Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
VENDIMI DHE GJETJET
Data e miratimit 13 shkurt 2020
Nr i leumlndeumls 2016-10
Dragiša Kostič
kundeumlr
EULEX-it
Paneli peumlr Shqyrtimin e teuml Drejtave teuml Njeriut i mbledhur meuml 12 shkurt 2019 ku teuml pranisheumlm ishin aneumltareumlt e paraqitur neuml vijim Z Gueacutenaeumll METTRAUX kryesues Znj Anna BEDNAREK aneumltare Znj Anna AUTIO aneumltare Ndihmuar nga Z Ronald Hooghiemstra zyrtar ligjor Pas shqyrtimit teuml ankeseumls seuml lartpeumlrmendur e cila eumlshteuml doreumlzuar neuml pajtim me Veprimin e Peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit 2008124CFSP teuml dateumls 4 shkurt 2008 Konceptin Llogaridheumlneumls teuml EULEX-it teuml dateumls 29 tetor 2009 peumlr themelimin e Panelit peumlr Shqyrtimin e teuml Drejtave teuml Njeriut dhe Rregullores seuml Puneumls seuml Panelit e ndryshuar peumlr hereuml teuml fundit meuml 11 dhjetor 2019 Pas shqyrtimit u vendos si neuml vijim
I PROCEDURA PRANEuml PANELIT
1 Ankesa neuml keumlteuml leumlndeuml eumlshteuml regjistruar meuml 30 qershor 2016
2 Meuml 28 qershor 2017 Paneli keumlrkoi nga ky ankues dhe nga ankuesit e tjereuml informata shteseuml neuml lidhje me ankesat e tyre Ankuesit fillimisht u peumlrgjigjeumln peumlrmes peumlrfaqeumlsuesit peumlr familjet serbe nga Qendra Burimore peumlr Personat e Zhdukur (QBPZh) OJQ neuml Prishtineuml duke theumlneuml se ata nuk kishin informata teuml tjera neuml lidhje me ato raste
3 Meuml 20 shtator dhe 17 tetor 2017 Paneli deumlrgoi dy keumlrkesa teuml tjera peumlr informata shteseuml
peumlrmes peumlrfaqeumlsuesit teuml QBPZh
2
4 Meuml 20 tetor 2017 Paneli pranoi njeuml peumlrgjigje peumlrmes peumlrfaqeumlsuesit teuml QBPZh me informata shteseuml neuml lidhje me dy raste peumlrfshireuml peumlr rastin neuml fjaleuml
5 Meuml 8 dhjetor 2017 Paneli i deumlrgoi deklarateumln me fakte dhe pyetje Shefes seuml Misionit (ShM) EULEX Kosova dhe e ftoi ateuml qeuml teuml jepte peumlrgjigje dhe veumlrejtje meuml shkrim mbi ankesat jo meuml voneuml se 26 janar 2018
6 Veumlrejtjet nga ShM erdheumln meuml 14 qershor mars 2019 e meuml pas u deumlrguan tek ankuesit
peumlr veumlrejtje shteseuml
7 Ankuesi nuk paraqiti ndonjeuml veumlrejtje shteseuml
8 Meuml 19 qershor 2019 Paneli e shpalli ankeseumln teuml pranueshme neuml lidhje me nenet 2 3 8 dhe 13 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (httpshrrpeudocsdecisions2019-09-1120Admissibility20Decision202016-1220signedpdf
9 Neuml ateuml vendim Paneli ftoi paleumlt qeuml trsquoi shqyrtonin keumlto pyetje
I PEumlR MISIONIN
i A ishte neuml dijen i Misionit peumlr keumlteuml rast Neumlse po neuml ccedilfareuml rrethanash u njoftua peumlr
teuml
ii A mori Misioni siccedil pretendon ankuesi ndonjeuml raport para-vdekjes dhe ndonjeuml
formular teuml viktimeumls nga UNMIK-u Neumlse po kur dhe neuml ccedilfareuml rrethanash
iii Ccedilfareuml hapash neumlse ka pasur ka marreuml Misioni peumlr teuml hetuar keumlteuml rast
iv Ccedilfareuml hapash neumlse ka pasur kishte Misioni me teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve dhe
veccedilaneumlrisht me ankuesin
v A i ka mbajtur teuml informuar Misioni teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve peumlr peumlrpjekjet e tyre
hetimore (neumlse ka pasur) Neumlse po kur me ccedilfareuml meumlnyre dhe ccedilfareuml informacioni
ishte dheumlneuml
vi A ishte transferuar dosja e leumlndeumls qeuml kishte teuml beumlnte me keumlteuml ccedileumlshtje autoriteteve
vendore Neumlse po kur
I PEumlR ANKUESIN
i Ccedilfareuml kontakti neumlse ka keni pasur ju me Misionin EULEX Mision apo me
peumlrfaqeumlsuesit e tij
ii A jeni neuml dijeni peumlr ndonjeuml peumlrpjekje nga autoritetet vendase peumlr ta hetuar
keumlteuml rast
iii A ka beumlreuml shkelje apo a ka kontribuar Misioni neuml shkeljen e teuml drejtave teuml
ankuesit sipas neneve 2 3 8 dhe 13 teuml Konventeumls Neumlse po neuml ccedilfareuml
meumlnyre
iv Cilat janeuml pasojat - personale financiare ligjore dhe emocionale - qeuml
lidhen me zhdukjen e teuml afeumlrmit tuaj
II PEumlRBEumlRJA E PANELIT
10 Pas doreumlheqjes seuml njeuml prej aneumltareumlve teuml tij teuml peumlrhersheumlm aneumltari neuml largim u zeumlvendeumlsua nga znj Autio me emeumlrimin e saj neuml Panel neuml peumlrputhje me rregulloren 14
3
teuml rregullores seuml puneumls seuml Panelit Peumlr teuml siguruar qeuml teuml familjarizohet ploteumlsisht me leumlndeumln znj Autio u njoh me gjitheuml dosjen e leumlndeumls peumlrfshireuml pranueshmeumlrineuml e saj dhe peumlr keumlteuml arsye eumlshteuml ploteumlsisht neuml gjendje teuml marreuml pjeseuml neuml diskutimet e keumlsaj leumlnde
III FAKTE
11 Faktet e paraqitura nga ankuesi mund teuml peumlrmblidhen si neuml vazhdim
12 Meuml ose rreth dateumls 17 qershor 1999 Svetozar Stambolič babai i ankueses Dragiša Kostič-i supozohet se ldquoishte teumlrhequr zvarreuml i gjalleumlrdquo pas njeuml traktori neuml fshatin Fshati Maxhunaj Komuna e Vushtrriseuml
13 Banoreumlt e fshatit ishin detyruar teuml largoheshin nga shteumlpiteuml dhe fshati neuml ateuml dateuml por
Svetozar Stambolič-i kishte mbetur neuml fshat Ai nuk u pa kurreuml meuml dhe zhdukja e tij u raportua tek autoritetet
14 Kur EULEX-i erdhi peumlr teuml zeumlvendeumlsuar UNMIK-un neuml periudheumln dhjetor 2008 - mars
2009 njeuml raport hetimor Ante Mortem qeuml i referohej zhdukjes seuml Svetozar Stambolič-it u tha se ishte transferuar neuml EULEX
15 Misioni gjithashtu thuhet se ka marreuml njeuml formular teuml Interpolit peumlr ldquoIdentifikimin e
Viktimave nga Fatkeqeumlsiardquo i ploteumlsuar me holleumlsiteuml e tij Raporti tregoi se UNMIK-u intervistoi ankuesin dhe njeuml aneumltar tjeteumlr teuml familjes teuml z Stambolič me telefon neuml njeuml dateuml teuml paspecifikuar neuml vitin 2005
IV PARASHTRIMET E PALEumlVE
Ankuesi
16 Ankuesi pohon se gjateuml ushtrimit teuml mandatit teuml tij ekzekutiv EULEX-i duhet teuml kishte hetuar zhdukjen e teuml afeumlrmve teuml tij dhe me faj nuk e kishte beumlreuml ateuml neuml kundeumlrshtim me teuml drejtat themelore teuml tij dhe teuml gjyshit teuml tij Paneli duhet teuml tregojeuml keumltu se eumlshteuml neuml gjendje teuml adresojeuml ankeseumln e tanishme neuml ateuml maseuml sa i peumlrket teuml drejtave themelore teuml ankuesit
Shefi i Misionit (ldquoShMrdquo)
17 Meuml 24 shtator 2019 Paneli pranoi parashtresat e ShM-seuml lidhur me meritat e keumlsaj leumlnde
18 Paneli pyeti si vijon lsquoA ishte neuml dijeni Misioni peumlr keumlteuml rast Neumlse po neuml ccedilfareuml rrethanash u beuml njoftua peumlr teuml
19 Si peumlrgjigje ShM-ja deklaroi se neuml lidhje me rrethanat Misioni u njoftua peumlr zhdukjen e
z Stambolič pas doreumlzimit teuml leumlndeumls dhe dosjeve teuml leumlndeumls nga UNMIK-u neuml EULEX neuml periudheumln dhjetor 2008 - mars 2009 Njeuml ldquoRaporti i Hetimit Ante Mortemrdquo i Policiseuml seuml UNMIK-ut i vitit 2005 peumlr Krimet e Lufteumls euml i referohej zhdukjes neuml fjaleuml u transferua neuml WCIU neuml EULEX dhe stafi i Misionit neuml Institutin e Mjekeumlsiseuml Ligjore mori njeuml formular teuml ldquoIdentifikimit teuml Viktimeumls nga Fatkeqeumlsiardquo teuml Interpolit me holleumlsi Kjo formeuml sipas peumlrgjigjes seuml ShM-seuml eumlshteuml njeuml model standard i Interpolit i peumlrdorur peumlr teuml mbledhur
4
informacione themelore neuml lidhje me personat e zhdukur Neuml ateuml rast specifik ai u mblodh nga ICRC Mitrovica neuml vitin 2003
20 Paneli pyeti si vijon
21 lsquoCilat hapa neumlse ka ndonjeuml kishte ndeumlrmarreuml Misioni peumlr teuml hetuar rastin
22 Misioni u peumlrgjigj se EULEX-i nuk e hetoi leumlndeumln Misioni shpjegoi se burimet e tij nuk ishin teuml pakufizuara dhe se nuk mund teuml hetonte secilin rast teuml zhdukjes
23 Peumlr meuml tepeumlr Misioni tregoi se nuk kishte asnjeuml kontakt me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur Misioni tha qeuml veteuml ankuesi nuk duket se ka kontaktuar ndonjeumlhereuml me EULEX-in peumlr teuml raportuar zhdukjen e gjyshit teuml tij
24 ShM-ja gjithashtu tregoi qeuml leumlnda i ishte doreumlzuar Policiseuml seuml Kosoveumls neuml fund teuml vitit
2018
25 ShM-ja meuml tej veumlrejti qeuml njeuml vlereumlsim i peumlrgjegjeumlsiseuml seuml Misionit sipas nenit 2 (pjesa procedurale) dhe nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane ldquonuk mund teuml mosrespektojeuml kontekstin dhe rrethanat neuml teuml cilat Misioni u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e tijrdquo Misioni theksoi meuml tej neuml ateuml kontekst njeuml seumlreuml sfidash me teuml cilat u ballafaqua neuml ateuml koheuml duke peumlrfshireuml numrin e leumlndeumlve peumlr teuml adresuar statusin e dosjeve teuml pranuara nga UNMIK-u kufizimet e burimeve afatin kohor teuml mandatit teuml tij dhe hapat e ndeumlrmarreuml nga Misioni peumlr teuml organizuar teuml dheumlnat e marra nga UNMIK-u Me reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml peumlr keumlteuml leumlndeuml Misioni beumln parashtresat e meumlposhtme teuml cilat Paneli i cek tekstualisht
ldquo kur beumlhet fjaleuml peumlr teuml vlereumlsuar neumlse veprimi i tij ka cenuar teuml drejtat e ankueses EULEX-i kundeumlrshton ideneuml se mos hetimi i njeuml zhdukjeje teuml teuml detyruar teuml pretenduar mund teuml ccedilojeuml neuml vetvete neuml shkeljen e teuml drejtave teuml njeriut kur njeuml deumlshtim i tilleuml materializohet neuml njeuml kontekst teuml gjereuml krimesh neuml shkalleuml qeuml peumlrfshijneuml mijeumlra viktima kur eumlshteuml e qarteuml se asnjeuml autoritet hetimor nuk mund teuml pritet teuml zgjidheuml teuml gjitha rastet e paraqitura para tij Kjo konsiderateuml vlen meuml shumeuml peumlr njeuml situateuml kur autoriteti peumlrgjegjeumls nuk eumlshteuml njeuml shtet por njeuml Mision ndeumlrkombeumltar me burime teuml kufizuara neuml dispozicion teuml tij dhe njeuml mandat teuml kufizuar neuml koheuml (qeuml nga fillimi i tij neuml vitin 2008 mandati i EULEX-it eumlshteuml zgjatur ccedildo dy vjet) Natyra e rrethanave teuml peumlrgjithshme neuml teuml cileumln EULEX u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e vet keumlrkonte peumlrpareumlsi teuml disa rasteve mbi teuml tjereumlt Sa i peumlrket hetimeve penale neuml peumlrgjitheumlsi Misioni ka dheumlneuml peumlrpareumlsi nga njeumlra aneuml rreth 1200 dosjeve teuml leumlndeumlve qeuml ishin etiketuar nga UNMIK si ldquodosje e krimeve teuml lufteumlsrdquo mbi teuml ashtuquajturat ldquodosje e personave teuml zhdukurrdquo dhe brenda kategoriseuml seuml meumlparshme rastet qeuml shfaqeshin meuml premtuese peumlr sa i peumlrket rezultateve teuml hetimit Stafi i tij neuml Institutin e Mjekeumlsiseuml Ligjore nga ana tjeteumlr ka ndeumlrmarreuml veprime ndaj secilit informacion teuml besuesheumlm mbi vendet e mundshme teuml varreve dhe ka ekzaminuar ccedildo mbetje teuml gjetur me qeumlllim teuml identifikimit teuml personave teuml zhdukur dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml sjelleuml njeuml lehteumlsim peumlr teuml afeumlrmit e tyrerdquo
Parashtrimet e ankueses 26 Asnjeuml parashtrim tjeteumlr nuk u pranua nga ankuesja
5
V SHQYRTIMET
ldquoZhdukja me forceumlrdquo si shkelje e reumlndeuml e teuml drejtave themelore teuml viktimave
27 Praktika e zhdukjes me forceuml eumlshteuml njeuml nga shkeljet meuml flagrante teuml teuml drejtave teuml njeriut
Aty nuk peumlrfshihet shkelja e veteumlm njeuml teuml drejte por e shumeuml teuml drejtave duke peumlrfshireuml
neuml shumeuml raste teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln teuml drejteumln peumlr trsquou njohur si person para ligjit
teuml drejteumln peumlr liri dhe sigurineuml e personit dhe teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls
dhe trajtimit ose deumlnimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor ose poshteumlrues teuml drejteumln peumlr njeuml zgjidhje
efektive dhe njeuml veprim i tilleuml cenon ose peumlrbeumln keumlrceumlnim teuml reumlndeuml peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml
Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 Vendimi dhe Gjetjet 19 tetor 2016
par 33 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019
para 61 Deklarata peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukja me forceuml
ARES47133 18 dhjetor 1992
28 Ccedilka eumlshteuml neuml veccedilanti e reumlndeumlsishme neuml ateuml kontekst eumlshteuml e drejta e ankuesit peumlr teuml
veumlrteteumln dmth e drejta e viktimave peumlr teuml ditur se ccedilfareuml ka ndodhur me teuml afeumlrmit e
tyre dhe rrethanat neuml teuml cilat ata janeuml zhdukur Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX
Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 62 Desanka dhe Zoran
Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 67 Shih edhe El-Masri v Ish-
Republika Jugosllave e Maqedoniseuml Aplikacioni nr 3963009 Aktgjykimi i GjEDNj i
dateumls 12 dhjetor 2012 para 191-193 Orhan v Turqia Aplikacioni nr 2565694
Aktgjykimi i GjEDNj-seuml i dateumls 18 qershor 2002 para 358 Imakayeva v Rusia
Aplikacioni nr 761502 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 neumlntor 2006 para 164 Velaacutesquez
Rodriacuteguez v Hondurasi aktgjykimi i dateumls 29 korrik 1988 para 181 Heliodoro Portugal
v Panama aktgjykimi i dateumls 12 gusht 2008 para 244 Anzualdo Castro v Peru
aktgjykimi i dateumls 22 shtator 2009 para 116-118 Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln
peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me
forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 neuml veccedilanti para 1 Dokumenti
AHRC1648 Lista e parimeve peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut
peumlrmes veprimeve peumlr teuml luftuar mosndeumlshkueshmeumlrineuml (ECN42005102Add1) neuml
veccedilanti parimet 2-4 dhe gjithashtu Konventa ndeumlrkombeumltare peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml
personave nga zhdukja me forceuml e miratuar meuml 20 dhjetor 2006 neuml veccedilanti Preambula
dhe neni 24 (2) dhe peumlr njeuml ilustrim rasti i Gudiel Alvarez et al (Diario Militar) kundeumlr
Guatemaleumls Aktgjykimi i 20112012 Meritat reparacionet dhe shpenzimet par 301
(dhe referencat e cituara)
29 Peumlr pothuajse dy dekada ankuesi ka jetuar me pasiguri rreth fatit teuml veumlllait teuml tij se ccedilka
i kishte ndodhur dhe neuml ccedilfareuml rrethanash ai ishte zhdukur Vuajtjet psikologjike nga kjo
janeuml tejet teuml reumlnda Ato janeuml vazhdimisht teuml pranishme Misioni nuk ka beumlreuml asgjeuml apo
ka beumlreuml shumeuml pak peumlr teuml larguar ndjenjeumln se Misioni do ta peumlrmbushte obligimin e tij
neuml lidhje me familjarin e tij peumlrkundrazi ai i ka dheneuml ankuesit siguri se ai do ta hetonte
keumlteuml rast Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11
shtator 2019 para 63 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr
EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 78
Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015
para 35 dhe 42 Shih edhe neuml kontekstin e nenit 3 GjEDNj Kurt v Turqia aktgjykimi i
dateumls 25 maj 1998 Raportet e aktgjykimeve dhe teuml vendimeve 1998- III par130-34
Khadzhialiyev dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 301304 aktgjykimi i dateumls 6
6
neumlntor 2008 para 120-121 Timurtas v Turqia Aplikacioni nr 2353194 Aktgjykimi i
dateumls 13 qershor 2000 para 95 Rezoluta nr 828 e vitit 1984 paragrafi 3 (Asambleja
parlamentare e Keumlshillit teuml Evropeumls) dhe Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr nenin 17 teuml
Deklarateumls Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml
pavullnetshme 2000 Dokumenti ECN4200168 (referimi dhe komentimi peumlr nenin
17(1) teuml Deklarateumls peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml)
30 Natyra e vazhdueshme e shkeljes seuml teuml drejtave teuml peumlrfshira neuml keumlteuml praktikeuml e shpjegon
se detyra e autoriteteve kompetente peumlr hetimin e keumltyre rasteve eumlshteuml obligim urgjent
dhe i reumlndeumlsisheumlm i cili mund teuml lihet meumlnjaneuml apo teuml shtyhet peumlr meuml voneuml veteumlm neuml
rrethanat meuml teuml kufizuarat Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-
28 11 shtator 2019 para 64
31 E drejta peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me shkeljet e teuml drejtave teuml njeriut nuk eumlshteuml veteumlm e
drejteuml individuale Ajo gjithashtu eumlshteuml e drejteuml kolektive qeuml sheumlrben peumlr ruajtjen e
kujtimit neuml nivel teuml shoqeumlriseuml dhe vepron si mbrojtje kundeumlr peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih
Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml
Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010
neuml veccedilanti para 1 Dokumenti AHRC1648 Preambula Neuml kontekstin e paskonfliktit
neuml Kosoveuml hetimet e zhdukjeve me forceuml eumlshteuml dashur qeuml teuml kontribuonin ndash dhe duhet
teuml vazhdojneuml teuml kontribuojneuml ndash peumlr promovimin e teuml veumlrteteumls peumlr kujteseumln kolektive teuml
shkeljeve teuml tilla teuml teuml drejtave teuml njeriut dhe peumlr teuml siguruar mospeumlrseumlritjen e tyre
32 Kur eumlshteuml fjala peumlr hetimin e rasteve teuml zhdukjeve me forceuml hetimet duhet teuml fillohen sa
meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur dhe vonesat duhet teuml shmangen sa meuml shumeuml qeuml eumlshteuml e
mundur Kjo jo veteumlm peumlr shkak teuml efektit teuml pasiguriseuml tek familjareumlt e mbijetuar por
edhe peumlr shkak se provat do teuml zhduken apo teuml humben dhe kujtesa do teuml zbehet
Vonesat e hetimeve keumlshtu do teuml keneuml ndikim negativ tek mundeumlsia qeuml hetimet teuml gjejneuml
rrethanat neuml teuml cilat personi eumlshteuml zhdukur dhe qeuml fajtoreumlt teuml sillen para drejteumlsiseuml Peumlr
ilustrime teuml aplikimit teuml keumlsaj garancie neuml kontekste teuml ndryshme shih neuml peumlrgjitheumlsi
SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 65
Guumlrtekin dhe teuml tjereumlt v Qipro Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 11
mars 2014 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar [GC] Aplikacioni nr
5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 Jaloud v Holanda [GC] Aplikacioni
nr 4770808 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 20 neumlntor 2011 Jelić v Kroacia Aplikacioni
nr 5785611 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 12 qershor 2014 B dhe teuml tjereumlt v Kroacia
Aplikacioni nr 7159311 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 18 qershor 2015 Palić v Bosnja
dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 15 shkurt 2011
Lejla Fazlić dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina dhe 4 teuml tjereumlt Aplikacionet nr
6675809 6676209 796510 914910 dhe 1245110 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 3
qershor 2014 Mujkanović dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacionet nr
4706308 et al Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 3 qershor 2014
Nježić dhe Štimac v Kroatia Aplikacioni nr 2982313 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 prill
2015
7
Detyrat dhe obligimet e autoriteteve neuml lidhje me aktet e zhdukjeve me forceuml
33 Veprimet e prokuroreumlve dhe policiseuml seuml EULEX-it peumlrbeumljneuml pjeseuml teuml mandatit ekzekutiv
teuml EULEX Kosova neuml sektoreumlt e drejteumlsiseuml policiseuml dhe doganeumls Si teuml tilleuml ata hyjneuml neuml
fusheumlveprimin e mandatit teuml Panelit (shih peumlr shembull K deri T kundeumlr EULEX 2013-
05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 43 Krlić kundeumlr EULEX 2012-21 26 gusht 2014
para 23 Y kundeumlr EULEX 2011-28 15 neumlntor 2012 para 35) Kjo eumlshteuml ccedileumlshtja neumlse
veprimet themelore neuml fjaleuml peumlrbejneuml veprim pozitiv apo deumlshtim i fajsheumlm Shih Krlic
kundeumlr EULEX 26 gusht 2014 para 25 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019 par 48
34 Paneli tashmeuml ka pasur rastin teuml potencojeuml se Misioni EULEX nuk eumlshteuml shtet dhe se
mundeumlsia e tij peumlr teuml garantuar mbrojtjen efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut nuk mund teuml
krahasohet neuml teuml gjitha aspektet peumlrkateumlse me ateuml qeuml mund teuml pritet prej njeuml shteti (shih
vendimin e Panelit neuml A B C D kundeumlr EULEX-it 2012-09 neuml 2012-12 20 qershor
2013 paragrafi 50 K deri T kundeumlr EULEX-it cituar meuml larteuml paragrafi 53 shih edhe
vendimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls teuml UNMIK peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNj) neuml rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 paragrafi 35 SH kundeumlr EULEX Vendimi
dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019 para 49)
35 Pritshmeumlriteuml e veumlna mbi mundeumlsineuml e EULEX-it peumlr hetimin dhe zgjidhjen e rasteve
penale teuml ndeumlrlikuara duhet teuml jeneuml realiste dhe teuml mos i veumlneuml EULEX-it obligime
joproporcionale teuml cilat mandati dhe burimet e tij neuml meumlnyreuml teuml arsyeshme nuk mund teuml
priten teuml peumlrmbushin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor
2015 para 43 dhe 45 dhe referimet e tij te vendimi i Panelit peumlr ABCD kundeumlr
EULEX 2012- 09 deri 2012-12 20 qershor 2013 para 50 K deri T kundeumlr EULEX
2013-05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 53 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34
Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 35-37 DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-74 shih edhe vendimin e PKDNj peumlr rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 para 35 dhe para 70-71)
36 Neuml ccedildo rast Paneli teuml shqyrtojeuml neumlse ka patur pengesa konkrete dhe teuml veumlrteta teuml cilat
mund teuml keneuml rrezikuar kapacitetin e EULEX-it peumlr teuml kryer hetime teuml menjeumlhershme dhe
efektive peumlr ndonjeuml rast Ky vlereumlsim nuk ka peumlr qeumlllim teuml arsyetojeuml mangeumlsiteuml
operacionale qeuml nuk janeuml teuml lidhura me sfida konkrete dhe teuml demostrueshme LO
kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 par 44 SH kundeumlr
EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 50
37 Neuml ccedildo rast neuml veccedilanti neuml rastet e keumlsaj peshe autoritetet hetimore janeuml teuml parapara
qeuml teuml veprojneuml me kujdes dhe shpejteumlsi teuml arsyeshme dhe qeuml teuml investojneuml burime neuml
proporcion me nevojeumln dhe mundeumlsineuml peumlr zgjidhjen e rastit Ndoneumlse nuk mund teuml
pritet qeuml autoriteti hetimor trsquoi zgjidheuml teuml gjitha rastet qeuml paraqiten para tij nga ai pritet qeuml
teuml veprojeuml me njeuml kujdes shpejteumlsi dhe efektshmeumlri qeuml do teuml reflektonte pesheumln e
ccedileumlshtjes qeuml eumlshteuml neumln hetim (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11
neumlntor 2015 para 46 dhe 59 shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr
1606490 e tutje aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
2
4 Meuml 20 tetor 2017 Paneli pranoi njeuml peumlrgjigje peumlrmes peumlrfaqeumlsuesit teuml QBPZh me informata shteseuml neuml lidhje me dy raste peumlrfshireuml peumlr rastin neuml fjaleuml
5 Meuml 8 dhjetor 2017 Paneli i deumlrgoi deklarateumln me fakte dhe pyetje Shefes seuml Misionit (ShM) EULEX Kosova dhe e ftoi ateuml qeuml teuml jepte peumlrgjigje dhe veumlrejtje meuml shkrim mbi ankesat jo meuml voneuml se 26 janar 2018
6 Veumlrejtjet nga ShM erdheumln meuml 14 qershor mars 2019 e meuml pas u deumlrguan tek ankuesit
peumlr veumlrejtje shteseuml
7 Ankuesi nuk paraqiti ndonjeuml veumlrejtje shteseuml
8 Meuml 19 qershor 2019 Paneli e shpalli ankeseumln teuml pranueshme neuml lidhje me nenet 2 3 8 dhe 13 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (httpshrrpeudocsdecisions2019-09-1120Admissibility20Decision202016-1220signedpdf
9 Neuml ateuml vendim Paneli ftoi paleumlt qeuml trsquoi shqyrtonin keumlto pyetje
I PEumlR MISIONIN
i A ishte neuml dijen i Misionit peumlr keumlteuml rast Neumlse po neuml ccedilfareuml rrethanash u njoftua peumlr
teuml
ii A mori Misioni siccedil pretendon ankuesi ndonjeuml raport para-vdekjes dhe ndonjeuml
formular teuml viktimeumls nga UNMIK-u Neumlse po kur dhe neuml ccedilfareuml rrethanash
iii Ccedilfareuml hapash neumlse ka pasur ka marreuml Misioni peumlr teuml hetuar keumlteuml rast
iv Ccedilfareuml hapash neumlse ka pasur kishte Misioni me teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve dhe
veccedilaneumlrisht me ankuesin
v A i ka mbajtur teuml informuar Misioni teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve peumlr peumlrpjekjet e tyre
hetimore (neumlse ka pasur) Neumlse po kur me ccedilfareuml meumlnyre dhe ccedilfareuml informacioni
ishte dheumlneuml
vi A ishte transferuar dosja e leumlndeumls qeuml kishte teuml beumlnte me keumlteuml ccedileumlshtje autoriteteve
vendore Neumlse po kur
I PEumlR ANKUESIN
i Ccedilfareuml kontakti neumlse ka keni pasur ju me Misionin EULEX Mision apo me
peumlrfaqeumlsuesit e tij
ii A jeni neuml dijeni peumlr ndonjeuml peumlrpjekje nga autoritetet vendase peumlr ta hetuar
keumlteuml rast
iii A ka beumlreuml shkelje apo a ka kontribuar Misioni neuml shkeljen e teuml drejtave teuml
ankuesit sipas neneve 2 3 8 dhe 13 teuml Konventeumls Neumlse po neuml ccedilfareuml
meumlnyre
iv Cilat janeuml pasojat - personale financiare ligjore dhe emocionale - qeuml
lidhen me zhdukjen e teuml afeumlrmit tuaj
II PEumlRBEumlRJA E PANELIT
10 Pas doreumlheqjes seuml njeuml prej aneumltareumlve teuml tij teuml peumlrhersheumlm aneumltari neuml largim u zeumlvendeumlsua nga znj Autio me emeumlrimin e saj neuml Panel neuml peumlrputhje me rregulloren 14
3
teuml rregullores seuml puneumls seuml Panelit Peumlr teuml siguruar qeuml teuml familjarizohet ploteumlsisht me leumlndeumln znj Autio u njoh me gjitheuml dosjen e leumlndeumls peumlrfshireuml pranueshmeumlrineuml e saj dhe peumlr keumlteuml arsye eumlshteuml ploteumlsisht neuml gjendje teuml marreuml pjeseuml neuml diskutimet e keumlsaj leumlnde
III FAKTE
11 Faktet e paraqitura nga ankuesi mund teuml peumlrmblidhen si neuml vazhdim
12 Meuml ose rreth dateumls 17 qershor 1999 Svetozar Stambolič babai i ankueses Dragiša Kostič-i supozohet se ldquoishte teumlrhequr zvarreuml i gjalleumlrdquo pas njeuml traktori neuml fshatin Fshati Maxhunaj Komuna e Vushtrriseuml
13 Banoreumlt e fshatit ishin detyruar teuml largoheshin nga shteumlpiteuml dhe fshati neuml ateuml dateuml por
Svetozar Stambolič-i kishte mbetur neuml fshat Ai nuk u pa kurreuml meuml dhe zhdukja e tij u raportua tek autoritetet
14 Kur EULEX-i erdhi peumlr teuml zeumlvendeumlsuar UNMIK-un neuml periudheumln dhjetor 2008 - mars
2009 njeuml raport hetimor Ante Mortem qeuml i referohej zhdukjes seuml Svetozar Stambolič-it u tha se ishte transferuar neuml EULEX
15 Misioni gjithashtu thuhet se ka marreuml njeuml formular teuml Interpolit peumlr ldquoIdentifikimin e
Viktimave nga Fatkeqeumlsiardquo i ploteumlsuar me holleumlsiteuml e tij Raporti tregoi se UNMIK-u intervistoi ankuesin dhe njeuml aneumltar tjeteumlr teuml familjes teuml z Stambolič me telefon neuml njeuml dateuml teuml paspecifikuar neuml vitin 2005
IV PARASHTRIMET E PALEumlVE
Ankuesi
16 Ankuesi pohon se gjateuml ushtrimit teuml mandatit teuml tij ekzekutiv EULEX-i duhet teuml kishte hetuar zhdukjen e teuml afeumlrmve teuml tij dhe me faj nuk e kishte beumlreuml ateuml neuml kundeumlrshtim me teuml drejtat themelore teuml tij dhe teuml gjyshit teuml tij Paneli duhet teuml tregojeuml keumltu se eumlshteuml neuml gjendje teuml adresojeuml ankeseumln e tanishme neuml ateuml maseuml sa i peumlrket teuml drejtave themelore teuml ankuesit
Shefi i Misionit (ldquoShMrdquo)
17 Meuml 24 shtator 2019 Paneli pranoi parashtresat e ShM-seuml lidhur me meritat e keumlsaj leumlnde
18 Paneli pyeti si vijon lsquoA ishte neuml dijeni Misioni peumlr keumlteuml rast Neumlse po neuml ccedilfareuml rrethanash u beuml njoftua peumlr teuml
19 Si peumlrgjigje ShM-ja deklaroi se neuml lidhje me rrethanat Misioni u njoftua peumlr zhdukjen e
z Stambolič pas doreumlzimit teuml leumlndeumls dhe dosjeve teuml leumlndeumls nga UNMIK-u neuml EULEX neuml periudheumln dhjetor 2008 - mars 2009 Njeuml ldquoRaporti i Hetimit Ante Mortemrdquo i Policiseuml seuml UNMIK-ut i vitit 2005 peumlr Krimet e Lufteumls euml i referohej zhdukjes neuml fjaleuml u transferua neuml WCIU neuml EULEX dhe stafi i Misionit neuml Institutin e Mjekeumlsiseuml Ligjore mori njeuml formular teuml ldquoIdentifikimit teuml Viktimeumls nga Fatkeqeumlsiardquo teuml Interpolit me holleumlsi Kjo formeuml sipas peumlrgjigjes seuml ShM-seuml eumlshteuml njeuml model standard i Interpolit i peumlrdorur peumlr teuml mbledhur
4
informacione themelore neuml lidhje me personat e zhdukur Neuml ateuml rast specifik ai u mblodh nga ICRC Mitrovica neuml vitin 2003
20 Paneli pyeti si vijon
21 lsquoCilat hapa neumlse ka ndonjeuml kishte ndeumlrmarreuml Misioni peumlr teuml hetuar rastin
22 Misioni u peumlrgjigj se EULEX-i nuk e hetoi leumlndeumln Misioni shpjegoi se burimet e tij nuk ishin teuml pakufizuara dhe se nuk mund teuml hetonte secilin rast teuml zhdukjes
23 Peumlr meuml tepeumlr Misioni tregoi se nuk kishte asnjeuml kontakt me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur Misioni tha qeuml veteuml ankuesi nuk duket se ka kontaktuar ndonjeumlhereuml me EULEX-in peumlr teuml raportuar zhdukjen e gjyshit teuml tij
24 ShM-ja gjithashtu tregoi qeuml leumlnda i ishte doreumlzuar Policiseuml seuml Kosoveumls neuml fund teuml vitit
2018
25 ShM-ja meuml tej veumlrejti qeuml njeuml vlereumlsim i peumlrgjegjeumlsiseuml seuml Misionit sipas nenit 2 (pjesa procedurale) dhe nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane ldquonuk mund teuml mosrespektojeuml kontekstin dhe rrethanat neuml teuml cilat Misioni u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e tijrdquo Misioni theksoi meuml tej neuml ateuml kontekst njeuml seumlreuml sfidash me teuml cilat u ballafaqua neuml ateuml koheuml duke peumlrfshireuml numrin e leumlndeumlve peumlr teuml adresuar statusin e dosjeve teuml pranuara nga UNMIK-u kufizimet e burimeve afatin kohor teuml mandatit teuml tij dhe hapat e ndeumlrmarreuml nga Misioni peumlr teuml organizuar teuml dheumlnat e marra nga UNMIK-u Me reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml peumlr keumlteuml leumlndeuml Misioni beumln parashtresat e meumlposhtme teuml cilat Paneli i cek tekstualisht
ldquo kur beumlhet fjaleuml peumlr teuml vlereumlsuar neumlse veprimi i tij ka cenuar teuml drejtat e ankueses EULEX-i kundeumlrshton ideneuml se mos hetimi i njeuml zhdukjeje teuml teuml detyruar teuml pretenduar mund teuml ccedilojeuml neuml vetvete neuml shkeljen e teuml drejtave teuml njeriut kur njeuml deumlshtim i tilleuml materializohet neuml njeuml kontekst teuml gjereuml krimesh neuml shkalleuml qeuml peumlrfshijneuml mijeumlra viktima kur eumlshteuml e qarteuml se asnjeuml autoritet hetimor nuk mund teuml pritet teuml zgjidheuml teuml gjitha rastet e paraqitura para tij Kjo konsiderateuml vlen meuml shumeuml peumlr njeuml situateuml kur autoriteti peumlrgjegjeumls nuk eumlshteuml njeuml shtet por njeuml Mision ndeumlrkombeumltar me burime teuml kufizuara neuml dispozicion teuml tij dhe njeuml mandat teuml kufizuar neuml koheuml (qeuml nga fillimi i tij neuml vitin 2008 mandati i EULEX-it eumlshteuml zgjatur ccedildo dy vjet) Natyra e rrethanave teuml peumlrgjithshme neuml teuml cileumln EULEX u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e vet keumlrkonte peumlrpareumlsi teuml disa rasteve mbi teuml tjereumlt Sa i peumlrket hetimeve penale neuml peumlrgjitheumlsi Misioni ka dheumlneuml peumlrpareumlsi nga njeumlra aneuml rreth 1200 dosjeve teuml leumlndeumlve qeuml ishin etiketuar nga UNMIK si ldquodosje e krimeve teuml lufteumlsrdquo mbi teuml ashtuquajturat ldquodosje e personave teuml zhdukurrdquo dhe brenda kategoriseuml seuml meumlparshme rastet qeuml shfaqeshin meuml premtuese peumlr sa i peumlrket rezultateve teuml hetimit Stafi i tij neuml Institutin e Mjekeumlsiseuml Ligjore nga ana tjeteumlr ka ndeumlrmarreuml veprime ndaj secilit informacion teuml besuesheumlm mbi vendet e mundshme teuml varreve dhe ka ekzaminuar ccedildo mbetje teuml gjetur me qeumlllim teuml identifikimit teuml personave teuml zhdukur dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml sjelleuml njeuml lehteumlsim peumlr teuml afeumlrmit e tyrerdquo
Parashtrimet e ankueses 26 Asnjeuml parashtrim tjeteumlr nuk u pranua nga ankuesja
5
V SHQYRTIMET
ldquoZhdukja me forceumlrdquo si shkelje e reumlndeuml e teuml drejtave themelore teuml viktimave
27 Praktika e zhdukjes me forceuml eumlshteuml njeuml nga shkeljet meuml flagrante teuml teuml drejtave teuml njeriut
Aty nuk peumlrfshihet shkelja e veteumlm njeuml teuml drejte por e shumeuml teuml drejtave duke peumlrfshireuml
neuml shumeuml raste teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln teuml drejteumln peumlr trsquou njohur si person para ligjit
teuml drejteumln peumlr liri dhe sigurineuml e personit dhe teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls
dhe trajtimit ose deumlnimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor ose poshteumlrues teuml drejteumln peumlr njeuml zgjidhje
efektive dhe njeuml veprim i tilleuml cenon ose peumlrbeumln keumlrceumlnim teuml reumlndeuml peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml
Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 Vendimi dhe Gjetjet 19 tetor 2016
par 33 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019
para 61 Deklarata peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukja me forceuml
ARES47133 18 dhjetor 1992
28 Ccedilka eumlshteuml neuml veccedilanti e reumlndeumlsishme neuml ateuml kontekst eumlshteuml e drejta e ankuesit peumlr teuml
veumlrteteumln dmth e drejta e viktimave peumlr teuml ditur se ccedilfareuml ka ndodhur me teuml afeumlrmit e
tyre dhe rrethanat neuml teuml cilat ata janeuml zhdukur Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX
Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 62 Desanka dhe Zoran
Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 67 Shih edhe El-Masri v Ish-
Republika Jugosllave e Maqedoniseuml Aplikacioni nr 3963009 Aktgjykimi i GjEDNj i
dateumls 12 dhjetor 2012 para 191-193 Orhan v Turqia Aplikacioni nr 2565694
Aktgjykimi i GjEDNj-seuml i dateumls 18 qershor 2002 para 358 Imakayeva v Rusia
Aplikacioni nr 761502 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 neumlntor 2006 para 164 Velaacutesquez
Rodriacuteguez v Hondurasi aktgjykimi i dateumls 29 korrik 1988 para 181 Heliodoro Portugal
v Panama aktgjykimi i dateumls 12 gusht 2008 para 244 Anzualdo Castro v Peru
aktgjykimi i dateumls 22 shtator 2009 para 116-118 Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln
peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me
forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 neuml veccedilanti para 1 Dokumenti
AHRC1648 Lista e parimeve peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut
peumlrmes veprimeve peumlr teuml luftuar mosndeumlshkueshmeumlrineuml (ECN42005102Add1) neuml
veccedilanti parimet 2-4 dhe gjithashtu Konventa ndeumlrkombeumltare peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml
personave nga zhdukja me forceuml e miratuar meuml 20 dhjetor 2006 neuml veccedilanti Preambula
dhe neni 24 (2) dhe peumlr njeuml ilustrim rasti i Gudiel Alvarez et al (Diario Militar) kundeumlr
Guatemaleumls Aktgjykimi i 20112012 Meritat reparacionet dhe shpenzimet par 301
(dhe referencat e cituara)
29 Peumlr pothuajse dy dekada ankuesi ka jetuar me pasiguri rreth fatit teuml veumlllait teuml tij se ccedilka
i kishte ndodhur dhe neuml ccedilfareuml rrethanash ai ishte zhdukur Vuajtjet psikologjike nga kjo
janeuml tejet teuml reumlnda Ato janeuml vazhdimisht teuml pranishme Misioni nuk ka beumlreuml asgjeuml apo
ka beumlreuml shumeuml pak peumlr teuml larguar ndjenjeumln se Misioni do ta peumlrmbushte obligimin e tij
neuml lidhje me familjarin e tij peumlrkundrazi ai i ka dheneuml ankuesit siguri se ai do ta hetonte
keumlteuml rast Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11
shtator 2019 para 63 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr
EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 78
Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015
para 35 dhe 42 Shih edhe neuml kontekstin e nenit 3 GjEDNj Kurt v Turqia aktgjykimi i
dateumls 25 maj 1998 Raportet e aktgjykimeve dhe teuml vendimeve 1998- III par130-34
Khadzhialiyev dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 301304 aktgjykimi i dateumls 6
6
neumlntor 2008 para 120-121 Timurtas v Turqia Aplikacioni nr 2353194 Aktgjykimi i
dateumls 13 qershor 2000 para 95 Rezoluta nr 828 e vitit 1984 paragrafi 3 (Asambleja
parlamentare e Keumlshillit teuml Evropeumls) dhe Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr nenin 17 teuml
Deklarateumls Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml
pavullnetshme 2000 Dokumenti ECN4200168 (referimi dhe komentimi peumlr nenin
17(1) teuml Deklarateumls peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml)
30 Natyra e vazhdueshme e shkeljes seuml teuml drejtave teuml peumlrfshira neuml keumlteuml praktikeuml e shpjegon
se detyra e autoriteteve kompetente peumlr hetimin e keumltyre rasteve eumlshteuml obligim urgjent
dhe i reumlndeumlsisheumlm i cili mund teuml lihet meumlnjaneuml apo teuml shtyhet peumlr meuml voneuml veteumlm neuml
rrethanat meuml teuml kufizuarat Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-
28 11 shtator 2019 para 64
31 E drejta peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me shkeljet e teuml drejtave teuml njeriut nuk eumlshteuml veteumlm e
drejteuml individuale Ajo gjithashtu eumlshteuml e drejteuml kolektive qeuml sheumlrben peumlr ruajtjen e
kujtimit neuml nivel teuml shoqeumlriseuml dhe vepron si mbrojtje kundeumlr peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih
Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml
Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010
neuml veccedilanti para 1 Dokumenti AHRC1648 Preambula Neuml kontekstin e paskonfliktit
neuml Kosoveuml hetimet e zhdukjeve me forceuml eumlshteuml dashur qeuml teuml kontribuonin ndash dhe duhet
teuml vazhdojneuml teuml kontribuojneuml ndash peumlr promovimin e teuml veumlrteteumls peumlr kujteseumln kolektive teuml
shkeljeve teuml tilla teuml teuml drejtave teuml njeriut dhe peumlr teuml siguruar mospeumlrseumlritjen e tyre
32 Kur eumlshteuml fjala peumlr hetimin e rasteve teuml zhdukjeve me forceuml hetimet duhet teuml fillohen sa
meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur dhe vonesat duhet teuml shmangen sa meuml shumeuml qeuml eumlshteuml e
mundur Kjo jo veteumlm peumlr shkak teuml efektit teuml pasiguriseuml tek familjareumlt e mbijetuar por
edhe peumlr shkak se provat do teuml zhduken apo teuml humben dhe kujtesa do teuml zbehet
Vonesat e hetimeve keumlshtu do teuml keneuml ndikim negativ tek mundeumlsia qeuml hetimet teuml gjejneuml
rrethanat neuml teuml cilat personi eumlshteuml zhdukur dhe qeuml fajtoreumlt teuml sillen para drejteumlsiseuml Peumlr
ilustrime teuml aplikimit teuml keumlsaj garancie neuml kontekste teuml ndryshme shih neuml peumlrgjitheumlsi
SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 65
Guumlrtekin dhe teuml tjereumlt v Qipro Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 11
mars 2014 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar [GC] Aplikacioni nr
5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 Jaloud v Holanda [GC] Aplikacioni
nr 4770808 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 20 neumlntor 2011 Jelić v Kroacia Aplikacioni
nr 5785611 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 12 qershor 2014 B dhe teuml tjereumlt v Kroacia
Aplikacioni nr 7159311 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 18 qershor 2015 Palić v Bosnja
dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 15 shkurt 2011
Lejla Fazlić dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina dhe 4 teuml tjereumlt Aplikacionet nr
6675809 6676209 796510 914910 dhe 1245110 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 3
qershor 2014 Mujkanović dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacionet nr
4706308 et al Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 3 qershor 2014
Nježić dhe Štimac v Kroatia Aplikacioni nr 2982313 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 prill
2015
7
Detyrat dhe obligimet e autoriteteve neuml lidhje me aktet e zhdukjeve me forceuml
33 Veprimet e prokuroreumlve dhe policiseuml seuml EULEX-it peumlrbeumljneuml pjeseuml teuml mandatit ekzekutiv
teuml EULEX Kosova neuml sektoreumlt e drejteumlsiseuml policiseuml dhe doganeumls Si teuml tilleuml ata hyjneuml neuml
fusheumlveprimin e mandatit teuml Panelit (shih peumlr shembull K deri T kundeumlr EULEX 2013-
05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 43 Krlić kundeumlr EULEX 2012-21 26 gusht 2014
para 23 Y kundeumlr EULEX 2011-28 15 neumlntor 2012 para 35) Kjo eumlshteuml ccedileumlshtja neumlse
veprimet themelore neuml fjaleuml peumlrbejneuml veprim pozitiv apo deumlshtim i fajsheumlm Shih Krlic
kundeumlr EULEX 26 gusht 2014 para 25 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019 par 48
34 Paneli tashmeuml ka pasur rastin teuml potencojeuml se Misioni EULEX nuk eumlshteuml shtet dhe se
mundeumlsia e tij peumlr teuml garantuar mbrojtjen efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut nuk mund teuml
krahasohet neuml teuml gjitha aspektet peumlrkateumlse me ateuml qeuml mund teuml pritet prej njeuml shteti (shih
vendimin e Panelit neuml A B C D kundeumlr EULEX-it 2012-09 neuml 2012-12 20 qershor
2013 paragrafi 50 K deri T kundeumlr EULEX-it cituar meuml larteuml paragrafi 53 shih edhe
vendimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls teuml UNMIK peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNj) neuml rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 paragrafi 35 SH kundeumlr EULEX Vendimi
dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019 para 49)
35 Pritshmeumlriteuml e veumlna mbi mundeumlsineuml e EULEX-it peumlr hetimin dhe zgjidhjen e rasteve
penale teuml ndeumlrlikuara duhet teuml jeneuml realiste dhe teuml mos i veumlneuml EULEX-it obligime
joproporcionale teuml cilat mandati dhe burimet e tij neuml meumlnyreuml teuml arsyeshme nuk mund teuml
priten teuml peumlrmbushin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor
2015 para 43 dhe 45 dhe referimet e tij te vendimi i Panelit peumlr ABCD kundeumlr
EULEX 2012- 09 deri 2012-12 20 qershor 2013 para 50 K deri T kundeumlr EULEX
2013-05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 53 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34
Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 35-37 DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-74 shih edhe vendimin e PKDNj peumlr rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 para 35 dhe para 70-71)
36 Neuml ccedildo rast Paneli teuml shqyrtojeuml neumlse ka patur pengesa konkrete dhe teuml veumlrteta teuml cilat
mund teuml keneuml rrezikuar kapacitetin e EULEX-it peumlr teuml kryer hetime teuml menjeumlhershme dhe
efektive peumlr ndonjeuml rast Ky vlereumlsim nuk ka peumlr qeumlllim teuml arsyetojeuml mangeumlsiteuml
operacionale qeuml nuk janeuml teuml lidhura me sfida konkrete dhe teuml demostrueshme LO
kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 par 44 SH kundeumlr
EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 50
37 Neuml ccedildo rast neuml veccedilanti neuml rastet e keumlsaj peshe autoritetet hetimore janeuml teuml parapara
qeuml teuml veprojneuml me kujdes dhe shpejteumlsi teuml arsyeshme dhe qeuml teuml investojneuml burime neuml
proporcion me nevojeumln dhe mundeumlsineuml peumlr zgjidhjen e rastit Ndoneumlse nuk mund teuml
pritet qeuml autoriteti hetimor trsquoi zgjidheuml teuml gjitha rastet qeuml paraqiten para tij nga ai pritet qeuml
teuml veprojeuml me njeuml kujdes shpejteumlsi dhe efektshmeumlri qeuml do teuml reflektonte pesheumln e
ccedileumlshtjes qeuml eumlshteuml neumln hetim (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11
neumlntor 2015 para 46 dhe 59 shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr
1606490 e tutje aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
3
teuml rregullores seuml puneumls seuml Panelit Peumlr teuml siguruar qeuml teuml familjarizohet ploteumlsisht me leumlndeumln znj Autio u njoh me gjitheuml dosjen e leumlndeumls peumlrfshireuml pranueshmeumlrineuml e saj dhe peumlr keumlteuml arsye eumlshteuml ploteumlsisht neuml gjendje teuml marreuml pjeseuml neuml diskutimet e keumlsaj leumlnde
III FAKTE
11 Faktet e paraqitura nga ankuesi mund teuml peumlrmblidhen si neuml vazhdim
12 Meuml ose rreth dateumls 17 qershor 1999 Svetozar Stambolič babai i ankueses Dragiša Kostič-i supozohet se ldquoishte teumlrhequr zvarreuml i gjalleumlrdquo pas njeuml traktori neuml fshatin Fshati Maxhunaj Komuna e Vushtrriseuml
13 Banoreumlt e fshatit ishin detyruar teuml largoheshin nga shteumlpiteuml dhe fshati neuml ateuml dateuml por
Svetozar Stambolič-i kishte mbetur neuml fshat Ai nuk u pa kurreuml meuml dhe zhdukja e tij u raportua tek autoritetet
14 Kur EULEX-i erdhi peumlr teuml zeumlvendeumlsuar UNMIK-un neuml periudheumln dhjetor 2008 - mars
2009 njeuml raport hetimor Ante Mortem qeuml i referohej zhdukjes seuml Svetozar Stambolič-it u tha se ishte transferuar neuml EULEX
15 Misioni gjithashtu thuhet se ka marreuml njeuml formular teuml Interpolit peumlr ldquoIdentifikimin e
Viktimave nga Fatkeqeumlsiardquo i ploteumlsuar me holleumlsiteuml e tij Raporti tregoi se UNMIK-u intervistoi ankuesin dhe njeuml aneumltar tjeteumlr teuml familjes teuml z Stambolič me telefon neuml njeuml dateuml teuml paspecifikuar neuml vitin 2005
IV PARASHTRIMET E PALEumlVE
Ankuesi
16 Ankuesi pohon se gjateuml ushtrimit teuml mandatit teuml tij ekzekutiv EULEX-i duhet teuml kishte hetuar zhdukjen e teuml afeumlrmve teuml tij dhe me faj nuk e kishte beumlreuml ateuml neuml kundeumlrshtim me teuml drejtat themelore teuml tij dhe teuml gjyshit teuml tij Paneli duhet teuml tregojeuml keumltu se eumlshteuml neuml gjendje teuml adresojeuml ankeseumln e tanishme neuml ateuml maseuml sa i peumlrket teuml drejtave themelore teuml ankuesit
Shefi i Misionit (ldquoShMrdquo)
17 Meuml 24 shtator 2019 Paneli pranoi parashtresat e ShM-seuml lidhur me meritat e keumlsaj leumlnde
18 Paneli pyeti si vijon lsquoA ishte neuml dijeni Misioni peumlr keumlteuml rast Neumlse po neuml ccedilfareuml rrethanash u beuml njoftua peumlr teuml
19 Si peumlrgjigje ShM-ja deklaroi se neuml lidhje me rrethanat Misioni u njoftua peumlr zhdukjen e
z Stambolič pas doreumlzimit teuml leumlndeumls dhe dosjeve teuml leumlndeumls nga UNMIK-u neuml EULEX neuml periudheumln dhjetor 2008 - mars 2009 Njeuml ldquoRaporti i Hetimit Ante Mortemrdquo i Policiseuml seuml UNMIK-ut i vitit 2005 peumlr Krimet e Lufteumls euml i referohej zhdukjes neuml fjaleuml u transferua neuml WCIU neuml EULEX dhe stafi i Misionit neuml Institutin e Mjekeumlsiseuml Ligjore mori njeuml formular teuml ldquoIdentifikimit teuml Viktimeumls nga Fatkeqeumlsiardquo teuml Interpolit me holleumlsi Kjo formeuml sipas peumlrgjigjes seuml ShM-seuml eumlshteuml njeuml model standard i Interpolit i peumlrdorur peumlr teuml mbledhur
4
informacione themelore neuml lidhje me personat e zhdukur Neuml ateuml rast specifik ai u mblodh nga ICRC Mitrovica neuml vitin 2003
20 Paneli pyeti si vijon
21 lsquoCilat hapa neumlse ka ndonjeuml kishte ndeumlrmarreuml Misioni peumlr teuml hetuar rastin
22 Misioni u peumlrgjigj se EULEX-i nuk e hetoi leumlndeumln Misioni shpjegoi se burimet e tij nuk ishin teuml pakufizuara dhe se nuk mund teuml hetonte secilin rast teuml zhdukjes
23 Peumlr meuml tepeumlr Misioni tregoi se nuk kishte asnjeuml kontakt me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur Misioni tha qeuml veteuml ankuesi nuk duket se ka kontaktuar ndonjeumlhereuml me EULEX-in peumlr teuml raportuar zhdukjen e gjyshit teuml tij
24 ShM-ja gjithashtu tregoi qeuml leumlnda i ishte doreumlzuar Policiseuml seuml Kosoveumls neuml fund teuml vitit
2018
25 ShM-ja meuml tej veumlrejti qeuml njeuml vlereumlsim i peumlrgjegjeumlsiseuml seuml Misionit sipas nenit 2 (pjesa procedurale) dhe nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane ldquonuk mund teuml mosrespektojeuml kontekstin dhe rrethanat neuml teuml cilat Misioni u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e tijrdquo Misioni theksoi meuml tej neuml ateuml kontekst njeuml seumlreuml sfidash me teuml cilat u ballafaqua neuml ateuml koheuml duke peumlrfshireuml numrin e leumlndeumlve peumlr teuml adresuar statusin e dosjeve teuml pranuara nga UNMIK-u kufizimet e burimeve afatin kohor teuml mandatit teuml tij dhe hapat e ndeumlrmarreuml nga Misioni peumlr teuml organizuar teuml dheumlnat e marra nga UNMIK-u Me reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml peumlr keumlteuml leumlndeuml Misioni beumln parashtresat e meumlposhtme teuml cilat Paneli i cek tekstualisht
ldquo kur beumlhet fjaleuml peumlr teuml vlereumlsuar neumlse veprimi i tij ka cenuar teuml drejtat e ankueses EULEX-i kundeumlrshton ideneuml se mos hetimi i njeuml zhdukjeje teuml teuml detyruar teuml pretenduar mund teuml ccedilojeuml neuml vetvete neuml shkeljen e teuml drejtave teuml njeriut kur njeuml deumlshtim i tilleuml materializohet neuml njeuml kontekst teuml gjereuml krimesh neuml shkalleuml qeuml peumlrfshijneuml mijeumlra viktima kur eumlshteuml e qarteuml se asnjeuml autoritet hetimor nuk mund teuml pritet teuml zgjidheuml teuml gjitha rastet e paraqitura para tij Kjo konsiderateuml vlen meuml shumeuml peumlr njeuml situateuml kur autoriteti peumlrgjegjeumls nuk eumlshteuml njeuml shtet por njeuml Mision ndeumlrkombeumltar me burime teuml kufizuara neuml dispozicion teuml tij dhe njeuml mandat teuml kufizuar neuml koheuml (qeuml nga fillimi i tij neuml vitin 2008 mandati i EULEX-it eumlshteuml zgjatur ccedildo dy vjet) Natyra e rrethanave teuml peumlrgjithshme neuml teuml cileumln EULEX u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e vet keumlrkonte peumlrpareumlsi teuml disa rasteve mbi teuml tjereumlt Sa i peumlrket hetimeve penale neuml peumlrgjitheumlsi Misioni ka dheumlneuml peumlrpareumlsi nga njeumlra aneuml rreth 1200 dosjeve teuml leumlndeumlve qeuml ishin etiketuar nga UNMIK si ldquodosje e krimeve teuml lufteumlsrdquo mbi teuml ashtuquajturat ldquodosje e personave teuml zhdukurrdquo dhe brenda kategoriseuml seuml meumlparshme rastet qeuml shfaqeshin meuml premtuese peumlr sa i peumlrket rezultateve teuml hetimit Stafi i tij neuml Institutin e Mjekeumlsiseuml Ligjore nga ana tjeteumlr ka ndeumlrmarreuml veprime ndaj secilit informacion teuml besuesheumlm mbi vendet e mundshme teuml varreve dhe ka ekzaminuar ccedildo mbetje teuml gjetur me qeumlllim teuml identifikimit teuml personave teuml zhdukur dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml sjelleuml njeuml lehteumlsim peumlr teuml afeumlrmit e tyrerdquo
Parashtrimet e ankueses 26 Asnjeuml parashtrim tjeteumlr nuk u pranua nga ankuesja
5
V SHQYRTIMET
ldquoZhdukja me forceumlrdquo si shkelje e reumlndeuml e teuml drejtave themelore teuml viktimave
27 Praktika e zhdukjes me forceuml eumlshteuml njeuml nga shkeljet meuml flagrante teuml teuml drejtave teuml njeriut
Aty nuk peumlrfshihet shkelja e veteumlm njeuml teuml drejte por e shumeuml teuml drejtave duke peumlrfshireuml
neuml shumeuml raste teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln teuml drejteumln peumlr trsquou njohur si person para ligjit
teuml drejteumln peumlr liri dhe sigurineuml e personit dhe teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls
dhe trajtimit ose deumlnimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor ose poshteumlrues teuml drejteumln peumlr njeuml zgjidhje
efektive dhe njeuml veprim i tilleuml cenon ose peumlrbeumln keumlrceumlnim teuml reumlndeuml peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml
Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 Vendimi dhe Gjetjet 19 tetor 2016
par 33 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019
para 61 Deklarata peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukja me forceuml
ARES47133 18 dhjetor 1992
28 Ccedilka eumlshteuml neuml veccedilanti e reumlndeumlsishme neuml ateuml kontekst eumlshteuml e drejta e ankuesit peumlr teuml
veumlrteteumln dmth e drejta e viktimave peumlr teuml ditur se ccedilfareuml ka ndodhur me teuml afeumlrmit e
tyre dhe rrethanat neuml teuml cilat ata janeuml zhdukur Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX
Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 62 Desanka dhe Zoran
Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 67 Shih edhe El-Masri v Ish-
Republika Jugosllave e Maqedoniseuml Aplikacioni nr 3963009 Aktgjykimi i GjEDNj i
dateumls 12 dhjetor 2012 para 191-193 Orhan v Turqia Aplikacioni nr 2565694
Aktgjykimi i GjEDNj-seuml i dateumls 18 qershor 2002 para 358 Imakayeva v Rusia
Aplikacioni nr 761502 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 neumlntor 2006 para 164 Velaacutesquez
Rodriacuteguez v Hondurasi aktgjykimi i dateumls 29 korrik 1988 para 181 Heliodoro Portugal
v Panama aktgjykimi i dateumls 12 gusht 2008 para 244 Anzualdo Castro v Peru
aktgjykimi i dateumls 22 shtator 2009 para 116-118 Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln
peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me
forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 neuml veccedilanti para 1 Dokumenti
AHRC1648 Lista e parimeve peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut
peumlrmes veprimeve peumlr teuml luftuar mosndeumlshkueshmeumlrineuml (ECN42005102Add1) neuml
veccedilanti parimet 2-4 dhe gjithashtu Konventa ndeumlrkombeumltare peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml
personave nga zhdukja me forceuml e miratuar meuml 20 dhjetor 2006 neuml veccedilanti Preambula
dhe neni 24 (2) dhe peumlr njeuml ilustrim rasti i Gudiel Alvarez et al (Diario Militar) kundeumlr
Guatemaleumls Aktgjykimi i 20112012 Meritat reparacionet dhe shpenzimet par 301
(dhe referencat e cituara)
29 Peumlr pothuajse dy dekada ankuesi ka jetuar me pasiguri rreth fatit teuml veumlllait teuml tij se ccedilka
i kishte ndodhur dhe neuml ccedilfareuml rrethanash ai ishte zhdukur Vuajtjet psikologjike nga kjo
janeuml tejet teuml reumlnda Ato janeuml vazhdimisht teuml pranishme Misioni nuk ka beumlreuml asgjeuml apo
ka beumlreuml shumeuml pak peumlr teuml larguar ndjenjeumln se Misioni do ta peumlrmbushte obligimin e tij
neuml lidhje me familjarin e tij peumlrkundrazi ai i ka dheneuml ankuesit siguri se ai do ta hetonte
keumlteuml rast Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11
shtator 2019 para 63 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr
EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 78
Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015
para 35 dhe 42 Shih edhe neuml kontekstin e nenit 3 GjEDNj Kurt v Turqia aktgjykimi i
dateumls 25 maj 1998 Raportet e aktgjykimeve dhe teuml vendimeve 1998- III par130-34
Khadzhialiyev dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 301304 aktgjykimi i dateumls 6
6
neumlntor 2008 para 120-121 Timurtas v Turqia Aplikacioni nr 2353194 Aktgjykimi i
dateumls 13 qershor 2000 para 95 Rezoluta nr 828 e vitit 1984 paragrafi 3 (Asambleja
parlamentare e Keumlshillit teuml Evropeumls) dhe Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr nenin 17 teuml
Deklarateumls Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml
pavullnetshme 2000 Dokumenti ECN4200168 (referimi dhe komentimi peumlr nenin
17(1) teuml Deklarateumls peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml)
30 Natyra e vazhdueshme e shkeljes seuml teuml drejtave teuml peumlrfshira neuml keumlteuml praktikeuml e shpjegon
se detyra e autoriteteve kompetente peumlr hetimin e keumltyre rasteve eumlshteuml obligim urgjent
dhe i reumlndeumlsisheumlm i cili mund teuml lihet meumlnjaneuml apo teuml shtyhet peumlr meuml voneuml veteumlm neuml
rrethanat meuml teuml kufizuarat Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-
28 11 shtator 2019 para 64
31 E drejta peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me shkeljet e teuml drejtave teuml njeriut nuk eumlshteuml veteumlm e
drejteuml individuale Ajo gjithashtu eumlshteuml e drejteuml kolektive qeuml sheumlrben peumlr ruajtjen e
kujtimit neuml nivel teuml shoqeumlriseuml dhe vepron si mbrojtje kundeumlr peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih
Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml
Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010
neuml veccedilanti para 1 Dokumenti AHRC1648 Preambula Neuml kontekstin e paskonfliktit
neuml Kosoveuml hetimet e zhdukjeve me forceuml eumlshteuml dashur qeuml teuml kontribuonin ndash dhe duhet
teuml vazhdojneuml teuml kontribuojneuml ndash peumlr promovimin e teuml veumlrteteumls peumlr kujteseumln kolektive teuml
shkeljeve teuml tilla teuml teuml drejtave teuml njeriut dhe peumlr teuml siguruar mospeumlrseumlritjen e tyre
32 Kur eumlshteuml fjala peumlr hetimin e rasteve teuml zhdukjeve me forceuml hetimet duhet teuml fillohen sa
meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur dhe vonesat duhet teuml shmangen sa meuml shumeuml qeuml eumlshteuml e
mundur Kjo jo veteumlm peumlr shkak teuml efektit teuml pasiguriseuml tek familjareumlt e mbijetuar por
edhe peumlr shkak se provat do teuml zhduken apo teuml humben dhe kujtesa do teuml zbehet
Vonesat e hetimeve keumlshtu do teuml keneuml ndikim negativ tek mundeumlsia qeuml hetimet teuml gjejneuml
rrethanat neuml teuml cilat personi eumlshteuml zhdukur dhe qeuml fajtoreumlt teuml sillen para drejteumlsiseuml Peumlr
ilustrime teuml aplikimit teuml keumlsaj garancie neuml kontekste teuml ndryshme shih neuml peumlrgjitheumlsi
SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 65
Guumlrtekin dhe teuml tjereumlt v Qipro Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 11
mars 2014 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar [GC] Aplikacioni nr
5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 Jaloud v Holanda [GC] Aplikacioni
nr 4770808 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 20 neumlntor 2011 Jelić v Kroacia Aplikacioni
nr 5785611 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 12 qershor 2014 B dhe teuml tjereumlt v Kroacia
Aplikacioni nr 7159311 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 18 qershor 2015 Palić v Bosnja
dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 15 shkurt 2011
Lejla Fazlić dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina dhe 4 teuml tjereumlt Aplikacionet nr
6675809 6676209 796510 914910 dhe 1245110 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 3
qershor 2014 Mujkanović dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacionet nr
4706308 et al Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 3 qershor 2014
Nježić dhe Štimac v Kroatia Aplikacioni nr 2982313 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 prill
2015
7
Detyrat dhe obligimet e autoriteteve neuml lidhje me aktet e zhdukjeve me forceuml
33 Veprimet e prokuroreumlve dhe policiseuml seuml EULEX-it peumlrbeumljneuml pjeseuml teuml mandatit ekzekutiv
teuml EULEX Kosova neuml sektoreumlt e drejteumlsiseuml policiseuml dhe doganeumls Si teuml tilleuml ata hyjneuml neuml
fusheumlveprimin e mandatit teuml Panelit (shih peumlr shembull K deri T kundeumlr EULEX 2013-
05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 43 Krlić kundeumlr EULEX 2012-21 26 gusht 2014
para 23 Y kundeumlr EULEX 2011-28 15 neumlntor 2012 para 35) Kjo eumlshteuml ccedileumlshtja neumlse
veprimet themelore neuml fjaleuml peumlrbejneuml veprim pozitiv apo deumlshtim i fajsheumlm Shih Krlic
kundeumlr EULEX 26 gusht 2014 para 25 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019 par 48
34 Paneli tashmeuml ka pasur rastin teuml potencojeuml se Misioni EULEX nuk eumlshteuml shtet dhe se
mundeumlsia e tij peumlr teuml garantuar mbrojtjen efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut nuk mund teuml
krahasohet neuml teuml gjitha aspektet peumlrkateumlse me ateuml qeuml mund teuml pritet prej njeuml shteti (shih
vendimin e Panelit neuml A B C D kundeumlr EULEX-it 2012-09 neuml 2012-12 20 qershor
2013 paragrafi 50 K deri T kundeumlr EULEX-it cituar meuml larteuml paragrafi 53 shih edhe
vendimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls teuml UNMIK peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNj) neuml rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 paragrafi 35 SH kundeumlr EULEX Vendimi
dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019 para 49)
35 Pritshmeumlriteuml e veumlna mbi mundeumlsineuml e EULEX-it peumlr hetimin dhe zgjidhjen e rasteve
penale teuml ndeumlrlikuara duhet teuml jeneuml realiste dhe teuml mos i veumlneuml EULEX-it obligime
joproporcionale teuml cilat mandati dhe burimet e tij neuml meumlnyreuml teuml arsyeshme nuk mund teuml
priten teuml peumlrmbushin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor
2015 para 43 dhe 45 dhe referimet e tij te vendimi i Panelit peumlr ABCD kundeumlr
EULEX 2012- 09 deri 2012-12 20 qershor 2013 para 50 K deri T kundeumlr EULEX
2013-05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 53 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34
Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 35-37 DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-74 shih edhe vendimin e PKDNj peumlr rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 para 35 dhe para 70-71)
36 Neuml ccedildo rast Paneli teuml shqyrtojeuml neumlse ka patur pengesa konkrete dhe teuml veumlrteta teuml cilat
mund teuml keneuml rrezikuar kapacitetin e EULEX-it peumlr teuml kryer hetime teuml menjeumlhershme dhe
efektive peumlr ndonjeuml rast Ky vlereumlsim nuk ka peumlr qeumlllim teuml arsyetojeuml mangeumlsiteuml
operacionale qeuml nuk janeuml teuml lidhura me sfida konkrete dhe teuml demostrueshme LO
kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 par 44 SH kundeumlr
EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 50
37 Neuml ccedildo rast neuml veccedilanti neuml rastet e keumlsaj peshe autoritetet hetimore janeuml teuml parapara
qeuml teuml veprojneuml me kujdes dhe shpejteumlsi teuml arsyeshme dhe qeuml teuml investojneuml burime neuml
proporcion me nevojeumln dhe mundeumlsineuml peumlr zgjidhjen e rastit Ndoneumlse nuk mund teuml
pritet qeuml autoriteti hetimor trsquoi zgjidheuml teuml gjitha rastet qeuml paraqiten para tij nga ai pritet qeuml
teuml veprojeuml me njeuml kujdes shpejteumlsi dhe efektshmeumlri qeuml do teuml reflektonte pesheumln e
ccedileumlshtjes qeuml eumlshteuml neumln hetim (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11
neumlntor 2015 para 46 dhe 59 shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr
1606490 e tutje aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
4
informacione themelore neuml lidhje me personat e zhdukur Neuml ateuml rast specifik ai u mblodh nga ICRC Mitrovica neuml vitin 2003
20 Paneli pyeti si vijon
21 lsquoCilat hapa neumlse ka ndonjeuml kishte ndeumlrmarreuml Misioni peumlr teuml hetuar rastin
22 Misioni u peumlrgjigj se EULEX-i nuk e hetoi leumlndeumln Misioni shpjegoi se burimet e tij nuk ishin teuml pakufizuara dhe se nuk mund teuml hetonte secilin rast teuml zhdukjes
23 Peumlr meuml tepeumlr Misioni tregoi se nuk kishte asnjeuml kontakt me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur Misioni tha qeuml veteuml ankuesi nuk duket se ka kontaktuar ndonjeumlhereuml me EULEX-in peumlr teuml raportuar zhdukjen e gjyshit teuml tij
24 ShM-ja gjithashtu tregoi qeuml leumlnda i ishte doreumlzuar Policiseuml seuml Kosoveumls neuml fund teuml vitit
2018
25 ShM-ja meuml tej veumlrejti qeuml njeuml vlereumlsim i peumlrgjegjeumlsiseuml seuml Misionit sipas nenit 2 (pjesa procedurale) dhe nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane ldquonuk mund teuml mosrespektojeuml kontekstin dhe rrethanat neuml teuml cilat Misioni u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e tijrdquo Misioni theksoi meuml tej neuml ateuml kontekst njeuml seumlreuml sfidash me teuml cilat u ballafaqua neuml ateuml koheuml duke peumlrfshireuml numrin e leumlndeumlve peumlr teuml adresuar statusin e dosjeve teuml pranuara nga UNMIK-u kufizimet e burimeve afatin kohor teuml mandatit teuml tij dhe hapat e ndeumlrmarreuml nga Misioni peumlr teuml organizuar teuml dheumlnat e marra nga UNMIK-u Me reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml peumlr keumlteuml leumlndeuml Misioni beumln parashtresat e meumlposhtme teuml cilat Paneli i cek tekstualisht
ldquo kur beumlhet fjaleuml peumlr teuml vlereumlsuar neumlse veprimi i tij ka cenuar teuml drejtat e ankueses EULEX-i kundeumlrshton ideneuml se mos hetimi i njeuml zhdukjeje teuml teuml detyruar teuml pretenduar mund teuml ccedilojeuml neuml vetvete neuml shkeljen e teuml drejtave teuml njeriut kur njeuml deumlshtim i tilleuml materializohet neuml njeuml kontekst teuml gjereuml krimesh neuml shkalleuml qeuml peumlrfshijneuml mijeumlra viktima kur eumlshteuml e qarteuml se asnjeuml autoritet hetimor nuk mund teuml pritet teuml zgjidheuml teuml gjitha rastet e paraqitura para tij Kjo konsiderateuml vlen meuml shumeuml peumlr njeuml situateuml kur autoriteti peumlrgjegjeumls nuk eumlshteuml njeuml shtet por njeuml Mision ndeumlrkombeumltar me burime teuml kufizuara neuml dispozicion teuml tij dhe njeuml mandat teuml kufizuar neuml koheuml (qeuml nga fillimi i tij neuml vitin 2008 mandati i EULEX-it eumlshteuml zgjatur ccedildo dy vjet) Natyra e rrethanave teuml peumlrgjithshme neuml teuml cileumln EULEX u thirr peumlr teuml zbatuar mandatin e vet keumlrkonte peumlrpareumlsi teuml disa rasteve mbi teuml tjereumlt Sa i peumlrket hetimeve penale neuml peumlrgjitheumlsi Misioni ka dheumlneuml peumlrpareumlsi nga njeumlra aneuml rreth 1200 dosjeve teuml leumlndeumlve qeuml ishin etiketuar nga UNMIK si ldquodosje e krimeve teuml lufteumlsrdquo mbi teuml ashtuquajturat ldquodosje e personave teuml zhdukurrdquo dhe brenda kategoriseuml seuml meumlparshme rastet qeuml shfaqeshin meuml premtuese peumlr sa i peumlrket rezultateve teuml hetimit Stafi i tij neuml Institutin e Mjekeumlsiseuml Ligjore nga ana tjeteumlr ka ndeumlrmarreuml veprime ndaj secilit informacion teuml besuesheumlm mbi vendet e mundshme teuml varreve dhe ka ekzaminuar ccedildo mbetje teuml gjetur me qeumlllim teuml identifikimit teuml personave teuml zhdukur dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml sjelleuml njeuml lehteumlsim peumlr teuml afeumlrmit e tyrerdquo
Parashtrimet e ankueses 26 Asnjeuml parashtrim tjeteumlr nuk u pranua nga ankuesja
5
V SHQYRTIMET
ldquoZhdukja me forceumlrdquo si shkelje e reumlndeuml e teuml drejtave themelore teuml viktimave
27 Praktika e zhdukjes me forceuml eumlshteuml njeuml nga shkeljet meuml flagrante teuml teuml drejtave teuml njeriut
Aty nuk peumlrfshihet shkelja e veteumlm njeuml teuml drejte por e shumeuml teuml drejtave duke peumlrfshireuml
neuml shumeuml raste teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln teuml drejteumln peumlr trsquou njohur si person para ligjit
teuml drejteumln peumlr liri dhe sigurineuml e personit dhe teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls
dhe trajtimit ose deumlnimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor ose poshteumlrues teuml drejteumln peumlr njeuml zgjidhje
efektive dhe njeuml veprim i tilleuml cenon ose peumlrbeumln keumlrceumlnim teuml reumlndeuml peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml
Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 Vendimi dhe Gjetjet 19 tetor 2016
par 33 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019
para 61 Deklarata peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukja me forceuml
ARES47133 18 dhjetor 1992
28 Ccedilka eumlshteuml neuml veccedilanti e reumlndeumlsishme neuml ateuml kontekst eumlshteuml e drejta e ankuesit peumlr teuml
veumlrteteumln dmth e drejta e viktimave peumlr teuml ditur se ccedilfareuml ka ndodhur me teuml afeumlrmit e
tyre dhe rrethanat neuml teuml cilat ata janeuml zhdukur Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX
Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 62 Desanka dhe Zoran
Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 67 Shih edhe El-Masri v Ish-
Republika Jugosllave e Maqedoniseuml Aplikacioni nr 3963009 Aktgjykimi i GjEDNj i
dateumls 12 dhjetor 2012 para 191-193 Orhan v Turqia Aplikacioni nr 2565694
Aktgjykimi i GjEDNj-seuml i dateumls 18 qershor 2002 para 358 Imakayeva v Rusia
Aplikacioni nr 761502 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 neumlntor 2006 para 164 Velaacutesquez
Rodriacuteguez v Hondurasi aktgjykimi i dateumls 29 korrik 1988 para 181 Heliodoro Portugal
v Panama aktgjykimi i dateumls 12 gusht 2008 para 244 Anzualdo Castro v Peru
aktgjykimi i dateumls 22 shtator 2009 para 116-118 Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln
peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me
forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 neuml veccedilanti para 1 Dokumenti
AHRC1648 Lista e parimeve peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut
peumlrmes veprimeve peumlr teuml luftuar mosndeumlshkueshmeumlrineuml (ECN42005102Add1) neuml
veccedilanti parimet 2-4 dhe gjithashtu Konventa ndeumlrkombeumltare peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml
personave nga zhdukja me forceuml e miratuar meuml 20 dhjetor 2006 neuml veccedilanti Preambula
dhe neni 24 (2) dhe peumlr njeuml ilustrim rasti i Gudiel Alvarez et al (Diario Militar) kundeumlr
Guatemaleumls Aktgjykimi i 20112012 Meritat reparacionet dhe shpenzimet par 301
(dhe referencat e cituara)
29 Peumlr pothuajse dy dekada ankuesi ka jetuar me pasiguri rreth fatit teuml veumlllait teuml tij se ccedilka
i kishte ndodhur dhe neuml ccedilfareuml rrethanash ai ishte zhdukur Vuajtjet psikologjike nga kjo
janeuml tejet teuml reumlnda Ato janeuml vazhdimisht teuml pranishme Misioni nuk ka beumlreuml asgjeuml apo
ka beumlreuml shumeuml pak peumlr teuml larguar ndjenjeumln se Misioni do ta peumlrmbushte obligimin e tij
neuml lidhje me familjarin e tij peumlrkundrazi ai i ka dheneuml ankuesit siguri se ai do ta hetonte
keumlteuml rast Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11
shtator 2019 para 63 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr
EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 78
Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015
para 35 dhe 42 Shih edhe neuml kontekstin e nenit 3 GjEDNj Kurt v Turqia aktgjykimi i
dateumls 25 maj 1998 Raportet e aktgjykimeve dhe teuml vendimeve 1998- III par130-34
Khadzhialiyev dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 301304 aktgjykimi i dateumls 6
6
neumlntor 2008 para 120-121 Timurtas v Turqia Aplikacioni nr 2353194 Aktgjykimi i
dateumls 13 qershor 2000 para 95 Rezoluta nr 828 e vitit 1984 paragrafi 3 (Asambleja
parlamentare e Keumlshillit teuml Evropeumls) dhe Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr nenin 17 teuml
Deklarateumls Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml
pavullnetshme 2000 Dokumenti ECN4200168 (referimi dhe komentimi peumlr nenin
17(1) teuml Deklarateumls peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml)
30 Natyra e vazhdueshme e shkeljes seuml teuml drejtave teuml peumlrfshira neuml keumlteuml praktikeuml e shpjegon
se detyra e autoriteteve kompetente peumlr hetimin e keumltyre rasteve eumlshteuml obligim urgjent
dhe i reumlndeumlsisheumlm i cili mund teuml lihet meumlnjaneuml apo teuml shtyhet peumlr meuml voneuml veteumlm neuml
rrethanat meuml teuml kufizuarat Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-
28 11 shtator 2019 para 64
31 E drejta peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me shkeljet e teuml drejtave teuml njeriut nuk eumlshteuml veteumlm e
drejteuml individuale Ajo gjithashtu eumlshteuml e drejteuml kolektive qeuml sheumlrben peumlr ruajtjen e
kujtimit neuml nivel teuml shoqeumlriseuml dhe vepron si mbrojtje kundeumlr peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih
Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml
Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010
neuml veccedilanti para 1 Dokumenti AHRC1648 Preambula Neuml kontekstin e paskonfliktit
neuml Kosoveuml hetimet e zhdukjeve me forceuml eumlshteuml dashur qeuml teuml kontribuonin ndash dhe duhet
teuml vazhdojneuml teuml kontribuojneuml ndash peumlr promovimin e teuml veumlrteteumls peumlr kujteseumln kolektive teuml
shkeljeve teuml tilla teuml teuml drejtave teuml njeriut dhe peumlr teuml siguruar mospeumlrseumlritjen e tyre
32 Kur eumlshteuml fjala peumlr hetimin e rasteve teuml zhdukjeve me forceuml hetimet duhet teuml fillohen sa
meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur dhe vonesat duhet teuml shmangen sa meuml shumeuml qeuml eumlshteuml e
mundur Kjo jo veteumlm peumlr shkak teuml efektit teuml pasiguriseuml tek familjareumlt e mbijetuar por
edhe peumlr shkak se provat do teuml zhduken apo teuml humben dhe kujtesa do teuml zbehet
Vonesat e hetimeve keumlshtu do teuml keneuml ndikim negativ tek mundeumlsia qeuml hetimet teuml gjejneuml
rrethanat neuml teuml cilat personi eumlshteuml zhdukur dhe qeuml fajtoreumlt teuml sillen para drejteumlsiseuml Peumlr
ilustrime teuml aplikimit teuml keumlsaj garancie neuml kontekste teuml ndryshme shih neuml peumlrgjitheumlsi
SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 65
Guumlrtekin dhe teuml tjereumlt v Qipro Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 11
mars 2014 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar [GC] Aplikacioni nr
5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 Jaloud v Holanda [GC] Aplikacioni
nr 4770808 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 20 neumlntor 2011 Jelić v Kroacia Aplikacioni
nr 5785611 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 12 qershor 2014 B dhe teuml tjereumlt v Kroacia
Aplikacioni nr 7159311 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 18 qershor 2015 Palić v Bosnja
dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 15 shkurt 2011
Lejla Fazlić dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina dhe 4 teuml tjereumlt Aplikacionet nr
6675809 6676209 796510 914910 dhe 1245110 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 3
qershor 2014 Mujkanović dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacionet nr
4706308 et al Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 3 qershor 2014
Nježić dhe Štimac v Kroatia Aplikacioni nr 2982313 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 prill
2015
7
Detyrat dhe obligimet e autoriteteve neuml lidhje me aktet e zhdukjeve me forceuml
33 Veprimet e prokuroreumlve dhe policiseuml seuml EULEX-it peumlrbeumljneuml pjeseuml teuml mandatit ekzekutiv
teuml EULEX Kosova neuml sektoreumlt e drejteumlsiseuml policiseuml dhe doganeumls Si teuml tilleuml ata hyjneuml neuml
fusheumlveprimin e mandatit teuml Panelit (shih peumlr shembull K deri T kundeumlr EULEX 2013-
05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 43 Krlić kundeumlr EULEX 2012-21 26 gusht 2014
para 23 Y kundeumlr EULEX 2011-28 15 neumlntor 2012 para 35) Kjo eumlshteuml ccedileumlshtja neumlse
veprimet themelore neuml fjaleuml peumlrbejneuml veprim pozitiv apo deumlshtim i fajsheumlm Shih Krlic
kundeumlr EULEX 26 gusht 2014 para 25 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019 par 48
34 Paneli tashmeuml ka pasur rastin teuml potencojeuml se Misioni EULEX nuk eumlshteuml shtet dhe se
mundeumlsia e tij peumlr teuml garantuar mbrojtjen efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut nuk mund teuml
krahasohet neuml teuml gjitha aspektet peumlrkateumlse me ateuml qeuml mund teuml pritet prej njeuml shteti (shih
vendimin e Panelit neuml A B C D kundeumlr EULEX-it 2012-09 neuml 2012-12 20 qershor
2013 paragrafi 50 K deri T kundeumlr EULEX-it cituar meuml larteuml paragrafi 53 shih edhe
vendimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls teuml UNMIK peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNj) neuml rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 paragrafi 35 SH kundeumlr EULEX Vendimi
dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019 para 49)
35 Pritshmeumlriteuml e veumlna mbi mundeumlsineuml e EULEX-it peumlr hetimin dhe zgjidhjen e rasteve
penale teuml ndeumlrlikuara duhet teuml jeneuml realiste dhe teuml mos i veumlneuml EULEX-it obligime
joproporcionale teuml cilat mandati dhe burimet e tij neuml meumlnyreuml teuml arsyeshme nuk mund teuml
priten teuml peumlrmbushin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor
2015 para 43 dhe 45 dhe referimet e tij te vendimi i Panelit peumlr ABCD kundeumlr
EULEX 2012- 09 deri 2012-12 20 qershor 2013 para 50 K deri T kundeumlr EULEX
2013-05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 53 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34
Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 35-37 DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-74 shih edhe vendimin e PKDNj peumlr rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 para 35 dhe para 70-71)
36 Neuml ccedildo rast Paneli teuml shqyrtojeuml neumlse ka patur pengesa konkrete dhe teuml veumlrteta teuml cilat
mund teuml keneuml rrezikuar kapacitetin e EULEX-it peumlr teuml kryer hetime teuml menjeumlhershme dhe
efektive peumlr ndonjeuml rast Ky vlereumlsim nuk ka peumlr qeumlllim teuml arsyetojeuml mangeumlsiteuml
operacionale qeuml nuk janeuml teuml lidhura me sfida konkrete dhe teuml demostrueshme LO
kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 par 44 SH kundeumlr
EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 50
37 Neuml ccedildo rast neuml veccedilanti neuml rastet e keumlsaj peshe autoritetet hetimore janeuml teuml parapara
qeuml teuml veprojneuml me kujdes dhe shpejteumlsi teuml arsyeshme dhe qeuml teuml investojneuml burime neuml
proporcion me nevojeumln dhe mundeumlsineuml peumlr zgjidhjen e rastit Ndoneumlse nuk mund teuml
pritet qeuml autoriteti hetimor trsquoi zgjidheuml teuml gjitha rastet qeuml paraqiten para tij nga ai pritet qeuml
teuml veprojeuml me njeuml kujdes shpejteumlsi dhe efektshmeumlri qeuml do teuml reflektonte pesheumln e
ccedileumlshtjes qeuml eumlshteuml neumln hetim (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11
neumlntor 2015 para 46 dhe 59 shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr
1606490 e tutje aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
5
V SHQYRTIMET
ldquoZhdukja me forceumlrdquo si shkelje e reumlndeuml e teuml drejtave themelore teuml viktimave
27 Praktika e zhdukjes me forceuml eumlshteuml njeuml nga shkeljet meuml flagrante teuml teuml drejtave teuml njeriut
Aty nuk peumlrfshihet shkelja e veteumlm njeuml teuml drejte por e shumeuml teuml drejtave duke peumlrfshireuml
neuml shumeuml raste teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln teuml drejteumln peumlr trsquou njohur si person para ligjit
teuml drejteumln peumlr liri dhe sigurineuml e personit dhe teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls
dhe trajtimit ose deumlnimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor ose poshteumlrues teuml drejteumln peumlr njeuml zgjidhje
efektive dhe njeuml veprim i tilleuml cenon ose peumlrbeumln keumlrceumlnim teuml reumlndeuml peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml
Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 Vendimi dhe Gjetjet 19 tetor 2016
par 33 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019
para 61 Deklarata peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukja me forceuml
ARES47133 18 dhjetor 1992
28 Ccedilka eumlshteuml neuml veccedilanti e reumlndeumlsishme neuml ateuml kontekst eumlshteuml e drejta e ankuesit peumlr teuml
veumlrteteumln dmth e drejta e viktimave peumlr teuml ditur se ccedilfareuml ka ndodhur me teuml afeumlrmit e
tyre dhe rrethanat neuml teuml cilat ata janeuml zhdukur Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX
Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 62 Desanka dhe Zoran
Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 67 Shih edhe El-Masri v Ish-
Republika Jugosllave e Maqedoniseuml Aplikacioni nr 3963009 Aktgjykimi i GjEDNj i
dateumls 12 dhjetor 2012 para 191-193 Orhan v Turqia Aplikacioni nr 2565694
Aktgjykimi i GjEDNj-seuml i dateumls 18 qershor 2002 para 358 Imakayeva v Rusia
Aplikacioni nr 761502 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 neumlntor 2006 para 164 Velaacutesquez
Rodriacuteguez v Hondurasi aktgjykimi i dateumls 29 korrik 1988 para 181 Heliodoro Portugal
v Panama aktgjykimi i dateumls 12 gusht 2008 para 244 Anzualdo Castro v Peru
aktgjykimi i dateumls 22 shtator 2009 para 116-118 Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln
peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me
forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 neuml veccedilanti para 1 Dokumenti
AHRC1648 Lista e parimeve peumlr mbrojtjen dhe promovimin e teuml drejtave teuml njeriut
peumlrmes veprimeve peumlr teuml luftuar mosndeumlshkueshmeumlrineuml (ECN42005102Add1) neuml
veccedilanti parimet 2-4 dhe gjithashtu Konventa ndeumlrkombeumltare peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml
personave nga zhdukja me forceuml e miratuar meuml 20 dhjetor 2006 neuml veccedilanti Preambula
dhe neni 24 (2) dhe peumlr njeuml ilustrim rasti i Gudiel Alvarez et al (Diario Militar) kundeumlr
Guatemaleumls Aktgjykimi i 20112012 Meritat reparacionet dhe shpenzimet par 301
(dhe referencat e cituara)
29 Peumlr pothuajse dy dekada ankuesi ka jetuar me pasiguri rreth fatit teuml veumlllait teuml tij se ccedilka
i kishte ndodhur dhe neuml ccedilfareuml rrethanash ai ishte zhdukur Vuajtjet psikologjike nga kjo
janeuml tejet teuml reumlnda Ato janeuml vazhdimisht teuml pranishme Misioni nuk ka beumlreuml asgjeuml apo
ka beumlreuml shumeuml pak peumlr teuml larguar ndjenjeumln se Misioni do ta peumlrmbushte obligimin e tij
neuml lidhje me familjarin e tij peumlrkundrazi ai i ka dheneuml ankuesit siguri se ai do ta hetonte
keumlteuml rast Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11
shtator 2019 para 63 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr
EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 78
Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015
para 35 dhe 42 Shih edhe neuml kontekstin e nenit 3 GjEDNj Kurt v Turqia aktgjykimi i
dateumls 25 maj 1998 Raportet e aktgjykimeve dhe teuml vendimeve 1998- III par130-34
Khadzhialiyev dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 301304 aktgjykimi i dateumls 6
6
neumlntor 2008 para 120-121 Timurtas v Turqia Aplikacioni nr 2353194 Aktgjykimi i
dateumls 13 qershor 2000 para 95 Rezoluta nr 828 e vitit 1984 paragrafi 3 (Asambleja
parlamentare e Keumlshillit teuml Evropeumls) dhe Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr nenin 17 teuml
Deklarateumls Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml
pavullnetshme 2000 Dokumenti ECN4200168 (referimi dhe komentimi peumlr nenin
17(1) teuml Deklarateumls peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml)
30 Natyra e vazhdueshme e shkeljes seuml teuml drejtave teuml peumlrfshira neuml keumlteuml praktikeuml e shpjegon
se detyra e autoriteteve kompetente peumlr hetimin e keumltyre rasteve eumlshteuml obligim urgjent
dhe i reumlndeumlsisheumlm i cili mund teuml lihet meumlnjaneuml apo teuml shtyhet peumlr meuml voneuml veteumlm neuml
rrethanat meuml teuml kufizuarat Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-
28 11 shtator 2019 para 64
31 E drejta peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me shkeljet e teuml drejtave teuml njeriut nuk eumlshteuml veteumlm e
drejteuml individuale Ajo gjithashtu eumlshteuml e drejteuml kolektive qeuml sheumlrben peumlr ruajtjen e
kujtimit neuml nivel teuml shoqeumlriseuml dhe vepron si mbrojtje kundeumlr peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih
Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml
Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010
neuml veccedilanti para 1 Dokumenti AHRC1648 Preambula Neuml kontekstin e paskonfliktit
neuml Kosoveuml hetimet e zhdukjeve me forceuml eumlshteuml dashur qeuml teuml kontribuonin ndash dhe duhet
teuml vazhdojneuml teuml kontribuojneuml ndash peumlr promovimin e teuml veumlrteteumls peumlr kujteseumln kolektive teuml
shkeljeve teuml tilla teuml teuml drejtave teuml njeriut dhe peumlr teuml siguruar mospeumlrseumlritjen e tyre
32 Kur eumlshteuml fjala peumlr hetimin e rasteve teuml zhdukjeve me forceuml hetimet duhet teuml fillohen sa
meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur dhe vonesat duhet teuml shmangen sa meuml shumeuml qeuml eumlshteuml e
mundur Kjo jo veteumlm peumlr shkak teuml efektit teuml pasiguriseuml tek familjareumlt e mbijetuar por
edhe peumlr shkak se provat do teuml zhduken apo teuml humben dhe kujtesa do teuml zbehet
Vonesat e hetimeve keumlshtu do teuml keneuml ndikim negativ tek mundeumlsia qeuml hetimet teuml gjejneuml
rrethanat neuml teuml cilat personi eumlshteuml zhdukur dhe qeuml fajtoreumlt teuml sillen para drejteumlsiseuml Peumlr
ilustrime teuml aplikimit teuml keumlsaj garancie neuml kontekste teuml ndryshme shih neuml peumlrgjitheumlsi
SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 65
Guumlrtekin dhe teuml tjereumlt v Qipro Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 11
mars 2014 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar [GC] Aplikacioni nr
5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 Jaloud v Holanda [GC] Aplikacioni
nr 4770808 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 20 neumlntor 2011 Jelić v Kroacia Aplikacioni
nr 5785611 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 12 qershor 2014 B dhe teuml tjereumlt v Kroacia
Aplikacioni nr 7159311 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 18 qershor 2015 Palić v Bosnja
dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 15 shkurt 2011
Lejla Fazlić dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina dhe 4 teuml tjereumlt Aplikacionet nr
6675809 6676209 796510 914910 dhe 1245110 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 3
qershor 2014 Mujkanović dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacionet nr
4706308 et al Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 3 qershor 2014
Nježić dhe Štimac v Kroatia Aplikacioni nr 2982313 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 prill
2015
7
Detyrat dhe obligimet e autoriteteve neuml lidhje me aktet e zhdukjeve me forceuml
33 Veprimet e prokuroreumlve dhe policiseuml seuml EULEX-it peumlrbeumljneuml pjeseuml teuml mandatit ekzekutiv
teuml EULEX Kosova neuml sektoreumlt e drejteumlsiseuml policiseuml dhe doganeumls Si teuml tilleuml ata hyjneuml neuml
fusheumlveprimin e mandatit teuml Panelit (shih peumlr shembull K deri T kundeumlr EULEX 2013-
05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 43 Krlić kundeumlr EULEX 2012-21 26 gusht 2014
para 23 Y kundeumlr EULEX 2011-28 15 neumlntor 2012 para 35) Kjo eumlshteuml ccedileumlshtja neumlse
veprimet themelore neuml fjaleuml peumlrbejneuml veprim pozitiv apo deumlshtim i fajsheumlm Shih Krlic
kundeumlr EULEX 26 gusht 2014 para 25 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019 par 48
34 Paneli tashmeuml ka pasur rastin teuml potencojeuml se Misioni EULEX nuk eumlshteuml shtet dhe se
mundeumlsia e tij peumlr teuml garantuar mbrojtjen efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut nuk mund teuml
krahasohet neuml teuml gjitha aspektet peumlrkateumlse me ateuml qeuml mund teuml pritet prej njeuml shteti (shih
vendimin e Panelit neuml A B C D kundeumlr EULEX-it 2012-09 neuml 2012-12 20 qershor
2013 paragrafi 50 K deri T kundeumlr EULEX-it cituar meuml larteuml paragrafi 53 shih edhe
vendimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls teuml UNMIK peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNj) neuml rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 paragrafi 35 SH kundeumlr EULEX Vendimi
dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019 para 49)
35 Pritshmeumlriteuml e veumlna mbi mundeumlsineuml e EULEX-it peumlr hetimin dhe zgjidhjen e rasteve
penale teuml ndeumlrlikuara duhet teuml jeneuml realiste dhe teuml mos i veumlneuml EULEX-it obligime
joproporcionale teuml cilat mandati dhe burimet e tij neuml meumlnyreuml teuml arsyeshme nuk mund teuml
priten teuml peumlrmbushin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor
2015 para 43 dhe 45 dhe referimet e tij te vendimi i Panelit peumlr ABCD kundeumlr
EULEX 2012- 09 deri 2012-12 20 qershor 2013 para 50 K deri T kundeumlr EULEX
2013-05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 53 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34
Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 35-37 DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-74 shih edhe vendimin e PKDNj peumlr rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 para 35 dhe para 70-71)
36 Neuml ccedildo rast Paneli teuml shqyrtojeuml neumlse ka patur pengesa konkrete dhe teuml veumlrteta teuml cilat
mund teuml keneuml rrezikuar kapacitetin e EULEX-it peumlr teuml kryer hetime teuml menjeumlhershme dhe
efektive peumlr ndonjeuml rast Ky vlereumlsim nuk ka peumlr qeumlllim teuml arsyetojeuml mangeumlsiteuml
operacionale qeuml nuk janeuml teuml lidhura me sfida konkrete dhe teuml demostrueshme LO
kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 par 44 SH kundeumlr
EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 50
37 Neuml ccedildo rast neuml veccedilanti neuml rastet e keumlsaj peshe autoritetet hetimore janeuml teuml parapara
qeuml teuml veprojneuml me kujdes dhe shpejteumlsi teuml arsyeshme dhe qeuml teuml investojneuml burime neuml
proporcion me nevojeumln dhe mundeumlsineuml peumlr zgjidhjen e rastit Ndoneumlse nuk mund teuml
pritet qeuml autoriteti hetimor trsquoi zgjidheuml teuml gjitha rastet qeuml paraqiten para tij nga ai pritet qeuml
teuml veprojeuml me njeuml kujdes shpejteumlsi dhe efektshmeumlri qeuml do teuml reflektonte pesheumln e
ccedileumlshtjes qeuml eumlshteuml neumln hetim (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11
neumlntor 2015 para 46 dhe 59 shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr
1606490 e tutje aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
6
neumlntor 2008 para 120-121 Timurtas v Turqia Aplikacioni nr 2353194 Aktgjykimi i
dateumls 13 qershor 2000 para 95 Rezoluta nr 828 e vitit 1984 paragrafi 3 (Asambleja
parlamentare e Keumlshillit teuml Evropeumls) dhe Komenti i peumlrgjithsheumlm peumlr nenin 17 teuml
Deklarateumls Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml
pavullnetshme 2000 Dokumenti ECN4200168 (referimi dhe komentimi peumlr nenin
17(1) teuml Deklarateumls peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml)
30 Natyra e vazhdueshme e shkeljes seuml teuml drejtave teuml peumlrfshira neuml keumlteuml praktikeuml e shpjegon
se detyra e autoriteteve kompetente peumlr hetimin e keumltyre rasteve eumlshteuml obligim urgjent
dhe i reumlndeumlsisheumlm i cili mund teuml lihet meumlnjaneuml apo teuml shtyhet peumlr meuml voneuml veteumlm neuml
rrethanat meuml teuml kufizuarat Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-
28 11 shtator 2019 para 64
31 E drejta peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me shkeljet e teuml drejtave teuml njeriut nuk eumlshteuml veteumlm e
drejteuml individuale Ajo gjithashtu eumlshteuml e drejteuml kolektive qeuml sheumlrben peumlr ruajtjen e
kujtimit neuml nivel teuml shoqeumlriseuml dhe vepron si mbrojtje kundeumlr peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih
Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml
Raporti i Grupit Punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010
neuml veccedilanti para 1 Dokumenti AHRC1648 Preambula Neuml kontekstin e paskonfliktit
neuml Kosoveuml hetimet e zhdukjeve me forceuml eumlshteuml dashur qeuml teuml kontribuonin ndash dhe duhet
teuml vazhdojneuml teuml kontribuojneuml ndash peumlr promovimin e teuml veumlrteteumls peumlr kujteseumln kolektive teuml
shkeljeve teuml tilla teuml teuml drejtave teuml njeriut dhe peumlr teuml siguruar mospeumlrseumlritjen e tyre
32 Kur eumlshteuml fjala peumlr hetimin e rasteve teuml zhdukjeve me forceuml hetimet duhet teuml fillohen sa
meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur dhe vonesat duhet teuml shmangen sa meuml shumeuml qeuml eumlshteuml e
mundur Kjo jo veteumlm peumlr shkak teuml efektit teuml pasiguriseuml tek familjareumlt e mbijetuar por
edhe peumlr shkak se provat do teuml zhduken apo teuml humben dhe kujtesa do teuml zbehet
Vonesat e hetimeve keumlshtu do teuml keneuml ndikim negativ tek mundeumlsia qeuml hetimet teuml gjejneuml
rrethanat neuml teuml cilat personi eumlshteuml zhdukur dhe qeuml fajtoreumlt teuml sillen para drejteumlsiseuml Peumlr
ilustrime teuml aplikimit teuml keumlsaj garancie neuml kontekste teuml ndryshme shih neuml peumlrgjitheumlsi
SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 65
Guumlrtekin dhe teuml tjereumlt v Qipro Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 11
mars 2014 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar [GC] Aplikacioni nr
5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 Jaloud v Holanda [GC] Aplikacioni
nr 4770808 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 20 neumlntor 2011 Jelić v Kroacia Aplikacioni
nr 5785611 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 12 qershor 2014 B dhe teuml tjereumlt v Kroacia
Aplikacioni nr 7159311 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 18 qershor 2015 Palić v Bosnja
dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 15 shkurt 2011
Lejla Fazlić dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina dhe 4 teuml tjereumlt Aplikacionet nr
6675809 6676209 796510 914910 dhe 1245110 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 3
qershor 2014 Mujkanović dhe teuml tjereumlt v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacionet nr
4706308 et al Vendimi i GjEDNj peumlr mospranueshmeumlrineuml i dateumls 3 qershor 2014
Nježić dhe Štimac v Kroatia Aplikacioni nr 2982313 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 9 prill
2015
7
Detyrat dhe obligimet e autoriteteve neuml lidhje me aktet e zhdukjeve me forceuml
33 Veprimet e prokuroreumlve dhe policiseuml seuml EULEX-it peumlrbeumljneuml pjeseuml teuml mandatit ekzekutiv
teuml EULEX Kosova neuml sektoreumlt e drejteumlsiseuml policiseuml dhe doganeumls Si teuml tilleuml ata hyjneuml neuml
fusheumlveprimin e mandatit teuml Panelit (shih peumlr shembull K deri T kundeumlr EULEX 2013-
05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 43 Krlić kundeumlr EULEX 2012-21 26 gusht 2014
para 23 Y kundeumlr EULEX 2011-28 15 neumlntor 2012 para 35) Kjo eumlshteuml ccedileumlshtja neumlse
veprimet themelore neuml fjaleuml peumlrbejneuml veprim pozitiv apo deumlshtim i fajsheumlm Shih Krlic
kundeumlr EULEX 26 gusht 2014 para 25 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019 par 48
34 Paneli tashmeuml ka pasur rastin teuml potencojeuml se Misioni EULEX nuk eumlshteuml shtet dhe se
mundeumlsia e tij peumlr teuml garantuar mbrojtjen efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut nuk mund teuml
krahasohet neuml teuml gjitha aspektet peumlrkateumlse me ateuml qeuml mund teuml pritet prej njeuml shteti (shih
vendimin e Panelit neuml A B C D kundeumlr EULEX-it 2012-09 neuml 2012-12 20 qershor
2013 paragrafi 50 K deri T kundeumlr EULEX-it cituar meuml larteuml paragrafi 53 shih edhe
vendimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls teuml UNMIK peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNj) neuml rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 paragrafi 35 SH kundeumlr EULEX Vendimi
dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019 para 49)
35 Pritshmeumlriteuml e veumlna mbi mundeumlsineuml e EULEX-it peumlr hetimin dhe zgjidhjen e rasteve
penale teuml ndeumlrlikuara duhet teuml jeneuml realiste dhe teuml mos i veumlneuml EULEX-it obligime
joproporcionale teuml cilat mandati dhe burimet e tij neuml meumlnyreuml teuml arsyeshme nuk mund teuml
priten teuml peumlrmbushin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor
2015 para 43 dhe 45 dhe referimet e tij te vendimi i Panelit peumlr ABCD kundeumlr
EULEX 2012- 09 deri 2012-12 20 qershor 2013 para 50 K deri T kundeumlr EULEX
2013-05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 53 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34
Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 35-37 DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-74 shih edhe vendimin e PKDNj peumlr rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 para 35 dhe para 70-71)
36 Neuml ccedildo rast Paneli teuml shqyrtojeuml neumlse ka patur pengesa konkrete dhe teuml veumlrteta teuml cilat
mund teuml keneuml rrezikuar kapacitetin e EULEX-it peumlr teuml kryer hetime teuml menjeumlhershme dhe
efektive peumlr ndonjeuml rast Ky vlereumlsim nuk ka peumlr qeumlllim teuml arsyetojeuml mangeumlsiteuml
operacionale qeuml nuk janeuml teuml lidhura me sfida konkrete dhe teuml demostrueshme LO
kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 par 44 SH kundeumlr
EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 50
37 Neuml ccedildo rast neuml veccedilanti neuml rastet e keumlsaj peshe autoritetet hetimore janeuml teuml parapara
qeuml teuml veprojneuml me kujdes dhe shpejteumlsi teuml arsyeshme dhe qeuml teuml investojneuml burime neuml
proporcion me nevojeumln dhe mundeumlsineuml peumlr zgjidhjen e rastit Ndoneumlse nuk mund teuml
pritet qeuml autoriteti hetimor trsquoi zgjidheuml teuml gjitha rastet qeuml paraqiten para tij nga ai pritet qeuml
teuml veprojeuml me njeuml kujdes shpejteumlsi dhe efektshmeumlri qeuml do teuml reflektonte pesheumln e
ccedileumlshtjes qeuml eumlshteuml neumln hetim (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11
neumlntor 2015 para 46 dhe 59 shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr
1606490 e tutje aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
7
Detyrat dhe obligimet e autoriteteve neuml lidhje me aktet e zhdukjeve me forceuml
33 Veprimet e prokuroreumlve dhe policiseuml seuml EULEX-it peumlrbeumljneuml pjeseuml teuml mandatit ekzekutiv
teuml EULEX Kosova neuml sektoreumlt e drejteumlsiseuml policiseuml dhe doganeumls Si teuml tilleuml ata hyjneuml neuml
fusheumlveprimin e mandatit teuml Panelit (shih peumlr shembull K deri T kundeumlr EULEX 2013-
05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 43 Krlić kundeumlr EULEX 2012-21 26 gusht 2014
para 23 Y kundeumlr EULEX 2011-28 15 neumlntor 2012 para 35) Kjo eumlshteuml ccedileumlshtja neumlse
veprimet themelore neuml fjaleuml peumlrbejneuml veprim pozitiv apo deumlshtim i fajsheumlm Shih Krlic
kundeumlr EULEX 26 gusht 2014 para 25 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019 par 48
34 Paneli tashmeuml ka pasur rastin teuml potencojeuml se Misioni EULEX nuk eumlshteuml shtet dhe se
mundeumlsia e tij peumlr teuml garantuar mbrojtjen efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut nuk mund teuml
krahasohet neuml teuml gjitha aspektet peumlrkateumlse me ateuml qeuml mund teuml pritet prej njeuml shteti (shih
vendimin e Panelit neuml A B C D kundeumlr EULEX-it 2012-09 neuml 2012-12 20 qershor
2013 paragrafi 50 K deri T kundeumlr EULEX-it cituar meuml larteuml paragrafi 53 shih edhe
vendimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls teuml UNMIK peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNj) neuml rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 paragrafi 35 SH kundeumlr EULEX Vendimi
dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 Shtator 2019 para 49)
35 Pritshmeumlriteuml e veumlna mbi mundeumlsineuml e EULEX-it peumlr hetimin dhe zgjidhjen e rasteve
penale teuml ndeumlrlikuara duhet teuml jeneuml realiste dhe teuml mos i veumlneuml EULEX-it obligime
joproporcionale teuml cilat mandati dhe burimet e tij neuml meumlnyreuml teuml arsyeshme nuk mund teuml
priten teuml peumlrmbushin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor
2015 para 43 dhe 45 dhe referimet e tij te vendimi i Panelit peumlr ABCD kundeumlr
EULEX 2012- 09 deri 2012-12 20 qershor 2013 para 50 K deri T kundeumlr EULEX
2013-05 deri 2013-14 21 prill 2015 para 53 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34
Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 35-37 DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-74 shih edhe vendimin e PKDNj peumlr rastet
nr 24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 para 35 dhe para 70-71)
36 Neuml ccedildo rast Paneli teuml shqyrtojeuml neumlse ka patur pengesa konkrete dhe teuml veumlrteta teuml cilat
mund teuml keneuml rrezikuar kapacitetin e EULEX-it peumlr teuml kryer hetime teuml menjeumlhershme dhe
efektive peumlr ndonjeuml rast Ky vlereumlsim nuk ka peumlr qeumlllim teuml arsyetojeuml mangeumlsiteuml
operacionale qeuml nuk janeuml teuml lidhura me sfida konkrete dhe teuml demostrueshme LO
kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 par 44 SH kundeumlr
EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 50
37 Neuml ccedildo rast neuml veccedilanti neuml rastet e keumlsaj peshe autoritetet hetimore janeuml teuml parapara
qeuml teuml veprojneuml me kujdes dhe shpejteumlsi teuml arsyeshme dhe qeuml teuml investojneuml burime neuml
proporcion me nevojeumln dhe mundeumlsineuml peumlr zgjidhjen e rastit Ndoneumlse nuk mund teuml
pritet qeuml autoriteti hetimor trsquoi zgjidheuml teuml gjitha rastet qeuml paraqiten para tij nga ai pritet qeuml
teuml veprojeuml me njeuml kujdes shpejteumlsi dhe efektshmeumlri qeuml do teuml reflektonte pesheumln e
ccedileumlshtjes qeuml eumlshteuml neumln hetim (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11
neumlntor 2015 para 46 dhe 59 shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr
1606490 e tutje aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
8
Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 SH
kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 54)
38 Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut ka peumlrcaktuar njeuml seumlreuml parimesh teuml
peumlrgjithshme teuml cilat janeuml udheumlzime se ccedilka keumlrkon dhe pret e drejta peumlr teuml drejtat e njeriut
nga hetimet efektive peumlr pretendimet e shkeljes seuml teuml drejtave nga neni 2 i Konventeumls
Evropiane (Mustafa Tunccedil dhe Fecire Tunccedil v Turqia Aplikacioni nr 2401405
Aktgjykimi 14 prill 2015 (salla e madhe) para 169ff)
ldquo169 Hetimet duhet teuml jeneuml inter alia teuml plota teuml paanshme dhe teuml kryera me kujdes (shih McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar 27 shtator 1995 sectsect 161-163 seria A nr 324)
170 Forma e hetimit qeuml ky obligim e keumlrkon dallon vareumlsisht prej natyreumls seuml cenimit seuml jeteumls ndoneumlse hetimi penal eumlshteuml neuml peumlrgjitheumlsi i nevojsheumlm kur vdekja shkaktohet me qeumlllim procedurat civile apo edhe disiplinore mund teuml ploteumlsojneuml keumlteuml kriter kur vdekja ndodh si rezultat i neglizhenceumls (shih inter alia Calvelli dhe Ciglio v Italia cituar meuml larteuml sect 51 Mastromatteo v Italia [GC] nr3770397 sect 90 KEDNj 2002-VIII dhe Vo v Franca cituar meuml larteuml sect 90)
171 Duke i keumlrkuar shtetit qeuml teuml ndeumlrmerr hapa teuml duhur peumlr ruajtjen e jeteumls seuml atyre neumln juridiksionin e tij neni 2 shqipton detyrim mbi ateuml shtet qeuml teuml sigurojeuml teuml drejteumln peumlr jeteuml peumlrmes caktimit teuml dispozitave teuml teuml drejteumls penale peumlr pengimin e kryerjes seuml veprave kundeumlr personit teuml mbeumlshtetura me makinerineuml e zbatimit teuml ligjit peumlr parandalimin ndalimin dhe ndeumlshkimin e shkeljeve teuml atyre dispozitave Ky obligim keumlrkon me neumlnkuptim se duhet teuml ekzistojeuml njeumlfareuml forme e hetimeve zyrtare efektive kur ka arsye peumlr teuml besuar se ndonjeuml individ ka peumlsuar leumlndime qeuml ia keumlrceumlnojneuml jeteumln neuml rrethana teuml dyshimta edhe neuml rastet kur i dyshuari peumlr kryerjen e sulmit fatal nuk eumlshteuml agjent i shtetit (shih Menson v Mbreteumlria e Bashkuar (vendimi) nr 4791699 KEDNJ 2003-V Pereira Henriques kundeumlr Luksemburgut nr 6025500 sect 56 9 maj 2006 dhe Yotova kundeumlr Bullgariseuml nr 4360604 sect 68 23 tetor 2012)
172 Neuml meumlnyreuml qeuml hetimi teuml jeteuml lsquoefektivrsquo siccedil duhet kuptuar kjo shprehje neuml kontekstin e nenit 2 teuml Konventeumls hetimi duhet seuml pari teuml jeteuml adekuat (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt v Holanda [GC] nr 5239199 sect 324 KEDNj 2007-II) Pra ai duhet teuml jep mundeumlsineuml qeuml teuml shpije neuml gjetjen e fakteve dhe kur eumlshteuml e mundur neuml identifikimin dhe deumlnimin e peumlrgjegjeumlsve
173 Obligimi peumlr zhvillimin e hetimit efektiv nuk eumlshteuml obligim i rezultatit por i mjeteve autoritetet duhet trsquoi ndeumlrmarrin masat e arsyeshme qeuml i kaneuml neuml dispozicion peumlr teuml gjetur provat qeuml kaneuml teuml beumljneuml me rastin neuml fjaleuml (shih Jaloud kundeumlr Holandeumls [GC] nr 4770808 sect 186 KEDNJ 2014 dhe Nachova dhe teuml tjereumlt kundeumlr Bullgariseuml [GC] nr 4357798 dhe 4357998 sect 160 KEDNj 2005-VII)
174 Autoritetet duhet teuml ndeumlrmarrin ccedildo hap teuml arsyesheumlm qeuml ato munden peumlr teuml gjetur prova neuml lidhje me rastin peumlrfshireuml inter alia deklarata nga deumlshmitareumlt okulareuml prova forenzike dhe kur eumlshteuml e mundur autopsi qeuml jep teuml dheumlna teuml plota dhe teuml sakta teuml leumlndimeve dhe njeuml analizeuml objektive teuml konstatimeve klinike peumlrfshireuml shkaktarin e vdekjes Ccedildo mangeumlsi te hetimet qeuml e rrezikon mundeumlsineuml e tyre peumlr teuml gjetur shkaktarin e vdekjes apo personin peumlrgjegjeumls do teuml rrezikojeuml qeuml ky standard teuml mos peumlrmbushet (shih Giuliani dhe Gaggio kundeumlr Italiseuml [GC] nr 2345802 sect 301 KEDNj 2011)
175 Neuml veccedilanti konkluzionet qeuml dalin nga hetimi duhet teuml bazohen neuml analiza teuml plota objektive dhe teuml paanshme teuml teuml gjitheuml elementeumlve relevanteuml Mosndjekja e njeuml vije teuml qarteuml teuml hulumtimeve rrezikon neuml maseuml vendimtare mundeumlsineuml e hetimit
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
9
peumlr teuml zbuluar rrethanat e rastit dhe aty ku eumlshteuml e mundur identifikimin e peumlrgjegjeumlsve (shih Kolevi kundeumlr Bullgariseuml nr 110802 sect 201 5 neumlntor 2009)
176 Megjithateuml natyra dhe shkalla e inspektimit qeuml e peumlrmbusheuml pragun minimal teuml efektivitetit teuml hetimit varen nga rrethanat e rastit teuml caktuar Eumlshteuml e pamundur qeuml llojllojshmeumlria e situatave qeuml mund teuml ndodhin teuml reduktohet me njeuml listeuml kontrolluese teuml thjeshteuml teuml veprimeve teuml hetimit apo me kritere teuml tjera teuml thjeshteumlsuara (shih Tanrıkulu kundeumlr Turqiseuml [GC] nr 2376394 sectsect 101-110 KEDNj 1999-IV dhe Velikova kundeumlr Bullgariseuml nr 4148898 sect 80 KEDNj 2000-VI)
177 Meuml tej personat peumlrgjegjeumls peumlr hetimet duhet teuml jeneuml teuml pavarur nga kushdo qeuml eumlshteuml i implikuar apo qeuml ka gjasa teuml jeteuml i implikuar neuml incidentet Kjo neumlnkupton mungeseumln e lidhjes hierarkike apo institucionale por edhe pavareumlsineuml praktike (Shih Anguelova v Bullgaria nr 3836197 sect 138 KEDNJ 2002-IV)
178 Kriteri i shpejteumlsiseuml dhe i peumlrshpejtimit teuml arsyesheumlm eumlshteuml i neumlnkuptuesheumlm neuml keumlteuml kontekst (shih Al-Skeini dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 167)
179 Peumlrveccedil keumlsaj hetimi duhet teuml jeteuml i qassheumlm peumlr familjareumlt e viktimeumls neuml maseumln e nevojshme peumlr ruajtjen e interesave teuml tyre legjitime Gjithashtu duhet teuml ekzistojeuml elementi i mjaftuesheumlm i inspektimit publik teuml hetimit shkalla e seuml cilit mund teuml ndryshojeuml prej rastit neuml rast (shih Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 2474694 sect 109 KEDNj 2001-III) Qasja e keumlrkuar e qytetareumlve apo e teuml afeumlrmve teuml viktimeumls megjithateuml mund teuml parashihet neuml faza teuml tjera teuml procedureumls (shih neuml mesin e autoriteteve teuml tjera Giuliani dhe Gaggio cituar meuml larteuml sect 304 dhe McKerr v Mbreteumlria e Bashkuar nr 2888395 sect 129 KEDNJ 2001-III)
180 Neni 2 nuk shqipton detyrim mbi autoritetet hetimore qeuml ato teuml peumlrmbushin secileumln keumlrkeseuml peumlr ndonjeuml maseuml teuml caktuar hetimore teuml beumlreuml nga ndonjeuml familjar peumlrgjateuml zhvillimit teuml hetimeve (shih Ramsahai dhe teuml tjereumlt cituar meuml larteuml sect 348 dhe Velcea dhe Mazăre kundeumlr Rumaniseuml nr 6430101 sect 113 1 dhjetor 2009)
181 Pyetja se neumlse ndonjeuml hetim ka qeneuml mjaftuesheumlm efektiv duhet teuml vlereumlsohet neuml bazeuml teuml teuml gjitha fakteve relevante dhe duke i pasur parasysh realitetet praktike teuml puneumls hetimore (shih Dobriyeva dhe teuml tjereumlt v Rusia nr 1840710 sect 72 19 dhjetor 2013 dhe Qendra peumlr burime juridike neuml emeumlr teuml Valentin Cacircmpeanu kundeumlr Rumaniseuml [GC] nr 4784808 sect 147 17 korrik 2014)rdquo
39 Gjykata Evropiane ka theksuar njeuml element tjeteumlr teuml reumlndeumlsisheumlm teuml hetimeve neuml
peumlrputhshmeumlri me teuml drejtat e njeriut peumlrkateumlsisht nevojeumln qeuml autoritetet hetimore teuml keumlrkojneuml ndihmeumln dhe bashkeumlpunimin e autoriteteve teuml tjera neumlse dhe kurdo qeuml keumlto teuml fundit mund teuml keneuml neuml posedim informata dheapo burime relevante peumlr peumlrpjekjet e tyre peumlr zhvillimin e hetimeve efektive Shih neuml peumlrgjitheumlsi rastin Guumlzelyurtlu dhe teuml tjereumlt v Qipro dhe Turqia Aplikacioni nr 3692507 Aktgjykimi 29 janar 2019 par 229 dhe 232-233
40 Lidhur me ccedileumlshtjen e shpejteumlsiseuml Paneli deumlshiron teuml sheumlnojeuml si vijon Lidhur me detyrimet e tij hetimore Misioni eumlshteuml i detyruar teuml hetojeuml pretendimet e besueshme peumlr shkelje teuml teuml drejtave teuml njeriut me zell dhe shpejteumlsi dhe teuml sigurojeuml neuml teuml gjitha rastet qeuml peumlrgjigja hetimore e Misionit teuml jeteuml neuml peumlrpjeseumltim me reumlndeumlsineuml e leumlndeumls Si peumlrmbledhje peumlrgjigja duhet teuml jeteuml e tilleuml qeuml teuml garantojeuml mbrojtje efektive teuml teuml drejtave neuml fjaleuml Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 56 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX-it 2014-34 19 tetor 2016 par 36 Shih gjithashtu Varnava dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 1606490 e tutje Aktgjykimi i dateumls 18 shtator 2009 par 191 Oğur kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
10
2159493 Aktgjykimi i 20 maj 1999 par 88 Hugh Jordan kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi 4 maj 2001 par 105-09 Douglas-Williams kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikimi nr 5641300 Vendimi i dateumls 8 janar 2002
41 Kur detyrimi i shtetit ose autoritetit peumlrfshin njeuml detyreuml peumlr teuml hetuar keumlrkesa e
peumlrshpejtimit vlen peumlr teuml gjitha fazat dhe aspektet e hetimit nxitjen e tij veprimin e tij dhe peumlrfundimin e tij Domosdoshmeumlria peumlr shpejteumlsi peumlr nga natyra eumlshteuml relative varet nga rrethanat e secilit rast neuml veccedilanti sfidat e paraqitura nga leumlnda veumlshtireumlsiteuml peumlr teuml pasur qasje neuml deumlshmitareumlt ose peumlr teuml mbledhur informacion (Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57) Por sfidat dhe veumlshtireumlsiteuml hetimore nuk autorizojneuml zvarritjen vonesat ose ngadaleumlsineuml e pajustifikueshme neuml kryerjen e detyrave hetimore Kjo eumlshteuml njeuml shprehje e teuml drejteumls meuml teuml gjereuml peumlr procedurat pa voneseuml teuml panevojshme e cila u garantohet teuml gjitha paleumlve neuml procedureuml gjyqeumlsore Shih peumlrseumlri SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 57 Paneli ka theksuar keumlshtu qeuml ndash
E drejta peumlr njeuml seanceuml deumlgjimore teuml ndershme dhe publike brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme siccedil kuptohet neuml nenin 6 (1) teuml Konventeumls eumlshteuml krijuar peumlr teuml mbrojtur
rdquoteuml gjitheuml paleumlt neuml proces gjyqeumlsor ndaj vonesave teuml tepeumlrta procedurale
Peumlrveccedil keumlsaj neuml ccedileumlshtjet penale e drejta eumlshteuml i dizajnuar peumlr teuml shmangur qeuml njeuml
person i ngarkuar teuml mbetet shumeuml gjateuml neuml gjendje teuml pasiguriseuml rreth fatin e tij
ldquo[]rdquo (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 57 citimet e
tij janeuml nga Stoumlgmuumlller kundeumlr Austri Aplikacioni nr 160262 aktgjykimi i dateumls 10
neumlntor 1969 paragrafi 5 i peumlrseumlritur neuml SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe
Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 57)
42 Neuml njeuml rast teuml veccedilanteuml neuml shqyrtimin e arsyeshmeumlriseuml seuml koheumlzgjatjes seuml koheumls seuml marreuml
nga autoritetet peumlr teuml hetuar shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave njeuml numeumlr faktoreumlsh
janeuml identifikuar si veccedilaneumlrisht teuml reumlndeumlsisheumlm peumlrfshireuml keumlto (1) kompleksitetin e
ccedileumlshtjes (2) sjellja e aplikantit dhe (3) sjellja e administrateumls kompetente (Maksutaj
kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafi 58 dhe referencat e saj peumlr Koumlnig
kundeumlr FRG Keumlrkesa nr 623273 Aktgjykimi i 28 qershor 1978 paragrafi 99 Pedersen
dhe Baadsgaard kundeumlr Danimarkeumls Aplikacioni nr 4901799 Aktgjykimi i 17 dhjetorit
2004 paragrafi 45 shih gjithashtu Thomas Ruumlsche kundeumlr EULEX-it 2013-21 11
Janar 2017 para 59-65 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11
shtator 2019 paragrafi 58) Njeuml ekzaminim i pasojeumls seuml vonesave teuml paleumlve teuml peumlrfshira
gjithashtu mund teuml sigurojeuml prova peumlrkateumlse teuml arsyeshmeumlriseuml ose peumlrndryshe teuml
vonesave neuml proces (Maksutaj kundeumlr EULEX-it 2014-18 12 neumlntor 2015 paragrafeumlt
64-66 dhe referencat e cituara SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr
2016-28 11 shtator 2019 paragrafi 58)
43 Zotimi dhe lidhja e pakompromis me ato standarde eumlshteuml veccedilaneumlrisht e reumlndeumlsishme
peumlr njeuml mision teuml sundimit teuml ligjit qeuml vepron neuml kontekst pas konflikti siccedil eumlshteuml EULEX
Kosova i cili ka peumlr qeumlllim teuml sheumlrbejeuml si shembull i zotimit teuml shoqeumlriseuml peumlr peumlrfundimin
e mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe peumlr ngritje teuml ndjenjeumls seuml llogaridheumlnies tek ajo peumlr
shkeljet e reumlnda teuml teuml drejtave Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr
2016-28 11 shtator 2019 para 55 Ccedilfareumldo standardi qeuml nuk e peumlrfshineuml standardin e
cekur meuml larteuml do teuml rrezikonte krijimin e njeuml ndjenje teuml pranimit neuml heshtje teuml
mosndeumlshkueshmeumlriseuml dhe mospeumlrfilljes seuml keumlrkeseumls seuml viktimave peumlr drejteumlsi dhe
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
11
llogaridheumlnie (SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator
2019 para 55 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para
46 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 37
Shih edhe Varnava dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 1606490 e tutje aktgjykimi i
dateumls 18 shtator 2009 para 191 Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr
470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 par 63 vendimi i PKDNj peumlr leumlndeumln nr
24809 25009 dhe 25109 25 prill 2013 par 80)
44 Po ashtu duhet teuml theksohet peumlr qeumlllimet aktuale se teuml drejtat qeuml janeuml temeuml e ankeseumls
aktuale janeuml neuml mesin e teuml drejtave meuml teuml reumlndeumlsishme teuml teuml drejtave themelore Ato
prekin interesat thelbeumlsore teuml viktimave teuml supozuara dhe duhet teuml garantohen neuml teuml
gjitha rrethanat Praktika e zhdukjeve me forceuml peumlrbeumlneuml shkelje flagrante teuml keumltyre teuml
drejtave Kjo ndeumlr teuml tjera reflektohet neuml faktin se praktika e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo tani
konsiderohet dhe karakterizohet si krim kundeumlr njereumlzimit neuml veccedilanti neuml Statutin e
Gjykateumls Penale Ndeumlrkombeumltare (Statuti i Romeumls neni 7(1)(i)) dhe Ligjin peumlr Dhomat e
Specializuara dhe Zyreumls seuml Prokurorit teuml Specializuar (Ligji nr 05L-053) (neni 13(1)(i))
Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019
para 59
45 Implikimet e ndryshimeve teuml mandatit teuml Misionit pas mbylljes neuml qershor 2018 dhe
implikimet e tij peumlr qeumlllime teuml keumltij rasti janeuml teuml trajtuara shkurtimisht neuml vazhdim
Rastet e ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml kontekstin e mandatit teuml Misionit
46 ShM-ja nuk e konteston se Misioni ka qeneuml kompetent peumlr hetimin e keumltij rasti dhe ka
mundur ta beumlnte ateuml gjateuml ushtrimit teuml kompetencave teuml tij jurisdiksionale
47 Paneli tanimeuml ka peumlrcaktuar se ky lloj i rasteve bie neuml kuadeumlr teuml mandatit ekzekutiv dhe
kompetencave hetimoreprokuroriale teuml Misionit Shih psh DW EV FU GT
Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi
pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11
deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 LO kundeumlr EULEX 2014-
32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti
nr 2016-28 11 shtator 2019
48 Kur aktet si zhdukjet me forceuml kryhen neuml kontekstin e peumlrgjithsheumlm teuml konfliktit teuml
armatosur siccedil ka ndodhur neuml keumlteuml rast veprimi neuml fjaleuml ka mundeumlsi teuml cileumlsohet si krim
lufte krim kundeumlr njereumlzimit apo krim mbi baza etnike peumlr teuml cilat Misioni ka patur
kompetenceuml jurisdiksionale specifike dhe direkte sipas mandatit neuml fuqi ateuml koheuml Shih
neuml peumlrgjitheumlsi neni 3 (d) i veprimit teuml peumlrbashkeumlt teuml Keumlshillit Shih edhe Sadiku-Syla
kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 44-46 Neuml rastin DW et al Paneli theksoi
si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
lsquoka ekzistuar mundeumlsia e veumlrteteuml qeuml ato krime dhe shkeljet pasuese teuml teuml drejtave janeuml bazuar neuml peumlrkateumlsi etnike apo fetare duke u shtrireuml keumlshtu neuml territorin jurisdiksional peumlr teuml cilin Misioni ka pasur kompetenca Neuml njeuml mjedis pas konfliktit ku raportet etnike dhe fetare ende mund teuml jeneuml teuml tensionuara dhe teuml brishta keumlto raste qartazi janeuml prioritete hetimorersquo
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
12
Shih DW EV FU GT Zlata Veselinović HS dhe IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 19 tetor 2016 par 83 e tutje neuml veccedilanti par 85
49 Hetimi i keumltyre llojeve teuml rasteve jo veteumlm se ka qeneuml pjeseuml e mandatit teuml Misionit por
ka qeneuml edhe element thelbeumlsor dhe esencial i tij Neuml rastin LO kundeumlr EULEX Paneli
theksoi se ndash
lsquomund teuml keteuml pak kontestim se hetimi i fatit teuml teuml zhdukurve ndash pavareumlsisht
peumlrkateumlsiseuml fetare apo etnike ndash duhet teuml jeteuml dhe duhet teuml mbetet prioritet
operacional peumlr EULEX-in si Mision i sundimit teuml ligjit peumlr ccedilka ai duhet teuml pajiset me
burime adekuatersquo
LO kundeumlr EULEX l`nda nr 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 47 Shih
edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019
50 Konsiderimet e sipeumlrme do teuml sheumlrbejneuml peumlr vlereumlsimin e peumlrpjekjeve teuml beumlra nga Misioni
neuml lidhje me rastin aktual duke i pasur parasysh mandatin e peumlrgjithsheumlm teuml Misionit dhe
obligimet e tij peumlr teuml drejtat e njeriut
Rrethanat neuml teuml cilat Misioni eumlshteuml dashur trsquoi peumlrmbusheuml peumlrgjegjeumlsiteuml e veta peumlr teuml drejtat e njeriut
51 Peumlr arsyet e dheumlna meuml larteuml Misioni nuk duhet teuml vlereumlsohet kundrejt standardeve teuml
peumlrsosmeumlriseuml Ateuml koheuml Misioni eumlshteuml ballafaquar me njeuml mjedis sfidues teuml pas konfliktit Burimet e tij ishin teuml kufizuara dhe neuml disa aspekte ato ishin joadekuate peumlr detyreumln dhe pritshmeumlriteuml Kjo ka beumlreuml qeuml Misioni teuml beumljeuml zgjedhje dhe teuml prioritizojeuml peumlrpjekje teuml caktuara kundrejt teuml tjerave
52 Meuml tej meumlnyra neuml teuml cileumln UNMIK-u i ka ndeumlrmarreuml peumlrpjekjet e veta hetimore dhe meumlnyra neuml teuml cileumln ai i ka transferuar dosjet e veta te EULEX-i kaneuml ndeumlrlikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln e Misionit Si reagim Misioni ka investuar koheuml burime dhe energji neuml shqyrtimin e atyre regjistrave dhe neuml peumlrpjekjet peumlr trsquoi qarteumlsuar ato Peumlr keumlto peumlrpjekje Misioni duhet teuml peumlrgeumlzohet
53 Neuml vlereumlsimin e keumlsaj ankese Paneli ka marreuml parasysh veumlshtireumlsiteuml e peumlrfshira neuml
hetimin e krimeve teuml pas lufteumls neuml njeuml shoqeumlri pas konflikti siccedil eumlshteuml Kosova (LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 44 dhe referencat e cituara aty SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51 Shih edhe Palić v Bosnja dhe Hercegovina Aplikacioni nr 470404 aktgjykimi i dateumls 15 shkurt 2011 para 70 dhe vendimi i PKDNj peumlr rastet nr 24809 25009 dhe 25109 cituar meuml larteuml para 44 dhe 62 e tutje) Ato veumlshtireumlsi megjithateuml nuk duhet teuml sheumlrbejneuml peumlr teuml kamufluar apo arsyetuar deumlshtimet hetimore teuml cilat nuk janeuml teuml lidhura neuml asnjeuml meumlnyreuml kuptimplote me veumlshtireumlsiteuml e cekura Andaj Paneli do teuml vlereumlsojeuml neuml ccedildo rast neumlse ndonjeuml hap i caktuar hetimor qeuml normalisht ka qeneuml i hapur peumlr EULEX-it do teuml ishte beumlreuml jopraktik peumlr arsye qeuml ndeumlrlidhen me rrethanat e paskonfliktit pavareumlsisht atyre qeuml kaneuml zhvilluar hetimin (LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 44 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 51)
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
13
54 Diccedilka qeuml eumlshteuml neuml veccedilanti relevante peumlr vlereumlsimin e reagimit teuml Misionit eumlshteuml fakti se mundeumlsia e tij peumlr peumlrmbushjen e obligimeve teuml tij ndash hetimore ndash eumlshteuml ndikuar si nga rrethanat e peumlrgjithshme neuml teuml cilat krimet janeuml kryer ashtu edhe nga veprimi i UNMIK-ut pas kryerjes seuml atyre krimeve Krimet e kryera neuml kontekstin e konfliktit teuml armatosur janeuml pothuajse gjithnjeuml sfideuml peumlr trsquou hetuar Sfida shpesh mbetet menjeumlhereuml pas konfliktit peumlr shkak se provat mund teuml shkateumlrrohen dhe gatishmeumlria dhe mundeumlsia e deumlshmitareumlve peumlr dheumlnien e informatave mund teuml ulet neuml maseuml teuml konsiderueshme neuml njeuml kontekst teuml tilleuml Paneli i ka marreuml parasysh mireuml keumlto sfida me rastin e vlereumlsimit qeuml ia ka beumlreuml reagimit teuml Misionit Shih prapeuml SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 52-53
55 Paneli po ashtu ka marreuml parasysh faktin se EULEX Kosova eumlshteuml dashur qeuml teuml
ballafaqohej me trasheumlgimineuml hetimore teuml UNMIK-ut dhe teuml trajtojeuml ateuml Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i Kombeve teuml Bashkuara ka konstatuar se UNMIK neuml shumeuml aspekte ka deumlshtuar qeuml trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e veta peumlr teuml drejtat e njeriut sa i peumlrket viktimave teuml ldquozhdukjeve me forceumlrdquo neuml disa raste Mbajtja e duhur me kujdes dhe e organizuar e informatave rreth kryerjes seuml shkeljeve teuml tilla teuml reumlnda teuml teuml drejtave eumlshteuml element i reumlndeumlsisheumlm i mbrojtjes efektive teuml atyre teuml drejtave Paneli nuk do trsquoia atribuon Misionit mangeumlsiteuml dhe teuml metat teuml cilat duhet trsquoi drejtohen UNMIK-ut Paneli ka marreuml neuml konsiderim ato rrethana me rastin e vlereumlsimit teuml veprimeve teuml Misionit dhe teuml sfidave me teuml cilat eumlshteuml ballafaquar SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 53
Gjetjet rreth deumlshtimeve teuml pretenduara teuml Misionit
56 Siccedil eumlshteuml theksuar meuml larteuml eumlshteuml pak e kontestueshme se Misioni ka punuar neuml
rrethana teuml veumlshtira peumlr shumiceumln e koheumls sa i peumlrket keumltij rasti
57 Po ashtu eumlshteuml e dukshme se burimet e Misionit kaneuml qeneuml teuml kufizuara peumlr nga natyra
dhe neuml disa aspekte joadekuate peumlr pritshmeumlriteuml Gjendja dhe natyra e ccedilorganizuar e
dosjeve qeuml janeuml marreuml nga UNMIK-u po ashtu e ka komplikuar neuml maseuml teuml madhe puneumln
e Misionit Relevante eumlshteuml edhe shkalla e detyreumls seuml pritur prej Misionit Rastet e
personave teuml zhdukur kaneuml qeneuml teuml shumta teuml ndeumlrlikuara dhe qeuml keumlrkonin shumeuml
burime Neuml ateuml aspekt eumlshteuml e arsyeshme qeuml Misioni teuml sugjeron nevojeumln peumlr beumlrjen e
zgjedhjeve dhe qeuml vendimet peumlr prioritizim kaneuml qeneuml teuml domosdoshme dhe teuml
arsyeshme neuml ato rrethana
58 Sidoqofteuml keumlteuml peumlrpjekje beumljeuml mjaftuesheumlm qeuml teuml mbrojneuml dhe garantojneuml efektivitetin e
teuml drejtave themelore teuml ankueses dhe gjyshit teuml tij Paneli konstaton se Misioni nuk ka
beumlreuml mjafteuml peumlr teuml mbrojtur dhe garantuar teuml drejtat themelore teuml ankuesit Paneli ka
identifikuar njeuml seumlreuml mangeumlsish tek veprimet e Misionit teuml cilat kaneuml rezultuar apo kaneuml
kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit
i Deumlshtimi peumlr teuml hetuar ploteumlsisht dhe me zell leumlndeumln duke peumlrfshireuml ndeumlr teuml
tjera njeuml deumlshtim teuml bashkeumlrendimit teuml duhur ndeumlrmjet organeve teuml Misionit dhe
ii Deumlshtim i peumlrfshirjes dhe informimit teuml mjaftuesheumlm teuml afeumlrmve peumlr personin e zhdukur
Hetimi i zhdukjes seuml familjarit teuml ankuesit
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
14
59 Si ccedileumlshtje paraprake Paneli deumlshiron teuml nxjerreuml neuml pah dallimin midis ccedileumlshtjes seuml kompetenceumls peumlr teuml hetuar dhe asaj teuml njeuml detyrimi peumlr ta beumlreuml keumlteuml Kompetenca e Misionit peumlr teuml hetuar krimet qeuml peumlrfshijneuml shkeljen e teuml drejtave teuml caktuara teuml njeriut - dhe qeumlllimin e tyre - eumlshteuml peumlrcaktuar nga njeuml radhitje e ligjeve vendase neuml veccedilanti Ligji mbi Juridiksionin neuml peumlrseumlritjet e tij teuml ndryshme Sa i peumlrket detyrimit teuml Misionit peumlr teuml hetuar keumlto nuk lind nga keumlto dispozita qeuml peumlrcaktojneuml kompetenceumln juridiksionale teuml prokuroreumlve teuml EULEX-it mbi keumlto raste por nga nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (dhe dispozita teuml ngjashme peumlr teuml drejtat e njeriut) teuml cilat mandatojneuml Misioni peumlr teuml garantuar efektivitetin e keumltyre teuml drejtave neuml kontekstin e funksionit teuml tij ekzekutiv Shih psh DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 paragrafeumlt 84 etj Shih gjithashtu peumlr njeuml ilustrim teuml zbatimit teuml keumltij nocioni teuml peumlrgjithsheumlm Leumlnda e Gudiel Alvarez e tutje (ldquoDiario Militarrdquo) kundeumlr Guatemaleumls (Aktgjykimi i dateumls 20112012 Meritat riparimet dhe kostot) neuml veccedilanti par 192 231-232 Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 Shtator 2019 par 83
60 Prandaj neuml peumlrmbushjen e mandatit teuml tij ekzekutiv Misioni eumlshteuml i detyruar teuml interpretojeuml kompetenceumln e tij - natyreumln dhe fusheumln e tij - neuml peumlrputhje me detyrimet e tij ndaj teuml drejtave teuml njeriut Paneli seuml pari do teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen e kompetenceumls seuml Misionit peumlr teuml hetuar raste teuml tilla si ajo neuml shqyrtim
61 Deri meuml 15 prill 2014 EULEX-i Kosoveuml kishte kompetenceuml teuml pandeumlrprereuml peumlr teuml hetuar
keumlteuml lloj leumlndeumlsh (shih Ligjin nr 03L-053 mbi Juridiksionin Zgjedhjen dhe Caktimin e Leumlndeumlve Gjyqtareumlve dhe Prokuroreumlve teuml EULEX-it Kosoveuml neni 3 dhe Ligji nr 03L-052 neuml Prokurorineuml Speciale teuml Republikeumls seuml Kosoveumls) Paneli tashmeuml ka theksuar neuml vendimet e kaluara se ky lloj i krimeve mund qeuml ndash dhe neuml teuml veumlrteteuml neuml disa raste - teuml hetohej si krime lufte ose krime teuml motivuara etnike Prandaj nga fillimi i mandatit teuml tij deri neuml prill 2014 (dmth peumlrfshireuml periudheumln pas lirimit 2007-2014) Misioni ishte me teuml veumlrteteuml kompetent peumlr teuml hetuar ose vazhduar hetimin e keumltij rasti Shih SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 85
62 Meuml 15 prill 2014 fusheumlveprimi i kompetenceumls seuml prokuroreumlve teuml EULEX-it u ngushtua
dhe u kufizua neuml ldquoleumlndeumlt neuml vazhdim e sipeumlrrdquo dmth leumlndeumlt qeuml ishin hapur nga EULEX-i para keumlsaj kohe (shih Ligjin nr 04L-273 peumlr Ndryshimin dhe Ploteumlsimi i Ligjeve neuml lidhje me Mandatin e EULEX-it neni 33) Paneli veumlren neuml vijim sa i peumlrket periudheumls midis prillit 2014 dhe qershor 2018 Seuml pari vendimi neumlse do teuml hapet apo jo njeuml leumlndeuml e re e vendosur me prokuroreumlt e EULEX-it (neuml bashkeumlpunim me autoritetet vendore kompetente) ku ekzistojneuml rrethana teuml jashteumlzakonshme Prandaj vendimi peumlr teuml mos hapur ose rihapur hetimin e keumlsaj leumlnde ishte ai i marreuml - neuml meumlnyreuml teuml shprehur ose implicite - nga prokuroreumlt e EULEX-it Shih gjithashtu X dhe 115 teuml Tjereuml kundeumlr EULEX-it leumlnda nr 2011-20 Vendimi dhe Gjetjet 22 prill 2015 paragrafeumlt 60-67 SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 86
63 Seuml dyti neuml peumlrputhje me detyrimet e Misionit neumln OPLAN ai detyrim duhet teuml
interpretohet neuml bazeuml teuml detyrimeve teuml Misioniy ndaj teuml drejtave teuml njeriut Duke marreuml parasysh qeuml shkelja e teuml drejtave teuml viktimave dhe e ankuesit ishte neuml vazhdim e sipeumlr ajo i ra Misionit peumlr teuml siguruar qeuml ato teuml drejta teuml mbroheshin neuml meumlnyreuml efektive dhe shkelja e tyre teuml korrigjohej siccedil duhet Lirimi atyre qeuml fillimisht u akuzuan peumlr keumlteuml krim nuk i dha fund detyrimit teuml Misionit neuml lidhje me keumlteuml Duke marreuml parasysh veccedilaneumlrisht pesheumln e shkeljes seuml teuml drejtave teuml ankuesit dhe natyreumln e vazhdueshme teuml keumlsaj shkelje hetimi i vazhduesheumlm i keumlsaj leumlnde nuk ishte as ldquojoligjorrdquo dhe as ldquoteorikrdquo ashtu siccedil keumlrkon Misioni ta portretizojeuml ateuml por njeuml detyrim ligjor i Misioni qeuml u forcua meuml tej nga pesha e leumlndeumls neuml fjaleuml Shih gjithashtu SH kundeumlr EULEX-it Vendimi dhe Gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 87
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
15
64 Meuml tej Ligji peumlr Juridiksionin neuml fuqi gjateuml asaj periudhe (prill 2014 - qershor 2018) ka peumlrmbajtur njeuml klauzoleuml neuml bazeuml teuml seuml cileumls Misioni mund teuml zbatonte kompetenceuml neuml raste (pra peumlr ato qeuml nuk kaneuml qeneuml ldquoneuml procesrdquo neuml maj) kur kaneuml ekzistuar ldquorrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo Paneli tani meuml ka patur rastin ta interpretojeuml keumlteuml nocion Ai e ka interpretuar ateuml neuml njeuml meumlnyreuml qeuml i jep efekt peumlrgjegjeumlsiseuml seuml peumlrgjithshme teuml Misionit peumlr garantimin e mbrojtjes efektive teuml teuml drejtave teuml njeriut neuml kontekstin e mandatit teuml tij ekzekutiv Andaj neuml rastin Sadiku-Syla Panel theksoi si neuml vijim
ldquoShM-ja parashtron se legjislacioni i ri qeuml ka hyreuml neuml fuqi meuml 17 maj 2014 ldquoka zvogeumlluar neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e prokuroreumlve dhe gjykateumlsve teuml EULEX-it qeuml teuml ushtrojneuml funksione ekzekutive neuml raste teuml rejardquo (Peumlrgjigja faqja 6 duke iu referuar Ligjit Omnibus qeuml ka ndryshuar Ligjin peumlr juridiksionin) Paneli veumlren megjithateuml se neni 7(A) peumlrcakton Autoritetin e prokuroreumlve teuml EULEX-it neuml rrethana teuml jashteumlzakonshmerdquo ldquoNeuml rrethana teuml jashteumlzakonshme njeuml leumlndeuml do trsquoi caktohet njeuml prokurori teuml EULEX-it me njeuml vendim teuml peumlrbashkeumlt teuml kryeprokurorit teuml shtetit dhe autoritetit kompetent teuml EULEX Kosovardquo ShM nuk ka shpjeguar se peumlrse kjo dispoziteuml nuk do teuml ishte bazeuml ligjore adekuate mbi teuml cileumln duhet teuml veprojneuml prokuroreumlt e EULEX-it neuml veccedilanti neuml njeuml rast si rasti neuml fjaleuml ku autoritetet vendore nuk duket se janeuml duke kryer hetime Paneli do ti ftonte paleumlt teuml adresojneuml keumlteuml ccedileumlshtje neumlse ata deumlshirojneuml teuml beumljneuml parashtresa shteseuml neuml lidhje me meritat e keumltij rastirdquo
Shih Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 29 shtator 2015 para 62 Shih edhe DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 30 shtator 2015 para 90 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 19 tetor 2016 para 23 et seq SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 88
65 Ndryshe nga regjistri i rasteve qeuml paraqiten para Panelit ndash peumlrshireuml rastin aktual ndash duket
se EULEX-i neuml shumeuml raste nuk i ka trajtuar keumlto lloje teuml rasteve si prioritete hetimore apo seuml paku teuml peumlrkushtojeuml koheuml dhe burime teuml nevojshme peumlr zhvillimin e hetimeve efektive peumlr ato raste Shih psh Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 para 34- 39 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 para 72-76 LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 para 43- 47 dhe 59-65 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para47 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11deri 2014-17 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 para 58 60 62-65 81-82 dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 89
66 Neuml keumlteuml rast teuml veccedilanteuml Misioni pranon neuml meumlnyreuml efektive deumlshtimin e tij peumlr teuml hetuar keumlteuml rast Sidoqofteuml ajo tregon se Instituti i Mjekeumlsiseuml Ligjore ishte dhe mbeti i peumlrfshireuml neuml keumlteuml ccedileumlshtje peumlr mjaft koheuml Peumlrfshirja e Institutit teuml Mjekeumlsiseuml Ligjore neuml keumlteuml ccedileumlshtje duhet veumlrteteuml teuml vlereumlsohet dhe shkoi neuml njeuml fareuml meumlnyre drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve teuml Misionit Sidoqofteuml peumlrgjegjeumlsia e Institutit ishte thjesht drejt mjekeumlsiseuml ligjore neuml kuptimin e keumlrkimit teuml gjetjes dhe identifikimit teuml mbetjeve teuml teuml afeumlrmve teuml ankuesit Kjo nuk kualifikohet ose ploteumlson keumlrkeseumln qeuml autoritetet duhet teuml hetojneuml dhe sqarojneuml rrethanat neuml teuml cilat njeuml individ u zhduk dhe trsquoi ccedilojeuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml
67 Neuml keumlteuml kuptim peumlrderisa Misioni ndeumlrmori disa hapa drejt peumlrmbushjes seuml detyrimeve
teuml tij neuml keumlteuml rast keumlto peumlrpjekje nuk ishin teuml mjaftueshme peumlr teuml peumlrmbushur standardet e teuml drejtave teuml njeriut teuml peumlrcaktuara meuml lart qeuml ishin teuml detyrueshme peumlr Misionin neuml ateuml koheuml
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
16
68 Paneli gjithashtu veumlren se mungesa e peumlrpareumlsive teuml qarta mund teuml keteuml ndikuar
negativisht neuml afteumlsineuml e Misionit peumlr trsquou peumlrqeumlndruar neuml raste teuml keumltij lloji Gjithashtu peumlr teuml ardhur keq eumlshteuml mbeumlshtetja e Misionit neuml klasifikimin e leumlndeumlve nga ana e UNMIK-ut si leumlndeuml teuml hapurateuml mbyllura dhe krime lufteraste teuml personave teuml zhdukur Klasifikimi i leumlndeumlve teuml UNMIK-ut duket se eumlshteuml kryer pa njeuml hetim teuml ploteuml dhe teuml duhur teuml leumlndeumlve qeuml janeuml peumlrpjekur ose janeuml kryer seuml pari dhe neuml shumeuml raste qeneuml teuml afeumlrmit e teuml zhdukurve teuml kontaktuar ose informuar Misioni duhet teuml keteuml kryer vlereumlsimin dhe hetimin e tyre dhe teuml mos bazojeuml vendimet e tyre neumlse teuml fillojeuml njeuml hetim neuml ateuml informacion qeuml mund teuml keteuml qeneuml tashmeuml neuml njeuml dosje teuml UNMIK-ut
69 Peumlr meuml tepeumlr Paneli veumlren se janeuml beumlreuml pak ose aspak peumlrpjekje neuml raste teuml keumltij lloji
dhe neuml veccedilanti neuml keumlteuml rast peumlr trsquoiu drejtuar institucioneve dhe organizatave teuml tjera (siccedil janeuml ICRC ICTY OJQ autoritetet shteteumlrore) teuml cilat mund teuml keteuml pasur informacione neuml dispozicion teuml tyre neuml lidhje me keumlto raste ose ekspertizeuml teuml reumlndeumlsishme peumlr teuml ndihmuar peumlrpjekjet hetimore teuml Misionit
70 Prandaj para se teuml vendoste teuml mos hetojeuml njeuml ccedileumlshtje Misioni do teuml
pritej teuml shterronte teuml gjitha rrugeumlt e arsyeshme teuml informacionit duke peumlrfshireuml kontaktimin me teuml afeumlrmit e personit teuml zhdukur peumlr teuml konstatuar neumlse ata posedonin informacione teuml reumlndeumlsishme neuml lidhje me rastin
Informimi i familjareumlve teuml teuml zhdukurve
71 Peumlr shkak teuml ndikimit teuml akteve teuml zhdukjeve me forceuml te familjareumlt e teuml zhdukurve eumlshteuml thelbeumlsisht e reumlndeumlsishme qeuml ata duhet teuml jeneuml teuml peumlrfshireuml neuml hetimin e rasteve teuml tilla neuml maseumln meuml teuml madhe qeuml eumlshteuml e mundur SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 66
72 Autoriteteve hetimore iu keumlrkohet qeuml si ccedileumlshtje e seuml drejteumls peumlr teuml drejtat e njeriut trsquoi informojneuml viktimat e keumltyre shkeljeve neuml lidhje me procesin e hetimeve teuml tyre Neuml fakt kjo keumlrkon qeuml ato trsquoi balancojneuml teuml drejtat dhe interesat e viktimave peumlr teuml qeneuml teuml informuar rreth progresit teuml hetimeve me shkalleumln e nevojshme teuml konfidencialitetit qeuml hetimet neuml meumlnyreuml legjitime mund teuml keumlrkojneuml Duke iu neumlnshtruar konsiderimeve teuml konfidencialitetit dhe teuml siguriseuml viktimat kaneuml teuml drejteuml qeuml teuml jeneuml mjaftuesheumlm teuml peumlrfshira neuml procesin e hetimeve dhe teuml jeneuml teuml informuara rreth tij Ndoneumlse peumlrmbajtja e sakteuml seuml asaj qeuml duhet trsquoi jepet atyre eumlshteuml veumlshtireuml teuml peumlrcaktohet neuml njeuml peumlrmbledhje informatat e qeuml iu jepen atyre qeuml meuml seuml drejtpeumlrdrejti janeuml teuml prekur nga hetimet duhet teuml jeneuml teuml atilla qeuml ua beumljneuml teuml mundur teuml jeneuml teuml peumlrmbushur se ccedileumlshtja eumlshteuml duke u shqyrtuar siccedil duhet dhe se janeuml duke u beumlreuml teuml gjitha peumlrpjekjet relevante dhe teuml arsyeshme peumlr gjetjen e fatit teuml familjareumlve teuml tyre dhe peumlr identifikimin e peumlrgjegjeumlsve teuml atyre akteve Shih neuml peumlrgjitheumlsi SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 66 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-73 PShDN Sheumlnim i praktikeumls gjyqeumlsore peumlr detyreumln peumlr hetimin e pretendimeve teuml shkeljeve teuml teuml drejtave fq 28-30 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt kundeumlr Turqiseuml Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 par 311-314 Isayeva kundeumlr Rusiseuml Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 par 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 par 167
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
17
73 Ky obligim peumlr trsquoi informuar viktimat rreth peumlrpjekjeve hetimore eumlshteuml neuml veccedilanti i reumlndeumlsisheumlm neuml rastet qeuml peumlrfshijneuml akte teuml zhdukjes me forceuml meqeuml familjareumlt qeuml kaneuml mbijetuar mund teuml mos keneuml burime teuml tjera teuml informimit rreth fatit teuml teuml afeumlrmve teuml tyre dhe ata do teuml vazhdojneuml teuml jetojneuml me shpreseumln se fati i teuml afeumlrmve teuml tyre njeuml diteuml do teuml zbardhet Si rezultat familjareumlt e viktimave teuml zhdukura vuajneuml emocionalisht nga mungesa e informatave rreth fatit teuml meuml teuml dashurve teuml tyre Shih Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 87 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 78 Kjo keumlrkeseuml eumlshteuml element i nevojsheumlm i mbrojtjes seuml teuml drejtave teuml viktimave gjateuml hetimit teuml rasteve teuml tilla Shih psh SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 77 Desanka dhe Zoran Stanisić kundeumlr EULEX 2012-22 11 neumlntor 2015 para 66 duke iu referuar LO kundeumlr EULEX 2014-32 11 neumlntor 2015 para 60-61 72-74 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor 2019 para 86 Shih edhe Ahmet Oumlzkan dhe teuml tjereumlt v Turqia Aplikacioni nr 2168993 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 prill 2004 para 311-314 Isayeva v Rusia Aplikacioni nr 5795000 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 24 shkurt 2005 para 211-214 Al-Skeini dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 5572107 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 7 korrik 2011 para 167 Dhe autoritetet kompetente nuk do teuml lejohen lehteuml qeuml teuml mos e peumlrfillim apo ta injorojneuml ateuml Shih SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 para 67
74 Neuml keumlteuml kontekst eumlshteuml relevante edhe e drejta e viktimeumls peumlr teuml veumlrteteumln e cila buron nga kategoriteuml e tjera teuml pranuara teuml teuml drejtave teuml njeriut Duke e theksuar teuml drejteumln e viktimave peumlr teuml veumlrteteumln neuml keumlteuml kontekst Komenti i peumlrgjithsheumlm i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml thekson si neuml vijim neuml lidhje me keumlteuml ccedileumlshtje
ldquoNeni 13 i Deklarateumls njeh obligimin e shtetit peumlr teuml hetuar rastet e zhdukjeve me forceuml Paragrafi 4 i nenit 13 specifikon se gjetjet nga njeuml hetim i tilleuml do teuml vihen neuml dispozicion sipas keumlrkeseumls peumlr teuml gjitheuml personat e interesuar peumlrveccedil neumlse veprimi i tilleuml do teuml rrezikonte hetimin penal qeuml eumlshteuml neuml proces Duke pasur parasysh zhvillimet qeuml kaneuml ndodhur qeuml nga viti 1992 Grupi punues gjykon se kufizimi neuml pjeseumln e fundit teuml keumltij paragrafi duhet teuml interpretohet ngushteuml Neuml teuml veumlrteteuml teuml afeumlrmit e viktimave duhet teuml lidhen ngushteuml me hetimin peumlr rastin e zhdukjes me forceuml Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml informacion eumlshteuml kufizim i seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Njeuml kufizim i tilleuml duhet teuml jeteuml rrepteumlsishteuml proporcional me qeumlllimin e veteumlm teuml ligjsheumlm peumlr shmangien e rrezikimit teuml hetimit penal neuml proces Refuzimi peumlr teuml dheumlneuml ndonjeuml informacion ose peumlr teuml mos komunikuar fare me teuml afeumlrmit me fjaleuml refuzimi absolut eumlshteuml shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Dheumlnia e informatave teuml peumlrgjithshme peumlr ccedileumlshtjet procedurale siccedil eumlshteuml fakti se ccedileumlshtja i eumlshteuml dheumlneuml njeuml gjykateumlsi peumlr shqyrtim eumlshteuml e pamjaftueshme dhe duhet teuml konsiderohet shkelje e seuml drejteumls peumlr teuml veumlrteteumln Shteti ka obligim qeuml ta informojeuml ccedildo person teuml interesuar rreth hapave konkreteuml teuml ndeumlrmarreuml peumlr zbardhjen e fatin teuml personit dhe vendndodhjen e tij Keumlto informata duhet teuml peumlrfshijneuml hapat e ndeumlrmarreuml neuml bazeuml teuml provave teuml ofruara nga teuml afeumlrmit ose deumlshmitareumlt e tjereuml Ndeumlrsa nevojat e hetimit penal mund teuml arsyetojneuml kufizimin e transmetimit teuml informatave teuml caktuara legjislacioni i vendit duhet teuml peumlrcaktojeuml mundeumlsineuml peumlr ta shqyrtuar njeuml refuzim teuml tilleuml peumlr trsquoi dheumlneuml informata teuml gjitheuml personave teuml interesuar Ky shqyrtim duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln e refuzimit fillestar peumlr dheumlnie teuml informatave dhe pastaj neuml meumlnyreuml teuml rregullt peumlr teuml siguruar qeuml arsyeja e nevojeumls qeuml eumlshteuml ngritur nga autoriteti publik peumlr refuzimin e komunikimit teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e pranishmerdquo
Shih Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln rreth zhdukjeve me forceuml raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme (2010) dokumenti AHRC1648 para 3 Zufe Miladinović kundeumlr EULEX 2017-02 19 qershor
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
18
2019 para 87 dhe po ashtu I Rasti i Rio Negro MassacresMasakrat e Lumit teuml Zi v Guatemala (GjNADNj) (Aktgjykimi i dateumls 4092012 kundeumlrshtimi preliminar meritat riparimi dhe kostot) para 265 Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet leumlnda nr 2016-28 11 shtator 2019 par 78
75 Sa i peumlrket rastit aktual Misioni ka pranuar se nuk janeuml beumlreuml peumlrpjekje peumlr teuml komunikuar
me ankuesin apo familjareumlt e teuml zhdukurit Atyre familjareumlve nuk i eumlshteuml peumlrcjelleuml asnjeuml informateuml qeuml Misioni ka pasur neuml posedim peumlr keumlteuml rast
76 Misioni nuk ka dheumlneuml shpjegime peumlr mos informimin e ankuesit (apo teuml ndonjeuml familjari tjeteumlr teuml viktimeumls pareumlsore) rreth keumltij rasti Neuml peumlrgjigje teuml pyetjes seuml Panelit neuml ateuml pikeuml Misioni tha si vijon
lsquoNeuml peumlrgjitheumlsi Misioni duhet teuml keteuml beumlreuml meuml shumeuml peumlrpjekje peumlr teuml mbajtur viktimat dhe publikun meuml teuml gjereuml teuml informuar neuml lidhje me strategjiteuml dhe qasjet e tij me qeumlllim qeuml teuml kontrolloj pritjet neuml meumlnyreuml sa meuml teuml duhur dhe teuml jeteuml meuml transparente Sidoqofteuml neuml rastin konkret dhe duke marreuml parasysh pengesat themelore teuml paraqitura Misioni nuk beson se teuml drejtat e ankuesit ishin shkelurrdquo
77 Detyrimi i Misionit ndaj keumlsaj kategorie teuml viktimave nuk ka teuml beumljeuml me ldquostrategjirdquo ose ldquoqasjerdquo As nuk beumlhet fjaleuml peumlr qasje Kjo i peumlrket teuml drejteumls seuml viktimave teuml njeuml shkelje teuml tilleuml teuml teuml drejtave teuml tyre peumlr trsquou informuar posaccedileumlrisht peumlr ateuml qeuml autoritetet po beumljneuml peumlr teuml sqaruar ccedileumlshtjen dhe peumlr trsquoi sjelleuml ata qeuml janeuml peumlrgjegjeumls para drejteumlsiseuml Duke mos kontaktuar me ankuesin dhe madje edhe duke mos u peumlrpjekur ta beumljeuml keumlteuml Misioni neuml teuml veumlrteteuml ka shkelur teuml drejtat e tij
78 Mos kontaktimi dhe mos informimi i ankuesit nga ana e Misionit sa i peumlrket vendimit teuml tij peumlr teuml mos e hetuar keumlteuml rast dhe deumlshtimi i tij peumlr kontaktimin me ta dhe informimin e tyre peumlr keumlteuml rast ka kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit deri neuml ateuml maseuml sa qeuml ka rritur gjendjen e pasiguriseuml neuml teuml cileumln ai ka qeneuml gjateuml periudheumls peumlrkateumlse
Mandati i ri i reduktuar i Misionit qeuml nga qershori 2018
79 Mandati i ri i Misionit i cili ka hyreuml neuml fuqi neuml qershor 2018 ka reduktuar neuml maseuml teuml konsiderueshme mundeumlsineuml e Misionit peumlr hetimin e rasteve penale peumlrfshireuml rastin aktual Roli i tij i ri i monitorimit nuk ia mundeumlson qeuml teuml keumlrkojeuml fillimin e ndonjeuml hetimi e as nuk i jep autoritet peumlr teuml vendosur rreth procesit teuml hetimeve SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 98
80 Paneli konsideron se ndryshimi i natyreumls seuml mandatit teuml Misionit nuk e liron Misionin nga obligimi i tij peumlr zgjidhjen aq sa eumlshteuml e mundur teuml ndikimeve teuml shkeljeve peumlr teuml cilat peumlrcaktohet se eumlshteuml peumlrgjegjeumls Shih edhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 99 dhe Vendimi i Keumlshillit (CFSP) 2018856 i dateumls 8 qershor 2018
81 Mbi keumlteuml bazeuml Paneli do teuml rekomandojeuml qeuml Misioni meuml tej teuml ndeumlrmarreuml hapa aktiveuml peumlr
teuml keumlrkuar nga autoritetet kompetente teuml vendit se ccedilfareuml masash neumlse ekziston ndonjeuml janeuml duke u marreuml peumlr teuml hetuar keumlteuml rast dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e tyre neuml ateuml aspekt Peumlr shkak teuml deumlshtimit peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml ankuesit Misioni tani duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa peumlr teuml keumlrkuar zgjidhjen e keumltyre shkeljeve
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
19
Pasojat mbi teuml drejtat e ankuesit
82 Neni 2 i Konventeumls mbron njeuml prej teuml drejtave meuml themelore teuml njeriut peumlrkateumlsisht teuml drejteumln peumlr jeteuml Ajo e drejteuml mbrohet me njeuml varg instrumentesh peumlr teuml drejtat e njeriut dhe ajo peumlrbeumlneuml element thelbeumlsor dhe bazik teuml mbrojtjes minimale teuml teuml drejtave teuml njeriut detyruar ccedildo individi Ajo njeh veteumlm pak peumlrjashtime dhe teuml kufizuara Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 36 (2018) peumlr nenin 6 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike peumlr teuml drejteumln peumlr jeteuml CCPRCGC36 30 tetor 2018 (httpstbinternetohchrorgTreatiesCCPRShared20Documents1_GlobalCCPR_C_GC_36_8785_Epdf) (meuml tej neuml tekst ldquoKomenti i peumlrgjithsheumlm 36rdquo) SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 106
83 Meuml e reumlndeumlsishmja peumlr qeumlllimet e tanishme kjo e drejteuml paraqet obligim procedural neuml aneumln e shtetit ose autoritetit kompetent peumlr teuml hetuar aty ku ata e dineuml ose duhet teuml kishin ditur peumlr privimet potencialisht teuml paligjshme teuml jeteumls peumlr teuml hetuar dhe kur eumlshteuml e peumlrshtatshme peumlr teuml ndjekur penalisht raste teuml tilla peumlrfshireuml pretendimet peumlr peumlrdorim teuml tepeumlrt teuml forceumls me pasoja vdekjeprureumlse Shih neuml peumlrgjitheumlsi Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 deri 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 29 shtator 2015 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 para 107 Shih edhe Nydia Erika Bautista de Arellana v Kolumbia komunikimi nr 5631993 Qeumlndrimet e komitetit peumlr teuml drejtat e njeriut 27 tetor 1995 para 86 McCann dhe teuml tjereumlt v Mbreteumlria e Bashkuar Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 27 shtator 1995 seria A nr 324 para 161 Assenov dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 28 tetor 1998 Raportet peumlr gjykimet dhe vendimet 1998-VIII par 102 Nachova dhe teuml tjereumlt v Bullgaria Aplikacioni nrs 4357798 dhe 4357998 Aktgjykimi i GjEDNj i dateumls 6 korrik 2005 para 110 Hugh Jordan v Mbreteumlria e Bashkuar Aplikacioni nr 2474694 Aktgjykimi i GjEDNj 4 Maj 2001 para 105 Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 par 27 Keumlshilli peumlr teuml drejtat e njeriut veumlrejtjet peumlrmbylleumlse Kirgistan (2014) par 13
84 Hetimet dhe ndjekjet penale teuml privimeve potencialisht teuml paligjshme nga jeta duhet teuml ndeumlrmerren neuml pajtueshmeumlri me standardet ndeumlrkombeumltare relevante peumlrfshireuml Protokollin e Minesoteumls peumlr hetimin e vdekjeve potencialisht teuml paligjshme (2016) dhe duhet teuml keneuml peumlr qeumlllim teuml sigurojneuml sjelljen e peumlrgjegjeumlsve para drejteumlsiseuml promovimin e llogaridheumlnies dhe parandalimin e mosndeumlshkueshmeumlriseuml meumlnjanimin e shmangies nga drejteumlsia dhe nxjerrjen e meumlsimeve teuml nevojshme peumlr revidimin e praktikave dhe politikave me qeumlllim teuml shmangies seuml peumlrseumlritjes seuml shkeljeve Shih neuml peumlrgjitheumlsi Komenti i peumlrgjithsheumlm 36 para 27 dhe referencat e cituara dhe SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 par 108
85 Peumlr keumlteuml rast relevant eumlshteuml edhe neni 3 i Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
me teuml cilin peumlrcaktohet se askush nuk i neumlnshtrohet tortureumls apo trajtimin apo ndeumlshkimit ccedilnjereumlzor apo degradues Njeuml ndaleseuml dhe garanci e ngjashme peumlrcaktohet edhe neuml shumeuml instrumente teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut peumlrfshireuml neuml nenin 7 teuml Marreumlveshjes ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat civile dhe politike dhe nenin 2 teuml Konventeumls kundeumlr tortureumls dhe trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degradues Kjo prapeuml eumlshteuml e drejteuml themelore e njeuml reumlndeumlsie enorme e cila duhet teuml mbrohet neuml ccedildo koheuml dhe rrethaneuml
86 Neuml jurisprudenceumln e Panelit dhe neuml praktikeumln e organeve teuml tjera peumlr teuml drejtat e njeriut
eumlshteuml pranuar se trauma emocionale qeuml shkaktohet tek familjareumlt e ndonjeuml teuml zhdukuri
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
20
nga mungesa e informatave rreth fatit teuml teuml afeumlrmit teuml tyre mund teuml arrijeuml pragun e pesheumls qeuml keumlrkohet peumlr keumlteuml garanci Shih psh LO kundeumlr EULEX 2014-32 Vendimi dhe gjetjet 11 neumlntor 2015 DW EV FU GT Zlata Veselinović HS IR kundeumlr EULEX 2014-11 to 2014-17 Vendimi mbi pranueshmeumlrineuml 30 shtator 2015 Sadiku-Syla kundeumlr EULEX 2014-34 Vendimi dhe gjetjet 19 tetor 2016 SH kundeumlr EULEX Vendimi dhe gjetjet rasti nr 2016-28 11 shtator 2019 Shih edhe Deklarateumln peumlr mbrojtjen e teuml gjitheuml personave nga zhdukjet me forceuml paragrafi preambular i 5-teuml (ku theksohet se zhdukjet me forceuml shkaktojneuml ldquoankth dhe pikeumlllimrdquo) dhe neni 1(2) ku peumlrcaktohet se ldquo[ccedil]do akt i zhdukjes me forceuml (hellip) peumlrbeumlneuml shkelje teuml rregullave teuml seuml drejteumls ndeumlrkombeumltare qeuml garanton (hellip) teuml drejteumln peumlr teuml mos iu neumlnshtruar tortureumls apo trajtimit apo ndeumlshkimit tjeteumlr mizor ccedilnjereumlzor apo degraduesrdquo) dhe Komentin e peumlrgjithsheumlm peumlr teuml drejteumln peumlr teuml veumlrteteumln neuml lidhje me zhdukjet me forceuml Raporti i grupit punues peumlr zhdukjet me forceuml apo neuml meumlnyreuml teuml pavullnetshme 2010 Dokumenti AHRC1648 par 4
87 Thelbi i shkeljes seuml nenit 3 teuml Konventeumls neuml lidhje me njeuml aneumltar teuml familjes ka teuml beumljeuml
me ldquoreagimet dhe qeumlndrimetrdquo e autoriteteve e jo fakti qeuml aneumltari i familjes seuml tyre ishte
zhdukur Peumlr teuml peumlrcaktuar njeuml shkelje teuml nenit 3 teuml Konventeumls Evropiane neuml lidhje me
njeuml aneumltar teuml familjes seuml ngushteuml teuml personit teuml zhdukur ekzistojneuml faktoreuml qeuml i japin
vuajtjes seuml ankuesit ldquonjeuml dimension dhe karakter teuml veccedilanteuml nga shqeteumlsimi emocional
qeuml mund teuml konsiderohet si i pashmangsheumlm shkaktuar teuml afeumlrmit e njeuml viktime teuml njeuml
shkelje teuml reumlndeuml teuml teuml drejtave teuml njeriut Faktoreuml teuml tilleuml peumlrfshijneuml ldquoafeumlrsineuml e lidhjes seuml
familjes - neuml ateuml kontekst njeuml pesheuml e caktuar do trsquoi kushtojeuml lidhjes prind-feumlmijeuml -
rrethanat e veccedilanta teuml marreumldheumlnies shkalleumln neuml teuml cileumln aneumltarja e familjes deumlshmoi
ngjarjet neuml fjaleuml peumlrfshirjen teuml aneumltarit teuml familjes neuml peumlrpjekjet peumlr teuml marreuml informacion
neuml lidhje me personin e zhdukur dhe meumlnyreumln neuml teuml cileumln autoritetet u peumlrgjigjeumln neuml ato
pyetjerdquo Shih Ccedilakıcı kundeumlr Turqiseuml Aktgjykimi i GJEDNj-seuml i dateumls 8 korrik 1999
Raportet e vendimeve dhe vendimet e 1999-IV par 98
88 Sipas mendimit teuml Panelit deumlshtimi i Misionit peumlr teuml) bashkeumlrenduar neuml meumlnyreuml teuml duhur
ndeumlrmjet organeve teuml tij peumlr teuml siguruar qeuml teuml gjitha informacionet peumlrkateumlse janeuml
shpeumlrndareuml peumlrpara se teuml merrej njeuml vendim peumlr teuml hetuar keumlteuml rast b) peumlr teuml mbajtur teuml
afeumlrmit e afeumlrt teuml informuar peumlr veprimet e Misioni neuml lidhje me keumlteuml rast dhe c) teuml
peumlrdorin teuml gjitha mjetet e mundshme hetimore peumlr trsquou peumlrpjekur qeuml teuml zgjidhet ky rast
teuml gjitha kontribuuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit sipas nenit 2 teuml Konventeumls qeuml
kjo ccedileumlshtje teuml hetohet ploteumlsisht dhe me zell nga Misioni Kjo eumlshteuml peumlrkundeumlr qeuml Misioni
ka investuar burime teuml konsiderueshme peumlr teuml provuar teuml gjejeuml teuml afeumlrm teuml ankuesit ose
eshtrat e tij gjeuml qeuml do teuml vlereumlsohet
89 Keumlto deumlshtime dhe leumlshime fajeumlsuese po ashtu kaneuml kontribuar neuml shkeljen e teuml drejtave
teuml ankuesit nga neni 3 i Konventeumls dhe kaneuml kontribuar neuml traumeumln emocionale dhe psikologjike teuml shkaktuar nga mosdija se ccedilka i ka ndodhur gjyshi i tij Ajo traumeuml eumlshteuml e reumlndeuml e gjateuml dhe e vazhdueshme Natyrisht nuk eumlshteuml ekskluzivisht pasojeuml e sjelljes seuml Misionit por Paneli nuk eumlshteuml kompetent peumlr teuml peumlrcaktuar neuml lidhje me peumlrgjegjeumlsineuml e UNMIK-ut neuml keumlteuml drejtim Neuml ccedildo rast deumlshtimi i UNMIK-ut sado serioz nuk do teuml justifikonte veteuml Misionin Prandaj gjetjet e beumlra keumltu janeuml teuml kufizuara neuml ato akte dhe deumlshtime teuml Misionit qeuml kontribuan neuml shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit duke marreuml parasysh sfidat e peumlrshkruara meuml lart me teuml cilat u peumlrball Misioni neuml ateuml koheuml
90 Neuml aspektin e gjetjeve teuml paraqitura meuml larteuml peumlr nenet 2 dhe 3 teuml Konventeumls Paneli nuk eumlshteuml i mendimit se ka nevojeuml qeuml teuml konstatojeuml gjetje edhe peumlr nenet 8 dhe 13 teuml
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
21
Konventeumls Paneli thekson megjithateuml se ndoneumlse interesi (interesat) e mbrojtura nga ccedildo dispoziteuml kaneuml ngjashmeumlri teuml pjeseumlrishme ato nuk janeuml identike Paneli thekson meuml tej se veprimi qeuml i atribuohet Misionit duket prima facie teuml keteuml prekur negativisht teuml drejtat e ankuesit peumlr jeteuml familjare dhe teuml drejteumln e tij peumlr zgjidhje efektive Paneli nuk do teuml beumljeuml gjetje definitive peumlr keumlto teuml drejta meqeuml gjetjet e tij peumlr nenet 2 dhe 3 peumlrmbledhin ato qeuml ai i konsideron tipare thelbeumlsore teuml shkeljeve qeuml i atribuohen Misionit
91 Neuml bazeuml teuml asaj qeuml u tha meuml larteuml Paneli ka peumlrcaktuar se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit nga neni 2 (pjeseuml procedurale) dhe neni 3 i Konventeumls seuml teuml Drejtave teuml Njeriut
PEumlR KEumlTO ARSYE PANELI NJEumlZEumlRI GJEN se Misioni i ka shkelur teuml drejtat e ankuesit teuml garantuara me nenin 2 (dega procedurale) dhe me nenin 3 teuml Konventeumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E KONSIDERON TEuml NEVOJSHME teuml beumljeuml peumlrcaktime rreth shkeljeve teuml mundshme teuml neneve 8 dhe 13 teuml Konventeumls nga ana e Misionit
NEuml BAZEuml TEuml KEumlSAJ PANELI NUK E GJEN TEuml DOMOSDOSHME teuml merr vendime neuml lidhje
me shkeljet e mundshme nga ana e Misionit teuml nenit 8 dhe 13 teuml Konventeumls
THEKSON se neuml bazeuml teuml teuml dheumlnave qeuml Paneli i posedon shkelja e teuml drejteumls seuml ankuesit mund teuml jeteuml neuml vazhdim e sipeumlr andaj
REKOMANDON si neuml vijim
i Duke marreuml parasysh pesheumln e shkeljeve neumln shqyrtim Paneli i beumln fteseuml Shefit teuml Misionit qeuml me kujdes ta shqyrtojeuml mundeumlsineuml dhe nevojeumln qeuml Misioni teuml pranon shkeljen e teuml drejtave teuml ankuesit nga ana e Misionit
ii Paneli i beumln fteseuml Misionit qeuml teuml sigurojeuml se dosja e keumltij rasti dhe ky vendim trsquoi deumlrgohen autoriteteve kompetente teuml vendit
iii Paneli rekomandon qeuml ky rast duhet teuml jeteuml subjekt i monitorimit nga Misioni iv Paneli rekomandon se siccedil ka beumlreuml peumlr rastin 2017-02 Misioni duhet teuml shqyrtojeuml
dheumlnien e rekomandimeve tek autoritetet neuml lidhje me proceset hetimore teuml mundshme neuml teuml ardhmen teuml cilat do teuml mund teuml ndihmonin peumlr zgjidhjen e keumltij rasti neuml ateuml kontekst Paneli rekomandon qeuml Misioni duhet teuml theksojeuml para autoriteteve reumlndeumlsineuml e teuml drejtave teuml viktimave peumlr teuml veumlrteteumln faktin se shkelja eumlshteuml neuml vazhdim e sipeumlr dhe teuml beumljeuml me dije se mireumlpret informata rreth zhvillimet e peumlrgjithshme teuml hetimeve
v Paneli rekomandon se Misioni duket teuml raportojeuml tek autoritetet kompetente neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet e vendit nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vi Misioni duhet teuml ndeumlrmerr hapa aktiveuml peumlr teuml keumlrkuar nga autoritetet se ccedilfareuml hapa neumlse ka janeuml duke u ndeumlrmarreuml peumlr hetimin e keumltij rasti dhe peumlr teuml raportuar tek autoritetet kompetente teuml Bashkimit Evropian neuml Bruksel neumlse beumlhet e qarteuml se autoritetet nuk janeuml duke i peumlrmbushur obligimet e veta neuml ateuml aspekt
vii Paneli rekomandon qeuml ky vendim duhet trsquoi jepet organeve peumlrkateumlse teuml Misionit dhe viii Paneli po ashtu rekomandon qeuml Shefi i Misionit duhet teuml sigurojeuml se aktivitetet
monitoruese teuml Misionit duhet teuml zhvillohen neuml konsistenceuml me obligimet e Misionit peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se Misioni teuml sigurojeuml se kjo pjeseuml e mandatit teuml tij i kontribuon mbrojtjes efektive dhe avancimit teuml atyre teuml drejtave
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare
22
PANELI ME RESPEKT KEumlRKON NGA MISIONI qeuml teuml raportojeuml pas zbatimit teuml keumltyre rekomandimeve dhe teuml peumlrgjigjet neuml pyetjet e Panelit sa meuml pareuml qeuml eumlshteuml e mundur peumlr Misionin por jo pas dateumls 15 prill 2020 Peumlr Panelin Gueacutenaeumll METTRAUX Kryesues Anna BEDNAREK Aneumltare Anna AUTIO Aneumltare