแลว ไมตองไหลออกไป หล กคดอยางน  แมจะ าใหร  จ กเกบร  จ กออม แตถายดตดถอม  นมากก าใหเปนคนตระหน ถ เหนยว แบงปนแก ใครไม ได ใหแก ใครไมเปน

มแนวโน มท จะยดตดวาทรพยสนคอคณคาสงสดของชวต แลวมองขามคณคาดานอ นๆ ไป ทางพทธศาสนาเม อสอนเร องการหาเงนทานจงไม ไดสอนแคหาและเกบแตสอนวา ร   จกหาร   จกเกบร   จกใช ร   จกให ร   จกเปล ยน(เปนบญเปนคณภาพชวตเปนภาษ ารงสงคมและอดหนนคณความด ให สงคมมธรรม)และร   จกปลอยวาง

อยางเปนนายของทรพย เงนน   น พระพทธเจาทานตร สเรยกดวย ๒ ช อ คอ๑. ปจจ ย๒. อสรพษ

ถาเรารจกใชเงน เงนจะเปนปจจย เพราะปจจยกคอเครอง านวยความสะดวกของชวต เปนตนวา พอมเงนแลว ก าใหมเคร องอปโภคบร โภคพร  งพรอม

๒๗ 

การจ ดการความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 36/74

๒๘

ว.วชรเมธ

มบาน มรถ มความม  นคงทางเศรษฐกจ เจบปวยกมยารกษา ลกหลานเกดขนมากสงเขาไปเรยนในโรงเรยนช   น า เขาสงคมคนกนบถอ อยาก าบญกได   าเตมท 

อยากช วยเหลอสงคมกไม ต  องเปนกงวล อยากเดนทางท องเทยวในหรอต างประเทศก าได   ไม ตดขด แต ถ  าใช  เงนไม เปน เช น มเงนมากมายแต กหวงไว   คนเดยว ไมยอมแบงสรรปนสวนใหด การ าอยางน  ก าใหคน าหนวาเปนคนตระหน  ถ เหนยว าใหช อเสยงในทางเสยหายฟ  งกระจายออกไป หรอแบงเหมอนก นแตแบง

อยางไมยตธรรม ก าใหพ นองทะเลาะก น เขนฆาก นเพราะแยงทร พย สมบ ตกลายเปนศกสายเลอด หรอไมเชนน   นกเปนท เพงเลงของพวกมจฉาชพ หรอบางทก าเงนท ม ไปลงทนในธรกจท ไมถกกฎหมาย าใหถกครหาถกเจาหนาท บานเมองจบกมคมขงหรอ าเงนน   นไปเลนการพน นจนช อเสยงในทางไมดเปนท เล องลอ และ/หรอไมร  จ กบรหารจดการเงนอยางมออาชพ าใหธรกจลมสลายกลายเปนคนลมละลายทกข หน กหนาสาห สจนลมเจบปางตาย หรอถงแมมเงนมากมาย แตกย งละโมบไมม ท ส  นสด หายใจเขาออกกย งคดถงแตเงน เงน เงน าใหต วเองสยบยอมอย  ใต านาจเงน จตใจไม โปรงโลงสดใส อย ท  ไหนกเปนก งวล ถาใชเงนไมเปนคณแกคณภาพชวตอยางน   เงนจะมคาเปนอสรพษท ก ดเจาของ ก ดกนคณงามความด ก ดกนคณภาพชวต

ถงมเงนแตกยากจนความสข

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 37/74

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 38/74

๓๐

ว.วชรเมธ

การหาเงนเปนกจกรรมท รบเอาเวลาสวนใหญในชวตของเราไปถงสองในสาม

เปนเคร องมอท ความโลภใชเปนเวทแสดงต วอยางโดดเดนเหนช ดท สด ถาไมร  จ กบรหารจ ดการการหาเงน ใชเงนใหด ชวตท อดมดวยศ กยภาพมากมายหลายดาน กจะถก ามาใชเพยงดานเดยว คอ ดานการเปนน กลาหาเงนอยางเปนดานหล ก สวนศ กยภาพของชวตดานอ นกจะถกละเลย ไมม โอกาสไดพ ฒนาใหเกดคณคาสมก บท  ไดอ ตภาพมาเปน

มนษย  การท เราจะสรางดลยภาพระหวางเงนก บคณภาพชวตน   น เราจะตองร  เทาท นส จธรรมของชวตอยางนอย ๓ ประการด งตอไปน   ไวเปนภมร  พ  นฐานเสยกอน เพราะเม อเขาใจวา “๑ ชวต” ม “๓ ส จธรรม” เหลาน   คอยเปนบรบทแวดลอมอย ดวยแลว เราจะ

ความเขาใจพ นฐานเพ อบรหารเงน

บรหารชวต

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 39/74

การจ ดการความโลภ

สามารถวางแผนในการหาเงนและการ ารงชวตอยางมคณภาพท พงประสงคไดอยางลงต ว ไมสดโตงไปดานใดดานหน งมากเกนไป

สจธรรมข อท ๑ความโลภไร ขด ากดจากต วอยางท กลาวมา าใหเราพบความจรงวา ธรรมชาตของความโลภน   น

 ไรขด าก ด ความโลภเหมอนแมน    าท  ไมเคยเตมฝ ง พรองอย เปนนตย เหมอนต มท  ร  วซมจากขางลาง เปนทศนยมท  ไมร  จบ เปนเสนขอบฟาท เพยรออกเดนทางอยางไรก

กาวไปไมเคยถง เปนมหาสมทรท มองไมเหนฝ ง เปนไฟท  ไมเคยอ มดวยเช  อ เปนปากท  ไมเคยหยดหว และเปน าไสท  ไมมท ส  นสด ธรรมชาตของความโลภคอความไมอ ม ไมพอ ไมเตม ไมต น ไมจบ ถาใชเราเวลาท   งชวตเพ อหาเงน หาทร พย สมบ ต มาปอนแกความโลภโดยหว งวา ว นหน ง ความโลภน  คงไดร บการเตมเตม เม อเตมแลว เราคงไดหยดไป าอยางอ นก นเสยท ความเขาใจอยางน   กน บวาเปนความเขลาอยางย ง เพราะความจรงกแสดงต วใหเหนช ดๆ อย แลววา ตอใหคนท มเงนมหาศาลอยางพระเจาม นธาต ในชาดกซ งไดครองความเปนใหญ ในฐานะพระจ กรพรรด ๘๔,๐๐๐ ป และสวรรค อกสองช   นๆ ละ ๘๔,๐๐๐ ป หรอมหาเศรษฐหลายลานลานดอลลาร สหร  ฐท มอย ท  วโลกกย งไมปรากฏวาเขาเหลาน   นบอกวาพอแลว มแตจะย งมกย งอยากเพ มมากข  น

ทกท ธรรมชาตของความโลภเปนอยางน   ย งเตมย งไมเตม ถาร   ไมท น ไมปลกต วออกมาจากโลภวถ เรากจะเอาเวลาอ นแสนส   นของชวต และส งขารอ นแสนเปราะบาง ไป

๓๑

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 40/74

ว.วชรเมธ

ส งเวยใหแกความโลภอยางนาสมเพชเปนอยางย งสจธรรมข อท ๒เรามเวลา ากด

เวลาในโลกน  ของมนษย น   นแสนส   น ด งทานเปรยบไววา ชวตส   นน กไมตางอะไรก บสายฟาแลบ ไมตางอะไรก บหยาดน    าคาง ไมตางอะไรก บฟมฟองของหยดน    าฝน ไมตางอะไรก บพย บแดด หรอไมตางอะไรก บตอมน    าท เดอดอย บนกะทะ เวลาแสนส   นอยางย งของชวตเชนน   ถาเราไมจ ดสรรใหด แตเอาไปใช ในการว งตามสนองความโลภ

ความอยากสารพ ดส งรอยแปดพ นเกาทกคนทกว น สดทาย เรากแทบจะไม ได าอะไรท เปนแกนสาร าค ญเลยในชวตน   น บแตเกดความตายก ไลกวดเขามา เงนกตองหาเล  ยงปากเล  ยงทอง ลกเมยกตองเล  ยงด ความดกตองรบสราง ความปวยไขกมาเตอนญาตพ นองกรอใหร บผดชอบ ภารกจทางส งคมกตองแบกหาม บญคณของมารดาบดากตองทดแทน อนาคตของลกหลานกตองรอใหชวยวางรากฐาน ชวต ย งมส ง าค ญอกมากมายใหตอง า หากบรหารจ ดการไมด ท   งชวตคดแตจะว งตามความอยากเพยงอยางเดยว ชวตจะเปนหม น ขาดทน และไมค  มคาก บการไดเกดมาเปนมนษย   สจธรรมข อท ๓ทรพยากรม ากด

ทร พยากรในโลกมอย อยาง าก ด แตความอยากไรขด าก ด การว งตามความ

อยาก าใหตองส  นเปลองทร พยากรมาก ย งคนอยากมากส งแวดลอมกถก าลายมากแรธาต พชพ นธ    ปาไม แมน    า ภเขา แผนดน อากาศ อาหาร สรรพส ตว  พล งงานท อย 

๓๒

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 41/74

๓๓

การจ ดการความโลภ

 ใตดนหรออย  ในทะเล กจะถกขด ถกคน ถกสบ ถกถลง ถกบร โภคใหส  นเปลองในอ ตราท มากลนพนประมาณ พอทร พยากรถก ามาผลต ถก ามาบร โภคอยางขาดสต กจะ

าให โลกเกดวกฤตมากมายหลานดานท   งวกฤตอาหาร วกฤตน    า วกฤตอากาศ วกฤตพล งงาน วกฤตท อย อาศ ย ฯลฯ โลกและทร พยากรท ถก าลายอยางรวดเรวเพ อปอนความอยากอยางไมมคณภาพ กจะมสภาพเปนบานของมนษย ท รอว นผพ งอยางรวดเรวย งคนถกกระต  นใหอยาก โลกและทร พยากรกย งเคราะห ราย แตผลสดทายมนษย ก

เปนผ  ร บกรรม ความพยายามท จะแกปญหาส งแวดลอมกด ความพยายามท จะหาวธยตการปลอยกาซพษท เปนต วกอปญหาภาวะโลกรอนกด ความพยายามท จะแสวงหาพล งงานทางเลอกมาบร โภคกด กระแสทนนยมเชงสรางสรรค และเศรษศาสตร ทางเลอกกดท  าล งเปนท สนใจอย  ในเวท โลก เหลาน     คอส ญญาณท มนษย กร  ดวา โลกใบน   าล งตกอย  ในอ นตรายจากการถกบร โภคอยางขาดสตมากเพยงใด การตระหน กร   ในขอ าก ดของทร พยากร จะ าใหเรามสต หาวธลดความโลภของต วเองลง พ ฒนาความอยากอยางมคณภาพข  นมาแทนท  และมจตยนด ในการแบงปนไดมากข  น

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 42/74

๓๔ 

ว.วชรเมธ

ในเม อความโลภไรขด าก ด ทร พยากร าก ด และว นเวลาในชวตของเรากแสนส   น กลาวอกน ยหน งวา “ชวตส   น แตต ณหายาว” ในสภาพเชนน   ถาบรหารจ ดการไมด เราจะเอาเวลาท แสนส   นไปว งตามกเลสท แสนยาว เราจะตายกอนท กเลสจะเตม จะยอม

เปนแบบน  หรอไม เราตองร   ใหเทาท นธรรมชาตของกเลส แลวจากน   นจะบรหารจ ดการอยางไรตอไป กเปนเร องของภาคปฏบ ต ซ งมอย  ๓ วธคอ

๑.ร   เทาทนธรรมชาตของความโลภ-ออกจากวถการบร โภคแบบเปนทาส

ธรรมชาตของความโลภหรอต ณหา มล กษณะ “ไมมท ส  นสด” ตามพทธพจน ท วา “อจฉา ห อนนตโคจรา” (ความอยากไมมท ส  นสด) หรอ “เตมอยางไรก ไมเตม” ตามพทธพจน ท วา “นตถ ตณหาสมา นท” (แมน    าเสมอดวยต ณหา ไมม) การร  ท นธรรมชาต

วธบรหารจดการความโลภ

ไ ไ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 43/74

๓๕ 

การจ ดการความโลภ

ของความโลภ วาเปนส งท  ไมมจดจบ แตชวตของเราน   นมจดจบ จะ าใหเรา ไมเอาเวลาอ นมอย อยาง าก ดของชวต ไปอทศใหก บการว งไลตามความอยากอยางสดโตง แตจะ

าใหเรา ร  จ ก “อยากแตพอด” หรอสะกด าวา “พอด” ใหต วเองได ในเวลาอ นสมควร ไมหมกม นว นวายอย ก บการตกเปนเบ  ยลางของความอยากอยางหนามดตาม ว แตจะร  จ กอยาก ร  จ กตองการ ร  จ กแสวงหาปจจ ยพ     นฐานแหงชวตเทาท  าเปน เนนท แกนสารเร องไหนท เปนเปลอกสล ดท  งไป แลว าว นเวลา พล งงาน พล งความคด สตปญญา มา

พ ฒนาตน พ ฒนาชวตใหเจรญงอกงามในดานอ นๆ ตอไปการร  ท นธรรมชาตของความโลภวาไรขด าก ด (unlimited wants) และการวางทาทตอความโลภน   เปนจดตางท มน ย าค ญระหวางเศรษฐศาสตรกระแสหลกหลกกบพทธเศรษฐศาสตร   ดวย เพราะในเศรษฐศาสตร กระแสหล กน   นพอร  วามนษย มความตองการก าไดอยางดแคกระต  นใหมนษยอยากตอไปเพ อจะไดบรโภคสนคาและบรการไดมากๆ อ นสงผลดตอระบบตลาดและธรกจ หรออยางดกวาน   นกแค ใหมนษย ร  จ กเลอกบร โภคอยางมคณภาพ และกระต  นใหบร โภคตอไปใหมากข  นๆ แต พทธเศรษฐศาสตร พอร  วา ธรรมชาตของความโลภไรขด าก ด กสอนใหมนษย 

(๑) ร  ท นตามความเปนจรง ไมปลอยมนษย  ไวก บส ญชาตญาณ

(๒) แนะ าใหมนษย พ ฒนาความตองการทางปญญาข  นมาแทนต ณหา(๓) เสนอทางเลอกดวยการสอนใหมนษย ผลตและบร โภคอยางมสต

ใ ป

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 44/74

๓๖

ว.วชรเมธ

(๔) เสนอทางสายใหมวา มนษย มศ กยภาพท จะเปนอสระจากความอยาก และสภาวะน  ทกคนสามารถ าไดถามการศกษาอยางถกตอง

พทธเศรษฐศาสตร  (Buddhist Economics) มองมนษย  ในฐานะท เปนมนษย  (Economics as if People Mattered) ไม ไดมองมนษย  ในฐานะท เปนปจจ ยของการลงทนทางธรกจ (เพยงมตเดยว) เพราะมนษย มศ กยภาพมากกวาน   น และมนษย ควรพฒนาไปให ไกลกวาการมชวตอย เพ อสนองสญชาตญาณการกนอย ท คนสวนใหญ

ถอวาเปนเร องใหญของชวต นอกจากน  แลวพทธเศรษฐศาสตร ย งเสนอวามนษย ย งตองบร โภคอาหารทางจตวญญาณ (มโนส ญเจตนาหาร) อกดวย ไม ใชแคบร โภคเพ อความอย รอดทางกายเทาน   น แตตองเปนการบร โภคเพ อความอย ดและชวยใหคนอ นมชวตท ดย งๆ ข  นไปอกดวย และสดทาย กคอ ใหเปนไทจากการตกเปนทาสของการบร โภค ดวยการบร โภคอยางมสต บร โภคดวยการ านงถงคณคาท แทของส งท บร โภค รวมท   งสอน

 ใหร  จ ก “เลอก” และ “เลก” บร โภคอยางมปญญา เชน สอนใหเลอกบร โภคแตอาหารท มคณคาทางโภชนาการและแนะ าใหร  จกรบประทานอาหารเพยงสองม  อ าหรบผ  ตองการฝกห ดข ดเกลาตนใหมกเลสเบาบางดวยการสมาทานศล ๘ การไมบร โภคม  อเยนของผ  สมาทานศล ๘ กล บมคณคาตอกายและใจมากกวาการบร โภคตามความ

ตองการของรางกายเสยอก ท   งน   ไมวาจะเปนคณคาตอรางกาย หรอคณคาตอจตใจการเตมใจไมบร โภค กเปนรปแบบหน งของความสข น คอ แนวคดแบบ

โ ใ โ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 45/74

๓๗ 

การจ ดการความโลภ

พทธเศรษฐศาสตร ท พทธศาสนาเสนอตอโลก และ าให โลกตองห นมาพจารณาวา การบร โภคแบบเดมท เปนก นมาน   น ไมควรเปนทางเลอกเดยว าหร บมนษยชาตอกตอไป

การไมบร โภคกควรเปนทางเลอก ทางหล ก และทางรอดของมนษยชาตดวยเชนก นอน ง มส งท ควรกลาวย    าไว ในท   น  ดวยกคอ การบร โภคอยางมสต ในฐานะท เปน

ศลอยางหน งในพทธศาสนา (ปจจ ยส นนสสตศล) ย งเปนวธท จะ าใหทร พยากรในโลกน  ถกบร โภคอยางค  มคา ดวยทาทท เตมไปดวยความเคารพ ออนนอมถอมตน ชะลอความ

เส 

   อมของทรพยากรไมใหถก ามาปรนเปรอความอยากของมนษยอยางหนามดตามวลดปญหามลภาวะทางอากาศและชวย าให โลกน  มอายยนยาว โลกคอบานของมนษย  ไมเส อมเรวอยางท  าล งเปนอย  การบร โภคอยางมสตเพยงอยางเดยว ไมเพยงแตชวยยดอาย ใหทร พยากร ให โลก หากแตเปนการยดอาย ใหเผาพ นธ   ของมนษยชาต ไม ใหถงกาลแตกด บอยางรวดเรวเพราะสงครามแยงชงทร พยากร อาหาร และพล งงานอกดวย ๒.พฒนาความต องการ

ความอยากในชวตของคนเราน   นม ๒ อยาง อยางท หน งเปนความอยากเชงลบท เราเรยกก นวา ”ความโลภ” หรอ “ต ณหา” อกอยางหน งเปนความอยากเชงบวกท เรยกวา “ฉ นทะ” คนท  วไปม กยอมตนใหตกเปนทาสของโลภะหรอต ณหา พอไดสนองต ณหา

กมความสข แตทางพทธศาสนาทานเสนอวา นอกจากการไดสนองต ณหาจะมความสขแลว การไดสนองความตองการดานปญญา ดานการ าคณงามความด ดานการชวย

ป ไป

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 46/74

๓๘

ว.วชรเมธ

เหลอเก  อกลคนอ น หรอการ างานอดเรก กเปนความสขเหมอนก น หรอย งไปกวาน   นคอ การไมมต ณหาใหสนอง กน บวาเปนความสขข   นสงสด ซ งท ศนะอยางน   ไมคอยเปน

ท ร  จ กก นโดยเฉพาะอยางย งในหม ชาวตะว นตก ซ งมวธคดแบบเสรนยมท เช อม  นก นวามนษย มเสรท จะใชชวตตามแตจตปรารถนา อ นเปนตนตอของล ทธปจเจกชนนยมสด

 โตง การปลอยต วว งตามต ณหา กจงเปนวถชวตอยางหน งท พวกเขาเช อก นวา เปนส งท ด แต ในโลกตะว นออกของเรา ซ งมพทธศาสนาเปนแกนของอารยธรรมน   น กล บสอน

ตอไปวา การสนองต ณหา าใหมความสขกจรง แตเปนความสขท  ไมจร ง ไมเท ยงแท  ไมประเสร ฐ เปนความสขท มาพรอมก บความเปนทาส คอ เราจะตกเปนทาสของตา ห จมก ล  น กาย ใจ ท  ไดร บการปรนเปรออยางขาดสตตลอดไปไมจบส  น สขแทตามแนวของพทธศาสนา คอ ความสขท  ไมเกดจากการสนองต ณหา แตเปนความสขจากการเปนอสระจากต ณหา หรอจากการหมดต ณหา (ตณหกขโย) ไปเลย

อยางไรกตาม าหร บปถชนท  วไป จ ๆ จะใหเปนอสระจากต ณหาหรอความ โลภยอมไม ใชเร องงาย ในเบ  องตน จงขอแนะ าใหร  จ กพ ฒนาต ณหา หรอพ ฒนาความตองการไปพลางๆ กอน เม อสตปญญาแกกลาแลวคอยยกระด บข  นไปอกข  นหน งคอการปฏบ ตเพ อเปนอสระจากต ณหาโดยตรงดวยการเจรญวปสสนากรรมฐาน

อยางท กลาวมาแลวขางตนวา ความอยากน   นมสองประเภท คอ ความอยากฝายบวกหรอความอยากฝายดท เรยกวา “ฉ นทะ” และความอยากฝายลบหรอความ

อยากฝายไมด ฝายกอปญหา ฝายยด ดถอมน าคญหมาย ฝายอยากครอบครอง ปน

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 47/74

๓๙

การจ ดการความโลภ

อยากฝายไมด ฝายกอปญหา ฝายยดตดถอม  น าค ญหมาย ฝายอยากครอบครองเปนเจาของทกส งทกอยางอยางไมยอมปลอยใหลงไมยอมปลงใหเปน ท   เรยกวา “ต ณหา”

(โลภะ)ความอยากท   งสองอยางน   มความแตกตางก นตรงท  ความอยากฝายด เปน

ความอยากท เกดจากปญญา หรออยากใหส งตางๆ ารงอย  ในสภาพท ดงาม อยาก าอะไรดๆ อยากสรางสรรค พ ฒนา (ภาษาบาลทานนยามฉ นทะอ นเปนความอยากฝายด

 ไวอยางช ดเจนวา ฉ นทะ หมายถง “กตตกมยตาฉนท” = แรงจงใจใฝสรางสรรค ) สวนความอยากฝายลบเกดจากกเลสหรอสญชาตญาณพ  นฐานของมนษยท ถกกระต  นใหอยากเพราะตาห จมก ล  น กาย ใจ ม นแสอยาก หรอจตคดปรงแตข  นมา แลวกพาใหอยากส งน   นส งน   เปนความอยากท  ไมมปญญาเปนต วชวย แตมอวชชา คอ ความขาดสต ความไมร  ท นการ างานของจตต วเองท บงการอย ขางหล ก เปนความอยากท ม ง ามาสนองต วตนของตน หรออยากเพ อต วเอง อยากโดยมต วตนเปนศนย กลาง อยากอะไรกตาม กเพ อท ตนจะไดสมอยาก สมหว ง สมปรารถนา

เพ อความเขาใจงาย ความอยากท   งสองอยางน   เราอาจเรยกอกช อหน งวาต ณหา คอ ความอยากได อยากเปน อยาก าลาย (=เหนแกต ว)

ฉ นทะ คอ ความอยาก าอะใหด อยากสรางสรรค อยากพ ฒนา (=เหนแกธรรม )เชน คนคนหน งเหนดอกไมผลบาน แลวร  สกสดช นร นรมย ท เหนดอกไมผลบาน

พอจตพอใจทจะใหดอกไมนนบานอยอยางนนบนตนตอไป กมความสขแลว ความ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 48/74

๔๐

ว.วชรเมธ

พอจตพอใจท จะใหดอกไมน   นบานอย อยางน   นบนตนตอไป กมความสขแลว ความอยากใหธรรมชาตย งคงความงดงามตามธรรมชาตอยางน   ถอวาเปน “ฉ นทะ” คอ ความ

อยากฝายดแตอกคนหน ง เหนดอกไมผลบานแลว เกดความอยากจะเดดข  นมาช นชมเปนของต วเอง จงเดนเขาไปเดดมาปกแจก นสวนต วท นท ความอยากท มการ าเพ อ “ต วเอง” อยางน   เปนต ณหา

หรอชาวบานสองคนเดนทางเขาไปในปาลก คนหน งเหนตนไม ใหญแลว คดวา ท ปาน  เปนปาดงดบอย  ไดกเพราะมตนไม ใหญอยางน  มากมาย เราจงควรจะชวยก นร กษาปาเอาไว ใหดท สด ธรรมชาตจะไดอดมสมบรณ  ไปตราบนานเทานาน ความอยาก

 ใหตนไมคงอย อยางสมบรณ ตอไป อยางน  จ ดเปน “ฉ นทะ”แตชาวบานอกคนหน งพอเหนตนไม ใหญ ในปาลกลวนแตตนโตๆ ท   งน   น กคด

ข  นมาวา ถาต ดแตละตนไปขาย คงไดเงนไมนอยเลย ความอยากอยางน  จ ดเปน“ต ณหา”

หรออกต วอยางหน ง น กศกษาสองคน าล งมองหาสถาบ นการศกษาท ตนจะศกษาตอในระด บบ ณฑตศกษา คนหน งอยากศกษาตอเพราะร  สกวา เพ อนๆ ในท 

างานลวนจบปรญญาโทก นท   งน   น ถาต วเองย งไมศกษาตอ กร  สกนอยหนา เวลาเขาส งคมกร  สกมปมดอย แตถา าเรจการศกษาระด บปรญญาโท ไดร บปรญญามาอกส ก

หนงใบ ใครตอใครกคงชนชมยนดและเหนวา ตวเองกเปนปญญาชนคนมการศกษา ม

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 49/74

๔๑

การจ ดการความโลภ

หน งใบ ใครตอใครกคงช นชมยนดและเหนวา ต วเองกเปนปญญาชนคนมการศกษา มเกยรต ไมนอยหนาไปกวาใครเปนแน คดอยางน  แลวจง ต ดสนใจเรยนตอ

สวนอกคนหน งมองวา การศกษาเปนเคร องมอพ ฒนาปญญาท  าค ญ หากตนตองการความเปนเลศทางปญญาและวชาการ กคงตองศกษาหาความร  เพ มเตมในสาขาวชาท จบมาเพ อจะไดเพ มพนความเปนเลศทางปญญาและวชาการใหดข  น เวลา

างานจรงๆ จะได ใชความร  ความสามารถในเชงวชาการน   นมา าประโยชน  ไดอยางด

ท สด ไม ใชส กแตวา างานแตพอผานๆ ไปเทาน   น แตปรารถนาอย เสมอวา จะตองเปนน กวชาการท ร  จรง เกงจรง เปนท พ งใหแกตนเองและแกวงวชาการไดอยางแทจรง ความร  จรง ความเช ยวชาญจรงน   น จะ าใหพ ฒนาวงวชาการในสาขาน   นๆ ใหกาวหนาย งๆข  นไป เปนประโยชน อ นไพศาลแกเพ อนมนษย  

จากต วอยางน  จะเหนวา น กศกษาคนหน งตองการศกษาตอเพราะต ณหาตดอย  ในระบบคณคาเทยมท เรยกก นวาปรญญานยม อ นหมายถงการยดตดวา การไดร บปรญญาหลายสาขาคอคณคาอยางหน งของชวต หรอเปนโอกาสอยางหน งในการเล อนสถานะทางส งคม ซ งคานยมน  เปนก นอย มากในส งคมไทย ดวยคานยมอยางน  เวลาศกษาตอ จงไมม งพ ฒนาต วเองเพ อใหมความเปนเลศทางปญญาและวชาการอ น

เปนจดหมายท แทของการศกษา แตม งแควา าอยางไรก ได ใหเรยนจบใหเรวท สดและ ไดปรญญามาอวดคนอ นกพอ

สวนอกคนหนงมงไปยงคณคาโดยตรงของการศกษา คอ การฝกหดพฒนา

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 50/74

๔๒

ว.วชรเมธ

สวนอกคนหน งม งไปย งคณคาโดยตรงของการศกษา คอ การฝกห ดพ ฒนาศ กยภาพของต วเองใหดข  น สวนเกยรตคณทางส งคมน   น ปลอยใหเปนส งท เปนไปเอง

 โดยอ ตโนม ต ไม ใชเร องสล ก าค ญ จะเหนวาพอความอยากแบบต ณหาเกดข  นมา ม นกม ก าเอาคณคาเชงลบมาดวย แตพอความอยากแบบฉ นทะเกดข  นมา คณคาเชงบวกกตามมา

ฉ นทะ จงเปนความอยากท มรากฐานมาจากปญญา จากความใฝดงาม ใฝ

สรางสรรค  เกดข  นมาแลวมแตจะ าใหม งไปสรางสรรค พ ฒนาแตส งดงาม สมก บ าาก ดความในภาษาบาลท ทานใช าวา “กตตกมยตาฉนท” อ นแปลวา “แรงจงใจใฝสรางสรรค ,แรงจงใจใฝ าด” สวนต ณหาน   น เปนแรงจงใจใฝบร โภค ใฝเสพ ใฝสนองความตองการอ นมส ญชาตญาณและกเลสคอยบงการใหคดให าใหอยาก โดยม “ต วเอง” เปนต วต   ง เปนต วร บผลประโยชน เปนต วช โรง เปนต วแสดงเดนเปนผ  ออกหนา

ในระด บการ ารงชวตประ าว น ฉ นทะ หมายถง ความอยากท ม งตรงตอคณคาแทของส งตางๆ สวนต ณหา เปนความอยากในคณคาเทยมของส งเหลาน   น ฉ นทะแปลอกอยางหน งวา ใฝด ใฝสง ใฝสรางสรรค  ต ณหา แปลอกอยางหน งวาใฝช  ว ใฝต  า ใฝตามกเลส ต ณหาและฉ นทะแมเปนความอยากเหมอนก น แตคณภาพตางก นด งกลาว

มาน   เชน คนท อยากเปนแพทย  เพราะอยาก างานในโรงพยาบาลหลายท  ซ งจะ

าใหมโอกาสไดเงนมากๆ พอไดเปนแพทยแลว ได างานจนมเงนอยางทตองการแลว

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 51/74

๔๓

การจ ดการความโลภ

าใหม โอกาสไดเงนมากๆ พอไดเปนแพทย แลว ได างานจนมเงนอยางท ตองการแลวกมความสข

แตอกคนหน ง อยากเปนแพทย เหมอนก น แต ไม ใชเพราะอยากมเงนมาก แตเพราะวาอยากชวยคนให ไดมากๆ ไมอยากเหนคนตกทกข  ไดยาก เพราะความเจบไข ไดปวย อยากใหเพ อนมนษย รวมโลกมสขภาพด มหล กประก นสขภาพพ  นฐานท  ไดมาตรฐาน มชวตท มคณภาพ คร   นไดชวยคนแลว กมความสขสมใจเหมอนก น

จะเหนวา ความอยากเปนแพทย ของคนท   งสองคนน   เปนความอยากท  ใหความสขไดเหมอนก น แตความสขเพราะความอยากท เปนต ณหาหรอโลภะน   น มความทกข เปนของแถม และบางท ไมประกอบดวยธรรมะ ทางไหนจะ าใหตนไดเงนก าท   งน   นอน ง ท บอกวา มความทกข เปนของแถมกเพราะพอสมอยากแลว ม นไมจบ ม นจะกระต  น

 ใหอยากตอไป ออกว งตอไป เบยดเบยนตนเบยดเบยนคนอ นตอไป แตคนท มความสขเพราะไดชวยคนน   น คร   นมความสขเม อไดชวยคนแลว คร   นนกถง กมความภม ใจ ความสขน   นกขยายเพ มข  นอก และเปนความสขท  ไมตองไลลา เปนความสขท  ไมพรอง แตเปนความสขท เม อเกดข  นมาแลว มแตจะหลอเล  ยงจตใจใหเบกบาน อ มอย  เตมอย  และอยาก าด ใหย งๆ ข  นไป โดยไมเบยดเบยนใครๆ เลย เหนคนอ นมความสข เขากมความ

สขแลวหรออกต วอยางหน ง น กศกษาสองคนเลอกเรยนดานร  ฐศาสตร การเมอง

การปกครอง โดยท คนหน งอยากเปนน กการเมอง เพราะเขาไดร บการบอกเลามาวา

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 52/74

๔๔ 

ว.วชรเมธ

ร ร โ น น เ นน รเม เ ร เ ไ ร ร เล ม วการเปนน กการเมองน   น เปนชองทางท เตมไปดวยสทธพเศษมากมาย ม โอกาสเขาไป

จ ดสรรงบประมาณของประเทศ และหากร  จ กวธทจรตอยางแยบยล ใชเวลาเพยงไมก ป กสามารถร   ารวยกลายเปนมหาเศรษฐท มท   งเงน ท   ง านาจ คร   นมแรงจงใจมองเหนจดท  “ต วเอง” จะไดผลประโยชน มหาศาลอยางน  แลว เขาจงท มเทเรยนหน งสอดานร  ฐศาสตร ตอไปจนจบเพ อให ไดเปนน กการเมองน    าเนาอยางท ตนเองตองการ

สวนอกคนหน ง เลอกเรยนสาขาเดยวก น แต ไม ใชดวยแรงจงใจเดยวก น แตเพราะเขาพจารณาเหนวา การเปนน กการเมอง คอ การไดเปนต วแทนของประชาชนท เลอกเขาเขามา เม อไดเขาไปส สภาแลว เขาจะต   งหนาต   งตา าหนาท เปนปากเปนเสยง

 ใหก บประชาชน เขาจะท มเทอทศตนร บใชประชาชนอยางดท สด ใหสมก บท  ไดร บความ ไววางใจใหเลอกเขาเขาส สภา และถาหากเปนไปได เขาจะตองหาวธตรากฎหมายปราบปรามคอร ปช  นใหมผลบ งค บใชอยางศ กด สทธ  เพราะไมอยากเหนการคอร ปช  นกลายเปนว ฒนธรรมกระแสหล กของส งคม คร   นคดถง “ประโยชน สข” ท จะเกดข  นอยางน  แลว จงตกลงใจเลอกเรยนในสาขาร  ฐศาสตร ตอไป คนท คดอยางน   พอไดเปนน กการเมอง กจะเปนคนประเภทคานธ ลนคอร น หรอแมนเดลา ท  าประโยชน เพ อประ

ชาตจรงๆ ไมมองหาชองท จะ าเพ อสนองความตองการของต วเองเลยจะเหนวา จากท กลาวมาน   น กศกษาท   งสองคน ตางกม “ความอยาก” หรอ

“ความตองการ” ในส งเดยวก น แต “คณภาพ” ของความอยากหรอความตองการน   นไม

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 53/74

๔๕ 

การจ ดการความโลภ

ว ม ร ในส เ ว น แ ณภ ว ม ร ว ม รนนไมเหมอนก น คนหน งอยากเพราะต ณหาหรอโลภะ (กเลส) อกคนหน งอยากเพราะฉ นทะ

หรอปญญา (ธรรมะ)คณภาพของความตองการ จงเปนต วต ดสนความตองการท  าค ญวาความตองการอยางไหนเปนต ณหา อยางไหนเปนฉ นทะ อยางไหนเปนโทษ อยางไหนเปนคณ

ในชวตของปถชนท ย งมกเลสน   น จะตองเรยนร  ท   จะยกระด บความอยากของ

ตนเองจากการตกเปนทาสของความอยากแบบตณหาหรอโลภะข  นมาเปนความอยากแบบฉ นทะหรอปญญาให ได ในทางปฏบ ต จงขอวางหล กการไววาทกคร   งท เกดความอยากข  นมา ใหถามต วเองวา ส งท เราอยากหรอตองการน   น

ม “คณคาท แทจรง” อย ตรงไหน แลวม งไปย งคณคาท แทจรงของส งน   น เชน ถาหากอยากเปนคร กถามวา คณคาท แทจรงของการเปนคร คออะไร ถาอยากเปนแพทย กถามวา คณคาท แทจรงของการเปนแพทย คออะไร หรอถาอยากมรถ กถามวา คณคาท แทจรงของรถคออะไร (เชน ใชเปนพาหนะ) ถาอยากมเงน กถามวาคณคาท แทของเงนคออะไร (เชน ใชเปนปจจ ย) ถาอยากมบาน กถามต วเองวา คณคาท แทจรงของบานคออะไร ถาอยากในส งใด แลวพยายามเตอนตนใหม งไปย งคณคาแทของส งน   นดวย

ปญญา ความอยากกจะเปนกศล บรรลว ตถประสงค ท แทของส งท ตนอยาก เม อความอยากไดร บการพ ฒนา ชวตกพ ฒนาไปดวย ความสขกเกดตามข  นมาดวย

ถาฟงต ณหาลวนๆ ชวตจะเหน อยโดยไม าเปนเพ มข  นอกไมร  ก เทาต ว การว ง

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 54/74

๔๖

ว.วชรเมธ

ๆ ตามต ณหา คอ การขยายทกข ท มอย แลวตามธรรมดา ใหกลายเปนทกข กอนโตของชวต

 โดยไม าเปนการพ ฒนาความตองการ จงเปนวธจ ดการความโลภไดเปนอยางด ถาเรามความอยาก มความตองการในเร องใด ลองปร บเปล ยนมมมองตอความตองการในเร องน   นๆ จากการท ปลอยให โลภะหรอต ณหา า ลองใหปญญามา าด กจะพบวา เราไม

าเปนตองเปนอสระจากความอยากก ได จงจะมความสข แตเราสามารถมความสขได จากการเปล ยนคณภาพของความอยาก ๓.เปล ยนทาท ในการบร โภคบร โภคป จจย๔

การบร โภคปจจ ยส ท ดน   น ตองบร โภคอยางมสต ซ งในทางพระพทธศาสนาถอเปนศลอยางหน งเรยกวา “ปจจ ยส นนสสตศล” คอ ศลท เกดจากการบร โภคปจจ ยส อยางมสตอยางมปญญา เหมอนท  ใน านวนไทยทานใช าวา “กนเพ ออย  ไม ใชอย เพ อกน”เปนตนวา

อาหารกบร โภคเพ อ าบ ดความหวความกระหายใหรางกายมสขภาพด ไม ใชม งไปท รสอรอยแตดอยคณภาพหรอม งไปท ราคาแสนแพงตามสม ยนยม

เส อผ ากม งไปท การปกปดอว ยวะอ นกอใหเกดความละอาย เพ อปองก นอณหภมรอน หนาว เพ อความปลอดภ ย เพ ออย  ในส งคมอยางเหมาะสมสอดคลองก บ

กาลเทศะ ไมม งไปท ราคาแพง รสนยมหร าล งท นสม ย อยางหนามดตาม ว

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 55/74

๔๗ 

การจ ดการความโลภ

ท อย อาศยกม งไปท ความเหมาะสมก บความ าเปน าหร บการ าน กพ ก

อาศ ย สอดคลองก บฐานะทางการเงนของตน ไมหนาใหญ ใจโตอวดความร  ารวย สรางเกนฐานะของตนจนเดอดรอนว ยวายยารกษาโรคกม งไปท ความสบายหายโรคใหสขภาพด ไม ใชบร โภคเพ อเปน

เคร องพอกเสรมเตมกเลส อ นเปนเหตล มหลงในรป เสยง กล น รส ส มผ ส ซ ง าใหตอง

 ใชเงนทองมหาศาล าหร บการ ารง าเรอหรอป จจยอ นๆ เชน รถกม งไปท ประโยชน  ใชสอยคอเปนยานพาหนะ ไม ใชม งม ไวข บอวดใครให โกหร นากากม งไปท การบอกเวลา ไม ใชบอกความอ ครฐานทางการเงนจนเกนพอด กลาวอกน ยหน งวา จะบร โภคส งใดกตาม ใหพยายามเขาใหถงคณคาแทซ งเปนประโยชน  โดยตรงของส งท ตนบร โภค านงถงความพอดก บเงนท มอย  ก บ

 ฐานะท แทจรงของตนในส งคม ไมเอากเลสเปนมาตรฐานในการบร โภค ถาบร โภคปจจ ยส อยางมปญญา กจะ าใหสามารถประหย ดเงนตราไดมาก ไมตองว งว นหาเงนมาปรนเปรอความอยากอ นเกดจากการบร โภคท เกนพอด การบร โภคดวยสตปญญาอยางท กลาวมาน   เรยกวา บร โภคดวยคณคาแท สวนการบร โภคอยางขาดสตเรยกวาบร โภค

ดวยคณคาเทยมต วอยางหน งของการบร โภคดวยคณคาเทยมท เดนกคอ การบร โภคอปาทานท 

พวงมาก บส งท บร โภค เชน การบร โภค “ตราส ญล กษณ ” หรอ “Brand” ของสนคาและ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 56/74

๔๘

ว.วชรเมธ

บรการช อด งอยางไมร  เทาท น เหมอนบางคนท เหออยากใช โทรศ พท ร นใหมท สด ดท สด

ท นสม ยท สด แพงท สด เพราะอยากไดช อวาเปนคนท  าสม ยท สด หรอเหมอนบางคนท บร โภคสนคาและบรการบางอยาง เพราะตองการประกาศให ใครตอใครร  วาตนเปนชนช   นท มรสนยม หรอมมาตรฐานการครองช   วตท เหนอกวาใครๆ อยางท เรยกก นวาเปนการบร โภคเพ อสรางอ ตล กษณ  เพ อแสดงต วตน การบร โภคคณคาเทยมอยางน  ตอง

จายดวยเงนมหาศาล ตองผลาญเวลาของชวตไปไมนอย แต ไดคณคาตอชวตจรงๆ ไมมากการบร โภคโดยม งคณคาแทคอการบร โภคท พงประสงค  สวนการบร โภคดวย

คณคาเทยมคอส งท ควรหลกเล ยง แตหากอย  ในฐานะท สามารถ าได ก ไมพงบร โภคจนเลยเถดเกนพอด  ๔.นยามความสขให ตนเองใหม

คน านวนมากหลงผดยดตดอย  ในโลกท ศน ท วา “การบร โภคสนคาและบรการเปนเง อนไขใหเกดความสข ย งบร โภคมาก ย งสขมาก” โลกท ศน แบบน   กลายมาเปนคานยมบร โภค ท รบเอาความสขไปข  นตอการเสพ การบร โภค แลวคนไมนอยกหลงลมไป

เสยแทบสนทวา การมความสขน   น ไม าเปนตองผกตดก บการบร โภค หรอการครอบครองว ตถเสมอไป

พทธศาสนาเสนอวา ความสขมหลายระด บ เชน

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 57/74

๔๙

การจ ดการความโลภ

(๑) กามสข สขจากการสนองความตองการทางตา ห จมก ล  น กาย ใจ ความสข

อยางน  เปนความสขพ  นฐานของปถชน วางรากฐานอย บนความตองการตามธรรมชาต และอย  ใตเง อนไขของกเลสคอต ณหาเปน าค ญ(๒) สมาธสข สขจากความสงบของจตใจ ถอวา เปนความสขอยางประณตท 

เกดข  นไดงายๆ เพยงการฝกจตใหอย ก บความน ง (เอก คคตา) ความสงบ (ส นตา) ความ

ละมนละไม (ปณตา) ความเบาสบายหายเครยด (มทตา) และความม  นคงไมหว  นไหว ไปตามส งเรา (สมาหตา) คนท ฝกสมาธอย เสมอ จงมสมาธสขเปนอาหารของใจ เม อใจสงบ ผองใส สดช นร นเยน ความตองการบร โภคว ตถกจะนอยลง ความพงใจในกามสขอ นเกดแตการตามสนองกเลสกจางคลายลง สขเกดแตสมาธจงเปนความกาวหนาของการแสวงหาความสข เปนความสขท มคณภาพดข  นกวากามสข และเปนความสขแบบองค รวมคอท   งกาย ใจ และสมองลวนอย  ในครรลองของสขภาวะเหมอนก น ความสขชนดน  เม องอกงามข  นมาแลว าใหเกดความเปล ยนแปลงเชงคณภาพชวต พฤตกรรมและสตปญญา น บวาเปนความสขท ควรปรารถนาของมหาชน

(๓) นพพานสขสขจากความหลดพน เปนอสระจากการถกครอบ าของกเลส

อยางส  นเชง ด  งบ วท ลอยพนน  า ด  งนกท พนกรง ด  งส ตว ท พนโซ ด  งเน  อท พนบวง ชวตมแตอสรภาพทางจตและปญญาลวนๆ ไมถกรงร ดม ดตรงดวยความหมนหมองครองเศรา

หรอไมถกอดต อนาคต คอยกดท บใหเปนก งวลอกตอไป มแตความสข สดช น ร นเรง

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 58/74

๕๐

ว.วชรเมธ

เบกบาน ผองใส โปรงเบา สบาย ไมมอะไรตดข ดในทางจตและปญญาอกแลว เม อจต

พบอสรภาพ ชวตจงมแตความสขแทท ถาวรลวนๆ อย อยางน   นในท ทกสถานในกาลทกเม อ เหมอนพทธสภาษตท ตร สวา

“ไมวาบ านไมวาปาไมวาท ล มไมวาท ดอน

ทานผ    ไกลกเลสอย  ไหนภมภาคน นไซร ยอมเปนสถานอนร นรมย” นพพานสขเปนความสขแทท เม อเกดข  นมาแลว ส งแวดลอมภายนอกไมวา

จะมสภาพเปนอยางไร กจะไมสงผลตอสขภาวะภายในอกตอไปแลว จตของผ  บรรลนพพานสขเปนเหมอนเกาะท น    าทวมไมถง ม  นคง ปลอดภ ย เปนไทเหนอกเลสประดาม

ทกชนด ในเม อความสขมก นไดหลายแบบด งกลาวแลว ด งน   น เราตองมานยามการ

แสวงหาความสขในชวตใหม แลวเราจะ าอยางไร กมาดวาเรามความสขจากอะไรไดบาง

(๑) มนษยสามารถมความสขจาก ‘ความม’ การมว ตถหรอปจจ ยส  าหร บบร โภคพร  งพรอม น บเปนความสขข   นพ  นฐานของมนษย ท  วไป ความสขแบบน   ถอวา

เปนความสขเชงเศรษฐกจ ท เกดจากการแอบองอย ก บเง อนไขคอว ตถ ใครมว ตถพร  ง

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 59/74

๕๑

การจ ดการความโลภ

พรอม าหร บรองร บความตองการของชวตข   นพ     นฐานไดเปนอยางด คนเชนน  กยอมจะ

มความสข แตความสขจากความมกมขอเสยหาย คอ เม อมแลว หลายคนกล บอยากมอก บางคนย งมย งอยาก ย งมมากย งไมพอ ความ “ม” จะ าใหมความสขกตอเม อมแลวร  จ กพอด (ม ตต ญตา) ร  จ กยนด (ส นตฏฐ) ความพอด ความยนด จงเปน า าค ญท คนชอบฝากความสขไวก บความมตอง าความเขาใจใหด มเชนน   นแลว ตอใหมเพยง

 ไร กอาจไมมความสข(๒) มนษยสามารถมความสขจาก ‘ความด’ คอ ใครท ร  สกวาตนมเงนมากพอแลว กบอกต วเองวาพอแลว เทาท มกมความสขแลว เล อนต วเองข  นมาหาความสขจากความด โดยการอทศตน าเพญประโยชน แกส งคม เหมอนบคคลท มช อเสยงของ

 โลกหลายคนร  จ ก “เปล ยนความด งมาสรางความด” เชน บล เกตส  มากอต   งมลนธ

เพ อชวยเหลอชาวโลก เจท ล กอต   งมลนธเพ อชวยเหลอผ  ประสบภ ยธรรมชาต เหมอนแอนดร คาร เนก บรจาคเงนสรางหองสมดท    วโลก เปนตน ฉะน   น

(๓) มนษยสามารถมความสขจาก ‘ความร   ’ หรอจากกจกรรมทางปญญาอยางบรรดาน กวชาการท   งหลาย เชน มารคร ก บ ปแอรคร สองคนน  เปนผ  คนพบธาต 

เรเดยม ซ งเปนธาตท  าค ญทางวทยาศาสตร อยางหน งของโลก าใหน กวทยาศาสตร ท  ว โลกพาก นต นเตน ผลจากการคนควาวจ ยในส งท เธอร ก าใหมาร คร  ไดร บรางว ลโนเบล

ถงสองคร   ง ว นหน ง เม อเพ อนฝงญาตพ นองแนะ าใหเธอจดสทธบ ตรส งท เธอคนพบไ ใ ไ ใ ใ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 60/74

๕๒

ว.วชรเมธ

แตเธอไม า โดยเธอให าตอบท นายกยองมากวา “ดฉ นไมสนใจการจดลขสทธ       ในส ง

ท ดฉ นคนพบ เพราะส งน  เปนสมบ ตของโลก ในชวตของดฉ น หากม าราฟสกส ดๆ อย  ในมอส กเลม น  นกเพยงพอแลวท จะมชวตอย อยางมความสข” น คอการมความสขจากการมความร  หรอการใชปญญา หรออยางอ ลเบร ต ไอน สไตน  นยมใชชวตอยางเรยบงาย ไม ใหความ าค ญก บว ตถและช อเสยง แตมความสขก บการแสวงหาความร  และการคดคนสมการท ตนร กมากกวา เหมอนท ทานกลาววา าหร บทานแลว ในชวตน   ไมตองการอะไรมากไปกวาไวโอลนก บหน งสอฟสกส ดๆ ส กเลม หรอเหมอนทานพทธทาสภกขท มความสขกบการคนควาพระไตรปฎกอยางไมยอมกนยอมนอนเพราะมความสขท ไดคนพบแกนธรรม าสอนของพระพทธเจาจากพระไตรปฎกแลวเลอกค   นกล  นกรองออกมาเปนธรรมนพนธ เลมใหมๆ จนทานกลาววา ทานมหน งสอมากกวาหน งสอของ

คนท   ง าเภอรวมก นเสยอก(๔) มนษยสามารถมความสขจากการได  าในส งท ตนรก เหมอนอยาง

สตฟ จอบส  ผ  กอต   งบรษ ทแอปเปล ท   งย งเปนนว ตกรช อกองโลกท สรางนว ตกรรมเปล ยนแปลงโลกมากมายอยางคอมพวเตอร แมคอนทอช แมคบ  คแอร  ไอโฟน ไอพอด

 ไอแพด ไอจนส หรอการเปนเจาของ บรษ ทพกซาท ผลตภาพยนต แอนเมช  นระด บรางว ลออสการ มากมายหลายเร องออกมาส สายตาของชาวโลก ในหน งสอ “กลาคดตางอยาง

สตฟ จอบส ” (THE INNOVATION SECRET OF STEVE JOBS) เลาถงปร ชญาในการใ ใ ไ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 61/74

๕๓

การจ ดการความโลภ

 ใชชวตของสตฟ จอบส ในเร องน   ไววา

  “จอบสเคยบอกไววา เมอตอนทเขามอายไดยสบสามป เขามความมงคงมากกวา ๑ ลานดอลลาร หนงปใหหลงความมงคงของเขาพ งข นไปเปนมากกวา ๑๐ลานดอลลาร และเปน ๑๐๐ ลานดอลลารเมอเขามอายยสบหาป นาประทบใจจรงๆ แตนนไมใชเรอง าคญ าหรบเขาเลยเพราะ “ผมไมเคย าอะไรเพ อเงนการได เปนชาย

ท ร  ารวยท สดในสสานไมสลก าคญอะไร าหรบผมเลย แตการได พดกบตวเองบนเตยงทกคนวาเราได  าส งท วเศษสดแล วน สส   ง าคญ”” 

การได าในส งท ร ก เปนความสขอย แลวในต วเอง าหร บคนท คนพบวาตนร กอะไรและได าในส งน   น ความสขของเขาคอหนทางไม ใชปลายทาง (Happiness is theway) ดวยเหตท  การ าในส งท ร กเปนความสข เปนรางว ลอย แลวในต วเอง คนชนดน  จง

 ไม าเปนตองตะเกยกตะกายหาความสขจากว ตถ ารง าเรอมากมายน ก สตฟ จอบส  จงนยมใชชวตอยางเรยบงาย แมม โอกาสกอบโกยมากมายเพ อต วเอง แตเขากล บมองขามไป เพราะการได าในส งท ร กน   นใหความสขแกเขาไดมากกวาการฝากความสขไวก บเงนและว ตถลวนๆ

สตฟ โวซเนยก ค หของสตฟ จอบส กม โลกท ศน เชนเดยวก น เขาเลอก าในส งท ร ก ท   งๆ ท ม โอกาสกอบโกยจากผลงานของต วเองไดมากมาย แตเม อคนพบส งท ตนร ก

แลว ก ไม าเปนจะตองว งตามความโลภเงนทองอยางหนามดตาม วเหมอนคนอ นอกตอไป ป ไป ใ ไ ป ไ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 62/74

๕๔ 

ว.วชรเมธ

 ไป หากจะเปรยบไปกคงเหมอนก บคนท มเพชรเลอคาอย  ในมอก ไมมความ าเปนอะไรท 

จะตองต นตาต นใจก บกอนกรวดกอนหนสสวยอกตอไปแลว โวซเนยกกลาวถงเร องน   ไววา “เงนทองไมคอยมความหมาย าหรบผมสกเทาไร ผมนามนไปบรจาค ให กบองคกรการกศลพพธภณฑเดกๆหรอทกๆท ท ผมให  ได เงนเปนเหมอน

ความช วร าย าหรบผม มนไม ใชส งจงใจท ผมแสวงหา ผมอยากจะเปนผมคนเดมท  ไมมแอปเปล และน คอสาเหตท ผมกลบไปสอน เพราะหากไมมแอปเปลส งท ผมจะ ากคอสอนหนงสอ”

การคนพบวาตนเองร กอะไรและได าส งน   น าใหจตใจคลายความหมกม   นในเร องความโลภโมโทส น ม งม  นไปส การสรางสรรค พ ฒนา (ซ งเปน “ฉ นทะ” หรอต ณหา

ฝายบวก) ไมเสยเวลาไปก บการว งไลลาหาเงนอยางไมจบส  นดวย านาจการย  วเราของความโลภ คนท ม โอกาสต กตวงผลประโยชน หรอ าไรมหาศาลจากอ จฉรยภาพของตนเองมากมายแต ไม า ทวากล บเลอก าในส งสรางสรรค ซ งเปนประโยชน ตอมนษยชาตมากกวา คอ ต วอยางอ นช ดเจนวา เราสามารถ “เบ ยง” ต วเองออกมาจากวถ

ทางของการตกเปนทาสของความโลภได ท   งย งเปนความเปนไปไดท มาพรอมก บความสขท ประณตกวา ดกวา สะอาดกวา โลภสขหรอความสขจากการไดครอบครองส งตางๆ

อกตางหาก

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 63/74

๕๕ 

การจ ดการความโลภ

(๕) มนษยสามารถมความสขจากความสงบท เรยกวาสนตสขหรอสมาธ

สขกลาวคอ การเจรญสมาธภาวนาดวยการตามระลกร  อย ก บลมหายใจอยางมสต การเจรญสมาธภาวนาจะ าใหเกดความสขท ประณต เปนอสระ จตใจผองใส สดช น เบกบาน เกดความสดช นร นรมย ภายในดวงจต ความสขท ประณตชนดน  เม อจตไดส มผ สแลว จะสงผลใหคลายจากความสขอยางหยาบท เกดแตการเสพการบร โภคลงมาโดย

อ ตโนม ต ย งคนมความสขจากจตท สงบสขไดมากเพยงไร กจะเปนอสระจากการเสพการบร โภคกในเชงว ตถ ไดมากเทาน   น สมาธสขเปนความสขท แทบไมมตนทนเลย แต ใหคณคาตอชวตสงสงอยางย    ง ความสขชนดน  เปนผลด โดยตรงตอสขภาพกาย สขภาพจตและสขภาพเงน

(๖) มนษยสามารถมความสขจาก“ความเปนอสระจากความอยาก” ชาว

ตะว นตกสวนใหญเช อก นวา มนษย มความสขจากการท อยากไดอยางอสระ อยากอยางไรไดอยางน   น น บเปนความสข ความเช อเชนน  แมเปนความจรง แตความสขท  ไดน   นย งมขอบกพรอง เพราะพออยากและได าบ ดความอยากอยางท อยากแลว แทนท จะไมอยากอก การณ กล บกลายเปนวา พอสมอยากกอยากอยางใหมข  นมาแทนท  

ความอยากขยายต วออกไปไมจบเสยท ภายใต โลกท ศน แบบน   ดเหมอนวา ความอยากจะเปนเสนช ยท เคล อนต วไกลออกไปทกท ย งพยายามว งเขาไปใกลย งไมถง ย งสนอง

ความอยากย งอยากมากข  นหรอย งอยากซ บซอน หรอในบางกรณพอสมอยากอยางหน ง ใ ไป

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 64/74

๕๖

ว.วชรเมธ

แลวกเบ อ เบ อแลวใชวาจะหยดอยาก กล บไปอยากอยางอ นข  นมาแทนท  กลเกมของ

ความอยากดเหมอนจะเอาเถดเจาลอก บมนษย  ไปเร อยๆ ในเง  อมมอของความอยากมนษย เปนเพยงลกไก ใน ามอท ความอยากจะบบจะคลายกอ นตรายท   งน   นคนท  ไมร  เดชานภาพของความอยาก จงพยายามจะหาอะไรมาปอนความอยาก

อย เร อยๆ ย งปอนกเลสท ช อความอยากย งงอกงามเตบโตเปนทวตรคณ แทนท ม นจะอ ม

กล บกลายเปนย งหวกระหาย ความอยากไมตางอะไรก บไฟ ท    ย 

   งเตมเช  อ ย งไมอ ม หรอความอยากจงเปนนายท เราตองว งหาอะไรมาเตม และปรนเปรออย ตลอดเวลา กลาวอกน ยหน งวา ความอยากเหมอนเน อ คนเราเหมอนสนขไลเน อ ย งว งไลเน อน นย งไกลออกไป ไลอยางไรก ไมทนและเหน อยเปลา และหากย งว งตามออกไปสดท ายกอาจหวใจวายด วยความเหน อยออนเข าสกวน

ในพระพทธศาสนาพระพทธองค ทรงสอนวา การเปนอสระจากความอยาก น บเปนความสข สวนการอยากอยางเปนอสระ เปนประต ไปส ความทกข  โดยแท กลาวอกน ยหน งวา ความสขท เกดจากความอยากอยางอสระเปนความสขของคนท เกาขอบปากแผลท  าล งค น ย งเกาย งม นย งค นย งเกา แตเกาแลวกล บมอ นตรายเปนของแถม สวน

ความสขของคนท เปนอสระจากความอยากน   นเปนเหมอนคนท มความสขจากการท  ไมมแผลใหเกา เปนความสขบรสทธ  สขแลวสขเลยไมมผลขางเคยงเปนอ นตรายให

ก งวลเราจะอยากอยางอสระ หรอ จะอสระจากความอยาก ลองเลอกเอา า

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 65/74

๕๗ 

การจ ดการความโลภ

เราจะอยากอยางอสระ หรอ จะอสระจากความอยาก ลองเลอกเอา า

อยางไรจงจะอสระจากความอยากได วธล ดส   นท สด คอการเจรญวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ เม อเราต นร  อย ทกขณะแลว พ  นท  ในจตของเราจะเปนพ  นท ของสตส มปช ญญะตลอดเวลา ธรรมชาตของจตคอร บอารมณ  ไดทละขณะ ถาจตของเราร บอารมณ แหงความต นร  ตลอดเวลาอย แลว ความโลภ ความโกรธ ความหลง จะแทรกต วเขามาไม ไดเลย

เม อเราฝกจตดวยการเจรญวปสสนากรรมฐาน จตจะค  นชนก บความสขอยางประณตท เรยกวา “นรามสสข” (สขจากการไมถกวางเง อนไข) ต วนรามสสขน   เปนความสขท  ไม ไดเกดจากการว งไลเตมความอยาก แตเปนความสขจากการ “หยดความอยาก”จตท อ มอย ดวยปตสขจากการภาวนา สดช นร นเยนอย เพราะมสตส มปช ญญะคอยหลอ

เล  ยง ไมหวกระหายฟ  งซานไปทางตา ห จมก ล  น กาย ใจ เพราะต นร  อย  ในปจจบ นขณะและสวางไสวอย ดวยปญญาท ร  ท นกเลส เปนจตท สามารถผลตความสขไดเอง โดยไมข  นตอว ตถ ความสขประณตอยางน   าใหมนษย ลดการว งไลตามความอยาก ถอครองว ตถเทาท  าเปน มความสขท มาพรอมก บอสรภาพ ไมเอาความสขของต วเองไปผนวก

ก บว ตถเงนทองขาวของซ งเปนการมความสขแบบเปนทาส แตจะมความสขท เปนไท มชวตท เรยบงาย หยดว ง หยดอยาก จงมเวลามากพอ าหร บการพ ฒนาคณภาพชวตดาน

 ใน ชวตอยางน   เปนชวตท ชาลง แตมความสขเพ มข  น และน คอชวตท พงปรารถนาในสมยพทธกาล เคยมอดตพระราชาองคหนงมาบวช พอบรรลธรรมเปนพระ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 66/74

๕๘

ว.วชรเมธ

 ในสม ยพทธกาล เคยมอดตพระราชาองค หน งมาบวช พอบรรลธรรมเปนพระ

อรห นต แลว ทานมความสขมาก ถงก บเปลงอทานวา “สขจรงหนอๆ” ภกษสงฆ เขาใจวา ทาน าพงถงความสขเพราะความสมบรณ พนสขจากความเปนราชาในอดต แตทานกล บบอกวาเปลาเลย ท ทานอทานวา สขจรงหนอน   น เพราะทานไมมหวงอะไรใหก งวลตางหาก น คอ ต วอยางวา ความสขไม าเปนตองผกตดก บความม คนไมม (ไมมกเลส,ไมมว ตถมากมาย) แทท จรงแลว คอ คนท สามารถมความสขไดอยางถงท สดตางหาก เรานาจะลองห ดเปนคนมว ตถแตนอยเทาท  าเปน แตเปนคนท มความสขอยางสมบรณ ดบาง หากร  จ กมองความสขดวยมมมองใหม บางทการ ารงชวตเพ อใหมความสขกอาจไมตองจายดวยราคาท แสนแพงเสมอไป

๕.เจรญมรณสตอย เสมอ การเจรญมรณ สต หมายถง การระลกถงความจรง

ของชวตวาส กว นหน งเราจะตองตาย และเม อความตายมาพราก ทร พย สมบ ตบรรดามท สะสมก นมาท   งชวตน   นเราจะตองสงคนให โลกน  ท   งหมด ไมม ใครถออะไรตดมอไปย ง

 โลกหนาไดเลยแมแตช  นเดยว ความขอน  สอดคลองก บพทธสภาษตท วา

  “นมยยมา ธนมนเวตกจ เม อตายไปทรพยสนแม เพยงสกนด  กหาเอาตดตวไปได  ไม”

การระลกถงความตายเนองๆ จะ าใหความโลภกลาหนาดาน (อภชฌาวสมโลภะ)การสะสมเกน าเปน ลดนอยถอยลง จตใจจะปลอยลงปลงได ถอยหางจากความโลภ

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 67/74

๕๙

การจ ดการความโลภ

การสะสมเกน าเปน ลดนอยถอยลง จตใจจะปลอยลงปลงได ถอยหางจากความโลภ

 โมโทส นเพราะร  ท นความจรงเสยแลววา “ครอบครองมากแค ไหน สดทายกตองไปมอเปลา” หรอ “สรรพส งคอของใช ไมมอะไรเปนของฉ น” เหมอนกวนพนธ ท เตอนวา

“เม อเจ ามามอะไรมาด วยเจ า เจ  าจะเอาแตสขสนกไฉน เม อเจ ามาตวเปลาจะเอาอะไร เจ  าก ไปตวเปลาเหมอนเจ ามา”

ความโลภ หรอความอยาก เปนแรงข บ แรงจงใจ ใหมนษย ส   แส เสอกไสตะกายตะเกยก ด  นรนไขวควา แสวงหา สะสม ครอบครอง ภายใตบงการของความโลภหรอความอยากชวตของมนษย ตองผานพบท   งความสขความทกข คลกเคลาปะปน สขๆ

ทกข ๆ ทกข ๆ สขๆ หมนหมองครองเศรา สข สนกสนาน ห วเราะราน    าตารน หลงวนในกลกามของยศ ทร พย  านาจ เงนตรา ช อเสยง และอ ตตาท เปนมายาภาพของชวตความโลภหรอความอยากจงเปนหนามแทงใจท   ง าใหมนษยเจบปวดและร  สกร  สมกบกเลสท ย  วเยาเราหลอก ตราบใดท มนษย ย งไมหลดพนจากความโลภ ตราบน   น ชวตกย ง

คงตองพเนจรตอไปในทะเลแหงความทกข  ตอเม อใดกตาม ท มนษย เปนไทจากความอยาก เม อน   นชวตจงจะข  นส ฝ งและคนพบความสขแทท ถาวร

การจ ดการความโลภ การอย เหนอความอยากเปนส งท เปนไปไดจรง ท   งย งเปนสงทไมเหลอวสยของสามญมนษย วธการบรหารจดการความโลภ/ความอยากทกลาว

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 68/74

๖๐

ว.วชรเมธ

ส งท  ไมเหลอวส ยของสาม ญมนษย  วธการบรหารจ ดการความโลภ/ความอยากท กลาว

มา เปนส งท ผานการพสจน มาแลววาไดผลเปนอยางด โดยมพระอรยบคคล และบคคลธรรมดามากมายในโลกน   ใช ไดผล าเรจมาแลวในชวตจรง ใครกตามท ปรารถนาจะมชวตสดช นร นเยน เพราะไมมความอยากใหตองเตมเตมอกตอไป กควร าหล กการท กลาวมาท   งหมดไปประยกต  ใช ในชวตของตนใหเหนผลให ได ในชวตน   ความอยากเปนส งท มอย จรง การเปนอสระจากความอยากกเปนส งท เปนไปได จรงใครเปนคนจรงคนน นจะพบกบสขแท ท เปนไทมชวตท ปลอดภยจากตณหาภยอยางย งยนตลอดกาล

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 69/74

วคคตจฉา นโมกโรมเส.ผ   ท ตดความอยากเสยได 

ข าพเจ าขอน อมไหว จากใจจรง

ชวประวตพระมหาวฒชยวชรเมธ(ว.วชรเมธ)

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 70/74

( )

....................เกดเม อว นท  ๒๙ มกราคม ๒๕๑๖ ณ บานคร งใต าบลคร ง าเภอเชยงของ จ งหว ดเชยงราย

 ในครอบคร วเกษตรกรท พอแมประกอบอาชพกสกรรม จบช   นประถมศกษา ท  โรงเรยนบานเกด อาย ๑๔ ป บรรพชาเปนสามเณร ณ ว ดบานเกด อาย ๒๑ ป อปสมบทเปนพระภกษท ว ดเดม าเรจการศกษาระด บปรญญาตรจากมหาวทยาล ย ส โขท ยธรรมาธราช ปรญญาโท จากมหาวทยาล ยมหาจฬาลงกรณราชวทยาล ย

และเปรยญธรรม ๙ ประโยค จาก าน กว ดเบญจมบพตรดสตวนาราม กรงเทพมหานครหล ง าเรจการศกษา อทศตนใหก บการ างานเปนอาจารย พเศษท บ ณฑตวทยาล ย มหาวทยาล ย

มหาจฬาลงกรณาชวทยาล ย และ างานเผยแผพระพทธศาสนาดวยการเขยน การเทศน การสอน จนเปนท ร  จ กก นเปนอยางดจากผลงานธรรมประยกต  ในชด “ธรรมะตดปก” ปจจบ นมผลงานธรรมนพนธ  ไมนอยกวา๑๒๐ เลม บางเลมไดร บการแปลเปนภาษาตางประเทศ บางเลมไดร บการด ดแปลงเปนละครโทรท ศน และ

ละครเวท  พ.ศ.๒๕๕๐ กอต   งสถาบ นวมตตยาล ย อ นเปนสถาบ นการศกษาทางเลอก เพ อการเผยแผพระพทธศาสนาและพ ฒนาส นตภาพโลก พ.ศ.๒๕๕๒ กอต   งศนย วปสสนาสากลไรเชญตะว น และกอต   งเวบไซต www.dhammatoday.com เพ อข บเคล อนงานเผยแผพระพทธศาสนาส ประชาคมโลก

ปจจบ นทานส งก ด ณ ว ดศรศ กดาราม และ าน ก ณ ศนย วปสสนาสากลไรเชญตะว น าบลหวยส ก าเภอเมองเชยงราย จ งหว ดเชยงราย เพ อ างานเผยแผพระพทธศาสนาดวยการเขยนหน งสอและสอนพระพทธศาสนาเชงประยกต  โดยบรณาการศาสตร รวมสม ย เขาก บการฝกเจรญสตตามแนวทางแหงอานาปานสตกรรมฐานของพระพทธองค 

ศนยวป สสนาสากลไรเชญตะวน(มหาวชชาลยพทธเศรษฐศาสตรธรรมสมโภช๗๕๐ปรตนบรเชยงราย)

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 71/74

ฐ

...................................ความเปนมา

ศนย วปสสนาสากลไรเชญตะว น เปน “รมณยสถานเพ อการเจรญสต” กอต   งเม อว นท  ๒๙ มกราคม๒๕๕๒ โดยพระมหาวฒชยวชรเมธ(ว.วชรเมธ) บนเน  อท  ๑๕๘ ไร ต   งอย  ณ บานใหมส นปาเหยง

าบลหวยส ก าเภอเมอง จ งหว ดเชยงราย ณ ศนย วปสสนาสากลแหงน   มการเปดสอนวปสสนากรรมฐานเดอนละ ๒ คร   ง นอกจากน   นย งเปน าน กงานการเผยแผพระพทธศาสนาเชงลก/รกท   งแกชาวไทยและชาวตางชาตท สนใจใฝร  พระพทธศาสนาท   งภาคทฤษฎและภาคปฏบ ต ท   งท มาเปนกล มและเปนรายบคคล

ปพทธศ กราช ๒๕๕๕ เปนวาระมหามงคลท พระพทธศาสนายกาลเจรญพ ฒนาสถาพรมาครบ ๒,๖๐๐ ป และจ งหว ดเชยงรายครบ ๗๕๐ ป แหงการสถาปนา พระมหาวฒช ย วชรเมธ (ว.วชรเมธ)ผ   านวยการสถาบ นวมตตยาล ย จงไดยกฐานะจากศนย วปสสนาสากลไรเชญตะว นข  นเปน “มหาวชชาลย

พทธเศรษฐศาสตร” (สถาบ นการศกษาทางเลอกเพ อการศกษา วจ ย ภาวนา เพ อส นตภาพโลก) ภายใตปร ชญา “เศรษฐศาสตร ม ชฌมา การศกษาเพ อส นตภาพ” (Economics as if Mindfulness Mattered) มประว ตถประสงค เพ อ “บรณาการการฝกเจรญสตเขาก บทกกจกรรมของชวต” ท   งน   กดวยมความเช อม  นวา“การเจรญสตหรอทางสายกลางคอทางหลก ทางเลอก และทางรอด าหรบมนษยชาตในศตวรรษท ๒๑”  โดยทานเรยกสถานท แหงน   ในอกสถานะหน งวา “มหาวชชาลยพทธเศรษฐศาสตร คอ โอเอซสทาง 

จตวญญาณแหงศตวรรษท ๒๑” (The Spiritual Oasis of the 21st 

Century)  

สาขาวชาท เปดสอนมหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร  เปดหล กสตรการเจรญสต โดยบรณาการเขาก บทกกจกรรมของ

ส

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 72/74

ชวตผาน ๔ สาขาวชา คอ

(๑) วชาการ ไดแก พทธศาสนาบรณาการก บศาสตร รวมสม ย(๒) วชาชพ ไดแก ศลปะในการประกอบส มมาอาชพ(๓)วชาชวต ไดแก สมดลงานสมดลชวต(๔) วชาจตภาวนา ไดแก การเจรญวปสสนากรรมฐาน

รปแบบการเรยนการสอนการเรยนการสอนท มหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร เปนการเรยนการสอนในรปแบบคอร สภาวนา(Insight Meditation) ระยะส   นท เนนการปฏบ ตจรง (Learning by Doing) คอ

๑ ว น าหร บผ   าและน กบรหาร๓ ว น าหร บน กธรกจและคน างานราชการ๕ ว น าหร บประชาชนท  วไป๗ ว น าหร บชาวตางชาต๙ ว น าหร บพระภกษสามเณร

ธรรมวจยมหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตรสงเสรมใหมการวจยเพ อสรางองคความร   ใหมโดยใชพทธศาสนา

บรณาการก บศาสตร รวมสม ย (Modern Science) ผานการใหทนแกน กศกษา น กวจ ย ท   งชาวไทยและชาวตางชาต โดยเนนการวจ ยเพ อสรางสรรค ส นตภาพโลกและการพ ฒนาอยางย  งยน

ปรญญาจากมหาวชชาลยมหาวชชาล ยพทธเศรษฐศาสตร  เปน “หองเรยนธรรมชาต” ท มปรศนาธรรมมากมายใหเรยนร   

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 73/74

ด งน  

๑. พระพทธวชชามยมน (หลวงพอแจงแก ใจ)๒. พระโพธส ตว อวโลกเตศวร๓. ศลปกรรม ๔ x ๓ = ๑๒๔. ตนไมเทศน  ได๕. สตมายอดน กปราชญ 

๖. วานรสอนธรรม๗. อท ปปจจยตาราม (สวนเซน)๘. ศลปกรรมอรยมรรคมองค ๘๙. โพธพฤกษ -โพธญาณ๑๐. หองสมดโพธปญญา

 “เศรษฐศาสตร ม ชฌมา การศกษาเพ อส นตภาพ”

8/2/2019 V-Vajaramedhi-Greed Management-

http://slidepdf.com/reader/full/v-vajaramedhi-greed-management- 74/74