MEHMET ALİ KAĞITÇI

YENİLİKÇİ TASARIMLAR PROJE YARIŞMASI

PROJE HAZIRLAMA REHBERİ

KOCAELİ BİLİŞİM FUARI

www.kocaelibilisimfuari.com.tr

1

İÇİNDEKİLER

TANIMLAR/KISALTMALAR..........................................................................................................................7ÖNSÖZ......................................................................................................................................................... 8BÖLÜM 1 YARIŞMA KONULARI................................................................................................................9BÖLÜM 2 YARIŞMA PROJELERİ TANIMLARI VE NİTELİKLERİ............................................................10BÖLÜM 3 PROJE İÇİN HAZIRLANACAK DOKÜMANLAR.......................................................................18BÖLÜM 4 PROJE SUNUMU VE GÖRSELİ HAZIRLANMASI...................................................................26BÖLÜM 5 DİKKAT EDİLMESİ GEREKLİ HUSUSLAR..............................................................................27BÖLÜM 6 DEĞERLENDİRME SÜRECİ....................................................................................................28

2

TANIMLAR

Sanayi 4.0 Yeni sanayi devrimini, öncelikle sanayide dijital dönüşüm olmak üzere, yaşamın her alanında dönüşümü

ifadeetmektedir.

SüreçBelli bir hedefe ve sonuca götüren işlemler dizisi

StandartTemel ve belirli ölçütlerin tanımlandığı ortak kabuller

DisiplinBilim dalı, çalışma alanı

Disiplinler arasıFarklı disiplinlerin bir arada yer aldığı çalışma alanı

Çok disiplinlilikFarklı disiplinlerin bir arada çalışılması

Prototip

KISALTMALAR

TÜBİTAK Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu

BİLGEM Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi

AR-GE Araştırma ve Geliştirme

3

ÖNSÖZ

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından, 80 yıl önce bir kimyager olarak bilim adamı kimliği ile SEKA Kağıt Fabrikasını kuran ve geliştirdiği sistemle, su ve buhar gücünün verimli kullanılmasını sağlayarak kağıt üretimini gerçekleştiren Mehmet Ali Kağıtçı anısına, geçmişin sanayi devrimi olarak sözü edilen bu değişim ve

4

dönüşümlerin günümüzde geldiği son nokta olan Sanayi 4.0 üzerine liselerarası (liseler, mesleki ve teknik eğitim liseleri vb.) bir proje yarışması düzenlenmesine karar verilmiştir.

Bu doküman, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından, 23-26 Kasım 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilecek Kocaeli Bilişim Fuarı kapsamında, düzenlenen liselerarası MEHM

5

ET ALİ KAĞITÇI Yenilikçi Tasarımlar Proje Yarışması için yarışmaya katılacak öğrencilere yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır. Proje çalışması yapacak yarışma ekiplerinin başvuruda bulunmadan önce bu rehberi dikkatle okumaları kendilerine yol gösterecek ve proje konusu seçimi, proje çalışmaları sırasındaki proje tabanlı öğrenme sürecini destekleyecektir.

6

Yarışma, öğrencileri bilimsel ve teknolojik çalışmalara özendirmek, araştırma ve geliştirmeye yöneltmek, bilim ve teknoloji insanı olarak yetişmelerine katkı sağlamak amacını taşımaktadır. Yarışma konuları olarak Sanayi 4.0 alanları seçilmesinin nedeni ise; yeni sanayi devrimi ve yaşamın her alanında dijital dönüşüm olarak tanımlanan bu alanların gelece

7

kte daha da etkinleşeceği değerlendirildiğinden, gençlerde ve toplumda farkındalık yaratmak, tanıtmak, bu alanlarda çalışmaya teşvik etmektir.

Bu kapsamda, projeye kaynak olan fikrin ekipteki proje sahibi öğrenci/öğrencilerden çıkmış olması ve özgünlüğü çok önemsenmektedir. Öğrenciler, kendi ürettikleri fikir ile ilgili olarak, danışman öğretmenlerinin yönlendirmesi

8

yle, bilgi alma ya da laboratuvarlardaki cihazların kullanımıyla sınırlı olarak üniversitelerden ya da araştırma kurumlarından destek alabilirler.

Bu süreçte, öğrencilerin öğretmenleriyle birlikte yenilikçi proje üretmesi ile proje tabanlı eğitim de gerçekleşmiş olacak; yarışma ekibi, bilimsel ve sonuç odaklı çalışma alışkanlığı, yaratıcı düşünme, sorgulama, problem

9

çözme, bilgiye erişim, analiz, araştırma ve geliştirme, ekip çalışması, sözlü ve yazılı iletişim kazanımlarını elde edeceklerdir. Ayrıca proje gerçekleştirme ve yönetimi yeteneğinin kazanılması, Ar-Ge kültürünün oluşturulması, bilginin kalıcılığının ve sürekliliğinin sağlanması için, bilgi kazanımlarını kayıt altına alma alışkanlığının kazandırılması hedeflenmektedir.

Proje konusunun seçimi,

10

geliştirilmesi ve sunumu konularında yararlı olabilecek genel bilgiler rehberde mevcuttur. Öğrencilerin, proje özet, plan ve raporlarını hazırlarken yol gösterici uyarı ve kurallara uymaları önemle tavsiye edilmektedir.

Yarışma ile ilgili diğer detaylar için MEHMET ALİ KAĞITÇI Yenilikçi Tasarımlar Proje Yarışması ilanı, ProjeYarışması Katılım Şartnamesi incelenebilir. Bu dokümanlar ve

11

yarışma ile ilgili tüm sorular için www.kocaelibilisimfuari.com.tr adresinden bize ulaşabilirsiniz.

Ülkemizin geleceği olan gençlerimize ve danışman öğretmenlerimize çalışmalarında başarılar dileriz.

12

BÖLÜM 1 YARIŞMA KONULARI

Yaşamın her alanında dijital dönüşüm olarak tanımlanan Sanayi 4.0 alanlarının, gelecekte daha da etkinleşeceği, bu alanlarda yeni teknolojilerin artacağı, araştırma, geliştirme ve üretim süreçlerinde radikal değişimler yaratacakları değerlendirilmektedir. Bu nedenle yarışma kapsamında, aşağıdaki belirtilen Sanayi4.0 alanlarında özellikle :

Nesnelerin İnterneti Sensörler/ Sensör Ağları Robot ve Robotik Nesneler Çok Katmanlı ve Akıllı Üretim (3D yazıcılar) Sanal ve Arttırılmış Gerçeklik Bulut Bilişim Büyük Veri Analitiği Yapay Zeka ve Makine Öğrenmesi

alanlarında; özgün, yenilikçi, sosyal faydalı (eğitim, sağlık vb.), ekonomik faydalı veya akıllı şehir uygulamalarına yönelik araştırma ve/veya geliştirme projelerinin önerilmesi beklenmektedir.

Bilişim Otomasyon Yenilenebilir Enerji ve Verimliliği Uygulamaları Akıllı Şehirler Dijital Sağlık Eğitim Giyilebilir Teknolojiler alt konuları da alanlar

kapsamı içerisinde düşünülebilir.

Yarışmanın ana hedeflerinden birinin, katılımcıları araştırma yapmaya teşvik etmesi ve Sanayi 4.0 konularının, hayatın her alanında çok geniş kapsamlarda / uygulamalarda çalışılması nedeniyle; konu yelpazesi geniş tutularak yönlendirilme ve bilgilendirme yapılmamış ve yarışma ekiplerinin seçecekleri konunun özelinde araştırmalar yapması beklenmiştir.

Konular hakkında detaylı bilgilere, internet ortamında aşağıdaki anahtar sözcüklerle başlanıp, kapsamlı araştırma yaparak ve yazılı kaynaklar (kitap, dergi, vb.) incelenerek ulaşılabilir. Araştırma yapılırken, İngilizce kaynakların incelenebilmesi için Türkçe anahtar sözcükler yanı sıra İngilizce karşılıkları da verilmiştir:

Sanayi 4.0, Endüstri 4.0, Dijital Dönüşüm, Yeni Sanayi Devrimi, Sanayi 4.0 alanları, konuları, uygulamaları, çözümleri, altyapı, ortamları,

Industry 4.0, Digital Transformation, Digital Evolution, Industry 4.0 subjects, study fields, applications, solutions, platforms.

Nesnelerin İnterneti, Sensörler (sensör ağları), Robot ve Robotik Nesneler, Çok Katmanlı ve Akıllı Üretim (3D yazıcılar), Sanal ve Arttırılmış Gerçeklik, Bulut Bilişim, Büyük Veri Analitiği, Yapay Zeka ve Makine Öğrenmesi, Otomasyon, Yenilenebilir Enerji ve

13

Verimliliği Uygulamaları, Akıllı Şehirler, Dijital Sağlık, Eğitim, Giyilebilir Teknolojiler, Akıllı Fabrikalar,

Internet of Things, Sensors, Sensor Networks, Autonomous Robots, Industrial Robots, 3-D Printing, Additive Manufacturing, Smart Factory, Virtual Reality, Augmented Reality, Cloud Computing, Big Data & Analysis, Artificial Intelligence, Machine Learning, Automation, Control Systems, Regenerative, Renewable Energy & Efficiency Applications, Smart Cities, Digital Health, Education, Wearable Technologies.

14

BÖLÜM 2 YARIŞMA PROJELERİ TANIMLARI VE NİTELİKLERİ

Yarışma kapsamında önerilecek projeler, önceki bölümde belirtilen Sanayi 4.0 alanlarına ait, bilimsel araştırma ve/veya geliştirme projeleri niteliği taşımalı, özgün ve yenilikçi olmalıdır. Bu özelliklere sahip olmayan projeler başvuru aşamasında elenecektir.

Yarışmaya katılması beklenen yenilikçi tasarım projeleri, yarışma konuları dahilinde, temelde aşağıda belirtilen 3 proje tipinden en az birinin özelliklerini taşımalıdır:

a. Kavramsal araştırma projelerib. Deneysel araştırma projeleric. Geliştirme projeleri

Kavramsal Araştırma Projesi: Yeni fikirler/ bilgiler üretilmesi veya problemlerin çözümlenmesi veya var olan uygulamalara kolaylık, verimlilik getirmesi için, bilimsel esaslara uygun olarak kavramsal bazda gerçekleştirilen çalışmalardır.

Deneysel Araştırma Projesi: Yeni fikirler/ bilgiler üretilmesi veya problemlerin çözümlenmesi veya var olan uygulamalara kolaylık, verimlilik getirmesi için, bilimsel ve teknolojik esaslara uygun olarak, fikri ve teorisi üzerine deneysel bazda gerçekleştirilen çalışmalardır. Belirli bir pratik amaca veya hedefe yöneliktir.

Geliştirme projeleri: Yeni veya var olan bir fikrin, araştırma sonuçlarının, faydalı araç/ gereç, yöntem, hizmet, ürün, sistem geliştirilmesine ve üretim tekniklerine dönüştürülmesine yönelik çalışmalardır. Mevcutların daha da iyileştirilmesi, problemlerin çözülmesi, kolaylık, verimlilik sağlanması, bilinen bir fikrin veya araştırma sonucunun yeni yöntemler ve uygulama alanlarına uyarlanmasına yönelik çalışmalar da bu kapsama dahildir.

Önerilecek projeler, ayrı ayrı sadece Kavramsal Araştırma Projeleri veya Deneysel Araştırma Projeleri veya Geliştirme Projeleri olabileceği gibi birlikte bunların çeşitli kombinasyonlarından da oluşabilir.

Yarışmaya katılacak projelerin özgün, yenilikçi fikirlerle oluşturulmuş veya bir sorunun çözümü amaçlarını taşıması önemlidir. Özgünlükten kastedilen, sunulan projenin ya yeni bir fikre sahip olması, ya daha önce hiç çözülmemiş bir problemi çözmesi ya da daha önce çözülmüş problemlere daha farklı ve etkin çözümler getirmesidir. Fikirler ve çözümler kapsamlı olabileceği gibi, basit fakat ilginç, pratik çözümlere de yönelik olabilir. Yenilikçi ifadesi; yapılan çalışmalarda oluşturulan yepyeni katma değeri, gelişimi veya kökten değişimleri betimler. Araştırmalar sonucunda ulaşılan yaratıcı bir fikir veya bilginin yararlı uygulamalar şekline dönüştürülmesi de bu kapsamda düşünülebilir.

Geliştirme projelerinde, Sanayi 4.0 konuları dahilinde geliştirilecek, özgün tasarımlı yeni ürünler, sistemler, yazılım tabanlı uygulamalar ve ağ uygulamaları gibi proje çıktılarının; günlük hayata kolaylık getirecek, problemlerini çözecek, disiplinler arası veya akıllı şehir kavramları ve uygulamaları vb. gibi belirli pratik hedeflere yönlenmiş seçilmeleri, ülkemizde yaygın kullanım potansiyeli taşımaları tercih sebebi olacaktır. Halk sağlığı ve güvenliği için risk teşkil ettiği/edeceği düşünülen ve kişi haklarına aykırı projeler yarışma kapsamına alınmayacaktır.

Yarışma kapsamında, Sanayi 4.0 konularında aşağıda belirtilen hedefleri olan projeler de yarışmaya kabul edilebilecektir:

Hemen ürüne dönüşmesi beklenmeyen ama potansiyel taşıyan, temel bilgi edinmek/üretmek amacıyla teorik veya deneysel çalışmalardan oluşan temel kavramsal ve deneysel araştırma nitelikli projeler,

Teknolojik açıdan yeni veya iyileştirilmiş ürün ve sistemler geliştirilmesini; maliyet düşürücü / standart yükseltici yeni teknikler ile yeni üretim

15

yöntemleri, teknolojilerinin geliştirilmesini; yeni endüstriyel uygulamaları hedefleyen araştırma-geliştirme projeleri nitelikli projeler.

16

Ürün ve sistemlerde yenilik kavramına, malzeme veya yerine getirdiği işlevler açısından öze ilişkin teknolojik farklar da dahildir.

Bu yarışmanın temel amaçlarından biri genç beyinleri düşünmeye, gözlem yapmaya, merak etmeye, merak ettiklerini araştırmaya ve/veya yenilikçi fikirleri süreçlere, ürünlere, sistemlere, hizmetlere dönüştürmeye teşvik etmektir. Öğrenciler, kendi ürettikleri fikirlerle proje geliştirirken, danışman öğretmenleri tarafından yönlendirilmelerinin yanı sıra üniversitelerden ve araştırma kurumlarından, bilgi edinme ve laboratuvar imkânları desteği alabilirler.

Başvurusu yapılan projeler, 2 aşamada değerlendirilecektir:

Birinci aşama değerlendirmede, başvuru belgelerinin tam olup olmadığı yönünden kontrol sonrası projeler, Kocaeli Bölgesi üniversitelerimizden alanında uzman bilim insanları tarafından “Proje Özeti, Proje Raporu ve eklenmişse video kaydı” üzerinden değerlendirilecek ve ilk aşamada 50 adet proje seçilecektir. Bu 50 adet proje içinden sergilemeye aday olabilecek düzeyde başarılı bulunacak projeler, ikinci aşama değerlendirmesinde jüri önünde sunuma davet edileceklerdir. (Sayısı değerlendirme sırasında belli olacaktır.)

İkinci aşama değerlendirmede, proje sahipleri projelerini, 15 dakikalık sunumla jüri önünde sözlü olarak sunarlar ve proje çıktılarını jüri önünde gösterir veya çalıştırırlar. İkinci aşamada başarılı bulunan proje sahiplerinin projeleri Final Sergisi’nde sergilenmeye hak kazanır. Sergilenmeye hak kazanacak proje sayısı 20 adet olarak planlanmaktadır.

Final Sergisi’nde sergilenmeye hak kazanan projelerden en başarılı bulunan projelerin öğrencileri ve danışman öğretmenleri ödüllendirilecektir.

Final Sergisi 23-26 Kasım 2017 tarihleri arasında gerçekleşecek Kocaeli Bilişim Fuarı süresince, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Uluslararası Fuar Merkezi’nde açık kalacaktır.

Yarışmaya katılacak projelerin tüm çıktılarının, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve diğer ilgili mevzuattan doğan fikri mülkiyete ilişkin hakları ile sınai hakları, fikir sahiplerine aittir.

Ticari bir değeri olduğu düşünülen projeler için sergilenmeden önce patent başvurusunda bulunulması önerilir. Bunun için gerekli bilgi www.turkpatent.gov.tr adresinden edinilebilir.

PROJE SÜREÇLERİ HAKKINDA BİLGİLER

Bilimsel Araştırma Projeleri (kavramsal + deneysel projeler), Sanayi 4.0 alanlarına ait bilimsel bazda çalışılan konular hakkında sorulan sorulara cevapların bulunabilmesi, problem tespitleri, olayların neden-sonuç ilişkilerinin ortaya çıkarılabilmesi için detaylı incelemeler sonucu yapılan tüm çalışmalardır. Sormak, sorgulamak, anlamaya çalışmak, anlaşılanın doğruluğunu test etmek ve sonuçlandırmak üzerine kuruludur. Daha önce bilinmeyeni, farkedilmeyeni, anlaşılmayanı, çözülemeyeni hedefler.

Bu çalışmalar temelde teorik bilimsel fikirler, hesaplamalar ile deneyler ve ölçümlerden oluşan bilimsel gözlemlere dayanır. Çalışmalar:

tamamen kavramsal bazda, yeni bilgiler üretilmesi, kuramsal yaklaşım ve yöntemlerin oluşturulması, özelliklerin, yapıların, ilişkilerin analiz edilmesi, bilimsel yorumların yapılması veya teknolojik problemlerin çözümlenmesi için bilimsel esaslara uygun olarak gerçekleştirilebileceği gibi,

var olan /elde edilen teorik fikirlerin, kavramların, hesaplamaların deneysel sonuçlarla desteklenmesi, teknolojik alanlarda / günlük hayatta kullanıma yönelik fikirlerin, uygulamaların ortaya konulduğu çalışmalar da olabilir.

Deneyin amacı incelenen bir konu veya olayla ilgili veriler elde etmektir. Bu amaçla yapılabilecek en basit işlem gözlem yapmaktır. Deney sonunda toplanan veriler arasında olası ilişkiler kurularak kanıtlar/deliller

17

bulunabilir. Bilimsel gözlem yapmak için mutlaka deney yapmak gerekmez. Bazen doğal dünyayı anlamak için ölçümler ve doğrudan gözlemler yapılabilir. Ölçümler ile elde edilen uzunluk, kütle, hacim, sıcaklık ve zaman gibi sayısal değerler, soruların cevabının açıklanmasında kanıt oluşturabilir. Bilimsel gözlemler, soruların tanımlanabilmesi ve/veya açıklanabilmesi için toplanan verilerden anlam çıkarabilmeyi sağlar. Bunun sonucunda bilimsel açıklamalar (hipotez, teori, kanun ve model) üretilebilir.

Bilimsel düşünceler/açıklamalar, bilimsel gözlemlerden elde edilen bulgularla elde edilir, sorulara aranan cevapları vermede yardımcı olur.

Teori, birçok gözlemin bir arada değerlendirilmesi sonunda yapılan açıklamaların sebebidir. Teoriler desteklenmediğinde ise kısmen ya da tamamen değiştirilirler. Üç yüz yıl sonra bile çürütülen/zayıflatılan teoriler bulunmaktadır.

Kanun ise, belirli koşullar altında gerçekleşen doğa olaylarının açıklanması ve bundan hareketle yapılan genellemelerdir.

Bilimsel modeller, soruları cevaplarken yapılan açıklamaları ve çıkarımları destekleyen basit aynı zamanda somut tasarımlardır. Animasyonlar, simülasyonlar, matematik denklemleri, çizimler, üç boyutlu maketler modellere örnek olarak verilebilir.

Bilimsel araştırmalarda aşağıdaki işlemler gerçekleştirilir. Çalışmanın niteliğine göre, belirli bir sırada veya karışık olarak uygulanabilir, bazı durumlarda işlemlerin tekrarlanması gerekebilir:

Konuyu belirlemek, Soru sormak, Araştırmak, incelemek, Hipotez ve kavramsal tanımları oluşturmak, Hipotezi test etmek (gözlem ve deney tasarlamak), Verilerin analizini yapmak ve sonuç çıkarmak, Sonuçları tartışmak, hipotez ile sonuçları karşılaştırarak kontrol etmek, Gerekiyorsa araştırmanın tekrarı için başa dönmek, Yeni sorular sorarak yeni araştırmalar planlamak.

Her araştırma soru sorma ile başlıyor olsa da soruların nitelikleri son derece önemlidir. Test edilebilir yani araştırılabilir ya da araştırmaya değer soru sorulmalıdır. İlgilenilen konu ile ilgili daha önce neler yapıldığı, deneyler ve elde edilen sonuçlar detaylı araştırılmalıdır. Daha önce yapılan araştırmalarla, planlanan araştırmanın benzer ve farklı yanlarının bilinmesi, araştırmanın özgünlüğünün ortaya koyulmasında yardımcı olacaktır.

Araştırmalar sonucunda, soruların tahmini cevapları veriye dayalı olarak hipotez cümlesi haline getirilmelidir. Fakat hipotez bir tahmin değildir. Hipotezlerin en önemli özelliği test edilebilir olmalarıdır. Tasarlanan deney ya da gözlem yalnızca hipoteze cevap verecek şekilde planlanmalıdır. Önce, deney veya gözlem için gerekli malzemeler temin edilir, izlenecek yol belirlenir (yöntem), deneyde kullanılacak değişkenlerin belirlenmesi gerekir. Bir deneyde değiştirebilen ya da kontrol altında tutulabilen faktörlere değişken denir. Deneylerden elde edilen verilerin hata payını azaltmak için tekrarlar yapılır. Bir deneyde alınan bir ölçüm en az üç kez tekrarlanır ve ortalaması alınır. Böylece, elde edilen verideki hata payı en aza indirgenir ve bu yolla verilerin güvenilirliği sağlanır.

Deney ve gözlem sonunda elde edilen tüm bilgiler veri olarak adlandırılır. Verilerin düzenli bir şekilde tablolarda gösterilmesi, grafik haline getirilmesi, fotoğraflanması onları aralarında ve kontrole göre karşılaştırmaya ve anlamlandırmaya yardımcı olur. Böylece bu işlenmiş verilerden bir sonuç çıkarılabilir. Sunum sırasında aynı verilere ait hem tablo hem grafik verilmez, bunlardan hangisi sonucu en iyi ifade ediyorsa o tercih edilir.

Araştırmanın niteliğine göre, elde edilen matematiksel verilerden sonuç çıkarabilmek için veriler istatistiksel işlemlerden geçirilebilir (rakamların ortalaması, yüzdesi, frekansının alınması vb.) ortalamaların karşılaştırıldığı istatistiksel analizler (t-testi, X2 testi, varyans analizi, Duncan testi gibi) yapılabilir. Tüm bunların amacı verileri anlamlandırırken hata payını en aza indirmektir. Böylece araştırmanın sonucunun güvenilirliği artar.

Gözlemlerden elde edilen kanıtlara dayalı yapılan açıklamalar araştırmanın sonuçlarıdır. Çıkarım, araştırmacının sonuçları yorumlamasıdır. Aynı deneyi yapan bilim insanları aynı sonuçlara ulaştıkları halde

18

farklı çıkarımlar yapabilirler. Farklı gözlem ve deneyleri yapan bilim insanları da aynı çıkarımları yapabilir. Çünkü, aynı sonuca ulaşmak için birden fazla bilimsel yöntem vardır. Bu nedenle araştırmaların sonuçları tartışmaya açılır.

Gözlemler ve deneylerden elde edilen sonuçların başka araştırıcılar tarafından benzer araştırmalarda elde ettikleri sonuçlarla karşılaştırılması; aynı veya benzer ise daha genel sonuçlara ulaşılması, farklı ise nedenleri konusunda tahminlerde bulunulması, sonucu farklı çıkaran olası hataların araştırılması, yeni araştırmalara yol açması açısından önemlidir. Araştırmanın sonunda ortaya çıkan sonuçlar, yeni araştırma önerilerini oluşturabilir.

Elde edilen sonuçlar değerlendirilir. Sonuçlar hipotezi desteklemiyorsa kurulan hipotez değiştirilir ve yeni bir hipotez kurularak yeni deney ve gözlemler yapılır. Her araştırmanın sonunda araştırmacı yeni sorular sorarak yeni araştırmaların yapılmasına öncülük eder. Araştırmacı araştırmasının sonunda, yeni fikirleri öneri olarak sunar.

Bilimsel araştırma projelerinin deneysel çalışma ağırlıklı olanları hedef olarak doğrudan özgün ve pratik olarak uygulanabilen çıktılara ulaşmaya yönelik yenilikçi (inovatif) yaklaşımlar içerebilir. Teknoloji ve yaşam alanları ile ilgili konuların geliştirilmesi veya sorunların çözülmesine yönelik içeriklere sahip olabilir.

Şekil 1 – Araştırma Projeleri Süreci’nin genel aşamaları

Yarışma için hazırlanacak projeler, bilim araştırmalarına dayalı süreçler içeriyor ve kavramsal/deneysel araştırma projeleri özelliklerine sahipse izlenecek aşamalar şunlardır:

1. Bir konu veya seçilecek konuya özel bir problem seçilir. Konuya/probleme özel soru/lar ve araştırmanın amacı belirlenir.

2. Literatürde konu/ probleme ilişkin ön araştırma yapılır.3. Proje planı hazırlanır. (Bölüm 3 . Proje Raporu, Madde 4 ‘de açıklanmıştır.)4. Literatürde konu/ probleme ilişkin detaylı araştırma yapılır ve uzmanlarla görüşülür.5. Bilgi araştırmasının ve/veya ön gözlemin sonunda bir hipotez oluşturulur.6. Proje Özeti ve Proje Raporu taslak olarak hazırlanır. Çalışmalar boyunca, ilgili kısımları gerektikçe

güncellenecektir.

19

7. Hipotez ile ilişkili araştırma planı/deney tasarımı yapılır. Bu aşamada uzman kişi(ler)den görüş alınması tavsiye olunur.

8. Deney ve gözlem aşamasına geçerken gerekli olan malzemeler, araç, gereç ve cihazlar temin edilir, Gözlem/Deney çizelgeleri oluşturulur.

9. Deney uygulanır ve bu esnada gözlemler yapılır, veriler toplanır.10. Alınan sonuçlar, anlamlı ve en uygun model veya formüller kullanarak analiz edilir.11. Deney, problem her yönüyle netliğe kavuşana kadar tekrar edilir.12. Çıkarım ve sonuçlar oluşturulur.13. Sonuçlar kayıt altına alınır, Proje Raporu’nda Sonuç bölümüne girilir.14. Projenin başında hazırlanan Proje Planı’nda gerçekleşen hedefler, faaliyetler, proje takvimi, başarı

ölçütleri, riskleri, maliyeti girilir. Proje Planı gözden geçirilir. Planlanan ile gerçekleşen maddeler arasındaki farklar ve nedenleri açıklanır.

15. Görsel powerpoint sunu oluşturulur. (Başvuru sırasında isteğe bağlı, proje 1.aşamayı geçerse zorunlu.)

16. İstenirse, projeyi açıklayıcı şekilde gösteren video çekilir.17. Çalışmalar boyunca gerektikçe güncellenen Proje Özeti ve Proje Raporu’na son hali verilerek

tamamlanır.18. Çalışmaya gelen eleştiri ve önerilerden uygun olanlar dikkate alınarak yarışma başvuru hazırlığı

tamamlanır.19. Proje sergilenmeye hak kazanırsa hazırlıklar yapılır, projenin sergileme düzeni oluşturulur, proje

posterleri hazırlanır.

Geliştirme projeleri, yeni fikirlerin veya daha önce gerçekleştirilmiş araştırma sonuçlarının kullanılarak; ihtiyaçların karşılanması, problemlerin çözümü ve katma değer oluşturmaya yönelik olarak, bir sistematik süreç içinde, faydalı araç/ gereçler, ürünler, sistemler, hizmetler, üretim süreçleri, yöntemler üretilmesidir. Araştırma ve deneyimden elde edilen mevcut bilgiden yararlanarak yeni malzemeler, ürünler, cihazlar, sistemler üretmeye, yeni süreçler ve hizmetler oluşturmaya, hali hazırda üretilmiş veya kurulmuş olanları önemli ölçüde iyileştirmeye, yenilemeye, geliştirmeye yönelmiş sistemli çalışmalardır. Ana hedef olarak doğrudan özgün ve pratik olarak uygulanabilen çıktılara ulaşmaya yönelik yenilikçi yaklaşımlar içerir.

Geliştirme Projeleri’nde uygulanan süreç de bilimsel araştırma projelerine benzer olup, ilave aşamalar içerir.

Bu tip projelerde farklı olarak, faydalı araç/ gereçler, ürünler, sistemler, hizmetler, üretim süreçleri, yöntemler oluşturma amacına ulaşılması hedeflenir. Ölçülebilir hedefleri vardır. Çalışmalar için belli bir başlangıç ve bitiş noktası arasında zaman planlaması yapılır. Belirli bir zaman ve bütçe çerçevesinde, belirli bir amaca ulaşmayı sağlayacak sonuçları üretmek üzere, çalışanlar ve fiziksel kaynaklar bir araya getirilir.

Proje, gerçekleşecek hedefler ve proje çıktılarının:

açık ve net olarak belirlenecek, tutarlı, doğru, hatasız, ölçülebilir, sonuç odaklı, somut olacak, belirlenen zaman aralığında gerçekleşecek şekilde planlanmalıdır.

Projelerde dört ana başlıkta planlama yapılmalıdır:

Teknik Kapsam Planlaması: Projenin teknik kapsamının genel özellikleriyle tanımlanması, kendi içerisindeki tutarlılığının ve risklerinin irdelenmesi, ölçülebilir başarı göstergelerinin oluşturulması.

Faaliyet ve Zaman Planlaması: Projenin gerçekleştirilmesi için hangi faaliyet yapılacaktır ve ne zaman gerçekleştirilecektir sorularının cevaplanarak belirlenmesi.

Kaynak planlaması: Proje için çalışacak kişiler, materyal, laboratuvar cihazları, malzeme vb. hangi kaynaklara ihtiyaç duyulacaktır sorularının cevaplanarak belirlenmesi.

Maliyet Planlaması: Projenin gerçekleştirilmesi için gereken harcamaların belirlenmesi, proje bütçesinin oluşturulması, maliyetinin çıkartılması.

20

Geliştirme projeleri, süreç açısından, aşağıda belirtilen aşamalardan oluşur:

Konuyu belirlemek (Yeni bir fikir ve/veya uygulaması, sorun çözümü, daha önce çözülmüş problemlere daha farklı ve etkin çözümler bulma amacı vb.)

Konu ile ilgili İhtiyaç Analizi yapmak:

o Konunun proje olarak ele alınmasına neden olan ihtiyaçların belirlenmesi,o Projede teknik kapsam ile ilgili önemli problemlerin, sınırların belirlendiği problem analizi

yapılması,o Belirlenen konular veya problemlerden çözümler geliştirilmek üzere, yöntemler ile sonuçlar

arasındaki ilişkileri belirleyen hedef analizi yapılması,o Çözümleri elde etmek için en uygun stratejilerin belirlendiği strateji analizleri yapılması.

Bu ihtiyaçlara göre konuyu genel araştırma, tanımlama ve çözümü tartışmak (Kavram geliştirme, teknolojik ve ekonomik yapılabilirlik etüdü, geliştirilen kavramdan tasarıma geçiş sürecinde yer alan laboratuvar çalışmaları, taslak Tasarım Gerekleri’nin belirlenmesi vb. çalışmalar)

( Proje ekibi, danışmanlarının yönlendirmesiyle internet ortamında ve medyadan araştırma yaparak, çevrelerindeki durumları gözlemleyerek, değiştirmeyi istedikleri durumları, çevrelerindeki sorunları listeleyerek, uzmanlardan görüş alarak konu seçimi yapabilirler. Seçtikleri konuyu/sorunu araştırır, olası çözümleri bütün yönleriyle açıkça tartışarak tanımlar ve Tasarım Gerekleri’ni belirlerler. Tasarım Gerekleri genel özellikler, işlevler, yöntemler, güvenilirlik, finansal, çevresel kısıtlar vb. açısından taslak kriterleri içerir. )

Ortaya konan taslak Tasarım Gerekleri’nden ve çözümlerden tasarımı belirlemek:

o Tasarımın genel özelliklerini belirleyerek taslak tasarım önerisi geliştirme, o Tasarım önerisine yönelik detaylı araştırma,o Teknik açıdan riskleri belirleme, önlemleri hazırlama,o Araştırma sonuçlarına dayanarak tasarım önerisini son haline getirme, detaylı tasarımın

hazırlanması.

( Proje ekibi, kabaca belirlenen Tasarım Gerekleri üzerine tasarımın taşıması gereken detaylı özellikler için çeşitli sorular sormalıdır: Hangi ihtiyacı karşılayacak? Nasıl yenilik getirecek? Hangi sorunu çözecek? Faydaları ne olacak? Nasıl? Kim için? Nerede kullanılacak? İşlevleri, mimarisi, boyutları, şekli nasıl olmalı? vb. Özelliklerin belirlenmesinde cevaplar kullanılır, uygulanabilirlik, işlevsellik, yaygın kullanılabilirlik, ekonomiklik, güvenirlik özellikleri, kısıtlar, standartlar dikkate alınır. Tasarım için her açıdan riskler belirlenir, riskler gerçekleşirse ne yapılacağı önceden belirlenir. B Planı hazırlanır. Daha önceden yapılmış ve benzer amaçlar için kullanılan tasarımlar ( ürünler, sistemler vb.) araştırılır. Birden fazla tasarım önerisi oluşursa araştırmalar sonunda, özellikler açısından en uygunu, geliştirmek üzere seçilir. Özellikler açısından son hale getirilen tasarım için kullanılacak malzemeler, araç-gereç, yöntemler, belirlenir; denemeler yapılır. Tasarımın tüm detayları çıkartılır, kayıt altına alınır. Bunlar, kağıt üzerinde, tasarımın hangi mimari/bileşen/birim/modüllerden oluşacağını, birbirleri arasındaki ilişkinin nasıl olacağını, dış dünya ile arabirimlerinin nasıl olacağını, hangi yöntemlerle, hangi kriterlere göre, hangi işlevleri, nasıl yerine getireceğini, uygulamanın ne şekilde yapılacağını gösteren dokümantasyonlardır. Daha sonra tasarımı gerçekleştirmeye yönelik yöntemler, işlemler, yapım süreci planlanır ve kayıt altına alınır. Tasarımın yazılım kısımları için kullanılması hedeflenen yazılım dili, uygulama geliştirici yazılım araçları, yöntemler, birlikte kullanılacak donanım bileşenleriyle ne şekilde çalışacağı, yazılımın akış çizelgeleri, mimarisi, modülleri, veri yapısı, arayüzleri vb. detaylar belirlenir. Tasarımın donanım kısımları için sistem ve donanım mimarisi, donanım modülleri, arayüzleri vb. detaylar belirlenir. )

Gerçekleştirmek (yapım)

( Tanımlanan Yapım sürecine göre, tasarım fiziksel olarak gerçeklenir. Tasarımın yazılım kısımları için yazılım kodları hazırlanır. Tasarımın donanım kısımları fiziksel gerçekleştirilir. Böylece prototip/proje çıktısı üretilir. (faydalı araç/ gereçler, donanım, yazılım ürünler, sistemler, yöntemler, hizmetler, üretim süreçleri vb.) Bu çalışmalar sırasında iş güvenliği önlemlerine uyulması önemlidir. Prototip/proje çıktısı çalışır hale getirilir.)

21

Doğrulamak (Değerlendirme ve test etme)

( Gerçeklenen tasarımın gereklere uygun olarak işlevlerini yerine getirip getirmediğini kontrol edilmesidir. Tasarımın taşıması planlanan tüm özelliklerin gerçeklenip gerçeklenmediğini kontrol etmek üzere test işlemleri tanımlanır ve bunlar gerçeklenen Prototip/proje çıktısına uygulanır. Böylece gerçeklenen prototip/proje çıktısının özellikleri, ihtiyaç analizi sonrası planlanan özellikler ile karşılaştırılarak gözden geçirilmiş olur. Tasarım için planlanan tüm özelliklerin, testler sırasında sağlandığı, performansın uygun olduğu görüldüğünde proje çıktısı son haline gelmiş, ürün gerçekleşmiştir. )

Değişiklik/Düzeltme Yapmak:

o Prototip/Proje çıktısını, tasarımın ihtiyaç analizi sonrası planlanan özellikleri ile karşılaştırarak gözden geçirme,

o Değişiklik önerme,o Düzeltme faaliyetlerini gerçekleme,o Prototip/Proje çıktısının, tasarımın ihtiyaç analizi sonrası planlanan özellikleri ile uygunluğu

sağlanana dek test etme, gözden geçirme, değişiklik önerme, düzeltme faaliyetlerini gerçekleme.

( Aksi takdirde, tasarım için planlanan tüm özelliklerin, testler sırasında prototip/proje çıktısı üzerinde sağlandığı görülene dek, tasarım üzerinde gerekli değişiklik ve düzeltme işlemleri yapılır, tekrar test edilir. Tüm özellikler, testler sırasında sağlandığı, performansın uygun olduğu görüldüğünde proje çıktısı son haline gelmiş, ürün gerçekleşmiştir. )

Proje çıktılarını tanıtma, sunma, girişimcilik faaliyetleri.

( Proje çıktıları (faydalı araç/ gereçler, donanım, yazılım ürünler, sistemler, hizmetler, üretim süreçleri, yöntemler vb.) uygun ortamlarda tanıtılmaya, sunumlar yapılmaya başlanır. Proje çıktılarının ilgi çekici, özgün, farklı, kullanımı kolay, estetik görünümlü olması, fark edilmesini sağlayacaktır. )

Şekil 2 – Geliştirme Projeleri Süreci’nin genel aşamaları

22

Yarışma için hazırlanacak projeler geliştirme projeleri özelliklerine sahipse izlenecek aşamalar şunlardır:

1. Bir konu veya seçilecek konuya özel bir problem seçilir. Araştırma/geliştirmenin amacı, konuya/probleme ilişkin sorular, hangi proje çıktılarının tasarlanıp üretileceği belirlenir.

2. Literatürde konuya/probleme ve proje çıktılarına yönelik araştırma yapılır, gerek duyulursa ilgili alanlarda uzmanlarla görüşülür. Fikir, yöntem, yaklaşım, uygulama alanı açılarından yararlanılacaklar bulunur.

3. Bilgi araştırmasının sonunda konu/problem detayları ve tasarlanacak proje çıktılarının genel kavramları ve uygulama alanları kesinleştirilir.

4. Proje planı hazırlanır. (Bölüm 3. Proje Raporu, Madde 4 ‘de açıklanmıştır.)5. Proje Özeti ve Proje Raporu taslak olarak hazırlanır. Çalışmalar boyunca gerektikçe

güncellenecektir.6. Konu/problem/tasarlanacak proje çıktıları ile ilgili İhtiyaç Analizi yapılır. (Kavram Geliştirme,

teknolojik ve ekonomik yapılabilirlik etüdü, geliştirilen kavramdan tasarıma geçiş sürecinde yer alan laboratuvar çalışmaları gerçekleştirilir.) İhtiyaç Analizi’nin kesinleştirilmesiyle taslak Tasarım Gerekleri belirlenmiş olur.

7. Tasarım Süreci’ne geçilir. Ortaya konan taslak Tasarım Gerekleri’nden ve çözümlerden tasarım belirlenir, proje çıktılarına ilişkin detaylı tasarım hazırlanır.

8. Tasarım Süreci sırasında belirlenen Yapım Süreci’ne göre tasarım fiziksel olarak gerçeklenir. Prototip/ proje çıktıları üretilir. (faydalı araç/ gereçler, donanım, yazılım ürünler, sistemler, yöntemler, hizmetler, üretim süreçleri vb.) Çalışır hale getirilir.

9. Tasarımın taşıması planlanan tüm özelliklerin gerçeklenip gerçeklenmediğini kontrol etmek üzere prototip/proje çıktılarına Doğrulama işlemleri (Değerlendirme ve test etme) uygulanır.

10. Proje çıktılarına ilişkin tasarımın gerçeklenen özellikleri, ihtiyaç analizi sonucu planlanan özellikler ile karşılaştırılarak gözden geçirilir, uygunluğu sağlanan dek Değişiklik/Düzeltme/Doğrulama test faaliyetleri yürütülür.

11. Testler başarılı tamamlanınca, Proje çıktıları son haline gelmiş, ürün gerçekleşmiştir. Proje çıktılarını tanıtma, sunma, girişimcilik faaliyetlerine başlanır.

12. Proje çıktıları ile ilgili bilgiler kayıt altına alınır, Proje Raporu’nda Sonuç bölümüne girilir.13. Projenin başında hazırlanan Proje Planı’nda gerçekleşen hedefler, faaliyetler, proje takvimi, başarı

ölçütleri, riskleri, maliyeti girilir. Proje Planı gözden geçirilir. Planlanan ile gerçekleşen maddeler arasındaki farklar ve nedenleri açıklanır.

14. Görsel powerpoint sunu oluşturulur. (Başvuru sırasında isteğe bağlı, proje 1.aşamayı geçerse zorunlu.)

15. İstenirse, projeyi ve proje çıktılarını açıklayıcı şekilde gösteren video çekilir.16. Çalışmalar boyunca gerektikçe güncellenen Proje Özeti ve Proje Raporu’na son hali verilerek

tamamlanır.17. Çalışmaya gelen eleştiri ve önerilerden uygun olanlar dikkate alınarak yarışma başvuru hazırlığı

tamamlanır.18. Proje sergilenmeye hak kazanırsa hazırlıklar yapılır, projenin sergileme düzeni oluşturulur, proje

posterleri hazırlanır.

23

BÖLÜM 3 PROJE İÇİN HAZIRLANACAK DOKÜMANLAR

PROJE ÖZETİProje Özeti, yarışmaya katılacak proje hakkında en önemli bilgileri veren ve özlü olarak projeyi tanıtan dokümandır. Proje ekibi, en çok 300 kelime ile kısa ve anlaşılır biçimde projeyi özetlemelidir. Projenin ayrıntılarından, yorumlardan ve kaynaklardan özette bahsedilmez. Sonunda proje ile ilgili 5- 6 adet anahtar kelime eklenmelidir.

Proje Özeti formatı aşağıdaki gibi olmalıdır:

1. Kapak Sayfası: Proje başlığı, projenin ilgili olduğu alan, yarışma ekibi adı, yarışma ekibi üyelerinin isimleri, danışman öğretmen ismi, varsa bilgi/hizmet alınan kişi ve kurumların isimleri kapak sayfasında belirtilmelidir.

2. Özet: Bu kısımda en az 150, en çok 300 kelime ile özlüce projenin amacı, konunun kısa bir tanıtımı, neden bu konunun seçildiği, özgün, yenilikçi değeri, ihtiyaç nedenleri, proje fikri, kuramsal yaklaşımı, proje fikrinin hayata geçirilmesi için izlenen yöntem ve metotların ana hatları, gerçeklenen işlemler, varsa uyulan standartlar, kullanılan modelleme, simülasyon, gözlem, deney, test, prototip üretimi vb. doğrulama yöntemleri, elde edilen/edilmesi beklenen bulgular, sonuçlar en önemlileri vurgulanacakşekilde, kısa ve net cümlelerle anlatılmalıdır. Proje çıktılarının bilimsel, teknolojik ve sosyo-ekonomik ne tür katkılarda bulunabileceği belirtilecektir. Proje sonrası yapılabileceklere dair öneriler de eklenebilir. Pdf formatında verilmelidir.

3. Anahtar Kelimeler: Projeyi betimleyen, proje içeriğini yansıtabilen 5-6 tane kelime yazılmalıdır.

Proje Özeti teslimi yarışma web sayfasından çevrimiçi (online) olarak yapılacaktır.

PROJE RAPORUYapılan proje çalışmasının en önemli aşamalarından birini onunla ilgili olarak yazılacak proje raporu oluşturur. Burada amaç, yapılan çalışmaların ve elde edilen sonuçların kayıt altına alınıp yayınlanmasıdır. Proje raporunda gereksiz uzatmalar ve tekrarlar olmamalıdır. Proje raporu en az 5, en fazla 40 sayfa olmalıdır. Proje önerileri, Değerlendirme Süreci’nin birinci aşamasında Proje Özeti, Proje Raporu, eklenirse video kaydı üzerinden değerlendirilecektir.

Proje raporu, proje konusunun ve çalışmalarının kavramsal ve üst düzeyde tüm detaylarını anlatmalıdır.

Hazırlanacak proje raporlarının, sağlıklı değerlendirilebilmesi için aşağıdaki sıraya göre yazılması gerekmektedir. Bu sıralamaya, kesinlikle uyulmalıdır. Böylece yarışmaya katılacak tüm proje raporlarının standart olması, kolay okunabilmesi ve değerlendirilebilmesi sağlanmış olacaktır.

Proje Raporu aşağıdaki sırada yazılmalıdır:

Kapak SayfasıProje başlığı, projenin ilgili olduğu alan, yarışma ekibi adı, yarışma ekibi üyelerinin isimleri, danışman öğretmen ismi ile varsa bilgi ve laboratuvar olanakları açısından bilgi/hizmet alınan kişi ve kurumların isimleri kapak sayfasında belirtilmelidir.

Proje AdıProjeye kısa ve öz olarak (mümkünse 12 kelimeyi geçmeyen); okuyana proje çalışması hakkında fikir verecek bir isim verilmelidir.

24

İçindekilerProjenin ana başlık ve alt başlıklarının birbirine nasıl bağlı olduğunun gösterildiği ve bu başlıkların proje raporu içindeki sayfa numaralarını gösteren bir liste oluşturulmalıdır.

1. PROJENİN KONUSU, AMACI VE HEDEFLERİ

Bu bölümde projenin konusu, amacı ve hedefleri belirtilmelidir. Amaç ve hedefler ayrı bölümler halinde kısa ve net cümlelerle ortaya konulmalıdır. Çalışma başlangıcında amaç ve hedeflerin belirlenirken, bunların belirgin, ölçülebilir, gerçekçi ve proje süresinde ulaşılabilir nitelikte olmasına dikkat edilmelidir.

2. KAPSAMI VE LİTERATÜR ÖZETİ

Bu bölüm; projenin tipine göre belirtilecek kapsamı, problemleri / alt problemleri, hipotezler / alt hipotezleri, varsayımları, sınırlılıklarının / geliştirilecek proje çıktılarının genel bilgilerinin ve uygulama alanlarının yer aldığı ve konuyla ilgili daha önceden yapılmış çalışmaların, araştırmaların sonuçlarından, gerçekleştirilmiş tasarımlardan bahsedildiği bölümdür. Proje disiplinler arası/çok disiplinli ise projenin hangi disiplinlerden oluştuğu belirtilmelidir. Proje konusu hakkında yapılacak literatür taramasından sonra yazılması önerilir.

Bu bölümde, literatür araştırması yaparken ve çalışmanın desteklenmesi amacıyla alıntı yapılırken proje çalışmasının konusu ile ilgili başkalarının yaptığı çalışmalardan/ tasarımlardan da söz edilebilir. Bu durumda çalışmanın diğer benzer çalışmalardan ayrılan yönleri belirtilmelidir. Literatür değerlendirmesi yapılırken ham bir literatür listesi değil, ilgili literatürün özet halinde bir analizi sunulmalıdır. Bu çalışmanın literatürdeki hangi boşluğu doldurmak için yapıldığı ve literatürde yer alan benzer çalışmalardan neyin nasıl farklı yapılacağı açıklanmalıdır. Benzer çalışmalardan/tasarımlardan nasıl yararlanıldığı ve proje çalışmasının neleri hedeflediği açıklanmalıdır. Kaynakça gösterimi, bu dokümanda belirtilen kurallara göre yapılmalıdır. Kesinlikle intihal yapılmamalıdır.

Çalıntı cümleler içeren bir proje raporu veya kendisi çalıntı olan bir proje, tespit edildiğinde reddedilecek, proje sahibi öğrenci ve danışmanı bundan sonraki TÜBİTAK ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi etkinliklerinden men edilerek bu durum okullarına yazı ile bildirilecektir.

3. ÖZGÜN VE YENİLİKÇİ DEĞERİ

Proje konusunun özgün ve yenilikçi değeri (bilimsel kalitesi, niteliği, farklılığı ve yeniliği, hangi eksikliği nasıl gidereceği ve/veya hangi soruna nasıl bir çözüm geliştireceği ve/veya ilgili bilim/teknoloji alan(lar)ına metodolojik/kavramsal/kuramsal/uygulama olarak ne gibi özgün katkılarda bulunacağı vb.), getireceği yenilikçi yaklaşımlar, uygulamalar ayrıntılı olarak açıklanmalıdır. Proje çıktılarının öncekilere veya benzerlerine göre farklılık veya üstünlükleri belirtilmelidir.

4. PROJE PLANI

4.1 Faaliyetler, Görev Dağılımı, Süre

Projede gerçekleştirilecek başlıca faaliyetler, her temel faaliyetin kim/kimler tarafından ne kadarlık bir zaman diliminde gerçekleştirileceği hakkındaki planlama ve gerçekleşme bilgisi, planlanan sürede gerçekleşemediyse nedenlerini içeren bilgiler aşağıda yer alan İş-Zaman Çizelgeleri doldurularak verilmelidir.

Temel faaliyetten kastedilen ana faaliyetlerdir. Bunların alt faaliyetlerinin çizelgede gösterilmesi beklenmemektedir. Tablodaki satırlar gerektiği kadar genişletilebilir ve çoğaltılabilir. Tabloların en alt satırında kırmızı renk ile örnekler gösterilmiştir.

25

İş-Zaman Çizelgesi 1: Öngörülen/ Gerçekleşen Proje Takvimi (1)

Öngörülen Planlama / Gerçekleşme(Zaman aralığı seçimine göre aylar veya haftalar)

Temel 1.hafta 2.hafta 3.haftaFaaliyetin Kim(ler) tarafından veya veya veya

Adı gerçekleştirildiği 1.ay 2.ay 3.ay ….. ….. …..1… P*

G**2… P

G3.. P

GNisan Mayıs Haziran2017 2017 2017 ….. ….. …..

A faaliyeti P A.Aydın, C.ŞenG

B faaliyeti P M.ErdemG

(P*) : Planlanan(G**) : Gerçekleşen

İş-Zaman Çizelgesi 2: Gerçekleşen Proje Takvimi (2)

Kim(ler) Gerçekleşen AçıklamalarTemel tarafından Öngörülen Süre Süre Gerçekleşemediyse

Faaliyetin Adı gerçekleştirildiği (hafta veya ay) (hafta veya ay) özlüce nedenleri (*)

A faaliyeti A.Aydın, C.Şen 2 ay 1 ay Malzeme teminindeproblem yaşanmadığıiçin çalışma erkenbitmiştir.

B faaliyeti M.Erdem 1 ay 1 ay Planlandığı gibigerçekleşmiştir.

(*) : Açıklamalar, istenirse tabloda atıf yapılarak tablo dışında yazılabilir.

4.2 Projenin Başarı Ölçütleri

Projenin tam anlamıyla başarıya ulaşmış sayılabilmesi için İş-Zaman Çizelgesinde yer alan her bir ana faaliyetin hedefi, başarı ölçütü (ne ölçüde gerçekleşmesi gerektiği) tanımlanmalı ve gerçekleşen sonuç belirtilmelidir. Hedeflenen çalışmada beklenen sonucun elde edilememesi veya farklı bir sonuç elde edilmesi durumu da makul sebepler gösterilerek açıklanırsa başarı olarak değerlendirilecektir. (Özellikle kavramsal ve deneysel araştırma tiplerindeki projelerde) . Tablodaki satırlar gerektiği kadar genişletilebilir ve çoğaltılabilir.

26

Projenin Başarı Ölçütleri

Planlanan GerçekleşenBaşarı Ölçütü Başarı Ölçütü Açıklamalar

Temel Faaliyetin Temel Faaliyetin (%, sayı, ifade, (%, sayı, ifade, GerçekleşemediyseAdı Hedefi vb.) vb.) özlüce nedenleri (*)

C faaliyeti X modülünün Benzerlerine göre Benzerlerine göre Başarı ölçütütasarımında yenilikçi %20 az maliyet, %25 az maliyet, gerçekleşmiştir.y yöntemi %30 yüksek hız %30 yüksek hız İlave olarak, maliyettekullanılarak daha az %5 ek kazanım vardır.maliyetli ve hızlıçalışan modül eldeetmek

(*) : Açıklamalar, istenirse tabloda atıf yapılarak tablo dışında yazılabilir.

4.3 Projenin Riskleri

Projenin teknik yöndeki başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek riskler ve bu risklerle karşılaşıldığında projenin başarıyla yürütülmesini sağlamak için alınacak tedbirler (B Planı) ilgili faaliyetler belirtilerek ana hatlarıyla aşağıdaki Risk Tablosu’nda ifade edilmelidir. Tablodaki satırlar gerektiği kadar genişletilebilir ve çoğaltılabilir.

Risk Tablosu

B Planı- Alınacaktedbirler Açıklamalar

Temel Faaliyetin Temel faaliyette oluşması (Risk oluşursa yapılmak Riskin gerçekleşipAdı öngörülebilen riskler üzere) gerçekleşmediği

D faaliyeti E modülünün tasarımında y komponentinin yerine Risk gerçekleşmemiştir.kullanılacak y komponentinin kullanılabilecek a ve b B planının uygulanmasınatedarik edilememesi veya komponentleri de belirlenir. gerek kalmamıştır.tedariğinde gecikme yaşanması Problem yaşanırsa a veya b

komponenti tedarik edilir.

E faaliyeti F modülünün tasarımında d komponentinin yerine Risk gerçekleşmiştir. d(benzer örnek) kullanılacak d komponentinin kullanılabilecek j ve k komponenti tedarik

tedarik edilememesi veya komponentleri de belirlenir. edilememiş yerine ktedariğinde gecikme yaşanması Problem yaşanırsa j veya k komponenti tedarik

komponenti tedarik edilir. edilmiştir. B planıuygulanmıştır.

4.4 Projenin Maliyeti

Projenin planlanan ve gerçekleşen toplam maliyeti ifade edilmelidir. İstenirse harcama kalemleri özlü olarak verilebilir, zorunlu değildir.

27

Maliyet Tablosu

Projenin Planlanan Projenin Gerçekleşen Planlanan ve Gerçekleşen arasında farkMaliyeti Maliyeti varsa nedenleri (*)

(*) : Açıklamalar, istenirse tabloda atıf yapılarak tablo dışında yazılabilir.

5. YÖNTEM

Proje fikrinin hayata geçirilmesi için kurgulanan çözüm, izlenen yol, kullanılan model, araç, teknik ve metotlar bu bölümde açıklanmalıdır. Proje çıktılarının doğrulanması veya geçerli kılınması için yürütülen faaliyetlerin de anlatılması beklenilir.

Bu bölüm, tüm proje tipleri için, kavram ve ispat sürecinde, konu / problemin çözümünde kullanılan yöntemlerin; araştırma projeleri için genelde çalışmanın araştırma yöntemlerinin, bilimsel yaklaşımlarının, veri toplama araçlarının, materyal ve ölçüm aletlerinin, deney ve gözlem düzeneklerinin ve verilerin analiz yöntemlerinin verildiği bölümdür. Geliştirme projeleri için tasarım yöntemleri, geliştirme araçları (geliştirme sırasında kullanılan yazılım ve donanım araçları ile kütüphaneler), teknik / bilimsel yaklaşımlar, tasarım karar ve kısıtları, gerçekleme yöntemleri, doğrulama yöntemleri, proje çıktılarının performans değer ölçüm yöntemleri, uyulan standartlar belirtilecektir.

Proje hedeflerine ulaşmak için uygulanan analitik / deneysel çözüm yöntemleri belirtilmelidir. Bu bölümde sunulan proje özelinde hangi teknik / bilimsel yaklaşımların ve bunlara ait aşamaların takip edildiği açıklanmalıdır. Proje süresince üzerinde durulan parametreler, bu parametrelerin incelenmesi için kullanılan yöntemler, araçlar, yapılan ölçümler ve çıktılar açıklanmalıdır.

Deneysel çalışmalarda deney düzeneği, verilerin nasıl toplandığı açıkça anlatılmalıdır. Deney düzeneğindekiönemli ölçüm cihazlarının (ne olduğu, ölçüm aralığı, duyarlılığı vb.) çalışmalarda kullanılan malzemenin temel özellikleri belirtilmelidir. (Örneğin bir voltmetre kullanılıyorsa bunun ölçme aralığının ya da kullanılan malzemelerin yapısal özelliklerinin, boyutlarının belirtilmesi vb.) Deneylerin nerede, kimler tarafından yapıldığı, ne kadar sürdüğü ve kaç kez hangi koşullar altında tekrarlandığı gibi bilgilerin açık, öz ve anlaşılır bir şekilde verilmesi gerekir. Bu kısımda çalışılan laboratuvarın özellikleri de belirtilmelidir.

Projede uygulanan yöntem ve araştırma teknikleri (veri toplama araçları ve analiz yöntemleri dahil) ilgili literatüre atıf yapılarak belirgin ve tutarlı bir şekilde ayrıntılı olarak açıklanmalı, bu yöntem ve tekniklerin projede öngörülen amaç ve hedeflere ulaşmaya uygun olduğu ortaya konulmalıdır. Sonuçlarda görülen hata varsa, hata ve hata kaynakları, gözlemler, grafikleri çizmek için yapılan hesaplamalar kısaca ve anlaşılır bir dille yazılmalıdır.

Projede uygulanan yöntem(ler)le ilerleme kaydedilememesi durumunda devreye sokulan alternatif yöntem(ler) de varsa ifade edilmelidir.

6. BULGULAR / ÇIKTILAR

Bu bölümde projede hangi bulguların ve çıktıların elde edildiği açıklanmalı, ayrıca eğer var ise tamamlanamayan faaliyetlerin neden sonuçlandırılamadığı ve sonuçlandırılması için yürütülmesi gereken faaliyetlerin neler olduğu anlatılmalıdır.

Araştırma projeleri için bu bölümde aşağıdaki kısımlara yer verilir:

Araştırmada toplanılan verilere ait bulgular açıkça belirtilir. Bulguların amaçlarla uygunluğuna dikkat edilir.

28

Tablo, şekil, resim, çizelge vb. yollarla bulgular olabildiğince nesnel ve yorum yapmadan sunulur. Tablo, şekil, resim, çizelge vb. ifadeleri numaralandırıp her biri isimlendirilir. Tablo, şekil, resim, çizelge gibi görsellere başlık verilmeli ve metin içerisinde mutlaka atıfta

bulunulmalıdır.

Geliştirme projeleri için temel proje çıktıları olarak, Ar-Ge amacına yönelik faydalı araç/ gereçler, donanım, yazılım ürünler, sistemler, yöntemler, hizmetler, üretim süreçleri vb. çıktılar tanımlanmaktadır. Teknik ve süreçlere ait dokümantasyonlar ve ara çıktılar da diğer proje çıktıları olarak değerlendirilmektedir. Bu bölümde her çeşit çıktı ile ilgili bilgiler verilmesi beklenir.

Temel proje çıktıları için test sonuçları, çalışma prensipleri, kavramsal model diyagramları, sistem, donanım, yazılım için genel mimari diyagramları, tasarım modülleri/ bileşenleri / birimlerinin blok diyagramları, üst düzey tasarım bilgileri, modüller arasında etkileşim ve veri aktarımı bilgileri, genel akış diyagramları, üst düzey veri tabanları tasarımı, kullanıcı ekran tasarım görüntüleri hakkında bilgiler verilebilir. Projenin teknik ve süreç dokümantasyonlarından da özlüce bahsedilmesi beklenir. Mümkün olduğu kadar görsel öğeler kullanılarak açıklama yapılması önerilmektedir.

Vurgulanmak istenen önemli bir nokta, bu bilgilerin detaylı tasarım seviyesinde değil, tasarımın anlaşılabilmesine ve değerlendirilebilmesine yetecek kadar kavramsal ve üst düzey tasarım seviyesinde (işlevsel ve blok tasarım) verilmesinin beklendiğidir.

Proje önerisine eklenmek istenen ancak e-başvuru formlarında verilemeyen grafikler, tablolar, ek açıklamalar, raporlar, taslak resimler, çizimler, tanıtıcı fotoğraflar, yayın, standart vb. diğer bilgiler PDF formatına dönüştürüldükten sonra projenin ekleri olarak sunulabilir.

Projenin hedeflenen çıktılarını tanımlayan, en önemli (en fazla 5 adet) somut ve ölçülebilir teknik başarı ölçütleri de belirtilmelidir. (kapasite, fiziksel boyut, çalışma koşulları, hız, çeşitli performans değerleri vb.)

7. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

Proje raporunun en önemli kısımlarından birisi olan bu bölümde, proje çalışması ile ilgili ulaşılan sonuçlar yazılır. Projeden elde edilen sonuçlar irdelenerek değerlendirilmeli ve yorumlanmalıdır. Bu kısım yazılmadan önce çalışmanın amacı tekrar gözden geçirilerek amaca ne kadar ulaşıldığı, planlanan ile elde edilen sonuçlar arasında fark varsa belirtilmelidir. Nedenleri açıklanmalıdır. Sonuçlar sayısal değerler veya sözlü ifadeler olabilir. Geçerlilik sınırları belirtilerek sonuçlar tartışılmalıdır. Sonuçları tartışırken kaynak araştırmasında yer alan benzeri çalışmalarla karşılaştırmalar yapılır. Sonuçları olumsuz olarak etkileyen nedenler varsa açıklanmalıdır. Proje sonuçlarının bilimlere/teknolojik uygulamalara katkısı varsa belirtilmelidir. Sonuçların yaygın kullanım potansiyeli olan bir ürüne dönüştürülebilirliği mümkün görülüyorsa, söz konusu potansiyel irdelenerek açıklanmalıdır.

8. ÖNERİLER

Bu bölümde, (varsa) proje konusu ile benzer çalışmalar yapacak olanlara yol göstermesi bakımından öneriler ile projenin devamı niteliğindeki olası çalışmalar belirtilir.

9. PROJEDEN ELDE EDİLDİĞİ DEĞERLENDİRİLEN YAYGIN ETKİ

Projeden elde edildiği değerlendirilen yaygın etkiler varsa, (bilimsel/akademik, ekonomik/ticari/sosyal, öğrencilerin araştırmacı nitelikli yetiştirilmesi, yeni projeler oluşturulması vb.) neler olduğu kısa ve net cümlelerle belirtilmelidir.

10. KAYNAKÇA

Proje çalışmasında faydalanılan yazılı-sözlü kaynaklara rapor içerisinde numara verilerek atıfta bulunulur. Atıfta bulunulmayan kaynaklar listeye eklenmemelidir. Sadece gerçekten okunan

29

kaynaklardan alıntı yapılmalıdır. Okunan bir kaynağın içerisinde geçen başka kaynaklar, kaynaklar bölümünde gösterilmemelidir. Birden fazla esere atıfta bulunuluyor ise kaynaklar numara sırası ile verilmeli ve kaynaklar arasına virgül konulmalıdır.

“Kaynakça” başlığa altında kaynakların gösterilmesi

Kaynakların “Kaynakça” başlığı altında gösterimi sırasında aşağıdaki biçime uyulmalıdır:

1-Eğer kaynak gösterme kongre/konferans bildirisinden yapılmış ise:Çağlar, E. (1998). Erkek hentbolcularda kendini fiziksel algılama ve kaygı düzeyi. 5. Uluslararası SporBilimleri Kongresi. 5-7 Kasım, Ankara.

2- Eğer kaynak gösterme “süreli yayınlardan” (Dergilerde basılmış makaleler) yapılmış ise:Karatay, H. (2015). Eleştirel Düşünme ve Okuma Alışkanlığı Becerilerinin Geliştirilmesi İçin Edebiyat Halkası: Kitap Eleştirisi Modeli, Milli Eğitim Dergisi, 44 (208), 6-17.

3- Eğer kaynak gösterme basılı “kitaplardan” yapılmış ise:Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş: Nitel, Nicel ve Eleştirel Kuram Metodolojileri, Anı Yayıncılık, Ankara

4- Eğer kaynak gösterme “lisansüstü tezlerden” yapılmış ise:Kaya, N. (2012). 1923-2008 Türkiye’de Coğrafya Öğretimi: Program, Ders Kitapları ve Öğretmen Eğitimi Boyutu(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

5- Eğer kaynak gösterme “kurumsal rapor veya yayınlardan” yapılmış ise:Türkiye Sağlık Bakanlığı. (2014). Türkiye Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2013. Sentez Matbaacılık ve Yayıncılık, Ankara DİE (Devlet İstatistik Enstitüsü). (1995). Türkiye İstatistik Yıllığı 1994. DİE Matbaası, Ankara

6- Eğer kaynak gösterme “internet sitesindeki bilgilerden veya online yayınlardan” yapılmış ise:Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yayınlanma veya güncellenme yılı). Başlık. Cilt, Sayı, Sayfa no, Alınma tarihi, internet adresi,

Kaya, N. (2015). Coğrafya Eğitiminde Aktif Öğrenme ve Öğrenci Merkezli Yaklaşıma Tarihten İki Örnek, Milli Eğitim Dergisi, 44 (205), 150-169, Erişim tarihi: 12.10. 2015, http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/205.pdf

TÜBİTAK (2015). 46. Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Rehberi 2015, Erişim tarihi: 12.11.2015,http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/2204_proje_kitapcik.pdf

7- Eğer kaynak gösterme bir “ansiklopediden” yapılmış ise:Akün, Ö. F. (1992). Divan edebiyatı. Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (398-422). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.

8-Eğer kaynak gösterme bir “editörlü kitaptan” yapılmış ise:Kitap içindeki bölüm yazarının, Soyadı, Adının ilk harfi (Yayın Yılı). Bölüm başlığı, kitabın başlığı, editör(ler): ad, soyad, yayınevi, sayfalar.

Artvinli, E., Martinha, C. (2014). Coğrafya Müfredatında CBS: Türkiye ve Portekiz’in Karşılaştırılması, Avrupa’da Yenilikçi Coğrafi Öğrenme: 21. Yüzyıl için Yeni Zorluklar. Editörler: Rafael de Miguel González ve Karl Donert, Cambridge Scholars Publishing, 121-140

9-Tek yazarlı kaynak gösterimiKarademir, E. (2009). Fizikte kullanılan özel deney tasarımlarının uygulanması. Ulusal Fizik Eğitimi Dergisi,5 (2), 171-189.

10-Çok yazarlı kaynak gösterimiKarademir, E., Durmaz, A.; İleri, N. (2008). Cam yapıların dayanıklılık ölçümlerinin belirlenmesi. Fizikte Özel Konular Dergisi, 17 (3), 98-113.

30

11. EKLER

Metin içerisinde yer almaları halinde konuyu dağıtan veya çok uzun metinlerden oluşan, çeşitli araştırma bulgularına dayalı çok uzun tablolar veya tasarım /gerçekleştirme/ test, doğrulama, performans ölçümü süreçlerine ait sonuçlar, çizimler, grafiklerı vb. büyük boyutlu veriler, istenirse EKLER bölümünde verilebilir. Ayrıca araştırmayı veya geliştirmeyi yapmak için alınan yasal izinler, yazışmalar vb. bilgilerde burada gösterilebilir. Bu tür eklerin her biri için uygun bir başlık seçilerek bunlar metin içerisinde geçiş sıralarına göre "Ek 1., Ek 2., Ek 3.,..." şeklinde, her biri ayrı bir sayfadan başlayacak şekilde yer almalıdır.

Proje Raporu teslimi yarışma web sayfasından çevrimiçi (online) olarak yapılacaktır.

31

BÖLÜM 4 PROJE SUNUMU VE GÖRSELİ HAZIRLANMASI

PROJE GÖRSELİ

Proje başvurusu sırasında, projenin değerlendiricilere daha iyi tanıtılması amacıyla görsel materyal (video kaydı, fotoğraf vb.) yüklenmesi tavsiye edilir. Bu işlem başvuru sırasında isteğe bağlıdır, zorunlu değildir. Görsel teslimi yarışma web sayfasından çevrimiçi (online) olarak yapılacaktır.

PROJE ÖZETİ VİDEO KAYDI NASIL HAZIRLANMALIDIR?

Proje sahipleri, isterlerse, en fazla 4 dakika süreli bir video çekimi ile projelerini özetleyebilir ve projelerini değerlendiricilere tanıtabilirler. Çekim, bir video kamera ile yapılabileceği gibi, bir mobil telefon ile de yapılabilir. Proje Özeti Videosu, FLV formatında olmalı, Proje Başvuru Formu, Proje Özeti ve Proje Raporu ile birlikte son başvuru tarihine kadar yarışmanın web sayfasında elektronik olarak sunulmalıdır.

SUNUM MATERYALİ

Başvuru sırasında zorunlu olmamakla birlikte isteyen proje sahipleri, projeye ilişkin hazırladıkları sunumları da yarışma web sitesinden çevrimiçi (online) olarak yükleyebilirler. Sunum materyali içeriği sadece projeye odaklı olmalı ve proje önerisinde verilen bilgileri destekleyici nitelikte olmalıdır. Bu şekilde projenin değerlendiricilere daha iyi yansıtılabileceği değerlendirildiğinden sunum eklenmesi tavsiye edilir.

Proje, 1. Aşamayı geçer ve 2.aşama değerlendirmeye alınmaya karar verilirse, sergilemeye aday olabilecek düzeyde başarılı bulunan projeler jüri önünde sunuma davet edilir. Bu süreçte, yarışma kurallarına göre, sunuma davet edilen projelerden 15 dakikalık sunum hazırlamaları istenir. Jüri Heyeti ayrıca gerek görmesi durumunda proje sahiplerinden ek bilgi de talep edebilir. İkinci aşama değerlendirmesinde, proje sahipleri projelerini, 15 dakikalık sunumla jüri önünde sözlü olarak sunarlar.

PROJE SUNUMUNDA DİKKAT EDİLECEK BAZI NOKTALAR

Sunum, yalın bir şekilde ifade edilen Giriş, Yapılan Çalışma ve Sonuç bölümlerinden oluşmalıdır. Bu bölümler arasındaki ilişki iyi kurulmalıdır.

Sunum çok fazla yazılı metinle, fotoğrafla doldurulmamalı, gereken kadar ve görsel nitelikte olmalıdır. (En fazla 8 satır, çok renkli olmamalıdır.)

Sunumu ilginç kılmak için fotoğraf, animasyon, ses ve video uygulamalarıyla desteklenebilir.

Sunum dosyası ve bunun sözel anlatımı birlikte düşünülmelidir. Sunum birkaç kez prova edilmelidir. Dinleyenlerin geri bildirimi ile sunum

(sunum dosyası, sunum planı anlatım ve beden dili iyileştirilmelidir. Provalar, sunum için ayrılan süreye uyulmasını da kolaylaştıracaktır.

Sunumun başlangıcında; projenin adı, sunum yapan kişinin adı, soyadı, proje ekibi, danışman öğretmen ve okul belirtilmelidir.

Dikkat çekici bir giriş yapılıp, konunun önemi çarpıcı bir şekilde açıklanmalıdır. Yapılan çalışmayı, ulaşılan sonuçları ve bu sonuçların etkileri özgünlüğü ön plana alarak, yalın bir dille ve ayrıntıya girmeden anlatılmalıdır.

Sunum dosyasında yazılanlar bire bir okunarak sunum yapılmamalıdır. Sunum sırasında dinleyiciler ile göz teması kurulmalıdır. Gülümsemek, gülümsetmek sunuma ilgiyi artıracaktır. Kendinden emin

olarak sunum yapılmalı, dinleyiciye sırt dönülmemelidir. Anlaşılır bir şekilde konuşulmalı konuşma hızı ve ses yüksekliğine dikkat

edilmelidir.

32

Bir soru karşısında tekrar konu anlatılmamalı, yalnızca sorulan sorular cevaplandırılmalıdır.

33

BÖLÜM 5 DİKKAT EDİLMESİ GEREKLİ HUSUSLAR

KİŞİSEL/KURUMSAL BİLGİLER VE İNTİHAL

Proje özeti, raporu üzerine kişisel ve kurumsal bilgi (adres, detaylı kimlik bilgileri, telefon, eğitim kurumu adı, bilgileri vb.) ve görsellere (kişisel veya kuruma ait fotoğraf, amblem, arma vb.) yer verilmesi yasaktır. Video kaydında projeyi hazırlayan kişileri ve okullarını çağrıştıracak, ortaya çıkaracak her türlü kişisel ve kurumsal bilgi (ad, adres vb.) ve görsellere (amblem, arma, fotoğraf vb.) yer verilmemelidir.

İntihal yazılım programları ile intihal olduğu tespit edilen projeler reddedilir. Proje sahibi öğrenciler ve danışmanının bundan sonraki TÜBİTAK ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi etkinliklerine katılmalarına izin verilmez ve bu durum okullarına yazı ile bildirilir.

Projeler tamamıyla öğrencilerin kendi bilgi, beceri ve özgün düşüncelerinden kaynaklanmış, geliştirilmiş ve danışman desteği ile tamamlanmış olmalıdır. Kendisine/lerine ait olmayan bir çalışmanın (devam etmekte ya da sonuçlandırılmış) proje olarak sunulduğu ve/veya projede sahipleri dışındaki kişilerin düşünce, ifade veya buluşlarını kaynak göstermeksizin kullanıldığı tespit edilen projeler hangi aşamada olursa olsun yarışmadan elenir.

SERGİLEME

Sergileme alanı malzemeleri (masa, pano vb.) ve alanla ilgili alt yapı hizmetleri Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından, sergilenmeye hak kazanan projelerle ilgili diğer teknik donanım, sergi malzemeleri, bilgisayarlar yarışma ekibi üyeleri tarafından temin edilecektir.

Serginin ana amacı, katılımcı öğrencilerin çalışmalarını sergiyi gezenlere sunmasını sağlamaktır.

Proje çalışması ile ilgili fotoğraf, şekil, grafik ve yazıları sergiyi gezenlerin kolayca görüp izleyeceği şekilde ve büyüklükte pano üzerine yerleştirilir. Sergi sırasında gerektiğinde pano üzerine bazı eklemeler yapılabilmesi için gerekli malzemeler hazır bulundurulmalıdır.

Proje çalışmasında kullanılan düzenek, gerçekleştirilen uygulama modeli, faydalı araç/ gereçler, donanım, yazılım ürünleri, sistemler masa üzerinde/sergilemede projeye ayrılan alanda sergilenmelidir. Çalışan bir model, ürün, sistem üzerinde araştırma ve geliştirme faaliyetinin gerçekleştiğinin görülmesi sergiyi gezenleri olumlu etkileyecektir.

İYİ BİR POSTER SUNUMU NASIL HAZIRLANIR?

Projeyi inceleyenlerin dikkatini çekmek için; posterin içinde yer alan resim, grafik, tablo ve yazıların kolay anlaşılır, kolay okunur ve aynı zamanda dikkat çekici olması gerekir. Bunun için;

Posterde başlıklar hep aynı renkte, aynı yazı tipinde ve aynı büyüklükte (yazı tipi boyutunda) kullanılmalıdır.

Posterdeki yazıların uzaktan okunacak boyutta olmasına özen gösterilmelidir.

Posterde yer alan metin içindeki ifadelerin tekrarlarından kaçınılmalıdır.

Posterde uzun anlatımlar yerine fotoğraf, şekil ve grafik gibi kolay ve çabuk anlaşılır görseller kullanılmalıdır.

34

Posterde çalışmanın ana başlıkları yer almalıdır.

35

BÖLÜM 6 DEĞERLENDİRME SÜRECİ

Değerlendirme süreci 2 aşamadan oluşacaktır. Önce elektronik ortamda alınan başvurular, başvuru belgelerinin tam olup olmadığı yönünden kontrol edilir.

Birinci aşama değerlendirmesinde, projeler, Jüri Heyeti’ndeki alanında uzman bilim insanları tarafından “Proje Özeti, Proje Raporu ve eklenmişse video kaydı” üzerinden değerlendirilir ve bu aşamada 50 adet proje seçilir. Bu 50 adet proje içinden sergilemeye aday olabilecek düzeyde başarılı bulunacak projeler, ikinci aşama değerlendirmesinde jüri önünde sunum yapmaya davet edileceklerdir. (Sayısı değerlendirme sırasında belli olacaktır.) Jüri Heyeti ayrıca gerek görmesi durumunda proje sahiplerinden ek bilgi de talep edebilir. Bu durumdaki projelere, talep edilirse, önceden randevu almak ve sarf malzemeleri proje sahipleri tarafından karşılanmak şartıyla Kocaeli Bilim Merkezi Sanayi 4.0 Laboratuvarı’nda sınırlı süreli çalışma imkanı verilecektir.

Değerlendirme jürisine yapılacak olan sözlü sunumda aşağıdaki başlıklar yer almalıdır:

1. Projenin konusu, amacı, hedefleri,2. Mevcut konunun /problemin tanıtılması, kapsamı ve

varsa daha önce gerçekleştirilmiş çözüm yöntemleri,3. Projenin özgün ve yenilikçi değeri,4. Konunun / problemin çözümünde, tasarımda kullanılan

yöntemler,5. Bulgular/Proje çıktılarının (düzenek, gerçekleştirilen

uygulama modeli, faydalı araç/ gereçler, donanım, yazılım ürünleri, sistemleri vb.) performansı ve sahip olduğu özellikler,

6. Sonuçlar,7. Öneriler,8. Projeden elde edildiği değerlendirilen yaygın etki.

Yaklaşık 20 - 25 yansıdan oluşacak şekilde hazırlanacak bu sunumun jüri önünde yapılması, projenin çıktılarının (düzenek, gerçekleştirilen uygulama modelleri, faydalı araç/ gereçler, donanım, yazılım ürünleri, sistemlerinin vb.) jüri önünde gösterilmesi ve çalıştırılması gerekmektedir.

İkinci aşama değerlendirmesinde, proje sahipleri projelerini, 15 dakikalık sunumla jüri önünde sözlü olarak sunarlar, proje çıktılarını jüri önünde gösterir ve çalıştırırlar. İkinci aşamada başarılı bulunan proje sahiplerinin projeleri Final Sergisi’nde, sergilenmeye hak kazanır. Sergilenmeye hak kazanacak proje sayısı 20 adet olarak planlanmaktadır. Sergilenecek proje sayısı, değerlendirilen projelerin niteliğine göre artabilir veya azalabilir.

Final Sergisi 23-26 Kasım 2017 tarihleri arasında gerçekleşecek Kocaeli Bilişim Fuarı süresince, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Uluslararası Fuar Merkezi’nde açık kalacaktır. Sergilemede projeleri izlemeye gelen misafirler için ise proje hakkında genel bilgileri içeren posterler, proje ile ilgili görseller ve animasyon gösteriminin yapılması faydalı olacaktır.

İkinci aşamayı geçen ve Final Sergisi’nde sergilenmeye hak kazanan projelerden en başarılı bulunan projelerin öğrencileri ve danışman öğretmenleri ödüllendirilecektir.

36

YARIŞMAYA AİT PROJE DEĞERLENDİRME KRİTERLERİProjelerin değerlendirilmesinde, göz önüne alınacak kriterler aşağıda listelenmiştir:

a. Özgünlük ve Yaratıcılık,b. Proje kapsamı derinliği (Kullanılan bilimsel yöntem,

yaklaşımlar vb.),c. Yenilikçilik, Teknoloji içeriği,d. Yararlılık (Sosyal fayda, ekonomik fayda,

toplumsal kullanımda fayda, Akıllı Şehir uygulamalarına yönelik, Eğitim, Sağlık alanlarına yönelik faydalar, vb.),

e. Çeşitli toplum kesimleri için (örneğin engelliler, diğer dezavantajlı gruplar vb.) günlük hayata kolaylık getiren, günlük hayat problemlerini çözen nitelikte olmaları,

37

f. Sonuçların bilimlere/teknolojik uygulamalara katkısı ve yaygın kullanım potansiyeli olan bir ürüne dönüştürülebilirliği, katma değeri,

g. Sonuç ve Açıklık,h. Gerçeklenebilirlik,i. Proje sonuçlarının uygulanabilirlik, kullanılabilirlik ve kullanışlılığı,j. Proje çıktılarının katma değer ve yaygınlaştırılabilme etki seviyesi,k. Çok disiplinlilik,l. Girişimcilik,m. Projenin araştırma / geliştirme süreçlerine uygunluğu, etkinliği, yeterliliği,n. Projenin alana/ülkeye yapacağı ekonomik/sosyal/teknolojik vb. katkılar,o. Proje Ekibi için: Yetkinlik, özümseme ve konuya hâkimiyet, ekip üyelerinin verimliliği,

katkıları ve uyumu, tutarlılık ve sonuca ulaşabilme yeteneği, sözel ve yazılı sunumlarda açık ve anlaşılır olmak, gösterilen özen de değerlendirmede önemli olacaktır.

Jürinin kanaatine göre aşağıdaki şartlardan biri veya birkaçını içeren projeler değerlendirme dışında tutulacaktır:

a. Projenin özgün ve yenilikçi olmaması,b. Projenin başvuru sahibi öğrenci/ler tarafından gerçekleştirilmemiş olması,c. Konunun uzmanlarından gereğinden fazla yardım alınması,d. Başkalarının çalışmalarından onları kaynak göstermeden yararlanılması,e. Bireylerin temel hak ve özgürlüklerine müdahale edilmesi,f. Projede kullanılan / toplanan özel nitelikteki bilgilerin paylaşılması ,g. Proje kapsamında yürütülen çalışmaların halk sağlığı ve güvenliği için risk teşkil

ettiğinin / edeceğinin anlaşılması. (özellikle radyoaktif maddeler, tehlikeli deney setleri, toksin ve kanserojen vb.maddeler ihtiva eden projeler)

Yarışmacılar, mülakatı yapan jüri üyelerine projeyi gerçekleştirirken kullandıkları malzeme ve bilgi kaynaklarını açıklamak, kendilerini destekleyen ve yönlendiren kişileri/kurumları belirtmekle yükümlüdürler.

Tüm değerlendirmelerde jüri kararı kesindir.

Jüri Heyeti, gereken durumlarda değerlendirme kriterleri üzerinde değişiklik yapabilir, yeni kriterler ekleyebilir. Kriterlerin revizyonu başvuru süresinin bitiminden önce tamamlanmış olacaktır. Başvuru sürecinde, değerlendirme kriterleri detaylı olarak, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından daha sonra bildirilecek, yarışmaya ait web sitesinde yayınlanacaktır.

FORMLAR

Yarışma kapsamındaki proje başvuru katılım/onay, değerlendirme formları yarışmaya ait web sitesinde yayınlanacaktır.

38