VLERA E KOHËS-Amër halid

7/30/2019 VLERA E KOHS-Amr halid

1/35

Deri sa mos ta ndryshojn (pozitivisht)gjendjen e tyre

VLERA E KOHS

Profesor:Amr Halid


2/35

Pr botuesinERIXH LIN-NESHRIAutor:

Prof. AMR HALID

Titulli i origjinalit:Titulli:

VLERA E KOHS

Prktheu:

Dr. Musli VRBANI

Korrektor:

Burim Bunjaku

Radhitja kompjuterike,

kopertina dhe dizajni grafik

Mumin Shehu

Kaanik2005

2


3/35

T drejtn e ribotimit e rezervon botuesiHyrje

Falnderimet vetm pr Allahun,At e falnderojm,Prej Tij ndihm krkojm,Prej Tij krkojm t na fal gabimet tona.Allahut i mbshtetemi t na mbroj nga t kqijattona dhe t kqijat e veprave tona.

K e udhzon Allahu, ai nuk humb,K e humb Allahu, pr t nuk ka udhzues.

* * *

Vlla i nderuar !

Gjat ktij fjalimi do t jetoj s bashku me ty dhe menj shtje t rndsishme, dhe me vler, e cila shte ndrlidhur fort me besimin (imanin) n Zotin eLartmadhruar.

Kjo shtje e ka vlern ather kur t jemi tbindur dhe veprojm me t.

Kjo shtje e ka vlern ather kur jeta jonsht e stolisur me t dhe veprohet me t.Kjo shtje sht serioze dhe e rndsishme q

do t thot t kujdesemi pr kohn, ta shfrytzojmkohn pr ta fituar knaqsin e Allahut.

Patjetr duhet q kohn ta kalojm ndgjueshmri ndaj Allahut, ta shfrytzojm n at q

3


4/35

na sjell knaqsin e Allahut, ta shfrytzojm q tna shptojn nga zjarri i xhehenemit dhe t na shpien xhenet.

Patjetr duhet q kohn ta shfrytzojmmaksimalisht n pun t mira dhe t dobishme, nknaqsi t Allahut t Lartmadhruar, sepse donjrido t jep prgjegjsi pr jetn (kohn) e tij si e kakaluar.

Transmeton Ibni Mesudi nga Muhamedi a.s. se

ka thn:N Ditn e Kijametit asnj kmb e birit tAdemit nuk do t lviz para Zotit tLartmadhruar pa dhn prgjegjsi (pa u pyetur)pr pes shtje):

- pr jetn (kohn) e tij si e ka kaluar,

- pr rinin e tij si e ka shfrytzuar,- pr pasurin e tij si dhe ku e ka fituar dhe si eka shpenzuar, dhe

- pr ka ka punuar, dhe ka ka msuar.

4


5/35

VLERA E KOHS N ISLAM

Vlla i nderuar! A e di se cila sht begatia m emadhe q ta ka dhuruar ty Allahu pas fes islame?!

- A mos sht pasuria, apo fmijt, pozita, apopushteti, bukuria, apo dituria, apo ndoshta shndeti?!

Vlla i nderuar! T gjitha kto jan begati tmdha pr t cilat duhet falnderuar pandrprer

Allahun dhe prap nuk mjafton ai falnderim. Kaedhe begati tjera t shumta t cilat as q mund tinumrojm, mirpo t gjitha ato begati tsiprprmendura nuk jan begatit m t mdha tnjeriut.

Begatia m e madhe t ciln ia ka dhuruar

Allahu robit t tij pas Islamit sht begatia e kohs,sepse koha sht hapsira (vendi) ku bhet adhurimi(ibadeti), sikurse kemi shum, e shum adhurime(ibadete) t cilat jan parapar vetm n koh tcaktuara.

Vrtet koha nse shfrytzohet pr at q sht e

parapar, ather e ngrit njeriun n shkall t lartadhe n vendet e mueshme, dhe t lavdruara txheneteve t larta.

Vrtet koha sht begatia m e madhe, mirposhumica e njerzve kt nuk e din.

Vrtet koha sht begatia m e madhe, mirpo

shumica e njerzve nuk jan falnderues.5


6/35

Vrtet koha sht begatia m e madhe, mirposhumica e njerzve nuk e mojn dhe e humbin vetene tyre.

Vrtet koha sht begatia m e madhe, mirpopr udi shumica prej neve, q t mos them t gjithne nuk e ndiejm kt begati t madhe dhe nuk ellogarit si begati prej begative m t muara. VrtetUmeti nuk e llogarit se koha sht m e muarja dhem e vlefshmja pr t qen Umeti m i muari, dhe

m i vlefshmi n trsi.Vre kto ka po ju them:Pr betimet m t shpeshta t Zotit t Lartmadhruarn Librin Fisnik (Kuran) jan prbetimet n kohndhe ka kan t bjn me kohn. Allahu iLartmadhruar nuk prbetohet n dika ka nuk ka

vler t madhe, por vetm n at ka ka vler tposame. Vrtet Allahu sht prbetuar n kohra tshumta dhe Zoti i Lartmadhruar thot:Pasha natn kur errsohet n trsi.(El-Lejl, 1)Pasha ditn kur shpaloset n trsi.(El-Lejl, 2)Pasha paraditen! Pasha natn kur shtrin

errsirn! (Ed-Duha, 1-2)Pasha diellin dhe ndriimin e tij kur bn drit!Pasha hnn kur pason pas tij (pr t ndriuarprej tij). (Esh-Shems, 1-2)

Pasha kohn! Vrtet njeriu sht n (nj)humbje t sigurt. (El-Asr, 1-2)

6


7/35

Betohem n kuqrrimin e horizontit pasperndimit t diellit,Betohem n natn dhe ka ajo tubon.

(El-Inshikak, 16,17)

Vshtro dhe analizo kto shtje!T gjitha obligimet n islam jan t ndrlidhura mekohn, pra koha sht vendi apo hapsira e ibadetit(adhurimit).

Shembull: Namazi.Zoti i Lartmadhruar thot:

... Vrtet namazi sht obligimi n koh tcaktuar pr besimtart. (En-Nisa,103)

Transmeton Abdullah bin Mesudi se e kapyetur Muhamedin a.s. se cilat vepra jan m tdashura tek Allahu? Muhamedi a.s. sht

prgjigjur:- Namazi n kohn e vet.

Pastaj cilat?

- Pr tu sjell mir dhe nderimi i prindrve.Pastaj cilat?- Lufta n rrugn e Allahut.

Ibni Mesudi tregon se po ta kisha pyetur m shumdo t m tregonte m shum pr to.

7


8/35

Nj shembull tjetr: Zekati.Zoti i Lartmadhruar thot:

Hani nga frytet kur t piqen dhe bhen fryte

t shndosha dhe jepne at ka e keni pr obligimme dhn (zekatin) ditn e t korrurave (tmbledhurave) dhe mos e teproni, vrtet Allahunuk i do teprimtart. (El-Enam, 141)

Shembull: Agjrimi.

Zoti i Lartmadhruar thot:O ju q besuat, agjrimi (saum) u sht brobligim sikurse q ishte obligim edhe i atyre qishin para jush, kshtu q t bheni t devotshm.

(jeni t obliguar pr) Dit t caktuara, e kushsht i smur prej jush ose sht n udhtim (e

nuk agjroi), ather ai (le t agjroj) m von aqdit. E ata q i rndon ai (nuk mund t agjrojn),jan t obliguar pr kompensim, ushqim (ditor), inj t varfri, ai q nga vullneti jep m tepr, ajosht aq m mir pr t. Mirpo, po q se dini,agjrimi sht m i mir pr ju.

(ato dit t numruara jan) Muaji iRamadanit q n te (filloi t) shpallet Kurani, qsht udhrrfyes pr njerz dhe sqaruesi i rrugss drejt dhe dallues (i t vrtets nga gnjeshtra).E kush e prjeton prej jush kt muaj, le tagjroj, ndrsa kush sht i smur ose nudhtim, le t agjroj aq dit nga ditt e

8


9/35

mvonshme. All-llahu me kt dshiron lehtsimpr ju, e nuk dshiron vshtirsim pr ju. (tagjroni ditt e lshuara m von) Q t plotsoni

numrin, t madhroni All-llahun pr at se uudhzoi dhe q t falnderoni.

(El-Bekare, 183,184,185)

do analitik dhe do studiues kur ta lexojpjesn e ajetit fisnik ... dit t caktuara (t

kufizuara) ..., do ta kuptoj dhe do ta prjetoj nvetvete se vrtet Allahu i Lartmadhruar na porositpr ti shfrytzuar dhe pr t prfituar nga kto kohrat bekuara, sepse kto koh jan t pakta dhe nukvijn gjat vitit, prpos nj her.

Transmeton Ebu Hurejre r.a. se Muhamedi a.s.

ka thn:Agjroni me t part e saj (Hnn e Re) dhendrpritni agjrimin me t part e saj (Hn e Retjetr), vetm nse ndodh q t jet mjegull dheerrsir e madhe, ather muajin paraprak (para

Ramazanit) Shaban plotsojeni n tridhjet dit.

Pra, Agjroni kur ta shihni Hnn e Re dhendrpritni agjrimin kur ta shihni prap Hnn e Re

e cila sht shenj dhe prkufizim i kohs.

9


10/35

Shembull: Haxhi.Zoti i Lartmadhruar thot:

Haxhi (sht obligim) n muaj t caktuar.

(El-Bekare, 197)Muhamedi a.s. ka thn:

Qndrimi n Arafat sht Haxhi.(Sahih El-Xhamie, Albani, 3172)

Pra kush nuk qndron n Arafat, nuk e ka haxhin.

Vlla i nderuar!E sheh se t gjitha obligimet t cilat jan shtyllat eislamit, t gjitha jan t ndrlidhura me kohn qUmeti ta di dhe ta kuptoj rndsin dhe vlern ekohs!

Vllezr! Vrtet zbulimi i ors sht zbulimi

pr t cilin m s shumti sht interesuar umeti islam,me qllim q prej saj (ors) t prfitoj, t prparojdhe t zhvillohet, sepse ata e kan kuptuar seriozishtvlern dhe rndsin e kohs.

Shiko ka m ka ndodhur nj her:Pasi q e kisha caktuar nj takim me nj t huaj, u

vonova 25 minuta (nj erek ore).Ai m pyeti:

- A falesh?

- Iu prgjigja, Po.

- A e ke kryer Haxhin?

- Iu prgjigja Po.

- A e agjron Ramazanin?

10


11/35

- Iu prgjigja Po.

- A e fal namazin e Xhumas?

- Iu prgjigja Po.

Ai tha: udi me shtjen e muslimanve. Feja etyre i nxit n nj shtje vazhdimisht, ndrsa ata

qndrojn indiferent ndaj asaj shtje.

Koha sht dshmi pr njeriun n Ditn eKijametit.Zoti i Lartmadhruar thot:

Po pr ata q nuk besuan sht zjarri iXhehennemit. Ata as nuk gjykohen q t vdesin (trehatohen) e as nuk u lehtsohet ndshkimi.Kshtu e ndshkojm secilin q sht shum ipabesim.

Dhe ata do t klithin aty: O Zoti yn,

nxirrna e t bjm vepra t mira, e jo si ato q ibnim! Po a nuk u dham juve jet aq sa q ai kadashur t mendoj, ka mundur t mendoj gjatasaj kohe, madje juve u ka ardhur edhepejgamberi, pra shijoni, se pr zullumqart nukka ndonj ndihmtar.

(Fatir,36,37)

11


12/35

Vlla i nderuar!Pabesimtart do t dshirojn t kthehen edhe nj

her n kt bot, ta shfrytzojn begatin e kohs met ciln Zoti i Madhruar i ka nderuar robrit e tij, q

begatin e kohs ta shfrytzojn n adhurim ndajAllahut, n vepra t mira, me qllim q t shptojn

prej Xhehenemit dhe t fitojn Xhenetin.Transmeton Ibn Mesudi r.a. se Muhamedi a.s.

ka thn:N Ditn e Kijametit asnj kmb e birit tAdemit nuk do t lviz para Zotit tLartmadhruar pa dhn prgjegjsi (pa u pyetur)pr pes shtje):

- pr jetn (kohn) e tij si e ka kaluar,

- pr rinin e tij si e ka shfrytzuar,- pr pasurin e tij si dhe ku e ka fituar dhe si eka shpenzuar, dhe

- pr ka ka punuar, dhe ka ka msuar.

Vlla!

Edhe pse mosha rinore sht pjes e veant e jets snjeriut, vetm se ai posarisht pr at pjes t kohss rinis do t jep llogari dhe do t prgjigjet n Ditne Kijametit, sepse ajo sht koha e strukturimit tshtatit t tij, si thuhet: Koha e puns dhe eangazhimit, koha e suksesit dhe prparimit, koha eaktivitetit dhe e kuriozitetit.

12


13/35

Mirpo, prkundr ksaj, shumica prej nesh eharxhon kohn n vepra t padobishme, bile edhe nat ka na dmton shum.

Prej formave t humbjes s kohs jan:- Ulja dhe shtrirja pran televizorit dhe prcjellja

e programeve t ndaluara.- Shtitja me automjete pa nevoj ose endja npr

rrug pa nevoj.- Leximi i revistave t kota dhe t padobishme

duke prcjell lajmet e artistve, kngtarve dhe thumburve.- Duke ndenjur shtrir dhe duke fjetur 12 or e

m shum.- Qndrimi i femrave para pasqyrave koh t

gjata duke u stolisur dhe duke u zbukuruar.

- Duke kaluar or t tra n rrug dhe restorante ekafiteri.- Duke kaluar or t tra n biseda telefonike,

biseda t padobishme deri n ort e vona t mbrmjes.- Npunsit arab duke kaluar ort e puns s tyre

n shtje t panevojshme dhe t padobishme.

- Pjesa m e madhe e rinis son e kalon kohnpa pasur ndonj pun dhe pa pasur ndonj qllim tcaktuar.

13


14/35

Vllezr!Pas gjith ksaj, a meritojm dhe a mund tshpresojm q Allahu t na ngrit mbi popujt tjer?!

do njeri i cili e humb kohn e jets s tij ai eka humbur kohn e umetit (popullit) t tij.

Nse shikojm sa koh sht humbur, pse ajokoh t mos ishte shfrytzuar duke u sjell mir me

prindrit, ndrsa, ata tani ve kan vdekur, koha eprkushtimit ndaj tyre ka shkuar dhe ka humbur rasti i

bamirsis gjat jets s tyre, humbje e madhe nga ajokoh e humbur!Sa e sa vite kan shkuar pa fal namaz, ndrsa

jeta ka ecur, sa humbje e madhe nga ajo koh ehumbur?!

Sa e sa vajza e kan vendosur mbulesn mbi

trupin e tyre, m von jan penduar pr t kaluarn etyre.Sa e sa njerz kan mund t shptojn nga

mkatimi dhe pabesimi, mirpo nuk kan krkuarkshilla nga njerzit e mir dhe thirrsit e fes, ndrsa

jeta (koha) e tyre ka ecur, sa humbje e madhe pr

kohn e humbur?!Nj plak hyn n xhami dhe i sheh se si t rinjthyn n xhami dhe fillon t qaj pr rinin e tij se si eka kaluar, dhe nuk sht fal, por ka filluar t falet n

pleqri.

14


15/35

Vllezr!do gj q na ndodh sht rezultat i mosprfilljes surdhrave t Zotit ton, rezultat i humbjes s kohs

son n epshe, e jo n adhurim.Vet koha sht jeta. Vrasja e kohs (humbja e

kohs) bhet duke e harxhuar n shtje tpanevojshme dhe t padobishme, duke e harxhuar nloj e hajgare dhe duke i plotsuar epshet me gjra tndaluara, duke kaluar kohn n moskryerjen e

obligimeve dhe duke e kaluar kohn n vepra tkqija. Kjo sht edhe vrasje e vet jets. Ky shtkrim prej krimeve m t mdha dhe shkatrrim prejshkatrrimeve.

Vllezr!

Nuk mundet q ky Umet t ket udhheqjen dhekrenarin derisa jetn e tij e kalon n epshe, duke mosi kryer urdhrat e Zotit dhe duke vepruar llojet endryshme t gabimeve dhe harameve.

Ne meritojm dhe shpresojm prej Zotit tLartmadhruar q Umetin ton ta ngrit mbi t

gjith popujt, ather kur ne i kthehemi Atij mesinqeritet, q ta dgjojm At dhe ta sundojm epshin,e mos ti bhemi shrbtor shejtanit, n at mnyr nee ndryshojm gjendjen n t mir dhe n at ka eknaq Allahun e Lartmadhruar. E ather kurAllahu i Lartmadhruar knaqet me ne, Ai na ngritneve mbi armiqt tan, na mon neve dhe i nnmon

15


16/35

ata t cilt na nnmojn, sepse Zoti i LartmadhruarNuk ndryshon gjendjen e nj populli derisa aipopull nuk e ndryshon gjendjen e tij.

(Err-Rrad,11)Vlla i nderuar!Ta dish se ke pr t dhn prgjegjsi para Allahut

pr do sekond, pr do ast, bile edhe pr dofrymmarrje.

Vllezr!A e dini se ka sht jeta?Jeta prbhet prej viteve, pastaj vitet prbhen prejmuajve, pastaj muajt prej ditve, ditt prej orve,ndrsa ort prej frymmarrjeve.

Shiko!Kush i humb frymmarrjet i ka humbur ort; kush ihumb ort, i humb ditt; kush i humb ditt, i humb

javt; kush i humb javt, i humb muajt; e kush ihumb muajt, i humb vitet; e kush i humb vitet, e kahumbur jetn e tij; e kush e humb jetn e tij, ai sht

prej t humburve, ndrsa e kundrta sht kshtu:Kush i ruan dhe kujdeset pr astet dhefrymmarrjet, ai sht kujdesur pr ort e tij; kushkujdeset pr ort e tij, sht kujdesur pr ditt e tij;kush kujdeset pr ditt e tij, sht kujdesur pr muajte tij; kush kujdeset pr muajt e tij, sht kujdesur prvitet e tij; kush kujdeset pr vitet e tij, sht kujdesur

16


17/35

pr jetn e tij; e kush kujdeset pr jetn e tij sht prejfitimtarve. Vet koha sht jeta.

Thuhet se koha sht ari, ndrsa un them se

koha sht m e muar se ari, sepse ari humbet egjetet, ndrsa koha nse humbet kurr nuk mund trikthehet.

17


18/35

KUJDESI I T PARVE TAN NSHFRYTZIMIN E KOHS N

KNAQSIN E ALLAHUTOmer Ibn Hattabi r.a. ka thn:

E kur t flej un?! Nse flej natn e humbi t

drejtn (obligimin) ka e kam te Zoti i Madhruar, e

nse flej ditn e humbi t drejtn (obligimin) ka e

kam ndaj popullit.

Sead bin Muadhi,i cili ka pasur jet t bekuar dhe angazhim shum t

mir, islamin e ka pranuar n moshn tridhjetvjeare, ndrsa ka ndrruar jet n moshn tridhjet e

shtat vjeare, kurse koha e tij (vitet) n islam nuk kaqen m shum se shtat vite, mirpo n momentin evdekjes s tij e kan vlersuar banort e qiejve dhe ttoks, sepse prej momentit t pranimit t islamit e kakuptuar vlern e kohs dhe e ka shfrytzuar kohn nkryerjen e detyrave ndaj Allahut t Lartmadhruar.Transmeton Xhabiri r.a. seMuhamedi a.s. ka thn:

sht tronditur Arshi i t Gjithmshirshmitnga vdekja e Sead bin Muadhit.

(Mutefikun alejhi)

18


19/35

Transmeton Ibni Umeri r.a. nga Muhamedi a.s.se ka thn:

Ky sht pr t cilin ka lviz edhe Arshi pr

vdekjen e tij dhe i jan hapur atij dyert e qiejve e ttoks, dhe e kan dshmuar (kan prezantuar nvdekjen e tij) shtatdhjet mij melek.

(Suneni Nesaijut, Sahih Xhamiu i Albanit, hadithi

6987)

Vlla!Mund t pyet ndokush: ka ka punuar Seadi gjatatyre shtat viteve pr ta arritur kt vler dhe ktgrad?Prgjigjja sht:

Ai prej momentit t pranimit t islamit e ka

kuptuar vlern e kohs, sht angazhuar q gjat trkohs t jet n detyr dhe n prkushtim ndajAllahut dhe pr kt arsye e ka nderuar m fisniku Allahu i Lartmadhruar, e kush mund t nderoj dikm shum se Allahu?!

Usamete bin Zejdiedhe pse ka qen shum i ri, ai qysh n moshn 16vjeare e ka udhhequr ushtrin muslimane.

Transmeton Abdullah bin Umeri r.a. se kurMuhamedi a.s. e ka drguar nj ekspedit e ka caktuarudhheqs Usame bin Zejdin, nj pjes e ushtris e

19


20/35

kan kritikuar kt vendim. Muhamedi a.s. shtngritur n kmb dhe ka mbajtur nj fjalim:Pasi q e kritikoni nj vendim t till (pr emrimin

e tij si prijs) ta dini se edhe pr emrimine prinditt tij si prijs e kan kritikuar, por ta dini se pr

Zotin, ai dhe ky jan krijuar pr udhheqs edhepse ai sht prej m t dashurve te un, ai edhenesr do t jet prej m t dashurve te un.

(Mutefikun alejhi)

Hasan El-Basriu, Zoti e mshiroft, ka thn:N do lindje t diellit dita thrret me nj z: O bir i

Ademit, un jam dit e re, dshmoj pr punn tnde,

andaj m shfrytzo, sepse un m nuk do t kthehem

deri n Ditn e Kijametit.

Po ashtu Hasan El-Basriu, Allahu e mshiroftka thn:O bir i Ademit, ti prbhesh prej frymmarrjeve dhe

ditve, nse t ka kaluar dita, t ka shkuar nj pjes e

jets tnde, e kur t shkon nj pjes e jets tnde,

mund t shkoj n shpejtsi e tr jeta jote.

Ibn Kajim, Zoti e mshiroft, ka thn:Pr do frymmarrje dhe pr do pik t djerss, t

ciln e shpenzon jo n rrug t Allahut ke me u

penduar n Kitn e Kijametit.

Dijetart, Zoti i mshiroft, kan thn:

20


21/35

Prej shenjave t hidhrimit t Zotit ndaj robit t Tij

sht humbja e kohs s tij pa nevoj.

Vlla!

Nse dshiron t dish se a sht Zoti i knaqur me tyapo jo, shiko se si je duke e kaluar kohn.

Prej shenjave t dashuris s Zotit ndaj robit tTij sht angazhimi dhe shfrytzimi i kohs n rrugne Tij n maksimum.

Ndrsa ai i cili nuk vepron asgj e thot: Nuk

kam ka t punoj, kjo sht humbje. Fillimi i domkati sht koha pa pun, prandaj kt duhet ta keniparasysh dhe ta vulosni thell n zemrn tuaj.

Gruaja e mbretit dhe grat e qytetit ku jetonteJusufi a.s.

E ajo, n shtpin e s cils ishte Jusufi, i bri

lajka atij dhe ia mbylli dyert e i tha: Eja! Ai(Jusufi) tha: All-llahu m ruajt, ai zotriu im (eburri yt), m nderoi me vendosje t mir (si mundti bj hile n familje). Ska dyshim se tradhtartnuk kan sukses.

Ajo msyni at qllimisht, e atij do ti

shkonte mendja ndaj saj, sikur t mos iprezantohej argumenti nga Zoti i tij. Ashtu (ebm t vendosur) q t largojm nga ai t keqendhe t ndytn. Vrtet, ai ishte nga robrit tan tzgjedhur.

Dhe, q t dy ata u ngutn kah dera, e ajo iagrisi kmishn nga mbrapa dhe pran dere ata t

21


22/35

dy takuan burrin e saj, e ajo tha far mund tjet ndshkimi i atij q tenton t keqen n familjentnde, prpos t burgoset, ose dnim t

dhembshm.?Ai (Jusufi) tha: Ajo mu vrsul mua! Nj

dshmitar nga familja e saj gjykoi: nse kmisha etij sht grisur prpara, ajo ka thn t drejtn,kurse ai gnjen.

E nse kmisha e tij sht grisur prapa,

ather gnjen ajo, kurse ai sht i drejt.E kur e pa ai (burri i saj) kmishn e tij tgrisur prapa, tha: Kjo sht dredhi juaja, vrtetdredhia juaj sht e madhe!

Jusuf, largohu nga kjo (mos ia prmendaskujt)! E ti (gruas) krko falje pr mkatin tnd,

se vrtet ti qenke fajtore!Nj grup nga grat e qytetit than: Gruaja ezotriut (e ministrit) i vrsulet marrzishtshrbtorit t vet, at e ka kapluar n shpirtdashuria, e ne jemi t bindura se ajo sht nhumbje t hapt.

E kur ajo dgjoi pr ato pshpritjet e tyre,drgoi ti thrras ato, u prgatiti vend mbshtetjedhe secils prej tyre i dha nga njthik e tha: Dilpara atyre! Kur e pan at, ato u tronditn dhe ipren duart e tyre e than: All-llahut i qofshimfal! Ky nuk sht njeri, ky nuk sht tjetr vetmse ndonj engjll i lart!

22


23/35

Ajo tha: Qe, ky sht ai pr t cilin mqortuat mua, e un e msyna at, po ai u ruajt fort.Po q se nuk e bn ka e urdhroj, ai gjithqysh do

t burgoset dhe do t nnmohet.Ai (Jusufi) tha: O Zoti im, burgu sht m i

dshiruar pr mua, se sa at q m ofrojn atomua dhe nse Ti nuk ma largon prej mejedredhin e tyre, un mund t anoj te ato dhe tbhem injorant.

(Jusuf, 23-33)

Ajo ka m intereson dhe ka m brengos ms shumti sht koha e lir e t rejave tona.

Muhasibiu Zoti e mshiroft thot:Po t ishte e mundur q koha t ishte mall tregtardhe do t blihej, tr pasurin do ta kisha shpenzuar

pr t bler koh t lir. Kur e kan pyetur: Prej kujtdo ta kishe bler at koh t lir? sht prgjigjur:Prej neglizhentve!

Ibn Rexheb El-Hanbeliju thot:Me duart e mia i kam shkruar m shum se dy mij

libra. Kur ka vdekur Ibn Rexhebi i kan marr librate tij dhe i kan prpjestuar me ditt e jets s tij dhe

23


24/35

e kan vrtetuar se pr do dit t jets s tij i kashkruar nnt libra.

Imam Nevevij Zoti e mshiroft at, ai ka qen

i angazhuar maksimalisht n shfrytzimin e kohs stij. Ai ka qen njeri i bekuar, Zoti e bekoft jetn dheangazhimin e tij. Ai ka shkruar libra t rndsishmen Fikh dhe n shkencat e fikhut n Hadith dheshkencat e hadithit, edhe pse ka vdekur n moshn 45vjeare. Ai aq shum sht angazhuar n studim dhe

n krkim t dituris sa q nuk mund t ket muslimani cili sht angazhuar n krkim t dituris sikurse ai.Ai ka thn se pr 4 muaj e gjysm e ka msuar

prmendsh librin TENBIH t Ebi Is-hak Esh-Shirazijut. Ai pr do dit ka msuar tek 12 profesor.

Neveviju Zoti e mshiroft thot:

I kam analizuar dhe kam komentuar do gj ka kaqen e nevojshme, kam sqaruar termet, kam sqaruart pasqaruarn. Zoti m ka bekuar mua, e ka bekuarkohn dhe angazhimin tim dhe m ka ndihmuar.Ka treguar Imam Neveviju se nuk ka ngrn dhe nukka fjetur deri sa sht uritur pr s teprmi dhe deri sa

nuk sht lodhur pr s teprmi.Nna e tij nj her i ka thn: O biri Im! E kamprgatitur ushqimin, ndrsa ai i ka thn: Oj nnaime, jam i angazhuar n lexim dhe dituri, ndrsa ajo iafrohet, i jep ushqim, kurse ai glltiste ushqimin dukeqen i thelluar n lexim. Kur thrriste ezani i sabahute prfundonte leximin dhe i thoshte nns s tij: Oj

24


25/35

nna ime! Ku sht ushqimi t ciln e ke prgatiturpr mua. O biri im, pr derisa msoje t kam ushqyer!Ndrsa ai i prgjigjet: Pr Zotin kam qen tepr i

angazhuar me lexim sa q nuk e paskam ndier fare.

Ebu Jusufi nxnsi i Ebu Hanifes, Zoti emshiroft ka qen tepr i angazhuar n shfrytzimine kohs.

Prderisa ishte n shtratin e vdekjes njri prej

nxnsve e viziton, ndrsa ai e kishte humburvetdijen, kur kthjellohet menjher i thot nxnsitt tij: Tani do ta diskutojm nj shtje t haxhit. Alejohet pr haxhiun ta kryej haxhin n kmb apohipur n ndonj mjet (kafsh)?

Nxnsi i thot: Imam! A mos sht kjo ora e

msimit? Ebu Jusufi i thot: O biri im! Pr Zotin,nse m mbetet nj minut i jets sime, at do ta kishashpenzuar n shrbim t Islamit dhe muslimanve.

Amir bin Kajsi

derisa ishte duke ecur nj njeri e ndal dhe i thot:Dshiroj t flas me ty. Amiri i thot: Ndale diellin!Pra, Amiri ka pasur pr qllim ndaljen e kohs, sepsense do t ndalej koha do t ndalej edhe vet, sepsenuk ka dshiruar t shpenzoj koh pa nevoj.Shikoni pra se far rndsie i ka dhn kohs.

25


26/35

Ibni Akili

ka botuar librin Kitab Funun, i cili prbhet prej800 volumeve.Ai ka thn: Tani i kam mbushur tetdhjet vite,ndrsa kam rast, vendosmri q ta shfrytzoj kohnsikurse kur kisha njzet viteAi ka thn: Un nuk ushqehem sikurse ushqeheni ju!

Po si ushqehesh? e pyetn.Un e hudhi pak uj mbi kula dhe e zbuti deri sat bhet i prshtatshm pr ta prtypur dhe pr tangrn.

Vlla i nderuar!

Derisa njeriu mundohet ta shfrytzoj kohn ndgjueshmri t urdhrave t Allahut, Allahu e bekonjetn e tij, edhe nse sht e shkurtr.

Njerzit nuk krahasohen n mes vete me jetn egjat t tyre, por krahasohen n mes vete me veprat etyre. Allahu i Lartmadhruar krkon pun t mira

dhe qllime t mira gjat jets son, sepse kjo shtn mundsit tona me lejen e Zotit ton, ndrsa nukkrkon llogari se a kemi jetuar jet t shkurtr apo tgjat, ngase jeta nuk sht n mundsit dhekompetencat tona.

Nga ana tjetr, ne shohim se njeriu e humb kotkohn e jets s tij dhe nuk shfaq interesim pr jetn

26


27/35

e tij, duke e kaluar jetn e gjat t tij pa dobi dhe papun t mira, pa fituar shprblime, bile ajo koh ejets s tij do t jet kundr argument para Allahut n

ditn e Kijametit, pra mund t jet shkak i pabesimitdhe ndshkimit t tij.

Vlla i nderuar!Ka njerz t cilt e ln kt bot dhe pas ksaj

harrohen, at dit kur t vdesin sht dita e vulosjess emrave t tyre dhe kujtimet pr ta mbesin vetm nfaqet e historis.

Ka njerz t cilt kur ta ln kt bot kujtohen,mirpo kujtimi i tyre sht pr t keq dhe sishkatrrimtar, prkujtimi pr ta n kt bot sht

vetm si humbs dhe i cili ka humbur edhe t tjer,mjer pr ata t humbur!Ka njerz t cilt kujtohen pr vepra t mira dhe

t mir, ata jan t gjall me veprat e tyre dhe methirrjen e tyre n rrugn e Allahut edhe pse kan

jetuar nj koh t shkurtr, ata prej momentit t

vdekjes s tyre jo q harrohen, por edhe shtohetkujtimi pr ta, dhe ngrihen lart te Allahu iLartmadhruar dhe tek njerzit, ata mbeten n historime emrat e tyre t prgjithmonshm.

27


28/35

Muhamed Fatihu Zoti qoft i knaqur me t,jeta e tij, lufta n rrugn e Allahut dhe ngritja e fjals

s Allahut, ka liruar Konstantinopolisin, qytet i cili ika maltretuar muslimant me vite t tra, ai e kaliruar n kohn m t re t jets s tij edhe pse paratij ka pasur tentime shum t fuqishme pr ta liruar.Kur sht br Muhamed Fatihu udhheqs nuk i ka

pasur m shum se njzet vite. N kt koh ai ka

treguar aftsi, menuri, strategji dhe personalitetmadhshtor n do fush, posarisht n fushnushtarake dhe t lufts. Ai ka vendosur pik kryesorelirimin e Konstantinopolit. Qllimi kryesor i tij nga icili nuk sht lkundur aspak, por i ka nxitur forcatushtarake t tij, i ka prgatitur psiqikisht, moralisht

dhe ushtarakisht. I ka udhhequr me frymn evendosmris dhe krenaris.Me fortsin e tij dhe me personalitetin e tij ka

qen frymdhns i ushtris s tij. Pastaj ushtria e tij ekan pasuar me vendosmri dhe krenari. Ai gjithmoni ka frymzuar me frymn e Imanit. I ka prkujtuar

me shprblimin e shehidit n rrugn e Allahut tLartmadhruar deri sa me ndihmn e Allahut i liroikto vende.

E ju oj gjenerat e re Islame baz e shpress,shfrytzojeni kohn tuaj, shfrytzojeni ndgjueshmri t Zotit tuaj dhe n realizimin e

28


29/35

superioritetit t umetit tuaj, Allahu do t jet me ju,do tju ndihmoj dhe do tju prkrah.

Tani nuk ka ndryshim t gjendjes, prpos

ndryshimi i gjendjes nga fuqia e Allahut.Tani sht gjenerata e cila posedon mobila

(celular) dhe automjete t shtrenjta .Tani sht gjenerata e cila shtitet npr rrug,

shtitore e parqe dhe dfrehet pa mas.Tani sht gjenerata e cila mendon vetm pr

dashuri dhe femra.Tani sht gjenerata e cila e kalon kohn dukedgjuar kng, filma e seriale dhe duke prcjellfemra.

Allahu na mbroft nga veprimet q sjellinndshkime.

Tani sht gjenerata e cila merret vetm mesport.Tani sht gjenerata e prcjelljeve t

programeve satelitore, prej nj programi n programtjetr, prej humbjes n humbje m t madhe.

Zgjohuni nga gjumi dhe garoni me kohn. kapo pritni, shfrytzojeni kohn tuaj, n dgjueshmri tligjeve t Zotit tuaj, ngriheni simbolin e Umetit dukeshfrytzuar kohn dhe duke i ngritur qllimet tuaja.

Ecni dhe prparoni me kohn para se t ndrronijet. Bjeni jetn tuaj argument n dobi tuajin para set bhet kundrargument pr ju n Ditn e Kijametit.

29


30/35

Garoni me kohn dhe mbizotrojeni at nrealizimin e qllimeve t mira dhe t larta dhe n atka e ngrit Umetin. Ta dini, feja jon na thrret pr

angazhim dhe shfrytzim t orve dhe kohs.

Zoti i Lartmadhruar thot:A nuk i sheh ti ata, t cilve u sht dhn

mjaft nga libri, kur t thirrn q ndrmjet tyre tgjykoj libri i All-llahut, se si nj grup prej tyre

prapsohej. Ata jan refuzues.(Ali Imran, 23)

Shpejtoni n at q fitoni falje prej Zotittuaj dhe Xhennetit q gjersia e tij sht si gjersiae qiellit e toks, i prgatitur pr ata q i besuanAll-llahut dhe t drguarve t Tij. Ajo sht dhunti

e All-llahut q ia jep kujt t doj, All-llahu shtdhurues i madh.(El-Hadid, 21)

Ne ia pranuam lutjen e tij, ia dhuruam atijJahjain dhe ia prmirsuam bashkshorten atij.

Ata prpiqeshin pr pun t mira, na u luteshinduke shpresuar dhe duke u friksuar, ishinrespektues ndaj nesh.

(El-Enbija, 90)

30


31/35

Transmeton Ebu Hurejra r.a. se Muhamedi a.s.ka thn:

Shpejtoni n pun t mira kundr gjasht

shtjeve: Dexhallit, Tymit (Duhani) t Dits sKijametit, Kafshs (gjalless) s Toks s Dits sKijametit, Lindjes s Diellit nga Perndimi (nDitn e Kijametit) ....

(Sahihul Buhari, 5241)

Transmeton Ibn Abasi r.a. se Muhamedi a.s. kathn:Shfrytzo pes shtje para se t

zvendsohen me pes shtje tjera:- Jetn para vdekjes;- Shndetin para smundjes;

- Kohn e lir para se t bllokohet;- Rinin para pleqris dhe- Pasurin para varfris.

(Sahih Xhami, Albani, 1077)

Vlla!Shfrytzo jetn para vdekjes.

Shfrytzoje n at ka t bn dobi pas vdekjes,pse kush vdes nuk mund t veproj, ska ka tshpresoj dhe nuk ka t drejt pendimi.

31


32/35

Shfrytzoje shndetin para smundjes.Puno dhe vepro deri sa t jesh i shndosh, sepsemund t smuresh e dshiron t punosh, por nuk

mundesh.

Shfrytzoje kohn e lir para se t bllokohesh.Shfrytzoje kohn n kt bot para se t jesh iangazhuar n Ditn e Kijametit, n rend t par dukedhn llogari n varr, e pastaj aty ose do t

shprblehesh, ose do t dnohesh. Shfrytzoje kohnn kt bot duke punuar pr ti shptuar dnimit nvarr dhe duke e fituar shprblimin, dhe t mirat n

botn tjetr.

Shfrytzoje rinin para pleqris.

Shfrytzoje fuqin e rinis n dgjueshmri para se tdobsohet trupi yt dhe t paaftsohet, e pastajpendohesh, por do t jet von.

Shfrytzoje pasurin para varfris.Shfrytzoje pasurin duke dhn zekatin dhe

sadakan para se t humbet pasuria e t varfroheshedhe n kt bot edhe n botn tjetr.

32


33/35

Vlla!Ec me kohn dhe shfrytzo kto katr shtje, sepsenuk mund ta dish vlern dhe mimin e tyre vetm

ather kur nuk do ti kesh.

Vllezr!Ecni me kohn, punoni dhe angazhohuni para se tkaloj koha dhe tu vjen vdekja.

Shpejtoni dhe garoni n pun t mira para se t

vdesin vllezrit e juaj n Palestin, shpejtoni dhelvizni, mos rrini!

Vlla!Mos e shit botn tjetr pr shum t vogl t ksaj

bote, sepse kjo bot sht e shkurt dhe kalimtare,

ndrsa bota tjetr sht e gjat dhe eprgjithmonshme. Mos e shit jetn tnde pr njmim t thjesht, sepse jeta jote sht e shtrenjt. Nukmund t arrish burrrin e vrtet deri sa jeta jote dhekoha jote mos t jet m e shtrenjt se xhepi yt m eshtrenjt se pasuria jote.

* * *

33


34/35

LIBRAT E AUTORIT (Dr. Musli Vrbanit)

1. Besimi n Zotin2. Melaqet e Zotit3. Besimi n Librat e Zotit4. Pejgambert e Zotit5. Besimi n Ditn e Kijametit6. Besimi n Kaderin e Zotit

7. Tregime nga jeta e Muhamedit a.s.8. Fikhu i Namazit9. Fikhu i Zekatit10. Fikhu i Agjrimit11. Fikhu i Haxhit12. Emrtoni fmijt tuaj me emra t bukur

13. Dshmort e 9 Prillit n Rakoc dheLagje t Re14. Shkruaj, lexo dhe mso shkronjat eKur'anit15. Nata e Dhndris16. Fadil aka Komandant Sharri

PRKTHIMET NGA GJUHA ARABE1. Kshilltari Fisnik pr djem dhe vajza (nga autoriMuhamed Sajim)

34


35/35

2. Islami dhe Politika (nga autori Jusuf Kardavi)3. Mrekullit Numerike n Kur'anin Fisnik (ngaautori Abdurrezak Nufel)

4. Pr Kushtetutn Islame (nga autori Dr. MuhamedSejid Ahmed El Musejer)

5. Kryesore n Terminologjin e Hadithit (nga

autori Abduhu Abas El-Velidi)

Documents

VLERA E KOHËS-Amër halid