Vrystaat News 20131219

Tel (058) 303 5411 DONDERDAG 19 DESEMBER 2013 WWW.VRYSTAAT.CO.ZA R3,50

9 771026 872001

05113

Vrystaat wens al sy lesers enadverteerders ’n geseëndeKersfees toe. Mag die nuwejaar vir elkeen ’n betekenis-volle jaar wees van voor-spoed, geluk en baie genade.Dankie vir u lojale onder-steuning.

Joh. 3:16: God het die wêreldso liefgehad dat Hy sy enigsteSeun gegee het, sodat dié watin Hom glo, nie verlore salgaan nie maar die ewige lewesal hê.

GeseëndeKersfees

Foto’s: Hetty Steyn

Blessed Christmas KresemeseeMahlohonolo

2 VRYSTAAT, DONDERDAG 19 DESEMBER 2013

KS

KKortliks

nippetsSSSVrystaat se voorbladfoto:Vrystaatse feestelike voorblad is danksy fo-to’s van vuurwerk op die dorp watHetty Steyn van Reitz geneem het.Dankie, Hetty.NG kerk Clarens sing Kersliede-re: Pastorietuin. Dinsdag 24 Desem-ber. Kontak Lizette by 083-375-9900.NG kerk Clarens houMidnight inParis: Musical tribute to Edith Piaf,Jacques Brel and musical pieces outof Les Miserables. Kerksaal. 19:30:Koste: R60 per persoon. Bring eiepiekniekmandjie saam. Bel Karla by082-302-5920 ofLizette by 083-375-9900.Volksblad se 2014-kalender tekoop: Beskikbaar by Vrystaat sekantoor in Mullerstraat 39.Vrystaat se kantoor vir Kerstyd:Die kantoor sluit op Vrydag 20 De-sember en maak weer op Maandag 6Januarie oop. Die laaste uitgawe isop 19Desember endie eerste uitgaweis op 16 Januarie.Verhoging van Vrystaat se om-slagprys: Vrystaat se omslagprysis van 16 Januarie af R3,80 perkoerant.Webwerf en Facebook-profiel: Be-soek Vrystaat se webwerf bywww.vrystaat.co.za asook FB byhttp://facebook.com/Vrystaat virnuus oor die feestyd.WenopVrystaat sewebwerf indiefeestyd: Wen lekkerleesboeke watnet op die webwerf aangebied gaanword.Matriekuitslae in Januarie: Skoleword vriendelik versoek om verslaevan matriekuitslae en foto’s vanpresteerders aan [email protected] te stuur om in die eersteuitgawe van Vrystaat op 16 Januariete gebruik. Foto’s moet in jpeg-for-maat wees.

Educationcrisis verycomplexSOUTH AFRICA has to think in amulti-disciplinaryway in terms of so-lutions for the education crisis. Thismeans that not only should fingers bepointed at poor links, but that role-players should take hands.Dr Theuns Eloff, rector and vice-

chancellor of the North-West Univer-sity, said schools and education role-players should start to address educa-tion problems at community level.Eloff was the keynote speaker at theannual generalmeetingof theFedera-tion of Governing Bodies of South Af-rican Schools (Fedsas) that took placein Bloemfontein.Eloff said the cause of education

problems was not quantitative issuessuch as resources or broad access toeducation. “We have to look at whyteachers at public schools are absentfor an average of onemonth per year.Commitment is an issue, but also as-pects suchas theskills of teachersandlearners, as well as educationmanag-ers and parents.”Not much can be done about the so-

cio-political context in which educa-tion is taking place. “We have to ac-cept that the problemmight be too bigand too complex to solve quickly.”Eloff said although the education

crisis was everybody in South Afri-ca’s problem, thosewithaproven suc-cess record in delivering quality edu-cation should lead from the front.“Yes, we have to hold government re-sponsible and accountable, but thatdoes notmean thatwe should sit backand wait for something to happen.”Eloff said functional schools would

eventually also suffer if the issuewithdisfunctional schools was not ad-dressed.Eloff was of the opinion that the so-

lution to education problems shouldbe found outside the education sys-tem. “The system is inherentlyagainst solutions.”He suggested that education-com-

munityprojects shouldbeestablishedin as many school communities aspossible.“Fedsas, as an education role-play-

er with a proven success record inprovidingqualityeducation,hasbeeninvolved in the improvement of edu-cation management skills for a whilenow.Webelieve that it is to theadvan-tage of every community if the schoolor schools in its area are successful,”said Mr Paul Colditz, CEO of Fedsas.“Successful schools should estab-

lish partnershipswithpreviously dis-advantaged schools in the same com-munity or area. We have to help oneanother instead ofwaiting for govern-ment. That is why we appreciate theexpertise of people such as Eloff whoput the needs of children first.”

HESTER JONKER, areabe-stuurder van On the Dot-sir-kulasie op Bethlehem, is asOn the Dot se nasionaleareabestuurder van die jaaraangewys. Sy is die afgelo-pe 14 jaar by die Volksblad-groep werksaam.

Susan Maré

VERSKEIE inwoners van Reitz hetVrystaat die afgelope tyd oorwaterprobleme in die Nketoana-munisipaliteit gebel.Nico Charileau, ’n inwoner en

sakeman, sê hy is keelvol vir diemunisipaliteit wat nie ’n oplossingvir die waterprobleme van diedorp het nie, terwyl inwoners tenduurste vir water betaal.

“Ons water lyk háglik. Dit istyd dat die munisipaliteit doenwat hy veronderstel is om tedoen, en dit is dienslewering . . .”Die munisipaliteit het intussen

’n kennisgewing uitgestuur waarinverskoning gevra word vir dieonbevredigende gehalte van diewater vir menslike gebruik weensdie swaar reën die afgelope tyd.Dit het glo daartoe gelei dat van

die damme en reservoirs ’n hoër

vlak van onsuiwerhede (modder)bevat. Die damme en reservoirsmoet leeg- en skoongemaak wordsodat die proses van watersuiwe-ring kan voortgaan.“Inwoners word versoek om

water daagliks voor gebruik tekook totdat dit na normaalteruggekeer het.”Die kennisgewing is deur L.

Mokgatlhe, munisipale bestuurder,onderteken.

Reitz se water in haglike toestand

Susan Maré

HUISBEWONERS en belasting-betalers in die Cambridge-straat-omgewing op Bethlehemhet ’n beswaarskrif begin omhul misnoeë uit te spreek oor’n spoedwal in dié hoofstraatwat onlangs aangebring is.Die spoedwal, reg voor die

huis van Iréne Bosch inCambridgestraat 271, is virinwoners van die omgewingdag en nag uiters steurend. Ditis veral in die vroeë oggenduredat die stop en wegtrek vangroot vragmotors ’n grootgekletter en lawaai veroorsaaken mense se slaap versteur. Dielawaai steur ook inwoners vanBelmont-, Eureka-, Bell- enLibertasstrate.Vrugtelose gesprekke met die

verkeersdepartement van dieDihlabeng-munisipaliteit watinwoners as ontoeganklikbeskryf, het daartoe gelei datinwoners nou saamgestaan heten ’n beswaarskrif opgestel het.Dit sal so gou moontlik aan diemunisipale bestuurder, ThabisoTsoaeli, oorhandig word.Nie net die geraas is inwo-

ners se probleem nie, maar ookvoertuie se uitlaatgasse, die

geskree van remme van voertuiewat nie die spoedwal verwag hetnie en die onveiligheid wat diéstopstraat meebring.Nog ’n klagte is dat die stop-

tekens in aanloop tot die kruisingnie duidelik aangebring is nie.Inwoners is van mening dat die

aanbring van die spoedwalle enstopstrate ondoeltreffend in ’nbesige straat is.Bosch sê sy het wel met ’n

amptenaar van die verkeersdepar-tement gepraat en is meegedeeldat dit die beste oplossing is.“Ek sal graag wil weet hoekom

daar sulke streng maatreëls inRiemlandweg is waar vragmotorsmet kameras tot 40 km/h beperkword, terwyl vragmotors inCambridgestraat 80 km/h en selfsvinniger kan ry. Ek dink werklikdie munisipaliteit het ons asbetalende belastingbetalers nie inag geneem nie. Die munisipaliteitsal dringend ’n plan moet maakom ons as huisbewoners hier inag te neem.“Ek wil nie eens dink aan die

waardevermindering van onshuise nie weens die verkeerstoe-stand wat nou hier voor ons deuregeskep is,” sê Bosch.Oor wat die oplossing moet

wees, sê nog ’n beswaarde huisbe-

woner, Japie Pelser, padtekensis nie duidelik genoeg nie endie munisipaliteit sal dringendaan hierdie hoofpad moetaandag gee.“Reeds by die ingang van die

Fouriesburg-kant, asook by dietennisbane onder in Cambrid-gestraat sal motoriste envragmotorbestuurders bewusgemaak moet word dat hullenie teen hul eie spoed hier kanry nie. Hulle ry deur ’nwoonbuurt waar mense bly.“Spoedbeperkingmaatreëls

hier behoort streng te wees.Daar behoort ook flitsendeoranje verkeersligte te wees ombestuurders van voertuie tewaarsku dat hulle hul spoedmoet verminder.“Die stopstrate en spoedwalle

in Cambridgestraat is geheel enal misplaas. Ons verwag datdie munisipaliteit sal reageerop ons beswaarskrif. Onsverlang samewerking en nie ’nontoeganklike verkeersdeparte-ment wat nie na ons wil luisternie,” sê Pelser.) Vrystaat het ’n afskrif vanhierdie besware elektronies aandie kantoor van die munisipalebestuurder van Dihlabenggestuur vir kommentaar.

Inwoners vies oor wal

DIE berugte stopstraat enspoedwal wat inwoners in dieomgewing van Cambridge-straat 271 rooi laat sien.

Foto’s: Susan Maré

DIE spoedwal in Cambridgestraatwat inwoners in die omgewingse lewe versuur. Op die foto is vanlinks Iréne Bosch en Japie Pelser.

HIER is dit duidelik dat die stop-teken op dié hoofweg verskuilis agter palmboomblare en diebord van ’n nabygeleë gaste-huis.

VRYSTAAT, DONDERDAG 19 DESEMBER 2013 3

SANDSTEENPRAATJIESdeurSusanMaré isdie ideale Kers- of verjaardaggeskenk. ’n Le-ser kan dié boek wen met die komplimentevan die skrywer. SMS die woord “sand-steen” na 45527. Die wenner sal in 2014 inVrystaat se eerste uitgawe op 16 Januarieaangekondig word. Die boek is te koop byVrystaat se kantoor in Mullerstraat 39 teenR130 of bel 083-469-1597.

WEN dié wonderlike boek – 7de Laan vierfees – maar slegs op Vrystaat se webwerfby www.vrystaat.co.za. Verskeie boekegaan die Kerstyd aan lesers op die webwerfas pryse aangebied word.

WENWENWEN

VRYSTAAT bied gereeld boeke of CD’saan wat lesers kan wen deur ’n SMS testuur. Die boeke is met die komplimentevan NB-uitgewers in Kaapstad en somsis dit skrywers wat boeke skenk.Sommige kompetisies is slegs op Vry-staat se webwerf (www.vrystaat.co.za).Verskeie boeke gaan in die Kerstyd netop die webwerf as pryse aangebied word.

Lesers wat in 2013 gewen het, mageers weer in Januarie deelneem.

Die wenners van die vakansiekompeti-

sies sal in die uitgawe van 16 Januariebekend gemaak word.Wenners van webwerfkompetisies:

Seisoen van Willie Strauss: Erika Lötter;Weg! Naweekkos deur Aletta Lintvelt:Gerhard Wächter; Vuurwarm deur JanBraai: Dalene Coleman.Wenners in Vrystaat: Om Helena te

hoor deur Carolyn Morton: WilnaPieters; Voorskoot deur Herman Lensing:Maria Smit; Elke dag koningskos deurChristine Capendale: Zani Botha.

Verskeie boeke op webblad te wen

KOOS (84) EN JO-HANNA (84) DEBEER van Klein-straat 11 op Frank-fort het hul 66stetroudagherdenkinggevier. Die egpaarhet voorheen op dieplaas Berlin in diedistrik Tweeling ge-boer enwoondie af-gelope vyf jaar opFrankfort. Die hu-welik het drie dog-ter, tien kleinkin-ders en agt agter-kleinkinders opge-lewer. Johanna sêdie geheim van so ’nlang huwelik is ge-nade van Bo en op-regte liefde – dit hethulle bymekaar ge-hou. Hulle is ooknog redelik gesond.Mensewat hulle ge-lukwil wens, kanhulle by 058-813-2829 bel.

ROSE in die tuin van die Eliza Liddell-tehuis vir bejaardes opHarrismith. Foto:CorrieLabuschagne


Beste,slegstelangsmekaarIT was the best of times, it was the worst oftimes.Dié aanhaling kom uit die inleidings-

paragraaf van A tale of two cities –daardie klassieke werk van CharlesDickens.Dié skrywer uit die dokkelewe van

Portsmouth in Engeland in die 1800’swas een wat mense se harte oor dielydende wêreld kon raakskryf.Sy oog kon fyn waarneem en sy pen

kon karakters grafies vasvang en oppapier laat leef.Twintigdertien was inderdaad binne die

raamwerk van 365 dae die beste enslegste van tye. Elke leser van Vrystaatsal sy eie verhaal kan vertel oor die jaarwat verby is – oor goeie en minder goeiedinge.Daar is die toenemende ongewildheid

van die president, moordverhore, skandes,skades, die agteruitgang van die meestemunisipaliteite in die land wat dienslewe-ring betref en ander verskriklikhede opdie bose se speelveld.Dit was ook die jaar van Madiba se dood

– die afsluiting van ’n lewe van stryd entriomf.’n Jaar van lig, ’n jaar van duisternis.’n Tyd van dwaasheid teenoor liggelowig-

heid; die lente van hoop teenoor die wintervan wanhoop. Só skryf Dickens.

We had everything before us, we hadnothing before us.Daar was persoonlike vreugdes wat

mense kon beleef – die genade van lewe enom die lewe elke dag met oorgawe te kangeniet.Daar was kollektiewe vreugdes soos die

Springbokke se uithalerspel in verskeietoetse, en vele ander.Twintigdertien – die beste en slegste van

tye.Hopelik is dit die goeie herinneringe wat

ons 2014 gaan indra en die wete dat alleswat ons is – soos wat Koos du Plessis insy Gebed skryf – net genade is.

Vrystaat wens al sy lesers ’n geseëndeKersfees en ’n betekenisvolle, voorspoedigenuwe jaar toe.

Voor 2014 moet dié nes regkomSusan Maré

HAMERKOPNES. Dit is hoe ’n mens myhuishouding ná die verskriklike 2013 kanbeskryf. Dit was ’n harde jaar.Ek loop deur die huis en skrik. Klippe

van oral in Suid-Afrika, die vyfrandwinkelse engele van gras, seepampoentjies vanMorgansbaai, houttolletjies wat nog oorbly-gare van onbekende naaldwerkers daarophet, spelde- en dosyne ander blikkies.En boeke. Boeke by die voordeur, boeke

in die kombuis, boeke in die badkamer. Ou,opgestapelde uitgawes van Sarie en Huisge-noot van dekades gelede. Is dit ’n huis of isdit ’n boekwinkel? Of ’n museum?Hoekom gaar sekere mense so op? Aardse

goed wat opnes en opstapel totdat jy diteendag moet wegmaak. Of totdat dit nádoods op ’n veiling vir ’n appel en ’n eiverkoop word.Operasie Weggooi in die huishouding kan

nie langer uitgestel word nie. Dit is of ekmy oorlede ma langs my voel staan. Sy was’n netjiese mens. Netjies verby. Die dog-ter . . . Skuldgevoelens maak egter gou plekvir heimwee. Elke iets vertel tog maar ’nstorie – is dit nie? Iets van iemand wat injou lewe is of was, of ’n plek waar jy was.Jy wonder soms: Leef dié een nog, leef dááieen nog, wat het geword van . . . ?

My oog val op die FiveRoses-teeblik wat ek virR100 in Langstraat inKaapstad gekoop het. Mygier om blikkies teversamel het gou gesneu-

wel, want hulle maak nie maklik skoon nie.Ek sien vergeelde musiekdiplomas enskoolrapporte en my oupa se twaksakkiemet ou geld – herinneringsgoed. ’n Spelde-blikkie herinner my dat ek in st. 6 net 50%vir naaldwerk in die eindeksamen behaalhet – moenie vra hoe die knoopsgat wat ekmoes maak, gelyk het nie. Slonsig! sou myouma ontsteld uitgeroep het – sy wat so ’nvoorslag voor haar Singer-masjien was.Tot hier. Vóór 31 Desember 2013 moet dié

huishouding reggeruk word. Eerste dieklippe. Klippies van die Weskus, dieAugrabies- Nasionale Park, Pofadder, diebosveld in Mpumalanga, Elandskop opPetrus Steyn, uit Oos-Vrystaatse bergstro-me . . . Tuin toe met julle, liewe klippe.En skulpe van verskeie strande. Daar is

die seesterretjies wat ’n vriend eenkeer vandie see gebring het. My oë skiet vol trane –

those were the days . . . Hulle hou ek.Dan is daar is die vet koringaar wat ek

in België gepluk het, die grasengeltjies watek by Martin Harris gekry het, die tweekeramiek-nonne wat Ernst Mielman se magemaak het en wat Ann Fouché vir mygegee het toe ek haar skoolkoor begelei het,die Colesberg-huisies teen die gangmuur –keramiekgeskenke van my pa, die Holland-se huisie van oumagrootjie, die sierkitaarwat ek op Mosselbaai gekoop het, dieoutydse houtkarring . . . Julle bly.En blompotjies, bakkies, botteltjies,

glasgoed, kopergoed – erfgoed of geskenkevan kinders vir wie jy eens skool gehouhet. Julle moet ook maar bly, wat.Dan die kaggelgemorsies. Die onaansienli-

ke dolfyntjie-ornament wat ’n kantoorwer-ker genaamd Emily een Kersfees vir my byPep gekoop het, moet ook bly – al steek ekhom agter ’n familieportret weg. As Emilyeendag kom kuier, sit ek hom natuurlikvóór die portret.Daar is nou so baie goed wat nog moet

bly dat my kop begin draai. Maar wat, voor31 Desember gaan ek my hamerkopnesbehoorlik stofsuig en herrangskik.Verbeel ek my dit of gee my oorlede ma

my ’n ingenome kloppie op die skouer?“Ma, ek gaan my bes doen om in 2014

báie netjieser te word . . .”

Wie gee aan dieraad dié reg?PIET BERG, [email protected]:

DIE ANC-beloftes beteken niksnie. Niks, ziekol.Ek is nie eintlik ’n leser van

Maluti nie, maar kom toevallig op’n advertensie af waarin tendersvir die vliegklub gevra word. Ekkon my oë nie glo nie.Van wanneer af het die munisi-

pale raad die mag om klubs teadverteer?Ek sal baie graag die raadsbe-

sluit en die motivering van dieamptenaar of die mens wat dieraad laat besluit het om so ’nondeurdagte besluit te neem wilsien. As die raad ’n private klubkan adverteer, wat is volgende?Ons huise? Ons karre? Ons plase?Watter klub is volgende? Dierugbyklub of boogskietklub?Hier is ’n slang in die gras en

dit is nie ’n speelgoedslang nie.

Eers word poste op die lughawegevul wat nie bestaan nie en ooknie eers geadverteer om die besteman vir die pos te kry nie. Nouword die vliegklub op tendergeplaas. Wat ’n belaglikheid. Eksal graag van die uitvoerendeburgemeester wil verneem wataan die gang is. Ek kan nie glodat die ANC sulke besluite voor ’nverkiesing kan neem nie.Soos u weet, en ek het dit al ’n

paar keer gesê: Japie Pienaar enClem Harrington het die regtebesluit geneem om hulle by dieANC aan te sluit en ek wasoortuig dat ek hulle gaan volg.Maar na wat nou gebeur, sê ekdankie, maar néé dankie vir dieANC.

Dankie, Vrystaaten sy lesersCORNEL THERON, Tekkie TaxSA, www.tekkietax.co.za:

TEKKIE TAX 2013 het ons stoutsteverwagtinge oortref. Altesaam 14 na-sionale begunstigdes het hulle by dieprojek aangesluit en 183 plaaslikewelsynsinstansies het op grondvlakdaaraan deelgeneem.Ons het ’n bruto inkomste van am-

per R2,4 miljoen gehad – nie sleg asjy in aanmerking neem dat ons so ’nkort rukkie gehad het om die projekvan die grond af te kry nie.Die projek is goed ondersteundeur

die media en ons publisiteitsverslagtoon bewys van ’n mediaveldtog vanmeer as R4 miljoen.Meer as dit het ons daarin geslaag

om in die mark te kom met ’n nuwenasionale projek, ons het baie vrien-de gemaak en daarin geslaag om in-stansies wat andersins nie saam souwerk nie bymekaar te trek met onsslagspreuk Saam kan ons meer be-reik as ons individuele pogings byme-kaar getel.Nou maak ons reg vir die 2014-

projek en alle aanduidings is datdie Tekkie Tax-projek stadig maarseker een van Suid-Afrika se groot-ste geldinsamelingsprojekte gaanword.Baie dankie, Vrystaat en jou le-

sers, vir goeie ondersteuning envriendskap die afgelope jaar.Geniet ’n geseënde Kersfees.

First look atimplicationsROY JANKIELSOHN, MPL:

THE proposed truck stop on theN3 will require input and appro-

val from all interested andaffected parties, including thelocal community and peopleresiding around and close to theproposed site, the DihlabengMunicipality, the National RoadsAgency, the Provincial Depart-ment of Economic, EnvironmentalAffairs and Tourism, and theNational Department of WaterAffairs since it has the potentialto seriously pollute the SolPlaatjie Dam that feeds water to,among others, Gauteng.A thorough Environmental

Impact Assessment (EIA) willhave to be undertaken thatincludes issues relating to trafficmanagement since this is a highaccident zone that has causedmany fatalities, the possibility ofpollution, noise management, andthe fact that the area is zoned as agreen tourism area by the munici-pality.Local guest houses depending on

the views and the dam to attractclients could be seriously affected.Any proposal of this nature willalso require a thorough scopingprocess to determine the terms ofreference for an EIA and allow forpublic input through not onlywritten, but also verbal inputs ata public hearing. Such hearingsand inputs will have to beadvertised in the local press.

Vr staatyVr staatyVr staatyVr staatyHOOFARTIKEL

Posbus 21, Bethlehem, 9700

andsteen-praatjiesSSS

BL

BBriewe

ettersPosbus 21/

PO Box 21

Bethlehem

9700LLLVerse: Isaiah 9:6‘For to us a child is

born, to us a son is given.And He will be calledWonderful Counselor,Mighty God, EverlastingFather, Prince of Peace.’

– It is the most wonder-ful time of the year.– It is at this time thatwe remember thegreatest gift that wasever given.– Because of this greatgift, you and I have areason to celebrate.– So may this Christmasbe a special and ablessed time for you!

Prayer: Lord, thank Youfor the greatest gift thatcame in the form ofyour Son. How blessedwe are because of whatYou have given andprovided for us. Amen.


Ferdinand Deist

ORAL maak mense gereed virKersdag. Die winkels is gepak, diegeld rol. Geskenke is gekoop,toegedraai en versteek. ’n Verras-sing vir die een wat die pakkieoopmaak. Wanneer daardie pakkiesvanjaar op Oukersaand of Kersog-gend oopgemaak word, is dieafwagting aan albei kante ewegroot. Dié wat die geskenke metgroot sorg gaan uitsoek het enmoes las en pas om iets mooisbinne die begroting te koop, sit enwag om die uitdrukking op dieontvanger se gesig te sien: Gaan hyof sy verras wees? Gaan hy of sybly wees?Dié wat die pakkies oopmaak,

weet nie mooi wat om te verwagnie. As ’n geskenk nie reg is nie, isdie teleurstelling aan die gewer sekant die grootste. Dit is die bestewat hy of sy kon doen. En dis metsoveel liefde uitgesoek, toegedraaien geheim gehou. Die pret isbederf. God het sy Kersgeskenk aandie mensdom oor eeue heen beplanen bedink. Hy het mooi gekyk watdie mense nou regtig nodig het enversigtig aan ’n geskenk gewerk.Om die opgewondenheid groter temaak, het Hy eeue lank deurprofete laat weet Hy gaan ietsbesonders vir Kersfees gee. Mensekon die papiere in God se kamerhoor kraak, die skêr hoor girts endie kleefband hoor afskeur.Toe Johannes die Doper die dag

sy pakkie van God kry, was hy juisin die tronk oor wat hy vir diemense oor God se komendegeskenk vertel het. Dis byna

Kersfees, het hy vir die mense gesê.Daarom moet julle julle gereedmaak. “Ek doop julle wel metwater,” het hy gesê, “maar Hy watná my kom, is my meerdere, en ek isnie eens werd om sy skoene uit tetrek nie. Hy sal julle met die HeiligeGees en met vuur doop. Hy het syskop in sy hand en Hy sal sydorsvloer deur en deur skoonmaak.Sy koring sal Hy na die skuur toebring, maar die kaf sal Hy in ’nonuitbluslike vuur verbrand.” (Matt.3:11-12).Dit is wat Johannes in sy pakkie

verwag het en dit was, volgenshom, wat die mensdom die meestenodig gehad het. Maar toe hy diepakkie oopmaak, was hy intensteleurgesteld. Johannes het in dietronk gehoor wat Christus allesgedoen het, en het toe deur syvolgelinge ’n boodskap aan Homgestuur om te vra: “Is U die Eenwat sou kom, of moet ons ’n andereen verwag?” (Matt. 11:3).Wat hy gekry het, was Een wat

blindes en lammes, melaatses,dowes en dooies genees en vir armmense stories oor die koninkrykvan God vertel (Matt. 11:4). Mensesoos Johannes, sê Jesus, is sooskinders wat nie wil dans as diefluit speel of wil treur as ’ntreurlied gesing word nie: regtepretbederwers (Matt. 11:16-19).Dieselfde Verrassing is vanjaarweer in elke gelowige se pakkievan God af. – Wyle prof. Ferdi-nand Deist, ’n bekende teoloogen skrywer van geestelike boeke,het die tydlose rubriek, ’n Woordonderweg, op 24 Desember 1996in Beeld geskryf.

Kersverrassingook vir jou bedoel

DR. ROSEMARY ORPEN, ’n onder-wyser aan die Preprimêre SkoolLeratong in Bohlokong, het haarsoveelste treffende Kersspel metkinders aangebied. Haar dryfkragom dié spel steeds met soveelgeesdrif aan te bied, ongeag dat syreeds in die tagtig is en steedsskoolhou, is om die ware bood-skap van Kersfees in kinders seharte vas te lê. Saam met haar isvan links Urish Gibson (Josef) enRetumetseRadebe (Maria). Sien ’nfotobeeld vandieKersspel opbl. 6.

Foto: Susan Maré

LEDEvandieSonbesie-koor opBethlehemwat volks- endansliedere asdeel vandieSonskyn-volkspele-laer sing , geniet hul singery terdeë. Die Sonbesies is van links Bessie Oosthuysen, klavierbegeleier,en haarman, Koos, Dalené Connoway, Bertha Olivier, Madeline Labuschagne, Ina van derMerwe, Tabit-ha Skeen en Zonita du Plooy. Foto: Susan Maré

Wys haartoewydingaan kinders


Breyani atrue food ofthe worldTHE Indian communityof Bethlehem also parti-cipated in Cansa’s Foodsof the World annualevent. They presented,amongst others, chickenbreyaniwhichwas excel-lent. From the left areMarian, Sajida and Su-maya Mamuji, SameeraOsman, Muaaz Mamuji,Fazila Osman, ShaidaMamuji and MohamedMamuji. Photo: Susan Maré

CHRISTMAS is the time of year when westart planning our holidays, the presents weare going to share, the delicious food we willprepare and spending quality time with ourfamily and friends. Christmas is a fun,positive and exciting time of year for mostpeople and we should embrace it, saysMarieta Thiele, manager of the Sonskyn-dienssentrum.

“However, we should try to spare athought for those who are not as blessed aswe are. Those who struggle to rise in themorning – those who have no idea wheretheir next meal will be coming from, thosewho would love to offer a small gift to aloved one but cannot. Many of our elderlylive daily trying to survive one moment at atime. Our elderly are being neglected,forgotten and abused by people they trust themost. They will not experience Christmas inthe same way we do.

“It is for this reason that we, at theSonskyn-dienssentrum and BethlehemElderly Care in Action ask each of you toconsider helping us to give our elderly aChristmas to remember. Through offering amonthly financial contribution towards thework we do, this will enable us to make adifference in the lives of our elderly in andaround Bethlehem. The centre offers accom-modation, nutritional support, home-basedcare, basic medical care, social welfaresupport, transport and entertainment.

“We are asking our community to pledge amonthly amount of R20 per month or, R240per annum to ensure dignity in life for ourelderly. Let us embrace Christmas as ‘Whatcan we do for others this Christmas’.

“To our wonderful community, thank youfor your kindness throughout the year andfrom all of us at die Sonskyn-dienssentrum(Bethlehem Elderly Care in Action).

“Have a blessed Christmas.”Banking details: Absa Bank Bethlehem,

Branch Number: 502-233, Account Number:77060-1673, Reference: Your name.

Show yourkindness

PAUL ROUX se BPGarage-vulstasie iseen van Vrystaat segroot ondersteu-ners. Die eienaarkoop elke week ’ngroot aantal Vry-staat-koerante watgratis aan kliënteuitgedeel word. Diepersoneel hier inKersfeesgewaad isvan links, voor: Ar-nold Nieber, kassieren joggie, Elias Mo-koena, joggie, enIsaac Tseke, kassieren joggie; agter: Pie-ter Zeelie, kassier enjoggie, Pieter Nau-dé, bestuurder, enDaniël Pali, joggie.Foto: Reneé Wolfaardt

Gereed vir Kersfees

TSHIDI MOGONGOA (left) was the winner of the Bethlehem Expo’s competition for entre-preneurs in die innovation section. She won two sewing machines, visited Vrystaat andsaid: “I have started a business. I cannot forget the Bethlehem Expowhich instilled a spiritof innovation. I am prepared to plough back. I need matriculants, girls, to join me. DimphoHatla (right) already joined. Wemake hats, handbags, key rings, curtains, table mats, hatsand other interesting products from tyre tubes. We’ll also be in Clarens during the comingfestive season with our products.” With Tshidi and Dimpho is Dimpho’s mother, Enid.

Photo: Susan Maré

InnovativeInnovative


THE learners of the Leratong Preprimary School in Bohlokong performed a nativity play.Women of the Portuguesecommunity in Bethlehem (back row) also participated. Dr Rosemary Orpen (third from right, back) who initiatedthis annual nativity play, said the aim was to spread the real message of Christmas.

MARIA – Reitumetse Radebe – with the ba-by Jesus.

URISH GIBSON (Joseph) and ReitumetseRadebe (Maria).

True messageof Christmas

MADELEIN PIETERSE van Bethlehemhet vanjaar aan die Rhino River Runsebergfietsreeksoor 60 kmnabyHeil-bron deelgeneem. Sy het aan vier vandie wedrenne deelgeneem. In tweehet sy eerste gekom en in die andertweewas sy in die tweede plek. In dieeindronde is sy as die vrouekampioenvir 2013 aangewys. Saam met haar isDanie Terblanche. Lees die artikelhieroor op bl. 12. Foto: Verskaf


Hoe vier jy en jou gesin Kersdag?

Ons is ’n baie hegte familie, Daarom isKersdag ’n baie spesiale dag vir dieBotha-gesin en ons as familie en vier ditgraag saam. Ons familie woon ver uitme-kaar, en die byeenkoms is vir ons almal ’n

hoogtepunt. Ons maak beurte waarKersdag gevier word. Soos baie andergesinne deel ons op Oukersdag geskenkeuit en vier die dag deur saam dieKersdag-kerkbyeenkoms by te woon.Daarna nuttig ons ’n spesiale ete mettradisionele geregte.

Wat is die ware betekenis vanKersdag vir jou?

Die dag waarop God Sy enigste seun virons gegee het as Geskenk om vir onssondes te sterf. Kersdag is die dag waarop

talle Christene oor die wêreld heenbyeenkom om die geboorte van onsVerlosser te vier. Dit is ’n dag wat ekgraag met my gesin en familie deurbringen ons weer stil raak oor die grootGeskenk wat ons onverdiend ontvang het.

Moet Christene toelaat dat Kersva-der en die Kersboom die fokuspuntvan Kersfees word?

Dit is maklik om in vervoering te raaken ’n mens aan die wêreld se konsep vanKersfees oor te gee. Kersbome op te slaan,en kinders te laat glo aan Kersvader.Winkels word al in November met Kers-versierings versier. Kersliedjies word ooren oor gespeel. Mense word aangemoedigom net die een keer ’n bietjie meer geld tebestee en geskenke te koop. Sodoende worddie ware betekenis van Kersfees vergeet.

Kinders word aangepor om groter enbeter geskenke te vra en ouers wil tog netnie goedkoper geskenke gee as hul kindersse maats se ouers nie. ’n Mens moet egterdaarteen waak om jou kind nie te ver-vreem van hoe die wêreld Kersfees viernie, maar ’n goeie balans te handhaaf –aangesien Kersfees ook oor geskenke gaan,maar nie die hoof-fokuspunt daarvan isnie. Christene moet juis in die tyd fokusop die Christusfees en hulle nie oorgee aanKersbome en Kersvader wat niks te doenhet met die ware rede vir Kersfees nie.Leer jou kind om die onderskeid te tref.

Hoe kan jy dié Kersfees en Nuwe-jaarsdag hoop gee?

Glo in God en vertrou dat Hy jou in dienuwe jaar in Sy hande sal toevou; Dat Hydie voetspore sal wees wat jou dra, en diestem sal wees wat vir jou praat. Mag 2014’n wonderlike en geseënde jaar wees. Doeniets goeds vir iemand anders (vreemde-ling), sonder om iets terug te verwag.

Geskenke nie belangrikste

DIE Botha-gesin.

OORminder as ’n week is dit Kers-fees en baie mense is bedrywigmet Kersinkopies. Ander maakweer huis skoon,want spesiale gas-te kom kuier. Dit is ’n tyd vir saam-wees met familie. Reneé Wol-faardt, Vrystaat se korrespondentop Paul Roux, het by jonk en niemeer so jonk nie gaan aanklop omte hoor wat hulle oor Kersfees sê.

JOHAN BOTHA is die skoolhoof vandie Intermediêre Skool Paul Roux en is’n ware gesinsmanwat glo aan sterk fa-miliebande.


CHARMAINE HUMPHREY is’n Christelike berader en hethaar Maker ongelooflik lief.Sy deel graag van ditwaaroor haar hartvol is.

Hoe vier jy en jougesin Kersfees?

Kersfees is vir ons asgesin ’n kosbare tydvan saamwees asfamilie. God het mygesëen met ’n wonderli-ke man en tweepragtige kinders.Hierdie jaar gaan onsvir Kersfees op ons plaas nabyHeidelberg wees.

Daar is groot opgewondenheidoor die spyskaart. Elkeen moet ’ngereg maak en ons sal dan saam asgesin om ’n mooi gedekte tafel eet.Dit is inderdaad vir ons ’n Chris-tusfees!

Wat is die ware betekenisvan Kersfees vir jou?

Kersfees is ’n tyd van liefde geeen liefde wys. God het Sy enigsteSeun gegee om vir ons ’n Verlosserte wees. Jesus het op aarde vir onsgeleer hoe om vir ons medemenslief te wees.

Kersfees is vir my ’n tyd van stilword; ’n tyd om te onthou van diegeboorte van Jesus hier op aarde.

Dit is ’n tyd waar ons besef watgenade onbeskryflik groot werklik

beteken. Dit is ’n tyd van dankbaarwees! Jesus is die fokus!

As Christen-berader het ekhierdie jaar weer besef en het ekdit persoonlik beleef dat ek niks

kan doen sonder Jesusnie. Jesus is dieenigste weg en dieenigste waarheid.

Daar is geen andermanier om by dieVader uit te kombehalwe deur Jesusnie. Wat ’n voorreg omHom te ken en om in’n verhouding metHom te staan. Jesus is

die rede vir Kersfees.Ek wil uitskreeu:

“Veels geluk met jouverjaardag, liewe

Jesus!”

Moet Christene toe laat datKersvader en die Kersboomdie fokus word van Kersfees?

Dit breek my hart om te sien hoedikwels mense dink dat dit oor diegeskenke, die partytjies, Kersvaderen die Kersboom gaan.

Ons moet versigtig wees om nieso vasgevang te raak in dieversierings en die geskenke en danso die ware rede vir Kersfeesheeltemal mis nie.

Dit is belangrik om dit vir onskinders te leer. Kersfees is ’n dagvan onthou van die grootstegeskenk wat ons van die Vaderontvang het – Jesus.

Die fokus van Kersfees moet diegeboorte van die Seun van Godwees.

Hoe kan jy hoop vir hierdieKersfees en nuwe jaar gee?

Ons leef in die laaste van dielaaste dae. Die tekens is helder enduidelik. Ek verstom my dat daarmense is wat dit ontken. Ek kyknou en dan nuus of sien dievoorblad van ’n koerant in ’nwinkel en dan vergelyk ek dit metGod se Woord in Mattheus 24 enLukas 21. Die mensdom is stukkenden desperaat vir ’n oplossing. Aselkeen van ons net by ons eie huisbegin skoonmaak en van die roes

en gemors in ons lewe ontslaeraak, dan sal ons voorwaar vry kanwees. Ons hoop lê in die ewigheid.Die lewe is gevul met uitdagings enhartseer en ek glo dat die tyemoeiliker kan raak. Jesus segeboorte om die verbryselde vanhart te genees en die wat vasge-vang is deur die bose in Vryheidweg te stuur. Ons hoop lê in diefeit dat ons vertroue en oë op Jesusmoet wees. Hy is ons enigste hoopen Sy arms is oop gestrek na onsen Hy sê: “Kom na My toe almalwat uitgeput en oorlaai is en Ek salvir julle rus gee.”

Kersfees nieoor partytjies

CHARMAINE HUM-PHREY

CAYLENE PRINS hetvanjaar gematrikuleer engaan volgende jaar onder-wys studeer.

Hoe vier jy enjou gesinKersfees?

Oor Kerstyd isons as familiegewoonlik almalbymekaar en deelons die spesialeKerstyd saam.

Op Oukersaandbly ons almalwakker tot ommiddernag enmaak ons dansaam geskenkeoop.

Op Kersdag het ons ’ngesellige familie-ete en almalhelp om kos te maak.

Wat is die ware beteke-nis van Kersfees vir jou?

Kersfees is ’n tyd om saammet familie deur te bring endie geboorte van Christus tevier.

Dit is ’n tyd van samesyn enliefde.

Moet Christene toelaatdat Kersvader en dieKersboom die fokus van

Kersfees word?Ons as Christene

vier Kersfees metKersbome en liggies.

Die ware betekenisvan Kersfees salegter nooit vir myverander nie.

Hoe kan jymense hoop virdie Kersfees ennuwe jaar gee?

Doen iets spesiaalvir iemand wat minder as jyhet.

My ouma het dit vanjaargoedgedink om ’n meisie uitdie plaaslike kinderhuisgelukkig te maak deur virhaar ook ’n geskenkie virKersfees te gee.

Wys liefde en vriendelikheid.Dit kos niks nie en mag dalknet vir iemand iets beteken.

Doen iets spesiaals

CAYLENE PRINS

CAROLISE APPELS besit ’nlieflike restaurant op Paul Rouxen is baie lief om drukkies enliefde uit te deel wat deel vanhaar omgee vir haar medemensis.

Hoe vierjy en jougesinKersfees?

Baierustig enons eethopeloos teveel.

Wat isdie warebetekenisvan Kersfees vir jou?

Kersfees vir my is ’n tyd omdankie te sê en om in ’n goeie geessaam met familie en vriende teverkeer.

Moet Christene toelaat datKersvader en die Kersboomdie fokus van Kersfees word?

Nee. Kersfees is ’n tyd om dankiete sê aan ons Hemelse Vader virdie liefde en krag wat Hy vir onsgee om deur die jaar te kom. Omdankie te sê vir familie en vriendewat nog ’n Kersfees saam met onskan ervaar.

Hoe kan jy mense hoop virdie Kersfees en nuwe jaar gee?

Deur positief met mense te praaten goeie dade vir jou medemens tedoen en te gee sonder om enigietsterug te verwag.

Tyd virdankie sê

CAROLISE APPELS


SMS die woord “Trompie1” na 45527. SMS die woord “Saartjie1” na 45527.

SMS die woord “Einstein” na 45527.

SMS die woord “gwai” na 45527.

SMS die woord “cuddle” na 45527. SMS die woord “Saartjie2” na 45527.

SMS die woord “Trompie2” na 45527.

SMS die woord “Mieke” na 45527.

GELUKKIGE tieners kan een van die boekeop die bladsy met die komplimente vanNB-uitgewers wen. Lees onderaan die boekwat jy graag wil wen wat die sleutelwoordis en SMS dit na 45527.Die sperdatum vir inskrywings is 31

Desember en nadat die wenners in dieeerste uitgawe van Vrystaat op 16 Januarieaangekondig is, kan jy jou boek by Vrystaatse kantoor in Mullerstraat 39 op Bethlehemkom haal. Onthou, elke SMS wat jy stuur,kos R1,50.

Wen wen wen

Amanda van Blerk

I HAVE almost forgotten whatit was like in those days whentradition ruled. I wasn’t awarethat it was still being practised.I thought everyone has migra-ted to what is now a westerni-zed country and that heritage isjust a word I hold dear. I mean, it is notagainst the law and it is a tradition as oldas the Basotho nation, it was just that Iwas totally unaware of it still being done.She came to fetch me and in her excite-

ment, tripped over her words so that Icould not distinguish between crisis andjoy. I waited for her to catch her breathand when she was composed and ready tospeak coherently I still could not grasp herwords. It was New Year’s Day and everyonewas done celebrating.“My daughter came back. She’s back, you

must come,” she kept on saying in herlanguage and to my rusted ear it soundedas if her son, who is still very young, hadgone and done something terrible. I was intwo minds. Shall I call my husband; shall Icall an ambulance?“Bring the camera,” she pleaded. I looked

at her sheepishly.I had the camera with me, having just

returned from a walk in the veld. She musthave watched us leave the house. Mysister-in-law was visiting and she looked atme inquiringly.“Let’s go then,” I shrugged and we trotted

off to the labourers quarters.Farm labourers have a habit of forming a

community all of their own.Like one big family they liveand share their lives from theday they arrive to the day theyleave for the next farm wherethey then easily fit into thenext family. A week before,there had been new arrivalsand they were eagerly waiting

for us. That made me even surer thatsomething was terribly wrong. The labou-rer’s wife was too exhausted to even tryand explain. She simply and quietly led theway.When we came round the corner of the

second row of houses, the whole congregati-on was gathered in an opening in front ofher house. They were chattering in theirlanguage seemingly all-together and openedranks for us to enter. In the centre was ayoung maiden traditionally dressed comple-te with cowhide skirt covering her narrowhips and a traditional Basotho blanketround her shoulders that I knew had costher father an arm and a leg.Her skin was oiled to a brown lustre and

her hair cut short and the short curls weredreadlocked with clay and water. Her facewas painted with a mixture of clay andochre and a sweet little Western hair combwas nonchalantly tucked into the thick,short hair.She just stood there, expressionless and

shy, but I recognised pride and joy in herdark eyes. She has passed the threshold ofwomanhood and was now ready to getmarried. She had accomplished what hermother before her had and the rest of her

female ancestors. She was in awe.Her father’s sister explained the ritual of

taking the young girls to an isolated cavein the mountains and teaching them how toweave a grass mat, to tie a grass broom, tolather cowhide and to string beads in themost intricate way. After she has succes-sfully completed the learning curve, she

will start working on their hair and faces.She, as the oldest living female of thefamily, is beckoned to go with the younggirl to teach her the ways of life, dress herand bring her back to her community andher father’s house where they will celebrateher adulthood with song and dance.

Passage into adulthood for girl

“SHE just stood there, expressionless andshy, but I recognised a sparkle of pride anda gleam of joy hidden in her dark eyes . . .”

Photos: Amanda van Blerk

“IN the centrewas a youngmaiden traditio-nally dressed complete with cowhide skirtcovering her narrow hips and a traditionalBasotho blanket round her shoulders . . .”


Angie Kleijn

EUROPESE swaels is een van daardie rareverskynsels in die diereryk – hulle vorm ’nlewenslange verbintenis met een maat,maar is voortdurend losbandig. Swael sekind kies ’n maat saam met wie hy nes-maak en broei, maar moenie dink dat hygetrou aan die maat is nie.

Dié voëltjies word as sosiaal monogaambeskou, maar die waarheid is dat hullegeneties veelwywig is en ’n mannetjie nooitseker is of dit sy eie kuikens is wat in synes uitbroei nie. Hulle sê dit is die rede virdié mannetjies se buitengewone gebiedsag-gressie.

Die Europese swaelmannetjie het ookander planne beraam om sy wyfie vanander mannetjies weg te hou. Die bekendstedaarvan is die noodroep wat hy gee as hysien sy lewensmaatjie stel in ’n ander oubelang. Die wyfie, sowel as die minnaar,laat spaander dan dadelik om skuiling tesoek teen die kamtige roofdier waarteenhulle gewaarsku word.

BesoekerIn die somer is Europese swaels, Hirundo

rustica, van die algemeenste swaels in dieBronberg-wêreld, en in vlug meng hullevryelik met ander swaels en windswaelsoor feitlik alle habitatte. Die Europeseswael is ’n somerbesoeker wat in suidelikelande oorwinter, maar slegs in noordelikelande broei.

Individue oorwinter elke jaar op dieselfdeplek en as hulle begin aankom, vergaderhulle in reuse-swerms.

Die grootste swerm wat in Afrika getel is,het uit 1,5 miljoen voëltjies bestaan. DieEuropese swael kom gewoonlik van Septem-ber af by ons aan en bly hier tot Maartwanneer hulle weer in groot swerms optelefoondrade begin byeenkom vir hul vlugnoordwaarts.

Daar is ses subspesies van dié swael watin Europa, Asië en so ver noord soos dieArktiese sirkel broei. Hul somer- enwintergebiede dek 51,7 miljoen vierkantekilometer met ’n populasie van 190 miljoenindividue.

Die Europese swaels wat in Suid-Afrikaoorwinter, kom van oor Eurasië heen totten minste 91°E en hulle vlieg tot 11 660 kmmet hul jaarlikse migrasie. Migrerendeswaels kan tot 300 km ’n dag vlieg. Diemeeste trekvoëls vlieg in die nag, omdatdaar dan minder onstuimigheid is, ditkoeler is en omdat daar minder roofvoëlsis.

Swaels vlieg egter in die dag. Hulle vliegook baie laer as ander trekvoëls, omdathulle vreet en drink terwyl hulle vlieg.

SwerfDie migrasie van Europese swaels tussen

Brittanje en Suid-Afrika is die eerste keerop 23 Desember 1912 geboekstaaf toe ’nvoëltjie wat deur James Masefield in ’nnessie in Staffordshire gering is, in Natalgevind is.

Tog weet die mensdom eeue reeds swaelsswerf die wêreld vol. Die uitdrukking eenswaeltjie maak nie ’n somer nie verwysdaarna dat swaeltjies in die lente sostuk-stuk aankom. Dié uitdrukking is dieeerste keer deur Aristoteles in NicomacheanEthics in die Goue Griekse tydperk neerge-skryf.

Op familiewapens is die Europese swaelas ‘Martlet’, ‘Merlette’, of ‘Merlot’ aangeduiom jonger seuns wat geen grond geërf hetnie, voor te stel.

’n Tatoeëermerk van ’n swaeltjie was baiegewild onder matrose en is as ’n simboolvan veilige tuiskoms beskou. ’n Matrooskon eers nadat hy 5 000 seemyl (ongeveer9 260 km) afgelê het sy eerste tatoeëermerkkry. ’n Tweede tatoeëermerk kon bygevoegword na 10 000 seemyl.

LegendesReeds in 29 v.C. het Virgil in sy Georgics

na swaels wat nes maak in mensgemaaktestrukture verwys. In Europa word die swaeljuis om dié rede barn swallow genoem. Byons maak hulle nie nessies nie en oornagmeestal in rietplate.

Dit is juis in Europa dat die legendebegin het dat erge dinge met jou sal gebeuras jy ’n swaeltjie se nessie vernietig. Dielegendes lui dat jou koeie bloederige melksal hê of dat hul melk heeltemal salopdroog en dat jou henne sal ophou eiers lêas jy ’n nessie beskadig.

Blykbaar is die stories begin omdatmense wou hê swaeltjies moes in hul skureen huise nesmaak om lastige insekte op tevreet.

Vlieë vorm omtrent 70% van ’n Europeseswael se dieet. Hulle vreet terwyl hulle sosewe tot agt meter bo die grond vlieg endrink selfs in vlug wanneer hulle afswiepom bekkies vol water uit damme en rivierete neem. Dit is waar die bygeloof vandaangekom het dat swaels nie voete het nie.

SwaelnesDie kenners sê dat ’n Europese swaelnes-

sie gewoonlik tien tot 15 jaar lank bestaan,maar dat die oudste nes wat gevind is vir48 jaar gebruik is. Die koppievormige nesword deur mannetjie en wyfie met modder-korreltjies gebou en word met gras, vere enander sagte materiaal, soos selfs perdehare,uitgevoer.

Europese swaels sal in ’n kolonie nes-maak as daar genoeg strukture beskikbaaris. Die mannetjie beskerm ’n sekere gebiedrondom die nes; vir die Europese subspesieis dié gebied vier tot agt vierkante metergroot.

So ’n kolonie sal teen indringers, sooskatte wat te naby aan die nessies kom,saamstaan met ’n groot lawaai en swiepen-de vliegbewegings.

Die nes word gewoonlik twee keer ’nseisoen gebruik om te broei.

Ongeveer 90% van die eiers broei uit en70% tot 90% van die kuikens oorleef. Toggaan 70% tot 80% van dié kuikens in huleerste jaar dood en 40% tot 70% vanvolwassenes. Swaeltjies kan meer as 11 jaaroud word, maar die meeste oorleef minderas vier jaar.

WimpelDie kenners sê dat ’n Europese swaelman-

netjie se broeisukses te doen het met dielengte van sy stertwimpels. Hoe langer diewimpels, hoe aantrekliker is hy vir wyfies.Blykbaar lewe mannetjies met langerstertvere langer en is hul meer bestandteen siektes.

Navorsing wys dat Europese swaelmanne-tjies wat in noordelike Europa broei, langersterte het as dié wat verder suid broei. InSpanje is die mannetjie se sterte slegs 5%langer as die wyfie s’n, maar in Finland isdie verskil 20%.

Dié swael is 17 tot 20 cm lank en hetglansblou-swart boonste vlerke en witterigeonderste dele. Hy het ’n gevurkte stert met’n streep wit kolle aan die buitekant vandie boonste stertvere.

Dié swael word aan sy rooibruin voorkop,ken en keel uitgeken met ’n duidelike swartkraag wat die keel van die bors skei. Byvoëls wat verveer, van November totJanuarie, ontbreek die roesrooi ken en langstertwimpels dikwels. Die snawel, bene envoete is swart.

Die wyfie lyk soos die mannetjie, maarhaar blou vere is minder glansig en dieonderste dele dowwer.

Kleintjies is bruiner en het ’n blekerrooibruin gesig en witter onderste dele.Hulle het nog nie lang stertwimpels nie.) Bron: www.bronberger.co.za.

Swaels is maar losbandig

SO lyk ’n grootstreep-windswael.


DIE Grasperk-aanbidders is elke Vrydagtussen 12:00 en 14:00 al ’n bekende gesig opdie grasperk op die Moederkerk-terrein opBethlehem.Christa Randlehof sê die groep het

ontstaan uit baie gesprekke wat sy enCaroline Mofokeng oor die Here en SyWoord gehad het.“Elke keer wanneer ek by haar werkplek

sake gaan doen het, kon ons nie uitgepraatraak nie. Ons het mekaar bemoedig. DieHere het dit op ons harte gelê om in dieetensuur op Vrydae bymekaar te kom en te

gesels. Soms het ander mense hulle by onsaangesluit. Ons groep bestaan nou uitmense van verskillende kerkverbande watgraag God se grootheid en goedheid metmekaar wil deel. Ons is aangewese op ditwat die Heilige Gees ons op die hart lê virdie dag. Ons stap elke Vrydag met ’n ligteren groter hart weg om God se Naam teheilig.”Belangstellendes wat hulle by die groep

wil aansluit, kan op ’n Vrydag op diegenoemde tyd na hulle op die Moederkerk-terrein gaan soek.

Gebede op grasperksnoer hulle saam

BYBELSTUDIEGROEP. Van links is Caroline Mofokeng, Lesley Malgas, Gerrit van der Mer-we en Christa Randlehof. Foto: Susan Maré

KERSTYDkomnader en diekopkrapoor geskenke koopbereik nou ’n hoogtepunt.Volksblad se 2014-kalenderbestaande uit 75 pragfoto’sis ’n nuttige oplossing. Diefoto’s is deur amateurfoto-grawe in Volksblad se le-sersgebied geneem enbeeld die streek uit. Dit isA3-grootte en is op glans-papier van goeie gehaltegedruk. Elkemaand is op ’nafsonderlike bladsy en va-kansiedae en skoolkwarta-le word aangedui. Januarie2015 is ook ingesluit. Slegs500 kalenders teen R70 elkis beskikbaar. Die kalen-ders is byVolksblad se kan-tore in Bloemfontein, Wel-kom en Kimberley en opKroonstad, Bethlehem, Ku-ruman enUpington beskik-baar.

Kies dié Kersgeskenk

Alet Bredenkamp

EK en my man, Chris, hetverlede Dinsdag Madiba segedenkdiens in die ENB-sta-dion in Soweto bygewoon.Dit was ’n baie interessante

ervaring. Chris het my om04:00 (in Pretoria) kom oplaaisodat ons die gratis bus om05:00 na Gold Reef City kan haal om om06:00 by die stadion te kan wees sodradie hekke oopmaak. Onthou, ons hetgedink die hele Soweto staan tou buitedie hekke, so ons kans om in te kom ismaar skraal.Teen 05:30 was daar (by Gold Reef

City) nog geen teken van ’n bus nie, netrye mense wat al hoe langer word. Toebegin ek en Chris stadion toe stapnadat ons ’n swart meisie omgepraathet om saam te stap en ons die pad tewys. Ons loop toe die string busse by ’nverkeerslig so ’n ent van Gold Reef Cityaf raak en die meisie oortuig diebusbestuurder om ons almal op te laai.Om 05:40 stop die busse by Gold ReefCity en van die ander mense wordopgelaai.Op die bus sing en juig die mense.

Ons hou partytjie. Duidelik is ’nbegrafnis ’n fees. ’n Gesellige kuier-atmosfeer heers.By die stadion aangekom, gaan staan

ons almal buite hek H. Die tyd stap –06:00 word 06:30. Geen mens kom diehekke oopmaak nie. Iemand vertel diehekke aan die ander kant van diestadion is oop en die stadion word vol.Dit begin reën. Ons hardloop om diestadion, maar daardie hekke is ook toeen die mense daar is kwaai oor hulplek in die ry.Toe skree iemand ons hek het

oopgemaak. Ons hardloop terug,hardloop in en beland voor die enigsterolhek wat oop is. Die rye is lank. Diemense sing, maar ’n swart vrou skel ’nswart man wat deur die kantrelingprobeer klim om in die ry te kom. Dieswart vrou agter haar rol haar oë, plukmy aan die arm en beduie ek moet voorháár kom inklim, sy maak vir my plek.Ek klim in en die gawe vrou sê ek moetdat Chris nou weer voor my inklim.Ubuntu is ’n gawe ding. Ons skiet soosspringhase deur die rolhek sodat almal

kan inkom. Behalwe die kwaaivrou – sy sit vas in die hek envertraag die proses met nhalfminuut.Niemand kyk wat is in ons

rugsakke en ander sakke nie.Daar is geen beduidenis vansekuriteit nie. Ons gaan binnemeters van minstens 70 wêreld-leiers wees. Vreemd.

Baie bly om binne die stadion te weesgaan ons in. Slim Chris kies vir onssitplekke in die heel voorste ry, so na asmoontlik aan die sprekerspodium. Ditbeteken ons reën nat, maar wat, die reëngaan nou-nou ophou. Dit is Suid-Afrikadie.Die reën het nie opgehou nie. Nooit nie.

Die massas mense het ook nie gekom nie.Teen 11:00 was die stadion nog nie eenshalfpad vol nie, deels omdat min van diebeloofde busse geloop het. Later het onsgehoor baie busbestuurders het nie gewerknie uit respek vir Mandela. Reg oorGauteng het mense gesukkel om by hulwerk te kom, omdat die busbestuurders ophul eie manier respek betoon het. Die landvan ons is vreemd, wrintiewaar.Ons reën nat en word tandklap-koud. Die

mense sing en dans. Dit is 10:00, maar om11:00 sal alles darem begin. Ons hou uit –11:00 kom en gaan; 11:30 . . . 11:45 . . . ditreën. Om 12:00 begin die program eers,maar, o wee, die mense op die paviljoenekan niks hoor wat die sprekers sê nie. Dieklankstelsel is nooit vir hulle ingestel nie,net vir die TV-kameras. Dus hou diemense aan sing en hou hul eie partytjie.Die groot skerms wys Madiba se beeld,

maar so af en toe wys die kamerasbelangrike mense wat instap. Almal vanhulle het sambrele en dik jasse en lykdroog. Ons is nat en koud. Die skare juigvir FW de Klerk, vir Winnie Mandela envir Mbeki; baie vir laasgenoemde. Zuma segesig verskyn. Almal boe. Verbaas kyk eken Chris na mekaar. Kan dit waar wees?Dit gebeur weer en weer. Wanneer Zumase gesig verskyn, boe die skare metoorgawe, en skree: Mbeki! Mbeki! Ons landlyk toe ’n bietjie anders as wat ons gedinkhet . . .Die interfaith prayer is ’n ramp. Die

rabbi dog glo ’n gebed is ’n preekbeurt enspring weg met ’n baie lang en omslagtigestorie oor die Jode se geskiedenis wat byJosef begin en die uittog uit Egipte. Ek en

Chris is van die min mense wat kan hoorwat die man sê en ons vind dit oog-oor-kruis vervelig. Die res van die mense danshul eie danse.Die sprekers volg die een ná die ander.

Almal is verstommend vervelig en sêpresies dieselfde goed oor en oor.“Mandela was ’n groot man, hy was ’n

voorbeeld vir ons, hy het geglo in vryheiden gelykheid. Hy was 27 jaar in die tronk.Hy was ’n groot man. Ons sal hom mis.“Viva, Mandela (wat volgens Chris effe

onvanpas op ’n gedenkdiens is). Dis nounadat die spreker eers die staatsleiers, diekonings, president Zuma, ensovoorts, ons,welkom geheet het. Dan kom die volgendespreker op, heet weer elke belangrikemens welkom, en sê dan weer dieselfdegoed oor Madiba.Die enigste vermaak vir die skare is

wanneer die kamera rondswaaiin die gehoor en Zumaraaksien. Dan boe dieskare. Dit raak so ergdat die groot skermsafgesit word. Nou hetdie skare geenkontak meer met dieverrigtinge nie. Onsklomp op diepaviljoene hou onseie Madiba-gedenk-diens.’n Heerlike

atmosfeer heerstussen ons klomp nathoenders. Ons genietdit in elk geval baiemeer as die belangrikegaste. Wanneer die grootskerms weer aangaan en hullewys, sit van hulle en gaap, van hullegesels met mekaar en sommiges slaapsommerso skeef in die stoel. Pleks hullehet natgereën. Dan sou hulle wakker konbly.Of, ja – die Gebaretaal-tolk. Ek het vir

Chris gesê die man lyk eienaardig. Dit lykasof hy alles ’n halfminuut te stadig sê.Die TV-kamera neem hom ook eienaardigaf. Die meeste van die tyd sien ons net diehelfte van sy gesig en een arm. Ek kan g’nniks uitmaak van wat hy beduie nie. Hyhet ook so ’n vet, ronde gesig sodat ek niesy gesigsuitdrukking kan peil nie. Ná dietyd hoor ek die man was g’n Gebaretaal-tolk nie. Hy het ‘gibberish’ gesein.

Die ANC het hom al vantevoregebruik en toe ook baie klagtes oorhom gekry. Nou sê die ANC hy hetgeen benul wie die man is en waar hyvandaan kom nie. Die polisiemag sê ookop RSG hy het geen benul die man isnie. Dit is nou die man wat ons landtoegelaat het om ’n armlengte van BanKi Moon en Barack Obama af te staan.Dit is terselfdertyd skreeusnaaks envernederend. Laasgenoemde tweesprekers was die enigste wat die moeitewerd was om na te luister. Obama is ’nbaie goeie spreker. Hy is die enigstespreker na wie die hele skare doodstilgesit en luister het.Ná Obama se toespraak het ek en

Chris geloop (soos ’n groot deel van dieskare). Buite was chaos. Niemand weetwaar om die busse te kry nie, daar

staan baie busse vol passasiers,maar sonder drywers . . . Ek

en Chris begin toe weerGold Reef City toe stap enslim Chris sien ’n busmet ’n drywer aanboord raak. Ons springop en beland maklikterug by ons motor.Later hoor ons oordie radio die gebeurebuite die stadion rukhanduit.Die radio-omroeper

het later die buskoördi-neerder op die lug en

beveel hom om dringendbusbestuurders te stuur.

Die omroeper was sokwaad.

Ek het, soos die omroeper, baiesimpatie met die oproerige skare gehad,want ek weet hoe dit voel om agt uurlank nat te reën, vrieskoud te wees enen nie her- of derwaarts te weet nie.Ek is baie bly ons was daar. Ek is

werklik dankbaar oor wat Mandela virdie land gedoen het en ek het ’n kansgehad om respek aan hom te betoon.Dit was lekker om deel van my land

se singende, dansende, opstandigemense te wees.Die sirkus op die verhoog het sy eie

vermaaklikheidswaarde gehad. Ek souwou hê my land moes beter in diebuitewêreld vertoon, maar nou ja.Ten minste laat ons die wêreld lag.

Madiba se diens: Ons was daar

Op diebus sing enjuig die mense.Ons hou partytjie.Duidelik is ’n be-grafnis ’n fees. ’nGesellige kuier-atmosfeerheers.


Garth Brook

SUSTAINABLE tourism. How oftendo we hear this term? My guess isall too often. Sadly, it is also inprint as well. Okay, let’s agree wehave all heard it more than once.We attend tourism workshops and

we hear it there again. This timeamongst similar operators, but whofear to ask what it means. Nobodyin the workshop asks either, givingthe impression that they all knowabout this thing that we expect tobe told will last forever; thisperpetual motion machine thatsimply creates jobs and tons ofmoney – sustainable. But you haveto do it right.You also smile with that preten-

tious look of experience camoufla-ging your stupidity. Everybody inthe entire workshop is smiling andnodding their heads, but truthfully,nobody in the entire room knowsanything about the significance ofthese few words, including thelecturer.You get to feel uneasy and wish

the lecture over; you do not want tobe caught out.Finally the lecturer looks at you,

your blood pressure rises, your facered. You can feel your pulse ratemove up a few notches, you’reunder threat.“Thank you for attending this

lecture on sustainable tourism,” thelecturer bellows out. You and thewhole room of tourism operatorsbreathe a sigh of relief. Got out ofthat one, hey.Your friendly operators head

straight for the long rectangulartable covered in an overly starchedwhite tablecloth. There are plates

piled high with food of everydescription. Bottles of not veryexpensive wine as well. Yourfriendly operators peck at the foodlike vultures around a well-seaso-ned carcass. The wine is goingdown faster than the Ash Riveroutfall flowing at full volume. Youmust get to your computer immedi-ately and Google sustainabletourism before you get caught out.You leave in a hurry.The very first bit of information

that comes up on your computerreads:) Establish a policy and proceduresmanual.) Train employees.) Include a zero tolerance clause incontracts.) Provide information to travellers.) Support, collaborate and engagestakeholders.) Report annually.

Well, that’s it then, nothing toodifficult about that, is there? Mostfolk working in B&B’s today arepoorly educated and cannot readthat well, (that’s because of the pooreducation system) so we can dropthe manual bit.Train employees. Accredited or

non-accredited, both ways it is tooexpensive and you have exorbitantrates and taxes to pay, so that won’tbe happening. Include zero toleran-ce.What, and have the CCMA

crawling all over you like fleas overa dead dog? No thank you. Provideinformation to travellers. That’seasy, just include a brochure rackat the reception. Now, support,collaborate and engage stakehol-ders. Hell, haven’t you got enoughto do already and what do theymean by this – are you a publiccompany? No, you drop thatthought immediately.Finally, report annually. Now this

is starting to get too much. This ismy business, my bank overdraft,my investment and I have to reportannually. To who, may I ask? Who’sinvesting in this little B&B opera-tion?By now you are totally confused

by all of this and mostly by thewide gap of inexperience betweenthe lecturer and reality. You knowthis because you are in the busi-ness.You had hoped to learn more,

especially marketing, which nevercame up. You head for the nearestbar for fortification, lift the glass,take a healthy mouthful, swallowand scream out at a sweating, wideeyed and gaping barman: “Whereare we living . . .?”.

Chris Swart

’n ONLANGSE artikel in diesosiale media stel dit so:Finansiële onsekerheid: Opnametoon die meeste Suid-Afrikanerskan nie ’n onverwagse R1 000-nooduitgawe bekostig nie.Die artikel stel dit die meeste

mense in Suid-Afrika kan nie ’nR1000-noodgeval hanteer nie.Nie net is hul maandeliksebegroting so knap dat hulle nieelke maand R1 000 kan spaarnie – wat my reeds bangmaak –maar daar is nie eens R1 000iewers in hul lewe wat hullebymekaar kan skraap nie. Ditkon verklaar word indien onsop ’n plek was waar ’n geldte-kort bestaan of indien dieopname slegs mense in ’nsekere groep geteiken het, soosdie langtermyn- werklosemense. Maar nee, dit was ’nlukrake opname wat gemiddeldemense met ’n inkomste vanR20 000 geteiken het.Die laaste keer dat ek minder

as R1 000 gehad het, was in 1988as beginner-onderwyser met ’nsalaris van R800 per maand. Dithet dus vyf weke geduur omR1 000 bymekaar te maak. Dierede hoekom ek nooit laer asR1 000 geval het nie is omdat ’nmens nie gaan en al daardiegemors koop wanneer jy minderas R1 000 het nie. Niks nie,hoegenaamd nie.In die stadium mag jy nie

sigarette of enige kos behalwebrood, grondboontjiebotter,piesangs en kraanwater koopnie. Jy moet jou kar verkoop enfietsry of werk toe stap. Jy kannie ’n selfoon bekostig nie, niekoeldrank drink of kitskos eetnie en jy kan ook nie vir joukind ’n R20 se speelding koopnie. Dit is dinge wat kan wagtotdat jy meer as R1 000 byme-kaargemaak het, wat jy maklikkan doen as jy ’n Suid-Afrika-ner met ’n gemiddelde inkomsteis en vir ’n week ophou geldbestee. Dan gaan jy voort omdie meeste van jou geld te spaartotdat jy geldelik onafhanklik is.Indien iets waansinnig gebeuren jy daal onder R1 000, gaanterug na die begin en herhaal.Maar selfs dit is nie die

kommerwekkendste deel nie.Dit is die klaende, beterweterigeen onnosele, klagtebelaaidekommentaar van lesers ná diesoort artikel. Suid-Afrikanersword armer en die instansieswaarby geld geleen kan word,raak ontoegankliker. ’n Vriendvan my het gepraat van diearmes wat te dom is om tespaar: Spaar wat?”Gaaf, baie gaaf. Eerstens, ons

word “armer en armer”, maardan is uitleen-instansiesontoegankliker. Want . . . um . . .Geld leen is die oplossing virjou geldprobleme as jy arm is?Ons word nie armer nie . . .Ons word nie armer nie.

Salarisse, volgens metings opalle vlakke, het met inflasie tred

gehou, selfs in onlangse deka-des. Die vergoeding van dierykes het vinniger as inflasiegestyg.’n Nasie wat so onversigtig

bestee dat hulle altyd binne ’nR1 000 se vernietiging is, het ’nkorttermyn-uitsig van die landse toekoms. Selfs net ’n kleinaanpassing in die brandstofprys,of selfs meel, of ander wêreld-kommoditeite, of ’n resessie,kan hulle sink.Met min begrip van wêreld-

ekonomieë of politiek sal diemense natuurlik (verkeerdelik)na die huidige politieke party inbeheer draai om die skuld daarte plaas. Maar die president stelnie ru-oliepryse vas nie en hydikteer ook nie die korttermyn-werkloosheidskoers nie. Dus isdie enigste oplossing vir diearme politici om na die chronie-se oorbesteders te vry en voorte gee daardie probleme is niehulle s’n nie. Die politieke partywat dit die beste doen en laebrandstofpryse en onmiddellikeantwoorde op werkloosheidbied, sal die verkiesing wen.Ongeag dat lae brandstofpryse

sleg vir die land is en werkloos-heid deur die natuurlikesakesiklus saam met dielangtermyneffek van regerings-beleid beheer word.Bill Gates en Warren BuffetDit sou wonderlik gewees het

as die ultra-rykes hul geldgebruik het vir maatskaplikewelsyn soos Bill Gates enWarren Buffet wat meer as 99%van hul welvaart aan diemensdom teruggegee het. Hullegebruik hul geld om malaria inAfrika te bestry en vir mediesesorg en opleiding en geboortebe-perking vir gesinne. Mense insulke omstandighede is dieenigstes wat mag kla daar is niegenoeg geld in hul gemeenskapbeskikbaar nie. Die res moetstilbly en lesse by die soberesleer.) Chris Swart skryf op versoekvan Vrystaat sakeberigte. Hy isvan Sigma-welvaartbestuur enkan gebel word by 082-460-4458of stuur e-pos [email protected].

‘Armes’ moetby soberes leer

Prentjiemooi Oos-Vrystaat’n NATUURTONEEL in die distrik Ficksburg. Die somer viernou hoogty hier in die Oos-Vrystaat. Foto: Connie de Lange

What is sustainabletourism really?


PERSOONLIKEDIENSTE

GESONDHEID &SKOONHEID

1430

TE KOOP

MEUBELS

1635

AANDAG: Ons koop alle tweede-handse meubels en losgoed virkontant aan. Skakel ons vir die bestepryse in die dorp. Bel ons gou enons kom nou. Skakel 058 303 2912(kantoorure) of 058 303 3194 na ureof Rita 083 272 3045.

TROETELDIERE

1660

3 Siamese katjies.Gebore 19 Nov. 2013.31 Desember 2013 6 wekeoud. R300, nie geënt nie.Emmie: 082 355 5665.

Wit Labrador-hondjieste koop: 1 reuntjie en 4tefies, R500 stuk ohb. Ont-wurm en ingeënt. Onmid-dellik beskikbaar. 2 mndeoud. 082 371 3339.

ALGEMENE &HUISDIENSTE

BOUWERK &KONSTRUKSIE

1801

Enige veranderings,verbouings, onder-houdswerk binne enbuite jou huis.Nardus: 072 5010 245.

SKOONMAAK-DIENSTE

1805

ELEKTRIES

1810

TUIN &BESPROEIING

1825

Plante-Margrietjies allekleure @ R15 maks 10 perklient Vrydag. By troklangs Alfa Matte en Sater-dag by Mall asook byBaartmanstraat 83 La Pro-vence Sondag tot Vrydag0824423240.

ALLERLEI

1845

SANDSTONE:Blocks, bricks, cladding,rivens, tiles, etc. Tel.

058°303°4840.12 Archbell Street, BHM.

LOODGIETERS

1855

VOERTUIE

KOMMERSIEEL

3060

5-ton-trok met toe bak vir vervoervan meubels en enige ander items.Bethlehem en omgewing. Verskafdrywer. Skakel 076 158 1438.

MOTORHERSTEL-DIENSTE

3080

LESCOR MOTORS: Vir eerlikeherstelwerk aan ligte petrol- en,dieselvoertuie, veral alle VW-fabrikate. Baie billike tariewe.Skakel 058 303 7091 Bethlehem.

VOERTUIE GESOEKOM TE KOOP

3075

EK KOOP ENIGE tweedehandsemotors, bakkies, kombi's enVentures. Skakel my enige tyd.Ek betaal kontant. 083 374 0000.

EIENDOMME

PLASE TEKOOP/HUUR

3245

FARM FOR SALE NEARLADYBRAND: 255 ha. R1,3m plus VAT. Contact: 082824 1993.

WOONSTELLETE HUUR

3250

EENMAN-, 1- EN 2-SLK-WOON-STELLE: Noordfront. Ruim. Motor-huis of afdak. Skakel 058 303 6746of 083 330 7346.

Groot, veilige 2-slaap-kamer-woonstel metonderdakparkering.Navrae: 083 630 8550.

Gemeubileerde tuin-woonstel te huur virenkel persoon. R2500 pm.Water en krag ingesluit.Geen troeteldiere. Beskik-baar vanaf 1 Jan 2014.Skakel 058 303 6068 of082 922 0667.

TE HUUR

3205

J & M Properties-Ruim 3-slk-/2 badk-meenthuis. Hospitaal-heuwel. R6 500 p.m.-Netjiese 1-man-w/s, DStvingesluit. Hospitaal-heuwel. R2 300 p.m.-Netjiese 2-slk-w/s.R4 600 p.m. 15 Januarie.-Netjiese 3-slk, 2-badk-meenthuis. Bhm-Wes.R5 900 p.m. 1 Feb. 2014.082 316 9623/083 3495945.

TE KOOP

3201

GEMEUBELEURDEAKKOMODASIES

3256

GEMEUBILEERDE KAMERS, elkmet en suite-badkamer, stoep enprivate ingang, selfsorg. Skakel 082927 7820.

MEENTHUISETE HUUR

3325

Gegoede, styvolle, ruim, oop-plandrieslaapkamermeenthuis,twee badk, binnebraai. Dubbel-garage met afdak. Te huur.Beskikbaar vanaf 1 Februarie2014. R6 300 p.m.082 718 4152/071 363 6102.Afsprake na 27 Desember 2013.

BETREKKINGS

3600

BETREKKINGSGESOEK

3670

Aletta soek werk ashuishulp, kinderoppasser,by kleuterskole. Maandae-Vrydae, praat Afr. en Eng.Skakel 072 096 2295.

Uitstekende huishulp isop soek na voltydse werkin Bethlehem. Ook baiegoed met kinders. Virnavrae. Skakel: Natascha083 472 2204.

REGSKENNISGEWINGS& TENDERS

DORPS-BEPLANNING

4025

APPLICATION ADDITIO-NAL DWELLINGNotice is hereby given thatMokhele Simon Machongo-ane intends to apply to theDihlabeng Local MunicipalityCouncil for special permis-sion to erect an additionaldwelling on Erf number4226, complete streetaddress: 11 SuikerbekkieCrescent, Bersig, situated inBethlehem (town).Any person opposed to theproposed operation mustlodge such complaint to theApplicant and the MunicipalManager within 14 daysfrom the last publication ofthis notice.The Applicant:MS MachongoaneStreet address:11 Suikerbekkie Crescent,Bersig, Bethlehem 9700Postal address:Po Box 551, Bethlehem 9700Tel. 079 511 3167/072 1236778.

AANSOEK: TWEEDEWOONEENHEIDKennis geskied hiermee datMokhele Simon Machongo-ane aansoek by die Dihla-beng Plaaslike Munisipali-teit gaan doen vir spesialetoestemming om 'n addisio-nele wooneenheid op te rigop erf 4226, volledige straat-adres: Suikerbekkiesingel11, Bersig, Bethlehem(dorp).Enige persoon wat beswaarteen die voorgestelde bedryfhet, moet sodanige beswaarby die Applikant en dieMunisipale Bestuurderindien binne 14 dae na dielaaste verskyning van hier-die kennisgewing.Die Applikant:MS Machongoane.Adres: Staatadres:Suikerbekkiesingel 11, Ber-sig, Bethlehem 9700.Posadres: Posbus 551,Bethlehem 9700.Tel. 079 511 3167/072 1236778.

BOEDELKENNIS-GEWINGS

BOEDELS:KREDITEURE EN

DEBITEURE4201

KENNISGEWING AANKREDITEURE EN DEBI-TEURE IN BESTORWEBOEDELSIn die boedel van wyleJohn Emanuel vanHuyssteen, identiteitsnom-mer 280821 5013 081van plaas LOUVAIN, distrikLindley wat in lewe getroudwas buite gemeenskap vangoed. Datum van afstrewe3 September 2013Boedelnommer: 10377/2013Kennis geskied hiermee aanalle persone met vorderingsteen bogemelde boedel omdit binne 30 dae vanafdatum van publikasie hier-van by die Eksekuteur,hieronder gemeld, in telewer.GETEKEN te BETHLEHEM ophierdie 9DE dag vanDESEMBER 2013.JF HUMANHUMAN, LE ROUX,MEYEROWITZPOSBUS 563BETHLEHEM9700VERW:HUMAN/rs/JOH133/0001

BOEDELS:LIKWIDASIE ENDISTRIBUSIE

4205

ENSLINSIn die boedel van wyleANNA MARTHINASADIE, identiteitsnommer300215 0005 083,van Bethlehem Aftreeoord,Huis 12, Bethlehem,boedelnommer 5286/2013,datum van dood20 Mei 2013.Kennis geskied hiermee datdie eerste en finale likwida-sie- en distribusierekeningin bogemelde boedel terinsae sal lê by die kantoorvan Meester van Hoogge-regshof, Bloemfontein endie Landdros, Bethlehem, vir‘n tydperk van 21 dae gere-ken vanaf 20 Desember2013.Naam en adres van Ekseku-teur of Gemagtigde:ENSLINS BETHLEHEMINGELYFREG. Nommer2000/019610/21Tel. 058 303 5675Faks: 058 303 7520Verw: Mnr. D.J. Kotzè

CF KOTZEBOEDELNOMMER:8928/2013In die boedel van wyleChristiaan Frederik Kotze,identiteitsnommer 4708225109 085, in lewe van Krom-kloof North No. 5, Bethle-hem 9700 wat oorlede is op14/08/2013, boedelnommer:8928/2013.Ingevolge Artikel 35(5) vandie Boedelwet word hiermeekennis gegee dat die eersteen finale likwidasie- en dis-tribusierekening vir 21 daevanaf 19 Desember 2013 vanpublikasie hiervan, by dieMeester van die Hooggereg-hof te Bloemfontein enLanddroshof te Bethlehemter insae lê en dat indiengeen besware binne daardietydperk ontvang word nie,die Eksekuteurs tot uitbeta-ling daarvolgens sal oor-gaan.Eksekuteur: Michal WentzelMüllerBreytenbach Mavuso IngProkureur vir EksekuteurH/v Naude- en Union-straatBethlehem9700VERW.M MÜLLER(KOT85/0001/JS)

NA MOSIKIDIBOEDELNOMMER:9153/2012In die boedel van wyleNkosazana Agnes Mosikidi,identiteitsnommer 5603020376 089, in lewe van 305TElitestraat, Phuthaditjaba6869, wat oorlede is op30/06/2012, boedelnommer9153/2012.Ingevolge Artikel 35(5) vandie Boedelwet word hiermeekennis gegee dat die eersteen finale likwidasie- en dis-tribusierekening vir 21 daevanaf 19 Desember 2013(datum van publikasie hier-van) by die Meester van dieHooggeregshof, Bloemfon-tein en die Landdroshof,Bethlehem, ter insae lê enindien geen besware binnedaardie tydperk ontvangword nie, die Eksekuteurstot uitbetaling daarvolgenssal oorgaan.Eksekuteur:Michal Wentzel MüllerBREYTENBACH MAVUSOINGProkureur vir EksekuteurH/v Naude- en UnionstrateBethlehem9700VERW: M MÜLLER(MOS613/0002/JS)

BETREKKINGS

SAKE

DIENSTE

2420

Vir die stroop vankoring, sojabone, mielies,ens. Ek stroop met JohnDeere STS-stropers. Virgoeie diens en billikepryse, skakel Eric 083 3671880.

VAKANSIE& REIS

AKKOMMODASIE

2635

ACCOMMODATION:Fully furnished, self-catering rooms forovernight, short orlong term.Contact: 073 355 5336.

SELFSORG

2626

AMANZIMTOTI: Albatros-woonstelle teenaan die strand.Tel. 031 903 7734Faks: 086 293 3320Facebook.

Margate: Selfsorgvakan-sietuinwoonstel, nabyUVONGO-strand. Ten volletoegerus. 2 slk, 2 badk,slaapplek vir 5, seeuitsig,braai op groot stoep. DStv.Eie dekodeerder. Tarief:Buite seisoen R200 pernag. Binne seisoen R400per nag. Navrae 082 3328649.

MOTORHUISE/BERGING

3260

HUISE TE HUUR

3270

Huise en eenmanwoon-stelle in Loch Athlone.Gemeubileer en ongemeu-bileer. Kontrakteurs-behuising: R80 per dag perpersoon. Skakel Paula: 082927 0209.

2 plaashuise te huur inDaniëlsrus-omgewingvanaf 1 Januarie. SkakelCallie Venter 082 8230008.

1 x 4-slaapkamer-woon-huis, dubbelgeriewe.1 x 2-slaapkamer-woon-huis, dubbelgeriewe. LaProvence. Skakel: 082 4423240.

KAMERS TE HUUR

3315

1 bachelor room withown bathroom. R1 500plus R600 levy. Phone Dirk082 925 8605.

1 bachelor room withown bathroom. R2 000plus R600 levy. Phone Dirk082 925 8605.


REGSKENNISGEWINGS & TENDERS4000

AANSOEK: OUMAWOONSTELKennis geskied hiermee dat Aletta Wilhelmina Derks aan-soek by die Dihlabeng Plaaslike Munisipaliteit gaan doenvir spesiale toestemming om ‘n oumawoonstel op te rigop Erf nommer 1006000032260001, volledige straatadresPleinstraat 75D, La Provence, Bethlehem. Enige persoonwat beswaar teen die voorgestelde bedryf het, moet soda-nige beswaar by die Applikant en die Munisipale bestuurderindien binne 14 dae na die laaste verskyning van hierdiekennisgewing.Die ApplikantAdres: Pleinstraat 75 D, La Provence. Tel. 082 7184152/071 363 6102.

APPLICATION: GRANNY FLATNotice is hereby given that Aletta Wilhelmina Derksintends to apply to the Dihlabeng Local Council for specialpermission to erect a Granny Flat on Erf number1006000032260001, complete street adress 75 D PleinStreet, La Provence, situated in Bethlehem .Any person opposed to the proposed operation must lodgesuch complaint to the Applicant and the Municipal Managerwithin 14 days from the last publication of this notice.The ApplicantStreet address: 75 D Plein Street, La Provence, Bethlehem9701. Tel. 082 718 4152/071 363 6102.


Susan Maré

MADELEINE PIETERSE, ’n fietsryer vanBethlehem, het die afgelope jaar aan dieHeilbron Rhino River Run se 60 km-berg-fietswedrenne deelgeneem. Sy het aanvier wedrenne deelgeneem waarvan sytwee gewen en die naaswenner van tweewas. Sy het onlangs haar laaste wedrenvoltooi en het hier die eerbewys virbeste vroulike fietsryer van die jaarontvang.Vrystaat het met die knap en nederige

sportvrou oor die liefde in haar lewe,fietsry, gesels. Madeleine se fietsry-filosofie is: Droom groot, trap hard.

Sy sê fietsry is ’n sport waaraan diehele gesin kan deelneem. Bergfietsrymaak dit veral moontlik om in dienatuur te kan wees, die mooiheiddaarvan te ervaar, vars lug in te asemen veilig weg van die verkeer te wees.

Ongeag of jy vir plesier of ’n spesifiekedoel ry, sal jy wel by jou bestemminguitkom en ontspanne, energiek engelukkiger voel.

Sy haal John F. Kennedy aan: “No-thing compares to the simple pleasure ofa bike ride.”

Madeleine sê fietsry is ’n goeie vormvan oefening en bied gesondheidsvoorde-le. Dit versterk die hart en spiere –been-, arm-, maag- en rugspiere. Ditverbeter die balans, uithouvermoë,stamina en verhoog kalorieverbranding.

“Dit is goed vir ontspanning en werkfrustrasie en depressie teë. Fietsry isveral ’n goeie keuse as jou liggaam niesterk genoeg is vir ’n sportsoort soosdraf nie. Elkeen stel sy fiets se ratte enkan self die intensiteit van elke oefeningbepaal. Selfs ’n beginner kan makliksonder veel inspanning oefen om ’nafstand van 20 km met ’n fiets te ry.”Is tandem ry moeiliker as enkelfiets

ry?Madeleine sê tandem ry verskil heeltemal

van ’n enkelfiets en albei vereis sy eievernuf, veral as ’n mens kyk na die uitda-gender bergwedrenne waar tegniek op diefiets baie belangrik is. Op ’n tandemfietsmoet twee ryers 100% kan saamwerk.

“Dit is soos ’n danskompetisie, albei moetin pas bly en nie ‘teen mekaar’ trap nie.”Meer oor fietsry“Fietsry kan ’n probleem wees. Jy kan

nie net ’n paar skoene gryp en by die deuruitvlieg nie. Jy moet jou valhelm, waterbot-tel, handskoene, sonskerm en sonbrilonthou. Selfs met al jou beskermendetoerusting, moet ’n mens altyd versigtig opdie paaie en roetes wees.

“Fietsry is ’n lae-impaksportsoort, behal-we as jy dalk met moederaarde kennismaak . . . ”

Madeleine sê Bethlehem beskik oor eenfietsryklub, die Maluti Wheelers.

Sy glo droom groot, trap hard

MADELEINE PIETERSE enDanie Terblancheding op ’n tandemfiets aan ’n wedren mee.

MADELEINEPIETERSE (bergfietsryer, links) vanBethlehemaandie begin van ’nwedren.Foto’s: Verskaf

MADELEINE PIETERSE op pad na die wenpaal.

Documents

Vrystaat News 20131219