VIII stručni sastanak 29.06. 2011. godine

Nataša Trifunović

Udruženje ljekara/liječnika porodične/obiteljske medicine Federacije Bosne i HercegovineAssociation of Family Physicians of Federation of Bosnia and HerzegovinaPODRUŽNICA ZA KANTON SARAJEVO

Dnevni red

• Novosti iz porodične medicine – 20 min

• Predavanje sponzora – 15 min

• Diskusija – 30-40 min

• Osvježenje

Novosti sa IV Kongresa Asocijacije gastroenterologa i hepatologa BiH relevantne za porodičnu medicinu

Sarajevo 25-28.05.2011.godine

• EMA (European Medicines Agency) 22.03.2010. izdala upozorenje – izbjegavati istovremenu primjenu Klopidogrela i Esomeprazola ili Omeprazola, zbog negativnog učinka na Klopidogrel!

(Istom preporukom nije obuhvaćena skupina Pantoprazola) http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Public_statement/2010/03/WC500076346.pdf

Za djelovanje klopidogrela nužna je pretvorba u aktivni oblik enzimom CYP2C19, koju reduciraju IPP

Rezultat - smanjen antiagregacijski učinak klopidogrela uz

istodobno uzimanje IPP-a

• Retrospektivna studija provedena na osobama hospitalizovanim nakon IM ili ugradnje koronarnog stenta, tretiranim Klopidogrelom + IPP (n=1033) u (1:1) usporedbi sa grupom koja je koristila samo Klopidogrel

• Rezultati:Pacijenti koji su koristili Klopidogrel + IPP imali 93% veći rizik za rehospitalizaciju zbog IM (hazard ratio, 1.93; 95% confidence interval, 1.05-3.54; P = .03) u odnosu na grupu koja je koristila samo Klopidogrel

Arch Intern Med. 2010;170(8):704-710 Risk of Rehospitalization for Patients Using Clopidogrel With a Proton Pump Inhibitor Karen M. Stockl, PharmD; Lisa Le,

MS; Armen Zakharyan, PhD; Ann S. M. Harada, PhD, MPH; Brian K. Solow, MD; Joseph E. Addiego, MD; Scott Ramsey, MD, PhD

• Dugotrajna primjena IPP ima negativan učinak na metabolizam Mg i Ca - povećan rizik od fraktura, mišićni grčevi, tremor, slabost i nepravilni otkucaji srca

U maju 2010 FDA (Food and Drug Administration) izdala upozorenje da dugotrajna primjena IPP može povećati rizik od fraktura

Rizik prisutan kod osoba koje koriste veće doze IPP i duže od godinu dana

U martu 2011.godine FDA izdala upozorenje da korištenje IPP duže od godinu dana može sniziti i nivo magnezija

Prije uključivanja dugotrajne terapije IPP ili IPP i digoxina, diuretika ili drugog lijeka koji može snižavati nivo Mg, provjeriti Mg uz periodično praćenje

U slučaju dužeg korištenja IPP (po FDA > 12 mjeseci) preporučuje uzimanje suplemenata (Ca, vitamin D i Mg)

• Zbog porasta incidence rezistentnih sojeva H.pylori,

aktuelan protokol u liječenju HP infekcije je tzv.

Sekvencijalni protokol :

IPP i amoksicilin 5 dana, zatim trojna terapija

(IPP, klaritromicin i tinidazol)/ 5dana

Meta-analiza 15 studija (1800 ispitanika) –

eradikacija H.pylori uz sekvencijalnu terapiju >90%,

80% kod standardne trojne terapije

Tri studije o učinkovitosti sekvencijalnog protokola kod klaritromicin-rezistentnih sojeva H.pylori- eradikacija 82% sa sekvencijalnim protokolom vs. 33,3% uspješnosti standardnog trostrukog protokola

• Čeka se na novi Mastricht IV konsenzus

(održan sastanak u oktobru 2010 godine, ali radna grupa još nije objavila izvještaje)

Pseudomembranozni kolitis

• Udružen sa upotrebom antibiotika

(Cefalosporini, Klindamicin)

• Često, ali ne uvijek infekcija Clostridium difficile

• Za Dg: dijareja,↑T, abdominalni grčevi, stolice obično

nisu krvave

• Anemija, leukocitoza, sniženi serumski albumini

• Endoskopska slika - žute pseudomembrane na zidu

sigmoidnog dijela

• DDg – skorašnja upotreba antibiotika + prostrirani,

letargični, lošeg opšt. stanja

• Terapija:

1.Metronidazol 3x500mg po + probiotik

2.Vankomicin 4x125–250 mg + probiotik

3.Rifaximin + probiotik

• Preporuka-uz antibiotsku terapiju uključiti i probiotik!

• Preporuke o korištenju IPP u dozi 40 mg 4-6 sed. izmjenjene - puna doza IPP može se koristiti duže, ukoliko za to postoji potreba

(pri tom se ipak misli na 6-12 mjeseci, a kod hipersekrecionih stanja i doživotno!)

• Nema pouzdanih dokaza da je opravdano propisivanje H2 blokatora uz ASA, iako postoji konsenzus među kardiolozima

(pa smo i sami svjedoci propisivanja ovih kombinacija)

• Analgetici: i dalje na snazi preporuka - najmanje štetno djelovanje na GIT - PPI i COX-2 inhibitori

Novi pristup liječenju funkcionalne dispepsije i iritabilnog kolona

• Funkcionalna dispepsija, sindroma nadraženog crijeva-

funkcionalne i motilitetom uslovljene probavne smetnje

• S obzirom na nepostojanje organskog uzroka cilj liječenja

uklanjanje tegoba i poboljšanje kvaliteta života

• Optimalna terapija - višenamjenska i usmjerena na što

više simptoma

(bolovi u želucu, probavne smetnje, probavni grčevi i

mučnina)

• Novi preparat u terapiji funkcionalne dispepsije i

iritabilnog kolona - biljni preparat IBEROGAST, kapi

• Kod nas u procesu registracije

• U sastav ulazi 9 biljaka

1.German Chamomile (Matricaria recutita) flower 2.Clown's Mustard (Iberis amara) plant 3./4.Angelica (Angelica archangelica) root and rhizome 5.Caraway (Carum carvi) fruit 6.Lemon Balm (Melissa officinalis) leaf 7.Celandine (Chelidonium majus) aerial part 8.Licorice (Glycyrrhiza glabra) root 9.Peppermint (Mentha x piperita) leaf

Kolorektalni karcinom - screening

• Republika Slovenija:

Počeli sa preventivnim programom od 2006 godine

Ponavlja se svake 2 godine

Skriningom obuhvaćena populacija od 50-69 godina

starosti

2x imunohemijski test

Poziv sa testom se šalje na adresu, ako se ispitanik ne

odazove u roku 14 dana, poziv se ponovo šalje

Obavještavaju se i porodični ljekar i patronažna sestra

Izvještaji o pozivima i rezultatima skrininga se šalju

porodičnom ljekaru 4x godišnje

Ako su testovi pozitivni, naručuje se na kolonoskopiju; kod

neg. testova ponavlja se test za 2 godine

Rezultati:

• 2008 pilot faza projekta – urađeno 10 000 skrininga

• U 2009 godini odziv bio 36%

• U 2010 godini - 310 404 poziva;odziv - 56,9 %

• U 2009 godini pri skriningu pozitivni bili su:

- I stadij njih 59% II stadij njih 17%

- III stadij 18% i u IV stadiju 5,2 %

• U 2010.godini:

- I i II stadiju je ukupno 80%

( na počeku programa prevencije u prva dva stadija

bilo 18% od ukupnog broja pozitivanih testova)

Skrining kolorektalnog karcinoma u Republici Hrvatskoj

• Program počeo 2007. godine

• Potpuno u nadležnosti Zavoda za Javno zdravstvo i Ministarstva zdravstva RH

• Skriningom obuhvaćena populacija 50-75 godina

• Kordinatori iz ZJZ i MZ šalju direktno hemokult test stanovništvu (3x uz instrukcije)

• Ako su pozitivni naručuju se na kolonoskopiju

• Odziv je različit u pojedinim županijama, ali generalno

slab ( od 11-30 %)

• Program je trenutno obustavljen zbog nedostatka

sredstava

• Najveći procenat pozitivnih rezultata skrininga u dvije

mediteranske županije - Splitskoj i Šibensko-Kninskoj

• Najmanji procenat u Slavoniji!

Skreening kolorektalnog karcinoma Crna Gora

• Sa preventivnim programom počeli 2010 godine

• Skrining obuhvata populaciju starosti 50-74 godine

• Ima karakter pilot projekta

- Hemokult jeftiniji, senzitivnost 30-50%;

- Imunohemijski test, senzitivnost 90%;

(1 uzorak, bez restrikcija u ishrani)