36
     ز ل  و  ﻣﺴ   ﺗﻌ ﻤﻪ    و  و ١٣٨۵

Value Focused Thinking Farsi

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 1/36

چندهدیف  هیا  تعريف مساله و مدل سایز تصميم 

بسمه تعایل 

وحيد وحيید مطلق 

١٣٨۵

Page 2: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 2/36

فهرست مطالب 

مقدمه•تکفر گزينه یا چيست؟•

تکفر ارزیش چيست؟•

تفاوت تکفر ارزیش و تکفر گزينه یا•

منافع تکفر ارزیش• چاچروب موقعيت تصميم•

اهداف• هیا شناسایئ  ابزار 

اهداف بنياید و مقطیع• تمايز 

اهداف بنياید• هیا مطلوب  ویگژي 

ها• ابداع گزينه هیا ادایکر• مقابله با سگويیر 

هیا مطلوب• تمکرز تکفر بر پيامد 

اهداف بنياید• کاربرد 

هماهگن• هیا  گزينه 

ها• ها بر گزينه  از بين بردن محدوديت 

بهره بردایر بهتر از منابع•

ساخت مدل ارزیش•

طرز تلیق درباره ريکس•

سه کالس عام بریا توابع مطلوبيت•هیا تکريب توابع• شرايط  استقالل وقضيه 

مطلوبيت 

Page 3: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 3/36

مقدمه 

هایئ تکايد یم ش • هیا مربوط  به تصميم گيیر معموال بر فعاليت  ود که پس از شناسایئ مساله تصميم،در کتاب اهداف بايد انجام شوند  ها و  هیا حل مساله”کاثر آنها بر. گزينه  اهميیت به“روش  تمکرز یم کنند و آچننان 

هیا تعريف مساله” دهند“روش  .نیم 

اهداف گچونه به دست یم آيند؟:کي پرسش اسایس• ها و  مسائل تصميم، گزينه 

هیا تصميم ،تعريف و ش :پاسخ کليید• اهداف،کي فرآيند خالقانه بریا شناسایئ مسائل و فرصت  فاف سایز ها  و نهايتا ابداع و شناسایئ گزينه 

Page 4: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 4/36

تکفر گزينه یا چيست؟ Alternative-Focused Thinking

هر اقدایم بر• هگنام مواجهه با مکشالت و مسائل ،قبل از  هیا موجود و در دسترستصميم گيران  گزينه ها را به دست یم آورند  اهداف .،تمکرز کرده و مجموعه مناسیب از گزينه  معيارها و  پسس از طريق تعريف 

ها را با کيدگير مقايسه کرده و بهترين گزينه را انتخاب یم کن   .ندگزينه 

وب خالقيت وبرخورد منفعالنه و غير پيش دستانه ،عدم کنترل بر موقعيت تصميم ،سکر : ویگژي اصیل•نوآویر 

Page 5: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 5/36

تکفر ارزیش چيست؟Value-Focused Thinking (VFT)

پيامده ارزش يعین آچنه بریا مهم است• هستند که از آنها بریا ارزيایب  همان اصول ارزيایب  ها  یا بالفعل و بالقوه اقدام و عدم؛ ارزش ها استفاده یم کنيم هیا پيشنهاید و تصميم  .اقدام، گزينه 

هستند و شامل اصول اخالیق• اهداف  ها و  معيارها ،سنجه  ها از جنس  ها و غيره یم شوندارزش  ها ،مطلوب  رهنمودها ،اولويت   ،.

ها فقط • اهميت بنياید دارند و گزينه  ها  هر تصميم گيیر ،ارزش  هستند“ابزایر”در  ها  هگنام تکفر بايد.بریا تحقق ارزش  بنابراين هایئ که احتماال اين ارزش  ها تمکرز کرد و نه بر گزينه  ها را محقق یم سازندنخست بر ارزش   .

ها:شعار تکفر ارزیش• ها و بعد گزينه  اول ارزش 

:تکفر ارزیش اساسا از دو فعاليت تکشيل یم شود•

هايمان تصميم یم گيريم و پسس گچویگن تحقق• . آنها را مشخص یم کنيمنخست درباره چيسیت خواسته 

Page 6: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 6/36

هیا تکفر ارزیش و گزينه یا تفاوت .صميم نيستندتکفر ارزیش و تکفر گزينه یا صرفا دو روکيرد متفاوت بریا حل مسائل ت •

هدف تکفر گزينه یا ،حل مساله يا مکشل تصميم گيیر است• .تنها 

اهداف آن است.اما تکفر ارزیش دامنه کاربرد گسترده تیر دارد .حل مساله تنها یکي از هیا تصميم”هدف مهم تر تکفر ارزیش شناسایئ• هایئ که توسط  دگيران يا شرايیط که خارج از کنترل“فرصت  است؛ تصميم 

.شماست، پديد نيامده اند 

Page 7: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 7/36

منافع تکفر ارزیش 

Page 8: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 8/36

چاچروب موقعيت تصميم  تعريف  مساله 

هیا آن تعيين یم کنند• ها و گزينه  هر موقعيت تصميم را ارزش  .چاچروب 

هیا مناسب بریا کي موقعيت تصميم خاص:زمينه تصميم• همه گزينه  مجموعه هیا حکام بر کي موقعيت تصميم خاص:اهداف بنياید• همه ارزش  مجموعه 

دهند• اهداف بنياید کي منشور را تکشيل یم  اهداف بنياید و قاعده بزرگ تر زمينه تصميم است.زمينه تصميم و  .قاعده ککچوتر 

اهداف بنياید وابسیگت متقابل دارند• اهداف بنياید. (يعین ساگزایر بين آنها مهم است.زمينه تصميم و  هیا مطلوب  )ویگژي 

Page 9: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 9/36

Page 10: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 10/36

اهداف  ابزارهیا شناسایئ ها• ها و خواسته  ها ،آرزو  ها ،عالقه منید  ها ،گنراین  فهرست دغدغه هولنکا• هیا فریض کامل و  ها، گزينه  دالئل ترجيح گزينه اهميت اين نقاط  ضعف• مسائل و نقاط  ضعف ،دالئل و چرایئ ها• پيامدهیا غير قابل قبول،:پيامد   ،فادها ها بر حسب ميزان تحقق  نامطلوب ،و اجتناب نپاذيراثرات گزينه اندازهیا متفاوت• هیا دور،:چشم  از بين بردن واقعيت گرایئهر کیس از ديگداه خود به مساله گناه یم کند ،گناه به افق اهداف• دیه   تاثير Yمنجر یم شود و بر Wتعامل یم کند که خود به Zبا Xمنجر یم شود؟ YبهXگچونه. دو ی:X،Yساختار 

.یم گذارد

هدف خواهيم به آن دست پيدا کنيم:تعريف  هدف معين شامل سه مولفهگزاره معرف.هدف عبارت است از آچنه که یم  کي :اسایس است که عبارتند از 

موضوع ،زمينه ،و جهت ترجيح

هیا کشور:مثال خودروها در جاده  بيشينه سایز ايمین تردد 

ايمین:موضوعهیا کشور:زمينه  خودروها در جاده  تردد 

هر چه بيشتر بهتر:جهت ترجيح )بيشينه سایز يا کمينه سایز(

Page 11: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 11/36

اهداف بنياید و مقطیع  تمايز 

اهداف بنياید و مقطیع است• اهداف شامل  .هر فهرست ابتدایئ 

اهداف مقطیع تکفکي کرد• اهداف بنياید را از  .بايد 

گچونه؟•

هدف مهم است؟:کي پرسش ساده• چرا اين 

 حمل  و   نقل  زباله  هیا  هسته  یا : زمينه : مثال•

 کمينه  سایز  مسافت  پيموده  شده   توسط  کاميون  ها : پيشنهاید هدف•

 چرا  مهم  است؟•

. اهش  یم   يابد زيرا  در  مسافت  هیا  کوتاه   تر  احتمال  بروز  حادثه  و  هزينه  حمل  و   نقل  ک•

 چرا  کاهش   تعداد  حوادث  مهم  است؟•

.   قرار  یم    گيرند زيرا  هر  چه   تعداد  حوادث  کمتر  باشد  ،افراد  کمتیر  در  معرض  خطر   آلویگد •

 چرا  کاهش   تعداد   نفرایت   که  در  معرض  خطر   قرار  یم    گيرند  مهم  است؟•.  مضر  بر  سالمیت   مردم  کمينه  شود زيرا  بايد  اثرات•

 چرا  کمينه  سایز  اثرات  مضر  بر  سالمیت   بر  مردم  مهم  است؟•

. اهميت  اين  هدف  چرایئ    ندارد. اين  هدف  به  خوید  خود  مهم  است•

Page 12: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 12/36

هدف1.

هدف2.

هدف3. هدف4.

هدف5.

هدف6.

هدف7.

هدف8.

هدف9.هدف10.

هدف11.

هدف12.

هدف13.

هدف14.

هدف15.

هدف16.

هدف17.

هدف18. هدف19.

هدف20.

هدف21.

اهداف همه  مجموعه 

هدف  چرا اين مهم است؟ 

بنياید 

مقطیع

.به خوید خود مهم است 

.اهميت آن چرایئ ندارد 

به خاطر تاثيیر که بر کي اهميت  هدف دگير یم گذارد 

.دارد

Page 13: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 13/36

10

1 14

2 1312

3 5

8

4 6

711

915

16

اولين هدف بنياید1.

دومين هدف بنياید2.

سومين هدف بنياید3.

چهارمين هدف بنياید4.

پنجمين هدف بنياید5.

اهداف بنياید  سلسله مراتب 

ها( هیا مبتین بر ارزش  )قضاوت  همه یذ نفعان  عامه مردم و 

اهداف مقطیع   نهایئ – شکبه 

ها( هیا مبتین بر واقعيت  )قضاوت  فقط  متخصصان و کارشناسان 

Page 14: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 14/36

اهداف مقطیع:مثال  نهایئ-شکبه 

Page 15: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 15/36

هدف بنياید  دومين  هدف بنياید  هدف بنيایدسومين  اولين  هدف بنياید  پنجمين 

هدف بنياید کالن 

هدف بنياید  چهارمين 

اهداف بنياید  مشخص سایز 

Page 16: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 16/36

هدف بنياید:مثال مشخص سایز 

Page 17: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 17/36

اهداف بنياید  هیا مطلوب  ویگژي اهداف بنياید فرآينید خالق و میکت بر قضاوت است• .گزينش 

ها ،شنا• راهبیر کل فرآينداهداف بنياید بايد حیت االکمان بریا ابداع و ارزيایب گزينه  هیا تصميم و  سایئ فرصت 

اهداف بنياید منوط  به داشتن.تصميم گيیر ساگزار باشند  : ویگژي مهم است9سودمنید مجموعه اهداف:اسایس بودن• هیا زمينه تصميم قادر به تاثير گذایر بر  هر کي از گزينه  به بيان دگير. بنياید باشندگار 

.ندپيامدها را بر حسب دالئل بنياید تعلق خاطر به موقعيت تصميم بيان کن  

اهداف بنياید در زمينه تصميم موجو: کنترل پذير بودن• هیا تاثير گذار بر  همه گزينه  .د باشندگار 

دهد“همه ابعاد مختلف”موضوع جامعيت و ايکنه:کامل بودن• ها را پوشش  .پيامدهیا نایش از انتخاب گزينه 

اهداف را به دقت تعريف کرده و درجه تحقق آنها را مشخص کنيم: سنجش پذير بودن• ).شناسه سنجش(تا 

ها ،جمع آویر اطالعات برا:عمليایت بودن• ی تحليل تصميم عقالینبا توجه به محدوديت زماین و گستره فعاليت .باشد 

اهداف متفاوت مکمن باشد: تجزيه پذير بودن• ).مشخص سایز( تا برریس جدگاانه 

پيامدهیا مکمن اجتناب شود:غير زائد بودن• .تا از دوباره شمایر 

کاهش يابد:موجز بودن• اهداف مورد نياز بریا تحليل تصميم حیت االکمان  .تا تعداد 

.تا توليد و تبادل دانش و بينش بين افراد تسهيل شود:قابل فهم بودن•

Page 18: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 18/36

اهداف بنياید  اسایس بودن و کنترل پذيیر 

Page 19: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 19/36

ها ابداع گزينه 

هاست• .ذهن تنها منبع بریا يافتن گزينه 

.ذهن فضایئ بسيار گسترده و کشف نشده است•

ها غالبا کایف نيستند• هیا جستجیو شهوید و ابکتایر گزينه  .استرایژت 

ذهن که جرقه ا• هایئ از  هیا خالق در آنجاست ،دورروش معمول تکفر ما به گونه یا است که از بخش  بداع گزينه .یم شويم 

هیا نو و خنث • راهنما بریا تسهيل تکفر بریا توليد گزينه  هستندکي سیر خطوط   ذهن الزم  .ی شدن تمايل طبيیع 

روکيردهیاتکفر خالق ساخت نيافتهتکفر ارزیش کشاف عميق ميان•  به مسائل تصميمبسيار ساخت يافته و سيال و .را پر یم کند

هدايت شده به سمت تصميم گيیر• .بهتر و موفق ترتکفر ارزیش به طور خالصه يعین خالقيت 

Page 20: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 20/36

هیا ادریکا  مقابله با سگويیر هیا تصميم داردشيوه تکفر و پردازش اطالعات تاثير زياید بر نحوه رويارویئ با موقعي • .ت 

 در Oversimplificationکي نوع خطا و ساده سایز بيش از اندازهCognitive Biasesسگويیر ادایکر•

دهد هیا تصميم مشابه ریو یم  .تکفر است که معموال در موقعيت برآوردهیا مختلیف ار• هم  هیا آمایر مربوط  به  ائه یم شود ،نخستين برآورد پیا بنیدهگنایم که در مورد کميت 

برآوردهیا بعید ايجاد یم کند  شباهت زياید با نخستين برآورد دارند. بریا  برآوردهیا بعید  .در اين صورت 

هیا بعد• ها نيز پس از ارائه نخستين گزينه، گزينه  ها راهگنام ابداع گزينه  ی به جیا ايکنه گستره کامیل از گزينه هستند  دهند ،بيشتر شبيه گزينه اول  هگنام خلق دومين گزينه ،معموال خود را به نخستين. تکشيل  به بيان دگير مردم 

.گزينه مقيد یم کنند هیا به ياد: Availabilityدسترس پذيیر• هایئ که اخيرا ریو داده اند يا آنهایئ که ویگژي  ماندین دارند،پيشامد 

ذهن یم آيند  پيشامدها به  .آسان تر از ساير 

هر اقدایم مسائل را طبقه بنید کرده و پسس بر اساس نوع• ها را شناسایئ یم کنندمردم قبل از  آنها. مساله، گزينه هیا موفق در مسائل گذشته  . و مشابه پیا بند یم سازندبه خاطر دسترس پذيیر تکفر خود را بر گزينه 

ها نخستين گام بریا مقابله و از بين بردن آن • .هاستگآایه از وجود پیا بند 

Page 21: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 21/36

اهداف بنياید  کاربرد هیا رقيب را• اهداف بنياید بسنجيدفقط مطلوبيت نسیب گزينه  .بر اساس ميزان تحقق 

هدف را م : کي راه بریا ککم به خالقيت• هايئ که گار فقط  اين  هدف و تکفر درباره گزينه  ی داشتيم،تمکرز بر کي 

.بسيار مطلوب یم بودند هیا بسيایر توليد یم شوند• هستند. بدين ترتيب گزينه  اهداف نسبتا ضعيف  در غير اين.البته کاثر آنها بریا دگير 

ها خيیل خالق نبوده ايم  .صورت ،در توليد گزينه 

ه • همزمان و کوشش در جهت توليد گزينه  هدف به طور  در اين مرحله.یا مطلوب بریا آنهاستگام بعید انتخاب دو هیا قبیل تکريب  هیا به دست آمده اصالح شده يا گزينه  .یم شونداحتماال گزينه 

هدف و ایل آخر• هدف، چهار  .پسس سه هیا علیم• اهداف ،آنها را به ط – آزمايش  دهد که گار به جیا مالحظه توام  ور جدگاانه در نظر تجریب نشان یم 

ها توليد شده و در نتيجه خالقيت افز  .ايش یم يابدگبيريم ،تعداد بيشتیر از گزينه 

Page 22: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 22/36

پيامدهیا مطلوب  تمکرز تکفر بر هیا تصميم، گزينه یا با نام• ذهن“حفظ  وضعيت کنوین”غالبا در موقعيت  يا دست ریو دست گذاشتن به آساین به 

همين گزينه انتخاب یم شود. یم آيد  .گار گزينه بهتیر يافت نشود ،احتماال 

.و تالش بریا ابداع گزينه یا که نزدکي به اين پيامد باشد) پيامد ايده آل(بهترين پيامد مکمنتعريف•هچي گزينه یا منجر نشد ،انیکد از بلند پروایز فا• .صله گرفته و از نو فرآيند را کترار کنيدگار تکفر به ابداع 

ترين گزينه فریض را توصيف یم کنيم وبه جیا انتخاب کي گزينه در کمترين حد و پسس بهبود قابل قبول آن ،به •.گزينه یا را یم يابيم که بسيار نزدکي به آن باشد 

. واقع یم شودايجاد اين احساس که دست يایب به بهترين پيامد اکمان پذير است ،مفيد•

هیا علیم• ه با تشخيص تجریب نشان داده است که تشخيص گچویگن تحقق پيامد ايده آل در مقايس -آزمايش .و گچویگن تحقق پيامد ايده آل بسيار آسان تر است“اکمان”

دیه به تالش ما بریاگزينه ايده آل گزينه یا نيست که ما بايد حتما به آن دست يابيم ،بکل • ه نقش اين گزينه جهت .رسيدن به گزينه یا مطلوب است 

هدايت تکفر خود• .پيامد ايده آل دگيیر را جاگيزين قبیل کنيمگار حقيقتا به گزينه ايده آل برسيم ،بهتر است بریا 

Page 23: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 23/36

هماهگن  هیا  گزينه اهداف بنياید از• اهميیت ندارد که آيا تحقق   که بهچندين گزينه نایش یم شود ياکي گزينه منفرددر تکفر ارزیش 

هماهگن پکياچره شده اند .کشیل 

هاست و تالش یم کنيم• اهداف را تنها بااما در تکفر گزينه یا تمکرز اوليه ما بر گزينه  همه   محققکي گزينه که .کنيم

Page 24: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 24/36

ها  ها بر گزينه  از بين بردن محدوديت ها به دو دليل عمده ظهور یم کنند• :محدوديت بر تعداد گزينه 

)صريح و واقیع(محدوديت در منابع در دسترس•

هیا مکمن• )ضمین و پندایر(محدوديت تکفر درباره گزينه ماهه:مثال• خواهد. ضرب االجل کي  گار محدويت منطیق و توجيه پذير باشد.،کي گزينه بيشتر از کي ماه وقت یم 

هیا ارضا کننده محدوديت کي م   .اهه مطلوبيت کمتیر داشته باشداين گزينه بايد حداقل از یکي از گزينه 

فرض کنيد که. Bounded Rationalityمحدوديت ضمین به خاطر سگويیر ادریکا و عقالنيت بسته:مثال•هیا دگيیر وجود یم داشتند؟ دگير. هچي محدوديیت نداشتيم  هزينه اصال مهم نبود، چه گزينه  هميشه به ماگار  ان 

.در حایل که واقعا اينطور نيست. انتخاب داريمفقط  دو سهالقاء یم کنند که به نچاار هیا بيشتیر وجود دارند ،يعین عال• هميشه انتخاب  هیا موجود در فهرست شما،به خاطر داشته باشيد  وه بر گزينه 

هیا دگيیر نيز يافت یم شوند  دهد“باور”.گزينه  .به چنين چيیز شانس خالقيت شما را افزايش یم 

Page 25: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 25/36

بهره بردیا بهتر از منابع

هچمون زمان، پول ،مهارت و• هر گزينه یا بايد از منابیع  .فعاليت بهره بردهگنام اجریا 

هس • هگنایم که در شرف انتخاب گزينه یا  تيد ،دوباره و از چشم انداز متفاویتدر پايان فرآيند تصميم گيیر و آيا از طريق بهره بردایر.از خود پبرسيد که بریا اجریا اين گزينه به چه منابیع نياز داريد.موقعيت را گناه کنيد 

اهداف بنياید را بهتر محقق ساخت يا نه؟“شيوه یا متفاوت”از اين منابع به  یم توان 

Page 26: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 26/36

هدیف  هیا چند  ساخت مدل ارزیش بریا تصميم 

Multi-Objectives Decision Model (MODM)

O1

O2

O3

X1 (min,max)

X2 (min,max)

X3 (min,max)

U1 (0,1)

U2 (0,1)

U3 (0,1)

U1

U2

U3

هدف بنياید  )دامنه سنجش(شناسه  بع مطلوبيت منفرد ا ت د ر ف ن م  شزرا عبات

عدم قطعيت قطعيت

کچ کردن شرايط  استقالل 

ريکس

ريکس

U=f(U1,U2,U3)

هدیف  تابع کل چند 

Page 27: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 27/36

طرز تلیق درباره ريکس خود پيشامد تصادیفکیس ريکس گريز است ،گار و فقط  گار اميد ريایض پيشامد تصادیف را به:ريکس گريیز•

دهد  ترجيح 

 به خود پيشامد تصادیفکیس ريکس خنیث است گار و فقط  گار اميد ريایض پيشامد تصادیف را نسبت:ريکس خنیث• یب تفاوت بداند

دهدکیس ريکس پذيیر است گار و فقط  گار پيشامد تصادیف را به اميد ريایض: ريکس پذيیر• آن ترجيح 

  ميليون   200ميليون   تا  5از : مبلغ  به  ميليون   تومان  ،دامنه  سنجش : کمينه  سایز  هزينه   تهيه  کي  سيستم  ،شناسه  سنجش : هدف  بنياید : مثال

  ميليون  هزينه  منجر  یم   10ميليون  يا   100به   50 - 50کي   گزينه  به  صورت  پيشامید   تصادیف  است  که  با  احتمال. فرض  کنيد  فقط  همين  کي  هدف  بنياید  را  داريد.  ميليون  هزينه  خواهد  داشت 55  گزينه  دوم  به  صورت  پيشامید   قطیع  است  که. شود

0.5*(100) + 0.5*(10)=  55   اميد  ريایض  پيشامد   تصادیف

  ميليون  هزينه  خواهد  داشت؟   10ميليون  يا 100  پنجاه –  آيا   گزينه  یا  را  انتخاب  یم  کنيد  که  با  احتمال  پنجاه 

  ميليون  هزينه  خواهد  داشت؟   55آيا   گزينه  یا  را  انتخاب  یم  کنيد  که   قطعا

  آيا  اين  دو   گزينه   قطیع  و  احتمایل  بریا  شما  عیل  السويه  هستند؟

O1 X1 (min,max) U1 (0,1)

ريکس

Page 28: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 28/36

سه کالس عام بریا توابع مطلوبيت 

U1 (0,1)

Page 29: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 29/36

a,b,cتعيين 

ريکس گريز و تابع صعوید 

X(min,max) U(0,1)

ريکس گريز

1. U(X=min)=0

2. U(X=max)=1

3. U(X=r)=0.5*U(X=s)+0.5*U(X=t)

r لامتحا اب هت کسا یفداصت دماشيکي پ یارب یعطق لداعم 50-50هب sاي tدوش یم رجنم s)و tدنتسه ) دلخواه 

b

a

c

مجهوالت 

معادالت

سه معادله 

سه مجهول

U1 (0,1)

Page 30: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 30/36

هیا تکريب توابع مطلوبيت  شرايط  استقالل و قضيه U1

U2

U3

کچ کردن شرايط  استقالل 

هدیف چهار نوع شرايط  استقالل داريم که عبا  هیا تصميم چند  :رتند ازدر موقعيت 

استقالل ترجيیح•

استقالل ضعيف•

استقالل مطلوبيت•

استقالل جمع پذير•

تابع مطلوبيت  تابع ارزش 

عدم قطعيت قطعيت

تابع ارزش 

تابع مطلوبيت 

تابع مطلوبيت 

تابع ارزشتابع مطلوبيت 

Page 31: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 31/36

:استقالل ترجيیح 

هیا  هیا{X1,X2}زوج شناسه   مستقل ترجيیح است گار درجه ترجيح X3,…,Xnاز ساير شناسه . بسیگت نداشته باشد X3,…,Xnبه سطوح ثابت X2و X1پيامدهیا دربگريرنده تغييرات مربوط  به سطوح

هیا یب تفاویتبه بيان دگير  ها بسیگت نداشته باشد X2و X1بر ریومنحین   به ساير شناسه 

تابع مطلوبيت

تابع ارزش 

Page 32: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 32/36

:استقالل تفاوت ضعيف هیاX1شناسه  هیا ترجيح بين سطوح دگوانه X2,…,Xnاز ساير شناسه   مستقل ضعيف است گار درجه تفاوت 

X1یاه  بسیگت نداشته باشد X2,…,Xnبه سطوح ثابت شناسه 

:استقالل مطلوبيتهیاX1شناسه  پيشامدهیا تصادیف شامل X2,…,Xnاز ساير شناسه   مستقل مطلوبيت است گار درجه ترجيح بریا 

هیاX1تغييرایت فقط  در در سطح  بسیگت نداشته باشد X2,…,Xnبه سطوح ثابت شناسه 

تابع مطلوبيت

تابع ارزش 

تابع مطلوبيت 

تابع ارزش 

Page 33: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 33/36

:استقالل جمع پذير 

هیا  هیا تصادیف به ت X1,…,Xnشناسه  هستند گار درجه ترجيح بریا پيشامد  هیا احتمال مستقل جمع پذير  وزيع هیا احتمال حاشيه یا(Joint Probability Distribution)مشتکر  آنها وابسته نبوده و تنها به توزيع 

(Marginal Probability Distribution)دشاب هتشاد یگتسب.یفداصت یاهدماشيپ  L2و L1فرد بايد نسبت به 

. مستقل جمع پذير باشند YوXیب تفاوت باشد تا 

تابع مطلوبيت 

Page 34: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 34/36

U1

U2

U3

کچ کردن 

شرايط  استقالل 

قضايیا اصیل  U=f(U1,U2,U3)

هدیف  فرم تابع کل چند 

:قضايیا اصیل 

اهداف به دست آمده بریاتوابع مطلوبيت منفرد یم توان به ککم چند قضيهشرايط  استقاللپس از تعيين   را با کيدگير تکريب وکت کت هدیف  شود. را به دست آوردفرم تابع کل چند  ها استفاده یم هر گزينه یا که مطلوبيت بيشتیر.از اين تابع بریا ارزيایب کت کت گزينه 

.داشته باشد نهايتا انتخاب یم شود

فرم تکريب توابع مطلوبيت منفرد 

Page 35: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 35/36

پر کاربرد و متعارف U=k1*U1+k2*U2

هم جمع کنيد( هدف کي وزن در نظر گبيريد و آنها را با  هر  )بریا 

قضايیا اصیل 

Page 36: Value Focused Thinking Farsi

5/13/2018 Value Focused Thinking Farsi - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/value-focused-thinking-farsi 36/36

U1

U2

U3

کچ کردن 

شرايط  استقالل 

قضايیا اصیل  U=f(U1,U2,U3)

هدیف  فرم تابع کل چند 

k1, k2, k3,…

مجهوالت

U=k1*U1+k2*U2

U(s1)=U(t1)

U(s2)=U(t2)

هیا مقياس ،يعین  ها ،در قضايیا اصیل نشاگنرkثابت  هیا ارزیش  هستند(Value Trade-Offs)موازنه  ها  . بين زوج شناسه  پارامترهیاkبریا تعيين  ها معادالیت داریا   kميروآ یم تسد هب ار اهنآ تالداعم هاگتسد لح اب سپس و هتشون .ره بریا نوشتن هستند مشخص یم کنيمیب تفاوت را که SوRمعادله کي زوج پيامد  هدیفپسس مطلوبيت اين دو را با.   به دست آوردهتابع کل چند 

دهيم اين کار تا زماین که تعداد معادالت و تعداد مجهوالت مسایو شود بریا.و اين مقادير را با کيدگير مسایو قرار یم پيامدهیا مختلف کترار یم شود  .ها پيدا یم شودkنهايتا دسگتاه معادالت و مجهوالت حل شده و مقادير.زوج 

هیا ارزیش و تعيين  هاkارزيایب موازنه   

k1

k2