แผนบรหารการสอนประจำาบทท 1

หวขอเนอหา

1. ความหมายของการผลต2. องคประกอบของระบบการผลต3. ความหมายของอตสาหกรรม4. ประเภทของอตสาหกรรม5. อตสาหกรรมไทยในยค AEC6. สรป7. แบบฝกหด8. เอกสารอางอง

วตถประสงคเชงพฤตกรรม

เมอนกศกษาไดศกษาบทเรยนนแลวสามารถ1. อธบายความหมายของการผลตได2. มความเขาใจ และอธบายเกยวกบองคประกอบของระบบ

การผลตได3. อธบายความหมายของอตสาหกรรมได4. จำาแนกประเภทอตสาหกรรมในประเภทตาง ๆ ได5. วเคราะหถงบทบาท และศกยภาพในอตสาหกรรมการผลต

ของประเทศไทย และความพรอมในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของประเทศไทยได

วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอน

2

1. อธบายถงความหมาย และความสำาคญในหวขอตาง ๆ ทจะศกษาเกยวกบการผลตในงานอตสาหกรรม ประกอบดวย ความหมายของการผลต องคประกอบตาง ๆ ของระบบการผลต หนาท และประเภทของการผลต ความหมายของอตสาหกรรม การแบงประเภทของอตสาหกรรมในลกษณะตาง ๆ และการวเคราะหศกยภาพของไทยในดานอตสาหกรรมการผลตในยคการเขาสประชาคมอาเซยน AEC

2. นำาเขาสบทเรยน โดยใชเอกสารคำาสอน และสอ Power Point เรอง กรรมวธการผลตเบองตนในงานอตสาหกรรม

3. ซกถาม โตตอบปญหาระหวางการเรยนการสอน เชน การผลตคออะไร และมความเกยวของอยางไรในชวตประจำาวน อตสาหกรรมแบงออกไดเปนกประเภท ประเทศไทยตองเตรยมตวอยางไรในภาคอตสาหกรรมสำาหรบการเตรยมความพรอมในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เปนตน

4. แบงกลมศกษาเนอหา และจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหนกศกษาไดแลกเปลยนประสบการณ และเกดการเรยนรในการแสดงความคดเหน

5. ใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน ประกอบการบรรยาย6. อาจารยผสอนสรปเนอหาเพมเตม และตอบขอซกถาม7. มอบหมายงาน กจกรรมศกษาคนควาเพมเตมนอก

หองเรยน8. ประเมนผลการเรยนร จากแบบฝกหดทายบท

3

สอการเรยนการสอน

1. เอกสารคำาสอน วชา LEM2403 กระบวนการผลตทางดานอตสาหกรรม บทท 1

2. เครองคอมพวเตอร3. Power Point ประกอบการบรรยาย4. Projector

การวดผลและการประเมนผล

1. จากการสงเกต การตอบคำาถาม ในระหวางกจกรรมการเรยนการสอน

2. ประเมนผลจากแบบฝกหดทายบท โดยนกศกษาทไดคะแนนมากกวารอยละ 60ถอวาผานวตถประสงคการเรยนรประจำาบท

บทท 1กรรมวธการผลตเบองตนในงานอตสาหกรรม

4

เอกสารคำาสอนในบทท 1 นไดรวบรวมความรเบองตนเกยวกบการผลตในงานอตสาหกรรม ซงถอไดวาเปนความรพนฐานในการเรยนในรายวชา กระบวนการผลตทางดานอตสาหกรรม เพอใหนกศกษามความรพนฐานในการเขาใจถงระบบการผลตในงานอตสาหกรรม ทราบถงปจจยทมความสำาคญในระบบการผลต กระบวนการผลต และผลผลตในลกษณะตาง ๆ ซงในระบบอตสาหกรรมนนผลผลตหมายถง สนคาทเปนผลผลตทจบตองได และสนคาทมลกษณะเปนบรการ มความเขาใจในลกษณะของอตสาหกรรมในประเภทตาง ๆ และการเตรยมความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยน

ซงเนอหาในบทนประกอบดวย ความหมายของการผลต องคประกอบทสำาคญของระบบการผลต หนาทและประเภทของการผลต ความหมายและประเภทของอตสาหกรรม รวมถงการวเคราะหศกยภาพของไทยในดานอตสาหกรรมการผลตในยคการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (Asean Economics Community : AEC)

ความหมายของการผลต

คำาวาการผลตในภาษาองกฤษใชกนอย 2 คำา ไดแก Production และ Manufacturing ซงมความหมายตางกน (สาคร คนธโชต, 2541 : 1) ดงน

Production หมายถง การดำาเนนกจกรรมตาง ๆ ททำาใหเกดมลคาเพมทงในรปของสนคา และบรการในดานตาง ๆ เชน การผลตยารกษาโรค การผลตอาหารประปอง การบรการทไดรบจากโรง

5

พยาบาล บรษทประกนภย การใหบรการทางการศกษาของมหาวทยาลย และการคมนาคมของบรษทเดนรถประจำาทาง เปนตน

Manufacturing หมายถง การผลตสนคาทสามารถจบตองได เชน การผลตรถยนต เครองใชไฟฟา อาหาร เปนตน โดยสามารถจำาแนกลกษณะของผลผลตไดดงน

1. สนคาเพอการอปโภคบรโภค (Consumer Goods) เชน โทรทศน อปกรณเครองใชภายในบาน ยารกษาโรค รถยนต เปนตน

2. สนคากงสำาเรจรป (Producer Goods) ไดแก สนคาทจะตองนำาไปเขาสกระบวนการผลตในขนตอนตอไป เชน เหลกแผน เหลกเสน ยางแผน หนงสตวทฟอกแลว เปนตน

ชชพ เยาวพฒน (2540 : 29) ไดใหความหมายของการผลตไววา การผลตหมายถง งานทมความเกยวของกบปจจยการผลต ไดแก กำาลงคน วตถดบ อาคารสถานท อปกรณเครองมอตาง ๆ งบประมาณ ความสามารถทางดานเทคโนโลย โดยการนำาเอาปจจยเหลานไปสราง หรอผลตเปนสนคาหรอบรการขนมา

รงสรรค เลศในสตย และณฏฐพงศ สอนสวทย (2550 : 46) ไดกลาวไววาการผลต หมายถง การนำาเอาทรพยากรทางการผลต (Input) มาแปรใหเปนสนทรพยทางเศรษฐกจ หรอเรยกวาผลผลตทงทมรปรางและไมมรปราง (Output) กจกรรมดงกลาวนจะสรรคสรางมลคาเพม และการใชประโยชนใหเกดขน (Activities)

บญธรรม ภทราจารกล (2553 : 12) ใหความหมายไววา การผลตหมายถง การใชเครองจกร เครองมอ และแรงงานในการผลตสนคาจากการใชแรงงานจนถงเครองมอทใชเทคโนโลยขนสง โดยการผลตในงานอตสาหกรรมสามารถแปรเปลยนวตถดบใหเปน

6

ผลตภณฑในลกษณะตาง ๆ ไดแก เครองใชไฟฟา รถยนต อาหาร อาหารกระปอง วทย โทรทศน เครองเสยง เครองเรอน ยารกษาโรค เหลกแผน และเหลกเสน เปนตน

ดงนนจากทกลาวมาการผลต หมายถง การนำาทรพยากร หรอวตถดบตาง ๆ ทมความเหมาะสม ในการผลตมาเขาสกระบวนการแปรรปในขนตอนตาง ๆ เพอผลตเปนสนคา หรอบรการ โดยอาศยปจจยรวมตาง ๆ ในการผลตเพอใหไดผลผลตทดมคณภาพตรงตามวตถประสงคของการนำาไปใชงาน ซงปจจยรวมในการผลตนนประกอบไปดวย บคลากร หรอคน (Man) วสด อปกรณ หรอสงของตาง ๆ (Materials) การจดการ (Management) และเงน หรองบประมาณ (Money) โดยมรายละเอยดของปจจยรวมตาง ๆ ดงทจะไดกลาวถงตอไปน

บคลากร หรอคน (Man) ในกระบวนการผลตนน หมายถง ผทมสวนเกยวของในกระบวนการผลตตงแตการเตรยมวตถดบตาง ๆ การดำาเนนการผลตจนไดเปนผลตภณฑ จนถงการสงมอบถงมอลกคา หรออาจกลาวไดวาเปนผทอยในกระบวนการตงแตตนนำาไปจนถงปลายนำา ของโซอปทานในกระบวนการผลต

วสด อปกรณ หรอสงของตาง ๆ (Materials) หมายถง วตถดบ ชนดตาง ๆ ทไดรบการคดสรรเพอนำามาผลตเปนผลตภณฑ เพอใหไดผลผลตทมคณภาพ ตรงตามวตถประสงคของการนำาไปใชงานในลกษณะทแตกตางกน นอกจากนแลวยงรวมถงเครองจกรกล และเครองมอตาง ๆ ซงเปนปจจยทมความสำาคญอกปจจยหนงในกระบวนการผลต โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนเครองจกรกลไดมการพฒนาไปมากโดยมการนำาเอาระบบคอมพวเตอรและเทคโนโลยสมย

7

ใหมเขามาชวยในกระบวนการผลต ทำาใหเกดความแมนยำามากขน และสงผลใหผลตภณฑมคณภาพสงตามไปดวย

การจดการ (Management) หมายถง การบรหารจดการทรพยากรตาง ๆ ในกระบวนการผลตใหเปนไปอยางมประสทธภาพ เชน การจดการคน ระยะเวลาของการผลตในขนตอนตาง ๆ การใชวตถดบใหเกดประโยชนสงสด เพอจะนำามาซงการลดตนทนในกระบวนการผลต และนำามาซงผลกำาไรสงสดขององคกร เปนตน

เงน หรองบประมาณ (Money) หมายถง ทนตาง ๆ ซงเปนสวนทมความสำาคญในกระบวนการผลต หรออาจกลาวไดวาเปนปจจยทนำามาซงปจจยรวมทงหมดในกระบวนการผลตดงทไดกลาวมาซงจำานวนทนในกระบวนการผลตอาจมมากหรอนอยทงนขนอยกบลกษณะของอตสาหกรรมในการผลต ขนาด และประเภทของอตสาหกรรมการผลตทมความแตกตางกนออกไป

จากความหมายของการผลตดงทไดกลาวมาแลวขางตน จงสรปไดวา คน วสดอปกรณ การจดการ และงบประมาณ ลวนแลวแตเปนปจจยทมความสำาคญตอการผลตสนคา และบรการ ใหมคณภาพ แตในสภาวะการณปจจบนโลกมความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยไปมาก ผประกอบการสวนใหญจงไดนำาเอาเทคโนโลยสมยใหมในดานตาง ๆ เขามาชวยในกระบวนการผลตใหมประสทธภาพมากขน เชน คอมพวเตอร ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เครองจกรกลสมยใหม การควบคมคณภาพ และการขนสง เปนตน ทงนเพอใหสนคา และบรการ มคณภาพตรงตามความตองการของลกคานนเอง อยางไรกตามการผลตสนคาและบรการจะมคณภาพไดนนขนอยกบปจจยรวมอกหลายประการ ไดแก องคประกอบทสำาคญของระบการผลต หนาทและประเภทของการผลต ดงทจะไดอธบายตอไป

8

องคประกอบของระบบการผลต

จากความหมายของการผลตดงทกลาวมาแลวขางตน ผลผลตจะมคณภาพมากหรอนอยนนนอกจากปจจยการผลตทด มประสทธภาพแลว ระบบการผลต (Production System) เปนอกสวนประกอบสำาคญในการแปลงสภาพปจจยการผลต (Inputs) ตาง ๆ ใหมประสทธภาพ ดงแสดงถงองคประกอบทสำาคญของระบบการผลต ดงภาพท 1.1

ภาพท 1.1 องคประกอบทสำาคญของระบบการผลตทมา : ธนรตน แตวฒนา และมณฑล แสงประไพทพย, 2546 : 16

จากภาพท 1.1 แสดงองคประกอบทสำาคญของระบบการผลต ประกอบดวย Inputs, Manufacturing Process, Outputs ซงในระบบการผลตทางดานอตสาหกรรม ปจจยการผลต (Inputs) กระบวนการผลต (Manufacturing Process) และผลผลต (Outputs) จดไดวาเปนองคประกอบทมความสำาคญของระบบการผลต โดยในแตละองคประกอบมรายละเอยด ดงอธบายไดดงตอไปน

1. ปจจยการผลต (Inputs) หมายถง องคประกอบยอยในหลาย ๆ สวนทมความสมพนธหรอเกยวของโดยตรงในการนำาไปส

InputsManufacturing

ProcessOutputs

9

กระบวนการผลต เพอใหไดมาซงผลผลตทงในประเภทสนคา หรอบรการ เชน วตถดบ (Materials) แรงงาน (Labour) งบประมาณ (Budget) เครองจกร (Machine) การบรหารจดการ (Management) และเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) เปนตน

2. กระบวนการผลต (Manufacturing Process) หมายถง การนำาเอาวตถดบ หรอปจจยการผลตตาง ๆ มาเขาสกระบวนการแปลงสภาพเพอใหเกดเปนผลผลตในรปแบบของสนคา หรอบรการ โดยในกระบวนการแปลงสภาพนนจะมความแตกตางกนออกไป ทงนขนอยกบลกษณะ และประเภทของผลผลตทมความซบซอนทแตกตางกน โดยกระบวนการผลตสนคาหรอบรการใน แตละประเภทนน ผผลตตองคำานงถงวตถประสงค และการนำาไปใชงานเปนสวนสำาคญเพอใหไดสนคา หรอบรการทตรงตามความตองการของลกคา และตลาดมากทสด

3. ผลผลต (Outputs) หมายถง สงทเกดจากการนำาเอาปจจยการผลต มาเขาสกระบวนการผลต หรอแปลงสภาพวตถดบโดยอาศยปจจยตาง ๆ จนไดเปนผลผลต ซงสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภทดงน

3.1 ผลผลตทมลกษณะเปนสนคา (Goods) หมายถง ผลผลตทสามารถจบตองได เชน รถยนต เครองใชไฟฟา ปากกา เสอผา อาหารสำาเรจรป วสดในงานกอสราง อปกรณของใชในครวเรอนตาง ๆ เปนตน

3.2 ผลผลตทมลกษณะเปนบรการ (Service) หมายถง ผลผลตทไมสามารถจบตองได เชน การใหบรการของโรงพยาบาล การจดการศกษาของสถาบนการศกษาตาง ๆ หรอใน

10

มหาวทยาลย การใหบรการของสายการบนตาง ๆ การบรการของโรงแรม การใหบรการนวดแผนไทย เปนตน

จากทกลาวมาจะเหนไดวา ระหวางผลผลตทมลกษณะเปนสนคา และผลผลตทมลกษณะเปนบรการมลกษณะทมความแตกตางกนในหลายประการ เชน ผลผลตทเปนสนคาสามารถจำาแนกออกไดเปนสองประเภทใหญ ๆ ไดแก สนคาสำาหรบอปโภค และสนคาสำาหรบบรโภค ซงสนคาในลษณะนสามารถนำาไปจดเกบเปนสนคาคงคลงได และในกระบวนการผลตจะอาศยวตถดบ อปกรณ เครองมอ เครองจกรกลตาง ๆ เปนสวนสำาคญในการผลต ในขณะทผลผลตทมลกษณะเปนบรการจะไมสามารถนำามาจดเกบเปนสนคาคงคลงได และจะอาศยแรงงานคนในการดำาเนนงานมากกวาเครองจกรกลในกระบวนการผลต เปนตน ดงแสดงตวอยางผลผลตทมลกษณะเปนสนคา ดงภาพท 1.2 และผลผลต ทมลกษณะเปนบรการ ดงภาพท 1.3

ภาพท 1.2 ผลผลตทมลกษณะเปนสนคาทมา : คลงสนคา, ม.ป.ป.

จากภาพท 1.2 แสดงผลผลตทมลกษณะเปนสนคา ดงจะเหนไดวาลกษณะของผลตภณฑทเปนสนคานนจะมรปรางเฉพาะตามคณลกษณะของสนคาในแตละประเภทแตกตางกน และมการบรรจ

11

หบหอหลงจากทมการผลตเสรจแลวเพอความสะดวกในการขนยาย และจดเกบ สามารถจดเกบในคลงสนคาไดเพอรอการเคลอนยายไปยงผจำาหนายรายยอย หรอลกคา ตอไป โดยในสนคาแตละประเภทจะมการระบวนเดอนปทผลต แหลงทมาของผลตภณฑ วนหมดอาย ซงสนคาในประเภทนจะมทงสนคาสำาหรบอปโภค และบรโภค ดงนนจะมขอแนะนำาการใชงาน และคำาแนะนำาในการบรโภค ใหสำาหรบลกคา ซงคณลกษณะของผลผลตทเปนสนคาน จะมความแตกตางจากสนคาทมลกษณะเปนบรการ ดงทจะแสดงในภาพตอไป

ภาพท 1.3 ผลผลตทมลกษณะเปนบรการทมา : สปา, 2557

จากภาพท 1.3 แสดงผลผลตทมลกษณะเปนบรการ ดงจะเหนไดวาผลผลตในลกษณะทเปนบรการนจะมความแตกตางจากผลผลตทเปนสนคา ซงผลผลตทเปนบรการนไมสามารถจดเกบในคลงสนคาได ไมสามารถบรรจหบหอ หรอรอการเคลอนยายได และในการบรการจะอาศยแรงงานคน ทกษะฝมอมากกวาผลผลตทเปนสนคา ซงมเครองจกรกลเปนสวนสำาคญในการผลต เปนตน

12

หนาทของการผลต จากทไดกลาวถงองคประกอบทสำาคญของระบบการผลต ซงประกอบดวย ปจจยการผลต กระบวนการผลต และผลผลต ดงทไดกลาวไปแลวนน ในการดำาเนนการผลตจะสามารถเปนไปอยางมประสทธภาพไดนน ผประกอบการยงตองมความเขาใจในหนาทของการผลตดวยเพอใหเกดประสทธภาพสงสด ซงหนาทของการผลตมสวนประกอบสำาคญอยดวยกน 3 ประการ ประกอบดวย

1. การออกแบบระบบการผลต (Design of Production System) เปนการเตรยมความพรอมเพอใหระบบการผลตเกดประสทธภาพสงสด และสามารถผลตสนคา หรอบรการไดอยางมประสทธภาพ เชน การออกแบบและวางผงโรงงาน การตดตงเครองจกร การเลอกทำาเลทตง การออกแบบผลตภณฑ และ การวางแผนกระบวนการผลต เปนตน

2. การควบคมการผลต และการดำาเนนการ (Controlling and Organizing) ขนตอนนจะใหความสำาคญในสวนของการควบคมคณภาพ เชน ควบคมระบบการทำางานในสวนของการผลตในขนตอนตาง ๆ ใหมประสทธภาพ รวมไปถงการควบคมสนคาคงคลง การวางแผนความตองการวสด การขนสงสนคา และการใหบรการ หรออาจกลาวไดวาเปนขนตอนของการบรหารการผลตนนเอง

3. การประสานงานกบหนวยงานอน ๆ (Coordinating) เปนหนาทในการตดตอประสานงานกบหนวยงาน สมาคม หรอองคกรธรกจอน ๆ ทมความเกยวของกบธรกจ หรอผลผลตทกำาลงดำาเนนการอย เชน ขอมลทางการตลาด แหลงเงนทน ขอมลจากทางการเงนการธนาคาร สมาคมผประกอบการอตสาหกรรมใน

13

ประเทศไทย และตางประเทศ เปนตน เพอใหการดำาเนนงานสามารถบรรลวตถประสงคทกำาหนดไว และประสบความสำาเรจสงสด

ดงนนจะเหนไดวา องคประกอบทสำาคญของระบบการผลต และหนาทของการผลตมความเชอมโยงสมพนธกนในดานของการดำาเนนงานในการผลตสนคาและบรการใหเกดประสทธภาพสงสด ไมวาองคกรนนจะเปนหนวยงานทผลตสนคา หรอใหบรการ กจำาเปนตองมความเขาใจในองคประกอบ ทสำาคญของระบบการผลต และหนาทตาง ๆ ของการผลตเพอใหการดำาเนนธรกจสามารถบรรลวตถประสงคทวางไว

กลไกพนฐานของการผลต รงสรรค เลศในสตย และณฏฐพงศ สอนสวทย, (2550 : 47 - 48) ไดสรปรวบรวมกลไกพนฐานทผผลตรบสงการผลตจากมมมองของ เงน สงของ และขอมลขาวสารรวมถงมมมองของลำาดบขนตอนตามเวลาไว 4 ขนตอน ดงตอไปน

1. ขนตอนการกำาหนดเปาหมายกลยทธ เปนขนตอนทวเคราะหจากความตองการของลกคา และภาพรวมของทรพยากรทางการบรหารภายในบรษท ทำาการกำาหนดเปาหมายของแตละฝายงานทเปนรปธรรม เพอบรรลวสยทศนหรอเปาหมายอนาคตของผผลต หรอสภาพทควรจะเปนไปของบรษท

2. ขนตอนการวางแผนผลตภณฑ เปนขนตอนทไดจากการกำาหนดเปาหมายกลยทธ คอการออกแบบผลตภณฑตามความตองการของตลาดหรอลกคาเปาหมายทเปนรปธรรม กำาหนดความชดเจน วางแผนเกยวกบวตถดบ ชนสวน เครองจกรในการผลต และกระบวนการผลตทจำาเปน

14

3. ขนตอนการวางแผนการดำาเนนการ ในขนตอนนเปนขนตอนการเตรยมการเพอดำาเนนการผลตจรงจากคำาสงซอของลกคา ทำาการกำาหนดแผนการดำาเนนการใหมการบรหารคณภาพ ตนทน การสงมอบ และปรมาณใหสอดคลองกบเปาหมายของบรษท รวมถงการจดหาถาทรพยากรไมเพยงพอกตองจดหาจากภายนอก

4. ขนตอนการดำาเนนการ เปนขนตอนตอเนองจากแผนการดำาเนนการทไดจดทำาขนโดยดำาเนนกระบวนการผลตใหสามารถผสมผสานทรพยากรทางการผลตภายในบรษท และทรพยากรภายนอกบรษทใหมประสทธภาพสงทสด เพอบรรลวตถประสงค และความตองการของลกคา ทงทางดานคณภาพ ตนทน และการสงมอบสนคาทเปนผลตภณฑ หรอบรการ

จากกลไกพนฐานของการผลตทง 4 ขนตอนทกลาวมาสรปไดวา สนคาหรอผลตภณฑทบรษทหรอผผลตตองผลตสนคาใหมคณภาพตรงตามความตองการของลกคานน ผผลตยงตองคำานงถงความคมคาทางดานเศรษฐกจควบคกนไป โดยอาศยขนตอนในการดำาเนนการดงทกลาวมาเพอนำามาซงสนคาทมคณภาพ และเพอใหบรษทผผลตสามารถดำาเนนกจการตอไปไดอยางมเสถยรภาพ

ประเภทของการผลต ในการแบงประเภทของการผลต สามารถแบงตามคณลกษณะของผลตภณฑ ไดเปน 2 ประเภท (เสาวนตย จนทนโรจน, 2547 : 6 - 7) ดงน

1. การผลตตามคำาสงซอ (Production to Order) ในการผลตลกษณะนจะเกดขนกตอเมอมใบสงซอ หรอมคำาสงซอเทานน และคณลกษณะของสนคาอาจมคณลกษณะ รปราง แตกตางกนไปตามความตองการของลกคา หรอผสงซอ

15

2. การผลตเพอรอจำาหนาย (Production for Stocking) การผลตในลกษณะนจะเปนการผลตทเกดจากการทำาสำารวจความตองการของตลาดโดยบรษทผผลต และทำาการผลตสนคาหรอผลตภณฑเพอจำาหนายใหกบลกคา เชน เสอผา เครองใชไฟฟา รถยนต เครองเรอน อปกรณและวสดใชสอยตาง ๆ

ทงนประเภทของการผลตนอกจากจะแบงออกไดตามคณลกษณะของผลตภณฑแลวยงสามารถแบงไดตามกระบวนการผลตไดอกเชนกน โดยแบงออกไดเปน 2 ประเภท ไดแก

1. การผลตแบบกระบวนการผลตตอเนอง (Continuous Process of Production) ในกระบวนการผลตแบบตอเนองนนเปนกระบวนการผลตสนคาทมลกษณะเปนสายการผลตทมขนตอนหลายขนตอนในการผลต เชน การผลตชนสวน หรอการประกอบผลตภณฑเขาดวยกน โดยในปจจบนการผลตในลกษณะนสามารถทำาไดโดยสะดวกเนองจากความกาวหนาทางดานเทคโนโลย ซงมกพบการผลตในลกษณะน เชน อตสาหกรรมการผลตรถยนต เครองใชไฟฟา อปกรณเครองใชสำานกงาน คอมพวเตอร อาหารสำาเรจรป และกงสำาเรจรปตาง ๆ เปนตน

2. การผลตแบบกระบวนการผลตไมตอเนอง (Intermittent Process of Production) กระบวนการผลตในลกษณะนเปนการผลตสนคาทมจำานวนไมมากเมอเปรยบเทยบกบกระบวนการผลตแบบตอเนอง ซงกระบวนการผลตแบบไมตอเนองนมกพบในการผลตสนคาประเภทผลตออกมาตามยคสมยนยม ขณะเวลาใดขณะหนง แลวกเปลยนรปทรงหรอรปรางลกษณะของสนคาไปอยางรวดเรว เชน ชนสวนประดบยนต โมเดลโทรศพทมอถอรน

16

ตาง ๆ ชนสวนคอมพวเตอร อปกรณตกแตงตาง ๆ รวมไปถงเครองเรอน อปกรณเครองใชไฟฟาตาง ๆ เปนตน

จากทไดกลาวถง องคประกอบทสำาคญของระบบการผลต หนาท และประเภทของการผลต ดงทไดกลาวไปแลวนน ในระบบของการผลตสามารถวดประสทธภาพของการผลตได โดยสงเกตไดจากการนำาปจจยการผลต มาเขาสกระบวนการผลต แลววดไดจากผลผลตทเกดขนวามปรมาณมากนอยเพยงใดซงเรยกวา ผลตภาพ (Productivity) โดยสามารถคำานวณหาไดดงตวอยางตอไปน

จากสตร

Productivity=OutputsInputs

กำาหนดให

Productivity หมายถง ผลตภาพOutputs หมายถง ผลผลตInputs หมายถง ปจจยการผลต

ในระบบการผลตสามารถวดผลตภาพได 3 ลกษณะ ประกอบดวย

1. การวดผลตภาพของปจจยการผลตรวม (Total Measurement)

2. การวดผลตภาพของปจจยการผลตยอย(Partial Measurement)

3. การวดผลตภาพของปจจยการผลตหลายสวน (Multifactor Measurement)

17

ตวอยาง จากขอมลปจจยการผลต และผลผลต ปลากระปอง ของโรงงานในจงหวดเชยงรายแหงหนง มรายละเอยด ดงตอไปน

ผลผลต1 สนคาสำาเรจรป 2,000,000 บาท2 งานระหวางทำา 700,000 บาท รวมผลผลต 2,700,000 บาท

ปจจยการผลต1. แรงงาน 400,000 บาท2. วตถดบ 20,000 บาท3. เงนทน 1,000,000 บาท4. สาธารณปโภค 60,000 บาท5. เบดเตลด 200,000 บาท รวมปจจยการผลต 1,680,000 บาท

จากขอมลขางตน สามารถคำานวณหาผลตภาพของระบบการผลต ไดดงตอไปน

1. ผลตภาพของระบบการผลตรวม (Total Measurement)

TotalMeasurement=OutputsInputs

¿ 2,700,0001,680,000

¿1 .6

18

2. ผลตภาพของปจจยการผลตยอย หรอแบบเฉพาะสวน (Partial Measurement)

กรณ การวดผลตภาพของการใชแรงงาน

∂Measurement=OutputsLabour

¿ 2,000,000400,000 ¿5

3. ผลตภาพของปจจยการผลตผสม หรอแบบหลายสวน (Multifactor Measurement)

กรณ การวดผลตภาพของแรงงาน และวตถดบ

Multifactor Measurement= OutputsLabour+Material

¿ 2,000,000400,000+20,000

¿4.76

ความหมายของอตสาหกรรม

อตสาหกรรม ในภาษาองกฤษตรงกบคำาวา Industry เปนคำาจำากดความของกจกรรมทใชทน และแรงงาน ในการผลตสงของ ผลตภณฑตาง ๆ หรอบรการ ซงในปจจบนอตสาหกรรมถอไดวาเปนสงหนงทมความจำาเปนตอการดำารงชพของมนษย หรออาจเรยกไดวาผลผลตของอตสาหกรรมมอยในชวตประจำาวน และมความสำาคญตอมนษยอยางมาก (อตสาหกรรม, 2556 : ออนไลน)

บญธรรม ภทราจารกล (2553 : 13) กลาววาอตสาหกรรม หมายถง กระบวนการแปรรปวตถดบหรอวสด เพอการผลตสนคา

19

ชนดตาง ๆ โดยการใชเครองจกรหรอแรงงานคนในการใหผลผลตออกมาไดครงละมาก ๆ และมมลคาเพมทางดานเศรษฐกจ

ชชพ เยาวพฒน (2540 : 1) ไดใหความหมายของอตสาหกรรมไววา อตสาหกรรม หมายถง การนำาเอาวตถดบมาเปลยนแปลงสภาพ ดวยแรงงานคน หรอเครองจกรกลตาง ๆ เพอนำามาเปนเครองอำานวยความสะดวก ทงอปโภค บรโภค รวมถงการบรการตาง ๆ

สาคร คนธโชต (2541 : 2) กลาววาอตสาหกรรม หมายถง การทำาสงของเพอใหสนคาหรอทำาอะไรกตาม อนทำาใหผลทออกมามมลคาเพมทางดานเศรษฐกจ โดยอตสาหกรรมสามารถจำาแนกไดเปน 3 กลม คอ

1. อตสาหกรรมทนำาหรอสกดทรพยากรธรรมชาตมาใช เชน การเพาะปลก การปาไม การเลยงสตว การประมง และการทำาเหมองแร เปนตน

2. อตสาหกรรมการผลต เปนการนำาเอาวตถดบมาปรงแตงดดแปลง แปรสภาพดวยแรงมนษย หรอเครองจกรกตามเพอเปลยนสภาพมาเปนเครองอปโภคบรโภค เชน การผลตอาหาร การผลตรองเทา การผลตรถยนต และการผลตยา เปนตน

3. อตสาหกรรมบรการ เปนการดำาเนนการในลกษณะการใหบรการ เชน การคาขาย การขนสง การทองเทยว การธนาคาร และโรงแรม เปนตน

จากความหมายของอตสาหกรรมดงทกลาวมาสรปไดวา อตสาหกรรม คอ การนำาเอาวตถดบตาง ๆ มาแปรรปโดยอาศยแรงงานคน หรอเครองจกรกลตาง ๆ เพอผลตเปนสนคา หรอบรการใหมคณภาพ มาตรฐานเพอตอบสนองความตองการของมนษย โดย

20

อตสาหกรรมสามารถแบงออกไดเปนหลายประเภทตามลกษณะตาง ๆ ดงทจะไดอธบายตอไปน

ประเภทของอตสาหกรรม

ประเภทของอตสาหกรรมสามารถแบงออกไดหลายประเภทขนอยกบวาจะแบงตามคณลกษณะและใชหลกเกณฑอะไรในการจำาแนกประเภทของอตสาหกรรม ดงมรายละเอยดตอไปน

1. การจำาแนกประเภทของอตสาหกรรมตามลกษณะผลตภณฑ ทมลกษณะในการผลตสนคาประเภทผลตภณฑสำาเรจรป จำาแนกได 3 ประเภท ประกอบดวย

1.1 อตสาหกรรมหนก (Heavy Industry) ไดแก อตสาหกรรมการผลตทตองใชทน แรงงาน เครองจกรกล และเทคโนโลยในการผลต เปนจำานวนมาก และผลตภณฑมลกษณะทมขนาดใหญ มนำาหนกมาก เชน อตสาหกรรมการถลงเหลก การตอเรอ การผลตเครองบน รถไฟ การผลตสายเคเบลไฟฟา การผลตอาวธยทโธปกรณตาง ๆ การผลตเครองจกรกล และอตสาหกรรมเคม เปนตน

1.2 อตสาหกรรมเบา (Light Industry) ไดแก อตสาหกรรมการผลตทนำาเอาวตถดบทไดจากอตสาหกรรมหนกมาผลตเปนผลตภณฑใหม แตอยางไรกตามยงคงตองอาศยแรงงาน ทน เครองจกรกล และเทคโนโลยตาง ๆ ชวยในกระบวนการผลต เชน อตสาหกรรมการผลตอาหาร ยารกษาโรค เครองนงหม พลาสตก เครองใชไฟฟา ชนสวนเครองจกรกล และอปกรณตาง ๆ เปนตน

21

1.3 อตสาหกรรมในครอบครว (Home or Cottage Industry) ไดแก อตสาหกรรมทเกดขนภายในครอบครว หรอจากการรวมกลมกนของชาวบาน มกพบเปนผลตภณฑทไมไดพงพาเครองจกรกล และเทคโนโลยชนสงมากนกเมอเปรยบเทยบกบการผลตในสองประเภททกลาวมา เชน การถนอมอาหาร อาหารพนบาน ขาวของเครองใชทเกดจากการจกสาน การทอผา เครองหนง รวมไปถงสนคาประเภทโอทอป ของแตละชมชนกจดอยในประเภทของอตสาหกรรมในครอบครว เปนตน

2. การจำาแนกประเภทของอตสาหกรรมตามขนาดของอตสาหกรรม สามารถแบงไดเปน 3 ประเภท ประกอบดวย

2.1 อตสาหกรรมขนาดใหญ (Large Scale Industry) ไดแก อตสาหกรรมทตองใชเงนลงทนเปนจำานวนมาก มแรงงาน และเครองจกรกลททนสมย ใชเทคโนโลยขนสงในการดำาเนนงาน มทรพยสนถาวรตงแต 100 ลานบาทขนไป เชน โรงงานในนคมอตสาหกรรมตาง ๆ ของประเทศไทย ไดแก อตสาหกรรมการผลตรถยนต โรงงานไฟฟา โรงงานแยกกาซ อตสาหกรรมเหมองแร อตสาหกรรมการผลตเครองจกรกล โรงงานถลงเหลก เปนตน

2.2 อตสาหกรรมขนาดกลาง (Medium Scale Industry) ไดแก อตสาหกรรมทมแรงงานไมถง 100 คน มทรพยสนถาวรในการดำาเนนงานตำากวา 100 ลานบาท มแรงงาน และเครองจกรกลชวยในการดำาเนนงาน รวมถงเทคโนโลยททนสมยในการผลตเพอสนคาทมมาตรฐาน และรวดเรว เชน โรงงานผลตอาหารกระปอง โรงงานผลตนำาดม อตสาหกรรมทอผา เครองนงหม โรงงานผลตอปกรณเครองใชไฟฟา เปนตน

22

2.3 อตสาหกรรมขนาดเลก (Small Scale Industry) ไดแก อตสาหกรรมทมแรงงานไมเกน 50 คน และมทรพยสนในการดำาเนนงานตำากวา 10 ลานบาท อาศยแรงงานคนเปนหลกในการผลตสนคา และมเครองจกรกล เปนเครองมอชวยในการทำางานเพอใหเกดความรวดเรว และมประสทธภาพของการทำางาน เชน โรงงานนำาตาล โรงกลง โรงสขาว โรงงานผลตสนคาและจำาหนายของทระลก เปนตน

3. การจำาแนกประเภทของอตสาหกรรมตามลกษณะของผลผลตทนำาไปใชงาน สามารถแบงออกไดเปน 3 ประเภท ประกอบดวย

3.1 อตสาหกรรมขนปฐมภม (Primary Industry) หรอเรยกอกอยางวาอตสาหกรรมขนตน ไดแก อตสาหกรรมทนำาเอาวตถดบจากแหลงผลตมาเปนสนคา เชน การทำาประมง ปาไม การเลยงสตว การขดแร การยอยหน การแปรรปไม ทรพยากรทางธรรมชาต และผลตผลทางการเกษตร เปนตน

3.2 อตสาหกรรมขนทตยภม (Secondary Industry) ไดแก อตสาหกรรมทนำาเอาผลผลตจากการดำาเนนงานในอตสาหกรรมขนปฐมภมมาเปนวตถดบ และเขาสกระบวนการแปรรปเพอทำาเปนสนคาตอไป เชน การนำาแรเหลกมาผลตเปนเหลกรปพรรณในลกษณะตาง ๆ เพอรองรบในงานอตสาหกรรมประเภทตาง ๆ การนำาเอาเอทานอลจากโรงงานนำาตาลมาผลตเปนกาซโซฮอล การนำาเอาผลตผลทางการเกษตรมาแปรรป และเพมมลคาทางการคา เปนตน

3.3 อตสาหกรรมขนตตยภม (Tertiary Industry) ไดแก อตสาหกรรมทนำาเอาผลผลตทไดจากอตสาหกรรมการผลตใน

23

ขนทตยภมมาผลตเปนสนคา และบรการ เชน อตสาหกรรมการขนสง อตสาหกรรมเหลกรปพรรณในงานกอสราง งานสรางชนสวนเครองจกรกล อตสาหกรรมการผลตเครองอปโภค และบรโภคตาง ๆ เปนตน

4. การจำาแนกประเภทของอตสาหกรรมตามวธการดำาเนนงาน สามารถแบงออกไดเปน 4 ประเภท ประกอบดวย

4.1 อตสาหกรรมสกดจากธรรมชาต (Extractive Industry) หรอเรยกอกอยางวาอตสาหกรรมเชงสกด ไดแก อตสาหกรรมทนำาทรพยกรทางธรรมชาตมาสกดเพอเพมมลคาใหสงขน เชน อตสาหกรรมการขดแรธาตตาง ๆ โรงงานขดกาซ และนำามน การสกดนำามนจากนำามนปาลม การประมง การปศสตว และการปาไม เปนตน

4.2 อตสาหกรรมการผลต (Manufacturing Industry) ไดแก อตสาหกรรมทนำาผลผลตทไดจากอตสาหกรรมเชงสกดมาเขาสกระบวนการผลต เพอใหไดออกมาเปนสนคา หรอบรการ เชน การนำาไมจากอตสาหกรรมปาไมมาทำาเปนอตสาหกรรมการผลตกระดาษ การนำาหนงสตวจากการ ปศสตวมาแปรรปเปนเสอผา และอปกรณเครองใชตาง ๆ การนำาแรเหลกจากอตสาหกรรมการขดแรมาผลตเปนเหลกรปพรรณทใชในงานอตสาหกรรมประเภทตาง ๆ เปนตน

4.3 อตสาหกรรมการขนสง (Transporting Industry) ไดแก การบรหารจดการเพอนำาเอาผลตภณฑตาง ๆ ทไดจากกระบวนการผลตจดสงไปยงผบรโภค เชน การขนสงทางนำา การขนสงทางอากาศยาน การขนสงทางบกทงทางถนน และระบบราง เปนตน

24

4.4 อตสาหกรรมการบรการ (Service Industry) ไดแก อตสาหกรรมทเกยวกบการใหบรการ และสงอำานวยความสะดวกตาง ๆ เชน อตสาหกรรมทองเทยวและการโรงแรม อตสาหกรรมในระบบสาธารณปโภคตาง ๆ อตสาหกรรมอาหาร และเครองดม เปนตน

จากทไดกลาวถงความหมาย และประเภทของอตสาหกรรม สรปไดวาอตสาหกรรมในแตละประเภท มลกษณะและเปาหมายในการสรางผลผลตทแตกตางกนตามวตถดบ บรบทของการผลต ขนาดของอตสาหกรรมการผลต และวตถประสงคของการนำาผลผลตไปประกอบอตสาหกรรม ซงอตสาหกรรมในแตละประเภทลวนแลวแตมความสำาคญในการสรางและพฒนาประเทศใหมเสถยรภาพ มความเจรญกาวหนา และสามารถแขงขนในเวทโลกทางดานเศรษฐกจไดอยางมประสทธภาพ

อตสาหกรรมไทยในยค AEC

ในป พ.ศ. 2558 ประเทศไทยจะเขาสยคประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงจะสงผลใหผประกอบการในภาคอตสาหกรรมการผลตตองปรบตว และเตรยมรบมอกบการเปลยนแปลงของการรวมตวกนของสมาชกในกลมประเทศอาเซยน เชน การเคลอนยายแรงงานเสร การยกเวนภาษศลกากรในหมวดสนคาตาง ๆ และการใชภาษาองกฤษเปนภาษาสอสาร เปนตน ดงนนผประกอบธรกจอตสาหกรรมในประเทศไทย ควรศกษาผลกระทบของอตสาหกรรมไทยในยค AEC ดงตอไปน

1. ผลวเคราะหศกยภาพอตสาหกรรมไทยกอนเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน AEC วชระ ปษยะนาวน, (2556) ได

25

วเคราะหศกยภาพอตสาหกรรมไทยในการแขงขนหลงการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (Asean Economic Community : AEC) ในป พ.ศ. 2558 ในบทความออนไลน พบวาประเทศไทยมจดแขงทสำาคญ 4 ประการ ไดแก

1.1 ประเทศไทยมแรงงานทมทกษะฝมอเมอเทยบกบประเทศอน ๆ

1.2 มวตถดบทางการเกษตรทมศกยภาพ ทงในดานปรมาณและคณภาพ และมผลผลตทหลากหลาย เชน ขาว ยางพารา ออย ผกและผลไมสด เปนตน

1.3 มทตงเหมาะสมในดาน การเปนศนยกลางภมภาค ทำาใหมขอไดเปรยบหลายดาน โดยเฉพาะการขนสง

1.4 การคมนาคมขนสงทงทางบก และทางอากาศครอบคลม และรองรบไดอยางมประสทธภาพ

นอกจากนแลวยงพบขอดอยหรอสงทตองเรงพฒนาและปรบปรง ใน 5 ประการ ประกอบดวย

1 ภาคการผลตของไทยยงมประสทธภาพตำา เหนไดจากขอมลการสำารวจปจจยในการแขงขนทง 4 ดาน ไดแก สมรรถนะทางเศรษฐกจ (Economic Performance) ประสทธภาพของรฐบาล (Government Efficiency) ประสทธภาพของภาคธรกจ (Business Efficiency) และโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ทสถาบนการจดการนานาชาต (International Institute for Management Development : IMD) ไดดำาเนนการสำารวจไวในป พ.ศ. 2555

26

2 การขาดแคลนแรงงานจากคานยมเกยวกบการทำางาน และการเรยนทผด ๆ โดยใหความสำาคญกบภาพลกษณมากกวาการนำาไปใชจรง

3 การกระจกตวของพนทอตสาหกรรมทำาใหเกดปญหาความเหลอมลำาทางรายได และการอพยพแรงงานเขามาหางานทำาใน กทม. และปรมณฑล รวมทงในพนทภาคตะวนออก

4 อตสาหกรรมหลกของประเทศยงตองพงพาเงนทนจากตางประเทศ

5 สนคาอตสาหกรรมยงมการเชอมโยงวตถดบจากภาคการเกษตรไมมากนก แมวาภาคการเกษตรจะมความสำาคญกบประเทศมาอยางชานาน

2. การศกษาอตสากรรมหลก 12 กลมของไทย ประกอบดวย

กลมทหนง อตสาหกรรมยานยนต ประเทศไทยเปนฐานการผลตรถยนต อนดบ 1 ของอาเซยนมศกยภาพในการผลตรถยนตทมความเฉพาะใน 3 ผลตภณฑ ไดแก รถปกอพ 1 ตน รถยนตประหยดพลงงาน หรออโคคาร และรถยนตขนาดเลกคณภาพสง ซงในสวนของรถจกรยานยนตไทยมการผลตเปนอนดบ 3 รองจากอนโดนเซย และเวยดนาม ดงนน หากเปด AEC ไทยควรจะรกษาฐานการผลตรถยนตขนาดเลกทมคณภาพสง ฐานการผลตรถจกรยานยนตขนาดใหญ และสงเสรมใหผประกอบการไทยออกไปตงฐานการผลตยานยนต และชนสวนในอาเซยน

กลมทสอง อตสาหกรรมเครองใชไฟฟาภายในบาน ไทยยงมศกยภาพในการแขงขน เนองจากเปนฐานการผลตอนดบ 1 ของ

27

อาเซยน อยางไรกตาม หลงการเปด AEC ไทยอาจไดรบผลกระทบจากการยายฐานการผลตไปประเทศเพอนบาน เชน กรณทวแอลซดของโซน ทไดยายฐานไปมาเลเซย เนองจากมตนทนในการขนสงไปอนเดยทเปนตลาดหลกตำากวา แตทงนไทยยงคงเปนฐานการผลตทวแอลซดของซมซง พานาโซนก และแอลจ รวมทง ยงรบจางผลตใหกบอกหลายแบรนด ขณะท เครองใชไฟฟาอน ๆ เชน เครองปรบอากาศ ตเยน เครองซกผา ฯลฯ ยงมแนวโนมทด

กลมทสาม อตสาหกรรมอเลกทรอนกส ไทยยงมจดแขงในเรองแรงงานมฝมอเปนทยอมรบ และมระบบสาธารณปโภคทพรอมแตยงมปญหาการขาดแคลนแรงงาน ซงการเปด AEC คาดวา เรองภาษจะสงผลตออตสาหกรรมนไมมาก เพราะไดทะยอยลดภาษเปน 0 เกอบหมดแลว อยางไรกตาม ถามองในแงของมาตรการสงเสรมการลงทน ไทยยงเสยเปรยบมาเลเซย และสงคโปร ทใหสทธประโยชนยดหยนกวา โดยแนวโนมการ อยรอดของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส จะตองสงเสรมใหเกดการลงทนในผลตภณฑทมมลคาเพมสง และใชเทคโนโลยชนสง

กลมทส อตสาหกรรมเหลก ไทยมศกยภาพในอนดบตน ๆ ของอาเซยน เนองจากเปนตลาดทใหญ และยงมโอกาสขยายตลาดในอาเซยนไดอกมาก แตมจดออนในเรองการพงพาวตถดบนำาเขาจากตางประเทศ ไมมโรงถลงเหลกตนนำา ซงหลงจากเปด AEC แลวความนาสนใจในการลงทนอตสาหกรรมนอาจดอยกวาประเทศเพอนบานทมการลงทนเหลกตนนำา

กลมทหา อตสาหกรรมอญมณและเครองประดบ ไทยมจดแขงเรองฝมอแรงงาน โดยมความเชยวชาญในเรองการปรบปรงคณภาพพลอย มจดออนในเรองแรงงานมฝมอมแนวโนม ลดลง

28

เพราะคนรนใหมหนไปทำางานดานอน และขาดแคลนวตถดบภายในประเทศตองนำาเขาถง 90 % แตทงน เมอเปรยบเทยบในอาเซยนไทยยงคงมศกยภาพการแขงขนสงกวา ซงเมอเปด AEC จะทำาใหไทยมแหลงวตถดบเพมขนจากประเทศเพอนบาน

กลมทหก อตสาหกรรมสงทอ ไทยมจดเดนในเรองขดความสามารถในการผลตครบวงจร เปนฐานการผลตใหญในอาเซยนรวมทง ประเทศกมพชา พมา และเวยดนาม ตางกยงพงพาสนคากลางนำาจำาพวกผาผนจากไทย ดงนนเมอเปด AEC จะเปนผลดเนองจาก ประเทศเพอนบานและเวยดนามมอตสาหกรรมเครองนงหมทเตบโตอยางรวดเรว แตยงขาดแคลนอตสาหกรรมตนนำา และกลางนำา จงตองนำาเขาวตถดบ ทำาใหเปนโอกาสของไทย ในการขยายตลาดในอาเซยน

กลมทเจด อตสาหกรรมเครองนงหม ไทยมความไดเปรยบและความพรอมในเรองคณภาพ การผลตทปราณต แตมจดออนเรองตนทนแรงงาน ดงนน การเปด AEC จะเปนโอกาส ในการออกไป ตงฐานการผลตในสนคา ปลายนำาในประเทศเพอนบานทมตนทนแรงงานตำา และยงสามารถใชสทธประโยชนทางภาษ (Generalised System of Preferences : GSP) ของประเทศเพอนบานในการสงออกไปยงยโรป และสหรฐฯแตผประกอบการ จะตองพฒนาแบรนด และเพมการออกแบบ เพอใหแขงขนในตลาดสากลได

กลมทแปด อตสาหกรรมเมดพลาสตก ไทยมจดแขงเมอเทยบกบประเทศในอาเซยน เพราะมกำาลงการผลตมากทสดในภมภาคการเปด AEC ลดภาษเปน 0 % ไทยจะสงเมดพลาสตกเขาไปขายได มากขน โดยเฉพาะประเทศทมอตสาหกรรมตนนำาไมเพยงพอ เชน

29

อนโดนเซย แตอนโดนเซยกมมาตรการกดกนทางการคาในเมดพลาสตกจากไทย ดงนนหากขจดอปสรรคนไดกจะทำาใหมการสงออกมากขน

กลมทเกา อตสาหกรรมผลตภณฑพลาสตก มสวนแบงการตลาดในอาเซยนเปนอนดบ 3 รองจากประเทศสงคโปร และประเทศมาเลเซย โดยมประเทศมาเลเซยเปนคแขงทนากลว เนองจากมตนทนวตถดบ พลงงาน โลจสตกส และแรงงาน ตำากวาไทย รวมทงยงมการเชอมโยงคลสเตอรพลาสตกทดกวา ซงเมอเปด AEC อตสาหกรรมน จะขยายตวตามเศรษฐกจ ประกอบการไทยสามารถสงไปยงประเทศเพอนบานไดมากขน ยกเวนประเทศเวยดนามทเปนตลาดของประเทศมาเลเซย

กลมทสบ อตสาหกรรมผลตภณฑยาง ประเทศไทยมจดเดนในเรองการสงออกวตถดบยางธรรมชาตเปนจำานวนมาก ทำาใหอตสาหกรรมนของไทยมศกยภาพ และความสามารถในการแขงขนโดยเฉพาะยางลอทเตบโตอยางมาก แตขณะเดยวกนประเทศลาว และเวยดนามไดขยายการสงออกยางมากขนทำาใหอตราการเตบของไทยลดลง และไทยยงประสบปญหาการขาดแคลนแรงงาน ดงนนจงตองเรงผลตบคลากรทกระดบ รวมทงเพมการวจยและพฒนา เพมสงเสรมใหเกดการใชเทคโนโลยในการผลต และการวจยสรางนวตกรรมในอตสาหกรรมยาง

กลมทสบเอด อตสาหกรรมเครองสำาอางและเครองประทนผว ไทยมจดเดนในเรองคณภาพสนคาทดกวาจน และยงเปนทำาเลทเหมาะตอการเปนศนยกลางกระจายสนคาในอาเซยน และยงมความหลากหลายของสมนไพรทใชเปนวตถดบ แตการเปด AEC จะทำาใหผ

30

ประกอบการ SMEs ตองปรบตวเพมขดความสามารถในการแขงขน เพราะจะมคแขงมากขน

กลมทสบสอง อตสาหกรรมอาหาร เปนอตสาหกรรมทไทยมความเขมแขงมาก สงทตองระวง คอ ปญหาการขาดแคลนแรงงานเนองจากเปนอตสาหกรรมทใชแรงงานสงและมสภาพแวดลอมการทำางานทไมจงใจ ดงนนรฐบาลควรมนโยบายชดเจนในเรองการเออประโยชนตอนกลงทน เชน การเพมประสทธภาพ การลดตนทนการผลต การสนบสนนการวจยและพฒนา เพอลดการพงพา

สรป

การผลต หมายถง การนำาทรพยากร หรอวตถดบตาง ๆ ไดแก แรงงาน วสด การจดการ และงบประมาณ ทมความเหมาะสมในการผลตมาเขาสกระบวนการแปรรปในขนตอนตาง ๆ ซงลวนแลวแตเปนปจจยทมความสำาคญตอการผลตสนคา และบรการใหมคณภาพโดยอาศยปจจยรวมตาง ๆ ในการผลตเพอใหไดผลผลตทดมคณภาพตรงตามวตถประสงคของการนำาไปใชงาน ซงปจจยรวมในการผลตนนประกอบไปดวย บคลากร หรอคน (Man) วสด อปกรณ หรอสงของตาง ๆ (Materials) การจดการ (Management) และเงน หรองบประมาณ (Money) แตในสภาวะการณปจจบนโลกมความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยไปมาก ผประกอบการสวนใหญจงไดนำาเอาเทคโนโลยสมยใหมในดานตาง ๆ เขามาชวยในกระบวนการผลตใหมประสทธภาพมากขน เชน คอมพวเตอร ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เครองจกรกลสมยใหม การควบคมคณภาพ และการขนสง เปนตน ทงนเพอใหสนคา และบรการ มคณภาพตรงตามความตองการของลกคา

31

อตสาหกรรม หมายถง การนำาเอาวตถดบตาง ๆ มาแปรรปโดยอาศยแรงงานคน หรอเครองจกรกลตาง ๆ เพอผลตเปนสนคา หรอบรการใหมคณภาพ มาตรฐานเพอตอบสนองความตองการของมนษย โดยอตสาหกรรมในแตละประเภท มลกษณะและเปาหมายในการสรางผลผลตทแตกตางกนตามวตถดบ บรบทของการผลต ขนาดของอตสาหกรรมการผลต และวตถประสงคของการนำาผลผลตไปประกอบอตสาหกรรม ซงอตสาหกรรมในแตละประเภทลวนแลวแตมความสำาคญในการสรางและพฒนาประเทศใหมเสถยรภาพ มความเจรญกาวหนา และสามารถแขงขนในเวทโลกทางดานเศรษฐกจไดอยางมประสทธภาพ

การผลตในงานอตสาหกรรม หมายถง กจกรรมหรอกระบวนการแปรรปวตถดบประเภท ตาง ๆ โดยอาศยปจจยรวมของอตสาหกรรมในแตละประเภทดงทไดกลาวไปแลว มาผลตเปนสนคา หรอบรการ ใหตรงตามความตองการของลกคา และผใชผลตภณฑอยางแทจรง นอกจากนแลวอตสาหกรรมการผลตยงเปนอกหนงปจจยทจะชวยพฒนาสงเสรมระบบเศรษฐกจของประเทศใหมเสถยรภาพ มศกยภาพการแขงขนในกลมประเทศอาเซยน และในเวทโลกตอไป

32

แบบฝกหด

คำาชแจง จงตอบคำาถามตอไปนใหครบทกขอ

1. จงอธบายความหมายของคำาวา การผลตมาใหเขาใจ2. องคประกอบทสำาคญของการผลตมอะไรบาง จงอธบาย3. จงอธบายความหมายของคำาวา อตสาหกรรม4. อตสาหกรรม แบงไดเปนกประเภทอะไรบางจงอธบาย5. อตสาหกรรมหนก และอตสาหกรรมขนตตยภม มความ

เหมอนหรอแตกตางกนอยางไร จงอธบาย6. ปจจยทสำาคญทสดของการผลตคออะไร จงอธบายพรอม

ใหเหตผลประกอบ7. จงยกตวอยางลกษณะของสนคาทเปนผลตภณฑ และ

สนคาทมลกษณะเปนบรการมาอยางละ 5 ขอ8. การขดเจาะกาซธรรมชาต และนำามนในอาวไทยจดเปน

อตสาหกรรมประเภทใด9. นคมอตสาหกรรม มความเกยวของอยางไรกบ

อตสาหกรรมการผลตของไทย

33

10. จงอธบายถงโอกาสในการพฒนาอตสาหกรรมการผลตของประเทศไทย ในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

เอกสารอางอง

ชชพ เยาวพฒน. (2540). การจดงานอตสาหกรรม กรงเทพมหานคร : โอ เอส พรนตง เฮาส.ธนรตน แตวฒนา และมลฑณ แสงประไพทพย. (2546).

กรรมวธการผลต กรงเทพมหานคร : ซเอดยเคชน.บญธรรม ภทราจารกล. (2553). กรรมวธการผลต กรงเทพมหานคร : ซเอดยเคชน.รงสรรค เลศในสตย และณฏฐพงศ สอนสวทย. (2550). คมอ การบรหารการผลตอยางมออาชพ เลม 1

34

กรงเทพมหานคร : สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).สาคร คนธโชต. (2541). กรรมวธการผลต กรงเทพมหานคร : โอ เอส พรนตง เฮาส.เสาวนตย จนทนโรจน. (2547). การบรหารการผลต กรงเทพมหานคร : ท พ เอน เพรส.คลงสนคา. (ม.ป.ป.). [ออนไลน]. จาก

http://www.labelone.co.th. สบคนเมอ 24 มกราคม 2556.

วชระ ปษยะนาวน. (2556). เปดผลวเคราะหอตสาหกรรมไทยมนใจศกยภาพแขงขนรบ AEC. [ออนไลน]. จาก http://www.thai-aec.com. สบคนเมอ 20 ตลาคม 2556.

สปา. (2557). [ออนไลน]. จาก http://www.royalhillsresort.com. สบคนเมอ 1 พฤษภาคม 2557.

อตสาหกรรม. (2556). [ออนไลน]. จาก http://th.wikipedia.org. สบคนเมอ 30 มกราคม 2556.